Bí Mật Của Vua Solomon - sachvui.com · được điều chỉnh lại cho phù hợp với tình hình lạm phát thì đến nay, Solomon vẫn là người giàu nhất;

MụcLục

MỤCLỤCMỞĐẦUABIDANI.CHÂMNGÔNCHƯƠNG1“TRƯỚCHẾTHÃYSUYNGHĨĐÔ

KẾHOẠCHĐỂLẬPKẾHOẠCHCÁCHTỐTNHẤTLÀTRẢDẦNHÃYTIẾTKIỆMKỲHẠNTÀICHÍNH

II.BỨCTƯỜNGCHƯƠNG2“ĐỒNGTIỀN,HÃYDỪNGỞĐÂY”

CUỘCSỐNG,SỰTỰDOVÀMỘTCUỘCĐỜIÍTCĂNGTHẲNGCÁIGÌSỞHỮUAI?

III.MỘTMÓNHỜICHƯƠNG3“HỨAHẸN,HỨAHẸNVÀHỨAHẸN”

NHẬNTHỨCRÕRÀNGSỰCĂNGTHẲNGLÀMỘTĐỐITÁCTÀICHÍNHTỆHẠIHỨAHẸN,HỨAHẸN,VÀHỨAHẸNTRƯỚCĐÂY,CHÚNGTACHƯALÀMVIỆCĐÓTHEOCÁCHNÀY-VÌCÓLÝDOCHÍNHĐÁNG

IV.NHỮNGVỊCỐVẤNCỦANHÀVUACHƯƠNG4“HÃYHỎINGƯỜIKHÔNNGOAN”

HÃYLẮNGNGHE,NHƯNGLẮNGNGHENHỮNGNGƯỜINÓIĐÚNGNHỮNGTHUẬTNGỮKHÁCTHƯỜNGVÀNHỮNGÝTƯỞNGĐƠNGIẢNBẠNNÊNGỌICHOAI?

V.MÓNQUÀCHƯƠNG5“CŨNGCẦNPHẢIHÀOPHÓNG”

GIÀUCÓLÊNNHỜBIẾTCHOĐIMỘTCUỐNSÁCHTRANHMỎNGHƠNNHƯNGRỘNGHƠN

VI.GIÀUCÓTHỰCSỰCHƯƠNG6“HÃYSỐNGDƯỚIMỨCBẠNKIẾMĐƯỢC”

VẤNĐỀTHƯỜNGGẶPPHẢILÀLÚCKHỞIĐẦUTẠISAOCHÚNGTAKHÔNGTIẾTKIỆM?

CÁCHĐƠNGIẢNĐỂTIẾTKIỆMTIỀNHÃYKIÊUHÃNHMÀĐITRƯỚCKHIGỤCNGÃKHINÓIĐẾNTIỀNBẠC,TIẾTKIỆMMANGLẠIHẠNHPHÚCLỚNHƠN

VII.CHUYẾNTHĂMCỦANHÀVUACHƯƠNG7“CHẬMRÃIVÀCHẮCCHẮN”

QUÁGIÀUVÀGIÀUQUÁNHANHTHÌSAO?SỨCMẠNHCỦACÁCHNHÌNLÀMƠNCHUYỂNPHÂNBÓNCHOTÔIHÀNHTRÌNHCŨNGQUANTRỌNGNHƯĐÍCHĐẾN

NGƯỜITHẦYPHỤLỤC

VÀINÉTVỀTÁCGIẢTÀILIỆUNÊNĐỌCTHÊMCÁCNGUỒNTHÔNGTINBỔSUNG

MỞĐẦUChuyệngìsẽxảyranếutôicóthểthuxếpchobạnđượcgặpriêng

BillGates,ngườisánglậpvàCEOcủaMicrosoft,côngtyphầnmềmđứngđầuthếgiới;hayđượcgặpriêngWarrenBuffett,CEOcủaBerkshireHathaway,ngườiđượccoilànhàđầutưcóhiệuquảnhấtmọithờiđại.Họcũnglàhaingườigiàunhấtthếgiới?Bạncóthíchvậykhông?

Bạncómuốnđượchaiconngườisángchóinàydạychobạnvềcáchraquyếtđịnhtàichínhvàđầutưkhông?Dùhọcótàigiỏithếnàođichăngnữathìhaiôngnàycũngkhôngphảilànhữngngườiduynhấtcóthểkhuyênbảochúngtatronglĩnhvựcnày.

Tôimuốngiúpbạnđạttớinhữngcấpđộthànhcôngmớitronglĩnhvựctàichínhcủabạn.Đólànhữnggìtôilàmchocuộcsống,vàcuốnsáchnàylàmộtnỗlựcđểtôicóthểgiúpđỡđượccàngnhiềungườicàngtốt.Córấtnhiềusáchviếtvềđầutưtàichính,nhưngđâylàmộtcuốnsáchđộcđáo.Tôisẽchiasẻhếtnhữngkinhnghiệmnhiềunămcủatôichobạn.Nhưngsẽcómộtngườinữacùnggiúpđỡchúngta–mộtngườiđãquađờicáchđâynhiềuthếkỷnhưngtưtưởngcủaôngvẫntiếptụcảnhhưởngđếncuộcsốnghômnay.Ônglàmộtnhàlãnhđạo,mộtngườixâydựng,mộtnhàcaitrị,vàcũnglàmộtthiêntàivềtàichính.

DùbạncótinhaykhôngtinvàonhữngconngườivànhữngcâuchuyệntrongKinhThánhthìchúngtavẫncóthểhọchỏirấtnhiềuđiềutừnhữngconngười,nhữngcâuchuyệnđó.Trongcuốnsáchnày,chúngtasẽkhámphámộtsốlờidạycủavuaSolomon.Solomonđượccoilàngườisángsuốtnhất,thôngtháinhất,khônngoannhấtvàgiàucónhấtmọithờiđại.(Vâng,ngaycảkhigiátrịtàisảncủaôngđãđượcđiềuchỉnhlạichophùhợpvớitìnhhìnhlạmphátthìđếnnay,Solomonvẫnlàngườigiàunhất;giátrịtàisảncủaôngvẫnvượtrấtxagiátrịtàisảncủaBillGatesvàWarrenBuffetcộnglại.)

TạisaolạilàvuaSolomon?Tạisaochúngtalạinghetheomộtngườiđãsốngcáchđây3.000năm?Mộtvịvuathờicổđạicóthểdạychochúngtanhữnggìvềcácvấnđềtàichínhđươngđạicơchứ?Bạncótinhaykhôngthìtùyôngvẫncórấtnhiềuđiềuđểnóivớichúngta.

TrongnhữngngàyđầutiêncủatriềuđạiSolomon,bịhốithúcbởinỗisợhãivềsựkhôngxứngđángcủamình-ônglênngôikhimới12tuổiđầu–nênôngđãcầuxinChúaTrờibanchomìnhmộtmónquà.Cóthểôngđãcómọithứ,nhưngbạnthửnghĩxemôngsẽcầuxinđiềugì?Solomoncóthểcầuxinđểcóđượcmộtđộiquânhùngmạnhnhất,độiquânsẽđảmbảochoquyềnlựccủaôngvượtxamọiđịchthủ;ôngcũngcóthểcầuxingiàucókhôngaisánhnổi,đểôngcóthểtựtinlựachọnđượcnhữngcậnthầngiỏinhấtkhiếnôngtrởnênvẻvanghơn.Nhưngđiềumàôngđãcầuxinthậtkhácthườngvàothờiđạiđó,vànócũngrấtkhácthườngtrongthờiđạicủachúngta.Đóchínhlàđiềumàtôihyvọngbạnsẽhọcđượctừnhữnglờidạycủaông,chứkhôngphảiđiềugìkhác.

SolomonđãcầuxincóđượcSỰKHÔNNGOANchứkhôngphảicóthêmnhiềutiềnbạchayquyềnlực.Ôngđãcầuxincóđượckhảnăngsuyxétđúngđắnvàbiếtphânbiệtgiữacáitốtvàcáixấu.(BạncóthểđọcchuyệnnàytrongcácđoạnKinhCựuước,đoạn1Cácvịvua3:9vàđoạn2Biênniênsử1:10.)

TôitinrằngĐứcChúađãrấtcảmđộngvớilờicầuxinđơngiảnnhưngtheotrựcgiáccủaSolomon.Vìvậy,Ngườiđãbanchoôngkhôngchỉsựkhônngoanmàcảsựgiàucó,cảsựvẻvanghơnbấtcứngườinàotronglịchsử.

Solomonlàmộthìnhmẫuhoànhảochosựkhônngoanvàgiàusang.Tưtưởngcủaôngđãđượcghichéplạirấtnhiều.Bấtkỳaicũngcóthểtiếpcậntưtưởngnày.Vàcuốnsáchnàysẽsửdụngtưtưởngđó.

Cólẽ,bạnđọccuốnsáchnàyvìbạnmuốntrởthànhmộtnhàđầutưhoặcbạnđãlàmộttrongsố90triệunhàđầutưởnướcMỹngàynay.Vớimụcđíchcủachúngta,“nhàđầutư”khôngchỉlàngườimuacổphiếuvàtráiphiếumàcònlàngườimuabấtđộngsản,cácnhàmáy,xínghiệp,hoặcmuacácthứkhácđểkiếmlời.Nhưbạnsẽsớmnhậnra,cácnguyêntắchọcđượctừSolomoncótầmảnhhưởngsâurộngvàchúngtacóthểápdụngchúngtheonhiềucách,trongmọimặtcủađờisống.Hãyđọccuốnsáchnàythậtchậmrãi.Nếumộtbàihọcnàocóvẻquáđơngiảnthìhãyđọclạibàihọcđó.Đôikhi,mộtchânlícókhảnăngthayđổicuộcsốngmạnhnhấtthườngẩnchứadướicáivẻbềngoàiđơngiản.

Vídụ,chúngtacóthểbướcvàomộtcuộcthảoluậnphứctạpmôtảtoánhọcvềtrọnglựccủaIsaacNewton,hoặcchúngtacóthể‘hoàntoàn’tintưởngrằngnóđúngnênđãkhôngnhảyxuốngtừmáinhàđểkiểmnghiệmnó.Cũngnhưnhiềunhàkhoahọckhác,AlbertEinsteinđãtìmkiếmmộtphươngtrìnhtoánhọc‘đơngiản’giảithíchđượcvũtrụnày.Vậtlílượngtửchochúngtabiếtvềtínhliênkếtvà…Xinlỗibạnđọc,chúngtahãyquaylạiviệcđầutưnhé.Luậnđiểmởđâylà:Mộtchânlíđơngiảnluônlàmộtchânlícótácđộngmạnhmẽ.

Tôiđãhoạtđộngchuyênnghiệptronglĩnhvựcđầutưhơn20nămnay.Tôiđãlàmộtnhânviêncaocấp,mộtngườihuấnluyệnởtầmquốcgiavàthườngxuyênđượcmờigiảngdạyvềcácchủđềđầutư.Trongsuốt20nămđó,tôiđãchứngkiếnhầuhếtcáckếhoạch,kỹthuậtvàquytrìnhđầutưphổbiến.Xinbạnhãylưuý,tôikhôngnóilàmọicáchđầutưmàngườitađềubiếtđâunhé.PhốWalltiếptụctạoracácsảnphẩmđầutưđểbạnmua.(Baogồmcácsảnphẩmđầutưvàcảnhữngthủđoạnđầutưmàtôiđãtrìnhbàytỉmỉtrongcuốnsáchđầutiêncủatôi,cuốnVạchtrầnnhữngthủđoạnđầucơởPhốWall-DemystifyingWallStreet:SheddingaLittleLightontheBULL).

Bằngviệcđúcrútnhữngkiếnthứcvàkinhnghiệmđầutưcủamình,tôihyvọngsẽđưanhữnglờidạycủavuaSolomonvàocuộcsốngvàgiúpbạnápdụngchúngvàocôngviệcđầutưcủabạn.KhôngphảilàSolomoncầntôigiúpđỡ.Solomonsốngởmộtthờiđạitrướcthuởsơkhaicủacôngviệcđầutưđươngđạirấtlâu.Nhưngđólàlĩnhvựcmàtôiđãdấnthânvào.Solomonsẽđưaramộtbứctranhvềnhữnggìquantrọngvàkhônngoan,còntôisẽcungcấpnhữngcáchthứcđểápdụngnóvàocuộcsốnghàngngày.

VớimỗibàihọccủaSolomon,tôisẽcốgắngđưaranhữngvídụđểminhhọacáchthứcsửdụngcácthôngđiệpsaochocólợinhất,hoặckểlạiviệctôiđãchứngkiếnbàihọcđóđãđượcsửdụngsainhưthếnào,dosựxuẩnngốc.Chúngtasắpđềcậpđếnmộtsốđiềucóthểbạnkhôngtrôngđợi:việcthiếtlậpmụctiêu,vàthậmchílàmộtcuộcthảoluậnvềlòngthamcủaconngười.Chúngtacũngsẽnóiđếnmộtsốđiềumàbạncóthểkhôngtrôngđợi,vídụnhư:sựhàophóngcóthểgiúpbạngiatăngtàisảncủamìnhnhưthếnào.Tôixinhứarằng,đâykhôngphảilàmộtbàithuyếtgiáo.

Nhưbạnsẽthấy,mỗichươngsáchgồmcóhaiphần.Ởphầnthứnhất,chúngtasẽđượcnghemộtcâuchuyệnnhỏvềSolomon,vàở

phầnsau,tôisẽđưaramộtứngdụngtrongthếkỷXXI,vàbạncóthểsửdụngnóđểlàmsâurộngthêmkiếnthứcvềđầutưcủamình.

Vậythì,chúngtahãycùngđàosâusuynghĩnhé.HãyđểchonhữnglờidạycủavuaSolomonthấmnhuầntrongtâmtrícủabạn.Hãychiasẻnhữngbàihọcnàyvớinhữngngườimàbạnyêuquí,vớinhữngngườiđangtrôngchờvàosựkhônngoancủabạn.Bằngmọicách,hãythảoluậnvềnhữngbàihọcnàyvớinhữngngườigiúpbạnquảnlítiềnbạc.

Đãđếnlúcbắtđầurồi,nhưngtrướchết,chúngtahãycùnggặpgỡvuaSolomonvàngườiđượcôngbảotrợđãnhé.

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

ABIDANAbidannungnấuhaiđiềuước.Thứnhất,cậubémuốnmình

đượcởmộtnơinàokhác,chứkhôngphảinơinày.Thứhai,cậuướcsaohaiđầugốimìnhđừngrunnữa.ĐốivớiAbidan,chuyếnđibộtừnhàcậu,ởkhuĐôngBắcJerusalem,đếnđâydườngnhưquángắnngủi,vìcậuđãđếnđượcđâysớm.MộtngườihầucậncủaĐứcVuađicùngvớicậuđếncungđiện,sauđómộtngườihầucậnkhácdẫncậuvàotòanhàđồsộ.Nếukhôngcónhữngngườihầucậnđượcchỉđịnhnày,chắclàAbidankhôngcócanđảmđểđitừnhàđến…đếnnơiđây.

Viênquanhầucậnđibêncạnhcậucao,to,cóvẻhãnhdiệnvàtựtin,nhưthểđượcsinhralàđểnắmgiữcáiđịavịcaosangmàôngtađangnắmgiữ.Ôngtađiđứngvớivẻtựtinxuấtpháttừlòngdũngcảm.Làmộtngườitrầmlặng,ôngtachỉnóicóhaitừ:“Lốinày.”QuangcảnhcủanộicungkhiếnAbidancảmthấynghẹtthở.Dướichâncậulànhữngphiếnđárấtlớnđượcđẽogọtbằngtay,tạonênnềnmóngchotòanhà.Nhữngchiếckèo,chiếcxàbằnggỗtuyếttùngdườngnhưlơlửngtrênđầucậu,vàcácbứctườngđượcbọcbằngnhữngtấmvángỗđượcchạmtrổbởinhữngtaythợlànhnghềnhất.

Họđiquamộtcănphòngsâuhunhútcóbahàngcộtđá,mỗihàngcó15cột,chạmtayvàothấymátlạnhvànhẵnthín.Córấtnhiềukhiênvàngtreotrêntường.

“Nămtrăm,”ngườihầucậnnói.

“Nămtrăm?”

“Đólàsốkhiênvàngtreotrêntường.Mọingườiđếnđâyđềuđặtcâuhỏi.Cậucóđịnhhỏigìkhông?”

Abidanđịnhkhôngnóigìcả,nhưngrồicậunghĩtốtnhấtlàkhôngnênnóidốingườiđànôngnày.“Đâylàchỗnàoạ?”

“ĐâylàCungRừngLi-băng.”

“Nhữngcâycộtkhiếnnótrônggiốngnhưmộtkhurừng.”

“Vìthếnênđặttênnhưvậy.”

Khicậubévàngườihầubướcvàomộtcănphòngkhác,timAbidanđậptronglồngngựccứnhưngựaphinướckiệu.Ởđây,chântườngđượcốpđátốtđếnmộtphầnbachiềucaocủatường,vàkhoảngtườngvữamàutrắnggiữachântườngốpđávàtrầnnhàbằnggỗtuyếttùngcaovútbêntrêntreođầycácbứctranhvẽcỏcây,muôngthú.Đầukiacủacănphòngcómộtchiếcngaiđượcđặttrênmộtbụcđácao.

“Đâylà…cháumuốnnói,đâylà…?”

“Đúng,”viênquanhầunói,“đâylàĐiệnChầu.”

Họđiquanhữngcănphòngrộnglớnkhác,vàsauđóbướcramộtcáisânbaoquanhbởinhữngkhómcâyđangnởhoa,nhữngcáicâycaovànhữngđàiphunnướcđangphunrócrách.Cómộtngườiđànông,íttuổihơnchacủaAbidannhưngchưagiàlắm,đangđứngngửngmặtnhìntrời.Ôngmặcmộtchiếcáochoàngdài,vàmáitócđencủaôngđãbắtđầuđiểmbạc.

“ThưaĐứcVua,”viênquanhầunói,“Abidan,contraicủaZerah,đãđếnrồiạ.”

“Cảmơn,”nhàvuanói.“Ngươicóthểđiđượcrồi.”

Khiviênquanhầuđãđiđượcmộtlúc,haiđầugốicủaAbidanlạibắtđầurunlên.Cậubéđịnhnói,nhưngchẳngnóinênlời.Châncậunhưđãmọcrễxuốngđất,khiếncậuđứngimkhôngthểnhúcnhích.

“Đếnđâynào,cậubé.”

Timđậploạnxạ,Abidancốnhúcnhíchđôichân.Nhưngvớimỗibướcchâncủacậu,đôidépdườngnhưnặngthêm.ĐếnlúcđãđiquakhoảngsânvàđứngbêncạnhĐứcVua,cậuvẫncảmthấynhưvậy.“Con…”Cậunóinhưnghẹtthở.“ConđãđếntheolệnhcủaNgười,thưaĐứcVua.”

Solomonquaymặtlạiphíacậubé.“Tathấyrồi.Concósợ

không?”

“Cóạ,thưaĐứcVua.”

“Conbaonhiêutuổirồi?”giọngnóicủaSolomonnhẹnhàngvànghiêmnghị.

“Conmườibatuổirồiạ.”

“Đãlàđànôngrồiđấynhỉ?”

“Vâng…vâng.”

Solomongậtđầu.“Concóbiếttạisaotachogọiconđếnđâykhông?”

“Khôngạ,thưaĐứcVua.QuanhầucậntruyềnrằngĐứcVuamuốngặpcon.Conchỉbiếtvậythôiạ.”

“Tabiết.Chaconcókhỏekhông,Zerahấy?”

“Chaconkhỏeạ.Nhưngđêmlạnhlàmôngbịđaukhớpạ.”Abidankhônghiểutạisaomìnhlạinóithêmcâuthứhaiđó.

“Cuộcsốnglàthếđấy.Đãnhiềunămnaytachưagặpchaconrồi.”

Abidankhôngtinnổitaimìnhnữa.“ĐứcVuabiếtchaconạ?”

“Ừ.Ôngấyđãchotarấtnhiềulờikhuyênhay,giúpđỡtakhitacònlàmộtvịvuatrẻtuổi.Concóbiếtvềnhữnglờikhuyênđókhông?”

“Không,thưaĐứcVua.Conkhôngbiết.”

“Lâulắmrồi,từkhiconchưarađờicơ,tađãhứavớichaconlàbanchoôngấybấtcứânhuệnàomàôngấycầuxin.Trongsốrấtnhiềuthứmàôngấycóthểcầuxinta,ôngấychỉcầuxintadạydỗcon.”

“Conư?”

“Ôngấybiếtmộtngàynàođómìnhsẽcómộtđứacontrai,vàôngấymuốnđiềutốtnhấtchonó.Tasẽlàthầydạycủacontrongmộtsốlĩnhvực.”

“ConkhôngxứngđángđểlàmNgườimấtthờigianđâu,thưaĐứcVua.”Abidancúithấpđầu.

“Đểrồixem.”

“Consẽhọcgìạ?”

“Concónhìnthấycungđiệncủatakhông?”

Abidangậtđầu.“Cóạ.Đólàcungđiệnđẹpnhấtmàconđượcthấy…CònđẹphơncảĐềnThánhạ,đươngnhiênlà…cũngdoNgườixâynên.”

“MấtbảynămthìxâyxongĐềnThánh,còncungđiệnnàyphảimất13nămmớixâyxongđấy.Tađãhọchỏiđượcrấtnhiềutrongnhữngnămqua,vàChúađãbanchotasựkhônngoan.Tasẽchiasẻsựkhônngoancủatachocon.”

“ThưaĐứcVua,ngườitanóirằngNgườibiếthơn3.000câucáchngônvàchâmngôn.”

“Đúngvậy,vàtasẽchiasẻmộtsốvớicon,nhưngconphảihứalàsẽlắngnghevàchútâmđếnnhữnglờidạycủata.Concóhứanhưvậykhông?”

“Cóạ,thưaĐứcVua.”

“Thếthì,bắtđầuhọcnào…”

I.CHÂMNGÔN“Abidan.”

“Dạ,thưaĐứcVua.”

“Hãynóichotabiếtýnghĩacủacâucáchngônnày:‘Hãylàmcôngtrìnhphụtrợvàtrồngcấyxongđã;rồihẵngxâydựngngôinhàcủangươi.’”[SáchCáchngôn:24:27].1

Abidansợhãikhithấymọiviệclạikhởiđầutheocáchnày.ĐứngcạnhnhàvuatrongsânriêngcủaNgườiđãđủtồitệlắmrồi,thếmàlạicònbịcậtvấnbởiconngườihùngmạnhvàgiàucónhấtthếgiannàynêntinhthầncủacậubégầnnhưbịsuysụp.“Conkhôngbiếtạ.Conkhôngthôngminhlắmtrongchuyệnnày.ConxinlỗivìđãkhiếnĐứcVuathấtvọng.”

“Khôngphảicứtrảlờiđượclàkhônghổthẹn,contraiạ;khôngphảichưatìmrađượccâutrảlờilàđánghổthẹn.Hãylắngnghekhitanhắclạicâucáchngônnàynhé.”

Solomonnhắclạicâucáchngônđóvàchờđợi.

MộtgiọtmồhôichảydọcsốnglưngAbidan.“Hãylàmcôngtrìnhphụtrợvàtrồngcấyxongđã;rồihẵngxâydựngngôinhàcủangươi.”

“Tốt.Hãynhắclạinào.”

Abidannhắclạicâucáchngônthêmbalầnnữa.

“Bâygiờconđãnhớđượclờirồinhưngcònchưahiểuđượcýnghĩa.Hãynóichotabiếtcâucáchngônđódạyconđiềugìnào.”

Abidanthoángnghĩđếnviệcnóidối,nhưngnếugiảdốivớinhàvuasẽlàmchochacậuphảihổthẹnvàchắcchắnsẽlàmchonhàvuatứcgiận.“Nódạyrằngviệcxâydựngmộtngôinhàlàkhôngquantrọng.Làmviệcchămchỉmớilàquantrọngnhấtạ.”

Solomonchaumày.“Ngôiđiệnlớnnày,convừamớithấyđấy,connghĩlànókhôngquantrọngsao?”

“Tấtnhiênkhôngphảithếạ,thưaĐứcVua.Nólàngôiđiệntránglệ,ngôiđiệnđẹpnhấtmàNgườiđãxâydựngnên.”

“Đúngthế.”

“Conđãtrảlờisairồiạ.”

Lầnnày,vuaSolomonmỉmcười.“Câunàycũngđúng.Hãythửlạixemsaonào.”

Abidanngẫmnghĩđểtìmlờidiễnđạt.Mộtlátsau,cậunói.“Câucáchngôndạyrằng,nếumộtngườichưađápứngđượcnhucầutrướcmắtcủamìnhthìngườiđókhôngthểđápứngnổinhữngnhucầutươnglaicủamình.”

“Chínhxác!”SolomonvỗvaiAbidan,mạnhđếnnỗilàmnhóiđaucơthểcậubé.“Nhưngcònmộtýnữa.Tạisaolạitrồngcấytrước,xâynhàsau?”

Abidannhẩmluyệnđểtrảlời.“Nếumộtngườikhôngtrồngcấythìgiađìnhngườiđókhôngcóthứcăn.Mộtngôinhàđẹpsẽchẳngíchgìchongườiđó.”

“Zerahsẽrấttựhàovềcon.Concóthểnóichochaconbiếtrằngconđãlàmchotahàilòng.”

“CảmơnĐứcVua.”

Vẫncònnhiềuđiềunữacầnphảihọc.Convàchaconlàmruộngư?”

Abidanlắcđầu.“Khôngạ,thưaĐứcVua,chaconlàmnghềmộcvàdạyconnghềđóạ.”Abidantinchắclànhàvuađãbiếtđiềunày.

“Thếthì,câucáchngônđókhôngcóíchgìvớiconsao?”

Solomonbướclạigầnđàiphunnước,ngồilênchiếcghếdàibằngđáđượcchạmkhắcrấtđẹp,vàrahiệuchoAbidancũnglàm

nhưông.

Abidannghingạicâutrảlờisẽlà“không”.“Câucáchngôncóthểcónhiềunghĩaạ.”

“Tốtlắm,Abidanạ.Câucáchngônđócóýnghĩagìđốivớiconnào?”

MỗicâuhỏiđềulàmchotâmtrícủaAbidansâusắchơnnhưngcũnglàmchocậuphảisuynghĩcănghơn.“Con...conđangkhiếnNgườithấtvọng,thưaĐứcVua.”

Solomonnhẹnhàngnói,“Không,Abidan,conkhônglàmchotathấtvọngđâu.Conđếnđâyđểhọchỏi.Sựkhônngoanchỉđếnvớinhữngngườitìmkiếmnóchứkhôngđếnvớinhữngngườichờđợinó.Concóhiểukhông?”

“Conhiểu.”

“Thếthìhãynóichotabiết,câucáchngônđócóýnghĩanhưthếnàođốivớicon.”

Abidanhítvàomộthơithậtsâu,sauđóthởratừtừ.“Đốivớimộtngườinôngdânthìtrướchếtphảitrồngcấyđã,đểchogiađìnhcóđủthứcăn,vàtrồngcấytrướckhixâydựngngôinhà,thì...thì...Conphảilàmtrước...việclàmhômnaysẽmanglạiđiềutốtlànhchongàymai.”

TiếngcườicủaSolomonthôngtháivangvọngkhắpsân,khiếnnhữngconbồcâuphảigiậtmìnhbaylên.“Đúngrồi,Abidan,sựkhônngoanđãtìmthấyconvàconcũngđãtìmđượcsựkhônngoanrồiđấy.”

Nhàvuanghiêngngườivềphíatrướcvànhúngtaymìnhvàođàiphunnước.“Hãychotabiết,nướcnàyđếnđượctaytabằngcáchnào?”

“Ngườiđãnhúngtaymìnhvàonướcạ.”

“Thếtạisaonướclạiđếnđâyđược?”

Abidanchaumày.“Conchorằngcóaiđóđãđổnướcvàođàiphunnước.”

“Và...”

“Vàngườitađãmangnướcđổvàođàiphunnướcvìđãxâyđàiphunnước,đàiphunnướcđượcxâyvìđãxâycáisân,vàcáisânđượcxâyvìcungđiện...”

“Tachorằngconđãtìmrađiểmmấuchốtrồiđấy,Abidanạ.Ngườikhônngoansẽlàmviệcthứnhấttrước,làmviệcthứhaisau,cứnhưthế.”

“Nhưnglàmthếnàođểbiếtđượcviệcnàocầnlàmtrướctiênạ?”

“Hômnayconđibộđếnđâycóphảikhông?”

“Vâng,thưaĐứcVua.”

“Conđườngconđitrướctiênlàconđườngnào?”

“Conđườngtrướccửanhàconạ.”

“Vớimộtngườiđànôngthìcôngviệccủaanhta,tiềnbạccủaanhtađềuquantrọngnhưnhau.Conkhởiđầuởnơiconđangđứng,nhưngconcũngphảicómộtcáiđíchđểmàđến.Mộtngườiđanglàmviệchômnay,nhưngtâmtrícủangườiđóphảinghĩvềngàymai.”

Solomonnhắmmắtlạivàngoảnhmặtvềphíamặttrờibuổisáng.“Điềuđócóvẻđơngiảnđốivớiconphảikhông,Abidan?”

“Conkhôngbiếttạisao,thưaĐứcVua,nhưngrấtđơngiảnạ.”

“Thậtra,sựkhônngoanrấtđơngiản,nhưngcóđượcnólạirấtkhókhăn.”NhàvuacúixuốngnhìnthẳngvàomắtAbidan.“Ngườikhônngoanlậpkếhoạchvàtiếptụclậpkếhoạch.”

“Conhiểu.”

Cótiếnghắnggiọngtếnhịởphíasauhọ.SolomonvàAbidan

cùngquaylại.ViênquanhầucậnđãdẫnAbidanvàosânđangđứngcáchhọmộtkhoảngngắnnhưngimlặngkhôngnóigì.Solomongậtđầu.“Taphảiđiđây.Tasẽgặplạiconvàongàymai.Chotagửilờihỏithămsứckhỏechamẹconnhé.”

“Ngàymaiạ?”

Solomonđứngdậy.“Mộtngườikhôngthểtrởnênkhônngoanchỉtrongmộtngày,Abidanạ.”

N

Lậpkếhoạchlàkéotươnglailạigầnhiệntại,đểbạncóthểlàmmộtviệcgìđóngaytừbâygiờ.

-ALANLAKEIN,tácgiảcuốnsáchLàmthế

nàođểkiểmsoátđượcthời

“TRƯỚCHẾTHÃYSUYNGHĨĐÔTÓMTẮT:

Bướcđầutiênđểđiđếnthànhcôngkhởiđầucùngvớicâunói“Tôiđãcómộtkếhoạch.”

Ởnơikhôngcótầmnhìn,conngườisẽkhôngbiếttựkiềmchế.-VUASOLOMON

(Cáchngôn29:18;BảntiếngAnh)

ếubạnđịnhxâydựngmộtngôinhà,cóthểbạnsẽkhôngbắtđầubằngviệcmuavậtliệuxâydựngtrướckhilậpranhữngkếhoạch.Tươngtựnhưvậy,nếubạnláixetừNewYorkđếnDenver,chắcrằngbạnsẽthấycómộttấmbảnđồlàhữuích.

Thếthì,tạisaocórấtnhiềunhàđầutưkhaitháccácchươngtrìnhđầutưmàcóvẻrấttốtđẹptrướckhihọcómộtkếhoạchchitiết?

Làmộtcốvấnđầutưchuyênnghiệp,tôiđãchứngkiếnrấtnhiềunhàđầutưthamgiacácchươngtrìnhđầutưkhônghềcóýnghĩagìđốivớidanhmụcđầutưcủahọ.Tôisẽđưaramộtvídụ:mộtnhàđầutưđãnghỉhưucầnnhữngchươngtrìnhđầutưcósảnsinhthunhậpđểbổsungchothunhậpansinhxãhộihaylươnghưucủamình.Cómộtngườibạnmáchchobàtavềmộtchươngtrìnhđầutưcómứctăngtrưởng2consốtrongvòng10nămqua,nhưngchưathểtạothunhập;tuyvậy,tươnglaicủacôngtynàyrấtsángsủa.

Khôngcầnphảibiếtthêmthôngtingìvềngườiphụnữđó,bạncũnghiểurằng,sựđầutưnàycóthểtốtđốivớimộtngườinàokhácnhưngkhôngphùhợpvớinhucầucủabàta.Tạisaovậy?Bởivì,rõrànglànhàđầutưnàycầncóthunhậpngayđểbổsung

gianvàcuộcsốngcủabạn. chothunhậpmàbàtađangnhậnđượctừcácnguồnkhác.

Cónhiềunguyhiểmtàngchứatrongviệcđầutưcủamộtngườiđangtìmkiếmcácchươngtrìnhđầutưtrongkhingườiđóchưacómộtkếhoạchđầutưrõràngvàchínhxácnào.Tôixincamđoanvớibạnrằng,cácnguồnthôngtinbạncóthểtiếpcận,vídụnhưtạpchíMoney,kênhtruyềnhìnhCNBC1,bạnbè,đồngsự,cácquảngcáotrêntruyềnhìnhvàtrênmặtbáoluônđưarađủloạikhảnăngđầutư.Chúngđềucóvẻrấttốt,nhưngchúngcóphùhợpvớibạnkhông?Cóphùhợpvớikếhoạchcủabạnkhông?Cóđápứngđượcnhucầucủabạnhaykhông?

BàihọcđầutiênvềsựkhônngoanhọcđượctừvuaSolomonnhấtquánvớinhữnggìtôiđãchứngkiếntrongsuốtquãngđờilàmnghềđầutưcủatôi:Bạnphải-tôimuốnnhấnmạnhlànhấtthiếtphải-cómộtkếhoạchtrướckhibắttayvàohànhđộng.

KẾHOẠCHĐỂLẬPKẾHOẠCHĐasốcácnhàđầutưđềucónhiềumụctiêu,vìhọcầnlậpkế

hoạchchomộtsốgiaiđoạnvàmộtsốsựkiệntrongcuộcđờihọ.Cóthểbạnđangchuẩnbịchoviệchọcđạihọccủaconmình,đồngthờicũngđanglậpkếhoạchchoviệcnghỉhưucủachínhbạn.Mộtngườikháccóthểđangtiếtkiệmtiềnđểmuamộtngôinhàmơước,trongkhicũngđangđầutưnhằmtíchlũytiềnđểthànhlậpmộtdoanhnghiệpmới,hoặcviếtmộtcuốnsách.(Nhưtôithìđangthựchiệnviệcviếtsách.)

Hiểurõtừ“cáigì”trongkếhoạchcủachúngtalàbướcđầutiênrấtquantrọng.Bạnđầutưđểlàmgì?Bạnđangcốgắnghoànthànhcáigì?Trongtâmtríbạnđangcómụctiêugì?Thếnhưng“cáigì”chỉmớilàsựkhởiđầu.

Giảsử,bạnđãnhậnthứcđượcrằngcónhững“cáigì”khácnhautrongcuộcsốngcủabạn.Nhưngcáigìcầnđượcưutiên?Khôngđơngiảnlàlúcnàoviệchọcđạihọccủaconbạncũngxảyratrướckhibạnvềhưuđểbạncóthểbắtđầutừđó.Khôngdễdàngnhưvậyđâu.Bạn

cóthểbắtđầutiếtkiệmtiềnvàđầutưchocảhaimụcđíchcùngmộtlúc.Nhưng,vớiđasốchúngta,luôncómộtgiớihạnvềkhoảntiềnmàchúngtacóthểtiếtkiệmđược.

Điềuđócónghĩalà,cầnphảiưutiênmộtcáigìđó.Đâylàýkiếncủacánhântôi:Tôilàngườirấtthíchcómộtcuộcsốngkhôngnợnần.Kiếnthứcchungchochúngtabiếtcóbaloạisứcéplớnnhấttrongcuộcsống,đólàsứcépvềtàichính,sứcépvềhônnhânvàsứcépvềsứckhỏe.Sứcépvềtàichínhnhiềukhidẫnđếnsứcépvềhônnhânvàrấtcóthểgâyracácvấnđềvềsứckhỏe.

Nhưvậy,nếubạncầnxáclậpsựưutiên,tôisẽkhuyếnnghịbạnnhưsau,coinhưlàmộtnguyêntắcchung.Hãytrảhếtnhữngkhoảnnợkhôngantoàn,baogồmthẻmuachịu,nợtíndụng,vânvân...ĐasốcáckhoảntíndụngkiểunàyđềutínhlãisuấtRẤTCAO,thườngđến25%(Tôiđãthấymộtsốtrườnghợpcòncaohơn).Hãytrảhếtcáckhoảnđó,vàquantrọngnhấtlàđừngsửdụnglạichúngnữa.Hãytrảnợđúngkỳhạn.Làmnhưvậy,bạnsẽcómột“lợisuất”đượcđảmbảotươngđươngvớisốtiềnlãimàbạnđangphảitrả.Gầnnhưlàbạnsẽkhôngbaogiờtìmthấymộtchươngtrìnhđầutưnàocóchấtlượnghảohạngvàmanglạilợisuấttốtnhưthế.

CÁCHTỐTNHẤTLÀTRẢDẦNTiếpđó,hãytrảdần,hoặctrảhết,cáckhoảnthếchấpcủabạn.

Khôngcócảmgiácnàogiốngnhưcảmgiácsốngtrongmộtngôinhàđãphảicầmcố.Tôicònnhớcáicảmgiáclầnđầutiênkhibướcchânvàonhàmìnhsaukhiđãviếtsécđểthanhtoánkhoảnthếchấpcuốicùng.Ôi!Nógiốngnhưbướcvàongôinhàmớilầnđầutiênvậy.Tôingồivàochiếcghếđọcsách(tấtnhiênchiếcghếnàykhôngphảidànhchobấtcứaitrongnhà,trừtôivàconmèocủatôi,mặcdùmấyconchóđãphálệnhữngkhitôivắngnhà)vàhoanhỉvớiýnghĩrằngngôinhànàyđúnglànhàcủatôi.Khôngaicóthểlấyđicủatôi.Mộtcảmgiácthậttuyệtvời.

Tôibiếtcảmgiácnàycóthểkhôngcógìlàghêgớmlắm,nhưngtôikhôngbiếtnhấnmạnhnóquantrọngvàmangtínhgiảiphóngnhưthếnào.Mộtsốnhàcốvấntàichínhkhácthườngkhuyênkhôngnêntrảhếtcáckhoảnthếchấp.Xétchocùng,khoảnthếchấpcủabạntạo

Hãybiếnsựlolắngtrướccủachúngtathànhsựsuynghĩvàlậpkếhoạchtrước.

-WINSTONCHURCHILL,

ramộtkhoảnkhấutrừthuếrấtlớn,vàbạnđangsửdụngtiềnbạccủangườikhác.Nhưngcòncónhiềucáiquantrọnghơnthế.Vớiviệctrảhếtcáckhoảnthếchấp,bạnkhôngchỉthấymìnhđượctựdovềtàichínhmàcònhàilòngkhibiếtrằngchínhbạn,chứkhôngphảingânhàng,đangsởhữungôinhàcủabạn.Tôihiểucáihợplýcủaviệcthếchấp,nhưngtôikhôngthểkểhếtchobạnbiếtbaolần,vớitưcáchlàmộtcốvấnđầutư,tôiđãgiúpđỡmộtcặpvợchồngtrảhếtcáckhoảnthếchấpcủahọ.Vàsaunày,tôiđãnhậnđượcthư,hayđiệnthoạigìđó,củangườivợcảmơntôivìđãkhuyếnkhíchhọlàmnhưthế.Nóichunglà,phụnữthườngquantâmđếnsựantoànvềtàichínhhơnlàsựmởrộngmộtdanhmụcđầutư.Tôibiếtđólànóikháiquát,nhưngkinhnghiệmbảnthânchothấyđiềuđólàđúng.Xinhãytintôi,cuộcsốngkhôngnợnầnsẽgiảiphóngtríócvàtâmhồncủabạn.

HÃYTIẾTKIỆMCuốicùnglà,hãytiếtkiệmtốiđađểchuẩnbịvềhưu.Hãymở

rộngtốiđakếhoạchnghỉhưuđượccôngtybảotrợcủabạn.Nếucôngtybạnđầutưtiềnchokếhoạchnày,hãycoinónhưmộtmónquà-chứđừngcoiđólàsựthaythếchophầnđónggópcánhâncủabạn.Tôisẽnhắclạimộtlầnnữavìđiềunàyrấtquantrọng:Hãymởrộngtốiđakếhoạchnghỉhưucủabạn.Thamgiatiếtkiệmhưutrítrướcthuếlàmộttrongnhữngcáchhiệuquảnhấtđểcóthểtiếtkiệmvàđầutư.

Tôiphảinhấnmạnhnhưvậyđểnóivớibạnrằng,thậtthiếukhônngoankhikhởisựmộtchươngtrìnhđầutưbổsungchođếnkhibạnđạtđượcsốtiềntiếtkiệmhưutrítốiđamàphápluậtchophép.Việcgửitiếtkiệmtrêncơsởtrướcthuế(tiềnkhấutrừtừcáckhoảnchitrảtrướcthuếcủabạn)vàviệcchophéptăngsốtiềngửitiếtkiệmtrêncơsởhoãnthuếthựcsựrấthiệuquả.

Bạncóthểnhậnthấyrằngtôivẫnchưanóiđếnviệcbạntiếtkiệmchoconhọcđạihọc.TôibiếtviệcgiúpcáccháuJudyvàJohnnyhọchếtđạihọclàmộtphầnquantrọngcủachiếnlượctổngthể

tácgia,ngườiđãhailầnlàmThủtướngnướcAnh.

trongcuộcsốngcủabạn,nhưngtôimuốnbạncânnhắchaiđiểmsauđây.Thứnhất,nếubạntậptrungkhoảntiếtkiệmvànhữngnỗlựcđầutưcủabạnvàoviệchọcđạihọccủaconbạnchứkhônghướngvàotiếtkiệmhưutríthì,đếnmộtlúcnàođó,JudyvàJohnnycóthểsẽphảihỗtrợbạn.Nhưthếsẽkhôngtốt.

Thứhai,vàthựctếhơn,cácchínhphủbangvàliênbangđềuhỗtrợconbạntiếpcậncáckhoảntàitrợ,họcbổngvàcáckhoảnvayưuđãivớilãisuấtthấpđểchúngcóthểhọchếtđạihọc.Tôichỉmuốnnóirằng,hiệnkhôngcómộtlờibiệnhộnàochoviệcmộtngườiMỹkhôngthểđihọcđạihọc.Nếubạnđangchămlođếnnhữngnhucầutàichínhkhácmộtcáchcótráchnhiệm,vàcókhoảnthunhậpkhảdụng(sauthuế)thìđươngnhiênbạnđãcókhoảntiếtkiệmchoviệchọcđạihọccủaconbạn.

NhưThánhPaulđãnói,“Nếungườinàokhôngchucấpchongườithâncủamình,vàđặcbiệtlàchogiađìnhtrựctiếpcủamình,thìngườiđóđãchốibỏđứctin,vàcòntồitệhơnmộtkẻkhôngcóđứctin.”(1Timothy5:8)2.

Nhữnglờinàycóvẻnhưhơinghiệtngã.BạncũngcóthểchorằngnhữngsuynghĩcủatôivềtiếtkiệmđểhọcđạihọckhôngănnhậpgìvớiKinhThánh.Tôisẽkhôngđồngtìnhvànóithêmrằng,đôikhiviệcđặttráchnhiệmtàichínhlênmộtđứatrẻtrưởngthànhcũnglàchucấpchogiađình.Tôirấtyêuquýnhữngngườichucấpchoviệchọcđạihọccủaconemhọ,nhưngtôicũngbiếtrằngkhôngphảiaicũngcóthểlàmnhưthế.

Chúngtahãychuyểnsangđềtàikhácnhé...

KỲHẠNTÀICHÍNHSaukhitạoramộtdanhsáchchắcchắnvàthựctếgồmnhữngthứ

màbạnđangtiếtkiệmvàđầutưchochúng,bạnnênthiếtlậpmộtkhungthờigianchotừngmụctiêu.Vídụ,nếuhiệnnaybạn35tuổivàmuốnnghỉhưuởtuổi60,thìkhungthờigiancủabạnsẽlà25năm.

Đừngđặtranhữngkếhoạchnhỏ,chúngkhôngđủsứckíchthíchconngườivàcólẽvìthếchúngkhócóthể

Haimươilămnămlàmộtkhoảngthờigiandài.Rốtcục,nóbằngmộtphầntưthếkỷ,cóđúngkhông?Đừngđểbịlừa.Cóvẻnhưbạncónhiềuthờigianvàbạncóthểlầnlữamộtchút.Vấnđềcầncânnhắcđólàcầnphảitíchlũymộtkhoảntiềnrấtlớnđểhoànthànhmộtnhiệmvụ.

Tạmgiảsửlàbạncần65.000đôlamỗinămlấytừsốtiềntiếtkiệmhưutrícủabạnđểthaythếchothunhậphiệntạicủamình.Cũnggiảđịnhrằng,thunhậphiệnnaycủabạnlà80.000đôlamộtnămvàbạntrôngđợisẽnhậnđược15.000đôlatừchươngtrìnhansinhxãhộihoặcmộthưutríkhác.Bạnsẽcầntíchlũy928.571đôlatiềngốcvàcầntạoratỷsuấtlợitứclà7%đểnhậnđược65.000đôlamàbạncần.Nhưvậy,nếunghĩtheocáchnàythì25nămkhôngphảilàmộtthờigiandài.

