Aile Sigortası Kitapçığı

8/7/2019 Aile Sigortas Kitap

1/48

Aile Sigortas

GlSosyal Devlet'edoru


2/48

CHP BYKP almalar No:1 ubat 2011

www.chp.org.tr

CHP Bilim, Ynetim ve Kltr Platformu


3/48

TemelYaklam

T.C. ANAYASASI

MADDE 60:

Herkes, sosyal gvenlik hakkna sahiptir.

Devlet, bu gvenliisalayacak gereklitedbirleri alr vetekilat kurar.


4/48

2

"Her yurtta eitim, salk ve adalet kurumlaeit pay aldnda insanca yaam koullarna u

nsanca yaam, her yurttan en temel hakkdr. Her yurtta eitim, salk ve adalet kurumlarndan eit pay aldnda insanca yaam koullarna ular.nsanca yaam; toplumsal refahn, mutluluun ve gelirin eit blldbir dzen iinde kurulabilir. Yoksulluu ortadan kaldrmak, devletin temelgrev ve sorumluluklar arasndadr. Yurttalarn maddi ve manevi varlnngelimesi iin gerekli koullar hazrlamak sosyal hukuk devletinin nce-likli amac olmaldr. nk sosyal demek toplumla ilgili demektir; halk iin demektir. Her yurtta eitim salk ve adalet kurumlarndan eit payaldnda insanca yaam koullarna ular.

Bu nedenle Sosyal Devlet gszleri, gller karsnda korur. SosyalDevlet btn yurttalarmzn bamsz ve zgr insanlar olarak yaamnsrdrmesini amalar. Sosyal Devlet, halkn emeini ve ekmeini gvencealtna alr. Sosyal Devlet, yurttalar arasnda eitlii ve btn toplum iinadaleti salar. Siyasal ve ekonomik bamszl korumak iin gerekli olantoplumsal denge, gl bir Sosyal Devlet araclyla gerekletirilebilir.


5/48

3

"Aile Sigortas, Trkiyede gl bir Sosyal Deinas srecinde atlacak ok nemli bir admdr

Sosyal demokrat Cumhuriyet Halk Partisi, Trkiyede gl bir Sosyal Dev-let oluturmay btn hedeflerinin stnde tutar. Bu nedenle CHPnin byk bir kararllkla yaama geirmek istedii Aile Sigortas program, Trkiyedegl bir Sosyal Devlet'in inas srecinde atlacak ok nemli bir admdr.

Aile Sigortas, toplumu oluturan en kk birlik olan aileyi korumayamalar. nk aileler asz, isiz kalmadnda toplumun btn korunuy -or demektir.

CHP, Aile Sigortas ile ada bir sosyal gvenlik sistemi ve sosyal ko-ruma a gelitirecektir. Aile Sigortas, inan ve kken ayrm gzetmeksi-zin, her yurtta her trl dlanmlktan korumay ve yoksulluu ortadankaldrmay hedeflemektedir. Nesnel ltlerle, bireyin ve ailenin onurunugvence altna alan bir sosyal destek yaklam, Aile Sigortas uygulamasnntemel k noktas olacaktr.

Aile Sigortas'yla ilgili her trl tartma ve bu programn uygulanmas iingereken maddi kaynakla ilgili her trl soru, bu temel toplumsal dnmsav ve sosyal adalet hedefi dikkate alnarak ortaya atlmaldr.

Bireysel zgrlk ve temel haklarn gvence altna alnmas, Toplumsal eitlik ve adaletin salanmas, Toplumsal dayanma ve ekonominin glendirilmesi, Btn yurttalar iin frsat eitliinin gerekletirilmesi, Yurttalar yoksullua kar koruyacak kapsaml bir sosyal gvenlik

sisteminin oluturulmas saylabilir.

Sosyal Devlet'in temel grevleri arasnda,


6/48

Sosyal GvenlikSistemindekiSorunlar veYoksulluk


7/48

5

Yoksulluk, en geni anlamda bireylerin belirli bir yaam dzeyineulaamama ya da temel gereksinimleri karlayamama durumu olarak tanmlanmaktadr. Daha yaln bir anlatmla yoksulluk, yurttalarn veailelerin insanca yaam iin gereken temel olanaklara ve ekonomik kaynak -lara yeterince sahip olamamas demektir.

Yoksulluk birbirini tamamlayan iki tanm erevesinde ele alnr: Birinci tanm, bireyin belirli bir yaam dzeyine ulamasn salayacak

dzenli bir gelire sahip olamamas ve hibir geliri bulunmamas duru -munu ifade eder.

kinci tanma gre yoksulluk bireyin, yeterli dzeyde beslenme, barnma,salk ve eitim gibi hizmetleri alamamas demektir.

Aile Sigortas programna esas oluturan anlay, eitsizlik kadarkrlganl da gz nne almaktadr. Eitsizlik, gelir ve tketim gibi ekono-mik gstergelerin bireyler arasndaki dalm ile ilgilidir. Krlganlk ise yok -sulluk snrnn zerinde olmakla birlikte, lke ya da blge ekonomisini et-kileyen baz olay ve oluumlar sonucunda yoksul dme riski olan kesimleriin sz konusudur.

CHPnin tasarlad ve yaama gemesi iin sorumluluk stlenecei AileSigortas; yoksulluk, eitsizlik gibi temel sorunlar zmeye ynelik politikaaralarnn yan sra yoksullukla mcadelenin srekliliini ieren krlganlk durumunu da kapsamaktadr.

Her insan doumundan lmne dek gelir azaltan gider artran durum

ya da tehlikelerle yz yze gelir. Evlenmek, ocuk sahibi olmak, yalanmak,kaza ve doal ykmlarla karlamak kanlmaz insanlk durumlardr. An-cak yoksullukla ilgili sorun yalnzca ailelerin gelir dzeyinin dk oluuylailgili deildir. Aileyi oluturan bireyler iinde ocuk ve yallarn durumuayrca dnlmelidir. nk ailelerin yoksulluk dzeyi ya da riski, ailedekiocuk ve yallarn durumuna gre farkllamaktadr.

Bu durumdan kaynaklanan yoksulluun ortadan kalkmas, aileleriniinde, zellikle daha gsz olan ocuklarn, kadnlarn, yallarn ve

engellilerin korunmasna ynelik, insan odakl politikalarn gelitirilmesinebaldr.

