30

บทท 4 ผลการด าเนนการศกษา

การศกษาเรองการลดความสญเสยในกระบวนการผลตน านม โดยใชระบบ QCC นมวตถประสงคโดยตรงคอการลดการสญเสยน านมดบแผนกผลตภณฑนมของส านกงาน อ.ส.ค. โดยการศกษาปญหาและสาเหตของการเกดการสญเสยน านมในกระบวนการผลตนม มผลการด าเนนการศกษาดงตอไปน

1. การศกษาระบบในการด าเนนงานผลตนมของโรงงาน อ.ส.ค ภาคใต ในปจจบน

2. การศกษาปญหาความสญเสยของการผลตนม

3. การวเคราะหมลเหตของปญหา

4. การแกไขปญหาและลดการสญเสย

4.1 การศกษาระบบการด าเนนงานผลตนมของโรงงาน อ.ส.ค. ภาคใต

การด าเนนการผลตนมของโรงงาน อ.ส.ค.ภาคใต เปนโรงงานทท าการผลตผลตภณฑนมใหมคณภาพมาตรฐานตามภารกจทไดรบมอบหมาย โดยเปนการแปรรปน านมดบโรงงาน อ.ส.ค.ภาคใตรบซอน านมดบเฉลยวนละ121 ตน มลคาวนละ 21.05 ลานบาท ท าผลตเปนผลตภณฑนมพรอมดม และจดจ าหนายใหแกผบรโภคในเชงพาณชย ภายใตเครองหมายการคาตรานมไทย-เดนมารค (ววแดง) และผลตภณฑนมโรงเรยนในโครงการอาหารเสรม (นม)โรงเรยน ตามนโยบายของรฐบาล

เรมตงแตป 2547 มโครงการผลตนมพาสเจอรไรสบรรจถง (นมโรงเรยน โดยการเชาเครองบรรจนมพาสเจอรไรสจากสหกรณ อ.ส.ค.จ ากด จ านวน 2 เครอง ก าลงการผลต 800 ลตร/ชวโมง (จ านวน 4,000 ถง/ชวโมง) ดวยงบประมาณ 58,850 บาท โดยใชพนทบรเวณหนาของอาคารโรงงาน กนเปนหองบรรจนมพาสเจอรไรสบรรจถง ชวงแรกใชหองเยนขนาดเลก สามารถเกบผลตภณฑนมไดประมาณ 4 ตน ตอมาในชวงป 2548 ไดอนมตงบลงทนจดท าหองเยนจ านวน 1 หอง เปนเงน 500,000 บาท ขนาด 4 x 8 x 2.5 เมตร พนทจดเกบ 92 ตารางเมตร สามารถเกบผลตภณฑในหองเยนไดประมาณ 10 ตน โดยการประกวดราคาพรอมกนกบ อ.ส.ค.ภาคกลาง และไดด าเนนการแลวเสรจ เรมการใชงาน ภายในป 2548

เนองจากแนวโนมความตองการนมพาสเจอรไรสบรรจถง (นมโรงเรยน) เพมมากขน จงไดท าการเชาเครองจกรบรรจถงนมพาสเจอรไรส จากสหกรณ อ.ส.ค.เพมขนอก 1 เครอง ก าลงการผลต 600 ลตร/ชวโมง (จ านวน 3,000 ถง/ชวโมง) ในป 2553 ใชงบประมาณ 798,000 บาท เชาเปนเวลา 5 ป และไดด าเนนการตดตง พรอมใชงานถงปจจบน รวมจ านวน 3 เครอง ก าลงการผลต 1,400 ลตร/ชวโมง (จ านวน

31

7,000 ถง/ชวโมง) ในป 2557 ปจจบน มการผลตภณฑนมพาสเจอรไรสบรรจถง (นมโรงเรยน) ประมาณ 20 ตน/สปดาห

ตารางท 4.1 แสดงรายการผลตภณฑนมทผลตจากโรงงานผลตภณฑนมปราณบร

ผลตภณฑนม ขนาด รสชาต

รสจด รสหวาน รถชอกโกแลต

UHT นมพาณชย

ขนาด 250 cc.

บรรจลงโหล 12 กลอง บรรจลง 36 กลอง

(แพค 3) บรรจลง 36 กลอง

(แพค 6)

ขนาด 200 cc.

บรรจลง 36 กลอง

ขนาด 125 cc.

