Embed Size (px)
Citation preview
MINISTERSTVO ZA OBRAZOVANIE I NAUKA BIRO ZA RAZVOJ NA OBRAZOVANIETO
PROGRAMA ZA REFORMIRANO GIMNAZISKO OBRAZOVANIE
NASTAVNA PROGRAMA PO
ANGLISKI JAZIK PRV STRANSKI JAZIK
za I godina
Skopje, 2001 godina
1
1. IDENTIFIKACIONI PODATOCI
1.1. Naziv na nastavniot predmet: angliski jazik 1.2. Status na nastavniot predmet: zadol`itelen predmet
2. CEL NA NASTAVNIOT PREDMET Celta na nastavata po angliski jazik e da go osposobi u~enikot da komunicira na angliski jazik vo funkcija na op{toto i ponatamo{noto obrazovanie, da obezbedi mo`nosti za samoobrazovanie i da go podgotvi za ulogata na gra|anin na demokratsko op{testvo. Poagaj}i od ovaa cel, u~enikot koj uspe{no go izu~uval ovoj predmet }e bide sposoben: • da komunicira na angliski jazik vo sekojdnevniot i akademskiot kontekst; • da komunicira na angliski jazik vo konkreten naso~en kontekst od op{toobrazoven i sekojdneven karakter; • da razviva li~ni sposobnosti potrebni za uspe{no funkcionirawe kako gra|anin vo edno demokratsko op{testvo. Ovie op{ti celi na predmetot pridonesuvaat za ispolnuvawe na fundamentalnite celi na dvete nivoa, imeno: op{toobrazovnite celi na Makedonija i celite za li~en razvoj.
2.1. Pridones kon op{toobrazovnite celi
So svojata osposobenost da komunicira na angliski jazik vo sekojdnevniot i akademskiot kontekst, u~enikot }e dade pridones vo ispolnuvaweto na op{toobrazovnite celi na Makedonija. Konkretniot pridones kon ovie posebni celi e: • u~enikot da gi razvie svoite individualni sposobnosti za receptivna i produktivna upotreba na angliskiot jazik vo
usten i pismen kontekst na angliskiot jazik; • da se zdobie so odreden socio-lingvisti~ki fond na znaewa koj{to }e mu pomogne da vladee so razli~ni komunikativni
situacii; • da bide podgotven za natamo{no obrazovanie vo instituciite za visokoobrazovanie na profesionalno i nau~no pole; • da se zdobie so informacii za tekovnite nastani vo svetot;
2
• da se zapoznae so kulturnite karakteristiki na drugite zemji i narodi, {to }e go potpomogne sozdavaweto na me|ukulturna razmena i tolerancija, kako i kriti~ka primena na znaewata.
2.2. Pridones za li~en razvoj So razvivaweto na li~nite sposobnosti potrebni vo natamo{noto akademsko nadgraduvawe i kako gra|anin, u~enikot }e dade pridones vo ispolnuvaweto na celite za li~en razvoj. Konkretniot pridones kon ovaa posebna cel e: • u~enikot so svojata osposobenost za komunicirawe na angliski jazik, da bide podgotven za permanentno u~ewe i li~en
razvoj niz interakcija so podra~jata nadvor od Makedonija; • preku primenetata metodologija vo procesot na u~eweto na angliskiot jazik da razvie op{ti, li~ni ve{tini kako {to se:
re{avaweto problemi, sposobnosta za sorabotka, odgovornosta, prilagodlivosta i kreativnosta; • da razvie povisoka svest za sebesi pri ~itawe, pi{uvawe, zboruvawe i slu{awe na angliskiot jazik; • da se zdobie so samodoverba pri koristewe na ve{tinite na ~itawe, pi{uvawe, zboruvawe i slu{awe; • da se razvie vo li~nost so ramnomeren razvoj na kognitivnoto, psiho-motornoto i afektivnoto (emocionalnoto)
odnesuvawe, {to e va`no za negovata uloga kako pozitiven, kriti~ki ~len na demokratsko op{testvo; • u~enikot da dobie vistinska slika za bogatstvoto i kompleksnosta na angliskiot jazik.
3. POTREBNI PRETHODNI ZNAEWA Za uspe{no sledewe i sovladuvawe na sodr`inite, odnosno za postignuvawe na zacrtanite celi, u~enikot treba da gi ima steknato slednite ve{tini i znaewa: da mo`e da razbere sluhovo tekst na angliski jazik so minimum leksika i strukturi; da poseduva mal fond na zborovi i gramati~ki elementi, no da mo`e da se iska`e i da bide razbran; da mo`e delumno da pronajde odredena informacija ili odredeni jazi~ni elementi vo daden tekst i da mo`e da prenese pismena informacija so gre{ki {to ne pre~at na razbiraweto.
4. OBRAZOVEN POCES Procesot na u~ewe na angliskiot jazik se deli na odreden broj komponenti za koi podolu e dadena lista na konkretnite celi i na didakti~kite nasoki. Ovie komponenti se: slu{awe, zboruvawe, ~itawe, pi{uvawe, komunikativni modeli, gramatika, vokabular i kultura.
