AVRUPA BİRLİĞİ KURUCU ÜLKELERİNİN* GELİŞMİŞLİK …16 Hastane yatakları, kamu hastaneleri, özel hastaneler, genel hastaneler ve uzmanlık hastaneleri ile rehabilitasyon

2014

AVRUPA BİRLİĞİ KURUCU ÜLKELERİNİN* GELİŞMİŞLİK

DÜZEYİNİN TÜRKİYE İLE KARŞILAŞTIRILMASI

ALMANYA, FRANSA, İTALYA VE TÜRKİYE

İLKER GİRİT

IGIRIT.WORDPRESS.COM

07.01.2014

* Avrupa Birliği Kurucu Ülkeleri olan Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda, İtalya ve Lüksemburg arasından, nispeten Türkiye ile benzer özelliklere sahip olan Almanya, Fransa ve İtalya seçilmiştir.

AVRUPA BİRLİĞİ KURUCU ÜLKELERİNİN TÜRKİYE İLE KARŞILAŞTIRILMASI

İLKER GİRİT ©2014

1

Çalışma,

Ocak 2014’de,

Bahçeşehir Üniversitesi Avrupa Birliği İlişkileri1 lisans mezunu

ve İstanbul Üniversitesi Sosyoloji2 lisans öğrencisi

İlker Girit tarafından hazırlanmış,

07.01.2014 tarihinde,

igirit.wordpress.com blog sayfasında yayınlanmıştır.

Araştırmaya kaynak oluşturan veriler,

Dünya Bankası’nın 08.09.2013 tarihinde güncellediği,

“Dünya Kalkınmışlık Göstergeleri”dir.

Raporda kullanılan grafikler,

Google’ın “Public Data” ürününden elde edilmiştir.

1 T.C. Bahçeşehir Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Avrupa Birliği İlişkileri

2 T.C. İstanbul Üniversitesi, Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, Sosyoloji



2

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3

KONU 1: NÜFUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4

KONU 2: İSTİHDAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5

KONU 3: EKONOMİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6

KONU 4: ENERJİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9

KONU 5: SAĞLIK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10

KONU 6: ASKERİYE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13

KONU 7: EĞİTİM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

14

KONU 8: İLETİŞİM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

16

KONU 9: ÇEVRE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

17

KONU 10: ULAŞIM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

18

KONU 11: AR-GE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

20

KONU 12: SOSYAL KALKINMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22



3

GİRİŞ

Bu rapor, Avrupa Birliği kurucu ülkeleri olan Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda,

Fransa, İtalya ve Lüksemburg arasından, nispeten Türkiye ile benzer özelliklere sahip olan

Almanya, Fransa ve İtalya’nın; nüfus, istihdam, ekonomi, enerji, sağlık, askeriye, eğitim,

iletişim, çevre, ulaşım, ar-ge ve sosyal kalkınma başlıklarında Türkiye ile mukayese edilmesi

amacıyla hazırlanmıştır.

- Nüfus başlığı altında bulunan grafiklerde; ülkelerin 1970-2012 yılları arasındaki

toplam nüfuslarını, nüfus artış oranlarını görebilirsiniz.

- İstihdam başlığında; ülkelerdeki işgücüne katılım oranları, işsizlik oranları ve

güvencesiz çalışanların oranları bulunmaktadır.

- Ekonomi başlığında; ülkelerin altın dâhil mali rezervler miktarını, Gayrisafi Yurtiçi

Hâsılalarını, Gayrisafi Yurtiçi Hâsıla büyüme oranlarını, enflasyon oranlarını, ticari marka

başvuru sayılarını ve borsaya kayıtlı yerli şirketler sayılarını inceleyebilirsiniz.

- Enerji başlığında; ülkelerin toplam elektrik tüketimini ve elektrik iletim ve dağıtım

kayıplarını görebilirsiniz.

- Sağlık başlığında; sağlık harcamalarının Gayrisafi Yurtiçi Hâsılalarına oranları, kişi

başına düşen sağlık harcamaları, kişi başına düşen doktor sayıları, hastane yatak kapasiteleri

ve 5 yaş altı ölüm oranları yer almaktadır.

