Ch4 Elearning

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    1/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 123

    HOCH NH TI CHNH

    Chng ny gip bn:

    Hiu r cc dng dch chuyn ti chnh.

    Nm c qu trnh hoch nh trong h thng k hoch ca doanh nghip.

    Hiu c ni dung v mi lin h ca cc loi k hoch ti chnh.

    Nm vng cc phng php lp k hoch ti chnh.

    CHNG 4

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    2/41

    124

    4.1 VAI TR, MC TIU V CC LOI K HOCH TI CHNH

    4.1.1 Vai tr ca hoch nh ti chnh

    Hoch nh l qu trnh pht trin cc k hoch ti chnh ngn hn cng nh di hn nhm t ccc mc tiu ca doanh nghip. Cc k hoch ti chnh c c trng cbn l c trnh by bngn vo lng chung l tin t. V vy, h thng k hoch ti chnh ng vai tr quan trng, thencht trong vic lp k hoch v kim sot ca cc doanh nghip. Cc k hoch ca doanh nghipxc nh mc tiu v nhng hnh ng cn thc hin t c mc tiu. Mi hot ng u cn

    phi s dng cc ngun lc chung ca doanh nghip. Hoch nh ti chnh thng qua h thng ccngn sch vi kh nng s dng n v chung s d dng lng ha cc mc tiu, c th ha, vtng h p vic s dng cc ngun lc. Do vy, ngn sch cng c s dng cho mc tiu kimsot, trong thit lp cc tiu chun, tip nhn cc thng tin phn hi v hiu sut thc t v thchin cc hnh ng iu chnh nu hiu sut thc t lch nhiu so vi hiu sut k hoch. Hnh 4.1minh ha mi quan h cc ngn sch vi vic lp k hoch, vn hnh v kim sot.

    Hnh 4-1. Tin trnh lp k hoch v cc mi quan h ngn sch

    4.1.2 Mc tiu ca hoch nh ti chnh

    Cc ngn sch thng c xy dng cho cc b phn trong t chc (phng ban, x nghip, n v,v.v...) v cho cc hot ng (bn hng, sn xut, nghin cu,...). H thng cc ngn sch ny phcv cho k hoch ti chnh ca ton t chc v em li cho t chc nhiu li ch, c th bao gm:

    Chngtrnhchinlc

    Chngtrnhchinlc

    Chngtrnhchinlc

    K hochti chnhdi hn

    Cc mc tiu, v chnh sch cn bn

    K hoch chin lc

    VIN CNH V SMNH

    K hoch hng nm

    H thngngnschhngnm

    Chngtrnhhnhng

    Chngtrnhhnhng

    Chngtrnhhnhng

    Ngn sch ngn qu

    Kim sot qu

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    3/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 125

    Thc y cc nh qun tr lp k hoch,

    Cung cp ngun thng tin ci thin vic ra quyt nh,

    Gip ch cho vic s dng cc ngun lc v qun l nhn s thng qua vic thit lp tiuchun nh gi hiu sut,

    Ci thin vn truyn thng v hp tc.

    Hoch nh thc y cc nh qun tr lp k hoch cho tng lai - pht trin nh hng chungcho ton t chc, don trc cc vn v xy dng chnh sch cho tng lai. Khi cc nh quntr dnh thi gian cho vic lp k hoch, h s nhn ra cc nng lc ca t chc v bit c nn sdng cc ngun lc ca t chc vo v tr no.

    Tt c cc doanh nghip v t chc phi li nhun u phi lp k hoch. Ngn sch gip cc nhqun tr ra quyt nh tt hn. Chng hn, ngn sch ngn qu cho bit kh nng thiu ht tin mttrong tng lai. Nu cng ty nhn thy trc kh nng thiu ht tin mt th h c th ci thin hotng thu nt khch hng, hoc tr hon k hoch mua ti sn mi...

    Ngn sch lp ra cc tiu chun m nh c th kim sot vic s dng cc ngun lc ca

    cng ty cng nh kim sot, thc y nhn vin. Kim sot l nn tng cho s thnh cng ca hthng ngn sch, n m bo cc hot ng c thc hin t mc tiu m t chc vch ratrong k hoch tng qut.

    Ngn sch cng phc v cho vic truyn thng cc k hoch ca t chc n tng nhn vin vkt hp cc n lc ca h li vi nhau. Theo , tt c cc nhn vin c th hiu c vai tr ca htrong vic t c cc mc tiu chung. y l l do v sao vic kt ni cht ch gia ngn sch vicc k hoch di hn li quan trng nh vy. Cc ngn sch thc y s hp tc v cc lnh vc vcc chc nng khc nhau trong t chc u phi cng lm vic t mc tiu ra. Vai tr catruyn thng v hp tc trnn cng quan trng khi t chc pht trin mnh hn na v mt quym.

    4.1.3 Cc loi k hoch ti chnh

    Hoch nh ti chnh l tin trnh xem xt tc ng tng th cc quyt nh u t v ti trm ktqu l cc k hoch ti chnh. H thng k hoch ny bao gm:

    K hoch di hn biu hin di dng k hoch u t v ti tr.

    Ngn sch hng nm gm: ngn sch trang b, ngn sch ti tr, ngn sch kinhdoanh...Trong , ngn sch kinh doanh l quan trng nht.

    Ngn sch v ngn qu l tng hp cc lung thu chi t cc ngn sch trn.

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    4/41

    126

    Cc k hoch quan h mt thit vi nhau theo

    Hnh 4-2. Quan h ca cc k hoch ti chnh

    a - K hoch u tv ti tr

    K hoch u t v ti trl mt d tnh v vic s dng vn v khai thc cc ngun vn theotng nm ti kha trong phm vi t 3 n 5 nm. K hoch u t v ti trl tng hp cc

    chng trnh d kin ca cng ty. Trn thc t, k hoch ny thng i i vi k hochtrung v di hn nhm thc hin k hoch chin lc. Mc ch ch yu ca k hoch u tv ti trl bo m duy tr s cn i ti chnh. Do vy, n th hin tnh mch lc trong vic

    phi tr cc chng trnh kinh doanh v pht trin ca cng ty.

    Trong trng hp phi thng lng vi nhng ngi cung cp ngun vn di v trunghn, cng ty phi da trn csk hoch ny v cc ngn hng cho vay s yu cu cng tycung cp k hoch u t v ti tr h xem xt vic cho vay vn.

    Ni dung ca k hoch

    Ni dung ca k hoch u t v ti trgm hai phn chnh l nhu cu vn v ngun vn.

    Nhu cu vn: nhu cu vn l tng hp tt c cc nhu cu u t vo cc ti sn ca ccchng trnh kinh doanh, pht trin, th hin trn csbin i rng gia cc nm trn cc

    bo co ti chnh vi cc ni dung sau y:

    Nhu cu u t vo ti sn cnh, th hin bng s tng ln ca nguyn gi ti sn cnh trong bng cn i k ton,

    Tng vn lun chuyn rng: l tng phn ti sn ngn hn c ti trbng ngun vnthng xuyn,

    K HOCH DI HN (3-5 nm)

    CC NGN SCH (hng nm)

    NGN SCH NGN QU

    V TR QU

    NS kinh doanh

    K hoch ti tr

    NS ti tr NS u t

    K hoch u t

    Dton thu chi

    K hoch ti trngn hn

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    5/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 127

    Tng u t vo ti sn ti chnh,

    Tng u t vo ti sn v hnh.

    Ngun vn: ngun vn thng c sp xp theo th tu tin khai thc nh sau:

    Ngun vn c rt ra t vic gim vn lun chuyn rng,

    Ngun t ti tr: gm khu hao v li nhun cha phn phi ti u t,

    Nhn hon vn vay: l cc khon ndo ngi vay di hn ca cng ty hon tr,

    Vay trung v di hn: t ngn hng u t v cc trung gian ti chnh khc.

    Tng vn: l vic pht hnh c phiu u i v vn u t ca ch shu.

    Trong k hoch u t v ti tr, cng ty cn phi duy tr mt s cn i gia ngun vnv nhu cu vn. Khi c s thiu ht v ngun vn, th tu tin trc ht l rt vn ra t vnlun chuyn rng, sau l s dng cc bin php ti trt bn ngoi nh tng vn bng phthnh c phiu v vay n. Vic s dng ngun bn ngoi phi da trn s cn nhc vi nng

    lc i vay, nng lc tr nv iu kin ti chnh hin ti ca cng ty v nhng iu kin vhiu sut ti chnh nh hng rt ln n nng lc thng lng v chi ph ti tr. Tt nhin,cc bin php ti trphi nm trong khun kh cc chnh sch ti chnh c vch ra.

    Vn quan trng t ra i vi nhim v phi tr ca k hoch u t v ti trl iutit ngun v s dng ngun theo thi gian m bo s cn i v hiu qu. Trong trnghp c s mt cn i nghim trng, cn phi xem xt li cc chng trnh d kin trc .

    Quy trnh xy dng k hoch u t v ti trc biu din trong hnh 4.3:

    Hnh 4-3. Tin trnh xy dng k hoch u tv ti tr

    b - Cc ngn sch hng nm

    D ton ngn sch c xy dng hng nm phn nh cc hot ng trong nm di hnh thitin t trn cscc khon thu v chi theo tng lnh vc v hot ng. C th chia thnh bn

    Cc chng trnh v k hoch kinh doanh

    Kh nng ti trt bn trong

    Kh nng ti trt bn ngoi

    K hoch u tv ti tr

    Cc chnh

    sch ti

    chnh

    iu kin

    ti chnh

    ca cng

    ty

    S

    iu chnh

    k hoch

    Cn i nhu cu vngun

    Tng hp cc nhu cu vn cho ccchng trnh v k hoch

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    6/41

    128

    loi ngn sch hng nm bao gm:

    Ngn sch u t th hin hot ng mua sm u t thit b trong nm. Ngn schny thng l s c th ha hot ng u tc th hin sn trong k hoch u tv ti tr.

    Ngn sch ti chnh th hin cc hot ng lin quan n vic tng gim vn nh vay,pht hnh c phiu, tr c tc hoc hon vn, mua li c phiu...

    Ngn sch kinh doanh l mt b cc ngn sch lin quan n hot ng kinh doanhhng nm ca doanh nghip. y l nhng b phn ngn sch rt quan trng trong qutrnh xy dng k hoch ti chnh ca mi doanh nghip. Ngn sch kinh doanh c thchia thnh nhiu b phn ngn sch cn c vo cc chc nng v c th kt ni vinhau rt cht ch. Bao gm:

    - Ngn sch bn hng: th hin nhng d kin v doanh thu phn theo khu vc,v sn phm dch v, chi ph bn hng: ngn sch ny xy dng trn c snhng don v th trng, tnh hnh cnh tranh, cc chnh sch bn hng

    ca doanh nghip v s pht trin mng li bn hng. Ngn sch bn hngcn th hin phn d tr cn thit cho hot ng bn hng. Ngn sch ny lcscho ngn sch hot ng Marketing, ngn sch sn xut, ngn sch nhns.

    - Ngn sch sn xut xc nh phn chi ph cn thit cho cc hot ng nhmp ng nhu cu v d tr.

    Ngn sch mua sm phn nh cc ch tiu cn thit cho hot ng mua sm p ngnh cu sn xut v d tr.

    Ngoi ra, cn c cc ngn sch hot ng khc nh ngn sch qun l, ngn sch nhn

    s...

    Vic xy dng h thng cc ngn sch ny chu s khng ch bi cc yu t thuc mitrng nh cnh tranh, th trng, v cc yu t thuc v cng ty nh chnh sch tn dng, tnkho, nhn s...

    Ngn sch ngn qu l kt qu ca cc ngn sch trn, n phn nh lung thu chi bngtin ca cng ty qua tng thng trong nm. y l mt cng c khng th thiu ivi nh qun tr ti chnh trong vic xc nh nhu cu vn bng tin trong ngn hn t, lp k hoch ti trngn hn. Khi vic lp ngn sch ngn quc mrng tnh n nhiu phng n kt qu, cc nh qun tr ti chnh c thnh gi ri ro kinh

    doanh v kh nng thanh ton ca cng ty v lp k hoch l an ton cho cng ty. Nhqun tr ti chnh c thiu chnh lp m an ton, sp xp li cu trc k hn cacc khon n, sp xp hn mc tn dng vi ngn hng hay c ba hot ng trn.

    Cui cng, t cc ngn sch trn, cc nh lp k hoch s lp d ton bo co kt qu hotng kinh doanh v d ton bng cn i k ton.