Hãyđưarabàitoántheokiểunàychomỗimụctiêucủabạn.Hãychắcchắnrằngmỗimụctiêuđềuthựctếvàcóthểđạtđược.Nếuthấymộtmụctiêunàođóhoàntoànkhôngthựctếthìbạnhãysuyxétlạivềchiếnlượccủabạn.Vấnđềởđâylàphảicómộttầmnhìn.Hãydựngnênmộtlộtrìnhtàichínhnếubạncóthểlàmđược.Phảithậtcụthể.

Chúngtađãnóiđếnvấnđềnàyhơinhiều,trongkhichưanóivềcácđặcđiểmcủaviệcđầutư.Chúngtasẽnóivềvấnđềnàysaunhé.Tôimuốnbạnnhậnthứcđượcrằng,nhữnglờidạycủavuaSolomoncósứcmạnhbiếtbao,vàchúngcómốiquanhệvớithờiđạingàynayrõràngđếnnhườngnào.Làmộtchuyêngiatronglĩnhvựcnày,vàđãchứngkiếncảsựthànhcônglẫnthấtbạicủarấtnhiềunhàđầutư,tôicóthểđảmbảovớibạnrằngnếukhôngcómộtkếhoạchrõràngvàkhúcchiết,bạnsẽthấtbại.Nhưngnếucómộtkếhoạchtốt,bạnsẽthànhcông.

Kếhoạchđầutưcủabạnrấtquantrọngnêntôicốtìnhđặtnólêntrướctrongcuốnsáchnày.TôinghĩrằngvuaSolomonchắcsẽnhấttrívớitôi.

Nhữngbạnđọctrẻtuổicóthểnghĩ,“Mìnhchỉsốngđủănquangày,nênkhôngthểtiếtkiệmtừbâygiờ,nhưngmìnhsẽtiếtkiệmkhi

đượcconngườithựchiện.Hãyđềranhữngkếhoạchlớn,cómụcđíchcaocảđểngườitahyvọngvàlàmviệc,vànhớrằngmộtkếhoạchcaocảvàcólítừngđượcghichéplạisẽkhôngbaogiờchết.

-[Đượccholàcủa]DANIELH.BURNHAM,

kiếntrúcsưkiêmnhàquyhoạchđôthị

bắtđầukiếmđượcnhiềutiềnhơn.”Hãytintôi,ngườiđãcómặttrongmọikhúcđoạncủacáibảnglương.Thờigianđểbắtđầutiếtkiệmlàbâygiờ...hoặcsớmhơnnữa.

Tôicóthểhứavớibạnrằngkhibạnbắtđầukiếmđượcnhiềutiềnhơn,bạnsẽcómộtngôinhàlớnhơn,mộtchiếcxehơiđắttiềnhơn,hoặcmộtlốisốngxahoahơn.Đólàmộtcáivòngluẩnquẩn.Chúngtasẽnói

thêmvềđiềunàysau,nhưngbạncầnhiểurằng:cầnphảitiếtkiệmngaytừbâygiờ.

Khimớiđilàm,tôivừamớilậpgiađìnhvàcóthunhậpchỉđủđểsốngquangày.Mộtngàynọ,côvợđángyêucủatôinóirằngcôấycầntiềnđểđếncửahàngtạphóamuanhữngthứthiếtyếunhưsữa,trứng,vânvân.TôinóivớicôấyrằngphảiđợiđếnthứSáutôimớiđượclĩnhlương.Nhưngkhôngđược.Côấynóivớitôi,cáigiọngchắcnịch,“Tạisaoanhlạigửitiếtkiệmhưutrínhiềuvàsớmnhưvậytrongkhichúngtađangrấtcầntiềnnhỉ?”

Rấtdễdàng,nếutừbỏkếhoạchtiếtkiệmcủatôithìchúngtôisẽcósốtiềnmangvềnhànhiềuhơn.Songchúngtôiđãsốngquađượcthờigianđó.Tôicóthểcamđoanvớibạnlànhiềunămsau,vợtôirấtvuikhithấytôiđãhăngháigửitiếtkiệmtừsớmnhưvậy.Đếnnhữnglúckhókhănsauđó(khitôiquyếtđịnhchọnnghềviếtsách),chúngtôiđãcónhiềutiềntiếtkiệmđểvượtquanhữngkhókhăn.

Tómlạilà,hãytiếtkiệmngaytừbâygiờ,dùchỉlàmộtchútthôi.Cómộtđiềuthuậnlợilàbạncòncóthờigian,dođó,hãytậndụnglợithếđó.AlbertEinsteinđãtừngnóirằnglãigộplà“kỳquanthứtámcủathếgiới.”

Nhữngbạnđọclớntuổithìcóthểcảmthấynảnlòngvìquánhiềuthờigianđãtrôiquavàhọđang“ởtrongtìnhthếbấtlợi.”Vâng,điềuđóđúngmộtphần;thếnhưng,vẫnkhôngcólýdogìđểkhôngbắt

VUIMỘTTÍ

Tiềnbạcgiảiphóngbạnkhỏinhữnggìmàbạnkhôngthích.Bởivìtôikhôngthích-

đầu.Cónhữngquyđịnhcấpliênbangvềtiếtkiệmhưutríchophépbạntiếtkiệmđượcnhiềuhơn.Chúngđượccoilàquyđịnhđiềukhoản“bùđắp”.

Làmgiàulàmộtđồngxucóhaimặt:Tiếtkiệmvàđầutư.Lúcđầu,chúngtanóivềtiếtkiệmbởivìnólàmặtthựcsựquantrọnghơn.Hãynghĩvềnótheocáchnày:Nếubạnkhôngtiếtkiệm,bạnsẽkhôngcógìđểmàđầutư.

Tiếtkiệmvàlậpkếhoạchsẽgiúpbạntiếnlênhàngđầuvàtạochobạnnhữngcơhộithànhcôngcaohơn.Chúngtađãnghenóivềnhữngngườiđãtừnggắnbóvớimộtcôngviệcsuốthơn30năm-họchưabaogiờkiếmđượcmộtmứclươngcao-chỉđếnlúcvềhưumớithấyhọcómộtkhoảntiếtkiệmlênđếnhàngchụctriệuđôla.Họlànhữngngườitiếtkiệmgiỏivàchắcchắn.

Gửitiếtkiệmphầnnàocũnggiốngnhưănkiêng.Chúngtahãycùngnóivềchuyệnnày.

Chẳngaithíchănkiêngcả.Mộtsốngười,nhưtôichẳnghạn,luônphảiănkiêngchỉđểduytrìcânnặngổnđịnh.Trongmãditruyền,tôicócáimànhữngngườiănkiêngthíchgọilà“gienbéo”.(Nếuchúngtađangởtrongnhàthờ,chắcchắntôisẽphảisámhốivềchuyệnnày.)Hãythửnghĩvềnó.Bạnphảitừbỏnhữngthứmàbạnthíchthậtsự.Đôikhi,vàobanđêmchẳnghạn,thậtlàkhóchịu.Chúngtađãđánhđổisựhàilòngtrướcmắtbằngmộtmụctiêutươnglai.

Tuynhiên,nếuchúngtanóirasựthậtvàngừngthanvãnvềchuyệnđó,việcnắmquyềnkiểmsoátsẽgiúpchúngtacảmthấytựtinhơn.Khichúngtathấysốcânnặnggiảmđi,chúngtatựănmừngchiếnthắng.Vàkhichúngtađãđạtđượcsốcânnặngtheođúngmụctiêuđãđặtra,nhìnthoángquathânhìnhcủamìnhtronggương,chúngtanói,“Ănkiêngcũngđáng!”

Chẳngphảiănkiêngcũnggiốngnhưgửitiếtkiệmsao?Tôimuốnbạnbắtđầunghĩvềnótheocáchđó.Hãytựtin,nắmquyềnkiểmsoát,ănmừngnhữngthànhcôngnhỏ,vàlàmviệcđểhướngtớimột

làmhầunhưmọiviệcnêntiềnbạcrấtcóích.

-GROUCHOMARX,hoạtnáoviên

mụctiêu.Tôicóthểđảmbảovớibạn,cuốicùngbạncũngsẽnói,“Việcgửitiếtkiệmthậtđánglàm.”

Hãytựhỏimình

1.Trongcuộcsống,điềumìnhthựcsựmuốncólàgì?Hãydànhthờigianđểsuynghĩthậtnghiêmtúcvềcâuhỏinày.

2.Nhữngưutiêntrongcuộcsốngcủamìnhlàgì?Ưutiênnàolàquantrọngnhấtđốivớimình?

3.Tìnhhìnhtàichínhhiệnnaycủamìnhcóphùhợpvớinhữngưutiênnàykhông,phùhợpđếnmứcđộnào?Hãytrungthựcvớichínhmình,ngaycảkhisựthậtlàmchobạnđaulòng.

4.Nhữnggìcầnphảithayđổi?Hãynóicụthểvềchúng.

5.Mìnhcầnđinhữngbướcđầutiênnàotrêncuộchànhtrìnhmớinày?

Nhữngviệccầnlàmmộtcáchkhônngoan

1.Hãyliệtkêranhữngmụctiêucụthể(những“cáigì”).Dànhthờigianđểviếtchúngra,đểbạncóthểthườngxuyênxemlạichúng.

2.Hãyhìnhdungcuộcsốngcủabạnnhưthểnhữngmụctiêuđóđãđượchoànthành.

3.Khibạnđãcảmthấythoảimáivớinhữngmụctiêuđó,hãylậpmộtthờigianbiểuchotừngmụctiêu.Điềuchỉnhlạithờigianbiểunàykhicầnthiết.Hãynhớrằng,cuộcsốngluônbiếnđộng.

4.Hãychọnramộtmónnợđểtrảhết.Khiđãtrảxongmónnợnày,hãylấysốtiềnbằngsốtiềnbạnđãtrảđóthêmvàochitrảchomộtkhoảnkhác.Khitrảxongkhoảnnày,thựchiệncáckhoảnthanhtoánkếthợpvàthêmnóvàođểthanhtoánchomộtkhoảnnợkhácnữamàbạnđangphảitrả.

5.Hãytìmcáchđểtiếtkiệm.Nhữngkhoảntiềnnhỏsẽtănglênnhanhchóng.

6.Ràsoátlạicácmụctiêu,ítnhấtmỗituầnmộtlần.

LỜIKHUYÊNCỦANGƯỜIXƯA

TIMOTHY05:08-Nếungườinàokhôngchucấpchongườithâncủamình,đặcbiệtlàchogiađìnhtrựctiếpcủamình,thìngườiđóđãchốibỏđứctinvàcòntồitệhơnmộtkẻkhôngcóđứctin.

CÁCHNGÔN29:18-ỞnơiChúakhôngdõitheothìconngườisẽkhôngbiếttựkiềmchế;nhưngmayngườimaymắnlàngườituântheophápluật.

II.BỨCTƯỜNGKhiAbidanđếncungđiện,viênquanhầucậnhômtrướclạira

đóncậu.Cậulạiđượcdẫnquanhữngcănphònglớnốppanô.Vớimỗibướcđi,timcậulạiđậpnhanhhơnmộtchút.Tronglầngặptrước,nhàvuađãrấtnhântừđốivớicậu,dođócậucảmthấyítsợhơn,nhưngvẫnchưathấytựtinhơn.

KhihọđếnĐiệnChầu,viênquanhầucậndừnglại.Abidancũnglàmtheo.Ngàyhômtrước,cănphòngcòntrống,nhưngbâygiờ,nhàvuađangngồitrênngaivàngvàvuốtvuốtbộrâucủaông.Mộtlúcsau,nhàvuacấttiếngnói,nhưngnóinhỏđếnnỗiAbidankhôngthểnghethấygì.Cóhaingườiđànôngđangđứngcúiđầutrướcnhàvua.

“Chuyệngìđangxảyraởđâyvậyạ?”Abidanhỏi.

“Nhàvuathườngxửánởđây.Nhữngngườinàyđangcótranhchấp.Nhàvuasẽđưaralờiphánxửcuốicùng.SựkhônngoancủaNgườinổitiếngkhắpmọinơi.”

“ThếNgườicóchiasẻsựkhônngoanđóchongườikháckhôngạ?”

“Nếukhôngthếthìđãkhôngđượccoilàkhônngoanrồi.Ngườisẽchiasẻsựkhônngoanchocậu.Ngườichiasẻsựkhônngoanởnhữngnơicầnchiasẻ.”

Haingườiđànôngđira,vàviênquanhầucậnđưaAbidanvàoĐiệnChầu.Ánhsángtrànquacáccửasổgầntrầnnhàcao,lấploángtrêncácbứctường.SolomonđứnglênvàrahiệuchoAbidanđếngần.

“Tarấtvuikhigặplạicon,Abidanạ.Đêmquaconngủngonchứ?”

“ConđãsuynghĩvềtấtcảnhữngđiềuĐứcVuađãdạyconngàyhômquaạ.”

“Liệunócóđúngvớiconkhông?”

“Đúngạ,thưaĐứcVua.”

Solomoncóvẻhàilòng.“Hãyđivớita.”Ôngbướcxuốngcácbậcthềmcủangaivàngđểđixuốngsànnhàlátđá.“Tamuốnchoconxemcáinày.”

Abidantránhsangmộtbênrồitheosaunhàvua.Solomondẫncậuđiquacungđiện,đếncáisânmàhômquacậuđãđượcgặpnhàvua,rồiraphíasautòanhà.Cáchđómộtkhoảngngắn,cósáungườithợđangxâymộtbứctườngbaocủakhuvườn.

“Connhìnthấygìnào?”Solomonhỏi.

“Nhữngngườithợạ,”Abidannói,sauđónghĩrằngmìnhcầnnóicụthểhơn.“Thợxâyạ.”

“Họđanglàmgì?”

“Họđanglàmviệc,thưaĐứcVua.”

Solomonthởdài.“Hãynhìngầnhơnxemnào.”

Abidannhìnkỹnhữngngườiđànôngđómộtlúc.“Họđangdỡđárakhỏibứctườngạ.”

“Đúng.”

“Conkhônghiểu,thưaĐứcVua.Bứctườngtrôngcònmớivàcòntốt.”

“Đúnglànócònmới,”Solomonnói.“Mớixâymườingàytrước.”

“Vậytạisaolạiphảiphánóđiạ?”

“Nóđượcxâytốtvàchắcchắn,nhưngkhôngđúngtheokếhoạch.NgườithợcảmàtathuêđểlàmcôngviệcnàyphảiđiđếnGalilee,cònnhữngngườithợcủaôngấytiếptụcxâybứctườngnày.Ôngấyđãđểlạihướngdẫncụthểvềcáchlàm,cầnphảicóđoạncongởchỗnào.KhiôngấytừmiềnBắctrởvề,bứctườngđã

đượcxâyxongnhưngkhôngđúngthôngsốkỹthuậtdoôngấyđềra.”

“Vìvậy,Ngườiđãbắtôngấyphảilàmlại.”

“Không.Takhôngralệnhnhưvậy.”

AbidannhìnSolomon.“NhưngthưaĐứcVua,ôngấyđãđếnđâyvàđanglàmviệcđócùngvớinhữngngườithợcủamình.”

“Ôngấyđếnchỗtangayhômôngtrởlại,xinlỗita,vàđềnghịtachophépdỡbỏcácphầnkhôngđúngcủabứctườngvàxâylạinóđúngnhưđãthiếtkế.Tấtnhiênlàtađồngý.”

“Ôngấyđãđềnghịsửachữasailầmcủamìnhsao?”

“Ôngấynhậntráchnhiệmvềcôngviệccủamình.Ôngấyđềnghịlàmchođúng.”

“Ôngấycóđổlỗichonhữngngườithợcủamìnhkhôngạ?”

Solomonlắcđầu.“Không,Abidanạ,ôngấyđãkhôngđổlỗi.Ôngấynóirằngđólàlỗicủachínhmình.”

“NhưngthưaĐứcVua,ôngấyđãđivắngcơmà.”

“Chínhxác.Chuyệnnàydạychoconđiềugìnhỉ?”

“Hãythuêngườimộtcáchkhônngoanạ.”

Solomoncười.“Đúng,nhưthếlàkhônngoan,nhưngkhôngphảibàihọcngàyhômnaycủacon.Hãynghĩlạixemnào.”

“Ngườiđànôngnàytintưởngnhữngngườithợcủamìnhsẽlàmcôngviệcđómộtcáchđúngđắn,nhưnghọđãlàmkhôngđúng...”Abidanngâyngườisuynghĩ.“Ôngấyđãkhôngđổlỗichothợmàđổlỗichochínhmình.”

“Tốt.Tiếptụcđi.”

“Conkhôngbiếtạ.”

“Tatinrằngconbiết.Bâygiờ,ôngấyvànhữngngườithợcủamìnhđanglàmgìnhỉ?”

“Đangđậpravàxâylạibứctường.”

“Tạisaovậy?”

“Bởivìnóđãđượcxâykhôngđúng...vàngườithợcảđótinrằngtráchnhiệmcủaôngấylàphảilàmnhữnggìôngấyhứa”

“Rấttốt,Abidanạ.Từ‘tráchnhiệm’chínhlàđiểmmấuchốt.Ngườithợcảnàylàmộttrongnhữngngườimàtayêumến.Ôngấyđãlàmmộtviệchiếmcó,khôngphảivìtayêucầu,màvìôngấynhậntráchnhiệmvềcôngviệccủamình.”

“Vìvậy,nếuconlàngườikhônngoan,consẽkhôngchốibỏtráchnhiệmcủamìnhvề...việclàmcủaconphảikhôngạ?”

“Vàvềcácquyếtđịnh,cácvấnđềtàichính,vềgiađình,vàtấtcảmọiđiều.”

“Conbiếtạ.”

Solomonnhắmmắtvàđọc,“Cáckếhoạchcủamộtngườimẫncánsẽđemlạilợinhuận,vàchắcchắnlàsựvộivàngsẽdẫnđếnđóinghèo.”

“Mộtcâucáchngôn.”

“Đúng.Nócónghĩalàgì?”

“Làmviệcchămchỉdẫnđếnsựgiàucó.”

“Không,nóinhưvậycũngđúng.Nhưngtakhôngđềcậpđếnlàmviệcchămchỉ.”Solomonđọclạicâucáchngôn.

“ĐứcVuađãnói‘chămchỉ.’”

“Mộtngườikhônngoanlàmộtngườichămchỉ.Ôngấykhôngchỉlàmviệcsiêngnăng,màcònlàmviệcmộtcáchđúngđắn,ôngấylàmviệccókếhoạch,ôngấybiếtthànhquảcuốicùngsẽnhưthế

nào.Ngườithợcảcủachúngtabiếtbứctườngcầnphảinhưthếnào.Đólàmụctiêucủaôngấy,nhưngnhữngngườithợmàôngấygiaonhiệmvụđãkhônglàmđượccáiviệchiệnthựchóamụctiêucủaôngấy,dođó,ôngấyđangtựmìnhxemxétlạinó.Bàihọcởđâylàgìnào?”

“Đừngquátintưởngvàongườikhác...”Abidannhìnthấymộtvếtnhănhằnnơimiệngnhàvua.“Đặtmộtmụctiêuvàlàmviệchướngtớimụctiêuđó.”

“Đúng.Thếaisẽchịutráchnhiệmvềmụctiêuđó?”

“Ngườithợcảạ.”

“Thếtrongcuộcsốngcủaconthìsao?”

Ýnghĩabỗngtrởnênrõràng.“Consẽchịutráchnhiệm.Đểtrởnênkhônngoanvàgiàucó,conphảimẫncán-làmviệcchămchỉ,nhưngphảicómộtmụcđíchrõràng.Conchịutráchnhiệmvềnhữnggìconmơước,vềnhữnggìconlàm.”

“Conđãkhônngoanthêmrồiđấy,Abidanạ,nhưngphảicẩnthận.Conphảinhìnnhậnvượtlêntrêntiềnbạc.Bấtcứai,nếuquáyêutiềnbạcsẽkhôngbaogiờcóđủtiềnbạc;nếuquáyêusựgiàucóthìsẽkhôngbaogiờcảmthấyhàilòngvớithunhậpcủamình.”

“Connghĩrằngconđãhiểurồiạ.Ngườithợcảlàmcáiviệcbổsungnàykhôngphảivìtiền,màvìôngấychịutráchnhiệmvềbứctườngtrôngnhưthếnàovànóđượcxâyởchỗnào.”

“Ngườithợcảtinrằngôngấyđangmấttiền,màhiệntạithìthếthật.Tasẽthưởngchosựmẫncáncủaôngấy.Bâygiờ,Abidan,hãynóichotabiết,chỉbằngmộtcâuthôi,conđãhọcđượcđiềugì?”

“Chínhconphảichịutráchnhiệmvềnhữngướcmơcủacon,tiềnbạccủacon,vàcôngviệccủacon.Đểtrởnênkhônngoan,conphảimẫncántrongmọicôngviệc.”

“Haicâumấtrồi,Abidan.Nhưngchấpnhậnđược.”Solomonquayngườivàbắtđầuđitrởlạicungđiện.“Taphảiquaylạiđểxétxửmộtvụtranhchấpgiữahaingườiphụnữđây.”

Đ

CHƯƠNG2“ĐỒNGTIỀN,HÃYDỪNGỞ

ĐÂY”TÓMTẮT:

Phảibiếtnắmgiữdâycươngtàichính.Tiềncủabạnlàtráchnhiệmcủabạn.

Bạnkhôngthểthoátkhỏitráchnhiệmvớingàymaibằngcáchtrốntránhnóhômnay.

-ABRAHAMLINCOLN

ólàtiềncủabạn.Đólànhữnghợpđồngđầutưtàichínhcủabạn.Vàđócũnglàtráchnhiệmcủabạn.Rấtcóthểđólàcâukếtcủachươngnày.Tuynhiên,tôicó

mộtvàisuynghĩvềchủđềnày.

Tôikhôngthểđếmhếtsốlầntôiđãchứngkiếncácnhàđầutư-trongngànhcủatôicũngnhưtoànbộcácngànhkhác-hìnhnhưnghĩrằng“chỉcótốttrởlên”khigiaophóhoàntoàntráchnhiệmvớihợpđồngđầutưtàichínhcủahọchomột“ngườichuyênnghiệp”màhọbiếtrấtítvềngườiđó.Đâylàmộtquyềnlựctolớnkhôngthểdângnộpchoaicả.

Trongmộtchươngsau,chúngtasẽsuynghĩthấuđáovềviệcsửdụngcácnhàchuyênnghiệpnhưthếnàochothíchhợp.Xinđừngchorằngđiềunàymâuthuẫn.Cáchduynhấtđểmốiquanhệvớicácnhàchuyênnghiệpcóhiệuquảlàcảhaibênđềuluônluônnhớrằng,tiềnbạcvàtươnglaiđềuthuộcvềbạn.

Trướcđây,chúngtađãthảoluậnvềnhữngtừ“cáigì”và“khinào”trongkếhoạchđầutưcủabạn.Hyvọngrằng,bạnđãbắtđầulậpmộtdanhsáchbaogồmnhững“cáigì”,vàđãđặtkhungthờigianchomỗihạngmục.Bâygiờ,chúngtasẽtậptrungvàoviệc“tạisao”bạnđangtiếtkiệmvàđầutư.

Mọingườichúngtađềucóướcmơ.Nhưngđểbiến

Hơn20nămqua,tôiđãhỏihàngnghìnnhàđầutưvềlýdotạisaohọlạiđầutư.Nhữngcâutrảlờiluônrấtthúvị.

“Đểkiếmthêmtiền.”

“Đểbùđắplạilạmphát.”

“Đểtrởnêngiàucó.”

Tinhaykhôngtintùybạn,nhưngđâylànhữngcâutrảlờikhátệhại.Tuynhiên,khitôithuthậptấtcảcáccâutrảlờimàtôiđãnghengóngsuốtnhữngnămquavàđúckếtvàovàomộtcáimàtôitinlàkháiniệmgốcrễ,tôiđiđếnkếtluậnsauđây:Mọingườitiếtkiệmvàđầutưđểtạorasựtựdovềtàichínhchobảnthânvàgiađìnhhọ.

Đócóphảilàmộtthuậtngữtuyệtvờikhông?Tựdovềtàichính.Tôikhôngthểtưởngtượngliệucóngườinàokhôngmuốnthoátkhỏinhữnglolắngvềcácvấnđềtiềnbạchaykhông.Khimộtngườinàođóđượctựdovềtàichínhthìngườiđósẽcóđượcmột“cuộcsốngthoảimái”.Ýtôimuốnnóilà,ngườiđócóthểsốngmộtcuộcsốngcórấtítmốibậntâmvàáplực.

Câuhỏicầnđặtrasauđó,tựdovềtàichínhlàgì?Khôngnghingờlà,mỗingườisẽđưaramộtcâutrảlờikhácnhau.Tuynhiên,tôiđãtìmthấysựtươngđồngrấtlớncủađasốmọingười.

Hãyxemxétmộtvàivídụminhhọa.“Tôimuốntinchắcrằnggiađìnhtôisẽcóđủtiềnđểluônchămsócchochínhchúngtôi.”Hoặc,“Tôichẳngbaogiờmuốntrởthànhgánhnặngtàichínhcủacáccontôi.”Hoặc,“Tôimuốnđảmbảochắcchắnrằngconcáitôiđượcchămsócvàvợchồngtôicóthểnghỉhưuthoảimái.”

MẹtôiđãtừngsốngởHollywoodBeach,bangFlorida.Trongtiếttrờiấmápởkhuvựcnày,khônghiếmgìcảnhtượngngườiđitrênđườngphốlếchthếchmangtheocủanảchấtđầytúilớntúibécủamìnhtrênnhữngxeđẩyhàng.Khimẹtôivàtôinóivềtựdotàichính,bàluônnói,“Mẹkhôngmuốnlàmộtphụnữvôgiacưlangthang.”

Tôikhôngcốcườngđiệuhóamàđangcốgắnggâyấntượngvớibạnvềtầmquan

ướcmơthànhhiệnthựccầnphảicóquyếttâm,sẵnsàngdânghiến,phảicókỷluậttựgiácvànỗlựcrấtcao.

-JESSEOWENS,ngườiđãđoạt4huychương

vàngOlympic

trọngcủacáchợpđồngđầutưtàichínhcủabạn.Nókhôngphảilàmộtcáigìđómàbạncóthểtùytiệnđặttoànbộlênvaimộtngườikhácvànói,“Tôikhônghiểunhiềuvềđầutư,vìvậyanhtrôngnomnóhộtôinhé.”Tôisẽnhắclại,vàcólẽkhôngphảilầncuốicùng:Đólàtiền

củabạn,làhợpđồngđầutưtàichínhcủabạn,vàcũnglàtráchnhiệmcủabạn.

CUỘCSỐNG,SỰTỰDOVÀMỘTCUỘCĐỜIÍTCĂNGTHẲNG

Mộtkhíacạnhkháccủatựdovềtàichínhcóthểlà:khôngbịcăngthẳngvềtàichính.Trừphibạnsinhrađãgiàucó,cóthểbạnđãtừngnhiềulầntrảinghiệmtrạngtháicăngthẳngvềtiềnbạc.Chẳngvuivẻgìkhicóchủnợgọiđiệnđếnnhàbạntrongbữaăntối,cótrátđòinợgửiđếnnhà,cócáccuộccãivãgiữahaivợchồnghoặcgiữachamẹvàconcái.Tìnhtrạngcăngthẳngvềtàichínhdẫnđếncácvấnđềvềhônnhânvàgiađình,vàchắcchắnsẽảnhhưởngđếnsứckhỏecủabạn.

HãynghevuaSolomonnói:“Cáckếhoạchcủamộtngườimẫncánsẽdẫnđếnlợinhuận,vàchắcchắnlàsựvộivàngsẽdẫnđếnđóinghèo”(Cáchngôn21:05).

KhiSolomonviếtcâucáchngônđó,ôngbiếtrấtrõôngđangnóivềcáigì.

Vậy,Solomonnóivềcáigì?Tómtắtlại:“Sựmẫncándẫnđếnlợinhuận.”Bạncóthấynóđúngchonhữnglĩnhvựckháctrongcuộcsốngcủabạnkhông?Nếubạnmongmuốnvượttrộitrongthểthao,bạnphảitậpluyệnsiêngnăngvànỗlực.Nếubạnmuốnhọcgiỏitrongtrườngđạihọc,bạnphảihọchànhchămchỉhơn,tìmhiểurõcácmônhọchơn,vàbạnsẽđạtđiểmcaohơn.Tronghônnhâncũngvậy.Trongcácmốiquanhệcũngvậy.Muốnxuấtsắctrongcôngviệccũng

đòihỏiphảinhưvậy.Đâykhôngphảilàtriếtlýquácaoxamàlàthựctếcuộcsống.

Bạncósẵnsàngcốgắnglàmviệc,luônluônmẫncánđểđạtđượctựdovềtàichínhhaykhông?Nếuvậy,bạnsẽcócơhộirấttốtđểthànhcông.Đâylàmộttintốtlành:Bạnsẽkhôngphảiđimộtmìnhđâu.Chúngtasẽthảoluậnvềcáchlàmviệcvớicácnhàchuyênnghiệpsau,cònbâygiờ,tôichỉmuốnchínhbạnnhậntráchnhiệmvềtươnglaitàichínhcủabạn.

Tâmlýhọcdạychúngtanguyêntắc:“Bạnsẽđạtđượcnhữnggìmàbạnchútâmvào.”Nhữngngườikhácnóicâuđóhơikhácmộtchút,vídụ,“Nhữnggìbạnđãdựliệu,chắcchắnbạnsẽđạtđược.”Cảhaicâunóinàyđềuđãđượcchứngminhlàđúngtrongsuốtmấythậpkỷqua.

KhixemThếvậnhộimùađông,tôithấycácvậnđộngviêntrượttuyếtđangchờđếnlượtđểlaoxuốngmộtđoạndốcdàiphủđầytuyếtvàbăng,đểrồibaylêntrênkhông,hyvọngsẽbayxahơncácđốithủcủamình.Khiquansátcácvậnđộngviênđiềnkinh,tôithấytrongthờigianchờđợihọthườngnhắmmắtlạivàngọnguậycơthểđôichút.Họđanghìnhdungtrongtâmtrí,vềnhữnggìmàhọsắplàm.Càngxemnhiềusựkiệnnhưthếnày,tôicàngthấynhiềuđốithủcủahọcũnglàmnhưvậy.Điềuđóđặcbiệtdễthấyvớinhữngngườiđuaxetrượttuyết,họluônluônmườngtượngtrongkhichờđợi,trướckhihọbắtđầulaoxuốngchânđồi.Đốivớihọ,việcmườngtượnggiốngnhưkhihọthựcsựđanglàmviệcđó.

Nhiềuvậnđộngviênvàhuấnluyệnviêncoiviệchìnhtượnghóahoạtđộngvàmụctiêumongmuốnđạtđượclàmộtphầnquantrọngtrongcôngtáchuấnluyện.Mộtsốhuấnluyệnviêntinrằng,khíacạnhnàycủaquátrìnhthậmchícònquantrọnghơnviệctậpluyệncơbắp.

Việcviếtracácmụctiêutàichínhcủabạn,viếtnhững“cáigì”vàodanhsáchcủabạn,vàđặtmộtkhungthờigiancụthểđểđạtđượccácmụctiêuđó-địnhnghĩacủariêngbạnvềtựdotàichính-chínhlàhaiphầntrongquátrình“mườngtượng”.Thậmchí,sẽcómộttácđộnglớnhơnđếntrítưởngtượngcủabạnnếubạnlậpmộtcuốnsáchtranhđểmiêutảcácmụctiêutrongcuộcsốngcủabạn.

Giảsử,mộttrongnhữngmụctiêucủabạnlàmộtngôinhàbênbờ

Thànhcônglớnđòihỏibạnphảinhậnlãnhtráchnhiệm...Xétchocùngthìphẩmchấtmàtấtcảnhữngngườithànhđạtđềucó...làkhảnăngchịutráchnhiệm.

biển,nơibạnhyvọngsẽđượcnghỉhưuởđó.Hãytìmmộthìnhảnhthểhiệnlýtưởngchomụctiêunàyvàdánnóvàocuốnsáchtranhcủabạn.Nếuướcmơcủabạnlàchucấpchoviệchọcđạihọccủaconcái,thìhãychọnbứctranhmộtcửnhânđangmỉmcườivàdánnóvàotrongcuốnsáchđó.Đừngvộicườinhé,việcnàycóhiệuquảđấy.

Thếrồi,hãyviếtmộtmôtảtrênmặtsaucủamỗibứctranh,hoặctrêntrangđốidiện,thậtchitiếtvềcáicảmxúcmìnhđãđạtđượcnhữngmụctiêunày.Nhữngthànhtựunàysẽthayđổicuộcsốngcủabạnnhưthếnào?Liệunhữngđiềunàycómangđếnchobạncảmgiácbìnhankhông?

Đâylàmộtquátrìnhrấtcánhân;mặcdùvậy,nếubạnđãkếthônthìcóthểvànênđểcảhaivợchồngcùngthựchiện.Nếucảhaivợchồngđềuđitrêncùngmộtconđườngthìsẽtạonênmộtđốitácchịutráchnhiệm,mộtngườihỗtrợ,vàmứcđộtráchnhiệmcủabạnsẽvơiđi.

Mộtthờigiandàitrướcđây,tôiđãtạoramộtcuốnsáchtranhgiốngnhưcuốntôiđãmôtả.Tôiđãcóbứctranhmộtngôinhàđượcxâydựngtheothiếtkếriêng,vớicửaravàotovàdày.Cómộtbứcảnhmộtchiếcmáybayrấtđẹpđanglấplánhtrongánhmặttrời.Mộtbứcảnhkháclàmộtchiếcxethểthaođắttiền,tốcđộcao,cóthểtháomui.Tôixemđixemlạicuốnsáchtranhnàymỗibuổisángtrướckhitôiđilàm,vàcảmỗibuổitốitrướckhiđingủ.Vàinămsauđó,tôiđãláimộtchiếcxenhưvậytrênconđườngđiđếnsânbaynộiđịa,nơigầnđâytôiđãhọcláimáybay,vàsauđóvềngôinhàđượcxâydựngtheothiếtkếriêngcủatôiđểăntối.

Khiđótôicòntrẻ,vàmụctiêucủatôimangtínhchất“lấymìnhlàmtrungtâm”,nhưngkỹthuậtnàyvẫncóhiệuquả,vàchắcchắnlànósẽmanglạichobạnrấtnhiềuniềmvui.

Khichúngtagiàđi,mụctiêucủachúngtathayđổi.Bâygiờ,mụctiêucủatôilàchođinhiềutiền.Mụctiêunàychắclàđãkhôngcótrongcuốnsáchmơướcđầutiêncủatôi.Tấtcảđềunóilênrằng,mụctiêucủabạnsẽ

-MICHAELKORDA,tácgiả,biêntậpviên

thayđổi.Bạnphảitínhđếnnhữngthayđổikhibạngiàđi.Chỉbiếtrằngquátrìnhnàycóxảyra.

Nhưbạncóthểđoánra,tôiđangcốgắngthuhútcácgiácquancủabạnvàoquátrìnhnày.Viếtramộtmụctiêucótácdụngrấtmạnhmẽvớingườinày,nhưngxemmộtbứctranhcókhilạihữuíchhơnvớingườikhác.Tốtnhấtlàphảicụthểhóatheocáchphùhợpnhấtvớitínhcáchcủabạn.

“Bạnđãđượcnhìnmộtngườiđànôngrấtlànhnghềđanglàmviệcchưa?Ngườiđósẽphụcvụcácvịvuachứkhôngphụcvụnhữngngườivôdanhđâu.”(Cáchngôn22:29).

Giảsửrằng,bạnmongmuốntrởthànhngườirấtgiỏitrongmộtcôngviệcgìđó.Bạnsẽlàmgìđây?Cólẽbạnsẽđọcsáchvềlĩnhvựcnày.Bạncóthểxemcácvideohướngdẫn.ChắcchắnbạnsẽsửdụngInternet.Nhiềutrườngcaođẳngvàđạihọcởđịaphươngmởcáclớphọcmàbạncóthểđượchỗtrợđểhọccáckỹnăngcầnthiết.Mônhọccàngquantrọngđốivớibạnthìbạncàngcầnnỗlựckhihọcnó.Chúngtađangnóivềchuyệngìvậy?Toànnóivềtươnglaitàichínhcủabạnthôimà!Cóđánghọcmộtsốkỹnăngmớikhôngnhỉ?Tấtnhiênlàcó.Càngnhậnthứcđượctầmquantrọngcủamônhọcthìbạncàngmongmuốnđượclàmchủnó.

Tháchthứclớnnhấtđốivớibạntrongviệchọcvềđầutưlàchọngiáoviên.Thậtkhôngmay,córấtnhiềukẻlừađảonúpdanhgiáoviênđểnhửchobạnrơivàochươngtrìnhđầutưcủahọ.Tôisẽđưaranguyêntắcchungsauđây:Hãytrôngchừngcácgiáoviêncósảnphẩmđangraobánhoặcmờihọcviênđặtmuabảntin.WarrenBuffettlàmộttronghaingườigiàunhấtthếgiới,vàlàmộttrongnhữngnhàđầutưlớnnhấtmọithờiđại.Buffettchẳngcógìđểchàobánchobạn.Ônglàmộttấmgươngtốtvềmộtgiáoviêncóđứchạnh.(HãythamkhảomộtdanhsáchcáctàiliệunênđọcđượcinởphầnPhụlụccủacuốnsáchnày.)

Khôngcómộtđầumốithôngtinđầutưcóchấtlượngduynhấtnào.Bạncóthểhọchỏitừmọinguồnthôngtinđó,miễnlàbạnluônnhớđếnđộngcơthúcđẩycủachúng.Vídụ,kênhtruyềnhìnhCNBCcungcấpmộtsốkiếnthứcvàthôngtintốtvềcácthịtrườngđầutư

Nếubạncoitiềnlàchúatể,thìnósẽlàmchobạnnhiễmbệnhdịch,giốngnhưbịmaám.

-HENRYFIELDING,tiểuthuyếtgia,kịchtácgia

cũngnhưcáccôngtytưnhân.NhưngcũngnênnhớrằngkênhCNBCcóthờilượngquảngcáorấtlớnđấynhé.Cũngnênnhớrằng,bấtkỳkênhtruyềnhìnhhoặcbáochínàocũngphảibánquảngcáođểtồntại.Vìvậy,ngaycảCNBCcũngcóđộnglựcnhưthếkhicungcấpchobạncáctintứcvàbìnhluận.

Xinnhắclại,điềunàykhôngcónghĩalàbạnkhôngthểhọchỏitừđó,miễnlàbạnphảiluônnhắcnhởbảnthânrằng,khônghềcócái“chénThánh”nàotrongnhữnglờitưvấnđầutư.Tôibiếtcónhiềungườisuốtngàytheodõicáckênhtintứctàichính.Điềunàythậtvôlýởnhiềukhíacạnh,trongđócókhíacạnh:trongcuộcsống,chẳngphảilàcòncónhiềuthứkhácđểxemhơnlàxemmộtkênhtruyềnhìnhvềkinhdoanhhaysao.

CÁIGÌSỞHỮUAI?Điềunàydẫntôiđếnmộtluậnđiểmkháctrongchươngnày,tôisẽ

trìnhbàyluônđểkhỏiquênmất.Chịutráchnhiệmvàtìmhiểuthêmvềcácvấnđềtàichínhlàtốt;nhưngđểchotiềnvàcáckếhoạchđầutưchônvùitoànbộcuộcsốngcủabạnthìđólàđiềuxuẩnngốc.

Solomonđãviết,“Aiquáyêuquýtiềnbạcthìkhôngbaogiờcóđủtiềnbạc;aiquáyêuquýsựgiàucóthìkhôngbaogiờhàilòngvớithunhậpcủamình”(Ecclesiastes05:10)1.

Solomondạychúngtathiếtlậpmụctiêucuộcsống,chămsócgiađìnhvàtươnglaicủachúngta,chứkhôngchophéptiềnbạcmuachuộcchúngta.Nóicáchkhác,tiềnbạckhôngphảilànguồngốccủamọiđiềuác,nhưngtìnhyêudànhchotiềnbạccóthểgâyranhữngvấnđềnghiêmtrọng.

DiễnviênhàiRobinWilliamskểrằng,mộtcậubéđãhỏichamìnhcấtsốtiền250.000đôlaởđâu.Giậtmình,ngườichahỏilại,“Conđangnóicáiquáiquỷgìvậy?”Cậubétrảlờirằng,nhưcôgiáocủacậuđãdạytrênlớp,

thếkỷXVIII

Bạnphảinhậnlãnhtráchnhiệmcánhân.Bạnkhôngthểthayđổihoàncảnh,thayđổicácmùatrongnăm,hoặcthayđổigiótrời,nhưngbạncóthểthayđổichínhmình.Tráchnhiệmlàmộtcáigìđóbạn

nếumộtngườigửitiếtkiệm2.000đôlamỗinăm(hoặc167đôlamỗitháng)vàomộttàikhoảnhưutrícólãisuất8%,thìngườiđósẽtíchlũyđượchơn250.000đôlatrongvòng30năm.Vìvậy,cậubénàyhiểuviệcgửitiếtkiệmthậtdễdàng,nêncậumuốnbiếtsốtiềnđóchamìnhcấtởđâu.

Khíacạnhđạođứccủacâuchuyệnlà:(1)Tiếtkiệmvàlãigộplàcóhiệuquả;(2)MônToáncũngdễhọcthôi,và(3)Nguyêntắcđểtiếtkiệmmớilàcáikhó.

Phảicókỷluật.Đókhôngphảilàcáikhóhaysao?Bấtcứđiềugìtrongcuộcsốngđángđạtđượcdườngnhưđềuđòihỏiphảicókỷluật.Điềuđầutiêntôithườngnóivớikháchhànglà,“Tôicóthểgiúpbạnđầutưtốt,nhưngtôikhôngthểgiúpbạntiếtkiệm.Tiếtkiệmlàcôngviệccủabạn.”

Nếukỷluậtlàmộtcỗxeđượcsửdụngđểđưabạnđếnđượcmộtmụctiêutàichính,thìmộttầmnhìnrõràng-baogồmcácmụcđích,mụctiêuđượcxácđịnhtốt-sẽlànhiênliệuđểchạyxe.Nguyêntắctrongtiếtkiệmlàmộtdạngcủaviệctrìhoãnsựsungsướngcủamìnhlại.Mộtlầnnữa,câuhỏicầnđượcđặtralà:Điềuđócóđánglàmkhông?

Tôiđềnghịbạnhãythửnghĩvềchamẹmình.Họcólàmviệcchămchỉsuốtđời,nuôidạyconcái,đápứngcácnhucầucủagiađình,làmcáccôngviệckháccủahọhaykhông?Đốivớinhiềungườimàtôiđãcùngtròchuyện,câutrảlờichocâuhỏiđórấtrõràng:Có.Khitôiđặttiếpmộtcâuhỏicóliênquanđếntrảinghiệmhưutrícủachamẹhọ,nhiềungườinóivớitôirằngchamẹcủahọxứngđángđượchưởngnhiềuhơnthế.

Đốivớinhiềungười,nhìnchamẹcủahọcũnggiốngnhưnhìnvàotươnglaicủachínhhọ.Nếuchamẹcủabạnđangnghỉhưuthoảimái,cósựantoànvềtàichínhđểtậnhưởngcuộcsống,giađình,đidulịchhaylàmbấtcứđiềugìmàhọthích,thì

đãđượcgiaophó.

-JIMROHN,diễngiả,doanhnhân.

VUIMỘTTÍ

Mộtngàynàođótôimuốntrởnêngiàucó.Mộtsốngườiđãquágiàuvàhọchẳnghềtôntrọngnhântínhnữa.Đócũnglàcáchtôi

hãytìmhiểuxemhọđãlàmnhữnggìđểcóđượckếtquảnhưvậy.

Tráingượcvớikịchbảnnàylàmộtbàihọcvàđộngcơchochúngta.Nếuchamẹcủabạnđãhoặcđangkhôngđượchưởngmộtcuộcsốnghưutrícóchấtlượng-màbạnthấyhọđángđượchưởng-thìhãyhọchỏitừnhữngsailầmcủahọ.Khinhìnrộngratrênkhắpđấtnướcnày,tôithấycóquánhiềuvídụvềnhữngngườicaotuổicảđờilàmviệcchămchỉ,nuôidạyconcáitrởthànhnhữngcôngdântốt,tôiđãgặpnhữngngườiyêunước,biếtquantâmđếnngườikhác,biếtchiasẻ...Nhưnghọđãkhôngbiếtdànhdụmnênphảisốngmộtcuộcsốngítthoảimáihơnsovớicuộcsốngmàhọxứngđángđượchưởng.

Mộtsốngườilạcquannhấtcũngnhưthế,họthườngtựnhủ:“Mìnhsẽbắtđầutiếtkiệmkhikiếmđượcnhiềutiềnhơn,sẽsớmkiếmđượcthôi.”Tuynhiên,thờigiancứtrôiđi,ýđịnhtốtđẹpấykéodàitrongnhiềunăm,vàsauđó,trướckhihọtỉnhngộ,nhiềuthậpkỷđãtrôiqua,vàcóthểlàđãquámuộnđểhọbắtđầu.