- Askeriye başlığında; kamu harcamaları arasından askeriyeye ayrılan oranları, silahlı

kuvvetler personeli sayılarını ve personellerin toplam iş gücüne oranını görebilirsiniz.

- Eğitim başlığında; okula gitmeyen çocuk sayısını, eğitime yapılan kamu

harcamalarını, bilimsel ve teknik makale sayısını bulabilirsiniz.

- İletişim başlığında; kişi başına düşen sabit telefon hattı sayısına, kişi başına düşen

cep telefonu abone sayısına ve internet kullanıcılarının nüfusa oranına ulaşabilirsiniz.

- Çevre başlığında; ülkelerin karbondioksit salınım düzeyini ve karbonhidrata dayalı

olmayan enerji kullanım oranlarını görebilirsiniz.

- Ulaşım başlığında; demiryolu hatlarının toplam uzunluğu, ülkelerde kayıtlı

şirketlerin uçuş sayıları, kişi başına düşen binek otomobil sayısı bulunmaktadır.

- Ar-Ge başlığında; GSYİH’dan araştırma ve geliştirmeye ayrılan oranları, kişi başına

araştırmacı sayısını, patent başvuru miktarlarını ve ihracattaki ileri teknoloji ürünleri

oranlarını inceleyebilirsiniz.

- Sosyal Kalkınma başlığında, ulusal parlamentolardaki kadın parlamenter oranlarını

bulabilirsiniz.



4

KONU 1: NÜFUS

Türkiye’nin nüfusu 2012 verilerine göre yaklaşık 74 milyon’dur. 1972 nüfusu ile

karşılaştırdığımızda %200 oranında bir artış olmuştur. Buna karşın, Avrupa Birliği kurucu

ülkelerinin nüfuslarında Türkiye’ye oranla belirgin bir artış olmamış hatta Almanya nüfusu

2005-2012 yılları arasında azalmıştır.

Net rakamlara baktığımızda, Almanya 81,889 milyon; Türkiye 73,999 milyon; Fransa

65,696 milyon; İtalya 60,918 milyon yerleşik nüfusa sahiptir.

Nüfus artış oranına baktığımızda, Türkiye’de 1992-2012 yılları arasındaki değerlerde

ciddi seviyede bir düşüş söz konusu. Avrupa Birliği Kurucu ülkelerinde ise bu oran %0 ile %1

arasında dalgalı bir seyirde devam ediyor. 2012 yılındaki net oranlar; Türkiye %1,28, Fransa

%0,5, İtalya %0,32, Almanya %0,11’dir.



5

KONU 2: İSTİHDAM

Ülkelerin iş gücüne katılım oranlarını3 incelediğimizde, 2011 verilerine göre en

yüksek oran %47,42 ile Fransa’ya aittir. Almanya’da %45,64, İtalya’da %40,67’dir.

Türkiye’de ise bu oran %29,27’dir.

Ülkelerdeki işsizlik4 oranlarına bakarsak, Türkiye 2006 yılından bu yana en yüksek

orana sahiptir. En düşük seviyede ise 2009 yılından itibaren Almanya bulunmaktadır. 2011

yılı verilerine göre net rakamlar, Türkiye %9,8, Fransa %9,3, İtalya %8,4, Almanya %5,9.

3 İş gücüne katılım oranı: Ekonomik olarak aktif olan (belirli bir zaman aralığında mal ve hizmet üretimi için iş gücü sağlayan

tüm kişiler) 15 yaş ve üstü nüfusun oranıdır. 4 İşsizlik: Uluslararası Çalışma Örgütü, işsizleri, ekonomik olarak aktif nüfusa dahil olup çalışmayan, ancak çalışmaya uygun

ve iş arayan kişiler olarak tanımlar. Bu tanıma işlerini kaybeden veya işlerini isteyerek bırakan kişiler dahildir.



6

Ülkelerdeki güvencesiz istihdam5 verilerine baktığımızda, 1990-2011 yılları arasında

Türkiye’deki durumda iyileşme söz konusu olsa da %33,1 ile halen en yüksek seviyededir.

Türkiye’yi %18,3 ile İtalya izlemektedir. Bu oran Fransa’da %7,2, Almanya’da ise %6,9’dur.