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    7/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 129

    Hnh 4-4. Cc khng ch v ngn sch4.1.4 Cn clp k hoch

    K hoch ti chnh nh trn cp, va t ra mc tiu, va l cc k hoch bin php vng thi va c tnh tng hp. Do , k hoch ti chnh c xy dng phi da trn ccyu t sau y:

    K hoch mc tiu trong nm ca cng ty,

    Cc thng tin don t cc b phn Marketing v mua sm,...

    H thng cc chnh sch, hng dn lp k hoch....

    c im v dng dch chuyn tin t ca doanh nghip.

    4.1.5 Cc phng php lp k hoch ti chnh

    a - c im ca k hoch ti chnh

    T nhng tho lun trn, chng ta c th rt ra nhng c im cbn ca k hoch ti chnh:

    K hoch ti chnh l s phi tr tt c cc chng trnh hnh ng ca doanh nghiptrong mt khong thi gian trn cstin t,

    Thng qua k hoch ti chnh, ngi ta phn b v tm kim cc ngun lc cho ccchng trnh,

    K hoch ti chnh th hin tng hp mc tiu ca cc hot ng ca doanh nghip mi thi k thng qua cc ch tiu nh doanh s, li nhun, tng trng ca ti sn...

    K hoch ti chnh nh l bin php thc hin cc mc tiu.

    V th, vic lp cc k hoch ti chnh c th thc hin bng cch tng hp cc chngtrnh hay trin khai thc hin cc mc tiu thng qua vic s dng ngun lc trn phngdin tin t hoc c hai. V mt phng php lun, chng ta c th thc hin iu ny bnghai cch tip cn ch yu: quy np hay din gii.

    Ngn sch lao ng

    Khoch tuyn dng v

    o to

    Kh nng d tr/

    Khng ch t nh cung

    Khng ch t th

    trngNgn sch bn hng

    Nhp bn hng

    Ngn sch sn xut

    Cc khoch sn xut

    Ngn sch mua sm

    Khoch v nhp mua

    Khng ch t mng

    li phn phi

    Khng ch v

    nng lc xut

    Khng ch bi chnh sch

    tn kho v ti chnh

    Khng ch v chnh

    sch tn dng

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    8/41

    130

    b - Cc phng php lp k hoch

    Phng php quy np

    Vi gi thit cho rng k hoch ti chnh l s tng hp tt c cc chng trnh hot ng catng b phn, tng cp trong cng ty, vic lp k hoch ti chnh s th hin t di ln, trncsh thng cc ngn sch b phn.

    Phng php din gii

    Phng php ny cho rng k hoch ti chnh l s chun b nhng iu kin cho vic thchin mc tiu. V vy, vic lp k hoch ti chnh xut pht t nhng mc tiu tng qut, cp cao hay t yu cu ca cc cng, sau , c th ho thnh nhng ngn sch cc b

    phn nhm thc hin mc tiu. Qu trnh din gii ny c kim tra li trn cstnh hp lv cn i gia cc chng trnh.

    4.2 LP K HOCH TI CHNH THEO PHNG PHP QUY NP

    Mt khi bn tinh thng vi cc dng dch chuyn ti chnh, mi quan h gia cc hotng, cc b phn trn cs ti chnh, bn c th d dng lp k hoch, phi tr tt c cchot ng v cc ngn sch c lp trong t chc vo mt bc tranh tng th - h thng khoch ti chnh hng nm ca cng ty.

    4.2.1 Tin trnh lp k hoch

    Tin trnh lp ngn sch c th c nhiu cp , c th l quy trnh khng chnh thc ivi cc cng ty nh v c th l mt th tc chi tit mt nhiu thi gian i vi ca cc cngty ln. Tuy nhin, d cp no th c im chnh ca quy trnh ny l snh hng v

    phi hp trong qu trnh lp ngn sch.

    a - Qun l v phi hp trong tin trnh lp k hoch

    Mi t chc phi c mt ngi chu trch nhim trong vic nh hng v kt hp ton bhot ng lp ngn sch. Nh qun l ngn sch ny thng l k ton trng hoc l ngichuyn bo co cho k ton trng. Nh qun l ngn sch, lm vic di s qun l ca hing ngn sch. Hi ng ngn sch c trch nhim xem li ngn sch, a ra cc nh hngv chnh sch, cc mc tiu ngn sch v gim st hiu qu thc t ca t chc. Hi ngngn sch cng c trch nhim m bo cho ngn sch c kt ni vi k hoch chin lcca t chc. Gim c s la chn cc thnh vin ca hi ng v h thng l gim c, phgim c ti chnh, k ton trng.

    b - Cc loi ngn sch

    Khi ni n ngn sch ca cng ty ngha l ni n k hoch ti chnh. K hoch ti chnh lmt k hoch c th tng hp t nhiu ngn sch hot ng v ngn sch b phn. K hochti chnh c thc chia thnh cc ngn sch hot ng v ngn sch ti chnh. Cc ngnsch hot ng lin quan n cc hot ng to ra thu nhp cho cng ty nh bn hng, snxut, mua sm...Sn phm cui cng ca cc ngn sch hot ng l d ton bo co kt quhot ng kinh doanh. Cc k hoch ti chnh lin quan n cc dng tin vo v dng tin rav lin quan n v th ti chnh. Tnh hnh xut nhp qu d kin c trnh by chi tit

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    9/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 131

    trong ngn sch ngn qu, bo co ngun v s dng v cui cng, v th ti chnh d kinvo cui thi k lp k hoch c trnh by trong d ton bng cn i k ton. Hnh 4.5minh ha cc b phn cu thnh ca b k hoch ti chnh. K hoch ti chnh thng cxy dng cho mt nm theo nm ti chnh. Cc ngn sch hng nm c thc chia thnhngn sch hng qu hay hng thng. Vic s dng thi k ngn hn cho php cc nh qun tr

    so snh d liu thc t vi k hoch thng xuyn hn v t c tha ra nhng iuchnh kp thi. Vi ngn sch hng thng, tin trnh hot ng c thc kim tra thngxuyn hn nn gim c nhiu ri ro hn.

    Hnh 4-5. Cc b phn cu thnh ca b k hoch ti chnh

    Hu ht cc t chc u dnh nhiu thi gian cho vic xy dng ngn sch cho nm sau,

    nhiu lc mt t bn n nm thng. Tuy nhin, mt s t chc xy dng trit l lp ngnsch lin tc. Ngn sch lin tc l mt ngn sch 12 thng. Khi ht mt thng trong ngnsch, thng tip theo li c b sung cng ty lun duy tr mt k hoch 12 thng. Lpngn sch lin tc m bo thc y cc nh qun tr lp k hoch lin tc.

    Tng t nh ngn sch lin tc l ngn sch cp nht thng xuyn. Mc tiu ca ngnsch ny khng phi l h lun c mi hai thng thng tin ngn sch m thay v th, hcp nht k hoch ti chnh trong tng thng khi c thng tin mi. Chng hn nh cng ty CEp dng chnh sch lp k hoch ti chnh theo phng php cp nht lin tc. Cn ma

    (Chi phn v)

    Ngn sch

    bn hng

    Ngn sch snxut

    Ngn sch NVLtrc tip

    Ngn sch Ltrc tip

    Ngn sch chi phsn xut chung

    Ngn schMarketing

    Ngn schqun l

    Ngn schR&D

    Ngn sch muasm

    DTON BO COTHU NHP

    DTONNGN QU

    DTON BO CONGUN V SDNG

    DTON BNG CNI K TON

    NGN SCHVN

    D ton bnhng di hn

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    10/41

    132

    thu, CE li xy dng ngn sch cho nm n. Vo thng Mt ca nm mi, ngn sch cchuyn sang d bo lin tc. iu ny c ngha l vo cui mi thng, CE cng b cc ktqu ca 12 thng trc v bng d ton cho cc thng cn li trong nm. Vi h thng ny,ngn sch c cp nht lin tc trong nm.

    Tht bi trong vic lp k hoch ti chnh, d chnh thc hay khng u c th dn n

    hu qu khn lng trong ti chnh. Cc nh qun tr doanh nghip cho d l ln hay nhuphi bit nng lc ca h v c k hoch chi tit v vic s dng cc ngun lc ca cng ty.Vic lp k hoch cn thn l vn sng cn i vi sc khe ti chnh hay ni cch khc ls tn ti ca doanh nghip.

    4.2.2 Thu thp thng tin lp ngn sch

    Vo giai on u ca tin trnh hoch nh ngn sch, gim c ngn sch s thng bo chott c cc b phn trong cng ty v nhu cu thu thp thng tin cho vic lp ngn sch. D lius dng lp ngn sch c thu thp t nhiu ngun khc nhau, trong , d liu qu khch l mt ngun. Chng hn nh chi ph nguyn vt liu trc tip ca nm trc c th gip

    cho nh qun tr sn xut bit c phn no thng tin v chi ph nguyn vt liu ca nmn. Tuy nhin, d liu lch s khng thi vn cha phn nh k hoch trong tng lai.

    a - Don doanh thu

    Don doanh thu l cs lp ngn sch bn hng. Sau , t ngn sch bn hng, cc bphn lin quan mi c th lp cc ngn sch hot ng khc v lp cc ngn sch ti chnh.Do vy, chnh xc ca doanh thu don nh hng rt ln n chnh xc ca b ngnsch.

    Vic xy dng doanh thu don thng l trch nhim ca b phn Marketing. Thngtin don ny c th da vo phn tch bn trong, phn tch bn ngoi hoc c hai.

    Vi cch tip cn bn trong, gim c bn hng yu cu cc nhn vin bn hng bo codoanh thu don cho thi kn. Cc nh qun tr bn hng cung cp cc thng tin donny v tng hp chng vo trong bng don doanh thu cho tng nhm sn phm. Cc don ca cc nhm sn phm c kt hp li lp nn mt bng d ton doanh thu choton cng ty. Tuy nhin, don theo cch tip cn ni b c th dn n kh nng nhn nhnvn mt cch thin cn. Ngi lp k hoch c th nhn nhn qu lc quan v cc xuhng chnh trong nn kinh t v trong ngnh. chnh xc ca don doanh thu c thc ci thin bng cch xem xt nhiu nhn t nh mi trng kinh t, cnh tranh, chnhsch qung co, nh gi... chnh l cch tip cn t bn ngoi.

    Vi cch tip cn bn ngoi, cc nh phn tch don nn kinh t v don doanh thuca ngnh trong cc nm n. H c th s dng phn tch hi quy don mi quan hgia doanh thu ngnh v nn kinh t ni chung. Sau khi don sb viu kin kinh t vdoanh thu ca ngnh, bc tip theo l don th phn ca tng sn phm, gi bn v mc chp nhn sn phm ca th trng. Thng thng, cc don ny thng c kt hpvi don ca cc nh qun tr Marketing mc d trch nhim cui cng s thuc v b

    phn chuyn trch v cng tc don. T cc thng tin ny, h s xy dng don doanhthu bn ngoi.

    Khi kt qu don doanh thu bn trong khc vi don t bn ngoi, h tin hnh iu

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    11/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 133

    chnh c s thng nht. Kinh nghim qu kh s cho bit loi don no thng chnhxc hn. Nhn chung, nn s dng don bn ngoi nh l mt csv iu chnh kt quny theo don ni ba ra kt qu don cui cng. Rt cc, don doanh thu datrn c phn tch bn trong v bn ngoi thng chnh xc hn so vi don ch da vo

    bn trong hoc bn ngoi. Don nn da vo nhu cu d kin ch khng nn iu chnh

    theo kh nng t bn trong, chng hn nh da vo cng sut my mc. Ngoi ra, mt scng ty h trcho b phn Marketing trong vic don bng cc cch tip cn chnh thckhc nh phn tch chui thi gian, phn tch tng quan, m hnh ton kinh t.

    b - Don cc bin s khc

    Ngoi doanh s, cc khon mc chi ph lin quan n tin mt cng rt quan trng. C th sdng cc nhn t xem xt khi don doanh thu don chi ph. y, s liu lch sc th l gi tr thc. Cc nh qun tr c thiu chnh cc s liu qu kh da trn hiu bitca h v cc s kin sp xy ra. Chng hn, trong mt hp ng lao ng, ngoi tin lngcn nhiu ri ro c th xy ra (tt nhin, nu hp ng ht hn, ri ro s ht.) Cc b phnmua hng c th c nhng nhn nh v bin ng gi mua nguyn vt liu. Chi ph chungnn c tch nh ra thnh cc chi ph cu thnh v c th don cc yu t ny bng cchs dng cc d liu qu kh v cc s liu lm pht tng ng.

