Þorsteinn Ingi Sigfússon Prófessor og Forstjóri

Á Ársþingi Alþýðusambands Íslands

KOLEFNI, KRÓNUR OG STÖRF

Tækifærin í umhverfisvá nútímans

„AESSÍ“

• Ánægjulegt að vera með Alþýðusambandi Íslands á tímamótum!

• Lengi lifi starf ykkar!

2ÞIS hjá ASÍ

Þingskjal 1370, 133. löggjafarþing 280. mál: opinber stuðningur við tæknirannsóknir, nýsköpun og atvinnuþróun (heildarlög, Nýsköpunarmiðstöð Íslands).

Lög nr. 75 29. mars 2007

• 2. gr. Hlutverk og starfsemi.• Hlutverk Nýsköpunarmiðstöðvar Íslands er að styrkja

samkeppnisstöðu íslensks atvinnulífs og auka lífsgæði í landinu. Í þessu felst að:

• a. miðla þekkingu og veita stuðningsþjónustu fyrir frumkvöðla og sprota- og nýsköpunarfyrirtæki,

• b. stunda tæknirannsóknir, þróun, greiningar, prófanir, mælingar og vottanir.

• Nýsköpunarmiðstöð Íslands skal enn fremur annast önnur stjórnsýsluverkefni sem stofnuninni eru falin samkvæmt lögum, stjórnvaldsfyrirmælum eða ákvörðun ráðherra.Nýsköpunarmiðstöð Íslands skal í starfsemi sinni taka mið af stefnu Vísinda- og tækniráðs.

NMÍ – miðstöð þekkingar- og tækniyfirfærslu

4

Vestmannaeyjar 2008

Hornafjörður 2008

Reykjavík

Akureyri 2002

Ísafjörður 2007

Nýsköpunarmiðstöð um landið

Húsavík 2009 Sauðárkrókur

2009

Egilsstaðir 2009

Grundvallarspurning þessa spjalls

• Umhverfisvá nútímans er tengd auknu kolefnisfótspori mannkyns.

• Við skulum sýna með nokkrum dæmum hvað fótsporið þýðir, hvert það leiðir og hvað er til ráða.

• Byrjum á því að fljúga frá New York til Íslands.

6ÞIS hjá ASÍ

Við fljúgum til Íslands yfir Grænland

• Flugvélin brennir flugvélaeldsneyti sem er samsett úr keðjum af kolvetnum, sameindum af kolefni og vetni.

• Þegar þær brenna breytast þær í CO2 koltvíildi og H2O vatn

• Vatnið bætist við raka andrúmsloftsins og verður að skýjum

• Koltvíildið safnast í andrúmsloftið þar sem mikið er fyrir af því

7ÞIS hjá ASÍ

Grænlandsjökull speglar sólarljósið út frá sér

8

Gróðurhúsagös eins og CO2 hindra innrauða hitageisla í að sleppa – þeir byrja að hita andrúmsloftið:Gróðurhúsaáhrifin

ÞIS hjá ASÍ

Við sáum vatnsflaum á yfirborði Grænlandsjökuls!

9ÞIS hjá ASÍ

Með okkur í flugvélinni eru ávextir og grænmeti – beint í búð á Íslandi

10ÞIS hjá ASÍ

Að meðaltali er flugvélin að sleppa út um 20 kg CO2 fyrir hvert kíló af ávöxtum

• Þetta er kallað kolefnisfótspor í flutningum. Hæst er það í flugi, töluvert lægra í skipaflutningum og hækkar eftir því sem flutt er lengri leiðir.

• Ávaxtaflugið og flug okkar eykur bráðnun jökulsins; tilvera okkar er ekki sjálfbær!

11ÞIS hjá ASÍ

ÞIS hjá ASÍ

Hvernig gætum við almennt minnkað kolefnisfótsporið?

• Með rafmagnsbílum, vetnisbílum, metanbílum

• Með því að búa til gervieldsneyti úr CO(2)

• Með því að hremma CO2 með gróðri

• Með því að hremma og geyma CO2 með jarðfræðilegum aðferðum -

12

Með því að efla innlenda ræktunávaxta og grænmetis...

13ÞIS hjá ASÍ

Hvað með fiskveiðar okkar?

Kolefnisfótspor fiskveiða er mismikið. Flotinn notar mikið eldsneyti.

Þegar togari togar trollið, verður mikið núningsviðnám í sjónum og skipsvélin brennir miklu meira eldsneyti. CO2 er sleppt út – Fósporið er oft nálægt tonni af CO2 á hvert tonn af lönduðum fiski.

14ÞIS hjá ASÍ

Sjóferðin

• Við skulum í lok þessara fáu orða fara í sjóferð þar sem við veiðum með ljósneti í stað trolls.....

15ÞIS hjá ASÍ

Störf

• Sjálfbærni ógnar ekki störfum. Þvert á móti getur hún oft skapað ný störf og oftast á heimavelli.

• Sjálfbær störf eru mörg í sýn okkar á framtíðina. Til verða ný störf við eldsneytisgerð, ræktun, fiskveiðar- og fullvinnslu, - og störf tæknifólksins sem vinnur að umbreytingunni yfir í grænni framleiðslutækni.

16ÞIS hjá ASÍ

Krónur og Dalir verða líka til

• Bæði á pappír – á formi losunarheimilda og losunarkostnaðar. Algengt gengi losunar er 30 USD á tonn af CO2

• Fyrir Ísland er losunarkostnaðurinn þá um 100 milljónir dala á ári

12. 4 milljarðar króna

• Á formi seldra afurða, þjónustu, með launagreiðslum og á formi skatta. Aukin sjálfbærni sér krónur út um allt!

17ÞIS hjá ASÍ

Græna hagkerfið kallar á SiðVist

18

Í heimi SiðVistar upplýsa fyrirtækin um mengun og mengunarvarnir og aðferðir til þess að bæta úr þeim. Kolefnisfótspor er þekkt hugtak. Samtalið við starfsmenn og viðskiptaaðila er opið og gegnsætt

ÞIS hjá ASÍ

Heimur SiðVistar byggir á sambýli t.d. Í stóriðjunni: úrgangsefni í einu eru hráefni í öðru ferli....

19ÞIS hjá ASÍ

Græna hagkerfið mun skapa mörg störf.

• Í hinu fullkomna græna hagkerfi munu verða til fyrirtæki þar sem stór hluti starfa tekur mið af vistfræði og siðfræði nýrrar hugsunar.

• Í framtíðinni verður ekki til það fyrirtæki sem ekki verður á einhvern hátt grænt!

20ÞIS hjá ASÍ

• this@nmi.is

21ÞIS hjá ASÍ