ประชมวชาการระดบชาต ประจ าป 2558 คณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (9 มถนายน 2558)

2-47

ทศนคตของผบรโภคทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงในเขตกรงเทพมหานคร (กรณศกษา อนสตาแกรมของผมชอเสยง)

Consumers’ Attitude towards Advertisement of Celebrity in Bangkok :Case study Instagram

ปาจรย เชาวนศร1 อษา บกกนส, Ph.D.2

บทคดยอ

ทศนคตผบรโภคทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงในเขตกรงเทพมหานคร สออนสตาแกรม ซงในงานวจยนมวตถประสงค คอ1)เพอศกษาโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของผมชอเสยง 2)เพอศกษาทศนคตของผรบสารทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรม 3)เพอศกษาทศนคตของผบรโภคทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรมทมผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ งานวจยนเปนงานวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ ในสวนของวจยคณภาพจากการวเคราะหโฆษณาแฝงของผมชอเสยง ใชวธการศกษาจากเอกสาร บทความ และทฤษฏ พบวาโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของผมชอเสยง มการใชรปแบบการแฝง ทงหมด 3 รปแบบดวยกนคอ การแฝงกบบคคล การแฝงกบวตถ และ การแฝงกบเนอหา สวนเชงปรมาณไดศกษาจาก กลมตวอยาง จ านวน 200 ตวอยาง คอผทใชสออนสตาแกรมทมอายระหวาง 15-40 ป อาศยอยในเขตกรงเทพมหานคร โดยใชแบบสอบถามออนไลนเปนเครองมอวจยในการเกบขอมล และใชการหาคาเฉลย รอยละ คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบคาคงท เปนการวดผล ผลการศกษา พบวา กลมตวอยางสวนใหญทตอบแบบสอบถามเปนเพศหญงมากกวาเพศชาย มอายในชวง 21-25ปมากทสด สวนใหญมระดบการปจจบนทระดบปรญญาตร และอยในสถานะนกเรยน/นกศกษา และมรายไดเฉลยตอเดอน 10,000-15,000 บาท ในดานทศนคต พบวา กลมตวอยางทรบชมอนสตาแกรมของผมชอเสยง ไมชอบใหมการโฆษณาแฝงผานทางสอ อนสตาแกรมของผมชอเสยง เพราะรสกร าคาญ เนองจากมปรมารโฆษณาทมาก และกลมตวอยางรเทาทนโฆษณาแฝงทอยในสออนสตาแกรม ในสวนของทศนคตตอการใชผมชอเสยง พบวา การให ผมชอเสยง เปนผโฆษณา นนมความเหนวา ผมชอเสยงทเลอกมาท าการศกษา มความเหมาะสมกบการเปนตวแทนสนคาและบรการ เพราะท าใหสนคาและบรการ มความโดดเดน นาเชอถอ ดานพฤตกรรมกลมผทตดสนใจซอคอกลมทตดตามและเปนแฟนคลบของตวผมชอเสยง เพราะความชอบในตวผมชอเสยงจงเปนแรงกระตนใหซอสนคาตามทผมชอเสยงโฆษณา และสวนทไมซอคอ กลมผทตดตามอนสตาแกรมแตเปนบคคลทวไป จงไมไดเกดการกระตนใหซอตามเพยงแตรบชมเทานน

1 นกศกษาปรญญาโท คณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 2 ทปรกษา รองศาสตราจารย คณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

2-48

หวขอ “นวตกรรมนเทศศาสตรและการจดการ”

Abstract

Consumers’ attitude towards hidden advertisement of Celebrity in Bangkok, case study: Instagram. This research has the objectives, as follows: 1) To study the hidden advertisement of Instagram of a celebrity; 2) To study the attitude of the audience to hidden advertisement of celebrity in Instagram and 3) To study the attitudes of consumers towards hidden advertisement of the celebrity through Instagram affecting behavior of decision making to buy things.

This research is a qualitative and quantitative research. In terms of qualitative research, the research was made from analyzing of hidden advertisement of a celebrity. The researcher used the method of study of documents, articles and theories. It was found that the hidden advertisement through Instagram of celebrity, there were three forms of hidden forms, as follows: hidden advertisement with people, hidden advertisement with objects and hidden advertisement with content. The quantitative research, the researcher studied from 200 samples, who were those that used Instagram having age between 15-40 years, living in Bangkok. The researcher used an online questionnaire as a research tool in data collection the researcher used searching of mean, percentage, standard deviation and test of constant value to be measuring of results.

The study result showed that the majority of the respondents were females more than males, aged between 21-25 years old as the most of all. Most respondents had current education at the undergraduate level and being students / university students and had average income per month at 10,000-15,000 Baht per month. In attitudes, it was found that samples watching Instagram of celebrity did not like hidden advertisement through the media of instagram of a celebrity as samples felt annoyed because there were a lot of advertisement. Samples knowingly knew the purpose of hidden advertisement in media of instagram. The attitude towards the use of a celebrity that, it was found that making Celebrity as an advertiser, samples had opinion that celebrity who were chosen to study were appropriate to the representation of products and services because the products and services would be made outstanding and reliable. Regarding behavior of groups who decided to buy things were groups of followers and fans of Celebrity because preference of the celebrity; it was motivation to buy such products as Celebrity advertised. Groups who did not buy products were groups who followed

ประชมวชาการระดบชาต ประจ าป 2558 คณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (9 มถนายน 2558)

2-49

instagram, but they were general people, so there was no motivation to buy products, they watched the instagram as visitors only