"Aile Sigortas programna esas oluturan anlayeitsizlik kadar krlganl da dikkate almaktad


8/48

6

Dnyada ve lkemizde ocuk sahibi olmak, sevincin yannda bir takmskntlar da ierir. Bu skntlar yok etmek zere uygulanan programlar-da ailelere verilen destek, genellikle aile yardm ya da aile denei olarak adlandrlmaktadr. Ailenin yoksulluu dikkate alndnda, bu tr bir desteinocuksuz aileleri, evlenmemi bireyleri, hibir sosyal gvencesi olmayan yallar,

bakma muhta olanlar kapsamad aktr. Dolaysyla, ivedilikle oluturulmasgereken Aile Sigortas, tpk ailenin btn gibi tek tek bireyleri de dikkate ala-cak; hem ailenin hem bireyin yoksulluunu azaltacak biimde tasarlanmtr.Aile Sigortas, gnmzde yalanan nfusu, yallarn bakm sorununu da gn -deme getirmektedir. Artan boanmalar ailelerin blnmesine ve tek ebeveynliailelerin artmasna neden olmakta, ailenin sorumluluunu tek bana anne yada baba stlenmektedir. Kaytl sektrde i bulamayan kiiler ya sosyal sigortaprogramlarnn kapsamad geici ilerde almakta ya da i aramakta ve yok -

sullukla tek bana savamaktadr.Sosyal sigorta programlarnn hibirinden yararlanamayan bireylerinyoksulluunu azaltabilecek temel aralardan biri, tm aile bireylerini kapsay -acak sosyal destekler olmaldr. Sz konusu destekler yurttalk geliri altndatoplanmal, bireyin ve ailenin yoksulluk snrndan uzakl (yoksulluk a)dikkate alnarak farkl oranlarda belirlenmelidir. Bu nedenle Trkiye iin CHPtarafndan nerilen program, lkemizin en byk sorunu olan yoksulluk, eitsizlik ve krlganl yok etmek zere yaplandrlmtr.


9/48

7

Aile Sigortasn Gerekli Klan Trkiye KoTrkiye Cumhuriyeti, Uluslararas alma rgtnn 102 sayl Sosyal

Gvenliin Asgari Normlar Szlemesini 1971de imzalamtr. AileSigortas, bu szleme kapsamnda yer alan ve uygulamay kabul ettiimizdokuz sigorta dalndan birisidir. Ancak Trkiye Cumhuriyeti, szlemekapsamndaki sekiz sigorta daln uygulamasna karn Aile Sigortasnuygulamamaktadr*. Aile Sigortas programnn yaama geirilmesiyle hemTBMM tarafndan 1971de kabul edilen 1451 Sayl Yasa yrrle konacak hem de yukarda anlan uluslararas ykmllk gereklemi olacaktr.

2008 yl TK verilerine gre, Trkiyede yoksulluk oranlar %15 ile %17arasnda deimektedir. Ancak TK, yoksulluun hesaplanmasndakulland tketim ve blge katsaylarna ilikin varsaymlaraklamamaktadr. Bir baka deyile, TKin verilerine ilikin bir gvenilir-lik sorunu vardr. Ayrca hesaplamada kullanlan yoksulluk eii dzeyleriAvrupa Birlii (AB) standartlarna gre uygulandnda, gerek yoksulluk oranlarnn ok daha yksek olduu grlmektedir. Yoksulluk eii, lk -edeki ailelerin ortalama gelir dzeyindeki ortanca deerin belli bir yzdesi

alnarak belirlenir. Bu oran, gelimekte olan lkelerde genellikle %50 olarak belirlenirken gelimi AB lkelerinde %60 olarak saptanmaktadr.

a. Genel yoksulluun ve ocuk yoksulluundaki orann yksek oluu,b. Yapsal nitelikli ve derinleen isizlik sorunu,c. Yalanan nfus,d. Tarm kesiminin klmesi ve krsal kesimde artan yoksulluk,e. Sosyal sigorta programlarnn kapsamad alan gruplar,f. zel olarak korunmas gereken engelliler, ocuklar, blnm aileler.

Aile Sigortasn gerekli klan balca koullar yle sralayabiliriz:

a. Genel Yoksulluun ve ocuk Yoksulluundaki Orann Yksek Oluu

* ocuk yardm, cretsiz ders kitab gibi uygulamalar SYDTF tarafndan ksmen yaplmakla birlikte bunlar SosyalDevlet mant ile verilmemektedir.


10/48

8

Trkiyedeki yoksulluk eii, ortanca deerin %50si yerine %60 olarak belirlendiinde (her evdeki birey saysn, ocuklar ve yallar dikkate alan)edeer birey leine gre hesaplanan yoksulluk oran, %15ten %24ekmaktadr. ocuk yoksulluu da benzer ekilde %25ten %35e kadar yk -selmektedir.

Farkl yoksulluk tanmlarn dikkate alarak bugn 5 ile 8 milyon arasndaocuk, 10 ile 17 milyon arasnda birey (edeer birey gelirinin %50 ve %60ortancas) ve 2 ile 3 milyon arasnda ailenin yoksulluk snrnn altndayaamakta olduunu syleyebiliriz (TK, Hane Halk Bte Anketi 2008denhesaplanmtr).

Grafik 2: Trkiyede ocuk Yoksulluu (Say ve Oran, 2008)

10

5

0

35

25

Edeer Birey Gelirinin%60'na Gre

Hane Halk Kullanlabilir Gelirinin%50'sine Gre

30

4035

2520151050

ocuk Yoksulluu OranYoksul ocuk Says

Milyon ocuk

Grafik 1: Trkiyede Genel Yoksulluk (Say ve Oran, 2008)

20

15

10

5

0

24

15

Edeer Birey Gelirinin%60'na Gre

Hane Halk Kullanlabilir Gelirinin%50'sine Gre

25

30

20

15

10

5

0

Genel Yoksulluk OranYoksul Birey Says

Milyon Kii


11/48

9

Baka bir deyile, yoksulluk dzeyleri arasnda, ailelerin ortalama ge-

lir dzeyindeki ortanca deere olan uzaklklar lsnde farkllklarbulunmaktadr. te bu nedenle, yoksulluk snrnn altndaki ailelere veri-lecek olan sigorta demesinin de farkllamas gerekmektedir. Trkiyedeortalama yoksulluk a %30-38 arasnda deimektedir. Bir baka deyile,yoksul aileler ortalama %30-38 orannda yoksulluk snrnn altnda bir ge-lir ve harcama dzeyine sahiptir (TK, Hane Halk Bte Anketi 2008denhesaplanmtr).

Trkiyede yoksulluk snrnn hemen zerinde ve altnda, bu yoksulluk snrna yakn olan nemli bir nfus sz konusudur. En iyimser hesaplama-lara gre ekonomik yapdaki deiimlere olduka duyarl yaklak bir mi-lyon krlgan aile ve milyonun zerinde krlgan birey bulunmaktadr. Buailelerde yaklak 1,3 milyon ocuk olduu dikkate alndnda, krlganln

ocuklar arasnda ok daha yaygn olduu grlmektedir.Aile Sigortas programnda, her birey ve her aileye gre farkllaan

yoksulluk a dikkate alnmtr. Yoksulluk a, aile gelirinin (yukardatanmlanan) yoksulluk eiine uzakln ifade etmektedir.

Grafik 3 : Trkiyede Yoksulluk A (2008, EDF Gre Medyann %60)

7.000

6.000

5.000

4.000

3.000

2.000

1.000

0

OrtalamaYoksulluk A

(%35)

Yoksulluk A Oran (%) EDF Yoksulluk Snr (TL)

TL


12/48

10

Trkiyede isizlik oran 2000lerin banda %6 dzeyinde iken ekonomik kriz dneminde isiz says yaklak bir milyon artm, isizlik oran %14ekadar kmtr. Geni anlamda isizlik oran son dnemde %16-20 dzey-

lerine ulamtr. Buna gre Trkiyede toplam isiz says 3 ile 5 milyon kiiarasnda deimektedir.

b. Yapsal Nitelikli ve Derinleen sizlik Sorunu

Grafik 4 :Trkiyede sizlik Orannn Yllara Gre DeiimiKaynak: TK, Hane Halk gc Anketi Veritaban

%16%14%12

%10%8%6%4%2%0

2000 2005 2009

%6,49

%10,64

%14,03

sizlik oran


13/48

11

c. Yalanan Nfus

d. Tarm Kesiminin Klmesi ve Krsal Kesimde Artan Yoksulluk

Tarm kesimi giderek klmektedir. 2009 yl itibaryla istihdamn%25i tarm kesimi tarafndan salanrken tarmn GSYH iindeki pay%8e gerilemitir. Yoksulluk oran krda %30 dzeyine ulam, yani kentyoksulluunun yaklak 3 kat zerine kmtr.