    4.2.3 Xy dng cc ngn sch hot ng

    Phn u ca k hoch ti chnh v cng l phn chim nhiu thi gian ca cc nh qun trnht l ngn sch hot ng. Ngn sch hot ng bao gm mt lot cc chng trnh cho ccthi k hot ng, v cui cng l d ton bo co kt qu hot ng kinh doanh. Ngn schhot ng bao gm cc ngn sch cu thnh sau y:

    1. Ngn sch bn hng

    2. Ngn sch sn xut bao gm bn ngn sch:a. K hoch sn lng

    b. Ngn sch nguyn vt liu trc tip

    c. Ngn sch lao ng trc tip

    d. Ngn sch chi ph chung

    3. Ngn sch mua sm

    4. Cc ngn sch khc:

    a. Ngn sch Marketing

    b. Ngn sch nghin cu v pht trin (R&D)

    c. Ngn sch chi ph qun l

    Bn c th phi quay trli s lp k hoch ti chnh xem cu thnh ca ngn schhot ng c tch hp vo trong b k hoch ti chnh ny nh th no.

    Vi thng tin don v doanh thu, nhn vin ti chnh s lp ngn sch bn hng datrn lng sn phm tn kho u k v sn phm tn kho cui k. T, vi thng tin ny,

    b phn sn xut cng xc nh c nhu cu sn xut trong k. Thng tin ny c tp hp

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    12/41

    134

    trong k hoch sn lng ca ngn sch sn xut.

    T k hoch sn lng, b phn sn xut xy dng cc ngn sch nguyn vt liu snxut, ngn sch lao ng trc tip v ngn sch sn xut chung. Trong cc ngn sch ny, uvo nguyn vt liu li ph thuc vo lng nguyn vt liu v tn kho sn phm ddang uk v cui k. Chnh lch cui k v u k cng vi nhu cu cho sn xut hnh thnh nn

    nhu cu mua sm trong k.

    Chng ta cng tin hnh xy dng ngn sch cho cng ty c phn Tin Sa tin hnh lpk hoch ti chnh cho cng ty thng qua vic xy dng cc ngn sch hot ng. Cng ty c

    phn Tin Sa l mt cng ty chuyn sn xut sn. n gin, chng ta xy dng ngn schcho cng ty vi gi thit cng ty ch sn xut mt loi sn duy nht.

    a - Ngn sch bn hng

    Ngn sch bn hng l don do hi ng ngn sch duyt, m t doanh thu don chotng sn phm theo n v sn phm v theo n v tin t.

    Mt cng ty c th chn cc kiu don, cc h thng, cc cch phn loi khc nhau lp d ton doanh thu. C th phn loi ngn sch doanh thu ca cng ty theo cc kiu sau:

    sn phm hng ha

    khu vc a l

    khch hng

    knh phn phi

    thi hn bn hng

    ...

    Cc kiu phn loi ny gip cng ty quyt nh cch thc d ton sn lng v doanh thucng nh cch o lng kt qu so vi tiu chun. Tuy nhin, trc khi i vo don, ngilp ngn sch phi xem xt cc yu t sau:

    Tc ng ca iu kin cnh tranh ln gi bn, chi ph v sn lng trong qu khv trong sut thi k lp k hoch.

    Cc nhn t kinh t bn ngoi c thnh hng n doanh thu ca sn phm hayca ngnh, chng hn nh lm pht, s thay i v tnh hnh nhn khu hc, tnhhnh chnh tr quc gia, khu vc hay a phng v t l tht nghip.

    Cc nhn t bn trong nh chin lc tng trng trn cc th trng, chu k sng

    ca sn phm, cc chnh sch nh gi v phn phi ca ban gim c. Cc chi ph d kin cho qung co, xc tin bn v tc ng ca d on ln

    doanh thu. Ngi lp k hoch nn hp tc vi phng marketing tin hnh don.

    Cc hnh thc trnh by m ngi lp k hoch chn nn ph hp vi nhu cu v k vngca cng ty. Cu trc t chc cng nh hng rt ln n vic la chn hnh thc lp ngnsch.

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    13/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 135

    Bng 4-1. Ngn sch bn hng ca Cng ty c phn Tin Sa nm 20X6

    NGN SCH BN HNG

    Thng 10 Thng 11 Thng 12 Thng 1 Thng 2 Thng 3 Thng 4 Thng 5

    Sn lng bn 300 350 380 400 390 370 260 350

    Hng tn kho cui k 50 78 74 52 70Gi bn 120000 120000 120000 120000 120000 120000 120000 120000Doanh thu 36 42 45,6 48 46,8 44,4 31,2

    Lng nhn vin

    - Lng Cnh 3 3 3 3 3 3 3 3

    - Lng theo doanh s 1,8 2,1 2,28 2,4 2,34 2,22 1,56

    Tng lng 4,8 5,1 5,28 5,4 5,34 5,22 4,56

    Tng chi ph bn hng 4,8 5,1 5,28 5,4 5,34 5,22 4,56

    Bng 4.1 minh ha ngn sch bn hng ca Cng ty c phn Tin Sa vi sn phm sn(i vi cng ty c nhiu sn phm, ngn sch bn hng phn nh doanh thu ca tng sn

    phm theo n v v tng doanh thu theo tng thi k.) Ngn sch bn hng cho thy snlng bn ca Cng ty c phn Tin Sa bin ng theo ma v gi bn khng thay i trongsut thi k lp k hoch.

    Ngoi ra, ngn sch ny cn biu din chi ph cho hot ng bn hng chng hn nh chiph hoa hng, chi ph vn chuyn v cng c dng c, chi ph pht trin mng li bn hng...Cc chi ph ny c th l chi ph cnh v cng c th l chi ph bin i theo n v sn

    phm. i vi Cng ty c phn Tin Sa, chi ph cho hot ng bn hng bao gm lng cnh v lng bin i theo doanh s. Chi ph lng cnh cho b phn bn hng mi thngl 3 triu ng, lng bin i theo doanh s bng 5 % doanh s.

    b - Ngn sch sn xut

    Ngn sch sn xut bao gm nm ngn sch lin quan l k hoch sn lng, ngn sch laong trc tip, ngn sch nguyn vt liu trc tip, ngn sch chi ph sn xut chung. ngin, chng ta tp hp cc ngn sch ny vo trong k hoch 2.

    K hoch sn lng

    K hoch sn lng xc nh phi sn xut sn phm no, bao nhiu v khi no. Thng tinny da vo thng tin lng bn don t ngn sch bn hng. Ngn sch sn xut xem xts lng tn kho hin ti, mc tn kho sn phm hon thnh cui k d kin v mc hhng, mt mt d kin. Ngi lp k hoch s dng thng tin ny xc nh s lng n va vo sn xut. Nguyn vt liu cn phi mua sn xut phi c tng hp xc nh

    nhu cu nguyn vt liu. Ngn sch sn xut cho bit cn phi c bao nhiu kilogram nguynliu p ng nhu cu bn hng cho tng thng. Nu khng c tn kho, sn v phi snxut s bng ng vi s lng hng bn trong k. Chng hn nh cc cng ty p dng chinlc sn xut ng thi hn (JIT), sn v hng bn bng sn v sn xut v khi c nt hng th cng ty mi tin hnh sn xut.

    i vi Cng ty c phn Tin Sa, chng ta gi thit ch c mt sn phm v ch c mtloi nguyn vt liu duy nht l bt sn nn k hoch sn lng sn xut kh n gin. m bo hot ng bn hng c lin tc, cng ty phi duy tr mt mc tn kho an ton vo

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    14/41

    136

    cui k. Chnh sch tn kho ca Cng ty c phn Tin Sa yu cu mc tn kho sn phmhon thnh cui mi thng bng 20 phn trm sn lng ca thng sau. Hng tn kho sn

    phm hon thnh cui k ca nm trc cn li l 50 n v. Lu i vi nhng thng mtn kho u k ln hn mc sn xut cng tn kho cui k d kin th mc tn kho cui kthc t s ln hn mc tn kho d kin.

    xc nh s lng cn sn xut trong k, chng ta phi bit c lng bn, s lng tnkho sn phm hon thnh u k cng nh mc tn kho d kin cui k.

    Sn v sn xut = Lng bn + Hng tn kho cui k dkin - Hng tn kho uk

    Vi mc sn xut d kin trong k, chng ta tip tc xc nh chi ph nguyn vt liu trctip, chi ph lao ng trc tip v chi ph lng cho b phn sn xut.

    xc nh chi ph nguyn vt liu trc tip, chng ta xc nh nhu cu nguyn vt liucn thit sn xut mt sn phm c th cn c vo sn lng sn xut, nh mc tiu haonguyn vt liu, v n gi nguyn vt liu. Chng hn nh vi Cng ty c phn Tin Sa,

    nh mc mt n v sn phm cn 2,5 n v nguyn vt liu. Sn v nguyn vt liu cncho tng sn phm c tnh bng cch nhn nh mc nguyn vt liu th vi s sn phmd kin. S nguyn vt liu th ny sau c nhn vi chi ph n v xc nh tng chi

    ph nguyn vt liu trc tip. B phn mua hng ca Cng ty c phn Tin Sa don nnguyn vt liu trong nm n l 10 nghn ng.

    Tip theo, chng ta xc nh chi ph lao ng trc tip trong tng thi k. Tng sn phmv tt c cc b phn lin quan n hot ng sn xut u c tp hp xc nh tng sgilao ng trc tip. Ngi ta thng da vo d liu qu kh don s gitiu chun.Gi s b phn lao ng trc tip lm vic hiu qu, t l ny s khng thay i vi cngngh hin ti. Quan h ny ch thay i khi cng ty p dng mt cch tip cn mi trong snxut. Tng t nh vi cch tnh nguyn vt liu trc tip, chng ta xc nh chi ph lao ngtrc tip. nh mc s gilao ng trc tip trn mi n v sn phm ca Cng ty c phnTin Sa l 4 gilao ng v chi ph mi gilao ng l 4.200 ng mt gi.

    Cui cng, trong ngn sch sn xut, chng ta cn th hin chi ph lng cho b phnqun l. Lng cho b phn qun l sn xut ca cng ty c phn Tin Sa l 1,5 triu ngmi thng.

    Bng 4-2. Ngn sch sn xut ca Cng ty c phn Tin Sa nm 20X6

    NGN SCH SN XUT

    Thng 10 Thng 11 Thng 12 Thng 1 Thng 2 Thng 3 Thng 4 Thng 5

    Hng tn kho cui k 50 78 74 52 70

    Sn lng sn xut 428 386 348 278 280

    NVL dng vo snxut

    1070 965 870 695 700

    Chi ph NVL trc ti p 10,7 9,65 8,7 6,95

    S gitrc ti p 1712 1544 1392 1112

    Chi ph nhn cngtrc tip

    7,19 6,48 5,85 4,67

    Lng qun l 1,5 1,5 1,5 1,5

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    15/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 137

    Ngn sch mua sm nguyn vt liu

    Lng nguyn vt liu sn xut trong ngn sch nguyn vt liu trc tip l cs lp ngnsch mua sm nguyn vt liu.

    Khi lng mua = Lng NVLTT sdng trong k + Hng tn kho NVLTT cn thitcui k - Hng tn kho NVLTT u k

    Lng nguyn vt liu trc tip mua sm c xc nh da trn chnh sch tn kho cacng ty. Cng ty c phn Tin Sa duy tr mc tn kho nguyn vt liu cui mi thng bng 12ngy sn xut ca thng sau. Hng tn kho nguyn vt liu cui nm trc l 500 n v.

    Ngn sch mua sm nguyn vt liu ca cng ty c phn Tin Sa c trnh by trong bng4.3. n gin, ton b nguyn vt liu th c s dng chung (ngha l xem nh ch cmt loi nguyn vt liu). Trn thc t, vi mi loi vt liu th, phi c mt k hoch ring.

    Bng 4-3. Ngn sch mua sm nguyn vt liu ca Cng ty c phn Tin Sa

    NGN SCH MUA SM

    Thng 10 Thng 11 Thng 12 Thng 1 Thng 2 Thng 3 Thng 4 Thng 5Hng tn kho NVL 500 386 348 278 280

    Lng NVL mua smtrong k

    956 927 800

    Chi ph mua sm NVL 7,5 11,5 9,56 9,27 8

    c - Cc ngn sch hot ng khc

    Ngoi b phn sn xut, tt c cc b phn khc trong cng ty cng lp ngn sch cho bphn ca mnh. Cc ngn sch ny bao gm ngn sch marketing, ngn sch qun l, ngnsch nghin cu v pht trin...

