به نام آن كه جان را فكرت آموخت

شماره سى و پنجم - 89

صاحب امتياز: شركت صنايع يكتا تهويه اروندمدير مسوول: مهندس منوچهر شجاعى

سردبير: مهندس حسن بهرامى

در اين شماره مى خوانيد:

ــتفاده از مطالب و تصاوير نشريه اروند با ذكر منبع بالمانع است. اســريه مى توانند آثار خود را به ــدان به درج مطلب در اين نش عالقه من

نشانى نشريه ارسال نمايند. اروند در رد، قبول يا اصالح و ويرايش مقاالت آزاد است.

مقاالت ارسالى عودت داده نخواهد شد.

كارخانه اصلى (شماره 1) و واحد فروش: كرج، نسيم شهر، سه راه آدران، به طرف شهريار، انتهاى خيابان سعدى.

شماره هاى واحد فروش (كد 021):8-88802677 و 2-88739880 و 88504770-4

شماره هاى واحد فروش (كد 0229):4585899- 4586036 و 7-4584983 و 4584996-7

شماره هاى فاكس واحد فروش:4585079-0229 و 021-88766794

شماره هاى كارخانه (كد 0229): 8-4585657 و 4584998 و 4584717

شماره فاكس كارخانه (كد 0229):4584198

پست الكترونيكى بازرگانى:i n f o @ a r v a n d c o r p . c o m

واحد فروش:s a l e s @ a r v a n d c o r p . c o m

نشانى اينترنت:w w w. a r v a n d c o r p . c o m

ــهرك ــماره 2: كيلومتر 26 اتوبان تهران، قم - ش كارخانه شصنعتى شمس آباد - بلوار گلستان - گلشن 10 - قطعه 10.

پست الكترونيكى:g a c @ a r v a n d c o r p . c o m

تلفن هاى تماس و فاكس:021-56230345-9

ARVAND Internal Magazine

Managing Director: M. Shojaei

Editor in chief: H. Bahrami

نشريه اروندشماره استاندارد بين المللى:

1684-4270

تازه هاى تهويه................................................................................................... 2

4 ............................................................................................ چرا انكار واقعيت!

جاذب ها و خشك كنند ه ها.............................................................................. 8

نكاتى درباره راه اندازى سيستم هاى تبريد.................................................. 10

طبقه بندى سيستم سرمايش جذبى از نظر چرخه تغليظ ماده جاذب... 18

سيستم هاى توزيع هيدرونيك.....................................................................29

عيب يابى فن ها............................................................................................... 33

عالقه مندان جهت دريافت رايگان اين نشريه و ارسال آثار خود مى توانند با واحد روابط عمومى شركت صنايع يكتا تهويه اروند

يا از طريق صندوق پستى 113 - 37685 اقدام نمايند.

سیستم تخلیه هوای آزمایشگاهی با قابلیت بازیابی هوا

Vektor- سیستم جدید بازیابی انرژی

ERS شرکت Greenheck، جهت انتقال

ــوای رفت و تخلیه ــرژی میان جریان ه ان

ــور کاهش میزان ــگاه ها و به منظ آزمایش

ــا مبرد ــای مارپیچ ب ــرف، از کویل ه مص

ــن فرآیند انتقال ــول بهره می برد. ای گلیک

ــازی سیستم ــوس، جداس حرارت محس

ــه را ممکن ــت و تخلی ــوای رف ــال ه کان

می سازد و مانع از ایجاد آلودگی می شود.

واحدهای پشت بامی Lennox سری Energence واحدهای ــود را به تازگی ــت بامی SEER-17 خ پشروانه بازار کرده است. از جمله ویژگی های برجسته این محصول می توان به دستگاه ــمه ای آن ــا محرک تس ــش خودکار ب کشاشاره کرد که به ایجاد جریان مناسب هوا، ــدد گاز داغ، رطوبت زدایی و گرمایش مجــرمایش مستقل کمک می کند. قابلیت سمضاف بر این که وجود یک سیستم کنترل جامع نیز نصب و راه اندازی این واحدها را

آسان می سازد.

سیرکوالتور با بازده انرژی باالــری س Bell & Gossett ــرکت شــردش آب قابل ــای گ ecocirc e3 پمپ ه

حمل با بازده انرژی باالی خود را وارد بازار کرده است. این سیرکوالتورها با برخورداری ــن آوری ECM و یک موتور با طراحی از فــاختار کروی، نیاز به محور، آب بندی و سیاتاقان را مرتفع ساخته است. شایان ذکر است طراحی این پمپ ها به منظور کاهش میزان مصرف انرژی در قیاس با پمپ های

استاندارد صورت گرفته است.

فن های پلنوم ــرکت Continental Fan محصول ش TEK ــود را با نام فن های پلنوم جدید خبه بازار عرضه کرده است. این محصول با پره های خمیده ایرفویل به گونه ای طراحی شده است که بازده ای به مراتب باالتر دارد ــد می کند. طراحی و صدای کمتری تولیــار پلنوم ــدف تنظیم فش ــن فن ها با ه ایصورت گرفته است که برای هوای رفت و

برگشت کامال مناسب است.

عایق شیشه ای Pittsburgh Corning ــرکت شــا ضخامت بیش ــه ای ب ــای شیش عایق هــه کاربری در ــا زمین از 7in.(571mm) بــاختمانی، فرآوری نفت، ــش های س پوشــیمیایی و صنایع داروسازی گاز و مواد شــن محصول در ــت. ای را معرفی کرده اســاخت کمتری ابعاد بزرگ تر به قطعات ســبندگی ــاز دارد و دارای خاصیت چس نی

پایین تری است.

انـرژی پـاک و ارزان بـا یک پیل سوختی کوچک

ــرکت Silicon Valley این هفته شــود را ارائه داد که ــوختی جدید خ پیل ســت انرژی یک ــق ادعای آن ها قادر اس طبــاختمان اداری کوچک را تامین کند. ســدازه یک ــوختی به ان ــن پیل س ــاد ای ابعــه طور مکرر ــت که می تواند ب یخچال اسحدود دویست کیلووات انرژی تولید کند.

انتظار می رود که در مدت یک دهه این پیل

سوختی انرژی سیستم های یک ساختمان

ــکونی را تامین کند و به اندازه حدود مس

ــوختی ــرص نان درآید. این پیل س یک ق

ــون گازهای ــوخت هایی هم چ ــوا و س ه

ــی را با هم ــی، اتانول یا گاز طبیع طبیع

ترکیب می کند و در آن یون های اکسیژن

ــوخت واکنش نشان می دهند تا برق با س

ــرکت تولید کنند. طبق گفته های این ش

ــه احتراقی رخ ــن محصول هیچ گون در ای

نمی دهد، بنابراین پیل سوختی به اندازه

ــوم تمیزتر از سیستم های مبتنی بر دوس

سوخت فسیلی است. این محصول توسط

ــرکت های بزرگی هم چون گوگل، بانک ش

ــکا (Bank of America)، والمارت آمری

ــرکت های مطرح (Walmart) و دیگر ش

آزمایش شده است.

کاهش نگرانی های زیست محیطی در سال 2020

نتایج نظرسنجی جدید Gallup نشان

ــال می دهد آمریکایی ها در قیاس با 20 س

گذشته در ارتباط با مسایل زیست محیطی

کمتر ابراز نگرانی می کنند. شرکت کنندگان

ــخ ــوال پاس ــنجی به این س در این نظرس

ــبت به مسایل هشت گانه دادند که آیا نس

زیست محیطی نگران هستند یا نه که درصد

پاسخ های مثبت نسبت به سال گذشته در

هر رده پایین تر گزارش شد. در تمام رده ها

به استثنای مساله گرم شدن زمین و حفظ

ــد نگرانی ها در پایین ترین منابع آب، درص

ــه ــطح خود از زمان آغاز به کار موسس س

ــنجی Gallup در 20 سال گذشته نظرس

ــخ دهندگان ــا 28 درصد از پاس ــود. تنه ب

ــدن هوا را نگرانی عمده خود اعالم گرم ش

ــت که این رقم در کردند. این در حالی اس

سال 2009 برابر با 33 درصد بود.

تازه هاىتهويه

صفحه 2 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

سیمنار اینترنتی ساخت کانالانجمن ملی پیمانکاران تهویه مطبوع و

ــه سمینار فلزات ورقه ای (SMACNA) س

ــاخت ــاط با چگونگی س ــی در ارتب اینترنت

ــال مدور مطابق ــتطیل HVAC و کان مس

ــتانداردهای ساخت کانال با چاپ سوم اس

ــاب کت - SMACNA ــن انجم HVAC

راهنمای Metal and Flexible برگزار کرد.

زمان برگزاری این سمینارها 21 آوریل، 5 و

SMACNA 19 مه اعالم شد که هم اعضای

ــتند در این ــراد غیرعضو می توانس و هم اف

ــرکت کنند و ــمینارهای 60 دقیقه ای ش س

راهنمایی های الزم را نیز از طریق کارمندان

فنی این انجمن به دست آورند. مبلغ ثبت نام

برای هر سه سمینار 385 دالر و برای هر یک

از آن ها به صورت جداگانه 145 دالر در نظر

گرفته شده بود.

رقابت 300 هزار دالریــرژی ان ــزه جای ــابقه مس در

ــت مالی ــت حمای ConocoPhillips تح

ــی دولت ــگاه دانش و ConocoPhillips

ــزار دالری به ــزه 300 ه ــک جای Penn ی

بهترین راهکارها و تدابیر الزم برای حصول

پیشرفت در زمینه تنوع انرژی، بهبود بازده

انرژی یا مبارزه با تغییرات آب و هوایی اهدا

می شود. آخرین مهلت ارائه پیشنهادات 21

مه اعالم شد.

رتبه بندی شهرهای با بازده انرژی باال در آمریکا

از ــت حفاظ ــی آمریکای ــه موسس

ــت (EPA) فهرستی از مناطق محیط زیس

شهری بزرگی را گردآوری کرده است که در

سال 2009 دارای بیشترین ساختمان هایی

بودند که عنوان ENERGY STAR این

ــاختند. در این ــه را از آن خود س موسس

ــهری که عنوان بلندترین ــت 10 ش فهرس

شهرها را به خود اختصاص داده اند عبارتند

ــی، ــنگتن دی.س ــس، واش از: لس آنجل

سان فرانسیسکو، دنور، شیکاگو، هوستون،

الکنلند، فال، داالس، فورت ورث، آتالنتا و

ــت سال گذشته این نیویورک. گفتنی اس

فهرست برای نخستین بار منتشر شد و نام

لس آنجلس باز هم در صدر آن قرار داشت.

شایان ذکر است در سال 2009 نزدیک به

3900 ساختمان تجاری در آمریکا برچسب

ENERGY STAR دریافت کردند.

و کامپیوتـر کـردن خامـوش صرفه جویی 1 میلیارد دالری

ــه ب ــدام اق Ford Motor ــرکت ش

ــت که راه اندازی برنامه جدیدی نموده اس

ــو با کاهش هدررفت مطابق با آن و هم س

ــاپ و رومیزی ــرژی، کامپیوترهای لپ ت ان

ــزی کنترل ــورت مرک ــه ص ــرکت ها ب ش

ــاس برنامه مدیریت برق ــوند. بر اس می ش

کامپیوتر، مدیریت خاموشی سیستم های

ــتفاده نیستند کامپیوتری که در حال اس

ــا روزهای پایانی ــب ی خصوصا در طول ش

ــزان قابل ــرژی را به می ــه، مصرف ان هفت

ــتم در توجهی کاهش می دهد. این سیس

عین حال با مدیریت تمامی کامپیوترهای

ــورد، امکان دریافت ــل به اینترنت ف متص

نرم افزار در طول ساعات خاموشی را فراهم

ــی طی ــزان ازکارافتادگ ــازد و از می می س

ــاعات کاری می کاهد. فورد، پیش بینی س

ــی در هزینه برق می کند میزان صرفه جوی

ــود. ــه 1/2 میلیون دالر بالغ ش ــاالنه ب س

برآوردها نشان می دهد سطح انتشار کربن

ــرکت به میزان 16 تا 25 هزار تن در این ش

سال کاهش خواهد یافت.

ENERGY STAR برنامهوزرات نیروی آمریکا (DOE) و آژانس

ــت (EPA) با ــط زیس ــت از محی حفاظ

ENERGY هدف پیگیری دقیق تر برنامهــزی گام هایی ــه طرح ری ــدام ب STAR اقــد. در ــه نموده ان ــن زمین ــی در ای اجرایــتا نیز یک فرآیند دو مرحله ای همین راســا کیفیت ــوالت ب ــش محص ــرای آزمای بENERGY STAR به مورد اجرا گذاشته ــت. گزارش ها حاکی از آن است شده اســور تقریبی ــر دارد به ط ــه DOE در نظ کــز، یخچال، ــدل فری ــه 200 م ــک ب نزدیماشین لباس شویی، ماشین ظرف شویی، آب گرم کن و دستگاه های تهویه مطبوع را در چند ماه آینده مورد آزمایش قرار دهد. ــون در حال اجرای DOE و EPA هم اکنــعه یافته دیگری هستند که سیستم توســی محصوالتی که ــت تمام در آن الزم اس ENERGY ــب ــه دنبال دریافت برچس بــتند، در آزمایشگاه های مورد STAR هستایید آزمایش شوند و تولیدکنندگان برای ــول اطمینان از امکان ادامه کار خود حصملزم به پیوستن به برنامه آزمایش دریافت

تاییدیه هستند.

کارایی افزایـش انرژی تجدیدپذیر به کاهش میزان مصرف انرژی

ــر ــنجی اخی ــج نظرس ــه نتای ــر پای بــش ــدگان افزای Accenture، مصرف کننمیزان استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر ــزان مصرف انرژی ترجیح را به کاهش میــاس 90 درصد از ــن اس ــد. بر ای می دهنــخ دهندگان به نظرسنجی «جهان با پاسانرژی جدید» از افزایش میزان هزینه های انرژی و 76 درصد در ارتباط با چشم انداز کمبود انرژی در آینده نزدیک، ابراز نگرانی ــه به باور ــت ک ــد. این در حالی اس کردنــرکت کنندگان، ــوم از ش ــک به دوس نزدیــرژی نمی تواند ــزان مصرف ان ــش می کاهــخی به عدم اتکا به سوخت فسیلی یا پاس

تامین انرژی از خارج باشد.

صفحه 3 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

مدتی است تبلیغات یکی از قدیمی ترین

ــای روزنامه ه در ــکار هم ــرکت های ش

ــی در مورد ــار و مجالت تخصص کثیراالنتش

تعریف و تمجید از چیلرهای تراکمی و لعن و

نفرین بر چیلرهای جذبی است. شرکت همکار

و بسیار محترم ما، «شرکت ساراول» ظاهرا

ــتدالل های مندرج در همین با عنایت بر اس

ــات هیچ عالقه ای به فعالیت در زمینه تبلیغ

ساخت چیلرهای جذبی یا اخذ نمایندگی از

ــن محصول ندارد. یکی از تولیدکنندگان ای

ــا قصد تحمیل در زمینه دالئل عدم تمایل م

همکار عزیزمان در این زمینه را نداریم اما با

توجه به اینکه الزم و ضروری است متقاضیان

تجهیزات تهویه مطبوع با اطالع کامل از کم

و کیف بازار بسیار متنوع این محصول، اقدام

ــدیم تا در حواشی به خرید نمایند. بر آن ش

ــای تبلیغاتی ــده در پیام ه ــوارد مطرح ش م

ــرکت همکارمان مطالبی را به استحضار ش

ــانیم. ــریه برس ــم این نش ــدگان فهی خوانن

اهمیت این اطالع رسانی پس از اجرای قانون

هدفمندی یارانه ها دو چندان شده و ضروری

ــت، پس از حذف سوبسید از حامل های اس

انرژی برق و گاز طبیعی این اطالع رسانی به

صورت شفاف صورت پذیرد.

1- خوراک چیلرهای جذبی حرارت است

اما اگر به آن حرارت نرسد نمی میرد!

در بخشی از تبلیغات منتشر شده، به این

نکته اشاره شده است که اگر جریان حرارت به

چیلرهای جذبی متوقف شود، چیلر می میرد!

ــه چیلرهای الکتریکی هم با این تعبیر اگر ب

ــیار ــکته قلبی بس ــد پس از یک س برق نرس

ــتند! در بسیاری از ــدید از کار باز می ایس ش

کاربردهای چیلرهای جذبی، امکان روشن و

ــوش کردن چیلر به صورت روزانه فراهم خام

است. البته خاموش کردن چیلرهای جذبی با

مالحظات خاص انجام می گیرد که با اندکی

ــود. در هر حال با قطع آموزش اجرایی می ش

جریان ورود انرژی به چیلرها، دستگاه از کار

می افتد؛ چه جذبی و چه تراکمی.

2- چرا در مورد هزینه ها غلو کنیم!

پس از هدفمندی یارانه های انرژی، هنوز

استفاده از چیلرهای جذبی نسبت به تراکمی

مقرون به صرفه تر است. با محاسباتی که ما

ــای راهبری یک چیلر ــام دادیم هزینه ه انج

ــرد C.O.P معادل ــب عملک ــی با ضری جذب

ــتم تراکمی 0.7 هزینه های انرژی یک سیس

ــت. به عنوان با ضریب عملکرد 3.4 برابر اس

ــن با صرف ــوز 5 ت ــال چیلر جذبی گازس مث

ــرژی گاز و 900 وات انرژی برق 23.0kW ان

ــدود 17kW ایجاد می کند. ــرمایی در ح س

ــتگاه در حدود 0.71 ضریب عملکرد این دس

ــت. حال آنکه اغلب سیستم های تراکمی اس

هواخنک با ضریب عملکرد کمتر از 2.7 کار

می کنند.

در ابتدا

چرا انكار واقعيت!

صفحه 4 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

صفحه 5 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

صفحه 6 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

ــهولت در انجام محاسبات به جهت ســای چیلره ــرژی ان ــای هزینه ه ــه مقایسشعله مستقیم جذبی هواخنک 5 تن ساخت ــایر دستگاه های تراکمی Robur ایتالیا با ســکرال مدوالر و هواخنک مانند چیلرهای اساسپلیت یونیت ها، این شرکت اقدام به تهیه Excel یک برگ محاسباتی ساده در نرم افزارنموده است که در صورت تمایل، خوانندگان ــایت ــرم می توانند با مراجعه به وب س محتwww.arvandcorp. ــرکت به آدرس این شcom یک نسخه از آن را دانلود نموده و برای ــتم ها از آن بهره برداری مقایسه انرژی سیسکنند. در جداول صفحه های 5 و 6 دو نمونه ــبات انجام شده جهت مقایسه این از محاسهزینه ها برای شفاف سازی در این زمینه آمده

است.قابل مالحظه است که این مقایسه هزینه ــرخ انرژی های گاز طبیعی و برق، پس از با نــازی یارانه ها انجام شده است. بر هدفمندســبات در یک ساختمان 5 اساس این محاســاز 25 تن تبرید، در ــه 10 واحدی با نی طبقصورت استفاده از چیلر گازسوز به جای چیلر ــتان مبلغ ــکرال تراکمی در هر ماه تابس اس18/453/600 ریال صرفه جویی و در یک فصل 5 ماهه مبلغ 92/268/000 ریال صرفه جویی به همراه داشته که طی 15 سال بهره برداری ــغ 1/285/478/333 ریال این تفاوت به مبل

بالغ خواهد شد.

3- عیب چیلر جذبی گازسوز چیست؟!ــاال، چیلرهای ــبات ب ــاس محاس بر اســه با سیستم های ــوز در مقایس جذبی گازســیار کمتری ــه راهبری بس ــی از هزین تراکمبرخوردار است؛ پس چرا برخی از متقاضیان سیستم های تهویه مطبوع علی رغم این مزیت ــتم های تراکمی استفاده می کنند؟ از سیســؤال به 2 نکته اساسی مرتبط ــخ این س پاســوز با ــت هن ــه ممکن اس ــت. اول اینک اس

چیلرهای جذبی گازسوز آشنا نشده باشند و ــتگاه در بازار تهویه مطبوع از وجود این دســا این مهم ــند. که یقین ــالع می باش بی اطــرکت ــانه ای این ش به ضعف در تبلیغات رسبرمی گردد. دوم اینکه قیمت تمام شده پروژه با نصب چیلرهای جذبی گازسوز در مقایسه با سیستم های تراکمی افزایش می یابد و این ــروش و بازاریابی این ــکال در ف مهم ترین اش

محصول است.ــبات انجام شده هزینه بر اساس محاسسرمایه گذاری اولیه در نصب این چیلرها طی 3 تا 4 سال اول بهره برداری بازیافت شده و در ادامه مدت زمان بهره برداری سود سرشاری نصیب مالک ساختمان خواهد شد اما در هر حال تصمیم انتخاب این سیستم در خصوص سرمایه گذاری اولیه بیشتر، اغلب مورد توجه ــتم های تهویه مطبوع واقع خریداران سیس

می شود.

