Analiza Urin Kao Dijagnosticki Materijal

7/23/2019 Analiza Urin Kao Dijagnosticki Materijal

http://slidepdf.com/reader/full/analiza-urin-kao-dijagnosticki-materijal 1/16

1

UVOD

Urin je tečna otpadna materija, koja je proizvod djelovanja bubrega tokom procesafiltracije krvi. Iz tijela izlazi pomoću procesa koji se naziva mokrenje.

Ispitivanja urina u dijagnostičke svre je najstariji laboratorijski postupak, koji spominje jo! "ipokratova !kola medicine # $. vijek pne %. U srednjem vijeku je doktorima bilo dozvoljenoda ispituju mokraću, ali tek u &'. vijeku sa razvojem emije, fizike i fiziologije, analiza već postaje znanstveni, a manje mistični postupak. (rajem &). vijeka pojavili su se prvi priručnici ukojima su opisane reakcije za dokazivanje proteina, !ećera, mjerenja relativne gustoće itd..*naliza urina nije ni danas mnogo promijenjena, već je samo povećan broj kvalitativni ikvantitativni testova. (valitativni testovi su postali lak!i za izvo+enje, a kavantitativni testovisu precizniji. (od zdravi osoba kroz bubrege svakog minuta pro+e &-- ml krvi, od čega se jedan dio profiltrira kroz semipermeabilnu membranu glomerula.

am bilirubin kao i urobilinogen imaju jako va/nu ulogu po urin, a samim tim i po čitavorganizam. 0ojava bilirubina u urinu zove se bilirubinurija.

0risustvo bilirubina u mokraći ukazuje na to da je koncentracija bilirubina u krvi povećana zavaljujući epatičnoj parenimatozi ili oboljenju kanala. 1ilirubin u mokraći mo/ese otkriti i prije nego se klinički uoči /utica.

2ormalno, u urinu postoje samo tragovi urobilinogena. (od emolitičke /utice, povećana proizvodnja bilirubina dovodi do povećanja urobilinogena, koji se javlja u velikim količinama uurinu.

Urin se sastoji od pribli/no )$3 vode i $3 krutog materijala.Op!irnije o urinu, kao dijagnostičnom materijalu, biće opisano u daljem tekstu. 2a sl. br. &. je prikazan uzorak urina.

l. br. &. Uzorak urina



2

&. 4O(5*62I I784 # lat. organa urinaria %

4okraćni, urinarni ili eksretorni sistem # lat. organa urinaria % čine9 bubrezi,mokraćovodi, mokraćna be!ika i mokraćna cijev.

Ovi organi učestvuju u regulaciji zapremine i sastava tjelesni tečnosti. 0odsredstvommokraćnog sistema iz krvne plazme se elimini!u sve !tetne materije # krajnji produktimetabolizma, toksini i sl. % kao i vi!ak vode i elektrolita, i pri tome nastaje mokraća.

5azvoj ovi organa je u tijesnoj vezi sa razvojem polni organa. (od osoba mu!kog polaoni ostaju sjedinjeni na nivou mokraćne cijevi # tokom ejakulacije kroz nju prolazi sperma %, akod /ena dolazi do potpunog odvajanja mokraćni i polni puteva.

:entralni organ mokraćnog sistema je bubreg, u kojem se i de!ava stvaranje mokraćekroz procese glomerulske filtracije i tubulske sekrecije i reapsorpcije. Obavljajući ovu primarnuulogu, bubrezi vr!e i druge funkcije bitne za funkcionisanje organizma. Ovako stvorena mokraćase kroz desni i lijevi mokraćovod transportuje do mokraćne be!ike. 7o je neparni organ koji slu/ikao privremeni rezervoar urina i iz nje se mokraća odvodi u vanjsku sredinu putem mokraćne

cijevi. 2a sl. br . je prikazan mokraćni sistem kod čovjeka.

l. br. . 4okraćni sistem kod čovjeka



3

. U5I2

Urin je ekskret bubrega. Ispitivanje urina je značajno radi dijagnoze i praćenja bolesti bubrega i urinarnog trakta, i radi detekcije metabolički i sistemski bolesti, a koje nisu u

direktnoj vezi sa bubrezima. U urinu mo/e da se izvodi kvalitativna i kvantitativna analiza usklopu fizički, emijski i mikroskopski postupaka. 0rvi uslov da bi analiza urina bilauspje!na i pravilno sakupljanje urina, najče!će se koristi prvi jutarnji urin, jer se smatra da je onnajkoncentrovaniji, a za kvantitativne analize se koristi ; urin. ; urin se sakuplja tako !to se prva porcija urina odbaci a zatim svaka naredna i one u toku noći sakupljaju, i sledećeg jutra prvi jutarnji.

