İZMİR ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

İMAR VE PLANLAMA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

A.Gözde ÖZBEY (Şehir Plancısı)

Özlem DİLSİZ (Şehir Plancısı)

KIYI NEDİR?

Kıyı: “deniz ile karanın ara yüzü” ya da “kara, su ve havanın bir araya geldikleri yer”

Kıyı bölgesi: “yakınlığı nedeniyle denizden etkilenen kara ve yakınlığı nedeniyle karadan etkilenen deniz parçası”

Kıyı alanı: coğrafi olarak kıyı bölgesinden daha geniş olup sınırları çok katı olmayan bir biçimde tanımlanmaktadır. Bu kavram bütünleşik kıyı alanları yönetimi süreci için önemlidir.

KIYI ALANLARI YÖNETİMİ

Kıyı alanları yönetimi; kıyı alanlarında sürdürülebilir gelişme için sürekli önlem alıcı bir kaynak yönetim süreci olarak tanımlanmaktadır.

Kıyı alanları yönetiminin kıyının deniz ve kara yönünde birlikte sürdürülmesi gerektiği kabul edilmektedir.

Kıyı yönetimi; Plan yapma Uygulama

olmak üzere genel olarak iki aşamadan oluşmaktadır.

Geleneksel kıyı yönetimi, kıyının kara yönündeki alanlarına odaklanmıştır.

BÜTÜNLEŞİK KIYI ALANLARI YÖNETİMİ

BKAY: “Fiziksel, sosyal ve ekonomik koşulların sınırlılıklarına ilaveten yasal, mali ve yönetsel sistemler ile kurumların sınırlılıkları altında kıyı alanlarında çevresel yönden sürdürülebilir gelişme hedeflerine ve amaçlarına ulaşma süreci.” Olarak tanımlanmaktadır.

BKAY’ın dört ayrı açıdan bütünleşmesinin sağlanması gerekmektedir: ulusal, bölgesel ve yerel yönetim düzeyleri arasında; yönetimin uygulanacağı alan olarak kıyının kara ve

denize doğru uzantıları arasında; kıyı bölgelerinde yer alan çeşitli ekonomik sektörler

arasında yönetim sürecinde yararlanılacak bilim dalları arasında

KIYI ALANLARINA İLİŞKİN YASAL ÇERÇEVE NEDİR?

Anayasa’nın 43. Maddesi 644 sayılı KHK 3621 sayılı Kıyı Kanunu

KIYI KANUNU UYARINCA PLANLAMA SÜRECİ NASILDIR?

Teklif Bakanlık incelemesi İlgili kurum ve kuruluş görüşlerinin alınması Olur alınması ve onama

BU SÜRECİN OLUMSUZ YANLARI NELERDİR?

Konu özelinde değerlendirme Talep planlaması Bütüncül değil parçacıl planlama Birbirlerinden kopuk, niteliksiz, gecekondu kıyı yapıları Kısa vadeli geçici çözümler

ÇÖZÜM:

Kıyı alanlarının sadece kıyı ve sahil şeridinden oluşan bir mekan değil, bir bölge olarak ele alınması

Sürdürülebilir bir yaklaşımla, koruma kullanma dengesinin gözetilmesi

Ülkemiz kıyılarının parçacıl planlama yerine bütünleşik olarak üst ölçekten planlanması

Tüm kurumlar ve sektörler arasında bütünleşme ve eşgüdümün sağlanması

Uzun vadede gelişebilecek süreçleri kapsayacak uyumlu ve esnek bir perspektif geliştirilmesi

Şeffaf ve katılımcı yöntemlerin benimsenmesi

BKAY PLANLAMA İLKELERİ NELERDİR?

Sektörel Yatırımların sürdürülebilir kullanımının sağlanmasıKoruma kullanma dengesinin sağlanması

Doğal Deniz, akarsu ve tatlı su kaynaklarının kirlenmesinin önlenmesiKıyı karakterinin, doğal plajların korunmasıKıyı erozyonunun önlenmesiDoğal, kültürel zenginliklerin ve duyarlı ekosistemlerin korunması

BAKANLIĞIMIZIN BÜTÜNLEŞİK KIYI ALANLARI PLAN ÇALIŞMALARI

İskenderun Körfezi Bütünleşik Kıyı Alanı Planı Samsun Bütünleşik Kıyı Alanı Planı İzmir Bütünleşik Kıyı Alanı Planı Antalya Bütünleşik Kıyı Alanı Planı Sinop Bütünleşik Kıyı Alanı Planı Artvin-Rize İlleri Bütünleşik Kıyı Alanı Planı İzmit Körfezi Bütünleşik Kıyı Alanı Planı Van-Erçek Gölleri Bütünleşik Kıyı alanı Planı

İZMİR BÜTÜNLEŞİK KIYI ALANI PLANI

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı‟nın Teşkilat ve Görevleri ile ilgili 4 Temmuz 2011 tarih ve 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulan ‟Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü‟‟nün görevleri arasında ‟Bütünleşik Kıyı Alanları Yönetimi ve Planlaması çalışmaları, kıyı alanlarının düzenlenmesine dair iş ve işlemler ile bu alanlara ilişkin jeolojik ve jeoteknik etütleri yapmak, yaptırmak ve onaylamak, kıyı kenar çizgisini tespit etmek, onaylamak ve tescilini sağlamak‟‟ konuları yer almaktadır.