Những“cáigì”và“khinào”màchúngtađãnóiđếntrongChương1,cùngvớicâuhỏi“tạisao”chúngtađãđềcậptrongphầnnày,tạonênmộtnềntảngtuyệtvờiđểtatưduy.Hãysửdụngdanhsáchcácmụcđíchvàmụctiêumàbạnđãlậpra-hãygọichúnglà“nhữngướcmơ”nếubạnthích-vớikhungthờigianbạnđãxácđịnhchomỗimụctiêuđểlàmxuấtphátđiểm.Bâygiờ,hãytạoramộtcuốnsáchướcmơcódánnhữnghìnhảnh.Sửdụngnhữnghìnhảnhgợinêncảmxúcvàchiasẻnóvớingườisẽchiasẻsựphấnkhíchcủabạnvàcóthểgiúpbạnlàmtròntráchnhiệm.

Hãytiếptụckhámphácâuhỏitạisaobạnđangđầutư.Hãythườngxuyênnhắcnhởmìnhvềnhữnglợiíchmàbạnsẽnhậnđượctừviệcápdụngnguyêntắcvàviệctạmgáclạithỏamãncánhân.Thườngxuyênđánhgiásựtiếnbộcủabạn,nhưngkhông

muốntrởnêngiàucó.

-RITARUDNER,diễnviênhàikịch

nhấtthiếtphảilàmhàngngày.Sắpxếpcácgiátrịvàquanđiểmsốngcủabạnmộtcáchcóthứtựvàchútrọngvàocácquyếtđịnhđầutưcủabạn.

Hãytựhỏimình

1.Mìnhđãcótráchnhiệmvềcácvấnđềtàichínhcủamìnhhaychưa?

2.Khinghĩvềtựdotàichínhchomìnhvàgiađình,mìnhnhìnthấygì?Tựdotàichínhcủamìnhnhưthếnào?

3.Mìnhsẽđạtđượcnhữnggìmàmìnhchútâmvào.Mìnhđangchútâmvàonhữnggì?Đãđếnlúcthayđổicácđiểmtrọngtâmcủamìnhhaychưa?

4.Mìnhđãthôngthạovềcácvấnđềtàichínhchưa?Nếumìnhcònthiếucáckỹnăng,mìnhcócamkếthọchỏinhữngkỹnăngcầnthiếthaykhông?

5.Kỷluậtlàmộtthuộctínhcầnthiếtchocuộcsốngthànhcôngvềtàichính.Mìnhcósẵnsàngcamkếtvớimộtkếhoạchtàichínhcótínhkỷluậtkhông?

Nhữngviệccầnlàmmộtcáchkhônngoan

1.Hãyviếtchomìnhmộttờgiấy:“Tôichịutráchnhiệmvềcuộcsốngvàtìnhtrạngtàichínhcủatôi.”Giữnótrongvíhoặctrongtúixáchcủabạn.Hãyđọcnónhiềulầnchođếnkhiýnghĩnàyđếnvớibạnmộtcáchthậttựnhiên.

2.Đốivớinhiềungười,tiềnbạcvàtàichínhchiếmhàngthứyếusovớicáclĩnhvựckháctrongcuộcsống.Đểthànhcôngvềtàichínhcầncósựchútâm.Hãykiênquyếtđểcóquyếttâmđốivớivấnđềtiềnbạc.

3.Hãycamkếtđềramộtchươngtrìnhtựđàotạo.Cuốnsáchnàylàmộtkhởiđầutốt,nhưngđừngdừnglạiởđây.Hãykhámphánhiềuhơnthôngquamộtchươngtrìnhhọctậpnhấtquán.

LỜIKHUYÊNCỦANGƯỜIXƯA

TRUYỀNĐẠO5:10-Ngườinàoquáyêutiềnbạcsẽkhôngbaogiờcóđủtiềnbạc;ngườinàoquáyêusựgiàucósẽchẳngbaogiờhàilòngvớithunhậpcủamình.

CÁCHNGÔN22:29-Bạnđãđượcnhìnthấymộtngườirấtlànhnghềđanglàmviệcchưa?Ngườiđósẽphụcvụcácvịvua;chứkhôngphụcvụnhữngngườivôdanhđâu.

CÁCHNGÔN21:5-Cáckếhoạchcủamộtngườimẫncándẫnđếnlợinhuận,vàchắcchắnlàsựvộivãsẽdẫnđếnđóinghèo.

III.MỘTMÓNHỜIĐólàlỗicủachínhcậu.Lẽracậuphảidậysớmhơn.Mẹcậuđã

laycậu,rồivỗvề,thậmchíđãdọanạtcậu,nhưngAbidanvẫnkhôngdậyngayvàrakhỏichiếcgiườngngủcủamình.Emtraivàemgáicủacậuđãdậytrướcđómộtgiờ,điểmtâmbằngcákhô,bánhmìvàquảchàlà,sauđóbắtđầulàmnhữngviệcvặtcủachúng.Sựvắngmặtcủachúngkhiếnngôinhàtrởnênyênắng,thậttuyệtvờiđểngủthêmchútnữa.

Cómộtcáigìđónhồnnhộtởchân.Cậukhẽhấtchân.Mộtgiâysau,cóaiđókéolêAbidantrênsànđá.ChacậuchẳngnóichẳngrằngtrongkhitúmchặthaibànchâncủaAbidan.Cólàubàuthìcũngnhưnướcđổlákhoai.Zerahđãkhôngbuôngchâncậubérachođếnkhiônglôiđứacontrairađếncửatrước,rồiđếnkhoảngsânnhỏtrướcnhà.Nhưmọinhàởkhunày,cáisânlànơigiađìnhnấuănvàănuống.Mùikhóitừmuônvàncáibếpđangbốclênkhôngtrung.

ZerahthảchânAbidanra,nhưngtrướckhicậucóthểđứngdậy,chacậuđãcầmmộtbìnhnướcvàdộihếtlênmặtAbidan.Cậubiếttốtnhấtlàkhôngkêuca.Vàiphútsau,cậuđãthayxongquầnáovàvàotrongxưởngmộcđểthudọnnhữngmảnhgạchvụncònsótlạidoviệcxâydựngngàyhômquavàmàidụngcụ.Cậuvộivãlàmtấtcảmọithứ.Cậubuộcphảilàmthế.VìAbidanlạisắpphảiđigặpnhàvua.

Cậukhôngcóthờigianđểmàănsángnữa,khôngcóthờigianđểxinlỗichavìđãbiếngnhác.Cuốicùng,chacậuđãnóicâuđầutiêntrongbuổisánghômnay:“Điđi.”

Abidantoátmồhôikhicậuchạydọctheoconđườngtrongthànhphốđểcốgắngđếncungđiệnđúnggiờ.Cậutựtráchmìnhđãquálườibiếng.

Trêngươngmặtquenthuộccủaviênquanhầucómộtcáichaumày.“Cậuđếnmuộnrồiđấy,cậubé.”

“Vâng.Đólàlỗicủacháuạ.Cháuxinlỗi.”

“HãydànhlờixinlỗicủacậuchoĐứcVuanhé.”

Nhưlầntrước,ôngtadẫncậuquatòanhàlớnrồiđếnĐiệnChầu.Abidanđứngchônchânởcửa.VuaSolomonđangngồitrênghếquantòa,cóhaingườiđànôngtrạctuổichacủaAbidanđangđứngtrướcnhàvua.Abidanđợiởngưỡngcửatrongkhiviênquanhầuthôngbáovớinhàvualàcậuđãđến.

Solomonquayđầulại,mắtôngtrônglạnhnhưđádướisông.ÔngchỉvàoAbidan,sauđórahiệuchocậubướcvào.Abidankhôngdámlàmphíphạmthêmthờigiancủanhàvua.

“ĐứcVuavạntuế.Conxinlỗivìđãđếnmuộnạ...”

“Thôiđi,contrai.Hãyngồiđi.”Ôngchỉcáibậcthấpnhấtcủacáibục.Abidanngồixuống,thầmbiếtơnnhàvuavìđãchophépcậuởlại.Cáccâuhỏitrànngậptâmtrícủacậu.Tạisaolạicóhaingườiđànôngởđây?Abidanbiếtnhàvuathườngđíchthânngồixửánkhicókiệntụng.Câuhỏibứcxúcnhấtlà:Tạisaocậu,đứaconcủamộtngườithợmộcnghèo,lạiđượcphépcómặtởđây?

“Chúngtacóthểbắtđầu,”Solomonnói.“Ngươi,Kenan,ngươimuốnkhiếunạiđiềugì.Tasẽnghenhàngươinóitrước.”

“Vâng,thưaĐứcVua.Conđãbịchơixấu,bịnóidối,bịlừalọc,vàđãbịmấthếtsốtàisảnítỏicủaconvìngườiđànôngnày.”Ôngtachỉvàomộtngườiđànôngkhác,mộtngườicaovàgầy,cókhuônmặtnhẵnnhụi.Tuynhiên,gươngmặtcủangườiđangtốcáoôngtalạicónhữngnếpnhănsâu,khuônmặtcủanhữngngườilàmviệccảngàydướinắng.Bộrâucủaôngtacónhiềusợibạchơnnhữngngườikhác,nhưngAbidanđánhgiáôngtalàngườitrẻhơn.

“Điềuđókhôngđúng,thưaĐứcVua...”

MộtcáinhìnnghiêmkhắccủaSolomonkhiếnngườikiaimbặt.NhàvuaquaysangnhìnKenan.“Nóitiếpđi”.Nhàvuacóvẻbuồnchán.

“ThưaĐứcVua,vịthẩmphánanhminhcủatoànthểdânchúngIsrael,continrằngngườinàyphảitrảlạiconmọikhoảntiềnmàconđãđầutưthôngquaôngta.”

“NhàngươiđãđưatiềnchoAzielđểđầutưsao?”

“Đúngạ,thưaĐứcVua.Ôngấyhứasẽgiúpcongiàulênrấtnhanh,ôngấyđãnóidốicon,lấytiềncủacon,nhưngconđãchẳnggiàulênđượcạ.”

AbidannghecótiếngậmừkhekhẽtrongcổvuaSolomon.

“Nhàngườitrảlờithếnàođây,Aziel?”

“ThưaĐứcVuathôngtháivànhântừ,nhữnggìKenannóiđềulànóidốiạ.Conđãchoôngtamộtcơhộiđể“kiếmđượcnhiềutiềnhơnôngtađãtừngkiếmđượctrongcuộcsốngkhốnkhổcủaôngta,nhưngôngtađãquálườibiếng,khônglàmđúngtheokếhoạchcủaconạ.”

“Thếđólàkếhoạchgì,Aziel?”

“ContinchắclàĐứcVuasẽnhìnnhậncựckỳthôngtháitrongýtưởngnày.NhưĐứcVuađãbiết,kháchhànhhươngtừcácnướcphươngBắcvàrấtnhiềuvùngxaxôiphíaNamcủavươngquốcchúngtađếnJerusalemtrongmùalễtrọng,nhấtlàlễQuáHảivàlễTạMùa.NhiềungườiđếnđểlàmlễhiếnsinhtạiĐềnThánh.”Azielmỉmcười.“Mộtngàynọ,khinhìnnhữngngườihànhhươngtạiĐềnThánh,conchợtnghĩralànhiềungườitrongsốhọcầnvậtnuôiđểhiếntế.NhưNgườiđãbiết,thưaĐứcVua,nhiềuloạivậtnuôiđượcsửdụngtronglễhiếnsinh,vàrấtnhiềukháchhànhhươngđánhmấtchúngtrênđườnghànhhương,nênhọbuộcphảitìmmuacừunonhaychimbồcâu.”

“Vàngươibánnhữngconvậtnuôiđóchokháchhànhhươngcóphảikhông?”Solomonhỏi.

“Conkhôngtrựctiếpbán,thưaĐứcVua.Conđãthuxếpđểmuanhữngconvậtđóvớigiáhạ,vànhữngngườikhácbánchúngchocon.Ngườitamuanhữngconvậtđótừcon,sauđóbánlạichokháchhànhhương.”

“Vàngươikiếmlờithôngquaviệcbáncháccủahọ?”

“Vâng,thưaĐứcVua.”

SolomonquaysangKenan.“Ngươicóthểtrảlời.”

“ThưaĐứcVua,ôngtađãkhôngnóihếttoànbộcâuchuyệnạ.Ôngấyđãbắtconmuanhiềuhơnsốconcóthểbánđược.Ôngấycũngbánchocácđốithủcạnhtranhcủaconnữa.Conđãbánđượcmộtsốnhưngkhôngđủđểlấylạivốnđầutưbanđầu.Ôngấynóivớiconrằngvìconlườibiếng,nhưnghàngngàyconđãphảilàmviệctừsángđếntối.”

“Conđâucóthểlàmthế,thưaĐứcVua.Conlàmộtngườihàophóng.Ngườivợthânyêucủaconthườngbảoconrằngconđãchođiquánhiều.ConđãtạochoKenanvàtấtcảnhữngngườilàmviệcvớiconcơhộituyểnngườilàmviệcchohọ,vànếuhọtuyểnngười,conchophéphọchianhaulợinhuậnmàhọkiếmđược.”

“Tađãngheđủrồi,”Solomonnói.“Kenan.”

“Dạ,thưaĐứcVua.”

“Nhàngươilàmộtkẻngốc.Ngươiđãkýmộtthỏathuậnchỉcóthểdẫnngươiđếnsựhủyhoại.Tạisaongươilạichấpnhậnmộtđềnghịnhưthế?”

Ngườiđànôngnhìnnhưthểcóaiđóđãđâmchoanhtamộtmũigiáo.“Conđãđượcnghehứavềmộtlợinhuậnđếnrấtnhanhchóngnhưngchỉphảilàmmộtcôngviệcnhỏthôi.”

“Vàngươiđãtinphảikhông?”Solomonlắcđầu.“Ngươikhôngthấylàđiềuđódườngnhưquálýtưởngđểcóthểtrởthànhhiệnthựchaysao?”

Ngườiđànôngnàycúiđầu.

Solomontiếptục.“Ngườitrồngcấytrênmảnhruộngcủamìnhsẽdưthừathứcăn,cònngườitheođuổimộngtưởngsẽdầndầntrởnênđóinghèo.”[Cáchngôn28:19].Nhàvuangừnglại.“Ngươicóhiểucâucáchngônđókhông,hởKenan?”

“Concholàthế,thưaĐứcVua.”

“Abidan,hãygiảithíchcâucáchngônnàyđi.”

MộtmũitênhãihùngbắntrúngvàotimAbidan.Cậuđãđứnglên,thấyngạcnhiênrằngkhônghiểusaocậulạicóthểlàmđượcmộtkỳtíchnhưthế.“Vâng,thưaĐứcVua.”CậuđứngđốimặtvớiKenanvàcốgắngđểkhôngrunrẩy.Mộtcậubé13tuổiđãđượccoilàmộtngườiđànông,nhưngthậtkhôngphảilẽkhimộtngườicòníttuổinhưthếlạigiảnggiảichomộtngườicaotuổi.“CâucáchngôncủaĐứcVuangụýrằng,ngườikhônngoanlàngườilàmviệcchămchỉtronglĩnhvựccủamìnhvàkhôngtinvàonhữnglờihứahẹncủangườilạvềsựgiàusang.”Abidanquaysangphíanhàvuađểxemmìnhgiảithíchnhưthếcóđúngkhông.Nhàvuagậtđầu.

“Mộtcâucáchngônkhácđây,Kenan:‘Aiđivớingườikhônngoanthìkhônngoanthêm,nhưngnếulàbạnđồnghànhcủanhữngkẻngudạithìsẽbịtổnhại.’”[Cáchngôn13:20].KhiSolomonnóitừ“kẻngudại”,ôngquaymặtvềphíaAziel.“Liệucócầncậubénàygiảithíchcâucáchngônnàykhông?”

Cảhaingườiđànôngđềunóikhôngcần.

Solomonngồithẳnglạitrênngaivàng.“KenanvàAziel,hãynghetaphánxửđây.Ngươi,Kenan,hãyđểcholòngthamdẫnđườngchongươi.Vìthế,tasẽkhôngbênhvựcngươiđâu.Nhữnggìngươiđãmấtthìcũngđãmấtrồi.Cólẽbâygiờngươiđãkhônngoanhơnlúcngươimấttiềnđấynhỉ?”

Kenancúithấpđầu.“Vâng,thưaĐứcVua.”

AbidannhìnthấymộtnụcườithôthiểntrênmặtAziel.NhưngnóbiếnmấtvàolúcSolomonchuyểnsựchúýcủamìnhsangngườiđànôngnày.“Takhôngmuốnnhìnthấymặtngươinữa,Aziel,nhấtlàtrongcănphòngnày.LòngthamcủaKenanđãchemấttầmnhìncủaôngta.Cònlòngthamcủangươiđãtướcđidanhdựcủangươi.Nếunhàngươicòncómộtchútkhônngoannào,Azielạ,ngươisẽphảisuynghĩlạivềnhữnggìngươiđãlàmvànhữngthiệthạimàngươiđãgâyrachongườikhác.Hãyđiđichokhuấtmắtta...Đingayđi.”

Azielmởmiệngnhưmuốnnói,sauđóôngtađổiý.Abidannghĩrằngđólàmộtquyếtđịnhrấtkhônngoan.Azielbướcrakhỏiphòngmàkhôngdámngoáiđầunhìnlại.

“Kenan,ngươiđãđếnvớitavìcônglý.Ngươikhôngtinlàngươiđãnhậnđượcnó.Nhưngcólẽmộtngàynàođóngươisẽtin.Ngươicũngcóthểđiđượcrồi.”

SaukhiKenanđãđira,Solomontừngaivàngđứngdậyvàbướcxuốngcácbậcthềm.“Concóhỏigìkhông,Abidan?”

“Conkhôngđủkhônngoanđểhiểunhữnggìconđãchứngkiếnạ.”

“Connghĩrằngquyếtđịnhcủatalàmộtquyếtđịnhtồi.ConcảmthấyrằngtanênxửAzielphảitrảlạitiềnchoKenan.Tanóicóđúngkhông?”

“Ngườiluônluônđúng,thưaĐứcVua.”

“AiđãbắtbuộcKenanthỏathuậnvớiAziel?”

“Khôngaicả,thưaĐứcVua.Chínhbảnthânôngấyquyếtđịnhlàmnhưvậy,nhưngAzielđãhứagiảdối.”

Solomonlắcđầu.“Nhữnglờihứađókhônggiảdối,nhưngchúngđãđượcphóngđại,mộtcáigìđóKenancầnphảinhậnra.Đốivớicon,kếhoạchcủaAzielcóvẻkhônngoanphảikhông?”

“Không,thưaĐứcVua.”

“Tốt.Cóphảichúngtakhôngbiếtrằngmộtngườiphảichịutráchnhiệmvềhànhđộngvàviệckinhdoanhcủariêngmìnhkhông?”

“Chúngtacóbiết,thưaĐứcVua.”

“TađãkhôngbênhvựcKenanbằngcáchbuộcAzieltrảlạitiềnchoôngta.CólẽlàKenansẽtrởnênkhônngoanhơnmặcdùnghèođi.”

“NhưngAzielsẽkhôngtiếptụclàmnhưvậyđốivớingườikhácchứạ?”

“Tangờrằngđólàsựthật,Abidanạ.Cónhiềungườitìmcách

nhanhnhấtđểtrởnêngiàucó,điconđườngngắnnhấtdẫnđếnsựgiàucó.Cuốicùng,nókhiếnhọphảichiphínhiềuhơnlàthuđược.Azielsẽphảikhốnđốnvìhànhđộngcủamình.Nhữngngườinhưôngtaluônnhưvậy.Hãyhoàntấtcâunày,Abidan:‘Nếucómộtconđườngdễdàngđểđếnvớisựgiàucóvàankhang,thì...’”

Abidansuynghĩmộtlúc.“...thìmọingườisẽđềugiàucóvàankhang.”

“Đúngđấy,Abidan.Conđườngkhônngoankhôngphảilàconđườngdễdàngdẫnđếngiàucó,mànóchỉlàconđườngthẳngnhấtthôi.Concóhiểukhông?”

“Conhiểuạ,thưaĐứcVua.”

“Thếthì,hãyvềgiúpchaconđi.”

Abidanbắtđầuravề.

“Cònmộtđiềucuốicùng,contraiạ.Đừngđểtaphảichờđợimộtlầnnữanhé.”

Abidanmỉmcười.“ThưaĐứcVua,conxinhứaạ.”

“N

CHƯƠNG3“HỨAHẸN,HỨAHẸNVÀ

HỨAHẸN”TÓMTẮT:

Đừngquánhẹdạcảtin.

Nếuđiềugìđócóvẻquátốtđếnmứckhótin,thìcólẽnókhôngphảilàsựthật.

-KHUYẾTDANH

ếunócóvẻquátốtđếnmứckhótinlàthật...”Nóthườngxảyravàođêmkhuya,trongsuốtnhữnglầnchúngtakhôngngủđược.Saukhiđãđếmngược,đếmxuôi,đếmcácvếtốtrêntrầnnhà,vànghĩđếntấtcả

nhữngviệccầnphảilàmvàongàymai,chúngtavẫnphảichịuthuamộtthựctếlàgiấcngủvẫnkhôngđếnsớm.Chúngtarờikhỏigiường,đithẳngđếnchỗtủlạnhđểlấymộtítđồănvặt,vàsauđóbậtmáythuhình.Dướiánhsángcủamànhình,ánhsángduynhấttrongphòng,chúngtaquétrấtnhiềukênhđểtìmđượcmộtkênhthúvị,đólàkênhquảngcáothươngmại.Ởđó,vàogiữađêm,chúngtanghemộtngườinàođóđanghứasẽlàmchochúngtagiàucóbằngkếhoạchkiếmtiềnđãđượcchứngminhcủaanhta.Anhtachàohàng.Anhtabánhàng.Anhtathuyếtphụcchúngtarằng,chúngtachỉcầnmộtcuộcđiệnthoạilàthànhcông.Vàingàysau,CôngtyUPS1đãđemlạitrướccửanhàchúngtamộtgóihàng.

Chúngtatựnhủrằng,chúngtađãbịtómvàolúcyếulòng.Chúngtacũngtựnhủrằng,sẽtốthơnnếunhữngngườikháckhôngbiếtrằngchúngtađãmua“mộtlờichàohàng”.

Tôicốýsửdụngđạitừsốnhiềubởivìnhiềungườitrongchúngtađãmuanhữngtrògianlậnnàyítnhấtmộtlần.Nhữngngườisángtạorakênhquảngcáotruyềnhìnhlànhữngngườirấtthôngminh.Họbiếtchúngtamuốnnhữnggì:muốnmảnhmai(màkhôngphảilàmviệcchămchỉ)đểtrôngthậttuyệtvời,muốncólàndađẹp,vàhầuhếttấtcảchúngtađềumuốntrởnêngiàucó.Vìvậy,họchochúngta

“mộtlờichàohàng”vàbánchochúngtamộtlờihứa.

TôimuốntậptrungvàobàihọcvềlàmgiàucủavuaSolomon.Bạncóthểbiếtđượctôisẽbắtđầutừđâu.Nhữngngườiđềxướngviệclàmgiàunhanhthườngtôđiểmchoviệclàmgiàuđểnótrôngthậttốtđẹpvà...dễdàng.Chỉcầnlàmtheomộtsốbướcđơngiảnlàbạnsẽcóthểcótấtcả:nhữngchiếcxelạmắt,ngôinhàto,thuyềnbuồmtránglệđậutạibếntàutưnhâncủabạn.Ailạikhôngmuốncótấtcảnhữngthứđócơchứ?

Cóaisẽthựcsựkiếmđượctiềnbằngcáchnàykhông?Cóđấy,đólàanhchàngđãbánchobạnýtưởng“kỳdiệu”kia.Cóainữakhông?Theotôiđoánthìkhông.Xinlỗinhé.Bạnthấyđấy,nếunódễdàngthìtấtmọingườiđềuđãnằmtrênđốngtiềnrồi.

VuaSolomonđãnói:“Ngườitrồngcấytrênđồngruộngcủamìnhsẽcódưthừathứcăn,nhưngngườitheođuổimộngtưởngsẽdầndầntrởnênđóinghèo.”(Cáchngôn28:19).

Tạisaomộtsốbàihọcchúngtacóthểhọcđượcrấtnhanh,cònnhữngbàihọckháclạimấtquánhiềuthờigianmớihiểuđược?Nhưmộtđứatrẻ,đãcólầnbạnchạmtayvàobếplònóng;thếlàđủ,bạnđãhọcxongbàihọcđó.Taycủabạnbịbỏng,thếđấy.Hầuhếtchúngtađềukhótinkhimộtvịbôlãonói,“Nếunócóvẻquátốtđếnmứckhótinlàthật,thìcólẽnólàsựthật.”Nếuchúngtakhôngcẩnthận,chúngtasẽbịbuộcphảihọcđihọclạibàihọcđó.Tạisaochúngtalạitinvàonhữngngườibánnhữngthứnhưvậy?Dườngnhưhọrất“chânthành”,vàchúngtakhócóthểtinrằnghọđangđánhlừachúngta,cốtchỉđểtiềnchảyvàotúicủariênghọ?

Mongmuốnnhữngđiềutốtđẹplàđiềurấtbìnhthường.Cũngdễhiểurằngchúngtasẽlàmtheonhữngngườimàchúngtađãđượcnghenóilàđãđạtđượcnhữngđiềumàchúngtamongmuốn.Điềuthenchốtởđâylàpháttriểnnhậnthức.

NHẬNTHỨCRÕRÀNGNgườiTrungQuốcnổitiếngvớicâunói:Cànggiàcàngthân.Khi

vợchồngtôiđidulịchởBắcKinh,chúngtôithườngnhìnthấynhững

ngườitrẻtuổiđimô-tôcóđèothêmmộtngườilớntuổingồitrênmộtcáiyêntạmthờiđằngsauchỗngồicủahọ.Sựtônkínhngườigiànhưvậythậtcảmđộngvàcaothượng,đặcbiệtlàtrongbốicảnhxãhộicủachúngtađangcóxuhướngloạibỏnhữngngườicaotuổi.

Làmthếnàomànhữngngườigiàcóđượcsựkhônngoanchỉbằngcáchđơngiảnlàsốnglâu?Theoquanđiểmcủatôi,sốnglâuchophépchúngtanắmlấylợithếlàcóđủthờigian,đểcuốicùngchúngtahọcđượccáchphânbiệtrõgiữanhữngđiềuquátốtđếnmứckhócóthểtinlàsựthậtvànhữngđiềumanglạilợinhuậnđíchthực.

HãynghelạilờidạycủaSolomon.“Mộtngườituềnhtoàngthườngtinvàobấtcứđiềugì,nhưngmộtngườithậntrọngthườngsuynghĩtrongmỗibướcđicủaanhta.”(Cáchngôn14:15).

Khichúngtabướcvàolĩnhvựcđầutư“chuyênnghiệp”,chúngtacầnphảikhoáccáiáogiápthậntrọngvàsángsuốt.Tôiđãviếtrấtnhiềuvềlĩnhvựcmôigiớiđầutưdựatrêntiềnhoahồngtrongcuốnsáchtrướcđâycủatôi,cuốnVạchtrầnnhữngthủđoạnđầucơkíchgiáởPhốWall.Tôinghĩrằngmộtvàiđiềuchúngtađềcậpởđâycóthểsẽlàmsángtỏnhữngsailầmtrongđầutư.

Khôngkhácgìnhữngngườisángtạoraquảngcáothươngmạitrêntruyềnhình,nhưngnhữngngườingồiởvịtrícaotrongcáccôngtymôigiớiđầutưcũnglànhữngngườirấtthôngminh.Họlàmviệcvớicácchuyêngiaquảngcáođểsángtạoranhữngquảngcáothươngmạivàcáchìnhthứcquảngcáomiêutảhaicảmxúcdườngnhưbaotrùmtấtcảnhữngcảmxúckhác:losợvàthamlam.

Chúngtalosẽmắcnhữnglỗiliênquanđếnnhữngmụctiêuquantrọngnhưmụctiêunghỉhưucủachúngta.Chúngtalosợrằnglàmviệccảđờimàchỉđểrađượcquáíttiềnđểtiếptụcsinhsống.Chúngtalosợrằnglượngthôngtinđầutưngồnngộnkialàquálớn,lớnđếnnỗichúngtakhócóthểhiểuđược.

Ởmặtbênkiacủađồngtiềncảmxúc,nhữnggìchúngtamongmuốnđềutươngđốiđơngiản.Tấtcảcácnhàquảngcáođềubiếtrằng,saumộtđờilàmviệcvấtvảthìnghỉhưuởngôinhàbênbờbiểnhaythamgiacâulạcbộchơigolfthựcsựlàhấpdẫn.Nhảymúavớingườibạnđờicủachúngtasaumộtbữaăntốingonlành,vàtaytrongtayđidạodọctheosàngỗtếchcủamộtcontàudulịchsang

CóquánhiềungườitrongchúngtacoingườiMỹlànhữngngườiluônchạytheođồngtiền.Đâylàmộtsựphỉbángtànnhẫn,ngaycảkhichínhngườiMỹbộpchộpnóirađiềunày.

-ALBERTEINSTEIN,nhàvậtlí

trọngcómộtsứchấpdẫnnhấtđịnh.

Cáccôngtymôigiới,vớisựhỗtrợcủacácđốitácquảngcáocủahọ,dẫndắtchúngtađếnchỗtinrằngvớisựgiúpđỡcủahọchúngtacóthểcóđượcnhữngthứnàyvàtránhđượcmọichướngngạivậttrênconđườngchúngtađangđi.Mộtkhihọđãtạorađượcmộtkếtnốigiữahyvọngvàướcmơcủachúngta,ràngbuộcchúngtavớiniềmtinrằnghọcóthểgiúpđỡchúngta,thìchúngtađãtrởthànhconcừuđượcdẫntớiđồngcỏ,nhưngcũngcóthểlàđếnlòsátsinh.

Mộtkhiquanhệtìnhcảmđãđượccủngcố,nhữngnhàtàichínhchóisángấysẽbàysảnphẩmcủahọra-nhữngcơhộiđầutư-vàhọtinchắclàchúngtasẽmua.Tạisaochúngtalạikhôngmuacơchứ?Chúngtatintưởnghọcơmà.

Việctạoracácsảnphẩmđầutưliênquanchặtchẽđếnhaicảmxúclosợvàtham

lam,đãlàmchochúngtachoángngợptrướcnhữngcánhcửađượcđánhbónglộncủachúngngaytừcáinhìnđầutiên.Đócũngchínhlànhữngcảmxúcđượcđancàimộtcáchthôngminhthôngquanhữngýtưởngđầutưnày.Bạncóđểýgìkhingườimôigiớicủabạngọiđếnbáocómộtýtưởngđầutưcóvẻcựckỳhoànhảotrênthịtrườnghiệnnaykhông?

Hãylưuýrằng,thậtdễdàngnhậnrađiềunàytrongvídụsauđây.

FrankD.làmộtnhàđầutưđangtìmkiếmsựtăngtrưởngdanhmụcđầutưchochươngtrìnhhưutríđượcmongđợirấtnhiềucủaôngtrong5nămtới.Ôngcảmthấycómộtáplựclàlàmtăngsốtiềntiếtkiệmđểnghỉhưucủamìnhlêncàngnhiềucàngtốt,bởivìkhiôngđãnghỉhưu,ôngkhôngcódựđịnhtáigianhậplựclượnglaođộngnữa.Ôngđãđếnđó,đãlàmđiềuđó,vàbâygiờlàlúcđểbắtđầugặtháilợinhuậncủacảmộtđờilàmviệc.

Trongvàinămqua,thịtrườngđãrấttốt.Danhmụcđầutưcủa

Frankgiatăngtốtđẹp,nhưnggầnđâymọithứđãbắtđầulênlênxuốngxuống.Frankđọctrênbáochívềnhữngkhókhăntrênthịtrườngnhàở.Bìnhluậnviênthờisựhàngđêmtrêntruyềnhìnhđangnóivềconsốthấtnghiệpcaohơnvàcóthểnềnkinhtếsẽtụtdốc.ÔngnghetrongcácbuổimạnđàmtrênđàiphátthanhngườitaphunranhữngthuậtngữnhưGDP(tổngsảnphẩmtrongnước),CPI(chỉsốgiátiêudùng),GNP(tổngsảnphẩmquốcdân),ISM(khảosátvềviệcsảnxuấtvàđơnđặthàngcủacácnhàmáy),vànhữngconsốkhácmàôngkhônghiểu.

Frankkhônghiểuchắcchắnlắmvềýnghĩacủachúng,nhưngôngchắcrằngnókhôngcóvẻtốtđẹpchokếhoạchnghỉhưucủaông.Ônggọiđiệnchongườimôigiớicủamìnhđểmongcóđượcmộtsốhiểubiết-ngườinàychắcchắnsẽcungcấpthôngtin-ngaycảkhianhtakhôngbiếtvềtìnhtrạngcủaFrank.NgườimôigiớihứahẹnsẽthaymặtFranknghiêncứumộtchútvàgọilạichoôngvàongàymai.ĐiềunàycóvẻtốtvớiFrank.Cóaiđóđanggiảiquyếtvấnđềnàychoông.Ôngđiđếndoanhnghiệpcủaanhtavàđượcbiếtrằngcómột“chuyêngia”đangnghiêncứuvấnđềnày,chỉđểphụcvụôngthôi.

ĐiệnthoạicủaFrankđổchuônglúc9giờsánghômsau,vàngườimôigiớicủaôngnóirằnganhtađãkhámphára“chươngtrìnhđầutưđúngđắnđểđápứngnhucầucủaông.”NgườimôigiớiđềnghịvềmộtkhoảnđầutưsẽmanglạichoFranklợinhuậnlớnnếuthịtrườnglênvàsẽbảovệđược100%sốtiềncủaFrankkhithịtrườngxuống.Chươngtrìnhđầutưnàycũngchỉkéodài5năm,nóphùhợpvớithờigianFrankdựkiếnsẽnghỉhưu.Thậtlàmộtsựtrùnghợp.

Vớimôtảngắngọnđó,anhtanói,“Hãythamgiachươngtrìnhnàyđi.”Ngườimôigiớilậpkếhoạchmuabán-sauđótínhtoánsốhoahồnganhtakiếmđược.

Frankđãlàmbàitậpởnhàcủamìnhchưa?Ôngcódànhthờigianđểtìmhiểunhữngrủirovàlệphíliênquantớichươngtrìnhđầutư“quátốtđếnmứckhótinlàthật”nàykhông?Ôngcóhỏi:“Cósựràngbuộcnàokhông”chưa?

Xinđừnghiểusaiýtôi.VụđầutưnàycóthểlàtốtchoFrank.Vấnđềlà,ôngấyđãkhônglàmbàitậpởnhàcủamình.Ôngvừanghethấycócáigìđócóvẻtốtđãnhảycẫnglên.CóphảiđólàcáchmàvuaSolomonđãlàmkhông?

Ngànhđầutưrấttolớn.Chúngtađangnóivềnhiềunghìntỷđôla.Nơiđóđầyrẫynhữngngườibánhàngcótaynghềcao,thườngđượcgọilàcáccốvấn.Đạiđasốcáccốvấnnàyđượctrảtiềnhoahồng.Nhữngđồngtiềnhoahồngđượctạorabằngcáchbáncácsảnphẩmđầutưchonhữngngườitiêudùngnhưbạn.Những“ngườitiêudùng”làcácnhàđầutư.

Khilựachọnsảnphẩmđầutư,bạnphảilàmbàitậpởnhàcủabạnđã.Hãylựachọnmộtcáchkhônngoan,nhấtlàkhilựachọnmộtcốvấn,vìkhimộtkhoảnđầutưđượckhuyếnnghị,khôngcónghĩanólàlựachọntốtnhấtchobạn.Mộttrongnhữngđiềucầnnhớkhiđánhgiánhữngkhuyếnnghịnhưvậylà:khôngcóvụđầutưnàohoànhảo,chodùsảnphẩmđóđượcthiếtkếhấpdẫnnhưthếnào.Thậtra,đầutưlàmộtcôngviệckhókhăn.

Hãynhớrằng,nếunódễdàngthìtấtcảmọingườisẽđềuđầutư.

Tôimuốnkhuyếnkhíchbạn“hãygáclại”chođếnkhibạnđãpháttriểnđượckhảnăngnhậndiệnđượcnhữnglờihứagiảdối,chođếnkhibạnchắcchắnrằngbạncóthểpháthiệnđượcnhữngphươngcáchmuabángiảdối.Hãythậntrọngtrướckhiđưaraquyếtđịnh.Thậtngạcnhiênlà,mộttìnhtrạnghoặcmộtvụmuabáncóthểtrởnênkhácđichỉsaumộthoặchaiđêmngủngon.

VuaSolomoncóthêmlờikhuyênchochúngta:“Ngườivộivãlàmgiàuthườngcómộtcáinhìnmùquángđểtínhtớiviệcanhtasẽbịđitớichỗnghèođói,vàchorằngsựnghèođóisẽkhôngđếnvớianhta.”(Cáchngôn28:22).

Bạncóthểtưởngtượngđượccóbaonhiêungườitrongchúngtađãmấtbaonhiêutiềndohưởngứnglờilừađảođầythôithúccủanhữngngườibánhàngkhông?Consốnàycóthểlênđếnhàngtỷ.Bọnhọđãnóivớichúngtarằng,cơhộinàyphảiđượcquyếtđịnhngayBÂYGIỜ.“Cơhộicảmộtđờinàysẽtuộtmấtvàongàymaiđấy.”

Khichúngtaxemxétnhữngđiềunàyvớimộttrạngtháitâmtríthưgiãnvàcólýtrí,chúngtacóthểtránhđượcđiềuxuẩnngốcđó.Tuynhiên,điềuđóvẫnthườngxảyra.Cóthểnócũngđãxảyravớibạn.Bạncóthểcảmthấyxấuhổvìbạnđãsangãvìnhữngthủđoạnnhưvậy.Xinbạnđừngcoinhữnglờinóicủatôilàhạthấpbạnnhé.Tôilàmộtngườiđồnghànhcủabạn.Tôicũngđãtừngmuamộtlời

VUIMỘTTÍ

Nếubạncótiềntrongtúithìbạnsẽkhônngoan,sẽđẹptrai,vàcóthểháthaynữa.-ChâmngôncủangườiDo

Thái.

lừađảomàtôicứngỡrằngnórấtđúng,rấtthôngminh,nólàmộtmónhời,nênđãngãvàolòngnóvớilòngtintuyệtđối.Vìvậy,tôikhôngraogiảng,màtôichiasẻnhữnggìtôiđãhọcđượcvớicácbạn.

Cómộtlầntrongđời,tôiđãquyếtđịnhcảithiệnvócdángvàkhảnăngthểthaocủatôi.Tôidànhhaigiờmỗingàyđểchạy,bơilội,đạpxe,vàtậpcửtạrấtnhiều.

Tôixemxétkỹlưỡngtấtcảmọithứcănđồuốngtrướckhichúngđượcphépđivàomiệngtôi.TôiđãtrởthànhmộtmụctiêuhoànhảochoMLM2,mộtcôngtybánhàngđacấpchuyênvề-cáigìnhỉ?-“thựcphẩmbổsungđượcsángchếđểgiúpmọingườicósứckhỏetốthơn,tăngcườngvàduytrìnănglượng,vàcógiátrịdinhdưỡngtốiđa.”

Tôiđãbịthuyếtphụcbởitínhchínhtrựccủacáicôngtynày,bởinhữngnghiêncứuđằngsaucácsảnphẩm,vàbởimộtthựctếrằng,chỉcầncánhântôisửdụngcácsảnphẩmnàyvàchiasẻkếtquảvớinhữngngườikhác,cáckháchhàngsẽlũlượtkéođếnnhàtôiđểđặthàng,vàhọsẽlàmchotôitrởnêngiàucó.

Hãynhắclạilờitôinhé:“Nếuđiềugìđócóvẻquátốtđếnmứckhótin,thìcólẽnókhôngphảilàsựthật.”Và,“Nếunódễdàngnhưvậythìtấtcảmọingườiđềusẽlàmđiềuđó.”

Tôicócầnnóichobạnbiếtkếtquảkhôngnhỉ?Hóara,tấtcảchỉlàtròlừađảođểbánhàng.Chắcchắnlà,cácsảnphẩmnàycómùivịrấtngon,nhưngchỉcóthếthôi.Hóara,conngười“chânthành”đãlôikéotôivàotấtcảnhữngchuyệnđónguyênlàmộttrợlýcôngtốviêncấpquận,ngườimàhìnhnhưmỗilầnmởmiệnglàanhtalạinóidối.Thunhậpcủatôiđãquayvềconsốkhông,khôngcógìởtrướccácconsố0,màtoànsố0.Cònhơncảxấuhổ,tôicảmthấybịmấthếtthểdiện.KhitôirờibỏMLM,kẻđãtừngbảolãnhchotôiđãtìmcáchtốngtiềntôi,tìmcáchlàmtôibịsathảikhỏicôngviệcchính,vàhắnđãsáchnhiễugiađìnhtôivàotấtcảcácgiờbanđêm.Vâng,hắnnguyênlàmộttrợlýcôngtốquậnmà.Chúngtôiđãphảitrìnhviệc

nàylêntòaánđểngănchặnhắn.Cáchnàyđãcóhiệuquảkhicácluậtsưcủachúngtôidọasẽđưahắnratòa.Tôiđãtrảiquatấtcảnhữngchuyệnnàyhoàntoànlàdolòngthamvàdụcvọngcủatôi,tôiđãmuốnđitheolốitắtđểđếnvớisựgiàucó.

Vâng,lòngthamlàmộtđộnglựcmạnhmẽchonhữngquyếtđịnhngungốc.Mặcdùlòngthamthuộcvềmộtphạmtrùhơikhác,nhưngcómộtyếutốcầnphảixemxét,đólà:khókhănvềtàichính.

SỰCĂNGTHẲNGLÀMỘTĐỐITÁCTÀICHÍNHTỆHẠI

Vớingườiđangởtrongtìnhtrạngkhókhănvàcăngthẳngvềtàichính,nhữnglờichàohàngsẽcựckỳhấpdẫn,khôngchỉvìnóhứahẹnsẽgiúpanhtamộtcáchđểlàmgiàu,màcònvìdườngnhưnólàmộtcáchđểngườichếtvớđượccọc.Ngườinàymuốntrảhếtcáckhoảnthanhtoánvàchấmdứtviệcbịngườithutiềnréorắtgọi.Ởđâykhôngnóivềnhữngngôinhàto,nhữngconthuyềnmớisangtrọnghaynhữngchiếcxethểthaođắttiềnmàuđỏchói-mànóivềsựsốngcòn.

Casĩ,nhạcsĩđãquácốDanFogelbergđãmôtảnhữnggìcảmnhậnđượctrongtìnhtrạngnày.Trongbàihát“Việcdâydưa”,ôngđãviết:

Leolênmộtngọnnúitrongđêm,

Mộtmìnhkẹtlạitrênghềnhđá,

Mọinỗlựcđểkhỏibịrớtxuốnglạiđẩytôiragầnmépvựchơn.

Cảmnhậnnhữngthayđổisắpxảyratrướcmắt,

Nhữngsuynghĩcủatôinhưtiêutanbởisựtuyệtvọng,

Tôicảmthấynhưmìnhđangbơithẳnglêntừdướinước,

Tuyệtvọng,cốhítlấymộtchútkhôngkhí.

Giốngnhưtôi,bạncóthểthấynhữnglờinàyđầyýnghĩa.Tôihiểu,vìtôiđãtừngnhưvậy.

Fogelbergtiếptụcnóivềnhữnglúcôngđãcórấtnhiều,vàđãcóthểtíchlũyđượcrấtnhiềucủacải.Cũngtrongbàihátđó,ôngviết:

Baoquanhmìnhrấtnhiềucủacải,

Chắcchắnrằngtôicónhiềuthứhơntôicần.

Tôikhôngbiếtđóchỉđơngiảnlàlòngtham

haylàtôixứngđángđượchưởngvìđãcốgắng.

Fogelbergđãhiểuđượcnó.Cảhaimặtcủanó.Phảimấtmộtthờigianvàsaumộtvàisailầm,nhưngcuốicùngtôicũngđãhiểuđượcnó.

Khichúngtathấymìnhđangởtronghoàncảnhkhókhănvềtàichính,chúngtacàngdễbịmêhoặcbởinhữnglờihứađầutưvà/hoặclờihứakinhdoanh.

Chúngtahãycùngxemxétmột“cơhộikinhdoanh”mànhiềungườiđangtìmkiếmcâutrảlời,bấtkỳcâutrảlờinào,cóxuhướngbịmắcvào.Đâylàthếgiớicủabánhàngđacấp(MLM).MLMđãđưaranhữnglờituyênbốvềtăngtrưởngtàichính,thờigiankhônggòbó,thunhậptuyệtvời,đượcđidulịchnhiều,vànhiềuđiềutốtđẹpmàcuộcsốngđemlại.Cơhộinàycógiốngnhưmộtcơhộinàođómàbạnthíchkhông?Tôiđãtừngnhưvậyđấy.Dùthếnàothìcơhộinàycũngcóvẻquátốtđếnnỗikhótinlàthậtphảikhông?

Năm1979,ỦybanThươngmạiLiênbang(FTC)đãbanhànhquyếtđịnhVềCôngtyAmway,chỉrarằngbánhàngđacấpthựcchấtkhôngbịcoilàbấthợppháp.Tuynhiên,ỦybannàyđãtìmratộidanhtrongviệcấnđịnhgiábáncủacôngtyAmway(bằngcáchyêucầucácnhàphânphối“độclập”bánvớigiáthấp)vàtuyênbốquáphóngđạivềmứcthunhập.