Trkiye nfusu yalanmaktadr. 2000lerin banda 65 ya st nfus, to-plam nfusun iinde %5,6lk paya sahipken (3,8 milyon kii), bu oran 2010ylnda %6,9a (5 milyon kiiye) kmtr; 2030 ylnda da %11,1e (13 milyon

kiiye) ulaacaktr. Bu oran 60 ya st iin %16nn zerindedir.

Grafik 5 :Trkiyede 65 Ya zeri NfusKaynak: TK, Nfus statistikleri ve Projeksiyonlar ile kendi hesaplamalarmz

12,0

10,0

8,0

6,0

4,0

2,0

0,0

16.000

14.000

12.000

10.0008.000

6.000

4.000

2.000

02000 2010 2020 2030

3.8595.034

6.792

13.504

65+ Nfus 65+ Toplam Nfus . Pay


14/48

12

Sosyal sigorta programlar cretli ve bamsz alan, dzenli gelir sahibiolan nfusu korumaktadr. Buna karlk engelliler, sorumluluu tek kiininstlendii blnm aileler ve ocuklarn yoksullukla yz yze kalma teh-likesi ok yksektir. Nfusun %12si engellidir. Bu kesimin genel yoksulluk orannn zerinde bir oran yoksulluk snrnn altnda kalmaktadr.

5510 Sayl Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanunu, alanlarnbir ksmn zorunlu sigorta kapsam dnda brakmtr. Tm harcamalardldkten sonra yllk asgari cretin altnda gelir elde eden esnaf, sanatkr

ve iftiler; eve i verme sistemi iinde alanlar ve mevsimlik tarm iileri so-syal sigorta programnn dnda kalmaktadr. iftilerin yarsndan fazlas,dk gelir elde etmeleri nedeniyle sigorta programlarndan dlanmtr.sizlik Sigortas'nn kapsamad nemli sayda isiz yurtta bulunmaktadr.Bugnk durumda sizlik Sigortas'ndan, isizlerin ancak %6s yararlana-bilmektedir (TK, HHA ve -Kur istatistiklerinden hesaplanmtr). nem-li kesim; sisteme prim demeyenler, igc piyasasna yeni girmi isizler vekendi istekleri ile iten ayrlanlar sistemden yararlanamamaktadr.

e. Sosyal Sigorta Programlarndan Yararlanamayanlar

f. zel Olarak Korunmas Gereken Engelliler, ocuklar, Tek Yetikinli(anne/baba) Aileler


15/48

13

Trkiyede birok ailenin gndelik yaam srdrmesinde akraba vekomu yardmlar kmsenemeyecek bir rol oynamaktadr. Aile vekomularla dayanma eskisine gre azalm olsa da geleneksel refah rejimiiinde nemli bir paya sahiptir. Bununla birlikte, artk evreden gelen tr-l yardmlar ailelerin geimlerini salamakta yetersiz kalmaktadr. te bunedenle, bireyin yurtta olmaktan kaynaklanan yardma hak kazanmasndzenleyecek, koullar belirlenmi, nakit gelir destei elde etmesinisalayacak bir sistemin ivedilikle kurulmas gerekmektedir.

Trkiyede Yoksullara Ynelik MevcutSosyal Yardm Sistemi ve Sorunlar:


16/48

14

1. Trkiyede farkl kurumlar tarafndan ailelere ulatrlan sosyalyardmlarn yapl biimi, yurtta onurunu zedeleyici niteliktedir.(Ayrntl tablo iin bkz. Ek 3). Kurumlar aras egdm ya snrldr ya dahi yoktur. Yardmlarn tek elden izlenebilecei ortak bir veritaban yok -tur. Tr, miktar ayn olan yardmlar, ailelerin yoksulluk eiinin ne ka-dar altnda olduu dikkate alnmadan ayn miktarda verilmektedir. Budurumda yardm hak etmeyen aileler de yardma hak kazanabilmekte -dir. Yardma gereksinimi olan, yardm gerekten hak edenlerse toplum -sal evrelerinde dkn ve muhta kimseler olarak grlmekte ve buyaklam onlar incitmektedir.

2. Sosyal yardm sistemi ounlukla istek zerinden yrtl -mektedir. Bu uygulama nedeniyle yoksul olup da ilgili sosyalyardm kurumlarna dorudan bavurmayanlar yardma hak kazanamamaktadr. Yardma bavurmak iin istenen belge says ok fazladr. Yardma ulamak iin tutulan yol ve sosyal yardm kurumlarncauygulanan yntem, bireyler ve aileler asndan ok yorucu ve zaman

alcdr.3. Verilen yardmlarn yoksulluu azaltmadaki etkinliini lecek bir

mekanizma bulunmamaktadr.

4. Yardmlarn nemli bir blm artl olarak verilmemektedir. artlNakit Transferi (NT) rneinde, ocuun salk denetimlerinin dzenliyaplmas ve okula devam etmesi koulu bulunmaktadr.

Ayrca yardmlar ailedeki yetikinleri etkinletirecek (mesleki eitimkurslarna devam edip beceri kazandktan sonra i bulacak veyoksulluunu giderecek) biimde dzenlenmemitir.

5. Yardmlardaki yoksulluk eii, blgesel yaam farkllklar ve yok -sulluk oranlarn dikkate almamaktadr.

6. Sosyal Yardmlama ve Dayanma Vakf (SYDV) tarafndan verilenyardmlar (NT dnda) sreklilik gstermemektedir. Vakflartarafndan salanan yardmlarn miktar, sresi, yoksulluk eikleri

Sosyal Koruma ve Gvenlik SistemininEn nemli Sorunlar:


17/48

15

yasayla belirlenmemitir. Kimin, hangi koullar altnda, hangi l vesrede yardma hak kazand vakf yneticilerinin tavr ve tutumunagre deiebilmektedir.