KONU 3: EKONOMİ

Ekonomik verileri incelerken bakacağımız istatistiklerden biri, altın dâhil ülkelerin

toplam rezerv6 miktarlarıdır. 2011 yılı son çeyreğine gelene kadar, Türkiye’nin toplam rezervi

hiçbir zaman Almanya, Fransa ve İtalya’nın toplam rezervini geçmemiştir. 2012 yılı verilerine

baktığımızda ise, Avrupa Birliği Kurucu Ülkelerinin altın dâhil toplam rezervlerinde sert bir

düşüş görülmektedir. 2012 yılı verilerine göre net miktarlar şöyledir. ABD Doları cinsinden,

Türkiye’nin 99,9426 Milyar, Almanya’nın 67,4223 Milyar, Fransa’nın 54,2306 Milyar,

İtalya’nın 50,4989 Milyar rezervi bulunmaktadır.

5 Güvencesiz istihdam, ücretsiz aile işçilerinin ve kendi adına çalışan kişilerin toplam istihdamdaki yüzdesidir. Ücretsiz aile

işçilerinin ve kendi adına çalışan kişilerin toplam istihdamdaki oranı, istihdam durumu ile ilgili bilgilerden türetilir. 6 Toplam rezervler, parasal altın mevcutlarından, özel çekme haklarından, IMF üyelerinin IMF tarafından tutulan

rezervlerinden ve para politikasını yönetmekle görevli organların denetimindeki döviz mevcutlarından oluşur. Bu rezervlerin altın bileşeni, yılsonu (31 Aralık) Londra fiyatlarından değerlendirilir. Veriler, cari ABD doları cinsinden verilmiştir.



7

Ülkelerin Gayrisafi Yurtiçi Hâsılalarını incelediğimizde, 2009’da yaşanan düşüş göz

ardı edilirse Türkiye’de düzenli bir artış söz konusu. Avrupa Birliği Kurucu Ülkelerinin

Gayrisafi Yurtiçi Hâsılaları, 2012 verilerine göre ABD Doları cinsinden Almanya’nın 3,3996

Trilyon, Fransa’nın 2,6129 Trilyon, İtalya’nın 2,0133 Trilyon’dur. Türkiye’nin ise 789,2575

Milyar’dır.

Ülkelerin Gayrisafi Yurtiçi Hâsılaları artış oranına7 bakarsak, 2001’den bu yana

Türkiye genellikle en yüksek artış oranına sahip olmuştur. 2001 yılında yaşanan sert düşüşle

Türkiye %6 oranında küçülmüş, 2009 yılında ise Türkiye ile birlikte Almanya, Fransa ve İtalya

da benzer oranlarda küçülmüştür. 2012 yılı verilerine göre büyüme oranı, Türkiye’de %2,24,

Almanya’da %0,67, Fransa’da %0,01, İtalya’da ise -%2,37’dir.

7 Önceki yıla kıyasla reel GSYİH değişim yüzdesi. Reel GSYİH enflasyona göre ayarlanmıştır.



8

Ülkelerde, tüketici endeksi türünden enflasyon oranlarına baktığımızda, Türkiye ile

Avrupa Birliği Kurucu Ülkeleri arasında ciddi bir uçurum gözlemlenmektedir. Türkiye

1976’dan 2004 yılına kadar yüksek enflasyon oranlarına sahipken; İtalya, Almanya ve

Fransa’da 1986’dan itibaren enflasyon oranları %0,09 ile %6,5 arasında değişmiştir. 2012 yılı

verilerine göre, bu oranlar Türkiye’de %8,89, İtalya’da %3,04, Almanya’da %2,01 ve

Fransa’da %1,96’dır.

Ülkelerdeki ticari marka başvurusu8 sayılarına baktığımızda, Türkiye’de 1982

yılından bu yana istikrarlı bir artış söz konusudur. 2011 yılında, Türkiye’de 117.754 adet

ticari marka başvurusu yapılmışken, Fransa’da 93.298, Almanya’da 68.961, İtalya’da 42.641.