บทน า

สอโซเชยลมเดยทมการโฆษณาออนไลน มสมาชกทวโลกและมการพดถงอยางมากคงหนไมพนแอพพลเคชนบนสมารทโฟนทมชอวา อนสตาแกรม(Instagram) ทใชการถายรปดวยกลองมอถอแลวแชรลงอนเทอรเนต เมอฟงดอาจเปนเรองธรรมดาของการใชงาน ผบรโภคตางกเคยใชงานผานทางเฟซบคหรอทวตเตอรกนมานานแลว เพยงแตวาจดเดนของอนสตาแกรมกคอ ความงายตอการใชงานมลกเลนอยางการแตงรป(Filter) รวมไปถงสงคมผใชอนสตาแกรมดวยกนทสามารถแลกเปลยนดภาพและสนทนาโตตอบกนได จากภาพทถายลงสามารถสอสารออกมาไดหลากหลายความคดและพฤตกรรมผใชสมารทโฟนในประเทศไทยสวนใหญนนมความชนชอบการถายรปอยในตวจงท าใหอนสตาแกรมกาวเขามาอยในใจผบรโภคไดอยางงายดาย และดวยเหตผลทกลาวมาขางตนนยงท าใหอนสตาแกรมไดรบความสนใจจากเหลานกการตลาดและผประกอบการตางๆเพอเปนสอใหมเชอมไปยงกลมเปาหมาย

จากการโฆษณาแฝงผานสอออนไลนในปจจบนไดมการพฒนาโดยการใชการโฆษณาแฝงไปกบผมชอเสยงทเรามกจะพบเหนจากสอโทรทศน สอนตยสาร เปนสวนใหญและทผมชอเสยงเลอกใชชองทางออนไลนจากอนสตาแกรมกเพราะวาเนอหาและภาพถายบนแอพพลเคชนอนสตาแกรมเมอเกดการแบงปนจะสามารถกระจายแบบปากตอปากไดอยางรวดเรว ประกอบกบการใชงานทงายสะดวก รวดเรวไมตองเสยคาใชจาย มผใชงานรวมเปนจ านวนมากและยงมดาราผมชอเสยงทานอนๆนยมใชกนเปนจ านวนมากกยงเปนปจจยทสงผลใหกระแสของอนสตาแกรมแรงขนตามล าดบ เพราะดวยวธการโฆษณาแบบดงเดมนนไมเพยงพอตอความตองการของผบรโภคท าใหผบรโภคนนหนมาใหความส าคญของการไดขอมลจากบคคลทมความนาเชอถอ กอนการตดสนใจซอสนคาและการบรการ ท าใหผทรงอทธพลกลายเปนกญแจส าคญของเครองมอทางการตลาด ในสวนของบคคลผมชอเสยงทผวจยไดเลอกมาท าการศกษาในครงนคอ วรฒพา ภกดประสงค(วนเสน) ซงมชอเสยงโดงดงจากการเปนพธกรทางชอง Chanel[V]Thailand ผลงานละครทางโทรทศน และจดอยในกลมดาราประเภทความสวยความงาม เหตผลทผวจยเลอกเพราะผมชอเสยงทานนมผตดตามทางอนสตาแกรมอย 1.41ลานคนและ อยในอนดบ5ของอนดบความนยมผมชอเสยงทางอนสตาแกรมป พ.ศ.2557 ดงภาพท 1.1

2-50

หวขอ “นวตกรรมนเทศศาสตรและการจดการ”

ภาพท 1.1

และ ตดอบดบ 3 ในกลมผมชอเสยงทมรานคาตดตามมากทสด ซงรานคาทตดตามมจ านวน 42,111ราน ดงภาพท 1.2

ภาพท 1.2

อยางไรกตามโฆษณาทางอนสตาแกรมของผมชอเสยงในปจจบนจดเปนเครองมอในการท าการตลาดแบบบอกตอ (Viral Marketing)ไดเปนอยางด หากผมชอเสยงและเจาของตราสนคามการวางแผนการใชงานและหาชองวางในการเขาไปแทรกตวไดอยางเหมาะสมกจะเกดเปนการตลาดแบบบอกตอไดอยางด

ปญหาน าวจย 1.โฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของผมชอเสยงเปนอยางไร 2.ทศนคตตอชนงานโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของผมชอเสยงเปนอยางไร 3.ทศนคตของผบรโภคสงผลตอพฤตกรรมการซอสนคาจากโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของผมชอเสยงอยางไร

ประชมวชาการระดบชาต ประจ าป 2558 คณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (9 มถนายน 2558)

2-51

วตถประสงค

1.เพอศกษาโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของผมชอเสยง 2.เพอศกษาทศนคตของผรบสารทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรม 3.เพอศกษาทศนคตของผบรโภคทเกยวกบโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรมทมผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ

สมมตฐานการวจย

ทศนคตของผรบสารทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรมกบพฤตกรรมการตดสนใจซอมความสมพนธกน

ขอบเขตการวจย

การวจยครงนผวจยศกษาในเชงคณภาพและเชงปรมาณ โดยในสวนเชงคณภาพผวจยเนนศกษางานโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรม และสวนของวจยเชงปรมาณศกษาถงทศนคตของผบรโภคทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรม โดยเจาะจงงานโฆษณาแฝงของผมชอเสยงคอ คณวรฒพา ภกดประสงค(วนเสน) ผวจยจงสอบถามผบรโภคในชวงวนท 27 ตลาคม 2557 ดงนน การกลาวถงงานโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมผมชอเสยงและทศนคตตอโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมในงานวจยชนนจงจ ากดอยในชวง 15 กนยายน – 15 ตลาคม 2557 เทานน

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. .ท าใหทราบถงทศนคตตอสอโฆษณาทางอนเทอรเนตของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร ไดแก ทศนคตความเขาใจ ความรสก เพอใชเปนแนวทางในการวางกลยทธทางสอโฆษณาทางสอออนไลนใหเหมาะสมกบทศนคตของผบรโภค