2ormalan urin je svijetlo, do tamno /ute boje koje uglavnom potiče od pigmenata. U patolo!kim slučajevima leukociti mogu da prouzrokuju zamućenje, koje se gubi dodatkomkiseline. 1akterije tako+e mogu da prouzrokuju ravnomjernu opaluscenciju, a on se ne guni nifiltriranjem, ni zakiseljavanjm, a osim toga takav urin ima neprijatan miris, koji potiče odamonijaka, nastalog konvertovanjem ureje.

(ada urin ima neuobičajenu boju, potrebno je prvo provjeriti ranu koju je pacijent unio jer se mnoge vje!tačke boje za bojenje namirnica izlučuju urinom kao i ljekovi koje je uzeo.U patolo!kim slučajevima najče!će se javlja crvena boja urina. (od ematurije urin je

crvene boje i ima zamućen izgled boje dima. <uto=sme+a ili zeleno=sme+a boja potiče od /uti pigmenata, uglavnom bilirubina, koji oksidacijom prelaze u biliverdin.

4ućkanjem urina koji sadr/i bilirubin, obrazuje se tamno=/uta pjena za razliku odnormalnog urina tamne boje , kod koga je pjena uvijek bijela.

2ormalan urin ima aromatičan miris nedefinisanog porijekla. 4iris urina mogu da promijene i neki sastojci rane kao i neki ljekovi.

2ormalno se dnevno izluči od $--=&$-- ml urina. *ko se manje od $--ml izluči, to jeoligurija. * iznad &$--ml je poliurija. 0otpuni prestanak mokraće je anurija. 0risustvo gnoja je

piurija. 0 urina je od $ > ', normalno kisele reakcije. 5elativna gustina, tj. specifična te/inaurina je od &-&$ > &-$. 4jerenje relativne gustine urina vr!i se urinometrom.

2ormalan urin sadr/i neznatne količine proteina. 7o glavno oni sa malom molekulskommasom koji prolaze membranu u glomerulima. 2ajveći dio protein se reabsorbuje. 7ako dafinalni urin sadr/i manje od &--mlg?l, !to ne mo/e da se doka/e uobičajenim testovima na protein. 4i proteine u urinu dokazujemo reagens trakama, puvanjem u kiseloj sredini i sa -3sulfosalicidnom kiselinom. 0roteini u urinu@proteinurija. Alukoza nije normalno prisutna uurinu, jer se u tubulima potpuno reabsorbuje. Aranica do koje je reabsorbcija potpuna naziva se bubre/ni prag. I za glukozu iznosi ) > &- mlmol?l. 0ojava glukoze u urinu je glukozurija, i ona jeznak povećane koncentracije glukoze u krvi. Alukozu urina odre+ujemo preko reagens traka i

redukcionim metodama.



4

B. C*1O5*7O5I(* *2*CIE* U5I2*

*naliza urina je jedna od korisniji screening metoda čiji rezultati mogu dati osnovneinformacije o stanju metabolizma i o stanju genitalno = urinarnog sistema.

5utinski pregled mokraće je jedna od osnovni laboratorijski analiza. vaki takav pregled sastoji se od tri dijela9

&. Opis fizički i fizičko = emijski karakteristika mokraće9 izgled, boja, miris, reakcijai specifična te/ina.

. "emijska analiza. 2ajče!će emijske analize su analize na proteine, !ećer, ketonskatIela, urobilinogen, bilirubin i nitrite.

B. 0regled mokraćnog sedimenta tj. mikroskopski pregled taloga koji se dobije nakon !tose mokraća centrifugira.

0rvi jutarnji urin se uzima u sterilnu posudu pri čemu je neopodna odgovarojućaigijena pacijenta i uzima se ne prvi, već drugi mlaz prve jutarnje mokraće. 4okraću trebasakupiti u odgovarajuću bočicu, koja mo/e da se kupi u svakoj apoteci, pa treba izbegavati

drugu vrstu ambala/e zbog moguće kontaminacije.Izgled urina = normalno9 bistar izgled. =Eamućen urin = ukazuje na povećan broj leukocita, odnosno na neki zapaljenjski

proces, kao i na gljivice, bakterije, sluz i sve druge elemente koji se mogu naći u sedimentuurina.