Mộtchỉtríchkháclàcácchươngtrìnhbánhàngđacấpđượcthiếtlậplàmchohầuhếtcácnhàphânphốibịthấtbại,vìnókhíchlệhọtiếptụctuyểndụngcácnhàphânphốicấpdưới,ngaycảkhisản

phẩmđãđạtđếnđộbãohòatrênthịtrường,dođólàmgiảmsútthunhậptrungbìnhcủamỗinhàphânphối3.

Solomoncónóivềviệcnàykhông?“Ngườithậntrọngnhìnthấynguyhiểmvàtìmchỗtrúchân,cònngườiđơngiảnthìcứtiếptụcđi[theosựnguyhiểmđó].”(Cáchngôn22:3).

Tôitinrằngngười“đơngiản”tiếptụcđitheonóvìanhtamuốntinrằngcómộtconđườngthoátrakhỏisựrắcrốivềtàichính.Mộtlầnnữa,đasốchúngtađềumuốntinrằngnhữngngườihứahẹnsẽgiúpđỡchúngtacảithiệntìnhtrạngtàichínhcủachúngtalànhữngngười“chânthành”.Thựctếlàhầuhếtcácchươngtrìnhnàyđềukhôngđemlạilợiíchtốtnhấtchobạn.

HỨAHẸN,HỨAHẸN,VÀHỨAHẸNTrongbàibáocótựađề“Mườichiêuđạibịpcủabánhàngđa

cấp”,RobertFitzpatrickđãviết:

Thậtkhôngmay,môhìnhbánhàngđacấplàmộttròlừabịpđượcgiấudướinhữngkhẩuhiệugâyhiểulầm.Việcgọiđólàmột“cơhộikinhdoanhtuyệtvời”làmchonókhôngcóýnghĩagìhơnsovớiviệcxemmuamộttấmvéxổsốlàmột“dựánkinhdoanh”vàtrúngxổsốlàmột“cơhộithunhậprõràngchotấtcảmọingười.”Nhữngtuyênbốcủangànhbánhàngđacấpvềkhảnăngthunhậpcủanhàphânphối,nhữnglờimôtảmangtínhtônvinhmôhìnhkinhdoanh“theomạnglưới”củanó,vànhữnglờitiêntricủanóvềviệccungcấpsảnphẩmvượttrộicógiátrịtrongkinhdoanhcũnggiốngnhưviệcnhìnthấyUFO(vậtthểbaykhôngxácđịnh)tronglĩnhvựckhoahọc4.

Nhưtrongtấtcảcáchệthốngbánhàngtheohìnhtháp,thunhậpcủacácnhàphânphốiởtrênđỉnhvàlợinhuậncủacáccôngtybảotrợxuấtpháttừmộtdòngchảyliêntụcgồmcácnhàđầutưmớiởdướiđáy.Nếuxemxéttheobềngoàivềlợinhuậncủacôngtyvàcủacảicủamộtnhómtinhhoaởcựcđỉnhcủangànhbánhàngđacấp,thìmôhìnhnàycóvẻkhảthiđốivớingườikhôngcóthôngtin,cũnggiốngnhưtấtcảcáchệthốngbánhàngtheohìnhtháp,trướckhi

chúngsụpđổhoặcbịchínhquyềntruytố.

Sựgiatăngcáccôngtybánhàngđacấplàkếtquảcủaviệcbánhànglừađảodựatrêntínngưỡngvănhóaquýbáu,đếnnhucầucủaxãhội,cánhânvàmộtsốxuhướngkinhtếchứkhôngdựatrênkhảnăngđápứngmọinhucầucủangườitiêudùng.Bánhànglừađảođượcnuôidưỡngbởithiếusựđánhgiáhayđiềutrachuyênnghiệpquacácphươngtiệntruyềnthônguytín.Dođó,cóniềmtinphổbiếnrằng,bánhàngđacấplàsựđầutưkinhdoanhkhảthihaysựlựachọnnghềnghiệpcủagầnnhưtấtcảmọingười,vàrằngtỉlệthànhcôngvềtàichínhởcôngviệckinhdoanhnàycóthểsosánhđượchoặctốthơnsovớicôngviệchoặcnghềkinhdoanhkhác.

NhữngcửtrithậtsựcủaMLMkhôngphảilàcôngchúngtiêudùngmàlàcácnhàđầutưlòngđầyhyvọng.Thịtrườngchocácnhàđầutưnàytăngđángkểtrongthờiđạichuyểndịchkinhtế,thờiđạitoàncầuhóavàcắtgiảmviệclàm.Hứahẹnsựgiảithoátvềtàichínhnhanhchóngvàdễdàng,vàmốiliênhệgiữasựgiàucóvớihạnhphúctộtđỉnhcũngđượcraogiảngrấtnhiềutạithịtrườngnày.Độnglựccủabánhàngđacấptậptrungvàocácnhàphânphốitươnglaichứkhôngphảivàoviệckhuyếnmạisảnphẩmđốivớingườimua.Cácsảnphẩmthựcsựcủanókhôngphảilàdịchvụđiệnthoạiđườngdài,vitaminhoặckemdưỡngda,màlàcáctuyênbốvềđầutưchocácnhàphânphốiđượcmiêutảtheokiểulừađảo,bằngnhữnghìnhảnhvềthunhậpcao,đòihỏiítthờigian,vốnđầutưnhỏvàthànhcôngđếnsớm.

Tôikhôngđổlỗichobấtkỳngườinàotrởthànhnạnnhâncủanhữngchươngtrìnhnày.Bởivì,sứcthuhútcủachúngthậtmạnhmẽ.Mongmuốnchínhđángnhấtcủachúngtavềmộttìnhhìnhtàichínhtốthơn,vàviệcmanglạinhữngđiềutốtđẹpchonhữngngườithânyêucủachúngtađãkhiếnchúngtatrởthànhmụctiêucủabấtkỳdựánkinhdoanhnào.

Theotôi,kếtquảtồitệnhấtcủanhữngcốgắngkhôngthànhnhằmcảithiệntìnhhìnhcủamộtngườinàođóchínhlàthiệthạilớnvềmặtcảmxúccủachúngta.Thườngthìngườithamgiađượcbảorằngthấtbạilàdolỗicủahọ.Họbịbuộctộilàđãkhôngcốgắng,khôngchămchỉ.Nhữngngườithamgiathườngbịbẽbàngtrongcáccuộchọpvềbánhàng.

VUIMỘTTÍ

Mộtngườikhônngoanđểtiềnbạcởtrongđầuchứkhôngđểtrongtráitim.-JONATHANSWIFT,tácgia

Thựctếlà,tôilạitríchdẫnFitzpatrickmộtlầnnữa,“Đốivớiđasốnhàđầutư,hóarabánhàngđacấplàmộtlờituyênbốkhôngtrúnggiảivềtàichính.Códưới1%cácnhàphânphốitrongbánhàngđacấpđãtừngkiếmđượclợinhuận,vànhững

ngườikiếmsốngổnđịnhnhờcôngviệckinhdoanhnàycótỉlệphầntrămcònnhỏhơnthếnhiều.”

Tuyvậy,đừngcảmthấytồitệ.Bạnkhôngđơnđộcđâu.

Bạnthấyđấy,nóitớivấnđềkiếmtiền,chodùlàquadànhdụmhayquatìmkiếmcơhộiđầutư,chúngtacónhiềuđiềuphảihọchỏi,vànhữnglờidạythôngtháicủavuaSolomoncóthểgiúpchúngta.

Tìmcáchcảithiệnđờisốngtàichínhthìkhôngphảilàmộtcáitội.Cáitộilàtađểlòngthamlàmmờđikhảnăngphánđoán.Haykhônngoan,giốngnhưSolomondạybảochoAbidan.

Dấuhiệuđểphânbiệtmộtvụđầutưtốtcóchiềuhướnghơibuồntẻvàcóthểdựđoánđược,nhưngcóhiệuquảđángtincậyvàđúngsựthật.Ngànhđầutưliêntụcmangđếncácýtưởngđầutưmớilạ(ngườitathườnggọilàngôngcuồng)vìchúngtacóxuhướngnghĩrằngcáimớilạlàcáitốthơn.

TRƯỚCĐÂY,CHÚNGTACHƯALÀMVIỆCĐÓTHEOCÁCHNÀY-VÌCÓLÝ

DOCHÍNHĐÁNGHãyxemxéttấtcảcácmốiquanhệcónhiềuhạnchế“mới”xuất

hiệntrênthịtrườngvàonhữngnăm1980.Ôi,chúngcóvẻtốtđấy.Cóbaonhiêuquanhệtrongsốđóhômnayvẫncòntồntại?Câutrảlờilàgầnnhưkhôngcógì.Nhữngđiềuduynhấtrơirớtlạitừnhữngvụđầutưnàylàcácvụkiện.

Sauđó,vàonhữngnăm1990,ngànhđầutưtàichínhđãthuyếtphụcchúngtarằng,vớisựrađờicủacôngnghệ,thếgiớiđãthayđổi.Cácngànhtạoratiềncủatrong100nămnaygiờđãlỗithờirồi.Đồngtiềnthôngminhđãđượcđầutưgầnnhưtoànbộvàocáccổphiếucôngnghệ.

Trongkhihọvộivàngbánchochúngta-vàhọbáncảchúngtanữa-cácsảnphẩmcôngnghiệpmớinhấtmàchắcchắnsẽlàmchotấtcảchúngtagiàulên,hẳnlàhọquênluônnhữngquytắctoánhọcvànhữngnguyêntắcđầutưđơngiản.Thườngthìkhigiálênquácao,chúngluôncóxuhướngđixuống.Chúngtagọiđấylà“trởvềgiátrungbình”.

Tôinhớmìnhđãthamdựmộtcuộchọpcóăntối,ởđótôingheđượccácgiámđốcđiềuhànhngànhđầutưnói“lầnnàysẽkhác,”vàrằng-hãynhớlấy-“[toánhọc]thốngkêcũnayđãthayđổirồi.”Họnóirằngcáchthứcđầutưcũ,cáchthứccủanhữngngườinhưWarrenBuffett,bâygiờđãthủcựurồivàsẽđượcthaythếvĩnhviễnbằngnềnkinhtế“mới”.

Bạncótinđólàsựngạomạnkhông?Lầncuốicùngkhitôikiểmtra,cổphiếucôngnghệcaorớtxuốngcựcthấpbắtđầutừtháng3năm2000,vàWarrenBuffett-ngườithủcựugiànua-hiệnvẫnlàmộttronghaingườigiàunhấtthếgiới.NhiềucốvấnđầutưởPhốWallrựcrỡcũngvậy.Nhưngđâylànghịchlí:Họđãgiàusụnhờbánnhữngthứbỏđinày.

Cuốicùng,khitôiviếtvềđiềunàynăm2008,chúngtađangkhổsởvìsựsuythoáihoàntoàncủacácthịtrườngthếchấpvàbấtđộngsản.Mộtlầnnữa,PhốWallđãlạilàmnênchuyện.Họđónggóivàđónggóilạicáckhoảnthếchấpbỏđi,màhọbiếtkhôngcócáchnàođểthuhồivốn,thànhcácsảnphẩmđầutưưathíchmới.Họ“môngmá”lạicácthứrácrưởiđóchokhácxahìnhdạngbanđầucủachúng,đếnnỗicácnhàđầutưkhôngbiếtlàhọđangmuacáigìnữa.NgànhnàyđãđixađếnmứcnhữngthứvônghĩanàynhậnđượcđiểmAAA5.

Tôicóthểđảmbảovớibạnrằng,chúngtasẽđượcchứngkiếnnhiềuvụkiệnnhưthếnàytrongnhữngnămtới.Khitôiviếtvềchuyệnnày,côngtyBearStearnskhôngcònnữa,vìnóđãđượcMorganStanleymualạivớisựgiúpđỡcủaCụcDựtrữLiênbang.LehmanBrothersmớiđâyđãtuyênbốphásản,vàMerrillLynchđang

trongquátrìnhđượcbánchoNgânhàngHoaKỳ.

Tuynhiên,nếuchúngtadànhthờigianđểhọchỏitừnhữngsailầmnày,chúngtacóthểtìmđượcnhữngđiềuquýgiátrongsựkhônngoanhiệnnay.Vídụ,trongsuốtquátrìnhnày,nhữngkẻthủcựutồntạilâuđãđầutưtiềnbạccủahọnhưthếnào?Khôngđisâuvàochitiết,bạncóthểtựhọchỏibằngcáchđọcsáchcủahọ.Họmuavàocáccôngtycósựminhbạchtừnhiềuthậpkỷnay,cáccôngtymàcácnhàđầutưnàyhiểurõchúngđangbánnhữnggìvàchúngđãtạoralợinhuậnnhưthếnào.

Cácnhàđầutưkhônngoannàyđãtránhđượccácsảnphẩmđầutư“mới”.Ítnhất,họdòxétnhữngýtưởngđầutưmớinhấtvàlớnnhấtnàyvớirấtnhiềuhoàinghi.

Cóthểbạncảmthấyquáchoángngợpvàthấymìnhkhôngcókinhnghiệmtronglĩnhvựcnày,dođókhôngtựmìnhphânbiệtđượcsựkhácbiệtgiữađầutư(hoặcýtưởngkinhdoanh)lànhmạnhvớiđầutư(hoặcýtưởngkinhdoanh)tồitệ.Đừngsợ.Trongchươngtiếptheo,chúngtalạihọchỏisựkhônngoancủaSolomonliênquanđếnviệcsửdụngcáccốvấnđầutưmộtcáchkhônngoan.Thậmchí,trongtrườnghợpcầntìmmộtnhómtưvấn,chúngtacũngcầncónhậnthứcthậtsángsuốt.ƠnChúa,chúngtacómộtngườithầytuyệtvờiluônsẵnsànggiúpđỡchúngtađiđúngconđườngcủamình.

Hãytựhỏimình

1.Nhữngngườicốvấncủamình,nhữngngườimàmìnhrấtkínhtrọng,cóthamgiachươngtrìnhđầutưmàmìnhđangđịnhthamgiakhông?

2.Chươngtrìnhđầutư(haycơhộikinhdoanh)nàydườngnhưchỉhơiquátốtmộtchútcóphảikhông?

3.Mìnhđượcngườitanóichobiếtlàchươngtrìnhnàykhádễchịu,khôngbiếtcóđúngkhông?

4.Chươngtrìnhđầutưhoặcýtưởngkinhdoanhnàyđãcólâuchưa?

5.Mìnhcảmthấyđiềunàygiốngnhưmộtphươngthứcmới/sángtạođểcốgắnggiànhđượcthắnglợitrênthịtrường,khôngbiếtcóphảikhông?

Nhữngviệccầnlàmmộtcáchkhônngoan

1.Hãydànhthờigianđểxemxétcácquyếtđịnhcủabạn.Đặtracáccâuhỏichochínhmìnhvàchonhữngngười“biếttuốt”.

2.Chủnghĩahoàinghicóthểlàmộtđồngminhrấtmạnh.

3.Đừngsợphảilàmộtngườihoàinghivềtàichính.

4.Khithấycáccơhộimớicóvẻthúvị,hãydùngphươngphápthử-và-đúngchoantoànhơn.Trướckhiđầutưvàomộtcáigìđómàkhôngcóhồsơtheodõi,hãyquyếtđịnhxembạncóđủkhảnăngđểmấttiềnkhôngđãnhé.

LỜIKHUYÊNCỦANGƯỜIXƯA

CÁCHNGÔN28:19-Ngườitrồngcấytrênđồngruộngcủamìnhsẽcódưthừathứcăn,cònngườitheođuổimộngtưởngsẽdầndầnlâmvàocảnhđóinghèo.

CÁCHNGÔN14:15-Mộtngườiđơngiảnthìtinvàobấtcứđiềugì,cònngườithậntrọngsuynghĩtrongtừngbướcđicủahọ.

CÁCHNGÔN22:3-Mộtngườithậntrọngnhìnthấynguyhiểmthìtìmnơiẩnnấp,ngườituềnhtoàngvẫncứđitheonóvàkhổsởvìnó.

CÁCHNGÔN1:19-Đólàkếtcụccủatấtcảnhữngngườichạytheothànhquảphinghĩa[lòngtham];nólấyđimạngsốngcủanhữngngườithamlam.

IV.NHỮNGVỊCỐVẤNCỦANHÀVUA

Abidanđếnsớm.Lầnnày,cậuđượcdẫnđếnchỗcómộtcáihiên.Mặcdù,chođếngiờcậuđãđếncungđiệnvàilần,nhưngcậuvẫncảmthấynhưbịlạcbởicáiquimôrộnglớnvàphứctạpcủanó.Cungđiệnnày,nhưtấtcảmọingườiởJerusalemđềubiết,khôngchỉcómộttòanhà.Cóbốncôngtrìnhchínhtạonêncungđiệncủanhàvua.Abidanchưanhìnthấynơinàocónhiềuphòngvàcáckhuvựcphụtrợnhưthế.

“HômnaychúngtalạiđếnĐiệnChầuạ?”Abidanhỏiviênquanhầucậnrađóncậumỗilầncậuđến.

“Không”.Viênquanhầukhôngnóigìnữa,vàAbidannghĩrằngsẽthiếukhônngoankhinàiépconngườinày.

Kẻhầungườihạđilạirấtnhẹnhàng.Cómấyngườiđànôngmặcáochoàngđắttiềnđingangqua.Abidancốhếtsứcđểtránhtiếpxúcbằngmắtvớihọ.Contraicủamộtngườithợmộckhôngcóquyềnnhìnnhữngngườiquantrọngnhưthế.

Abidanđisauviênquanhầubabước,chođếnkhiôngtadẫncậuđếnmộtbứctườngởngoàinhà.Songcửasổlàlướimắtcáolàmbằnggỗtuyếttùng,khiếnnótrônggiốngnhưváchngăn.Viênquanhầumởhaicánhcửagỗcaovàdày,Abidanthấymìnhđãlạiởbênngoài.Tòakiếntrúcnằmtrướcmắtcậubékhiếncậunínthở.

LầnđầutiênkhicậugặpvuaSolomon,nhàvuađứngtrongkhoảngsânnhỏcóghếđávàđàiphunnước.Abidantinrằngcáisânđólàmộttrongnhữngcáisânđẹpnhấtmàcậutừngthấy-chođếnnay.

“Nhàvuađangởchỗcáihiênkia.ĐừngđếngầnNgườikhiNgườichưachogọinhé.Cậucóhiểukhông?”

“Vâng,cháuhiểu.”

ViênquanhầurahiệuchoAbidanbướcquangưỡngcửa.Khicậulàmxong,viênquanhầuđóngcửalại.Abidanđứngmộtmình,giữanhữngcộtđácaocónhữngchiếcxàtobằnggỗtuyếttùnggácngangqua.Phíabênkialàmộtchiếchồbơikhôngsâulắmnhưngtovàdài,đangphảnchiếuánhsánglấplánh.Cómấyconchimđanguốngnướcởméphồ.Mộtconcôngđangđithathẩn,cứnhưthểnólàchủnhâncủatấtcảmọithứtrongtầmnhìncủanó.Cómộtbứctườngcaobaoquanhkhuvựcnày,đượcxâybằngbahàngđálớnđẽobằngtayvàtrênmặttườngcócácxàlớnbằnggỗtuyếttùng.

Abidantừtừđiquakhoảngsântrống.Cậucóthểngửithấyvịngọtcủakhôngkhíđẫmhươngthơmcủacácloàihoa.AbidancảmthấynhưthểcậuđangởtrongVườnđịađàng.

Giữacáchàngcộtcólátnhữngphiếnđáphẳng,rộng,màutrắng,tạothànhmộtbềmặtbằngphẳngchongườiđibộ.

Abidannhướngmắtrồinhìnchămchămsuốthànghiêndài.Cuốihànghiênlàmộtkiếntrúccómáiche,vàởtrungtâmcủanócómộtchiếcghếlớn,giốngnhưngaivàng,nhưngđượcthiếtkếđơngiảnhơn.Solomonđangngồitrênngaivàng.Xungquanhônglàbangườiđànông:haingườiíttuổihơnchacủaAbidanvàmộtngườitrôngcóvẻđãgià.

Cậubướclạigầnhơnvàibước.Abidancóthểnghethấygiọngnóicủahọnhưngkhôngngherõlời.Ngườiđànônglớntuổihơnrấtsôinổi,đangchỉtayvàohaingườikia.Solomonnghiêngngườivềphíatrước,chămchúlắngnghengườiđànônglớntuổiđó.

Abidandừnglại,cậukhôngmuốnđếngầnkhichưađượctruyềngọi.Lờicảnhbáocủaviênquanhầuvanglêntrongtaicậu.Tuynhiên,cậucảmthấythậtmâuthuẫn.Cậucónghĩavụđếngặpnhàvuavàkhôngmuốnbịcoilàđếnmuộn,nhưngcũngkhôngmuốnlàmgiánđoạncôngviệccủaông.Cậuquyếtđịnhđứngtrongtầmnhìncủanhàvua,nhưngkhôngdámcửđộngđểkhỏilàmmấtsựchúýcủaSolomonđốivớicôngviệcôngđanglàm.Cậuđãchọnsựkiênnhẫn.

ĐầuSolomonhếtxoaybênnàylạixoaysangbênkia,cậulắngnghenhữngngườiđànôngởphíatrước.Haingườiđànôngtrẻtuổiđứngbênphải,cònngườiđànôngcaotuổiđứngbêntráinhà

vua.Cuốicùng,nhàvuanhìnlênvànhìnvàomắtAbidan.Nhàvuađứngdậy,nóicâugìđóvớibangườiđànông,rahiệuchohọtránhsangmộtbên,rồibướcrakhỏikhuvựccómáicheđểđivàoconđườngcómáivòm.Ôngchưađiđượcbabướcthìnhữngngườihầuđãxuấthiệncùngvớinhữngđĩathứcănvàcácchainướcuống.Bangườiđànôngtựralấyđồăn.

“Tađãkhiếnconphảichờđợisao,Abidan?”

“Chỉmộtchútthôiạ,thưaĐứcVua.ConthấylàNgườiđangrấtbận.”

Solomoncườikhúckhích.ĐâylàlầnđầutiênAbidanthấyôngcườinhưvậy,“Đúng,cónhiềuđiềukhiếntaphảichúý.”

“Nhữngngườiđànôngkiacóvẻđangcãilộn.ĐứcVuađangxửvụtranhchấpnàyạ?”Cậudừnglại,sauđónhanhchóngnóithêm,“ĐứcVuacóchophépconhỏikhôngạ?”

“Consẽlàngườiquansát,Abidanạ,vàkỹnăngđósẽgiúpconrấttốt.”

“CảmơnĐứcVua.”

“Nhưngconcũngđoánsairồi.”

“Saiạ?”

Solomonđặtmộttaylênvaicậubévàdẫncậuđidọcconđườnglátđágiữacáchàngcột.“Họcómộttranhchấp,nhưngkhônggiốngnhưtranhchấpconđãnhìnthấyhômtrước.Họlàmviệcchota.”

“Conhiểuạ.”

“Chưahiểuđâu,nhưngconsẽhiểu.”Solomontớichỗhồbơiđangphảnchiếuvàngồibênméphồ.Abidancùngngồivớiông.“Conchúýđếnđiềugìởbangườiđànôngkia?”

“Mộtngườitrôngđãgià,cònhaingườikiatrẻhơn.”

“Trôngđãgiàư?”Solomonliếcnhìnlênconđườngvànhìn

chằmchằmvềphíangườiđànôngnọ.“Đúng,ôngấytrônggiàvìmộtlýdo-ôngấyđãgiàrồi.”

“Conkhôngcóýkhôngtôntrọngôngấyđâuạ,”Abidannói.

“Ôngấyrấttựhàovềtuổitáccủamình,cũngđángthế.TênôngấylàJada,vàôngấylàmộttrongnhữngkiếntrúcsưchínhcủata.Conđãnghenóivềkênhdẫnnướcmàtađangxâydựngchưa?”

“Rồiạ,thưaĐứcVua.Aiởđấtnướcnàycũngđềubiếtrồiạ.”

“Jadađượcgiaonhiệmvụxâydựngnó.Haingườiđànôngkialàtrợlýcủaôngấy.”

“Nhưngmà,họđangtranhluậnvớiôngấy?”

“Họrấtđammêcôngviệchọđanglàm.Kênhdẫnnướcsẽvẫncònđórấtlâusaukhitấtcảchúngtađãvềvớitổtiêncủamình.”

Abidannhìnchằmchằmxuốngđất.ÝnghĩvềthờiđạisaukhivuaSolomonchếtđikhiếncậucảmthấybuồnbã.

“EnoshvàShobicómộtýtưởngmớivềcáchmởrộngmộtthunglũngnhỏ.Họmuốnthayđổiđườngđicủakênhdẫnnướcnày.Jadachorằngđólàmộtquyếtđịnhtồi.TađãđồngývớiEnoshvàShobi,nhưngJadanóirằngtađãsailầm.”

TiếtlộcủanhàvuakhiếnAbidanngạcnhiên.“ÔngấynóivớiNgườilàNgườiđangsailầmư?ĐứcVualàngườikhônngoannhấttrêncõiđờinàymà.”

“Conchorằngmộtngườikhônngoanluônluônđúng,phảikhông,Abidan?”

Abidannhậnragiọngđiệunày.Bàihọchômnayđãbắtđầu.Saumộtlúcsuynghĩ,cậunhậnrabàihọcđãbắtđầutừlúccậuđếnđây.“Conluônnghĩnhưvậy,thưaĐứcVua.”

“Mộtngườikhônngoanlàngườibiếtlắngnghesựkhônngoankhácchứkhôngphảisựkhônngoancủamình.Jadađãchotanhữnglờikhuyêntốttrongnhữngnămqua.”

“NhưngthưaĐứcVua,NgườinóirằngNgườiđãđồngývớihaingườikiacơmà.”

“Tađãnóinhưthế,Abidanạ,nhưngtađãhọcđượcmộtsốđiều.Nhữnggìtađangnóivớiconlàbímật.Conkhôngđượcnhắclạinhữnglờiđó.Tacóthểtinconkhông?”

“Cóạ.”

“Thayđổikếhoạchđãlậpchoviệcxâydựngconkênhcónghĩalànóphảicắtquanhàcửacủarấtnhiềungười.Chúngtasẽphảimuasốđấtđó.EnoshvàShobicónhữngngườithântronggiađìnhsẽđượchưởnglợitừviệcbánnhà.Khôngnghingờgìnữa,mộtsốlợinhuậnđócóthểvàotayEnoshvàShobi.”

“Vậylà,họsẽgiàulên.”

“Đúng.”

Abidansuynghĩmộtlúc.“HọđãkhuyênNgườilàmmộtviệcgìđóchỉcólợichohọ?”

“Khôngphảichỉcólợi.Cómộtsốýkhônngoantronglờiđềnghịcủahọ,nhưngđộngcơcủahọkhôngcólợigìđốivớiviệcxâydựngthànhcôngmộtconkênh.Trướckhitabiếtvềkếhoạchcủahọ,tatinrằnghọđãđưaramộtlờikhuyênkhônngoan.Sauđó,Jadađãđếnvớita.Concóhọchỏiđượcgìtừchuyệnnàykhông?”

“ĐừngbaogiờnóidốiĐứcVua.”

Mộtlầnnữa,Solomonlạicườikhúckhích.“Rấtđúng,nhưngcâutrảlờicủaconcònthiếu.Hãynhớcâucáchngônnày:‘Cáckếhoạchthấtbạivìthiếucốvấn,nếucónhiềucốvấnthìcáckếhoạchđósẽthànhcông.’”[Cáchngôn15:22].

Abidanđểnhữnglờinàytừtrongtâmtrícủamìnhtuônra:“Ngườikhônngoanbiếtrằngcóthểtìmthấysựkhônngoantronglờikhuyêncủangườikhác.”

“Conđangdầndầngiỏilêntronglĩnhvựcnàyđấy,Abidanạ.Connóiđúng,nhưngcònnhiềuđiềunữa.Hãynhớrằng,Enoshvà

Shobiđãkhuyênta,vàlờikhuyêncủahọlúcđầudườngnhưrấtđúngđắn.”

“NhưngNgườiđãbiếtrằnghọđãcólợilộcgìđóqualờikhuyênmàhọđưara.”

“Chínhxác.Jadađãchotalờikhuyêntốtvàđộngcơcủaôngấylàvìsựthànhcôngcủadựáncủachúngta,khôngphảiđiềugìkhác.Tatrảtiềnhậuhĩnhchoôngấylàmviệc.Ôngấykhôngcầnphảilừata.”

“ThưaĐứcVua,thếthìlờikhuyênsẽtốtnhấtkhinóxuấtpháttừmộtngườikhônngoanvàkhôngthamlam.”

“Đúng.Ngườikhônngoanhọchỏitừnhữngngườimàanhtacóthểtintưởngđã,sauđómớilắngnghelờikhuyên.”Solomonđứnglên.“Taphảiquaylạirồi.”

“ThưaĐứcVua,concóthểhỏilà,chuyệngìsẽxảyravớiEnoshvàShobi?”AbidancảmthấycáinhìncủaSolomonxuyênsuốtngườimình.

“Khônggìcả.”

Đ

CHƯƠNG4“HÃYHỎINGƯỜIKHÔN

NGOAN”TÓMTẮT:

Hãychọnbạnđồnghànhthậtcẩnthận.

Ngườikhôngbiếtthamvấnngườikhácthìkhôngthểđượcgiúpđỡ.

-BENJAMINFRANKLIN,chínhkháchMỹ

ừnglàmviệcđómộtmình.ChúabanphúclànhchongườiMỹ.Chúngtalàmộtdântộcchuđáo,cólòngtrắcẩnvàcósứccuốnhút.Chúngtaủnghộlẽphải.Chúngtađấutranhvìnhữngngườibịápbức.Chúng

tađápứngnhucầuởbấtcứnơinàotrênthếgiới.Chúngtasẵnsàngchođitiềncủavàthờigiancủachúngta,vàthậmchícảmáucủachúngtanữa.Chúngtalêntiếngchốnglạisựbấtcông.Vàmộtđiềukhác:Chúngtathườngphátbiểuýkiếnvềmọithứ.

Khinóiđếnthểthao,chúngtathoảimáibảobancáchuấnluyệnviênvềcáchthứcquảnlýcuộcđấuvàđiềuhànhcácvậnđộngviêncủahọ.Chúngtachocáccầuthủbiếtkhinàothìchúngtacảmthấyhọlàmviệcchưachămchỉ.Khihọchơikhôngđúng,chúngtacũngchohọbiết.Saohọlạicóthểngungốcnhưthếcơchứ?Tạisaochúngtachỉngồitrênkhánđàihayxemtruyềnhìnhmàlạicóthểnhìnthấyrõchơithếnàochođúng,còncáccầuthủthìkhôngnhỉ?

Tươngtựnhưvậy,nhữngngườiláixetaxikhôngngầnngạichiasẻýkiếncủahọvớichúngtavềcácchủđềnhư:việcđiềuhànhđấtnướccủachúngtanhưthếnào,ainênđượcbầulàmtổngthốngởnhiệmkỳtới,làmthếnàođểquảnlýcuộcchiếntốthơn,làmthếnàođểchấmdứtnạnđóitrênthếgiới,vàtạisaobangiámkhảolạichọnsaingườiphụnữkialàHoahậunướcMỹcơchứ.

Nếubạnmuốnbiếtýkiếnvềbấtcứđiềugì,sẽcómộtngườinàođórấtmuốncungcấpchobạnýkiếncủahọ.

HÃYLẮNGNGHE,NHƯNGLẮNGNGHENHỮNGNGƯỜINÓIĐÚNGMộtlần,khiđangngồiởmộtsânbaynàođó,chờđểbayđếnmột

nơinàođó,tôiđãcómộtchútrảnhrỗitrướckhilênchuyếnbaysắptới-chỉđủthờigianđểthuêđánhbóngđôigiàycủamình.Tôihyvọngcóthểngồitrongimlặngvàtậnhưởngmộthìnhmẫucủanghệthuậtđánhgiàyđãcótừlâuđời.Ngườiđánhgiàylịchsựhỏitôilàmnghềgì.Khitôibảorằngtôilàngườiquảnlýđầutư,vẻmặtcủaôngtabiểulộsựháohứcmuốnchiasẻnhữngsuynghĩcủaôngtavớitôivềđầutưquốctế.Tôiđãnhậnđượclờikhuyêntừnhiềungườitrênmỗibướcđườngtôiđitrongcuộcđời.Nóluônluônthúvị,nhưngkhôngphảiluônhữuích.Tôiđánhcuộclàcácbạncũngđãcónhữngtrảinghiệmnhưthế.

Solomonnói,“Tấtcảcáchthứccủamộtconngườicóvẻđềuđúngvớianhta”(Cáchngôn21:2).Đólàđiềuchắcchắn.Mọingườiđềucóquyềnnêulênýkiếncủahọ,nhưngchỉcómộtniềmtinđãđượchìnhthànhthìkhôngthểlàmchoýkiếnđótrởthànhsựthật.Tươngtựnhưvậy,chỉvìngườitatinrằngmộtlậptrườnglàsaicũngkhôngthểlàmchobấtkỳmộtchânlýnàobớtđúngđắnđi.

Câuhỏiởđâylà:Làmcáchnàođểchúngtacóthểphânbiệtsựkhônngoannếuchỉcăncứvàocácýkiến?Cósựkhácbiệtkhông?Liệuchúngtacónêncoimộtngườiđãthểhiệnsựkhônngoanđángkểtrongmộtlĩnhvựcnàycủađờisốnglàmột“chuyêngia”trongmộtlĩnhvựckháccủađờisốnghaykhông?

Khinóiđếnviệcquảnlýđầutưcủachúngta,điềunàytrởthànhmộttháchthứcquantrọng.Nhiềunguồnýkiếnvềđầutưthựcsự“đượcđầutư”vàoviệcđưaramộtýkiếncụthể.Bạncóthểhỏi:“Saolạithếnhỉ?”Đólàmộtcâuhỏihay,vàtôihyvọngsẽtrảlờicâuhỏiđótrongphầnnày.

Mấynămtrước,tôiđangăntốiởmiềnbắcNewYorkvớiAndyRooney,ngườidẫnchươngtrìnhtruyềnhình60phútcủahãngCBS1.Đólàmộtbuổitốimùathutuyệtđẹp.Lácâyđangđổimàu,vàmộtlàngiómạnhnhưngvẫnkhônggâykhóchịunhắcchúngtôirằngmùađôngđangđếngần.Bànăncủachúngtôiđặtởsânsaunhàcủamột

ngườikinhdoanhbấtđộngsảnnổitiếng.

ÔngRooneyvàtôiđềulàbạncủaôngchủnhà.Thựcra,tôichỉlàmộttrợlýkinhdoanh,vàAndylàhàngxómcủaôngta,nhưngvàobuổitốiđặcbiệtđóchúngtôicảmthấynhưlàbạnbè.

Khichúngtôiăntốidướiánhnếnvàánhtrăng,Andyvàtôicảmthấychúngtôicómộtsốđiểmchung,trongđócóviệcrấtthíchuốngrượuvangđỏ.Lúcđầu,tôilàngườinóikhánhiều,chủyếulàtrảlờicáccâuhỏicủaAndyvềtìnhhìnhtàichínhcủađấtnước,vàmộtnhàđầutưnênlàmthếnàođểcóthểkiếmđượclợinhuậntrongtìnhhìnhđó.Khichúngtôinóichuyện,Andytiếptụcnhấmnhápmấyquảnho.

KhiđếnlượtAndydẫndắtcuộctròchuyện,ôngấyđúnglàngườibiếtgâyảnhhưởng.Cùngvớimộtsốngườikháchkhác,tôicảmthấymìnhcứnhưđangthamgiachươngtrình60phútvậy.Nhưthểtôiđangnghemộtđĩahátthịnhhànhnhất.ÔngRooney,hayAndy-chúngtôithốngnhấtgọinhaubằngtênsaukhiuốngđếnchairượuvangthứhai-đangrấtphấnkhích.Nhữnglờihuênhhoangcủaôngấydầndầnchuyểnsangnóivềngànhđầutư.

Andyhỏi-vàsauđótựtrảlời-theocáchmàchỉAndyRooneymớicóthểlàmđược,“Nhữngngườimôigiớichứngkhoánlàmgì?Hìnhnhưhọchẳnglàmnêncáigì,hoặcchodùhọcólàmthìhìnhnhưhọcũngchẳngxâydựngnênđượccáigì.Họchỉđơnthuầnlàcungcấpcácýkiến.Tôichorằng,họđượctrảmộtsốtiềnbẩnthỉubấtkểhọđúnghaysai.”

Vớilờituyênbốvẫncònlơlửngtrongkhôngkhí,ôngnhấpmộtngụmrượu.Nhữngngườikháccười,nhưngngaylậptứctôibiếtrằngôngnóiđúng.Tôitrảlời:“Tôiphảinóithêmlà,nhữngngườimôigiớichứngkhoánngàycàngđượctrảnhiềutiềnhoahồnghơnđểcungcấpthêmnhiềuýkiếnnữa.”

Andynhìntôinhưnói,“Anhrấthiểuđiềuđó,phảikhông?”Tôigậtđầu.Lờinóihuênhhoangcủaôngấykhôngcóýđùacợt,màlàmộthiểubiếtsâusắc.

Điềuquantrọnglàcácnhàđầutưcầnnhìnthấuđộnglựccủangườiđưaralờikhuyênvàhỏinhưsau:Ailàngườiđầutiênthụhưởnglờikhuyênnày?Lờikhuyênnàyđượcđưarachỉvìlợiíchcủa

ngườiđượckhuyênhaylàcómộtđộnglựcẩnchứađằngsau?

Vídụ,hãysuynghĩmộtchútvềbácsĩcủabạn.Bạncóthểtưởngtượngđược,liệungườiđócóđưaralờikhuyênvềsứckhỏedựatrêntiềnhoahồngmàngườiđượckhuyêntrảchokhông?Mỗilầnbácsĩcủabạnkhuyếnnghịmộtthủtục,chắcbạnphảitựhỏi,thủtụcđóphụcvụcholợiíchcủangườiđóhaylợiíchcủabạn?Chúngtađangnóivềkhámbệnhruộtkếtđấy.

Đâycũnglàđiềuchúngtađangthảoluậnởđây,chỉthaythếsựlànhmạnhvềtàichínhcủabạnbằngsứckhỏecủabạnmàthôi.

Bạncóđangnhậnđượclờikhuyêntốtkhông?Ngườicốvấncủabạnđangsuynghĩđểphụcvụlợiíchtốtnhấtcủabạnhayphụcvụanhta?Cókhônngoanhaykhôngnếunhắmmắtlàmtheolờikhuyênđómàkhôngsángsuốtphânbiệtchấtlượngvàđộnglựcđằngsauýkiếnnày?

Solomonđãnóivớichúngta,“Ngườiđivớingườikhônngoanthìkhônngoanlên,cònngườiđồnghànhcùngkẻngudạithìsẽbịtổnhại.”(Cáchngôn13:20).Vìvậy,câuhỏitiếptheosẽlà:Bạnđivớingườikhônngoanhayvớikẻngudại?

Hãyxemxétđiềunày:Cáctờbáođangkinhdoanhviệcbánquảngcáo.Cácchươngtrìnhtruyềnhìnhcũngđanglàmviệcđó.Cácbảntintàichínhđanggạgẫmmọingườiđặtmua.Độngcơđềulànhưnhau:đểkiếmtiền.Điềunày,vềbảnchấtkhôngphảilàxấu,vànhữngnguồnthôngtinnàycóthểhữuích,nhưngbạnluônphảixemxétnguồngốcvàđộngcơcủachúng.

Bảntincóthểđượcviếtbởinhữngngườithoảimáiđưaralờikhuyênnhưngchưabaogiờnhậntráchnhiệmquảnlýtiềnbạccủangườikhác.Đưarakhuyếnnghịlàmộtchuyện,nhưngđưaramộtkhuyếnnghịvàbuộcphảichịutráchnhiệmvềnólạilàchuyệnkhác.Ngườiđưaralờikhuyênnhưngkhôngquảnlýtiềnbạckhôngcógìđểbánngoàiviệcbánbảntincủamình.

Mặtkhác,mộtngườibánbảntinvàcũngbándịchvụquảnlýtiềnbạccóthểsửdụngbảntinnhưmộtphươngtiệnthuhútkháchhàngmớichocôngviệcquảnlýtiềnbạccủamình.Bạnnêntintưởngai?

Câutrảlờinằmởđộngcơchứkhôngởthôngtin.Báochí,truyềnhìnhvàcácbảntincóthểcungcấpthôngtinvàkiếnthứchữuích,nhưngchínhbạnphảiphânbiệtthôngtinđúngđắnvớichiếnlượcbánhàngkhônkhéo.

Làmviệcvớimộtcốvấntàichínhlàchuyệnkhác.Yếutốđángtincậyđượcnhậnthứcdễdànghơn.Cầnphảitrảlờimộtcâuhỏiđểđánhgiánhữnglờikhuyên:Ngườicốvấncókiếmđượctiềnhoahồngvìbạnđãthựchiệnlờikhuyêncủaanhtakhông?Nếucâutrảlờilàcó,thìlàmcáchnàomàbạnbiếtđượcailàngườiđíchthựcđượcthụhưởnglờikhuyênđó?

Bạncảmthấycómộtchútchánnảnrồiphảikhông?Đừngchánnản.Ítnhấtlàchưanênchánnản,bởivìnósẽtồitệtrướckhitốthơn-nhưngnósẽtốthơn.Chúngtahãytiếptụcvớitinxấutrước,sauđóchúngtasẽxemxétmộtsốcâutrảlời.

Rấtnhiềulầntôiđãđượcnghecâunói:“Nếutôikhôngthểtinvàonhữnglờitưvấnvềtàichínhcủangườikhácthìtôisẽtựmìnhlàmđiềuđó,bởivìchắcchắnlàtôicóthểtintưởngvàochínhbảnthânmình.”Vìvậy,đâylàtinxấu:Chúngtasẽphảihọchỏirấtnhiềuđiềuvềviệctintưởngvàochínhbảnthânmình.

NHỮNGTHUẬTNGỮKHÁCTHƯỜNGVÀNHỮNGÝTƯỞNGĐƠNGIẢNDướiđâylàhaibàihọcrấtquantrọng;bàithứnhấthọctừtôi,bài

thứhaihọctừvuaSolomon.Nếubạnchỉchọnhọcmộtbàithôi,thìhãychọnbàihọcthứhai.(TôikhôngchorằnglờikhuyêncủatôingangbằngvớilờikhuyêncủavuaSolomon.)

Bàihọcthứnhất,“Nếuviệcđódễdàngthìmọingườiđềuđanglàmviệcđórồi.”Bàihọcthứhai,nhưSolomonđãnói:“Ngườimàtinvàobảnthânmìnhlàmộtkẻngốc,nhưngngườimàbướcđitrongsựkhônngoanthìđượcantoàn.”(Cáchngôn28:26).Vậy,chúngtaphảilàmgìbâygiờ?Hãytìmhiểuvềbảnthân.

Cómộtlĩnhvựcnghiêncứurấthấpdẫnđượcgọilà“tàichính

hànhvi”.Đãcórấtnhiềucuốnsáchvàbàibáoviếtvềchủđềnày.Ýđịnhcủatôiởđâychỉlàgiớithiệuvớibạnýtưởngcủanó.Hyvọngrằng,điềunàysẽkhơigợisựquantâmcủabạnvàgiúpbạntránhđượcnhữngsailầmphổbiếntrongviệc“tựmình”đầutư.

Vậy,tàichínhhànhvilàgì?AlbertPhungđãmôtảnónhưthếnày:

Theolýthuyếttàichínhthôngthường,thếgiớinàyvànhữngconngườicủanó,ởhầuhếtmọinơi,đềucólýkhimuốn“tốiđahóasựgiàucó.”Tuynhiên,cónhiềutrườnghợpcảmxúcvàtâmlýảnhhưởngđếncácquyếtđịnhcủachúngta,khiếnchúngtahànhxửtheocáchkhôngthểđoántrướcđượchoặckhôngcólýtrí.Tàichínhhànhvilàmộtlĩnhvựctươngđốimới;nótìmcáchkếthợplýthuyếthànhvivàtâmlýhọcnhậnthứcvớikinhtếhọcvàtàichínhthườngthứcđểgiảithíchtạisaongườitalạiđưaracácquyếtđịnhtàichínhphilýtrí2.

Bâygiờthìđiềuđóđãcóthểgiúpbạnxâydựngsựtựtintrongviệcquảnlýcáchợpđồngtàichínhcủabạnhaychưa?Chúngtahãychỉnhìnvàomộtvàikhíacạnhtàichínhhànhvimàbạnthấycóthểhữuích.Hãynhớrằng,cónhiềungườiđãviếtvềchủđềnày,vàtôinghĩrằnghọcóthểgiúpbạndùbạntựmìnhđầutưhayđầutưvớisựgiúpđỡcủamộtngườicốvấn.Vìvậy,xinbạnvuilòngtìmhiểusâunhé.

