14
1 ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري و ﭘﺮورش آﺑﺰﯾﺎن ﺟﻠﺪ دوم، ﺷﻤﺎره ﭼﻬﺎرم، زﻣﺴﺘﺎن1392 http://japu.gau.ac.ir ﭘﺎﺳﺦ ﻻروﻫﺎي داراي ﮐﯿﺴﻪ زرده ﻣﺎﻫﯽ ﻗﺮﻣﺰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﯽ اچ اﺳﯿﺪي و آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم: ﺗﺒﺎدل ﯾﻮن ﺳﺪﯾﻢ، ﺗﮑﺎﻣﻞ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ(Carassius auratus gibelio) * وﺣﯿﺪ ﺗﻘﯽ زاده1 ، ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ اﯾﻤﺎ ﻧﭙﻮر2 ، ﻫﺎﺟﺮ آذرﯾﻦ3 و ﻣﺤﺒﻮﺑﻪ ﺣﺴﯿﻦ زاده3 1 اﺳﺘﺎدﯾﺎر ﮔﺮوه ﺷﯿﻼت، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮔﺮﮔﺎن، 2 اﺳﺘﺎد ﮔﺮوه ﺷﯿﻼت، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮔﺮﮔﺎن، 3 داﻧﺸﺠﻮي ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ ﺷﯿﻼت داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮔﺮﮔﺎن ﺗﺎرﯾﺦ درﯾﺎﻓﺖ:7 / 9 / 1391 ؛ ﺗﺎرﯾﺦ ﭘﺬﯾﺮش:23 / 11 / 1391 ﭼﮑﯿﺪه) ﻻروﻫﺎي داراي ﮐﯿﺴﻪ زرده ﻣﺎﻫﯽ ﻗﺮﻣﺰCarassius auratus gibelio ( ﺑﻪ ﻣﺪت24 ﺳﺎﻋﺖ در ﻣﻌﺮض ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي0 ، 50 ، 150 و250 ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻟﯿﺘﺮ آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم وpH ﻫﺎي25 / 5 ، 75 / 5 و70 / 6 ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺗﻌﺪاد ﻣﺎﻫﯿﺎن ﻣﺮده، ﻃﻮل ﮐﻞ ﻻروﻫﺎ، ﻃﻮل ﮐﯿﺴﻪ زرده، ﺷﻨﺎﮔﺮي، ﺗﻌﺪاد ﺣﺮﮐﺎت ﺳﺮﭘﻮش آﺑﺸﺸﯽ و ﺗﻌﺪاد ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ30 ﺛﺎﻧﯿﻪ در آب ﻫﺎي اﺳﯿﺪي و آب ﻫﺎي داراي آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾﻪ وارﯾﺎﻧﺲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪه ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ24 ﺳﺎﻋﺖ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي ﻣﻌﻨﯽ داري در ﻓﻌﺎﻟﯿ ﺖ ﺷﻨﺎﮔﺮي، ﺗﻌﺪاد ﺣﺮﮐﺎت ﺳﺮﭘﻮش آﺑﺸﺸﯽ و ﺗﻌﺪاد ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ. ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ آزﻣﻮن داﻧﮑﻦ ﻧﯿﺰ ﻧﺸﺎن داد ﮐ ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ24 ﺳﺎﻋﺖ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﺗﻠﻔﺎت در ﻻروﻫﺎﯾﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ در ﻣﻌﺮض150 ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻟﯿﺘﺮ آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑ ﻮد ﻧﺪ. ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ﻻروﻫﺎي ﺷﻨﺎﮔﺮ در آب ﻫﺎي داراي50 ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻟﯿﺘﺮ آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم و70 / 6 = pH و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در آب ﻫﺎي داراي150 ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻟﯿﺘﺮ آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﯾﺪ. ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ﻣﺎﻫﯿﺎن ﻏﯿﺮ ﺷﻨﺎﮔﺮ ﻧﯿﺰ در ﮔﺮوه ﺷﺎﻫﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ. ﺗﻌﺪاد ﺣﺮﮐﺎت ﺳﺮﭘﻮش آﺑﺸﺸﯽ در آب ﻫﺎي داراي50 ﻣﯿﻠﯽ ﮔﺮم در ﻟﯿﺘﺮ آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم و25 / 5 = pH داراي ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان و در* ﻣﺴﺌﻮل ﻣﮑﺎﺗﺒﻪ:[email protected] vahid

Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

و همکاران زاده وحید تقی

1

برداري و پرورش آبزیان بهره

1392 زمستان، چهارمجلد دوم، شماره http://japu.gau.ac.ir

نسبت به پی اچ اسیدي و آلومینیوم: تبادل پاسخ الروهاي داراي کیسه زرده ماهی قرمز (Carassius auratus gibelio) تکامل و فعالیت یون سدیم،

3زاده محبوبه حسین و 3، هاجر آذرین2نپوررضا ایما ، محمد1زاده وحید تقی*

دانشگاه علوم کشاورزي و ،گروه شیالت استاد2، منابع طبیعی گرگان دانشگاه علوم کشاورزي و، گروه شیالت استادیار1 ارشد شیالت دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبیعی گرگان دانشجوي کارشناسی3، منابع طبیعی گرگان

23/11/1391 تاریخ پذیرش:؛ 7/9/1391 تاریخ دریافت:

1چکیدهدر ساعت 24مدت به) Carassius auratus gibelioالروهاي داراي کیسه زرده ماهی قرمز (

قرار 70/6و 75/5، 25/5هاي pH گرم در لیتر آلومینیوم و میلی 250و 150، 50، 0هاي معرض غلظتشناگري، تعداد حرکات سرپوش کیسه زرده،گرفتند و تعداد ماهیان مرده، طول کل الروها، طول

هاي داراي آلومینیوم هاي اسیدي و آبثانیه در آب 30آبششی و تعداد ضربان قلب بعد از گذشت ساعت 24بعد از گذشت بررسی شده نشان داد که پارامترهاينتایج تجزیه واریانس .شدگیري اندازه

ت شناگري، تعداد حرکات سرپوش آبششی و تعداد فعالیداري در هاي معنیتیمارهاي مختلف، تفاوته نشان داد کنیز وسیله آزمون دانکن به بررسی شده هايپارامترمقایسه میانگین ضربان قلب نشان دادند.