3
Me|utoa, vo obrazovniot proces ovie komponenti ne se obrabotuvaat oddelno ili po onoj redosled vo koj se pojavuvaat vo ovaa programa. Vo fakti~kata situacija vo koja se odviva u~eweto, nastavnikot }e gi integrira razli~nite komponenti, so {to jazikot }e se u~i na funkcionalen, holisti~ki plan. KOMPONENTA 1 : SLU[AWE
Konkretni zada~i na komponentata Slu{awe se:
- osposobuvawe na u~enikot za razlikuvawe na fonemi od angliskiot fonetski sistem, akcent, ritam, intonacija;
- zapoznavawe na u~enikot so varijantite na angliskiot jazik; - voo~uvawe na na gramati~kite osobenosti na govorniot jazik; - identifikacija na konkretni informacii vo kusi tekstovi na op{ti temi, sostaveni od poznati jazi~ni
elementi; - razbirawe podolgi usni iskazi, poraki i informacii, sostaveni od poznati jazi~ni elementi; - razbirawe na govor preku povrzuvawe na lingvisti~ki so paralingvisti~ki signali (intonacija, akcent) i
nelingvisti~ki signali (gestikulacii); - razbirawe govor od razni govornici vo sekojdnevni situacii.
4
Sodr`ina
Konkretni celi
Primeri
Didakti~ki nasoki
Korelacija me|u sodr`i-nite i me|u predmetite
Fonemi
Sluhovno razlikuvawe na site fonemi vo
angliskiot fonetski sistem.
Celiot fonetski sistem so naglaska na onie fonemi {to ne bile dovolno usvoeni vo osnovnoto u~ili{te.
Aktivnosti od tipot na ve`bi so slu{awe audio- snimki ili izvorni go-vornici i podvlekuvawe zborovi vo minimalni parovi - grafemi, iden-tifikuvawe fonetski simboli soodvetni na fonemite itn.
Predznaewa od angliskiot i maj~iniot
jazik.
Zborovi
Sluhovna identifi- kakacija na primar-niot akcent na prvi-ot, vtoriot ili tre-tiot slog vo pove}e-slo`ni zborovi.
Champion, calculator, discover,
employment, University,
characteristic
Ve`bi so slu{awe zborovi od audiosnimki i podvle-kuvawe slogovi.
Predznaewa od angliskiot i maj~iniot
jazik.
Razlikuvawe na imenki od glagoli spored mestoto na akcentot.
'record
re'cord
Ve`bi so slu{awe zborovi od audiosnimki i podvle-kuvawe slogovi.
Predznaewa od angliskiot i maj~iniot jazik.
Pribli`no razbirawe na zna~eweto na nepoznat zbor vo poznat kontekst od op{ta tematika.
A: My car isn't working at the
moment. I'm thinking of
getting a taxi to the station.
B: I'll give you a lift to the
station. Don't worry about a
taxi.
Slu{awe govor od audio ili videosnimki od izvorni govornici i ve`bi so pove}e~len izbor od dadeni definicii na zborovi, sinonimi, antonimi; dopolnuvawe re~enici itn.
Predznaewa od angliskiot i maj~iniot jazik.
5
Re~enici
Razlikuvawe na nagorna i nadolna intonacija.
Have you seen the film?
Yes, I have.
How nice of you to come!
Stay there.
Who are you talking to?
Ve`bi so slu{awe re~enici od audiosnimki i identifikuvawe na intonacija so dijagrami ili gestikulacii.
Predznaewa od angliskiot i maj~iniot jazik.
Identifikuvawe skrateni formi na pomo{ni glagoli.
Who's playing the piano?
She's been there before.
I'll be your friend.
Ve`bi so slu{awe govor od audiosnimki i identi-fikuvawe na brojot na zbo-rovite vo re~enicata, od-nosno podvlekuvawe na jakite/slabite formi na glagolite.
Identifikacija jaki i slabi formi na pomo{ni i modalni glagoli.
I was there. Were you there, too?
Yes, I was.
He can speak Spanish. Can you
speak Greek?
Yes, I 'can.
Ve`bi so govor od audio snimki i identifikuvawe na brojot na zborovite vo re~enicata, odnosno pod-vlekuvawe na jakite/sla-bite formi na glagolite;
Sluhovno identifiku-vawe na konkretni in-formacii vo kusi teks-tovi na op{ti temi, sostaveni od poznati jazi~ni elementi.
My name's Jenny Green.I come
from Ireland. I study music. I live
in Cambridge
I came to England 7 years ago.
I'm married and my husband's
name is Harry. He's a painter.
Slu{awe kusi tekstovi od audiosnimki i ve`bi so to~ni /neto~ni iskazi, po-ve}e~len izbor, transfer na informacii so grafi~-ki prikazi, idejni mapi itn.
Predznaewa od angliskiot i maj~iniot jazik.
Razbirawe podolgi usni instrukcii, poraki i informacii, sostaveni od poznati jazi~ni elementi.
Slu{awe re~enici od audiosnimki i ve`bi so pove}e~len izbor, izvr{uvawe instrukcii itn.
6
KOMPONENTA 2 : ZBORUVAWE Konkretnite zada~i na komponentata Zboruvawe se: - u~enikot da go uve`buva izgovorot na fonemite na angliskiot fonetski sistem, akcentot, ritamot i intonacijata: - da se osposobi usno da komunicira vo sekojdnevni situacii, preimenuvaj}i gi komunikativnite modeli i jazi~nite elementi predvideni za ovaa godina. - da se osposobuva usno da gi izrazuva sopstvenite stavovi i mislewa za pra{awa od sekojdnevniot `ivot, kako i da gi potkrepuva argumentite.
Sodr`ina
Konkretni celi
Primeri
Didakti~ki
nasoki
Korelacija me|u sodr`inite i
me|u predmetite
Fonemi
U~enikot da gi izgovara pravilno fonemite od angliskiot fonetski sistem.
Celiot fonetski sistem so naglaska na fonemite {to ne bile dobro sovladani vo osnovnoto u~ili{te.
Aktivnosti od tipot na ve`bi so slu{awe audiosnimki ili izvorni govornici i povtoruvawe fonemi; povtoruvawe zborovi vo minimalni parovi, rimuvalki, brzozborki.