บรรจลง 48 กลอง

32

ในป 2542 ทาง อ.ส.ค. ภาคใต ไดเรมท าการผลตครม โดยน าเครองแยกครมทเลกใชจาก อ.ส.ค. ภาคกลาง ก าลงการผลตทงหมด 4 ตน/ชวโมง ทาง อ.ส.ค.ภาคใตไดน ามาปรบเปลยนใหสามารถผลตได 6 ตน/ชวโมงและเรมผลตเพอจ าหนายในป 2553 ใหกบการบนไทยโดย ผาน บรษท เอมเคยเว ประเทศไทย เปนครมไขมน 35 % บรรจในแกลอนขนาด 5 ลตร และบรษท โฟรโมส จ ากด ผาน บรษท เอมเคยเว ประเทศไทย เปนครมไขมน 40% บรรจถงขนาด 20 ลตร ปจจบน ป 2557 สงใหบรษท เดล คาซาโร บรรจถงขนาด 20 ลตร

ตารางท 4.2 แสดงรายการรายการผลตภณฑนมโรงเรยนและครม

ตารางท 4.2 รายการผลตภณฑนมโรงเรยนและครม

ผลตภณฑนม ขนาด รสชาต

รสจด

UHT

นมโรงเรยน

ขนาด 200 cc. บรรจลง 36 กลอง

ทรง Base ทรง Slim

UHT

ฟลออไรด

ขนาด 200 cc

บรรจลง 36 กลอง ทรง Slim

พาสเจอรไรส (ถง)

นมโรงเรยน

ขนาด 200 cc.

บรรจถง 50 ซอง

ครม ขนาดบรรจถง 20 กโลกรม

33

ส าหรบเรองเครองจกรในการผลตมการเพมก าลงการผลตมาอยางตอเนองนบตงแตป พ.ศ. 2525 จนถงปจจบน โดยตารางท 4.3 แสดงววฒนาการทางดานเครองจกรของโรงงานนมปราณบร

ตารางท 4.3 ววฒนาการทางดานเครองจกรของโรงงานนมปราณบร

ป จ านวนการผลต(ตน/วน) เครองจกร หมายเหต

UHT ASEPTIC Filling

2525 12-20 Pasilae (Plate Heat Exchanger) 4 ตน/

ชวโมง

Tetra Pale M/X :TBA3/1000 CCM/Y:TBA3/200 CC

2530 30-60 Pasilae (Plate Heat Exchanger) 4 ตน/

ชวโมง

Tetra Pale M/X :TBA3//250CC M/Y:TBA3/250 CC M/Z:TBA3/200 CC M/Z:TBA3//250 CC

เปลยนขนาดเครองบรรจ M/Xเนองจาก -นมขนาด 1000 CC.ขายไมด ปญหาจากกระบวนการผลตเกดนมลน Stock(เครอง UHT)

2543 60-80 Pasilae (Plate Heat Exchanger) 4 ตน/

ชวโมง

Tetra Pale M/X :TBA3//250CC M/Y:TBA3/250 CC M/R:TBA3/200 CC M/Z:TBA9/(10V)

เปลยนแปลงเครองบรรจ M/Z:TBA3 ยายออกน า TBA/9(10V) เชาจากพฒนกล

2551 80-100 Steritube 8 ตน/

ชวโมง)

M/L1:TBA19 (10V)200 M/L2:TBA19 (20V)250 M/L3:TBA19 (20V)200 M/L4:TBA19 (20V)250 M/L5:TBA19 (20V)200

ปรบปรงเครองบรรจ

34

ตารางท 4.3 ววฒนาการทางดานเครองจกรของโรงงานนมปราณบร(ตอ)

ป จ านวนการผลต(ตน/วน) เครองจกร หมายเหต

UHT ASEPTIC Filling

2555-ปจจบน

100-120 Steritube 10 ตน/ชวโมง)

M/L1:TBA19 (10V)250

M/L2:TBA19 (20V)200

M/L3:TBA19 (20V)250

M/L4:TBA19 (20V)200

M/L5:TBA19 (20V)125

M/L6:A3/CF200/250 CC

พมก าลงการผลต UHT จาก 8 วน/ชวโมงเปน 10 วนเพมเครองบรรจ A3/CF รบมาจากมวกเหลก

ในสวนของขนตอนในการผลตนมมรายละเอยดขนตอนแสดงดง รปท 4.1 ตอไปน

รปท 4.1 ขนตอนผลตภณฑนม

35

1) ขนตอนการนบน านมดบ

นมดบทเขาโรงงาน (ปรมาณเฉลย 80 ตน/วน) จะถกเกบตวอยางไปตรวจสอบคณภาพทางดานกายภาพ-เคม และจลนทรย หลงจาก นนน านมดบทไดคณภาพตามมาตรฐานทก าหนดไวจะถกเขาไปเกบไวในแทงค โดยผานเพลทท าความเยน(cooling plate) เพอลดอณหภม น านมดบลงเหลอ 4-8องศาเซลเซยส กอนน าเขาสขนตอนการผลต

รปท 4.2 ขนตอนการรบน านมดบ

2) ขนตอนการเทอรไมเซชน (Thermization Process)

