Beata Lubos Naczelnik Wydziału Polityki Innowacyjności

Departament Innowacji i Przemysłu

2 Obecny system wsparcia innowacyjności

Środki z funduszy strukturalnych:

PO Innowacyjna Gospodarka- bezpośrednie wsparcie dla przedsiębiorstw, IOB oraz jednostek naukowych świadczących przedsiębiorstwom usługi o wysokiej jakości- wsparcie systemowe zapewniające rozwój środowiska instytucjonalnego innowacyjnych przedsiębiorstw

PO Kapitał Ludzki- poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce

Regionalne Programy Operacyjne - wspieranie innowacyjności na poziomie lokalnym lub regionalnym

Środki budżetowe:

Ustawa o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (status Centrum Badawczo-Rozwojowego, ulga podatkowa)

Działalność Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (programy strategiczne) Działalność statutowa PARP i ARP

Wnioski z obecnego systemu punktem wyjścia do stworzenia nowego!

3

Wyczerpują się dotychczasowe źródła wzrostu gospodarczego (tania siła robocza, korzystna lokalizacja) -> musimy skoncentrować się na budowaniu trwałej przewagi konkurencyjnej w oparciu o B+R i innowacje

Kluczem do stałego i szybkiego rozwoju gospodarczego są:

• maksymalizacja efektywności wykorzystania zasobów (wiedzy, kapitału, pracy, zasobów naturalnych i surowców)

• wzrost innowacyjności, rozumianej jako zdolność i motywacja przedsiębiorstw do doskonalenia istniejących i poszukiwania nowych technologii, pomysłów i wynalazków, związanych z ulepszaniem i tworzeniem produktów oraz zmian organizacji i zarządzania

SIiEG – nowa strategia w obszarze innowacyjności

4

Program Rozwoju

Przedsiębiorstw

Program „Lepsze Regulacje”

NPRGN

Strategia Sprawne PaństwoStrategia Rozwoju Kapitału

LudzkiegoStrategia Rozwoju Kapitału

SpołecznegoStrategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki

Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju 2030

Strategia Rozwoju Kraju 2020

Program operacyjny na lata 20014-2020 w zakresie kompetencji MG

wstęp 01

Program Rozwoju Przedsiębiorstw

• program wykonawczy do SIiEG• podstawa nowego PO w obszarze innowacyjności

Prace nad Programem koncentrują się na: • ocenie istniejących instrumentów• projektowaniu nowych instrumentów• analizie najlepszych praktyk międzynarodowych • współpracy z Bankiem Światowym• współpracy z partnerami społeczno-gospodarczymi

6 Diagnoza – główne wnioski

• system prawa gospodarczego, w tym podatkowego, nieadekwatny do potrzeb innowacyjnej i efektywnej gospodarki;

• duże obciążenia administracyjne• ograniczony dostęp firm, zwłaszcza MŚP, do finansowania

działalności gospodarczej i innowacji• słabe zainteresowanie przedsiębiorstw komercjalizacją prac B+R i

współpracą z sektorem nauki – i vice versa• niedopasowanie kwalifikacji kadr do potrzeb innowacyjnej i

efektywnej gospodarki• słabe powiązania kooperacyjne przedsiębiorstw• niski ogólny poziom nakładów na B+R (0,74% PKB)• niski udział wydatków przedsiębiorstw na B+R (0,2% PKB vs

0,54% PKB wydatków publicznych)

7 Ocena aktualnie funkcjonujących instrumentów

• system preferuje dotacje niezależnie od ryzykowności projektu• środki z funduszy strukturalnych przeznaczane są głównie na zakup

maszyn i urządzeń• do systemu częściej aplikują przedsiębiorstwa z sektora średnio

wysokiej i wysokiej techniki lecz wśród beneficjentów dominują przedsiębiorstwa z branż niskiej techniki

• wysoka intensywność wsparcia zakupu maszyn i urządzeń powoduje, że instrumenty rynkowe są mniej konkurencyjne