    Ngn sch Marketing

    Vi doanh thu don, b phn Marketing s lp ngn sch marketing da vo chngtrnh Marketing ca nm n. Ngn sch ny bao gm ton b cc chi ph cho hot ngMarketing nh chi ph tin lng cho b phn Marketing, chi ph qung co, ti p th. Ccnhn t cn quan tm khi xy dng ngn sch ny:

    Doanh thu ca nm trc,

    Tp hp ca doanh thu v sn lng k vng,

    Quan h gia chi ph trn tng doanh thu ca nm trc,

    Phn tch kt qu truyn thng t kt qu don ca nm trc.

    Ngn sch nghin cu v pht trin

    Cc d n nghin cu v pht trin to ra s tng trng v thu nhp cho t chc. Thngqua m cc k thut mi, sn phm mi v cc tng mi li tip tc to nn tng laicho cng ty. don ngn sch cho cc hot ng nghin cu v pht trin, cn phi datrn nhiu thng tin, chng hn nh:

    T l phn trm trn doanh thu don ca nm n,

    T l phn trm ca li nhun thun t hot ng kinh doanh trc chi ph R&D,

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    16/41

    138

    T l phn trm ca li nhun sau thu TNDN,

    Chi ph iu chnh ca nm trc,

    Chi ph cnh trn mi n v bn.....

    Chi ph d ton cho R&D c th chia thnh ba nhm bao gm lng, vt liu v cng

    c, cc chi ph trc tip khc.Ngn sch qun l

    Cng nh ngn sch R&D v ngn sch marketing, ngn sch chi ph qun l bao gm chi phdon cho ton b vic t chc v vn hnh doanh nghip. C ba nhn t tc ng n nidung ca ngn sch qun l l ni dung ca ngnh, giai on pht trin ca cng ty v cutrc t chc. Hu ht cc chi ph qun l u cnh theo doanh thu. Ngn sch ny bao gmlng, chi ph lut php v chi ph kim ton...

    Ngn sch chi ph qun l ca Cng ty c phn Tin Sa c trnh by trong bng 4.4.

    Bng 4-4. Ngn sch qun l ca Cng ty c phn Tin Sa nm 20X6

    NGN SCH QUN L

    Thng 10 Thng 11 Thng 12 Thng 1 Thng 2 Thng 3 Thng 4 Thng 5

    Thu vn phng 2 2 2 2

    Lng qun l 1,5 1,5 1,5 1,5

    Tng cng 3,5 3,5 3,5

    4.2.4 Xy dng cc ngn sch ti chnh

    Cc ngn sch cn li trong b k hoch ti chnh l cc ngn sch ti chnh. Cc ngn schti chnh ch yu thng bao gm ngn sch ngn qu, d ton bo co kt qu hot ngkinh doanh, d ton bng cn i k ton, d ton bo co lun chuyn tin t v ngn sch

    vn.

    Trong khi b k hoch ti chnh l k hoch cho mt nm th ngn sch vn l mt khoch ti chnh biu din hot ng u t vo cc ti sn di hn d kin trong nhiu nm.Vic ra quyt nh lin quan n u t sc bn n trong chng 6 v chi tit v d ton

    bo co lun chuyn tin t c l li cho mt mn hc khc. Nh vy, trong phn ny,chng ta nghin cu cch thc lp ngn sch ngn qu, d ton bo co kt qu hot ngkinh doanh v d ton bng cn i k ton.

    a - Ngn sch ngn qu

    nh ngha

    Ngn sch ngn sch ngn qu l mt k hoch chi tit biu din tt c cc dng tin vo vdng tin ra don ca cng ty trong mt thi k trn cstin mt.

    Vic theo di dng ngn qu v cng quan trng trong qun l mt doanh nghip. Thct, c nhiu cng ty thnh cng trong hot ng sn xut v tiu th sn phm nhng li dtht bi v nhng vn lin quan n dng tin vo v dng tin ra. Khi bit thi gian c thxy ra tnh trng thiu ht hay d tha tin mt, nh qun tr c th lp k hoch vay tin khicn v tr n trong thi k d tha tin mt. Ngoi ra, trong iu kin cn thit v nu c

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    17/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 139

    s chp thun ca cng ty, cc nhn vin ngn hng s dng ngn sch ngn qu kim sotnhu cu tin mt cng nh kh nng tr nca cng ty. V dng ngn qu nh l huyt mchca t chc nn ngn sch ngn qu l mt trong nhng ngn sch quan trng nht trong bk hoch ti chnh.

    Ngn sch ngn qu tr li cc cu hi: K hoch hot ng c kh thi v mt ti chnh

    hay khng? C vn vo thi im cn vn hay khng? Nu khng, cn phi vay baonhiu? Hot ng ca cng ty c kh nng thu ngn qu cn thit hon li vn vay haykhng?

    Mi t chc phi cung cp ngn qu cn thit trong ngn hn v di hn m bo chocng ty hot ng sung s v c ngn qup ng cc khon nbng tin hin tiv trong tng lai.

    Tm quan trng ca ngn sch ngn qu

    Ngn sch ngn qu rt cn thit v nhiu nguyn nhn. Cc nguyn nhn di y ch r tmquan trng ca vic lp ngn sch ngn qu. Cc vn ny c th khng ng cho cng ty

    mi thnh lp m thng ch p dng cho mt thi k no ca cng ty.

    Mrng quy m

    Mt cng ty mrng v quy m i hi phi c nhiu tin mt. Nhu cu tin mt png cho mc tiu mrng ng mt vai tr quan trng trong cc thi k trong tng lai. ch r cn bao nhiu tin mt ti mt thi k nht nh no , cn phi c d ton ngn qu.

    Kim sot hotng

    Ngn sch ngn qu s gip bn thit lp cc cch kim sot tp trung trong xc nhs tin sn c trong h thng, cho bit s tin v thi im cn thm tin mt, v don thigian ca cc khon thu v chi ngn qu.

    Thanh ton

    Ngn sch ngn qu nu r cc khon tr d kin, bao gm tr li, thng, tr cho nhcung cp v thanh ton c tc. Ngn sch ngn qu cho bit khi no phi thc hin cc khonthanh ton ny v c ngn qu thanh ton hay khng. Thng tin ny c thng vai trnh mt cng c c gi tr trnh tnh trng thiu ht ngn qu tm thi bng cch dchchuyn ngn qu tm thi p ng cc nhu cu tr nhin ti.

    u t

    Ngn sch ngn qu cho bit c bao nhiu tin mt d tha c th s dng u t vo

    cc chng khon ngn hn ti mt thi im no . Cc chng khon ngn hn thng emli tin li ngn hn cao nn c th s dng em li thu nhp tng thm cho cng ty nh lmt phn trong chng trnh qun tr tin mt.

    Vay vn

    Theo thi gian, vic thiu tin mt s dn n tng nhu cu vn lun chuyn. Chng hn,tnh ma v c th gy ra s thiu ht tin mt tm thi. V th, cng ty c th phi vay tinp ng cc nhu cu tin mt do s hnh thnh vn lun chuyn nh khon phi thu v tnkho. Tnh khng theo quy lut ny ca ngn qu l bn cht ca cc hot ng kinh doanh.

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    18/41

    140

    i hi tpha cc tchc cho vay

    Cc t chc tn dng thng yu cu cng ty lp ngn sch ngn qup ng yu cucho vay ca h. iu ny buc cc t chc cho vay xc nh nhu cu ca khch hng cngnh kh nng tr nca h. Ngn sch ngn qu l mt yu t sng cn trong hot ng camt cng ty nh cc bo co ti chnh.

    Ni dung v cu thnh ca ngn sch ngn qu

    Qu trnh xy dng ngn sch ngn qu biu din trong hnh 4.7.

    Ngn sch ngn qu gm ba ni dung chnh sau y:

    1. c im chnh ca ngn sch ngn qu l ch lin quan n tin mt s dng. Ngnsch ngn qu khng bao gm cc khon mc khng phi l tin mt.

    2. Thi gian dng tin ra v dng tin vo

    - Thi k: theo thng hay theo qu

    - Khi no, lm g v bao nhiu.3. Ngn sch ngn qu khng thay th cc ngn qu khc m ton b cc ngn sch v

    thng tin ghi s c thc s dng lp ngn sch.

    Hnh 4-6. S lp ngn sch ngn qu

    Ngn sch ti tr

    + Thu

    - Chi

    L an ton B

    Ti trngn hn:

    - Rt t ti sn lu ng

    - Ti sn ti chnh (Bn,

    cm c)

    - Nngn hn

    A>B

    Kim sot sa i

    Ngn sch hng nm

    Ti sn ti chnh:- D tr- Cho vay

    - Tr n(ngn hn)

    Qun l qu

    Ngn sch hot ng

    Ngn sch u t

    Ngn qu cha ti tr

    Tnh hnh ngn qu cui k

    Tnh hnh ngn quu k

    K hoch qu

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    19/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 141

    Cc khon thu v chi

    Ngn sch thu v chi tin mt thng c p dng cho cc thi k ngn, chng hn nhngy, tun, thng hoc qu. N cho php cng ty d ton cc dng dng tin vo v dng tinra, hay cc khon thu v chi trong nhng thi k tng lai gn. Cc d liu ny thng rt rat cc cu trc trong qu kh, chng hn nh cc cu trc cho bit cch thc thu hi nv

    nhng thi k m chi ph thng pht sinh.

    Cng ty no khng c d liu qu kh th phi s dng thng tin don. Tuy nhin, cmt s ngun c th cung cp d liu c gi tr cho qu trnh don. Chng hn nh cc nht vn th trng, c quan thng k, cc t chc thng mi, trng i hc, th vin, cquan t chc chnh quyn a phng c th cung cp d liu gip don th trng timnng v cc khon thu cui cng m bn c th c trong sut thi k don.

    Xc nh cc khon thu bng tin mt

    Cc khon thu tin mt d kin bao gm tt c cc ngun tin trong thi k lp k hoch.Ngun tin mt ch yu thu c l ngun t bn hng. V phn ln doanh thu l doanh thu

    tn dng nn mt trong nhng nhim v quan trng ca t chc l phi xc nh cu trc thuhi khon phi thu.

    Nu xem xt cho nm hin ti, cng ty c th s dng d liu qu kh lp k hoch thuhi khon phi thu. Ni cch khc, cng ty c th xc nh t l phn trm khon phi thu thuhi ngay trong thng bn hng v vo cc thng sau . Ngoi tin thu t bn tn dng, cckhon tin thu ngay, ngi lp k hoch phi c lng tin mt thu t bn ti sn hay cckhon thu nhp khc.

    Xc nh cc khon chi bng tin mt

    Cng ty cn phi don cc khon chi tin mt cho tng thi k. Phn ny bao gm tt c

    cc khon chi tin mt pht sinh trong k. C nhiu khon chi ging nhau nhng ngi lp khoch vn phi cn thn kim tra chnh xc ca tng khon chi tng thi k v phn nhnhng thay i c th xy ra trong tng con s don. Ngn sch chi tin mt cho bit ccdon v chi tin mt i vi nhng khon nh nguyn vt liu, cng c dng c, cho vay,hon vn, tr lng, c tc hay cc chi ph ngoi d kin khc. Tt c cc khon chi khngdn n vic chi tin thc s nh khu hao khng c a vo danh sch ny.

    Cn i thu chi l khon chnh lch gia cc khon thu v cc khon chi trong k. Ngnqu cha k ti trbng cn i thu chi cng vi s d tin mt u k. S d tin mt tithiu hay cng l l an ton n gin l s tin mt t nht m cng ty mun duy tr. Cng nhvi ti khon tit kim c nhn ca bn, bn cn phi gi t nht mt khon tin mt ti thiutrong ti khon v khon tin ti thiu ny s gip bn trnh c cc chi ph dch v hoc cho

    php bn thc hin c nhng khon chi tiu ngoi k hoch. Tng t nh th, cc cng tycng cn phi c s d tin mt ti thiu. Khon tin ny gia cc cng ty thng khngging nhau v c xc nh theo nhu cu v chnh sch ring ca tng cng ty. Nu s dtin mt cha k ti trnh hn l an ton th s ny sinh nguy cthiu ht tin mt. Trongtnh hung ny, h c th thc hin cc hnh ng nh rt ngn qu t ti sn ngn hn, cth l thu tin t khch hng nhanh hn, gii phng tn kho..., hoc l thanh l nhng ti sncnh khng cn thit v cui cng l vay ngn hn. Ngc li, vi tnh hung d tha tin

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    20/41

    142

    mt (tin mt ln hn s d tin mt ti thiu), cng ty c th tng mc d tr, cho vay hayu t vo chng khon kh nhng v cui cng l thanh ton cc khon n.