น านมดบกอนเขากระบวนการผลตจะถกน าไปฆาเชอดวยความรอนเบองตน โดย การเพมอณหภมไปท 75 องศาเซลเซยส เปนเวลา 15 วนาท แลวถกท าใหเยนลงอก ครงทอณหภม 4 องศาเซลเซยส โดยอาศยหลกการแลกเปลยนความรอนกบน ารอน และน าเยน ทเครอง Plate Heat Exchanger จากนนน านมจะถกเกบไวในถงพกกอน เพอรอเขาสขนตอนตอไป

รปท 4.3 เครอง Plate Heat Exchanger

36

3) ขนตอนการโฮโมจไนสเซชน (Homogenization)

นมทผานการเทอรไมสแลวจะไหลเขาสเครองโฮโมจไนส เพอท าใหขนาดอนภาคของไขมนใน นมมขนาดเลกลง ไมเกบการแยกชนกนเมอตง ทงไวโดบใชความดนท 200 กโลปาสคาล/ตร.ซม. เพอท าใหนมไหลผานชองขนาดเลก

รปท 4.4 โฮโมจไนสเซชน

4) ขนตอนการฆาเชอดวยความรอน (Heat treatment process)

ขนตอนการฆาเชอดวยความรอนประกอบดวย

1. การฆาเชอแบบพาสเจอรไรส 2. การฆาเชอขนสดทาย

การฆาเชอแบบพาสเจอรไรส: นมดบทผานการเทอรไมสจะถกน าผานเขาสเครองพาสเจอรไรส เพอท าการแลกเปลยนความรอนโดยเพมอณหภมท 80องศาเซล เซยส เปนเวลา 15 วนาท จากนนนมทผานการฆาเชอจะไหลไปพกไวในถงเกบนม พาสเจอรไรสซงรกษาอณหภมไวท 4 องศาเซลเซยส เพอรอการบรรจ

การฆาเชอแบบยเอชทนมดบทผานการเทอรไมสจะถกน าเขาสขนตอนการฆาเชอขนสดทาย ดวยเครองUHTแบบTubular Heat Exchanger โดยการแลกเปลยน ความรอนกบไอน า โดยคอยๆเพมอณหภมจาก 4 องศาเซลเซยส เปน 30 70 และ 95 องศาเซลเซยส ตามล าดบจนน านมมอณหภมสงถง 139 องศาเซลเซยส นาน 3วนาท

37

5) ขนตอนการบรรจ (Filling process)

ขนตอนการบรรจประกอบดวย

1. การบรรจนมพาสเจอรไรส 2. การบรรจแบบปลอดเชอ

การบรรจนมพาสเจอรไรส : เรมจากการปอนนมทผลตไดเขาสเครองบรรจอตโนมต จากนนน าฟลมพลาสตกมาผานการซลใหเปน ถงโดยใชความรอน จากนนจะปอนนมลงไปในถงกอนทจะฆาเชอแบคทเรยทปากถงดวยรงส Ulta violet (UV) กอนทจะซลปดถง และท า การตดออกเปนถง กอนทจะน าผลตภณฑไปเกบรกษาไวในหองเยนอณหภม 4 องศาเซลเซยส เพอรอการจ าหนายตอไป

การบรรจแบบปลอดเชอ (Aseptic filling) : การบรรจนมยเอชท จะท าการบรรจทสภาวะ ปลอดเชอ ดวยเครองบรรจแบบอตโนมต การบรรจจะถกน าไปฆาเชอดวยไฮโดรเจนเปอรออกไซด และท าการบรรจภาย ใตสภาวะปลอดเชอ (Aseptic zone) และถกล าเลยงตามสายพาน เพอพมพวนท หมดอาย การจดลงลง และขนยายเขาสโกดงเพอรอตรวจสอบคณภาพตอไป

6) ขนตอนการเกบรกษา (Storage)

ภายหลงจากผานขนตอนการบรรจนมแลว ผลตภณฑทงหมดจะตองถกน าไปเกบรกษาเพอรอ การจ าหนายโดยผลตภณฑนมพาสเจอรไรสจะถกน าไปเกบไวในหองเยนอณหภม 4 องศาเซลเซยส สวนผลตภณฑนมยเอชท สามารถเกบรกษาไวไดทอณหภมปกตภายในโกดงสนคา

7) ขนตอนการขนสงผลตภณฑ (Transportation)

ผลตภณฑทผานการตรวจสอบคณภาพแลว จะถกขนยายไปยงคลงสนคา เพอรอการจ าหนายตอไป การด าเนนการเพอลดความสญเสยของกระบวนการผลตนม เปนการศกษาปญหา มลเหต และความสญเสยของการผลตนมดวยกระบวนการของ QCC ซงจะอาศยกลมคณภาพด าเนนการตามกระบวนการ PDCA โดยมขนตอนดงน