1oja = normalno9 /uta boja. 1oja mo/e da varira u zavisnosti od unijete količine tečnosti =od svijetlo /ute do tamno /ute, a na nju utiču i povećana tjelesna temperatura, znojenje, povraćanje, proliv. Fto je mokraća vi!e koncentrovana, boja je tamnija. Eanimljivo je daru/ičasta boja mokraće mo/e da se pojavi, na primer, kada se konzumira veća količina cvekle ilikupina.

=7amnosme+i urin = ukazuje na povećanje bilirubina, !to je najče!će znak o!tećenja jetre,

odnosno pojave /utice. 2eki ljudi inače imaju povećan bilirubin, tako da je njima ovakav izgledurina normalan.

=:rveni urin = ukazuje na prisustvo emoglobina, !to najče!će ukazuje na o!tećenje bubrega, zbog koga se u urinu javlja krv # najče!će kamen u bubregu ili pijesak %, ali i na raznezapaljenjske procese, o!tećenje mokraćni kanala i be!ike.

5eakcija = normalno9 kisjela reakcija, p" se kreće izme+u $ i G. H *lkalna reakcija = najče!će ukazuje na bakterijsku infekciju.pecifična gustina = referentna vrijednost &,-&= &,-$, varira u zavisnosti od količine

unijete tečnosti i sposobnosti bubrega da koncentri!e urin. = 0ovećana gustina mo/e da bude znak dijabetesa, ipertenzije, poremećaja funkcije

ormona nadbubre/ne /lijezde, o!tećenja bubrega. 2astaje i usled povećanog gubitka vode =

povraćanje, dijareja, kao i visoka temperatura. = ni/ena je najče!će kod povećanog izlučivanja urina.0roteini = normalno9 negativni = 4ogu da budu pozitivni usled povećane fizičke aktivnosti ili u trudnoći, kada to nije

znak patolo!ki promjena. 0ojava proteina u urinu u svim ostalim stanjima znak je nekogzapaljenjskog procesa.

Alukoza = normalno9 negativna.



5

= 0ozitivan rezultat glukoze u urinu je uglavnom povezan sa povećanim vrijednostimaovog parametra u krvi # iznad &- mmol?C %, !to se najče!će de!ava kod dijabetičara.

*ceton = normalno9 negativan. = 0ozitivan nalaz prisutan kod dijabetičara.1ilirubin = normalno9 negativan.Urobilinogen = normalno9 negativan.

= 0ozitivni rezultati mogu da budu znak o!tećenja jetre ili /uči. 2itriti = normalno9 negativan. = pozitivan nalaz je indikator prisustva bakterija u urinarnom traktu.8ritrociti = normalno9 negativni ili i ima jako malo, jedan ili dva u mikroskopskom

vidnom polju. = 2alaz u mokraći upućuje na poremećaj u funkcionisanju bubrega ili mokraćni puteva,

i na mogući mokraćni kamenac. Ovaj nalaz mo/e da se javi i posle te!kog fizičkog rada ili povrede.

8ritrociti svje/i = normalno9 negativni. = 0ozifivni su najče!će znak prisustva mokraćni kamenaca ili pijeska u bubregu i

mokraćnim putevima.

8ritrociti blijedi = normalno9 negativni. = 0ozitivni su najče!će znak skoro prele/ane infekcije ili ronične bolesti bubrega.Ceukociti = normalno9 do $. = 2alaze se u sedimentu mokraće kada se radi o postojanju zapaljenskog procesa i

infekciji. Obično se uz veliki broj leukocita javlja i povećan broj bakterija, pa je u ovakvojsituaciji preporuka uraditi i urinokulturu.

:ilindri = normalno9 negativni. :ilindri su forme koje nastaju u bubre/nim kanalićima i poprimaju njiov oblik.

= 0ozitivan nalaz ukazuje na ronično bubre/no oboljenje. U urinu zdravi osoba moguse naći samo tzv. ijalini cilindri i to rijetko. 6elijski, granulirani i vo!tani cilindri znak su patolo!ki stanja i njiova identifikacija ima značaja za postavljaje dijagnoze ili praćenje toka

bolesti.8pitelne ćelije pločaste = normalno9 malo. = Ove ćelije obla/u urinami trakt. 2jiova pojava u urinu u bilo kom obimu nema veći

dijagnostički značaj.8pitelne ćelije okrugle = normalno9 negativne = 0ozitivan nalaz ukazuje najče!će na o!tećenje bubrega.1akterije = normalno9 negativne. = 1akterija mo/e biti malo, !to ne mora nu/no ukazivati na infekciju već kontaminaciju

usled nepravilno uzetog uzorka. Ukoliko i je u uzorku mokraće dosta # ili kako se to nekad ulaboratorijskom izve!taju navodi masaJ % to je već znak ozbiljne urinarne infekcije.

