Atıksu ve ArıtmaElif Süren 050090103

Mertkan Bozoğlu 050080132

Atıksu Evsel, endüstriyel,

tarımsal ve diğer kullanımlar sonucunda kirlenmiş, özellikleri kısmen veya tamamen değişmiş sulardır.

Atıksu Özellikleri Atıksularda bulunan başlıca organik

bileşikler; proteinler, karbonhidratlar, yağlar, petrol artıkları ve üredir.

Bunların yanında deterjanlar (sür faktanlar), fenoller ve zirai ilaçlar (pesti sitler) gibi çeşitli sentetik organik maddeler de atıksuların bünyesinde yer almaktadır.

Orta kirlilikte bir atıksuda, askıda katı maddelerin yaklaşık %75’i ve filtre edilebilen katı maddelerin yaklaşık %40’ı organik karakterdedir.

Başlıca Atıksu Parametreleri • Biyolojik Oksijen İhtiyacı (BOİ) • Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) • Toplam Organik Karbon (TOK) • Teorik Oksijen İhtiyacı (TeOİ) • Toplam Oksijen İhtiyacı (TOİ) • Azot-Fosfor

Atıksu Kaynakları Faaliyet ve üretimleri nedeniyle

atıksuların oluşumuna yol açan konutlar, ticari binalar, endüstri kuruluşları, maden ocakları, cevher yıkama ve zenginleştirme tesisleri, kentsel bölgeler, tarımsal alanlar, sanayi bölgeleri, tamirhaneler, atölyeler, hastaneler gibi kurum ve kuruluşların yanısıra, cadde, otopark ve benzeri alanlardan yağışların yüzey veya yüzeyaltı akışa dönüşmesi sonucunda gelen sular da atıksu oluşumuna kaynaklık etmektedir.

Evsel Atıksu Konutlardan ve okul,

hastane, otel gibi insanların günlük yaşam faaliyetlerinin yer aldığı binalardan gelen, insanların günlük ihtiyaçlarını karşılaması sırasında oluşan atıksulardır.

Endüstriyel Atıksu Ticari veya endüstriyel faaliyetlerin yürütüldüğü

alanlardan kaynaklanan atıksulardır. Endüstriyel atıksuların özellikleri, endüstriden endüstriye oldukça farklılıklar göstermektedir. Aynı daldaki endüstrilerde bile, kullanılan hammaddeler ve uygulanan proseslerin faklılığı, diğer birçok faktörle birlikte çıkan atık suyun yapısında faklılıklar oluşturmaktadır. Bu nedenle genelleme yapmak zordur. Endüstriyel atıksularla ilgili en önemli özellik, hem debide hem de içeriğinde geniş çapta dalgalanmaların olduğudur. Bu sebeple, bu durumları tarif etmek ve belli değerler ulaşmak için en iyi yol deneysel verilerin istatiksel analizi yoluyla elde edilen verilerden faydalanmaktır. Örneğin, atıksu içindeki herhangi bir bileşenin konsantrasyonu (fenol, BOI vs.) veya atık suyun debisi, ilgili deneysel verilerin eklenik frekans (ihtimal) dağılım analizi yoluyla, ortalama, medyan, %90 ~ 95’lik değerler itibariyle kolayca belirlenebilir.

Atıksu Arıtma Suların çeşitli kullanımlar sonucunda atıksu

haline dönüşerek kaybettikleri fiziksel, kimyasal bakte-

riyolojik özelliklerinin bir kısmını veya tamamını tekrar kazandırabilmek ve/veya boşaldıkları alıcı ortamın doğal fiziksel,

kimyasal, bakteriyolojik ve ekolojik özelliklerini değiştirmeyecek hale getirebilmek için uygula- nan fiziksel, kimyasal ve biyolojik arıtma işlemle- rine atıksu arıtma denir.

İzmir Atıksu Arıtma Tesisleri

Atıksuyun niteliğine göre kullanılacak arıtma prosesleri de farklılık göstermektedir; • Atıksu içerisinde bulunan çözünmüş organik maddelerin bakteriyolojik faaliyetler sonucu giderilmesi için biyolojik arıtma tesisleri

• Atıksu içerisinde çözünmüş veya askıda bulunan ve gravitasyonla (yerçekimi etkisi ile) çökelmeyen maddelerin çökeltilerek sudan uzaklaştırılması için kimyasal arıtma tesisleri

• Suyun içerisinde bulunan ve kendiliğinden çökebilen katı maddelerin atıksudan uzaklaştırılması için fiziksel arıtma tesisleri tercih edilmelidir.