2.เพอเปนแนวทางใหนกการตลาด นกสอสารการตลาด นกวางแผนสอโฆษณา และผทสนใจโฆษณาออนไลนทวไปในการวางแผนโฆษณาในอนเทอรเนต 3.ท าใหเกดประโยชนตอผทสนใจทจะศกษาเกยวกบการสอสารการตลาดผานสอออนไลน

นยามศพท ทศนคตของผบรโภค หมายถง ความรสกภายในของบคคลทมผลออกมาเปนการประเมนความรสกโดยรวมทมตอโฆษณาทางอนสตาแกรมแลวแสดงออกมาเปนความรสกชอบ-ไมชอบ เหนดวย-ไมเหนดวยตอชนงานโฆษณา มคะแนนในเชงบวกหรอเชงลบ ในงานวจยนไดศกษาความคดเหนทง 4 ดานดงน ความคดเหนดานความนาเชอถอ ความคดเหนดานความโดดเดน ความคดเหนดานความเหมาะสม และความคดเหนดานความนาดงดดใจ ลกษณะประชากรศาสตร หมายถง เพศ อาย สถานภาพการสมรส ระดบการศกษา อาชพ และรายได ของผบรโภค ผรบสาร หมายถง ผทใชอนสตาแกรมมการรบรและจดจ าโฆษณาทางอนสตาแกรมทมสนคาวาง

2-52

หวขอ “นวตกรรมนเทศศาสตรและการจดการ”

อยในรปภาพจากทางอนสตาแกรมทผผลตตองการสอลงไป เชน จดจ าสนคาและประเภทสนคาได สามารถระบยหอและบคคลผมชอเสยงทท าการโฆษณาได

โฆษณาแฝง หมายถง การสอดแทรกสนคาไวในภาพถายทางอนสตาแกรมของผมชอเสยงคอ วรฒพา ภกดประสงค(วนเสน) พรอมเนอหาลกษณะของสนคา ทเขาไปอยในรปภาพ อยางแนบเนยน โดยสนคาทศกษาโฆษณาแฝง ในทนไดแก Busher, Lersha, Mommys chilli, Natur plus, zaina, Salviar white, Varista Brand , Thee accessories, Fiat by Pom_vinij, Merci, Cream care, SainthK_thailand, Finn,Sansiri, Inhershoess, La Boutique, Balyth, virithipa apparel, jewel addict และ Snail White เนอหาทปรากฏในโฆษณาแฝง หมายถง บคคลผมชอเสยง ตวสนคา ค าบรรยายใตรปภาพของโฆษณาแฝง การน าเสนอโฆษณาแฝง หมายถง รปแบบทปรากฏในโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของผมชอเสยง ไดแก

- แฝงกบบคคล หมายถง สอดแทรกสนคาหรอลกษณะของสนคาเขาไปเปนสวนหนงหรอมความสมพนธกบตวผมชอเสยง เชน เสอผา เครองแตงกาย เครองประดบ

- แฝงกบวตถ หมายถง น าสนคาเขาไปตงวางเพอใหปรากฏอยบนรปของผมชอเสยง

- แฝงกบเนอหา หมายถง มขอความบรรยายประกอบรปภาพทเกยวของกบสนคาทอยในโฆษณาของผมชอเสยง

บคคลผมชอเสยง หมายถง บคคลทเปนทรจกสาธารณะเพราะความมชอเสยงในเรองใดเรองหนงทสามารถน าเสนอโฆษณาและประชาสมพนธสนคาไดหรอเปนผทรบรองสนคาและโฆษณา ในการวจยครงนผมชอเสยงทผวจยเลอกคอ วรฒพา ภกดประสงค(วนเสน)

อนสตาแกรม หมายถง การบรการบนอนเทอรเนตบรการหนงทจะชวยใหเราสามารถตดตอสอสารกน โดยผานการท ากจกรรม คอ การโพสตรปภาพ โพสตคลปวดโอ ถามตอบในเรองทสนใจ

พฤตกรรมการตดสนใจซอ หมายถง ความเปนไปไดของผบรโภคทรบรโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของผมชอเสยงแลวมพฤตกรรมการซอสนคาตามทผมชอเสยงนนโฆษณา ดวยเหตผลใด หรอถาไมซอ ไมซอเพราะเหตผลใด

แนวคด ทฤษฏทเกยวของ

แนวคดทศนคต ทศนคต คอ ความรสกทเกดขนภายในจตใจของแตละบคคลทมตอสงใดสงหนง อนเกดจากการประเมนผลตามความคดและความรสกจากประสบการณทสงสมมา สามารถมความรสกทงในเชงบวกและ

ประชมวชาการระดบชาต ประจ าป 2558 คณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (9 มถนายน 2558)

2-53

เชงลบ เนองจากวานกจตวทยาไดศกษาในความหมายทแตกตางกน ดงนน จงควรกลาวถงลกษณะของทศนคตแบบรวมๆ ทท าใหเกดความเขาใจทศนคตใหดขนซงลกษณะของทศนคต

จากการศกษาแนวคดทศนคต ท าใหผวจยสามารถทราบถงความคดของผรบสารซงในงานวจยดานทศนคตของผรบสารนนมผลทงเชงลบและเชงบวก ในเชงลบนนคอผรบสารเกดความร าคาญตอตวโฆษณาแฝงของผมชอเสยงในเชงบวกคอผรบสารมความเหนเชงบวกตอการใชผมชอเสยงในการโฆษณาเพราะท าใหสามารถจดจ าตราสนคาและท าใหสนคาทโฆษณาดโดดเดน