4- این چیلرها جذبی است اما کریستال نمی کند!

ــرکت محترم همکارمان در تبلیغات شــب چیلرهای جذبی که در مورد یکی از معایــداق پیدا ــوم برومایدی مص چیلرهای لیتیــتم طرح می کند، به عنوان عیب کلی سیسشده است. حال آنکه در سیکل جذبی آب و آمونیاک اساسا نمکی در آب حل نشده که به ــتال کند و در صورت دلیل غلظت باال کریسقطع برق و گاز ناگهانی در مورد این چیلرها فقط سیستم از کار می افتد و با وصل مجدد

به کار خواهد افتاد.

5- مصرف آب در چیلرهای جذبی گازسوز صفر است!

ــم زیاد برج ــات مذکور به حج در تبلیغــه با خنک کننده چیلرهای جذبی در مقایسچیلرهای تراکمی هم ظرفیت آن اشاره شده است که حقیقتا صحیح و مقایسه مهندسی درستی است اما ذکر این نکته به نگارنده این

ــت که اساسا چیلرهای تبلیغات ضروری اس

ــت و هیچ ــوز ما هواخنک اس ــی گازس جذب

مصرف آبی در تابستان ندارد.

ــتان که تأمین ــن نکته در فصل تابس ای

منابع آبی محدود می شود از اهمیت زیادی

ــرکت تالش خود را ــت. این ش برخوردار اس

ــفاف و دور از مبالغه در ــانی ش در اطالع رس

ــه درست چیلرهای جذبی و خصوص مقایس

ــد داد. نظر خوانندگان ــی ادامه خواه تراکم

محترم را به مقاله درج شده در مجله شماره

ــد در خصوص مبالغه درصرفه جویی 33 ارون

ــوی یکی از ــده از س ــه انرژی اعالم ش هزین

ــه واردات و ــه در زمین ــکاران محترم ک هم

ــای جذبی فعالیت می کند نیز فروش چیلره

جلب می نماید.

ــد بهترین روش تبلیغ هر به نظر می رس

ــانی شفاف و دور از نوع محصولی اطالع رس

مبالغه و بزرگ نمایی است. ما هر آنچه داریم

ــتری ارائه با ذکر تمامی مزایا و معایب به مش

ــب ترین می کنیم و یقینا مصرف کننده مناس

ــه چیلرهای جذبی ــاب را دارد. مقایس انتخ

ــد یکی و نفی دیگری ــی به معنا تایی و تراکم

نیست، بلکه نگاه درست به این واقعیت است

ــن دو در جایگاه خود ارزنده که هر یک از ای

ــبی است. لذا تنوع نیاز و همراه با مزیت نس

ــت که جا برای بقا بازار مصرف به گونه ای اس

ــتم ها وجود دارد، و حضور هر دو این سیس

ــت که ما نیز در کنار یکدیگر پس بهتر آن اس

ــه ای زندگی کنیم. ــالم و حرف ــا رقابتی س ب

ــی و تراکمی با همانگونه که چیلرهای جذب

قبول این واقعیت در بازار مصرف نیاز مصرف

کنندگان را مرتفع می نمایند.

۱۴ بهمن ۸۹

حسن بهرامی

صفحه 7 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

ــتن ــوان جذب و نگه د اش ــتند که ت ــواد ی هس ــا م جاذب هــواد می توانند برای جذب ــا یا مایعات د یگر را د ارند . این م گازهــوند ، خاصیتی که ــتفاد ه ش ــا یا مایعات به جز بخار آب اس گازهــازی شیمیایی بسیار مفید می کند . آن ها را د ر فرآیند های جد اسخشک کنند ه ها زیرمجموعه ای از جاذب ها هستند ؛ این مواد میل

ترکیبی خاصی با آب د ارند . ــنتتیک، ــتر مواد س چوب ، الیاف طبیعی، خاک رس و بیشــک کنند ه های تجاری جذب و آزاد می کنند رطوبت را مانند خشــتند . به عالوه، خشک کنند ه های اما فاقد قابلیت نگهد اری هســت، به ــک اس ــاری حتا هنگامی که هوای محیط کامال خش تج

جذب رطوبت اد امه می د هند .ــک کنند ه ها رطوبت را تا زمانی که با هوای اطراف تمام خشــند جذب می کنند . رطوبت معموال به وسیله احیا به تعاد ل برســانتی گراد و ــن 50 تا 260 د رجه س ــا د مای بی ــرد ن آن ت - گرم ک

علمى

جاذب ها و خشك كنند ه هاــک کنند ه ــرارد اد ن آن د ر معرض جریان هوای ربایند ه - از خش ق

گرفته می شود . بعد از خشک شد ن خشک کنند ه، باید آن را سرد

ــد د وباره رطوبت را جذب کند . فرآیند جذب همواره کرد تا بتوان

ــوس ایجاد می کند که برابر با گرمای نهان بخار آب گرمای محس

جذب شد ه توسط خشک کنند ه به عالوه گرمای اضافی جذب که

ــت، می باشد این گرما به بین 5 و %25 گرمای نهان بخار آب اس

خشک کنند ه و هوای اطراف انتقال می یابد .

ــطحی ــورت جذب س ــه ص ــت ب ــه د اری رطوب ــذب و نگ ج

ــود . عمل (adsorption) یا جذب (absorption) توصیف می ش

جذب سطحی، ماد ه خشک کنند ه را عوض نمی کند ، مگر با اضافه

کرد ن جرم بخار آب اما عمل جذب معمولی، ماد ه خشک کنند ه

ــه ای از ماد ه جاذب معمولی، نمک طعام را عوض می کند . نمون

است که با جذب رطوبت از حالت جامد به مایع تبد یل می شود .

صرفه اقتصاد ی عملکرد خشک کنند ه به هزینه انرژی انتقال

ــتگی د ارد . رطوبت زد ایی هوا ــاد ه معین د ر این چرخه بس یک م

ــوال بد ون ورود انرژی ــک کنند ه با بخار آب) معم (بارگذاری خش

ــپ و فن که برای انجام این ــه می یابد ، به جز هزینه های پم اد ام

فرآیند الزم است. بخش عمد ه انرژی، صرف احیای خشک کنند ه

ــرد ن آن (از نقطه 3 به ــرد ک ــت از نقطه 2 به نقطه 3) و س (حرک

نقطه 1) می شود .

د ر تجهیزات تجاری، خشک کنند ه ها از 10,000 تا 100,000

ساعت قبل از نیاز به تعویض، د وام می آورند . د و مکانیسم باعث

افت ظرفیت خشک کنند ه می شود : (1) تغییر مشخصات جذب

ــیمیایی با آالیند ه ها و (2) افت مساحت از طریق واکنش های ش

سطح موثر به خاطر انسد اد یا تخریب هید روترمال.

ــبت به واکنش ــتری نس ــیت بیش مواد جاذب مایع حساس

ــان می د هند . ــیمیایی با آالیند ه های موجود د ر جریان هوا نش ش

ــری از خود ــیمیایی کمت ــاذب جامد ، واکنش پذیری ش ــواد ج م

احياى خشك كنند ه

ب آبجذ

ك كنند هك شد ن خش

خن

ك كنند هش فشار بخار آب د ر سطح خش

افزاي

افزايش محتواى رطوبت خشك كنند ه

صفحه 8 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

نشان می د هند و به انسد اد ، که تابعی از نوع و مقد ار ذرات معلق د ر جریان هوا است ، حساسیت بیشتری د ارند .

ــک کنند ه ــزات خش ــوع، تجهی ــای تهویه مطب د ر کاربرد هــاند ن نیاز به تعویض خشک کنند ه طراحی برای به حد اقل رســیوه ای که د ر آن سیستم های ــبیه به ش ــیار ش ــوند ، بس می شــرمایش تراکم بخار برای اجتناب از نیاز به تعویض کمپرسور س

طراحی می گرد ند .

نمونه ای از واحد رطوبت زد ایی جامد د وار

د یاگرام جریان برای رطوبت زد ایی جذب مایع

خروجى هواى ربايند ه

خروجى هواى پرد ازش شد ه

ورود ى هواى ربايند ه

كويل هاى گرمايشىبخش

احياكنند هپمپ

ورود ى هواى مرطوب

كويل هاى سرمايشى

بخش مجاوركنند ه

د یاگرام جریان برای واحد جاذب مایع با محیط تماس هوا با سطح گسترد ه

ورود ى گرما

مبد ل حرارتى

ورود ى هوا

خروجى هواى گرم و مرطوب

احياكنند ه

ورود ى خنك كنند ه

مبد ل حرارتى

خروجى هواى پرد ازش شد ه

ورود ى هواى مرطوب

پرد ازش كنند ه

هواى خشك فرآيند

بستر يا چرخ خشك كنند ه با چرخش د ايم

هواى مرطوب فرآيند كه بايد خشك شود

گرمكن هواى بازفعال سازىهواى گرم شد ه براى

بازفعال سازى خشك كنند هتيغه هاى جد اكنند ه و

د رزگيرها براى جد اكرد ن بازفعال سازى از فرآيند

تخليه هواى بازفعال سازى (مرطوب)

رطوبت زد ایی با ماد ه خشک کنند هــایل ــوان د ر وس ــد را می ت ــع و جام ــک کنند ه های مای خش

طراحی شد ه برای خشک کرد ن هوا و گاز مورد استفاد ه قرار د اد .

کارآیی خشک کنند ه به تجهیزات، مشخصات خشک کنند ه،

محتوای رطوبت گاز خشک شوند ه و د مای اولیه آن و نیز روش های

ــتگی د ارد . واحد های ساخته شد ه د ر ــازی یا احیا بس بازفعال س

کارخانه تا ظرفیت m3/s 38 قابل د سترس می باشند .

ــار بخار آب بین هوا و محلول ــت به خاطر اختالف فش رطوب

ــه غلظت محلول ــود . هر چ ــک کنند ه، جذب یا د فع می ش خش

ــار بخار آب پایین می آید . د مای محلول پایین تر باالتر باشد ، فش

ــود . پرد ازش کنند ه ــار آب می ش ــار بخ ــب پایین آمد ن فش موج

ــت محلول ــا و غلظ ــرل د م ــا کنت ــد ب (Conditioner) می توان

خشک کنند ه، هوایی با رطوبت و د مای د قیقا کنترل شد ه تحویل

ــد . این واحد ، هوا را د ر آب و هوای مرطوب، رطوبت زد ایی و د ه

د ر هوای خشک ، رطوبت زنی می کند .

ــک کننده هنگام رطوبت زد ایی، آب به صورت خود کار از خش

مایع گرفته می شود تا غلظت مناسب خشک کنند ه د ر احیاکنند ه

حفظ شود .

ــتفاد ه ــه پرد ازش کنند ه برای رطوبت زنی هوا اس هنگامی ک

ــک کنند ه خاموش ــود ، فن احیاکنند ه و پمپ محلول خش می ش

می شوند تا د ر مصرف انرژی صرفه جویی شود .

ــه پرد ازش کنند ه و احیاکنند ه واحد های مجزایی از آنجایی ک

هستند ، می توانند د ر مکان های مختلفی قرار گرفته و به وسیله

ــوند . این امر باعث کاهش قابل توجه هزینه لوله به هم وصل ش

ــود . معموال یک ــی و فضای مکانیکی مورد نیاز می ش کانال کش

احیاکنند ه به چند ین واحد پرد ازش کنند ه سرویس می د هد .

ــه با بار ــود ک ــد طوری تعیین اند ازه ش ــد ه می توان احیاکنن

ــد . ــازگار باش ــی واحد یا واحد های پرد ازش کنند ه س رطوبت زد ای

ــی احیاکنند ه قرار ــر منبع حرارت ــت احیاکنند ه تحت تاثی ظرفی

ــود . ظرفیت د ارد . د مای باالتر منبع باعث افزایش ظرفیت می ش

احیاکنند ه همچنین تحت تاثیر غلظت خشک کنند ه قرار د ارد و

غلظت باالتر باعث کاهش ظرفیت می شود .

رطوبت نسبی هوای خروجی از واحد پرد ازش کنند ه، د ر یک

ــک کنند ه معین، عمال ثابت است و بنابراین ظرفیت غلظت خش

ــبی هوای ــد ه را می توان به صورت تابعی از رطوبت نس احیاکنن

تحویلی و د مای منبع حرارتی احیاکنند ه نمایش د اد .

صفحه 9 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

نكاتى درباره راه اندازى فن آورىسيستم هاى تبريد

راه اندازی این سیستم ها را می توان ــات از مرحله ــوان تبدیل تاسیس به عنــتایی کامل به وضعیت کاری کامل ایسمطابق با شرایط مورد نیاز تعریف کرد.

ــور، چندین ــام این منظ برای انجــارکت پیمانکار مختلف در این کار مشدارند: تکنسین های تبرید، تکنسین های ــین های تکنس ــا، لوله کش ه ــرق، بــاختمانی، نجارها و مونتاژکاری های ســکاری نزدیک میان این ــه هم کارگاه کــن ــت. مطلوب تری ــروری اس ــراد ض افــات تبرید روش جهت راه اندازی تاسیســتی یا کمک و ــت که به سرپرس آن اســات یا ــی یک مهندس تاسیس راهنمای

تعمیر و نگهداری انجام شود.ــتورالعمل های دس بایستی همواره ــرد. در راه اندازی ــت ک ــی را رعای ایمنــتم های تبرید، باید نکات ذیل را سیس

رعایت نمود:ــاص و ــرد خ ــد از مب ــا بای 1- تنهسازنده) داده های (طبق ــده معرفی ش

استفاده کرد.ــای جایگزین تنها زمانی 2- مبردهمی توانند استفاده شوند که تولیدکننده تجهیزات تبرید مجوز آن را صادر کرده

باشد. ــده ــردی که قبال آلوده ش 3- از مب

است، مجددا استفاده نکنید.

آالینده هاــتم را تا ــان نصب باید سیس در زم

ــت ــک نگه داش حد امکان تمیز و خشــتگاه به صورت ــی که دس و مدت زمانــاز در معرض هوا قرار می گیرد حداقل بــی مانند ــواد خارج ــد. از ورود م باشذرات ــا، حالل ه لحیم ، ــازها، روان ســوبات کربنی و ــزی و آلودگی ها و رس فلدوده جلوگیری کنید. دوده یا رسوبات کربن نتیجه انجام لحیم کاری لوله ها و ــت که در خالل جوشکاری اتصاالت اســه درون لوله ها به ــدم تهوی ــه علت ع ب

وجود می آید.عدم دقت در به وجود آمدن موارد فوق ممکن است باعث خوردگی ناشی از هوا و رطوبت یا ناشی از اکسیدکننده ــرایط دمای باال باشد. از دیگر تحت شــکالت می توان به مسایل زیر اشاره مش

کرد:1- مس کاری یا مس اندود شدن به

ــن آلوده که روی یاتاقان ها و خاطر روغــکیل ــطوحی که دمای باال دارد تش ســود. وجود رطوبت در سیستم نیز می ش

می تواند یکی از دیگر علل باشد.ــت در ــه ممکن اس ــاد ک 2- انجم

ــاذ روش رطوبت زادیی صورت عدم اتخــتم ــح (تخلیه)، در اجزای سیس صحی

اتفاق بیافتد.ــدن لجن که همان 3- به وجود آم

ــرایط ــیمیایی روغن تحت ش تجزیه شــواد غیر قابل ــاال در حضور م ــی ب دمای

چگالش است.ــا حرارتی مبرد ــیمیایی ی تجزیه شــاالی 150 درجه و روغن در دماهای بسانتی گراد (300oF) بیشتر در مبردهای ــروه R500 اتفاق ــای گ R22 و مبرده

می افتد. در حضور مولکول های حاوی ــیدهای ــدروژن، تجزیه حرارتی، اس هیایجاد هیدروکلرریک و ــک هیدروفلوریــتفاده از ــورت اس ــد، که در ص می کنکمپرسورهای بسته یا نیمه بسته، کامال ــود. به همین ــوب قلمداد می ش نامطلدلیل الزم است که دوره تخلیه مناسب

و کافی باشد.

تخلیهدر سیستم های تبرید هالوژنی باید ــوا و مواد غیرقابل تمام عالیم وجود هــذف کرد. اگر ــش و رطوبت را ح چگالتخلیه موارد فوق امکان پذیر نباشد، در ــبب ایجاد آن صورت وجود این مواد ســیار باال و افزایش ــارهای تخلیه بس فش

دما می شود.ــتم به این معنا وجود هوا در سیســت که مقدار معینی از رطوبت هم هســرایط ــوا با مبرد تحت ش موجود در هــتم گردش می کند. این کاری در سیســه (اریفیس) ــت می تواند در روزن رطوبــیر انبساط یا در لوله مویینه منجمد ششده و از جریان مبرد به درون اواپراتور

صفحه 10 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

ــال فیلتر ــد. رطوبت، قب ــری کن جلوگیدرایر را اشباع کرده است.

آثار نیتروژن باقی مانده در سیستمی که تحت آزمایش نشت فشار قرار گرفته، ــت حالت فشار دهش باال را ممکن اس

به وجود آورد.ــتم وجود دو راه جهت تخلیه سیس

دارد: روش خأل عمیق و روش ترقیق.

روش خأل عمیقــتمی ــود آوردن سیس برای به وجــتفاده از یک پمپ عاری از آلودگی، اســت. در خأل (وکیوم) خوب ضروری اســط، باید بتوان ــای معمولی محی دماه 2torr ــط سیکل خأل عمیق به خأل توس

رسید.ــیکل خأل ــان انجام یک س مدت زمــدت تغییر کند. ــق می تواند به ش عمیــد، ــات تبرید بزرگتر باش هرچه تاسیســود. تشخیص ــیکل طوالنی تر می ش ســات بستگی موضوع به مهندس تاسیســت که استفاده از یک دارد. بدیهی اسپمپ خأل قوی تر، سرعت اجرا را افزایش می دهد. این که یک سیستم 24 یا 48

ساعت زیر خأل بماند یا حتا برای مدت ــد تا از آلوده چند روز در این حالت باشنبودن آن اطمینان کامل حاصل شود،

چندان غیرمعمول نیست.ــق دارای مزایایی ــأل عمی انجام خ

است که عبارتند از:ــی در میزان ــت محسوس ــف) اف الــر در هنگام ــت مگ مبرد نخواهیم داشــتی پس انجام شارژ انجام آزمایش نش

نهایی سیستم.ــرد مب از ــی بخش ــوان می ت ب) ــزرگ را بازیافت ــتم های تبرید ب سیس

کرد. ــتگاه ــن محیط اطراف دس همچنیبه وسیله بخار مبرد آلوده نمی شود، به طوری که انجام آزمایش نشتی نهایی در ــارژ بودن سیستم با مشکالت موقع شــود. این موضوع به ویژه هنگام روبرو شــتر حایز ــا روش ترقیق بیش ــه ب مقایس

اهمیت است.

روش ترقیقــه گانه باید روش ترقیق یا تخلیه ســروژن عاری ــتفاده از OFN (نیت با اس

ــود و نه از طریق ــیژن) انجام ش از اکس

شارژ جزیی مبرد.1- شارژ اولیه نیتروژن باید حداقل

15 تا 30 دقیقه در سیستم باقی بماند.

ــپس می توان آن را مجددا تحت یک س

خأل 5torr تخلیه کرد.

ــارژ ــط ش 2- این خأل مجددا توس

ــود و زمان ــته می ش OFN دیگر شکس

ــتم الزم برای گردش نیتروژن در سیس

داده می شود.