150کمترین میزان تلفات در الروهایی مشاهده گردید که در معرض ساعت 24بعد از گذشت 50 دارايهاي بیشترین تعداد الروهاي شناگر در آبند. ودگرم در لیتر آلومینیوم قرار گرفته ب میلیگرم در لیتر آلومینیوم میلی 150هاي داراي و همچنین در آب pH=70/6گرم در لیتر آلومینیوم و میلی

شناگر نیز در گروه شاهد مشاهده شد. تعداد حرکات سرپوش گردید. کمترین تعداد ماهیان غیر مشاهدهداراي کمترین میزان و در pH=25/5گرم در لیتر آلومینیوم و میلی 50 دارايهاي آبششی در آب

[email protected]_مسئول مکاتبه: *

Page 2: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

1392 زمستان) 4)، شماره (2برداري و پرورش آبزیان ( بهره

2

داراي بیشترین میزان بود. تعداد ضربان قلب بین گروه شاهد و الروهایی pH=70/6هاي اسیدي با آبگرم در لیتر آلومینیوم قرار میلی 150 دارايهاي و آب pH=70/6هاي اسیدي با که در معرض آب

هاي و این الروها نسبت به سایر دوز )P<05/0(داري وجود نداشت الف معنیگرفته بودند اخت آزمایشی داراي بیشترین تعداد ضربان قلب بودند.

، فعالیت شناگري، ضربان قلبهاي اسیدي، آلومینیومماهی قرمز، الرو، آب کلیدي: هاي واژه

مقدمه

هاي ء سطح زندگی بشر در دهههاي صنعتی و کشاورزي و ارتقاتحوالت ایجاد شده در بخشاست. این فلزات که به نمودهناپذیر اجتنابرا هاي مختلف در زمینهد فلزات سنگین اخیر، کاربر

زیست هاي مختلف نظیر استخراج، فرایند ذوب، احتراق مواد سوختی و صنعتی شدن به محیط روشمواد زائد، نشت اتفاقی مواد، تخلیه آب اند، از مسیرهاي گوناگونی مانند نزوالت جوي، تخلیهراه یافته

هاي آبی هاي صنعتی، کشاورزي و خانگی و فرسایش خاك به محیطتوازن کشتی، تخلیه فاضالبها بر آبزیان نظیر کاهش رشد، تغییرات رفتاري، تغییرات ثیرات منفی آنأدلیل ت شوند و بهمنتقل می

ل به تجمع در زنجیره غذایی موجب ایجاد میر و همچنین به سبب سمیت و تمای ژنتیکی، مرگ و ).2000اند (رستمی و همکاران، نگرانی در مصرف آبزیان گردیده

طور مستقیم توسط رسوبات اتمسفري، تخلیه فاضالب هاي آبی میزان فلزات سمی بهدر اکوسیستملومینیوم) طور غیرمستقیم از طریق افزایش تجمع و انحالل رسوبات (مثل آهن و آو رواناب یا به

و رندگذا میطور مستقیم روي تعادل سدیم و کلسیم اثر یابند. مس، آلومینیوم و کروم بهافزایش می ).1993مک دونالد و وود، د (نسازها را مختل می تعادل آن

حقایقی در است ارزیابی سمیت روي موجود خاصی که در معرض سمیت خاصی قرار داده شده ایت از اکوسیستم براي حمنتایج آن کند که بازگو میی سالمت انسان تم و حتسمورد سالمت اکوسی

حساسیت یک موجود را در برابر یک ماده سمی خاص نشان ،سمیت هاي د. آزمایششومفید واقع می(شوهامی و نماید یدهند که این امر به تعیین حد مجاز یک نوع ماده سمی در اکوسیستم کمک م می

استفاده از الروهاي تازه تفریخ شده و مراحل اولیه زندگی ماهی در از طرفی ).2010همکاران،

Page 3: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

و همکاران زاده وحید تقی

3

باشد زیرا استمرار جمعیت ماهیان به تولید هاي آبی نیاز میمطالعات سمیت مواد شیمیایی در محیط ).1995زابل و همکاران، ماهیان بستگی دارد (بچه

که طوريباشد، بهه زندگی متغیر میتوانایی مقاومت در برابر فلزات با توجه به گونه ماهی و مرحلها با فلزات سنگین اثرات آلودگی آب ).1999باشند (روسالند، تر میالروهاي تازه تفریخ شده حساس

گوناگونی بر فرایندهاي فیزیولوژیکی ماهیان از جمله تولیدمثل و تکامل دارد که نتیجه آن کاهش دهند و تفریخ را کاهش می میزانت سنگین اغلب باشد. فلزاکمیت و کیفیت مولدین ایجاد شده می

شوند. همه هاي شکلی و مرگ و میر در الروهاي تازه تفریخ شده میباعث تفریخ زودهنگام، ناهنجاريشوند که به شکل کوچک بودن اندازه و این اختالالت باعث کاهش تعداد و کیفیت بد الروها می