8 Ticari marka başvuruları: yapılan ticari marka başvuruları, ulusal veya bölgesel Fikri Mülkiyet (IP) ofisinde bir ticari markayı

tescil ettirmek için yapılan başvurulardır. Ticari marka, belirli malların veya hizmetlerin belirli kişiler veya kuruluşlar

tarafından sağlanan mallar veya hizmetler olduğunu belirleyen ayırt edici işarettir. Ticari marka, ürünleri veya hizmetleri

belirlemek amacıyla markayı kullanma ya da ödeme karşılığında başkalarına markayı kullanma yetkisini verme münhasır

hakkını sağlayarak markanın sahibini korur.



9

Ülke borsalarında kayıtlı yerel şirketler sayısına9 baktığımızda, ilk sırada 893 şirketle

Fransa bulunmaktadır. Almanya’da 670, Türkiye’de 362, İtalya’da 287 yerel şirket borsaya

kayıtlı durumdadır.

KONU 4: ENERJİ

Ülkelerin yıllık elektrik tüketim10 miktarında 2010 verilerine baktığımızda, Almanya

590,055 milyar kWs11 ile ilk sırada bulunuyor. Sonrasında 502,94 milyar kWs ile Fransa,

325,653 milyar kWs ile İtalya gelirken; Türkiye 180,202 milyar kWs saat ile son sıradadır.

9 Borsaya kayıtlı yerli şirketler, yılın sonunda ülke borsalarında listelenen, yerel olarak tüzel kişiliği olan şirketlerdir. Bu

gösterge yatırım şirketlerini, yatırım fonlarını ve diğer kolektif yatırım araçlarını içermez. 10

Elektrik enerjisi tüketimi, elektrik santralleri ile hem ısı hem de elektrik üreten santrallerin üretim toplamından, iletim, dağıtım ve dönüştürme kayıpları ile hem ısı hem de elektrik üreten santrallerin kendi kullanımları çıkarılarak hesaplanır. 11

kWs: Kilovatsaat



10

Elektrik iletim ve dağıtım kayıplarını12, ülkelerdeki toplam elektrik üretimine

oranladığımızda en yüksek seviye Türkiye’dedir. Bu hesaplamaya, kaçak elektrik kullanımı da

dâhildir. 2010 yılı verilerine göre Türkiye’deki elektrik üretiminin %14,31’i iletim ve dağıtım

aşamasında kayboluyor. Bu oran, İtalya’da %6,88, Fransa’da %6,28 ve Almanya’da %3,85’tir.

KONU 5: SAĞLIK

Ülkelerin sağlık harcamalarının Gayrisafi Yurtiçi Hâsılalarına oranına13 baktığımızda,

son 15 yıllık dilimde İtalya ve Türkiye’nin oranlarında %2’nin üzerinde artış olmuştur. 2011

verilerine göre harcama oranları şu şekildedir; Fransa %11,63, Almanya %11,06, İtalya %9,5,

Türkiye %6,66.

12

Elektrik iletim ve dağıtım kayıpları, tedarik kaynakları ve dağıtım noktaları arasında ve tüketicilere dağıtım sırasında

yaşanan kayıpları içerir. Kaçak elektrik kullanımı dahildir. 13 Toplam sağlık harcamaları, kamu ve özel sağlık harcamalarının toplamıdır. Sağlık hizmetlerini (önleyici ve tedavi edici),

aile planlaması etkinliklerini, beslenme etkinliklerini ve acil sağlık yardımını kapsar, ancak su ve hıfzıssıhha teminini

kapsamaz.



11

Ülkelerin kişi başına düşen sağlık harcamalarını14 incelersek, Almanya ve Fransa ilk

sırayı paylaşmaktadır. 2011 yılı net duruma baktığımızda, kişi başına düşen sağlık harcaması,

ABD Doları cinsinden, Fransa 4.952, Almanya 4.874,99, İtalya 3.435,63, Türkiye 696,23’dir.

Ülkelerdeki kişi başına düşen doktor15 sayılarını incelediğimizde, 2010 verilerine

göre en yüksek kişi başına düşen doktor sayısı Almanya’dadır, 1000 kişiye 3,69 doktor

düşmektedir. Almanya’yı 3,49 ile İtalya takip etmektedir. Türkiye burada en düşük seviyede

bulunuyor ve 2011 verilerine göre 1000 kişiye 1,71 doktor düşmektedir. Bu sayı Fransa’da

3,38’dir.