ــددا تخلیه و با ــتم را مج 3- سیس

مبرد شارژ کنید.

ــت غیرضروری این تکرار ممکن اس

ــک یا دو بار ــد اما بعد از ی به نظر برس

ــوز حجم های ــت هن تخلیه، ممکن اس

ــل تراکم در ــواد غیرقاب ــی از م کوچک

ــی یا کنترل ها وجود ــتم لوله کش سیس

ــند. با شکست مستمر خأل داشته باش

ــیله ــط OFN این حجم ها به وس توس

OFN متالشی یا ترقیق می شود.

ــوم، پمپ باید ــار وکی ــس از هر ب پ

ــده و بعد از چند دقیقه که خاموش ش

ــتم پایدار ــود تا سیس اجازه داده می ش

شود، اندازه خأل قرائت خواهد شد.

ــار به این معنا است که افزایش فش

هنوز مقداری رطوبت در سیستم وجود

دارد.

ــتم نباید تحت ــور سیس از کمپرس

ــتم ــرایطی جهت تخلیه سیس هیچ ش

استفاده شود.

مقایسه درجات فشار خأل در تصویر

(1) ارایه شده است. توجه داشته باشید که

از و 1torr=1mmHg=1000µmHg

ــرون یاد ــت عنوان میک ــر تح میکرومت

می شود.

ــر (2) ترتیب اتصال یک پمپ تصوی

خأل برای تخلیه عمیق را نشان می دهد.تصویر (1) گیج پمپ خأل وکیوم

صفحه 11 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

ــتم، فن یا ــه سیس ــان تخلی در زمــت فعال ــور ممکن اس ــای اواپرات فن هــیکل ــتم برفک زدایی س ــد و سیس باشــا در اواپراتور ــش دم ــش را افزای گرمایــن نماید. هیتر نباید در پریودهای روشــرا در غیر این ــد زی ــن بمان زیاد، روشصورت، باعث فوق گرم شدن اواپراتور و

صدمات احتمالی خواهد شد.ــک از ــچ ی ــه هی ــان از اینک اطمینبخش ها و قطعات سیستم از پمپ خأل

ــت و تماما تحت وکیوم ــده اس جدا نششدن قرار دارد بسیار مهم است.

ــه گانه را تصویر (3) چیدمان خأل سنشان می دهد. هنگامی که پمپ در حال ــیر ایزوالتور (جداکننده) کار است، شــرویس در ــد، شیرهای س باید باز باشکمپرسور در موقعیت میانه، شیر قطع ــیور باید باز و شیر کپسول مایع در ریســیر گیج ــد. هر دو ش ــته باش مبرد بسدوقلو باید باز باشد. موقع شکستن خأل

ــار بخار مبرد، از بسته بودن شیر با فش

جداکننده پمپ مطمئن شوید.

ــار - دما را ــدول (1)، رابطه فش ج

ــد. در موقع ــش می ده ــرای آب نمای ب

تخلیه یک سیستم به یاد داشته باشید

ــن دمای ــای کافی بی ــه اختالف دم ک

ــا گرمای ــد ت ــط و آب برقرار باش محی

ضروری برای تبخیر آب فراهم شود.

کنترل های الزم برای راه اندازی سیستم

ــده ش ــتم تخلیه سیس هنگامی که

ــام کامل آزمایش ــت گام بعدی انج اس

نشتی است.

ــا مبرد ــتم را باید ب ــپس سیس س

شارژ کرد. قطع نظر از روش شارژ مورد

ــتفاده، باید به یاد داشته باشید که اس

کمپرسور برای اولین بار است که فعال

شده است. باید مدت قابل توجهی پس

ــارژ صبر کرد تا روغن از سیلندرها از ش

و یاتاقان ها تخلیه شوند.

ــن قبل از هرگونه تالش برای روش

کردن کمپرسور، باید کنترل های زیر را

انجام دهید:

ــرق ــاژ ورودی ب ــت ولت 1- از صح

مطابق پالک موتور کمپرسور اطمینان

حاصل کنید.

ــاژ را در ترمینال های موتور 2- ولت

کمپرسور بررسی کنید.

3- درجه بندی فیوز را کنترل کنید.

ــی را تنظیم و ــای ایمن 4- کنترل ه

فعالیت را کنترل کنید.

5- اگر کمپرسور از نوع باز باشد، در

صورت امکان آن را با دست بگردانید تا

ــش آزادانه آن اطمینان حاصل از چرخ

کنید.

ــود ــنهاد می ش در این مرحله پیش

تصویر (2) ترتیب قرارگیری و اتصال عمومی پمپ خأل عمیق

تصویر (3) ترتیب تخلیه سه گاز

شیر قطع کن

شیر انبساط ترموستاتیک

شیر سرویس مکشتور گیج

پمپ وکیوم

شیر شارژ مایعجداسازی

شیرجداسازی

شیر سرویس مکش

شیر سرویس دهش مبرد(تخلیه)

شیر قطع کن

تور گیج

صفحه 12 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

ــت ثبت داده های ــه یک دفترچه جه ک

ــار ــی، تنظیمات کنترلی، فش الکتریک

عملکردی و دماها در هنگام راه اندازی

و برای ارجاعات بعدی تهیه کنید.

اضافه کردن یا برداشتن روغنــارژ ــتم کامال ش ــی که سیس موقع

ــایل در ــند، وس و کنترل ها تنظیم باش

ــرایط تبخیری متوسط کار می کنند. ش

ــور باید ــن کمپرس ــپس میزان روغ س

کنترل شود. تمام کمپرسورهای جدید

ــارژ روغن ــد، تحت ش ــگام تولی در هن

ــن به معنای جمع قرار می گیرند اما ای

ــدن و به تله افتادن روغن در اجزا و ش

کنترل ها نیست و روغن با مبرد گردش

ــت که باید می کند. به همین دلیل اس

ــطح روغن کنترل و در هنگام نصب س

ــاز روغن به ــدازی در صورت نی و راه ان

سیستم اضافه شود.

اضافه کردن روغنــتفاده شود تنها باید از روغنی اس

ــور ــازنده کمپرس ــط س که نوع آن توس

ــت. روغن ها برای ــده اس ــخص ش مش

دارای ــار، ب ــرایط ش و ــا دم ــار، فش

مشخصات ویژه ای هستند که مخصوصا

ــتفاده در ــورد روغن های مورد اس در م

ــای پایین کار ــه در دماه ــی ک تجهیزات

می کنند، این امر نمود بیشتری دارد.

کمپرسورهای بزرگ تر دارای شیشه

ــتند که در ــگر سطح روغن هس نمایش

کارتل قرار گرفته اند. اگر کمپرسورها به

صورت موازی استفاده شوند، گاهی این

ــه در وسط خط یکسان ساز روغن شیش

ــور، قرار می گیرد. در هنگام کارکمپرس

ــطح روغن در کارتل نوسان می کند. س

ــن اگر در ــطح روغ ــت که س بدیهی اس

یک سوم تا نصف بازه اندازه گیری روغن

ــور قابل ــزان روغن کمپرس ــد، می باش

قبول است.

قبل از اضافه کردن روغن، سیستم

ــد. این امر ــارژ شده باش باید کامال ش

هنگامی مهم تر خواهد شد که کمپرسور

ــد. ــده باش در باالی اواپراتور نصب ش

ــد از تکمیل ــن را باید بع ــطوح روغ س

ــا حداقل بعد از دو ــد نزولی اولیه ی رون

ساعت کار دستگاه، کنترل کرد. اگر در

داخل شیشه کنترل سطح روغن، کف

ــود، مطمئن شوید که این مشاهده ش

ــده نیست. امر به خاطر مبرد جذب ش

ــتمی که این وضعیت برای آن رخ سیس

می دهد احتماال باید در کارتل آن هیتر

نصب شود.

می توان به سادگی و با پمپاژ کردن

ــار کارتل، به کارتل روغن و کاهش فش

ــن اضافه ــر روغ ــورهای بزرگ ت کمپرس

ــود آوردن این امکان کرد. برای به وج

ــارژ روغن باز ــتی درپوش محل ش بایس

ــوراخ های محل شارژ روغن شود اما س

ــک کوچ ــورها کمپرس از ــماری ش در

هستند لذا الزم است که از پمپ روغن

جهت شارژ استفاده شود.

ــل ــی در کارت ــن اضاف ــود روغ وج

می تواند موجب افزایش فشار دینامیکی

ــده و به آن ــور ش در هنگام کار کمپرس

آسیب برساند.

ــن ــردن روغ ــه ک ــای اضاف روش ه

متفاوت بوده و به نوع کمپرسور بستگی

دارد.

پمپ شارژکننده و پر کردن کارتل به روش ساده

پمپ شارژ روغن شبیه به یک پمپ

ــیکل است و نیازی به توضیح ندارد. س

سطح روغن صحیح را باید حفظ کرد و

برای این مقدار باید به داده های سازنده

رجوع کرد.

جدول (1) رابطه فشار/ دما برای آب

نقطه جوش آب فشار مطلق

صفحه 13 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

ــه کردن ــت اضاف ــی کافی اس گاهــان بیرون ــور تا زم ــه کمپرس ــن ب روغــارژ ادامه یابد. در زدن آن از سوراخ شــی مدل ها به یک گیج روغن (میله برخروغن نما) نیاز داریم. درهر حال، سطح ــد بود که تقریبا 25 روغن طوری خواهــد میلی متر (1 اینچ) زیر میل لنگ باشــنده ها در به طوری که یاتاقان ها و پاشــافت در روغن فرو ــگام چرخش ش هن

روند. (تصویر 4)

پمپ خأل (وکیوم پمپ)وقتی کمپرسور دارای شیشه رویت ــطح روغن است، اضافه کردن روغن ســت. این روش به صورت زیر ــهل اس س

انجام می شود (تصویر 5):1- سیستم را با پمپ تخلیه کنید تا

فاز در کارتل به 0.1 بار (3psig) کاهش ــیر تخلیه و مکش را در یابد و هر دو ش

وضعیت نشیمن از جلو قرار دهید.ــارژ روغن را ــل ش ــوش مح 2- درپ

بردارید و یک خط شارژ را که شامل یک ــیر قطع کن و یک تبدیل است که در شسوراخ فیلتر قرار می گیرد، نصب کنید.

در را ــارژ ش ــط خ آزاد ــر س -3

محفظه ای از روغن پاک و غیرآلوده یک

قوطی روغنی که کامال از محیط منفک ــمین از بوده قرار دهید. از موقعیت نشجلو شیر مکش را کمی باز کنید و فشار ــیر کارتل را تا 0.1 بار افزایش دهید. شقطع کن را به آرامی باز کنید و لوله شارژ ــن، درون یک ظرف، ــق روغ را از طریــیر سرویس مکش را در تخلیه کنید. ش

حالت نشیمن از جلو قرار دهید.ــیر ــه مهره ش ــأل را ب ــپ خ 4- پم

سرویس مکش وصل کنید.5- پمپ خأل را روشن کنید و فشار

ــار جو ــل را کمی تا زیر فش هوای کارتــتری به داخل پایین آورید تا روغن بیش

کشیده شده و به میزان روغن مناسب دست یابیم.

ــوش کنید و ــپ خأل را خام 6- پم

شیر مکش را از موقعیت نشیمن از جلو کمی باز کنید. روغن درون لوله شارژ را ــیر قطع کن را ببندید. تخلیه کنید و شسپس شیر سرویس مکش را در حالت

نشیمن از جلو قرار دهید.7- لوله شارژ را جداکرده و درپوش

محل شارژ روغن را ببندید.ــیر سرویس را کامال در 8- هر دو ش

حالت نشیمن از عقب قرار داده و کمی ــد یا در حالت عملکردی تنظیم باز کنی

نمایید.ــتی ــش نش ــور را آزمای 9- کمپرس

کنید.ــتارت کنید و ــتم را اس 10- سیس

ــرایط کاری ــه آن اجازه دهید تا به ش بــطح روغن را ــط خود برسد. س متوس

دوباره کنترل کنید. ــد مطمئن ــارژ روغن بای ــع ش موقــارژ روغن همواره زیر ــوید که لوله ش ش

سطح روغن در ظرف خود باشد.

شارژ کمپرسورــور طوری است وقتی طرح کمپرس

تصویر (4) پرکردن دستی روغن

پاشنده

گیج روغن (میله روغن)

شفت

یاتاقان یا بادامک

سطح روغن

تصویر (5) روش پمپ خالء (وکیوم) برای اضافه کردن روغن

شیر قطع کنشیر سرویس مکش

پمپ وکیوم

صفحه 14 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

ــت که دارای یک صافی مکش و برگشروغن به کارتل است، روغن را می توان ــرویس مکش به ــیر س از طریق رابط شــور اضافه کرد. با این تفاوت که کمپرسبه جای پمپ خأل در اینجا از کمپرسور

استفاده می شود (تصویر 6).

تخلیه روغن کمپرسورهنگامی ــور کمپرس ــن روغ تخلیه ــادی به ــه روغن زی ــت ک ــروری اس ضــد، یا موقعی ــور شارژ شده باش کمپرســداری، باید به که بر طبق قرارداد نگهــور تخلیه صورت دوره ای روغن کمپرســود یا زمانی که سیستمی آلوده شده ش

باشد.ــور فاقد ــه کمپرس ــرض اینک با فــتن ــت و برداش دریچه تخلیه روغن اســه مخزن عملی ــه اصلی یا صفح صفحــاده را ــت، دو روش س یا به صرفه نیســرای انجام این منظور مدنظر می توان ب

قرار داد.

روش خأل (وکیوم)ــرف ظ ــک ی ــه ب روش ــن ای در آب بندی شده یا ترجیحا به یک سیلندر ــوری که میزان ــدرج نیاز داریم به ط مروغن برداشته شده را بتوان از طریق آن

ــدار دقیق تعویض را اندازه گرفت و مقــخص نمود. با ایجاد خأل در مخزن مشیا کپسول، روغن از کمپرسور به داخل کپسول کشیده می شود (تصویر 7). در این فرایند، کمپرسور باید با قرار دادن ــیمن از ــیرهای مکش در حالت نش شجلو از بقیه قسمت های سیستم منفک

شود.

روش فشار سیستمــب با ــک لوله و یک تبدیل مناس یمحل پرکن روغن، بعد از آنکه فشار در ــیر ــل کاهش پیدا کرد و هر دو ش کارتــرویس در حالت نشیمن از جلو قرار ســیر سرویس ــل کردن ش گرفتند، با شــیمن از جلو، فشار مکش از حالت نشــی را در کارتل ایجاد کنید (تصویر مثبت8). اگر لوله ای که آماده کرده اید به کف کارتل برسد، روغن از کمپرسور خارج و

وارد ظرف خواهد شد.

تنظیم سطح روغنــر را می توان ــار فوق الذک روش فشــن در کارتل ــطح روغ ــرای کاهش س بــتفاده ــارژ اضافی مورد اس در هنگام شــک لوله تبدیل که ــرار داد. با نصب ی قــبی زیر میل لنگ قرار ــطح مناس در س

می گیرد، هنگامی که کارتل تحت فشار ــور خارج ــرار بگیرد، روغن از کمپرس قــود اما تخلیه روغن تنها تا زمانی می شادامه می یابد که سطح روغن به انتهای

لوله برسد.

اثرات زیست محیطی مبردهای CFC

ــا (CFC)ها، کلـروفـلـورکـربـن ه ترکیبات شیمیایی هستند که به عنوان مبرد استفاده می شوند. ساختار مولکولی آن ها براساس متان یا اتان است؛ که در آن یک یا چند اتم هیدروژن با کلر یا فلور

جایگزین شده است.مبردهای CFC به سرعت جایگرین ــه جز آمونیاک تمامی مبردهای دیگر بشده اند که کماکان مورد استفاده است. محصوالت دیگری که از CFCها ساخته شده اند برای افشانه ها، فرآیندهای فوم

و عوامل چربی زدا استفاده می شوند.و ــوب مطل ــات خصوصی از ــی یکمورد توجه سازندگان مبردها، پایداری ــت . این ــن ترکیبات اس ــیمیایی ای شپایداری بلند باعث آلودگی جو می شود. ــدن، سال ها در CFCها پس از آزاد ش

ــاع پایین ــی می مانند. در ارتف ــو باق جــود نمی آورد ــکلی را به وج این امر مشــاط باالتر جو ــا وقتی این مواد به نق امــند، مانند ازن در اثر نور مافوق می رســن فرآیند ــوند. ای ــش تجزیه می ش بنفــای کلر رادیکال ــدن اتم ه باعث آزاد شــود که با ازن تداخل کرده و آزاد می شــبب به وجود آمدن اثرات گلخانه ای س

می شود (حدود 15-10 درصد).

ــر ب ــی محدودیت های ــروزه ام

،CFC ــای گازه ــدگان تولیدکنن

ــه ک ــرال مونت ــکل پروت ــاس اس ــر ب

ــت و در ژانویه ــه ای جهانی اس توافقنام

تصویر (6) استفاده از کمپرسور برای ایجاد خالء

شیر سرویس مکششیر سرویس دهششیر قطع کن

به خط مایع

صفحه 15 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

ــد، اعمال ــاری گردی ــال 1989 اجب ســال، تولید ــرض 10 س ــود. در ع می ش

ــال CFCها باید به 50 درصد میزان س

1986 کاهش می یافت.

مهندسان تعمیر و نگهداری و نصب ــتم های تبرید می توانند به کاهش سیس

آالینده های CFC کمک نمایند.ــان طراح می توانند مطمئن مهندســتم ها طوری ساخته و ــوند که سیس شــده اند که در هنگام نیاز به انجام اجرا شتعمیرات حداقل آالینده ها تولید شوند.

اجرای سیسـتم تبرید مناسـب CFC برای سیستم های

ــتیم ــه از این حقیقت آگاه هس همــتم های ــانی که روی سیس ــه مهندس ک

ــیار ــد، دقت بس ــی کار می کنن آمونیاکــاک که ماده ای ــد تا از تخلیه آمونی دارنــت به محیط جلوگیری کنند؛ سمی اســه مبردهای CFC به ــی که تخلی در حالــمی بودن در فضا امری رایج علت غیرس

است.

تخلیهبرای مثال در گذشته از روش ترقیق ــه گانه استفاده می شد که در یا تخلیه سآن مقدار کمی مبرد برای ترقیق استفاده ــت. این ــپس در فضا تخلیه می گش و سروش هنوز هم قابل استفاده است اما به ــای رها کردن مبرد در جو، باید آن را جدر یک کپسول مبرد سرد شده تخلیه و ــتی به جای این بازیافت نمود. حتا بایس

روش از روش خأل عمیق سود برد.

پاکسازی کندانسورهاــورها ــردن کندانس ــز ک ــل تمی عم

ــف کرد. مواد ــط مبرد را باید متوق توس

پاک کننده یا عوامل چربی زدایی، سازگار

ــت به راحتی در دسترس با محیط زیس

هستند.

ابتدا باید اعمال فشار برای اطمینان

از نفوذ در پره ها و لوله کشی انجام شود

و سپس از نیتروژن استفاده گردد.

تخلیه مبرد (ظرف به ظرف)ــول بیش ــد مراقب بود که کپس بای

ــود و تنها از ظروف عاری از از حد پر نش

روغن، اسید یا رطوبت استفاده شود.

ــون مبردها را با یکدیگر انواع گوناگ

مخلوط نکنید. همواره از کپسول خاص

ــرد مربوطه ــرد جهت پرکردن مب آن مب

استفاده کنید.

تخلیه مبرد از سیستم های آب بندی شده

این کار را می توان با نصب یک شیر

ــتم و اتصال آن به یک کپسول در سیس

بازیافت انجام داد.

تخلیه مبرد آلوده از سیستمــور یا ــوختن کمپرس مبرد در اثر س

ــت کندانسور آب سرد می تواند آلوده نش

شود که نبایستی از آن برای شارژ مجدد

سیستم استفاده شود. مبرد آلوده را باید

بازیافت نمود، لذا آن را برای عمل آوری

یا انهدام باید ارسال نمود.

در ــد بای را ــوده آل ــای مبرده

کپسول های خاص بازیافت که از سوی

تولیدکنندگان مبرد جهت همین منظور

در نظر گرفته شده اند، ریخت. هیچگاه

ــرای بازیافت ــیلندرهای معمولی ب از س

مبردهای آلوده استفاده نکنید.