 

Söz konusu Kararname ile Bakanlığa 3621 sayılı Kıyı Kanunu‟nun yanı sıra, kıyı alanlarının bütünleşik yönetim ve planlaması konularında yeni görevler vermektedir.

 

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bütünleşik Kıyı Alanları Yönetim ve Planlaması konusunda pilot projeler geliştirilmiş olup, bunlardan birsi de İzmir İli Bütünleşik Kıyı Alanları Yönetim ve Planlama Projesi‟dir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bütünleşik Kıyı Alanları Yönetim ve Planlaması konusunda pilot projeler geliştirilmiş olup, bunlardan birsi de İzmir İli Bütünleşik Kıyı Alanları Yönetim ve Planlama Projesi‟dir.

Proje kapsamında, alan araştırmalarına, kurum görüşlerine, potansiyeller, sorunlar, tehdit ve fırsatlara dayalı olarak katılımcı bir yöntemle geliştirilecek olan mekansal strateji planı, çevre düzeni planı, imar planı ile sektörel plan ve proje ve uygulamaları yönlendirici, onlara girdi olabilecek ilke ve stratejileri ortaya koymaya yöneliktir.

İZMİR İLİ BÜTÜNLEŞİK KIYI ALANLARI YÖNETİM VE PLANLAMA PROJESİ’NİN HEDEFLERİ

Kıyı alanlarında sürdürülebilir gelişme ilkesi doğrultusunda; doğal ve kültürel kaynaklardan yararlanmada sektörler arası uyumun sağlanması ve duyarlı ekosistemlerin korunması, kıyıya erişebilirlik ve kıyılardan yararlanmada kamu yararı ve eşiklik ilkesi çerçevesinde mekansal gelişme stratejilerinin geliştirilmesi,

İzmir ili kıyı alanlarında yetki ve sorumluluğu olan kurumlar ile kıyıda faaliyet gösteren sektörler arası uyum ve eşgüdüme yönelik Yönetim Modeli‟nin oluşturulması, planlama ve yönetime ilişkin uygulama araçlarının geliştirilmesi olarak tanımlanmıştır.

İZMİRİN KIYI ALANLARINDA YER SEÇEN FAALİYETLER NELERDİR

Yerleşmeler ve Kentsel Kıyının Kullanımı İkinci Konut Gelişmeleri Turizm ve Rekreasyon, Yat Turizmi, Kruvaziyer Turizmi Deniz Ulaştırması, Limanlar, İskeleler, Boru Hatları Kara ve Demiryolu Bağlantıları, Lojistik Merkezler Gemi İnşa ve Bakım Sanayi, Tersaneler Balıkçılık Faaliyetleri, Su Ürünleri Yetiştiriciliği Enerji Üretimi, Petrol Rafinerileri, Petrokimya Sanayi Askeri Alanlar, Güvenlik Bölgeleri, Sahil Güvenliği Doğa Koruma ve Sit Alanları Deniz Koruma Alanları

İZMİR İLİ KIYI ALANLARI PROJE BÖLGELERİ

Aliağa Bölgesi Mekansal Strateji Planı (Aliağa-Bergama İlçeleri) Dikili Bölgesi Mekansal Strateji Planı (Dikili İlçesi) Foça Bölgesi Mekansal Strateji Planı (Foça İlçesi) Gediz Deltası Bölgesi Mekansal Strateji Planı (Menemen-Çiğli İlçeleri) Merkez Kent Bölgesi Mekansal Strateji Planı (Komak-Bayraklı-

Karşıyaka-Balçova İlçeleri) Urla Aksı Bölgesi Mekansal Strateji Planı (Narlıdere-Güzelbahçe-Urla-

kuzey kıyıları- İlçeleri) Karaburun Bölgesi Mekansal Strateji Planı (Karaburun-Mordoğan-Urla

–batısı- İlçeleri Çeşme Bölgesi Mekansal Strateji Planı (Çeşme İlçesi) Urla Güneyi Bölgesi Mekansal Strateji Planı (Urla güney kıyıları) Seferihisar Bölgesi Mekansal Strateji Planı (Seferihisar İlçesi) Selçuk- Menderes Bölgesi Mekansal Strateji Planı (Menderes-Selçuk

