ARADIĞIMIZ - BeşiktaşBedri Rahmi Eyüboğlu, Nurullah Berk, Ferruh Başağa, Sabri Berkel, Ercüment Kalmık ve Eren Eyüboğlu 20 büyük mozaik panoyu bize emanet ettiler. Sadece

SİZDE OLABİLİR!

ARADIĞIMIZ

KONAKLAR’DA SANAT SOKAKLARI

Düşünün ki salonunuzun duvarında bir Bedri Rahmi tablosu asılı, oturma odanızda da Ferruh Başağa’nın bir eseri… Komşunuza ziyarete gittiğinizde Nurullah Berk’in tablosuna bakarak kahvenizi yudumluyor, Sabri Berkel’in desenlerine bakarak hayaller kuruyorsunuz. Bu büyük sanatçıların tablo-larını ancak milyonlar ödeyerek alabileceğimizi, daha gerçekçi bir söy-leyişle alamayacağımızı hepimiz gayet iyi biliyoruz. Peki ya elimizdekiler, sahip olduklarımız; ailemizden bize kalan eserler ne olacak? Bu değerleri ne yapacağız, nasıl koruyacağız?

Konaklar Mahallesi’ndeki Akçam Caddesi ve bu caddeye bağlı sokaklar, çağdaş Türk sanatının 6 önemli temsilcisini ağırlıyor; hem de 1957’den beri! Bedri Rahmi Eyüboğlu, Nurullah Berk, Ferruh Başağa, Sabri Berkel, Ercüment Kalmık ve Eren Eyüboğlu 20 büyük mozaik panoyu bize emanet ettiler. Sadece onların değil, 4. Levent projesini 1947-1957 yılları arasında tasarlayıp uygulayan mimarlar Kemal Ahmet Arû ve Rebiî Gorbon’un da emaneti bu eserler. İstanbul’un ilk uydu kentinin sakinlerinin emaneti…

Bu emaneti çocuklarımıza sağlam bir şekilde devretmek için Beşiktaş Belediyesi olarak bir çalışma başlattık. Kasım 2012 yılında İstanbul III Nu-maralı Koruma Bölge Kurulu’na başvurduk. Kurulun Aralık 2012’de aldığı karar sonucunda bu 20 mozaik pano koruma altına alındı. 20 eseri ve bu eserlerin bulundukları cepheleri tek tek çizip geçirdikleri tahribatları bel-geleyeceğiz. Ancak bu çalışma sırasında sizlerin de yardımına ihtiyacımız var. Aile albümlerinizdeki bu mozaiklerin eski hallerini gösteren fotoğraflar veya belgeler bize ışık tutacak. Lütfen, elinizdeki bu tip belgeleri 444 44 55 numaralı hizmet ofisimizi arayarak bizimle paylaşın. 4. Levent mozaiklerini koruma dayanışmamıza ortak olun.

İkinci aşamada restorasyona başlayacağız. Eksik kalan mozaikleri tamamlayacağız, tahribatları en aza indirgemenin, restorasyon ilkeleri pa-ralelinde çözümlerini arayacağız. Mozaiklerin cephelerde algılanabilmesi için boya renklerinden, tabela sistemine ve ışıklandırmaya kadar ayrıntılı bir çalışma yapacağız.

Bu imecenin sonucunda mahallemizin bir açık hava sanat müzesine dönüşeceğine inanıyoruz. Barselona, Paris ve Avrupa’nın önemli kentler-inde gördüğümüz sanat duvarlarının benzerlerine sahip olmanın guru-runu paylaşacağız.

Saygılarımla,

Sanat duvarları koruma altındaBir zamanlar 4. Levent’i bir açık hava sanat müzesine dönüştüren, çağdaş Türk resminin 6 büyük sanatçısına ait büyük ölçekli 20 duvar mozaiği bugün ne durumda? Sorunun cevabı maalesef pek iç açıcı değil. 4. Levent mozaiklerinin 2000’li yılların başlarındaki düşmanları tabela ve reklam panolarıyken artık yeni bir düşmanları daha var: Mantolama!