14

Toplam sağlık harcamaları, kamu ve özel sağlık harcamalarının toplamının, toplam nüfusa oranıdır. Sağlık hizmetlerini

(önleyici ve tedavi edici), aile planlaması etkinliklerini, beslenme etkinliklerini ve acil sağlık yardımını kapsar, ancak su ve hıfzıssıhha teminini kapsamaz. Veriler, cari ABD doları cinsinden verilmiştir. 15

Doktorlar, genel ve uzman tıp doktorlarını içerir.



12

Ülkelerdeki hastane kapasitelerini16 incelersek, kişi başına düşen yatak sayısında

Almanya yine ilk sıradadır. 2010 yılı verilerine göre, 1000 kişi başına düşen hastane yatak

sayısı Almanya’da 8,25, Fransa’da 6,64, İtalya’da 3,53 ve Türkiye’de 2,5’dir.

Ülkelerdeki, 5 yaş altı çocuk ölümleri verilerini incelediğimizde; Türkiye’de 1990-

2011 yılları arasında ciddi oranda düşüş yaşansa da, Avrupa Birliği kurucu ülkeleri ile

karşılaştırdığımızda en yüksek orana sahiptir. 2011 verilerine göre, Türkiye’de oran 15,2’dir.

Fransa’da 4,1, Almanya’da 4 ve İtalya’da 3,7’dir.

16

Hastane yatakları, kamu hastaneleri, özel hastaneler, genel hastaneler ve uzmanlık hastaneleri ile rehabilitasyon

merkezlerinde bulunan yatılı hasta yataklarını içerir. Çoğu durumda, akut tedavi ve kronik tedavi yatakları dahildir.



13

KONU 6: ASKERİYE

Ülkelerin yıllık kamu harcamaları içerisinden, askeri harcamalarının17 oranına

baktığımızda Türkiye %9,86 ile en yüksek seviyededir. Avrupa Birliği kurucu ülkelerinde ise bu

oran %4,69 ile %3,78 arasında değişmektedir. 2011 yılı verilerine göre Fransa’da 4,69,

Almanya’da 4,35 ve İtalya’da 3,78’dir.

Ülkelerin sahip olduğu silahlı kuvvetler personeli18 sayılarına bakarsak, Türkiye’de

1990’lı yıllarda bu sayı 820.000’in üzerinde iken, 2000 yılından itibaren diğer ülkelerde de

olduğu gibi silahlı kuvvetler personel sayısında belirgin bir düşüş olmuştur. 2011 yılı verilerine

göre, Türkiye’deki personel sayısı 612.800’dür. İtalya’da 367.550, Fransa’da 332,250,

Almanya’da 196.000 etkin askeri personel bulunmaktadır.

17

SIPRI askeri harcama verileri; barış güçleri, savunma bakanlıkları ve savunma projelerine dahil olmuş diğer devlet kurumları dahil silahlı kuvvetlere, askeri harekatlar için eğitimli ve donanımlı oldukları düşünülüyorsa paramiliter güçlere ve askeri uzay faaliyetlerine yapılan tüm cari harcamaları ve sermaye harcamalarını içeren NATO tanımından türetilmiştir. Bu harcamalar, askeri personel için emekli aylıkları ve personel için sosyal hizmetler dahil olmak üzere askeri ve sivil personeli, harekat ve bakımı, tedariği, askeri araştırma ve geliştirmeyi ve askeri yardımı (bağışta bulunan ülkenin askeri harcamalarında) içerir. 18

Silahlı kuvvetler personeli, etkin görevde olan askeri personeldir.



14

Ülkelerin sahip olduğu silahlı kuvvetler personeli sayısının, toplam iş gücüne oranı19

incelendiğinde; 2011 verilerine göre Türkiye %2,27 ile en yüksek seviyededir. Türkiye’yi

%1,46 ile İtalya ve %1’1 ile Fransa takip etmektedir. En düşük orana %0,46 ile Almanya

sahiptir.