2a sl. br. B. su prikazane epruvete sa urinom, koje su sposlate na analizu.

l. br. B. Urin za analizu



6

;. ED5*V7V82O 7*28 0O 1OI U5I2*

1oja i stanje urina često je dobar indikator !ta se doga+a u unutra!njosti va!eg tijela.igurno su svima nama bar jednom u /ivotu dali plastičnu ča!icu da damo uzorak urina

na pregled. tanje i boja urina je često indeks va!eg zdravlja. 8vo na !ta treba obratiti pa/nju9 Prozirna ili svetlo žuta mokraća znači da je tijelo zdravo. 0roziran urin je čak bolji jer

pokazuje da ste pili puno vode # koja reguli!e rad svi organa, njiovu temperaturu i prenosranjivi materija kroz tijelo %. *ko ne pijete vodu mogli bi da patite od glavobolja, vrtoglavica, pospanosti ili razdra/ljivosti.

Bijela ili zamućena mokraća znači veliku koncentraciju bijeli krvni zrnaca koji se bore sa infekcijom pa vjerovatno imate urinarnu infekciju. *ko imate potrebu za učestalimmokrenjem, bolno mokrenje, pečenje tokom mokrenja, obavezno idite kod doktora.

Tamno žuta mokraća. *ko vidite ovakvu boju ujutro na prvom mokrenju, ne brinite.7akva boja se nakupi preko noći. *ko takvu boju vidite redovno, morate odma početi da pijete

puno vode. 7amno /uta mokraća govori da ste deidrirani. Narandžasta boja mokraće mo/e biti rezultat uzimanja laksativa, ali ako i niste uzimaliuradite test na postojanje krvi u mokraći, !to nije dobra stvar, a pokazuje prisutnost kamenaca,rak be!ike, bolesti ili rak bubrega.

Crvena mokraća se pojavljuje ako ste jeli borovnice i ostalo voće takve boje. *ko nistekonzumirali ranu takve boje onda je to krv i itno se javite doktoru.

Smeđa boja urina pokazatelj je ozbiljnog stanja, a izazvana je vjerovatno bolestima bubrega ili jetre.

Zelena ili plava boja nastaje od ljekova ili obojene rane. Urin svjetlo zelene bojeindicira vi!ak vitamina 1 u tijelu.

2ormalni urin ima slab ali karakterističan miris # pomalo je kiseli %. 2eobično smrdljivi

urin je znak urinarne infekcije ili deidratacije. latki miris je simptom dijabetesa.5azličita boja urina prikazana je na sl. br. ;.

l. br. ;. 5azličita boja urina



7

$. U5I2 = (O40C872I 058AC8D

Urin se sastoji od pribli/no )$3 vode i $3 krutog materijala. Ona je otpadni produktmetabolizma ćelija !to rezultuje izlučivanjem &=&,$ C mokraće svakodnevno.

4jerenje specifične gustine mokrace upućuje na sposobnost bubrega da skoncentriramokraću. pecifična gustina mokraće je veća od vode # čija je vrednost &--- % jer sadr/iotopljene soli.

Vrijednosti za specifičnu gustoću poremećene su kod9a% dijabetesa gde je povećan volumen mokraće i povi!ena relativna gustina, b% kod povi!enog pritiska gdje je normalni volumen, a smanjena je relativna gustina,c% ronične bubre/ne bolesti u početnoj fazi povećan je obim mokraće, a smanjena je

relativna gustina. 2iska specifična gustina9 u dijabetes insipidus, glomerulonefritis i pijelonefritis, ali ne u

početnoj fazi.0ovi!ena specifična gustina9 prisutna je u bolesnika sa dijabetes mellitus, dijarejom i u

deidrirani pacijenata. (iselost mokraće raste kad se natrijum i kiseline zadr/avaju u tijelu, a alkalna mokraca

obično sadr/i bikarbonatne = karbonatni pufer koji se vi!e izlučuje kada su povećane baze utjelesnim tečnostima. Uzimanje različite rane kao i natrijum bikarbonat.