ــارژ بیش از ــگام کم کردن ش در هن

تصویر (7) تخلیه روغن از طریق خأل (وکیوم)

تصویر (8) تخلیه روغن از طریق فشار سیستم

SSV شیر سرویس مکشDSV (تخلیه) شیر سرویس دهش

هر دو شیر سرویس در حالت نشیمن از جلو

پمپ وکیوممخزن عایق از محیط

شیر سرویس مکششیر سرویس دهش

شیر سرویس مکش کمی در حالت نشیمن از عقب

صفحه 16 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

ــتم های ــرد یا تخلیه آن از سیس حد مب

ــاس و عینک محافظ ــد، باید از لب تبری

ــتفاده کرد. تمامی دستور العمل های اس

ایمنی بایستی رعایت شوند.

ــیر ــه از یک ش ــود ک ــه می ش توصی

ــتفاده ــول اس ــتی در کپس قطع کن دس

ــرل کنید. ــد آن را کنت ــا بتوانی کنید ت

ــل از انجام ــیر قب ــوید که ش مطمئن ش

ــت. از ــده اس ــتم، باز ش ــه سیس تخلی

ــیر سوزنی ــارژی که فاقد ش لوله های ش

هستند، استفاده کنید.

سیستم بازیافت مبردــد بازیافت مبرد تصویر (9) یک واح

ــان می دهد که در ــل) را نش (قابل حم

ــتفاده ــر در صنایع تبرید اس حال حاض

می شود.

ــور از نوع رفت و برگشتی باز کمپرس

ــرک تک فاز ــت که از یک موتور مح اس

1.5kW استفاده می کند. یک جداکننده

ــده است. روغن در لوله تخلیه نصب ش

ــط یک شناور ــت روغن توس لوله برگش

کنترل می شود و در آن یک شیر برگشت

ــلونوییدی قرار گرفته است که از یک س

ــتفاده ــر تاخیر برای تحریک آن اس تایم

می شود.

ــره دار ــور هواخنک پ ــک کندانس ی

ــک موتور فن 75 واتی معمولی دارای ی

ــار باال در آن طوری ــت. کنترل فش اس

ــار ــت که فن را در فش ــده اس تنظیم ش

120Psig وصل و در (10bar) 150Psig

ــتقل (8bar) قطع کند. کنترل فن مس

ــت و در صورت ــور اس از کنترل کمپرس

ــه کار خود ــور کماکان ب ــف کمپرس توق

ادامه خواهد داد.

ــت که حجم نسبتا ریسیور قادر اس

زیادی از مبرد مایع را در خود حفظ کند

و به یک شیشه رویت مجهز شده است.

هنگامی که سطح مایع در شیشه رویت

ــان دهنده پر ــد، نش به میانه آن می رس

ــیور است. یک شیر اطمینان بودن ریس

ــده ــیور نصب ش ــار نیز بر روی ریس فش

(26.5bar) 400Psig است که در فشار

تنظیم شده است. یک شیر تخلیه مایع

ــیور را از طریق یک ــه ریس امکان تخلی

ــتاندارد، فراهم می کند. مهره اتصال اس

ــار بر ــده (رگوالتور) فش یک تنظیم کنن

ــت تا به ــده اس روی کارتل نیز نصب ش

صورت دستی مکش کمپرسور را کنترل

ــار 9.5 آمپر را ــد حداکثر ب ــد تا بتوان کن

ــیر، در موتور محرک فراهم کند. یک ش

ــه (منی فولد) را از واحد مکش چندراه

ــد. این منی فولد ــت منفک می کن بازیاف

ــیلنگ دارد تا چند اتصال ــه مهره ش س

را با قسمت های مختلف سیستم جهت

بازیافت مبرد برقرار کند.

ــمت ــیر باالنس متصل به س یک ش

فشار باال و پایین سیستم را می توان باز

کرد تا:

ــده ــت در بار شبیه سازی ش 1- یونی

ــور تنظیم بار جریان موتور عمل به منظ

کند.

ــد در حالت بی بار ــور بای 2- کمپرس

استارت شود.

ــگام تغییر مبرد، یونیت به 3- در هن

راحتی تخلیه شود.

4- تخلیه دستی هوا

ــیله وس ــه ب ــتم سیس ــار فش

اندازه گیرهای فشار که دارای جداکننده

ــنجیده می شود. ــیرین هستند س گلیس

فیلتر درایر مکش شامل یک هسته است

و به عنوان گیرنده مکشی عمل می کند

ــد مقدار کمی از مبرد مایع از واحد و بای

ــکان می دهد که ــور کند. این امر ام عب

ــده از مبرد، از هر میزان روغن گرفته ش

ــیر تخلیه مکش فیلتر و توسط طریق ش

شیلنگ استاندارد تخلیه شود.

تصویر (9) طرح نمایشی از یک واحد بازیافت مبرد

قطع کن فشار باال و کنترل فن

گیج های فشار باالتنظیم کننده فشار کارتل

گیج فشار پایین

جداکنندهکندانسورروغن

فن کمپرسورکندانسور

شیشه رویت روغن

فیلتر درایر

شیراطمینانشیر سولونویید ولوفشار

مکشریسیور

شیر تخلیه دهش مایع

شیر تخلیه روغن

چندراهه مکششیشه رویت مایع

شیر باالنس

محل شارژ روغن

صفحه 17 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

مقاالتطبقه بندى سيستم سرمايش جذبى از نظر چرخه تغليظ

ماده جاذبدر ژنراتور چیلرهای جذبی انرژی گرمایی

ــازی ماده مبرد از ماده جاذب صرف جداس

می شود که گاهی اوقات این عمل را تغلیظ

ــای ماده جاذب ــاره ای موارد آن را احی و پ

ــم . اینکه این عمل را چه می نامیم می نامی

فعال مورد نظر نیست اما می خواهیم بدانیم

ــده برای این عمل آیا تمامی انرژی صرف ش

ــرد ؟ در ــتفاده قرار می گی ــال مورد اس کام

ــاده چیلرهای لیتیمی دیدیم که چرخه س

ــازی ــار ورودی به ژنراتور موجب جداس بخ

آب از لیتیم بروماید می شود . آب جداشده

از لیتیم بروماید تحت آن دما نمی تواند به

ــد . بنابراین در واقع بخار صورت مایع باش

ــود و ما ــد جدا می ش ــم برومای آب از لیتی

مجبور بودیم برای تقطیر این بخار ، آن را د ر

کند انسور خنک نمود ه و برای تبخیر مجد د

به اواپراتور بفرستیم.

بخار آب جداشده از لیتیم بروماید خود

دارای انرژی گرمایی قابل توجه ای است که

ــتفاده نمود . همین ایده می توان از آن اس

منجر به ساخت چیلرهای جذبی چند اثره

شد . در واقع می توان طی مراحل مختلف

ــرای تغلیظ یا احیای از انرژی بخار مبرد ب

ــرد. در نتیجه این ــتفاده ک ماده جاذب اس

ــتم به انرژی عمل، انرژی ورودی به سیس

ــده و ضریب کارایی خروجی آن نزدیک ش

افزایش می یابد . بر این اساس سیستم های

سرمایش جذبی را می توان در سه گروه یک

اثره، دو اثره و سه اثره طبقه بندی نمود .

ــون، گروه های یک ــیاری از مت در بس

ــان با ــد مرحله ای همس ــه ای یا چن مرحل

ــده ــای یک اثره یا چند اثره تلقی ش گروه ه

ــه جای یکدیگر به کار و این دو اصطالح ب

ــوند. در حالی که دو اصطالح گرفته می ش

ــالف کوچکی در مرحلـه و اثـر دارای اخت

تعریف هستند. اصطالح «اثر» وقتی به کار

ــود که بخواهیم تعداد دفعات گرفته می ش

ــتقیم انرژی ــتقیم و غیرمس ــرات مس تاثی

ــا بخار) را در ــرم - آب داغ ی ورودی (آب گ

ــوان مثال ــر تعیین کنیم. به عن یک چیل

ــار ورودی به یک چیلر تنها چنانچه از بخ

یک بار استفاده نموده و از اثرات مستقیم یا

غیرمستقیم آن برای بارهای بعد در همان

چرخه استفاده نکنیم، می توانیم چیلر را یک

اثره بخوانیم اما چنانچه انرژی ورودی بعد

از ورود به سیستم تاثیرات خود را بر چرخه

ــتقیم تغلیظ گذارده و ما از تاثیرات غیرمس

آن به دفعات جهت عملیات تغلیظ استفاده

کنیم، می توانیم چیلر را دو اثره یا سه اثره

ــرات بیش تر ــداد دفعات با اث ــا حتا با تع ی

بخوانیم. مانند استفاده مجدد از بخار مبرد

ــده از انرژی بخار اولیه ورودی به تولید ش

ــتم اما از آنجا که در چیلرهای چند سیس

اثره، عملیات تغلیظ و تقطیر در دو یا چند

ــط دو یا چند ژنراتور صورت مرحله و توس

ــهوا به این گونه چیلرها، چیلر می گیرد، س

یک یا چند مرحله ای نیز گفته می شود. ــی به کار ــه تنها زمان ــالح مرحل اصطگرفته می شود که در یک دستگاه زوج های ــا دمای متفاوت وجود ــور و ابزوربر ب اواپراتــتم یک ــع سیس ــند. در واق ــته باش داشــتمی است که دارای یک مرحله ای، سیســت و به تبع ــور و ابزوربر اس ــت اواپرات جفــتم دو مرحله ای دارای دو جفت آن، سیســه در دماهای ــت ک ــور و ابزوربر اس اواپراتمتفاوت (اولیه و ثانویه) عمل می کنند. به ــت اواپراتور مرحله عنوان مثال ممکن اساول یک سیستم، عملیات سردسازی را تا رسیدن به یک شرایط دمایی انجام دهد و اواپراتور دوم، ادامه عملیات را تا رساندن به

دمای کمتری به عهده گیرد.سیستم های لیتیمی از نوع یک یا چند ــتم های آمونیاکی از نوع یک یا اثره و سیسچند مرحله ای هستند که در ادامه به آن ها

خواهیم پرداخت.

سیستم سـرمایش جذبی تک اثره لیتیمی

تصاویر (1) و (2) چرخه سرمایش یک ــره را نمایش ــی لیتیمی یک اث چیلر جذبــور و یک ــک ژنرات ــه در آن ی ــد ک می دهکندانسور تنها در یک مرحله از اثرات انرژی ورود ی استفاد ه نمود ه و به ترتیب عملیات

تغلیظ و تقطیر را انجام می دهند . منبع گرمایی چیلرهای تک اثره ، بخار

صفحه 18 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

ــار یا آب گرم است . این گونه چیلرها کم فشــی دارای کم ترین ــان چیلرهای جذب در میبازده و ضریب کارایی هستند اما ساختمان ــاده تر و به تبع آن ارزان تر هستند . آن ها ســک اثره به ــتهالک چیلرهای ی تنش و اســتفاده از بخار کم فشار یا آب گرم، دلیل اســیار کمتر از چیلرهای چند اثره است . بســل د مای پایین و ــه همین دلیل و به د لی بخورد گی شیمیایی کمتر، عمر مفید آن ها بیشتر و هزینه های تعمیر و نگهداری آن ها

کمتر است .ــای یک اثره ــار بخار برای چیلره فشلیتیم برو ماید - آب، کمتر از 15psig و دمای ــانتی گراد آب گرم هم کمتر از 94 درجه ســه ــر گرفت ــت) در نظ ــه فارنهای (200 درجــی این گونه چیلرها ــود . ضریب کارای می شــه ازای هر تن تبرید ــت و ب حداکثر 0.7 اس

ــرمایی ، حداقل (12000btu/hr) ظرفیت س

ــور ژنرات در ــا گرم 18000btu/hr ــد نیازمنهستند . در اینجا بد نیست اشاره کنیم که سه پارامتر مربوط به مقدار گرمای ورودی ــده از طریق برج به ژنراتور ، گرمای خارج شخنک کن و سرمای تولیدشده در اواپراتور ، عوامل تعیین کننده ضریب کارایی هستند . 12 psi چنانچه فشار بخار ورودی به ژنراتورــرج F (4.29°C)°85 و دمای ــای آب ب و دم 44°F(7.6°C) ــرد خروجی از اواپراتور آب ســن 0.65 تا 0.7 ــی بی ــد ، ضریب کارای باشخواهد بود . براین اساس چنانچه چیلری به ظرفیت 500 تن تبرید دارای ضریب کارایی ــه ژنراتور باید ــد ، گرمای ورودی ب 0.7 باش

8571429btu/hr باشد :

(500×12000)/0.7=8571429btu/hr

ــی می تواند با ــدار انرژی حرارت این مق 12psi 9022 پوند در ساعت بخار تحت فشار

یا 1008 گالن در دقیقه آب گرم با دمای 240

ــه اختالف دمای رفت و درجه فارنهایت ک

برگشت آن 17 درجه فارنهایت باشد ، حمل

کند. در این صورت می توان انتظار داشت

ــورد مثال، توان تامین که چیلر یک اثره م

ــته ــن تبرید ظرفیت برودتی را داش 500 ت

باشد.

ــوداری از ــواره و نم ــر (3) طرح تصوی

چگونگی انتقال حرارت را بر اساس نسبت

ــار و دما در نقاط مختلف چرخه جذبی فش

ــاس این ــش می دهد . بر اس ــره نمای یک اث

تصویر، مبرد پس از تبخیر و کاهش دمای

ــرد رفت از دمای t1 به t2 وارد ابزوربر آب س

ــود. در این نقطه از دمای محلول در می ش

ــتقیم با آب برج خنک کن تماس غیر مس

t3 ــای آب برج از ــته و به ازای آن دم کاس

ــی به t4 افزایش می یابد . با این عمل بخش

ــده در اواپراتور به خارج از گرمای گرفته ش

از سیستم منتقل می شود. بعد از عملیات

ــا در ابزوربر ، محلول ــذب و انتقال گرم ج

ــده و ــق در نقطه 12 از ابزوربر خارج ش رقی

وارد مبدل حرارتی می شود . محلول رقیق

ــیر بعد از تبادل گرما با محلول غلیظ و ش

ــده و در نقطه 13 تنظیم از مبدل خارج ش

ــود . مطابق نمودار b دما وارد ژنراتور می ش

ــار محلول در نقطه 13 کمتر از نقطه و فش

ــتفاده از گرمای ــت . در ژنراتور با اس 12 اس

بخار یا آب گرم ، محلول رقیق ، غلیظ شده

ــود . این فرایند و بخار آب از آن جدا می ش

ــیال گرم ورودی از موجب کاهش دمای س

t1 به t2 می شود . محلول خروجی از ژنراتور

ــتری نسبت در نقطه 14 دارای دمای بیش

ــت. محلول غلیظ از نقطه به نقطه 13 اس

ــود و پس از گذر از نقاط 15 14 پمپ می ش

ــر وارد ابزوربر می گردد . دما و و 16 بار دیگ

ــار محلول غلیظ در نقطه 16 (ورودی فش

ــتر از دما و فشار نقطه ابزوربر) بسیار بیش

ــت. 14 (خروجی ژنراتور، قبل از پمپ) اس

ورود آب برج ورود آب برج خنک کن خنک کن کندانسورکندانسور

خروج آب خروج آب برج برج خنک کن خنک کن

ورود و ورود و خروج خروج آب آب سردشدهسردشده

اواپراتوراواپراتور

ابزوربرابزوربر

ژنراتورژنراتور

مبدل حرارتیمبدل حرارتی

پمپ مبرد پمپ مبرد پمپ محلول پمپ محلول

تصویر (1) چرخه سرمایش چیلر جذبی یک اثره با ماده مبرد آب و جاذب لیتیم بروماید

صفحه 19 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

فشارفشار

دمادما

کندانسورکندانسور ژنراتورژنراتور

مبدل حرارتیمبدل حرارتی

اواپراتوراواپراتور ابزوربرابزوربر

بخار مبردبخار مبرد

محلول غلیظمحلول غلیظمحلول رقیقمحلول رقیق

بخار مبردبخار مبرد

مایع مبردمایع مبرد

ــاط 12، 14،13 و 16 مدار به این ترتیب نقگردش محلول را در سمت ابزوربر و ژنراتور پدید می آورند ، که چگونگی نسبت فشار و دمای محلول در آن مطابق نمودار b تصویر

(3) است .ــک اثره ــی لیتیمی ی ــای جذب چیلرهممکن است یک پوسته ای یا دو پوسته ای باشند. تصاویر (4) و (5) به ترتیب نمایشگر ــته ای ــته ای و دو پوس ــان یک پوس چیدم

هستند. در انواع دو پوسته ای امکان جداسازی دو پوسته فوقانی و تحتانی برای سهولت در ــته و در عین حمل و جابه جایی وجود داشــی بخش های مختلف حال تاثیرات حرارتــن جهت انواع ــم کاهش می یابد. از ای برهدو پوسته ای به ویژه در ظرفیت های زیاد از

رواج بیش تری برخوردارند.

سیستم سـرمایش جذبی دو اثره لیتیمی

چیلرهای جذبی دو اثره دارای دو ژنراتور و دو مبدل حرارتی هستند و عملیات تغلیظ ــود . در در آن ها طی دو مرحله انجام می شاین گونه چیلرها بخار آب مبرد که یک بار در ژنراتور و طی عملیات تغلیظ با اخذ گرما از ــده بخار ، تبخیر و از لیتیم بروماید جدا شــت ، خود به عنوان منبع انرژی گرمایی اسجهت تغلیظ مورد استفاده بخش دیگری از ــول رقیق قرار می گیرد . با به کارگیری محلاین روش، نرخ تبخیر افزایش یافته و بازده ــبت به ــب کارایی آن نس ــتم و ضری سیســش قابل توجه ای ــای یک اثره افزای چیلرهپیدا می کند . ضریب کارایی این گونه چیلرها

به طور معمول بین 1.0 تا 1.2 است . ــور ، در چیلرهای جذبی نقش کندانســت و در چیلرهای ــرد اس ــر ماده مب تقطیــره، در واقع ژنراتور دمای کم ، جذبی دو اثفارغ از تغلیظ محلول ، نقشی شبیه به یک

تصویر (3) چرخه سرمایش جذبی در چیلر یک اثره به همراه نمودار نسبت دما و فشار در نقاط مختلف چرخه

اواپراتوراواپراتور ابزوربرابزوربر

آب برج آب برج خنک کن خنک کن (خروجی (خروجی

گرما)گرما)

ورود و ورود و خروج خروج آب آب

سردشدهسردشده

کندانسورکندانسور

مبدل مبدل حرارتیحرارتی

ورود و ورود و خروج خروج

سیال گرمسیال گرم(ورودی (ورودی

ژنراتورژنراتورگرما)گرما)

پمپ مبرد پمپ مبرد پمپ محلول پمپ محلول

آب برج آب برج خنک کن خنک کن

تصویر (2) طرحواره فشار - دما چیلر جذبی یک اثره. در این طرحواره دما و فشار به ترتیب از چپ به راست و از پایین به باال افزایش می یابد.

صفحه 20 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

ــد زیرا با اخذ ــور را نیز بازی می کن کندانس

ــه ای موجبات ــان مبرد ، به گون گرمای نه

ــی آورد . بنابراین در ــر آن را فراهم م تقطی

ــخن گفتن از ــای جذبی دو اثره س چیلره

ــت ــدان دور از واقعی ــور دوم ، چن کندانس

نیست . این د ر حالی است که د ر واقعیت و

به صورت فیزیکی چنین کند انسوری وجود

ند ارد و د ر واقع نقش این کند انسور به عهد ه

همان ژنراتور د مای پایین است.

ــیال در دو ــیر جریان س چگونگی مس

ــه و ثانویه که ژنراتورهای دمای ژنراتور اولی

ــوند ، مبنایی باال و پایین هم خوانده می ش

برای طرح سه گونه مختلف چیلر جذبی دو

اثره است که هر یک از آن ها بر اساس مسیر

ــده اند . چیلر جذبی دو جریان نامگذاری ش

اثره با جریان سـری ، چیلر جذبی دو اثره با

جریان موازی و چیلر جذبی دو اثره با جریان

ــه گانه این گونه موازی معکـوس ، انواع س

چیلرها هستند .