แนวคดโฆษณาแฝง แนวคดของธาม เชอสถาปนศร (2552)ไดกลาวไววา โฆษณาแฝง (Product Placement) หมายถงโฆษณาทแทรกเขาไปในสวนทเปนเนอหาของรายการ โดยความตงใจของผผลตและเจาของสนคาโดยมการจายเงนหรอผลประโยชนตอบแทนอนๆเพอหวงผลทางธรกจ งานวจยนใชรปแบบแนวคดเกยวกบโฆษณาแฝง สรมในงานวจยใหผวจยไดรบรถงเทคนคการน าเสนอสนคา ลงในสออนสตาแกรม ซงผวจยกไดเลอกเทคนคทผท าการโฆษณาแฝงมามาใชแยกประเภทของงานโฆษณาแฝงทปรากฏทางอนสตาแกรม ของผมชอเสยง ไดทงหมด 3 รปแบบคอ 1.แฝงกบวตถ 2.แฝงกบบคคล และ3.แฝงกบเนอหา

แนวคดสอใหม สอทใชในงานวจยนคอ สออนสตาแกรม(Instagram) เปน สอโซเชยลมเดย ทสามารถน ารปทถายไว หรอรปในแกลลอรทอยบน สมารทโฟน หรอแทปเลต มาตกแตงใหสวยงามในสไตลทเราตองการดวยฟลเตอร (Filter) และเครองมอทมอยใน Instagram ซงมอยหลายรปแบบใหเลอก แลวน ารปภาพทตกแตงนนไปแชรใหเพอนๆ ใน Social Network ได โดยการศกษาแนวคดเกยวกบสอใหม ท าใหเขาใจถงเทคโนโลยทเขามามบทบาทในขณะนรวมถงคณสมบต และประโยชนของสออนสตาแกรมท เปนหวใจหลกของงานวจย

แนวคดผมชอเสยง การใชบคคลซงมชอเสยงนน ก าลงเปนทนยมจากประชาชน เชน ดารานกรอง ดาราภาพยนตร หรอ นกกฬายอดนยม มาใชในการเปนสอโฆษณาเพอจงใจใหคนสนใจ ซงเราจะเรยกการโฆษณาเชนนวา การโฆษณาทใชบคคลมชอเสยง เพราะวา ความมชอเสยงในบคคล เปนสวนหนงของความลมหลงในความดงความมชอเสยง ในปจจบนนนมความแตกตางกนออกไป ผมชอเสยง ในปจจบน เรมถกจดการในเรอง ของการตลาด ทงทางภาพยนตร เพลงหรอสนคา อปโภคบรโภคทพวกเขาสนบสนนคนดงไดกลายเปนผลตภณฑ คนดงจงกลายเปนสนคา ทนนยม ทไดเขามาครอบครองสงคมผบรโภค และวางแผนจดการความคดของการเปลยนแปลงบคคลทมชอเสยง โดยการยายต าแหนงเปนเพยงเครองมอในการโฆษณาสนคา(Ellis Cashmore, 2006) โดย การศกษาแนวคดเกยวกบบคคลผมชอเสยงจะท าใหทราบถงความหมายและประเภทของกลมบคคลทไดรบความนยมเพอน าไปประยกตใชกบงานวจย ซงงานวจยนผมชอเสยงทเลอกจดอยในกลม ดาราทเปนประเภทน าเสนอความสวยความงาม โดยใช วรฒพา ภกดประสงค(วนเสน) มาเพอเปนสอกลางในการกระจายขาวสนคาและบรการ

2-54

หวขอ “นวตกรรมนเทศศาสตรและการจดการ”

ทฤษฏตดสนใจซอ คอตเลอร (Kotler. 2000: 176-178) กลาววา วธการทผบรโภคท าการตดสนใจ ประกอบดวยปจจยภายใน คอ แรงจงใจ สงเรา การรบร การเรยนรบคลกภาพและทศนคตของผบรโภคซงจะสะทอนถงความตองการ ความตระหนกในการทมสนคาใหเลอกหลากหลาย กจกรรมทมผบรโภคเขามาเกยวของสมพนธกบขอมลทมอย หรอขอมลทฝายผผลตใหมา และสดทายคอการประเมนคาของทางเลอกเหลานน การศกษาการตดสนใจซอท าใหทราบถงปจจย กระบวนการและเหตผลทท าใหเกดพฤตกรรม ซงท าใหผวจยสามารถวเคราะหผลการวจยในสวนพฤตกรรมของผรบชมโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมวามสอดคลองกบทศนคตหรอไม ซงผลทไดในงานวจยน คอจากทผรบชมโฆษณาแฝงของคณวรฒพา ภกดประสงค (วนเสน) มพฤตกรรมการตดสนใจซอ โดยมแรงกระตนการทใชตวบคคลผมชอเสยงจะท าใหเกดความนาเชอถอและเกดความรสกทอยากใชสนคาและบรการ เหมอนกบผมชอเสยง

วธการวจย

ขอมลทใชในการประกอบการวจยแบงเปน 2 สวนคอ 1. การเกบขอมลทตยภม (Secondary data) ในสวนวจยเชงคณภาพ ใชการวเคราะหโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของผมชอเสยงโดยวธการเกบรวบรวมขอมลจากการศกษาทฤษฎ เอกสารวชาการทเกยวของ เชน บทความ รายงานการวจย วทยานพนธ การศกษาคนควาตางๆดวยตวเองแลวน ามาวเคราะห อธบายเชงพรรณนา 2. การเกบขอมลปฐมภม (Primary data) ใชวธการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถามกบกลมตวอยางซงเปนผบรโภคในเขตกรงเทพมหานครทมพฤตกรรมการใชสออนสตาแกรม มอายตงแต15-40ป ทใชสออนสตาแกรมและตดตามผมชอเสยงในเขตกรงเทพมหานคร จ า นวน 200 ชด โดยแจกแบบสอบถามทางออนไลน(Online Survey)ไปทเวบไซต จบน เฟซบคและทางอนสตาแกรม เมอไดท าการแจกแบบสอบถามจากกลมเปาหมายเปนทเรยบรอยแลว ผวจยจะน าขอมลทไดมาผานกระบวนการวเคราะหขอมลและน าเสนอขอมลในการวเคราะหเชงพรรณนา โดยน าผลทไดมาเชอมโยงกบแนวคด ทฤษฏและงานวจยทเกยวของเพอน าไปสขอสรปถงทศนคตและพฤตกรรมของผบรโภคตอการโฆษณาของผมชอเสยงทางอนสตาแกรม