).2009 دهد (باربارا و همکاران،ود را نشان میافزابش بد شکلی بدن و کاهش قابلیت زیست خpH هایی هستند که فیزیولوژي و رفتار اسیدي و غلظت باالي آلومینیوم غیرآلی از جمله آالینده

باشند هاي اسیدي میسمیت در آب و یکی از فاکتورهاي کلیديدهند ماهی را تحت تأثیر قرار میهاي شیرین بسیار کم است و ت آلومینیوم در اغلب آبمعموالً غلظ ).1990(روسالند و هنریکسن،

گرم در لیتر) میلی 5/5کم (حدود pHهایی با در آب باشد اماگرم در لیتر میمیلی 1طور کلی کمتر از بهطوري که براي موجودات به حلول در آب ممکن است افزایش یابدو توان یونی کم، غلظت آلومینیوم م

افزایش آلومینیوم نشان دادند کهري از مطالعات مورفومتریک و فیزیولوژیکی باشد. بسیا میآبزي سمی همچنین وجود ).1990هاولس و همکاران، شود (ها میکم باعث اسیب به آبشش pHهایی با در آب

زیست ماهی در طی دراز مدت ممکن است باعث هاي اسیدي محیطترکیبات آلومینیومی در آب ).1992وورینن و همکاران، د تولیدمثل ماهی شود (تأخیر انداختن فراین به

) 2003گیباد و گوتییر، باشد (در ارتباط می pHطور معکوس با در آب بهموجود غلظت آلومینیوم عنوان یک فاکتور مهم صورت بهیابد و در اینکاهش می 5/4زیر pHتدریج تا و قابلیت انحالل آن به

قابلیت انحالل فلزات در pHبا کاهش ). 2001والکر و همکاران، باشد (میمیر ماهیان براي مرگ و pH بنابراین ،شودآلومینیوم در آب میباعث شدت یافتن سمیت pHشود. کاهش میزان آب بیشتر می

باشد پایین و فلزات است که براي موجود مضر می pHور نیست، بلکه ترکیب آتنهایی عامل زیانبهتا 9حدود pHو یا 5تا 4در حدود pHهاي استخوانی تغییرات مزمن گونهبیشتر ).1999(روسالند،

هاي کمتر یا بیشتر از این مقدار در مدت کوتاهی توانند تحمل کنند، درصورتی که غلظترا می 10خیلی کم باعث آسیب به آبشش، پوست pH ).2002فیلهو و همکاران، -زانیبلیتواند کشنده باشد (می

Page 4: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

1392 زمستان) 4)، شماره (2برداري و پرورش آبزیان ( بهره

4

). وجود 1996؛ ودمیر، 1991(رانالد، گردد رشد و در نهایت منجر به مرگ ماهی میو چشم، کاهش ) و 1999شود (روسالند، هاي اسمزي میآلومینیوم در آب منجر به جذب آن از طریق آبشش و استرس

و همچنین باعث افزایش گردد میکه میزان جذب زیاد باشد باعث آسیب به سیستم عصبی در صورتیبا توجه به موارد و کاهش جذب اکسیژن و در نهایت مرگ موجود آبزي خواهد شد. ترشح موکوس

زرده ماهی قرمز در هدف از این بررسی قرار دادن الروهاي تازه تفریخ شده و داراي کیسهذکر شده گیري پارامترهایی ندازهساعت و ا 24مدت هاي مختلف آلومینیم بهو غلظت pHمعرض مقادیر مختلف

شناگر، طول کل الرو، طول کیسه روهاي شناگر، تعداد الروهاي غیرل تعداد ماهیان مرده، تعداد الاز قبیهاي فیزیولوژیکی براي و پیدا کردن زمینه زرده، تعداد حرکات سرپوش آبششی و تعداد ضربان قلب

اشد.بدار میهاي اسیدي و آلومینیم شده ماهی قرمز نسبت به آب هاي تازه تفریخواکنش الرو

هامواد و روشپروري شهید فضلی برآبادي دانشگاه علوم در آزمایشگاه آبزي پژوهشاین :قرمز ماهیالرو تهیه

کشاورزي و منابع طبیعی گرگان انجام شد. با عصاره هیپوفیز مولدین ماهی قرمز ،وهاي داراي کیسه زردهمنظور تهیه الر به پژوهشدر این

مرحله و همزمان 1طی نر مولدیندر مرحله و 2 طیمولدین ماده زریق در تقرار گرفتند. تزریق موردکشی و مولدین تخم ،ساعت پس از تزریق نهایی 48تا 24با تزریق نهایی مولدین ماده انجام شد.

و لقاح مصنوعی انجام ماهی نر مخلوط شد 3تا 2ا اسپرم ماهی ماده ب 4 تا 3کشی شدند. تخمک اسپرمروز 4الی 3پس از گراد،درجه سانتی 18ماي در دهاي لقاح یافته در شراط کنترل شده . تخمپذیرفت

.مورد استفاده قرار گرفتند هاي تفریخ شدند. الروهاي یک روزه ماهی قرمز در این آزمایشو بود 8آن pHکه وه شاهد از آب معمولی استفاده شدبراي گر :سازي محیط آزمایش آمادهنیاز در هاي مورد. مقدار مشخصی از آبآب تهیه گردیدا حل کردن مواد شیمیایی در ب هاي دیگر محیط

وسیله صورت روزانه به آب به pH نظر اسیدي شدند. مورد pHتا Hclداخل ظرفی ریخته و با تریس pH گیري شده و میزان آن با تریس متر اندازهHcl که براي این شد.و تریس تنظیم میpH هاي آبعد از هر بار ب. ندشد طور مکرر سه بار بررسی و تنظیم می در طول روز بهثابت باقی بمانند، ش آزمای

250و 150، 50، هاي داراي آلومینیومبراي تهیه آبشدند. ها هوادهی میاضافه کردن اسید آب