So predznaewata od angliskiot i maj~iniot jazik
Zborovi
Dali go izgovara pravilno primarniot akcent na prviot, vtoriot ili tretiot slog vo pove}eslo`ni zborovi.
'power, 'person suc'cess
im'prove, in'vite
Ve`bi so reprodukcija i produkcija na zborovi.
So predznaewata od angliskiot i maj~iniot jazik.
7
Da transformira imenki vo glagoli i obratno so pomestu-vawe na akcentot.
verb - noun -im'port - 'import -pro'gress - 'progress
-su'spect - 'suspect
Re~enici
Da izgovara pravilno nagorna i nadolna intonacija.
1. How many days were they at sea? 2.They weren’t from New York. 3.They were from Miami. 4. It was cold yesterday, wasn't it?
Ve`bi so reprodukcija i produkcija na zborovi
So predznaewata od angliskiot i maj~iniot jazik.
Da izgovara pravilno skrateni formi na pomo{ni glagoli.
1.What's he doing at the moment? 2.I've been to Scotland. 3.I'll pick you up.
Aktivnosti od tipot na ve`bi so slu{awe audiosnimki ili iz-vorni govornici i povtoruvawe fonemi; povtoruvawe zborovi vo minimalni parovi, rimuvalki, brzozborki.
So predznaewata od angliskiot i maj~iniot jazik.
Da izgovara pravilno jaki i slabi formi na pomo{ni i modalni glagoli.
1.That was deliciius. I do like your cooking. 2. Can you cook?Yes, I can.
So predznaewata od angliskiot i maj~iniot jazik.
8
Da komunicira primenuvaj}i gi predvidenite komunikativni modeli i jazi~ni elementi.
-I'd like a large, brown, sliced loaf,please. -I'm afraid we only have white left. -Excuse me, can you tell me where the post office is? -I'm sorry, I'm a stranger here myself.
Ve`bi so produkcija na re~enici, pra{awa i odgovori, varijacii na dadeni dijalozi i kreirawe novi; igrawe po ulogi, naracija po sliki, opi{uvawe.
So predznaewata od angliskiot i maj~iniot jazik.
Da gi izrazuva sopstvenite stavovi, mislewa i reakcii.
-Yes, I think you're right. -I agree. -In my opinion… -That's a good point. -I see your point. -I don’t agree. -I don't think so.
Aktivnosti za stimu-lirawe na kreativnoto mislewe na u~enikot (diskusii vo parovi, grupi, panel itn.).
KOMPONENTA 3: ^ITAWE Konkretnite zada~i na komponentata ^itawe se: • u~enikot da se osposobuva da prepoznava usno usvoeni zborovi vo nivnata grafi~ka forma; • da se osposobuva da gi prepoznava simbolite na fonetskata transkripcija; • da se osposobuva da gi diskriminira jazi~nite elementi predvideni za ovaa godina vo podolgi re~enici (intenzivno
~itawe); • da se osposobuva da identifikuva konkretni informacii vo kusi tekstovi na op{ti temi sostaveni od poznati jazi~ni
elementi; • da se osposobuva da ja razviva glavnata ideja (misla) vo kusi tekstovi na op{ti temi; • da se pottiknuva na ekstenzivno ~itawe spored svojata sposobnost i interes
9
Sodr`ina Konkretni celi Primeri Didakti~ki nasoki Korelacija megu sodr`inite i megu
predmetite
Bukvi U~enikot da ja prepoznava grafijata na usno usvoenite fonemi;
think / / there / / crash / / watch / /
Aktivnosti od tipot na ve`bi so ~itawe zborovi i identifikuvawe, podvlekuvawe grafemi;
So predznaewata od angliskiot jazik.
Da diskriminira grafemi so nemi bukvi;
guess, designer, whisper, guess, science
ve`bi so ~itawe zborovi i podvlekuvawe bukvi;
da gi prepoznava fonetskite simboli.
/ i: / / w / / / ve`bi so prepoznavawe fonetski simboli.
Zborovi Da ~ita i tolkuva voobi~aeni skratenici
GB (British English), C (countable noun), pl (plural), sth (something)
Ve`bi so ~itawe na polnata forma na skratenicite;
da go prepoznava izgovorot na poznati i nepoznati zborovi preku fonetskata transkripcija;
crash /kr /
ve`bi so ~itawe na fonetskata transkripcija na zborovi od re~nik;
da go razbira pribli`no zna~eweto na nepoznat zbor vo poznat kontekst od op{ta tematika.
Chris: Have you heard about the new dogwalker? It’s really great! Jane: No, what’s that? What does it do? Chris: Well, it’s a gadget. It takes your dog for a walk. It’s extremely convenient.
~itawe tekstovi i ve`bi so pove}e~len izbor od dadeni definicii na zborovi, sinonimi, antonimi; dopolnuvawe re~enici, itn.
So predznaewata od angliskiot jazik i drugite predmeti.
10
Re~enici Da diskriminira jazi~ni elementi vo podolgi re~enici;
Vidovi zborovi i delovi od re~enici;
Ve`bi so ~itawe re~enici (tivko ili glasno) i podvlekuvawe zborovi i delovi od re~enici, popolnuvawe zborovi vo re~enici, dovr{uvawe re~enici, transformacii na re~enici;
So predznaewata od angliskiot i maj~iniot jazik;
da identifikuva konkretni informacii vo kusi tekstovi na op{ti temi, sostaveni od poznati jazi~ni elementi;
• I am a professional tennis player. I live in Los Angeles but I travel a lot.
• Natalie is a student.