İlçeleri)

İZMİR İLİ KIYI ALANLARI ALT BÖLGELERİ 

BÖLGE 

 ALT BÖLGE

 BÖLGE

 ALT BÖLGE

 DİKİLİ

1A Kabakum   

KARABURUN

7A Mordoğan

1B Dikili Kent 7B Karaburun

1C Bademli 7C Küçükbahçe

1D Çandarlı 7D Gerence Körfezi

  

ALİAĞA

2A Bakırçay    

ÇEŞME

8A Ildırı

2B Yenişakran 8B Ilıca-Şifne

2C Aliağa Kent 8C Dalyan

2D Tüpraş, Petkim 8D Çeşme Kent

2E Nemrut Körfezi 8E Çiftlik

 FOÇA

3A Yeni Foça 8FAltınkum- Güvercinlik

3B Eski Foça 8G Alaçatı Güney

GEDİZ DELTASI 4A Gediz Deltası URLA GÜNEY 9A Urla Güney

  

MERKEZ KENT

5A Karşıyaka  SEFERİHİSAR

10A Sığacık

5B Bayraklı 10B Doğanbey

5C Alsancak 10C Ürkmez

5D Konak  SELÇUK-MENDERES

11A Gümüldür

5E Balçova 11B Özdere

  

URLA AKSI

6A Narlıdere 11C Ahmetbeyli

6B Güzelbahçe 11D Selçuk-Pamucak

6C Urla-Çeşmealtı    

6D Gülbahçe Körfezi    

İZMİR İLİ KIYI ALANLARI PROJE BÖLGELERİ VE ALTBÖLGELERİ

ÖNCELİKLİ SEKTÖRLER VE KULLANIMLARBÖLGELER 1. DİKİLİ  

Kıyı ve termal kaynaklara dayalı turizmin gelişmesi, yat turizmi ve amatör denizcilik Yazlık konutların turizm amaçlı kullanımı için projeler Su ürünleri avcılığı ve su ürünleri yetiştiriciliği Kentsel kıyının rekreatif amaçlı düzenlenmesi  

2. ALİAĞA  Denizyolu ulaşımı Kuzey Ege Limanı (Çandarlı), ticari iskele ve liman gelişimi Petrol rafinerisi ve petrokimya tesisleri, demirçelik, gemi söküm, çimento gübre vd. sanayi, enerji üretim tesisleri Bölgesel altyapı tesisleri, otoyol, demiryolu, boru hattı vb. Aliağa rekreatif amaçlı kentsel kıyı düzenlemeleri  

3. FOÇA  Kıyı, kent ve kültürel kaynaklara dayalı turizm ve rekreasyon Yat turizmi, amatör denizcilik ve balıkçılık Yazlık konutların turizm amaçlı kullanımı için projeler  

ÖNCELİKLİ SEKTÖRLER VE KULLANIMLAR4. GEDİZ DELTASI  

Doğa parkı vb. rekreatif faaliyetler Çamaltı Tuzlası Atıksu Arıtma Tesisleri  

5. MERKEZ KENT  Kentsel kıyının rekreasyon, kültür ve turizm amaçlı kullanımına yönelik projeler Yat turizmi, semt marinaları (teknepark) Denizyolu ulaşımı, konteyner, yolcu ve kruvaziyer liman faaliyetleri Körfez içi deniz ulaşımı Balçova termal kaynaklara dayalı turizm gelişimi Amatör denizciliğin özendirilmesi  

6. URLA AKSI  Kıyı kaynaklarına dayalı turizm ve rekreasyon amaçlı gelişmeler Kentsel kıyı düzenlemeleri   

ÖNCELİKLİ SEKTÖRLER VE KULLANIMLAR7. KARABURUN  

Kıyı kaynaklarına dayalı turizm ve rekreasyon gelişmesi Yat turizmi Su ürünleri avcılığı ve su ürünleri yetiştiriciliği  

8. ÇEŞME  Kıyı, termal ve kültürel kaynaklara dayalı turizm gelişimi Kruvaziyer ve yat turizmi, amatör denizcilik Deniz ulaştırması ve Ro-ro limanı Su ürünleri avcılığı  

9. URLA GÜNEY  Su ürünleri yetiştiriciliği  

10. SEFERİHİSAR  Kıyı ve termal kaynaklara dayalı turizm gelişimi Yat turizmi ve amatör denizcilik Yazlık konutların turizm amaçlı kullanımı için projeler Su ürünleri avcılığı ve amatör balıkçılık  

11. SELÇUK-MENDERES  Kıyı kaynaklarına dayalı turizm gelişmesi Yazlık konutların turizm amaçlı kullanımı için projeler Su ürünleri avcılığı  

TEŞEKKÜRLER!