    Phn ti trca ngn sch ngn qu bao gm vay v tr n. Nu ngn qu mt thi kyno b thiu ht, phn ti trs biu din khon tin cn phi vay trong thi k. Khi tinmt d tha, phn ny biu din cc khon tr nd kin bao gm c li vay.

    Phn cui cng trong ngn sch ngn qu l s d tin mt cui k d kin. S d tinmt cui k bng ngn qu cha k ti trcng s tin vay trong k tri khon tr li vay.

    Xy dng ngn sch ngn qu

    Ngn sch ngn qu l tng hp ca ngn sch thu tin mt v ngn sch chi tin mt. Ngnsch ny cung cp thm don v s d tin mt ti thiu da trn cu trc lch s. Ngnsch ngn qu cho bit cng ty c nhu cu ti trdo chi tin mt nhiu hn hay tha tin mtdo thu tin mt nhiu hn trong tng thi k. Ngoi ra, ngn sch ngn qu cng don tinli thu c tu t tin mt d tha v chi ph ti chnh do vay ntm thi.

    V d ngn sch ngn qu

    Phn ln cc thng tin cn thit lp ngn sch ngn quc tp hp t cc ngn schhot ng. Tuy nhin, bn thn cc k hoch ny khng th cung cp y thng tin cnthit. Chng ta phi bit cu trc thu tin t doanh thu v cu trc thanh ton tin mua nguynvt liu xc nh dng ngn qu thc t t bn hng v ngn qu chi tr cho vic mua tndng. minh ho ngn sch ngn qu, chng ta cng m rng v d ca Cng ty c phnTin Sa vi cc gi thit nh sau:

    a. Trong nm n, Cng ty c phn Tin Sa cn duy tr ti thiu 20 triu tin mt vocui mi thng. Vo ngy 31/12/20X5, s d tin mt l 15 triu ng (bng cn ik ton cng ty c phn Tin Sa ngy 31/12/20X5).

    b. 10 phn trm doanh thu c thanh ton ngay vo thi im bn hng, s cn li ldoanh thu tn dng. Trong phn doanh thu t bn tn dng, 35% c thu ngay trongthng bn hng, 45 phn trm c thu vo thng tip theo, s cn li c thu vothng th ba sau thng pht sinh doanh s.

    c. Ton b chi ph nguyn vt liu u c mua tn dng, nh cung cp yu cu tr 70phn trm tng chi ph sau mt thng k t thi im mua hng, 30 phn trm cn liphi tr vo thng tip theo. Gi tr mua sm nguyn vt liu thc t ca thng 11 vthng 12 tng ng l 7,5 v 11,5 triu ng.

    d. Kinh nghim cho thy cng ty tr 75% tin lng ngay trong thng pht sinh v 25%

    cn li vo thng sau. Cng ty cn khon nlng ca thng Mi Hai mt khon 5,5triu ng.

    e. Ngn sch u t cho nm 20X6 cho bit cng ty c k hoch mua mt thit b mivo thng Mt. Chi ph tin mt mua trang thit b ny l 65 triu ng. Sau , vothng Hai, cng ty d kin thanh l mt ti sn c gi tr cn li l 60 triu ng vigi tr thanh l d kin l 40 triu ng.

    f. Theo k hoch ti trdi hn, cng ty s vay di hn 15 triu ng vo thng Hai.

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    21/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 143

    g. Vo thng Mt, cng ty phi thanh ton cho ngn hng mt khon vay ngn hn nhn 15 triu ng. Ngoi ra, cng ty phi tr 5 triu ng tin li vo thng Ba vthanh ton 18 triu ng c tc vo thng Hai.

    h. Tt c cc khon vay u din ra vo u mi qu, v tt c cc khon tr nu dinra vo cui mi qu.

    i. Vo thng Hai, cng ty s thanh ton 10 triu ng tin thu v tr trc 12 triu ngtin thu cho nm sau.

    j. S d tin mt ti thiu mi thng phi duy tr l 20 triu ng.

    Phn thu ca ngn sch ngn qu trong bng 4.5 trnh by cu trc dng tin vo t bnhng thu ngay v bn hng tn dng. Chng ta hy xem phn thu ngn qu trong thng 1 nm20X6. Doanh thu tin mt thng 1 d kin l 4,8 triu ng (10% x 48 triu). Thu t bn tndng ca thng 1 lin quan n doanh thu tn dng ca thng 11 v thng 12 nm trc. Cth, thu t tn dng bao gm hai khon, th nht l thu t bn tn dng thng 11 nm 20X5,

    bng 14,364 triu (35% x 41,24 triu), 17,01 triu (45%x41,24 triu) v 6,48 (20%x41,24

    triu). Ngoi ra, thu tin mt cn hai khon, bao gm thanh l ti sn 40 triu vo thng Ba vvay di hn 15 triu ng vo thng Hai.

    Cc khon chi tin mt bao gm tin mt chi cho vic mua nguyn vt liu, tr lng vcc chi ph khc. Thng tin ny thu thp t ngn sch sn xut v cc ngn sch hot ngkhc.

    Vi cc thng tin trn, ngn sch ngn qu ca cng ty c xy dng nh trong bng 4.5di y.

    Bng 4-5. Ngn sch ngn qu nm 20X6 ca cng ty c phn Tin Sa

    NGN SCH NGN QUThng 10 Thng 11 Thng 12 Thng 1 Thng 2 Thng 3 Thng 4 Thng 5

    Doanh s 36 42 45,6 48 46,8 44,4 31,2 0Tin ngay 3,6 4,2 4,56 4,8 4,68 4,44 3,12 0Bn tn dng 32,4 37,8 41,04 43,2 42,12 39,96 28,08 0Thu sau mt thng 14,364 15,12 14,742Thu sau hai thng 17,01 18,468 19,44Sau 3 thng 6,48 7,56 8,208Tng thu t bn tn dng 37,854 41,148 42,39Thu rng t kinh doanh 42,654 45,828 46,83Thanh l ti sn 40

    Vay di hn 15Tng Thu 42,654 60,828 86,83ChiMua sm 7,5 11,5 9,56 9,27 8Thanh ton cho nh CCSau 1 thng 8,05 6,692 6,489Sau 2 thng 2,25 3,45 2,868Thanh ton cho nh CC 10,3 10,142 9,357Tin lng 15,5904 14,8248 14,0664

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    22/41

    144

    Thanh ton trong thng 11,6928 11,1186 10,5498Thanh ton sau 1 thng 5,5 3,8976 3,7062Tng thanh ton lng 17,1928 15,0162 14,256Thanh ton thu VP 2 2 2u t 65Tr nngn hng 15Thanh ton Li 5Thanh ton c tc 18Thanh ton thu 10Thu tr trc 12Tng chi 109,4928 67,1582 30,613Cn i thu chi -66,8388 -6,3302 56,217S dcha ti tr -51,8388 -58,169 -1,952

    Ngn sch ngn quc trnh by trong k hoch 4.5 cho thy tm quan trng ca vicbiu din ngn qu theo thng, ngha l tch nh thi k lp ngn sch. Ngn sch ngn qutheo nm cho chng ta cm gic ngn qu hot ng s ti trcho vic mua thit bmi. Tuy nhin, thng tin theo thng biu din nhu cu vay ngn hn v n biu din c vicmua thit b mi theo thi gian ca ngn qu. Nh vy, ngn sch ngn qu hng nm theothng cung cp nhiu thng tin hn cho ngi c. Nhiu cng ty xy dng ngn sch theothi k ngn. Hu ht, hu xy dng ngn sch ngn qu theo thng, v thm ch mt scng ty thm ch cn xy dng ngn sch ngn qu theo tun hay theo ngy.

    Sau khi hon thnh ngn sch ngn qu, ngi lp k hoch xy dng k hoch ti trchoqu I nm 20X6. Nhu cu ti trc xy dng da vo s d cha ti trv l an ton. Nhucu ti trtrbng s d cha ti trtr l an ton. Mc vay c xc nh theo qu v bngnhu cu vay ca thng c nhu cu vay nht, bng 78,169 triu ng. S d cui k bng s d

    u k trc cng cn i thu chi, cng vay trong k, tr tr gc v li trong k.Bng 4-6. K hoch ti trqu I nm 20X6 ca cng ty c phn Tin Sa

    K HOCH TI TR

    Thng 10 Thng 11 Thng 12 Thng 1 Thng 2 Thng 3 Thng 4 Thng 5S d cha ti tr -51,8388 -58,169 -1,952L an ton 20 20 20 20Nhu cu ti tr 71,8388 78,169 21,952Vay 78,169Tr gc v liS d cui k 15 26,3302 20 76,217

    b - Dton bo co kt qu hot ng kinh doanh

    D ton bo co kt qu hot ng kinh doanh l mt bng tm tt v doanh thu v tng chiph d kin ca mt thi k trong tng lai, d ton kt thc vi thng tin v tnh hnh li (l)rng ca thi k. Cc nh phn tch phi s dng thng tin t ngn sch bn hng xcnh doanh thu, thng tin t ngn sch sn xut xc nh gi vn hng bn v thng tin tcc ngn sch hot ng xc nh chi ph cho d ton bo co kt qu hot ng kinhdoanh. Cc tnh ton v c tc v li nhun cha phn phi cng c trnh by trong bo cony.

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    23/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 145

    D ton bo co kt qu hot ng kinh doanh ca cng ty c phn Tin Sa c trnhby trong bng 4.7. Thng tin cn lu nht trong d ton bo co kt qu hot ng kinhdoanh l thng tin v gi vn hng bn. Gi vn hng bn c xc nh bng cng thc sau:

    Gi vn hng bn = Sn lng bn (chi ph NVL trc tip n v+ chi ph lao ngtrc tip n v) + Chi ph qun l sn xut

    Chi ph hot ng bao gm chi ph bn hng c ly t ngn sch bn hng, chi ph qunl doanh nghip c ly t ngn sch qun l, khu hao phn b cho qu I bng 20 triung bao gm khu hao cho c b phn sn xut v cc b phn khc. Trong qu I, cng tykhng c khon thu nhp no t cc hot ng khc v c mt khon l 20 triu ng tthanh l ti sn cnh. xc nh li nhun sau thu TNDN, chi ph ti chnh v thu phic tr ra khi li nhun k ton trc thu v li. Chi ph li ph thuc vo nhu cu ngnqu v k hoch vay ngn hn ca cng ty, v thc ly t ngn sch ngn qu. Thucxc nh theo lut thu hin hnh, gi s l 28 phn trm.

    Bng 4-7. Dton bo co kt qu hot ng kinh doanh qu I nm 20X6 cng ty c

    phn Tin SaDoanh thu thun v bn hng v cung cp dch v 139,2Gi vn hng bn 52,988

    Li nhun gp v BH v CCDV 86,212Chi ph bn hng 15,96Chi ph qun l doanh nghi p Khu hao 20

    Li nhun thun thot ng kinh doanh 39,752Thu nh p khc Chi ph khc 20

    Li nhun khc -20

    Li nhun k ton trc thu v li 19,752Doanh thu t hot ng ti chnhChi ph tin li 5

    Tng li nhun k ton trc thu 14,752Thu TNDN 4,13 Li nhun sau thu thu nhp doanh nghip 10,622Thanh ton c tc 18 Li nhun sau thu cha phn phi -7,378

    c - Dton bo co ngun v sdng

    Trc khi lp d ton bng cn i k ton, chng ta cn r sot v tng hp ton b cc thayi trong mt bo co ngun v s dng ngn qu. iu ny rt thun li cho vic kim sotcc dng dch chuyn tin t ca thi k k hoch v nhn thc r nh hng ca mi quytnh ti chnh. Cui cng, d ton bng cn i k ton ch l s chuyn i n gin tnhtrng ti chnh u k theo cc thay i ti chnh hoch nh.