Page 5: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

و همکاران زاده وحید تقی

5

حل 250و pH 50 ،150با هاي در آب معمولی و همچنین در آبسولفات آلومینیوم در لیتر گرم میلی .گردید

لیتر منتقل شدند. میلی 300گنجایش باآزمایش ظروفبه داراي کیسه زردهالروهاي :طراحی آزمایشگروه عنوان کار برده شد. یک تیمار نیز به هعدد الرو ب 30و در هر تکرار تکرار بود 3هر تیمار داراي

و در طول پایان آزمایش تغذیه نشدند وها تاخنثی) در نظر گرفته شد. الر pH و فاقد آلومینیومشاهد (بود. متوسط گراد سانتیدرجه 18-20آزمایش از کیسه زرده استفاده کردند. دما در طول دوره آزمایش

بود.متر میلی 8/28±1/3متر و متوسط طول کیسه زرده میلی 3/66±3/4طول کل الروها ، 25/5هاي pHلیتر آلومینیوم و گرم درمیلی 250و 150، 50، 0هاي الروها در معرض غلظت

شناگري، تعداد حرکت فعالیت ساعت مرگ و میر، 24قرار داده شدند و پس از گذشت 70/6و 75/5. گیري قرار گرفتمورد اندازه بو تعداد ضربان قل ، طول کل الرو، طول کیسه زردهسرپوش آبشش

گیري شمارش شدند. اندازههاي آزمایشی در هر کدام از تیمارگر و غیرشناگر تعداد الرهاي مرده، شنابراي دار صورت پذیرفت. گیري الرو زیر لوپ میکرومتر زرده با قرار طول کل الرو و طول کیسه

از ظرف آزمایش خارج و درون هاالرو ،گیري تعداد حرکت سرپوش آبششی و ضربان قلباندازهدیش در زیر پتريثانیه، 30گذشت پس از . براي کاهش استرس الرو، نددیش قرار داده شدپتري

ثانیه 30الرو در مدت میکروسکوپ قرار داده شد و تعداد حرکت سرپوش آبششی و ضربان قلب و ثبت گردید.شمارش

) (Two-way ANOVA واریانس دوطرفه از آزمون تجزیهها تجزیه و تحلیل دادهبراي ها:آنالیز دادهاي دانکن دامنهها از آزمون چند منظور مقایسه میانگین ها، بهادهپس از آزمون نرمال بودن داستفاده شد.

براي انجام .درصد تعیین گردید 95 اطمینان استفاده گردید و وجود یا عدم وجود اختالف در سطح استفاده گردید. Excelو SPSS16افزار آماري محاسبات فوق از نرم

نتایج

در )Carassius auratus gibelioاي ماهی قرمز (گیري الروه نتایج حاصل از در معرض قرار آمده است. 1ول ساعت در جد 24مدت هاي اسیدي بههاي مختلف آلومینیوم و آبغلظت

Page 6: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

1392 زمستان) 4)، شماره (2برداري و پرورش آبزیان ( بهره

6

) بعد از Carassius auratus gibelioهاي بررسی شده در الرو ماهی قرمز (هاي پارامترمقایسه میانگین -1جدول ساعت 24مدت هاي اسیدي بهم و آبینیوهاي مختلف آلومگرفتن در غلظت قرار

تیمارهاست) بین P>05/0دار (بیانگر وجود اختالف معنی ستونحروف انگلیسی متفاوت در هر باشد انحراف معیار می ±صورت میانگین ها به داده

هاي اسیدي با گردد، الروهاي ماهی قرمز در آبمشاهد می 1طور که در جدول همان25/5pH=25/5آلومینیوم و گرم در لیتر میلی 250و 150 دارايهاي ، در آبpH=هاي ، در آب

آلومینیومگرم در لیتر میلی 50 دارايهاي گرم در لیتر آلومینیوم و همچنین در آب میلی 250داراي 75/5pH= 150زنده نماندند. کمترین میزان تلفات در الروهایی مشاهده گردید که در معرض

ه الروهاي شاهد با الروهایی که در معرض گرم در لیتر آلومینیوم قرار گرفته بودند. بین گرو میلی )P>05/0( دار وجود داشتند نیز اختالف معنیقرار گرفته بودpH هاي مختلف آلومینیوم وغلظت

. بیشترین تعداد الروهاي شناگر در بود 66/0±15/1که میانگین تلفات در گروه الروهاي شاهد گرم میلی 150هاي داراي و همچنین در آب =7/6pHگرم در لیتر آلومینیوم و میلی 50 دارايهاي آب

ترکیبی از آلومینیوم و دارايهایی که در لیتر آلومینیوم مشاهده گردید. تعداد الروهاي شناگر در آب

تعداد ضربان قلب

تعداد حرکات سرپوش آبششی

طول کل الرو طول کیسه زردهتعداد الروهاي

غیرشناگرتعداد الروهاي

شناگرتعداد ماهیان

مرده متغیر

a 00/1±00/59 e 57/0 ±33/19 a 15/1 ±33/32 a 1 ±7 c 92/4 ±66/5 c 31/13±66/18 e 15/1± 66/0 00/8 -0 e 00/0±00/0 j 00/0±00/0 j 00/0±00/0 d 00/0±00/0 e 00/0±00/0 e 00/0±00/0 a 00/0±00/30 25/5 -0 c 52/1±66/39 c 00/1±00/29 c 15/1±66/28 c 52/1±33/60 b 00/1±00/12 e 05/3±66/4 c 51/2±3/13 75/5 -0 a 54/8±00/54 a 15/1±33/45 f 52/1±33/22 c 15/1±66/61 c 00/1±00/6 b 57/0±66/21 e 15/1±33/2 70/6 -0 b 56/5±00/46 b 73/1±00/31 a 15/1±33/32 a 15/1±66/70 b 57/0±33/14 d 57/0±33/14 e 57/0±33/1 00/8 -50 d 11/6±66/36 f 15/1±66/12 e 00/2±00/25 c 00/2±00/62 a 57/0±66/25 e 57/0±66/3 e 15/1±66/0 25/5 -50