1. คดเลอกปญหา 2. วางแผนท ากจกรรม 3. ส ารวจสภาพปญหา 4. วเคราะหสาเหต 5. วางแผนแกไขปญหา

38

6. ด าเนนการแกไข 7. ตรวจสอบหลงการแกไข 8. ตงมาตรฐาน 9. สรปรายงานผล

4.2 การศกษาปญหาความสญเสยของการผลตนม จากการศกษาปญหาความสญเสยทางการผลต พบวา ความสญเสยทเกดขนในขนตอนกระบวนการผลตประกอบดวย กระบวนการฆาเชอ U.H.T. การบรรจปลอดเชอและการบรรจหบหอ โดยมรายละเอยดการศกษาดงตอไปน

4.2.1 การสญเสยน านมในกระบวนการผลตในชวงกระบวนการฆาเชอ UHT

จากการศกษาพบวาการสญเสยน านมในกระบวนการผลตในชวงกระบวนการฆาเชอ UHT แตละครงคดเปนมลคารายเดอนดงน

เดอน กนยายน (30วน) ปรมาณน านมทสญเสยตอวน = 252 ลตร/วน ปรมาณน านมทสญเสยตอเดอน 252L X 30 = 7,560 ลตร/เดอน น าหนกน านมทสญเสยตอเดอน 7,560 X 1.028 = 7,771.68 กโลกรม มลคาน านมทสญเสยตอเดอนกนยายน = 139,890.24 บาท/เดอน (7,771.68 X 18บาท)

เดอน ตลาคม (31วน) ปรมาณน านมทสญเสยตอวน = 276 ลตร/วน ปรมาณน านมทสญเสยตอเดอน 276L X 31 = 8,556 ลตร/เดอน น าหนกน านมทสญเสยตอเดอน 8,556 X 1.028 = 8,795.57 กโลกรม มลคาน านมทสญเสยตอเดอนตลาคม = 158,320.23 บาท/เดอน (8,795.57 X 18บาท)

39

เดอน พฤศจกายน (30วน) ปรมาณน านมทสญเสยตอวน = 260 ลตร/วน ปรมาณน านมทสญเสยตอเดอน 260L X 30 = 7,800 ลตร/เดอน น าหนกน านมทสญเสยตอเดอน 7,800 X 1.028 = 8,018.4 กโลกรม มลคาน านมทสญเสยตอเดอนกนยายน = 144,331.2 บาท/เดอน (8,018.4 X 18บาท)

สรปยอดการสญเสยในกระบวนการ UHT ทง 3 เดอนทท าการศกษาคดเปนมลคา

= 139,890.24 + 158,320.23 + 144,331.2 = 442,541.7 บาท

หมายเหต

252L, 276L, 260L คอ ปรมาณน านมทสญเสยในแตละวน 1.028 คอ คาความถวงจ าเพาะน านม 18บาท/ตอกโลกรม คอ ตนทนซอขายตามนโนบายของรฐบาล

4.2.2 การสญเสยน านมกระบวนการบรรจปลอดเชอและกระบวนการบรรจหบหอ

จากการศกษาพบวาการสญเสยน านมในกระบวนการบรรจปลอดเชอและกระบวนการบรรจหบหอแตละครงคดเปนมลคารายเดอนดงน

เดอน กนยายน (30วน) ปรมาณน านมทสญเสยตอวน = 100 ลตร/วน ปรมาณน านมทสญเสยตอเดอน 100L X 30 = 3,000 ลตร/เดอน ปรมาณน านมทสญเสยตอเดอน 3,000 X 1.028 = 3,084 กโลกรม ปรมาณน านมทสญเสยตอเดอนกนยายน = 55,512 บาท/เดอน (3,084 X 18บาท)

เดอน ตลาคม (31วน) ปรมาณน านมทสญเสยตอวน = 108 ลตร/วน ปรมาณน านมทสญเสยตอเดอน 108L X 31 = 3,348 ลตร/เดอน ปรมาณน านมทสญเสยตอเดอน 3,348 X 1.028 = 3,441.74 กโลกรม ปรมาณน านมทสญเสยตอเดอนตลาคม = 61,951.4 บาท/เดอน (3,441.74 X 18บาท)

40

เดอน พฤศจกายน (30วน) ปรมาณน านมทสญเสยตอวน = 110 ลตร/วน ปรมาณน านมทสญเสยตอเดอน 110L X 30 = 3,300 ลตร/เดอน ปรมาณน านมทสญเสยตอเดอน 3,300 X 1.028 = 3,392.4 กโลกรม ปรมาณน านมทสญเสยตอเดอนกนยายน = 61,063.2 บาท/เดอน (3,392.4 X 18บาท)

