YENİDOĞAN TARAMALARI

Dr. A. Çiğdem AKTUĞLU-ZEYBEK

T.C İstanbul Bilim Üniversitesi

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı

XIX. DÜZEN KLİNİK BİYOKİMYA GÜNLERİ

• YENIDOĞAN TARAMALARINDA AMAÇ NEDİR?• HER HASTALIK TARAMA KAPSAMINA ALINMALI

MIDIR?• ÜLKEMİZ İLE DİĞER ÜLKELER ARASINDA TARAMA

PROGRAMLARI BAKIMINDAN FARK VAR MIDIR?• ARDIŞIK KÜTLE SPEKTROMETRESI GENİŞLETİLMİŞ

YENİDOĞAN TARAMA PROGRAMLARI AÇISINDAN UYGUN BİR YÖNTEM MİDİR? ÜLKEMİZ BU HASTALIKLAR AÇISINDAN RİSKLİ MİDİR?

• YENİDOĞAN TARAMA PROGRAMLARINA YENİ EKLENEN HASTALIKLAR HANGİLERİDİR?

• Taramalar:

– Hastalıklara herhangi bir belirti vermeden tanı

koymak ve gerekli tedaviye başlayarak mortalite ve

morbiditeyi azaltmak amacı ile uygulanan TOPLUM

SAĞLIĞI HİZMETLERİDİR.

• Yenidoğan taramalarında amacımız;

• Ülkemizde doğan tüm yenidoğanları kaliteli bir tarama programı ile taramak ve gerekli tanı ve tedavi yöntemlerini uygulayarak mortalite ve morbiditeyi azaltmaktır…….

Hangi hastalık yenidoğan döneminde taramakapsamına alınır??

• Toplumda yeterli sıklıkta görünüyor olması (insidansı

bilinmeli ve sık olmalı) ve toplumda önemli bir sorun

olması (yüksek mortalite/morbidite)

• Tanıda gecikmenin bebekte geri dönüşümsüz hasar

yaratabilecek olması

• Basit ve güvenilir testler ile taranabiliyor olması;

maliyet/yarar oranı çok yüksek olmayan hastalıklar

olması

• Yenidoğan dönemindeki belirtilerinin az olması ve

klinik olarak atlanabilir olması;

• Erken tanı konulması halinde hastalığın seyrinde

değişiklik yapılabilmesi ya da tamamen tedavi

edilebilmesi

• Sonuçta ideal bir tarama testi;

– Pahalı ve invazif olmayan,

– Hastalığı taramada özgünlük ve duyarlılığı yüksek olan bir test olmalıdır.

Yenidoğan tarama programlarının ilk hedefi

doğumsal metabolik hastalıklar olmuştur.

Ön madde

GEN DEFEKTİ

Ürün

Enzim defekti

Ürünyetersizliği

Toksik madde-lerin birikimi

Kalıtsal metabolizma hastalıklarının fizyopatolojisi

Ön madde

GEN DEFEKTİ

Ürün

Enzim defekti

Ürünyetersizliği

Toksik madde-lerin birikimi

Kalıtsal metabolizma hastalıklarının teşhisi

• Bulgu ve belirtileri özgül değil...

• Bir kısmı yenidoğan döneminde:

– Kardiyopulmoner hastalık

– Gastrointestinal hastalık

– Merkez sinir sistemi hastalıkları

– Neonatal sepsis izlenimini verebilir.

• Bir kısmı yenidoğan döneminde hiçbir bulgu vermez:

• Hasta daha ileri dönemde,

– Tekrarlayıcı solunum problemleri

– Kronik sindirim bozuklukları

– Açıklanamayan anemi

– Hepatosplenomegali

– Anormal psikomotor gelişim

– Mental retardasyon bulguları ile gelebilir.

Neden tanıda gecikiliyor ?

• Metabolik Hastalıklar Hakkında Doğru Sanılan Yanlışlar:

– Ender görülür.