e 00/0±00/0 j 00/0±00/0 j 00/0±00/0 d 00/0±00/0 e 00/0±00/0 e 00/0±00/0 a 00/0±00/30 75/5 -50 b 00/4±00/47 d 57/0±66/25 b 00/1±00/30 c 15/1±33/61 e 00/0±00/0 a 57/0±33/28 e 57/0±66/1 70/6 -50 a 00/2±00/51 d 57/0±66/24 a 52/1±66/31 a 57/0±33/70 c 52/1±66/7 a 52/1±33/22 f 00/0±00/0 00/8 -150

e 00/0±00/0 j 00/0±00/0 j 00/0±00/0 d 00/0±00/0 e 00/0±00/0 e 00/0±00/0 a 00/0±00/30 25/5 -150 c 05/3±66/38 b 08/2 ±33/32 c 57/0±33/28 b 00/2±00/67 d 51/2±33/4 e 00/0±00/0 b 51/2±66/25 75/5 -150 c 58/4±00/40 e 51/2±66/17 b 00/1±00/30 a 57/0±33/69 b 57/0±33/12 d 15/1±33/15 e 57/0±33/2 70/6 -150

e 00/0±00/0 j 00/0±00/0 j 00/0±00/0 d 00/0±00/0 e 00/0±00/0 e 00/0±00/0 a 00/0±00/30 00/8 -250 e 00/0±00/0 j 00/0±00/0 j 00/0±00/0 d 00/0±00/0 e 00/0±00/0 e 00/0±00/0 a 00/0±00/30 25/5 -250 d 88/8±00/37 b 15/1±33/32 d 15/1±33/27 a 57/0±66/70 b 08/2±66/12 e 15/1±66/6 d 08/2±66/10 75/5 -250 c 73/8±66/39 b 08/2±33/32 c 57/0±66/29 b 51/2±33/65 d52/1±33/3 a 52/1±33/25 e 57/0±33/1 70/6 -250

Page 7: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

و همکاران زاده وحید تقی

7

pH ) آلومینیوم دارايهایی که تنها ) نسبت به آب50- 25/5و 150- 7/6، 250-75/5اسیدي بودند داري کمتر بودطور معنی ) به0- 7/6اسیدي بودند ( pHهایی که داراي ) و یا آب50- 00/8()05/0<P(هاي هایی که در معرض غلظت ه. در مورد تعداد ماهیان غیرشناگر بین گروه شاهد با گرو

، 150-7/6، 150- 75/5، 50-25/5، 50- 00/8، 0-75/5قرار گرفته بودند ( pHمختلف آلومینیوم و ناگر در جود داشت که کمترین تعداد ماهیان غیر شداري و ) اختالف معنی250-7/6و 75/5-250

گروه شاهد مشاهده گردید. =25/5pHگرم در لیتر آلومینیوم و میلی 50 دارايهاي تعداد حرکات سرپوش آبششی در آب

داراي بیشترین میزان بود. تعداد حرکات =7/6pHهاي اسیدي با داراي کمترین میزان و در آبو آلومینیوم قرار گرفته بودند pHهاي مختلف که در معرض غلظت سرپوش آبششی در الروهایی

و همچنین بین گروه شاهد با الروهایی )P>05/0( داري نسبت به گروه شاهد بیشتر بود طور معنی بهداري وجود قرار گرفته بودند اختالف معنی =7/6pHگرم در لیتر آلومینیوم و میلی 150که در معرض

هاي اسیدي با داد ضربان قلب بین گروه شاهد و الروهایی که در معرض آب. تع)P<05/0(نداشت 7/6pH= داري وجود گرم در لیتر آلومینیوم قرار گرفته بودند اختالف معنیمیلی 150 دارايهاي و آب

هاي آزمایشی داراي بیشترین تعداد ضربان قلب و این الروها نسبت به سایر دوز )P<05/0(نداشت 150 دارايهاي ، آب=75/5pHهاي اسیدي با ین بین الروهایی که در معرض آببودند. همچن

گرم در لیتر آلومینیوم ومیلی 150هاي داراي و همچنین آب =75/5pH گرم در لیتر آلومینیوم و میلی7/6 pH= 05/0(داري وجود نداشت اختالف معنیبودند>P( تعداد ضربان قلب بین الروهایی که در .

گرم در لیتر آلومینیوم و میلی 50گرم در لیتر آلومینیوم و الروهایی که در معرض میلی 150معرض 7/6pH= 05/0(دار نبود قرار گرفته بودند داراي اختالف معنی>P(.

