18
การดูแลระบบทางเดินหายใจในระหว่างการกู้ชีพ (Airway resuscitation) พญ.รพีพร โรจน์แสงเรือง โครงการจัดตั้งภาควิชาเวชศาสตร์ฉุกเฉิน คณะแพทยศาสตร์รพ.รามาธิบดี การดูแลเรื่องระบบทางเดินหายใจในระหว่างการกู้ชีพก็เพื่อคงปริมาณออกซิเจนในร่างกาย ให้เพียงพอและกาจัดแกสคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดให้ลดลง ในขณะที่หัวใจหยุดเต้นอันเกิดจาก Ventricular fibrillationนั้นการกดหน้าอกมักมีความสาคัญในการกู้ชีพมากกว่าการช่วยหายใจ ดังนั้น ผู้ปฏิบัติการไม่ควรหยุดชะงักการกดหน้าอก ส่วนในผู้ป่วยที่เกิดหัวใจหยุดเต้นอันเกิดจากกมีภาวะ ขาดออกซิเจนเช่น จมน้าหรือรับประทานยาเกินขนาดนั้น การกดหน้าอกและการช่วยหายใจมี ความสาคัญพอๆกันในการกู้ชีพ การช่วยหายใจในขณะกู้ชีพนั้นควรให้ปริมาณ tidal volumeและอัตราการช่วยหายใจแก่ ผู้ป่วยเหมือนกับการหายใจในคนปกติ การกู้ชีพสามารถช่วยให้มีปริมาณเลือดไปเลี้ยงทั่วร่างกาย กลับคืนมาเพียง25-33%ของcardiac output ปกติเท่านั้น ซึ่งปริมาณเลือดที่น้อยเหล่านี้จะไปเลี้ยง สมองและหัวใจเป็นสาคัญ อย่างไรก็ตามเนื้อเยื่อทั่วร่างกายยังคงอยู่ในภาวะขาดออกซิเจนอยู่ เนื้อเยื่อที่ขาดออกซิเจนนีจะเผาผลาญเพื่อสร้างพลังงานโดยไม่ใช้ออกซิเจนช่วยอันทาให้เกิดภาวะกรดคั่งในเลือดตามมา ระบบกรด-ด่างที่ผิดปกตินี้จะทาให้ร่างกายตอบสนองต่อยาและการช้อกไฟฟ้าที่หัวใจได้ไม่ดีนัก การเปิดทางเดินหายใจนั้นมีหลายวิธี ได้แก่ 1.การเปิดทางเดินหายใจด้วยมือ(Airway Maneuver) 2.การใช้หน้ากากช่วยหายใจ (Bag-Mask Ventilation) 3.อุปกรณ์เปิดทางเดินหายใจทางเลือก (Alternative Airways) 4.การใส่ท่อหลอดลม(Endotracheal Intubation) 1.การเปิดทางเดินหายใจด้วยมือ(Airway Maneuver) Airway maneuver เป็นวิธีพื้นฐานที่ง่าย, รวดเร็ว, ไม่ต้องใช้อุปกรณ์ช่วย , สามารถเปิด ทางเดินหายใจช่วยผู้ป่วยได้รวดเร็วและมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะในสถานการณ์ที่อุปกรณ์ไมพร้อม เช่น ในสถานที่เกิดเหตุ , ในรถพยาบาล เป็นต้น นอกจากนี้ยังเป็นขั้นตอนแรกในการเริ่มกู้ชีพ ขั้นพื้นฐาน ( Basic life support) อีกด้วย การจัดท่าก่อนเริ่มเปิดทางเดินหายใจ ควรจัดให้ผู้ป่วยนอนราบบนพื้นแข็งในท่าหงายและ มือของผู้ป่วยอยู่ข้างลาตัว

(Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

  • Upload
    dotuyen

  • View
    215

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

การดแลระบบทางเดนหายใจในระหวางการกชพ (Airway resuscitation)