    Tng hp cc thay i ti chnh

    Cc thay i v ti chnh trong kc tp hp t cc ngn sch b phn. V cn bn, chnhlch ny chnh l chnh lch gia dng tin ra v dng tin vo trong k lin quan trc tip

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    24/41

    146

    n ti sn v ngun vn. Nu khon thu vo ln hn chi ra th kt quc ghi vo bnngun, ngc li, nu thu vo nh hn chi ra th c ghi vo bn s dng.

    Ring tin mt l khon chnh lch gia ngun v s dng nn c xc nh sau khi lpbo co ngun v s dng hoc chuyn qua t ngn sch ngn qu. Cch xc nh chnh lchv phn nh chnh lch ny vo trong bo co ngun v s dng ngn quc trnh by

    trong bng 4.8.

    Cc khon phi thu

    Chnh lch cc khon phi thu bng tng doanh thu bn tn dng trong k tri thu tin mtt khch hng. Nu doanh thu tn dng ln hn thu t khch hng, iu ny c ngha l nca khch hng tng ln, hay chnh l khon phi thu tng ln, do vy, thay i ny c ghivo bn s dng. Ngc li, nu doanh thu bn tn dng nh hn khon thu t khch hng thnca khch hng gim xung, do vy, chnh lch khon phi thu c phn nh vo bnngun.

    Hng tn kho

    Nguyn tc chung tnh chnh lch hng tn kho l ly ton b chi ph u vo tri ktquu ra. Nu u vo ln hn u ra, chng ta phn nh vo bn s dng, nu nh hn th

    phn nh vo bn ngun. C th, hng tn kho bao gm ba nhm l tn kho nguyn vt liu,tn kho sn phm ddang v tn kho sn phm hon thnh.

    Cch tnh chnh lch ca tng yu t ny nh sau:

    Chnh lch tn kho nguyn vt liu = Chi ph mua sm - Chi ph nguyn vt liu snxut trc tip trong k.

    Chnh lch tn kho sn phm = chi ph sn xut trc tip - Gi vn hng bn

    Hng tn kho sn phm hon thnh: y chnh l nguyn vt liu v cc u vo khcang trong tin trnh sn xut nhng cha hon thnh nn cha c bn i. Hng tn kho sn

    phm ddang c phn nh vo bn s dng.

    Cc ti sn ngn hn khc

    Cc ti khon thuc ti sn ngn hn khc ph bin nht l cc chi ph tr trc, y l nhngti sn c tr trc khi chng thc sc s dng hay mua v. Cc chi ph nh thu nh,

    bo him, mua cng c dng c v li vay thng c tr trc cho nhiu k. V th, cc tisn thanh ton nhng cha s dng c xem l cc ti sn ngn hn ca thi k.

    xc nh khon thay i ca ti khon ny, chng ta xc nh s tin tr trc ca tng

    loi chi ph. Trong iu kin thiu thng tin don, c th xc nh theo mt gi tr cnhhoc theo mt t l phn trm trn doanh thu thun.

    Tng t nh vi cc khon phi thu v hng tn kho, nu chnh lch u vo v u raca ti sn ngn hn khc ln hn 0 th c phn nh vo bn s dng, nu nh hn khngth c phn nh vo bn ngun. Chng hn, thay i v thu tr trc tch lu cui k bngthu tr trc trong k tri nhn hon thu, nu khon ny ln hn 0 th c ghi vo bns dng, nh hn 0 th c ghi vo bn ngun.

    Nguyn gi ti sn cnh

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    25/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 147

    D ton ngn sch u t l mt cng vic phc tp v khng c tiu chun xy dng. Nidung, cch tip cn v hnh thc xy dng gia cc cng ty v cc ngnh l rt khc nhau.Tuy nhin, cc cng ty vn thng tun theo mt s hng dn cbn. Ngn sch u t sc nghin cu k trong chng ngn sch u t. y, chng ta ch nghin cu cch lpngn sch u t vo trong bo co ngun v s dng ngn qu.

    Chnh lch ti sn cnh phn nh c cc khon tng v gim nguyn gi ti sn cnh.Thng s ny xc nh s tin don trong ngn sch u t cng nh s tin chi ra trongnm hoch nh thc hin tin sn xut, s tin thu t thanh l d kin trong thi khoch nh v cc iu chnh khu hao.

    Thay i nguyn gi ti sn cnh bng khon tng u t tri tin thu c t thanhl ti sn, khon chnh lch ny nu ln hn 0 th phn nh vo bn s dng, nu nh hn 0th phn nh vo bn ngun.

    Cc khon phi tr ngn hn

    Cc khon phi tr biu din cc khon nngn hn do hon thanh ton tin mua nguyn vt

    liu, hon thanh ton tin lng cho ngi lao ng v cc khon thanh ton khc. Cc khonphi tr bao gm phi tr ngi bn, phi tr ngi lao ng, Thu v cc khon phi npNh nc. Thay i v cc khon phi tr trong kc xc nh da vo thng tin t ngnsch sn xut, cc ngn sch hot ng v ngn sch ngn qu. Chnh lch ca mt khon

    phi tr bng chi ph phi tr trong k tri tng s tin thanh ton. Chng hn, chnh lchkhon phi tr ngi bn = Tng chi ph mua sm phi tr trong k - Tng s tin thanh toncho nh cung cp. Tng s tin thanh ton l s tin thc t chi tr cho cc sn phm, dch v mua trong k. Chi ph mua sm nguyn vt liu ly t ngn sch mua sm, s tin thanhton nh cung cp ly t ngn sch ngn qu. Nu khon chnh lch ln hn 0, kt quc

    phn nh vo bn ngun, nu nh hn 0 th c phn nh vo bn s dng.

    Do thiu thng tin don chnh xc, chng ta c th da vo cc thng tin sau y khixc nh cc thay i ca khon mc ny:

    S dng s d cui k trc nu don khng c s thay i no,

    S dng t l phn trm trn doanh thu hoc trn tng chi ph hot ng,

    S dng t l phn trm trn tng nhn vin hoc tng chi ph tin lng,

    S dng t sut thu hin ti hoc don.

    Chnh lch ca cc khon nny l chnh lch ca tng chi ph trong k v s tin thanhton thc t trong k. Nu chnh lch ny ln hn 0 th phn nh vo bn ngun, nu nh hn

    0 th phn nh vo bn s dng.

    Nngn hn, ndi hn

    Chnh lch nngn hn, ndi hn bng khon vay trong k tri khon tr n trong k.Nu chnh lch ny ln hn 0, kt quc phn nh vo bn ngun, nu nh hn 0 th cphn nh vo bn s dng.

    Vn ch shu

    Thay i v vn chc xc nh da vo ton b cc hot ng d kin khc cng nh cc

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    26/41

    148

    iu kin th trng. Chng hn nh ti khon li nhun cha phn phi thay i ph thucvo li nhun sau thu TNDN don, mc thanh ton c tc d kin v vn chc phnnh theo gi th trng v mnh gi. V th, thay i ca cc ti khon ny phi c phnnh theo mc tng trng don, c tc tin mt d kin, bn c phiu d kin v mc ntrn vn ch (n by) d kin ca cng ty. Nu trong k, cng ty pht hnh c phiu th

    phn nh cc thay i vo bn ngun vi hai ti khon vn u t ca ch shu v thng dvn c phn. Ngc li, nu cng ty d kin mua li c phiu th cc thay i ca hai tikhon ny c phn nh vo bn s dng. C th, chng ta c th xc nh chnh lch cahai ti khon vn u t nh sau:

    Thay i vn u t ca ch s hu = (Mnh gi x s c phiu mi pht hnh) -(mnh gi x s c phiu mua li).

    Thay i vn b sung = [(Gi th trng ca c phiu - mnh gi)xs c phiu phthnh)] - [(gi th trng ca c phiu - mnh gi) x s c phiu mua li)]

    Nu cc ti khon ny ln hn 0 th phn nh vo bn ngun, nu nh hn 0 th phn nh

    vo bn s dng.Cui cng, li nhun sau thu TNDN, khu hao v tr c tc l nhng khon mc c

    ly t bo co kt qu hot ng kinh doanh a vo bo co ngun v s dng ngn qudon.

    Bng 4-8. Xc nh cc thay i ti chnh lp bo co ngun v sdng don

    Khon mc Chnh lch Ngun SdngPhi thu khch hng Doanh thu tn dng - thu t bn tn dng _ +Hng tn kho Chi ph sn xut trc tip - Gi vn hng bnTi sn ngn hn khc Chi tr - Nhn li _ +Ti sn cnh u t Thanh l _ +u t di hn khc u t - Bn li _ +Cc khon phi tr Tng chi ph phi tr trong k - Thanh ton

    trong k+ _

    Nngn hn Vay trong k - Tr ntrong k + _Ndi hn Vay trong k - tr ntrong k +Vn ch Pht hnh Mua li + _Khu hao (T bo co kt qu hot ng kinh doanh) +Li nhun sau thu TNDN (T bo co kt qu hot ng kinh doanh) +Tr c tc +

    i vi Cng ty c phn Tin Sa, chng ta xc nh chnh lch v a vo bn ngun v

    bn s dng cc thay i nh trong bng 4.9 sau y:

    Bng 4-9. Xy dng bo co ngun v sdng cng ty c phn Tin Sa nm 20X6

    Thay i Ngun Sdng Gii thchPhi thu khch hng 3,888 0 3,888 125,280-121,392Hng tn kho -2,1364 2,1364 0 26,83+19,522+4,5-52,988Thu v cc khon khc phithu Nh nc

    12 0 12 12

    Ti sn cnh -60 60 0 0-60

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    27/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 149

    u t ti sn di hn khc 65 0 65 65-0Phi tr ngi bn -2,969 0 2,969 26,830-29,799Phi tr ngi lao ng -1,9834 0 1,9834 44,482-46,465Vay v nngn hn 63,169 63,169 0 63,169-0Phi tr, phi np Nh nc -5,87 0 5,87 4,13-10Tr c tc 18 18 18Vay di hn 15 15 15-0Li nhun sau thu TNDN 10,622 10,622 10,622Khu hao 20 20 20Tng cng 170,927 109,710

    Chnh lch ngn qu = Tng ngun - Tng s dng = 170,927 - 109,710 =61,217

    y chnh l khong chnh lch tin mt gia ngy 31/12/20X5 v ngy 31/3/20X6.

    d - Lp dton bng cn i k ton

    D ton bng cn i k ton th hin trng thi ti chnh ca cng ty vo cui thi k lp k

    hoch, n phn tng hp cc thay i ti chnh do cc quyt nh v hnh ng ca cc nhqun tr hoch nh trong k. D ton bng cn i k ton phn nh v th ti chnh dton ca cng ty v thc hin ba mc tiu chnh sau:

    1. a ra nh hng hot ng ca cng ty vi mc u t thp nht.

    2. Cung cp mt lp m ti chnh gip cng ty vt qua cc thi k suy gimkinh t.

    3. m bo kh nng khai thc cc chi khng don trc trong tng lai.

    Vi thng tin t d ton bo co ngun v s dng ngn qu kt hp vi bng cn i kton u k, chng ta c th d dng xy dng d ton bng cn i k ton cho thi k lp

    k hoch. S d cui k ca cc ti khon chnh l s d ca nm trc cng vi chnh lchngn qu trong thi k don. i vi bn ti sn, nu thay i ti chnh thuc bn ngunth s d ti sn cui k s bng s d ti sn u k tri chnh lch, ngc li, nu thay iti chnh thuc v bn s dng th chng ta s cng chnh lch vo s du k. i vi bnngun vn, nu thay i ti chnh thuc v ngun th chng ta s cng khong chnh lch vos du k xc nh s d cui k v nu thuc v bn s dng th tr chnh lch khi sdu k.

    C ba khon mc cn lu l tin mt, ti sn cnh v li nhun sau thu cha phnphi. V tin mt, c th s dng s d tin mt cui k t ngn sch ngn qu, hoc ly sdu k cng vi chnh lch ngun v s dng trong nm. V ti sn cnh, thay i ti

    sn cnh trong bo co ngun v s dng chnh l thay i nguyn gi ti sn cnh, do, phi cng khu hao trong k vo kho hao ly k xc nh ti sn cnh rng cui k.Cui cng, li nhun sau thu cha phn phi c xc nh bng cch ly s du k cngli nhun sau thu cha phn phi tng thm trong k (bng li nhun sau thu TNDN tr ctc trong k).

    Vi bo co ngun v s dng ngn qu v bng cn i k ton ngy 31/12/20X5, chngta lp d ton cho cng ty c phn Tin Sa ngy 31/3/20X6 nh trong bng 4.10.