• szkolenia dla przedsiębiorców charakteryzują się zbyt dużą intensywnością wsparcia oraz w wielu przypadkach są zbyt ogólne

• występuje obiektywny problem z oceną innowacyjnych projektów

• dążenie do obiektywizmu i transparentności oraz duża liczba składanych wniosków powoduje anonimizację aplikantów i często automatyczną ocenę projektów

wstęp 01

cały cykl innowacji wszystkie etapy rozwoju firmy wsparcie bezpośrednie dla B+R, prototypu, linii demonstracyjnej, wdrażania B+R instrumenty zwrotne dla zakupu gotowych technologii szkolenia szyte na miarę nowe podejście do oceny projektów PRP jako narzędzie inteligentnej specjalizacji

PRP podstawą nowego Programu Operacyjnego

wdrażanego przez wyspecjalizowane agendy! N

Główne zasady nowego systemu

9

PRZEDSIĘBIORSTWO

REGULACJE

B+R

ZAKUP TECHNOLOGII,

MASZYN I URZĄDZEŃ

IOB

WSPÓŁPRACA

ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ

UMIĘDZYNARODOWIENIE

KADRY

Kategorie oddziaływania

10

Kluczowe instrumenty

• Instrumenty grantowe na B+R• Ulgi podatkowe na B+R+I • Instrumenty zwrotne na zakup nowoczesnych technologii,

maszyn oraz urządzeń• Fundusze kapitału podwyższonego ryzyka• Wsparcie praw własności intelektualnej• Bon edukacyjny dla przedsiębiorcy• Zacieśnienie współpracy przedsiębiorstw z uczelniami i szkołami

zawodowymi• Wzmocnienie Instytucji Otoczenia Biznesu• Wzmocnienie i rozwój klastrów• Wsparcie dla tworzenia i wdrażania technologii środowiskowych• Wsparcie przedsiębiorstw na globalnych rynkach

(promocja + instrumenty finansowe)

1111 Nowa Perspektywa Finansowa UE na lata 2014-2020

11 celów tematycznych Polityki Spójności na lata 2014-2020

Cel 1: wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji

pobudzanie popytu na innowacje i prace rozwojowe

lepsze dostosowanie podaży B+R do potrzeb rynku

wsparcie innowacyjności przedsiębiorstw

rozwój proinnowacyjnych wśród przedsiębiorców i społeczeństwa oraz kadry naukowej

Finansowanie: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Crossfinancing z Europejskiego Funduszu Społecznego

Cele horyzontalne Polityki Spójności na lata 2014-2020

Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia Europejska Współpraca Terytorialna

1212 Oczekiwania Brukseli…Warunkowość ex ante - cele strategii „Europa 2020”

Cele UE do 2020 Bieżący stan dla Polski Polski cel do 2020

3% PKB UE z przeznaczeniem na wydatki na B+R

0,75% (2011) 1,7%

20% redukcja emisji gazów cieplarnianych w stosunku do roku 1990

-4,5% (2020 prognoza w stosunku do 2005)

+12% (2010 emisji w porównaniu do 2005)

14%

20% wzrost zużycia energii pochodzącej z surowców odnawialnych

9,4% (2010) 15%

20% zwiększenie efektywności energetycznej

96,9 Mtoe (2010) 96 Mtoe (redukcja o 13,6 Mtoe)

75% osób w wieku 20-64 posiadających zatrudnienie

64,8 (2011) 71%

ograniczenie skali przedwczesnego kończenia edukacji do poziomu poniżej 10%

5,4% (2010) 4,5%

co najmniej 40% osób w wieku 30-34 z wyższym wykształceniem

35,3% (2010) 45%

ograniczenie o 20 mln liczby osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym

10,4 mln osób zagrożonych ubóstwem (2010)

Obniżenie o 1,5 mln osób zagrożonych ubóstwem

1313 Zobowiązania P: warunkowość ex-ante

Warunek Sposób spełnienia warunku Resort odpowiedzialny

Zwiększenie nakładów na badania naukowe, rozwój technologiczny i innowacje, istnienie wieloletniego planu dotyczącego budżetu i inwestycji