در سیستم های جریان سری ، محلول

ــروج از ابزوربر به ترتیب از ــق بعد از خ رقی

ــدل حرارتی ــی دمای کم ،مب مبدل حرارت

ــاد ، مبدل ــور دمای زی ــاد ، ژنرات دمای زی

ــور دمای کم و ــاد ، ژنرات ــی دمای زی حرارت

ــای کم عبور نموده و به مبدل حرارتی دم

ابزوربر بازمی گردد.

در سیستم های جریان موازی ، محلول

ــده و به طور ــیم ش رقیق به دو بخش تقس

موازی وارد هر دو ژنراتور دمای باال و دمای

پایین می شود .

تصاویر (6) و (7) به ترتیب نمایشگر دو

چرخه چیلر جذبی لیتیمی دو اثره با جریان

ــری و موازی و نمودارهای (8) و (9) هر س

ــانگر نمودار «فشار - دما یک به ترتیب نش

ــری و موازی ــت» چرخه دو اثره س - غلظ

هستند. در چرخه سری مسیر (21) تا (28)

ــیر (28) تا (24) حاوی محلول رقیق و مس

خروج آب برج خنک کننده

ورود و خروج آب سرد شده

ورود آب برج خنک کننده

ژنراتور کندانسور

اواپراتور

پمپ محلول

ابزوربر

سیال گرم کننده

مبدل حرارتی محلول

تصویر (4) چیلر جذبی لیتیمی تک اثره یک پوسته ای

خروج آب برج خنک کننده

ورود و خروج آب سرد شده

ورود آب برج خنک کننده

ژنراتور

کندانسور

اواپراتور

پمپ محلول

ابزوربر

سیال گرم کننده

مبدل حرارتی محلول

تصویر (5) چیلر جذبی لیتیمی تک اثره دو پوسته ای

ــت. ــط اس حاوی محلول با غلظت متوس

ــم یعنی نقطه ــی ژنراتور دمای ک از خروج

ــده (24) تا ورودی ابزوربر محلول غلیظ ش

ــت. در چرخه موازی ــی در جریان اس نهای

ــیرهای (21) تا (28) و (21) هر یک از مس

تا (24) حاوی محلول رقیق هستند و این

ــور دمای زیاد و کم هر یک به طور دو ژنرات

مجزا عملیات غلیظ سازی را انجام می دهند

ــک از ژنراتورها در ــول خروجی هر ی و محل

ورودی مبدل دمای کم با هم مخلوط شده

صفحه 21 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

و از مسیر (25) روانه ابزوربر می شوند.

ــری و ــه جریان س ــر (10) چرخ تصوی

ــا را در چگونگی ــالف آن ه ــوازی و اخت م

مسیر محلول نمایش می دهد . هم چنین ،

ــگر تصاویر (11) و (12) نیز به ترتیب نمایش

طرحواره های ساده ا ی از جریان های سری و

موازی است .

ــری از چرخه ــوع دیگ ــر (13) ن تصوی

سرمایش چیلر جذبی دو اثره از نوع جریان

ــان می دهد که در آن محلول موازی را نش

رقیق خروجی از ابزوربر پس از عبور از مبدل

ــیم ــی دمای پایین به دو بخش تقس حرارت

ــت . یک بخش به طور مستقیم ــده اس ش

ــن و بخش دیگر، ــور دمای پایی وارد ژنرات

پس از عبور از مبدل دمای باال روانه ژنراتور

دمای زیاد می شود و هر دو محلول پس از

عملیات تغلیظ و بازگشت به سمت ابزوربر ،

قبل از ورود مجدد به مبدل حرارتی دمای

پایین با هم مخلوط می شوند .

ــتم جریان موازی معکوس ، در سیس

ــول رقیق ابتدا از طریق مبدل حرارتی محل

دمای پایین وارد ژنراتور دمای پایین شده و

سپس به دو جریان موازی تقسیم می شود.

ــی از آن پس از گذر از مبدل حرارتی بخش

دمای باال وارد ژنراتور دمای باال می شود و

ــمت دیگری از آن در محل مبدل های قس

حرارتی دمای باال و دمای پایین با محلول

ــای پایین ــور دم ــی از ژنرات ــظ خروج غلی

مخلوط می شود . این سیستم کاربرد زیادی

ــتقیم دارد و در چیلرهای جذبی شعله مس

بازده آن نسبت به دو حالت سری و موازی

بیشتر است .

چیلرهای جذبی دو اثره با جریان سری

ــز همچون چیلرهای تک اثره از و موازی نی

ــته ها دارای دو ــر چیدمان و تعداد پوس نظ

ــتند. در نوعی از آن ها، گونه متفاوت هس

ــه گانه ــته ها دوگانه و در انواع دیگر س پوس

مرحله زیادسیال گرم کننده

ژنراتور

مبدل حرارتی مرحله زیاد

مرحله کم

ژنراتور

مبدل حرارتی مرحله کم

ورود آب برج خنک کننده

پمپ محلول

ابزوربر

بخار مبرد

مایع مبرد

خروج آب برج خنک کننده

بخار مبرد

کندانسور

وسیله منبسط کننده

بخار مبرد

ورود و خروج آب سردشده

کمپرسور حرارتی

آب برج خنک کننده

اواپراتور

تصویر (6) چرخه چیلر جذبی دو اثره با جریان سری

مرحله زیادسیال گرم کننده

ژنراتور

ورود

خروج

مبدل حرارتی مرحله زیاد

مرحله کم

ژنراتور

مبدل حرارتی مرحله کم

ورود آب برج خنک کننده

پمپ محلول

ابزوربر

بخار مبرد

مایع مبرد

بخار مبرد

بخار مبرد

خروج آب برج کندانسورخنک کننده

وسیله انبساطی

اواپراتورورود و خروج آب سردشده

کمپرسور حرارتی

آب برج خنک کننده

تصویر (7) چرخه چیلر جذبی دو اثره با جریان موازی

صفحه 22 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

طی مرحله تغلیظ ، بخار آب (مبرد) جداشده

ــور ، به از محلول به جای رفتن به کندانس

ــماره (2) یا ژنراتور دمای پایین محفظه ش

ــی رود ، تا گرمای خود را در اختیار بخش م

ــرار داده و آن را غلیظ دیگری از محلول ق

ــده در ژنراتور دمای کند . محلول غلیظ ش

باال ، پس از گذر از مبدل حرارتی دمای باال

و سپس عبور از مبدل حرارتی دمای پایین

به ابزوربر باز می گردد . در این مرحله دمای

ــانتی گراد (300 درجه محلول 149 درجه س

ــرد نیز تقریبا ــت) و دمای بخار مب فارنهای

همین مقدار است . بنابراین چنین بخاری

ــاوی انرژی گرمایی ــود به قدر کفایت ح خ

ــار بخار ارسالی از ــت . فش برای تغلیظ اس

سوی دیگ 115 پوند بر اینچ مربع مطلق و

دمای آن 174 درجه سانتی گراد (346 درجه

فارنهایت است).

محفظه شماره (2) ، ژنراتور دمای پایین

ــق بخار مبرد ــت که گرمای آن از طری اس

ــوی ژنراتور دمای باال تامین ــالی از س ارس

ــود. محلول رقیق خروجی از ابزوربر می ش

ــذر از مبدل ــپ پس از گ ــط پم ابتدا توس

حرارتی دمای پایین به این ژنراتور فرستاده

ــود . دراین ژنراتور گرمای بخار مبرد می ش

ــده و خود پس از ــرف تغلیظ محلول ش ص

ــی از بخار تقطیر یا چگالش به همراه بخش

ــده وارد کندانسور می شود ، آب تقطیر نش

ــده و به اواپراتور باز گردد . تا کامال تقطیر ش

محلول غلیظ شده نیز از ژنراتور دمای پایین

ــده و دو راه را در پیش می گیرد . ــارج ش خ

بخشی پس از اختالط با محلول غلیظ شده

ــذر از مبدل ــط ژنراتور دمای باال و گ توس

ــود و حرارتی دمای پایین وارد ابزوربر می ش

ــی دیگر نیز توسط پمپ ژنراتور دمای بخش

ــاال پس از گذر از مبدل حرارتی دمای باال ب

ــود تا تغلیظ ــور دمای باال می ش وارد ژنرات

نهایی صورت گیرد . محلول اولیه خروجی

ردمب

ی دما

یظغل

تالریس

ط کخ

یقرق

ید ومام بر

یتی0 ل٪

ب)1 آ

00٪)

ی)تماریلگ

س قیا

(مردمب

ار بخ

ار شف

اواپراتور ابزوربر

دمای محلول

ژنراتور دمای کم

ژنراتور دمای زیاد

کندانسور

توضیح: فرایند گرمایش 21 تا 22 برابر سرمایش از 24 تا 25 فرایند گرمایش 22 تا 26 برابر سرمایش از 28 تا 29

تصویر (8) نمودار فشار- دما - غلظت چرخه چیلر جذبی دو اثره با جریان سری

دمای مبرد

یظغل

تالریس

ط کخ

یقرق

ید ومام بر

یتی0 ل٪

ب)1 آ

00٪)

ی)تماریلگ

س قیا

(مردمب

ار بخ

ار شف

اواپراتورابزوربر

دمای محلول

ژنراتور مرحله کم

ژنراتور مرحله زیادکندانسور

تصویر (9) نمودار فشار- دما- غلظت چرخه چیلر جذبی دو اثره با جریان موازی

ــر (14) و (15) به ترتیب ــتند. تصاوی هس

ــگر چیلرهای جذبی دو اثره جریان نمایش

موازی با دو و سه پوسته هستند.

ــه به تصویر (16) چرخه اینک با توج

کامل یک چیلر جذبی دو اثره از نوع جریان

موازی معکوس را مرور می کنیم .

ــماره ( 1) ــن تصویر، محفظه ش در ای

ژنراتور دمای باال یا ژنراتور اصلی است که

توسط بخار تولیدشده توسط دیگ بخار ،

عملیات تغلیظ محلول را انجام می دهد .

صفحه 23 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

از ابزوربر را می توان محلول رقیق و محلول ــای پایین را محلول ــی از ژنراتور دم خروجــط و محلول خارج شده از با غلظت متوســاال را محلول غلیظ خواند. ژنراتور دمای ببخار آب جداشده از محلول در ژنراتور دمای ــور پایین نیز به طور جداگانه راهی کندانسمی شود تا پس از تقطیر به اواپراتور بازگردد . ــول 82 درجه ــه دمای محل ــن مرحل در ایــانتی گراد (180 درجه فارنهایت) و دمای ســانتی گراد (190 درجه بخار آب 88 درجه س

فارنهایت) است.ــور است ــماره (3) کندانس محفظه شــرد در آن ــر نهایی مب ــات تقطی ــه عملی کصورت می گیرد . در این مرحله دمای مبرد ( بخارآب) 38 درجه سانتی گراد (100 درجه ــای آب ورودی و خروجی ــت) و دم فارنهایــه ترتیب 34 و 36 درجه برج خنک کننده بسانتی گراد (93 و 97 درجه فارنهایت) است.

ــت ــماره (4) اواپراتور اس ــه ش محفظــرای تبرید در ــات اصلی تبخیر ب که عملیــای آب ورودی و ــورت می گیرد . دم آن صخروجی کویل که باید توسط فرایند تبخیر در اواپراتور خنک شود، می تواند به ترتیب ــانتی گراد (44 و 54 درجه ــه س 12 و 7 درج

فارنهایت) باشد . در این وضعیت دمای آب

ژنراتور ژنراتور دمای باال دمای باال

ژنراتور دمای پایینژنراتور دمای پایین

کندانسورکندانسور

اواپراتوراواپراتور

ابزوربرابزوربر

ژنراتور ژنراتور دمای باال دمای باال

مبدل حرارتی دمای کممبدل حرارتی دمای کم

مبدل حرارتی دمای زیاد مبدل حرارتی دمای زیاد

جریان موازیجریان موازی

جریان سریجریان سری

تصویر (10) چرخه جریان سری و موازی در چیلر جذبی دو اثره

تصویر (11) طرحواره فشار - د ما جریان سری در چیلر دو اثره

مبد ل مبد ل دمای دمای زیادزیاد

مبد ل مبد ل دمای کم دمای کم

ژنراتور ژنراتور دمای زیاد دمای زیاد

ژنراتور ژنراتور دمای کم دمای کم

اواپراتوراواپراتورابزوربرابزوربر

کندانسور کندانسور دمای دمای کم کم

کندانسور کندانسور دمای زیاد دمای زیاد

ژنراتور ژنراتور دمای دمای زیاد زیاد

ژنراتور ژنراتور دمای دمای کم کم

اواپراتوراواپراتورابزوربرابزوربر

کندانسور کندانسور دمای کم دمای کم

کندانسور دمای زیاد کندانسور دمای زیاد

جریان سری - محلول با دمای کم جریان سری - محلول با دمای کم جریان سری - محلول با دمای زیاد جریان سری - محلول با دمای زیاد

مبرد که توسط پمپ در فضای اواپراتور و از ــانک ها پاشیده می شود 6 درجه طریق افشــه فارنهایت) خواهد ــانتی گراد (42 درج س

بود.محفظه شماره (5) ابزوربر است . ابزوربر ــتر بخار آب برای جذب هر چه بهتر و بیشــده در اواپراتور مجهز به کویل آب تولید شــرد متصل به برج خنک کننده است که ســروج آن باید به ترتیب 29 ــای ورود و خ دم

ــه ــانتی گراد (85 و 93 درج ــه س و 34 درجــد. دمای محلول و خروجی فارنهایت) باشــانتی گراد (95 ــم 35 درجه س ــر ه از ابزوربدرجه فارنهایت) است. همان گونه که قبال ــد، در این مدل چیلر جذبی، نیز اشاره شمحلول خروجی ابتدا به ژنراتور دمای پایین

می رود .پمپ شماره (6) پمپ ابزوربر است که ــوی دو ژنراتور ــالی از س محلول غلیظ ارس

صفحه 24 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

ــن مدل از چیلر ــوند . در ای و ابزوربر می شجذبی، از مبدل سومی تحت عنوان مبدل ــده است . در این چگالیده نیز استفاده شــی از محلول خروجی از ژنراتور مبدل بخشــاال با آب ــه ژنراتور دمای ب ــای پایین ب دمحاصل از تقطیر بخار ارسالی از سوی دیگ ــرارت نموده و ضمن (چگالیده) تبادل حاخذ گرما از چگالیده و کمک به تقطیر هر چه بهتر آن ، خود نیز قبل از ورود به ژنراتور

دمای باال ، گرم تر می شود .

مقایسه چیلرهای یک و دو اثره لیتیمیــاره ــه که پیش از این نیز اش همان گونشد ، ضریب کارایی چیلرهای دو اثره نسبت به چیلرهای یک اثره بیشتر است اما به دلیل ــیار باالتر و همچنین دمای فشار بخار بســتر ، دارای خورد گی شد ید تر عملیاتی بیشــتری هم هست . ــتهالک بیش و تنش و اســاختاری و الزام به استفاده از پیچیدگی سمصالح مقاوم تر در مقابل فشار و دمای باال ، این چیلرها را گران تر و هزینه های راهبری ــتر از ــر و نگهداری آن ها را نیز بیش و تعمی

چیلرهای جذبی یک اثره نموده است . جد ول (1) شرایط د و گونه چیلر جذبی یک و د و اثره لیتیمی را د ر مقایسه با یکد یگر

نشان می دهد.

سیستم سرمایش جذبی سه اثره لیتیمی

امکان ساخت چیلرهای جذبی سه اثره ــه ژنراتور به ترتیب در دمای که در آن ها ســم کار می کنند وجود ــط و ک ــاد ، متوس زیدارد . این نوع چیلر شکل توسعه یافته ای از ــت اما تولید و عرضه چیلرهای دو اثره اســی مالحظات اقتصادی رایج آن بنا به برخــده. به لحاظ نظری ضریب کارایی این نش

نوع چیلرها بین 1.4 تا 1.6 است. ــه اثره ــرد چیلرهای س ــه عملک فاصلنسبت به چیلرهای دو اثره کمتر از فاصله

1

2

43

5

6

7

8

9

10

11

12

13 14

15

16

17

18

19

2122

2423

25

26

28 27

ژنراتور دمای زیاد ژنراتور دمای زیاد

ژنراتور ژنراتور دمای کم دمای کم

اواپراتوراواپراتورابزوربرابزوربر

کندانسور دمای کم کندانسور دمای کم

کندانسور کندانسور دمای زیاد دمای زیاد

جریان موازی جریان موازی

تصویر (12) طرحواره فشار - د ما جریان موازی در چیلر دو اثره

LCD

TC

خروج آب برج خروج آب برج خنک کن خنک کن

کندانسورکندانسور

ژنراتور دمای ژنراتور دمای کم کم

اواپراتوراواپراتور

بخار یا آب بخار یا آب گرم گرم

ابزوربرابزوربر

مبدل حرارتی مبدل حرارتی دمای کم دمای کم پمپ پمپ محلول محلول پمپ پمپ مبرد مبرد

مبدل حرارتی مبدل حرارتی محلول چگالیده محلول چگالیده

مبدل حرارتی دمای مبدل حرارتی دمای زیاد زیاد

صفحه پاره شوندهصفحه پاره شونده

لیتیم لیتیم بروماید بروماید مایع مبرد مایع مبرد غلیظ غلیظ

لیتیم لیتیم بروماید بروماید رقیق رقیق

ورود ورود آب برج آب برج خنک کن خنک کن

ورود ورود آب برج آب برج خنک کنخنک کن

ژنراتور د مای زیادژنراتور د مای زیاد

تصویر (13) چرخه سرمایش در چیلر جذبی دو اثره از نوع جریان موازی

دمای باال و پایین را از طریق افشانک ها به

داخل ابزوربر می راند . دمای محلول ورودی

ــانتی گراد (112 درجه به پمپ 44 درجه س

فارنهایت) است.

ــماره (7) ــا ش ــی ب ــای حرارت مبدل ه

ــده اند که هر یک در مرحله ای مشخص ش

ــای محلول در ــدن دم موجب متعادل ش

ــا ــی ژنراتوره ــیرهای ورودی و خروج مس

صفحه 25 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

ــه چیلرهای ــبت ب ــای دو اثره نس چیلرهــت ، از همین رو و به دلیل لزوم تک اثره اسافزایش دمای بخار ورودی به ژنراتور دمای ــبت چیلرهای دو اثره و تبعات زیاد به نس

ــیار ــایندی همچون خورندگی بس ناخوشزیاد و ضرورت استفاده از مصالح مقاوم تر ــاخت می انجامد ، که به افزایش مخارج ساستفاده از این نوع چیلر چندان رایج نشده

است .

سیسـتم جذبـی آمونیاکی یک و چند مرحله ای

ــی از نظر اثرات ــتم های آمونیاک سیســه گروه های مختلف یک یا انرژی ورودی بچند اثره تقسیم نمی شوند اما از نظر مراحل کار سردسازی در دو گروه عمده یک یا چند مرحله ای طبقه بندی می شوند. در نوع یک ــک اواپراتور و ــتم دارای ی مرحله ای سیسیک ابزوربر است اما در انواع دو مرحله ای، ــور و دو ابزوربر بهره ــتم از دو اواپرات سیســازی در دو مرحله گرفته و عملیات سردســود. از این با دماهای متفاوت انجام می شــارت «اثر» و ــا به تعریفی که از عب رو و بنــد، این نوع سیستم ها را «مرحله» ارایه شنه بر مبنای اثر بلکه بر مبنای تعداد مراحل به انواع یک یا چند مرحله ای دسته بندی

می کنند.همانگونه که قبال نیز اشاره شد، ژنراتور ــتم های جذبی به همراه هم و ابزوربر سیسنقش یک کمپرسور حرارتی را به عهده دارند که بخار مبرد از سمت اواپراتور به آن وارد و با فشار باالتر از آن خارج و به سمت کندانسور روانه می شود. سیستم های جذبی آمونیاکی

نیز از این قاعده مستثنی نیستند.