7. Sosyal yardmlar, SYDV grevlileri ve genel olarak kaymakamlarn

sklkla kulland bireysel yetkileriyle yrtlmektedir. Kime, naslyardm edilecei konusunda nesnel ltler kullanlmamakta; yiyecek,giyecek ve kmr datm gibi birok yardm geliigzel yaplmaktadr.Ayrca yardm malzemelerinin alnmas ve datlmasnda sk sk gereinden yksek, usulsz harcama ve yolsuzluk savlar ilekarlalmaktadr. ller ve ilelerde kurulan Sosyal Yardm ve DayanmaVakflar, vali ve kaymakamlarn rtl denei haline getirilmitir. Vakf bakanlarnn odac, sekreter, ofr ve makam arac harcamalar bte

zerinde nemli yk haline gelmitir.8. Sosyal yardmlarn datmnda kullanlan yoksulluk tanmlar

nemli farkllklar gstermektedir. Tanmlar bilimsel bir yaklam er-evesinde yaplmamaktadr. rnein 2022 Sayl Yasa'ya gre engelli yada yal ayl alnabilmesi iin kiinin, yasal olarak kendisine bakmaklaykml bir yaknnn bulunmamas ve aylk gelirinin 105 TLden dk olmas gibi iki n koul vardr. Belirlenen tutarn nasl hesaplandve farkl yoksulluk dzeylerine gre neden farkllamadna ilikinaklayc bilgiler yoktur. Kald ki bu yardmlarn dier sosyal yardmlarlailikisi de kurulmamaktadr. Bu tr temel aksaklklarn yan sra her ku-rumun, kiilerden yoksulluklarn kantlamak iin farkl belgeler istemesizellikle dikkat ekmektedir. Yurttalar yoksul olduklarn kantlamak iin farkl kurumlara ayr ayr bavuru yaparak gereksiz zaman ve emek harcamaktadr.

9. Yerel ynetimlerin verdii yardmlarn miktarn, sresini vekoullarn izleyecek bir mekanizma bulunmamaktadr.

10. Mevcut sosyal koruma sistemi, parasal kaynan primlerden eldeeden sosyal sigorta sistemi zerine yaplandrlmtr. Oysa yaplansosyal gvenlik reformlaryla zorunlu sigortann kapsam daraltlm,dk gelirli bamsz alanlar ve iftiler gibi gruplar darda kalmtr.Buna ek olarak alanlarn zelliklerini ve prim deme glerini (iftiler,geici tarm iileri vb.) dikkate alan programlar sona erdirilmitir.

alan yoksullar snfn yoksulluktan kurtaracak programlar (primsizdemeler ve sosyal yardmlar) zaten bulunmamaktadr.


18/48

16

11. Mevcut programlar kadnn istihdamn artracak, ocuk bakmparas, kre paras gibi mekanizmalar iermemektedir. Oysaailenin yoksulluunu azaltmak iin atlacak en nemli admlardan biri,kadnlarn istihdam olanaklarnn artrlmasdr.

12. Sosyal yardm ve hizmet kurumlar kurumsal kapasite yetersizliiiindedir. Kurumlarda alan personel says yetersizdir. SYDVdealanlar Kanununa baldr. gvenceleri yoktur. Yardm sahip-lerinin belirlenmesinde, nesnel ve bamsz davranlmad srekli

yaknma konusu olmaktadr. 2022 Sayl Yasa'nn uygulaycs ncelikledefterdarlklar iken engelli bakmna ilikin yardmlar SHEK, dier na-kit yardmlar ise ounlukla SYDV tarafndan verilmektedir. Her kurum,yardm edilecek kii ve aileleri belirlerken farkl uygulama ve ilemleryapmaktadr. SHEK dndaki yardm kurumlarnda sosyal hizmetuzman, sosyolog gibi uzman personel bulunmamaktadr.

"lkemizde, alan yoksullar yoksullukkurtaracak programlar yoktur."


19/48

zm:Aile

Sigortas


20/48

18

nerilen Aile Sigortas program yoksulluk, eitsizlik ve ekonomik krlganlierecek ekilde btnsel ve dinamik bir erevede oluturulmutur. Aile

Sigortas programnda salanacak destekler aile zerinden hesaplanmakta,ailenin gereksinimleri ve yoksul oluu esas alnmaktadr. Bylece yardmlarnetkinlii artrlmakta, egdm iinde datm salanmaktadr. Ayrca birey-sel farkllklarn aile iinde deerlendirilmesi yaklam benimsenmektedir.

Aile Sigortas Program:

ekil 1- Aile Sigortas Modeli

Aile Sigortas

Aile DestekleriYoksulluk eiinin

altnda olan haneler


21/48

19

Aile Sigortasnn Programnn Temel lke Aile Sigortas programnda, ailelere sunulan destekler hane odakl

olacaktr. Hane halk,

- Aralarnda akrabalk ba bulunsun ya da bulunmasn, ayn konuttaveya ayn konutun bir blmnde yaayan,

- rencilik, askerlik, mahkmluk, hastanede yatma gibi nedenlerleuzakta yaad halde ortak konuta baml olan,

- Hane halk hizmet ve ynetimine katlan,- Bir ya da birden fazla Trkiye Cumhuriyeti yurttayla snmac veya

vatanszlardan oluan topluluu ifade etmektedir. Sosyal destekler bir ltuf gibi deil, bir yurttalk hakk olarak sunulacaktr. Sosyal destekler dorudan kadna verilecek, her ay kadnn banka

hesabna yatrlacaktr. ocuk bakm nedeniyle igcne katlamayan kadnlarn istihdam

orann artracak, ocuklar okul ncesi eitime zendirecek desteklerenem verilecektir.

Aile Sigortas, genel olarak igc ve i alanlarnn artmasna ynelik birprogramdr. Kamuya personel almnda, Aile Sigortas uygulamasndanyararlanan ailelere ncelik tannacaktr.

Destee gereksinimi olan ailenin, bilimsel yntemlerle gelitirilmi nesnelltlerle belirlenmesi ve destee hak kazanlmas halinde destein, hzlve uygun bir ekilde verilmesi salanacaktr.


22/48

20

Ailenin, yardma muhta duruma dmesini nleyen, baka bir deyilekrlganlklar da dikkate alan nlemler alnacaktr.

Destee gereksinimi olan ailedeki bireylerin en ksa srede kendiolanaklaryla geinebilecei ve destek almadan yaayabilecei durumagelmesini salayacak almalar yaplacaktr. Bu erevede, sosyaldestekler srdrlebilir kalknmann bir arac olarak kullanlacaktr.

Tm destek demelerinin yaplmasnda kaytll zendirecek, kaytdnda kalmay engelleyecek nlemler alnacaktr.

Sosyal destek demelerinde, kamu kaynaklarnn etkin, ekonomik veverimli kullanlmas temel ama olacaktr.

Sosyal destekler, devletin denetimi ve gzetimi altnda, kamu idareleri ilezel hukuk tzel kiileri arasnda egdm salanarak ve gnll sektrharekete geirilerek yaplacaktr.

Yurttalarn yaam kalitesinin artrlmas ve yoksullukla mcadeledekalknma planlar, tm programlar, ilgili mevzuat ve buradaki temelilkeler erevesinde etkin bir sosyal politika gelitirilecektir. Yoksulluklamcadelede, bu mcadelenin ama ve hedeflerini belirten, bunlarla ilgilitm etkinlik ve tasarlar yaama geirecek drt yllk bir Ulusal SosyalDestek Strateji bildirimi hazrlanacaktr.


23/48

21

Aile Sigortas Kurumu:lkemizde sosyal yardm ve sosyal hizmet sunan kurumlarn alan

says ve kurumsal kapasitesiyle ilgili nemli sorunlar bulunmaktadr. Sosyalyardm ve hizmet sunan toplam 14 kurum vardr. Bunlar yardm ve hizmet-lerini birbirinden bamsz ve farkl uygulamalarla yrtmektedir.