Bu prosesler ayrı ayrı kullanılabileceği gibi birbiri ardına gelecek şekilde de kurulabilir.

Fiziksel Arıtma Prosesleri Fiziksel arıtma, atıksu içerisinde bulunan yüzer

maddeler ile kendiliğinden çökebilen katı maddelerin giderilmesi amacıyla yapılır. Bu amaçla kullanılan ekipmanlar; ızgara ve elekler, kum ve yağ tutuculardır.

• Genel olarak biyolojik veya kimyasal arıtma tesislerinin başında da fiziksel arıtma tesisleri kullanılır. Bu şekilde atıksu içerisinde bulunan kirleticilerin bir kısmının giderilmesi mümkün olacaktır.

• Kimyasal veya biyolojik arıtma tesislerinin başında kurulan fiziksel arıtma tesisleri, hem ana arıtma sistemine gelecek kirlilik yükünü azaltacak ve ana arıtma içerisindeki boru, vana vb. ekipmanların zarar görmesini engelleyecek, hem de ana arıtma tesisinin işletme maliyetini düşürecektir.

Biyolojik Arıtma Prosesleri Biyolojik arıtma prosesleri aerobik ve anaerobik arıtma olarak

sınıflandırılabilir. Aerobik arıtma havanın bulunduğu ortamlarda gerçekleştirilen

arıtma prosesleridir. Aerobik arıtma uygulamaları; Aktif Çamur, Biyofilm, Stabilizasyon Havuzları, Havalandırmalı Lagünlerdir. En yaygın aerobik biyolojik arıtma uygulaması, Aktif Çamur Prosesidir.*

Anaerobik arıtma ise havasız ortamlarda gerçekleştirilen arıtma prosesleridir. Uygulamaları ise Sürekli Karışımlı Reaktörler, Anaerobik Filtreler ve Akışkan Yataklı sistemleridir.

*Aktif Çamur prosesleri; Ön Çöktürme Havuzları, Havalandırma Havuzları, Son Çöktürme Havuzları ve Dezenfeksiyon ünitesinden oluşur. Dezenfeksiyon işlemi ise; atıksu arıtma tesisi çıkış suyunun alıcı ortama verilmeden önce içerisindeki bakteri ve virüslerin bertaraf edilmesi işlemidir.

Aktif Çamur Prosesi

Kimyasal Arıtma Prosesleri Suda çözünmüş halde ve askıda

bulunan katı maddelerin çökelmesini ve bu şekilde sudan uzaklaştırılmasını sağlayan kimyasal arıtma tesislerinde, uygun PH aralığında atıksuya kimyasal maddeler ilave edilmektedir. Kimyasal arıtma proseslerinde çökeltme işlemini sağlayan bu kimyasal maddelere koagülant madde denir.

Kimyasal arıtma prosesinin üniteleri;

• Atıksuyun, uygun PH aralığına getirildiği nötralizasyon bölümü

• Atıksuya çökeltimi sağlayacak kimyasal maddelerin ilave edildiği koagülasyon bölümü

• Koagülant ilave edilmiş atıksuyun, uygun hızda karıştırılması ile flokların oluşmasını ve çökeltimi sağlayan flokülasyon bölümüdür.

• İstanbul'da çevre planları hazırlanırken İstanbul Boğazı'na dökülen atıksuları arıtmak için öncelikli olarak Ön Arıtma Sistemleri öngörülmüş, İstanbul Boğazı'ndan Karadeniz'e olan dip akıntı sayesinde ön arıtmadan geçen atıksuların derin deşarj yöntemiyle Karadeniz'in yaşam olmayan bölgesine ulaştırılması planlanmıştır. Bu doğrultuda Boğaz Hattı'na inşa edilen tesisler ilk etapta Ön Arıtma Tesisi olarak inşa edilmiştir.