سیسـتم جذبی آمونیاکی یک مرحله ای

ــگر نمایش (15) ــر تصویچرخه سیستم جذبی آمونیاکی ــت که در آن یک مرحله ای اســر و ژنراتور به ــه ابزورب مجموعــور حرارتی عنوان یک کمپرس

معرفی شد ه اند. ــیر ورود مسـیر (1)، مسبخار مبرد (آمونیاک) به ابزوربر ــور حرارتی و مجموعه کمپرس

است.

تصویر (14) طرحواره چیلر جذبی لیتیمی دو اثره جریان موازی با دو پوسته

مبدل حرارتی مرحله زیاد

ژنراتور مرحله کم

مبدل حرارتی مرحله کم اواپراتور

مایع مبرد

محلول جاذب

پمپ محلول

ابزوربر

ژنراتور مرحله زیاد

سیال گرم کننده

مایع مبرد

خروج آب برج خنک کننده

کندانسور ورود و خروج آب سرد شده

ورود آب برج خنک کننده

سیستم لیتیمی دو اثرهسیستم لیتیمی تک اثره

psig (kPa) ،(120-110) 145-65(205-135) 15-5فشار بخار ورودی

°F(°C) ،(185-175) 365-305(120-110) 250-225دمای بخار ورودی

°F(°C) ،(205-155) 400-310(150-115) 300-240دمای آب داغ ورودی

°F(°C) ،(27-4) 80-40(38-4) 100-40دمای آب سرد خروجی

1.2-0.70.9-0.6ضریب کارایی

دبی آب برج خنک کننده gpm/ton (L/s.kWT)

2.45-6.0 (0.04-0.1)1.8-4.5 (0.03-0.08)

نیاز الکتریکیkW/ton (kW/kWT)

0.012-0.030 (0.003-0.009)0.015-0.021 (0.004-0.006)

جدول (1) مقایسه چیلرهای جذبی یک و دو اثره لیتیمی

صفحه 26 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

مسیر (2)، نقطه خروجی از کمپرسور حرارتی به سمت کندانسور است.

در مجموعه کمپرسور حرارتی، محلول ــاک) و جاذب (آب) از ضعیف مبرد (آمونیابزوربر خارج شده و به کمک پمپ محلول به بخش یکسوسازی که همچون یک ستون تقطیر عمل می کند روانه شده و با از دست

دادن مقداری آب وارد ژنراتور می شود. ــه (1) دما مسـیر (1)- (20)، در نقطــاک) خروجی از ــار بخار مبرد (آمونی و فشــور اواپراتور برای ورود به مجموعه کمپرس

حرارتی کم است. ــه (20) مسـیر (20)- (21)، از نقطــه همراه آب ــا (20A) مبرد (آمونیاک) ب تــار مبرد ــر بخ ــت. در ابزورب ــاذب) اس (جــا آزاد می کند که ــده مقداری گرم جذب شــط آب برج خنک کننده دفع این گرما توس

می شود (20).ــاک به ــف آب و آمونی ــول ضعی محلــده و روش ثقلی وارد مخزن جمع آوری شسپس در مسیر (21) در سمت مکش پمپ

محلول قرار می گیرد. ــه (21)، مسـیر (21)- (22)، از نقطــک پمپ به بخش ــول ضعیف به کم محلــود. در ــازی ژنراتور منتقل می ش یکسوسعین حال پمپ اختالف فشاری را در سمت ــر و ورودی ژنراتور به وجود خروجی ابزوربمی آورد. در همین مسیر محلول ضعیف از مبدل حرارتی نیز عبور نموده و قبل از ورود ــط آب (جاذب) ــه ژنراتور تا حدودی توس ب

خروجی از ژنراتور پیش گرم می شود. (25) -(24) -(23) -(22) مسـیر ــه (22) و (22) - (23) - (26)، در نقطمحلول ضعیف (آمونیاک و آب) وارد ستون

یکسوسازی شده و تحت تاثیر گرمای ژنراتور ــی از آب و آمونیاک از هم جدا شده و بخشــازی در ژنراتور انجام عملیات اصلی جداســیر ــار آب و آمونیاک در مس ــود. بخ می شــده و بار دیگر وارد (24) از ژنراتور خارج شستون یکسوسازی می شود. عملیات نهایی ــازی آب (جاذب) و مبرد (آمونیاک) جداســده و بخار آمونیاک ــر انجام ش در رکتی فایبدون آب روانه کندانسور می شود و از سوی دیگر آب جداشده از آمونیاک از مسیر (26)

از ژنراتور خارج می شود. مقداری آمونیاک مایع بدون آب نیز به کمک پمپ باز جریان وارد قسمت فوقانی

ستون یکسوسازی می شود. در نهایت بخار آمونیاک به عنوان ماده مبرد تحت فشار و دمای باال در مسیر (2) از کمپرسور حرارتی خارج شده و جهت تقطیر ــود. جزییات ستون ــور می ش وارد کندانســازی در تصویر (16) قابل مشاهده یکسوس

است. ــه (26) مسـیر (26)- (27)، در نقطــرد) از ژنراتور ــاذب بدون مب ــاده ج آب (مــده و پس از گذر از مبدل حرارتی، خارج شــیر (27) به ابزوربر پیش سرد شده و از مس

باز می گردد. مسیر (27)- (22)، در نقطه (27) ماده ــس از گذر از ــبتا خالص پ جاذب (آب) نســار و منبسط شدن اوریفیس و کاهش فشــود و این در حالی است وارد ابزوربر می شکه قبال توسط مبدل حرارتی به اندازه کافی پیش سرد شده است. بنابراین در اثر گذر از اوریفیس به صورت ناگهانی تبخیر نخواهد

شد.

سیستم جذبی آمونیاکی دو مرحله ایــواره ای از ــگر طرح تصویر (17) نمایشچرخه سیستم جذبی آمونیاکی دو مرحله ای ــت که در آن از دو اواپراتور دمای کم و اس

بخار مبرد

ژنراتور مرحله زیاد

مبدل حرارتی مرحله زیاد

ورود آب برج خنک کننده

مبدل حرارتی مرحله کم

مایع مبرد

محلول جاذب

مایع مبرد

پمپ محلول

ابزوربراواپراتور

ورود و خروج آب سرد شده

خروج آب برج خنک کنده

کندانسور

تصویر (15) چرخه سیستم جذبی آمونیاک - آب یک مرحله ای

صفحه 27 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

ژنراتور دمای ژنراتور دمای کم کم

اواپراتوراواپراتور

ابزوربرابزوربر

سیستم تخلیه هوا و سیستم تخلیه هوا و گازهای غیرقابل تقطیرگازهای غیرقابل تقطیر

آب سردشدهآب سردشده

مخزن جمع مخزن جمع آب برج آب برج آوری مبردآوری مبرد

خنک کن خنک کن

پمپ ژنراتور دمای کم پمپ ژنراتور دمای کم

پمپ پمپ محلول محلول

مبدل مبدل حرارتی حرارتی دمای دمای کمکم

اداکتور اداکتور

مبدل مبدل حرارتی حرارتی

دمای زیاددمای زیاد

پمپ پمپ ژنراتور ژنراتور

دمای زیاد دمای زیاد

ژنراتور دمای ژنراتور دمای زیاد با تغذیه زیاد با تغذیه بخار پمپبخار پمپ

مبدل مبدل حرارتی حرارتی

محلول و محلول و چگالیده چگالیده

کندانسورکندانسور

تصویر (16) جزییات ستون یکسوسازی ژنراتور در سیستم جذبی آمونیاکی

تصویر (17) چرخه سیستم جذبی آمونیاک - آب دو مرحله ای

بخار آمونیاک بدون آب

ابزوربر دمای زیاد

ن توس

زیسا

سویک

پمپ باز جریانبخار

آمونیاک/ آب

سیال گرم کننده

کندانسورورود آب برج خنک کننده

مخزن جمع آوری آمونیاک

محلول جاذب ضعیف

محلول جاذب قوی

محلول جاذب ضعیف

مبدل حرارتی محلول

اوریفیس

خروج آب برج خنک کننده

ابزوربر دمای کم

پمپ محلول

محلول جاذب ضعیف

پمپ محلول

کنیا

موع آ

مای

وسیله انبساطی

مبدل حرارتی

کنیا

مور آخا

ب

اواپراتور دمای زیاد

ورود و خروج سیال سرد شده

کمپرسور حرارتی

اواپراتور دمای کم

ــتفاده زیاد و دو ابزوربر دمای کم و زیاد اس

شده است.

در این چرخه دو اواپراتور و دو ابزوربر در

ــی هم قرار گرفته و هر جفت از اواپراتور و پ

ابزوربرها دما را به حد مشخصی می رسانند.

ــتم نیز ــات در این سیس چرخه عملی

ــابه سیستم یک مرحله ای است بسیار مش

ــوارد پیش گفته در این مورد نیز و همان م

صادق است. در این سیستم اواپراتور دمای

ــق اواپراتور ــی از طری ــم به صورت ترتیب ک

ــر یک از ــود و ه ــای زیاد تغذیه می ش دم

ابزوربرهای دمای کم و زیاد نیز به ترتیب با

اواپراتورهای دمای کم و زیاد مرتبط هستند

ــن حال دو ابزوربر دمای کم و زیاد و در عی

ــز به دنبال هم بوده و محلول ضعیف به نی

ــر دمای کم به ابزوربر کمک پمپ از ابزورب

ــتاده می شود و از آنجا و در دمای زیاد فرس

ــپ محلول دوم ــیر (21) به کمک پم مس

راهی ژنراتور می شود.

صفحه 28 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

تخصصى

سيستم هاى توزيع هيدرونيكکاربردهای توصیه شده

در سیستم های جریان متغیر باید

VSD ــر یا ــرعت متغی از پمپ های س

استفاده شود. البته در این سیستم ها

باید مسایلی از قبیل اغتشاش جریان

ــای پره دار در ــیال در داخل لوله ه س

ــتان مورد توجه قرار گیرد. فصل زمس

ــی ــی سرمایش ــتم های لوله کش سیس

ــد ــک روکار بای ــی هیدرونی و گرمایش

ــری تصمیم گی ــوند. ش ــق کاری عای

ــتقرار اجزای سیستم درباره نحوه اس

گرمایشی/سرمایشی مانند رادیاتورها،

ــای کفی، ــقفی، دریچه ه صفحات س

ــد در ــره بای ــا و غی ــا، چیلره دیگ ه

ــل ابتدایی پروژه انجام گیرد. در مراح

ــتفاده از اطالعات ــه بعد، با اس مرحل

ــه نقش ــاده ترین س ــده، جمع آوری ش

ــی به منظور کاهش سیستم لوله کش

ــه، خم ها و ــواد اولی ــار و م افت فش

ــود. در صورتی ــاالت باید تهیه ش اتص

ــتفاده از لوله های با قطر که امکان اس

ــد، اندازه ــته باش ــتر وجود داش بیش

ــاز و هزینه ــاژ مورد نی ــزات پمپ تجهی

مصرفی سیستم کاهش می یابد.

شرح جزییات سیستمــده ای از انرژی مصرفی بخش عم

سیستم برای توزیع آب در سیستم های

گرمایشی و سرمایشی صرف می شود.

سرمایشی/ ــتم سیس صحیح طراحی

گرمایشی در نهایت موجب صرفه جویی

ــرف انرژی و کاهش هزینه های در مص

ــتم می شود. متاسفانه در جاری سیس

سیستم های هیدرونیک گاهی به جای

ــری روش های نوین طراحی، به کارگی

ــداول که ــی و مت ــای قدیم از روش ه

ــت ــا بهترین روش طراحی نیس لزوم

ــود. بنابراین، فرایند ــتفاده می ش اس

ــک هیدرونی ــتم های سیس ــی طراح

ــادگی انجام ــرعت و س معموال به س

ــت آمده ــی نتیجه به دس ــود ول می ش

همواره از نظر مصرف انرژی و مسایل

تصویر (1) سیستم لوله کشی و پمپ های آب

مکان های قابل استفادهکالس های درس

کتابخانهسالن های چندمنظوره / سالن های سلف

سالن ورزشسرسراها

بخش اداریتوالت ها

سایر بخش ها

شرایط آب و هواییساحلی گرم

ساحلی معتدلمرکزی

کوهستانیگرم و خشک

در کدام مرحله پروژه باید مورد توجه قرار گیرد:

برنامه ریزیآماده سازی طرحواره ها

مرحله طراحیتهیه اسناد مناقصه

ساختراه اندازی اولیه

بهره برداری نهایی

صفحه 29 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

ــت. به طور ــن نیس ــادی بهتری اقتص

ــع هیدرونیک ــتم های توزی کلی سیس

از قسمت های مختلفی مانند لوله ها،

ــره، پمپ ها و اتصاالت، مخازن ذخی

شیرها تشکیل می شوند.

قابلیت اجرادر هیدرونیک توزیع سیستم های

تمامی مناطق قابل استفاده هستند.

کدهای اجراییاز ــوم صد و بیست و س ــد بن در ●تبصره بیست وچهارم از کد ساختمانی

ــکا جزییات ــای آمری ــت کالیفرنی ایال

ــی لوله کش ــق کاری عای ــا ب ــط مرتب

ــتم های هیدرونیک مطرح شده سیس

است.

ANSI/ASHRAE/ در استاندارد ●IESNA 90.1 جزییات مرتبط با اندازه

ــتم های ــورد نیاز سیس ــای م پمپ ه

هیدرونیک ارایه شده است.

● در تبصره بیست و چهارم از کد آمریکا کالیفرنیای ایالت ــاختمانی س

مالحظات سازه ای سیستم های توزیع

ــرزه ای مورد ــک از دیدگاه ل هیدرونی

بررسی قرار گرفته است.

الزامات طراحی یکپارچههیدرونیک ــع توزی ــتم های سیس

ــب طراحی ــی جوان ــا تمام ــا ب تقریب

ــاط ــاختمان ها در ارتب ــاخت س و س

ــتند. پیمانکار لوله کشی سیستم هس

ــت یابی به تهویه مطبوع به منظور دس

حداکثر راندمان و بهره وری ممکن باید

ــاخت، در تمامی مراحل طراحی و س

ــی ــد. طراح ــته باش ــارکت داش مش

ــتم سرمایشی و اجزای مختلف سیس

گرمایشی شامل گرمکن های قرنیزی،

ــقفی، چیلرها، دیگ ها و صفحات س

سایر اجزای سیستم باید طوری انجام

ــواد اولیه ــن کاهش م ــود که ضم ش

مورد نیاز، صرفه جویی چشمگیری در

ــورت پذیرد. طراحی مصرف انرژی ص

سیستم لوله کشی باید با حداکثر طول

مستقیم انجام شود. رعایت این نکته

عالوه بر کاهش مصرف انرژی، فرایند

ــی را نیز ــتم لوله کش عایق کاری سیس

تسهیل می کند.

هزینه و بهره وریــتم های توزیع ــه اولیه سیس هزین

ــی مانند تعداد، هیدرونیک به عوامل

اندازه و نوع سیستم لوله کشی، شیرها

ــتگی دارد. هزینه اولیه و پمپ ها بس

ــتم ها را می توان با طراحی این سیس

ــزای مختلف ــح اج ــای صحی و جانم

ــاند. هنگام ــه حداقل رس ــتم ب سیس

ــتم باید ــی هزینه کارکرد سیس ارزیاب

ــت که هزینه ــن نکته توجه داش به ای

ــطه افزایش قطر مضاعفی که به واس

ــی به پروژه تحمیل ــتم لوله کش سیس

ــه ای که به ــود، با کاهش هزین می ش

واسطه به کارگیری سیستم های پمپاژ

کوچک تر کسر می شود جبران خواهد

شد.

مزایاو ــدازه ان ــح صحی ــن تعیی ●ــتم توزیع ــب سیس ــق کاری مناس عای

ــرد آرام و پربازده ــک، عملک هیدرونی

ــتم هیدرونیک با حداقل هزینه سیس

را به همراه خواهد داشت.

لوله های ــح صحی ــق کاری عای ●ــت الزامات کدها، روکار، ضمن رعای

ــرژی و ــرف ان ــش مص ــب کاه موج

هزینه های جاری سیستم می شود.

● افزایش قطر سیستم لوله کشی، ــاژ آب در ــاز برای پمپ ــوان مورد نی ت

ــمگیری ــزان چش ــه می ــتم را ب سیس

ــر به ــار س ــش می دهد. افت فش کاه

ــا و ــداره لوله ه ــکاک ج ــل اصط دلی

سیستم لوله کشی، نسبت به قطر لوله

با توان پنجم تغییر می کند.

ــردن اندازه ــاب ک ــزرگ انتخ ● بلوله ها، موجب می شود امکان توسعه

ــاد وقفه در ــدون ایج ــتم ب آتی سیس

عملکرد آن امکان پذیر باشد.

ابزارهای طراحیلوله کشی ــتم سیس طراحی برای

ــوان از نرم افزارهای ــک می ت هیدرونی

CAD استفاده کرد. در کتاب راهنمای

روش ــز نی ASHRAE Fundamentals

ــتم لوله کشی تعیین افت فشار سیس

مطرح شده است.

ــه باید ــر لول ــاب قط ــرای انتخ ب

مالحظات زیر در نظر گرفته شود:

● موقعیت لوله در سیستمــتم ــه نصب سیس ــه اولی ● هزین

لوله کشی

ــامل ــتم پمپاژ ش ــه سیس ● هزینهزینه اولیه و انرژی مصرفی

ــط با خوردگی ● مالحظات مرتبسیستم

● مالحظات مربوط به سروصدا● محدودیت های معماری● محدودیت های اقتصادی

جزییات طراحی

مدارهای لوله کشیــی به طور کلی، مدارهای لوله کش

ــای یکی از چهار روش زیر اجرا بر مبن

صفحه 30 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

می شوند:

1- لوله کشی سری

2- لوله کشی سری معکوس

3- لوله کشی موازی مستقیم

ــت ــی موازی با برگش 4 - لوله کش

معکوس

در ــری س ــی لوله کش ــای مداره

ــای تک لوله ای قرار دارند گروه مداره

ــیوه ــاده ترین و کم هزینه ترین ش و س

طراحی به شمار می روند. سیستم های

لوله کشی سری و سری معکوس برای

ــای باال ــا اختالف دم ــی ب کاربردهای

ــه تنها ــتند. هر چند ک ــب هس مناس

ــوس کنترل ــری معک در مدارهای س

ــت. مزیت ــار امکان پذیر اس مجزای ب

ــی موازی نسبت به مدارهای لوله کش

ــت که دمای آب سایر روش ها آن اس

ــعاب ها با یکدیگر رفت در تمامی انش

ــبکه های برابر خواهد بود. باالنس ش

لوله کشی با برگشت مستقیم به دلیل

طول مختلف مدارهای انشعاب آن به

سادگی امکان پذیر نیست. شبکه های

ــوس با ــت معک ــا برگش ــی ب لوله کش

ــا برابر ــول تقریب ــعاب هایی با ط انش

ــای موازی ــوند. مداره طراحی می ش

در گروه سیستم های دو لوله ای جای

می گیرند.

ــتم های سیس اتصال ــورت ص در

ــش، ــزات مرتع ــه تجهی ــی ب لوله کش

ــتم های لوله کشی که معموال در سیس

ــا 30ft از این تجهیزات ــه 25ft ت فاصل

ــز به لرزه گیری ــرار دارند، باید مجه ق

ــتاتیک ــا خیز اس ــوع و ب ــان ن از هم

ــرعت جریان سیال یکسان باشند. س

در داخل سیستم های لوله کشی برای

ــای 2in و کوچک تر حداکثر باید لوله ه

4fps باشد. سرعت توصیه شده جریان

آب برای لوله های بزرگ تر 6fps است.

حداکثر فشار تجهیزات لوله کشی باید

50psig باشد.

