Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Akd.Ü.Z.F.Sığırcılık İşletmesi
AKILCI BİR GİRİ�İM Mİ?
Prof. Dr. Selahattin KUMLU
Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü,2008 Antalya
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
2
Bildiri Akışı
� Kuruluş amacı ve öyküsü
� Öngörüler ve gerçekleşme� Tesisler ve donanım
� Sürünün yapısı ve döl verimi
� Yem bitkileri üretimi
� Kesif yem alımı
� Süt verimi ve üretim miktarı
� Rasyonlar
� Buzağı büyütme
� İşletme gelirleri, giderleri ve brüt kâr
� Eğitim ve öğretime katkısı
� Sonuç ve öneriler
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
3
Kuruluş amacı
� Öğrenci uygulamaları ve stajları
� Araştırma alt yapısı
� Yayım ve eğitim çalışmaları
� Akd. Ü. Z.F. Süt İşleme Tesisine kaliteli hammadde sağlama
� Aksu’da yem bitkileri üretimi
� Organik gübre üretimi
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
4
Kuruluş öyküsü1990 Kurulması için ön çalışmalar; özellikle işçilik sorunu çözülemediğinden
girişimler ertelenmiştir.2004 Fakülte ve Bölümün yeni yönetiminin girişimi başlatması, ZB Başkanı
gerekirse işçiliği üstlenmeye söz vermesi (!)2005 Fizibilite raporu ve bu raporun Zootekni, Tarla, Makine ve TYS
Bölümlerinin ortak projesi şeklinde Döner Sermaye ve BAPYB’ne sunulması
2006 Projenin onaylanması
2007 Nisan: Bir özel şirketten sözleşmeli olarak 2 işçinin alınması
Mayıs: İlk fiğ&arpa ve yonca balyalarının Aksu’da üretilip getirilmesiTemmuz: İlk gebe düve alımı
Eylül: İlk buzağılama, ölü doğumEkim: Aksu’da silajlık mısırın hasadı ve ilk kez silaj yapımı
Kasım: İlk sağlıklı buzağı “AKTEKİN”2008 Ocak: Antalya DSYB Üyeliği
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
5
Kuruluş öyküsü
� Tesisin faal hale gelmesi için yapılan yatırım tutarı yaklaşık 465 bin YTL olup öngörülenin %30 fazlası dolayındadır.
� İnek başına 10.000 YTL yatırım öngörüsü normal.
� Projede 3 yıl boyunca işçilik desteği (toplam 72.000 YTL) ve kesif yem desteği (toplam 60.000 YTL) öngörülmüştür.
� İlk yıl için 4.000 YTL Veteriner ve İlaç, 1.600 YTL tohumlama desteği öngörülmüştür.
� Tesise ayrılan arazi 10 da dolayındadır (200 m2/inek)
130464.653358.000Toplam
10090.00090.000Damızlık hayvan (30 baş gebe düve)
10396.00093.000Makine-alet (sağım makinesi, gübre sıyırıcı vd)
159278.653175.000Yapılar (ahır, lojman, gübre çukuru vd)
%GerçekleşenPlanlanan
Yatırım
Yatırım tutarı
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
6
Tesisler ve donanım
1. Kuzey kısmında 50 baş inek, güney kısmında genç sığır ve kurudaki inekleri barındıracak 28m*42m boyutlarında üstü kapalı açık bir ahır.
2. Aynı anda 6 ineğin sağıldığı (2*3) balık kılçığı düzenli bir sağım odası ve 2 ton kapasiteli süt soğutma tankı. Her bir ineğin süt verimini ölçmek için süt ölçerler takılıdır.