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    28/41

    150

    Bng 4-10. Dton bng cn i k ton cng ty c phn Tin Sa ngy 31/3/20X6

    BNG CN I K TON31/12/20X5 31/3/20X6

    Tin mt 15 76,22Phi thu khch hng 115 118,89

    Hng tn kho 120 117,86Thu v cc khon khc phi thu Nh nc 0 12

    Tng ti sn ngn hn 250 324,97Nguyn gi ti sn cnh 800 740Gi tr hao mn ly k 300 320TSC rng 500 420u t ti sn di hn khc 0 65

    Tng cng ti sn 750 809,97Phi tr ngi bn 10,3 7,33Phi tr ngi lao ng 5,5 3,52Phi tr, phi n p NN 10

    Vay v nngn hn 40 103,17Tng nngn hn 65,8 118,15Vay di hn 80 95,00Vn u t ca ch shu 350 350,00Thng d vn c phn 120 120,00Li nhun cha sau thu phn phi 134,2 126,82

    Tng cng ngun vn 750 809,97

    4.3 LP DTON BO CO TI CHNH THEO PHNG PHP DIN GII

    4.3.1 Lp dton bo co ti chnh theo phng php phn trm doanh thu

    Lp k hoch ti chnh theo phng php din gii s dng mt k thut kh ph bin nht lphng php phn trm doanh thu. Phng php ny bt u bng cch don doanhthu, v sau , biu din cc khon mc theo t l tng trng hng nm ca doanh thu. Mts khon mc trong bo co kt qu hot ng kinh doanh v bng cn i k ton c ginh tng t l vi doanh thu. Chng hn, thng s tn kho trn doanh thu c th l 20%,khon phi thu trn doanh thu l 15% v tng t nh vy vi ti sn, nv chi ph. Theo

    phng php ny, cc nh ti chnh lp lun rng do doanh thu tng nn cc khon mc nycng tng trong nm . Cc khon mc cn li trn cc d ton - l nhng khon mc khngc mi lin h trc tip vi doanh thu - ph thuc vo chnh sch c tc ca cng ty v vics dng vn vay v ti trbng vn ch ca h hoc cc mc tiu khc do cng ra.

    Nu t l phn trm trn doanh thu don ca mi khon mc bng vi thi k dontrc th cc khon mc s tng theo t l tng ca doanh thu. Cch tip cn ny c gil phng php thng s khng i. u im ca phng php ny l d p dng, tuy nhinn li c nhc im l khng ph hp i vi cc nh qun tr v mt trong nhng mc tiuca cc nh qun tr l hn ch s tng ln ca mt s khon mc nh chi ph v tn khonhm tng kh nng sinh li. Ni cch khc, cc nh qun tr phi n lc ci thin thng sch khng phi l duy tr mt t l khng i.

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    29/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 151

    Trong phn ny, chng ta s dng phng php phn trm doanh thu, bao gm phngphp khng i v bin i lp cc bo co ti chnh cho Cng ty Hi Vn. Doanh s nm20X6 d kin tnh 47%.

    a - Phn tch cc thng s qu kh

    Bc u tin phi thc hin trong phng php ny l phn tch cc thng s qu kh. Vicny hi khc so vi phn tch thng s trong chng 3 v mc tiu ca chng ny l dontng lai, lp d ton cc bo co ti chnh. Phng php phn trm doanh thu gi s rng chi

    ph trong mt nm s bng mt t l phn trm nht nh so vi doanh thu trong nm. V vy,chng ta bt u phn tch thng qua vic tnh ton t l chi ph so vi doanh thu trong nhiunm trc. Phng php ny c minh ha da trn d liu trong 2 nm ca Cng ty HiVn. Tuy nhin, mt phn tch cht ch phi dng n d liu ca t nht l 5 nm. Bng 4.11

    biu din t l chi ph trn doanh thu trong 2 nm trc ca Cng ty Hi Vn. Vo nm 20X4,t l gi vn hng bn trn doanh thu ca Cng ty Hi Vn l 67,13% v t l ny gim xung67,1% vo nm 20X5. Trong bng ny, chng ta cng tnh gi tr bnh qun qu kh, v ychnh l bnh qun t l ca hai nm 20X4 v 20X5. Ct cui cng trong bng l t l cangnh, ly t tt c cc bo co ti chnh ca cc cng ty trong ngnh. Cn ch rng trongnm, Cng ty Hi Vn ci thin t l chi ph trn doanh thu nhng t l ny vn cn caohn bnh qun ngnh.

    Bng 4-11. T l cc ti khon trn doanh thu

    20X4 20X5 Bnhqun

    Bnh qunngnh

    Gi vn hng bn trn doanh thu 68,4% 67,1% 67,8% 62,5%Chi ph bn hng trn doanh thu 8,32% 9,44% 8,88% 10,4%Chi ph qun l doanh nghi p trn doanh thu 8,99% 10,60% 9,79% 12,6%

    Khu hao trn TSC 18,6% 20,4% 19,5% 14,0%Tin mt trn doanh thu 2,8% 4,5% 3,6% 5,2%Phi thu khch hngtrn doanh thu 17,0% 17,0% 17,0% 20,5%Hng tn kho trn doanh thu 30,0% 33,3% 31,7% 31,0%Ti sn ngn hn khc trn doanh thu 0,9% 1,4% 1,1% 0,5%TSC trn doanh thu 17,3% 17,2% 17,3% 20,7%Phi tr ngi bn trn doanh thu 5,1% 3,7% 4,4% 3,6%Phi tr ngi lao ng trn doanh thu 2,8% 0,9% 1,9% 2.5%Thu v cc khon phi np Nh nc trndoanh thu

    3,8% 4,8% 4,3% 4,4%

    Trong bng ny cng c t l khu hao so vi ti sn cnh. V khu hao ph thuc vo

    ti sn nn vic xem xt t l khu hao trn ti sn cnh s hp l hn t l khu hao trndoanh thu.

    Nhiu khon mc khc trong bng cn i k ton cng tng cng vi doanh thu. i vitin mt, chng ta bit rng cng ty phi chi tr v nhn tin mt hng ngy. Trong khi , ccnh qun tr khng bit chnh xc thi im tin c chuyn n hay gi i nn h khng thdon chnh xc c s d trong ti khon tin mt vo mt ngy no . V th, h phiduy tr s d tin mt v cc khon tng ng trnh trng hp thm ht ti khon.Chng ta ch gi thit n gin rng tin mt cn thit h trcho cc hot ng ca cng ty

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    30/41

    152

    c duy tr theo mt t l phn trm trn doanh thu. Bng trn cng trnh by t l tin mtso vi doanh thu trong hai nm trc cng nh bnh qun qu kh v bnh qun ngnh.

    Tr khi cng ty thay i chnh sch tn dng hay thay i khch hng ca mnh, khonphi thu cng thng t l vi doanh thu. Hn na, khi doanh thu tng, cng ty thng phid tr nhiu tn kho hn, v v th, y chng ta gi thit tn kho t l vi doanh thu.

    Vic gi thit cc khon tin mt, khon phi thu v tn kho t l vi doanh thu c th lhp l nhng nh xng, thit b c tng v gim khi doanh thu tng, gim hay khng? Cutr li c th l c v c th l khng. Khi cng ty mua nh xng thit b, h thng trang bnhiu hn mc h hin cn do tnh kinh t theo quy m trong xy dng. Hn na, thm chnu mt nh my ang vn hnh ht cng sut, hu ht hu c th sn xut thm bng cchgim thi gian bo hnh hoc chy my vi tc ti u hoc tng thm ca. Nh vy, t nhtl trong ngn hn, khng th c mt quan h cht ch gia doanh thu v nh xng thit b.

    Tuy nhin, mt s cng ty c t l cnh gia doanh thu v nh xng thit b ngay ctrong ngn hn. Chng hn, trong nm u, cc ca hng mi mtrong nhiu chui bn l c

    cng mc doanh thu vi cc ca hng ang hot ng trong chui. Cch duy nht cho cc nhbn l tng trng l tng thm ca hng. V th vi nhng cng ty ny, c mt quan h t lgia ti sn cnh v doanh thu.

    Trong di hn, vi hu ht cc cng ty, gia doanh thu v nh xng thit b c mt quanh: rt t cng ty c th tip tc tng doanh thu tr khi h tng thm cng sut. V vy, cnghp l nu gi thit rng trong di hn, t l nh xng thit b trn doanh thu l khng i.

    Trong nm u don, cc nh qun tr thng xy dng theo nhng ch tiu k hochthc t cho nh xng thit b. Nu khng thc tnh c th tt nht l gi thit rng t lgia nh xng thit b v doanh thu l khng i.

    Mt s khon mc thuc bn nca bng cn i k ton c th tng t pht theo doanhthu, to ra ngun ti tr tpht sinh.Ngun vn t pht sinh bao gm khon phi tr ngibn, phi tr ngi lao ng, phi tr, phi np Nh nc. Lin quan n khon phi tr ngibn, khi doanh thu tng, vic mua nguyn vt liu cng s tng, lng mua ln hn t lmcho khon phi tr ngi bn tng ln. Tng t, doanh thu tng ln i hi nhiu lao nghn, v doanh thu tng thng lm cho thu nhp chu thu tng v v th thu cng tng. Nhvy, lng v thu tch ly u tng.

    Vi cc thng s qu kh trong bng 4.11 cng vi cc thng s ngnh v s am hiu vcc k hoch hot ng ca cng ty v xu hng trong ngnh, cc nh qun tr c th sn sngcho vic lp d ton co bo co ti chnh.

    b - Lp dton bo co kt qu hot ng kinh doanh

    Trc ht, chng ta lp d ton bo co kt qu hot ng kinh doanh cho nm n. Bo cony cn thit cho vic don c li nhun thun sau thu TNDN v li nhun sau thu cha

    phn phi. Bng 4.12 cung cp cc don cho nm 20X6. Doanh thu d kin tng khong47,24%. Don doanh thu cho nm 20X6 c ghi dng 1 ct 3, v c tnh bng cchnhn doanh thu nm 20X5 ct 1 vi (1+t l tng trng) = 1,4724. Kt qu thu c trongct 3 bng 5.878 triu ng l doanh thu ca nm 20X6.

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    31/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 153

    Bng 4-12. Dton bo co kt qu hot ng kinh doanh nm 20X6

    20X5 Gii thch 20X6Doanh thu thun v BH v CCDV 3922 (1+47%) x DS 20X5 5765,3Gi vn hng bn 2680 67,75% * DS 20X6 3906,0

    Li nhun gp v BH v CCDV 1242 1859,3

    Chi ph bn hng 377 8,88% * DS 20X6 511,9Chi ph qun l doanh nghi p 423 9,79% * DS 20X6 56Khu hao 140 20,4% * TSC 20X6 202,3

    Li nhun thun thot ng kinh doanh 302 580,6Thu nh p khc 0Chi ph khc 0 20,0Li nhun khc 0 -20,0Li nhun k ton trc thu v li 302 560,6Doanh thu t hot ng ti chnh 0 0,0Chi ph ti chnh 76 76,0

    Tng li nhun k ton trc thu 226 484,6

    Thu TNDN doanh nghi p 63,28 28% tng li nhun k ton trcthu

    135,7

    Li nhun sau thu thu nhp doanh nghip 162,7 348,9Tr c tc 97,632 2.000 ng/ c phiu 84,2Li nhun sau thu cha phn phi 65,088 264,7

    Theo bng 4.12, t l gi vn hng bn trn doanh thu nm 20X6 ca Cng ty Hi Vn l67,76%. V vy, vi mi ng doanh thu nm 20X6, chi ph chim 67,76 phn trm. Ban u,cc nh qun tr ca cng ty gi thit rng cu trc chi ph s khng i trong nm 20X6nhng trong phn sau ca chng ny, chng ta s thy tc ng ca vic ci thin v cu trcchi ph nhng tm thi n y, chng ta gi s rng chi ph bng 67,76% doanh thu. Kt qu

    c ghi ct 3, dng 2, bng 4.12.T l khu hao trn ti sn cnh rng nm 20X5 l 20,4 phn trm v cc nh qun tr

    cng ty tin rng y l mt don kh chnh xc v khu hao trong tng lai. Chng ta cngs tho lun trong phn sau v s thy rng ti sn cnh rng don cho nm 20X6 l991,6 triu ng. V vy, khu hao ca nm 20X6 l 0,204 x 991,6 triu = 202,3 triu ng.