20 eserin 7’si mantolama altında kalmış, 6’sının üzeri tabela ve reklam panolarıyla kapatılmış; 2 tanesi baca, sundurma, klima vb. unsurlarla tahrip edilmiş. Nurullah Berk’in yaptığı mozaik ise vitrin açma amacıyla yıkılarak yok edilmiş. Sadece 4 eser iyi durumda. Belediye olarak, birbirinden değerli mozaiklerimizi yeniden gün yüzüne çıkarmak için bir proje başlattık. 2012’nin son aylarında 4. Levent’teki 20 duvar mozaiğini harita üzerine işaretledik ve güncel durumlarını tespit ettik. Bu çalışmayı yaparken, Ferda Çağlayan’ın 2004 yılında Atlas Dergisi’nde yazdığı makale bize rehberlik etti. Eski, yeni fotoğraflarını hazırlayarak oluşturduğumuz ayrıntılı dosyayı, mozaiklerin koruma altına alınması talebiyle İstanbul III Numaralı Koruma Bölge

Kurulu’na gönderdik. İyi haber Aralık 2012’de geldi: Kentsel sit alanı içinde yer alan 4. Levent Sitesi’nin duvarlarındaki 20 sanat eseri tek tek koruma altına alındı. Şimdi eserlerin varislerine ulaşıp onarım çalışmaları için izinlerini alıyoruz. İzin sürecinde eserlerin üzerindeki reklam panosu, tabela, kablo, sundurma vb. eklentileri kaldırmaya başladık. Bu eklerin altında kalan; Bedri Rahmi’nin iki, Eren Eyüboğlu ve Ferruh Başağa’nın birer eseri yeniden gün ışığına çıktı. Bir sonraki adım ise eserlerin rölövelerini alıp, restorasyonlarını gerçekleştirmek ve sürecin tamamını anlatan yayınlar hazırlayarak sanat çevrelerinin ilgisini bu alana çekmek olacak.

4. Levent duvar mozaikleri, İstanbul Manifaturacılar Çarşısı’ndaki sanat eserleriyle birlikte İstanbul’un 1950’li yıllardaki sanat ortamını, büyük imar faaliyetlerini yürüten müteahhitlerin sanata bakışını anlatması açısından yegâne örnekler... Korunması, yaşatılması ve İstanbul’un tarihsel ve kültürel değerlerini hiçe sayarak kenti betonlaştıranlara gösterilmesi boynumuzun borcu.

Reklam brandası sökülürken13/03/2013

Tabelanın mozaiği kapatan bölümü kaldırıldı14/02/2013

Demir konstrüksiyonlar sökülürken02/04/2013

1

4

7

10

2

5

8

3

6

9

11 13

16

15

1817

19

12

14

20

KONAKLARMAHALLESİ

4.LEVENT

METRO

İSTASYONU

AKÇAM CADDESİ

MEŞELİ SOKAK

SELVİ SOKAK

BÜ

YÜK

DER

E CADD

ESİ

AKASYALI SOKAK

AKASYALI SOKAK

AKÇAM CADDESİ

AKÇAM CADDESİ

İSMAİL TARMANİLKÖĞRETİM

OKULU

4

5

6

7

8

10

12

13

14

20

11

9

15

1817

161

2 3

19

KONAKLARMAHALLESİ

4.LEVENT

METRO

İSTASYONU

AKÇAM CADDESİ

MEŞELİ SOKAK

SELVİ SOKAK

BÜ

YÜK

DER

E CADD

ESİ

AKASYALI SOKAKAKASYALI SOKAK

AKÇAM CADDESİ

AKÇAM CADDESİ

İSMAİL TARMANİLKÖĞRETİM

OKULU

4

5

6

7

8

10

12

13

14

20

11

9

15

1817

161

2 3

19

10 I Beşiktaş Belediyesi

1911 Giresun - 1975 İstanbul

Reklam panosu altında kalan mozaik 13 Mart 2013 tarihinde Beşiktaş Belediyesi ekipleri tarafından açıldı.

1 Bedri Rahmi Eyüboğlu

114. Levent Mozaikleri I


Koruma Kurulu’nun aldığı kararla mozaik, Ziraat Bankası tarafından koruma altına alınmış; klima dış üniteleri sökülerek mozaiğin önüne camdan bir koruma eklenmiştir.