• Geoff is a rock star.
ve`bi so ~itawe izbrani tekstovi i popolnuvawe re~enici, to~ni/neto~ni re~enici, transfer na informacii so grafi~ki prikazi, idejni mapi i dr.;
so predznaewata od angliskiot jazik i drugite predmeti.
da ja razbira glavnata ideja-misla vo kusi tekstovi na op{ti temi, sostaveni od poznati jazi~ni elementi.
~itawe izbrani tekstovi i ve`bi so pove}e~len izbor, odgovarawe na pra{awa, podreduvawe re~enici, povrzuvawe sliki so tekst, davawe nov naslov na tekstot itn.
KOMPONENTA 4 : PI[UVAWE Konkretnite zada~i na komponentata Pi{uvawe se: • u~enikot da se osposobuva da go razbira odnosot fonema/grafema; • u~enikot da se osposobuva da pi{uva kusi naso~eni sostavi vo koi }e iska`uva li~ni i drugi informacii i poraki,
primenuvaj}i gi komunikativnite modeli i jazi~ni elementi predvideni za prva godina gimnazisko obrazovanie; • da se osposobuva pravilno da gi upotrebuva interpunkciskite znaci.
11
Sodr`ina Konkretni celi Primeri Didakti~ki nasoki Korelacija megu sodr`inite i megu
predmetite Bukvi U~enikot da pi{uva
pravilno grafemi na angliskite fonemi.
/d/ /t/ had hat bed bet hard heart around different
Aktivnosti od tipot na ve`bi so popolnuvawe ispu{teni bukvi vo zborovi.
So predznaewata od angliskiot jazik.
Zborovi Da pi{uva pravilno voobi~aeni skratenici.
USA (United States of America), OK, BBC, TV
Ve`bi so pi{uvawe skratenici;
da pi{uva pravilno zborovi so nemi bukvi.
receipt, guess, science, yacht, whisper, psychology, whole
ve`bi so popolnuvawe ispu{teni bukvi vo zborovi, podreduvawe bukvi vo zborovi, identifikuvawe zborovi vo sleana niza, pi{uvawe zborovi po diktat i po speluvawe, popolnuvawe krstozborki, itn.
Re~enici Da pi{uva kusi naso~eni sostavi so li~ni i drugi informacii i poraki, primenuvaj}i soodvetni komunikativni modeli, jazi~ni elementi i interpunkciski znaci;
• I am a professional tennis player. I live in Los Angeles but I travel a lot.
• Natalie is a student.
• Geoff is a rock star.
Ve`bi so popolnuvawe formulari, popolnuvawe i dovr{uvawe re~enici, kompletirawe otvoreni dijalozi, popolnuvawe tekstovi so ispu{teni zborovi, pi{uvawe poraki, neformalni i formalni pisma (pr. delovni pisma) itn.;
So predznaewata od angliskiot i maj~iniot jazik i od drugite predmeti.
da pi{uva kusi naso~eni deskriptivni i narativni sostavi primenuvaj}i soodvetni komunikativni modeli, jazi~ni elementi i interpunkciski znaci.
ve`bi so dovr{uvawe tekst, povrzuvawe re~enici so svrznici, podreduvawe pasusi, pi{uvawe kusi sostavi po dadeni auditivnii/ili vizuelni informacii itn.
.
12
KOMPONENTA 5 : Komunikativni modeli
- U~enikot da se osposobi da komunicira vo sekojdnevni i vo ednostavni profesionalni situacii preimenuvaj}i komunikativni modeli vo ramkite na jazi~nite elementi predvideni za ovaa godina.
Sodr`ina
Konkretni celi
Primeri
Didakti~ki nasoki
Korelacija me|u sodr`inite i
me|u predmetite
Pozdravuvawe
Konkretnite celi za u~enikot soodvetstvuvaat na konkretnata zada~a na komponentata
Hello, Peter! - Hi, Jane!
How are you? - Fine, thanks.
Good morning - Good morning!
Good morning, dad. - Good
morning my love.
See you tomorrow! - Bye!
Good night! - Sleep well!
Aktivnosti od tipot na ve`bi so soodvetni komunikativni modeli za dadena situacija na relacija u~enik - u~enik, u~enik - vozrasen, vozrasen - vozrasen, vraboten - vraboten, vraboten - klient; so dramatizacija na dijalozi, supstitucija, varijacija na ve}e obraboteni dijalozi, otvoreni dijalozi, igrawe po ulogi, simulacii itn., so ili bez koristewe na audiovizuelni sredstva.
So predznaewata od angliskiot i maj~iniot jazik i so drugite predmeti.
13
Pretstavuvawe pri zapoznavawe
This is Mr.Steve Bond. - Hello,
my name's Alison.Nice to meet
you.
I would like you to meet
Professor Benson.How do you
do. - How do you do.Pleased to
meet you.
Identifikuvawe na lu|e, profesii, mesta, ~lenovi na semejstvo itn.
This is Gary Taylor.He is a
midfield player for Liverpool
and England.He comes from
Liverpool, and his address is 95
Kennedy Road, Liverpool.
Hello, I'm Sarah Jones.
I'm a student and I live in
London.
This is my uncle.He's a
shopkeeper.He has a shop in a
small village, near Oxford.
Opi{uvawe na lu|e, predmeti, nastani itn.
-What does she look like?
She's tall, and she's got long,
dark hair.
-What's he like?
He's really nice.Very friendly
and open.
-What was your holiday like?
It was great.Lots of
sunshine.Good food.
-What is New York like?
New York is always very
exciting.
14
Barawe i davawe informacii za pravci na dvi`ewe
1.Excuse me, where's Heath
Street?
-It's first left, then second
right.
2.Excuse me, how can I get to
the Grand Hotel?
-Go along this street, take the
first left then the second
right.It's on the left .You can't
miss it.