สรปผลการวจย

สวนท 1 การวจยเชงคณภาพ ผลการวเคราะหโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรม เพอศกษาโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของผมชอเสยง ผวจยจงศกษาโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของผมชอเสยงและแยกรปแบบการโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมไว 3 รปแบบ ไดแก 1. แฝงกบบคคล 2. แฝงกบวตถ และ3. แฝงกบเนอหา ซงผวจยมความเหนวา การแฝงใน 3 รปแบบนมความเหมาะสมและแตกตางจากการโฆษณาแฝงในโทรทศน เพราะเปนการแฝงทางอนสตาแกรมทมขอจ ากดในเรองของเทคนค ลกษณะการโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของ วนเสน วรฒพา ภกดประสงค ทพบมดงน 1. แฝงกบบคคล คอ การใหผมชอเสยงลงภาพถายทไดมสวนรวมกบสนคาหรอมความเปนสวนหนงของสนคานนๆ เชน การ

ประชมวชาการระดบชาต ประจ าป 2558 คณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (9 มถนายน 2558)

2-55

สวมใสเสอผาทมโลโกหรอตราสนคา การรบประทานสนคา และการใชสนคา โดยใชภาพถายเปนสอกลางไปยงผชมโฆษณาอนสตาแกรมท าใหเกดการรบรและตอกย าว าผมชอเสยงนนไดใชสนคาจรง ซงแบงไดดงตอไปน

1.1 แฝงกบบคคลโดยการสวมใสเสอผาและเครองประดบ พบภาพโฆษณาแฝงขณะสวมใสเสอผาของสนคายหอ Varista brand และ Virithipa apparel สวน เครองประดบ ไดสวมใสของยหอ Sainthk Thailand ,Thee accessories,Jewel addict Baglythและ Inhershoess

1.2 แฝงกบบคคลโดยการรบประทานสนคาทมโลโก พบภาพโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของ วนเสน วรฒพา ภกดประสงค วาใชวธการถายภาพทมลกษณะทางภาษากาย คอก าลงรบประทานสนคานนอยลงในอนสตาแกรม ซงมโฆษณา Busher และ Lershaทใชการแฝงในลกษณะน โดยจะถอและวางสนคาประกอบฉากใหเหนตราสนคาชดเจน

2. แฝงกบวตถ คอ การน าสนคาทตองการน าเสนอผบรโภคมาวางอยขางหนาใหกลองสามารถถายภาพตราสนคาคกบบคคลผมชอเสยงไดอยางชดเจนเพอสอความหมายวา ผมชอเสยงมสนคาอยจรง ใชสนคาจรง ซงโฆษณาแฝงมลกษณะรปแบบวาก าลงถอสนคาและไดมการน าสนคามาวางเปนฉากประกอบเพอใหเหนตราสนคาคกบตนเอง จากการศกษาพบวามโฆษณาแฝงมโฆษณาแฝงทแฝงกบวตถ ปรากฏอย จ านวน 9โฆษณาไดแก Mommyschilli, Snail white, La Boutique, Salviar white, Zaina, Finn, Fiat by Pom vinij Merci และ Sansiri

2-56

หวขอ “นวตกรรมนเทศศาสตรและการจดการ”

3. แฝงกบเนอหา คอ การใชภาษาเขยนขอความ ค าโฆษณาบอกชอสนคา บรรยายสรรพคณ ประโยชนและค าเชญชวนใหผบรโภคเกดความตองการในตวสนคานนๆ สออนสตาแกรมจ าเปนตองมค าบรรยายใตภาพในทกโฆษณาแฝง เนองจากการจ ากดในสวนของภาพเคลอนไหวและเสยงท าใหไมสามารถอธบายและเชญชวนไดเตมประสทธภาพและเพอการเผยแพรสนคาโฆษณาของวนเสน วรฒพา ภกดประสงค จงตองมการลง Tag ชอรานคา(@) และ ตดแฮชแทก(hash tag #) ตามดวยชอสนคาเพอจดหมวดหม เนองจากการใส #นนมความส าคญมากเพราะเมอใช # แลวตอทายค าทอยากใสลงไป การใส# ทซ าๆกนจะสามารถรวมภาพของทกภาพในอนสตาแกรม เปนค าส าคญ(Keyword) ทสามารถแบงขอความทผบรโภคทใชในอนสตาแกรมเพองายตอการคนหาสนคา ซงจะเปนประโยชนตอธรกจและตอกย าตราสนคาอกดวย การแฝงกบเนอหา สามารถแบงออกได ดงน

3.1 แฝงกบเนอหาโดยขอความโฆษณาพบในภาพถายโฆษณาทางอนสตาแกรมของ วนเสน วรฒพา ภกดประสงค วามการใชภาษาทมลกษณะเชญชวนใหลองใชสนคาและใหผตดตามไดสนใจในตวสนคา ซงพบไดทโฆษณา Busher, Lersha, Mommys chilli, Natur plus, Zaina, Salviar white, Merci ,Cream care, Finn, Sansiri และSnail White

