İHTİYACINIZ KADAR

1

Bu bir paylaşım ve yardımlaşma platformu tarafından hazır-lanmış belgedir. Amacımız, Bir uygulama yazılımının tamamı hakkında bilgi vermek yerine belli bir bölümünü detaylıca ince-lemektir. Böylece okuyucuya daha doyurucu bilgi ulaşmış ola-caktır. Bu belge elektronik kitap olarak yazılmış ve ücretsiz bir şekilde dağıtılmıştır. Bu belgeye dünyanın her tarafından www.excel.gen.tr ve www.gokmen.gen.tr adresinden ulaşabi-lirsiniz. Yine bu belgenin çevrenizdekilere de yardımcı olacağınızı dü-şünmeniz halinde serbestçe dağıtabilirsiniz. Faydalı olması dileğiyle. Cemil GÖKMEN 08/02/2007 Ankara

İHTİYACINIZ KADAR

2

WORD’DE TABLOLAR

İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER ..................................................................................................................... 2 GİRİŞ ...................................................................................................................................... 3 TABLO OLUŞTURMA........................................................................................................ 4 BİÇİMSİZ TABLO ŞEKİLLERİ .................................................................................... 5 DÜZENLİ YAZI TABLOYA İHTİYAÇ DUYAR ....................................................... 6 TABLO ÖZELLİKLERİ...................................................................................................... 8

Tablo Sekmesi Özellikleri ....................................................................................... 8 Boyut ............................................................................................................................... 8 Hizalama ....................................................................................................................... 9 Metin Kaydırma....................................................................................................... 11

Tablo Yerleştirme İşlemleri................................................................................. 14 Seçenekler ..................................................................................................................... 17

Hücre Aralıkları....................................................................................................... 17 Hücre Sekmesi Özellikleri..................................................................................... 20

Metni Sığdır ............................................................................................................... 20 HÜCRE HİZALAMA ......................................................................................................... 22 HÜCRE HİZALAMA ......................................................................................................... 23 OTOMATİK SIĞDIRMA İŞLEMLERİ ...................................................................... 25

Satırları Düzgün Dağıt ........................................................................................ 25 Sütunları Düzgün Dağıt...................................................................................... 26 İçeriğe Otomatik Sığdır ..................................................................................... 27

DÖNÜŞTÜRME İŞLEMLERİ ........................................................................................ 29 DÖNÜŞTÜRME İŞLEMLERİ ........................................................................................ 29 KENDİNİZE ÖZGÜ TABLO BİÇİMLERİ ................................................................ 31 KENDİNİZE ÖZGÜ TABLO BİÇİMLERİ ................................................................ 32

Tablom Her Zaman Kendi Stilimle Oluşsun ............................................... 34 TABLOLARDA HESAP YAPMA .................................................................................. 37 BAŞLIK SÜTUN YİNELEMESİ................................................................................... 39 TABLOYU BÖLME ............................................................................................................ 41

İHTİYACINIZ KADAR

3

GİRİŞ Bilgisayarların hayatımızı kolaylaştırmak için icat edildiği gibi yanlış bir inanış bulunmaktadır. Belki de bilgisayarı icat eden ki-şinin masumane niyeti buydu. İnsanlar işlerini daha kolay yap-sın, işlemlere daha hızlı ulaşsın şeklinde insani bir niyet besle-miş olabilir. Gerçek şu ki, bilgisayarlar işlerimizi sandığımız gibi kolaylaştır-mamıştır. Aksine zorlaştırmıştır. Günlerce uğraşarak çözemediği birçok problemin çözümü için yardım istediğinde, problemi bir-kaç saniye içinde çözünce “Aaa. Ne kadar kolaymış” diyenlerle sürekli karşılaşmaktayım. Doğrudur. Çözüm çok kolaydır. Ancak bilenler için. Bu güne kadar iki basılı kitabım yayınlandı. İki ayrı dergide 40 civarında makalem yayınlandı. Şimdi de ekranınızdan okumaya başladığınız bu elektronik kitap. Diğer kitaplarımı okuyanlar, bu kitabın da diğerlerinden öğretim bakımından bir farkının olmadığını göreceklerdir. Çünkü burada da bir anlatım değil, bir öğretim söz konusudur.

İHTİYACINIZ KADAR

4

TABLO OLUŞTURMA Word tablo programı değildir. Yazı yazmak için geliştirilmiştir. Hiçbir rapor yoktur ki bir tablo içermesin. Raporlar elektronik tablo programlarında yazılmayacağı gibi, karmaşık hesaplar içe-ren tablolar da kelime işlemci programlarında yapılmazlar. Bir tablo istendiğinde Word belgesinde tablo yapanlar ile yazı ya-zılması istendiğinde de Excel’de yazı yazanlara sıklıkla şahit ol-dum. Word’de tablo yapılabilir, Excel’de de yazı yazılabilir. Bun-lara itirazım yok. İtirazım Word’de daha rahat tablo yapılıyor veya Excel’de daha güzel yazı yazılıyor diyenleredir.

Şekil 1 Tablo Ekle Simgesi

Word’ün menüleri arasında Tablo menüsü olduğunu eminim çoğumuz bilmeyiz. Word’de bir tabloya ihtiyacı olanlar, genellik-le Standart araç çubuğundaki Tablo Ekle (Şekil 1) simgesine tıklanarak açılan panodan tablonun satır ve sütun sayısına göre tablosunu oluşturacaktır (Şekil 2).

Şekil 2 Tablo boyutlarını ızgara üzerinde fare ile sürükleyerek belirleyin.

Bundan sonra ise el yordamı ile işlerini yapmaya çalışacaklardır.