3. Otomatik gübre sıyırıcılı; 2’si inek, 1’i gençsığırlar kısmında.
4. Kuru ot sundurması; boyutları 7m*10m*5 m
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
7
Tesisler ve donanım
5. Silaj çukuru; 2 adet; boyutları 30m*5m*3m
6. Gübre çukuru; 12 m çapında, 9 m derinliğinde
7. Büro, bilgisayar ve yazıcı
8. Kesif yem deposu, su deposu
9. İşçi lojmanı (2+1 odalı)
10. 500 l kapasiteli tekerlekli süt taşıma tankı
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
8
Sürünün yapısı
PlanlananMevcut
100
-
8
26
17
49
Yapı(%)
129
11
22
38
8
50
Sayı(baş)
10053Toplam
9--Tosun13-18 aylık
1744Düve13-24 aylık
7Erkek2914
7Dişi3-12 aylık
6Erkek69
3Dişi0-2 aylık
3926Đnek sayısı
Yapı(%)
Sayı(baş)
Mevcut ve tam kapasite için planlanan sürüyapısı
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
9
Sürünün döl verimi
� 26 buzağılamanın 3’ü ölü doğum� Müdahalesiz doğum çok az� 10/13 : Dişi/erkek buzağı
� 26,6 ay ilk buzağılama yaşı� Kızgınlık belirtileri çok sönük geçiyor.
Tohumlamada güçlük yaşanıyor.� Tohumlama ve sağlık hizmeti Antalya
DSYB Hayvan Hastanesi elemanları
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
10
Yem Bitkileri Üretimi
8.4503241.3052643560Yonca
19.950952102.47585Silajlık mısır (2. ürün)
10.8002002.7005463585Fiğ&Arpa (1. ürün)
Tutar (1000 YTL)
Maliyet (YTL/ton)Balya
Üretim (ton)
Verim (kg/da)
Arazi (da)Bitki
Gerçekleşen
9.0001503000601.20050Yonca
15.000503003.000100Silajlık mısır (2. ürün)
12.0002003.00060600100Fiğ&Arpa (1. ürün)
Tutar (1000 YTL)
Maliyet (YTL/ton)Balya
Üretim (ton)
Verim (kg/da)
Arazi (da)Bitki
Öngörülen
Not: Yoncanın 1. ve 3. biçimleri kullanılamaz halde olduğundan kullanılabilir gerçek üretim miktarı 1/3 kadar, birim maliyeti ise 3 kat alınmalıdır.
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
11
Kesif Yem Alımı
� İnekler ve düveler için ortalama günde 4 çuval (200 kg) yem harcanıyor.
� Yemler, Korkutelim Yem Fabrikasından alınıyor.
� Ayrıca bu güne kadar 3 torba by-pass protein alındı; 60 YTL/torba
18.625,9834,35687Toplam
12.787,5023,65473Süt yemi
4.938,489,20184Düve yemi
600,001,0020Büyütme
300,000,5010Başlatma
YTLTonÇuvalYem çeşidi
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
12
Süt verimi
80 27,826,0 27,530,0-12.01.2008 ZEYNEP TR07284138 13
91 22,022,0 20,024,0-01.01.2008 GÜL TR07284946 12
91 22,223,0 21,522,0-01.01.2008 TUĞÇE TR07281273 11
95 16,816,0 16,518,0-28.12.2007 NURTEN TR07355867 10
99 19,520,0 20,020,018,024.12.2007 AZRA TR07282487 9
100 20,621,0 19,523,019,023.12.2007 NĐLGÜN TR07380101 8
100 19,319,5 16,519,022,023.12.2007 AYTEN TR07285489 7
106 23,522,0 24,024,024,017.12.2007 AHU TR07404777 6
109 33,032,0 33,036,031,014.12.2007 ERĐKA TR07281452 5
120 20,019,5 18,520,022,003.12.2007 AYŞE TR07285103 4
125 19,620,0 18,521,019,028.11.2007 ZAMBAK TR07288603 3
133 23,623,0 20,523,028,020.11.2007 HAVUÇTR07282873 2
191 26,826,0 25,027,029,023.09.2007 HAM ĐYET TR07283012 1
Ort.01.Nis01.Mar01.Şub01.OcaTarihiAdıNoSıra
Sağmal gün
Kontrol ayları ve süt verimi (kg)BuzağılamaĐneğin
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
13
Süt verimi (devam)
22,921,223,923,6Ortalama günlük süt verimi (kg)
527,5360,5334,0212,0Toplam
1 -YD---31.03.2008 DERYA TR07379927 24
9 25,525,5 ---23.03.2008 BERGÜZAR TR07380186 23
14 28,528,5 ---18.03.2008 MARISOL TR07396005 22
16 22,022,0 ---16.03.2008 MELĐKE TR07285649 21
20 22,022,0 ---12.03.2008 SUNA TR07286868 20
29 23,023,0 ---03.03.2008 CEYLAN TR07364736 19
34 20,020,0 YD--27.02.2008 IRMAK TR07286674 18
36 20,325,5 15,0--25.02.2008 NALAN TR07401478 17
43 17,819,0 16,5--18.02.2008 SENA TR07368273 16
45 25,828,0 23,5--16.02.2008 TÜLĐN TR07427334 15
77 25,224,0 24,527,0-15.01.2008 ÇAĞLA TR07354189 14
Ort.01.Nis01.Mar01.Şub01.OcaTarihiAdıNoSıra
Sağmal gün
Kontrol ayları ve süt verimi (kg)BuzağılamaĐneğin
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
14
Süt Üretimi
� 1 Ocak-28 Mart 2008 arasında süt işletmesine teslim edilen toplam süt miktarı : 29.536 kg
� Ortalama 441 kg/gün süt.