– Biyokimyasal reaksiyonları cok iyi bilmek gerekir. Bu nedenle tanı koymak çok zordur.

– Tanı ancak sepsis, intrakranyal kanama, konjenital kalp hastalığı gibi sık görülen hastalıklar elendikten sonra akla getirilmelidir.

– Tanı konulsa bile tedavi edilmeleri olanaksızdır.

– Tüm metabolik hastalıklar ölüm ya da zeka geriliği ile sonlanır.

• Sonuçta tanı konulduğu zaman;

–Artık çok geç kalınmış olabilir.

–Uygun tedavi verilebilse bile oluşmuş psikomotor

bozukluk ve mental retardasyon gibi kalıcı

hasarları geri çevirmek mümkün olmayabilir.

• BU NEDENLE:

DOĞUMSAL METABOLİK HASTALIKLARININ TARAMA

PROGRAMLARI KAPSAMI İÇERİSİNE ALINMASI BÜYÜK ÖNEM

TAŞIMAKTADIR !!

–1934….. FKU’lu hastaların idrarlarında fenilpurivik ve fenillaktik asit artışının saptanması…. Dr. Fooling

–1951….. Bickel ve ark.-fenilketonürinin diyetle tedavisi

–1957……Dr. Willard Centerwall idrarda “demir-3-klorür testi” ile yenidoğan tarama programları (yaygın taramaya uygun değil-bebek birkaç haftalık oluncaya kadar fenilpiruvik asit atımı olmuyor)

–1959……Kağıt kromatografisi ile kan aminoasitlerinin tespiti (yüksek miktarda kan-taramaya uygun değil)

YENİDOĞAN TARAMA TESTLERİNİN GEÇMİŞİ

–1961……. Robert Guthrie’nin fenilketonüri izlem ve tanısında “bakteriyel inhibisyon yöntemi” ni geliştirmesi.

–1962……..Fenilketonüri için yenidoğanlarda ilk tarama programı-Massachusetts.

Basillus subtilus ekilmiş agarlı besiyeri

Beta-tiyenilalanin (inhibitör)

Bakteri büyüme alanı( çapı kan fenilalanin düzeyi ile doğru orantılı)

Filtre kağıdına emdirilmiş hasta kanı

Fenilalanin düzeyi bilinen kontrol kanı

Guthrie bakteriyel inhibisyon testi(PA: 3-4 mg/dl=180-240μmol/L)

– 1974: İmmunoassay yöntemi tarama metodu olarakkullanılmaya başladı.

1974: Konjenital hipotiroidi1976: Alfa-1-antitripsin eksikliği1988: Konjenital Adrenal Hiperplazi

– 1960-1980: Organik asidemiler teşhis edilmeyebaşlandı.– 1976: Orta zincirli açil-koA dehidrogenaz eksikliğitespit edildi. Ardından 15’ten fazla yağ asidioksidayon bozukluğu tanımlandı.

1997 – New York’ta MS/MS pilot taramalar başlatılıyor

1999 – New York ve MA’da MS/MS ile tarama başlatılıyor

2000 – Wisconsin’de MS/MS ile tarama başlatılıyor.

Hastalık Tarama Yaygınlığı Maliyet Yararı

Fenilketonüri Yaygın Yararlı

Konj. hipotiroidi Yaygın Yararlı

Biotidinaz eksikliği Yaygın Yararlı

Galaktozemi Avustralya, Avrupa, ABD Açık değil

KAH Yeni Zelanda, Avrupa, ABD Yararlı

Aminoasidemiler, organik asidemiler

Sınırlı (Tandem Kütle Spektrometre gerektirmektedir)

Yararlı

Hemoglobinopatiler (O. hc, G6PD, Thl)

Sınırlı İns. yüksek, yararlı

Duchenne MD. Sınırlı Yararlı

Kistik fibroz Sınırlı Açık değil

Konj. enfeksiyonlar (Toksoplazma, HIV)