İHTİYACINIZ KADAR

5

BİÇİMSİZ TABLO ŞEKİLLERİ Word’de tablo yerine, tablo izlenimi vererek çalışanlar çoğunluk-tadır. Bu kişiler genellikle daktilo dönemindeki alışkanlıklarını devam ettirmektedirler. Üç kişinin adı ve unvanlarının bulundu-ğu bir tabloyu (herhalde kimse bunu tablo olarak görmeyecek-tir) iki veya üç satır olarak yazmaktadırlar (Şekil 3).

Şekil 3 Daktilo döneminden kalma alışkanlık

Şekil 3’teki düzeni kontrol edelim. Bu türden birçok yazı yazmış en azından görmüş olmalısınız. Her ikisi de değilse şimdi gör-müş oldunuz. İlk isimde Yaşar GEBEŞ ile Krediler Müdürü yazısını ortalayabil-mek için ad önüne iki boşluk bırakılmıştır. Aynı boşluk Nuri ŞE-NOL önünde de bulunmaktadır. Mesut KIRIMLI ise unvanının uzun olması üzerine diğer kişilerden bir satır daha fazla, yani üç satır işgal etmiştir. Hem adı hem de üçüncü satırdaki unvanın ortalanması için beşer, altışar boşluk bırakılmıştır. İsimler ve unvanlar arasına da ikişer Tab boşluk bırakılmıştır. Tab tuşunun bu işlevini bilmeyen birçok kişi isim ve unvan aralarına boşluk çubuğuyla boşluk koyarak yazıyı bir düzene koymaya çalışırlar. Bu açıdan bakıldığında Şekil 3’teki çalışmanın başarılı olduğu bi-le söylenebilir.

İHTİYACINIZ KADAR

6

DÜZENLİ YAZI TABLOYA İHTİYAÇ DUYAR Alternatif nedir? Bu şekildeki yazılarda tek alternatif tablo özel-liğinin kullanılmasıdır. 1 x 3 ebadında bir tablo oluşturarak işe başlayalım.

Standart Araç çubuğundaki Tablo Ekle simgesini tıkla-yıp Şekil 2’de görüldüğü gibi 1 x 3’lük bir tablo alanını fa-renin düğmesini bırakmadan tarayın ve seçim bittikten sonra fare düğmesini bırakın. Word belgenizde bir satır ve üç sütunlu tablo oluşacaktır.

Birinci hücreye Yaşar GEBEŞ yazın ve hücre içindeyken

Enter tuşuna basın.

Krediler Müdürü yazın. Diğer hücreler için de aynı işlemi tekrarlayın.

Ekrandaki görüntünüz Şekil 4’tekine benzer olacaktır.

Şekil 4 Tablo içine yazılmış yazılar.

Göster/Gizle düğmesi ( ) etkin değilken aldığımız Şekil 4 gö-rüntüsü incelendiğinde üstteki sırada yazılı olan ad ve unvanla-rın daha güzel göründüğü söylenecektir ki öyledir. Fakat bu iş-lerle uğraşanları hayli yorduğu ve bazen yapılan en küçük hata-da yüzlerce düzenleme yapmaya ihtiyaç hissettirdiği için üstte-ki yazılış şekli kesinlikle hatalıdır ve kullanılmamalıdır.

İHTİYACINIZ KADAR

7

Örnek şeklimizdeki yazı boyutu 10 olarak belirlenmiştir. Bunu yapmamızdaki neden kitaba konu resimlerin kalitesini bozma-dan resmetmektir. Bu yazıları 12 puntoya çıkardığımızda karşı-mıza Şekil 5’teki gibi saç baş yolduracak bir resim çıkacaktır. Bu şekilde 30-40 satırlık verinizin olduğunu düşünürseniz ne demek istediğim iyice anlaşılacaktır.

Şekil 5 Yazı tipi büyüklüğü 12 puntoya çıkarılmış yazıların yeni şekli.

Şekil 5’te tablo içindeki yazılarda bir kayma olmamıştır. Tablo i-çinde olmayan yazılar ise öyle bir kaymıştır ki, nasıl düzelebile-ceği hakkında bir fikir yürütmek oldukça güçtür. Buraya kadar yazdıklarımızdan “Artık ben daktilo döneminden kalma alışkanlığımdan vazgeçiyorum, Cemil Bey’in anlattıklarını uygulayacağım” diyorsanız ikinci bölüme geçebilirsiniz. Zaten bu türden yazıları fazla yazmıyorum diyorsanız da ikinci bölüme geçin; çünkü Word’ün bize sağladığı imkânlardan haberdar ol-manız size kazanç sağlayacaktır.

İHTİYACINIZ KADAR

8

TABLO ÖZELLİKLERİ Word’de çizdiğiniz bir tablonun içindeyken Tablo/Tablo Özel-likleri komutunu tıkladığınızda Şekil 6’da gösterilen Tablo Ö-zellikleri penceresi açılacaktır.

Şekil 6 Tablo Özellikleri

Tablo Özellikleri penceresi içinde faydalı olabilecek birçok ö-zelliği barındırmaktadır. Bu özellikleri inceledikçe aynı özelliklere başka menülerden de ulaşılabileceğini göreceksiniz. Örnek ola-rak Şekil 6’da görülen Kenarlıklar ve Gölgelendirme düğmesi ile açılan pencereye Biçim menüsün altındaki Kenarlıklar ve Gölgelendirme komutundan da ulaşabilirsiniz. Tablo Sekmesi Özellikleri Boyut Yazı içindeki tablonun boyutunun ne kadar olduğunun ölçüsünü vermektedir. Word’de tabloların boyutunu fare ile ayarlamanın zorluğu düşünüldüğünde buradaki özellik işe yarar bir özellik o-larak görülmektedir. Fakat bu özelliği kullanmasanız da tabloda-ki her bir sütunun genişliği içine yazılabilecek en uzun bir keli-meden daha dar olamaz. Eğer uzun bir kelimeyi – (tire) ile a-yırmaya kalkarsanız tablo içerisinde ayrılan hece veya heceler

İHTİYACINIZ KADAR

9

bir alt satıra kayacaktır. Bir tablo genişliği birimi Santimetre ve-ya Yüzde cinsinden belirlenebilmektedir (Şekil 7).

