Upload
monifa
View
42
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar: Sanayi Politikası, Organize Sanayi Bölgeleri ve Kümelenmeler. Esen Çağlar Ankara , 8 Eylül 2006. Çerçeve. Büyük resim: Türkiye’de neden bir sanayi politikasına ihtiyaç var? Peki, nasıl bir sanayi politikasına ihtiyacımız var? - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar:Sanayi Politikası, Organize Sanayi Bölgeleri ve KümelenmelerEsen Çağlar
Ankara, 8 Eylül 2006
e c o n o m i c p o l i c y r e s e a r c h i n s t i t u t ee k o n o m i p o l i t i k a l a r ı a r a ş t ı r m a e n s t i t ü s ü
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 2
Çerçeve Büyük resim: Türkiye’de neden bir
sanayi politikasına ihtiyaç var? Peki, nasıl bir sanayi politikasına
ihtiyacımız var? Bölgesel Kalkınma için sanayi politikası
neler yapabilir? Birkaç düşünce… Türkiye’de olan: Organize Sanayi Bölgeleri Türkiye’de olmayan: Kümelenme Yaklaşımı
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 3
Türkiye’de neden bir sanayi politikasına ihtiyaç var?
Performansa kısa bir bakış Dikkat Çeken Olgular
Problem Alanları
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 4
Göreceli Performans Türk imalat sanayi her ne kadar önemli bir gelişme
kaydetmiş olsa da, Çin ve Kore gibi gelişmekte olan ülkelerin performansının altında kalmıştır.
Son 25 yılda sanayi katma değeri, Türkiye’de üç kat artarken; bu artış Kore’de altı kat, Çin’de ise on iki kat olmuştur.
Çin
Kore
Türkiye
0
100
200
300
400
500
600
700
800
1980 1985 1990 1995 2000 2005
İmalat Sanayi Üretimi, Türkiye, Çin ve Kore, 1980-2004 (üç ülke için 1980 değerleri 100 olarak endekslenmiştir)
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 5
Küresel ekonomiye hızlanan intibak Dış ticaret hacmi büyüme
hızları: 1989-2001: %9.5 2002-2005: %27
Ara malı ithalatındaki artış: 1989-2001: %9.5 2002-2005: %30
0
20,000
40,000
60,000
80,000
100,000
1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005
Mily
on $ İhracat İthalat
Ara malı ithalatı ve ihracatı, 1989-2005, milyar $
Kaynak: TCMB 2005
Küresel Ekonomide artan mal ve hizmet ticaret
hacmi artan doğrudan yabancı
yatırımlar
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 6
Hazır giyim
Taşıt Araçları
Tekstil
Demir-çelik
Sebze-meyve
Telekom ve ses cihazları (TV)
Elektrikli makineler
Metal dışı mineraller
Metal ürünleri
Diğer taşıtlar
genel sinai makinalar
Petrol ve petrol ürünleri
Kauçuk ürünleri
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
0% 1% 2% 3% 4% 5% 6%2004'de dünyadaki pazar payı
Orta
lama y
ıllık
ihra
cat
büyü
me h
ızı,
2000
-200
4
Türkiye’de Sektörlerin Rekabet Gücü: Olumlu ama zorlu..
Not1. Balon büyüklükleri sektörlerin 2004 ihracat hacimlerini göstermektedir.
Yıldız SektörlerYükselişteki Sektörler
Geleneksel SektörlerZor Durumdaki Sektörler
Kaynak: United Nations Commodity Trade
Ort=%1,5
Ort=%20,2
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 7
Büro makineleri
Telekom ve Ses (TV)
Hazır giyim
Elektrikli makinelerTekstilMetal ürünleri
Genel sınai aletler
Taşıt araçları
Demir çelik Mobilya
Bilimsel ekipman
Metal-dışı ürünler Kömür ve kümür ürünleri
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%
2004'de dünyadaki pazar payı
Orta
lam
a yı
llık
ihra
cat
büyü
me
hızı
, 20
00-2
004
.. zorlu çünkü Çin sadece ucuz işgücü demek değil: Çin’de Sektörlerin Rekabet Gücü
Yıldız SektörlerYükselişteki Sektörler
Geleneksel SektörlerZor Durumdaki Sektörler
Kaynak: United Nations Commodity Trade
Ort:%11,6
Ort:%18,9
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 8
İlk 500 şirket içinde değişik sektörlerin paylarındaki eğilimler
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 20063%4%4%5%5%6%6%7%7%8%8%
1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006
0,00%
0,20%
0,40%
0,60%
0,80%
1,00%
1,20%
1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 200620%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006
Tekstil ve Hazır Giyim
Orman Ürünleri ve Mobilya
Taş Toprağa Dayalı Sanayi
Kimya, Petrol ve Plastik Sanayii
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 9
Ekonomi artık daha fazla özel sektöre dayalı hale geliyor
0
20
40
60
80
100
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Özel sektör
Kamu sektörü
İlk 500 sanayi şirketinin toplam brüt katma değeri içinde sektörlerin payları (%); 2005
Kaynak: İstanbul Sanayi Odası 2005
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 10
Özel şirketler içinde yabancı şirketlerin önemi artıyor???