สรปยอดการสญเสยในกระบวนการ กระบวนการบรรจปลอดเชอและกระบวนการบรรจหบหอ ทง 3 เดอนทท าการศกษาคดเปนมลคา

= 55,512 + 61,951.4 + 61,063.2 = 178,526.6 บาท

ตารางท 4.4 แสดงการสรปความสญเสยทางการผลตผลตภณฑระหวางเดอน กนยายน ถง พฤศจกายน 2558โดยมความสญเสยจากกระบวนการฆาเชอ U.H.T. 23,916 ลตร ความสญเสยจากการบรรจปลอดเชอและการบรรจหบหอ 9,648 ลตร รวมทงสน 33,264 ลตร เฉลยเดอนละ 11,088 ลตร จากผลผลตเฉลยเดอนละ 3,640,000 ลตรคดเปนอตราความสญเสยเฉลย 0.30% ตอเดอน

ตารางท 4.4 ความสญเสยทางการผลตผลตภณฑระหวางเดอน กนยายน ถงเดอน พฤศจกายน 2558

ความสญเสย (ลตร) เดอน ผลผลต ฆาเชอ U.H.T. การบรรจปลอดเชอและ

การบรรจหบหอ รวม %

กนยายน 3,600,000 7,560 3,000 10,560 0.29 ตลาคม 3,720,000 8,556 3,348 11,904 0.32

พฤศจกายน 3,600,000 7,800 3,000 10,800 0.3 รวม 10,920,000 23,916 9,648 33,264 0.91

เฉลย/เดอน 3,640,000 7,972 3,216 11,088 0.30

41

ตารางท 4.5 สรปมลคาความสญเสยระหวางเดอน กนยายน ถงเดอน พฤศจกายน 2558

ความสญเสย (ลตร) มลคาความสญเสย (บาท) เดอน ฆาเชอ

U.H.T. การบรรจปลอดเชอ

และ การบรรจหบหอ

ฆาเชอU.H.T.

การบรรจปลอดเชอ และ

การบรรจหบหอ

รวม

กนยายน 7,560 3,000 139,890 55,512 195,402 ตลาคม 8,556 3,348 158,320 61,951 220,271

พฤศจกายน 7,800 3,000 144,331 61,063 205,394 รวม 23,916 9,648 442,541 178,526 621,067

เฉลย/เดอน 7,972 3,216 147,514 59,508 207,022

ตารางท 4.5 แสดงสรปมลคาความสญเสยตลอดระยะเวลาการศกษาส าหรบกระบวนการฆาเชอ

U.H.T. 442,541 บาท เฉลยตอเดอน147,514 บาท กระบวนการบรรจปลอดเชอและการบรรจหบหอ

178,526 บาท เฉลยตอเดอน 3,216 บาท รวมเปนจ านวนเงนเทากบ 621,067 บาท เฉลยตอเดอน 207,022

บาท

4.3 วเคราะหมลเหตของปญหาและการลดการสญเสยน านมในกระบวนการผลต

จากการประชมกลมคณภาพทางแผกผลตลตภณฑนม ไดสรปวาการลดการสญเสยน านมในกระบวนการผลตกระบวนการผลตทสามารถลดการสญเสยไดกคอ กระบวนการ UHT กระบวนการบรรจปลอดเชอ กระบวนการบรรจหบหอ จงเปนจดทสนใจในกลมของการประชมซงคดวาสามารถลดการสญเสยน านมในกระบวนการผลตได โดยกระบวนการดาน QCC จะมการจดกลมคณภาพเพอก าหนดหาสาเหตของปญหาดงตอไปน

42

4.3.1 มลเหตของปญหาความสญเสยในกระบวนการUHT

การวเคราะหมลเหตของปญหาความสญเสยในกระบวนการUHT ในกรณศกษาน เปนการใชกระบวนการของกลมคณภาพโดยการพจารณาดวยการใชผงกางปลาดงแสดงในรปท 4.1 พบวา

รปท 4.5 แผนผงกางปลาแสดงมลเหตของปญหาการสญเสยในกระบวนการUHT 1. ในดานพนกงาน พบวาพนกงานมกจะเมอยลาตอการท างานท าใหขาดความรบชอบตอการ

ท างานกอใหเกดการสญเสยน านม เปนจ านวนมาก เชน

พนกงานควบคมเครอง บางครงกไมไดท าการจดเกบน านมทคางอยใน Line หลงสนสดกระบวนการ U.H.T.