Bu kurumlarda toplam olarak 9.861 memur ve szlemeli personelalmaktadr. Oysa dolu kadrolarn byklne yakn oranda bo kadroolduu bilinmektedir. Aile Sigortas uygulamasnda sosyal yardm vehizmetlere ynelik gereksinim duyulacak kadrolarn hem says (hizme-tin gereine gre) artrlacak hem de mevcut olan bo kadrolar ncelikledoldurulacaktr.

Bu kapsamda Sosyal Yardmlama ve Dayanma Vakflarnda Kanununa gre alan personel, kamu grevlisi yaplacaktr. Trkiyedesunulan tm sosyal yardmlar ve hizmetlerle sosyal gvenlik bilgi sistemleriarasnda ortak bir veritaban oluturulacak, kurumsal yapnn egdmetkinletirilecektir.

Aile Sigortas kapsamndaki sosyal destekler, alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlna bal olan Aile Sigortas Kurumu (AS-KUR) tarafndan yrtl-ecektir. AS-KUR, nc bir sosyal gvenlik kurumu gibi alacaktr. Byleceaileye sosyal yardm ve hizmet sunan 14 kurumsal yap tek at altnda to -planacak ve bu alandaki danklk giderilecektir.

Bu sayede; Sosyal desteklerde ilke ve uygulama asndan birlik salanacak, leyi ve ynetim harcamalar azaltlacak, Kararlar hzl bir ekilde alnacak,

Ayn kiilere tekrar tekrar deme yaplmasnn nne geilecek, Kaynak kullanmnda etkinlik artrlacaktr.


24/48

22

ekil 2 - Aile Sigortas'nn Yaps

Belirlenecek yoksulluk eiinin altnda gelir elde eden ailedeki heryurtta, Aile Sigortas kapsamna alnacaktr. Yurttan, Aile Sigortas iindeyer almamasnn gerekli ya da gereksiz oluu, sosyal yardm ve hizmetuzmanlar tarafndan denetlenecektir. Sosyal yardm ve hizmet grevlileridevlet memuru gvencesine sahip olacaklardr.

Aile Sigortas Kurumu(AS-KUR)

Aile SigortasGenel Mdrl

Sosyal HizmetlerGenel Mdrl

Tefti KuruluBakanl

Strateji GelitirmeBakanl

Bilgi-lem, statistik ve Aratrma Daire

Bakanl

nsan KaynaklarDaire Bakanl


25/48

23

Aile destekleri, sosyal sigorta programlarndan yararlanamayan, sosyalsigorta programlarndan yararlanmakla birlikte yoksulluk eiinin altndageliri olan tm yurttalar kapsamaktadr. Ailenin yoksulluu gz nnealnacak; ailede ocuk, engelli, yal yelerin bulunmas, aile reisinin isizolmas, aile yelerinin says, ailenin yetikin saysnn (anne-baba) tek olmas verilecek yardm miktarn etkileyecektir.

Aile desteinin temel ncelikleri aadaki gibi sralanabilir: Ailedeki toplam gelirin edeer birey leine gre belirlenen yoksulluk

eiinin altnda olmas, Destein aileyi esas almas, bireyin aile iinde deerlendirilmesi, Ailelere aktarlacak sosyal desteklerin yoksulluk an kapatmas, Verilecek destein yaanan blgenin yaama ve geim standartlarna

gre farkllamas, ocuklara yaplacak eitim destei ile ailelere, zellikle kadn ve ocuklara

ynelik sosyal uyum desteinin ve engellilere sunulacak destein gelirdnda dnlmesi gereken zel koullar dikkate almas.lgili sosyal yardm grevlileri, sosyal desteklere ilikin bir ynetim bilgi

sistemi gelitirecektir. Bu sistemden elde edilen veriler erevesinde gelirtesti ve gerekli ek koullar saptanacaktr. Uzmanlar tarafndan yaplacak belirlemeler, gereksinim sahibi yurttalarn sistemden yararlanabilmeleriiin yeterli olacaktr.

Aile destei miktar aadaki yurttalk geliri forml ile belirlenmektedir.Temel amalar arasnda hibir ocuun yataa a girmemesi, temel eitimve salk hizmetlerinden yoksun kalmamas, yallarn ve engelli yurttalarn

bakmlarnn salanmas ncelikle yer almaktadr.

Aile Destekleri :


26/48

24

Formldeki her bir e aile iinde, ailenin yaps dikkate alnarak (tek anneya da baba olmas, ocuk says gibi) hesaplanmaktadr. Belirlenen koullarnyerine getirilmesiyle ailedeki bireylere gereken destek aktarlmaktadr. Ek 4te sistemden yararlanmak iin gerekli olan ek koullar verilmektedir.


27/48

25

Aile Desteinde Esas Olan eler:a. Yetikin Destei: Ailede ocuk ve yallarn dnda bulunan ana ve

babaya ynelik destektir. Burada yalnz ana ya da yalnz babann (yaniblnm ailenin) olmas, ailenin geim ykn kadnn stlenmesi du-rumunda yaplacak yardmn tutar artrlacaktr. Yetikin yardm iindenecek tutar blnm aile olma ve ailenin yoksulluk snrndan olanuzaklna gre farkllamakla birlikte denecek tutar, kii bana aylk 125-190 TL arasnda deiecektir.

b. ocuk Destei: ki ocuk iin sosyal destek verilecektir. ocuk banadenecek tutar, ocuun ya grubu ve ailenin yoksulluk snrna olanuzaklna, ana ve babann durumuna gre 45-100 TL arasnda deiecektir.

c. ocuk Eitim Destei:Ailedeki tm ocuklara sadece eitim amalolmak zere eitim destei verilecektir. ocua verilecek olan eitimdesteinin bir ksm her ay nakit olarak, bir ksm ise kitap ve krtasiyedestei eklinde ders yl banda verilecektir. Eitim desteinin aylk tutar,ocuk desteindeki ltler yannda, eitim dzeyi ve baarsyla mesle-ki programlara katlma gre farkllamakla birlikte 40-60 TL arasndadeiecektir.

d. Sosyal Uyum Destei: Ekonomik ve sosyal glklerini amalarnadestek olmak amacyla, yoksul ve risk grubundaki ailelere ynelik sosyaluyum programlar dzenlenecektir. Bu programlara katlan ailelere nakdive ayni katklarda bulunulacaktr.

Sosyal uyum destei; ana ve baba eitimi, sosyal uyumun glendirilmesive ocuk sululuunun azaltlmas amacyla programlar dzenlenmesi bii -minde gelitirilecektir. Bu destek kapsamnda kurslar dzenlenmesi ve bukurslara ilikin ek ulam, gda, ocuk bakm gibi harcamalarn karlanmashedeflenmektedir. Sz konusu programlara yerel ynetimlerin de destei vekatks salanacaktr. Bu amala yerel ynetimlere artl ba niteliindekaynak sunulacaktr.

e. Yal Destei: Ailelerin sosyal desteklere eriimi de dikkate alnarak yallarn bakmna ynelik destek yaplacaktr. Yal destei, yalnnbulunduu ailenin yapsna gre 100-150 TL arasnda deiecektir. Bu kap-samdaki yallarn salk yardmlar da aile sigortas iinde karlanacaktr.Ailelerdeki yallara geriatri hastaneleri bnyesinde salk hizmetisunulacaktr. Ayrca salk politikalar iinde geriatri hastaneleri ve evdebakm hizmetleri sunulacaktr.