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Yerli şirketler
Yabancı şirketler
İlk 500 sanayi şirketinin toplam brüt katma değeri içinde sermaye yapısına göre payları* (%); 2005
Kaynak: İstanbul Sanayi Odası 2005TÜPRAŞ hariçyabancıyerli
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 11
Üretim için ithal girdi kullanan sektörler daha hızlı büyüyorlar
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
Ele
ktrik
üre
timi
Bilg
i-işl
eme
veha
berle
şme
ciha
zlar
ı
Kim
ya
Kağ
ıt ve
kağ
ıtür
ünle
ri
Pla
stik
-Las
tik
Oto
mot
iv
Ele
ktrik
lim
akin
e
Ana
met
alsa
nayi
Met
al e
şya-
Mak
ina
Teks
til
Giy
im, D
eri
Bas
ım y
ayım
Taş
ve to
prak
ürün
leri
Gıd
a iç
ki v
etü
tün
İhra
cat/i
thal
at
0%5%10%15%20%25%30%35%40%45%
2003
-200
5 yı
llık
orta
lam
a bü
yüm
e hı
zı
2003-2005 Büyüme Hızı İhracat/ithalat
Geleneksel sektörlerimizde ithalat gereği az iken, yükselen sektörlerde bu gerekliliğin yüksek olduğu görülüyor.
Daha fazla ithalat yapan sektörler daha hızlı büyüyor.
Kaynak: IMKB
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 12
Birinci Problem Alanı: Küresel entegrasyon hızlı, ama kontrolsüz ve stratejisiz Yükselen sektörlerdeki yatırımlar:
Vizyon ve strateji sonucu mu? Yatırımcıların Asya rekabeti karşısında kendilerinden
gösterdiği uyum mu? Büyüyemeyen sektörlerdeki yatırımlar:
Koordinasyon eksikliği? Cari işlemler açığındaki hızlı artış
Yapısal unsur: Geleneksel sektörlerimizin göreli olarak azalan ihracat performansı ve yükselen sektörlerimizin artan ithalat gereği;
Kur politikası vasıtasıyla bir ülke sanayiinin daha verimli kılınabilmesi ancak bir noktaya kadar mümkün; ve orta-uzun vadede sürdürülebilir değil (bkz. 90’lar)
Mikro tedbirler artık gereklilik.
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 13
İmalat sanayiinde ve hizmetler sektöründe iş yaratılmıştır; ama Türkiye’deki yapısal dönüşüm bunu yetersiz kılmaktadır. Verimlilik artışlarına istihdam yaratabilecek yeni yatırımların eşlik
etmesi gerekiyor Tarımdan kopan nüfus ve hızlı artan çalışma çağındaki nüfus net
istihdamın önündeki en büyük engel
İkinci önemli sorun: İstihdam eğilimleri iyi ama yeterli değil
Türkiye’de İstihdam ve Nüfus Artışı Eğilimleri, 1989-2005 (1999 değerleri 100 olarak endekslenmiştir)
Tarım İstihdam
Hizmetler İstihdam
İmalat istihdam
Toplam İstihdam
Çalışma çağındaki nüfus
Sanayi Üretim Endeksi
70
80
90
100
110
120
130
140
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 14
Nasıl bir sanayi politikası çerçevesi?
Küresel ekonomiye entegrasyonun yönetimi Yatırım yapmanın, iş yapmanın ve verimliliği arttırmanın
önündeki engellerin kaldırılması Geçiş dönemi tedbirleri
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 15
Alıştığımızdan daha farklı bir çerçeveye artık acilen ihtiyaç var Türkiye’nin bir sanayi politikası hiçbir zaman olmadı. Türkiye küresel oyuna hiç bu kadar hızlı girmedi. Dönüşüm başladı ancak yönetilmesi gerekiyor.
