ARHITEKTURA I RAD RAČUNARAArhitektura računara može biti prikazana

kao veza šest jedinica:1. aritmetičko-logičke jedinice2. upravljačke jedinice3. glavne (centralne, unutrašnje) memorije4. ulazne jedinice5. izlazne jedinice6. spoljašnje memorije

Aritmetičko logičkajedinica

Upravljačka jedinicaUlazna jedinicaIzlaznajedinica

Memorija

Spoljašnja memorija

ARHITEKTURA I RAD RAČUNARA

ARHITEKTURA I RAD RAČUNARA

�Upravljačka jedinica upravlja svimprocesima i kontroliše komunikacije itokove podataka između pojedinihdelova računara.

ARHITEKTURA I RAD RAČUNARA

� Aritmetičko-logička jedinica obrađujepodatke aritmetički (sabira, oduzima,množi i deli) i logički (poredi jednu grupupodataka sa drugom).

� Glavna memorija računara sadržipodatke i programe potrebne za obradutih podataka.

ARHITEKTURA I RAD RAČUNARA

�Ulazna jedinica i izlazna jedinicapovezuju centralni procesor sa okolinim.

� Preko ulazne jedinice unosimo u računarprograme, podatke i određene instrukcijeza rad računara (početak rada, kraj radaitd.).

ARHITEKTURA I RAD RAČUNARA

� Preko izlazne jedinice računar saopštavaokolini rezultate dobijene izvršavanjemprograma i podatke o radu pojedinihsvojih delova.

� Spoljašnju memoriju možemo dapredstavimo kao proširenje glavnememorije ali i kao ulazno izlaznujedinicu.

ULAZNE I IZLAZNE JEDINICE

� Ulazne jedinice pretvaraju informacijepredstavljene nizovima slova, cifara iposebnih znakova u odgovarajućenizove električnih signala, dok izlaznejedinice imaju obratnu funkciju.

� Obično je na računar priključeno višeulaznih i izlaznih jedinica.

Najčešće se kao ulazni uređajipojavljuju:

• tastatura• kontaktna olovka• miš (mouse)• optički čitači dokumenata

TASTATURA� Tastatura je slična pisaćoj mašini mada

ima i neke dodatne tipke.� Pritisak na određenu tipku generiše

odgovarajući niz signala koji predstavljabinarne nule i jedinice.

KONTAKTNA OLOVKA

�Kontaktna olovka je dodatak kojisluži za unos podataka u računartako što se za svaki njen kontakt saekranom, putem kabla koji jepovezan sa odgovarajućimelektronskim kolima, unose podacio koordinatama dotaknutih tačaka.

� Kontaktna olovka je naročitopogodna za crtanje.

MIŠ

�Miš (mouse) je ručni uređaj koji seupotrebljava za unos pozicionihinformacija u računar.

OPTIČKI ČITAČI DOKUMENATA

�Optički čitači dokumenata su ulaznejedinice koje mogu da raspoznaju znakekoji su napisani na papiru.

NAJČEŠĆE SE KAO IZLAZNI UREĐAJIPOJAVLJUJU:

• ekrani• štampači• crtači• uređaji za govorni izlaz.

ŠTAMPAČI

� Štampač je izlazna jedinica kojaomogućava ispisivanje izlaznihinformacija na papiru.

CRTAČ (PLOTER)

Crtač (ploter) je izlazna jedinica kojapomoću pera koja se pomeraju na papirudaje trajan grafički zapis odnosno raznecrteže, nacrte, skice, geografke karterazličitih veličina.

CRTAČ (PLOTER)

Postoje dve osnovne vrste crtača:horizontalni, koji izrađuju crteže dodimenzije 140 X 140 cm i valjkasti, kojiizrađuju crteže na beskrajnom papirunamotanom na valjak.

UREĐAJI ZA GOVORNI IZLAZ

Uređaji za govorni izlaz imaju zadatakda na osnovu kombinacije električnihimpulsa, putem mikroprocesora,obezbede da se na izlazu dobijeodgovarajući redosled reči.

ULAZNO-IZLAZNI UREĐAJI:

• jedinica magnetne trake• jedinica magnetnog diska• jedinica magnetno-optičke memorije• jedinica diskete• terminali.

JEDINICA MAGNETNE TRAKE

� Jedinica magnetne trake omogućavavezu između magnetne trake kaonosioca informacija i računara

� Magnetne trake su koturovi plastificiranetanke folije koja je sa jedne stranepresvučena slojem ferooksida.

JEDINICA MAGNETNOG DISKA� Jedinica magnetnog diska povezuje

magnetni, odnosno ,,tvrdi” ili ,,hard” diskkao nosioca informacija sa računarom.

� Magnetni diskovi se sastoje od višemetalnih namagnetisanih ploča kružnogoblika koje su montirane na osovinu.

OPTIČKI DISKOVI

� Posebna, savremena vrsta diskova suoptički diskovi koji se sve višekomercijalno koriste.

� Na optički disk se podaci upisuju takošto laserski zraci na određenim mestimanaprave na ploči rupicu veoma malihdimenzija, što predstavlja binarnujedinicu, a pozicija bez ubušenjapredstavlja binarnu nulu.

JEDINICA DISKETE

� Jedinica diskete je uređaj koji seuglavnom koristi kod mini i mikroračunara, a služi za čitanje podataka sadiskete ili upis podataka na njih.

TERMINALI

� Terminali sa tastaturom sunajjednostavniji i sastoje se od tastatureslične pisaćoj mašini, uređaja za pisanjei male memorije koja može da primi imemoriše manji broj podataka.