� Son haftalarda > 500 kg/gün
� Sütte yağ oranı %4,4
� Bakteri sayısı <10.000 /ml.
� Süt satış fiyatı; 0,7 YTL/kg
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
Oc �b Mr
Süt (kg)
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
15
Rasyonlar
Sağmal Đnekler� Sağmal ineklere yaklaşık 16 kg MS, 8 kg kuru ot ve 2 kg buğday samanı
verilmektedir.
� Ek olarak, 8 kg’ın üzerindeki her 2 kg süt için 1 kg süt yemi veriliyor.
� Veriliş biçimi� Saat 8:00: Sabah sağımından sonra kuru ot ve süt yemi
� Saat 14:00: Mısır silajı ve süt yemi
� Saat 19:00: Akşam sağımından sonra saman ve süt yemi
� Bir öğünde verilen süt yemi miktarı en çok 2-2,5 kg; günde 7 kg’dan fazla süt yemi alacak ineklere gün içinde ek bir öğün daha verilmektedir.
� 25 kg ve üzerinde süt veren ineklere by-pass proteini verilmektedir.
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
16
Rasyonlar
Buzağılama öncesi rasyon� Buzağılaması yakın ineklere aşağıda görülen rasyon verilmektedir. � En yüksek kaliteli yemler verilmektedir.� Son haftada silaj verilmesinden vazgeçilmiş, yalnızca kaliteli kuru ot ve
süt yemi verilmektedir.
4,03,02,01,0Süt yemi
--1,02,0Saman
Ad.Lib.5,05,05,0Kuru ot
-10,010,010,0Mısır silajı
kg/günkg/günkg/günkg/günYemler
Son hafta
2. hafta
3. hafta
8.-4. haftalar
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
17
Buzağı büyütme
1,0
1,0
0,8
-
Büyüt.Yemi
(kg/gün)
--1,0050-8.
-21,0043-497.
-31,5036-426.
sı
nı
rs
ız
-
-
Başlat.yemi
(kg/gün)S
ın
ır
sı
z
Su(L/gün)
2
3-4
Öğünsayısı
2,00
3,00
3,00
2,75
2,50
2.25
2,00
1.25
0,75
Kg / öğün
4
6
6
5,5
5,0
4,5
4
2,5
2-3
Süt kg/ Gün
29-35
22-28
20-21
15-19
10-14
8-9
4-7
2-3
1
Gün
5.
4.
3.
2.
Sı
nı
rs
ız
1.
Kuru ot (kg/gün)
Hafta
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
18
Ocak-Mart 2008
Gelir ve Giderler
� 2008 Yılının ilk 3 ayı için Dekanlıkça bildirilen gelir-gider durumu:
2008 yılı gider tahminler
� Sağlık giderleri : 100,00 YTL/inek/yıl
� Tohumlama giderleri : 160,00 YTL/inek
� Dezenfektan : 1.000,00 YTL
� Yem katkı maddeleri : 1.000,00 YTL
14.948Fark
6.546Gider
21.494Gelir
YTLOcak-Mart 2008
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
19
Beklenen
Gelir ve Giderler
100,005.036,05Gelir toplamı
7,11358,050,22Kasaplık inek (baş)
10,19513,000,86Buzağı (baş)
82,704.165,005.950,00Süt (kg)
%YTLMiktar
İnek başına yıllık brüt gelir
100,004.288,88Değ. giderler toplamı
4,76204,230,05Diğer
18,65800,002,00İşçilik
3,73160,002,00Tohumlama
2,33100,00Veteriner ve ilaç
27,741.189,909,49Kaba yem (ton)
28,791.234,752,24Kesif yem (ton)
13,99600,000,25Satın alınan düve (baş)
İnek başına yıllık değişken giderler
0,13
1 kg süt başına brüt kâr (YTL)
747,17
Đnek başına brüt kâr (YTL/yıl):
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
20
Eğitim-öğretim ve yayıma katkı
� Zootekni ve diğer bölüm öğrencilerinin uygulama ve staj ihtiyaçlarınıkarşılamaktadır.