28/48

26

f. Engelli Destei:Engelli bireyleri bir sosyal yardm nesnesi gibi grmek yerine, onlar alma yaamna kazandrmak temel amatr. Engelli bi -reylerin ncelikle istihdam edilmesine ynelik mevcut yasalarn da zorun-lu kotuu olanaklar deerlendirilecektir. Bu erevede, kamuda engelliyurttalarmza ynelik tm bo kadrolar doldurulacaktr. zel kesimin engelli

istihdam ise prim ve vergi indirimleri, kdem tazminatnn kamu tarafndanyklenilmesi gibi etkin yntemlerle desteklenecektir. Bu kapsamda engelliyurttalarmzn Aile Sigortas dnda sosyal sigorta programlarnda da yeralmas zendirilecektir.

almas salanamayan engelli yurttalarmzn gereksinim duyduueitim ve tevik dikkate alnarak engelli yesi bulunan aileler destekle-necektir. Yerel ynetimlerin destei ve sorunlar sahiplenmesi, yaplacak yasal dzenlemelerle artrlacaktr.

Engelli desteinde mevcut sosyal yardmlara devam edilecek ve engel -lilere Aile Sigortas kapsamnda yetikin yardm ek olarak verilecektir.

Tablo 2: Aile Yardm Uygulamasnn Toplam Yllk Maliyeti (2010)

Kaynak: alma kapsamnda oluturulmutur.

Tutar TL GSYH'ye Oran (%)Toplam 12.789 1,16

Yetikin Yardm 4.389 0,40ocuk Yardm 3.723 0,34ocuk Eitim Yardm 3.057 0,28Yal Yardm 1.620 0,15Mevcut Yardmlar 4.065 0,37Net Maliyet 8.724 0,79

Net Maliyet(Vergi Dzeltmeli) 7.503 0,68


29/48

27

"Aile Sigortas kapsamna alnan tmyurttalar, genel salk sigortal saylacakt

g. Salk Destekleri: Aile Sigortas kapsamna alnan tm yurttalar,ayn zamanda salk sigortas hakkn kendiliinden kazanacak ve genelsalk sigortal saylacaktr. Bu erevede Aile Sigortas kapsamna alnan

tm yoksul yurttalar, cret demeksizin diledikleri kamu ve niversite has-

tanelerinde tedavi olabileceklerdir. Ayrca kullandklar ila ve tbbi malze-meleri de dier sigortallar gibi elde edebileceklerdir.

Aile Sigortas kapsamnda yer alanlar salk sigortas emsiyesi altnagirmekle kalmayacak, bu kiilerin nemli rahatszlklar bulunmas duru-munda, sz konusu dnem boyunca yetikin yardmlarn %50 fazlasylaalacaklardr.

zetle, ailelere farkl yoksulluk dzeyleri, yaam yeri farkllklar, ocuklarnya ve eitim durumlar, ailenin sosyal desteklere eriimine ve gelirine greayda 125-1250 TL arasnda deien dzeylerde bir Aile Sigortas demesiyaplacaktr. Bu demelerin odak noktas ailelerin yoksulluk dzeyi, ocuk,yal ve engelli bireylerdir. Program, blgesel gelimilik farkllklar ve sosyalriskler de dikkate alnarak hazrlanmtr.


30/48

28

Aile Sigortas'nn Parasal Kayna:Aile destekleri, yoksulluk eiinin altnda olan, aile yeleri almayan ya

da ailede alan olmakla birlikte ailenin geliri yoksulluk eiinin altndakalan, sizlik Sigortas'na prim dememi isizler ile yallar, engelliler veocuklara denecektir. Aile denekleri iin gereken parann ana kaynamevcut sosyal yardm harcamalardr. Mevcut sosyal yardm harcamalarnnetkin ynetimi, ok balln nlenmesi, ileyi harcamalarnn drlmesi,

sosyal yardmlardaki yolsuzluk ve usulszlklerin kaldrlmas ile para bulmasorunu nemli lde zlm olacaktr. Sosyal koruma sistemine ynelik reformlarn, yardmlarn ok daha fazla kiiye ulamasn salad birok almada ortaya konmutur.

Ayrca kaytd ekonomi ve kaytd istihdam sorunlarnn azaltlmasylaelde edilecek ek gelirlerin kk bir ksmyla da ek parasal kaynak gerek -sinimi ortadan kaldrlm olacaktr. Yine bu yap iinde sivil toplum rgtleribata olmak zere, toplumun ok eitli kesimlerinin katlmn salamayaynelik etkin bir sistem kurulacak ve gnll katlm artrlacaktr.

Sosyal destekler, dnyadaki dier uygulamalarda da olduu gibi aslolarak vergilerle karlanr. Aile Sigortas'nda sosyal destek uygulamalar ek vergi konmadan, bte kaynaklarnn sosyal koruma programlarna ncelik vermesi yoluyla yaplacaktr.

Ayrca yerel ynetimlerin ocuk, yal ve engellilere ynelik olarak ka-musal hizmet ykmllkleri bulunmaktadr. Yerel kaynaklarn bu alan -larda kullanlmasna ynelik yntemler gelitirilerek bunlarn egdmiinde izlenmesi, gerekiyorsa desteklenmesi konusunda mekanizmalaroluturulacaktr.


31/48

29

Aile Sigortas'nn Kazanmlar:

1. Trkiyede ailelere sosyal yardm veren kurumlar arasnda egdmve ibirlii salanacak, yardmlar aileler zerinden izleyen tek birveritaban kurulacaktr.

2. Destekler ailenin yoksulluk eiine uzaklk snrnn zerine kmasnsalayacak ekilde verilecektir.

3. Destek istee bal olmakla birlikte ilgili muhtar, okul mdr, retmen

gibi yetkililerin istekte bulunmas, sosyal destek grevlilerinin onay ilede verilecektir. Bylelikle damgalanma ya da yardm hakknda bilgi sa-hibi olmamaktan kaynaklanan yardmdan yararlanamama durumuortadan kaldrlacaktr.

4. Destee ulamak iin ilemler azaltlacak, ilem sreleri ksaltlacaktr.

5. Verilen destekler, mesleki eitim kurslarna devam etme, -Kura kaytlolma gibi koullara balanacaktr. Bu yolla kaytl olmak zendirilecektir.

6. Yeni kurulacak sistemle, verilen desteklerin yoksulluu azaltmadakietkinlii her yl iin llecektir. Bu almalar sosyal yardm grevliler-inin alandan toplad bilgilerle ve TK tarafndan yaplan anketlerlekarlkl olarak denetlenecektir.

7. Destein verilmesinde blgelerin ya da illerin yoksulluk dzeyleri veyaam koullar dikkate alnacaktr.

8. Yerel ynetimlerin verdikleri sosyal destekler ortak veritabanna

kaydedilecek ve desteklerin ailelere ulamasndaki etkinlik artrlacaktr.9. Sosyal destek ve hizmet veren kurumlarn kurumsal kapasitesi

gelitirilecektir. Bu amala sz konusu kurumlara, niversitelerin sosyalhizmetler, sosyoloji, psikoloji, alma ekonomisi ve endstri ilikileri gibiblmleri bitiren personel alnacaktr. SYDVde alan personel devletmemuru kadrosuna alnacak ve i gvencesi salanacaktr.