น าน าไลทงลงสทอเปนการไลนมกอนเขา Aseptic Tank ไลแทงคความดน (Pressure Tank) กอนบรรจนม เปลยนทศทางการไหล (Diverted Flow) ในระหวางกระบวนการผลต การหยดกระบวนการ (Stop process) หลงสนสดกระบวนการผลต

2. ในดานเครองจกร พบวา มสาเหตมาจากการไมท างานตาม Program ของเครองจกร 3. ในดานวธการ พบวาไมมกะบวนการปองกนการสญเสย

รปท 4.6 ถง 4.9 แสดงความสญเสยทเกดขนจากกระบวนการท างานของพนกงาน

ความสญเสย

ค

คน ขาดความรบผดชอบ

เหนอยลาจากการท างาน

เครองจกร

เกดจากการไมท างานตาม Program ของเครองจกร

Method

ไมมกะบวนการปองกนการสญเสย

น านม

43

รปท 4.6 การสญเสยน านม ชวง Start Production

รปท 4.7 การสญเสยน านม ชวง A.I.C และ After A.I.C start Production

44

รปท 4.8 ขนตอนการเกบน านมเขามาในกระบวนการผลต ในขนตอน In Process

รปท 4.9 การสญเสยน านม ชวงสนสดกระบวนการผลต มการ empty line ในระบบ A- tank

45

4.3.2 มลเหตของปญหาความสญเสยกระบวนการบรรจปลอดเชอและกระบวนการบรรจหบหอ

การวเคราะหมลเหตของปญหาความสญเสยในกระบวนการบรรจปลอดเชอและกระบวนการบรรจหบหอในกรณศกษาน เปนการใชกระบวนการของกลมคณภาพโดยการพจารณาดวยการใชผงกางปลาดงแสดงในรปท 4.6 พบวา

1. ในดานวสดพบวากลองทใชบรรจไมไดมาตรฐาน ท าให

มน านมบางสวนมปรมาณเกนในกลองบางชวงทผลต เกดกลองทไมไดรปน าเกบเขาหองเยน มการทบนมกลบเขา Reprocess บางครง ภายในกลองยงมน านมตกคางอยกอใหเกดการ

สญเสยน านมในระหวางกระบวนการผลต ตองการตรวจตวอยางของพนกงานเพอคดกรองกลองไมไดมาตรฐาน เกดนมปรมาตรเกน นมไมเตมกลอง เครอง Shrink ขดของ

2. ในดานพนกงาน พบวาพนกงานมกจะเมอยลาตอการท างานท าใหขาดความรบชอบตอการท างานในกระบวนการบรรจปลอดเชอและการบรรจหบหอกอใหเกดการสญเสยน านม เปนจ านวนมาก

3. ในดานเครองจกร พบวา มสาเหตมาจากการไมท างานตาม Program ของเครองจกร

รปท 4.10 มลเหตของปญหาความสญเสยในกระบวนการบรรจปลอดเชอและกระบวนการบรรจหบหอ

ความสญเสย

ขาดความรบผดชอบ

เหนอยลาจากการท างาน

เครองจกร

เกดจากการท างานตาม Program ของเครองจกร

คน Material

กลองไมไดมาตรฐาน

46

4.4 การแกไขปญหาเพอลดการสญเสย

ในการแกไขปญหาเพอลดความสญเสยน านมจากพนกงานในกระบวนการฆาเชอ UHT จะมการด าเนนการดงตอไปน

1. จดหาภาชนะถงนมสแตนเลส มารองรบน านมปลายทอทกครง 2. มการไลนมกอนเขา Aseptic Tank 3. มการไล Pressure Tank กอนบรรจนมท าการเกบน านมเขามาในกระบวนการในระหวางผลต 4. มการ Diverted Flow ในระหวางกระบวนการผลต 5. มการ Stop process หลงสนสดกระบวนการผลตท าการเกบน านมน ามาเขาหองเยน เพอน า

กลบไป Reprocess ในวนถดไป

หลงท าการศกษา ในการสญเสยน านมในกระบวนการผลตในชวงกระบวนการฆาเชอ UHT แตละครงสามารถลดการสญเสยน านมในกระบวนการผลตท าใหสามารถลดความสญเสย 200 ลตร/วน คดเปนมลคาตลอดเวลาทมการปรบปรงดงน

เดอน ธนวาคม (30วน) ปรมาณน านมทลดสญเสย = 200 ลตร/วน ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอน 200L X 30 = 6,000 ลตร/เดอน ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอน 6,000 X 1.028 = 6,168 กโลกรม ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอนกนยายน = 111,024 บาท/เดอน (6,168 X 18บาท)

เดอน มกราคม (31วน) ปรมาณน านมทลดสญเสย = 200 ลตร/วน ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอน 200 X 31 = 6,200 ลตร/เดอน ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอน 6200 X 1.028 = 6,373.6 กโลกรม ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอนตลาคม = 114,724 บาท/เดอน (6,373.6 X 18บาท)