ภาพโฆษณา Merci แฝงกบเนอหา โดยมขอความวา “คราวทแลวใชสตรโยเกรตไปคราวนเลยลองสตรแรก ของเมอรซบ าง ดมาก เรด !ลองใชกนนะคะ @merci_skin #merci #พอลลาเปนพรเซนเตอรขนาดน”

3.2 แฝงกบเนอหาโดยการเขยนบอกชอรานคาจะพบไดในโฆษณา Jewel Addict, Virithipa Apparel, Inhershoess, La Boutique, Baglyth, thee accessories และVariata Brand ทมขอความบอกเพยงชอรานคาและชอสนคา เพยงขอความสนๆเทานนภาพโฆษณา La Boutique แฝงกบเนอหา โดยมขอความวา “Black star @la_boutique_ #mistiquebag”

ประชมวชาการระดบชาต ประจ าป 2558 คณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (9 มถนายน 2558)

2-57

3.3 แฝงกบเนอหาโดยการเขยนขอบคณในกรณภาพโฆษณาของคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค จะใชภาษาโดยการเขยนกลาวขอบคณเจาของสนคาทสงสนคามาใหใชและเขยนบอกชอรานคาพบในโฆษณา fiat by pom vinij และ Sainthk Thailand

ภาพโฆษณา Sainthk Thailand แฝงกบเนอหา

โดยมขอความวา “Thank you the bag from @sainthk_thailand

สวนท2 การวจยเชงปรมาณ ผลการศกษาดานประชากรพบวา ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญงมากกวาเพศชาย มอายในชวง 21-25ปมากทสด สวนใหญมระดบการปจจบนทระดบปรญญาตรอยทรอยละ71.00 และอยในสถานะนกเรยน/นกศกษา มากทสดรอยละ 49.50 และกลมตวอยางมรายไดเฉลยตอเดอน 10,000-15,000บาท มากทสด รอยละ30.00 ซงหมายความกลมผใชสออนสตาแกรมและตดตาม คณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค จะอยในวยนกศกษาและเปนเพศหญง

ผลการศกษาดานความร ความรสก ทศนคตของผบรโภคทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรม การรบรโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรมพบวา กลมตวอยางจ านวนมาก ทราบวามโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรม อยทรอยละ 73.00 และในดานความรสกกลมตวอยางสวนมากไมชอบใหมการโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรมอยทรอยละ 59.60 กลมตวอยางรสกร าคาญโฆษณาแฝงของผมชอเสยงพบวา อยในระดบปานกลาง คาเฉลยท 2.97 ซงสรปไดวา กลมตวอยางรเทาทนสอทโฆษณาแฝงของผมชอเสยง มความรสกไมชอบในตวโฆษณาแฝงเพราะกลมตวอยางสวนใหญตดตามคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงคเพราะชนชอบในความสวยงามแตไมไดตองการเหนโฆษณาทอยในสออนสตาแกรมน เพราะถาตองการจะโฆษณาอยากใหไปโฆษณาในสออนมากกวา

ผลการศกษาดานความนาเชอถอจากทกลมตวอยางตดตามอนสตาแกรมของคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงคอยเปนประจ า กลมตวอยางมความเหนวา โฆษณาแฝงของผมชอเสยงมความนาเชอถออยในระดบปานกลาง คาเฉลยอยท 3.01และ ความเชอทวาผมชอเสยงไดใชสนคาทโฆษณาแฝงนน พบวา กลมตวอยางสวนใหญไมเชอวาผมชอเสยงใชสนคาทโฆษณาแฝงจรง อยทรอยละ 68.50 สวนการโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรมทสามารถอธบายถงคณสมบตของสนคาใหกบผบรโภคไดเปนอยางด กลม

2-58

หวขอ “นวตกรรมนเทศศาสตรและการจดการ”

ตวอยางมความเหนอยในระดบปานกลาง คาเฉลยอยท 2.97 ซงสรปไดวา กลมตวอยางทตดตามอนสตาแกรมของผมชอเสยงไมไดมความคดเหนเชงลบกบความนาเชอถอและการน าเสนอเนอหาโฆษณาแฝงของคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค แตมผลเชงลบในแงของการใชสนคาทไดรบการโฆษณา เนองจากความถในการโฆษณาของผลตภณฑทอยในกลมและเปนสนคาประเภทเดยวกนนนมมาก ท าใหกลมตวอยางไมมความเชอวาคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงคจะใชสนคานนๆจรงตามทลงโฆษณา ผลการศกษาดานความเหมาะสม พบวา กลมตวอยางสวนมากมความเหนวา ผมชอเสยงทไดเลอกน ามาศกษามความเหมาะสมในการเปนพรเซนเตอรสนคา ซงอยในระดบเหนดวย คาเฉลยท 3.87 เพราะคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงคมความโดดเดน มชอเสยงและเปนทรจกอยางมากในสออนสตาแกรม ผลการศกษาดานความโดดเดน ทศนคตของผบรโภคทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรม พบวา กลมตวอยางมความเหนวา การโฆษณาแฝงท าใหรจกตราสนคาอยในระดบเหนดวย คาเฉลยท 3.62 และมความเหนวา โฆษณาแฝงของผมชอเสยงชวยท าใหสนคาดโดดเดนและมความนาสนใจ อยในระดบเหนดวย คาเฉลยท 3.74 ซงสรปไดวา คณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค เปนผมชอเสยงทโดงดงและโดดเดน จงท าใหกลมตวอยางทตดตามสามารถรบรตราสนคาทคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค โฆษณาทางอนสตาแกรมได รวมถงภาพลกษณของคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค ท าใหสนคาทโฆษณามระดบมากขนกลมตวอยางจงเหนวาตราสนคาใดๆทคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค โฆษณาจะท าใหสนคามความนาสนใจ ผลการศกษาดานความนาดงดดใจกลมตวอยางทศกษา มความเหนวา โฆษณาแฝงของผมชอเสยงเปนการโฆษณาแฝงทดงดดความนาสนใจของผบรโภค อยในระดบเหนดวย คาเฉลยท 3.64 ซงหมายความวา โฆษณาแฝงทมคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค จะสามารถชวยใหสนคานาดงดดใจเพราะตวคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงคเองกเปนดาราทเปนทนยมของสงคมผลการศกษา ทศนคตของผบรโภคทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรมในดานพฤตกรรม อยในระดบไมเกดการตดสนใจซอ รอยละ92.00 เนองจากกลมตวอยางตองการตดตามคณ วนเสน วรฒพา ภกดประสงคเพยงเทานนและตดตามเพอความเพลดเพลน ดความสวยงามของตวคณ วนเสน วรฒพา ภกดประสงค แตไมไดตองการซอสนคาทคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงคไดลงโฆษณาทางอนสตาแกรม เพราะกลมตวอยางมความเหนวา ไมเชอวาคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงคใชสนคานนจรง รอยละ32.84 ไมเชอตามคณสมบตทกลาวอางตามโฆษณา รอยละ 25.37 และสนคาไมตรงตามความตองการ รอยละ 20.52 และพฤตกรรมกลมตวอยางทมการซอสนคาอยทรอยละ 8.00 ซงในกลมทซอกคอ กลมผมชนชอบในตวคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค จงมแรงกระตนใหเกดความตองการ โดยใหเหตผลวา ซอตามทคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงคโฆษณาแฝงอยท รอยละ 37.50 และมความตองการซอสนคาใหม โดยเลอกซอเพราะเหนเปนคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงคโฆษณาอยท รอยละ 31.25 ซงหมายความวากลมทซอคอกลมทเปนแฟนคลบของคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค จงมแรงกระตนใหซอสนคา และกลมทไมซอคอ กลมทตดตามคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค เพอความเพลนเพลนเทานน