“Phảnứngcảmxúcbấtđốixứngcầnphảitươngứngvớidựđịnhlậpdanhmụcđầutưbấtđốixứng.”(Tôicảmthấymìnhthôngminhchỉsaukhiviếtralờituyênbốnày.)Nóđơngiảnhơnnhiềusovớivẻbềngoàiphứctạpcủanó,dođó,bạnhãykiêntrìcùngtôinhé.Cảmxúcbạnnếmtrảikhikiếmđược10%lợinhuậntừcáckhoảnđầutưcủabạnhoàntoànkhácsovớiphảnứngcảmxúckhibạnbịmất10%.Vềmặttàichính,haiconsốlàgiốngnhau,nhưngchúngtaphảnứngvớichúngkhácnhau.

Hãythửnhớlạilúcbạnbiếtrằngcáckhoảnđầutưcủabạnđãtănglên10%.Bạncóthểhémộtnụcười,nghĩrằngbạnlàmộtthiêntài,vàcảmthấyrấtvuivẻ.Mặtkhác,vớihầuhếtmọingười,khibiếtgiátrịđầutưcủamìnhgiảmđi10%,phảnứngthườngxảyracùngvớicâunói“Mìnhđãlàmgìsainhỉ?”Hoặc,“Khómàbùlỗđây.”

Hoặc,“Tôisẽsathảingườimôigiớicủatôi.”Hoặc,“Vợtôichắcsẽgiếttôimất.”Sửdụngbấtcứvídụnàomàbạnthích,nhưngthựctếlànhữngcảmxúcliênquanđếnviệcthuđượckhácrấtnhiềusovớicáccảmxúcliênquanđếnsựmấtđi.Đólànhữnggìtôimuốnnóikhidùngtừ“bấtđốixứng.”Haicảmxúcnàykhônggiốngnhau.

Tiếptụckiểmtraýtưởngnày,bạncóthểápdụnglýthuyếtnàyvàobấtkỳlĩnhvựcnàotrongcuộcsốngcóliênquanđếncáckếtquảtíchcựcvàtiêucực.Vídụ,sếpcủabạnđiđếnchỗbạnđểnóivềmứclươngcủabạn.Mộtkhảnăngcóthểxảyralàbàtatănglương10%chobạn.Phảnứngcủabạncólẽsẽlà,“Tuyệtquá,mìnhcóthểsửdụngsốtiềnđượctăngthêmđórồi.”Mặtkhác,nhữnggìsẽxảyranếubàsếpcủabạnnóirằngbàtabuộcphảigiảmlươngcủabạnđi10%?Bạnthửnghĩxemphảnứngcủabạnsẽrasao?Bạnsẽthấtvọngghêgớm?Bạncóbịsốckhông?Haybạnsẽbắtđầuđikiếmcôngviệckhác?

Bạnđãhiểuýtôirồichứ?Haicảmxúckhônggiốngnhau.Thếthì,bạnsẽápdụngýtưởngnàyvàoviệcxácđịnhdanhmụcđầutưcủabạnnhưthếnào?Ápdụngýtưởngnàychonhữnglờitưvấnvềđầutưnhưthếnào?

Trướchếtvàtrênhết,bạnphảihiểurõcácmụcđíchvàmụctiêucánhâncủabạn.Tấtcảmọingườitôiđãgặpđềunói,“Tôimuốntốiđahóalợinhuậnvàgặpítrủiro.”Tôikhôngmuốnlàmbạnphảibuồn,nhưngđâylàcâunóiphầnnàođingượclạivớimụcđích.Điềuquantrọnglàphảixácđịnhưutiên.Khôngphảilàbạnkhôngthểhyvọngđạtđượccảhaimụctiêu,nhưngmộtmụctiêuphảiđượcưutiênhơnmụctiêukia.

Tôisẽchiasẻvớibạnmộtbímậtlớn.Cầnphảixácđịnhsựưutiênđểbảovệtiềnbạccủabạn.Đểviệcđạtđượccảhaimụctiêucóhiệuquả,bạnphảiđềphòngthualỗ.Hãynghĩvềnótheocáchnày:Nếubạnbắtđầuđầutưvới100đôlavàmất50%,bâygiờbạnchỉcòncó50đôlathôi.Chođếnnay,bàiToánvẫnkháđơngiản.Đếnđâymớikhónày,bạncầnthuđượcbaonhiêuphầntrămđểbùđắpcho50%bạnđãmấtđi?Khôngphải50%mà100%củasốtiềncònlại.Bạncầnphảitănggấpđôisốtiềncủabạnđểbùvàomộtnửasốtiềnmàbạnđãbịmất.

Hãynghĩvềđiềunàykhilầnsaunhậnđượctưvấn“miễnphí”.Sự

Khôngcóaiquángốcnghếchtớimứckhôngđưarađượcmộtlờikhuyênchongườikhác,cũngkhôngaiquákhônngoanđểmàkhôngdễsaiphạmlầmkhikhôngnghelờikhuyêncủaaitrừcủachínhmình.Ngườimàđượcdạybởichínhanhtalàngườithầyxuẩnngốc.

-BENJONSON,nhàviếtkịch,nhàthơngười

Anh

thậtphũphànglàviệckiếmđượctiềnsẽvấtvảhơnhailầnsovớiviệcmấttiền.Làmthếnàođểbắttayvàoviệcđầutưtiềnbạc,hoặcthiếtkếdanhmụcđầutưchophùhợpvớinhữngmụctiêuvàcảmxúcbấtđốixứngcùngvớicáckhoảnđầutưthựctế?Tôisửdụngmộtsốkhoảnđầutưthaythế,vídụ,cácquỹđầutưmạohiểmvàcácquỹđầutưdài/ngắnhạn.Tôikhuyếnnghịbạnnêntìmhiểukỹvềcácloạihìnhđầutưnàytrướckhiđưachúngvàodanhmụcđầutưcủabạn.

Dướiđâylàmộtlýthuyếtkháccầnxemxéttrướckhibạnđưaracácquyếtđịnhđầutưcủamình.Nóđượcgọilà“đầutưtheoquántính”.Ýtưởngnàykhádễhiểu.Bạncóthểcười,nhưngđừngđánhgiáthấpsứcmạnhcủanónhé.

Đầutưtheoquántínhlàniềmtinrằng,khithịtrườngđangđilênthìnósẽtiếptụcđilên,vàkhithịtrườngđangđixuốngthìnósẽtiếptụcđixuống.Dướiđâylàmộtsốsựkiệnvànhữngcâuchuyệngiúpbạnhiểuđượcýtưởngnày.

Hãynhớlạinăm1999.Cácthịtrườngchứngkhoánđangđilênđiênđảo.Mỗilầnbậtmáythuhìnhlên,bạnlạithấycâuchuyệnkiểunhư,mộtcậunhócchỉmới21tuổigìđóđãkiếmđượchàngtriệuđôla,cólẽhàngtrămtriệucũngnên,khicôngtyInternetcủacậutalênsànchứngkhoán.Thêmvàođó,đãcóquảngcáotrêncáctờbáo,tạpchí,vàcácbảntinrêuraorằngcácquỹđầutưtươnghỗđangmanglạichocácnhàđầutưcủahọlợinhuậncaođếnhaiconsố.Khôngaimuốnbỏlỡsựgiàucóđangđếnvớimình.Trongthựctế,ngaycảnhững“chuyêngia”tàichínhđầykinhnghiệmcũngđãnóirằng“luậtchơi”đãthayđổi.Họnói,khôngcònlàquantrọngviệcmộtcôngtycósinhlãivànhờnómàcóthểđểkiếmđượcbộntiền,màquantrọnglàcôngtyđótạođượcchỗđứngtrongkỷnguyêninternetthìđóchỉcóthểlàmộtcôngtyInternetmàthôi.

“Thịtrườngđanglênrấtnhanh,vìvậy,hãylêntàuvàdạochơivớimạngsốngcủabạn.”Cácbáochívềtàichínhnóivớichúngtarằng,nếuchúngtakhôngthểkiếmđượctiềntronglúcthịtrườngnhưthếnàythìchúngtalànhữngkẻđiên.“Lầnnàythìkhácrồi.”

Bạnđãthấysứcmạnhcảmxúckhimàcáchsuynghĩkiểuquántínhthamgiavàoquátrìnhraquyếtđịnhđầutưcủabạnchưa?Thếcònthựctếnàythìsao:Trongcơnđiênkhùngnày,tiềnđầutưchảyvàocácquỹđầutưtươnghỗdựatrêncôngnghệnhiềuhơnbấtkỳgiaiđoạnnàotronglịchsử.Dòngtiềnchảyvàocácquỹtươnghỗgiúpchúngtanhậndiệnnhữngkhoảnhkhắcđánglongại,khicácnhàđầutưđâmsấpgiậpngửalaovàomộtngànhđặcbiệtnàođó.Hãynhìnvàobongbóngcôngnghệcaothìthấyrõ.Trong5tháng,từtháng11năm1999đếntháng3năm2000,có47tỉđôlađượcđầutừvàocácquỹcôngnghệ.Đếncuốitháng3,tàisảncủacácquỹcôngnghệđạt163tỉđôla.Nhưthế,mộtphầnbasốtàisảncủacácquỹnàyđãđượcđầutưtrongvòng6tháng,hoặcngắnhơn.Điềuđóchothấy,đámđôngcóthểmắcsailầmthựcsựtạicácđiểmuốnchínhrasao3.

Tôicócầnphảinhắcbạnlạinhữnggìđãxảyrasauhơn30thángtiếptheokhôngnhỉ?NASDAQ4,chỉsốtheodõicáccổphiếucôngnghệcaolàchủyếu,bắtđầusuygiảmkhoảng75%5.Khitôiviếtbàinàyvàogiữanăm2008,nóvẫnchưahồiphụcvềgiátrịnhưtháng3năm2000.Ngườitađãnghĩrằngthịtrườngnàyđanglênkhôngcóđiểmdừng.Trangbìasốtháng3năm2000củatạpchíTiềnbạcđãviết,“Hãyđầutưvàothịtrườngnóngnhấtchưatừngthấy.”Câunàyđượcnóimộttuầntrướckhithịtrườngnàybịtụtdốcmộtcáchtồitệnhấttronglịchsử.

Bạncótinđiềuđókhông?

Sauđâylàmộtvídụkhácvềđầutưtheoquántính,nócheđimặtkháccủađồngtiền.Khôngphảichỉkhithịtrườngđanglêncácnhàđầutưmớiđưaracácquyếtđịnhtồitệvàcácvịcốvấnmớiđưaranhữnglờikhuyênsai.

Vàotháng10năm2002,thịtrườngđạtđiểmrấtthấptrongchukỳcủanó.ChỉsốDow6đãgiảmkhoảng32%,chỉsốS&P5007giảmkhoảng45%8,vàthịtrườngchứngkhoánMỹđãbắtđầumộtxuhướngtănglênmới.Đâylàmộttrongnhữngthờigiantốtnhấttrong

Hãytìmkiếmlờikhuyêncủangườilớntuổivìchínhmắthọđãnhìnthấybộmặtcủanhữngnămtháng,vàchínhtaihọđãdàydạnvớitiếngnóicủaCuộcsống.Thậmchí,nếulờikhuyêncủahọcóthểlàmbạnphậtlòng,vẫnnênđểýđếnnó.

-KAHLILGIBRAN,nhàtriếthọc,nhàthơ

nhiềunămđểmualạicổphiếu.Tuynhiên,mộtnhàđầutưtrungbìnhvàvịcốvấnđãlàmgì?Họđãmuatráiphiếuvìhọtinrằngcổphiếusẽtiếptụcgiảm(đầutưtheoquántínhcổđiển).Họđãmấtquánhiềutiềnnênhọkhôngđịnhđốttiềnmộtlầnnữa.Cácnhàđầutư,theolờikhuyêncủacáccốvấncủahọ,đãđổtiềnvàocácquỹtráiphiếunhiềuhơnbấtkỳthờiđiểmnàotronglịchsử.

Chukỳmuakhicổphiếuđanglênvàbánkhicổphiếu(hoặcbấtkỳloạihìnhđầutưnào)đangđixuốngnàytráingượcvớinhữnggìcácnhàđầutưlớnđãlàm.Cáiviệcmàcácnhàđầutưcókinhnghiệmđãlàmđượcgọilàđầutưngượclạixuhướngthịtrường.Những“phùthủy”nàymuakhinhữngngườikhácđangbánvàbánkhingườikhácđangmua.Nghecóvẻhợplý,nhưngđiềunàyrấtkhóthựchiệnđúngcách.

Hailýthuyếtnằmtrongchủđềcủatàichínhhànhvinàyhyvọngsẽgiúpbạnlọcđượcthôngtingâynhiễutrongcáclờitưvấnđầutư.Córấtnhiềunguyêntắctrongtàichínhhànhvi,baogồmđộsailệchkhinhìnnhận(tươngtựnhưđầutưtheoquántính),tâmlýbầyđàn,sựquátựtinvàphảnứngtháiquá.Nhưtôiđãnóiởtrước,lĩnhvựcnghiêncứunàycótầmquantrọngrấtlớn,cảvớinhàđầutưvàngườicốvấn.Tôihyvọngbạnsẽcóđủthờigianđểhọcthêmnhiềuđiềuvềtàichínhhànhviđểbiếtnósẽảnhhưởngđếnbạnnhưthếnào.

Tôingờrằngbạnđangtựhỏimình:(1)Làmthếnàomìnhcóthểtìmđượclờikhuyênđầutưđángtincậy?(2)Nếukhôngthểtincậyvàokhảnăngraquyếtđịnhcủamìnhthìmìnhphảiđiđếnđâu?

Trướckhichúngtacóđượcmộtsốcâutrảlời,đâylàmộtdạnglờikhuyênbạnnênthậntrọngvớinó.Dạnglờikhuyênnàythựcrakhôngnóicụthểvềđầutư,màvềbảnchất,nómangtínhdựbáonhiềuhơn.Vídụ,mộtnhàkinhtếcóthểcungcấpýkiếnvềcáchthứcvậnhànhnềnkinhtếtrongnhững

thánghoặcnămtới.Mộtngườikháccóthểcungcấpướctínhvềsốviệclàmsẽđượctạorahaymấtđi,sốnhàởđangđượcxâydựng,chỉsốtiêudùnghoặcnhucầutiêudùng,doanhsốbánhàngtrongmùaGiángsinhsắptới-đểbạncóthểhìnhdungđượcbứctranhlớn.Dạngtưvấnnàycóthểkhôngđưaramộtkhuyếnnghịcụthểnàovềđầutưnhưngchắcchắncóthểảnhhưởngđếncáchbạnđầutư,hoặcthậmchícóthểdẫndắtbạnhướngtớicácloạihìnhđầutưkhác.

Khinghelờikhuyênkiểu“bứctranhlớn”xuấtpháttừcácnhàkinhtếnhưthế,tôinghĩđếnmộtcâugìđómàtôiđãngheđượctừmộtchuyêngiatàichínhnổitiếng:“Khitôilớnlên,tôiluônmuốntrởthànhmộtnhàkinhtế.Khôngbaogiờsai,chỉcầnsửađổilạithôi.”Khôngcógìsaikhilắngnghecácnhàkinhtếvàcácchuyêngiatàichínhđãđượcđàotạođànghoàng,nhưngýkiếncủahọ-giốngnhưtấtcảcácýkiến-nênđượccânnhắccẩnthận.Cácnhàkinhtếcóthểsửađổimộtdựbáo,nhưngcácnhàđầutưcánhânthìkhôngthểsửađổiđượccáckhoảnđãđầutưcủamình-họchỉcóthểđánhgiálạivàtáiđầutư.

Nhữngconsốthốngkênhưthếthườngđượcsửađổinhiềulầntrongsuốtmộtnăm.Lànhàđầutư,bạnđừngbaogiờquyếtđịnhđầutưmàchỉdựavàolờikhuyênkiểunày,chỉnênsửdụngcácsốliệuthốngkênhưlàmộttrongnhữngnguồnthôngtinbổsung.Loạithôngtinnàynênđượcsửdụngnhiềuhơnđểhỗtrợchocácquyếtđịnhđầutưcủabạnhoặccóthểgiúpbạnxácđịnhthờigianmuahaybánchomộtgiaodịchđầutư.

BẠNNÊNGỌICHOAI?Vậy,bạnsẽđếnđâuđểcóđượclờikhuyênđầutư?

Tôiđãkhôngcốgắngláibạnđichệchkhỏinhữngnguồnthôngtinnày,màmuốngiúpbạnbiếtđượcnhucầu,hiểuđượcđộngcơcủacácvịcốvấncủabạn,đểbạncóthểphânbiệt,mộtcáchtốtnhất,lờikhuyênhữuíchvớilờikhuyênđượcđưarachỉđểkiếmmộtkhoảnhoahồng.

Mộtkhibạnhọc-vàphảithựchành-đểchiếcăng-tennộibộcủabạnđượcđiềuchỉnhđúng,đểbắtđượckênh“Họđangbánchomình

cáigìđây”,đểbạnsẽtrởnênthànhthạokhiphânbiệtlờikhuyênhữuíchvớilờikhuyên“Tôimuốngâyảnhhưởngvớibạnđểtôicóđượcmộtkhoảnhoahồng”.Trongthếgiớitưvấnđầutư,tôicảmnhậnrấtrõlàbấtkỳmộtngườinàomàcóthểtạoramộtkhoảnhoahồngliênquanvớilờikhuyênđãđượchọđưara,thìcầnđượcxemxétvớitháiđộhoàinghi.Nềntảngtốtnhấtchomốiquanhệcốvấn-nhàđầutưlàthỏathuậnlệphícốđịnh.

Hãychotôimộtchútthờigianđểnóivềsựtươngphảngiữatưvấnđầutưthuphícốđịnhvàquanhệđốitácdựatrêntiềnhoahồng.

Giảdụbạnthamgiamộtchươngtrìnhtiếtkiệmhưutrí(IRA)9trịgiá200.000đôla.Cóthểbạnđãlàmviệc20-30nămđểtíchlũysốtiềnnày.Sốtiềnnàycóquantrọngvớibạnkhông?Đánhcượclàcó.Đâycóthểlàtấtcả,hoặcmộtphầnđángkể,sốtiềnmàbạndùngchonhữngngàycònlạitrongcuộcđờicủabạn.Nếubạnđểmấtkhoảntiềnnày,cuộcsốngcủabạnsẽbịảnhhưởngthậmtệrasao?Chúngtađangnóivềtươnglaicủabạn,vàcóthểlàtươnglaicủangườibạnđờicủabạnnữa;vàcũngcóthểđólàmónquàmàbạnmuốnđểlạichoconcái.Cónhiềukhảnăng,đâylàsốtiềnquantrọngbậcnhấtmàbạntừngphảiquảnlý.

Khibạntìmkiếmnhữnglờikhuyênvềđầutư,bạnsẽphảitrảtiềnchonhữnglờikhuyênđó.Chođếnnay,chưaxảyravấnđềgì.Nóichunglà,bạncóthểtrảtiềnlệphítheohaicách.Cáchthứnhất,vàchođếnnayvẫnlàphổbiếnnhất,làlàmviệcvớimộtnhàmôigiớidựatrêntiềnhoahồng.NgườinàycóthểlàmviệcchomộtcôngtyđầutưlớntrênthịtrườngPhốWall,haymộtcôngtynhỏ,hoặcthậmchílàmộtnhàmôigiớiđộclập.Nhàmôigiớinàythậmchícóthểnóivớibạnrằng,anhtacóthểlàmviệcchobạntheohìnhthứctrảtiềnhoahồnghoặctheohìnhthứcthuphí.Dùtheocáchnàothìanhtacũngnhậnmộtkhoảnhoahồngvàdođóbạnkhôngbaogiờbiếtđượcchắcchắnrằng,lờikhuyênanhtađưaralàvìlợiíchtốtnhấtcủabạnhaycủachínhanhta.

Nếubạnchọnlàmviệcvớimộtcốvấnchỉthuphí,vàtôiđangnóivềmộtcốvấnkhôngthểnhậnmộtkhoảnhoahồngmộtcáchhợppháp,thìbạnvàngườicốvấnsẽthỏathuậnvềmộtkhoảnphíhàngnăm.Khoảnphínàyrấtcóthểsẽlàmộttỷlệphầntrămcủatổngsốkhoảnđầutưtrongtàikhoảncủabạn.

VUIMỘTTÍ

Tiềnbạccóthểkhôngmuađượchạnhphúc,nhưngnócóthểlàmchomộtngườitrởnênkhốncùngởnhữngnơirấtđẹpnàođó.

Vídụ,sửdụng200.000đôlaởtrên,haingườicácbạnnhấttrímứcphíchotưvấnđầutưhàngnămlà1%thìtàikhoảncủabạnsẽbịtínhphí500đôlamộtquý,vànólênđến2.000mộtnăm.Khithỏathuậnnàyđượcthựchiện,thìtrongthờigianngườicốvấnđượcthuêđểquảnlýsốtiềncủabạn,bạncóthểchắcchắnrằngtấtcảcáckhoảnđầutưđượckhuyếnnghịvànhândanhbạnđềuđượcthựchiện,vìngườicốvấntinrằnghọđangphụcvụcholợiíchtốtnhấtcủabạn.Ngườicốvấnnàyhoàntoànkhôngcóđộngcơmâuthuẫnđểlàmkhácđi.

Bâygiờ,nếubạnnghĩrằngsốtiền2.000đôlacóvẻhơicao,thìhãysosánhnóvớimộtquỹtươnghỗđiểnhìnhmàbạnthamgiavớimộtkhoảnphítrảtrướclà5%.Nếusốtiềnđầutưcủabạnlà40.000đôlathôi,thìbạnphảitrảlệphíđến2.000đôlarồi.

Mặtkhác,ngaycảkhingườimôigiớixếpbạnvàomộtquỹtươnghỗvớicổphầnloạiBhayloạiC,điềumàmộtcốvấnchỉthuphísẽkhôngbaogiờlàm,vànóichobạnbiếtkhôngcólệphíthutrước,ngườimôigiớivẫnkiếmthêmđượctiền,vàsốtiềnđóđangthoátrakhỏitàikhoảncủabạn.Bạnkhôngthểnhìnthấynó,nhưnglệphílàởđó.

Vìvậy,câutrảlờicủatôichotìnhthếkhóxửnày,tìmkiếmlờikhuyêntưvấnđầutưởđâu,sẽlà:Làmviệcthôngquamộtcốvấnđầutưchỉthuphí.Hiệnnay,việcmộtngườinàođólàcốvấnchỉthuphíthìkhôngnhấtthiếtlàmchohọtrởthànhchuyêngiađầutư.Bạnvẫnnêntìmmộtngườinàođócóhồsơtheodõilâudài,ngườiđócónhiềukháchhàngđểbạnthamvấn.Nóichung,tôiđãthấyrằngcáccốvấnchỉthuphícóxuhướngtrởthànhcácnhàchuyênnghiệptrongngànhđầutưdàihạn,họđãlậpnênmộthồsơthànhtíchđángtincậyhoặchọsẽkhôngchọncáchnàyđểđượcđềnđáp.

Môitrườngchỉthuphícóxuhướngchuyểndịchphầnlớnrủiromàbạnphảichịu,vớitưcáchlànhàđầutư,vàđặtrủirolênngườicốvấn.Ngườicốvấnkhôngcócáchnàođểkiếmsốngtừthựctếhànhnghềcủamìnhtrừkhianhtatạoralợinhuận

-KHUYẾTDANH dươngcảtrongviệcphụcvụkháchhànglẫnhiệuquảđầutư.

Cuốicùng,vềchủđềnày,ngườithầyvĩđạicủachúngtalàvuaSolomonđãnói:“Ngườilờđinguyêntắc[chỉdẫn]thìsẽbịnghèođóivàhổthẹn,cònngườilưuýđếnsựđúngđắn[lờikhuyên]thìsẽđượcvinhdanh”(Cáchngôn13:18).Câucáchngônđóchứađựngnhữnglờikhuyênrấtcógiátrị.

Hãytựhỏimình

1.Mìnhcólắngngheýkiếntừđúngđốitượng?

2.Nhữngngườiđưaralờikhuyênđóđượclợigìtrongchuyệnnày?

3.Việcđầutưnàycómanglạilợiíchchongườicốvấncủamìnhnhiềuhơnlàmanglạilợiíchchomìnhkhông?

4.Cáigìđangdẫndắtcácquyếtđịnhcủamình?Ảnhhưởng?Nỗisợhãi?Lòngtham?Hyvọng?Sựkhônngoan?

5.Ngườicốvấncủamìnhcóđặtlợiíchtốtnhấtcủamìnhlêntrênhếthaykhông?

Nhữngviệccầnlàmmộtcáchkhônngoan

1.Hãydànhthờigianđểtìmkiếmchobạnmộtngườimôigiớithuphícốđịnhcóuytín.

2.Hãytựdạymìnhcáchphânbiệtgiữalờichàohàngvàlờikhuyênchắcchắn.

3.Hãycởimởđểđượctưvấn.Trênđờinàyvẫncónhiềucốvấntốt.

LỜIKHUYÊNCỦANGƯỜIXƯA

CÁCHNGÔN15:22-Cáckếhoạchsẽthấtbạikhithiếunhữnglờikhuyên,nhưngnếucónhiềunhàcốvấnthìsẽthànhcông.

CÁCHNGÔN21:2-Tấtcảcáchthứccủamộtconngườiđềucóvẻđúngvớianhta...

CÁCHNGÔN16:16-Mộtngườichậmchạptrongmắtanhtacònkhônngoanhơnbảyngườihaytrảlờidèdặt.

CÁCHNGÔN11:14-Vìthiếusựdẫndắtnênmộtdântộcthấtbại,nhưngnếucónhiềucốvấnchắcchắnnósẽchiếnthắng.

CÁCHNGÔN13:18-Ngườinàolờđinguyêntắc[hướngdẫn]thìsẽnghèođóivàphảixấuhổ,ngườinàolưutâmđếnsựhiệuchỉnh[lờikhuyên]thìsẽđượcvinhdanh.

CÁCHNGÔN13:20-Ngườiđivớingườikhônngoansẽkhônngoanlên,cònngườiđồnghànhvớikẻngudạithìsẽbịtổnhại.

CÁCHNGÔN28:16-Ngườitintưởngvàochínhmìnhlàmộtkẻngốc,cònngườinàobướcđivớisựkhônngoannênđượcantoàn.

V.MÓNQUÀAbidanchạychầmchậmdọctheoconđườngdẫntớicungđiện

củavuaSolomon.Bầutrờitrongxanhkhôngmộtgợnmây,vànhữnglàngióấmápđangthổiquaJerusalem.Hômnaytrờinóngngaytừsớm,trướckhimặttrờilênđếnđỉnhđầu.Mùahèkhôngcònxanữa.

“Xinhãybốthí.Xinhãybốthíchongườinghèo.”Mộtngườiđànônggàyguộcmặcchiếcáochoàngbẩnthỉungồiởngãtưđường,bàntayôngtachìara,runrẩynhưmộtchiếclákhôtrêncáicâyđangchết.“Cậuơi,hãygiúpđỡngườigià.Hãybốthíchongườinghèođi.”

Abidanchaumàyvàchạyvòngrađểtránhvachạmvàtránhphảinhìnvàomắtôngta.

MộtniềmvuilankhắpngườiAbidan,giốngnhưmộtlànnướcấm.Cậuđãđượcđếnđểtậnhưởngthờigianởbêncạnhnhàvua,vànhàvuahìnhnhưcũngthíchcósựhiệndiệncủaAbidan.Đượcnhàvuadạydỗlàmộtvinhdự,địavịcủaAbidancũngvìthếmàđượcnângcaotrongmắtcủabạnbè.

Cậubướcchậmlạivìnhìnthấymộtngườiphụnữđangbếmộtđứatrẻtrêntay,vàđangcốgắngnhặtbọcsợilanhbịrơi.Khônglạlùnggìkhinhìnthấynhữngphụnữđộinhữnggóingũcốchoặclanhrấtcântrênđỉnhđầukhihọđibộtừchợvềnhà.Nhữngngườikháccũngmangthựcphẩmhàngngàyhoặcmangnướcvềnhàtheokiểuđó.Nhưngngườiphụnữnàytrôngcóvẻmệtmỏi,nhưthếcuộcsốngvừagiángchobàmộttaihọakhác.Bàchuyểnđứatrẻđangkhócsangcánhtaykhác,quỳgốixuốngmặtđườngcứng,vàlấyhếtsứcđểkéonhữnggìcònlạicủacáibọctrướckhigióthổinótuộtkhỏitầmtaycủabà.Abidanchạychậmlạivàbướcxungquanhbà.Cólẽlầnnàycậusẽkhôngthểđếntrễtrongcuộcgặpnhàvua.

Abidanđãđếncổngvàrấtngạcnhiênkhiđượcmộtngườihầucậnkhácrađón-mộtngườicòntrẻ,chỉtrạctuổicậu,vàcónướcdasẫmmàuhơnmộtchútsovớiđôimắtlinhlợicủacậuta.Mộtlúcsau,AbidanđãđứngmộtmìnhtrongphòngchờtrướcĐạiĐiện.Lúc

đầu,thờigiantrôiquathậtnhanh,sauđóthìtrôitừtừ,nhưthểthờigianđangbịbắtphảingừnglại.

Cậutựthuyếtphụcmìnhrằngnhàvuađangbậnmộtviệcquantrọng,nhữngcôngviệccủanhànước,cácvấnđềliênquanđếnĐềnThánh,hoặcmộtvụviệcbứcxúcnàođó.

Abidanchờđợi.Cậungắmnghíasànnhà,cácbứctường,trầnnhà,lớpvôivữa.Cậucốnghexemcótiếngnóinàokhông,nhưngtòakiếntrúclớnnàydườngnhưkhôngcósựsống.

Nhàvuanhầmngàysao?Haybuổihọcđãbịhủybỏ?Mộtlúcsau,cậutrởnênhoangmang.“Mìnhđãlàmđiềugìxúcphạmđếnnhàvuaư?”Cậuthìthầmtrongcănphòngtrống.

Ýthứcvềthờigiancủacậuđãtrởnênlẫnlộn.“Mìnhđãđứngmộtmìnhởđâybaonhiêuphút,hayđãmộtgiờrồi?”Cậukhôngthểnóiđược.“Mìnhcónênởlạikhôngnhỉ?”Cậucónênhỏiaiđó?“Liệucónênvềnhàkhông?”

Abidanđãquyếtchờđợi,thậmchílàđứngđâychođếnkhimặttrờilặn.Nếukhôngcógìxảyranữa,nósẽchứngminhrằngcậuđãthấycácbuổihọcnàyquýgiábiếtnhườngnào.

NgườihầucậntrẻxuấthiệntrởlạivàrahiệuchoAbidanđitheoanhta.Abidancảmthấymộtluồnggiónhẹnhõmthổiquangườicậu.Rốtcụcthìmọiviệcđềuổncả.

Thayvìdẫncậuvàosân,ngườihầucậndẫncậutớiĐiệnChầu.Abidanđãbướcvàophòngđượcbabước,sauđócậudừnglạigiữachừng.Nhàvuađãởđó,đangngồitrênngaivàngcủamìnhvàchằmchằmnhìnAbidan,vẻnghiêmnghị.Gầnngaivàng,đứngbêntráicủanhàvualàngườiănmàygiàvàngườiphụnữđangbếđứatrẻkia.

Ngườiănmàybâygiờtrôngđãkhác.Abidantrấntĩnhđểnhìnvàokhuônmặtcủangườiđó,bỗngcậuthấylạnhngười.NgườiănmàychínhlàviênquanhầucậnthườngrađónAbidanmỗilầncậuđếngặpnhàvua.Cònngườiphụnữthìcậuvẫnthấylạ.

“Lạiđây,”Solomonnói.Abidankhôngnghethấymộtchúthài

hướcnàotronggiọngnóicủanhàvua.

Cậucốhếtsứcđểcửđộng,nhưngbacặpmắtđangnhìnchằmchằmvàocậunhưthểhiệplựcđểbắtcậulùilại.Abidanthấymừngvìđứabéđangđượcủtrongchănnênkhôngthểnhìnđượccậu.

Abidanmớiđiđượcmộtđoạnngắnnhưngcậucảmthấynhưthểcậuđãphảiđimộtquãngđườngrấtdài.Đôiđầugốicậunhưrãora,ruộtgannhưlộncảlên,vàhơithởthìgấpvàngắn.“Rất...rấtvuikhiđượcgặplạiĐứcVua.”

“Thếsao?”GiọngSolomonkhôkhốcnhưvỏcây.Abidankhôngnóinênlời.

“Hãynóichotabiết,conđangởđâu,Abidan.”

“ĐứcVuavạntuế,conđangđứngtrướcsựhiệndiệncủaNgười,trongĐiệnChầuạ.”

“Lầntrướcconđãgặptaởđây,đúngkhông?”

“Dạđúng,thưaĐứcVua.”ĐầugốicủaAbidannhưnhũnra.

“Taởđâyđểlàmgì,contraicủaZerah?”

Abidannuốtnướcbọt.“ĐứcVuangồixửánvàtưvấnchonhữngngườitìmkiếmsựkhônngoanạ.”

“Cóđúnglàtạiđâytađãphânxửnhữngnỗibấtbìnhkhông?”

Abidancúiđầu,khôngdámđốimặtvớiSolomon.“Vângạ,thưaĐứcVua.”

“Hãynóiđi,Abidan,concóbiếttạisaochúngtalạigặpnhauởđây,sánghômnaykhông?”

Abidanđãkhôngmuốnnói,nhưngcậuđãtìmđượcsứcmạnhđểbuộcnhữnglờinóithoátrakhỏimiệngmình.“Haingườinàycókhiếunạiđốivớiconạ.”

“Đúngthế.”Solomontựalưngtrởlạingaivàng.Ôngcóvẻmệt

mỏi.“Conbiếtngườihầucậntrungthànhcủata.Ngườiphụnữnàylàcongáicủaôngấy;cònđứatrẻlàcháuôngấy.”

Abidancốgắngnhắmmắtlại.Cậuđãbịthửtháchnhưngkhônglàmnổi.“Conthậtđángthấtvọng,thưaĐứcVua.Conxinlỗi.”

“Takhôngxứngđángđượcconxinlỗi.”

“Conhiểu.”Abidanngẩngđầulên,đứngthẳngngười,rồiquaysangviênquanhầucậnvàcongáiôngta.Cậunóimộtlờixinlỗi.Haingườiđềugậtđầu.

ViênquanhầuquaysangSolomon.“VớisựchophépcủaNgười,thưaĐứcVua.”

Solomonđứngdậyvàbướcđếnchỗngườiphụnữ.Ôngmởtấmchănchemặtđứabéravàmỉmcười.“Trôngnóthậtđẹptrai.Nósẽkhiếnchogiađìnhnótựhào.”Rồinhàvuaquaysangviênquanhầucủamình.“Cácngươicóthểđiđượcrồi.Cácngươiđãlàmrấttốt.”

Mộtlúcsau,AbidanchỉcònlạimộtmìnhvớiSolomon.Cậucảmthấymìnhnhưmộtngọnnếntrongbếplò.

NụcườicủaSolomonvớingườiphụnữvàđứabéđãbiếnmất.Ôngbướcđếncácbậcthềmdẫnđếnngaivàngcủamình,nhưngkhôngbướclên.Thayvàođó,ôngngồixuốngmộtbậcthềmđá.Ôngvỗnhẹvàomộtchỗởbêncạnh.Abidanđếnđóngồicùngvớiông.Cậuchờđợinhữnglờinghiêmkhắcchắcchắnsẽđếnvớicậu.

Solomonhítmộthơithậtsâu,sauđóthởra,vàôngnói.

“Mộtngườichođimộtcáchthoảimái,cókhilạiđượclợinhiềuhơn;ngườikhácgiữbobomộtcáchquáđáng,nhưngsẽnghèođói.Mộtngườihàophóngsẽgiàucólên;ngườinàolàmvuilòngnhữngngườikhácthìchínhanhtacũngđượcvuilòng.”[Cáchngôn11:24-25]

PhảimấtmộtlúcAbidanmớinhậnrarằngvuaSolomonđãkhôngtráchmắngcậu.Nếucóbấtcứđiềugì,thìgiọngôngchỉcóvẻhơibuồnthôi.Nhàvualặplạicâucáchngônrồinói,“Hãychotabiếtýnghĩacủanó,Abidan.”

Vìđãquenvớiquyướcgiữahaingười,Abidannhắclạicâucáchngôn,sauđócốgắngdiễngiải.“Nócónghĩalà,conkhôngnênnhắmmắtlàmngơtrướcngườinghèo.”

“Vàgìnữa?”

Abidanlẩmnhẩmnói.“Và,việcchođicóthểgiúpmộtngườitrởnêngiàucó.”

“Điềuđódườngnhưđúngvớiconnhỉ?”

“Nócóvẻxalạđốivớicon,thưaĐứcVua.Làmsaomàmộtngườichođitiềnbạccủamìnhlạicóthểtrởnêngiàucóhơnđượcạ?”

“Cósựgiàucócủatráitim,Abidanạ,sựgiàucócủatâmhồn.Giúpđỡngườikháclàmộtphầncủaquyluậtnày.MoseschẳngđãghilạinhữngđiềuChúarăndạyphảigiúpđỡlánggiềngvànhữngngườilạsao?”

“Đúnglànhưvậy,thưaĐứcVua.”

“Tíchtrữtiềnbạckhônglàmchomộtngườigiàucó,mànólàmchongườiđóphảiđaukhổ.Concóbiếtsựkhácbiệtđókhông?”

“Cóạ.Continnhưvậy.NhưngthưaĐứcVua,conkhôngcótiềnạ.Nhàconrấtnghèo.Conkhôngcógìđểchonhữngngườiănmày-conmuốnnóiđếnviênquanhầucậncủaNgười.”

“Conkhôngthểchoôngấymộtphútđượckínhtrọnghaysao?Conkhôngthểnóimộtlờivớiôngấy,rằngconkhôngcótiền,vàcầuChúabanphướclànhchoôngấyhaysao?”

Abidangậtđầu.“Cóthểạ.Conđãcóthểlàmđượcđiềuđó.Thayvàođó,conđãđiconđườngriêngcủamình,đểtránhnéôngấy.”

“Vàngườiphụnữvớiđứatrẻnữa;côấycócầntiềnkhông?”

“Khôngạ,”Abidannói.“Côấychỉcầnsựgiúpđỡkhigặpchútrắcrốithôiạ.”

“Nhưngconđãkhôngdànhmộtvàiphútđểgiúpcôấythunhặtchỗlanhvàcáibọccủacôấy.”

“Conkhôngmuốnbịtrễhẹn,thưaĐứcVua.”

Solomonchaumày.“Conkhônglàmtavinhdựtừviệclàmsaitrái,màtừviệcconđếnđúnggiờ.Tađãmuốnconđếnmuộnmàchínhđángcònhơnlàđếnđúnggiờmàíchkỷ.”

Abidanlạicúigằmxuốngsànnhà.“ThưaĐứcVua,córấtnhiềungườinghèo.Conphảilàmthếnàođểcóthểgiúpđượctấtcả?”

“Đólàđiềuconkhôngthểlàmđược,nhưngconcóthểlàmmộtđiềugìđócũngđượcmà.ConđãkhôngđingangquatấtcảngườinghèoởJerusalemnày.Conchỉđingangquacóhaingườithôi.Abidan,hãylắngngheta:Nếuconkhôngthểchođimộtchútcủacon,consẽkhôngbaogiờcóthểtạonênsựsungtúccủamìnhđâu.Concóhiểukhông?”

“Connghĩlàconđãhiểu,thưaĐứcVua.”

“Tạonênsựgiàucólàtốtvàchínhđáng,nhưngsẽkhôngnhưthếnếuconkhôngsửdụngmộtcáigìđómàconđangcóđểmanglạilợiíchchongườikhác.Sẽluônluôncóngườinghèo,nhưngsựthậtđókhôngcónghĩalàngườikhônngoankhôngngóngànggìđếnhọ.Hãylàmnhữnggìconcóthểlàm,vớinhữnggìconcó,rồisựgiàucósẽđếnvớicon.”

“Sựgiàucóchỉdànhchongườihàophóngphảikhôngạ?”

“Đúngđấy,Abidanạ.Connóiđúng.”

“ConxinlỗiđãkhiếnNgườithấtvọngạ,thưaĐứcVua.”

Solomonmỉmcười.“Concónghĩrằng,khôngđượccôngbằnglắmkhitathửtháchconthếkhông?”

Abidanlắcđầu.“Conkhôngbiếtchắcđâuạ.”

“Chotahỏiconcâunàynhé:Liệuconcóquênbàihọcnàykhông?”

“Khôngbaogiờ,thưaĐứcVua.Consẽmangtheobàihọcnàyxuốngtậnnấmmồạ.”

“Thếthì,sựhổthẹnmàconcảmthấyhômnaycũngđánggiáđấy.”

N

CHƯƠNG5“CŨNGCẦNPHẢIHÀO

PHÓNG”TÓMTẮT:

Cầncóđộngcơđúngđắnchocácquyếtđịnhđầutư.

Chođilàcuộcđầutưtốtnhấtvớiítrủironhất,vàcócổtứclớnnhất.

-JOHNTEMPLETON,nhàđầutưvànhàtừthiện

hàtàichínhngườiMỹgốcAnh,SirJohnTempletonbiếtmộtchútvềcáchkiếmtiềnvàsửdụngđồngtiền.Ôngcũngbiếtmộtchútvềviệcchođi.

HơiphiềnlòngvìkhôngcógiảiNobelchotôngiáo,ôngđãlậpraGiảithưởngQuỹTempletondànhchoSựtiếnbộtôngiáo.Hàngnăm,mộtgiảithưởnglớnbằngtiềnsẽđượctraochongườinàocóđónggópvàosựtiếnbộcủatôngiáotrênthếgiới.Quỹcủaôngcũnghỗtrợchocácngànhkhoahọctựnhiên.Ôngđãnhậnrarằng,chođicũnglàmộthìnhthứcđầutư.

Việcchođithìphỏngcóliênquangìđếnđầutưcánhân?Tôibiếtbạncóthểnghĩrằng,cuốnsáchnàynóivềviệchọccácnguyêntắcbấtdibấtdịchtừmộttrongnhữngngườikhônngoannhấtvàgiàunhấtthếgiới,vànóivềcáchgiatăngsựgiàucócủabạnchứkhôngphảinóivềviệcchotiềnđi.Đúnglàthếđấy.Ngoàira,tôicóthểnghebạnnói,“Tôisẽtínhđếnviệcchođisau,nhưngtrướchếttôiphảitrởnênthựcsựgiàucóđã.”Xinlỗibạn,nhưngquytắcnàykhônghoạtđộngtheocáchđó.Bâygiờ,tôilạinghethấybạnnói,“XinđừngraogiảnghọcthuyếtChúasẽbantặngsứckhỏevàsựgiàucóchocácconchiênngoanđạonữa.”Tôisẽkhônglàmthế,màchỉdựatrênnhữnggìvuaSolomonvàKinhThánhviếtđểnóivềchủđềnày.

Vìvậy,hãythắtdâyantoànvàgậpkhayăncủabạnthậtkínvàdựngthẳnglênnhé.Chúngtasắpcấtcánhđấy.

Hãykiếmtiềncàngnhiềucàngtốt.Hãytiếtkiệmcàngnhiềucàngtốt.Hãyđầutưcàngnhiềucàngtốt.Hãychođicàngnhiềucàngtốt.

-JOHNWESLEY,ngườitruyềnbákinhPhúc

ÂmvànhàsánglậpHộiGiámlýngườiAnh

GIÀUCÓLÊNNHỜBIẾTCHOĐIHãybắtđầuvớilờicủaChúaGiêsu.Trongmộtdụngôncủa

Người,ChúaGiêsunói,“ĐứcVuasẽtrảlời,‘Tasẽnóilênsựthật,bấtcứđiềugìngươiđãlàm,ítnhấtlàlàmchomộttrongnhữngngườianhemcủata,thìcũngchínhlàlàmchotađấy.’”(Matthew25:40)1.Bâygiờ,cứcholàtuyênbốnàycóthể,vàchắcchắnđềungụýđếncảviệcphụngsựvậtchấtvàthểxác,vànócũngbaogồmcảhỗtrợvềtiềnbạc.Cónhiềucáchđểphụngsựnhữngngườixungquanhchúngta,nhữngngườicóthểcóíttiềnbạchơnchúngta.

Trongchươngnày,chúngtasẽtậptrungvàoviệcchiasẻvềtàichính.Chiasẻtiềnbạc,cũngnhưthờigianvàcôngsứccủachúngta,chonhữngngườicầnchúnglàviệclàmđángtưởngthưởng,nhưngtôihyvọngbạncũngsẽbiếtchúngrấtquantrọngđốivớisựpháttriểncánhâncủabạn.

Cólẽbạnđãnghecâunàyhàngnghìnlần:“Tôiđãthuđượcnhiềuhơntôiđãchođi.”

Đólàtrọngtâmcủachươngnày.Tôihyvọngrằng,vớisựgiúpđỡcủavuaSolomonvàmộtsốngườikhônngoankhác,bạnsẽdầndầnnhậnra:cómộttráitimbiếtsẻchiasẽgiúpbạnnhưthếnàotrongviệcđạtđượcướcmơthànhcôngtrongđầutưcủabạn.

Hãyđểtôilàmrõthêmnhé.Chúngtakhôngnóivềmộthọcthuyết“đặttênchonóvàkhẳngđịnhnó”;cũngkhôngphảilàchúngtađangđiquásâuvàocuốnthánhthưdễgâyhiểulầmnóivềchíntầngtrờisẽmởranhưthếnàovớibạnchỉvìbạnđãchođirấtnhiều.