Küresel ekonomiye entegre oluyoruz ama nasıl oluyoruz? Yapılabilecek bir şeyler var mı? Farklı sektörlerin farklı ihtiyaçları Yabancı yatırımların artan önemi
Tüm oyuncular için oyun alanının eşitlenmesi; engellerin kaldırılması; eşit muamele prensibinin benimsenmesi. (AB) Yatırım ortamının önündeki engeller İş yapmanın önündeki engeller Verimliliğin arttırılmasının önündeki engeller
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 16
Nasıl bir sanayi politikası çerçevesi? Birinci politika alanı
Küresel ekonomiye uyum için stratejik koordinasyon
Diyalog mekanizması, teşvik sistemi, yabancı yatırım stratejisi
İkinci politika alanı Yatırım, iş yapma ve
verimliliğin arttırılmasının önündeki engellerin
kaldırılmasıGiriş-çıkış engelleri, ölçek büyütme, kayıtdışı
ekonomi, teknolojik ilerleme ve yenilikçilik, girdi maliyetleri, nitelikli
işgücü, girişimcilik, standartlar
Üçüncü Politika AlanıEtkin bir geçiş dönemi
stratejisinin hayata geçirilmesi
Verimlilik dönüşümü, beceri dönüşümü, kayıt içine giriş
Birinci problem Küresel ekonomiye
kontrolsüz entegrasyon, yanlış yatırım kararları, yanlış teşvikler
İkinci problem İmalat sanayiindeki
şirketlerin büyüyebilmek için verimliliklerini arttırma, yeni yatırım yapma gereği
Üçüncü problem Değişen müşevvik yapısı,
eski ve yeni ortam arasındaki keskin farklılıklar
Kaynak: TEPAV-DPT Sanayi Politikaları Özel İhtisas Komisyonu Raporu 2006
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 17
Sanayi Politikası Çerçevesi Küresel Ekonomiye Uyum için Stratejik
Koordinasyon Mekanizma ve İlkeler Teşvik Sisteminin Reformu Doğrudan Yabancı Yatırım Stratejisi
Yatırım, İş Yapma ve Verimliliğin Önündeki Engellerin Kaldırılması Yetersiz Yasal ve Kurumsal Çerçeve: Giriş-Çıkış
Engelleri Kayıtdışı Ekonomi ve Ölçek Problemleri Teknolojik İlerleme ve Yenilik Girdi Maliyetleri Nitelikli İşgücü Girişimcilik Kalite Standartları
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 18
Bölgesel Kalkınma ve Sanayi Politikası Sanayi Politikası Çerçevesi
Ülke genelinde piyasa aksaklıklarının onarılması Kamu-özel koordinasyonu
Bölgesel piyasa aksaklıkları? yereldeki sorunları çözmek için ayrı bir çerçeve
gerekiyor yerel yatırım ortamları Koordinasyon problemleri; yerel kamu-özel
diyalogu Yerelde Kapasite inşasının önemi
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 19
Bölgesel Kalkınma için sanayi politikası neler yapabilir?
.. bir iki düşünce
Türkiye’de olan: Organize Sanayi Bölgeleri Türkiye’de olmayan: Kümelenme Yaklaşımı
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 20
Türkiye’nin OSB tecrübesine yakından bakmakta fayda var İlk OSB 1962’de Bursa’da kuruluyor
Sanayi politikasından ziyade, kentleşme politikası aracı
Türkiye’de özel sektörün rolü arttıkça, OSB’ler sanayi politikasının parçası haline geliyor Sanayi faaliyetlerinin Türkiye geneline yayılması
Bugün, 241 adet OSB tüzel kişilik kazanmıştır. 70 adedi tamamen faal konumdadır İktisadi yapılabilirlik her yerde ön planda değil
OSB’lerin işleyişini düzenleyen 4562 sayılı Kanun 2000’de çıkarılmıştır.