بحثکه باعث ایجاد سمیت و پیامدهاي باشدهاي آبی از فلزات مضر براي اکوسیستمتواند میآلومینیوم

هاي مختلف . تغییرات فیزیولوژیکی مشاهده شده در گونه)2002نایاك، ( شودجدي اکولوژیکی میطور عمده شامل تغییر در فاکتورهاي خونی، تنفس، به گیرنددر معرض آلومینیوم قرار میماهی که

هاي جلدي به )، متابولیسم و آسیب2001وورینن و همکاران، )، تولیدمثل (1995پولئو، تنظیم یونی ( باشد.می) 2001همکاران، برودر وآبشش (

Page 8: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

1392 زمستان) 4)، شماره (2برداري و پرورش آبزیان ( بهره

8

تنظیمات یونی و تنفس مختل دلیل رسوب آلومینیوم روي آبشش به ،هاي شیریندر ماهیان آبآالي سازي در ماهی قزلهایی از آلومینیوم باعث کاهش زردههمچنین غلظت). 1995پولئو، ( گردد می

). 2000هونگ و همکاران، سازد (و تولیدمثل این ماهی را دچار مشکل می شود میکمان رنگینتکامل گناد، اسیدي شدن ناگهانی آب با تأثیر روي هماوري، بقاي تخم، موفقیت تولیدمثلی وهمچنین

).1991ووتینن و وورینن، سازد (مشکل مواجه می را با انتولیدمثل ماهی pHهش است، چرا که انحالل آلومینیوم به تدریج با کا pHمیزان سمیت آلومینیوم وابسته به

شود (شارما، هاي اسیدي به یک فاکتور مهم کشنده براي ماهی تبدیل مییابد و در آبافزایش می2003.(

ها و حتی مراحل مختلف زندگی متفاوت است. و آلومینیوم در بین گونه pHشدت تأثیر اسیت تر هستند اما در طول جذب کیسه زرده حسماهیان داراي کیسه زرده نسبت به تخم حساس بچه ).1987هان و همکاران، شود (ها بیشتر می آن

اسیدي و آلومینیوم pHنسبت به را ) واکنش الروهاي داراي کیسه زرده 2000کینانن و همکاران (دادند. نتایج مورد بررسی قرارو مقاوم به اسید (اردك ماهی) در دو گونه حساس به اسید (ماهی کلمه)

ه زرده و رشد بود.تهویه اکسیژن، جذب کیس فعالیت شناگري، نرخکاهش بیانگرمیزان مرگ هاي اسیدي هاي باالي آلومینیوم و همچنین آبموجود در معرض غلظتبا قرار گرفتن کم و غلظت باالي آلومینیوم باعث pH) بیان کردند که 1997. هین و ویلسون (یابدو میر افزایش می

که شود. در این مطالعه نیز زمانیمایشگاهی میهاي شیرین در شرایط آزمرگ و میر ماهیان آبتر و مرگ و میر بیشتري در الروها شرایط براي الروها سخت ،اضافه شد هاي اسیديآلومینیوم به آب

، حساسیت الروها نیز بیشتر افزایش آلومینیوم با آن، و همزمان pHدیده شد. در واقع با کاهش میزان نتیجه اختالل در تنفس و افت. آسیب به پوست و آبشش و درو مرگ و میر الروها افزایش ی شد

که آبزي در معرض زمانی شوند.توانند از عواملی باشند که باعث مرگ و میر الروها میتعادل یونی میهاي کلراید آبشش و کاهش دلیل کاهش ظرفیت سلول گیرد، بهیدار قرار مهاي اسیدي و آلومینیومآب

رود (کامارگو و تعادل یونی از بین می شود می، تنظیم اسمزي مختل ATPase -پتاسیم فعالیت سدیم/ کند میعلت حل نشدن آلومینیوم در آب، آلومینیوم روي آبشش رسوب ). همچنین به2009و همکاران،

علت شده به خ). در بسیاري از مواقع در الروهاي تازه تفری1985شود (نویل، و براي ماهی کشنده می) وجود 1991ها و حساس بودن نقش پوست در جذب اکسیژن (رومبوگ و یور، افتن آبششتکامل نی

Page 9: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

و همکاران زاده وحید تقی

9

آلومینیوم باعث ایجاد شرایط بحرانی در الروهاي داراي کیسه زرده نسبت به ماهیان بالغ و جوان ).1990شود (اینگرسول و همکاران، می

). در 1988(ا و مک دوالند است فردگزارش شده 8تا 6مناسب براي بقاي ماهی قرمز pHدامنه ساعت 24پس از =pH 25/5داراي هاي نیز الروهاي تازه تفریخ شده ماهی قرمز در آب پژوهشاین

) 1992نورگران و دگرمان ( مشاهده شد. 7/6تا 75/5بین pHمردند و متوسط الروهاي زنده در دامنه هاي اسیدي حساس گونه نسبت به آب مشاهده کردند که این طالعه روي آزادماهی اقیانوس اطلسبا م

همه الروها مردند. همچنین نتایج مشابهی نیز توسط جزیرسکا و ویتسکا =pH 1/5و در استمرگ و میر اکثر ماهیان میزاندست آمد. به =5/5pH ) روي الروهاي کپور معمولی در1995(

).2007پارا و بالیسروتو، ( باشدمیهاي قلیایی بیشتر هاي اسیدي نسبت به آباستخوانی در آبکه این نیز به نوبه خود باعث گردد میهاي تنفسی وجود آلومینیوم در آب منجر به ایجاد استرس

). ماهیانی که در معرض آلومینیوم 2000(آلین و ویلسون، شودمیتوقف یا کاهش رفتارهاي شناگري بقا در این ماهیان کمتر بود (نویل، میزان نتیجه قرار داده شدند فعالیت شناگري کمی داشتند و در

آلومینیوم و دارايهاي کاهش فعالیت شناگري در الروهاي تازه تفریخ شده اردك ماهی در آب ).1985 این پژوهش) گزارش شد که از این لحاظ با نتایج تحقیق 2000اسیدي توسط کینانن و همکاران (

مشابهت دارد.و اندازد میدر معرض آلومینیوم تکامل الروي را به تأخیر الروهاي تازه تفریخ شده قرار گرفتن

و تأخیر در جذب کیسه زرده باعث جلوگیري از تکامل ماندتري باقی میمدت طوالنی به کیسه زرده) تأخیر در جذب کیسه زرده را یکی از 2002دیگري کالتا ( پژوهش). در 2002شود (کالتا، الرو می