Normalne vrijednosti9= reakcija p" kisjela.

= dijagnostička značajnost9 p" mokraće K'9 nalazimo u acidozi, nekontrolisanomdijabetesu, plućnom emfizema, dijareje, te kod respiratorni bolesti kada se u organizmuzadr/ava :O. p" mokraće L'9 kod mokraćni infekcija i intoksikacija sa salicilatima.

= Volumen mokraće u ; sata9 &.- > .-C,= Ukupni proteini9 &- = &;-mg?dan,

= 2atrijum9 ;- = -mmol?dan,= (alijum9 $ > &$mmol?dan,= (alcijum9 .$- > '.$-mmol?dan,= Mosfor9 &G > ;Nmmol?dan,= (reatinin9 $.-- > &N.--mmol?dan,= (reatinin klirens9 &,B > ,BmC?s,= 4okraćna kiselina9 &. > G.- mmol?dan,

$.& Urin = # izgled % fizikalni pregled

Opis fizikalni i fizikalno = emijski karakteristika mokraće9 izgled, boja, miris, reakcijai specifična te/ina. 4okraća zdravi ljudi obično je bistra i /ute boje. 1oja potiče od mokraćnog pigmenta, urokroma. pecifična te/ina mokraće ima !irok raspon od &-&- = &-$, a zavisi okoličini izlučene mokraće. p" mokraće kreće se od slabo kiselog do slabo alkalnog.



8

$.. ediment urina

0regled mokraćnog sedimenta tj mikroskopski pregled taloga koji se dobije nakon !to semokraća centrifugira.

ediment se sastoji od organizovanog i neorganizovanog dela. 2eorganizirani deo sadr/irazne soli koe se pojavljuju u kristalnom ili amorfnom obliku, dok organizovani deo sadr/iepitelne ćelije #pločasti epitel%, pojedinačne leukocite, mikroorganizme ili slučajne sastojke kao!to su dlačice, zrnca !kroba i kapljice masti.

0atolo!ki sediment obično se sastoji od razni cilindara, eritrocita, leukocita, bakterija, parazita i njiovi jaja!aca.

Normalne vrijednosti9= Ceukocit - > = 8ritrociti - > = tanice pločastog epitela - > &= 4ale epitelne stanice - > &

= "ijalini cilindri - > &= 2eijalini cilindri -= 1akterije -= Aljivice -= luz -

= (ristali -= oli -

$.B. Urinokultura sa antibiogramom

4ikrobiolo!ka pretraga urina = popularno zvana urinokultura. (od nje odre+ujemo broj bakterija i ako je potrebno testiramo osjetljivost bakterija na antibiotike.

0ostoje bakterije koje se nalaze normalno na sluznici i one se nazivaju fiziolo!ka flora.4e+utim, neke bakterije su patogene i one izazivaju simptome bolesti. Da bi nalaz bio pouzdan,vrlo je va/no pridr/avati se uputstava prikupljanja uzorka mokraće.

Normalne vrijednosti9 4u!karci i /ene9 sterilno

Povišena vrijednost9

Ukoliko je nalaz pozitivan i na+ene su i izolovane bakterije, radi se antibiogram, odnosnoodre+uje antibiotik koji najbolje djeluje na izolovanu bakteriju.



9

$.;. 7est na trudnoću

(od izostanka krvarenje od svega nekoliko dana, kada je jo! nemoguće trudnoćudetektovati ultrazvukom, za potvr+ivanje trudnoće koriste se test trake za urin koje reaguju već

na vrlo malu koncentraciju beta":A = ormona trudnoće. 7akav pozitivan test treba za nekoliko dana potvrditi ultrazvučnim pregledom kojim se potvr+uje intrauterina trudnoća tj., trudnoća u materici jer test na trudnoću će biti pozitivan i uslučaju vanmaternične trudnoće.

2ajbolje je testirati prvi jutarnji urin jer se u njemu nalazi najveća količina ormona":A=a. Detalje o izvo+enju testa dobro proučite u upustvu koje ćete dobiti zajedno s testom.Ukoliko u va!em urinu ima ":A=a, pojavi će se linija, plusić ili neka druga reakcija na prozorčiću predvi+enom za rezultat. 0roizvo+ači tvrde da su testovi, pridr/avate li se njioviinstrukcija, tačni u )' posto slučajeva. 4e+utim, neka istra/ivanja pokazuju da čak $3slučajeva bude s uglavnom la/no negativnim, ali i la/no pozitivnim rezultatima.