ประชมวชาการระดบชาต ประจ าป 2558 คณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (9 มถนายน 2558)

2-59

ผลการทดสอบสมมตฐาน

ทศนคตของผรบสารทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรมกบพฤตกรรมการตดสนใจซอมความสมพนธกน สามารถสรปไดดงน

การรบทราบถงโฆษณาแฝง เทากบ .441 หมายความวา การรบทราบถงโฆษณาแฝง ไมมผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ

ความเชอในสนคาทโฆษณา เทากบ .274 หมายความวา ความเชอในสนคาทโฆษณาแฝง ไมมผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ การชนชอบในงานโฆษณาแฝง เทากบ .007 หมายความวา การชนชอบในงานโฆษณาแฝง มผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ ความนาเชอถอในโฆษณาแฝง เทากบ .019 หมายความวา ความนาเชอถอในโฆษณาแฝงมผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ

การรจกตราสนคาโฆษณาแฝง เทากบ .007 หมายความวา การรจกตราสนคาโฆษณาแฝง มผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ

ความเหมาะสมกบการเปน พรเซนเตอร สนคาทโฆษณาแฝง เทากบ .078 หมายความวา ความเหมาะสมกบการเปน พรเซนเตอร สนคาทโฆษณาแฝง ไมมผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ โฆษณาแฝงของผมชอเสยงท าใหสนคาดโดดเดน เทากบ .025 หมายความวา โฆษณาแฝงของผมชอเสยงท าใหสนคาดโดดเดน มผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ การโฆษณาแฝงสามารถดงดดความนาสนใจ เทากบ .008 หมายความวา การโฆษณาแฝงทดงดดความนาสนใจ มผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอโฆษณาแฝงสามารถอธบายถงคณสมบตของสนคาไดอยางด เทากบ .001 หมายความวา สามารถอธบายถงคณสมบตของสนคาไดอยางด มผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ

การรสกร าคาญ โฆษณาแฝง เทากบ .353 หมายความวา การรสก ร าคาญโฆษณาแฝงไมมผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ

ความรสกชอบตอโฆษณาแฝงโดยรวม พบวา เทากบ .000 หมายความวา ความรสกชอบตอโฆษณาแฝงโดยรวม มผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ ความชนชอบใหมการโฆษณา เทากบ .000 หมายความวา ความชนชอบใหมการโฆษณาแฝงมผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอ

อภปรายผล จากวตถประสงคขอท 1. เพอศกษาโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมของผมชอเสยงพบวา โฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรมมผลสอดคลองกบแนวความคดเกยวกบโฆษณาแฝงของ ธาม เชอสถา

2-60

หวขอ “นวตกรรมนเทศศาสตรและการจดการ”

ปนศร(2552) ทวา โฆษณาแฝงเปนการใชโฆษณาสอดแทรกสนคาเขาไปในสวนทเปนเนอหาของสอนนๆ โดยเปนความตงใจของผผลตและเจาของสนคา มการจายเงนหรอผลประโยชนตอบแทนอนๆเพอหวงผลทางธรกจ โดยโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมทปรากฏในการศกษาครงน ม 3 รปแบบ คอ1. การแฝงกบบคคล 2. การแฝงกบวตถและ 3.การแฝงกบเนอหา