KONU 7: EĞİTİM

Ülkelerdeki eğitim durumunu incelerken bakacağımız iki veriden biri, okula

gitmeyen çocuk sayısıdır20. Avrupa Birliği kurucu ülkeleri ile karşılaştırdığımızda, okula

gitmeyen çocuk sayısının en yüksek olduğu ülke Türkiye’dir. 2003-2008 yılları arasında

azalma meydana gelse de, 2010 verilerine göre Türkiye’de 68.456, İtalya’da 25.071,

Almanya’da 7.172 çocuk okula gitmiyor. 2011 yılı verisine göre bu sayı Fransa’da 32.578’dir.

19

Silahlı kuvvetler personeli, aktif görevde olan askeri personeldir. Eğitim, organizasyon, ekipman ve kontrol durumu

paramiliter kuvvetlerin normal askeri gücü destekleyebileceğine veya normal askeri gücün yerine geçebileceğine işaret ediyorsa, paramiliter güçler de silahlı kuvvetler personeline dahil edilir. İş gücü, Uluslararası Çalışma Örgütü'nün ekonomik olarak aktif nüfus tanımına uyan tüm kişileri içerir. 20

Okula gitmeyen çocuklar, ilköğretim çağında olup ilköğretim veya ortaöğretim okullarına kayıtlı olmayan çocukların sayısıdır.



15

Ülkelerin Gayrisafi Yurtiçi Hâsılası içerisinden eğitime yapılan kamu harcamalarının21

oranına baktığımızda 2006 yılı verisine göre Türkiye %3’ün altında kalırken, 2010 yılında

Fransa ve Almanya’da bu oran %5’in üzerindedir. Son verilere göre, eğitime yapılan kamu

harcamaları oranı Fransa’da %5,9, Almanya %5,06, İtalya’da %4,5 ve Türkiye’de %2,86’dır

Avrupa Birliği kurucu ülkelerinde ve Türkiye’de yazılan bilimsel ve teknik makale22

sayılarını karşılaştırdığımızda; 2009 yılında Almanya’da 45.002, Fransa’da 31.748, İtalya’da

26.755 makale yayınlanmışken, Türkiye’de bu sayı 8.300’dür.

21 Eğitim alanındaki kamu harcamaları, eğitim kurumlarına (hem devlet hem özel) yönelik hükümet harcamaları, eğitim yönetimi ve ayrıca tüzel kişilere (öğrenciler/hanehalkları ve diğer tüzel kişiler) yönelik sübvansiyonlar da dahil olmak üzere eğitim için yapılan cari ve sermaye kamu harcamalarını içerir. 22

Bilimsel ve teknik makaleler, şu alanlarda yayınlanan bilim ve mühendislik makalelerinin sayısını ifade eder: fizik, biyoloji,

kimya, matematik, klinik tıp, biyomedikal araştırma, mühendislik ve teknoloji, dünya ve uzay bilimleri.



16

KONU 8: İLETİŞİM

İletişim başlığında üç farklı veriyi inceleyeceğiz, bunlardan ilki kişi başına düşen sabit

telefon hattı23 sayısıdır. Fransa ve Almanya ilk sırada bulunurken, Türkiye kişi başına sabit

telefon hattı sayısında son sıradadır. Fransa’da 100 kişiye düşen sabit telefon hattı sayısı

61,92 iken, Almanya’da 61,84, İtalya’da 35,52 ve Türkiye’de 18,6’dır.

Ülkelerdeki cep telefonu abonelerinin24 toplam nüfusa oranına baktığımızda, 2012

yılı verilerine göre, 100 kişi başına İtalya’da 159,48, Almanya’da 131,3, Fransa’da 98,14 ve

Türkiye’de 90,84 cep telefonu abonesi bulunmaktadır.

23

Telefon hatları, bir abonenin terminal ekipmanını kamu anahtarlamalı telefon şebekesine bağlayan ve telefon santrali portu olan sabit telefon hattıdır. Bütünleştirilmiş sayısal ağ hizmetleri ve sabit kablosuz aboneleri dahildir. 24

Cep telefonu abonelikleri, kamu anahtarlamalı telefon şebekesine erişim sağlayan, cep telefonu teknolojisini kullanan bir

kamu cep telefonu hizmetinin abonelikleridir. Faturalı ve ön ödemeli abonelikler dahildir.