พญ.รพพร โรจนแสงเรอง โครงการจดตงภาควชาเวชศาสตรฉกเฉน

คณะแพทยศาสตรรพ.รามาธบด

การดแลเรองระบบทางเดนหายใจในระหวางการกชพกเพอคงปรมาณออกซเจนในรางกายใหเพยงพอและก าจดแกสคารบอนไดออกไซดในเลอดใหลดลง ในขณะทหวใจหยดเตนอนเกดจากVentricular fibrillationนนการกดหนาอกมกมความส าคญในการกชพมากกวาการชวยหายใจ ดงนนผปฏบตการไมควรหยดชะงกการกดหนาอก สวนในผปวยทเกดหวใจหยดเตนอนเกดจากกมภาวะขาดออกซเจนเชน จมน าหรอรบประทานยาเกนขนาดนน การกดหนาอกและการชวยหายใจมความส าคญพอๆกนในการกชพ

การชวยหายใจในขณะกชพนนควรใหปรมาณtidal volumeและอตราการชวยหายใจแกผปวยเหมอนกบการหายใจในคนปกต การกชพสามารถชวยใหมปรมาณเลอดไปเลยงทวรางกายกลบคนมาเพยง25-33%ของcardiac outputปกตเทานน ซงปรมาณเลอดทนอยเหลานจะไปเลยงสมองและหวใจเปนส าคญ

อยางไรกตามเนอเยอทวรางกายยงคงอยในภาวะขาดออกซเจนอย เนอเยอทขาดออกซเจนนจะเผาผลาญเพอสรางพลงงานโดยไมใชออกซเจนชวยอนท าใหเกดภาวะกรดคงในเลอดตามมา ระบบกรด-ดางทผดปกตนจะท าใหรางกายตอบสนองตอยาและการชอกไฟฟาทหวใจไดไมดนก

การเปดทางเดนหายใจนนมหลายวธ ไดแก 1.การเปดทางเดนหายใจดวยมอ(Airway Maneuver) 2.การใชหนากากชวยหายใจ (Bag-Mask Ventilation) 3.อปกรณเปดทางเดนหายใจทางเลอก (Alternative Airways) 4.การใสทอหลอดลม(Endotracheal Intubation) 1.การเปดทางเดนหายใจดวยมอ(Airway Maneuver) Airway maneuver เปนวธพนฐานทงาย, รวดเรว, ไมตองใชอปกรณชวย, สามารถเปดทางเดนหายใจชวยผปวยไดรวดเรวและมประสทธภาพ โดยเฉพาะในสถานการณทอปกรณไมพรอม เชน ในสถานทเกดเหต, ในรถพยาบาล เปนตน นอกจากนยงเปนขนตอนแรกในการเรมกชพขนพนฐาน (Basic life support) อกดวย

การจดทากอนเรมเปดทางเดนหายใจ ควรจดใหผปวยนอนราบบนพนแขงในทาหงายและ มอของผปวยอยขางล าตว

Page 2: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

Head tilt-Chin lift โดยผชวยเหลอใชมอขางหนงจบหนาผากผปวย และมออกขางประคองคอดานหลงของผปวย จดใหศรษะของผปวยอยในทาเงยหนาเลกนอย (Sniffing position) เมออยในทาทเหมาะสมแลวมอขางทจบหนาผากกดศรษะของผปวยไวเบาๆเพอใหไมขยบ จากนนใชมออกขางหนงจบใตปลายคางผปวยยกขนในแนวตงฉากกบพนโดยระวงไมใหกดเนอสวนใตคางมากเกนไป ( ดงภาพท1)

การท า Head tilt-chin lift น เหมาะส าหรบท าในผปวยทมนใจวาไมมการบาดเจบของกระดกสนหลงบรเวณคอ เนองจากการจบผปวยเงยหนาในผปวยทมการบาดเจบกระดกตนคออยแลวจะมการขยบของกระดกตนคอและเกดการบาดเจบเพมขนได