Barawe i nudewe pomo{
1. -Can you tell me where
platform six is?
-Come with me.I'll show you.
2. -My car isn't working at the
moment.
-I'll give you a lift to the
station.
3. I'll carry your suitcase.
4. We'll do the washing-up.
Izrazuvawe planovi i nameri
1.We're going to move to
Spain.
2.How long are they going to
stay in London?
3.She isn't going to have a
birthday party.
15
Izrazuvawe dopa|awe/nedopa|awe Zadovolstvo/nezadovol-stvo
I like cooking.
I'd love to dance.
I hate ironing.
I enjoy playing tennis.
I don’t enjoy swimming.
Izrazuvawe: - sposobnost
She can dance very well, but
she can't sing.
- barawe/molba
Could I have the bill, please?
Could I have another plastic
bag?
Obvrska/otsutstvo na obvrska
I have to work very long
hours.
I don't have to get up so early
in the morning.
She should try harder.
Mo`nost/nemo`nost vo idnina
He might get a new job .
Peter might not come to the
cinema tommorow.
Izvestuvawe
Phil Young was celebrating a
very special anniversary
yesterday.It is exactly one
year……
16
Izrazuvawe uslovenost
If I do more work, I'll pass my
exams.
If my cheque comes, I'll buy us
all a meal.
Davawe sovet
You shouldn't sit so close to
the TV.
You shouldn't smoke.
Barawe i davawe
dozvola
May I have one of these
cakes?Yes, you may.
Can I have a glass of
water,please?Yes you can.
Opomenuvawe
Watch out! Mind your step!
Poka`uvawe (prifa}awe i
odbivawe pokani)
- Would you like to go out for
a meal?
That would be lovely!
- Would you like togo to the
cinema?
I can't , I'm afraid.I have to
finish my project.
Izrazuvawe `elbi i ~estitki
Cheers! - Good health!/Have a
nice day!/Best of
luck!/Congratulations!
Izrazuvawe `alewe
Better luck next time!
Such a pity!
Sorry I'm late.
Izvinuvawe -I'm so sorry.
-I do apologize.
17
Izrazuvawe kvantitet
How much cheese do you
need?
How many girls were there?
How many friends have you
got?
Preka`uvawe na tu|i
iskazi
"I haven't done my homework"
-She says she hasn't done her
homework.
"How old are you"?
-She asks how old I am.
"Do you like Marlon Brando"?
-He asks if I like Marlon
Brando.
"I am writing a letter"
-She said she was writing a
letter.
"How's your mother"?
-She asked how my mother
was.
"Sit Down Mary".
He tells/told Mary to sit down.
KOMPNENTA 6: GRAMATIKA Konkretna zada~a na komponentata Gramatika e: - u~enikot da gi razbere jazi~nite elemnti predvideni za ovaa godina i pravilno da gi primenuva vo najrazli~ni komunikativni situacii.
18
Sodr`ina Konkretni celi
Primeri Didakti~ki nasoki Korelacija me|u sodr`inite i
me|u predmetite ^len: a) opredelen (pred edinst-veni predmeti, institucii, superlativ, geografski poimi, imiwa na hoteli, kina, teatri); b) neopredelen (so profe-sii, izrazi za kvantitet i izvici); v) ispu{tawe na ~len so delovi od teloto, praznici, imiwa na lica, dr`avi, gradovi, ulici, obroci, izrazi.
Konkretnite celi za u~eni-kot soodvetst-vuvaat na konkretnata zada~a na komponentata.
the earth, the Queen, the Post
Office, the highest, the first, the
Thames, the Alps, the Atlantic, the
Palace Hotel, the Odeon
a teacher, an architect
a little, a few
What a pretty girl, Such a pity
She has black hear, We need some
more furniture
There isn`t any news
Cristmas day, Tom, England, Paris,
Oxford Street, dinner, glass, wood,
beauty, hope
Aktivnosti od tipot na ve`bi na pove}e~len izbor, povrzuvawe zborovi ili delovi od re~enici, supstitucii vo re~enici, popolnuvawe i dopolnuvawe re~enici, kombinirawe i transformacii na zborovi i re~enici.
So predznaewata od angliskiot i od maj~iniot jazik.
Imenki - povtoruvawe a) op{ti - pravilna mno`ina - nepravilna mno`ina - ednina / mno`ina b) prisvojna forma - prisvojno ‘y so lica vo ednina
a dog/dogs, a house/houses
a kiss/kisses, watch/watches
wolf/wolves, cliff/cliffs
a man/men, deer/deer
news, scissors, jeans, glasses
girl’s, Tom’s, his brother’s,
the Browns’
19
Pridavki - povtoruvawe a) pokazni b) izrazi za kvantitet v) sporeduvawe na pridavki g) broevi - prosti - redni
this, that, these, those
many, much, some, any, a lot of, a
few, a little
small - smaller (than) - the smallest
big - bigger - the biggest
funny - funnier - the funniest
interesting - more interesting - the
most interesting
good - better - the best
bad - worse - the worst
many - more - the most
much - more - the most
as .. as; not as/so … as
forty-one, three hundred and two
the second, the fifty sixth
Zamenki - povtoruvawe a) prisvojni b) neopredeleni: one/ones
v) pokazni ( this/that,
these/those )
The new book is mine.
Which book is yours? The new one.
This/That is a very good book.
These/Those are very good books.
Prilozi a) mestoto na prilozite za neopredeleno vreme always, usually, often, never
b) mestoto na prilozite za opredeleno vreme
We often learn at night.
I’m usually busy.
I saw him yesterday.