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 21
Bölgesel Kalkınma ve OSB’ler Bölgesel Kalkınmanın en önemli unsurlarından biri
yerel yatırım ortamıdır. Yatırımların önünde dizi dizi engellerin olduğu bir bölgede
kalkınmadan ne kadar bahsedilebilir? Yatırım ortamının en kritik unsurları OSB’ler
tarafından temin edilebilmektedir: Tek-durak ofis (kamusal hizmetler) Nitelikli ve ucuz altyapı Kaliteli arsaya erişim Çevre standartlarına uyum
Dünyada ve Türkiye’de OSB’ler yatırım ortamını iyileştirme araçları olarak kullanılmaktadır. Tek biz değiliz. “daha eşit” bölgeler her yerde var. Çin’in Özel Ekonomik Bölgeleri (Special Economic Zones)
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 22
Türkiye’de OSB’lerin performansı
0
5
10
15
20
25
Diğer OSB Diğer OSB Diğer OSB
Ana Telefon Bağlantısı Elektrik Bağlantısı Su Bağlantısı
İzin ve Ruhsat Alma Süreleri (gün): OSB ve OSB dışındaki işletmeler
Altyapı Bağlantı Süresi (gün): OSB ve OSB dışındaki işletmeler
Kaynak: TEPAV – Dünya Bankası YOD Anketi 2005
020406080
100120
Diğer OSB Diğer OSB Diğer OSB
İnşaat Ruhsatı ve Yapı KullanmaRuhsatı
İşletme Belgesi İşyeri Açma/Çalışma Ruhsatı
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 23
Bölgesel kalkınmaya OSB’lerin katkısını arttıracak adımlar OSB’lerin tek durak ofis ve yatırım promosyonu
alanlarında üstlenebileceği önemli işlevler bulunmaktadır. İnşaat ruhsatı ve yapı kullanma ruhsatı verme
yetkisi OSB’lere verildi ve sonuçları görüldü Verilebilecek diğer ruhsatlar: “işletme belgesi”,
“kurma izni”, “ÇED olumlu görüşü”, “enerji müsadesi”, “doğalgaz proje ve tesisat onayı”
OSB yönetimlerinde kamusal yetkilere uygun yönetişim yapısı ve kapasite inşaası
İşgücünün niteliğini arttırmaya yönelik programlar; müfredatın bölge ihtiyaçlarına göre belirlenmesi
Yatırım promosyonu faaliyetleri Kamu-özel diyalog mekanizmaları
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 24
Dikkat edilmesi gereken konular Bölgesel Kalkınma Ajansları da one-stop
shop ve yatırım promosyonu işlevlerini üstlenmek üzere kurulmaktalar OSB’lerin bu çerçevede rolü ne olacaktır? One-stop shop (tek durak ofis) yaratmaya
çalışırken, one-more-stop yaratmamaya dikkat edilmelidir – duplikasyonun önüne geçilmeli
BKA’lar ve OSB’ler arasındaki işbirliğinin geliştirilmesine yönelik adımlar atılmalı
Yerel “kümelenmelerin” güçlendirilmesi için ortak adımlar teşvik edilmeli
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 25
Kümelenme Yaklaşımı Kümelenme nedir?
Alıştığımız “sektör” kavramından farklıdır Sektörel yoğunlaşma Nihai ürünün üretilmesindeki “değer zinciri”nin
tümünü kapsar• Hizmetler sektörü + sanayi sektörü
Birbirine değer yaratma zinciri ile bağlı olan• Karşılıklı bağımlı firmalar• Bilgi üreten kurumlar• Destekleyici kurumlar• Alıcılar, müşteriler
Rekabet gücü – kümelenme ilişkisi Dünya’da moda. Özellikle küçük ülkelerde.
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 26
Türkiye’de sektörel yoğunlaşma
Gıda, İçecek ve Tütün
Tekstil, Hazır Giyim, Deri
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 27
Kimyasallar, Petrol Ürünleri, Plastik
Makine, ekipman, işlenmiş metal
Türkiye’de sektörel yoğunlaşma
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 28
Mobilya ve Ormancılık
Kağıt, Kağıt ürünleri, Basım Yayım
Türkiye’de sektörel yoğunlaşma
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 29
Gelişmiş bir kümelenmenin unsurları
Nihai ürün sanayisi üreticileri Girdi üreticileri ve özelleşmiş tedarikçileri Ham madde üreticileri Özelleşmiş hizmet sağlayıcıları Bağlantılı sanayiler (önemli ortak faaliyetleri, teknolojileri,
dağıtım kanallarını, müşteri ilişkilerini kullanan endüstriler) Mali Kurumlar (banka, sigorta, leasing) Altyapı sağlayıcıları (elektrik, telekom, su) Lojistik şirketleri Bilgi üreten kurumlar (eğitim, araştırma ve standart
belirleyici kuruluşlar Diyalog mekanizmaları kuran STK’lar (odalar, sektör
dernekleri vb.)