จากวตถประสงคขอท 2. เพอศกษาทศนคตของผรบสารทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรมพบวา กลมตวอยางสวนใหญทรบชมอนสตาแกรมของผมชอเสยง มความรสก ไมชอบ และร าคาญการโฆษณาแฝงทางสออนสตาแกรมของผมชอเสยง ซงตรงกบทศนคตทางลบของ Pallachey (1962) ทวา ทศนคตทางลบ คอ การแสดงออกหรอความรสกตอสงแวดลอมในทางทไมพอใจ ไมด ไมยอมรบ ไมเหนดวย แตจากการวเคราะหในสวนของทศนคตของผบรโภคตอตวผมชอเสยง พบวา กลมตวอยางโดยรวมมความคดเหนวา วนเสน วรฒพา ภกดประสงค มความเหมาะสมกบการเปนพรเซนเตอรสนคาเพราะสนคาทคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค โฆษณาแฝงทางอนสตาแกรม เปนสนคาประเภทความสวยความงาม กลมตวอยางทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนผหญง จงใหการยอมรบและยกใหคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค เปนตนแบบความสวยงามของผหญงทอยากจะสวยตามแบบดาราเลยท าใหสนคามความโดดเดน มความนาสนใจและท าใหผบรโภครจกตราสนคาจากโฆษณาแฝงของคณวนเสน วรฒพา ภกดประสงค ซงสรปไดวา ผลการศกษานมความสอดคลองกบ แนวคดเกยวกบผมชอเสยง ทวา ภาพลกษณของผมชอเสยงทมความเหมาะสมกบสนคา ตราสนคา และโฆษณา การทสนคานนเลอกผมชอเสยงเพยงเพราะความโดงดงของผมชอเสยงจะท าใหเกดการรบรตอตราสนคาไดอยางรวดเรว (รงนภา เตรยมอาย, 2552) จากวตถประสงคขอท 3. เพอศกษาทศนคตของผบรโภคทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงทางอนสตาแกรมทมผลตอพฤตกรรมการตดสนใจซอพบวา กลมตวอยางสวนใหญทตดตามโฆษณาแฝงของผมชอเสยงไมเกดพฤตกรรมการซอสนคาตามโฆษณาแฝงของผมชอเสยง ซงสอดคลองกบงานวจยของณชา เมองสวรรณ (2553) ทผบรโภคตดตามรบชมละครแตกไมเกดพฤตกรรมการซอสนคาทแฝงอยในละครและเหตผลทไมเกดพฤตกรรมมความเหนวา ไมเชอวาผมชอเสยงใชสนคาตามทโฆษณาและไมเชอตามค ากลาวอางไดสอดคลองกบ ปจจยทฤษฏการตดสนใจซอของ Kotler (2000) ทวา ความเสยงจากการตดสนใจของผบรโภคทหมายถง ผบรโภคเกดความไมแนนอน ในตวสนคา เชน แรงจงใจ สงเรา การรบร เปนตน

ขอเสนอแนะจากการศกษา 1. จากการศกษาโฆษณาแฝงของผมชอเสยงควรมการวางรปแบบของโฆษณาแฝงในรปแบบทกลมกลนกบสออนสตาแกรมใหมความเหมาะสมและไมมากจนเกนไปเพราะกลมตวอยางมความรสก ร าคาญโฆษณาแฝง 2. จากการศกษารปแบบการโฆษณาควรมการน าเสนอโฆษณาแฝงทางอนสตาแกรมใหตางจาก คแขงเพราะกลมตวอยางมความรสกวาการใหสนคามความนาสนใจและมความแตกตางจากคแขงกจะท าใหสนคาเปนทนาจดจ ามากยงขน

ประชมวชาการระดบชาต ประจ าป 2558 คณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (9 มถนายน 2558)

2-61

3. จากการศกษาในดานพฤตกรรมควรศกษาปจจยทกอใหเกดพฤตกรรม รวมถงตวแปรและอทธพลตางๆทจะสามารถท าใหเกดพฤตกรรมได เนองจากกลมตวอยางรสกไดวารบชม รบร ชนชอบ แตไมเกดพฤตกรรม เชน การถายภาพสนคาลงทางอนสตาแกรมทกวนหรอการถายภาพโฆษณาแฝงสนคาไปกบตวบคคลผมชอเสยง เปนตน

ขอเสนอแนะในการศกษาครงตอไป 1. การวจยเรองทศนคตผบรโภคทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงในเขตกรงเทพมหานคร ในครงนมเปนการวจยเชงปรมาณ เกบขอมลจากการตอบแบบสอบถาม ในการศกษาครงตอไปควรเปนวจยเชงคณภาพ เชน การสนทนากลม (Focus group) และการสมภาษณเชงลก (Indepth Interview) จากกลมบคคลทใชสออนสตาแกรมหรอนกโฆษณา 2 . ก า รวจยเรองทศนคตผบรโภคทมตอโฆษณาแฝงของผมชอเสยงในเขตกรงเทพมหานคร ในครงนศกษาจากชนงานโฆษณาแฝง ในครงตอไปควรมการศกษาเพมเตมถงกระบวนการ ขนตอนการคดโฆษณาแฝงและเทคนคการโฆษณาแฝงใหมความชดเจนมากขนการส ารวจทศนคตของประชาชนในเขตกรงเทพมหานครทมตอการโฆษณาสนคาแฝงในละครโทรทศน

บรรณานกรม

ธาม เชอสถาปนศร. 2552. รเทาทนโฆษณาแฝง. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพ บรษทออฟเซทคร เอชน จ ากด.

รงนภา เตรยมอาย.(2552). ทศนคตและพฤตกรรมของผบรโภคทมตอการใชผมชอเสยงชายเปนผ น าเสนอสนคาในตราสนคาส าหรบผหญง.วทยานพนธ ปรญญานเทศศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการประชาสมพนธ,คณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ณชา เมองสวรรณ.(2553). ทศนคตของวยรนในอ าเภอเมองเชยงใหมทมตอการโฆษณาแฝงในละคร หรรษา.การคนควาแบบอสระ บรหารธรกจมหาบณฑตสาขาวชาการบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม

Cooper, M. (September 1984). Can celebrities really sell product. Marketing & Media Decissions, 19, 64-65.