20
Predlozi a) za mesto b) za vreme v) za pravec g) drugi
in, on, at, behind, in front of,
opposite, next to, near, by, over,
under
in, on, at
into, to, from
with, for, of
Glagoli i vremiwa a) have/have got - povtoruvawe b) Glagolska imenka / infinitiv v) Present Simple - povtoruvawe g) Past Simple - povtoruvawe d) Present Continuous - povtoruvawe |) Past Continuous - povtoruvawe
I’ve got a new coat.
I have a new coat.
I have lunch at 2.00
I like reading poetry.
I’ve decided to stop smoking.
Let me buy you a drink.
He told me to go home.
It’s easy to learn English.
I get up at 7.30
He lives in the country.
I saw Peter yesterday.
I’m learning English now.
Today she is wearing jeans.
He is starting a new job next week.
I was watching TV last night.
I met a friend while I was doing the
shopping.
21
e) Present Perfect -
povtoruvawe
`) Present Perfect Cont. z) Past Perfect
y) Will / Going to
I’ve travelled a lot in Africa.
He’s lived in Rome for six years.
How long have you worked here?
They haven’t seen me since last
May.
We’ve been waiting here for hours.
When I got home John had cooked
a meal.
I can’t sew. Ask Mum. She’ll do it
for you.
The Queen will open the new
hospital nex week.
Will you help me? - Yes, I will.
She is going to have a birthday
party.
Modalni glagoli can / could
will / would
Can I help you?
He can play tennis.
Could you turn off the TV, please?
When I was young I could sky.
I’ll make you’re a cup of tea.
Would you like to come for a walk.
I’d love to.
22
should
may / might
must
have to *
used to
You should see a doctor.
I think they should wait.
I don’t think he should drive.
May I go now, please?
It might rain tomorrow.
I must get my haircut.
I have to start work at 8.00
I used to play football but now I
don’t.
Re~enici a) pra{alni re~nici - yes/no pra{awa so predvidenite glagolski vremiwa - pra{awa so pra{alen zbor: what, where, which,
how, who, when, why,
whose, so predvidenite glagolski vremiwa - pra{awa so what, who,
which, whose, kako podmet vo re~enicata b) odre~ni re~enici so predvidenite vremiwa
Does he smoke?
Yes, he does. / No, he doesn’t.
Can you ride a horse?
Yes, I can / No, I can’t.
How does he go to work?
Whose is this coat?
Who are you waiting for?
Whose book is this?
What is happening?
Who has seen a snake?
Vegetarians don’t eat meet.
He hasn’t been to USA.
23
v) pasivni re~enici - so Present Simple i Past
Simple
- so Present Perfect i Future
Simple
g) uslovni re~enici - First Conditional
- Second Conditional
d) Vremenski re~enici
so when, as soon as,
after, before, until;
|) odnosni re~enici so who, which, that, where,
whose;
e) indirekten govor - bez promena na vreme
Paper is made from wood.
The bridge was built last year.
I’ve been robbed!
A cure for cancer will soon be
found.
If he runs all the way he’ll get there
in time.
If I had more free time I would
learn another language.
I’ll phone you when I arrive.
I’ll speak to you again before I
leave.
The man who is standing there is
your fnther.
Where did he go? => She asked
where he went.
I’m studying at the moment. => He
says he is studying at the moment.
24
`) so promena na vreme - Present, Present Perfect,
Future Sumple, Can;
I love you. => He said he loved me.
I’m working. => She said she was
working.
He’s gone home. => She said he
had gone home.
I’ll go with Tom. => She said she
would go with Tom.
I can swim. => He said he could
swim.
Do you like chips? => He asked me
if I liked chips.
Have you met Tom? => He asked if
I had met Tom.
KOMPONENTA 7: VOKABULAR Konkretnite zada~i na komponentata Vokabular se: - u~enikot da go zbogatuva svojot vokabular so novi zna~ewa na ve}e usvoenite zborovi i novi zborovi i izrazi za aktivna primena vo komunikacijata; - da se osposobuva za slu`ewe so dvojazi~en re~nik.
25
Sodr`ina Konkretni celi
Primeri Didakti~ki nasoki Korelacija me|u sodr`inite i
me|u predmetite Semejstvo Konkretnite
celi za u~enikot soodvetstvuvaat na konkretnata zada~a na komponentata.
Semejnoto srodstvo (majka, tatko, brat, sestra, rodnini itn.); dom (prostorii, mebel).
Aktivnosti so slu-{awe i gledawe iz-brani audio, osnosno video-snimki, ~ita-we tekstovi i pod-vlekuvawe, supstitu-cija, transformaci-ja, ilustrirawe zbo-rovi, popolnuvawe zborovi vo re~enici, povrzuvawe sliki i zborovi, odgovarawe na pra{awa, igrawe na ulogi*, igri i zagatki; prou~uvawe* knigi, napisi, bro{uri, prera~nici itn.
So predznaewata od angliskiot jazik i drugite predmeti.
Lica
- Fizi~ki izgled; - odnosot me|u deca i roditeli; - sudir na generacii.
Na{ata zemja i drugi zemji
- Prirodni ubavini; - kultura, obi~ai, istorija; - na~in na `iveewe.
Patuvawe
- Na aerodrom; - na `elezni~ka stanica; - odmor.
26
Lu|eto i nivniot sekojdneven `ivot - slobodno vreme - `ivotot vo op{testvoto - `ivotot i rabotata
- @ivotni iskustva; - profesii (dobri i lo{i strani); - hobi, interesi, planovi, ambicii; - obleka, hrana; - nau~ni izumi i otkritija: kompjuteri, aparati za doma}instvo i sl.
Umetnost - Film, muzika, literatura, pesni.