47

เดอน กมภาพนธ (28วน) ปรมาณน านมทลดสญเสย = 200 ลตร/วน ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอน 200L X 28 = 5,800 ลตร/เดอน ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอน 5,800 X 1.028 = 5,962 กโลกรม ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอนพฤศจกายน = 107,323 บาท/เดอน (5,962 X 18บาท)

สรปยอดลดการสญเสยในกระบวนการ UHT ทง 3 เดอนทท าการศกษาคดเปนมลคา

= 111,024 + 114,724 + 107,323 = 333,071 บาท

ในการแกไขปญหาเพอลดความสญเสยน านมในกระบวนการบรรจปลอดเชอ กระบวนการบรรจหบหอมกากรด าเนนการดงตอไปน

1. เพมความถในการตรวจสอบน านมภายในกลองใหอยในปรมาณทก าหนด 2. กลองทไมไดรปน ามาทบเขาสกระบวนการพาสเจอรไรซภายในวนทผลต 3. นมททบแลวตองไมตกคางภายในกลอง สงยอดน านมททบไดใหหนวยงานพาสเจอรไรซ 4. ในการตรวจตวอยาง ของ Operator จดหาถงนมสแตนเลส มารองรบน านม 5. ในการทบนมกลองทไมไดคณภาพน าหนกไมไดมาตรฐาน ใหจดหาถงนมสแตนเลสมารองรบ

น านม 6. ใหเพมความถในการเชคน าหนก/กลอง และปรมาตรทก 20 นาทแลวท าการปรบปรมาตรการ

บรรจใหไดตามมาตรฐานก าหนด 7. ใหมการเกบน านมน ามาเขากระบวนการผลต ในขนตอน In Process

รปท 4.11 ถง 4.16 แสดงกระบวนการในการแกไขปญหาความสญเสยจากกระบวนการบรรจปลอดเชอ กระบวนการบรรจหบหอ

48

รปท 4.11 การตรวจตวอยางของ Operator, นมปรมาตรเกน, นมไมเตมกลอง

รปท 4.12 การสญเสยน านม กลองไมไดมาตรฐาน

รปท 4.13 มการเกบน านมน ามาเขากระบวนการผลต ในขนตอน In Process

49

รปท 4.14 เกดการขดของจากเครองShrink

รปท 4.15 เกดการขดของจากเครองตดหลอด ท าใหตองมการหยดเครองบรรจเพอท าการแกไข

รปท 4.16 การทบน านมทสญเสยทเกดจาก เครองตดหลอดขดของ

50

หลงท าการศกษา ในการสญเสยน านมในกระบวนการผลตในชวงกระบวนการบรรจปลอดเชอและ

กระบวนการบรรจหบหอ แตละครงสามารถลดการสญเสยน านมในกระบวนการผลตท าใหสามารถลดความสญเสย 90 ลตร/วน คดเปนมลคาตลอดเวลาทมการปรบปรงดงน

เดอน ธนวาคม (30วน) ปรมาณน านมทลดสญเสย = 90 ลตร/วน ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอน 90L X 30 = 2,700 ลตร/เดอน ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอน 2,700 X 1.028 = 2,775.6 กโลกรม ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอนกนยายน = 49,960 บาท/เดอน (2,775.6 X 18บาท)

เดอน มกราคม (31วน) ปรมาณน านมทลดสญเสย = 90 ลตร/วน ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอน 90 X 31 = 2,790 ลตร/เดอน ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอน 2,790 X 1.028 = 2,868.12 กโลกรม ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอนตลาคม = 51,626 บาท/เดอน (2,868.12 X 18บาท)

เดอน กมภาพน (28 วน) ปรมาณน านมทลดสญเสย = 90 ลตร/วน ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอน 90L X 28 = 2,520 ลตร/เดอน ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอน 2,520 X 1.028 = 2,590 กโลกรม ปรมาณน านมทลดสญเสยตอเดอนพฤศจกายน = 46,630 บาท/เดอน (2,590 X 18 บาท)

สรปยอดการลดสญเสยในกระบวนการ กระบวนการบรรจปลอดเชอและกระบวนการบรรจหบหอ ทง 3 เดอนทท าการศกษาคดเปนมลคา

= 49,960 + 51,626 + 46,630 = 148,216 บาท

51

ตารางท 4.6 แสดงการสรปแนวทางการลดการสญเสยน านมดบในแผนกผลตภณฑนม

ตารางท 4.6 สรปแนวทางการลดการสญเสยน านมดบในแผนกผลตภณฑนม

แนวทางการลดการสญเสยน านมในกระบวนการผลต ขนตอน รายละเอยด/วธการ 1. การสเตอรไลส UHT 1.จดหาภาชนะถงนมสเตนเลส มารองรบ น านมปลายทอชด UHT ทกครง