ภาพท1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วธน ผชวยเหลอตองอยดานศรษะของผปวย จากนนใชมอทงสองขางจบบรเวณมมของขากรรไกร (Angle of mandible) และยกขากรรไกรของผปวยขน พรอมๆ กบใชนวนวหวแมมออยบรเวณปลายคางของผปวยเพอชวยเปดปากผปวย ( ดงภาพท2)

Page 3: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

ภาพท2 การท าjaw thrust 2.การใชหนากากชวยหายใจ (Bag-Mask Ventilation)

ผปฏบตควรรจกการใช Bag-Mask device(ดงภาพท3) เพอชวยหายใจเปนอยางด การบบ Bag-Mask deviceควรใหtidal volumeทมากพอใหหนาอกยกตวขน(tidal volume 6-7มล./กก.หรอ 500-600มล.) นอกจากนควรท าการยกคาง (chin lift)พรอมกบจบหนากากใหแนบหนา

การกดหนาอกและเปาปากทวไปใชอตรากดหนาอก:เปาปาก=30:2 แตเมอใสทอชวยหายใจเชน ทอหลอดลม( endotracheal tube), esophageal-tracheal combitube (Combitube), หรอ laryngeal mask airway (LMA)แลวกควรเปลยนเปนชวยหายใจในอตรา8-10ครง/นาทและกดหนาอกในอตรา100ครง/นาทโดยท าตอเนองกนไป (ถาผปวยไมไดมหวใจหยดเตนกอาจบบชวยหายใจผานทอในอตรา10-12ครง/นาท) ในผปวยทมโรคหลอดลมอดกนรนแรงกควรบบชวยหายใจ6-8ครง/นาทเพอปองกนการเกดautopeepซงจะท าใหมความดนเลอดตกได

การใช Bag-Mask ventilationอาจท าใหลมเขาไปในกระเพาะมากจนกอการสดส าลกเศษอาหารเขาปอดและเกดปอดอกเสบไดงาย นอกจากนถาลมเขากระเพาะมากกจะดนกะบงลมขนท าใหการขยายตวของปอดและการแลกเปลยนแกสไดไมด

Page 4: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

ภาพท3 การใช Bag-Mask Ventilation

3.อปกรณเปดทางเดนหายใจทางเลอก (Alternative Airways) อปกรณเปดทางเดนหายใจทางเลอกนนมหลายชนดดวยกน ซงมใชกนแพรหลายและใชได

งาย รวมทงไมตองการความช านาญเปนพเศษ ไดแก Laryngeal Mask Airway และ Esophageal Tracheal Combitube การใสทอชวยหายใจเหลานควรท าดวยความรวดเรวและขดขวางการกดหนาอกใหนอยทสด ในบางรายอาจตองเลอกท าการกดหนาอกรวมกบการชอกไฟฟาหวใจเปนส าคญกอนการพยายามใสทอใหได นอกจากนควรมการเตรยมอปกรณชวยหายใจไวหลายชนดเพอวา ถาผปวยอยในกรณใสทอหลอดลมยากกจะไดเปลยนใชอปกรณอนแทน โดยทวไปการใชbag mask deviceถอเปนการชวยหายใจเบองตนและชวคราวทจ าเปนตองมในหองฉกเฉนในระหวางรอหาอปกรณชวยหายใจอนๆ หลงใสทอหลอดลมไดแลวกควรกดหนาอก:ชวยหายใจในอตรา100

Page 5: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

ครง/นาท:ชวยหายใจ8-10ครง/นาท และควรเปลยนต าแหนงกนทก2นาทเพอไมใหผกดหนาอกลาออนแรงจนท าใหการกดหนาอกไมมประสทธภาพ 3.1Oropharyngeal Airways (ภาพท4)

ควรใชในผปวยทหมดสตซงไมมgag reflex ถาใสไมถกวธกอาจดนลนตกไปอดทางเดนหายใจได อปกรณนใชรวมกบ bag-mask deviceเพอชวยเปดทางเดนหายใจใหโลงได