Sınırlı Yararlı

Lizozomal hastalıklar (Kr, NP, Fab, Pmp, Gauc, MPS)

Sınırlı Açık değil

ÜLKEMİZDE DURUM

ULUSAL TARAMA PROGRAMI

• Ulusal Fenilketonüri Tarama Programı

• Ulusal Biyotinidaz Tarama Programı

• Ulusal Hipotiroidi Tarama Programı

• Ulusal Yenidoğan İşitme Taraması Programı

ULUSAL FENİLKETONÜRİ TARAMA PROGRAMI

• Yurdumuzda ilk olarak 1983 yılında Ankara’da birçalışmada fenilketonürinin sıklığının yüksek olduğusaptanmış.

• 1987 yılında Sağlık Bakanlığı’nın organizasyonu ile ilkolarak 36, ardından tüm illeri kapsayacak biryenidoğan tarama programı başlanmıştır.

ŞÜPHELİ

(SINIRDA NEGATİF /

POZİTİF VEYA POZİTİF)

NORMAL

(NEGATİF)

DOĞRULAMA

(TANDEM MS)

PEDİATRİ

BESLENME VE

METABOLİZMA

KLİNİĞİNE

SEVK*

NORMAL HASTA

TARAMA LABORATUVARI

YETERLİ KAN ÖRNEĞİ

İLK KAN ÖRNEĞİ

YETERSİZ KAN ÖRNEĞİ

KAN ÖRNEĞİ TEKRARI

KAN ÖRNEĞİ TEKRARI

Fenilketonüri İçin Sonuçların Değerlendirilmesi

BURSA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ AÇSAP ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

Ulusal Hipotiroidi Tarama Programı

• Ülkemizde 1980’lerden başlayarak yerel programlarlayürütülmekte idi.

• 2006 sonunda ulusal tarama programı kapsamınaalınmış; bugüne kadar 1,5 milyondan fazla bebektaranmıştır.

KONJENİTAL HİPOTİROİDİ AKIŞ ŞEMASI

İLK KAN ÖRNEĞİ

YETERSİZ KAN ÖRNEĞİYETERLİ KAN ÖRNEĞİ

KAN ÖRNEĞİ TEKRARI TARAMA LABORATUARI

<20 mlU/L >20-50

mlU/L

>50 mlU/L

TEKRAR TOPUK KANI

NORMAL <20 mlU/L 20 ve üzeri mlU/L

İLDEKİ UYGUN

LAB. DA SERUM

T4 VE TSH

BAKILMASI*

T4> 10mcg/dl

TSH < 10 mlU/L

T4 < 10mcg/dl

TSH > 10 mlU/L

HASTA??

DANIŞMAN UZMAN

HEKİM

PEDİATRİ

ENDOKRİNOLOJİ

KLİNİĞİNE SEVK**

ULUSAL BİYOTİNİDAZ TARAMA PROGRAMI

• Otozomal resesif geçişli kalıtsal bir hastalık

• Biyotin döngüsü bozulur:– Metabolik asidoz, – Deri bulguları (parsiyel alopesi vb), – İşitme ve görme kaybı, – Konvülsiyon ve nörolojik belirtiler – Geç kalınan olgularda koma ve ölüm ile karşılaşılabilir.

• Dünya ülkeleri içinde biyotinidaz eksikliğinin en sıkgörüldüğü ülkelerden birinin Türkiye olduğubildirilmiştir.

İstanbul İli Yenidoğan Tarama Programı Çerçevesinde 1991-2005 yılları arasında taranan 1.170.167 yenidoğandan biyotinidaz eksikliği tanısı alanlar ile aynı dönemde tarama programı dışında kalan, klinik bulgularla geç tanı konan bebekler karşılaştırıldı.