شیرهاــتم ها ــه طور کلی، در این سیس ب

ــیرهای کنترل دو راهه و سه راهه ش

ــبت به ــیال نس برای کنترل جریان س

ــتفاده قرار می گیرند. شیر بار مورد اس

ــدت جریان سیال کنترل دو راهه، ش

را به گونه ای تنظیم می کند که شدت

جریان سیال قابلیت تامین بار موجود

را داشته باشد. در شیرهای سه راهه

ــبت ــیال نس ــرای تنظیم جریان س ب

ــتفاده ــیر میان بر اس به بار از یک مس

می شود. به این ترتیب، تنها مقدار آب

مورد نیاز برای تامین بار از شیر عبور

کرده و بقیه آن از مسیر کنارگذر عبور

ــیرهای سه ــتفاده از ش می کند. با اس

راهه امکان تنظیم جریان ثابت سیال

نسبت به بار وجود خواهد داشت. در

ــیرهای کنترل ــتفاده از ش صورت اس

ــرعت ــه به همراه پمپ های س دو راه

ــل توجهی در متغیر، صرفه جویی قاب

انرژی سیستم ایجاد خواهد شد. برای

ــیرهای ــیرهای باالنس و ش تمامی ش

ــیرهای توپی یا ــازی باید از ش مجزاس

ــتفاده شود. از شیرهای پروانه ای اس

مزایای این شیرها می توان به قابلیت

ــار کم و هزینه اطمینان باال، افت فش

پایین اشاره کرد.

پمپ هاــز مرک از ــز گری ــای پمپ ه

ــتفاده متداول ترین پمپ های مورد اس

ــک ــع هیدرونی ــتم های توزی در سیس

ــای ــری پمپ ه ــه کارگی ــتند. ب هس

ــرعت متغیر، عالوه بر ساده سازی س

ــتم توزیع، هزینه انرژی مصرفی سیس

ــمگیری کاهش ــز به میزان چش را نی

ــپ با ــی پم ــوان الکتریک ــد. ت می ده

ــه دارد. ــپ رابط ــرعت پم مکعب س

ــن پمپ ها در ــتفاده از ای بنابراین اس

ساختمان هایی که بار متغیری دارند،

ــی را در انرژی صرفه جویی قابل توجه

ــراه خواهد ــتم به هم ــی سیس مصرف

ــت. به کارگیری شیرهای باالنس داش

ــان متغیر مجهز ــبکه های جری در ش

ــرعت متغیر ضرورتی ــه پمپ های س ب

ــتم ها صرفا از ــن سیس ــدارد و در ای ن

ــتفاده ــاده اس ــیر دو راهه س ــک ش ی

ــتم های مجهز به ــود. در سیس می ش

کنترل کننده های تنظیم مجدد دمای

ــور جلوگیری ــه منظ ــوای رفت، ب ه

ــرف انرژی در ــش بی رویه مص از افزای

ــرای ــتم، ب ــدازی سیس ــگام راه ان هن

ــرعت پمپ یک پیچ تنظیم تنظیم س

در نظر گرفته می شود.

ــاب ــم از کت ــل چهل و هفت در فص

ASHRAE Application ــای راهنم

ــا انتقال ــات مرتبط ب 2003، مالحظ

ــه تهوی ــتم های سیس در ــات ارتعاش

ــروح مورد بررسی مطبوع به طور مش

قرار گرفته است.

سیستم های دو دماییــتفاده از ــه اس ــی ک در کاربردهای

ــی و سرمایشی ــتم های گرمایش سیس

ــوان از آرایش ــت، می ت ــروری اس ض

ــار ــا چه ــه ای ی ــتم های دو لول سیس

ــت مورد ــرای تامین ظرفی ــه ای ب لول

ــتم های ــتفاده کرد. در سیس نیاز اس

ــار باید به صورت ــه ای، تمام ب دو لول

ــی باشد. بدین ــی یا گرمایش سرمایش

صفحه 31 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

ــتم ها امکان ــن سیس ــا که در ای معن

ــتم های ــان از سیس ــتفاده همزم اس

ــی وجود ندارد. ــی و گرمایش سرمایش

ــتم ــالوه بر آن، تغییر کاربری سیس ع

ــی ــی به گرمایش از وضعیت سرمایش

ــت و ــس فرایند زمان بری اس و بالعک

ــرف انرژی ــمگیر مص ــا افزایش چش ب

ــاختار ــتم همراه خواهد بود. س سیس

ــی ــه ای کم ــار لول ــتم های چه سیس

ــتم های دو لوله ای پیچیده تر از سیس

ــت، ولی در این سیستم ها امکان اس

استفاده همزمان از سیستم سرمایشی

ــود دارد. بنابراین در ــی وج و گرمایش

ــه تغییر دایمی وضعیت کاربردهایی ک

ــت، به ــتم ضروری اس کاربری سیس

ــار لوله ای ــتم های چه کارگیری سیس

ارجحیت دارد.

مخزن انبساطتنها بسته لوله کشی سیستم های

ــاط ــه یک مخزن انبس ــد مجهز ب بای

ــد در ــاط بای ــازن انبس ــند. مخ باش

ــی تعبیه ــن نقطه مدار لوله کش باالتری

شوند.

هواگیریــایر گازهای ــرای تخلیه هوا و س ب

ــی لوله کش ــتم سیس در ــوس محب

می توان از شیرهای هواگیری دستی یا

ــتفاده کرد. عدم هواگیری خودکار اس

ــتم های هیدرونیک با مشکالتی سیس

ــروصدا و کاهش از قبیل خوردگی، س

ــتم پمپاژ همراه خواهد ظرفیت سیس

بود.

عایق کاریــبکه ــی و اجرای صحیح ش طراح

ــق کاری آن را ــی، فرایند عای لوله کش

ــهیل ــزان قابل توجهی تس ــز به می نی

ــوارد، عایق کاری می کند. در برخی م

ــی فراتر از الزامات ــتم لوله کش سیس

مطرح شده در کدها از نظر اقتصادی

مقرون به صرفه خواهد بود.

تصفیه آبــع توزی ــتم های سیس ــی طراح

ــدف جلوگیری ــک باید با ه هیدرونی

ــته شدن سیستم و رشد از پوسته پوس

قارچ ها و باکتری ها انجام گیرد. تجمع

ــوبات در سیستم های بیش از حد رس

ــتم ــع هیدرونیک راندمان سیس توزی

ــی کاهش ــل توجه ــزان قاب ــه می را ب

ــته شدن ــدت پوسته پوس می دهد. ش

ــتم ها به عواملی مانند دما، این سیس

ــدار مواد محلول موجود pH آب و مق

ــتگی دارد. تجمع رسوبات در آب بس

در سیستم های هیدرونیک را می توان

ــیمیایی با فیلتر کردن آب و تصفیه ش

آن کنترل کرد.

ــی به ویژه در ــد مواد بیولوژیک رش

سیستم های سرمایشی باید مورد توجه

قرار گیرد. دمای کارکرد سیستم های

ــت ــی معموال به اندازه ای اس گرمایش

که برای رشد مواد بیولوژیکی مناسب

ــتفاده از ــا اس ــه آب ب ــت. تصفی نیس

ــیمیایی مانند کلر یا برم یکی مواد ش

ــری از ــداول جلوگی ــای مت از روش ه

ــد مواد بیولوژیکی در داخل آب به رش

شمار می رود. البته به جای این مواد

ــری مانند ــوان از روش های دیگ می ت

ــعه فرابنفش یا تزریق ازن به تابش اش

ــتفاده کرد. ازن به تنهایی آب نیز اس

ــمی است، هرچند که در یک ماده س

طبیعت به سرعت به اجزای غیرسمی

ــعه فرابنفش نیز ــود. اش تجزیه می ش

ــی این ــت، ول ــمی اس ــال غیرس کام

ــت که ــعه تنها در مواقعی موثر اس اش

ــه کارگیری ــد. ب آب خیلی کدر نباش

روش های مکانیکی مانند دمیدن هوا

در داخل آب نیز یکی دیگر از روش های

ــوب گرفتگی در آب به جلوگیری از رس

شمار می رود. البته با استفاده از این

ــتم افزایش ــرف آب سیس روش، مص

خواهد یافت.

کارکرد و نگهداریــک، به ــتم های هیدرونی در سیس

ــکالتی مانند منظور جلوگیری از مش

رسوب گرفتگی یا رشد مواد بیولوژیکی،

ــود. ــت آب باید دائما کنترل ش کیفی

ــتم لوله کشی باید به عایق کاری سیس

ــی شود چرا که صورت دوره ای بررس

ــتم ها، احتمال باز شدن در این سیس

ــب عایق ها و باز شدن عایق کاری چس

ــت. برای ــیار زیاد اس دور لوله ها بس

ــرد مطلوب ــب اطمینان از عملک کس

ــتم و ــار کارکرد سیس ــتم، فش سیس

مشخصات عملکردی پمپ ها و شیرها

باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد.

راه اندازی اولیهــه نتایج ــت یابی ب ــه منظور دس ب

ــن ای ــه اولی ــدازی راه ان ــر، موردنظ

سیستم ها باید با برنامه ریزی، طراحی،

ساخت و اجرای دقیق سیستم همراه

ــد. جریان آب این سیستم ها باید باش

ــتم ــای مقادیر طراحی سیس ــر مبن ب

ــود. پیش از ــری و تنظیم ش اندازه گی

ــتم باید ــر سیس ــار س راه اندازی، فش

ــده و مقدار آن با فشار اندازه گیری ش

سر طراحی مقایسه شود.

صفحه 32 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

كاربردى

عيب يابى فن هاسروصدا

ــکالت ــن مش ــی از متد اول تری یکــروصد ای ــا ایجاد س ــا فن ه ــط ب مرتبــطه کارکرد آن ها ــد به واس بیش از حــول رد یابی منبع ــت. به طور معم اســی و منابع ــات مکانیک ــد ارتعاش تولیــا روش های مختلفی ــروصد ا ب تولید ســت. یکی از ابزارهایی که امکان پذیر اسبد ین منظور مورد استفاد ه قرار می گیرد ــه پس از ــت. در صورتی ک ــی اس گوشــتم و محیط ــی های د قیق سیس بررسپیرامون آن، مشکل به وجودآمد ه قابل تشخیص نباشد مشکالتی د یگر از قبیل رزونانس، ضربه یا عد م باالنس سیستم

باید مورد توجه قرار گیرد .ــود که ــه هنگامی ایجاد می ش ضربــه ناپاید ار ــه عملکرد فن د ر منطق نقطــن وضعیت بر ــد . ای ــه باش ــرار گرفت قــمت ــرد فن د ر س ــی عملک روی منحنــد اول آن ــرد مت ــد ود ه کارک ــپ مح چــع یکی از ــه د ر واق ــد . ضرب رخ می د هــت که با وضعیت فشار ــکالتی اس مشــتم د ر ارتباط است، ــتاتیک سیس اسبنابراین به منظور برطرف ساختن این ــکل باید وضعیت فشار استاتیک را مشــد ود شد ن ــی قرار د اد . مس مورد بررســد ن د مپرهای ــال، قفل ش ــیر کان مسحریق، کثیف شد ن فیلترها یا انتخاب

ــمار ــتباه فن از جمله عواملی به ش اش

ــر به بروز ــه می توانند منج ــد ک می رون

ضربه شوند . برای برطرف ساختن این

ــیر میان بر ــکل می توان از یک مس مش

ــتفاد ه ــن ورود ی و خروجی فن اس بی

ــید که کاهش ــته باش کرد . توجه د اش

ــن د ر از بین رفتن ــرعت چرخش ف س

مشکل ضربه تاثیری نخواهد د اشت.

ــی د یگر از ــد ید یک رزونانس یا تش

ــت که ممکن است د ر ــکالتی اس مش

ــتم های ــرد فن د ر سیس ــه کارک نتیج

تهویه مطبوع به وجود آید . به طور کلی

ــه وجود می آید ــس د ر مواقعی ب رزونان

ــد ه ــات منتقل ش ــه فرکانس ارتعاش ک

ــطه کارکرد اجزای ــتم به واس به سیس

ــای خارجی ــا اعمال نیروه متحرک ی

ــتم با فرکانس تشد ید آن وارد بر سیس

ــه فن، عامل ــود . در صورتی ک یکی ش

بروز پد ید ه رزونانس د ر سیستم باشد ،

ــد ازه 10% ــرعت فن به ان ــا تغییر س ب

سرعتی که رزونانس د ر آن رخ می د هد

ــکل جلوگیری می توان از بروز این مش

کرد .

ــکل ــی که علت بروز مش در صورت

ــتم هیچ یک از موارد یاد شد ه د ر سیس

ــت که ــه گرف ــوان نتیج ــد ، می ت نباش

ــت اصلی ــتم عل ــس سیس ــد م باالن ع

ــت. عد م باالنس فن ــکل اس بروز مش

ــه حتا از ــت ک ــکالتی اس از جمله مشــت و ــه یا رزونانس نیز جد ی تر اس ضربــرع وقت برطرف شود . تنها باید د ر اســیله ای که برای بررسی وضعیت فن وســا عد م باالنس از د قت از نظر باالنس یــتگاه ــت د س قابل قبولی برخورد ار اســات ــد ه ارتعاش ــی تجزیه کنن الکترونیک

است.

د الیل کاهش راند مان فن ــه طور معمول د و عامل اصلی که بــن و تغییر ــش راند مان ف موجب کاهقابل مالحظه د ر عملکرد فن می شوند

را می توان د ر موارد زیر خالصه کرد :1. مسد ود شد ن د هانه فن

2. خارج شد ن د هانه ورود ی فن از راستای اصلی

گاهی اوقات به د لیل عد م توجه تیم مهند سی به محد ود یت های موجود د ر پروژه احتمال آن وجود د ارد که فن د ر فاصله بسیار نزد یکی از د یوار قرار گیرد ــه عملکرد آن به میزان قابل و د ر نتیجمالحظه ای د چار افت شود . د ر مواقعی ــوار مجاور کمتر از ــه فاصله فن از د ی کــود ــد ، توصیه می ش قطر چرخ فن باشــب اطمینان از بازد ه که به منظور کسقابل قبول فن، منحنی عملکرد آن به د قت مورد بررسی قرار گیرد . یکی د یگر ــد ت از عواملی که عملکرد فن را به شــد ود شد ن تحت تاثیر قرار می د هد مس

صفحه 33 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

عملکرد فن می شود .

بررسـی جهت صحیح چرخش فن

ــوان با ــن را می ت ــت د وران ف جه

متصل کرد ن یک لوله پیتو به اتصاالت

ــد ه د ر ورود ی فن انعطاف پذیر تعبیه ش

ــار ــن کرد . به این منظور باید فش تعیی

سرعتی فن را با استفاد ه از یک مانومتر

ــنج اند ازه گیری نمود ه مایل یا کوران س

ــه د قت مورد ــاالت مربوطه را ب و اتص

ــن ــه ای ــرار د اد . روش کار ب ــی ق بررس

ــه اند ازه گیری ــه د هان ــت ک صورت اس

ــمت فشار ــتاتیک باید به س ــار اس فش

ــه اند ازه گیری ــر و د هان ــن مانومت پایی

ــار باالی ــار کل باید به سمت فش فش

مانومتر متصل گرد د . همان طور که د ر

ــان د اد ه شد ه است، تصویر (1) نیز نش

ــار سرعتی، د ر هنگام اند ازه گیری فش

لوله پیتو باید به صورت موازی با محور

ــرد . بنابراین در صورتی که فن قرار گی

ــار سرعتی د ر نزد یکی پوسته مقد ار فشــرعتی د ر ــار س خارجی فن باالتر از فشقسمت های مرکزی باشد به منزله وجود جریان هوای ورود ی خارج از مرکز فن ــت. زاویه ورود جریان هوا به د اخل اسفن را می توان با حرکت د اد ن آرام لوله پیتو به سمت جلو و عقب تعیین کرد . ــق مقاد یر ــاهد ه د قی ــن با مش همچنیاند ازه گیری شد ه فشار سرعتی همزمان ــمت ــا چرخاند ن آرام لوله پیتو به س بجلو و عقب می توان زاویه چرخش فن را نیز تعیین نمود . د ر نهایت به منظور مطابقت د اد ن مقد ار تلفات ایجاد شد ه ــطه زاویه چرخش د ر د اخل فن به واسآن، باید از منحنی مشخصه د مپرهای

ورود ی استفاد ه گرد د . ــه متد اول ترین ــه این مقال د ر اداممشکالت به وجود آمد ه د ر فن ها و علت ــکل ارائه شد ه که به احتمالی بروز مشــبی برای عیب یابی عنوان مرجع مناســت. مطالب ــتفاد ه اس ــا قابل اس فن ه

محافظ های سیستم محرک فن است. به طور کلی فن و محافظ های سیستم ــا حد امکان از د هانه محرک آن باید تــته باشند و د ر ورود ی فن فاصله د اشــوالد ورقه ای ــورت امکان به جای ف صتوپر از توری سیمی کشید ه شد ه ساخته

شد ه باشند . ــه ورود ی فن از ــد ن د هان خارج شــایع ترین ــتای اصلی یکی د یگر ش راســت که منجر به کاهش ــکالتی اس مشــن ــرد ف ــه ای د ر عملک ــل مالحظ قابــود . د ر هنگام ورود هوا به د اخل می شــتای مرکز ــوم فن، هوا باید د ر راس پلنچرخ فن به د اخل آن هد ایت شود . در ــت ورود جریان هوای ــی که جه صورتــتی به فن د ر جهت د وران چرخ برگشــتاتیک و ــد ، حجم، فشار اس فن باشتوان مورد نیاز برای به گرد ش د رآورد ن ــد ولی در صورتی که فن کاهش می یابجهت ورود هوا به د اخل فن د ر خالف ــار ــد ، حجم، فش جهت د وران فن باشــاز برای به ــوان مورد نی ــتاتیک و ت اسگرد ش د ر آورد ن آن بیش از حد انتظار ــد بود . د ر هر صورت بروز هر یک خواهــور موجب کاهش ــت مذک از د و وضعی

عملکرد فن می شود . ــتم د ر ــات طراح سیس ــب اوق اغلمحاسبات خود اتصاالت ورود ی فن را ــر نمی گیرد . بد ین ترتیب د ر اکثر د ر نظــر اتصاالت ورود ی د ر هنگام موارد تاثیــتم مربوطه د ر نظر طراحی فن و سیســود . در صورتی که جریان گرفته نمی شهوای مستقیم د ر ورود ی فن به صورت ــود ، سرعت مماسی متناسب توزیع شــوا د ر ورود ی فن برابر با صفر جریان هخواهد بود و فن بهترین بازد ه را خواهد د اشت. هرگونه انحراف د ر ورود جریان ــه د اخل پلنوم فن موجب کاهش هوا ب

تصویر (1) روش استفاد ه از لوله پیتو برای اند ازه گیری فشار سرعتی د ر فن ها

صفحه 34 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

سروصداى بيش از حد علت احتمالیمنبع بروز مشکل

● پره ها د ر مرکز حلقه د اخلی فن قرار نگرفته اند . 1. برخورد پره های فن با حلقه د اخل ● حلقه د اخلی فن آسیب د ید ه است.

● پره های فن آسیب د ید ه یا خمید ه شد ه اند .● محور فن د ر د اخل یاتاقان نگهد ارند ه آن لق می زند .

● محور نگهد ارند ه پره های فن شل شد ه است. ● تکیه گاه های مربوط به یاتاقان های نگهد ارند ه محور فن شل شد ه اند .

● پولی فن یا موتور به خوبی محکم نشد ه است.2. سیستم محرک فن● تسمه بیش از حد شل است. کشش مناسب تسمه را پس از گذشت 48 ساعت از زمان کارکرد

فن و موتور تنظیم کنید . ● تسمه بیش از حد محکم شد ه است.

● اند ازه تسمه مورد استفاد ه اشتباه انتخاب شد ه است. ● د ر مورد سیستم های انتقال قد رتی که از چند رد یف تسمه استفاد ه می شود احتمال آن وجود

د ارد که طول تسمه ها با یکد یگر برابر نباشد . ● پولی فن و موتور از تنظیم خارج شد ه است.

● تسمه سایید ه شد ه است.● محل استقرار موتور، پایه موتور یا فن محکم نیست.

● تسمه انتقال قد رت کثیف یا روغنی شد ه است. ● موتور اشتباه انتخاب شد ه است.

● کوپلینگ از تنظیم خارج شد ه است. 3. کوپلینگ

● یاتاقان های نگهد ارند ه محور فن و موتور معیوب شد ه است.4. یاتاقان ها● یاتاقان ها نیاز به روغن کاری د ارند .● تکیه گاه یاتاقان ها شل شد ه است.

● لقی محورهایی که بر روی یاتاقان ها قرار گرفته اند بیش از حد معمول است.● کاسه نمد های یاتاقان ها از تنظیم خارج شد ه است.