2a sl. br. $. je prikazan test za trudnoću.

l. br. $. 7est na trudnoću



10

G. U5I2*528 I2M8(:I8

(ada ka/emo urinarne infekcije misli se na bakterijske infekcije urinarnog trakta kojisačinjavaju9 uretra, ureteri, be!ika i bubrezi. Veoma su česta pojava i ne spadaju u polne bolesti,

ali polno prenosive bolesti predstavljaju bitan faktor u razvijanju i preno!enju infekcije.Urinarne infekcije se jo! nazivaju i infekcije mokraćni puteva i infekcije urinarnog

trakta. (ao !to ime ka/e, u pitanju je infekcija koju izaziva bakterija u urinarnom traktu. videlovi sistema za mokrenje mogu biti pogo+eni infekcijom, ali su ipak najče!će inficirani be!ikai uretra.

U infekcije urinarnog trakta spadaju9= uretritis,= upala be!ike # cistitis %,= upala bubrega # pijelonefritis %.

Odma da razjasnimo, uretra je mokraćni kanal koji sprovodi urin od be!ike napolje,

izvan ljudskog tijela, a ureteri su mokraćni kanali koji sprovode urin od bubrega do be!ike.Aeneralno, do urinarne infekcije dolazi nakon !to bakterija u+e kroz uretru i počne da se

razmno/ava u be!iki, nakon čega urin postaje inficiran. (ada nema infekcije, urin je sterilan i unjemu nema bakterija.

1akterije koje izazivaju infekcije mokraćni puteva su9= :itrobacter,= 8nterobacter,= 8scericia coli # 8!eriija (oli, 8. :oli %,= (lebsiella,= 0roteus,= 0seudomonas,

= erratia,= taplococcus aureus,= treptococcus fecalis.

Infekcija mokraćni puteva koja poga+a samo be!iku, mo/e biti veoma bolna i iritantna.Ipak, mo/e doći do ozbiljni komplikacija, ako se infekcija pro!iri do bubrega.

G.&. (ako se prenosi urinarna infekcijaP

(ao !to smo rekli, urinarna infekcija nastupa nakon ulaska bakterije u urinarni trakt.Fanse za ovo su mnogo veće kod /ena, tj. /ene su u većem riziku od razvijanja infekcije negomu!karci, jer je be!ika mnogo bli/a vagini i anusu, tj. /enskim polnim organima, nego !to jeslučaj kod mu!karaca. 8vo !ta sve povećava !ansu da bakterija u+e u urinarni trakt9

= 0olni odnos # za vrijeme polnog odnosa se bakterija mo/e prenijeti iz analno =vaginalnog dijela do uretre i be!ike, a mo/e doći i do nadra/enja tkiva %,



11

= 2ečistoća organizma i toaleta,= Uzdr/avanje od mokrenja,= Uvećana prostata # kod mu!karca %,= Infekcija nekom od polni bolesti, kao !to su "lamidija ili Aonoreja.

tatistike ka/u da su infekcije mokracni kanala prilično zastupljene, tj. da će vi!e od

polovine /ena imati ovu infekciju. o! jedan razlog za!to je urinarna infekcija vjerovatnija kod/ena nego kod mu!karaca, je taj !to je kraća uretra kod /ena, te je veća mogućnost ulaska bakterije u uretru prilikom polnog odnosa preko penisa.

G.. imptomi urinarne infekcije

imptomi urinarne infekcije mogu biti blagi, ukoliko se zdravstveno stanje ne pogor!a i

bolest pro!iri. Dakle urinarna infekcija mo/e da postoji i bez simptoma. Ipak, kada je u pitanjuinfekcija urinarnog trakta, simptomi su uglavnom prisutni u većini slučajeva, i to su9= ak nagon za mokrenjem,= Qe!će mokrenje,= 1lago peckanje pri mokrenju,= 1jeličasta, mutna mokraća, čak i sa crvenkastim primjesama ukoliko ima i krvi,= 2eprijatan miris mokraće,= 1ol u be!iki,= 1lago povi!ena temperatura.

2ije neuobičajena ni drtavica, iscrpljenost, pa i prisustvo bola kada se ne mokri. Obično

/ene osjećaju neugodan pritisak iznad pubične kosti, a mu!karci osećaj punoće u predjeluanalnog otvora # rektuma %. Qest je slučaj i da se osoba koja ima problem sa infekcijom urinarnogtrakta /ali da ima jak nagon za mokrenjem, a da vrlo mala količina urina izlazi napolje.