صورت کاهش درروها دانست. او بیان کرد که و فعالیت شناگري ال کننده از رشدعوامل جلوگیري یابد.بقا کاهش می ، میزانفعالیت شناگري

و ممکن است به عوامل مختلفی استروي رفتار شناگري بسیار متغیر ،کم pHتأثیر آلومینیوم و ).2001ن، باشد (برودر و همکارابستگی داشته باشد، که یکی از این فاکتورها شدت سمیت می

عنوان یک منبع غذایی، در الروهایی که در معرض بهجذب کیسه زرده مدت زمان این پژوهشدر شد و همچنین با تردار قرار داده شدند نسبت به گروه شاهد طوالنیهاي اسیدي و آلومینیوم آب

هاي العه آبافزایش غلظت آلومینیوم میزان جذب کیسه زرده در الروها کاهش یافت. در طول این مطکه رشد الروهاي تازه تفریخ شده داشتداري در جذب کیسه زرده و اسیدي و آلومینیومی اثر معنی

Page 10: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

1392 زمستان) 4)، شماره (2برداري و پرورش آبزیان ( بهره

10

دار باشد هاي اسیدي و آلومینیومی و شناگري الروها در آبهش فعالیت متابولیسمعلت کا تواند بهمیویرنن و همکاران هاي شپژوهاین نتیجه با نتایج شود.که منجر به تأخیر در جذب کیسه زرده می

بوکلر و همکاران هاي پژوهش) روي الروهاي داراي کیسه زرده اردك ماهی و همچنین 1993( خوانی دارد.اردك ماهی و کلمه هم) روي 2000) روي آزادماهیان و کینانن و همکاران (1995(

ول کیسه زرده هاي اسیدي حساس هستند مثل کپور معمولی، طهایی که نسبت به آبدر بین گونهکوساکوسکی، -نسبت به گروه شاهد داشت (کوروین pH، 5/5-5بیشترین تغییرات را در محدوده

که الروها در زمانی)، Oncorhynchus clarki(آالي وحشی ). همچنین نرخ رشد در نوعی قزل1988راگ و هش یافت (فاقرار گرفتند، کا pH=5میکروگرم در لیتر و 50معرض آلومینیوم با غلظت

).1993همکاران، هاي وهایی که در معرض آبرساعت تعداد حرکات سرپوش آبششی در ال 24س از گذشت پ

هاي هاي تیمار، در آبو در بین گروه ند نسبت به گروه شاهد بیشتر بوددار بوداسیدي و آلومینیومهاي اسیدي با آبداراي کمترین میزان و در pH=25/5گرم در لیتر آلومینیوم و میلی 50 داراي

7/6pH= .هاي تنفسی ناشی از قرار گرفتن در معرضاحتماال استرس داراي بیشترین میزان بود ی در الرو منجربه سمین کاهش فعالیت شناگري و متابولیو همچن اسیدي pHو دارآلومینیوم هاي آب

فاکتور م یکدهد که آلومینیونشان می این پژوهشنتایج شود. کاهش حرکت سرپوش آبششی میباشد. بنابراین براي الروهاي تازه تفریخ شده ماهی تفریخ شده می کلیدي در کاهش بقاي الروهاي تازه

طوري که با باشد بهو سمیت این فلز وابسته به اسیدیته آب می تواند اثر سمی داشته باشدز میقرمتري روي الروها دارد. با این وجود یابد و اثرات مضرسمیت آلومینیوم نیز افزایش می pHکاهش میزان

ایجاد شده بر اثرات منفی افزایش یابد،که غلظت آلومینیوم در آب حتی در شرایط کمی اسیدي زمانی یابد.الروها افزایش می

سپاسگزاري

پـروري شـهید فضـلی برآبـادي دانشـگاه علـوم وسیله از همکاران گرامی آزمایشـگاه آبـزي ینا هب نماییم. طبیعی گرگان، نهایت تشکر و قدردانی را میکشاورزي و منابع

Page 11: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

و همکاران زاده وحید تقی

11

منابع1.Alin, C.J. and Wilson, R.W. 2000. Effects of pre-acclimation to aluminium on

the physiology and swimming behavior of juvenile rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) during a pulsed exposure. Aquatic Toxicology, 51: 213-224.

2.Barbara, J., Katarzyna, L. and Malgorzata, W. 2009. The effects of heavy metals on embryonic development of fish. Fish Physiology Biochemistry, 35: 625-640.

3.Brodeur, J.C., Okland, F., Finstad, B., Dixon, G.D. and McKinley, R.S. 2001. Effects of subchronic exposure to aluminium in acidic water on bioenergetics of atlantic salmon (Salmo salar). Ecotoxicology and Environmental Safety, 49:226-234.

4.Buckler, D.R., Cleveland, L., Little, E.E. and Brumbaugh, W.G. 1995. Survival, sublethal responses, and tissue residues of Atlantic salmon exposed to acidic pH and aluminum. Aquatic Toxicology, 31: 203-216.

5.Calta, M. 2002. Dose brow trout (Salmo trutta) larval development retardation caused by short-term exposure to low pH and elevated aluminum concentration affect second episode of toxicity. Journal of Applied Ichthyology, 18: 210-215.

6.Camargo, M.M.P., Fernandes, M.N. and Martinez, C.B.R. 2009. How aluminium exposure promotes osmoregulatory disturbances in the neotropical freshwater fish, Prochilus lineatus. Aquatic Toxicology, 94: 40-46.

7.Farag, A.M., Woodward, D.F., Little, E.E., Steadman, B. and Vertucci, F.A. 1993. The effects of low pH and elevated aluminumon yellowstone cutthroat trout (Oncorhynchus clarki bouvieri). Environmental Toxicology and Chemistry, 12: 719-731.