Şekil 7 Tablo Boyutlarını Ayarlama

Hizalama Tabloların ayarlarıyla fazlaca oynanması üzerine, oluşturduğu-nuz tabloları bazen sayfa üzerinde istediğiniz yere konumlama zorluğu çekebilirsiniz. Tablolar üzerinde uzmanlaşana kadar Tablo Özellikleri penceresinden çalışmanızı öneririm. Hizalama bölümünde Sola, Ortaya ve Sağa olmak üzere üç tane hizalama seçeneği bulunmaktadır. Sola hizalama seçeneği varsayılan olarak işaretlenmiştir. Bu üç ifade Word kullanıcıları-na yabancı gelmemiş olmalıdır. Bu özellikleri Biçimlendirme araç çubuğu üzerindeki Sola Hizala, Ortaya ve Sağa Hizala simgelerinden tanımaktayız. Tablo özellikleri ile Biçimleme Araç Çubuğundaki hizalama simgeleri aynı işleri yapmakla birlikte, tablolar konusunda çok tecrübeli değilseniz can sıkıcı sonuçlarla karşılaşabilirsiniz. Burada şunu hatırlatayım. MS Word her yönüyle o kadar geliştirilmiş bir kelime işlemci programı-dır ki, bir yazı veya raporda olmasını istediğiniz her özel-lik mutlaka düşünülmüştür. Bir iki denemeden sonra, bu özellik burada yokmuş diye pes ederseniz, böyle mü-kemmel programları çok alt seviyelerde kullanmaya mahkum olursunuz. Bu ise ülke dışına Lisans adı altında aktardığımız milyonlarca Dolar dövizin boşa gitmesi de-

İHTİYACINIZ KADAR

10

mektir. Keza atıl kalacağından dolayı da bilgisayar dona-nımlarına ödenen dövizler de cabası. Bir tablo içindeki herhangi bir hücre içindeyken Biçimlendirme araç çubuğundaki hizalama simgelerinden birine tıklarsanız (ör-neğin Ortala simgesi) sadece hücre içinde seçili olan satırlar bundan etkilenecektir. Hücre içinde satır sonu ile bölünmüş cümle yoksa tüm hücre içeriği hücre içinde ortalanacaktır. Satır sonu bulunan hücrelerdeki tüm yazıların ortalanması için hücre içeriğinin tamamının seçili olması gerekmektedir. Öyleyse tüm tabloyu sayfa içinde nasıl ortalayacağız?

Word’de oluşturduğunuz tablo üzerinde fare imlecini gez-dirin. Tablonun sol üst köşesinde küçük bir kutu için artı işareti belirecektir. Bu tablonun tutamağıdır.

Tutamak kaybolmadan fare imlecini tutanağın üzerine

konumlandırın. Fare imleci şekil değiştirecektir.

Tutamağı tıklayın. Tüm tablonun seçildiğini göreceksiniz (Şekil 8).

Şekil 8 Tablonun sol üstündeki kutucuğu tıkladığınızda tüm tablo seçilmiş olacaktır.

Bu durumdayken Biçimlendirme araç çubuğundaki Ortala düğmesini tıkladığınızda tablo sayfanın ortasına konumlanmış olacaktır.

İHTİYACINIZ KADAR

11

Daha önceden tüm tabloyu seçtiğinizde Ortala simgesini tıkla-dığınızda tablonuzun sayfa içinde ortalanmadığını söylüyorsanız, büyük bir ihtimalle tabloyu tutamak yerine farklı bir şekilde se-çiyordunuz.

Şekil 9 Tablonun kendisi değil sadece hücreleri seçilmiştir.

Şekil 8 ve Şekil 9’u inceleyin. İki resim arasında bir fark vardır. İlkinde tablonun sağ kenarı dışına taşmış bir siyah bölge görül-mektedir. Bu tablonun kendisinin seçili olduğunu gösterir. İkin-cisinde ise tablonun sınırları dışına taşmış seçili bir bölge bu-lunmamaktadır. Bu durumda ise her ne kadar tablonun tamamı seçili gibi görünse de, tablo değil tablo içeriği seçili durumdadır. İşte bu durumdayken yapılacak biçimlemeler tablo içeriği yazıla-ra etki yapacaktır. Şekil 8’de bulunan Soldan girinti kutusu tablolarınızın sayfa i-çindeki konumu için sol taraftan kaç santim içeriden başlayaca-ğını belirtmek için bulunmaktadır. Paragraf girintisi yapılan yazı-larda tabloların paragraf girişinden itibaren başlaması düşünüle-bilir. Bu durumda Soldan girinti tablosuna bir değer girmelisi-niz. Word’de varsayılan paragraf girintisi 1,25 cm.dir. Tabloları aynı değerde içeriden başlatmak için Soldan girinti ayarını 1,40’a çıkarmanız gerekecektir. Çünkü Tablo çizgisi bu durumda daha geriden yani 1,25’ten başlamış olacaktır. Bu durumu de-neme yaparak görebilirsiniz. Metin Kaydırma

İHTİYACINIZ KADAR

12

Şekil 10 Metin Kaydırma Yok seçeneği işaretli bir sayfa düzeni.