17

Ülkelerdeki internet kullanıcısı sayısının nüfusa oranını25 incelediğimizde, 2012 yılı

verilerine göre, Almanya %84 ile ilk sırada bulunmaktadır. Fransa’da bu oran %83’tür.

İtalya’da %58 ve Türkiye’de %45,13’tür.

KONU 9: ÇEVRE

Ülkelerin Karbondioksit (CO2) Emisyonu26 salınımı düzeylerine baktığımızda, doğaya

en yüksek seviyede karbondioksit bırakan ülkenin, 2009 yılı verilerine göre Türkiye olduğunu

görüyoruz. En düşük seviyede karbondioksit salınımı yapan ülke ise Fransa’dır. Son verilere

göre, Gayrisafi Yurtiçi Hâsıla Satınalma Gücü Paritesi doları cinsinden kg başına, Türkiye 0,27,

Almanya 0,25, İtalya 0,21 ve Fransa 0,17’dir.

25

İkamet eden 100 kişiden İnternet'e erişimi olanların sayısı. 26

Karbondioksit emisyonları, fosil yakıtların yakılması ve çimento üretiminden kaynaklanan emisyonlardır. Bunlar, katı, sıvı ve gaz yakıtların tüketimi ve gaz yakımı sırasında üretilen karbondioksiti içerir.



18

Ülkelerin karbonhidrata dayalı olmayan alternatif ve nükleer enerji kullanım

miktarının27 toplam enerji tüketimine oranı incelendiğinde, Fransa %47,96 ile ilk sıradadır. En

yakın ülke Almanya %11,86’dir. Bu oranlar İtalya’da %6,63, Türkiye’de ise %6,29’dur.

KONU 10: ULAŞIM

Avrupa Birliği kurucu ülkeleri ile Türkiye’yi, ulaşım alanında karşılaştırırken

demiryolu, havayolu ve karayolu alanlarındaki üç istatistiğe bakacağız. Bunlardan ilki, toplam

demiryolu hattı uzunluğudur. Demiryolu hattının28 en uzun olduğu ülkelerin başında Almanya

ve Fransa geliyor. Almanya’daki toplam hat uzunluğu 33.708 km, Fransa’da 33.608 km ve

İtalya’da 18.011 km’dir. Türkiye’ye baktığımızda; 2009 yılında 8.686 km olan demir yolu

uzunluğu, 2011 yılında 9.594 km olmuştur.

27

Temiz enerji, karbonhidrata dayalı olmayan ve üretilirken karbondioksit oluşturmayan enerjidir. Hidroenerji, nükleer

enerji, jeotermal enerji, güneş enerjisi vb. kapsar. 28

Demiryolu hatları, tren seferleri için kullanılabilen demiryolu güzergahının uzunluğudur. Paralel demiryolu hatlarının

sayısı hesaba katılmaz.



19

Hava ulaşımına baktığımızda; ülkelerdeki kayıtlı havayolu firmalarının yurtiçi ve

yurtdışı kalkış sayısı verilerine göre, Almanya 1,0342 milyon kalkış sayısı ile ilk sıradadır.

Yıllara göre incelediğimizde, Türkiye’de kayıtlı havayolu şirketlerinin uçuş sayısı 2003 yılından

itibaren hızlı bir şekilde artmıştır. Diğer ülkelerdeki şirketlerin uçuş sayılarında, 2008 yılından

bu yana belirgin oranda azalma söz konusundur. 2012 yılı verilerine göre, Türkiye menşeli

şirketlerin uçuş sayısı 476.115’tir. Fransa’nın 655.359, İtalya’nın 305.512’dir.

Ülkelerdeki binek otomobil29 oranlarını incelediğimizde, nüfusuna oranla en çok

araç İtalya’da bulunmaktadır. Türkiye’deki oran ise dikkate değer oranda düşüktür. 2010 yılı

verilerine göre, 1000 kişi başına düzen araç sayıları, İtalya’da 679,41, Fransa’da 580,02,

Almanya’da 572,42, Türkiye’de 154,85.