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 30Bir kümelenmenin rekabet
gücünü belirleyen unsurlar: Elmas Faktör-girdi durumu
özelleşmiş girdiler, işgücü niteliği, sermaye, fiziki altyapı, bilgi altyapısı, bilim-teknoloji altyapısı, tedarikçiler, ara mallar, ham maddeler
Talep durumu sofistike ürünler ve çözümler talep eden müşteriler,
tüketici haklarını koruyan düzenlemeler, başka yerlerdeki müşterilerin taleplerini önceden talep edebilen bir müşteri yapısı
Şirket Stratejileri ve Rekabet Şartları ilgili alanlarda yerel tedarikçilerin ve rakip şirketlerin etkin
varlığı, birbirinden izole endüstriler yerine birbirleriyle güçlü bağlantıları olan şirketler
İlgili ve destekleyici endüstriler önemli ortak faaliyetleri, teknolojileri, dağıtım kanallarını,
müşteri ilişkilerini kullanan endüstriler
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 31
Kümelenmeye Dayalı Sanayi Politikaları - farklılıklar Genel sorunların ötesine giderek, rekabet
gücünün önündeki dar boğazlara çözümler üretebilir.
Kümelenme tartışmalarında sadece sorunlara değil, fırsatlara da odaklanılmasını gerektirir.
İş dünyası ve kamu sektörü arasında yapıcı bir diyalog mekanizması yaratır.
Sanayi politikalarını ve bu alanda geliştirilecek faaliyetleri yeniden düzenler.
Sanayinin rekabet gücü konusunda, devletin, özel sektörün, sivil toplum kuruluşlarının ve üniversitelerin rollerini yeninden biçimler.
Her büyüklükte firmayı bir araya getirir.
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 32
Yeni politikalar yeni gereklilikler Politikalar salt yükselişteki kümelenmelere değil, tüm
kümelenmelere odaklanmalıdır Sanayi politikaları sıfırdan kümelenme yaratmaya
değil, mevut ve oluşmakta olan kümelenmeleri güçlendirmelidir. Teşvik sistemi reformu
Yabancı yatırımlar çekilerek yeni kümelenmelerin tohumları atılabilir. Yabancı yatırım stratejisi
Devletin kümelenme girişimlerindeki rolü sadece kolaylaştırıcı ve katılımcı olmalıdır. Başka ülkelerdeki kümelenme girişimlerindeki başarılar özel sektör-kamu sektörü ortaklığı ile elde edilmiştir. Diyalog mekanizmalarının kurulması ve işletilmesi
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 33
Dikkat edilmesi gereken konular Sektörel ve bölgesel eksende diyalog mekanizmaları
kurulması ve işletilmesi önem kazanıyor. Diyalog mekanizmalarının çıktıları ve karar alıcıların
gündemi arasındaki bağlar Özel sektörün politika tasarım kapasitesi geliştirilmek
zorunda Kümelenme yaklaşımını ciddiye almak gerekiyor,
ama aynı zamanda da dikkatli olmak gerekiyor Yeni ve halen gelişmekte olan bir yaklaşım Küçük ülkelerdeki başarılı uygulamaların Türkiye’ye
aktarılması başarı getirmeyebilir Rekabet gücünü ilgilendiren konularda
• karar alma mekanizmalarının yerelleşmesi - yönetişim• koordinasyonun etkinliği
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 34
Teşekkürler
www.tepav.org.tr
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 35
Ekler Sanayi Politikası Öncelikleri
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 36
Küresel Ekonomiye Uyum için Stratejik Koordinasyon Mekanizma ve İlkeler
ÖİK ve Koordinasyon Mekanizmasının, oda sistemi dahilinde daimi hale getirilmesi ve kurumsallaştırılması,
Sektörel Araştırma Enstitülerinin teşvikiyle, özel sektörün politika oluşturma kapasitesinin güçlendirilmesi
Teşvik Sisteminin Reformu Sanayi Envanterinin ivedilikle tamamlanması Devlet yardımı uygulamalarında koordinasyon, etki analizi
ve bağımsız denetleme mekanizması İlkelerin belirlenmesi
Yabancı Yatırım Stratejisi Yatırım Promosyon Ajansının kurulması İleri teknoloji getirecek yeni yatırımlara pozitif ayrımcılık
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 37
Yatırım, İş Yapma ve Verimliliğin Önündeki Engellerin Kaldırılması Giriş-çıkış Engelleri