ภาพท4 Oropharyngeal Airways

Page 6: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

3.2 Nasopharyngeal Airways (ภาพท5) สามารถใชเปดทางเดนหายใจใหโลงโดยการใสผานทางจมก ผลแทรกซอนอาจมเลอด

ก าเดาไหลได

ภาพท5 Nasopharyngeal Airways 3.3 Esophageal-Tracheal Combitube(ภาพท6) อปกรณนใชเปดทางเดนหายใจและชวยหายใจไดด วธใสคอนขางงาย บคลากรทไมใช

แพทยกสามารถใสได เปนทยอมรบใหใชเครองมอนในการชวยหายใจในผปวยทหวใจหยดเตนได ผลแทรกซอนอาจเกดจากบาดเจบตอหลอดอาหารจนกระทงเกดหลอดอาหารทะลแลวตามมาดวย subcutaneous emphysemaได

Esophageal Tracheal Combitube (Combitube) มลกษณะคอนขางคลายทอหลอดลม (Endotracheal tube) แตจะมสอง lumen และมcuffสองอน ถกออกแบบมาเพอใหสามารถใสไดโดยไมตองเหนเสนเสยง โดยไมวาจะใสเขาหลอดอาหาร หรอหลอดลม กสามารถชวยหายใจใหผปวยไดทกกรณ อปกรณเหลานจดเปน อปกรณชวยหายใจทางเลอก เนองจากสามารถใชไดชวคราวเทานนไมสามารถชวยหายใจไดนานหลายวนนก เปนการใชเพอชวยชวตผปวยเบองตนกอนจะไดรบการใส Definite airway ตอไป

Page 7: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

ภาพท6 Esophageal-Tracheal Combitube 3.4 Laryngeal Mask Airway (LMA) (ภาพท7)

วธนไมสามารถปองกนการสดส าลกลงปอดได แตยงคงพบอบตการณนนอยกวาการใช bag-mask deviceอยด เครองมอนชวยเปดทางเดนหายใจไดถง71.5% - 97%ในผปวยทหยดหายใจ วธการใสทอคอนขางงายเพราะใสไดทนทและบคลากรทไมใชแพทยกสามารถใสได นอกจากนยงท าในสถานทแคบไดและไมตองขยบคอของผปวย มการยอมรบใหใชอปกรณนชวยหายใจในผปวยทหวใจหยดเตนได

Laryngeal Mask Airway (LMA) เปนอปกรณลกษณะคลายทอชวยหายใจปกต แตจะขนาดใหญกวา สนกวาปลายจะออกแบบใหครอบกลองเสยงไดพอดและมcuffส าหรบใสลมเพอใหกระชบกบกลองเสยง (Larynx) การใส LMA นน ไมจ าเปนตองใชความช านาญเปนพเศษ ไมตองเหนเสนเสยงกสามารถใสได บคคลากรทไมใชแพทยทผานการฝกใชมาแลวยอมสามารถใสไดอยางมประสทธภาพ จงท าให LMA เปนทางเลอกทดมากเพอซอเวลาในหลายสถานการณ ตงแต

Page 8: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

นอกโรงพยาบาล ในทเกดเหต หรอในสถานการณทไมสามารถใสทอหลอดลมตามปกตได (Failed intubation)

ภาพท7 Laryngeal Mask Airway

4.การใสทอหลอดลม(Endotracheal Intubation) การใสทอหลอดลมเพอเปดทางเดนหายใจใหโลงและเพอดดเสมหะ รวมทงเปนการเพม

ออกซเจนใหแกรางกาย หรอเปนชองทางในการใหยาบางอยาง นอกจากนการเปาลมเขาcuffของทอกชวยปองกนการสดส าลกเศษอาหารเขาปอดได