29

Binek otomobiller, yolcu taşımak amacıyla üretilmiş ve en fazla dokuz kişi (sürücü dahil) oturacak şekilde tasarlanmış, iki tekerlekli olanlar dışındaki karayolu motorlu taşıtlarını ifade eder.



20

KONU 11: ARGE

Ülkelerin Gayrisafi Yurtiçi Hâsılası (GSYİH) içerisinden, araştırma ve geliştirmeye

yapılan kamu harcamalarının30 oranına baktığımızda 2010 yılı verilerine göre Türkiye %0,84

ile en düşük seviyede harcama yapan ülkedir. En fazla kamu harcaması yapan ülke %2,82 ile

Almanya’dır, ardından %2’25 ile Fransa ve %1,26 ile İtalya gelmektedir.

Ülkelerde; yeni bilgi, ürün, işlem, yöntem veya sistem oluşturmayla ve ilgili

projelerin yönetimiyle uğraşan uzmanlar ve bu alandaki doktora öğrencilerinin nüfusa

oranına baktığımızda Almanya ilk sıradadır, milyon kişi başına 3.979 araştırmacı düşüyor. Son

verilere göre, bu sayı Fransa’da 3.750’dir, İtalya’da 1.748,06’dır. Türkiye’de ise milyon kişi

başına 884,38 araştırmacı bulunmaktadır.

30 Araştırma ve geliştirme harcamaları, beşeri, kültür ve toplum konularındaki gibi bilgilerin ve yeni uygulamalar için bilgi kullanımının artırılması için sistemli olarak yürütülen yaratıcı çalışmalara yapılan cari ve sermaye (hem kamu hem özel) harcamalarıdır. Ar-Ge, temel araştırmaları, uygulamalı araştırmaları ve deneysel araştırmaları kapsar.



21

Ülkelerdeki patent31 başvurusu sayısına baktığımızda, Almanya diğer ülkelerin

oldukça üzerinde bir sayı ile ilk sıradadır. 2011 yılı verilerine göre, Almanya’da 46.986;

Fransa’da 14.655; İtalya’da 8.794 patent başvurusu olmuştur. Bu rakam Türkiye’de 2.885’dir

Ülkelerdeki araştırma geliştirme teknolojilerine dayanan, ileri teknoloji ürünlerinin32

toplam sanayi ihracatına oranına baktığımızda; Fransa %23,75 ile ilk sırada yer alıyor.

Türkiye’de ise bu oran %1,93 ile oldukça düşük seviyededir. Almanya’da %14,96 ve İtalya’da

%7,36’dır.

31

Patent başvuruları, bir buluşun (bir şeyin yapılması için yeni bir yöntem sunan veya bir soruna yeni bir teknik çözüm bulan ürün ya da işlem) münhasır hakları için Patent İşbirliği Anlaşması prosedürü veya ulusal patent ofisi aracılığıyla yapılan dünya çapındaki patent başvurularıdır. Patent, patentin sahibi için buluşa yönelik sınırlı bir süre koruma sağlar (genellikle 20 yıl). 32

İleri teknoloji ihracatı, havacılık ve uzay, bilgisayar, tıbbi ilaç, bilimsel alet ve elektrikli makinelerde olduğu gibi Ar-Ge yoğunluğu yüksek olan ürünlerdir.



22

KONU 12: SOSYAL KALKINMA

Bu başlık altında inceleyeceğimiz konu, ülkelerin ulusal parlamentolarındaki kadın

parlamenter oranlarıdır33. 2012 yılı verilerine göre, Almanya Federal Meclisi’ndeki kadın

parlamenter oranı %32,9’dur. Bu oran, Fransa’da %26,9, İtalya’da %21,4’tür. Türkiye Büyük

Millet Meclisi’nde ise kadın milletvekili oranı %14,2’dir.

33

Parlamentolardaki kadınlar, meclislerde veya alt meclislerde kadınların sahip olduğu koltuk sayısının yüzdesidir.

Documents

AVRUPA BİRLİĞİ KURUCU ÜLKELERİNİN* GELİŞMİŞLİK …16 Hastane yatakları, kamu hastaneleri, özel hastaneler, genel hastaneler ve uzmanlık hastaneleri ile rehabilitasyon