Nhữnggìchúngtasẽxemxétlàlàmthếnàomàviệcchođilạigiúpbạngiatăngsựgiàucó.Cóvẻnhưphảntrựcgiác,cóphảikhông?Tuynhiên,khôngphảithếđâu.Nhưbạnthấy,đầutưphù

Nếumộtngườicótháiđộđúngđắnđốivớitiềnbạcsẽgiúpgiảiquyếthầunhưmọilĩnhvựckháccủađờisống.

-BILLYGRAHAM,nhàtruyềnbákinhPhúcÂm

ngườiMỹ

hợp,tiếtkiệmđểnghỉhưuvàsốngdướimứcsốtiềnbạnkiếmđược(nhưchúngtasẽthấytrongchươngkếtiếp)tấtcảđềucómộtcáigìđó,nóichunglàrấtquantrọng.Tínhtươngđồngởđâylàtháiđộvàquanđiểm.

Bạntôi,Larry,cũnglàkếtoáncủatôi,đãcốgắngdạytôichínhnguyêntắcnày.Ôngấyhỏi:“Tạisaođãgiàutộtbậcrồimàmọingườivẫnkhôngbaogiờthấyđủ?”

Larrycómộtsốkháchhàngkinhdoanhgiàucó,thànhcông,nhữngngườiluônluônphấnđấuđểcónhiềutiềnhơnnữa.Mộtsố

ngườitrongsốnàysốngtrongnhữngngôinhàhoànhtráng,loạinhàmàđasốchúngtachỉthấytrongcáctạpchísànhđiệuintrêngiấycaocấp,hoặctrêncácchươngtrìnhtruyềnhìnhnóivềsựgiàucóđếncựcđỉnh.Hầuhếtnhữngngườinàyđềuláinhữngchiếcxecựckỳđắttiềnvàxahoa.Họthamgiacáccâulạcbộthểthaongoàitrời,ănnhữngloạithứcănsơnhàohảivị,vàcócáckỳnghỉhếtsứcxaxỉ.Làmsaomàtôibiếtnhữngchuyệnnày?Tôiđãtừnglàmộttrongnhữngngườinhưthếmà.Giờthìkhôngcònđượcnhưthế,nhưngtôisẽkểthêmtrongmộtdịpkhác.

TôinghĩrằngquanđiểmcủaLarryđơngiảnchỉlà:Khibạnđãcónhiềutiềnhơnsovớiđasốmọingười,tạisaophảilàmkhổmìnhhànggiờ,vớinhữngcơnstresscấptínhvàphảiởxanhữnggìthựcsựquantrọngtrongcuộcsống,chẳnghạnnhưgiađìnhcủamình,chỉđểkiếmđượcnhiềutiềnhơnnữanhỉ?

Suynghĩcủaôngđòihỏicâutrảlờichonhữngcâuhỏikiểunhư:“Đếnkhinàomớilàđủ?”và“Tạisaobạnphảilàmthế?”

Hyvọngrằng,bạncóthểtìmthấycâutrảlờichocâuhỏithứnhấttrongChương1,nơichúngtađãhọcđượccáchthiếtlậpmụctiêuhợplý.Nếuviệcđạtđượccácmụctiêuđólàmụcđíchcủachúngta,thìđókhôngphảilàmộtnơitốtđểthoáiluivàcóthểđịnhhướnglạinănglượngcủachúngtahaysao?Lậpluậnnàychỉlàmộtphầncủa

câutrảlờichohaicâuhỏicủachúngta.Phầncònlạilà,nhưĐứcThánhPaulđãviết:“Làmviệcđểbạncóthểcómộtcáigìđómàchođi.”(Ephesians4:28).

Hãynghĩvềđiềuđómộtchút.Làmviệcđểbạncóthểcómộtcáigìđóđểmàchođi.Chắcchắnchúngtaphảiđưachochủnợcủachúngta.Nhữngchiphítựápđặtnàycótrợgiúpchúngtatrongviệcđưaracácquyếtđịnhđầutưtốthaykhông?Không.Sốtiềnchúngtatiêuphađểhỗtrợcho“chấtlượngcuộcsống”và“mứcsống”củachúngtachẳnglàmnênchuyệngì,màchỉchelấpđikhảnăngnhậnthứccủachúngtavềýnghĩacủacụmtừ“chấtlượngcuộcsống”.

NhưđãthảoluậntrongChương1,chúngtanênđặtranhữngmụctiêukhôngchỉchocácmụcđíchtiếtkiệmcủachúngta(tứclàchonghỉhưu,choviệchọcđạihọccủaconcái),màcònchocácmụctiêugiúpchúngtađánhgiáthànhcôngcủachúngta.Khinàobạncóđủtiềnđểsốngmộtcuộcsốngthoảimáivàđểgiatăngsựchođi?(Xinlưuýlàtôinói“giatăng”,chứkhôngnói“bắtđầu”.)Việcchođiphảibắtđầutừrấtsớmđểtiềnđồcủabạnvẫnrõràngvàtươngxứngvớigiátrịcủabạn.

Dướiđâylàgợiývềviệcmộtquanđiểmrõràngdựatrêngiátrịsẽtăngcườngkhảnăngđưaracácquyếtđịnhđầutưcóchấtlượngcủabạnnhưthếnào.

Nếu“đủlàkhôngbaogiờđủ”,hoặcnếubạnthựcsựkhôngbiếtcầnbaonhiêutiềnđểsốngđượcởmộtmứcthoảimáihợplý,thìbạncóthểnghiêngsangđầutưvàonhữngcổphiếukhôngchắcchắn,vàmạohiểmtrongmộtnỗlựcnhằmtốiđahóalợinhuậnđầutư.

Nhưbạncóthểthấy,triếtlýcánhâncủabạnđốivớimụcđíchđầutư,cũngnhưchođivềmặttàichính,cóthểảnhhưởngđếnquyếtđịnhđầutưcủabạn.

Cuốnsáchnàykhôngkểvềtôi,nhưngmộtcâuchuyệncủacánhântôicóthểlàmcholuậnđiểmcủatôirõrànghơn.

TrongChương2,khithảoluậnvềviệcthiếtlậpmụctiêu,tôiđãđềcậpđếnviệcsửdụngmộtcuốnsáchtranh-mộtcuốnsáchghilạicáchammuốnvậtchấtđểkhíchlệtôi.Tôikhuyênbạncũngnênlàmnhưvậy.Trongthờigianđócủacuộcđời,thunhậpvàtiếtkiệmđầutưcủa

tôiđãtăngtrưởngđángkểvàtôiđãđạtđược100%nhữngmụctiêuđó.Tôikhôngthểnghĩvềcuốnsáchđómàkhôngcảmthấyngượngbởinónonnớtđếnmứcnào.Cuốnsáchđãcóhiệuquả.

Giátrịtàisảncủatôicứlớndần,lớnhơnnữa.Tôibắtđầuđưaracácquyếtđịnhkinhdoanhvàđầutưmàtôicóthểđãtránhđược.

Tôiđãđượcmờiđầutưvàomộtcôngtymớithànhlậpcónhữnggiátrịđángtincậyvàmộtkếhoạchkinhdoanhtuyệtvời.Nhiệmvụcủacôngtylàgiúpđỡcácnhàthờvàcáctổchứctôngiáokhác,chẳnghạnnhưcáctrườnghọcCơĐốcgiáovàcáccơsởchămsócsứckhoẻ,tiếpcậntốthơnvớicácnguồntàichínhđểhỗtrợhọtrongviệcđápứngmụctiêucủahọ.

Tấtcảmọingườithamgiađềurấtsaymêvớisứmạngcủacôngty.Chúngtôicảmthấychúngtôiđược“kêugọi”đếnvớicơhội“xâydựngTổquốc”này.Doanhnghiệpsẽcógiátrịđốivớicáctổchứcphilợinhuận,đồngthờicáccổđôngcủachúngtôicũngsẽnhậnracómộtsựgiatăngvữngchắcvềtàichính.

Vớikiếnthứcnềnrộnglớnvềtàichínhvàđầutư,tôiđượcbầulàmGiámđốcđiềuhành.Bâygiờ,bạnhãyhọchỏitừphầntiếptheonàycủacâuchuyệnnhé:QuáphấnkhíchvềkhíacạnhgiátrịcủaliêndoanhnàyvàvềsốtiềnđượcHộiđồngquảntrịđềnghịđểxâydựngcôngty,đếnnỗitôiđãquênmấtđộnglựcbanđầu.Vâng,tôirấtmuốngiúpđỡcácnhàthờvàtrườnghọc,nhưngmộtđámmâyđenđãkéođếnkhitôiđanghìnhdungvềcuốnsáchtranh“mới”cóchứanhữngcơhộicủatôi.

Kếhoạchkinhdoanhcủacôngtyrấtchắcchắn,độingũcácnhàchuyênnghiệptôiđãlậpnênthậttuyệtvời,vàchúngtôiđãlôikéođượcmộtsốngânhàngvànhàđầutưlớnnhấttrênthếgiớithamgia.Aitìmhiểuvềliêndoanhcũngthấyrấtphấnkhích.

Ngàyramắtcủachúngtôiđãđến,ngàymàchúngtôikýkếtcáchợpđồngcầnthiếttạorahàngtrămtriệuđôlavớicácmứctíndụngmàchúngtôicóthểápdụnglầnlượtchocácnhàthờ,trườnghọcvay,vàcứnhưvậy.ĐócũnglàngàythếgiớinàybiếtđếncuộckhủnghoảngchovaythếchấpsắpxảyraởHoaKỳvàởchâuÂu.Chínhcáingàyấy!Buổisángbắtđầuthậttuyệt,sauđótụtdốcrấtnhanhchóng.

Chẳngcầnphảinói,vìcôngtynàysẽlàdoanhnghiệpđivay,nênmặcdùchúngtôisẽchocácnhàthờvàcáctrườnghọcvaynhưngcôngtychúngtôiđãhoàntoànphảiđóngcửatrướckhichúngtôicóđượcgiaodịchđầutiên.Khôngphảilàchúngtôikhôngcókháchhàngđangxếphàngởcửa,màbởivìchúngtôiđãbuộcphảiđóngcửa.Vấnđềlà,cácngânhàngMỹvàchâuÂuđãcắtmấtconđườngtiếpcậnnguồnvốncủachúngtôi.

Tạisaotôilạikểvớibạnđiềunàynhỉ?

Tôiđãđầutưhơn1,5triệuđôlatiềnriêngcủatôivàocôngtynàyvàbịmấtsạchsànhsanh.Tôisẽngừngmộtphútđểbạncóthểhiểuđượcđiềunày.Hơn1,5triệuđôlatiềncủariêngtôiđãbiếnmất.Nhưbạncóthểmườngtượng,bàvợthânyêucủatôikhôngthểvuimừngvìchuyệnnày.

MỘTCUỐNSÁCHTRANHMỎNGHƠNNHƯNGRỘNGHƠN

Đâymớilàphầnquantrọngcủacâuchuyện:Tôiđãthiếtkếlại“cuốnsáchtranh”vềmụctiêucủamình.Việcmấttấtcảsốtiềnđóbuộctôiphảibántấtcảcácthứtôicóđượctrướcđây.Ngôinhàđượcthiếtkếtheoýriêngphảirađi.ChiếcMercedescũngrađi.Thẻthànhviêncáicâulạcbộ“chơingông”kiarađi.Cácchuyếndulịchvòngquanhthếgiớibiếnmất.Tấtcảđềubiếnmất.Tấtcảlàvìtôiđãtậptrungvàoviệclàmgiàu“dễdàng”.

Cuốnsáchtranhmớicủatôimỏnghơnnhiềusovớicuốnđầutiên,nhưngnócósứcmạnhhơnnhiều.Lầnnày,tôimuốnnhìnthấytôicóthểchođibaonhiêutiền.Cứcholà,vợchồngtôivàtôimuốnđượcantoànkhinghỉhưucũngnhưgiúpcontraicủachúngtôiđứngvữngtrênmặtđấtkhinóbắtđầucuộcsốngtrưởngthành,nhưngtấtcảlàvì:chúngtôimuốnchochínhbảnthânmình.

Bạntinhaykhôngthìtùy,nhưngchúngtôiđangsốnghạnhphúchơnbaogiờhết.Tôikhôngnóirằngđóinghèolàmụctiêu,mànóirằngbạncầncóquanđiểmthẳngthắnkhicânnhắcđểsửdụngtiềnbạccủabạntheocáchnàolàtốtnhất.Quanđiểmcủatôi,khiđãtrở

Khôngcógìnguyhiểmhơnviệcbịsựthịnhvượnglàmmờmắt.

nênchínchắn,làtấtcảnhữngthứcánhânconngườicóthểtíchlũyđượcthựcsựlàvôgiátrị.Tuynhiên,nhìnthấynụcườitrênkhuônmặtcủamộtngườihaymộtgiáođoàn,nhữngngườichỉcốgắngđểtồntạivàphụngsựtrongthếgiớinày,làmụcđíchđầutưlớnnhấtmàtôicóthểđãtừngđặtra.

Việcchođikhôngmớimẻgìđốivớitôi.Tôiđãluônluôncốgắngđểhàophóng.Thànhthậtmànói,tôiđãchođirấtnhiều,nhưngchỉkhitôiđãsốngmộtcuộcsốnghoàntoànxahoa.Tôiđãcóthểchođinhiềuhơnbaonhiêunữanếuđãkhôngquáthamlamvớisựthoảimáicủariêngmình?

Tôihyvọngbạnhiểuđượcsứcmạnhcủasựchuyểnđổinày.Khôngphảitôicốgắnggièmphacáctiêuchuẩnvềtíchlũyvàmứcđộhàophóngcủabạn,chỉđơngiảnlàtôichiasẻnhữnggìtôiđãnhậnralàsựthật.

Ngườithầycủachúngta,vuaSolomonđãdạychúngtađiềunàytừlâukhiôngviết,“Suốtngày,nó[ngườitham]khaokhátcónhiềuhơnnữa,cònngườichínhtrựcchođimàkhôngdodự.”(Cáchngôn21:26).Ôngcũngđãdạy:“Mộtngườichođithoảimái,nhưngcáilợithuđượcthậmchícònlớnhơn;cònngườikiacứthuvềmộtcáchtháiquá,nhưngdầndầntrởnênnghèođói.Mộtngườihàophóngsẽtrởnêngiàucó;anhtađãlàmvuilòngnhữngngườikhácnênsẽđượcvuilòng”(Cáchngôn11:24-25).

CóphảiChúalàmchodoanhnghiệpmớicủachúngtôithấtbại?Tôicũngkhôngbiếtnữa.Tuynhiên,chodùChúacólàmthếhaykhông,hàngngàytôivẫncảmơnNgườivìcácbàihọcmàtôiđãdầndầnhọcđược,vàhạnhphúcmàtôiđãtrảinghiệm.Cóphảitôiđanghyvọng“thuđượcthậmchícònnhiềuhơn”bằngcáchchođithoảimáivàđiềuchỉnhlạitrọngtâmcủatôikhông?Hoàntoànkhông!TôichỉmuốnphụngsựconcáicủaNgười,chứkhôngphảiphụngsựmongmuốncủariêngtôi,đểđượcbấtkỳmónquànàomàNgườiđãchọnchotôi.Sựtựdomớiđượcpháthiệnnàymangtínhgiảiphóngđếnkhôngngờ.

Tôiđangtìmkiếmmộtloạigiàucókhác,loạigiàucóđếntừviệclàmmộtđiềugìđóchongườikhác.Lờitrích

-JOHNCALVIN,nhàthầnhọcvànhàcảicách

ngườiPháp

Mộtngườiítnhấtđãbắtđầukhámpháraýnghĩacủacuộcsốngconngườikhianhtatrồngnhữngcáicâyđểlấybóngmáttrongkhibiếtrấtrõlàmìnhkhôngbaogiờngồidướinhữngcáicâyđó.-D.ELTONTRUEBLOOD,

tácgia,nhàgiáodục,triếtgiavànhàthầnhọcngườiMỹ

dẫncủaTruebloodvanglêntrongtâmtrítôi.

Đểtrồngcâylấybóngmátmàtôibiếttôisẽkhôngbaogiờnúpdướicáibóngđóthìmớilàcaothượng.Truebloodnóichochúngtabiếtrằng,thậtgiátrịkhilàmmộtviệcgìđóđểgiúpnhữngngườikhác,ngaycảkhinókhôngmanglạilợiíchtrựctiếpchochúngta.

Tôiđãđượcnghe“cácchuyêngia”vềtàichínhtưvấnchokháchhàngcủahọ

đừngchođitrướckhiđãtíchlũyđượcvàđạtđượcmọiướcmuốncủamình.“Hãychămsócbảnthânmìnhtrước,”vịcốvấnnói.“Hãyđảmbảođạtđượckếhoạchvềhưucủabạn,trảtiềnchoconcáibạnhọchành,vàđầutưtiềncủabạnđểđidulịchkhắpthếgiớivàănchơithỏathíchđểbùđắplạibạnđãphảilàmviệcvấtvả.”

Điềumàvịcốvấnkhôngnhậnthứcđượclà,ôngtađangtướcđicủakháchhàngmộttrongnhữngmónquàlớnnhấtmàhọcóthểsẽđượcChúabantặng.Ngoàira,vịcốvấnđanglừadốikháchhàngcủamìnhvềnhậnthứcsâusắcquýbáuđốivớiviệcthiếtlậpmụctiêuvàquảnlýđầutưtàichính.

TrênmộttrangwebđượcgọilàChotặnghàophóng(www.generousgiving.com),mộttácgiảgiấutênđãlàmmộtviệctốtlàtómtắtchủđềcủachươngnày.

Vềcơbản,tácgiảnóivớichúngtarằng,ChúamuốnchúngtathamgiavàoviệcchotặngnhưmộthànhđộngđáplạimónquàmàNgườiđãbantặngchochúngta.Vìvậy,bổnphậncủachúngtalàbổnphậnđốivớiChúachứkhôngphảivớingườinàokhác.Khôngaikhácđãchochúngtanhữnggìchúngtađangcó,ngoàiChúa,vàchắcchắnchúngtasẽphảibáocáovớiNgườikhichúngtatrởvềbêncạnhChúa.TrongKinhThánhcórấtnhiềucâuthơdẫnđườngchochúngtakhinóiđếnviệcchođi.Cóthểlà,nhiềulầnchúngtađãchođivìlý

dotàichínhmàsẽmanglạilợiíchchochúngtatheomộtcáchnàođó;thếnhưng,đóphảilàmộtmốiquantâmthứhaichứkhôngphảilàđộnglựcchínhcủacácmónquàcủachúngta.Nhữngmónquàcủachúngtanênlàmộtsựđềnđápđểtỏlòngbiếtơn.Tácgiảviết:

ChúngtađừngbaogiờtắtđihoàntoàncáivòinướccủasựhàophóngcócảmhứngxuấtpháttừhồngâncủaChúa(vìmụcđíchthuếmáhoặcđểđảmbảochochúngtacóthểđápứngcácmụctiêutàichínhnhấtđịnhvìsựthoảimáivàantoàncủachúngta).VìChúacóthểđápứngmọinhucầucủachúngta,vàngườiđặcbiệthàilòngkhilàmnhưvậynếuconcáicủaNgườitìmkiếmtrướctiêntrongvươngquốccủaNgườisựgiàucómàNgườiđãtintưởngbanchohọ(xemLuke12:15-34)2.Nếumộtcốvấntàichínhnóikhácđi,thìđôikhi,cáchxửsựphùhợplàlịchsựtừchốilờikhuyêncủangườicốvấntàichínhđó.

Tôisẽcònđisâuhơn.Tôikhuyếnnghịbạnnênlàmviệcvớimộtvịcốvấntàichínhđểhiểurằngcòncónhiềuthứtrênđờichứkhôngchỉcótiềnbạc.Trongcuốnsáchđầutiêncủatôi,VạchtrầnthủđoạnđầucơkíchgiáởPhốWall,tôiđãdànhnhiềuthờigianđểthảoluậnvềcáchthứcđểtìmđượcmộtcốvấnđầutưcóphẩmchấttốt.

Códễchođihơnkhibạnđãxâydựngđượcmộtdanhmụcđầutưlớnkhông?Câutrảlờilà:Có.Códễdànghơnkhibạncórấtnhiềutiềntrongtàikhoảnngânhàngcủabạnkhông?Có.Điềuđócónghĩalà,bạnnênchờchođếnkhibạncóđượcmộtbiệnphápnàođóđểđượcthoảimáivềtàichínhsao?Tấtnhiênlàkhôngrồi.

Bạnđangởđâutrongphạmviantoànvềtàichínhcũngkhôngthànhvấnđề,bạnnênchođiđểcóthểhiểuđượcnhữnglợiíchcủaviệcchiasẻvàhiểuđược,thôngquanhữngbàihọcchỉcóthểhọcđượcbằngcáchđặcbiệtnhưthế,điềunàysẽgiúpbạntrởthànhngườichămsóctiềnbạccủabạntốthơnnhưthếnào.

Khôngphảilàbấtthườngkhimộtngườigiàuchinhữngkhoảntiềnlớnchonhữngnhucầuđặcbiệt.JoanB.Kroc,ngườivợcủanhàsánglậpMcDonaldđãquácố,RayKroc,đãchi200triệuđôlachoĐàiphátthanhcôngcộngquốcgia,nhàđầutưWarrenBuffettđãđónggóp37tỷđôlachoQuỹBillvàMelindaGates,mộttổchứchỗtrợxoábỏbệnhsốtrétvàbệnhmùdousánchỉ.

AndrewCarnegie,nhàcôngnghiệpnổitiếngthếkỷthứXIX,đãchođihơn350triệuđôlatrongcuộcđờicủamình.Sốtiềnđóngàynaytrịgiáđến4tỷđôla.Tiềnbạcđãgiúpxâydựngnêncáctrườngđạihọc,thưviện,vànhiềuthứkhácnữa.Ôngviết,“Vượtlêntrênsốtiềnkhócóthểkiếmđượcnày[50.000đôla,mộtsốtiềnrấtlớnvàocuốinhữngnăm1800],đừngnỗlựcđểgiatăngtàisản,màhãysửdụngsốtiềnlãihàngnămchocácmụcđíchtừthiện.”

Tôichođimộtsốtiềnlớn(tấtcảđềuchỉlàtươngđối),nhưngtôikhôngbaogiờthấybịtổnthươngkhichođi.Nhìnkỹlạithì,cónhữngmónquàcóthểlớnvềsốtiền,nhưnglạinhỏvềsựhysinh.Điềuđócónghĩalàcóthểcómộtmónquàvôgiátrịhaysao?Chắcchắnnókhôngvôgiátrịhoặcvônghĩađốivớingườinhận,nhưngnókhôngbaogiờdạychotôinhữngbàihọcmàchỉcósựhysinhmớicóthểdạy.

Bạnthấyđấy,sựchođimangtínhhysinh,loạichođicóthểtruyềndạy,nuôidưỡngvàchúcphúcchânthành,khôngbaogiờởtrongphạmvịhoạtđộngcủatôivìtầmnhìncủatôiđãđặtvàoviệcđạtđượcnhiềutiềnhơnnữa.Tôisẽnóimộtđiềugìđó,vídụnhư“Tôiđãchođinhiềunhấtrồi,thếvẫnchưađủsao?”Nhưtôiđãnói,bấtcứcáigìchođiđềuđượcngườinhậnđánhgiácao,vậythìcớsaonhữngngườichokémgiàucóhơnlạiphảibỏlỡnhữnglợiíchkhácthườngcủaviệcchiasẻcơchứ?

Tôibiếtđiềunàyhơikhónghe,nhưngtôitrìnhbàyvớicácbạnchỉvìnhữngýđịnhchânthành.Nhưbạnthấyđấy,tôithựcsựmuốnbạnbiếtbạncóthểcảmthấymìnhtốtnhưthếnào,vàcóthểlàmbạntrởthànhngườiquảnlýtốthơntàichínhcủachínhbạnrasao.

Dướiđâylàmộtvàisuynghĩcóthểgiúpbạnhiểurõkháiniệmnày.

Mộtlầnnữa,tôilạitríchdẫntừThánhPaul:“Mỗingườinênchođinhữnggìmìnhđãquyếtđịnhtrongtráitimcủamìnhlàsẽchođi,khôngphảimiễncưỡnghoặcbịépbuộc,vìChúayêuthươngngườibiếtchođimộtcáchvôtư”(2Corinthians09:07)3.

NhàvăntuyệtvờingườiAnh,C.S.Lewisđãđềxuấtnhưsau,coinhưlàmộtquytắcchungđểxácđịnhcầnchođibaonhiêu:Nếunókhônggâytổnhại,thậmchíchỉmộtchút,thìcólẽlàchưađủ.Ông

VUIMỘTTÍ

Chẳngphảilàtộilỗikhitanghèohèn-nhưngthậtquábấttiện.

-MARKTWAIN,tácgia

viết:

Tôikhôngtincóaiđócóthểtrảlờiđượccâuhỏi:Chúngtaphảichođibaonhiêu.Tôierằng,quytắcantoànduynhấtlàchođinhiềuhơnchỗdưthừa.Nóicáchkhác,nếusốtiềnchúngtachichosựtiệnnghi,xahoa,nhữngthúvui,v.v...tăngđếnmứctiêuchuẩnphổbiếntrongsốnhữngngườicóthunhậptươngđươngnhưchúngta,thìchúngtacóthểđãchođiquáít.Nếucáckhoảntiềntừthiệncủachúngtahoàntoànkhôngảnhhưởnghoặccảntrởchúngta,tôisẽnóirằngchúngquánhỏbé.Cầnphảicónhữngviệcchúngtasẽthíchlàmvànhữngviệcchúngtakhôngthểlàmđượcvìcácchiphíchocôngviệctừthiệncủachúngtakhôngchophép.

Xinbạnhãynhớrằng,ýđịnhcủatôilàgiúpbạnhọchỏiđểtrởthànhmộtnhàđầutưtốthơn.Cómộtsốbàihọckhóhọchơnmộtsốbàihọckhác,nhưngtôiđảmbảovớibạn,nhữnglợiíchcủanólớnhơnnhiềusovớibấtkỳcốgắngnàomàchúngtaphảibỏra.

Hãytựhỏimình

1.Mìnhđãcómộtýtưởngvềthếnàolàđủchưa?

2.Lầncuốicùngmìnhđãgiúpđỡmộtngườinàođómàkhôngnghĩđếnviệcngườiđóhoàntrảsốtiềnhoặcmangơnmìnhlàkhinàonhỉ?

3.Mìnhcóthểvừatằntiệnđượclạivừacóthểchođikhông?(Câutrảlờilàcó.)

4.Ngườigiàuchođivìhọcóthểchođihayvìhọquantâmđếnngườikhác?

Nhữngviệccầnlàmmộtcáchkhônngoan

1.Chiasẻthờigian,côngsứcvàtiềnbạccủabạnchonhữngngườikhácmanglạimộtsựgiàucóvềtìnhcảmkéodàisuốtcảcuộcđời.

2.Mọingườiđềucầnđượcgiúpđỡ.Hãygiúpđỡngườikháckhibạnmuốnđượcgiúpđỡ.

3.Mộttìnhtrạngtàichínhlànhmạnhvàhùnghậulàphươngtiệnđểđạtđượcnhữngmụcđíchcaohơn.Đừngquênnhữnglýtưởngtuyệtvờitrongcuộcsống.

4.Bạncóthểtạonênsựthayđổitrongcuộcsốngcủanhữngngườikhác.Tạisaolạikhônglàmnhưvậy?

5.Tiềnbạckhôngphảilànguồngốccủacáiác,nhưngtìnhyêudànhchotiềnbạccóthểlànguồngốccủacáiác.Hãytìmracáchthứcđểchiasẻmộtchútnhữnggìbạncó.

LỜIKHUYÊNCỦANGƯỜIXƯA

MATTHEW25:40-“ĐứcVuasẽtrảlời,‘Tanóichongươibiếtsựthật,bấtkểviệcgìngươiđãlàm,ítnhấtlàchomộtngườitrongsốnhữnghuynhđệcủata,thìcũngchínhlàlàmchotavậy’.”

EPHESIANS4:28-Ngườiđangăncắpphảithôiăncắpvàcầnphảilàmviệc,làmmộtviệcgìđóhữuíchbằngđôibàntaycủamình,đểcóthểcómộtcáigìđómàchiasẻvớinhữngngườicầnđượcgiúpđỡ.

CÁCHNGÔN11:24-Mộtngườichođithoảimáithìthậmchísẽnhậnđượcnhiềuhơn;ngườicứbobomộtcáchtháiquásẽdầndầnnghèođi.Ngườihàophóngsẽgiàucó;anhtabiếtlàmchongườikhácvuilòngnênmìnhcũngđượcvuilòng.

CÁCHNGÔN21:16-Suốtngày,[ngườita]thèmkhátcónhiềuhơnnữa,nhưngngườichínhtrựcchođimà

khôngdèdặt.

2CORINTHIANS9:7-Mỗimộtngườiđềunênchođinhữnggìmàtrongthâmtâmngườiđóđãquyếtđịnhchođi,khôngmiễncưỡnghoặcbịépbuộc,vìChúaluônyêuthươngnhữngngườichođimộtcáchvôtư.

VI.GIÀUCÓTHỰCSỰTừtrướcđếngiờ,chưabaogiờAbidanđượcđixengựa,vìvậy

cậucảmthấytrảinghiệmnàythậtphấnkhích.Khôngchỉchưabaogiờđượcđixengựa,màtrongđờicậucònrấtítđượcnhìnthấyxengựa.Chacậuđãgiảithíchrằng,xengựathườngthíchhợphơnvớiviệcđilạitrênđấtbằngchứkhôngthíchhợpvớiđịahìnhđồinúixungquanhJerusalem.Tuynhiên,aicũngbiếtrằngvuaSolomoncó1.400chiếcxengựanhưthế,vàcóđủngựađểkéonhữngcỗxeđó.Nhiềungườitrongthànhphốcũngđangđóngxengựa.

SựchuyểnđộngcủacỗxekhiếnAbidancảmthấynhưthểcậuđangbaylàlàtrênmặtđất.Ngườiđánhxeđiềukhiểnnhữngconngựađichầmchậmquacácđườngphố,lưutâmđểkhỏiđụngvàongườiđangđibộhoặccưỡilừa.Tuynhiên,cậucũngcảmthấyhìnhnhưmìnhđangđinhanhhơntrướcđâyrấtnhiều.

CácchitiếtcủachiếcxengựanóichoAbidanbiếtrằngnóđượcmangvềtừAiCập,vàcậuchorằngnhữngconngựacũngtừđóđếnđây.Cậuvẫytaychàonhữngngườitrênđườngphốvàcảmthấycómộtchúttựhàokhiđượclàtâmđiểmcủasựchúýtrongkhuphốcủamình.Khoảngmộtchụcđứatrẻconchạytheohọ.Cậuhiểuđượcsựphấnkhíchcủachúng.

Ngườiđánhxengựalàmộtngườiđànôngcao,gầy,cóvẻmặtnghiêmnghị.Anhtaluônnhìnvềphíatrước,thỉnhthoảnglạilalên,“Tránhđườngnào.Tránhđườngnào!”

“Chúngtasẽđiđâuạ?”Abidanhỏi.

“Rồicậusẽthấy.”

Abidanmỉmcười.Cậuđãdầnquenvớinhữngngườihầuluônkíntiếngcủanhàvua.

“Chúngtasẽđixaphảikhôngạ?Cháuhyvọngnhưvậy.”

“Khôngxađâu.”

Abidanđãthôikhôngđặtcâuhỏivớingườiđánhxevàtựchophépmìnhtậnhưởngtừnggiâyphútđangtrôiqua.Trờiquangmây,nhưngkhóibốclêntừcácbếplửalàmkhôngkhínhuốmmàulam,mùibánhmìnướngvàcácloạithứcănkhácđangbốclên.

Họđitừkhuphíanamcủathànhphốvềhướngbắc,phíacócungđiệncủanhàvua.AbidanđoánrằngvuaSolomonđãmởlòngnhânáibằngcáchchoxengựađóncậuđểcậukhỏiphảiđibộquacáithànhphốnhỏnhưnhữnglầntrước.Giảđịnhđóđãnhạtnhòađikhingườiđánhxeđiềukhiểnnhữngconngựatừđườngchínhđivàomộtconphốnhỏ.ỞđâycónhữngngôinhàchỉlớnhơnngôinhàmộttầngmàcáigiađìnhnămngườicủaAbidanđangsốngmộtchút.

Chiếcxengựadừnglạitrướcmộtngôinhàtrôngcóvẻđơngiản,cósântrướcđiểnhình.“ĐứcVuađangchờcậuởtrongđó.”

Abidankhôngnhúcnhích.“ĐứcVuacủachúngtađangởtrongcănnhàđósao?”

“Đúngrồi.Đừngđểnhàvuaphảichờđợi.”

Abidanbướcxuốngxe,vàchiếcxengựachạyđi.Ngaygiữasâncóhaingườiđànônglựclưỡngđangđứng,mỗingườiđeomộtthanhkiếmởbênsườn.Quâncấmvệ,Abidanđoán.

Cậumởcáicổngđơnsơgiữabứctườngvàbướcvàotrongsân.Cậubướcvàibướcvềphíangườiđànônggầnnhất.“TôilàAbidan,contraicủaZerah.TôiđếnđểgặpĐứcVua.”Giọngcậurunrunkhiđứngtrongcáibóngcaolớncủangườiđànôngnày.

“Ởtrongkia,”ngườivệsĩnói,chỉtayvàocánhcửacủangôinhà.Abidanhítmộthơithậtsâuvàbắtđầuđivềphíacáicửađangmở,khôngnghingờgìlàđểđóncơngióbuổisáng.Cậubướcquangưỡngcửa.NhưhầuhếtmọinhàởJerusalem,bêntrongnhàđượcchiathànhnhiềukhuvực:mộtchỗđểngủ,mộtchỗđểnấuăn,vàmộtchỗđểngồi.VuaSolomonngồiởmộtcáibàndài,nhẵnthín,cánhtayphảichốnglênmặtbàn,taytráiđanglấythứcăntừnhữngcáibát.Mộtônggiàcóvẻmặtbuồnbuồnvàmáitócbạctrắngđangngồitrênchiếcghếbăngđốidiệnvớinhàvua.Abidanđoánôngtalàchủnhà.

Solomonnhìnlên.“Abidanà,tathấyconđãđếnđâyantoàn.Conđãtậnhưởngcuộchànhtrìnhđếnđâytốtchứ?”

“Vâng,thưaĐứcVuavạntuế.CảmơnNgườiđãbanchoconđặcânđượcđixengựa.”

“Hoàntoànkhôngphảithếđâu,Abidan.Nódễdànghơnsovớiviệcpháiđimộtngườiđưatincùngvớinhữnghướngdẫn.Vảlại,mộtthanhniêntrẻnhưconvẫnthíchnhữngthứnhưvậy.”

“Conhyvọngrằngmộtngàynàođóconcóthểsởhữumộtchiếcxengựađẹpnhưvậy.”

Solomonnghiêngđầu.“Conư?”Nhàvuanhìnônggiàvànhướngmày.Ôngcụmỉmcườinhưngkhôngnóigì.“Nào,bâygiờthìđếnđâyngồivớichúngta.Nemuelđãchuẩnbịbữaănchochúngtađấy.”

Abidanđiđếnchỗcómộtchiếcghếkhácvàngồixuống.Cómộtbátquảchàlà,cákhôvàvàiổbánhmìđặttrênbàn.NemuelđứnglênvàrótnướcđãphavớirượuvàocốccủaAbidan.Abidancảmơnông.

“ĐâylàcậubémàĐứcVuađãkểvớithầnphảikhôngạ?”Nemuelnói.“Trôngcậutacóvẻthôngminhđấy.”

Solomoncườito.“Trôngcậutacóvẻbốirối.”QuaysangAbidan,nhàvuanói,“Concóbốirốikhông,contrai?”

“Cóạ,thưaĐứcVua.ConđoánrằngconsẽđượcđưađếncungđiệncủaNgười.”

“Dùlàvuathìcũngthỉnhthoảngphảirakhỏicungđiệncủamìnhchứ.Tamuốnđếnthămmộtngườibạncủatatrongcungđiệncủaôngấy.”

Abidancốnhịncười.Chắcchắnlàngôinhànàylớnhơnnhàcủacậu,vàcậucóthểthấyrằngnócómộtsốđồđạctốt,nhưngnókhôngthểlàcungđiệnđược.

“Tarấtvinhdựđượcđếnđây.”

“ĐứcVuathậtlàlịchsự.”Nemuelnóicùngvớimộtnụcười.Abidancóthểthấyrằnghàmrăngcủaôngcụđãbịrụngvàichiếc.Khôngphảichuyệnlạđốivớimộtngườiởđộtuổiông.

“Khicòntrẻ,NemuelđãphụcvụtrongtriềuđìnhcủachatavàđãtưvấnchoNgườirấttốt.Tabiếtôngkhitrạctuổicon,Abidanạ.Chúngtatrởthànhnhữngngườibạn.Saukhitalênngôi,ôngđãphụcvụtatrongnhiềunăm.”

“NhưngbâygiờôngkhôngcònphụcvụNgườinữaạ?”Abidanhỏi.

“Ôngđãvềnghỉhưurồi.Tathườngđếnđểtròchuyệnvàxinlờikhuyêncủaông.”

Abidanlấymộtquảchàlàvàcắnmộtmiếng.CậungắmnhìnNemuelmộtlúc,sauđóngắmnhàvua.CậuđãtrảiquanhiềubàihọcvớinhàvuanênbiếtĐứcVuathườngbắtđầubàihọctrướckhiAbidannhậnranó.

“Đượcphụcvụnhàvualàmộtvinhdự,”Abidannói.

“Đúngthế.Tôitựhàovềcôngviệcmàtôiđãlàm.”

CuộctròchuyệnchuyểnsanghồiứccủaNemuelvềĐứcVuaChacủaSolomon,vuaDavid,vànhữngtìnhtiếtbaoquanhĐứcVuaCha.Abidannóirấtít,chờđếnthờiđiểmkhinhàvuaquaysangcậuvàđặtmộtsốcâuhỏi.Thờigiantrôiqua,vàcuốicùngSolomonđãđứngdậychuẩnbịravề.Abidantheonhàvuarakhỏinhà,vẫncònbốirốilàtạisaocậuđãđượcmờingồicùngbànvớihọ.

“Chúngtahãyđibộvềcung,”Solomonnói.

“Đibộạ?”

“Tathíchđibộ,vàconvẫncòntrẻ,vìvậychẳngcógìmàconphảicăngthẳng.”

“Vâng,thưaĐứcVua.Tấtnhiênrồiạ.”

Khihọđãrakhỏisânvàđivềhướngbắc,haingườivệsĩtrong

sânđisauhọmộtkhoảngngắn.Haingườivệsĩkhác,nhữngngườiAbidanđãkhôngnhìnthấykhicậuđến,điphíatrướccáchhọmươibước.Ngườiđánhxevàchiếcxengựađisaucùng.

“ConcảmthấythếnàokhicùngănmộtbữavớimộttrongnhữngngườigiàunhấtởJerusalemnày?”Solomonchắptaysaulưng,vàcúiđầuxuốngmộtchútnhưmộtngườiđangsuynghĩrấtsâu.

“ConcoitrọngmỗiphútconđượcbanđặcânởbênNgườiạ.”

Solomonlắcđầu.“Takhôngđềcậpđếnmình.”

TâmtríAbidanbốirối.“Conxinlỗi,thưaĐứcVua,nhưngconkhônghiểu.ĐứcVuađangnóivềaiạ?’’

“TấtnhiênlàNemuel.Chỉcóbachúngtangồicùngmộtbàn,Abidanạ.”

“Conbiết...Conchỉmuốnnói...Nemuelcóphảilàmộtngườigiàucóấyạ?”

“Mộttrongnhữnggiàucónhấtmàcontừngđượcgặp.”SolomondừnglờivàngắmnghíaAbidan.“Trôngconcóvẻlúngtúngnhỉ.”

“Vâng,thưaĐứcVua.Conmuốnnóilà,ngôinhàcủaôngấyrấtđẹp,nhưngkhôngphảilàloạinhàmàngườigiàucóthườngxâychomình.Nóchỉhơilớnhơnnhàcủachacon,vànhàconkhôngphảilànhàgiàucó.”

“Contínhsựgiàucóbằngkíchthướcngôinhàcủamộtngườisao?”

Abidancảmthấynhưthểcậuvừabướcvàomộtcondốctrơntrượt.“Không,thưaĐứcVua.”

“Thếthìnhậnbiếtmộtngườigiàucóbằngcáchnào?”

Abidancốgắngbướcthậtcẩnthậnvàchầmchậmtrongkhisuynghĩđểtrảlời.

Solomonnhắccậu.“Abidanạ,đôikhicáchtốtnhấtlànóimộtcáchtrungthựchơnthayvìtìmkiếmmộtcâutrảlờimàconnghĩlàtamuốnnghe.”

“Vâng,thưaĐứcVua.Ngườigiàucómặcquầnáođẹp,cónhàto,sởhữunhữngthứmàđasốchúngtakhôngthểcóđược.”

“Đúnglàcónhiềungườinhưconnói,nhưngNemuelrấtgiàucó,nhưngôngkhôngsửdụngsựgiàucócủamìnhđểxâynhàtovàsắmquầnáođắttiền.”

“Tạisaovậy,thưaĐứcVua?Nếuôngấycóđủkhảnănglàmnhữngđiềunày,tạisaoôngấylạikhônglàmạ?”

Solomonngẩngđầulên,hítmộthơithậtsâu,sauđónói,“Mộtngườigiảvờlàgiàucónhưngchẳngcógì,ngườikhácgiảvờnghèonhưnglạicórấtnhiềucủacải”[Cáchngôn13:07].Nhàvuakhôngnóithêmgìnữa.Ôngthấykhôngcầnnói.Abidanđãđượcdắtvàoconđườnggiảngdạynhưtrướcđây.

Nhưmọikhi,Abidanđọclạinhữnglờinàynhiềulần,vàcốgắngghinhớ.“Nemuelgiảvờlàngườinghèonhưngrấtgiàucóư?”

“Gầnđúng,Abidanạ.Nhưconbiết,nhàcủaôngấytohơnnhàcon.Ôngấysốngởmộttrongnhữngkhutốtnhấtcủathànhphố,gầncácđềnthờvàcáccôngtrìnhcôngcộng.Ôngấycóđủkhảnăngđểlàmnhiềuđiềukhácnữa,nhưngôngấychọnlốisốngnhưconđãthấy.”

“ThưaĐứcVua,concóthểhỏimộtcâukhôngạ?”

“Cứhỏiđi.”

“NếuôngbạncủaNgườigiàucó,nhưnglàmviệctrongtriềuđìnhcủachaNgười,thìôngấylàmthếnàomàtrởnêngiàucóđượcạ?Ôngấycóđượcthừahưởngtừchaôngkhông?”

“Không,vàtasẽgiúpconbớtrắcrốikhiphảihỏinhiềunhé.Tađãkhôngđemđếnchoôngấysựgiàucó.”

“Conkhônghiểu,thưaĐứcVua.”

“Rấtítngườihiểu,Abidanạ.Nemuelđãdànhcảđờiđểquảnlýtiềnbạccủamình.Ôngấycóđủkhảnănglàmmộtngôinhàđắttiềnhơnnhưngngôinhàcủaôngấyđãđápứngđủcácnhucầucủamìnhvàgiađìnhmìnhrồi.Ôngấycóthểmuađượccácloạithựcphẩmtốtnhất,nhưngănuốngđơngiảnvẫngiúpôngấybéokhỏe.Sốtiềnmàôngấykhôngdùngđến,ôngấytiếtkiệmđểdùngchotươnglaicủamình.Abidan,concóbiếtnhiềungườitrạctuổiNemuelsốngnhưôngấykhông?”

Abidanlụclọitrongtrínhớcủamình.“Khôngạ,thưaĐứcVua.Hầuhếtmọingườiđềulàmviệcchođếnlúcchếthoặckhôngthểlàmviệcđượcnữa.Nếuhọkhôngthểlàmviệc,thìgiađìnhhọhỗtrợhọ.”

“Nemuelkhônglàmviệcnữavàôngấytựchămsócmìnhvàvợôngấy.Ôngấycóthểlàmđượcđiềunàyvìôngấynghĩrằng,tốthơnlàchỉchitiêunhữnggìcầnchitiêu,chứkhôngtiêuchonhữnggìmàôngấycóthểchitiêu.Concóhiểukhôngvậy?”

“Conđangcốgắngđểhiểu,thưaĐứcVua.Nemuelsốngmộtcuộcsốngthoảimáivìôngấyđãkhôngbấtcẩnvớitiềnbạccủamình.Ôngấynghĩđếntươnglai,chứkhôngphảithờiđiểmhiệntạinày.”

“Conđãnóiđúngrồiđấy,Abidan.Bâygiờ,bàihọcđốivớiconlàgì?”

“Conphảichitiềnchothứconcần,chứkhôngphảichonhữngthứconmuốn.Trảiquathờigian,consẽtíchlũyđủsốtiềntiếtkiệmđủdùngchonhucầutrongtươnglai.”

“Chínhxác.”

“Nhưng,thưaĐứcVua...”Abidankhôngdámhỏi.

“Takhôngnghethấycảcâuconnói.”

“Cógìđâuạ,thưaĐứcVua.Câuhỏicủaconthậtkhiếmnhã.”

“Conmuốnbiếttạisao,nếulờinóicủatalàkhônngoan,talạisốngtrongmộtcungđiệnlớnvàmặcnhữngquầnáođẹpnhưthếnày,vàcórấtnhiềungườihầukẻhạ,vàsốngtrongsựxaxỉ.Cóphải

đólàcâuhỏicủaconkhông?”