Yenidoğan taramasında biyotinidaz eksikliği sıklığı 1/11,144 olarak belirlendi. Erken

tanılı hastaların (n:71) tanı yaşı 1,06±0,9ay, biyotinidaz enzim düzeyi ve normale oranı 0,27±0,23 nm/dk/ml (%3,95± 3,39); geç tanılı hastaların(n:20) tanı yaşı(49,6±143,7ay) biyotinidaz enzim düzeyi ve normale oranı 0,28±0,24 nm/dk/ml (%4,05±3,33) bulundu. Erken tanılılarda başvuruda ve izlem süresince (3,5±3 yıl) klinik ve laboratuvar açısından özellik saptanmadı. Geç tanılıların tümünde dermatit, alopesi, yaşına göre belirgin nöromotor gerilik ve bir kısmında konvulsiyonlar(%55), görme(%10), duyma(%10) sorunları ve nöroradyolojik patoloji (%45) saptandı.

Biyotinidaz eksikliği yenidoğan tarama programına alınmalı mı?Özer Işıl, Baykal Tolunay, Gökçay Gülden, Çelik Şenay, Demirkol Mübeccelİstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD, Beslenme ve Metabolizma Bilim Dalı, İstanbul

İŞİTME TARAMA TESTLERİ

• Ülkemizde yenidoğan işitme taraması ilk olarak Hacettepe Üniversitesi ve Marmara

Üniversiteleri’nin Tıp Fakülteleri Odyoloji Bölümlerinde yapılmaya başlanmıştır.

• 2000 yılında Hacettepe Üniversitesi Rektörlüğü ile Başbakanlık Özürlüler İdaresi

Başkanlığı ve Sağlık Bakanlığı arasında imzalanan bir protokolle doğum

hastanelerinde de yenidoğan işitme taraması yapılmasının temelleri atılmıştır.

• Söz konusu bu protokol, günümüzde yenidoğan işitme taramalarının ülke çapında

yaygınlaştırılmasını amaçlayan “Ulusal Yenidoğan İşitme Taraması Kampanyası”nın

çekirdeğini oluşturmaktadır.

• Günümüzde başta Ankara, İstanbul, İzmir olmak üzere birçok üniversite hastanesi

ve değişik illerdeki doğum hastanelerinde işitme taraması yapılmaktadır.

• Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel

Müdürlüğü’nün 2007/5 genelgesi gereğince;

– Doğum yapılan hastanelerde her yenidoğana daha taburcu olmadan

işitme taraması testlerinin uygulanması esastır.

– Herhangi bir nedenle işitme tarama testi uygulanamayan bebeklerin

bu testin yapıldığı diğer hastanelere yönlendirilmesinin yapılarak,

yenidoğan işitme tarama testi uygulanması sağlanmalıdır.

Ardışık Kütle Spektrometresi

Tandem mass spectrometry (TMS)

• Kütle spektrometreleri:

– Manyetik ya da elektriksel bir alanda hareket eden yüklü partikülleri kütle/yük (m/z) oranlarına göre diğer yüklü partiküllerden ayırt ederek analizleme esasına göre çalışmaktadır.

• Cihazın biyokimyada kullanımı 1956 yılında steroidlerin analizi ile başlamıştır.

• 1966 yılında Tanaka ve arkadaşlarının GC-MS ile izovalerik asidemiyi tanımlamalarıyla birlikte cihaz metabolik hastalıkların tansında kullanılmaya başlamıştır

Tanaka K, Budd MA, Efron ML, Isselbacher KJ. Isovaleric acidemia: a new genetic defect of leucine metabolism.Proc Natl Acad Sci USA 1966; 56:236-42

• Seçimliliği yükseltmek ve saptama(deteksiyon) limitlerini arttırmak için kütlespektrometresinden önce numunenin– ekstraksiyon,

– derivatizasyon,

– kromatografik ayrıştırmalar gibi bazı ön muamelelerden geçirilmesi için iki ya da daha fazla analitik tekniğinin ardarda (tandem) bağlanması ile ardışık kütle spektrometrileri(TMS) elde edilmiştir.