Obično, infekcija mokraćni kanala ne dovodi do groznice, ako je u pitanju infekcija be!ike ili uretre. Aroznica, mo/e da znači da je u infekcija do!la do bubrega. *ko je nastupilainfekcija bubrega, simptomi koji se javljaju uključuju bol u le+ima ili bol u boku, neposrednoispod rebara, zatim ga+enje i povraćanje.

Ukoliko primijetite simptome infekcije, obavezno se obratite doktoru.



12

G.B. Dijagnoza urinarne infekcije

Dijagnoza se postavlja putem pregleda i laboratorijski analiza, najče!će analizom urina i brisa iz uretre.

*ko doktor sumnja da imate infekciju urinarnog trakta, mo/e vam tra/iti uzorak urina,kako bi utvrdili imate li gnoja, krvi ili bakterija prisutni u urinu. (ako bi uzorak bio dobar,doktor vam mo/e nalo/iti da očistite va!e genitalno područje sa antiseptikom i da uzorak mokraće bude uzet u sredini mokrenja.

Caboratorijska analiza urina, uz koju se ponekad radi i urinokultura, mo/e otkriti imate liinfekciju ili ne. Iako nijedan standardan test ne mo/e utvrditi razliku izme+u infekcije gornjeg idonjeg dijela urinarnog trakta, prisustvo visoke temperature # groznice % i bol s boka, mogunagovestiti da se infekcija pro!irila i na bubrege.

G.;. Ciječenje urinarni infekcija

*ko imate simptome koji su karakteristični za infekciju mokraćni kanala, a generalnoste dobrog zdravlja, antibiotici su prva solucija za liječenje urinarni infekcija. (oji ljekovi suvam prepisani i na koliko dugo zavisi od va!eg zdravstvenog stanja i tipa bakterije koja je prona+ena u va!em urinu.

Cjekovi koji se obično preporučuju u slučaju jednostavne infekcije mokraćni kanala su9= *moksicillin # *moksil, 7rimoR %,= 2itrofurantoin # Muradantin, 4acrodantin %,

= :iprofloksacin # :iprofloRacin %,= Cevofloksacin # CevaSuin %,= 1aktrim.

Obično, simptomi infekcije nestaju već nakon nekoliko dana od početka terapije, ali ćetevjerovatno trebati da nastavite sa kori!ćenjem antibiotika jo! nedelju dana ili du/e. Ispo!tujte dokraja terapiju koju vam je prepisao doktor, kako biste bili sigurni da ste se potpuno oslobodiliinfekcije.

U slučaju infekcija mokraćni puteva koje su bez komplikacija, pri čemu je sveukupnostanje organizma prilično dobro i vi se osjećate zdravi, doktor vam mo/e preporučiti kraćeliječenje , kao !to je npr. uzimanje antibiotika u trajanju od B dana. *li, da li je to prava odluka,

mo/e da proceni samo ljekar, u zavisnosti od va!i konkretni simptoma, kao i od va!emedicinske istorije.Va! doktor vam tako+e mo/e preporučiti ljekove protiv bolova # analgetike %, koji dovode

do otupljivanja be!ike i uretre, kako bi se smanjio osjećaj pečenja tokom mokrenja. Uobičajeninus efekat uzimanja analgetika je bezbojna mokraća > svetlo plava ili narand/asta.



13

G.$. Vraćanje urinarne infekcije

*ko vam se urinarna infekcija stalno iznova vraća, doktor vam mo/e preporučiti du/uterapiju antibioticima ili program samostalnog liječenja koji podrazumijeva kraće uzimanje

antibiotika na početku javljanja simptoma urinarne infekcije. ada su dostupni testovi urina kojemo/ete raditi kod kuće i koji sa velikom osjetljivo!ću i prezizno!ću mogu pokazati da li ste uinfekciji ili ne, i mogu biti od velike pomoći prilikom infekcija koje se ponavljaju.

(od infekcija koje su povezane sa seksualnom aktivno!ću, doktor mo/e preporučitiuzimanje doze antibiotika posle seksualnog odnosa.

*ko ste u klimaksu, doktor vam mo/e preporučiti vaginalnu terapiju estrogenom, kako biste minimizirali va!e !anse za ponovno vraćanje urinarne infekcije.

U slučaju opasne urinarne infekcije, ospitalizacija i intravenozno liječenje antibioticimamogu biti neopodni.