Abidancúiđầu.“Vângạ,thưaĐứcVua.”

“Córấtnhiềulýdo.Trướctiên,sựgiàucócủatađãpháttriểnrấtnhanhđếnnỗitakhôngthểsửdụngtấtcả.Nósẽđượctruyềnlạichongườithừakếcủatavàvươngquốcnàysaukhitachếtđi.Thứhai,talàvuacủađấtnướcnày.ẢnhhưởngcủatatrảidàitừAiCậpởphíanamđếnsôngEuphratesrộnglớn.Tađạidiệnchokhôngchỉbảnthânmình,màcònchocảvươngquốcnày.Tagiaothiệpvớicácvịvuacủanhiềuquốcgia.Điềuquantrọnglàhọnhìnthấytalàmộtngườicóquyềnlực,sứcmạnh,giàucó,vàtrítuệ.”

“Conhiểuạ.”

“Tìnhtrạngcủatalàduynhất.NhữnggìNemuelđãlàmđượcthìbấtcứaicũngcóthểlàmđược.”

Abidangậtđầu.“Mộtngườigiảvờlàgiàucónhưngchẳngcógì,mộtngườigiảvờlànghèonhưngcórấtnhiềucủacải.”Cậunghĩthêmmộtchútvềnhữnglờinày.“Cónhữngngườitrôngcóvẻgiàucónhưngthựcralạirấtnghèo.Cónhữngngườimàngườikháccholànghèo,nhưnghọlạithựcsựgiàucó.”

“Đúng,Abidanạ.Trongcảhaitrườnghợp,ngườigiàuvàngườinghèođềuđãlựachọn.Consẽphảiđốimặtvớisựlựachọnnhưvậy.”

“Consẽlựachọnđúng,thưaĐứcVua.”

“Tatinlàconsẽlựachọnđúng.”

X

CHƯƠNG6“HÃYSỐNGDƯỚIMỨCBẠN

KIẾMĐƯỢC”TÓMTẮT:

Hãytìmvàtạoratiềnđểđầutư.

Từhàngnghìnnămnay,mỗinămcóhàngnghìnngườilâmvàocảnhđóinghèothựcsựvìhọcựckỳlolắngkhibịcoilànghèokhó.

-WILLIAMCORBETT,nhàsoạnnhạcngườiAnh

inđừngbỏquachươngnày.Thậmchítôiđãcânnhắcđểđặtchophầnnàythêmmộttiêuđềnữa,vídụnhư“Tậnhưởngcảmgiáccóthêmtiềntrongngânhàng”hoặc“Bạnchẳngcógìđểchứngminhvớibấtkỳai,”haybấtcứtiêuđềnàokhác,

đểmongbạnđọcphầnnàycủacuốnsách.Tuynhiên,sựtrungthựcđãthắngthếvàchúngtađangvướngvàomộtthựctếđơngiảnlà,nhữngngườicósốtiềntrongngânhànglớnnhấtthườnglànhữngngườimàbạnchưabaogiờnghĩlàgiàucó.Mộtsốngườicóthểgọihọlàkẻhàtiện;nhưngtôigọihọlàngườikhônngoan.

Bâygiờ,nếubạnnghĩrằngđâysẽlàchươngkhóđọcnhấtđốivớibạnthì,tôimuốnchobạnbiếtrằng,đócũnglàchươnggâykhókhănnhấtchotôikhiviếtnó.Bạnthấyđấy,tôilàmộttrongnhữngngườimàWilliamCorbett1đãnhắctới,mặcdùtôirađờisaukhiôngthốtranhữnglờiđóvàitrămnăm.Tôiđãhọchỏirấtnhiềuvềchủđềnàyvàtôirấtmuốnbạncũnghọcđược.Vìvậy,tôisẽsửdụngmộtsốlượngvừaphảicáccâuchuyệnmangtínhcánhân.Tôisẵnsàngchiasẻnhiềulỗilầmcủatôiđểgiúpbạntránhđượcnhữngsailầmmàtôiđãphạmphải,vàcảnhữngcáibẫymàtôiđãrơivào.

Tôithườnghỏi:“Làmthếnàođểmìnhcóthêmtiềntrảhếtnợnầnvàđầutưnhỉ?”Câutrảlờikhôngphảiluônluôndễnghe:Chitiêuíthơn,khôngmuanhữngthứmàmìnhkhôngthựcsựcần,họccáchsốngdướimứcmìnhkiếmđược.

Chúngtahãytrungthực:đólàloạitưduykhôngcótrongnềnvănhóacủachúngta.Chúngtalànhữngngườithíchđược“hàilòngngaylậptức”.Chúngtabiếtchúngtamuốngì,chúngtamuốnnónhưthếnào,vàchúngtamuốncónóngaybâygiờ.Tháiđộnàyđãtrởthànhmộtdấuấncủamọithếhệtừkhicósựbùngnổdânsố.Xinbạnhiểuchorằng,tôikhôngraogiảngởđây.Phầnlớnthờigiantrongđời,tôiđãlàmộtthànhviêncóthẻcủacáicâulạcbộ“Tôimuốncónóvàtôimuốncónóngaybâygiờ”.Ngànhthẻtíndụngđãtăngtrưởngtớimứcbùngnổbởivìrấtnhiềungườitrongchúngtacótháiđộnày.

Tuynhiên,sốnhữngngườiđãtrởnêngiàucónhờtínhtiếtkiệmkhôngthểđếmhết.Nhiềungườingạcnhiênkhibiếtmộtsốngườigiàucóđãtằntiệnnhưthếnào.

VẤNĐỀTHƯỜNGGẶPPHẢILÀLÚCKHỞIĐẦU

Khibạncòntrẻvàchỉkiếmđược15.000đôlamộtnăm,cólẽbạnđãtựtinrằng,khibạncómộtcôngviệctốthơn,lươngcaohơn,bạnsẽcóthểtiếtkiệmđượcmộtsốtiền.Cuốicùng,bạnđãcóđượccôngviệcnhưthế.Nhưngbạncótiếtkiệmđượcnhiềuhơnkhông?Không,bạnđãmuamộtchiếcxechạythậtchắcchắnvàhợplýhóaviệcmuađóbằngcáchnóirằng,bạnkhôngthểđểmấtcôngviệcrấttốtnàyvìcómộtchiếcxehaytrụctrặc.Điềuđóthậtdễhiểu.

Bâygiờ,bạnđangkiếmđược25.000đôlamỗinămvàbởivìcáckhoảnchichochiếcxevàchoviệcđichơivớibạnbè-bạncóthểlàmnhưthếvìbạnđãkiếmđượcnhiềutiềnhơnrồi-nênbạnkhôngcòngìđểmàtiếtkiệm.Khôngsao,bạnsẽđượcthăngchứcvàomộtlúcnàođó,trongtươnglaigần.Cùngvớinólàmộtkhoảntănglươngvàkhoảnđó,bạntựnhủmình,sẽchophépbạnbắtđầutiếtkiệmchotươnglai.Khôngthànhvấnđề,bạnvẫncòntrẻmà.

Bạnđãđượcthăngchức,vìđạođứcnghềnghiệpvàsựcốnghiếnchocôngviệccủabạn.Xinchúcmừng!Ôi,bâygiờbạnđãkiếmđược40.000đôlamộtnăm.Khoảntănglươngkhálớnnàychắcchắnsẽchophépbạnbắtđầutiếtkiệmtiềnchotươnglaicủabạn.Nhưngkhithunhậpcủabạnbắtđầutănglên,bạnđãgặpngườimàbạnmơước.

Côấythậthoànhảovàhaibạnquyếtđịnhsẽlàmlễthànhhônvàomùahènămsau.

Việctántỉnhcôấycóthểhơitốnkém,nhưnggãtraiơi,cũngđánggiáđấy.Bạnmuốnchiêuđãicôấyởnhữngnhàhàngsanghơn,đinghehòanhạc,vàtặngcốấymộtsốthứkhácđẹphơntrongcuộcsống.Haibạnlàmviệcchămchỉnênxứngđángđượctậnhưởngnhữnglầnvuivẻ.Bạnnói:“Toàncôngviệcchứcóđượcchơibờigìđâu...”

Bâygiờ,bạnđãkếthôn.Bâygiờbạnđangmuacănnhàđầutiêncủabạn.Tấtnhiênlàngôinhàcầncóđồnộithất.Khônglâusau,bạncầnmộtchiếcxekhácđểcóthểđưađónconcái.

Bạncóthấychúngtacóthểđixatớiđâuvớicâuchuyệnnàykhông?Chúngtacóthểdễdàngđiquamọiconđường,quacácthayđổicủacuộcsốngchođếnkhinghỉhưu.Tôihiểu.Vìtôiđãnhưvậy.Tôiđãleoquacáctầngbậcthunhậpchođếnkhiđạtđếnmứckhótin,nhưngluônluôncómộtlýdochínhđángnàođóđểtôikhôngtiếtkiệm.Tôicóthểđảmbảovớibạnrằng,cùngvớimỗilầngiatăngthunhậplàmộtngôinhàđẹphơn,xehơitốthơn,cáckỳnghỉxahoahơn,thànhviêncâulạcbộthểthaongoàitrời,quầnáomới,nhàhàngsangtrọnghơn,trườngtưthục,dulịch,vàmộtnghìnướcmuốnkhácđềuthèmkháttúitiềncủabạn.Bạncảmthấybạncókhảnăngchitrả,vậytạisaolạikhôngchicơchứ?

TẠISAOCHÚNGTAKHÔNGTIẾTKIỆM?

Vấnđềkhôngtiếtkiệmđượccóhaiphầnchính.Phầnthứnhất,chỉđơngiảnlà,khichúngtađãcótuổivàđãtrảiquacácgiaiđoạntrongcuộcsốngbìnhthường,ngàycàngcóthêmnhiềuthứphảichitiêu.Tấtcảđềuđúng,nhưngcòncómộtlựclượngkhác,mộtlựclượngmạnhmẽ,khêugợi,đầyhấpdẫnmờigọichúngtachitiêunhiềutiềnhơnđểđạtđếncấpđộhưởngthụcaohơn.

Lựclượngnàycótên:ĐạilộMadison.Nếubạnchưabiết,thìđâylànơicótreorấtnhiềuquảngcáothươngmại,đượcthiếtkếđểlàm

Ngườikhônghàilòngvớinhữnggìmìnhcócũngsẽkhônghàilòngvớinhữngcáimàmìnhchưacó.

chochúngtachitiêunhiềuhơn.Nhữngngườiởđâycựckỳthôngminh.Họhiểubiếtrấtrõvềhànhvicủaconngười,vàcóthểđãtừngdạychoSigmundFreud2vàCarlJung3mộtvàiđiềumớimẻcũngnên.Tómlại,họbiếtđiềugìkhiếnchúngtamuanhữngthứmàchúngtakhôngcần,khôngmuốn,khôngcókhảnăngchitrả,vảlại,lạiquáđắtsovớigiátrị.Nhữngngườinàylàbậcthầyvềphảnứngmangtínhcảmxúc.Chúngtahãynóiluônrằnghọchơiđểgiànhchiếnthắng,vàhọluôngiànhchiếnthắng.

Nhữngnhàtiếpthịcómộttàinăngđángkinhngạcđể“giúpđỡ”chúngtanhậnrarằngchúngtacóthểhạnhphúchơnrấtnhiềunếunhưchúngtacócáinọcáikia...Cuộcsốngsẽtốthơnrấtnhiềunếuchúngtasởhữucáinọcáikia...Mọingườisẽthíchchúngtahơnnhiềunếunhư...Chúngtasẽthànhcônghơnrấtnhiềuchỉkhichúngtalàm...Bạnđãhìnhdungđượcchưa?Nếubạnnghĩrằngbạnluôncóthểtránhđượcnhữngthôngđiệptinhtếnàyvàthườngthìchúngkhôngđượctinhtếcholắm,bạncóthểđãlừagạtchínhmình.Mỗinăm,hàngtỷ,hàngtỷđôlađượcchichoquảngcáo.Nếunókhônghiệuquảthìcácnhàsảnxuấtcácsảnphẩmđãkhôngchisốtiềnnày.Cónhiềungườiđangmuatấtcảnhữngthứvớvẩnnàycơmà.

Đãcónhiềunghiêncứuchothấy,hiệnnaymộtngườitiêudùngnhậnđượcgần3.000thôngđiệptiếpthịmỗingày.Ướctínhthấpthìcũngcótừ850đến1.000thôngđiệpmỗingày.Dùconsốthựctếlàbaonhiêuchăngnữa,chúngtacũngđangbịtấncôngdồndậpbằngnhữngthôngđiệpvềsảnphẩm.Mộtsốđếnquatruyềnhình,sốkhácquađàiphátthanh,Internet,e-mail,biểnquảngcáo,thưtrựctiếp,vànhiềuphươngtiệnkhácnữa.Khôngnghingờgì,hìnhnhưnógiốngnhưmộtphảnxạtựnhiên.

Phầnthứhaicủavấnđềchitiêunhiềuhơntiếtkiệmđượclàtháiđộcủachúngtađốivớitiềnbạc.Nhiềungườitinrằnghọcóthểmuađượchạnhphúc.Nghecóvẻngớngẩnkhichúngtanóinhưthế,hoặctấtcảchúngtađềuphủnhậnđiềuđó,nhưngnhữnghànhđộngcủachúngtalạinóilênđiềungượclại.

Tạisaochúngtakhôngngừngbịlừabởisựgiandốinày?Vìcuộcsốngvấtvảvàchúngtamongmuốnđượcgiốngnhưnhữngngườiluôn

-SOCRATES,triếtgiaHyLạp

mỉmcười,khỏemạnh,sungsức,xinhđẹpmàchúngtanhìnthấytrongquảngcáo.Trônghọcóvẻlànhữngngườicócuộcsốnghoànhảo.Aimàkhôngmuốnđượcnhưhọcơchứ?Saochúngtachẳngbaogiờnhìnthấymộtanhchàngmậpú,chánnản,mắtcóbọngvìphảilàmviệcnhiềugiờdài,ngủkémvìkhôngngừngphảilolắngvềtàichínhtrênnhữngquảngcáothươngmạinàynhỉ?

Thêmvàođó,chúngtađúnghaysaikhitinrằngchúngtaxứngđángđượchưởngtấtcảnhữngđiềutốtđẹpnày?Chúngtalàmviệcchămchỉvàxứngđángđượcthụhưởngmộtcáigìđó.Tôikhôngthểđồngýnữa,dùđãcốgắng.Khicònlàmộtanhchàng“giàucó”,tôiđãtừngmuamọithứđắttiềnnhấtmàtôimuốn,cóthểlàtivi,xehơi,nhàcửa,thựcphẩm,quầnáo,đồtrangsức,đồgỗ,v.v...Bạncóhìnhdungđượckhông?Tôiđãbịgiamcầmbởinhữnggiảđịnhngungốcvàsailầm,rằngnếucáigìcàngđắttiềnthìnócàngcógiátrịcaohơn.Tôihìnhdungrằng,nhàsảnxuấtkhôngthểvôtráchnhiệmkhithunhiềutiềnhơnkhibánranhữngmặthàngcóchấtlượngcaohơnkhôngđángkể.Tôithậtngốcnghếch.

Hãyđểtôikểvớibạnmộtvàivídụcủacánhântôinhé.

Đólànhữngchiếcquầnbò.Vâng,chỉlàmộtchiếcquầnbòthôi.Tôiđãchi85đôlachochiếcquầnbòdohãngNordstromthiếtkế.(Cómộtthờigian,tôimuagầnnhưtấtcảmọithứcủahãngNordstromđểnhétvàotủquầnáocủamình.Rốtcục,chỉvìhọđãbốtrímộtgãtraingồichơipianongaygiữacửahàng.)Tôimuahếtchiếcnọđếnchiếckiatrongsốđámquầnbòđắttiềnấyvìchúngchẳngbaogiờvừakhítvớitôi,nêntôilạimuachiếckhác,hyvọngrằngnósẽvừahơn.

Khiđangviếtđây,tôivẫnđangmặcchiếcquầnbòưathíchnhấtcủatôi.Đâylàchiếcthoảimáinhất,mặcnhiềunhất,vừavặnnhấtmàtôiđãtừngsởhữu.Vànhântiện,chiếcquầnbòđóchỉcógiátôi8đôlatạicửahàngWal-Mart.

Khôngcóngườichơiđànpiano,khôngcólốiđivớimùinướchoathơmngát,khôngcónhữngemnhânviênbánhàngvớimóngtaymóngchânđượccắttỉahoànhảovàngọtngàođếnghêngườiđikèm,vàkhôngcóma-nơ-canhtrôngđẹphơnbấtcứaimàtôiđãtừnggặp.

Chỉcóchiếcquầnbòtuyệtvờigiá8đôla.

Bạncómuốntôikểthêmkhông?TôiđãtừngláimộtchiếcMercedes,mộtchiếcLexusvànhữngchiếcxerấtđắttiềnkhác.Thậtthúvịkhiđượcláichúng.Vấnđềlà,tôiluônluônlorằngcómộtngườiláixelầmlìnàođó,cólẽngồitrongmộtchiếcxecũkỹgiárẻ,sẽlàmtổnhạichiếcxebóngláng,hàonhoángvàcựckỳđắttiềncủatôi.Tôikhôngbaogiờcảmthấythưgiãnkhitậnhưởngchiếcxecủatôi.Ngoàira,bấtcứkhinàotôiđưaxevàobảodưỡng,tôicũngphảichirasốtiềnhàngtrămđôla.

Bâygiờ,khiđãcósựkhônngoancủamộtngườigià,tôiláinhữngchiếcxeđãtảtơivìđiềukiệnđườngxáởquanhnơitôisống.Ởvùngđồinúi,chúngtôithườnggặpbãotuyết,tuyếtbaophủtrênnhữngtảngđá,cộtđiệnvàđủthứvậtnằmchờmộtaiđóláixequa.Kínhchắngióbịvỡdocónhữngvậtliệumàngườitađặttrênđườngđểgiúpnhữngchiếcxekhỏibịtrơntrượt.Ngoàira,chúngtôicũngđitrênnhữngđịahìnhhiểmtrở,cóthểdẫnbạnđếnmộtsốnơilạthườngnhấtmàbạnchưatừngthấy.Thậtvuikhikhôngcầnquantâmaiđangnhìnchiếcxecủabạn,khôngcầnquantâmđếncácvếttrầyxước,vếtlồilõm,vàthậmchíkhôngcầnđểýgìcả.Bâygiờ,khiđưaxecủamìnhvàobảodưỡng,tôingồicùngvớinhữngngườithợmáy,vừauốngcàphêvừanóichuyệnvềmùatrượttuyếtsắptới.Đólàniềmvuithuầnkhiết.

CÁCHĐƠNGIẢNĐỂTIẾTKIỆMTIỀNLạinóivềchuyệnănuống.Tôiđãtừngnăngđếnnhữngnhàhàng

sangtrọngnhất.Khitôibướcvàomộttrongnhữngnhàhàngnày,ôngchủnhàhàngthườngchàođóntôi,gọitêntôi.Emtiếpviênyêukiều,trôngnhưngườimẫusẽdẫntôivàkháchkhứacủatôiđếnmộtchỗtrôngcựckỳnổibật.Saukhixếpchỗngồichochúngtôi,côấysẽmởkhănăncủachúngtôira,trôngthậtduyêndáng,vàtrảinhẹlênlòngchúngtôi.Khithứcănđượcmangđến,bởimộtđộingũphụcvụbànđủđểcóthểmởra,tấtcảcácmónăncùngmộtlúc,họđồngthanhchúcchúngtôi“Ngonmiệng”vàsauđóđira.Tôithấynóchủyếuvevuốtcáitựáicủatôimàthôi.

Hìnhnhưtấtcảđềucóvẻhơiquámứcmộtchút,nhưngtôiphải

VUIMỘTTÍ

Tôiđãgiàuvàtôiđãnghèo.Nghèothậtchẳngrasao.-RUTHEFLEET,mộtngười

mẹ

thừanhậnrằng,đượcphụcvụnhưthếthậtlịmngười.Lịmngườihaykhông,nócũngchứngminhchosựlãngphítiềnbạc.Sauđâylànhữnggìtôiđãnhậnra:Bâygiờtôisẽnonêsaukhiănmónbánhthịtchiêngiònmàchỉmất5đôla,khitrướctôiđãănmónđótạimộtnhàhàngsangtrọngvàđãphảichiđến100đôla.Mộtpháthiệnlớn,phảikhông?

Hãyhiểurằng,tôikhôngnóirằngbạnkhôngnêntậnhưởngcuộcsống,hoặckhôngnênchitiềnđểcóđượcnhữngthứcógiátrị.Tôichỉmuốnnóirằng,chúngtacầnphảiđiềuchỉnhtưduycủamìnhvềcáchthứcchúngtatiêutiềnvànhữngtácđộngmànógâyrachotươnglaicủachúngta.Chỉcầnnhớ,đắthơnkhôngnhấtthiếtcónghĩalàtốthơn.

Hãyđểtôicungcấpchobạnmộtvàivídụlấytừngànhtạphóa.

Trướchết,hãyluônluônsửdụngthẻmuasắmtiếtkiệm.

Tôikhôngthấycóloạithẻnàothựcsựphảitốntiềnđểcóđược,nhưngbạnlạicóthểtiếtkiệmmộtsốtiềnđángkểbằngcáchsửdụngnó.Cáccửahàngtạpphẩmthườngcócácmặthàngdán“nhãnđỏ”đểtiếtkiệmtiềnchongườimuasắm.Cửahàngđóđangcốgắnggiúpbạntiếtkiệm.Nếubạnkhôngsửdụngthẻnàymỗilầnbạnmuasắmhàngtạphóathìbạnđangnémtiềnvàothùngrácđấy.Đơngiảnnhưvậythôi.

Ngoàithẻmuasắmtiếtkiệm,hãyluônđểýđếncácchươngtrìnhgiảmgiáthườngđượcthôngbáotrêncácbáoởđịaphươngbạn.Ngườiquảnlýcửahàng,ngườiđãâncầngiúptôithuthậpthôngtinnày,nóirằngnếubiếtkếthợpphiếugiảmgiávàthẻmuasắmtiếtkiệmcủacửahàng,kháchhàngcóthểtiếtkiệmtới80%sovớigiániêmyết-80%cơđấy.

Ngườiquảnlýcửahàngnàycũngkhuyếnnghịrằng,mộtkháchhàngbìnhthườngnêntậptrungvàocácloạihànghóamangthương

hiệucủacửahàngchứđứngquátậptrungvàocácsảnphẩmcóthươnghiệunổitiếng.Cácsảnphẩmmangthươnghiệucủacửahàngluônluônrẻhơn,thườngcóchấtlượngtươngtự,vàthậmchínhiềulầnđượccáccôngtycótêntuổisảnxuấtvàđặttrongbaobìcóthươnghiệucủacửahàng.Cácquytắcnàyrấtđơngiản,vàcáccửahàngsẽgiúpbạntìmhiểuvềchúngnếubạnyêucầu.Cóthểlàkhótin,nhưngsốtiềnbạncóthểtiếtkiệmđượclàrấtlớn.

Cuốicùng,tôiđãdànhthờigianđểnóichuyệnvớimộtngườibạn,mộtdượcsĩcógiấyphéphẳnhoi.Ôngrấttốtbụngkhinóichotôibiếtvềcảhailoạidượcphẩm:thuốchếthạnđăngkýbảohộsởhữutrítuệvàthuốctheotoa.ÔngchotôibiếtrằngthuốctheotoavàthuốchếthạnđăngkýbảohộsởhữutrítuệđềuđượcFDA4quảnlývàđặtracáctiêuchuẩn.Thuốchếthạnđăngkýbảohộsởhữutrítuệcũngtốtnhưcácloạithuốcgốc.

Nóởtrênkệhàngcóbiểnchỉdẫn“thuốckhôngkêtoa”màtôiđãthựcsựthíchthú.Tôiđãđểývàthấyrằng,hầuhếtcácsảnphẩmđềucóloạimangnhãnhiệucủacửahàng.Nhữnggìtôinhậnralà,đốivớisảnphẩmmangnhãnhiệucủacửahàng,thànhphầnthựctếcũngđạt99,9%,tươngđươngvớisảnphẩmmangthươnghiệucôngty.Đôikhi,khitrênbaobìnhãnhiệucủacửahàngnói“sovới”sảnphẩmthươnghiệucụthểnàyhoặcsảnphẩmthươnghiệucụthểkia,cácyêucầumàthươnghiệucủacửahàngphảiđápứnggầnnhưcũngnhưthế.Thậmchí,cửahàngphảigửiđơnđăngkýlênFDAđểsửdụngthôngđiệp“sovới”trênnhãnsảnphẩmcủamình.

Chúngtahãyxemxétmộtsốcáchtiếtkiệmmàtôithấyrấtđơngiảnbằngcáchdạoquanhcácgiáđểhàngmộtchút.

ThuốcgiảmđauvàkhángviêmAdvil200mg,50viên,đượcbánvớigiá8,49đôlatạicửahàngnày.NgaycạnhkệhàngđólàthuốcAdvilthươnghiệucửahàngSafeway,50viên,200mgcógiá4,79đôla.Tiếtkiệmđượckhoảng44%.Ngoàira,tôicònthấytrênnhãnSafewaycóchữUSP,vàtôiđãphảiđặtdấuhỏivềýnghĩacủachúng.Tôichorằng,chắcnóphảiquantrọng,vìnónổibậttrênmặttrướccủanhãnhàng.

TôibiếtđượcrằngUSPcónghĩalàsảnphẩmnàyđápứngđượcTiêuchuẩncôngbốtrênDượcđiểnHoaKỳ(UnitedStatesPharmacopeiastandard).Nhữngdòngsauđâyđượclấytrựctiếptừ

trangwebcủaUSP:

DượcđiểnHoaKỳ(USP)làmộtcơquancủachínhquyềnchínhthứcthiếtlậpcáctiêuchuẩnchotấtcảthuốctheotoavàthuốckhôngkêtoa,vàcácsảnphẩmchămsócsứckhỏekhácđượcsảnxuấthoặcbánratạiHoaKỳ.USPcũngđặtracáctiêuchuẩnđãđượccôngnhậnrộngrãichocácthựcphẩmchứcnăngvàphụphẩmchochếđộănkiêng.USPđặtracáctiêuchuẩnvềchấtlượng,độtinhkhiết,nồngđộ,vàtínhnhấtquáncủacácsảnphẩmnày-rấtquantrọngđốivớisứckhỏecủacôngchúng.TiêuchuẩncủaUSPđượccôngnhậnvàápdụngở130quốcgiatrênthếgiới.Nhữngtiêuchuẩnnàyđãgiúpđảmbảosứckhỏecủacôngchúngtrênkhắpthếgiớitronggần200nămnay.

Điềunàydườngnhưcónghĩalà,cácsảnphẩmmangthươnghiệucủacửahàngđãđápứngđượccáctiêuchuẩntươngtựnhưcácsảnphẩmmangthươnghiệukhác.

Thậmchí,bạncóthểtìmthấycácchữcáiUSPtrênbaobìcácsảnphẩmvitaminvàthảodược.Bâygiờ,khiđãbiếtýnghĩaquantrọngcủabachữcáinày,tôiluônluônưuáimộtsảnphẩmcủacửahàngnếubachữcáiđóxuấthiệntrênnhãnhàng,vàđồngthờitôisẽtiếtkiệmđượcmộtsốtiềnđángkể.

Đâylàmộtvídụkhác:

Nhiềungườisửdụngsảnphẩmglucosamineđểchữabệnhkhớp.TôinhậnthấysảnphẩmSchiffkêugọi“Đilạithoảimáivớisứcmạnhnhânbacủaglucosaminevàchondroitin”5.Giácholọ80viên,1.500mg,là32,39đôla.TrênkệhàngngaybêndướilàsảnphẩmcủahãngSafeway:glucosaminevàchondroitin,1.500mg,lọ80viên,giá11,98đôla,vàthếlàbạncóthểcóthêmmộtlọthứhaimiễnphí.Cácbạnạ,thếlàbạntiếtkiệmđược63%.

Bâygiờ,tôichẳngphảiđangtìmcáchhạgụccácsảnphẩmcótênthươngmại.TôicũngkhôngcổsúychoSafeway;chỉđơngiảnlà,cửahàngnàylànơitôiđãvàomuasắmmộtcáchtìnhcờ.Nóinhưvậy,nghiêncứuđơngiảncủatôiđốivớiviệcđịnhgiátạicáccửahàngtạphóachắcchắnđãthayđổicácthóiquencánhâncủatôi.

Cuốicùng,khinhìnkhắpcửahàng,tôithấyrằnghầuhếtcácsảnphẩm,thậmchílàgiấyvệsinhđềucómặthàngthaythếrẻhơnnhiều.Tôikhôngbiếtmôngđítcủabạnrasao,chứđíttôithìchẳngthấycógìkhácbiệtcả.

Nhưbạnthấy,tôisẽkhôngbaogiờđềnghịbạnnêntừbỏviệcmuasắmnhữngthứmàbạncầnmua,hoặcthậmchícảnhữngthứmàbạnchỉđơngiảnlàmongmuốn.Điềutôimuốnbạnhiểulàbạncóthểtiếtkiệmđượcmộtsốtiềnđángkểbằngcáchmuasắmthôngminh.Vớisốtiềnđó,bạncóthểgiảmbớtnợnầncủamình,hoặccóthểđầutư.

HÃYKIÊUHÃNHMÀĐITRƯỚCKHIGỤCNGÃ

Tôiđãnghengườitanóirằng,khihọsửdụngphiếugiảmgiáhoặcmuasắmtạicáccửahàngcóchiếtkhấunhưWal-Mart,họcảmthấymọingườicoihọlàngườinghèo,hoặcthậmchítệhơnlàrẻtiền.Bạncầnphảivượtquađiềuđóngaytừbâygiờ.Hầuhếtnhữngngườigiàucósẽcoibạnlàthôngminhbởivìhọvàbạnmuasắmtheocùngmộtcách.Ngườibánsảnphẩmsẽcườinhữngngườinghĩrằnghọsẽbịhạthấpphẩmgiánếuthựchànhmuasắmtiếtkiệm,vàhọvẫncòncườitrênsuốtđoạnđườnghọđiđếnngânhàng.Họbiếtrằng,họcóthểđưarachươngtrìnhgiảmgiátuyệtvờibởivìcónhiềungườisẽkhôngtậndụnglợithếcủasốtiềntiếtkiệmđược,tấtcảchỉvìsĩdiện.

Đừngchỉđểýđếncâuchữcủatôinhé.NếubạncầnthêmđộnglựcđểhànhđộngtheocáchtươngtựnhưmộtngườigiàucóthựcsựthìhãyđọccuốnsáchTheMillionaireNextDoor(Ngườihàngxómtriệuphú)củaThomasStanleyvàWilliamDanko.Sauđâylàmộtvàisuynghĩnảyratừcuốnsáchđó:“Tráingượcvớitiếtkiệmlàlãngphí.Chúngtacoisựlãngphílàmộtlốisốngđượcđánhdấubởicáckhoảnchitiêuxahoavàtiêudùngtháiquá.Tiếtkiệmlànềntảngđểxâydựngnênsựgiàucó.”

Cáctácgiảtiếptụcvớiýnghĩnày:“Sựgiàucóthườnglàkếtquảcủamộtlốisốnglàmviệcchămchỉ,kiêntrì,cókếhoạch,vàtrêntấtcảlàkỷluậttựgiác.Họtrởthànhtriệuphúbằngcáchlậpkếhoạch

Cuốicùng,tôicũngbiếtcáigìphânbiệtconngườivớinhữngloàivậtkhác:trăntrởvềtàichính.

-JULESRENARD,nhàvănngườiPháp

ngânsáchvàkiểmsoátcáckhoảnchitiêu,vàhọduytrìtìnhtrạnggiàucócủahọcũngtheocáchấy.”

Bạncóhiểuluậnđiểmnàykhông?Nếubạnsẵnsàngxemxétlạinhữngthóiquenmuasắmcủabạn,vàloạibỏcáisĩdiệncủabạn,thìbạnđangthựchànhtheocácphươngphápcủanhữngngườigiàucóthựcsự.Tuynhiên,nhiềungườilạiđangbắtchướccáchìnhmẫucủanhữngngườicốtỏragiàucó,trongkhihọgiấunhẹmnhữngkhókhănvềtàichínhcủahọ.

Bạnnghĩrằng,Solomonsẽchọnnhómnàođểgiaolưu?Hãysuynghĩvềnhữnglờiôngnói,đượcviếttrongsáchCáchngôn13:07:“Mộtngườigiảvờlàgiàucónhưngchẳngcógì;ngườikhácgiảvờlànghèonhưnglạicótàisảnrấtlớn.”

Tôichorằng,ngườigiảvờgiàucóthựcchấtcòncómộtcáiđểchứngminhnhữngrắcrốicủaanhta-đầyrẫynợnần!

KHINÓIĐẾNTIỀNBẠC,TIẾTKIỆMMANGLẠIHẠNHPHÚCLỚNHƠNTôiđãcóđủthờigianđểhiểurằngtiêutiềnkhôngdẫnđếnhạnh

phúc,nhưngcómộtsốtiền“khôngtiêuđến”đángkểtrongngânhàngthườngdẫnđếnhạnhphúcviênmãn.

TôiđãthấyrằngnhữngngườiđangsẵnsànggiảiphóngmìnhkhỏisựthaotúnggiácảvàkhỏihệthốngĐạilộMadisonthườngcóxuhướnghàilònghơn.

Tôicóthểkểchobạnbiết,vợchồngtôihạnhphúchơnrấtnhiềukểtừkhichúngtôitránhkhỏisavàocáiguồngquay.Cuộcsốngdễdànghơn,thúvịhơn,vàchắcchắnítcăngthẳnghơn.Bạnbèphải

chânchính,chứkhôngphảichỉđànđúmthíchtiêutiềncủata.

Vàtấtnhiên,chúngtaphảiđặtcâuhỏi:chúngtađangdạyconemmìnhnhữnggìkhichínhchúngtađangchitiêumộtcáchlãngphí.

Sauđâylàmộtsốcâudanhngônvềchủđềnàymàtôirấtthích.Tôihyvọngchúngsẽtruyềncảmhứngchobạn.

Nhữngnhàtriệuphúhiếmkhimỉmcười.-ANDREWCARNEGIE,

nhàcôngnghiệpvànhàtừthiệnngườiMỹ

Tôihạnhphúchơnkhiđượclàmcôngviệccủamộtngườithợmáy.

-HENRYFORD,nhàcôngnghiệpMỹ

Tôiđãlàmrahàngtriệuđôla,nhưngchúngđãkhiếntôikhônghạnhphúc.

-JOHND.ROCKEFELLERSR.,nhàcôngnghiệpvànhàtừthiệnngườiMỹ

Vìvậy,hãyápdụngnhữngýtưởngnàyvàothựctế.Hãyhọctheosựkhônngoancủangườigiàunhấtthếgiannhé.Hãychấmdứtviệcchitiêungungốc,vàbắtđầutiếtkiệmvàđầutư.

Hãytựhỏimình

1.Mìnhcótiêuphanhiềuhơnsốtiềnmìnhnêntiêuvìnhữngthứmìnhkhôngthựcsựcầnđếnhaykhông?

2.Mìnhcóđangtiêuphatrênmứcmìnhkiếmđượcthayvìtiêuphadướimứcđókhông?

3.Nămnaymìnhcónợnhiềumónnợkhôngcầnthiếtsovớinămngoáikhông?

4.Nhữngthayđổinhỏcũngtạonênsựkhácbiệt,vậymìnhcóthểtiêuíttiềnhơnởđâu?

5.Mìnhcóchophépquảngcáovàtiếpthịmóctúimìnhkhông?

Nhữngviệccầnlàmmộtcáchkhônngoan

1.Hãykhảosátthóiquenchitiêucủabạn.Bạnkhôngbuộcphảisốngnhưmộttusĩ,nhưngkhôngcầnvứttiềnquacửasổ.

2.Hãycamkếtchitiêuíthơnchonhữngthứphùphiếmvàsửdụngsốtiềnđóđểthúcđẩycuộcsốngcủabạntiếnlênphíatrước.

3.Đừngnghiệntiêutiền.Córấtnhiềuthứtrongcuộcsốngmanglạihạnhphúc,vànhiềuthứtrongsốđólàmiễnphí.

LỜIKHUYÊNCỦANGƯỜIXƯA

CÁCHNGÔN13:7-Mộtngườigiảvờgiàucónhưngchẳngcóthứgì;cònngườikhácgiảvờnghèonhưnglạicórấtnhiềutàisản.

CÁCHNGÔN11:28-Aitinvàotiềnbạcthìsẽbịngã(từtrêncâyxuống),cònngườilươngthiệnsẽlớnnhanhnhưchiếclácònxanh.

VII.CHUYẾNTHĂMCỦANHÀVUALưngAbidanbịđaunhưgiần.Cổtaycủacậucònđauhơn.

Chuyểnđộnglặpđilặplạicủaviệckéochiếccầnkhoanqualạivàtạolựcéplênchiếcmũikhoannhọnđãlàmchocậuphảiđaunhưvậy.Mồhôinhỏgiọttừtráncủacậuvàrơivàođoạncongcủatấmgỗđượcdựđịnhlàmmộtbộphậncủamộtchiếcbánhxecónanhoa.Cònkhókhănhơnkhiphảiđốimặtvớisựthậtlà,cậucònbốnchỗtrêntấmgỗphảikhoanlỗchocácnanhoa.Chacậuđangcúigậpngườitrênchiếcghếthôráp,đangbàovàcắtcácmảnhgỗđểchúngcóthểkhớplạivớinhau.

Khôngkhíngộtngạtvàbụibặmtrongcáixưởngnhỏkhiếnchomọiviệctồitệhơn,nhưngAbidanchẳngdámphànnàn.Đólàcuộcsốngcủacậu.Chacậulàmộtthợmộc,vàôngnộicậucũnglàthợmộc.Cuộcsốngcủacậuchỉquanhquẩnvớigỗvàcôngviệcnặngnhọc.Tuynhiên,làmviệctrongcáixưởngnàycòntốthơnsovớiviệchọđãlàmtuầntrước.Trongbangày,cậucùngchamìnhphảiđặtxongnhữngchiếcdầmlớnlênbứctườngđácủamộtcănnhàmới.Làmviệcbênngoàithườngthúvịhơn,nhưngkhimặttrờilênđếnđỉnhđầu,nólàmchocậukiệtsức.Cậucũngkhôngbiếtchacậucòncóthểtiếptụclàmviệcđượcnữahaykhông.

Cậuhítmộthơithậtsâuvàthổivỏbàorakhỏicáilỗmớikhoan,sauđócậunhậnraâmthanhcủanhữngđôidépcọtrênphiếnđáởcửaravào-nhưthểcóvàingườiđãđến.Cònquásớm,chưađếngiờăntrưa.Mẹcậusẽkhôngmangthứcănđếnvàogiờnày.

Abidanquaylại,vẫngiữdụngcụtrongtay.

VuaSolomonđangđứngởcửa.

“ĐứcVua,”chaAbidannóivàkhẽcúiđầu.

Solomoncười,bướcvàocáixưởnglộnxộnvàômlấyngườibạncủamình.“Đãquálâurồikhônggặp,Zerahnhỉ.”

Zerahcũngômnhàvua:“Vâng,thưaĐứcVua.Ngàythángtrôiđinhanhthật.”

Abidanrùngmình.Nhàvuađangđứngtrongcáixưởngkhiêmnhườngnhàcậu,mộtcáixưởngtuềnhtoàngxâybằngđátảngvàbùn,máinhàlạibịdột.Tấtcảnhữngngườithợmộcđềunhưvậy,họđãsửdụngnhữngngàythángcủamìnhđểlàmviệcchongườikhác,chẳngcònmấythờigianđểchămsócchongôinhàvàcôngviệccủariêngmình.

“Abidan!”Solomongọi.Giọngôngvangtrongkhônggian.

“ĐứcVua.”Abidanđặtdụngcụxuốngvàbướcvềphíanhàvua.“ConkhôngbiếtlàNgườiđếnđây.”Cậucảmthấybốirốibởiquầnáocủamìnhbẩnthỉuvàdínhđầymồhôi.

“Conđãđếncungđiệnnhiềulần,tanghĩrằngtaphảiđếnnhàcon.Vảlại,đãlâutakhônggặpchacon.Taerằngtađãcưxửkhôngphảivàđãquênngườibạncũcủamình.”

“Khôngđâu,thưaĐứcVua,”Zerahnói.“Ngườiđãlàmnhiềuhơnchothần,nhiềuhơnsovớimộtngườinhưthầncóquyềnyêucầu.ViệcNgườidạybảoAbidancóhiệuquảrấtđángkểạ.Suốtmấytuầnvừaqua,nócứkhăngkhăngđòithứcdậytrướcthầnvàđếnxưởngmộcngaytừsángsớm.Nócũngởlạirấtmuộn,rấtlâusaukhinhữngngườikhácởkhunàyđãnghỉlàm.”

“Cóphảivậykhông,Abidan?”

“Vâng,thưaĐứcVua.ConđangcốgắngsiêngnăngnhưNgườiđãdạyạ.”

Nhàvuagậtđầu,nhưngAbidanpháthiệnthấynhàvuacóvẻhơibuồn.SolomonquaysangZerah.“Tađãmangthứcănvànướcuốngđểcùngănmộtbữacơmvớigiađìnhôngđấy.”

“Ngườitốtbụngquáạ,thưaĐứcVua.”

Solomonmỉmcười:“Tacũngmangđủchohàngxómcủaôngnữa.Ôngcóthờigianđểănchungvớichúngtakhông?”

“Tấtnhiênlàcóạ,thưaĐứcVua.”NụcườicủaZerahgầnnhưrộngđếntậnmangtai.“Ngườiđãchongôinhàvàgiađìnhcủathầnvinhdựnày.”

“Niềmvuinàylàcủata,ôngbạnạ.Ônghãychỉđườngchoquanhầucậncủatatớinhàôngđi!Họsẽlotấtcảmọiviệc.”

“Vâng,thưaĐứcVua.”Sauđó,Zerahbướcrangoàicửa.

“Còncon,Abidan,consẽthamgiacùngchúngtachứ?”

Abidanbốirối.“Côngviệccủaconchưaxong,thưaĐứcVua.”

“Tabiết.”Ôngthởdài.“Tacómộtbàihọcnữachocon,Abidanạ.Tathấyrằng,tađãđếnđúnglúcsớm.”

“Conkhônghiểu.”

Solomondọnmấycáidụngcụrakhỏichiếcghếthấpvàngồixuốngđó.

“ĐểconlấyghếchoĐứcVua....”

“Không.Taổnmà.”

MặtAbidannóngbừng.

Solomoncườito.“Điềugìlàmconlúngtúngthế,Abidan?”

“Bụibẩntrongxưởngnhàcon,thưaĐứcVua.Ngườixứngđángởnơitốthơnnhiềuạ.NếubiếtNgườiđến,conđãcóthểthudọn.”

“Abidan,đừngbaogiờcảmthấyxấuhổvềcôngviệccủaconhoặcnơiconlàmcôngviệcđó.Cáixưởngmộcnàykhôngxúcphạmtađâu.Tangưỡngmộcôngviệcconđanglàmởđây.”

“Cảmơn...cảmơnNgười,thưaĐứcVua.”

“Tađãgâytổnhạichocon,contraiạ.”

“Saocơ?Ồkhông,thưaĐứcVua.NgườiđãchiasẻsựkhônngoancủaNgườichocon.Vìthế,conđãlàmộtngườitốthơn.”

“Sựkhônngoanđếndầndầnthôi.Cóđúnglàconlàmviệclâuhơnchacủaconkhông?”

“Đúngạ.Conđãkhuyếnkhíchchacongiaochoconnhiềuviệchơnnữa.”

Solomongậtđầu.“Hãynghĩvềcâuchâmngônsauđâynhé:‘Đừngquábạolựcđểlàmgiàu;hãykhônngoanđểbiếtdừngđúnglúc.’”[Cáchngôn23:04].

Abidankhôngphảigiảimãýnghĩanữa.TrongtấtcảnhữngcâucáchngônmàSolomonđãchiasẻvớicậu,câunàylàrõràngnhấtvàcósứcthuyếtphụcnhất.Tuynhiên,cậuvẫnlặpđilặplạinhiềulầncâucáchngônnày.

“Vẻmặtcủaconđangnóichotabiếtconhiểuđượcýnghĩacủanó,”Solomonnói.

“Conhiểu,thưaĐứcVua.”

“Hãynóichotabiếtchânlýcủanónào.”

Abidanhítmộthơithậtsâu.“Nócónghĩalà,thậtkhôngkhônngoankhitheođuổisựgiàucóạ.”

“Không,contraiơi.Consairồi.Theođuổisựgiàusangkhôngcógìsai.”

“Vậyư,thưaĐứcVua?”

“Connóichotabiếtđi,Abidan.”

Abidanphủimạtcưakhỏicánhtaycủamìnhvànóitophầncuốicủacâucáchngôn:“...Khônngoanđểbiếtđiểmdừngđúnglúc.Điểmdừng.Sựkhônngoankhibiếtđiểmdừng.”Cậulắcđầu,vàsauđómộtýtưởngbậtra.“Cómộtsựcânbằnggiữaphấnđấuđểtrởnêngiàucóvàbiếtdừng.”

Solomonmỉmcười:“Thếlàthếnào?”