Özellikle yerel yönetimlerden kaynaklanan idari izinlerin etkinleştirilmesi
OSB’lerin kamusal yetkilerinin arttırılarak, tek-durak ofis haline gelmeleri
İmarlı arazi üretiminin arttırılması Şirket tasfiyesinin kolaylaştırılması
Ölçek Sorunları Şirket birleşmelerinin TTK’da, yargısal süreç ve vergi
açısından kolaylaştırılması, Kayda girme maliyetlerinin azaltılması Kreditör haklarının geliştirilmesi; özel kredi bilgi sistemlerinin
geliştirilmesi Kredi Garanti Fonu’nun işler hale getirilmesi
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 38
Yatırım, İş Yapma ve Verimliliğin Önündeki Engellerin Kaldırılması (2) Teknolojik İlerleme ve Yenilik
Öğretim üyelerinin sanayiyle birlikte çalışmalarının önündeki engellerin kaldırılması
TÜBİTAK, TTGV gibi sistemler için etki analizi yapılması ve bu kuruluşların iktisadi kapasitelerinin arttırılması
Sektörel araştırma enstitülerinin teşvik edilmesi Yatırım indirimi uygulamasının proje bazında uygulanması (ileri
teknoloji getiren ve büyük ölçeğe sahip olan)
Girdi Maliyetleri İnternete erişimde ve internet üzerindeki işlemlerde her türlü
verginin sıfırlanması Elektrik, Telekom ve Ulaştırma sektörlerinde serbestleşme ve
özelleştirme süreci sanayi stratejisinin parçası olarak ele alınmalı Bu konulardaki yargı kararlarının iktisadi etkileriyle ilgili
değerlendirme çalışması yapılması ve yargıda kapasite inşası
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 39
Nitelikli İşgücü Bilgisayar ve web tasarımı gibi konularda eğitimin teşvik
edilmesi Meslek liseleri ve yüksek okulların sanayinin ara eleman
ihtiyacını karşılaması için gerekli tedbirlerin alınması (OSB’ler) Hizmet içi eğitim faaliyetlerinin teşvik edilmesi
Girişimcilik Risk sermayesi sisteminin yeniden tasarlanması Üniversitelerde girişimci geliştirme programlarının teşvik
edilmesi; işletme bilgisine sahip mühendisler yetiştirilmesi Girişimcilere destek danışma ofislerinin kurulması (özellikle
teknoparklarda) Teknoparklardaki vergi teşviklerinin somutlaştırılması
Yatırım, İş Yapma ve Verimliliğin Önündeki Engellerin Kaldırılması (3)
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 40
Öncelikler Geçiş dönemi tedbirleri olmazsa, dönüşüm
tamamlanamaz Diyalog mekanizmalarının tesis edilmesi ve
kurumsallaştırılması önemli. Gündemin içeriğini zenginleştirecek ayrıntılı ve kapsamlı
çalışmalar• Kayıtdışılığın sektörel ve bölgesel kompozisyonu (geçiş dönemi)• Sektörel değer zinciri ve kümelenme analizleri-Tekstil sektörü?
Altyapı reformları temel önceliktir (AB süreci için de öyle değil mi?) Girdi maliyetleri sorunu Enerji, Ulaştırma, Telekomünikasyon
Yerel ölçekte yatırım ortamı yaratma konusunda mükemmeliyet merkezleri: OSB’lerin tek durak ofis olmaları; yatırım promosyonu işlevi
görmeleri Bölgesel Kalkınma Ajanslarında kapasite inşası
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 41
Teşvik Sistemi Reformu için ilkeler Teşvikler sektörleri değil, spesifik faaliyetleri
hedeflemeli Teşvikler sadece yeni faaliyetler için
sağlanmalı, zaten yapılacak olan yatırımlara teşvik verilmemeli
Teşvik edilen faaliyetlerin başarı ve başarısızlık standartları açıkça belirlenmiş olmalı
Verilecek desteklerin ne zaman sona ereceği önceden açıkça belirlenmeli
Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar Slide 42
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Öğretim üyelerinin sanayiyle birlikte
çalışmalarının önündeki engellerin kaldırılması
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde sağlanan teşviklerin izlenmesi ve değerlendirilmesine yönelik kapasite mevcut sistem içinde bulunmamaktadır.
Bu bölgelerdeki şirketlerin “yenilikçi” faaliyette bulunmaları karşılığında vergi teşviğinden yararlanmaları,
Ancak faaliyetlerin yenilikçi olup olmadığına karar verecek mekanizmaların ivedilikle kurulması