Tablo Özellikleri iletişim kutusundaki Metni kaydırma özellik-lerinde bir değişiklik yapmadan önce alınmış olan Word görün-tüsü görülmektedir (Şekil 10). Tablonun sağında oldukça önemli sayılacak bir boşluk vardır ve bazen küçük tabloların yanındaki boşluklar sayfa düzeni açısından olduğu kadar tasarruf açısın-dan da istenmeyebilir. O halde metnin tabloyu sarmasını isteye-biliriz. Bunun için Tablo Özellikleri iletişim kutusundaki Metni kaydır bölümünde bulunan Etrafına simgesini seçmeliyiz.

İHTİYACINIZ KADAR

13

Şekil 11 Metin Kaydırma Yok seçeneği işaretli bir sayfa düzeni.

Etrafına seçeneği seçildiği anda, Tablo Özellikleri iletişim ku-tusundaki Hizalama bölümündeki seçenek resimlerinin değişti-ğini fark etmiş olmalısınız. Fakat Şekil 8’de gösterilen Hizalama özelliklerinden farklı çalışmamaktadır. Tablolar burada da sayfa-nın solunda, ortasında veya sağında olacak şekilde yerleşecek-tir, fakat sağında veya solunda yazılar olacaktır (Şekil 12).

İHTİYACINIZ KADAR

14

Şekil 12 Metin Kaydırma Yok seçeneği işaretli bir sayfa düzeni.

Tablo Yerleştirme İşlemleri Raporunuza bir kapak hazırlamak istiyorsunuz. Fakat kapağa bir satır eklediğinizde tüm yerleşim düzeniniz alt üst oluyor. Bunu önlemek için değişik yollar olmasına rağmen biz burada Tablola-rı kullanarak uygun bir rapor kapağı tasarlayacağız.

Şekil 13’teki gibi tablo içeren bir sayfa hazırlayın.

Fare imleci tablonun içindeyken Tablo menüsünden Tab-lo Özellikleri komutunu tıklayın.

İHTİYACINIZ KADAR

15

Şekil 13 Tablo örneği

Tablo Özellikleri iletişim kutusu açılacaktır (Şekil 11). Tablo sekmesi önde değilse öne alın. Metin kaydırma bölümündeki Etrafına seçeneğini işaretleyin.

Aynı bölümdeki Yerleştirme düğmesini tıklayın ve Tablo

Yerleştirme iletişim kutusunun açılmasını sağlayın (Şekil 14).

İHTİYACINIZ KADAR

16

Şekil 14 Tablo Yerleştirme İletişi Kutusu.

Yatay bölümündeki Konum kutusunu açın ve Ortada

seçeneğini tıklayın.

Neye göre kutusunu açın ve K.Boşluğuna seçeneğini tıklayın.

Şekil 15 Tabloyu Yatay konuma göre yerleştirme seçenekleri

Tablonuz sayfa ortasına konumlandırılmış oldu. Sayfa 10’de an-latılan ortala ile bu şekilde ortalamanın arasındaki fark nedir di-ye aklınıza bir soru takılabilir. Her ikisi de aynı gibi görünse de sütunlara bölünmüş sayfalarla çalıştığınızda tablonuzun tüm sü-tunları ortaladığını görmüş olacaksınız. Belki bu konudaki en iyi fikri Şekil 16 verecektir.

İHTİYACINIZ KADAR

17

Şekil 16 Sütunlarda Ortalanmış Tablo Örnekleri

Seçenekler Hücre Aralıkları Başvuru veya bilgi isteme formlarında istenen bilgilerin bir kutu içerisine yazılması istenmektedir. Bu tür formlar genellikle mat-baada basılmışlardır. Matbaada basılacak kadar ciddi bir başvu-ru formu hazırlamak için ise genellikle bir grafik programı kulla-nılmaktadır. Ancak acil durumlar veya az sayıda bir bilgi isteme formunu Word’de hazırlamak oldukça kolaydır. Tabi aklınıza hemen satır ve sütun sayısı kadar bir tablo hazır-lamak ve içlerinin doldurulması gibi bir fikir gelebilir. Ancak biz, her bir soru için cevaplanacak yerin bir kutu içinde olmasını isti-yoruz. Böyle bir formu Word’de değişik araçlar kullanarak hazır-lamış olabilirsiniz. Biz çalışmamızda suya sabuna dokunmadan, sadece musluğu biraz açıp kısma gibi eylemler yaparak çamaşır yıkamaya çalışacağız.

İHTİYACINIZ KADAR

18

Aşağıdaki bilgileri içeren bir başvuru formu hazırlamak is-tediğinizi varsayalım. Yine aşağıdaki gibi 5x2’lik bir tablo oluşturun.

Adı Soyadı: Doğum Tarihi: Doğum Yeri: Hakkınızda kısa bir bilgi: İmza:

Fare imleci tablonun içindeyken Tablo menüsünden Tab-lo Özellikleri komutunu tıklayın.

Tablo sekmesinin önde olduğundan emin olun. Seçe-

nekler düğmesini tıklayın. Tablo Seçenekleri iletişim kutusu açılacaktır (Şekil 17).

Şekil 17 Tablo Seçenekleri İletişim Kutusu

Varsayılan hücre boşluğu bölümündeki Hücreler arasında boşlu-ğa izin ver onay kutusu boştur ve hücre boşluğun değeri ise 0’dır. Hücreler arasında boşluğa izin ver onay kutusunu işa-retleyin ve kutu içindeki uzunluğu 0,5 cm olarak ayarlayın. Tab-lonuz aşağıdaki şekle benzemelidir.

Adı Soyadı:

Doğum Tarihi:

Doğum Yeri:

Hakkınızda kısa bir bilgi:

İmza:

İHTİYACINIZ KADAR

19

Şimdi soldaki sütunda yazı bulunan hücrelerin çizgilerini yok e-dip biraz daha forma benzetmeye çalışalım:

Sol sütunun tamamını seçin.