Abidanchaumày.“Nókhôngcóýnghĩavớicon,thưaĐứcVua.Tạisaomộtngườilạibiếtđiểmdừngkhitheođuổisựgiàusangạ?”

“Đểsống,Abidanạ.Đểsống.”

“Đểsống?”

“Đểđượcgiàusanglàkhônngoan,đểtrảgiáchosựgiàucóvàhạnhphúclàđiênrồ.”Solomonđứnglênvàbắtđầucấtbước.“Tấtcảmọithứđềucómộtcáigiá,Abidanạ,cóphảikhôngnào?Đểđếnxưởngcủachaconsớmhơn,conphảitrảcáigiálàítđượcngủ.Tathấyconvàchaconđanglàmnhữngchiếcbánhxe.”

“Vâng,”Abidannóivớiniềmtựhào.“Convàchaconphảilàmvàichiếcnữaạ.Đâylàsốlượngbánhxelớnnhấtmànhàconlàmchomộtkháchhàng.Chínhcontìmđượckháchhàng.”

“Consẽđượckhenngợi,Abidanạ.Mọichuyệnđãthayđổiphảikhông?”

“Vângạ.Sốtiềnnàysẽgiúpgiađìnhcon,vàxâydựngnêndoanhnghiệpcủanhàcon.”

“Mẹconcóthíchnhữngchiếcbánhxenàykhông?”

CâuhỏinàykhiếnAbidanphảichămchú.“Khôngạ,thưaĐứcVua.”

“Bàấycóyêuconkhông?”

“Cóạ.”

“Bàấysẽđổiconđểcóđượcnhữngchiếcbánhxenàysao?”

Abidanngồithẳngngườilên.“Tấtnhiênlàkhông,thưaĐứcVua.”

“Thếthì,đừngbánđổibàấyđểcóthểgiàucónhanhchóngnhé.”

NhữnglờinàykhiếnAbidanđaunhói.“Conkhôngphải...”

“Khôngphảicáigì,Abidan?”

Abidancúiđầuxuống.

“Khitacòntrẻ,Abidanạ,tađãtừngthiếukiênnhẫnkhiđidu

lịch.Taluônmuốnđếnđích.Taphảimấtmộtthờigianmớibiếtđượchànhtrìnhthườngthúvịhơnđíchđến.Concóhiểukhông?”

Abidangậtđầu.“Conphảihọccáchtậnhưởngcuộchànhtrìnhmàkhôngchỉnghĩvềđíchđến.”

“Chínhxác,Abidan.Làmviệcchămchỉ.Làmgiàu,nhưnghãytậnhưởngnhữnggìxungquanhcon.Hãytậnhưởnggiađìnhcủacon.Nhữngngàyđãquakhôngbaogiờcóthểlấylạiđượcđâu.Hãyxâydựngdoanhnghiệpcủachacon,vàkhinótrởthànhdoanhnghiệpcủacon,hãyxâydựngnólớnhơnnữa,nhưngphảibiếtkhinàothìnêncóđiểmdừng.Hãytậnhưởngngàyđó.Tậnhưởngcôngviệc.Tậnhưởngcuộchànhtrình.Mãnnguyệnngàyhômnay,nhưngphảisuynghĩvềtươnglai.”

“Vâng,thưaĐứcVua.”

“Bâygiờ,tasẽhỏilại.Consẽthamgiabữacơmvớichúngtachứ?”

Abidanliếcnhìndụngcụcủamìnhvànhìnvàotấmgỗcậuđanglàmdở.Hãyđểviệcnàyđếnngàymai,cậuquyếtđịnh.Côngviệctốtnhấtmàcậucóthểlàmbâygiờlàdànhthờigianvớinhàvuacủacậu,vớigiađìnhcậuvàhàngxómcủacậunữa.“Cóạ,thưaĐứcVua.ConsẽdùngcơmvớiNgườiạ.”

“Tốt.Cólẽtasẽkểvớiconnhữngcâuchuyệnvềchacủata.”

Abidancườithànhtiếng:“Concómộtcâuhỏi,thưaĐứcVua.”

“Hãyhỏiđi.”

“CóđúnglàNgườicómộtnghìnvợvàthêthiếpkhôngạ?”

“Đúngthế.Hầuhếtđềulàcáccuộchônnhânmangtínhchínhtrị.”

“Sẽrasaonếucónhiềuvợnhưthếạ?”

“Ồ,Abidan,conkhôngmuốnbiếtđâu.”

Đ

CHƯƠNG7“CHẬMRÃIVÀCHẮCCHẮN”

TÓMTẮT:Tấtcảđềunóivềđườngđinướcbước.

Đừngbaogiờtiêutiềncủabạntrướckhibạncónó.-THOMASJEFFERSON,

tácgiảTuyênngônĐộclậpMỹvàTổngthốngthứbacủaHoaKỳ

âylàsựthậtlạnhlùngvàphũphàng:Trừkhibạncóđượcsựmaymắn,hoặcbạncómộtôngbácgiàucó,ngườithíchbạnnhấtvừamớichết;cònkhôngthìphảimấtmộtthờigianrấtdàibạnmớicóthểtíchlũyđượcnhiềutiền.

Nếubạncoiđiềunàylàmộtlýdođểtừbỏhoặcđơngiảnlàkhôngcốgắngnữa,bạnsẽbỏlỡmộtsốbàihọclớnnhấtmàcuộcsốngdạychobạn.Nhữngbàihọcđượchọctrongcuộchànhtrìnhchứkhôngphảiởđíchđến.Trongsuốtcuốnsáchnày,Solomonđãchiasẻvớichúngtanhữngmảnhquặngvàng,chiasẻsựgiàucóvềtrítuệcủaông,vàgiúpchúngtatìmhiểucáckhobáutrongcuộcsốngmàchúngtacóthểtíchlũytrongkhiđangđitrênconđườngdẫnđếnsựgiàucó.

QUÁGIÀUVÀGIÀUQUÁNHANHTHÌSAO?

Cónhiềucâuchuyệnvềcáctriệuphúhiệnnay,cuộcsốngcủahọđãbịhủyhoạibởisựgiàucóbấtngờ.Nhữngngườibìnhthườngtrúngxổsốhoặccóđượcsốtiềnlớn“chỉsaumộtđêm”cảmthấymìnhchỉgặpnhữngvấnđềnghiêmtrọngvàomộtvàinămsauđó.Thậtkhôngmay,nhữngchuyệnnhưthếcóhằnghàsasố.

Hãyxemxétnhữngngôisaotrẻcócuộcsốngđãbịméomóbởisựgiàucókhituổicònrấttrẻ.Tôichorằngnhữngngườinàyđãbịmất

đituổithơcủamình,vìhọđãđạtđượcquánhiềuthànhcôngvàquánhiềutiềntừquásớm.MichaelJackson,LindsayLohan,MacaulayCulkin,DannyBonaduce,TatumO’Neal,JudyGarlandvànhiềungườikhácđềuthiếusựchínchắnvàkinhnghiệmởtuổiđó.

Cónhữngngườicótàinăngphithườngnhưngphảichịuđaukhổtrongphầnlớncuộcđờicủahọ,bởivìhọkhôngthểquảnlýsựthànhcôngvàtiêutiềncủahọchonhữngviệclàmmangtínhtựhủyhoại.HãynghĩvềJohnBelushi,diễnviênhàixuấtsắc,ngườiđãchếtvìdùngcocainevàheroinquáliềukhichỉmới33tuổi.ChrisFarley,33tuổi,đãchếtvìdùngcocainevàheroinquáliềucùngcănbệnhbéophì.JimMorrison,27tuổi,casĩcủanhómnhạcrockTheDoors,quađờivìmộtcơnđautim,cũngcóthểdodùngthuốcquáliều.27tuổiđời,nhạcsĩvàtayghitaxuấtsắc,JimiHendrix,đãchếtvìdùngthuốcngủquáliều.Mớicó36tuổi,nữdiễnviênMarilynMonroeđãchếtvìdùngthuốcquáliều.

Mộtsốngườichorằng,đâylànhữngvídụvềsửdụngthuốc,đãhủyhoạinhữngngườiđãcómọithứmàvẫnkhôngthểđượchạnhphúc.Trongmộtsốtrườnghợp,điềuđócóthểđúng.Xemxétnhữngngườinàymộtcáchthôngcảmvàtrungthựchơnbằngcáchnhớrằng,nhiềungườitrongsốnhữngcánhântàinăngnàyvốnlànhữngngườibìnhthường,làmviệcchămchỉ,nhữngngườiđượccôngchúngsayđắmvàcôngnhậnlàtàinăng.Thậtkhôngmay,việccôngnhậnđóquánhanhvàquásớm.Chắcchắncónhiềuyếutốgópphầnvàohànhvitựhủyhoạinày,nhưngsẽkhómàphủnhậnđượctácđộngcủasựgiàucóbấtngờ,sựgiàucóđạtđượctrướckhicóđủkhônngoan.

Phảicóđủthờigianmớitrưởngthànhđược.Phảimấtthờigianđểbiếtsuynghĩ.Phảimấtthờigianmớibiếtcoitrọngýnghĩacủacuộcsống.Chỉkhichúngtabiếtcảmơncuộcsống,vànhìncuộcsốngbằngconmắtchínchắnthìnhữngphầnthưởngcủasựlàmviệcchămchỉvàbiếttiếtkiệmmớiđếnvớichúngta.

Nhưchúngtađãbiếtởphầntrước,Solomonđãnói:“Cáckếhoạchcủangườimẫncándẫnđếnlợinhuận,vàchắcchắnlàsựvộivãsẽdẫnđếnđóinghèo”(Cáchngôn21:05).Đókhôngphảilàluậnđiểmchonhữngcâuchuyệntrênsao?Khitiềnbạcđếnquávộivàng,nóhầunhưluônluôndẫnđếnmộtdạngnghèođóinàođó,nếukhôngphảivềtàichínhthìcũnglàvềtìnhcảm,xãhội,haytinhthần.Tôicó

thểhìnhdungrằng,hầuhếtcácbạnđọccủatôiđãđủgiàđểbiếtrằnghànhvitựhủyhoạilàtriệuchứngchứkhôngphảilàcănbệnh.

Sựthậtlàsựthật.Phảimấtnhiềunăm,vàthậmchínhiềuthậpkỷđểlàmtăngsựgiàucócủabạnmộtcáchkhônngoan.

SỨCMẠNHCỦACÁCHNHÌNThomasJefferson-mộttrongnhữngngườisánglậpnênđất

nước,ngườikhônngoannhấtcủachúngta-đãnói:“Đừngbaogiờtiêutiềncủabạntrướckhibạncónó.”Đâylàmộtlờikhuyênthậttuyệtvời,nhưngrấtnhiềungườibỏquasựthậtnày.Ngàyquangày,họsửdụngthẻtíndụngcủahọđểmuasắmvàhàilòngvớiviệctrảtiềnsau.Tạisaovậy?Bởivì,giốngnhưhầuhếtchúngta,họlàmộtphầncủathếhệmuốnđượchàilòngngaylậptức.Chúngtamuốnnóngaybâygiờ,vànhữngtấmthẻtíndụngchophépchúngtacónó.Jeffersonchắcsẽphảikinhhoàng.

Tôitinrằng,mộttrongnhữnglýdochúngtađangphảivộivãtíchlũytiềncủanhưvậy-chúngtatintiềnbạcsẽtạorachochúngtamộtcuộcsốngtốthơn-làchúngtađangkhônghàilòngvớicuộcsốnghiệntạicủachúngta.Tạisaovậy?Nếubạnđangđọcphầnnàyvàđangsốngởmộtnướcpháttriển,bạnđãđượctậnhưởngmộtcuộcsốngtốthơn,thoảimáihơn,dễdànghơnsovớinhữngngườikháctrênthếgiới.Hàngngày,chúngtacómộtkhuynhhướngquênrằng,thậtmaymắnbiếtbaokhichúngtađượcsốngmàthậmchíkhôngcầncónhiềutiền.

Tôicũnggiốngnhưmọingườikhác.Tôiđãphảiđốimặtvớinhữngcámdỗnhưthế,chứachấpnhữngmongmuốnnhưthế,cónhữngướcmơlớn,muốnnhữngđiềutốtđẹp,vàthỉnhthoảnglạicảmthấyrằngtôixứngđángđượcnhiềuhơntôiđangcó.Khinhữngýnghĩnàythấmvàotâmtrícủatôi,tôilạinhắcnhởbảnthânmìnhnhớlạimộtvàithứ.Trong24giờtới,cókhoảng30.000người,chủyếulàtrẻem,sẽchếtvìđói.Bamươinghìn!Hơnmộttỷngườikhôngđượctiếpcậnvớinướcsạch.Ởmộtsốnơitrênthếgiới,bấtkỳngôinhànàocódiệntíchtrên50métvuôngđềuđượccoilàmộtlâuđài.Cóđến95%dânsốloàingườiđangsốngvớidưới10đôlamộtngày.

Khôngbaogiờlàquásớmkhidạychoconbạnvềlợiíchcủatiềnbạc.Hãydạychúngcáchlàmviệcđểkiếmtiềnvàhọccáchtựhàovàtựtôn.Hãydạychúngcáchtiếtkiệmvàtừđóhọccáchđảmbảoantoàn,tiềnbạcvàvềgiátrịtiềnbạc.

Hãydạychúngcáchhàophóngvớitiềnbạcvàtừđóhọccáchyêuthương.

-JUDITHJAMISON,diễnviênvàbiênđạomúa

ngườiMỹgốcPhi

Xinbạnhãyhiểucho,tôikhôngcốgắngđểlàmchobấtcứaicảmthấybuồnvềsựgiàucócủahọ.Sựgiàucólàmộtcôngcụtuyệtvờiđểsửachữanhữngsailầm,sửachữanhữngcănbệnhcủaxãhội,v.v...Tôichỉcốgắngđểtựgiúpbảnthânmìnhvàgiúpbạnduytrìđượccáchnhìnđúngđắncủamình.

Tôihoàntoànkhôngmuốngợiýrằngchúngtakhôngnêntiếtkiệm,đầutư,hoặccốgắngtíchlũythêmnhiềutiềnbạc.Rốtcục,nhữnggìcuốnsáchnàymuốnnóilà,tôiđanggợiý

rằng,nếuchúngtathựcsựbằnglòngvớitìnhtrạnghiệntạitrongcuộccuộcsốngcủachúngtavàduytrìmộtmứcđộthoảimáicủasựtồntạitrongmỗigiaiđoạncủacuộcsống,chúngtasẽđưarađượcnhữngquyếtđịnhtốthơnvềtiếtkiệmvàđầutư.

Tháiđộhàilòngvàtráchnhiệmtàichínhlàmộttrongnhữngbàihọclớnnhấtmàchúngtacóthểdạychoconcáimình.Hãyhìnhdungrằngtrẻemcủachúngtađượcbanphướclànhkhichúngđượchọchỏi,quatấmgươngcủachúngta,đểđượchạnhphúcbấtchấphoàncảnhtàichínhhiệntạicủachúngrasao.Vàcùngvớiđiềunày,chúngtacóthểdạychochúng:phảilànhữngngườiquảnlýtốtsốtiềncủachúngđểcóthểtiếtkiệmvàđầutưchotươnglaicủachúng.

ĐứcThánhPaulđãviếtmộtcâuthơtuyệtvờivềchủđềnày.Ôngnói:“Tôibiếtnhữnggìlàcầncó,vàtôibiếtnhữnggìtôiđãcónhiều.Tôiđãbiếtđượcbímậtcủaviệcđượchàilòngtrongmọitìnhhuống,dùđãănnohayđangđói,đãsốngkhicónhiềuthứhayđangmuốncó”(Philippians4:12)1.

Tôihyvọngbạnthấy“anbình”trongmọitìnhhuống.Tôicóthểđảmbảovớibạnrằng,cuộcsốngcủabạnsẽhạnhphúchơnnếubạncóthểthuậntheochânlýnày.

Mộtngườibạnmụcsưcủatôi,Eric,đãthựchiệnmộtbàigiảngngàyChủnhậtvềThànhquảtinhthần(Galatians5:22-23)2theocáchtôichưabaogiờđượcnghetrướcđây.Hãynánlạicùngtôikhitôicốgắngnhớlạilờigiảithíchcủaôngấy.

LÀMƠNCHUYỂNPHÂNBÓNCHOTÔI

Ericnhắcnhởchúngtôirằng,mộttrongnhững“thànhquả”củatinhthầnlàniềmvui.Mọingườiđềuthoảimáivớicâunày,vìtấtcảchúngtôiđềuđãđọcítnhấtvàiphầncủaKinhThánh,vàbiếtđiềunàylàđúng.Ôngchuyểnsangsosánhtinhthầnvớiđấttrồng,vìtráicâylàmộttrongnhữngsảnphẩmkỳdiệuxuấtpháttừmặtđất.Ericdẫndắtchúngtôiđiquaýtưởngrằng,đấtcàng“màumỡhơn”thìquảcàngmọngnướchơn,tohơn,ngonhơn.

Tôiđãchămchútheodõiông,thậmchítôikhôngbiếtôngsẽđượcdẫnđếnđâuvớiphépsuyluậnnày.

Sauđó,ôngtiếptụcđặtcâuhỏirấtrõràng.Ericnói:“Nếuchúngtachấpnhậnrằng,quảtốthơnlàdođấttốthơn,thìcáigìlàmchođấtmàumỡhơn?”Câutrảlờivớimộtthuậtngữthôthiểntạoramộtphảnứngtừgiáođoàn,quanhữngtiếngcườitovàmộtchútchoángváng.Ôngtiếptụcnhắcnhởchúngtôirằng,đólà“phân”,haymộtthuậtngữchínhxácmangtínhchínhtrịhơnlà“phânbón,”làmchođấtmàumỡ.

Bâygiờtôiđãhoàntoànbịlạclối,nhưngtôitinvàongườibạncủatôi.Tôiởlạingheông,hyvọngcóđượcmộtcâuhùnghồnvàcóthểhiểuđược.

Ericchorằng,trongcuộcsốngcủachúngtasẽcóphân.Điềuđóđãđượcdựkiến.Sauđó,ônglậtlạivấnđề.Phânđúnglàcáichúngtacầnđểlàmchotinhthầncủachúngtaphongphú.Vàmộttinhthầnphongphúhơn,đếnlượtnó,sẽtạoranhiềuniềmvuihơn.Ôngđãchotôimộtcáigìđóđểsuynghĩ.

Kiênnhẫnvàkiêntrìcóảnhhưởngkỳdiệu.Đứngtrướchaithứđó,nhữngkhókhănbiếnmấtvànhữngcảntrởcũngtiêutan.

-JOHNQUINCYADAMS,tổngthốngthứsáucủaHoaKỳ,vàlàcontraicủatổng

thốngHoaKỳthứhai-JohnAdams

Kháiniệmnàyđãănsâuvàotrongtâmtrítôi.Nóbắtđầucóýnghĩavớitôi,rằngnhữngkhókhăntrongcuộcsốngcủachúngta-thườngcónhiềuhơnnhữngcáidễdàng-tạonênnhữngđặcđiểmvềtínhcáchquantrọngnhấttrongchúngta.Ấntượngnàyởlạivớitôivàcómộttácđộngsâusắctớiphảnứngcủatôivớitấtcảnhữngchuyệntàolaođãdiễnratrongđờitôi.Bâygiờtôihoannghênhphânbónkhibiếtrằngnósẽsảnsinhratráicâytốthơn(thêmnhiềutìnhyêu,niềmvui,hòabình,kiênnhẫn,lòngtốt,lòngtrungthực,sựhiềnthục,vàtựdo).

Vậy,quanđiểmcủatôithếnào?Đólà:Hãyhàilòngvớithựctrạngcủabạn,trongkhitiếtkiệmvàđầutưchotươnglaicủabạn.Đừngchờđợichođếnkhibạngiàuthìmớihạnhphúc.Đólàsựlãngphícuộcsống.Hãytậnhưởngngàyhômnaytrongkhiđanglậpkếhoạchchongàymai.

VuaSolomonchắcchắncũngbiếtđiềunày.Ôngđãdạychúngta:“Mộtngườitậntâmsẽđượcbanphúcdồidào,nhưngngườihămhởmuốnlàmgiàusẽkhôngthểkhôngbịtrừngphạt”(Cáchngôn28:20).Tậntâmnghĩalàthếnào?TôitinrằngSolomonmuốnnói,đólàngườibiếthàilòngvớithựctrạngcủamìnhtrongkhivẫnlàmviệcchămchỉchotươnglaicủamình.

Chậmrãivàchắcchắnđểthắngtrongcuộcđuanày.Đâylàmộtcâuchuyệncũ,nhưnglàmộtcâuchuyệnchínhxác.

HÀNHTRÌNHCŨNGQUANTRỌNGNHƯĐÍCHĐẾN

Cóhàngtrămcâuchuyệnvềnhữngngườilàmnhữngcôngviệcbìnhthườngvàcóthunhậptốithiểutrongsuốtcuộcđờicủahọ.Họ

VUIMỘTTÍ

Tôikhôngthíchtiền,thựcthế,nhưngnógiúptôiantâm.

-JOELOUIS,võsĩquyềnanh

sốngvớicáchthứctươngxứngvớithunhậpcủahọ.Họcóvẻhạnhphúc,dạyconcáicủamìnhbiếtđánhgiácaonhữngđiềuđơngiảntrongcuộcsống,vàphấtcaolácờvàongàymồng4thángBảy.Nhữngngườinàyluôncómặttrongnhữngcuộcdãngoạitạiđịaphương,ởcáccuộcbắnpháohoavàcáccuộcdiễuhànhtrongthịtrấn.Họcóthểđượccoilàtìnhnguyệnviênkhicầnthiết,đểnướngbánhchocácsựkiệnởđịaphương,vàkhôngbỏlỡnhiềungàylàmviệc.

HọcũnggiốngnhưhàngtriệungườiMỹ,nhưngcómộtđiềuhọđãlàmkhácvớinhữngngườicònlạitrongchúngta.Họtiếtkiệmvàđầutưmộtsốtiềnnhỏtừmỗikỳlĩnhlương.Têncủahọkhácnhau,họsinhsốngrảiráctrêntoàncầu,hànhđộngcụthểcủahọkhácnhau,nhưngtấtcảcuốicùngđềunhưnhau:nhữngsốtiềnlớntrongngânhàngđượctíchlũytừcáckhoảnđónggópnhỏđó.Hầuhếtnhữngngườinàykhôngbaogiờnóivềnhữngthànhtựutàichínhcủahọ,vìhọkhôngmuốnđứngtáchrakhỏibạnbècủahọ.Cólẽhọchorằngbạnbècủahọcũngđanglàmnhưvậy.Họcoiđónhưmộthànhđộngkhônngoanvàbiếtnghĩđếntươnglai.Tấtnhiênlànhưthế.

Hãynghĩvềnhữngngườinàylúchọnghỉhưu.Tôiđánhcuộclàhọcómộtsựbìnhannàođó.Họkhôngbaogiờphảilolắngrằnghọsẽhếttiền.Nhữngngườinàycóthểchitrảchoviệcthỉnhthoảngrangoàiđểănmộtbữaăntốingonlành,hoặcphôtrươngmộtchút,hoặckỷniệmnhữngdịpđặcbiệtbằngcáchđưacảgiađìnhcùngđi.Bạnbècủahọkhôngbaogiờthựcsựbiếtrằng,tạisaohọlạicókhảnăngăntiêuxaxỉnhưvậy.

Chậmrãivàchắcchắn.

Bạncóbaogiờcảmthấykiệtsứcvìphảicốgắngđểthànhcôngkhông?Cóphảibạnrấtmệtmỏidophảilậpkếhoạchchotươnglaicủabạnnênbạnkhôngcóđủnănglượngđểtậnhưởngcuộcsốnghômnaykhông?Bạnđãnghecâuchâmngôncũ“Hãysốngtronglúcnày”chưa?Đócóphảilàmộttròđùađốivớibạnvìbạnluônluônkiểmtrabảnquyếttoántrongbáocáođầutưcủabạnvàtựhỏi,liệu

Tôibiếtcáigiácủathànhcông:cốnghiến,làmviệcchămchỉvàkhôngngừngdânghiếnchonhữngđiềubạnmuốnnhìnthấychúngxảyra.

-FRANKLLOYDWRIGHT,kiếntrúcsưlừngdanhthế

giới

VUIMỘTTÍNỮATHÔI

Nếulúcđầubạnkhôngthànhcôngthìhãycốgắng,cốgắnglầnnữa.Sauđóthìtừbỏ.Chẳngíchgìkhilàmộtkẻđạingốcnhưthế.

-W.C.FIELDS,hoạtnáoviên

bạncóđangđiđúnghướngvớikếhoạchtiếtkiệmhưutrícủabạnhoặcmộtsốmụctiêutiếtkiệmkháckhông?

HãyngheSolomonnóimộtlầnnữa.“Đừngcốchịukhổcựcđểlàmgiàu;hãykhônngoanđểthấyđượccáiđangcảntrởta.”(Cáchngôn23:04).Tôihyvọngbạntinrằng,nhữnggìchúngtađangthảoluậnkhôngcógìmới.Sựkhônngoannàyđãcótừhàngnghìnnămnay(Solomonsốngcáchđây3.000năm).Chỉđơngiảnlàchúngtađãbỏlỡhoặckhông

tinvàonó.

Hãytinvàobảnthânmình.Tinrằngbạncóthểđạtđượcướcmơcủabạn.Hãygiáodụcconcáibằnglờilẽvànhữngtấmgương.Hãytintưởng,nhưngđừngbámvíu.Hãylàmviệc,nhưngđừngcăngthẳng.Hãytiếtkiệm,nhưngđừngvộivàng.

KhichúngtađiđếnphầncuốicủanhữngbàihọctừvuaSolomon,tôikhuyếnkhíchbạnđitiếpconđườngcủatrítuệ.Đừngdùngtừngữcủatôichonó,màhãytựmìnhchứngminhnhữngchânlínày.Hãyđọcphầncuốicủacuốnsáchnàyđểcónhiềuýtưởnghơnnữa.Hãyđọccáccuốnsáchbổsungvềchủđềnày.Đừngbaogiờbỏcuộc,nhưngxinvuilòngđừngchophépcôngviệccủabạnvượtlêncuộcsốngcủabạn.

Tôigộpcảnhữngbìnhluận“vuimộttí”vàosuốtcuốnsáchnày,đơngiảnlàđểgợiýrằng,chúngtanênthưgiãnmộtchúttrongkhitìmkiếmtựdovềtàichính.Sựkhônngoanđượctìmthấytronghành

trình,chứkhôngphảiởđíchđến.Hãythiếtlậpcácmụctiêucủabạn,hãymơướcvềnhữngướcmơcủabạn,nhưnghãyluônluônnhớlànêntậnhưởngnhữngcuộchànhtrình.

Hãynhớrằng,“chânlýluônluônđúngbấtkểbạncótinnóhaykhông.”

Chúngtakếtthúcởnơichúngtabắtđầu.Trongphầngiớithiệutôiđãnói:“Nếumộtbàihọccóvẻquáđơngiảnthìhãyđọclạinó.Đôikhi,sựthậtcósứcmạnhthayđổicuộcsốngnhiềunhấtlạiẩnchứadướicáivẻbềngoàiđơngiản.”Nếubạnthấynóhữuích,hãyđọccuốnsáchnàymộtlầnnữa.

Tôimuốnbạnhạnhphúcvàkhônngoantrongcuộcsốngcủabạn.

Hãytựhỏimình

1.Việctạorasựgiàucócầnphảicóđủthờigian,mìnhcókiênnhẫnđểđiđếncùngđượckhông?

2.Mìnhcódànhthờigianđểnhậnrasựgiàucómàmìnhđãcó,đặcbiệtlàsovớisựgiàucócủanhiềungườitrênthếgiớikhông?

3.Mìnhcócoinhữngthấtbạinhưnhữngcơhộiđểcheđậykhông?Mìnhcóchophépnhữngthấtbạilàmchomìnhmạnhmẽhơnkhông?

4.Mìnhđãhọcđượccáchtậnhưởngcuộchànhtrìnhcũngnhưđíchđếnchưa?

5.Mìnhcóđangrènluyệntínhkiênnhẫnvềtàichínhkhông?

Nhữngviệccầnlàmmộtcáchkhônngoan

1.Cómụctiêuchotươnglaivàhàilòngvớihiệntạikhôngphảilànhữngkháiniệmmâuthuẫnvớinhau.Hãydànhthờigianđểđánhgiácaonhữnggìbạnđãcó.

2.Lòngbiếtơnlàmộtthànhphầnmạnhmẽtronghạnhphúc.Nămđiềugìbạnbiếtơnnhất?

3.Conđườngđếnthànhcôngvềtàichínhcónhữngkhúcquanhco,cónhữngbậcdốcđứng,vànhiềubấtngờtrênđườngđi.Chậmrãivàchắcchắnthìsẽchiếnthắngtrongcuộcđuachứkhôngphảichỉlàmộtcâuchuyệnđạođứcđểkểchotrẻem.Hãyquyếttâmđểtạorasựtiếnbộ,bấtkểsựtiếnbộđónhỏnhưthếnào.

4.Hãybắtđầu.

LỜIKHUYÊNCỦANGƯỜIXƯA

CÁCHNGÔN21:5-Nhữngkếhoạchcủamộtngườimẫncándẫnđếnlợinhuậnvàchắcchắnlàsựvộivãsẽdẫnđếnđóinghèo.

CÁCHNGÔN28:22-Ngườikeokiệtthườngmuốntrởnêngiàucóvàkhôngbiếtrằngnghèođóiđangđợianhta.

CÁCHNGÔN15:27-Ngườithamlamthườngmanglạichogiađìnhmìnhnhiềurắcrối,nhưnganhtaghétsựhốilộ.

CÁCHNGÔN28:20-Ngườitrungthựcsẽđượcbanphúclộcdồidào,ngườichỉhămhởmuốnlàmgiàusẽkhôngtránhkhỏisựtrừngphạt.

CÁCHNGÔN23:4-5-Đừngcốchịukhổcựcđểlàmgiàu;hãykhônngoanđểthấyđượccáiđangcảntrởta.Hãychỉnhìnliếcquacủacảithôi,vìchúngsẽrađi,vìchắcchắnchúngsẽvẫycánhbayvútlênbầutrời,giốngnhưmộtconđạibàngvậy.

NGƯỜITHẦYAbidandừngbướcvànhìnmộtcậubétronggócxưởngmộc

rộngrãiđangvunglưỡirìulên.Đólàmộtngàyấmáp,cógiónhẹlàmchonơilàmviệccủaAbidanmátmẻhẳnlên.Abidanđiqua20côngnhânkhácvàdừnglạigầncậubé;cậuđangrấtchămchúvàocôngviệccủamình,đếnnỗicậutakhôngđểýthấyôngchủcủamìnhđãđếntừbaogiờ.

Dựavàochiếcbànlàmviệccũcủachamình,Abidanchămchútheodõicửđộngcủacậubé.Ôngnhớlạithờigian,khichaôngdạyôngcáchvungrìu.

“Yoshua.”Abidanvuốtbộrâuđãđiểmbạccủamình.“Cháuphảilàmchậmthôi.”

CậubégiậtmìnhkhinghethấygiọngnóicủaAbidan.“Cháuxinlỗi,cháukhôngnghethấyôngđếnạ.”

“Tabiết.”Abidanđứngdậyvàcầmlấycáicándàicủachiếcrìuvàđứngdạngchântrướckhúcgỗđangnằmtrênsànnhà.“Hãysửdụngnhátđẽongắnhơn,Yoshuaạ.Nếucháuvungquámạnhvàquánhanh,thìcháusẽđẽođinhiềugỗhơnmứccầnthiếtđấy.”Abidanđặtlưỡicắtkimloạiởphầncuốicủachiếcrìulênkhúcgỗ,tạichỗmàYoshuađãđẽo,sauđóvungcánrìulênvàchémxuống,hướnglưỡirìusắcvàolớpvỏcâychứkhônghướngvàophầngỗcómàusáng.Mộtphầnvỏcâyđãđượcđẽođi.Abidanlàmvậynhiềulầnchođếnkhiôngloạibỏhếtlớpvỏcây.

“Hãyđếnđây,Yoshua.Hãynhìnvàochỗmàtavừađẽovàchỗcháuđanglàmđi.Cháuthấygì?”

“Chỗcủaôngtrơntruhơnnhiềuạ.Cháuđãđẽovàophầngỗmềm.”

“Chínhxác.Điềuquantrọnglàkiểmsoátvàtậptrung.Nhữngcôngnhânmớithườngcầmởchỗquácaotrêncánrìu.Đểkiểmsoáttốthơn,hãycầmcánởgầnlưỡirìuvàsửdụngnhữngnhátđẽonhẹvàngắn,chỉđẽođilớpvỏcây.Hiểuchưa?”

“Vâng.Cháuhiểurồiạ.Vungrìungắnhơn.Cầmcánrìuởchỗthấphơn.”

“Điềuđólàđúng,ítnhấtlàchocôngviệcnày.”Abidantraochiếcrìulạichocậubé.“Hãylàmlạinào.”

YoshuachọnmộtvịtrítrênkhúcgỗvàvungrìutheocáchAbidanđãchỉdẫncậuta.

“Cảmthấythếnào?Cháucókiểmsoátđượccâyrìutốthơnkhông?”

“Cóạ.Lẽracháuphảibiếtcáchnày.”

Abidancườito.“Đừngtựlàmkhổmình,Yoshuaạ.Tấtcảmọingườiđềuhọchỏitừnhữngngườikhácvàtừkinhnghiệm.Tađãhọcđượctừchatakhitabằngtuổicháu.Thờiđócáchđâyđãlâurồi,khiđóchỉcóchatavàtalàmviệcvớinhau.Cónhiềuthayđổiquá.”

“Ônglàngườithợmộcgiỏinhấtởvùngnày.Chacháunhắcnhởcháuhằngngàylà,cháuthậtmaymắnkhiđượclàmviệcvớimộtngườithầycóthiệnchí.”

“Chacháuđãđềnghịtadạycháunhiềuđiềukhácnữachứkhôngchỉnghềmộc,Yoshuaạ.”

“Chacháuchưabaogiờkểvớicháulàđãquenôngnhưthếnàoạ.”

Abidanmỉmcười.“Tađãgặpôngấytừnhiềunămtrước,khiôngấyvẫncònlàmộtđứabétrongvòngtaycủabànộicháu.Khiđótamớimườibatuổi.ChacủabànộicháulàmộtviênquanhầutrungthànhdướitriềuvuaSolomon.”Ôngdừnglại.“Họđãdạychotamộtbàihọcquantrọngvềviệcgiúpđỡnhữngngườikhác.”

“Họdạyông?”

“Lầnđầutiênkhitanhìnthấybànộicủacháutrênđườngphố,bàđangphảivậtlộnđểnhặtmộtbólanhbịrơi.Bàđangphảibếđứatrẻsaunàysẽtrởthànhchacủacháu.”Abidannghiêngngười

tựavàocáibànlàmviệcđãcũcủachamìnhvàvuốtvemộttấmvángỗ.Mặcdùđãgầnbamươinămkểtừkhichaôngquađời,Abidanvẫncònnhớchaghêgớm.Ôngthởdài,sauđóđưasựchúýcủamìnhvềvớihiệntại.

“Tanợmọingười,nợnhữngbàihọcmàĐứcvuaSolomonđãdạychota.Tađãhứasẽdạychocháunhữngbàihọctươngtự.Tanợgiađìnhcháunhiềulắm.”

“ÔngsẽchiasẻcácbàihọccủavuaSolomonchovớicháuchứạ?”

Abidangậtđầu.“Hãynóichotabiết,Yoshua,câucáchngônnàycónghĩalàgì?‘Hãyxâycôngtrìnhphụtrợvàtrồngcấyxongđã;rồihẵngxâyngôinhàcủamình’”[Cáchngôn24:27].

Yoshuanhìnxuốngsànnhàvàlặpđilặplạicâucáchngônđó...

PHỤLỤC

VÀINÉTVỀTÁCGIẢBruceFleetlàngườisánglậpvàchủtịchCôngtyFleetCapital

Management,mộtcôngtyquảnlíđầutưchỉthuphíởbangColorado(HoaKỳ).Làmộtchuyêngiahoạtđộngtronglĩnhvựcđầutưhơn20năm,ôngđãđượccấpChứngchỉTưvấnQuảnlíĐầutư(CIMA)vàChứngchỉNhàchiếnlượcĐầutưcủaTrườngKinhdoanhWhartonthuộcĐạihọcPennsylvania,thôngquaHiệphộiTưvấnQuảnlíĐầutưHoaKỳ.

Vớinghềnghiệpcủamình,Fleetđãthamgiagiảngdạychocácnhàđầutưvàcáccốvấnđầutưchuyênnghiệpvềnhữngnguyêntắccơbảncủaquảnlíđầutưthíchđángvàhiệuquả.Ôngcũngthườngxuyênlàdiễngiảvàkháchmờicủacácphươngtiệnthôngtinđạichúngvàlàchuyêngiahuấnluyệntronglĩnhvựcquảnlíđầutư.Fleetđãsánglập,vàcómộtthờilàchủtịchcủaAPortionofMyHeart-mộttổchứccủaLiênđoànMụcsư.DướisựdẫndắtcủaFleet,tổchứcnàyđãhỗtrợhiệuquảchocácđoànmụcsưởkhắpDenvervàtổchứcWorldVision(TầmnhìnThếgiới)trênphạmviquốctế.

BruceFleetcũnglàtácgiảcuốnsáchDemystifyingWallStreet:SheddingaLittleLightontheBULL(VạchtrầnnhữngthủđoạnđầucơkíchgiáởPhốWall).

TÀILIỆUNÊNĐỌCTHÊM1. GeorgeSamuelClason,TheRichestManinBabylon(NgườigiàunhấtởBabylon),CreateSpace,2008.

2. BruceFleet,DemystifyingWallStreet:SheddingaLittleLightontheBULL!(VạchtrầnnhữngthủđoạnđầucơkíchgiáởPhốWall),AuthorHouse,2007.

3. BenjaminFranklin,UncommonCents:SecretstoAchieving

PersonalFinancialSuccess(Nhữngđồngtiềnkhácthường:Bíquyếtđểđạtđượcthànhcôngvềtàichính),FranklinCovey,2004.

4. BenjaminFranklin,TheWaytoWealth(Conđườnglàmgiàu),CreateSpace,2008.

5. MichaelM.Pompian,BehavioralFinanceandWealthManagement:HowtoBuildOptimalPortfoliosThatAccountsforInvestorsBiases(TàichínhhànhvivàQuảnlícủacải:Cáchthứcxâydựngdanhmụcđầutưtốiưuxóađithànhkiếncủanhàđầutư),Wiley,2006.

6. StevenK.Scott,TheRichestManWhoEverLived(Ngườigiàunhấttronglịchsử),DoubledayBusiness,2006.

7. HershShefrin,BeyondGreedandFear:UnderstandingBehavioralFinanceandthePsychologyofInvesting(Vượtlênlòngthamvànỗisợhãi:Tìmhiểuvềtàichínhhànhvivàtâmlíhọcđầutư),OxfordUniversityPress,2007.

8. ThomasJ.StanleyandWilliamD.Danko,TheMillionaireNextDoor(Ngườihàngxómtriệuphú),Pocket,1998.

9. JasonZweig,YourMoneyandYourMind(TiềnbạcvàTrítuệcủabạn),Simon&Schuster,2008.

CÁCNGUỒNTHÔNGTINBỔSUNGCrownFinancialConcepts:www.crownfinancialconcepts.comMySpendingPlan:www.mpendingplan.comQuickenOnline:www.quickenonline.comTheBeeHive:www.thebeehive.com

1.TheBookofProverbs:mộtcuốnsáchtrongbộKinhThánh.TênDoTháicủacuốnsáchnàylà“CáchngôncủaSolomon”.Vềnguồngốctácgiảcủacuốnsách,từlâuđãcókhánhiềutranhluận.TêncủaSolomonxuấthiệnởProverbs1:1,“NhữngcâucáchngôncủaSolomon,contraicủaDavid,ĐứcVuacủaIsrael.”CũngcónhữngýkiếnchorằngcuốnsáchnàycũngbaogồmcảcáccâucáchngôncủaAgur(30:1)vàLemuel(31:1)nữachứkhôngphảichỉcủaSolomon.(ND)1.ConsumerNewsandBusinessChannel:KênhtruyềnhìnhTintứctiêudùngvàKinhdoanh.(ND)2.Timothy:HaiquyểntrongTânước,gồmthưcủaThánhPaulgửichoTimothyđểbànvềgiáolívàgiáoluậtCơĐốc.(ND)1.MộtquyểntrongkinhCựuước,khẳngđịnh“Cuộcđờilàhưảo”vàhướngdẫncáchthứcđểtrởthànhcôngchính,biếtkínhsợChúa.(ND)1.UnitedParcelService,Inc.,viếttắtlàUPS,mộtcôngtychuyểnphátbưukiệnởMỹ.(ND)2.Multi-LevelMarketing:Bánhàngđacấp.(ND)3.DeanVanDruff,“What’swrongwithMulti-LevelMarketing?”(Bánhàngđacấpcógìsaitrái?),http://www.vandruff.com/mlm.html.4.RobertL.“TenBigLiesofMultilevelMarketing.”(Mườichiêuđạibịpcủabánhàngđacấp.)www.mlmwatch.org.5.Cổphiếuđượcxếphạngcaonhấtvềmứcđộantoàn.(ND)1.CBSBroadcastingInc.làmộthãngtruyềnhìnhlớntrongmạnglướitruyềnhìnhởMỹ,cónguồngốctừmộthãngphátthanh.CáitênCBSxuấtpháttừtêncũcủanólàColumbiaBroadcastingSystem.60Minutes(60phút)làmộttạpchítintứctruyềnhìnhđượcpháttrênCBStừnăm1968,rấtđặctrưngbởisửdụngphongcáchđộcđáochủyếudựatrêncáccuộcđiềutracủaphóngviên.Nócũnglàchươngtrìnhthuhútđượcrấtnhiềukhángiảvàgiànhđượcnhiềugiảithưởng.(ND)2.AlbertPhung,BehavioralFinance:Introduction,Investopedia.htp://www.investopedia.com/university/bevioral_finance/default.asp.3.BusinessWeek,MutualFundReport(BáocáovềQuỹđầutưtươnghỗ),25thángBảy2007.4.Mộtsàngiaodịchchứngkhoán.NASDAQlàviếttắtcủa“NationalAssociationofSecuritiesDealersAutomatedQuotations”.(ND)5.TínhtoáncủaYahooFinanceCharting.www.yahoo.com/finance.6.ChỉsốgiácổphiếutheocôngthứccủaDowJones&CompanyInc.(ND)7.S&P500(viếtđầyđủtrongtiếngAnhlàStandard&Poor’s500StockIndex-Chỉsốcổphiếu500củaStandard&Poor)làmộtchỉsốcổphiếubaogồm500loạicổphiếuđượclựachọntừ500côngtycómứcvốnhóathịtrườnglớnnhấtcủaMỹ.ChỉsốS&P500đượcthiếtkếđểtrởthànhmộtcôngcụhàngđầucủathịtrườngchứngkhoánMỹvàcóýnghĩaphảnánh

nhữngđặcđiểmrủiro/lợinhuậncủacáccôngtyhàngđầu.(ND)8.TínhtoáncủaYahooFinanceCharting.www.yahoo.com/finance.9.IndividualRetirementAccount:Chươngtrìnhtíchlũytiềntiếtkiệmchođếnkhivềhưu.(ND)1.Matthew:QuyểnđầutiêncủasáchPhúcÂm,kểvềcuộcđờicủaChúaGiêsu,doThánhMatthewviết.(ND)2.Luke:QuyểnthứbatrongPhúcÂm,đượccholàdoThánhLukeviết,miêutảcuộcđờivànhữnglờitruyềndạycủaChúaGiêsu.(ND)3.Corinthians:HaiquyểntrongTânước,vốnlàthưcủaThánhPaulgửicáctínhữuthànhCorinth.(ND)1.WilliamCorbett(1680–1748),nhàsoạnnhạc,nhạccôngvĩcầm,giámđốcNhàhátMớiởLondontừnăm1700,chỉhuydànnhạcNhàhátHoànggianăm1705,vàtrởthànhthànhviêncủaDànnhạcHoànggianăm1709.(ND)2.SigmundSchlomoFreud(1856–1939),nhàthầnkinhhọcnổitiếngngườiÁo;ôngđãpháthiệnranguyêntắcphântâmhọc.(ND)3.CarlGustavJung(1875–1961),nhàtâmthầnhọcngườiThụySĩ,nhàtưtưởngcótầmảnhhưởngrấtlớn,ngườisánglậpratâmlíhọcphântích.(ND)4.FoodandDrugAdministration:CơquanQuảnlíThựcphẩmvàDượcphẩmHoaKỳ.(ND)5.GlucosaminevàChondroitin:Hợpchấtgiàulưuhuỳnhcótrongthànhphầncủasụn,dùngđểchữabệnhviêmkhớp.(ND)1.Philippians:cuốnthứ11trongTânước.CáchọcgiảnghiêncứuKinhThánhđềuthốngnhấtrằngcuốnnàylàdoThánhPaulviếtchonhàthờPhilippiởmiềnBắcHyLạp.(ND)2.Galatians:MộtquyểntrongTânước,đượccoilàthưcủaThánhPaulviếtchodânchúngthànhGalatia,vùngđấtmiềnTrungTiểuÁthờicổđại.(ND)