● ذرات یا اشیای خارجی به د اخل یاتاقان وارد شد ه است.● یاتاقان ها سایید ه شد ه اند .

ــد ت ــطح خارجی محورهایی که بر روی آن ها قرار گرفته اند به ش ــطح د اخلی یاتاقان ها و س ● سخورد ه شد ه است.

● کاسه نمد نیاز به روغن کاری د ارد .5. صد ای گوشخراش از کاسه نمد ● کاسه نمد از تنظیم خارج شد ه است.

● محور نگهد ارند ه پره های فن شل شد ه است.6. پره های فنــازند ه آن تماس ــد ه اند . د ر چنین مواقعی پیش از به کار اند اختن با س ● پره های فن معیوب ش

بگیرید .● باالنس پره های فن برهم خورد ه است.

● روکش پره های فن از بین رفته است.● پره ها د ر اثر عبور گازهای خورند ه د چار سایید گی شد ه اند .

صفحه 35 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

سروصداى بيش از حد علت احتمالیمنبع بروز مشکل

● یک شیء خارجی به د اخل پوسته فن وارد شد ه است.7. پوسته فن● د رزها و اجزای مختلف پوسته فن به خوبی محکم نشد ه اند بنابراین د ر هنگام کارکرد فن صد ای

تلق تلق ایجاد می شود .

● کابل های انتقال برق به خوبی د ر محل خود قرار نگرفته اند .8. اجزای الکتریکی سیستم● سروصدای ایجاد شد ه به د لیل صد ای وز وز مانند ی است که از موتور یا رله ایجاد می شود .

● سروصدای ایجاد شد ه به د لیل صد ای تلق تلق رله راه اند ازی موتور است.● منبع سروصدای ایجاد شد ه یاتاقان های نگهد ارند ه محور موتور هستند .

● سروصدای ایجاد شد ه به د لیل تک فاز شد ن موتور سه فاز است.

● محور خمید ه شد ه است.9. محور● اند ازه محور کوچک تر از اند ازه محور مورد نیاز است. این مساله ممکن است با ایجاد سروصدا

د ر پره های فن، یاتاقان ها یا پولی ها همراه باشد .● در صورتی که هر محور با استفاد ه از بیش از د و یاتاقان نگه د اشته شود تمامی یاتاقان ها باید با

یکد یگر تنظیم شد ه باشند و عد م تنظیم هر یک می تواند منجر به بروز سروصدا شود .

ــت و طراحی آن بر مبنای مقد ار هواد هی مورد نیاز 10. سرعت باالی جریان هوا ــطح مقطع کانال بیش از حد کوچک اس ● ســطح مقطع کانال یکی از د الیل زوزه کشید ن جریان هوا د ر ــد ه است. کوچک بود ن س انجام نش

د اخل کانال است.● اند ازه فن مورد استفاد ه از اند ازه فن مورد نیاز کوچک تر است.

● اند ازه د ریچه های توزیع هوا بیش از حد کوچک است.● سطح مقطع کویل های گرمایی یا سرمایی کوچک تر از سطح مقطع مورد نیاز است.

11. د ر صورتی که به د لیل وجود مانع

د ر سر راه جریان هوا صد ای زوزه یا سوت ایجاد شود .

● علت بروز سروصدا د مپرهای مورد استفاد ه د ر سیستم است.● علت بروز سروصدا د ریچه های توزیع هوا است.

● علت بروز سروصدا به کارگیری زانوهای تند د ر مسیر کانال است. ● علت بروز سروصدا استفاد ه از تبد یل های کاهند ه یا افزایند ه ناگهانی د ر مسیر کانال است.

ــتم موجب تغییر نقطه عملکرد فن و قرارگیری آن د ر نقطه کارکرد 12. ضربه ــد ود شد ن مسیر سیس ● مسبحرانی شد ه است.

● اند ازه فن مورد استفاد ه از اند ازه فن مورد نیاز بسیار بزرگ تر است.ــر شد ه د ر شبکه کانال با فرکانس ضربه ای که فن ایجاد می کند برابر ــات منتش ● فرکانس ارتعاش

است.

13. د ر صورتی که د ر اثر عبور جریان

هوا از شکاف ها، حفره ها یا موانع سروصدا ایجاد شود .

● شبکه کانال نشتی د ارد .● پره های کویل ها آسیب د ید ه یا خمید ه شد ه اند .

ــت که د ر مسیر عبور جریان هوا قرار د اد ه شد ه ــروصدا د ریچه های توزیع هوایی اس ● علت بروز ساست.

● علت بروز سروصدا پره های گرد ش هوایی هستند که د ر سیستم کانال مورد استفاد ه قرار گرفته است.

14. د ر صورتی که صد ای تلق تلق یا

غرش از د اخل سیستم به گوش برسد .● شبکه کانال د ر هنگام کار سیستم د چار لرزش می شود .

ــتم که ایجاد لرزش می کنند د ر قسمت های ــازی تجهیزات واجزایی از سیس ● تفکیک و مجزاسمختلف ساختمان به خوبی انجام نگرفته است.

صفحه 36 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

هواد هی سیستم کمتر از مقد ار مورد نیاز است

علت احتمالیمنبع بروز مشکل

● پره های فن با انحنای رو به جلو برعکس نصب شد ه است.1. فن● فن د ر جهت اشتباه می چرخد .

● پره فن د ر مرکز بوشن قرار نگرفته است. ● سرعت چرخش فن بیش از حد پایین است.

● افت فشار ایجاد شد ه د ر د اخل سیستم بیش از افت فشاری است که طراحی سیستم بر مبنای آن 2. سیستم کانالانجام گرفته است.

● د مپرها بسته است.● د ریچه های توزیع هوا بسته است.

● کانال هوای رفت نشتی د ارد .● الیی های آب بند کنند ه ای که د ر شبکه کانال مورد استفاد ه قرار گرفته شل شد ه است.

● فیلترهای کثیف یا مسد ود شد ه اند .3. فیلترها

● مسیر عبور هوا از روی کویل ها کثیف یا مسد ود شد ه است. 4. کویل ها

● محفظه د اخلی فن که خروجی فن (د هش) را از ورود ی فن (مکش) جد ا می کند نشتی د ارد . 5. چرخش مجد د هوا د ر د اخل فن● اطراف قسمت خروجی فن و اتصاالت جد اکنند ه سمت مکش و د هش نشتی د ارد .

ــیر عبور جریان 6. مسد ود شد ن د هانه فن ــد اره صفحه جد اکنند ه ورود ی و خروجی فن یا موانعی از این قبیل مس ــا، ج ● زانوهــت که با وجود آن که موانع د اخلی ــد ود کرد ه اند . نکته ای باید مورد توجه قرار گیرد آن اس هوا را مسمسیر عبور جریان هوا را بیشتر مسد ود می کنند ولی موجب افزایش فشار منفی ایجاد شد ه د ر ورود ی ــد ود شد ن د هانه فن می توان سرعت چرخش فن را ــوند . به منظور جبران کرد ن تاثیر مس فن نمی ش

افزایش د اد .

7. عد م استفاد ه از مسیر مستقیم کانال د ر خروجی فن

● فن های مورد استفاد ه د ر سیستم های تهويه مطبوع معموال بر مبنای وجود طول مستقیم کانال د ر خروجی فن آزمایش می شوند . در صورتی که مسیر سیستم کانال د ر خروجی فن به صورت مستقیم نباشد ، عملکرد فن به میزان قابل مالحظه ای تحت تاثیر قرار می گیرد . در صورتی که اجرای مستقیم سیستم کانال د ر خروجی فن امکان پذیر نباشد ، به منظور افت فشار مضاعف ایجاد شد ه باید سرعت

فن را افزایش د اد .

8. وجود مانع د ر مسیر عبور جریان هوا

● مسیر عبور جریان هوا د ر مجاورت د هانه خروجی فن مسد ود شد ه است.● شبکه کانال د ر خروجی فن با استفاد ه از زانوهای با انحنای زیاد اجرا شد ه است.

● پره های گرد ش هوا به د رستی طراحی نشد ه اند . ● د مپرها یا سایر موانعی که به عنوان بخشی از سیستم مسیر جریان هوا قرار گرفته اند موجب کاهش

مقد ار هوای عبوری از سیستم شد ه اند .

هواد هی سیستم بیشتر از مقد ار مورد نیاز است

علت احتمالیمنبع بروز مشکل

● اند ازه شبکه کانال بزرگ تر از اند ازه مورد نیاز است.1. سیستم تهويه مطبوع● د ر بازد ید از د اخل سیستم باز است.● د ریچه های توزیع هوا نصب نشد ه اند .

● د مپرهای به گونه ای تنظیم شد ه اند که جریان هوای عبوری از سیستم به جای عبور از روی کویل ها از مسیر میان بر عبور می کند .

● فیلترهایی که طراحی سیستم بر مبنای آن انجام گرفته است نصب نشد ه اند .ــد ه اند . د ر این حالت توان الکتریکی مورد نیاز 2. فن ● پره های مایل با انحنای رو به عقب برعکس نصب ش

برای به حرکت د رآورد ن فن به میزان قابل مالحظه ای افزایش می یابد .● سرعت فن بیش از حد باالست.

صفحه 37 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

علت احتمالیمنبع بروز مشکل1. سیستم، فن یا وسایل و

روش های اند ازه گیری فشار استاتیک

● به طور کلی فشار سرعتی د ر هر نقطه تابعی از سرعت و چگالی سیال (هوا یا سایر گازها) عبوری از آن نقطه است.

فشار استاتیک نیز تابعی از میزان مقاومتی است که به واسطه نوع طراحی سیستم، چگالی جریان هوا و مقد ار هواد هی سیستم د ر مقابل جریان هوا ایجاد می شود . بنابراین فشار استاتیک اند ازه گیری شد ه د ر سیستمی که اند ازه سیستم کانال آن بزرگ تر از مقد ار مورد نیاز است یا به خوبی هوابند نشد ه، از فشار استاتیک سیستمی که به خوبی هوابند شد ه و اند ازه سیستم کانال آن کوچک تر از اند ازه مورد

نیاز است کمتر خواهد بود . با توجه به این که فشار سرعتی و فشار استاتیک بر مبنای مقد ار هوای عبوری از سیستم اند ازه گیری می شوند د ر اکثر سیستم ها از این د و کمیت به عنوان معیاری برای بررسی چگونگی عملکرد سیستم

استفاد ه می شود . مقاد یر اند ازه گیری شد ه فشار استاتیک د ر محل پروژه به ند رت با مقاد یر اند ازه گیری شد ه د ر آزمایشگاه ــرایطی باشند که ــابه با ش ــرایط ورود ی و خروجی فن د قیقا مش مطابقت د ارد مگر د ر مواقعی که ش

اند ازه گیری فشار د ر آزمایشگاه بر مبنای آن صورت گرفته است. ● د ر عمل، مقد ار مقاومت ایجاد شد ه د ر برابر جریان هوا از مقد ار مقاومت محاسبه شد ه کمتر است. 2. سیستم

الزم به ذکر است به د لیل ضریب اطمینانی که د ر هنگام طراحی سیستم د ر نظر گرفته می شود مقد ار ــبه شد ه معموال از افت فشاری که د ر عمل به وجود می آید بیشتر است. د ر ــار تئوری محاس افت فشچنین مواقعی به منظور کاهش مقد ار هواد هی سیستم تا مقد ار مورد نظر باید سرعت فن را کاهش ــاله با کاهش توان الکتریکی مورد نیاز برای به گرد ش د رآورد ن فن نیز همراه خواهد د اد که این مسبود . کاهش توان الکتریکی مورد نیاز نیز به منزله کاهش هزینه های جاری سیستم است که بهره وری

اقتصاد ی سیستم را افزایش می د هد .

● به طور کلی با افزایش د ما یا افزایش ارتفاع از سطح د ریا فشار گاز کاهش خواهد یافت. 3. چگالی گاز

● پره های مایل با انحنای رو به عقب برعکس نصب شد ه اند . د ر این حالت توان الکتریکی مورد نیاز 4. فنبرای به حرکت د رآورد ن فن به میزان قابل مالحظه ای افزایش می یابد .

● سرعت فن بیش از حد باالست.

فشار استاتیک پایین، هواد هی پایین

علت احتمالیمنبع بروز مشکل

● شرایط ورود ی و خروجی فن د ر عمل با شرایطی که آزمایش فن بر مبنای آن صورت گرفته یکسان 1. سیستمنیست. جهت کسب اطالعات بیشتر د ر این زمینه می توانید به بند اول بخشی که پیش از این تحت

عنوان مقاد یر اشتباه فشار استاتیک ارایه شد مراجعه کنید .● جهت کسب اطالع از منابع احتمالی بروز این مشکل به بخشی که پیش از این تحت عنوان کم بود ن

میزان هواد هی سیستم ارایه شد مراجعه کنید .

فشار استاتیک باال، هواد هی پایین

علت احتمالیمنبع بروز مشکل

ــتم یا مسیر عبور جریان هوا مانعی موجب مسد ود شد ن جریان هوای عبوری شد ه 1. سیستم ● د ر د اخل سیساست.

● فیلترهای کثیف شد ه اند .

● کویل های کثیف شد ه اند .● مسیر عبوری جریان هوا د ر د اخل سیستم مسد ود شد ه است.

ــایر منابع احتمالی بروز این مشکل به بخشی که پیش از این تحت عنوان ــب اطالع از س ● جهت کسکم بود ن میزان هواد هی سیستم ارایه شد مراجعه کنید .

فشار استاتیک اشتباه است

صفحه 38 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

توان الکتریکی مورد نیاز برای به گرد ش د رآورد ن فن باال است

علت احتمالیمنبع بروز مشکل● پره مایل با انحنای رو به عقب برعکس نصب شد ه است.1. فن

● سرعت چرخش فن بیش از حد باال است.

● اند ازه شبکه کانال بیش از حد بزرگ انتخاب شد ه است.2. سیستمــان با یکد یگر باز ــد ه اند که همزم ــیر میان بر به گونه ای تنظیم ش ــای اصلی و د مپرهای مس ● د مپره

می شوند . ● فیلترهایی که طراحی سیستم بر مبنای آن انجام گرفته است د ر سیستم نصب نشد ه اند .

● د ریچه بازد ید د ستگاه باز است.

ــخصات فیزیکی گاز با د مای باال و 3. چگالی گاز ● توان الکتریکی مورد نیاز برای به گرد ش د رآورد ن فن بر مبنای مشچگالی پایین محاسبه شد ه است، د ر حالی که د مای گاز د ر حالت واقعی پایین تر از مقد ار محاسبه است

و د ر نتیجه چگالی باالتری د ارد .

● د ر عمل، نقطه عملکرد فن بر روی منحنی د ر منطقه بهینه قرار ند ارد . اند ازه یا نوع فنی که مورد 4. انتخاب فناستفاد ه قرار گرفته است برای آن کاربرد خاص مناسب نیست.

فن کار نمی کند

علت احتمالیمنبع بروز مشکل

مشکالتی که با اجزای الکتریکی و مکانیکی سیستم تهويه مطبوع د ر ارتباط است معموال مشکالتی 1. اجزای الکتریکی یا مکانیکیــت و اصالح آن ها نیز معموال چند ان د شوار نیست. د الیل ــتند که به ساد گی قابل تشخیص اس هس

متد اول این مشکل را می توان د ر موارد زیر خالصه کرد :● فیوزها سوخته است.

● تسمه یا تسمه ها پاره شد ه است.● پولی ها شل شد ه اند .

● جریان برق قطع شد ه بنابراین الکتروموتور از کار افتاد ه است.● پره های فن با پوسته فن د رگیر شد ه و قاد ر به چرخش نیست.

● ولتاژ منبع تغذیه ای که الکتروموتور به آن متصل شد ه اشتباه است.● اند ازه موتور بیش از حد کوچک است. بنابراین کلید محافظ بار اضافی به د لیل عبور جریان اضافی

از مد ار، جریان برق را قطع کرد ه است.

از کار افتاد ن زود هنگام فن

علت احتمالیمنبع بروز مشکل

1. تسمه ها، یاتاقان ها، پولی ها،پره فن و...

ــود که فن از عمر مفید قابل قبولی ــور کلی طراحی اجزای مختلف فن به گونه ای انجام می ش ــه ط ببرخورد ار باشد . طراحی و ساخت فن هایی که قرار است د ر کارهای سنگین مورد استفاد ه قرار گیرند با رعایت همین مساله انجام می گیرد ، به گونه ای که فن عمر مفید مناسبی د اشته باشد . برای مثال ــار و سرعت خروجی معینی تعیین شد ه است که این فن ها تنها فن های کالس I جهت محد ود ه فشــتفاد ه د ر محد ود ه مشخص شد ه مناسب هستند . طراحی فن های کالس II به گونه ای انجام برای اسگرفته است که قابلیت کارکرد د ر محد ود ه های فشار و سرعت خروجی باالتر را نیز د ارند . جهت کسب

اطالعات بیشتر د ر این زمینه می توانید به استاند ارد AMCA2408 مراجعه کنید .

● کوپلینگ از تنظیم خارج شد ه است.2. کوپلینگ

● محور خمید ه شد ه است.3. محورــت. این مساله ممکن است با ایجاد سروصدا د ر ● اند ازه محور کوچک تر از اند ازه محور مورد نیاز اس

پره های فن، یاتاقان ها یا پولی ها همراه باشد .ــود تمامی یاتاقان ها باید با ــته ش ــتفاد ه از بیش از د و یاتاقان نگه د اش ● در صورتی که هر محور با اس

یکد یگر تنظیم شد ه باشند و عد م تنظیم هر یک می تواند منجر به بروز سروصدا شود .

صفحه 39 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

سوزگاز

ى جذ ب

لر چي

تصویر (2) جهت صحیح د وران فن های گریز از مرکز

جهت د وران فن

فن پره شعاعی فن با پره مایل با انحنای رو به عقب

فن ایرفویل

فن لبه شعاعی فن با پره انحنا رو به عقب

فن با پره انحنا رو به جلو

مطرح شد ه د ر اد امه این مقاله از کتاب ــط «راهنمای کاربرد ی فن ها» که توسانجمن AMCA منتشر شد ه استخراج

شده است.

جهت د وران فن به طور کلی هیچ یک از سیستم های تهویه مطبوع نباید بد ون بررسی اولیه و ــن مورد آزمایش کنترل جهت د وران فــت د وران فن طبق ــد . جه ــرار گیرن قــازند ه فن د ر جهت عقربه های تعریف سساعت یا خالف جهت عقربه های ساعت ــت که جهت د وران ــت. بد یهی اس اســبی ناظر د ر مقایسه فن به موقعیت نســتگی د ارد . طبق با محل قرارگیری بســتاند ارد AMCA2406 جهت د وران اســرایطی ــای گریز از مرکز باید د ر ش فن همورد بررسی قرار گیرد که ناظر د ر حالی ــتم ــه الکتروموتور و سیس ــت ب که پشــرک قرار د ارد از نمای جانبی به فن محنگاه کند . موقعیت قرارگیری ناظر برای ــمت ــای گریز از مرکز لوله ای از س فن هــای محوری ــن و برای فن ه خروجی فــر گرفته ــن د ر نظ ــمت ورود ی ف از ســر (2) و (3) جهت ــود . د ر تصاوی می شــز از مرکز و ــح د وران فن های گری صحیفن های محوری نشان د اد ه شد ه است. تصویر (3) جهت صحیح د وران فن های گریز از مرکز

جهت د وران فن

جهت د وران فن

جریان هواجریان هوا

جریان هواجریان هوا

سازنده مرغوب ترین فن کویل ساخت ایران فن کویل های طرح صبا ساخته شده از مرغوب ترین مواد اولیه و پیشرفته ترین متدهای ساخت و تجهیزات بسیار پیشرفته، در اغلب کاربری های مسکونی، تجاری و اداری، نیاز بهره برداران

این تجهیزات را برطرف می نماید.

صفحه 40 / شماره 35

يكتا تهويه ارونداصالت تهويه مطبوع

چيلر جذ بى گازسوز

HVAC

HVAC/R

HVAC

V

WWW.YAZDA.IR-----------WWW.HVAC.IR

(IAQ

HVAC

VAV)

ASHRAE

Carrier

(

DVD

( -( -

ASHRAE

info@hvac.ir