Biçimlendirme araç çubuğundaki Kenarlıklar simgesi-nin yanındaki oku tıklayın. Kenarlık Yok simgesini tıkla-yın.

Baskı Önizleme ekranından tablonuzu izleyin.

Şekil 18 Baskı Önizleme Ekranında Tablo Form Gibi Görünmektedir

Sol sütunda bulunan Hakkınızda kısa bir bilgi etiketi ile İmza e-tiketlerini genişletip yazıları sağa yanaşık yazdırdığınızda daha şık bir görüntü elde edebilirsiniz (Şekil 19). Görüleceği üzere bu formun bir Word Tablosu olduğunu anlamak hayli güçtür.

İHTİYACINIZ KADAR

20

Şekil 19 Doldurulmaya Hazır Bir Form

Hücre Sekmesi Özellikleri Genellikle tablolarımızda SIRA NO bulunmaktadır. Tablo verileri ise 40-50 civarındadır. Fakat SIRA NO etiketi tablo başlığında çok yer kaplamaktadır. Bu gibi durumlarda SIRA yazısını sileriz, NO yazısı kalır. Fakat öyle durumlar vardır ki silemeyeceğimiz ve kısaltamayacağımız sütun adları olabilir. O zaman onları sığ-dırmak için yazı tipi boyutunu küçültmeye çalışırız. Çoğunlukla birkaç denemeden sonra uygun büyüklük bulunur. Ancak MS Word bu işe de bir yöntem bulmuş, sütun adlarını sütun genişli-ğine uydurmak için bir araç geliştirmiştir. Bu cümleyi bir de çe-viri kitaplarda sıklıkla yapıldığı gibi yazalım. Siz hiçbir şey yapmayın. MS Word bunu sizin yerinize halleder. Hiç de öyle değil. MS Word’ü geliştirenlerin de haklarını bu arada tes-lim edelim. Burada övüneceğiniz konu şu olmalı. Siz bu işi bilebiliyorsu-nuz. Ne demek bilebilmek? Bu özelliği nasıl ortaya çıkaracağı-nıza gelince, işte orası tam bir uzmanlık sorusu. Fazla beklet-meyelim ve yerini açıklayalım: Metni Sığdır Tablo Özellikleri iletişim kutusundaki Hücre sekmesinde bu-lunan Seçenekler düğmesindeki Metni sığdır özelliği aradığı-mız özelliktir.

İHTİYACINIZ KADAR

21

Bu yeri bir de adım adım anlatalım ki eksik bir şeyler kalmasın.

Çalıştığınız tabloda hangi hücrede metin sığdırma işlemi yapacaksanız o hücre üzerindeyken farenin sağ tuşuna basın.

Açılan kısayol menüsünden Tablo Özellikleri komutunu

tıklayın. Tablo Özellikleri iletişim kutusu açılacaktır.

Hücre sekmesini açın.

Şekil 20 Tablo Özellikleri İletişim Kutusu

Seçenekler düğmesini tıklatın. Hücre Seçenekleri ileti-şim kutusu açılacaktır (Şekil 21)

Şekil 21 Hücre Seçenekleri Penceresi

İHTİYACINIZ KADAR

22

Seçenekler bölümündeki Metni sığdır onay kutusunu

işaretleyin.

Tamam, düğmesini tıklayın. Bu şekilde ayarladığınız hücreye yazacağınız her kelime, hücre içine sığmış olacaktır. Fakat o da ne? Sizin hücredeki etiket küçüleceği yerde araları boşluk kalacak şekilde tüm hücreye yayıldı. Evet, bu özellik aynı zamanda, yazıyı hücreye sığdırmak için, harfler arasındaki boş-luğu da ayarlayarak, bir metni tüm hücreye yaymaktadır.

Şekil 22 Hücre içine sığdırılmış metinler

İHTİYACINIZ KADAR

23

HÜCRE HİZALAMA Word Tablolarını oluşturan hücre içindeki metinlerin hizalanması çoğu zaman sorunlu olmaktadır. Aslına bakarsanız bir Word bel-gesindeki metni, boşluk çubuğu ile ortalamaya kalkan bir kulla-nıcının hücre içindeki metni ortalama yöntemlerini bilmesini beklemek doğru olmaz. Hücre içindeki metinlerin hizalanması için en güzel araç Hücre Hizalama araç çubuğudur. Bu araç çubuğuna birkaç yoldan u-laşmak mümkündür. Biz birini anlatalım.

Araçlar/Özelleştir komutu ile Özelleştir penceresini açın.

Şekil 23 Özelleştir Penceresi

Araç Çubukları kartı önde değilse, öne alın.

Hücre Hizalama onay kutusunu işaretleyin.

Kapat düğmesini tıklayın.

Şekil 24 Hücre Hizalama Araç Çubuğu

Hücre Hizalama araç çubuğu ekrana gelecektir (Şekil 24). A-şağıdaki tabloda Hücre Hizalama araç çubuğundaki her bir simge için yapılmış hizalama şekilleri görülmektedir.

İHTİYACINIZ KADAR

24

Hücre Hizalama Hücre Hizalama Hücre Hizalama

Hücre Hizalama Hücre Hizalama Hücre Hizalama

Hücre Hizalama Hücre Hizalama Hücre Hizalama Word tablolarında aşağıdan yukarıya veya yukarıdan aşağıya yönelimli yazılar da yazılabilmektedir. Bunun için hangi hücrede metin yönünü değiştirmek istiyorsa-nız, fare imleci o hücredeyken Tablolar ve Kenarlıklar araç çubuğundaki Metin Yönünü Değiştir simgesini tıklamanız ye-terlidir. Tablolar ve Kenarlıklar araç çubuğunu Şekil 23’te gösterilen Özelleştir penceresinden ekrana getirebilirsiniz.