Polska Mapa Drogowa Infrastruktury Badawczej przyjęta w 2010 r. zawiera 10-letni horyzont czasowy (2013-2023)

MNiSW

Istnienie krajowych lub regionalnych ram strategicznych polityki w dziedzinie badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji w celu zwiększenia środków na B+R ze środków prywatnych

Przyjęcie Strategii Innowacyjności i Efektywności Gospodarki (SIEG) oraz Programu Rozwoju Przedsiębiorstw (PRP)

MG we współpracy z MNiSW poziom krajowy

Władze regionalne za poziom regionalny

Promowanie przedsiębiorczości z uwzględnieniem Small Business Act

Przyjęcie PRP MG

Istnienie strategicznych ram polityki na rzecz nowych przedsiębiorstw sprzyjających włączeniu społecznemu

Przyjęcie PRP MG we współpracy z MPiPS

1414

Podział środków UE w latach 2014-2020

Koperta finansowa do dyspozycji Polski po odliczeniu 5% na rezerwę wykonania

Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia

99%

Europejska Współpraca Terytorialna

1%

Fundusz Spójności

33%

Fundusze Strukturalne

66%

Poziom krajowyEFS 14,3%EFRR 52,4%FS 33,3%

Poziom regionalnyEFS 21,8%EFRR 78,2%

Min. 50% środków z EFRR musi zostać przeznaczone na cele

tematyczne 1, 2, 3 i 4 (BRI, MSP, ICT i gospodarka niskowęglowa)

1515 Nowe rozdanie: jak zmieni się podział środków?

Cele tematyczne wskazane w pakiecie legislacyjnym UE fundusze2007-

2013 (%)Zmiana

1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji EFRR 13,9 +++2. Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych

EFRR 5,3 +/-

3. Podnoszenie konkurencyjności MŚP, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury EFRR 3,2 +/-

4. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach EFRR, FS 2,1 +++

5. Promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem EFRR, FS 1,4 +/-

6. Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystania zasobów EFRR, FS 12,2 -/-- -

7. Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych

EFRR, FS 39,1 - - -

8. Wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników EFRR, EFS 6,1 +

9. Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem EFRR, EFS 6,0 +/-

10. Inwestowanie w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie EFRR, EFS 8,2 -

11. Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznejEFRR, FS, EFS

0,8 +

Duży wzrost (+++); wzrost (++), niewielki wzrost (+), bez zmian (+/-), niewielki spadek (-), spadek (- -), duży spadek (- - -)

1616 Projekty krajowych Programów Operacyjnych na lata 2014-2020

PO dot. innowacyjności, badań naukowych i ich powiązań ze sferą przedsiębiorstw

PO dot. gospodarki niskoemisyjnej, ochrony środowiska, przeciwdziałania i adaptacji do zmian klimatu, transportu i bezpieczeństwa energetycznego

PO dot. rozwoju kompetencji i umiejętności oraz dobrego rządzenia

PO dot. rozwoju cyfrowego

PO dot. rozwoju obszarów wiejskich

PO dot. rozwoju obszarów morskich i rybackich

PO Pomoc Techniczna

PO Rozwój Polski Wschodniej

PO Europejska Współpraca Terytorialna

16 Regionalnych Programów Operacyjnych

17

Strategia inteligentnej specjalizacji…. Strategia inteligentnej specjalizacji….

Pomysł na koncentrację interwencji Pomysł na koncentrację interwencji publicznej….publicznej….

18 Geneza projektu foresight technologiczny przemysłu InSight 2030

Koncepcja horyzontalnejpolityki przemysłowej

przyjęta przez RadęMinistrów 30 lipca 2007 r.

Analizy konkurencyjności sektorów

Foresight technologiczny przemysłu

Program Rozwoju Przedsiębiorstw

19

Rosnąca rola wiedzy..