• 90’lı yıllarda Edwin Naylor ve diğer araştırmacılar:

– Ardışık kütle spektrometresinin kan açilkarnitin veaminoasit düzeylerini ölçmede kullanılmaya başladılar.

– Bu durum yenidoğan taramalarında yeni bir çığır açmış,kan açilkarnitin ve aminoasit düzeylerini etkileyen birçokkonjenital metabolik hastalık aynı örnekte kısa süredetaranabilir hale gelmiştir.

TANDEM KÜTLE (MASS) SPEKTR0METRE NEDİR?

BİLGİSAYAR

3mm blood spoot

Deproteinizasyon

Derivatizasyon

DEĞERLENDİRME MASS

SPEKTRUMU

Ion

source

MS1 MS2

Colision cell Detector

NEDEN MS/MS?

Örnek miktarının çok az olması

Çok sayıda hastalığı aynı anda, çok kısa sürede (yaklaşık 2 dakika) tarayabilmesi

Maliyet/YararWisconsin’de yapılan bir araştırmada YAOD ve OA

bozukluklarının tanı ve tedavi maliyeti yılda 300.000 $ civarında olduğu saptanmıştır.

Bu maliyet hastalığa geç tanı konulması halinde yıllık 900.000 $’ı bulmaktadır.

MS/MS Analizi

Aminoasidopatiler

Organik asidüriler

Yağ asidi oksidasyon bozuklukları

d8-Val

140 160 180 200 220 240 260 280m/z

0

100

%

d3-Leu

d4-Alad3-Met

d5-Phed6-Tyr

Glu

NORMAL AMİNO ASİT PROFİLİ

Aminoasidopatiler

Sitrullinemi

Argininosüksinikasidüri

CPS/OTC eksikliği (Şüphelendirebilir)

Homosistinüri

Hipo/hipermetioninemiler

Akçaağaç kokulu idrar hastalığı

Fenilketonüri

Tirozinemiler (Tip I için süksinilaseton)

Hiperglisinemi

Kütle/yük

FENILALANIN

Normal

Hiperlösinemi

140 160 180 200 220 240 260 280m/z0

100

%

0

100

%

0

100

%

Leud3-Leu

d4-AlaAlaPhe Tyr

d3-Met

d5-Phe

d6-Tyr

Leu/Ile

Leu/IleMSUD

d3-C16 carnitine

225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500m/z0

100

%

225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500m/z0

100

%

d3-free carnitine

C2 carnitine

C16 carnitine

d3-C3 carnitine

d3-C8 carnitine

NORMAL AÇİLKARNİTİN PROFİLİ

Organik Asit Bozuklukları-Yağ Asidi Oksidasyon Bozuklukları

• Izovalerik asidemi

• Glutarik asiduri tip I

• Metilmalonik asidemi

• Propiyonik asidemi

• Metilkrotonil KoA karboksilaz eks.

• ß-Ketoiyolaz eks.

• 3-Metilglutakonil KoA hidrataz eks.

• 3-OH-3-Me-glutaril -KoA liyaz eks.

• 3-OH-Isobutiril koA HidrolazEks.

• SCAD

• MCAD

• VLCAD

• Multipl Açil KoA DeH. eks

• LCHAD

• Karnitin palmitoyl transferazeksikliği tip I

• Karnitin Palmitoyl transf. eks. Tip II

Propionik asidemi

NormalC2 carnitine

225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500m/z0

100

%

0

100

%

C3 carnitine

C16 carnitine

C3 carnitine

TMS ile yapılan tarama ölçütleri dolduruyor mu???

Ölçüt Insidans>1/100,000

Belirgin morbidite/mortalite

Başarılı tedavi

Uygun maliyet

Teknoloji

OA/YAOB/AA 1/5,000 to 1/10,000

Ciddi komplikasyonlar/ölüm

Diyet ve açlıktan korunma

< $10.00

MS/MS

EXPANDED NEWBORN SCREENING EXPERIENCE IN TURKEY:RESULTS OF A SINGLE SCREENING CENTER (2003-2008)

Örnekleme ne zaman yapılmalıdır?