Hücr

e H

izal

ama

Hücr

e H

izal

ama

Hücr

e H

izal

ama

Hücr

e H

izal

ama

Hücr

e H

izal

ama

Hücr

e H

izal

ama

Hücr

e H

izal

ama

Hücr

e H

izal

ama

Hücr

e H

izal

ama

İHTİYACINIZ KADAR

25

OTOMATİK SIĞDIRMA İŞLEMLERİ Tablonuzun belge içindeki boyunun 5-6 santim, eninin ise 10 santim civarında olmasını istiyorsunuz. Ancak dört satır ve üç sütunun tablo içinde eşit bir şekilde dağılmasını da arzuluyorsu-nuz. Word tablolarını kullananlar, bu işlemin göründüğü kadar kolay olmadığını, bu araları fare ile sürükleyerek eşitlemeye çalışma-nın, deveye hendek atlatmaktan daha güç olduğunu bilirler. Bir sütunu genişletirken diğer sütun daralabilmektedir.

Şekil 25 Düzensiz çizilmiş bir tablo

Satırları Düzgün Dağıt Şekil 25’teki gibi bir tablomuz olduğunu ve dış boyutlarının bu şekilde olduğunu varsayalım. Satırların ve sütunların eşit dağı-tılmamış olduğu görülmektedir. Adeta suya sabuna dokunma-dan, satır ve sütunları düzgün bir şekilde dağıtalım.

Tablo içindeki bir hücredeyken Tablo/Otomatik Sığdır komutunu seçin.

Açılan alt menüden Satırları Düzgün Dağıt komutunu

tıklatın.

İHTİYACINIZ KADAR

26

Satırlarınız tablonun boyuna göre eşit aralıklarla açılmış olacak-tır (Şekil 26).

Şekil 26 Satırları dÜzgün dağıtılmış tablo

Sütunları Düzgün Dağıt

Tablo içindeki bir hücredeyken Tablo/Otomatik Sığdır komutunu seçin.

Açılan alt menüden Sütunları Düzgün Dağıt komutunu

tıklatın. Şimdi sütunlarınız da tablonun eninin genişliğine göre eşit ara-lıklarla açılmış olacaktır (Şekil 26).

İHTİYACINIZ KADAR

27

Şekil 27 Sütunları düzgün dağıtılmış tablo

İçeriğe Otomatik Sığdır

Şekil 28 Standart bir tablo

İHTİYACINIZ KADAR

28

Excel kullanıcıları bir tablo içindeki verilere göre tabloyu sığdır-mak için şu yöntemi uygularlar. Tablonun bulunduğu sütunlar seçilir. İki sütun arasındaki çizgiye çift tıklanır ve tablo hücre i-çeriklerine göre kendini yeniden boyutlandırır. Aynı işlemi, aynı yöntemle Word’de de yapmak mümkündür.

Şekil 28’de görüldüğü bir tablo çizin.

Tüm tabloyu seçin.

Sütun çizgilerinin birinin üzerine fare ile gelerek çift tıkla-yın.

Bu işlemi menü ile yapmak isterseniz şu yolu izleyin:

Tablonun içinde herhangi bir hücreyi seçin. Önceki yolda olduğu gibi tüm tabloyu seçmeniz gerekmez.

Tablo/Otomatik Sığdır komutunu seçin.

Alt menüden İçeriğe Otomatik Sığdır komutunu tıkla-

tın.

Tablonuz şimdi Şekil 29’daki gibi oldu.

Şekil 29 İçeriğe göre düzenlemiş tablo

İHTİYACINIZ KADAR

29

DÖNÜŞTÜRME İŞLEMLERİ Size Word’ü çok iyi kullandığını söyleyen birinden bir tablo geldi. Nasıl mı? Şekil 30’daki gibi.

Şekil 30 Word’de Tablo hissi verilmiş bir yazı

Yazıların arasındaki oklar muhtemelen sizde görünmeyecektir. Onlar bana özgü işaretlerdir. Yazılarımda Göster/ Gizle ( ) ö-zelliği sürekli açıktır. Aslında Word’de yazı yazdığınız sürece bu özellik açık kalmalıdır. İlk başlarda sizi rahatsız edebilir fakat birkaç kez kullandıktan sonra bu özelliği kullanmaktan vazge-çemeyeceksiniz. Şekil 30’da Adı ve Soyadı arasında üç kere Tab tuşuna basıldığı-nı, Soyadı ile de Doğum Yeri arasında iki kere Tab tuşuna basıl-dığı görülecektir. İkinci satırda Cemil ve Gökmen arasında iki, Gökmen ve Sam-sun arasında ise bir Tab tuşu simgesi görülmektedir. 3. satırdaki durum da aynıdır. Bu durumdayken bu yazıyı Tabloya dönüştürmeye çalışalım.

Üç satırda yazılı olan metni seçin.

Tablo/Dönüştür/Metni Tabloya komutunu tıklatın.

Metni Tabloya Dönüştür iletişim kutusu açılacaktır. Bu-rada hiçbir işlem yapmadan Tamam düğmesini tıklayın.

İHTİYACINIZ KADAR

30

Şekil 31 Uygun olmayan tablo dönüştürme şekli

Görüldüğü gibi beklemediğimiz bir manzara ile karşılaştık. Eğer tablo Şekil 30’daki gibi şekilli değil de, Şekil 32’deki gibi şekilsiz(!) bir biçimde gelseydi işimiz daha kolay olacaktı. Diye-lim ki böyle bir yazı gelmedi:

Yazının içindeki fazla olan Tab işaretlerini silin (Herhangi bir karakteri siliyormuş gibi silebilirsiniz). Her bölüm ara-sında bir adet tab işareti kalsın (Şekil 32).