2.ไลนมกอนเขา Aseptic Tank 3.ไล Pressure Tank กอนบรรจนม 4. Diverted Flow ในระหวางกระบวนการผลต 5. Stop process หลงสนสดกระบวนการผลต 6. นมใน Aseptic Tank หลงสนสดกระบวนการบรรจกลอง เกบเขาหองเยน สงเขากระบวนการผลตในวนตอไป

2. ก ารบรร จปลอด เ ช อนม UHT และ บรรจหบหอ

1. เพมความถในการตรวจสอบน านมภายในกลองใหอยในปรมาณทก าหนดทกๆ20นาท 2. ส าหรบกลองทไมไดรปน ามาทบเขาสกระบวนการพาสเจอรไรซในวนทผลต

ตารางท 4.7 และ 4.8 แสดงการสรปความสญเสยน านมดบในแผนกผลตภณฑนมกอนและหลงการ

ปรบปรง โดยกอนการปรบปรงมความสญเสยเฉลยอยท 0.307 % ลดลงเหลอเพยง 0.070 %

ตารางท 4.7 สรปการสญเสยน านมดบในแผนกผลตภณฑนมกอนการปรบปรง ลตร/เดอน

เดอน ปรมาณน านมทผลตเฉลย

สญเสยในกระบวนการ

UHT

% สญเสยในกระบวนการ หองบรรจปลอดเชอ และ

บรรจหบหอ

% รวม %

กนยายน 3,600,000 7,560 0.210 3,000 0.083 10,560 0.293

ตลาคม 3,720,000 8,556 0.230 3,348 0.090 11904 0.32

พฤศจกายน 3,600,000 7,800 0.217 3,300 0.091 11,100 0.308

รวม 10,920,000 23,916 0.219 9,648 0.088 33,564 0.307

52

ตารางท 4.8 สรปการสญเสยน านมดบในแผนกผลตภณฑนมภายหลงการปรบปรง ลตร/เดอน

เดอน ปรมาณน านมทผลตเฉลย

สญเสยในกระบวนการ

UHT

% สญเสยในกระบวนการ หองบรรจปลอดเชอ และ

บรรจหบหอ

% รวม %

ธนวาคม 3,600,000 1,560 0.043 300 0.008 1,860 0.051

มกราคม 3,720,000 2,356 0.063 558 0.015 2,914 0.078

กมภาพนธ 3,360,000 2,200 0.061 560 0.016 2,760 0.082

รวม 10,680,000 6,116 0.057 1,418 0.013 7,534 0.070

จากการเกบขอมลความสญเสยทแผนกผลตภณฑนมกอนและหลงจากการใชแนวทางการปรบปรงการผลตตามหลกของการผลตแบบระบบ QCC พบวาสามารถลดความสญเสยไดดงน

ปรมาณน านมดบทผลตทง 3 เดอน = 10,920,000 ลตร กอนการปรบปรงท าการสญเสยทงกระบวนการผลต = 33,564 ลตร คดเปนเปอรเซนต = 0.307 % คดเปนจ านวนเงนทสญเสย (33,564L X 1.028) = 34,503.8 กโลกรม เปนจ านวนเงน (34,503.8 X 18 บาท) = 621,068 บาท คดเปนความสญเสยเฉลยเดอนละ = 207,023 บาท

หลงท าการปรบปรงความสญเสยทงกระบวนการผลต = 7,534 ลตร คดเปนเปอรเซนต = 0.070 % คดเปนจ านวนเงนทสญเสย (7,534L X 1.028) = 7,744.9 กโลกรม เปนจ านวนเงน (7,744.9X 18 บาท) = 139,409 บาท คดเปนความสญเสยเฉลยเดอนละ = 46,470 บาท

ความสญเสยลดลง = 26,030 ลตร คดเปนเปอรเซนตทลดได = 0.237 % ความสญเสยลดได (26,030L X 1.028) = 26,759 กโลกรม เปนจ านวนเงน (26,759 X 18 บาท) = 481,659 บาท คดเปนความสญเสยเฉลยทลดไดเดอนละ = 160,553 บาท

53

นอกจากวธการปฏบตงานตามขนตอนตาง ๆ เพอลดการสญเสยในกระบวนการขนตนแลว ยงตองมการด าเนนการประสานงานกบแผนกวศวกกรมโรงงาน พรอมทงรวมมอกบชางภายนอก มาด าเนนการตรวจเชคความพรอมของเครองจกร และประสานงานกบส านกงานการไฟฟา อ.ปราณบร ใหรบทราบถงปญหาไฟฟาดบ และพจารณาหาแนวทางแกไขปองกนรวมกน ส าหรบกระบวนการผลต ใหมการตรวจสอบ ทวนสอบ และเฝาระวงกระบวนการ บนทกปญหา เพอหาสาเหตและแนวทางแกไขไมใหเกดซ าอก