Ekologija - Za{tita na `ivotnata sredina; - vlijanieto na prevoznite sredstva vrz `ivotot na lu|eto;
KOMPONENTA 8 : KULTURA
Konkretnata zada~a na komponentata Kultura e: • u~enikot da se zdobiva so znaewa i razbirawe za socio-kulturnite karakteristiki na drugite zemji preku
sodr`inite od vokabularot i komunikativnite modeli zaradi gradewe pozitiven stav kon pridonesot na sopstvenata i na drugite kulturi za podobro me|usebno razbirawe i sorabotka;
• u~enikot da razvie pogolem respekt za razli~nosta i kompleksnosta na izu~uvaweto na kulturata, kako i za predizvicite koi proizleguvaat od `iveeweto/raboteweto vo multietni~kite sredini;
• u~enikot da stekne pogolema svest za sebesi vo odnos na multietni~kata sredina i me|ukulturnata komunikacija; • u~enikot da se zdobie so znaewa za faktorite koi vlijaat vrz stilovite na komunicirawe vo razli~nite kulturi.
27
Sodr`ina Konkretni celi Primeri Didakti~ki nasoki Korelacija me|u sodr`inite i me|u
predmetite Kulturno nasledstvo
Konkretnite celi za u~enikot soodvetstvu-vaat na konkretnata zada~a na komponenta-ta.
Izreki, pogovorki, gatanki, idiomi, kolokacii.
Aktivnosti so slu{awe i gledawe izbrani audio, o.d. videosnimki, analizirawe na porto-folija, ~itawe teksto-vi i odgovarawe na pra{awa, mikroproek-ti, igrawe po ulogi, igri, zagatki itn.
So predznaewata od angliskiot jazik i drugite predmeti.
Nacionlani/religiozni praznici
Bo`i}, Veligden, Denot na blagodarnosta, Denot na nezavisnosta itn.
Patuvawe Transport, razgleduvawe na znamenitosti, davawe infor-macii za dvi`ewe, smestuva-we vo hotel.
Pretstavuvawe /obra}awe/
Zapoznavawe Obra}awe na: - pretpostaven - soklasnik - nepoznata li~nost - ~lenovi na familijata
Razgovor na telefon Pretstavuvawe Barawe na li~nost Ostavawe poraka
Pozna~ajni li~nosti i zna~ajni nastani od
naukata, literaturata i umetnosta
Biografii na poznati li~nosti na poleto na naukata, literaturata i umetnosta Zna~ajni literaturni i umetni~ki dela
28
Tehni~ki otkritija Muzei, galerii, teatarski pretstavi, filmovi
Naviki pri jadewe i
piewe Odnesuvawe pri jadewe, obe-
duvawe vo restoran, ~itawe na meni, nacionalni jadewa, zdrava hrana, zabraneta hrana itn.
Neverbalna komunikacija Govorot na teloto, gestiku-lacii itn.
Nastavni metodi i aktivnosti na u~ewe Osnovni nastavni metodi Kako osnovni metodi {to mo`at da se koristat vo nastavata po angliski jazik se metodite : direktnata metoda, metodata na tivok pristap (Silent way), sugestopedijata (Suggestopedia), CLL (Community Language Learning) = metod na u~ewe vo zaednica, ALM (Audio - Lingual Method)= audio-lingvalnata metoda, metodata TPR (Total Physical Response)= kade u~eweto na jazikot e vo koordinacija so fizi~ka aktivnost i mobilnost na u~enicite. Kako zaklu~ok mo`e da se ka`e deka site ovie metodi porano trebalo da se primenuvaat vo ramkite na komunikativniot priod (koj datira od osumdesettite godini) sega se prepora~uva da se primenuvaat t.n. “soodvetni metodologii”, odnosno “Appropriate Methodologies” {to e i zaklu~ok na ovogodi{nata IATEFL konferencija vo Brajton, Velika Britanija. Aktivnosti na u~enikot Zavisno od primenetite metodi vo procesot na u~eweto aktivnostite na u~enikot se sveduvaat na: slu{awe, pribele`uvawe, povtoruvawe, ve`bawe, ~itawe, otkrivawe odnosi i zakonitosti, samostojno u~ewe, proveruvawe, primenuvawe, pi{uvawe na tabla, rabota vo parovi i grupi, izrabotuvawe na doma{ni zada~i, diskutirawe, opi{uvawe, raska`uvawe, kriti~ko razmisluvawe, postavuvawe pra{awa, odgovarawe na pra{awa itn.
29
Aktivnosti na nastavnikot Aktivnostite na nastavnikot se sveduvaat, glavno, na zboruvawe, ~itawe, diskutirawe, objasnuvawe, diktirawe, davawe upatstva, pi{uvawe na tabla, demonstrirawe, objasnuvawe, ocenuvawe zada~i, postavuvawe pra{awa, organizirawe rabota vo parovi i grupi , motivirawe na u~enicite, vnesuvawe inovacii vo sodr`inite i na~inot na nivnoto prezentirawe itn. Organizacija i realizacija na nastavata Nastavata po predmetot }e se organizira i realizira preku obrazovna nastava vo klasi~ni i specijalizirani u~ilnici i individualni doma{ni zada~i koi }e se izveduvaat vo u~ili{teto ili doma. Za uspe{na realizacija na programskite sodr`ini po`elno e paralelkite da ne bidat pogolemi od 15-20 u~enici. Nastavni sredstva i pomagala Za poefikasno postignuvawe na celite se primenuvaat razni nastavni sredstva, pomagala i materijali. Za sodr`inite od predmetot angliski jazik se sugeriraat slednite nastavni sredstva i pomagala: tabla i reda/bela tabla i markeri, kasetofon, grafoskop, video/TV, a po mo`nost i pristap do Internet. Knigi i drug materijal za u~enicite Za ovoj kurs po angliski jazik za u~enicite se prepora~uvaat slednive knigi i materijali: 1. Dvojazi~en re~nik (makedonsko-angliski i anglisko-makedonski). 2. Ednojazi~en re~nik (anglisko-angliski): na pr.: “The Little Oxford Dictionary” ili “Oxford Advanced Learner’s Dictionary”.