� 2008 Ocak ayında Antalya DSYB personeli olan 18 Ziraat Mühendisi saha elemanına “Đneklerin Dış Yapı özelliklerine Göre Sınıflandırılması”konusunda 1 günlük eğitim verilmiştir.
� 2008 Şubat ayında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın değişik illerinden gelen 60 Zir.Müh. ve Vet.Hekime “Gebe Düve Seçimi” konusunda 1 günlük eğitim verilmiştir.
� Antalya ve Burdur’dan gelen çok sayıda girişimci işletmeyi ziyaret etmiş, yapısı ve faaliyetleri hakkında bilgi almıştır.
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
21
Sonuç ve Öneriler
Genel Değerlendirme� Beklenenden yaklaşık %30 daha pahalı ve bazı eksiklerle de olsa, tesisler
tamamlanmış ve hizmete açılmıştır.� Tesis, ziyaretçiler tarafından beğeni ve övgüyle değerlendirilmektedir.� Tesis, kuruluş amaçlarına uygun olarak başarıyla kullanılmaktadır.
Planlama mükemmel değildi; sonradan karşılanan eksiklikler� Yemlik kilitleri� Tesis teslim alındıktan sonra, ek olarak 10 başlık buzağılık� Sığır gezinti alanı iki katına çıkarılmış, genç sığırlar arası bölmeler� Sağım odası çıkışının üstü kapanmış ve kuzey-batı tarafı duvarla örülmüştür.� Sağım odası çıkışına ayak banyoluğu� …..
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
22
Sonuç ve Öneriler
Sorunlar� Đşçilik. Yaklaşık 1 yıldır çalışmakta olan işçiler izin alamamakta, dinlenme
fırsatı bulamamaktadır. Acil durumda ne yapılacağı belirsizdir.� Temel rasyonun birörnek hazırlanıp verilmesi ve işçiliği kolaylaştırmak
için acilen bir yem karma vagonu alınmalı ve bir traktör kalıcı olarak tahsis edilmeli.
� Kaba yem kalitesini yükseltecek önlemler alınmalı, özellikle kuru ot üretimi
� Kesif yem alımını azaltmak amacıyla proteince zengin ATK, PTK gibi yemler alınmalı ve en kısa sürede karma yem üretim birimi kurulmalı
� 6 aydan büyük erkeklerin besiye alınması için, silaj çukurlarının yanına ek bölmeler yapılmalı
� Gübre çukurunun boşaltılması / biyogaz projesi bir an önce gerçekleştirilmeli
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
23
Sonuç ve Öneriler
Sorunlar (devam…)� Kızgınlık. Genel olarak gizli kızgınlık ve yumurtalık kistleri söz konusu.
Bu konuda araştırma ve iyileştirme çalışmaları önceliklilerden…� Kayıt tutma. Sürü yönetimini kolaylaştıracak ve etkinleştirecek daha
ayrıntılı ve sistemli kayıt tutulması sağlanmalı. � Uzmanların katılımı. Sığırcılık tesisi, yalnızca sığır yetiştirme ve ıslahı
uzmanlarına bırakılamayacak kadar değerli ve çok yönlü bir tesistir. Başta hayvan besleme olmak üzere, ekonomist, barınakçı, makineci, tarlacı ve gıdacı uzmanların sıkça ziyaret etmesi, değerlendirme ve katkı yapması, araştırma olanaklarını zorlaması gerekmektedir.
Saygılarımla…..
18.04.2008 Zootekni Bölümü 2008 YılıSeminerleri
24
Teşekkürler…..