ผลแทรกซอนจากการใสทอพบไดตงแตการบาดเจบตอเยอบทางเดนหายใจและปาก จ าเปนตองหยดชะงกการกดหนาอก การใสทอทไมเขาหลอดลมจนท าใหผปวยขาดออกซเจนเปนเวลานาน เปนตน ขอบงชในการใสทอ 1.ไมสามารถเปดทางเดนหายใจใหโลงไดดวยbag mask device 2.ปองกนการสดส าลกในผปวยหมดสต

ระหวางการกชพ ผปฏบตควรลดการหยดชะงกการกดหนาอกใหนอยทสด ถาจ าเปนตองใสทอกควรท าดวยความรวดเรวเพอพยายามไมหยดการกดหนาอก หลงจากใสทอแลวกควรท าการตรวจรางกายและใชอปกรณเพอชวยตรวจสอบยนยนต าแหนงทอ

ส าหรบการใสทอหลอดลมในหองฉกเฉนนนยอมรบการใสทอหลอดลมชนดรวดเรว(Rapid Sequence Intubation)เปนมาตรฐานกนทวโลกแลว ทงนเพราะการใสทอแบบนจะลดโอกาสเกดสดส าลกเศษอาหารเขาปอดได หลกการใสทอหลอดลมชนดรวดเรวคอการใหยานอนหลบรวมกบยาคลายกลามเนอเพอลดแรงตานกอนการใสทอ วธนเปนทนยมใชในหองฉกเฉนเพราะผปวยทมายงหองฉกเฉนมกจะไมไดอดอาหารและน ามากอนจงมโอกาสเกดสดส าลกเศษอาหารทคางในกระเพาะเขาปอดไดงาย

การใสทอหลอดลมชนดรวดเรว(Rapid Sequence Intubation)

Page 9: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

กอนท าการใสทอหลอดลมชนดรวดเรว(Rapid Sequence Intubation)นตองใหผปวยดม

ออกซเจนทางหนากากในอตราไหลของแกส10ลตร/นาทนานอยางนอย 3นาท จนกระทงปรมาณ

ออกซเจนในเลอดของผปวย>90% ทงนเพอใหผปวยสามารถทนตอการหยดหายใจชวขณะระหวาง

ท าการใสทอได การเพมออกซเจนแกผปวยกอนเรมใสทอนน แพทยไมควรบบ bag-mask device

เพอชวยหายใจใหแกผปวยทงนเพราะจะท าใหมลมเขาไปในกระเพาะอาหารมากขนจนเกดการสด

ส าลกเศษอาหารเขาปอดไดงาย

ขอบงช ประเมนวาไมมภาวะใสทอไดยากตามกฎLEMON L-Look externally E-Evaluate the “3-3-2 rule” ( ดงภาพท8) M-Mallampati score ( ดงภาพท9) O-Obstruction N-Neck mobility

ภาพท8 Evaluate the “3-3-2 rule”

Page 10: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

ภาพท9 Mallampati score ( class I,II สามารถใสทอไดงาย) ขอหามไมเดดขาด ( relative contraindications) 1.มลกษณะของการใสทอไดยาก 2.ไมสามารถใชยาเหนยวน าใหหลบได 3.ไมสามารถใชยาคลายกลามเนอได วธการ (ดงตารางท1) หลกการตาม7 P ดงน

1.Preparation

2.Preoxygenation

3.Pretreatment

4.Paralysis with induction

5.Protection and positioning

6.Placement with proof

7.Postintubation management

เวลา ขนตอน ชนดของยา และขนาดยา

Page 11: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

นาทท -10 Preparation นาทท -5 Preoxygenation : 100% oxygen for 3 min or 8 vital capacity

breaths นาทท -3 Pretreatment as indicated “LOAD” นาทท 0 Paralysis with Induction

Etomidate 0.3 mg/kg or Rocuronium 1.0 mg/kg Succinylcholine 1-1.5 mg/kg

นาทท 1 Placement Sellick’s maneuver -- > Laryngoscopy and Intubation -- > EtCO2 confirmation

นาทท 2 Post-intubation Management Midazolam 0.1 mg/kg + Rocuronium 1/3 dose of paralysis