• En ideal zaman doğumdan sonraki 48-72 saattir(Beslenme sonrası metabolit birikimi)

– Prematürelerde

– 1500 gr altı bebeklerde

– TPN ile beslenen bebeklerde örnek 7. gün civarındaalınmalı; eğer hastanede kalış 14 günden uzunsa taburcuolmadan önce, 1 aydan uzunsa 1. ayda alınacak yeni birörnekte yinelenmelidir (İstisnalar kaideyi bozabilir !!!)

• Kan alınırken doku çok sıkılmamalı.

• EDTA’lı veya kapiller tüp kullanılmamalı.

• Filtre kağıdının her iki yüzüne uygulanmamalı

• Kart ısı nem ve direkt gunes ışığına maruz bırakmamalı

• Örnekler biriktirilmek üzere bekletilmemeli

UYGUN ÖRNEK ALIMI

BEBEK BİLGİLERİ

•Adı/soyadı

•Anne adı

•Doğum tartısı

•İlk besleme zamanı

•Örnek alınma zamanı

•Prematürite

•Transfüzyon

•İkinci örnek olup olmadığı

•Ailenin adres ve telefonu

•KLİNİK BİLGİ

Transfüzyon/diyaliz

Örnek işlem öncesinde alınmalı, İşlem sonrasında alınmış ise 6. 30. ve 60.günlerde tekrarlanmalıdır.

Bebeğin 24 saatten küçük olması halinde

Bebek hastaneden çıkmadan önce için tarama örneği alınmalı, ancak iki hafta içinde tekrarlanmalıdır.

Yanlış Pozitiflik

Cut-off sınırlarının düşük olması

Prematürite

TPN ile beslenme

Örneklemeye bağlı hatalar

• Bebeğin doğum sırasında strese maruz kalması

• Örneğin ilk 24 saatte alınması

• Toplanma tekniği (Kalın damla alınması)

• Kurutulma yolu (etüvde kurutma vb)

• Saklanma ve transport şekli

Yanlış pozitiflik-2

• Vitamin C, Vitamin B12 eksiklikleri

• Erken örnekleme:

• Olgunlaşmamış enzim sistemleri

• KC immaturitesi

• Protein yüklemesi (inek sütü ile beslenenlerde)

• Belirli ilaç tedavileri (karnitin, valproik asid, pivalik asid,

benzoik asid, ve orta zincirli trigliserit yağların kullanımı)

• Annenin 3-metilkrotonil-KoA karboksilaz eksikliği

Yanlış pozitif

Patolojik sonuç Aynı örnekten tekrar

Yeni örnek

Normal sonuç

PARENTAL ANKSİYETE

MAALİYET

Yanlış negatiflik

Cut-off değerleri çok yüksek olabilir.

Hafif klinik formlar

Örnekleme hatası

Yanlış Negatif

Normal sonuç Normal rapor

Klinik bulguların ortaya çıkması

TARAMANIN BAŞARISIZLIĞI

UYGUN ALINMIŞ ÖRNEK

EŞİT YAYILMAYAN KAN SATURASY0NU

ÖRNEKTE KAN PIHTILARI

AZ DOYGUNLUK

İYİ DOLDURULMAMIŞ HALKALAR

KAN HALKALARINDA KIVRIM VE

KATLANMALAR

SERUM HALKALARI - PIHTILAŞMIŞ KAPİLLER TÜPTEN APLİKASYON

ALIM SIRASINDA FAZLA BASTIRMAYA

BAĞLI YAYILMIŞ KAN

YETERSİZ SATURASYON

PATOLOJİK SONUÇ

Aynı örnekten tekrar

Acil yeni örnekten çalışmaNormal sonuç

Teyit TestiMetabolik konsültasyonAilenin bilgilendirilmesi

Tedavi sürecinin başlatılması

PATOLOJİK SONUÇ

Takip gereksiz

Organik Asidemilerde İzlem

İdrar organik asitleri

Açilkarnitin profili

Plazma karnitin düzeyleri

Plazma amino asitleri

Enzim analizleri (lenfosit, fibroblast)

