BEYIN METASTAZLARINDA

RADYOCERRAHI Dr. Faruk Zorlu

Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi

Radyasyon Onkolojisi Anablim Dalı

EVET

Beyin metastazları en sık görülen intrakranial tümördür ( Primer

beyin tümörlerinin 8 katı )

Sistemik ve hedefe yönelik tedavilerdeki gelişmelere bağlı lokal

ve sistemik hastalık kontrol oranları artmaktadır. Buna bağlı

beyin metastazları ile daha sık karşılaşılmaya başlanmıştır.

Soliter beyin metastazı: Beynin tek bir bölgesinde ve sadece

beyinde metastaz olması

Tek Beyin metastazı: Başka bölgelerin dışında beyinde tek bir

lezyonun oluşu

TEK BEYIN LEZYONU

Metastaz olduğundan emin olun. Farklı radyolojik

bulguların ayırıcı tanısı yapılmalıdır.

R/O: GBM, Apse

SIR

GPA

RANDOMIZE ÇALıŞMALARıN ÖZETI

1- Soliter opere edilebilir beyin metastazında tüm beyin ışınlama / tüm

beyin ışınlama + cerrahi

2- Soliter opere edilebilir beyin metastazında Cerrahi / cerrahi+ tüm

beyin ışınlama

3 - Bir -3 beyin metastazlı hastada tüm beyin ışınlama / tüm beyin

ışınlama + SRS

4 – Bir – 4 beyin metastazlı hastada SRS / SRS + tüm beyin ışınlama

5 - SRS + tüm beyin ışınlama / SRS + tüm beyin ışınlama + KT

6 - Tüm beyin ışınlama / tüm beyin ışınlama + radyoduyarlaştırıcı

SOLITER OPERE EDILEBILIR BEYIN METASTAZıNDA

TÜM BEYIN ıŞıNLAMA / TÜM BEYIN ıŞıNLAMA + CERRAHI

Patchell (NEJM-1990): cerrahi ile sağkalım 15 haftadan 40

haftaya çıkıyor p<0.01

Noordjik ( Kırmızı -1994 ): cerrahi ile sağkalım 24 haftadan 40

haftaya çıkıyor p<0.04

Mintz (Cancer -1996): cerrahi sağ kalımı etkilemiyor

SOLITER OPERE EDILEBILIR BEYIN

METASTAZıNDA CERRAHI (VEYA SRS) / CERRAHI

(VEYA SRS)+ TÜM BEYIN ıŞıNLAMA

Patchell ( JAMA-1999): tüm beyin ışınlama beyinde

rekürrensi % 70 den % 18 e indiriyor p< 0.001, sağkalımı

değerlendirmek için sayı az

Kocher (JCO-2011): cerrahi veya SRS , 1 -3 beyin met

Tüm beyin ışınlama beyinde rekkürrensi ve nörolojik ölümü

azaltıyor

1-3 BEYIN METASTAZLı HASTADA

TÜM BEYIN ıŞıNLAMA / TÜM BEYIN ıŞıNLAMA + SRS

Andrews (Lancet – 2004 ):

tek metastazı olanda tüm beyin ışınlama + SRS sağkalımı 4.9 aydan 6.5 aya

gelişiyor ( p<0.04 )

1 – 3 metastazlıda:

Lokal kontrolü artırıyor

Yanıt hızını artırıyor

Performans statü düzeliyor

Steroid bağımlılığı azalıyor

Alt grup analizi KHDAK sağkalım 3.9 aydan 5.9 aya uzuyor p<0.05

1 – 4 BEYIN METASTAZLı HASTADA

SRS / SRS + TÜM BEYIN ıŞıNLAMA

Aoyama (JAMA – 2006 ): tüm beyin ışınlama + SRS rekürrens

oranını % 76 dan % 47 ye indiriyor p <0.001 fakat sağkalıma

etkisi yok.

Bu çalışma tüm beyin ışınlamaya bağlı nörolojik ve nörokognitif

fonksiyonların korunduğunu ortaya koyuyor. Kötüleşme yok.

SRS + TÜM BEYIN ıŞıNLAMA / SRS + TÜM

BEYIN ıŞıNLAMA + KT

11 çalışma var: kemoterapinin sağkalıma ek yararı yok

TÜM BEYIN ıŞıNLAMA / TÜM BEYIN ıŞıNLAMA +

RADYODUYARLAŞTıRıCı

4 çalışma sonucuna göre radyoduyarlaştırıcıların sağ

kalım üzerine bir katkısı yok

RANDOMIZE ÇALıŞMALAR

2014 ASTRO

LOKAL KONTROL

GENEL SAĞKALıM

KAVITE ıŞıNLAMASı

KAVITE ıŞıNLAMA

ZAMANLAMASı

RADYOREZISTAN

TÜMÖRDE SRS

70 yaş, erkek

KHDAK, 3 yıl önce lobektomi, 6 ay

önce tek beyin metastazına yönelik

SRS

Şimdi: baskın olmayan temporal

lobda, eski metastazın karşı

tarafında en büyük boyutu 2 cm yeni

met

Hafif nörolojik kayıp, KPS 80,

eksrakranial hastalık yok

60 yaş, erkek

RCC öyküsü var

18 ay önce serebellar 2 metastazı

rezeke edilmiş, postop 35 Gy/14 fx

tüm beyin radyoterapi

Şimdi: yeni ortaya çıkmış sol

frontal çevresel ödemi olmayan

metastaz

KPS 90, başka rekürrens bulgusu

yok, nörolojik semptom yok

44 yaşında kadın

Meme Ca Triple N( östrojen reseptör/

progesteron reseptör, Her2neu reseptör

negatif )

9 ay önce multiple beyin metastazı,

post op 30 Gy/ 10 fx WBI

Şimdi: bilateral anterior frontal

yerleşimli 1-2 cm boyutlu 2 adet

asemptomatik metastazı var.

KPS 80, Ekstrakranial hastalık yok

TEDAVİ SONRASI İZLEM

İSTENMEYEN ETKI NEKROZ:

KULLANıLAN DOZLAR

SRS ILE AYNı BÖLGEYE

REIRRADIASYON

Ablatif dozun etkisi ile 6.ay civarı

metastazda progresyon varmış gibi

gözükür bu SRS sonrası yaklaşık 9

-12 ayda koybolur ve tümörde

gerçek radyolojk yanıta ulaşılır.

Pratik öneri: 12 ay geçmeden aynı

bölgeye tekrar SRS uygulamayın

yoksa gerçek radyasyon nekrozu

neymiş görürsünüz

Sorunları gidermenin en sağlam

yolu ortaya çıkmamasını

sağlamaktan ve gereken önlemleri

baştan öngörerek almaktan

geçmektedir.

Gelecekte daha rahat çalışabilmek

için dozimetrik dökümantasyon çok

önemlidir.

EVET