Reklam panosu altında kalan mozaik 13 Mart 2013 tarihinde Beşiktaş Belediyesi ekipleri tarafından açıldı.



1914 İstanbul - 2010 İstanbul

Binanın Meşelik Sokak’a bakan arka cephesinde yer alan mozaik, klima dış üniteleri, kombi bacaları ve dükkân tabelaları nedeniyle algılanamaz hale gelmiştir.

4 Ferruh Başağa



Binanın Meşelik Sokak’a bakan arka cephesinde yer alan mozaik, mantolamanın altında kalmıştır.

5 Ferruh Başağa



Binanın Akasyalı Sokak’a bakan kısa kenarındaki kafenin sonradan yapılan sundurması nedeniyle mozaik algılanamaz durumdaydı. Beşiktaş Belediyesi’nin 11 Mart 2013 tarihinde yaptığı tebligat sonucunda sundurma kaldırıldı.

6 Ferruh Başağa



Binanın Akçam Sokağı’na bakan ön cephesi boyunca balkon ve pencere altlarında devam eden mozaik, sıva ve boya altında kalarak tamamen kaybolmuştur.

7 Ferruh Başağa


1907 Üsküp (Makedonya) - 1993

Binanın Akçam Caddesi’ne bakan yan cephesindeki mozaik, mantolamanın altında kalmıştır.

8 Sabri Berkel



Binanın Akasyalı Sokağı’na bakan yan cephesindeki mozaik, mantolamanın altında kalmıştır.

9 Sabri Berkel



Binanın Akçam Caddesi’ne bakan yan cephesindeki mozaik, korunmuş halde günümüze ulaşmıştır.

10 Sabri Berkel




11 Sabri Berkel



Binanın Akçam Caddesi’ne bakan yan cephesindeki mozaik, mantolamanın ve tabela-ların altında kalmıştır.

12 Sabri Berkel




13 Sabri Berkel




14 Ercüment Kalmık



Binanın yan cephesindeki mozaik, korunmuş halde günümüze ulaşmıştır.

15 Sabri Berkel


1907 Yaş (Romanya) - 1988 İstanbul

Binanın Akçam Caddesi’ne bakan cephesindeki mozaiğin alt kısmı, dükkân tabelası tarafından kapatılmıştı. Beşiktaş Belediyesi’nin 4 Şubat 2013 tarihinde yaptığı tebligat sonucunda tabelanın mozaiği kapatan bölümü kaldırıldı.

16 Eren Eyüboğlu



Binanın Akçam Caddesi’ne bakan cephesindeki mozaiğin alt tarafı dışındaki bölümü korunmuştur.

17 Eren Eyüboğlu



Binanın Akçam Caddesi’ne bakan cephesindeki mozaik, korunarak günümüze ulaşmıştır.

18 Eren Eyüboğlu



Binanın Selvili Sokak’a bakan cephesindeki mozaiğin bulunduğu duvar yıkılarak yerine vitrin açılmıştır. Mozaik yok edilmiştir.

19 Nurullah Berk



Binanın Akçam Caddesi’ne bakan yan cephesindeki mozaik, reklam panosu ve mantolamanın altında kalmıştır.

20 Sabri Berkel

Bir zamanlar 4. Levent’i adeta bir açık hava müzesine çeviren mozaikler, özensiz kullanım sonucu yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Koruma Kurulu’nun bu sanat eserlerinin korunması için aldığı kararın ardından kapsamlı bir restorasyon projesine başladık.

Sizleri bu eserlerin özgün hallerine ait fotoğrafları bizimle paylaşmaya davet ediyoruz.

ARADIĞIMIZ PARÇA SİZDE OLABİLİR!

Fotoğraflar: Ferda Çağlayan ve Beşiktaş Belediyesi arşivi

Documents

ARADIĞIMIZ - BeşiktaşBedri Rahmi Eyüboğlu, Nurullah Berk, Ferruh Başağa, Sabri Berkel, Ercüment Kalmık ve Eren Eyüboğlu 20 büyük mozaik panoyu bize emanet ettiler. Sadece