ตารางท 1 แสดง ตวอยางขนตอนการท า RSI

1.Preparation

การประเมนความยากงายของการใสทอ วางแผนการใสทอทเหมาะกบผปวย เตรยม

อปกรณและยาทจ าเปน

2.Preoxygenation

การใหผปวยดมออกซเจนทางหนากากในอตราไหลของแกส10ลตร/นาทนานอยางนอย 3นาทจนสามารถคงระดบปรมาณออกซเจนในเลอด>90% เพอใหผปวยทนตอการขาดออกซเจนในขณะใสทอได

3.Pretreatment

การใหยาเพอลดผลขางเคยงจากการใหยานอนหลบ ทงนควรใหยานกอนยาอนๆเปนตว

แรกเขาสกระแสเลอด ยาทเลอกใชจะแปรตามอาการทคาดวาจะเกดขนไดของผปวย อยางไรกตาม

ไมมรายงานวาใหผลดมากนอยแกผปวยอยางไร ยาทนยมใชไดแก LOAD (Lidocaine, Opioid,

Atropine, Defasciculating agent)

Page 12: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

4.Paralysis with induction

การใชยาเหนยวน าใหหลบรวมกบยาคลายกลามเนอทออกฤทธเรว สวนมากนยมใชยาทเรมออกฤทธภายใน45-60วนาทหลงจากฉดเขากระแสเลอด ชนดของยา,ขนาดของยาและผลขางเคยงของยาแตละชนดแสดงดงตารางท2,3,4 ยา Dose Onset Duration Benefits Side effect Etomidate 0.3 mg/kg IV < 1

min 10-20 min

Dec. ICP, IOP and neutral BP

Myoclonic escitation, Vomitting, No analgesia

Propofal 0.5-1.5 mg/kg IV

20-40 s 8-15 min

Antiemetic, Anticonvulsant, Dec. ICP

Apnea, Dec. BP, No analgesia

Ketamine 1-2 mg/kg IV 1 min 5 min Bronchodilator, Dissociative amnesia

Inc. Secretion, Inc. ICP, Emergency phenomenon

Fentanyl 3-8 ug/kg IV 1-2 min

20-30 min

Reversible analgesia, Neutral BP

Highly variable dose, variable effect on ICP Chest wall rigidity

ตารางท 2 แสดงยาเหนยวน าใหหลบ (Sedative Induction Agents) Adult dose 1.0-1.5mg/kg Onset 45-60 s Duration 5-9 min Benefits Rapid onset, short duration Complications Malignant Hyperthermia, Hyperkalemia, Fasciculation induced

musculoskeleton trauma, masseter spasm, Histamine release ตารางท 3 แสดงคณสมบตของ Succinylcholine Agents Adult dose Onset Duration Complication

Page 13: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

Rocuronium 0.6 mg/kg 1-3 min 30-45 min Tachycardia Vecuronium 0.08-0.15

mg/kg 2-4 min 25-40 min Prolonged recovery time in obese or

elderly, or if there is hepatorenal dysfunction

Atracurium 0.4-0.5 mg/kg 2-3 min 25-45 min Hypotension, Histamine release, Bronchospasm

ตารางท 4 แสดงคณสมบตของยาคลายกลามเนอชนด Nondepolarizing Neuromuscular Relaxants

5.Protection and positioning

การปองกนการสดส าลกดวยการกดกระดกcricoid(Sellick's maneuver) ดงภาพท10 กอน

เรมใสทอ ถาขณะใสทอแลวผปวยเกดมปรมาณออกซเจนในเลอด<90% แพทยควรหยดการใสทอ

ไวกอนแลวรบชวยหายใจดวยการบบ bag mask deviceพรอมกบท าSellick's maneuverเพอเพม

ปรมาณออกซเจนในเลอดของผปวย>90% หลงจากนนจงท าการใสทอหลอดลมตอไป

ภาพท10 Sellick's maneuver

6.Placement with proof

Page 14: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

หลงจากใสทอหลอดลมไดแลว จากนนจงเปาลมเขาcuffของทอและยนยนต าแหนงวาทอ

อยในหลอดลมในทสด

การตรวจยนยนหลงใสทอ(Clinical Assessment to Confirm Tube Placement) ผปฏบตควรยนยนต าแหนงทอวาเหมาะสมหรอไมโดยตองไมรบกวนการกดหนาอกแต