… w rozwoju gospodarczym

Potrzeba:

•priorytetyzacji w finansowaniu B+R i technologii …..

• sprostania współczesnym globalnym wyzwaniom społecznym i ekonomicznym

• wskazanie obszarów o najwyższym potencjale rozwoju

• wyznaczenie priorytetowych technologii, które przyczynią się do przyspieszenia tempa rozwoju gospodarczego i wzrostu jakości życia w Polsce

20 Metodyka prac oraz zakres foresightu

I etap prac – analiza sektorowa w ramach 4 obszarów

Sektory przemysłowe Usługi powiązane z przemysłem

Przemysł energetyczny Przemysł wydobywczy

21 Metodyka prac oraz zakres foresightu

II etap prac – analiza horyzontalna - wytypowanie 10 Pól Badawczych:

Biotechnologie przemysłowe

Nanotechnologie Zaawansowane systemy wytwarzania

Technologie informacyjne i telekomunikacyjneTechnologie mikroelektroniczne

Technologie fotoniczne

Rozwój czystych technologii węglowych

Technologie racjonalizacji gospodarowania energią

Nowoczesne urządzenia dla przemysłu wydobywczego

Technologie pozyskiwania surowców naturalnych

22 Konkurencyjne obszary przemysłowe

• W ramach projektu zidentyfikowano 35 najbardziej konkurencyjnych obszarów przemysłowych (polskie rynki wiodące), które charakteryzują się dużym potencjałem rozwoju oraz innowacyjnością

• Są one tematycznie powiązane z 10 Polami Badawczymi, np. Nanotechnologie w ochronie zdrowia i produkcji farmaceutyków, energooszczędne budownictwo, technologie ICT w bezpieczeństwie ruchu drogowego

• Metodologicznie - analogia do założeń europejskiej Inicjatywy Rynków Wiodących (LMI), identyfikującej 6 rynków o największym potencjale rozwoju dla Europy

23 Priorytetowe technologie – etap konsultacji z przemysłem

Kwiecień – maj 2012r. - konsultacje społeczne - administracja, instytuty naukowo-badawcze, izby branżowe

maj-sierpień 2012 r. – konsultacje z biznesem (przemysł produkcji metali i wyrobów z metali, przemysł elektroniczny i elektrotechniczny, przemysł chemiczny, przemysł farmaceutyczny, przemysł stoczniowy, przemysł lotniczy, przemysł obronny, przemysł motoryzacyjny, przemysł jachtowy, przemysł materiałów budowlanych, przemysł lekki, przemysł oparty na drewnie, przemysł szynowy, przemysł meblarski)

Lista technologii i obszarów ulega zmianie

24 Priorytetowe technologie i obszary przemysłowe – ostateczna lista

Wybrano 99 technologii oraz 33 obszary przemysłowe które stanowią część 10 Mega-obszarów (Pól Badawczych):

1. biotechnologie przemysłowe2. technologie fotoniczne3. mikroelektronika4. zaawansowane systemy wytwarzania i materiały5. nanotechnologie6. technologie informacyjne i telekomunikacyjne7. technologie kogeneracji i racjonalizacji gospodarowania energią8. technologie pozyskiwania surowców naturalnych9. zdrowe społeczeństwo10. zielona gospodarka

25 Co dalej?

• Koncepcja inteligentnej specjalizacji KE – w Polsce w oparciu o foresight i Krajowy Program Badań

• Programy strategiczne (badawcze) • Priorytetowe traktowanie projektów dot. priorytetowych

technologii w programach horyzontalnych• Wspieranie kadr w zakresie obszarów i technologii

kluczowych• Utworzenie / promowanie na uczelniach wyższych

kierunków związanych z obszarami wskazanymi jako priorytetowe dla rozwoju polskiego przemysłu

• Grudzień 2012 – przyjęcie PRP• Czerwiec 2013 – przekazanie do KE projektu programu

operacyjnego

2626

Departament Innowacji i PrzemysłuMinisterstwo Gospodarki

Beata.Lubos@mg.gov.pl