Infekcija mokraćnog sastava je prikazana na slici br. G.

l. br. G. Infekcija mokraćnog sistema



14

E*(CUQ*(

Urin je tečna otpadna materija, koja je proizvod djelovanja bubrega tokom procesafiltracije krvi. Iz tijela izlazi pomoću procesa koji se naziva mokrenje.

Ispitivanja urina u dijagnostičke svre je najstariji laboratorijski postupak, koji spominje jo! "ipokratova !kola medicine # $. vijek pne %.

vaki takav pregled sastoji se od tri dijela9 &. Opis fizički i fizičko = emijski karakteristika mokraće9 izgled, boja, miris, reakcija

i specifična te/ina.. "emijska analiza. 2ajče!će emijske analize su analize na proteine, !ećer, ketonska

tijela, urobilinogen, bilirubin i nitrite.B. 0regled mokraćnog sedimenta tj. mikroskopski pregled taloga koji se dobije nakon !to

se mokraća centrifugira.Ispitivanje urina je značajno radi dijagnoze i praćenja bolesti bubrega i urinarnog trakta, i

radi detekcije metabolički i sistemski bolesti, a koje nisu u direktnoj vezi sa bubrezima. U

urinu mo/e da se izvodi kvalitativna i kvantitativna analiza u sklopu fizički, emijski imikroskopski postupaka. 0rvi uslov da bi analiza urina bila uspje!na je pravilno sakupljanjeurina. 2ajče!će se koristi prvi jutarnji urin, jer se smatra da je on najkoncentrovaniji, a zakvantitativne analize se koristi ; urin. ; urin se sakuplja tako !to se prva porcija urinaodbaci a zatim svaka naredna i one u toku noći se sakupljaju, i sledećeg jutra prvi jutarnji.

2ormalno se dnevno izluči od $-- = &$-- ml urina. *ko se manje od $--ml izluči, to jeoligurija. * iznad &$--ml je poliurija. 0otpuni prestanak mokraće je anurija.

2ormalan urin je svijetlo, do tamno /ute boje koje uglavnom potiče od pigmenata. 2ormalan urin ima aromatičan miris nedefinisanog porijekla. 0 urina je od $ > ', normalnokisele reakcije.

Urin, me+utim, mo/e da predje u i infekciju i da dovede veoma te!ka stanja. U infekcijeurinarnog trakta spadaju9= uretritis,= upala be!ike # cistitis %,= upala bubrega # pijelonefritis %.Ukoliko primijetite simptome infekcije, obavezno se obratite doktoru.Cjekovi koji se obično preporučuju u slučaju jednostavne infekcije mokraćni kanala su9

amoksicilin i nitrofurantoin. Va! doktor vam tako+e mo/e preporučiti ljekove protiv bolova# analgetike %, a kada je infekcija koja je povezana sa seksualnom aktivno!ću, doktor mo/e preporučiti uzimanje doze antibiotika posle seksualnog odnosa.

U slučaju opasne urinarne infekcije, ospitalizacija i intravenozno liječenje antibioticima

mogu biti neopodni.



15

*D5<*

UVOD

1. MOKRAĆNI SISTEM ( lat. o!a"a #$"a$a %

2. URIN

3.&A'ORATORISKA ANA&I)A URINA

4. )DRAVSTVENO STANE *O 'OI URINA

5. URIN + KOM*&ETNI *RE,&ED

5.1 U$" ( $-!l/ % -$al"$ !l/

5.2. S/$"t #$"a

5.3. U$"o#lt#a a a"t$$o!ao5.4. Tt "a t#/"o#

6. URINARNE INEKIE

6.1. Kao "o$ #$"a"a $":$;a<

6.2. S$to$ #$"a" $":$;

6.3. D$;a!"o-a #$"a" $":$;

6.4. &$;="; #$"a"$> $":$;a

6.5. Vaa"; #$"a" $":$;

)AK&U?AK SADR@A

&ITERATURA

CI785*7U5*



16

&. Aenadij 0etrovič 4alaov > Urinoterapija, --G, 1eograd.. 7opić 8., 0rimorac D., anković . > 4edicinsko=bioemijska dijagnostika u praksi,

--;, 1eograd.

B. rs.Tikipedia.org;. TTT.polnebolesti.com$. TTT.stetoskop.info

O;al;"o "aB CCC.at#$.o!

http://www.polnebolesti.com/

http://www.maturski.org/

http://www.polnebolesti.com/

http://www.maturski.org/

Documents

Analiza Urin Kao Dijagnosticki Materijal