Moleküler tanı

Yağ Asidi Oksidasyon Bozukluklarında İzlem

İdrar organik asit analizi

İdrar açilglisinleri

Açilkarnitin profili

Plazma karnitini

DNA mutasyonları (MCAD and LCHAD)

Fibroblast çalışmaları

Akrabalarda tarama

GENİŞLETİLMİŞ YENİDOĞAN TARAMALARI

• Ülkemizde tandem kütle spektrometresi ileyenidoğan bebeklerde “genişletilmiş metabolikhastalık taraması” bazı üniversite kliniklerimetabolizma hastalıkları birimleri ve özellaboratuvarlar tarafından uygulanmaktadır.

• Tarama uygulanan yenidoğan bebek sayısı kısıtlıdır.

• Kütle spektrometresi ayrıca semptomları başlayanhastaların hızlı taraması amacıyla da kullanılmaktadır.

GALAKTOZEMİ

• “Galaktoz-1-fosfat üridiltransferaz” (GALT) (Klasik galaktozemi)

• “galaktokinaz”

• “UDP-galaktoz-4-epimeraz” enzim eksikliği

• Otozomal resesif

• İnsidansının yaklaşık 1:40000-60000 olduğu tahmin edilmektedir.

• Galaktoz tüketimi klinik bulgulara yol açıyor

TARAMA ÇEŞİTLERİ

• Galaktoz-1-fosfat üridil transferaz taraması (GALT): flöresans belirgin azalır (varyant formlar) ya da kaybolur (klasik form).

• Total galaktoz taraması: Florimetrik ya da kolorimetrik yöntemlerle ölçülür.

KONJENİTAL ADRENAL HİPERPLAZİ (KAH)

• Steroid biyosentezindekibozukluk

• 21-hidroksilaz eksikliğinebağlı konjenital adrenalhiperplazisi olan hastalaryeterli kortizol üretemez-ler.

• Bazı olgularda aldesteron daeksiktir.

• Dehidratasyon, şok ve hattaölüm

• Kız çocuklarda virilizasyon,erkeklerde skrotal renktekoyulaşma

• 21-hidroksilaz eksikliğinitaramada:– 17-OH-progesteronun

florometrik ölçümü kullanılır.

• Numunenin ilk 24 saatiçinde alınması, prematuriteve hastalıklar testin yanlışpozitif sonuç vermesine yolaçabilir.

• Fizyolojik düzeydeki birstres bile 17-OH-progesteron düzeyindeartışa neden olabilir.

Kistik Fibroz

• Otozomal resesif geçiş• 7 kromozom üzerindeki yer

alan kistik fibroztransmembran ileti dü-zenleyici (CFTR) proteininikodlayan gendeki bozuk- luklar

• 1000’in üzerinde mutasyon• Hastaların 2/3’ünde delta-F-

508 mutasyonu saptanır.• c-AMP bağımlı transmembran

klor kanal proteininin yapısı,fonksiyonu ya da üretiminibozar.

• TARAMA:

• İmmunreaktif tripsinojen

• Pozitif sonuç:– Testin tekrarı– IRT-DNA (delta-F-508)– IRT-DNA (çok sayıda mutasyon)

• Lizozomal depo hastalıkları taramaları

• Konjenital enfeksiyon taramaları (HIV, Toksoplazma)

• Hemoglobinopatiler

• Alfa-1-antitripsin eksikliği

HER BEBEK EŞİT DOĞAR…..

HER BEBEK SAĞLIK OLANAKLARINDAN EŞİT YARARLANMALIDIR……..

SABRINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER…..

SON SÖZ……