Şekil 32 Tabloya dönüştürme işlemine metin

İHTİYACINIZ KADAR

31

Tüm metni seçin.

Tablo/Dönüştür/Metni Tabloya komutunu çalıştırın.

Metni Tabloya Dönüştür iletişim kutusu açılacaktır. Bu-rada hiçbir işlem yapmadan Tamam düğmesini tıklayın.

Ve işte sonuç (Şekil 33).

Şekil 33 Tabloya dönüştürülmüş metin

Bu işlemin tersini, yani tablonun metne döndürülme işlemini okuyucuya bırakıyorum.

İHTİYACINIZ KADAR

32

KENDİNİZE ÖZGÜ TABLO BİÇİMLERİ Tablolara şekil vermek eğlenceli bir iştir. Ancak birden çok tab-lonuz olduğunda her bir tablo için ayrı ayrı uğraşmak ise çoğu zaman zor gelir. Bu durumlarda Word’ün Otomatik Tablo biçimi imdadınıza ye-tişecektir. Tablo memüsünden Otomatik Tablo Biçimi komutunu tıkladı-ğınızda ekrana Otomatik Tablo Biçimi penceresi açılacaktır (Şekil 34)

Şekil 34 Otomatik Tablo Biçimi İletişim Kutusu

Tablo stilleri liste kutusundan beğendiğiniz bir tablo stilini kendi tablonuza uygulayabilirsiniz. Yine de burada bulunan birçok tablo stilinden hiç birini beğen-meyebilir ya da kendi stilinizi oluşturmak isteyebilirsiniz. Mu-hakkak ki yazdığınız bir raporda, hele ki bastırıp dağıtacağınız bir rapordaki şekil, grafik ve tablolardaki renk ve stillerin kendi-nize özgü olmasını istemek en doğal hakkınızdır.

İHTİYACINIZ KADAR

33

O halde adım adım kendimize özgü stil oluşturabileceğimiz bir tablo tasarlayalım.

Tablo/Otomatik Tablo Biçimi komutunu tıklayın. O-tomatik Tablo Biçimi penceresi açılacaktır.

Yeni düğmesini tıklayın. Yeni Stil penceresi açılacaktır. Bu pencerede yeni bir tablo stili için ihtiyacımız olan tüm araçlar bulunmaktadır (Şekil 35).

Şekil 35 Kendi tablo stilinizi oluşturacağınız araçlar

İşe öncelikle Biçimlendirme bölümü ile başlayalım. Bi-

çimlendirme uygulanacak yer açılır listesini açın.

Üstbilgi Satırı yazısını seçin (Şekil 36)

Bu durumdayken Biçimlendirme bölümünde bulunan ve bize yabancı gelmeyen araçları kullanarak tablomuzun üst bilgi satırının nasıl olmasını istiyorsak o şekilde biçim-lendirin. Yaptığınız her değişiklik Yeni Stil penceresinde size gösterilecektir.

Tablonun diğer bölümlerini de istediğinize uygun şekli bu-

lana kadar oluşturun.

Özellikler bölümündeki Ad kutusuna tablonuza özgü bir ad verin. Ben çalışmamda Kendi Stilim adını verdim.

İHTİYACINIZ KADAR

34

Tamam düğmesini tıkladığınızda Kendi Stilim adıyla bir tablo stiliniz olacak ve bu stiliniz Otomatik Tablo Biçimi iletişim kutusundaki yerini almış olacaktır.

Şekil 36 Kendi tablo stiliniz

Bundan sonra oluşturacağınız tablolarda, Tablo menüsünden Otomatik Tablo Biçimi komutu ile açılan pencereden kendi tablo stilinizi seçtiğinizde yapmış olduğunuz tablonun şekli kendi stilinize göre değişmiş olacaktır. Tablom Her Zaman Kendi Stilimle Oluşsun Her tablo yapışınızda, her defasında menülerle uğraşarak kendi tablo stilinizi tekrar tekrar seçmek elbette ki hoş olmayacaktır. İstersiniz ki tablonun boyutlarını oluşturduğumda tablo stilim, bana ait olan stilde oluşsun. Bu işi Microsoft mühendisleri de sizin gibi düşünmüş olacak ki, bunun için bir araç koymayı ihmal etmemişler.

Tablo/Otomatik Tablo Biçimi komutunu tıklatın. Şekil 34’te gösterilen Otomatik Tablo Biçimi iletişim kutusu açılacaktır.

Kendi oluşturduğunuz tablo stilini veya önceden oluştu-

rulmuş tablo stillerinden birini seçin.

İHTİYACINIZ KADAR

35

Varsayılan düğmesini tıklayın. Varsayılan Tablo Stili

iletişim kutusu açılacaktır (Şekil 37). Bu pencerede iki se-çenekten birini seçmemiz istenmektedir. Varsayılan ola-rak Yalnızca bu belge seçeneği işaretlidir. Biz sadece bu belgede bu stilin uygulanmasını istediğimizden burada bir değişiklik yapmadan Tamam düğmesini tıklayabiliriz.

Şekil 37 Varsayılan Tablo Stilinin uygulanacağı yeri belirleyin

Şimdi işe yeni başlıyormuş gibi belgemizin üzerine boş bir tablo çizelim.

Şekil 38 Yeni bir tablo oluşturun

Ve sonucu görelim.