อยางใด การตรวจรางกายจะพบวาปอดขยายตวเทากนทงสองขางและไดยนเสยงลมเขาปอดทงสองขาง นอกจากนกอาจใชอปกรณตางๆเพอชวยยนยนต าแหนงทอ ถาไมแนใจกควรสองlaryngoscopeซ าเพอตรวจสอบอกครง ถายงคงไมแนใจกควรถอดทอออกแลวชวยหายใจดวยbag mask deviceไปกอนท าการใสทอซ า

การใชอปกรณตางๆเพอยนยนต าแหนงทอ (Use of Devices to Confirm Tube Placement) ผปฏบตการควรใชทงการตรวจรางกายและอปกรณตางๆเพอชวยยนยนต าแหนงทอ

1.Exhaled CO2 Detectors (ภาพท11) การตรวจปรมาณแกสคารบอนไดออกไซดในลมหายใจออกเพอเปนการยนยนต าแหนงทอ

ในหลอดลม สามารถใชวธนไดในผปวยทมหวใจหยดเตน วธการท าexhaled CO2 Detectors นนมหลายวธทงดwaveform, colorimetry หรอ digital

มรายงานวา ความไวของเครองมอนประมาณ33-100%และความจ าเพาะในการบอกวาทออยในหลอดลม= 97% - 100% คา Positive predictive valueของเครองมอน=100% เมอตรวจพบแกสคารบอนไดออกไซดในลมหายใจออกของผทหวใจหยดเตนยอมแสดงวาทออยในหลอดลม แตจากการทดลองในสตวพบวา ถากน carbonated liquidsกอนทจะมภาวะหวใจหยดเตนกอาจท าใหตรวจพบแกสคารบอนไดออกไซดในหลอดอาหารได

ถาทออยในหลอดลมแลวแตตรวจไมพบแกสคารบอนไดออกไซดในลมหายใจออกอาจเปนเพราะเลอดไปปอดนอยจนไมสามารถแลกเปลยนแกสคารบอนไดออกไซดใหออกมาทางลมหายใจออกไดมากพอจนตรวจพบได หรอผปวยมภาวะลมเลอดอดตนหลอดเลอด(pulmonary embolus) ผปวยทมภาวะอดกนทางเดนหายใจเชนstatus asthmaticus หรอมภาวะน าทวมปอด(pulmonary edema) กตรวจไมพบแกสคารบอนไดออกไซดในลมหายใจออกเชนกน ดงนนอาจตองใชเครองมออนๆเพอชวยยนยนต าแหนงเชน สองกลองlaryngoscopeซ าหรอใช the esophageal detector device

นอกจากน เครองมอทใชตรวจพบแกสคารบอนไดออกไซดในลมหายใจออกนยงคงไมมรายงานการใชเพอยนยนต าแหนงทอของ CombitubeหรอLMA

Page 15: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย
Page 16: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

ภาพท11 Exhaled CO2 Detectors 2.Esophageal Detector Devices(EDD) (ภาพท12)

เครองมอประกอบดวยลกโปง(bulb)หรอหลอดฉดยาทตอเขากบทอหลอดลม (ภาพท12) ถาทออยในหลอดอาหารนน การดดหลอดฉดยาเพอเอาลมออกกจะท าใหหลอดอาหารแฟบตวลงจนกระทงเนอเยอของหลอดอาหารมาชดปดรเปดของหลอดฉดยาท าใหหลอดฉดยาไมสามารถดดออกไดอกวธนไวตอการบอกวาต าแหนงทออยในหลอดอาหารแตไมคอยจ าเพาะในการบอกวาทออยในหลอดลม นอกจากนวธนยงมความไวและจ าเพาะต าในเดกอาย<1ป นอกจากนวธนใชไมคอยไดผลในผปวยรปรางอวน, หญงตงครรภ, status asthmaticus หรอ มเสมหะมากเพราะมแนวโนมวาหลอดลมจะแฟบตวอยแลว