8.Freda, J. and McDonald, D.G. 1988. Physiological correlates of interspecific variation in acid tolerance in fish. Journal of Experimental Biology, 136: 243-258.

9.Howells, G., Dalziel, T.R.K., Reader, J. and Solbe, J.F. 1990. EIFAC water quality criteria for European fresh water fish: report on aluminium. Chemistry and Ecology, 4: 117-173.

10.Hunn, J.B., Cleveland, L. and Little, E.E. 1987. Influence of pH and aluminum on developing brook trout in low calcium water. Environtal Pollutant, 43: 63-73.

11.Hwang, U.G., Kagawa, N. and Mugyia, Y. 2000. Aluminium and cadmium in hibit vitellogenin and its mRNA induction by estradiol-17β in the primary culture of hepatocytes in the rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). General and Comparative Endocrinology, 119: 69-76.

12.Hyne, R.V. and Wilson, S.P. 1997. Toxicity of acid-sulpate soil leachate and aluminium to the embryos and larvae of Australian bass in estuarine water. Environmental Pollution, 79: 221-227.

13.Jezierska, B. and Witeska, M. 1995. The influence of pH on embryonic development of common carp (Cyprinus carpio). Archives of Polish Fisheries, 3: 85-94.

Page 12: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

1392 زمستان) 4)، شماره (2برداري و پرورش آبزیان ( بهره

12

14.Keinanen, M., peuranen, S., Nikinmaa, M., Tigeretedt, C. and Vuorinen, P.J. 2000. Comparison of the responses of the yolk-sac fry of pike (Esox lusius) and roach0 (Rutilus rutilus) to low pH and aluminium: sodium influx, development and activity. Aquatic Toxicology, 47: 161-179.

15.Korwin-Kossakowski, M. 1988. Larval development of carp (Cyprinus carpio) in acidic water. Journal of Fish Biology, 32: 17-26.

16.McDonald, D.G. and Wood, C.M. 1993. Branchial mechanisms of acclimated freshwater fish. Fish Ecophysiology, 9: 297-321.

17.Nayak, P. 2002. Aluminum: impacts and disease. Environtal Research, 89: 101-115.

18.Neville, C.M. 1985. Physiological response of juvenile rainbow trout (Salmo gairdneri) to acid and aluminum-prediction of field responses from laboratory data. Canadian Journal Fish and Aquatic Science, 42: 2004-2019.

19.Norrgren, L. and Degerman, E. 1992. The influence of liming on embryosand yolk-sac fry of Atlantic salmon and brown trout in Anacidified river in Sweden. Journal of Fish Biology, 23: 567-576.

20.Parra, J.E.G. and Baldisserotto, B. 2007. Effect of water pH and hardness on survival and growth of freshwater teleosts. Baldisserotto, B., Mancera, J.M., Kapoor, B.G. (Eds) Fish osmorregulation. Science Publishers, Enfield.

21.Poleo, A.B.S. 1995. Aluminum polymerization- a mechanism of acute toxicity of aqueous aluminum to fish. Aquatic Toxicology, 31: 347-356.

22.Rombough, P.J. and Ure, D. 1991. Partitioning of oxygen uptake between cutaneous and branchial surfaces in larval and young juvenile Chinook salmon (Oncorhynchus tshawytscha). Physiology and Zoology, 64: 717-727.

23.Rosseland, B.O. and Henriksen, A. 1990. Acidification in Norway-loss of fishpopulations and the 1000-lake survey. The Science of the Total Environment, 96: 45-56.

24.Rosseland, B.O. 1999. Vannk valitetens betydning for fiskehelse. In: Fis kehelseog fiskesy kdommer (ed.T.Poppe). Universitet sforlaget (in Norwegian).

25.Rostami, M.V., Soltani, M. and Sasni, F. 2000. Histopatological studies of some heavy metals on common carp tissue. Tehran University Veterinarianal Journal, 4: 1-3. (In persian)

26.Shuhaimi-Othman, M.Y., Nadzifah, and Ahmad, A.K. 2010. Toxicity of copper and cadmium to freshwater fishes. World Academic of Science Engineering and Technology. 65: 869-871.

27.Vuorinen, M., Vuorinen, P.J., Hoikka, J. and Peuranen, S. 1993. Lethal and sublethal threshold values of aluminium and acidity to pike (Esox Lucius), whitefish (Coregonus lavaretus pallasi), pike perch (Stizostedion lucioperca) and roch (Rutilus rutilus) yolk-sac fry. Recent Science of the Total Environment Articles, 134: 953-967.

Page 13: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

و همکاران زاده وحید تقی

13

28.Vuorinen, P.J., Keinänen, M., Peuranen, S. and Tigerstedt, C. 2003. Reproduction, blood and plasma parameters and gill histology of vendace, Coregonus albula in long-term exposure to acidity and aluminium. Ecotoxicology Environmental Safety 54: 255-276.

29.Zabel, E.W., Cook, P.M. and Peterson, R.E. 1995. Toxic equivalency factors of polychlorinated dibenzo-p-dioxin, dibenzofuran and biphenyl congeners based on early life stage mortality in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Aquatic Toxicology, 31: 315-328.

Page 14: Carassius auratus gibelio pH 1 - japu.gau.ac.irjapu.gau.ac.ir/article_2244_d81d235c732b0a3ca83c3540877e6150.pdf · رد ﺖﻋﺎﺳ 24 تﺪﻣﻪﺑ (Carassius auratus gibelio)

1392 زمستان) 4)، شماره (2برداري و پرورش آبزیان ( بهره

14