10. Sosyal destekler dorudan kadna verilecektir. ocuk bakm nedeniyle

igcne katlamayan kadnlarn istihdam orann artracak, ocuuokul ncesi eitime zendirecek yardmlar yaplacaktr.

Programn mevcut uygulamalarla karlatrmal bir ekilde getirdiikazanmlar ve yaama geirilmesinde ncelikle dikkate alnacak noktalar yle sralanabilir:


32/48

30

zleyen tabloda farkl kategoriler altnda, ngrlen program ile mevcutuygulama dikkate alnarak karlatrmal olarak yoksul ailelere verilenyardmlar yer almaktadr.

Buna gre farkl yapdaki ailelere aylk 125-1250 TL aras bir deme-de bulunulacaktr. (Ek 5te farkl zelliklere sahip ailelerin alaca destek ve bu destein mevcut yardmlarla karlatrlmas ayrntl bir ekilde yeralmaktadr.). Ortalama aylk deme en yoksul ailelerde 600-700 TL arasnda

deimektedir. Yoksulluk a %50 olarak alnan ailelerde ortalama yardm 400-450 TL

arasnda deimektedir. Program, en yoksul ailelere daha yksek bir sosyal destek ngrd

iin en yoksul ailelerde sosyal destek tutar bu miktarlarn zerinekabilmektedir.Bugnk sosyal yardm demelerine gre ortalama art oran %80 ile

%190 arasnda deimektedir.


33/48


34/48

Sonu


35/48

33

"Her aile rahat bir nefes alacak." Trkiye, ekonomik gcne paralel bir toplumsal ve insani gelimilik

dzeyi salayamamtr. Dnyann en byk 20 ekonomisi ierisinde grl-mekte olan lkemiz, bata insani gelime sralamas olmak zere, pek ok gelimilik deerlendirmesinde son sralarda yer almaktadr. Yoksulluunnlenmesi, toplumda nemli insani, ekonomik ve siyasal sonular olanbir sretir. Demokrasinin gelimesi, ekonomik ve toplumsal kalknmaancak daha fazla seenek ve frsat sahibi olan zgr bireyler yoluylagerekletirilebilir. Ayn zamanda kalknmann en nemli hedefi, bireylerinzgrlemesi ve daha fazla frsat sahibi olmasdr. Bireylerin zgrl sa-dece siyasal ve sivil haklar yoluyla deil, ayn lde toplumdaki sosyal veekonomik dzenlemeler yoluyla belirlenir. Eitim ve salk gibi alanlarda

tm yurttalarn eit frsatlara sahip olmas, bu dzenlemeler iinde ennde gelmelidir.Aile Sigortas, lkemizde demokrasinin salam temellere oturmas iin

yurttalarn daha zgr, daha gl ve daha bamsz bireyler olmas yol -unda en nemli basamaklardan biridir. Aile Sigortas'nn ncelikli hedefi,zgrln nndeki balca engeller olan yoksulluk, ekonomik ve sosyalfrsatlarn azl, sosyal hizmet ve bakm olanaklarndan yararlanmadakieitsizliklerin nlenmesidir.

Aile Sigortas programnn uygulamaya gemesiyle Trkiyede gl Sosy-al Devlet'in yaplanmas ynnde yaamsal bir adm atlm olacaktr. Trki-ye insani ve sosyal gelime sralamalarndaki yerini hzla ykseltecektir. Heryurtta, doumundan lmne kadar Sosyal Devlet'in gvencesi altndaolacak, yurttalar ve lkemiz Herkesin rahat bir nefes almas idealine dahada yaklaacaktr.


36/48

34

Ek 1: alan Nfusu Kapsayan Sosyal Sigorta Programl

Uluslararas alma rgtnn Sosyal Gvenliin Asgari NormlarHakkndaki 102 Sayl Szlemesi'nde kapsama alnan sosyal riskler; ikazas, meslek hastal, hastalk, analk, malullk, yallk, lm, isizlik veailevi ykler olarak sralanmaktadr.

Kaynak: U 102 Sayl Szleme temel alnarak alma kapsamnda oluturulmutur.

alan Nfusukapsayan

Sosyal SigortaProgramlar

Kazasve

Meslek Hastal

Ailevi Ykler(Aile

Sigortas)

Hastalk (Tbbi Yardm)

Hastalk (denekler)

Analk

Malllk Yallk

lm

sizlik


37/48

35

Ek 2: eitli Avrupa lkelerinde Aile Sigortas'nn Finan

lkeler FinansmanBelika Genel bteden primlerle finanse edilir.

Bulgaristan Vergilersvire Tarm iileri iin iveren tarafndan cretin %2si kadar

prim. Kantonlarda ise iveren tarafndan %0,1 ile %4,2siarasnda prim demesi ile finanse edilir.

ek Cumhuriyeti VergilerDanimarka VergilerAlmanya VergilerEstonya VergilerYunanistan %1 ii, %1 iveren toplam %2spanya VergilerFransa veren tarafndan denir %5,4rlanda Vergilertalya %0,68 orannda iveren tarafndan denir.Hollanda VergilerNorve Vergiler

Avusturya veren tarafndan cretin %4,5i kadar denir.Polonya VergilerPortekiz VergilerRomanya VergilerFinlandiya VergilerSlovenya VergilerSlovakya Vergiler

sve Vergilerngiltere Vergiler

Kaynak: (MISSOC, 2010)


38/48

36

Ek 3: Yoksullara Ynelik Mevcut Yardmlar

Yardmlar Nakit Yardmlarnda Yoksulluk Snr Tespit ekliEngelli Ayl 18 YandanByk (%40 - %69 Tmvcut fonksiyonlar kayporan)

Herhangi bir sosyal gvenlik kurumundan gelir ya da aylkalmamak, her trl geliri yoksulluk snrnn altnda olmak

Bakma Muhta EngelliAyl (18 yandan bykve Engelli Yakn Ayl)

Herhangi bir sosyal gvenlik kurumundan gelir ya da aylkalmamak, her trl geliri yoksulluk snrnn altnda olmak

18 Yandan KkOlanlarn Ailesine

Engelli yaknnn herhangi bir sosyal gvenlik kurumundan gelirya da aylk almamak, her trl geliri yoksulluk snrnn altndaolmak

Vakflar GenelMdrl(Muhtaaylklar, imaret hizmetleri,tedavi hizmetleri, burslar)

657 sayl Devlet Memurlar Kanunu'nda belirtilen ve memurtaban aylklarna uygulanan taban ayl katsaysnn (0,74348)400 gsterge rakam ile arpmndan elde edilecek miktardandaha az geliri olanlar.

SHCEK Belirli bir muhtalk kriteri bulunmamaktadr. Sosyal hizmetuzmanlarnn incelemesine gre ayni ve nakdi yardm tutarlarverilmektedir.

SYDV Belirli bir muhtalk kriteri bulunmamaktadr. SYDGM, sosyalyardmlar iin SYDVye periyodik yardmlar iin para aktarrkenl/le nfusu ile Trkiye statistik Kurumu tarafndan belirlenensosyo-ekonomik gelime endeksini dikkate almaktadr SYDGM,2008:43)

SYDV ocuk yardm (NT)

SYDV Kmr yardm

Kredi Yurtlar Kurumu renim BursuBelediyeler eitli nakdi ve ayn yardmlar

Kaynak: alma kapsamnda oluturulmutur.