Page 17: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

ภาพท12 Esophageal Detector Devices

7.Postintubation management

การผกยดทอเขากบผปวย ประเมนวาทออยลกเกนไปหรอไมจากภาพถายรงสทรวงอก

เมอตอทอเขากบเครองชวยหายใจแลวแพทยตองเฝาระวงการเกดbarotraumaหรอความดนเลอดตก

รวมกบพจารณาใหยานอนหลบและยาคลายกลามเนอเพอใหผปวยหายใจตามเครองชวยหายใจ

ตอไป

การดแลหลงใสทอม3สงทส าคญดงน 1.ยนยนต าแหนงทอวาเหมาะสมหรอไม ผปฏบตควรจดบนทกต าแหนงความลกของทอทอยระหวางฟนหนาพรอมทงผกมดทอไมใหเคลอน มการถายภาพรงสทรวงอกเพอยนยนวาทออยเหนอcarina2-3ซม. 2.ผกดหนาอกจะกดในอตรา100ครง/นาทและผบบbag mask deviceในอตรา8-10ครง/นาทโดยไมสมพนธกน และควรเปลยนต าแหนงท างานทก2นาทเพอปองกนการออนลาจนไมสามารถกดหนาอกไดมประสทธภาพ 3.ผบบbag mask deviceไมควรบบเรวเกนไปเพอชวยหายใจเพราะจะท าใหปอดมความดนสงขนและลดการไหลกลบของเลอดสหวใจจนเกดลดปรมาณเลอดไหลเวยนในรางกาย

Page 18: (Airway resuscitation) - errama.com · ภาพที่1 การท าHead tilt-chin lift Jaw-thrust วิธีนี้ ผู้ช่วยเหลือต้องอยู่ด้านศีรษะของผู้ป่วย

อปกรณดดเสมหะ(Suction Devices) อปกรณทใชดดเสมหะควรมทงแบบพกพาไปกบเตยงผปวยและแบบตดตงอยในหอง

ฉกเฉน อปกรณเหลานควรมขอตอทสวมตอกนไดพอเหมาะ รวมทงมขวดเกบเสมหะและขวดบรรจน าเพอเกบลางสายดดดวย เครองดดควรมแรงดด>300 มม.ปรอท สรป

วธการชวยหายใจเพอท าการกชพนน ผปฏบตควรเรมใหการชวยหายใจดวยการใช bag-mask device รวมทงรจกการเปดทางเดนหายใจใหโลงในหลายวธ ถาผปฏบตใสทอหลอดลม(endotracheal tubes) ไดแลวกควรทราบวธยนยนวาทอนนอยในหลอดลมจรงเพอใหสามารถชวยหายใจไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนควรทราบทงวธการใช ขอบงชและผลแทรกซอนทเกดจากการเลอกใชอปกรณชวยหายใจแตละอยางเปนอยางด เอกสารอางอง 1. American Heart Association. 2005 AHA Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care. Circulation 2005;112:IV 51-57. 2. Bair Aaron E, MD.Advanced airway management in adults. Up to date version16.1; 2008. 3. Danzl Daniel F., Vissers Robert J.. Tracheal Intubation And Mechanical Ventilation. In Tintinalli Judith E.,MD,MS. editors. Emergency Medicine : A Comprehensive Study Guide. 6th edition. New York: McGraw-Hill:2004: 108-119. 4. Walls Ron M. . Airway . In: Marx John A. editors . Rosen’s Emergency Medicine :concepts and clinical. 6th edition.Philadelphia:Mosby Elsevier;2006 : 2-26