• İstanbul’da günde 5.063.910 m3 su arıtılıyor.• En çok arıtan tesis Yenikapı Atıksu Ön Arıtma

Tesisi(864.000 m³/gün hizmete açılışı:1988)• İstanbul’da 33 atıksu arıtma tesisi mevcut• İstanbul’da 1994’de %9 olan arıtma şuan

%90’dır• Tatlar(Ankara), Türkiye'nin en büyük,

dünyanın da 4. en büyük Atıksu Arıtma Tesisidir. Tatlar Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi, 1 Ağustos 1997 tarihinde işletmeye açılmıştır. Tesis günde 765.000 m³ atıksu arıtma kapasitesi ile aktif çamur prosesi bazında projelendirilerek inşa edilmiştir.’

ROBOT TEKNOLOJİSİ• İnce ve uzun kanalizasyon borularında  dolaşarak temizlik

yapacak ve borularda yaşanan arızaları tespit edip onarımını gerçekleştirecek kameralı robotlar 2003 yılında hizmete alındı. Bu robotlar sayesinde kanalizasyon çalışmaları hız kazanmakta ve birçok noktada trafik sıkışıklığı, çukur ve çamur gibi sorunların yaşanmasına son verilmektedir.

• Robotlar sayesinde kanalizasyon borularının tamiri ve yenilenmesi çok daha basit ve etkili bir şekilde yapılmakla beraber, bu teknoloji sayesinde boruların kullanım ömrü 50 yıl daha artırılmaktadır. İnsanların giremediği 30-50 cm çaplı borularda meydana gelen arızaların tespiti için eski sistemde  bütün  sokağı kazmak gerekirken, robotlar sayesinde sokak kazıları artık tarihe gömülmüştür. Özellikle büyük yağmurlar sonrasında yaşanan sel baskınları da kanalizasyon robotları sayesinde sona erdirilmektedir.

• İşe Başlama Tarihi : 2009• İşin Bitiş Tarihi : 2013 yılı ilk yarısı.• Tesislerin Kapasiteleri : 125 ile 2000 m³/gün arası.• Tesislerin Amacı : İSKİ’nin hizmet sahasına dahil olan

köylerdeki atıksuların biyolojik olarak arıtılarak köylerin de temiz bir çevreye kavuşturulması.

• Sadece şehir içinde değil, İstanbul’un köylerini de yaşanabilir bir çevreye kavuşturmak amacıyla, köylerde de ihtiyaç doğrultusunda biyolojik atıksu arıtma tesisleri inşa etmek.

• Tesislerin Özellikleri :Tesisler, atıksuları biyolojik olarak arıtıp, kısmen azot ve fosfor giderimi gibi ileri arıtma yöntemleriyle arıttıktan sonra alıcı ortama vermektedir.

• Mevcut Durum : 12 Şubat 2013 tarihi itibariyle; arıtma kapasiteleri 50 ile 500 m³ arasında değişen 20 köyümüzde “Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi” inşa edildi ve yine arıtma kapasiteleri 125 ile 12.500 m³ arasında değişen 24 köyümüzde daha biyolojik atıksu arıtma tesisinin inşası devam etmektedir.

Marmara Denizi için dev artıma tesisi

• Beylikdüzü, Esenyurt, Başakşehir ve Avcılar’ın günlük 400 bin metreküp atık suyu işlenecek

• Tesisten çıkacak katı malzeme susuzlaştırma ve kurutma işleminin ardından sanayi tesislerinde ikincil yakıt olarak değerlendirilecek.

• İlk aşamada 1 milyon 600 bin nüfusun, proje sona erdiğinde de 4 milyon kişinin atık suyunu arıtabilecek Beylikdüzü İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’nin hizmete açılmasına kısa bir süre kaldı.

• Başkan Uzun, tesisin hizmete girmesi ile bölgede rahatlıkla denize girilebileceğini söylüyor.

• Tesiste arıtılan suların bir kısmı dezenfeksiyondan geçirilerek, ihtiyaç doğrultusunda çevre sulama ve sanayide kullanılabilecek.

Kaynaklar

• http://www.cevre.gov.ct.tr• http://www.iski.gov.tr/web/• http://www.aski.gov.tr/tr/anasayfa• http://www.cevreonline.com

Teşekkür ederiz.