3. Kompleti od izbrani u~ebni~ki sistemi koi vklu~uvaat gramati~ki ve`bi (“Opportunities” od izdava~kata ku}a Longman, “Headway” od izdava~kata ku}a Oxford University Press, A Practical English Grammar od A. J. Thompson i A. V. Martinet, Oxford University Press ili sli~ni sistemi od drugi izdava~ki ku}i).
4. Dokolku postoi oprema na raspolagawe, toga{, isto taka i audio-vizuelen materijal.
30
Referenci i materijali za nastavnikot 1. Primeroci od gorenavedenite knigi/materijali za li~na upotreba. 2. Pretplata preku u~ili{teto na relevantni internacionalni i/ili profesionalni spisanija/vesnici. 3. Kompleti od izbrani u~ebni~ki sistemi koi vklu~uvaat gramati~ki ve`bi (“Opportunities” od izdava~kata ku}a Longman,
“Headway” od izdava~kata ku}a Oxford University Press, A Practical English Grammar od A. J. Thompson i A. V. Martinet, Oxford University Press ili sli~ni sistemi od drugi izdava~ki ku}i).
4. English Grammar in Use vo izdanie na Cambridge University Press (second edition). 5. How English Works (A Grammar Practice Book) vo izdanie na Oxford University Press. OCENUVAWE NA POSTIGAWATA NA U^ENICITE Uvidot vo napredokot na znaewata i sposobnostite na u~enicite treba da bide planiran, sistematski i permanenten i da se ostvaruva vo sorabotka so site u~esnici vo vospitno-obrazovniot proces. U~enikot treba da bide vrednuvan so 8 ocenki vo tekot na u~ebnata godina (4 ocenki vo prvoto i 4 vo vtoroto polugodie). Vo sekoe polugodie, 2 ocenki od vkupno 4 }e se baziraat na testovi, a drugite 2 }e se baziraat na usni, komunikativni proverki. Kriteriumite za formirawe ocenka treba da se eksplicitni kako za u~enikot, taka i za roditelot, t.e. da se objasnat u{te vo po`etokot na u~ebnata godina i nastavnikot da se pridr`uva do tie kriteriumi. Kako kriteriumi mo`at da se zemat: ocenkite od pismenite raboti/testovi, ocenkite od usnoto iska`uvawe/aktivnost na ~as, nosewe na doma{ni zada~i. Site ovie kriteriumi mo`at i vo procenti da se izrazat. Posledicite za u~enikot vo slu~aj na neuspeh }e bidat vo soglasnost so op{tata regulativa za srednoto obrazovanie vo Republika Makedonija.
KADROVSKI I MATERIJALNI PREDUSLOVI ZA REALIZACIJA NA NASTAVNATA PROGRAMA
Osnovni karakteristiki na nastavnicite Nastavnikot po angliski jazik treba da poseduva li~ni, profesionalni i pedago{ki karakteristiki: da e fizi~ki i psihi~ki zdrav, da go poznava maj~iniot jazik, da nema govorni maani, da e komunikativen i otvoren za sorabotka, da ima pozitiven stav, entuzijazam i imaginativnost; da e soodvetno profesionalno obrazovan, so ili bez rabotno iskustvo, da ja saka pedago{kata rabota i da napreduva vo istata, da e dobar organizator, da e kreativen i sposoben za inovacii vo obrazovnata tehnologija, da gi motivira u~enicite i sl. Standard za nastaven kadar
31
Filolo{ki fakultet - zavr{eni studii po angliski jazik i literatura, nastavna nasoka, VII1 stepen. Filolo{ki fakultet - zavr{eni studii po angliski jazik i literatura, VII1 stepen. Standard za prostor za nastavniot predmet Za srednite u~ili{ta op{to za nastavata po angliski jazik se prepora~uva specijalizirana u~ilnica/kabinet so slednata u~ilni~ka infrastruktura: • voobi~aen inventar: klupi, stol~iwa, tabla; • grafoskop (mo`e zaedni~ki za pove}e predmeti); • u~ilni~ka biblioteka so referensni knigi i knigi sobrani od donacii, pr. Svetska banka); • kasetofon i video/TV (po mo`nost); • pristap do Internet (po mo`nost). DATUM NA IZRABOTKA I NOSITELI NA IZRABOTKATA NA NASTAVNATA PROGRAMA
Datum na izrabotka: maj 2001 godina Sostav na rabotnata grupa: 1. Zora Bu{ovska, sovetnik vo Biroto za razvoj na obrazovanieto, PE Ohrid 2. m-r Irina Petrovska, vi{ predava~ po predmetot angliski jazik, Fakultet za turizam i ugostitelstvo, Ohrid 3. Suzana Risteska, profesor po angliski jazik, USO “Sv. Kliment Ohridski”, Ohrid 4. Efimija Naumoska, profesor po angliski jazik, USO “Sv. Kliment Ohridski”, Ohrid PO^ETOK NA PRIMENA NA NASTAVNATA PROGRAMA Datum za napo~nuvawe: 01.09.2001 godina ODOBRUVAWE NA NASTAVNATA PROGRAMA Nastavnata programa za predmetot angliski jazik ja odobri (donese) _____________________________________________________ so re{enie br. _________________ od____________________godina.