İHTİYACINIZ KADAR

36

Şekil 39 Yeni tablonuz kendi stilinizle oluştu

Burada önemli bir hatırlatmada bulunmak istiyorum. Sakın ola ki benim oluşturduğum şekilde bir stili kendi tablolarınıza uygu-lamayın. Benim bu şekilde bir stil uygulamamdaki maksat, tablo üzerindeki değişiklikleri çarpıcı bir şekilde ortaya koymak için-di.:)

İHTİYACINIZ KADAR

37

TABLOLARDA HESAP YAPMA KENDİNİZE ÖZGÜ TABLO BİÇİMLERİ Excel’deki kadar esnek hesaplama yapamasanız da, Word’de de otomatik hesap yapılabileceğini biliyor muydunuz? Tablolar menüsünün içinde gizlenmiş olan Formüller komutu bu iş için ordadır.

Şekil 40 Word’de hesap yapabileceğiniz araç

Şekil 40’taki gibi bir tablonuz olduğunu varsayalım.

Tablonun Toplam satırındaki boş hücresi seçiliyken Tablo menüsünden Formül komutunu çalıştırın.

Ekrana Şekil 40’ta gösterilen Formül penceresi açılacak-

tır.

Hiçbir işlem yapmadan Tamam düğmesini tıklayın.

Sonuç aşağıdaki tabloda görüldüğü gibi olacaktır.

Bölge Miktar Ankara 10 İstanbul 15 İzmir 35 Toplam 60

İHTİYACINIZ KADAR

38

Konuya girişte Excel’deki kadar esnek olmasa da diye bir ifade-miz bulunmaktadır. Herhangi bir hücredeki rakamı değiştirdiği-nizde Toplam alanındaki formülün de değişmesini beklemek en doğal hakkımızdır. Çünkü Excel’den bunu böyle öğrendik. Fakat Word geliştiriciler henüz böyle bir özelliği katmamışlar. Onun yerine Alanı Güncelleştir komutu geliştirilmiştir. Şekil 41’deki tabloda Ankara ilinin rakamını değiştirmemize rağmen Toplam alanındaki rakam değişmemiştir.

Tablodaki 60 rakamının üzerindeyken farenin sağ düğme-sini tıklayın.

Açılan kısayol menüsünden Alanı Güncelleştir komutu-

nu tıklatın (Şekil 41)

Şekil 41 Tablodaki formülü güncellemeniz için Kısayol Menüsünü kullanmalısınız

Toplamın 105 olarak değiştiğini göreceksiniz.

Bölge Miktar Ankara 55 İstanbul 15 İzmir 35 Toplam 105

İHTİYACINIZ KADAR

39

BAŞLIK SÜTUN YİNELEMESİ Liste şeklinde uzun tablolarla çalışmak her zaman olasıdır. Böy-lece listeleriniz iki, belki de daha uzun olabilecektir. Her tablonun ilk satırı başlıklara ayrılmıştır. Her yeni sayfaya ta-şan liste veya tablonun da başlığının görünmesinden daha doğal hiç bir şey olamaz. Bunun için yapılan yanlış birinci sayfadaki başlığın diğer sayfala-rın başına denk gelen kısmına kopyalanmasıdır. Listeden bir sa-tır silinmesi ya da eklenmesi durumunda sonraki her satır bir aşağıya kayacağı veya yukarıya çıkacağı için, tüm sayfalardaki başlıkları yeniden oluşturmak durumunda kalabilirsiniz. Ancak Başlık Sütun Yenilemesi komutu ile bir sayfadan daha fazla olan tablolara başlık eklemek hem çok kolay hem de yuka-rıda anlatılan olumsuzluğu önlediğinden daha pratiktir.

Şekil 42 İki sayfaya taşmış olan tablo

Şekil 42’de ikinci sayfaya taşan bir tablo görülmektedir. İkinci sayfadaki tabloda başlık görünmemektedir. Bu işlemi yapmak için aşağıdaki açıklamaları uygulayınız:

İHTİYACINIZ KADAR

40

Tablonun başlığını, yani birinci satırını seçin.

Birinci satır seçiliyken Tablo/Başlık Sütun Yenilemesi konutunu çalıştırın.

Tablo başlığı kendiliğinden ikinci sayfadaki tablonun üze-

rine yerleşecektir (Şekil 43).

Şekil 43 İkinci sayfadaki tabloya kendiliğinden yerleşmiş tablo başlığı

Burada dikkatinizi çeken şu olmalıdır. İkinci sayfadaki başlık sa-dece görüntüden ibarettir. Bu başlıkta bir değişiklik yapmanız mümkün değildir. Bunu denemek için şöyle bir şey yapabilirsiniz. Tablonun en ba-şındaki Adı kelimesine “nız” ifadesini eklemeye çalışın. Aynı zamanda alttaki başlığa da göz atın. Siz yukarıda ne yazarsanız eş zamanlı olarak ikinci sayfadaki başlığın da değiştiğini göre-ceksiniz.

İHTİYACINIZ KADAR

41

TABLOYU BÖLME Word’de bir tabloyu bölmek atomu bölmekten daha zordur (Tabi ki şaka). Belki bir tabloyu ikiye bölmeyi denediniz. Björ çok yöndet denediniz ve tabloyu ikiye ayırmayı başaramadınız. Siz tabloyu bildik yöntemle, yani Enter tuşuna basarak bölmeye çalıştıkça tablonun satırı genişlemektedir. Ya da araya boş bir satır ekleme ye da eklenmiş boş satırları silme işlemiyle de tab-loyu bölemediniz. Word’de bir tabloyu bölmek için geçerli tek yöntem Tablo/Böl komutudur. Tabloyu bölmek istediğiniz satırı seçip bu komutu çalıştırdığınızda tablonuz zahmetsizce ikiye bölünecektir. Unutmayın! Tablo aşağı ve yukarı olmak üzere ikiye bölünecek-tir. Sütunları baz alarak sağa ve sola bölme işlemi MS Word 2003 sürümünde bulunmamaktadır. Daha doğrusu kısa ve pra-tik bir yolu bulunmamaktadır.