39/48

37

Ek 4: Sistemden Yararlanmak in Alnacak Yardmn TGre Belirlenecek Olan Ek Koullar

ocuk destekleri iin;a. ocuun salk denetimlerinin dzenli yaplmas,b. Zorunlu eitim kurumuna devam etmesi,c. Zorunlu eitimden sonra ortaretime ya da mesleki eitim merkezine

devam etmesi,d. Gelir getirici herhangi bir ite almamas,e. T.C.K. uyarnca cezalandrlacak bir sua karmamas,f. Trkiyede yaamas.

Okul baars ve ocuun genlik merkezlerine devam ocuk yardmn

olumlu ynde etkileyecektir.Aile Sigortas demesi iin;

a. Ailenin geimini salayacak kiinin isiz olmas,b. Trkiye Kurumuna kaytl olmas,c. Mesleki eitim merkezleri ya da Trkiye Kurumu tarafndan alacak

kurslara devam etmesi,d. SGKden, yurtii ya da yurtdndaki kurumlardan gelir ya da aylk

almamas,e. ocuk yardm almak iin gerekli koullarn yerine getirilmesi,f. Trkiyede yaamas.

Yallk destei iin;a. 65 yan doldurmu olmak,b. SGKden, yurtii ya da yurtdndaki kurumlardan gelir ya da aylk

almamak,c. Trkiyede yaamak.

Engelli destei iin;a. Yetkili salk kurumlarndan alma gcnn en az %40n

kaybettiini gsterir belge salamak,b. SGKden, yurtii ya da yurtdndaki kurumlardan gelir ya da aylk

almamak,c. Trkiyede yaamak,d. Gelir getirici herhangi bir ite almamak,

e. Kurum tarafndan verilen rehabilitasyon hizmetleriyle mesleki eitimkurslarna devam etmek.


40/48

38 Kaynak: alma kapsamnda oluturulmu

Ek Tablo 5: Farkl Koullardaki Ailelere Aile Sigortas

En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile 250 0 0 0 0 0 25

En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 1 Yal250 0 0 0 150 0 400 134

En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 2 ocuk + 2 Yal250 150 100 0 300 0 800 270 En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 3 ocuk + 1 Yal250 150 150 0 150 0 700 242

En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 5 ocuk + 1 Yal250 150 250 0 150 0 800 314 En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir AileBiri %70 zeri zrl 250 0 0 0 0 302 552 336

En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 1 ocuk%40 zeri Engelli 250 75 50 0 0 202 577 272

En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 2 ocuk + 1 ocuk%40 zeri Engelli + 1 Yal 250 150 150 0 150 404 1.104 642 En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 5 ocuk + 1 Yal+1 ocuk ve bunlar %70 zeri zrl 250 150 250 0 0 604 1.254 818

En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 2 ocuk + 1 ocuk%40 zeri Engelli 250 150 100 0 0 202 702 308

En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Yal Bir Aile250 0 0 0 200 0 450200 250 125,0

En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 1 ocuk250 75 50 0 0 0 375 70 En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 2 ocuk250 150 100 0 0 0 500 106 371,7En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 3 ocuk250 150 150 0 0 0 550 142

En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 4 ocuk250 150 200 0 0 0 600 178 En Yoksul Grupta Yer Alan ift Ebeveynli Bir Aile + 5 ocuk250 150 250 0 0 0 650 214

Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile 125 0 0 0 0 0 125 34 Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 1 ocuk125 50 40 0 0 0 215 70

Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 2 ocuk125 100 80 0 0 0 305 106

Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 3 ocuk125 100 120 0 0 0 345 142 Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 4 ocuk125 100 160 0 0 0 385 178 Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 5 ocuk125 100 200 0 0 0 425 214

Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 1 Yal125 0 0 0 100 0 225 134 Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 2 ocuk + 2 Yal125 100 80 0 200 0 505 270 Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 3 ocuk + 1 Yal125 100 120 0 100 0 445 242

Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 5 ocuk + 1 Yal125 100 200 0 100 0 525 314 Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir AileBiri %70 zeri zrl 125 0 0 0 0 302 427 336 Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Yal Bir Aile125 0 0 0 150 0 275 200 Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 1 ocuk%40 zeri Engelli 125 50 40 0 0 202 417 272 Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 2 ocuk + 1 ocuk%40 zeri Engelli 125 100 80 0 0 202 507 308 Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 3 ocuk + 2 ocuk%40 zeri Engelli + 1 Yal 125 100 120 0 100 404 849 642 Yoksulluk A %50 Olan ift Ebeveynli Bir Aile + 5 ocuk + 1 Yal+ 1 ocuk ve bunlar %70 zeri zrl 125 100 200 0 0 604 1.029 818

En Yoksul Grupta Yer Alan Tek Ebeveynli Bir Aile + 1 ocuk190 100 60 0 0 0 350 70 En Yoksul Grupta Yer Alan Tek Ebeveynli Bir Aile + 2 ocuk190 200 120 0 0 0 510 106

En Yoksul Grupta Yer Alan Tek Ebeveynli Bir Aile + 5 ocuk190 200 300 0 0 0 690 214 En Yoksul Grupta Yer Alan Tek Ebeveynli Bir Aile + 1 Yal190 0 0 0 150 0 340 134 En Yoksul Grupta Yer Alan Tek Ebeveynli Bir Aile + 5 ocuk + 1 Yal190 200 300 0 150 0840 314 526 167,5

En Yoksul Grupta Yer Alan Yal Kii 190 0 0 0 100 0 290 105

En Yoksul Grupta Yer Alan Tek Ebeveynli Bir AileBiri %70 zeri zrl 190 0 0 0 0 302 492 336

En Yoksul Grupta Yer Alan Tek Ebeveynli Bir Aile + 1 ocuk%40 zeri Engelli 190 100 60 0 0 202 552 272 En Yoksul Grupta Yer Alan Tek Ebeveynli Bir Aile + 2 ocuk +1 ocuk%40 zeri Engelli 190 200 120 0 0 202 712 308 En Yoksul Grupta Yer Alan Tek Ebeveynli Bir Aile + 3 ocuk + 2 ocuk%40 zeri Engelli + 1 Yal 190 200 180 0 150 404 1.124 642

En Yoksul Grupta Yer Alan Tek Ebeveynli Bir Aile 190 0 0 0 0 0 190 34

HANENN ZELLKLER YetikinDesteiocukDesteiocukEitimDestei

SosyalUyumDestei

ArtArtOran(%)

YallkDestei

EngelliDestei

ProgramKapsamndaAlnacakSosyalDestek

MevcuttaAlnanOrtalamaSosyalYardmGe

lir Miktar

En Yoksul Grupta Yer Alanlar

En Yoksul Grupta Yer Alanlar

Yoksulluk A %50 Olanlar


41/48

39

Notlar:


42/48

40

Notlar:


43/48

41


44/48

42

Notlar:


45/48

43


46/48

44


47/48


48/48

Benim iin yanda yok,sadece ve sadece vatanda var.Ve istisnasz her vatandabu lkenin zenginliindenhak ettii pay almal.

Her vatanda rahat bir nefes almal.te ben buna inanrm.

CHP varsa, herkes iin var.

Kemal KldaroluCumhuriyet Halk Partisi Genel Bakan

Documents

Aile Sigortası Kitapçığı