    Chi ph hot ng ghi dng 4 v 5 l chi ph bn hng v chi ph qun l doanh nghip.Chi ph bn hng bng 8,88% doanh thu v chi ph qun l doanh nghip bng 9,79% doanhthu nm 20X6. Li nhun thun t hot ng kinh doanh c xc nh bng php tr. Githit trong nm 20X6, cng ty khng c mt khon thu nhp bt thng no ngoi khon l

    20 triu ng do bn ti sn cnh. D kin nm 20X6, cng ty khng nhn c khon thunhp ti chnh no, cn chi ph ti chnh ct 3 th c ly t ct 1. Chi ph ti chnh cuicng ph thuc vo vn vay ca nm 20X6 v chi ph ny sc bn n trong phn sau.

    Tip theo, chng ta tnh c tng li nhun k ton trc thu v li nhun sau thuTNDN. T, c th xc nh li nhun sau thu TNDN cho cng thng cn c tc nm20X6 th c c tnh nh sau. C tc nm 20X5 l 3.037 ng/c phiu v c tc ny dkin s gim xung cn 2.000 ng trn/c phiu. Cc nh qun tr cho rng, cng ty cn tptrung vo chi tng trng, do , h gim mc c tc thanh ton trong nm dng linhun cho vic ti u t. V cng ty c 41.200 c phiu nn c tc d on l 2.000 x

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    32/41

    154

    (41.200) = 82,4 triu ng.

    hon thnh d ton bo co kt qu hot ng kinh doanh, ta tr 82,4 triu c tc don khi ra khi 348,9 triu ng li nhun sau thu TNDN don v kt qu s cho ra linhun sau thu cha phn phi don ln th nht, bng 264,7 triu ng.

    c - Lp dton bng cn i k ton

    Ti sn trn bng cn i k ton phi tng nu doanh thu tng. T l tin mt trn doanh thunm 20X5 ca Cng ty Hi Vn xp x bng 4,5 phn trm v cc nh qun tr cho rng t sny s khng i trong nm 20X6. V vy, s d ti khon tin mt nm 20X6 c ghi ct3 bng 4.13 l 259,4 triu ng (4,5% x 5.765,3 triu ng).

    T l cc khon phi thu ngn hn trn doanh thu nm 20X5 l 17%. Sau ny, chng ta skim tra nh hng ca s thay i trong chnh sch tn dng, tuy nhin hin ti gi s rngchnh sch tn dng v khch hng ca cng ty khng thay i. V vy, khon phi thu don nm 20X6 l 17% x 5.765,3 triu ng = 980,1 triu ng v khon ny c ghi ct 3

    bng 4.13.

    T l tn kho trn doanh thu l 33,3%. Gi s khng c s thay i no trong hot ngqun tr tn kho th tn kho don cho nm 20X6 l 33,3% x 5.765,3 = 1919,9 triu ng,khon ny c ghi ct 3 bng 4.13. Tng t nh vy, ti sn ngn hn khc cng tngtheo doanh thu.

    T l ti sn cnh rng trn doanh thu nm 20X5 l 17,2%. Ti sn cnh rng caCng ty Hi Vn tng ln kh n nh trong qu kh v cc nh qun tr d kin t l ny tiptc tng u trong tng lai. V vy, h don ti sn cnh rng ca nm 20X6 l 17,2%x5.765,3 triu ng, bng 991,6 triu ng. D kin trong nm n, cng ty khng c k hochtng u t vo bt ng sn cng nh cc ti sn di hn khc.

    Khi cc ti khon bn phn ti sn c don, chng ta tnh gi tr tng cng ca tisn hon thnh phn ti sn ca bng cn i k ton. i vi Cng ty Hi Vn, tng tisn ngn hn don l 3.240,1 triu ng v ti sn cnh bng 991,6 triu ng. Cc nhqun tr d kin s khng c s thay i no lin quan n hot ng u t di hn nn haimc bt ng sn u t v cc ti sn di hn khc vn khng i. V vy, nh trong bng4.13, cng ty cn 4.501,8 triu ng ti sn h trcho 5.765,3 triu ng doanh thu canm 20X6.

    Nu ti sn tng, nv vn ch cng phi tng, v nh vy phn ti sn tng thm phi cngun ti tr. i vi Cng ty Hi Vn, t l phi tr ngi bn trn doanh thu l 3,7%. Ccnh qun tr gi thit rng chnh sch tr ns khng thay i, v vy, phi tr ngi bn don ca nm 20X6 l 3,7% x 5.765,3 = 213,3 triu ng. Tng t, t l phi tr ngi laong trn doanh thu nm 20X5 l 0,9% nn phi tr ngi lao ng nm 20X6 l 51,9 triung. Thu v cc khon phi np Nh nc d kin tng theo cng t l tng ca doanh thu.T l n thu bin ng trong hai nm 20X4 v 20X5, v vy, c th s dng bnh qun hainm lm cstnh nthu phi np nm 20X6. Thu v cc khon phi np Nh nc nm20X6 l 2,16% x 5.765,3 triu ng = 247,9 triu ng.

    Li nhun sau thu cha phn phi cng tng nhng khng cng t l vi doanh thu.Khon li nhun sau thu cha phn phi mi bng li nhun sau thu cha phn phi nm

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    33/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 155

    trc cng vi li nhun sau thu cha phn phi tng thm c tnh bc 2. Mt khc,vay v nngn hn, ndi hn, vn u t ca ch shu khng tng ln theo doanh thu mthay v th, mc don ca cc khon mc ny ph thuc vo cc quyt nh ti tr mchng ta s tho lun phn sau.

    Tm li, (1) doanh thu tng thm phi c h trbng ti sn tng thm, (2) mt phn ti

    sn tng thm sc ti trt pht bng phi tr ngi bn, phi tr ngi lao ng, thu vcc khon phi np Nh nc hay cn gi chung l n tch lu v bng li nhun sau thucha phn phi, (3) mt phn thiu ht phi c ti trbng ngun vn t bn ngoi bngcch kt hp cc ngun khc nhau, c th l vay v nngn hn, ndi hn, vn u t cach shu.

    i vi cng ty Hi Vn, ngun ti trt pht sinh (bao gm phi tr ngi bn, phi trngi lao ng, Thu v cc khon phi tr, phi np Nh nc) c don v ghi ct 3

    bng 4.13, don ln th nht. Cc ngun vn th hin cc cn nhc ca ban gim c baogm vay v nngn hn, ndi hn v vn u t ca ch shu bc u c xc nh mc ca nm 20X5. V vy, vay v nngn hn nm 20X6 ban u c xc nh mc 448triu ng, ndi hn c don l 631 triu ng v vn vn u t ca ch shu cngkhng i,... Gi tr li nhun sau thu cha phn phi nm 20X6 c tnh bng cch cngkhon li nhun sau thu cha phn phi tng thm d kin vi li nhun sau thu cha phn

    phi ca nm 20X5, c th nh sau:

    Li nhun sau thu cha phn phi 20X6 = Li nhun sau thu cha phn phi 20X5 + linhun sau thu cha phn phi tng thm d kin nm 20X6 = 1.072,9 triu + 264,7 triu =1.337,6 triu ng.

    Bng 4-13. Dton bng cn i k ton cng ty Hi Vn ngy 31/12/20X6

    20X5 20X6TI SN Csdon Don

    ln 1AFN Don

    ln 2Tin v cc khon tng ng tin 178 4,5%* DS 20X6 259,4 259,4Cc khon phi thu ngn hn 678 17%* DS 20X6 980,1 980,1Hng tn kho 1329 33,3%* DS 20X6 1919,9 1919,9Ti sn ngn hn khc 56 1,4% * DS 20X6 80,7 80,7Ti sn ngn hn 2241 3240,1 3240,1TI SN DI H N 956,75Nguyn gi TSC 1543,75

    Tr: gi tr hao mn ly k 857Gi tr cn li 686,75 991,6 991,6Bt ng sn u t 65 65 65,0Cc khon u t ti chnh di hn 205 205 205,0TNG CNG TI SN 3197,75 4501,8 4501,8

    NGUN VNPhi tr ngi bn 148 3,7% * DS 20X6 213,3 213,3Phi tr ngi lao ng 36 0,9% * DS 20X6 51,9 51,9Vay v nngn hn 448 448 448,0Thu v cc khon phi np Nh nc 191 4,3% * DS 20X6 247,9 247,9

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    34/41

    156

    Nngn hn 823 961,1 961,1Ndi hn 519,9 519,9 901,2 1421,0VN CH S HUVn u t ca ch shu 421 421 421Thng d vn c phn 361 361 361Li nhun sau thu cha phn phi 1072,9 264,7 1337,6 1337,6Tng vn ch shu 1854,9 2119,6 2119,6TNG CNG NGUN VN 3197,75 402,8 3600,6 4501,8Nhu cu vn tng thm 901,2

    Don tng ti sn c ghi ct 3 (don ln th nht) bng 4.13 l 4.501,8 triung, con s ny cho thy Cng ty Hi Vn phi thm 1.304 triu ng ti sn mi vo nm20X6 h trcho khon doanh thu tng thm. Tuy nhin, ngun vn don thp hn sovi ti sn c ghi ct 3, ch tng 402,8 triu ng, ngha l ch c 3.600,6 triu ngngun vn. V bng cn i k ton phi cn bng nn Cng ty Hi Vn phi tng thm vo

    bn ngun mt khon l 4.501,8 - 3.600,6 = 901,2 triu ng, v y chnh l nhu cu ti trtng thm (g

    i t

    t l AFN). AFN s

    c tng ln b

    ng cch k

    t h

    p vay ng

    n h

    n, di h

    n

    hoc pht hnh c phiu mi.

    d - B sung ngun vn

    Cc nhn vin ti chnh ca Cng ty Hi Vn quyt nh tng ngun vn cn thit da trnnhiu nhn t, bao gm cu trc vn mc tiu ca cng ty, tc ng ca vn vay ngn hn lnthng s kh nng thanh ton hin thi, cc iu kin ca th trng vn v vn t cngchng v nhng rng buc t cc cam kt nhin ti. Sau khi xem xt tt c cc nhn t ny,

    b phn ti chnh quyt nh tng 901,2 triu ng vn bng ndi hn vi li sut 12%.

    Khon ny, ghi ct 4 bng 4.13, cng vi khon don ban u ct 3 xy dngbng cn i k ton iu chnh ln th 2. Nh vy, ct 5, ndi hn tng ln 519,9 triu +901,2 triu = 1.421 triu ng. Lc ny, bng cn i k ton c cn bng.

    e - Phn hi ti tr

    Cc bo co ti chnh don vn cha hon chnh v chng khng phn nh c khon tinli phi tr do cc khon ns dng ti trcho nhu cu vn tng thm v c tc phi tr(nu c) cho cc c phiu mi pht hnh. Cc khon thanh ton ny c gi l phn hi titr, n lm gim li nhun sau thu TNDN v li nhun sau thu cha phn phi trong bng

    bo co kt qu hot ng kinh doanh. C hai cch a cc phn hi ti trvo trong ccbo co d ton, l bng phng php th cng v phng php tng. Cch th nht ls dng chng trnh Excel trong Microsoft Office ng thi gii quyt vn chi ph tin

    li v ti trbn ngoi. Cch th hai l cch tip cn thc t hn, ngha l b qua ton b vn vi hy vng don ln th nht cho vic don. Vi sai s do don doanh thuv cc bin khc, sai s do don li vay khng chnh xc trnn khng cn quan trngna.

    4.3.2 Xc nh nhu cu ti trtbn ngoi v cc yu tnh hng

    Hu ht cc cng ty don nhu cu ngun vn bng cch xy dng bo co kt qu hotng kinh doanh v bng cn i k ton don nh m ttrn. Tuy nhin, nu cc thngs ti chnh khng i, th cng thc sau c thc s dng don nhu cu ti tr.

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    35/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 157

    AFN : nhu cu vn tng thm

    A* : ti sn gn vi doanh thu, v vy phi tng ti sn nu doanh thu tng. Ch

    l A biu din cho tng ti sn cn A* biu din cho nhng ti sn phi tng nu doanh thutng. Khi cng ty hot ng ht cng sut th A = A*. Thng thng, mc d A* v A khng

    bng nhau, phng trnh phi c iu chnh hoc chng ta phi s dng phng php boco ti chnh don.

    S : doanh thu ca nm trc

    A*/S0 : phn trm ti sn cn trn doanh thu, biu din khon tin tng thm ca tisn ng vi 1 ng doanh thu tng thm.

    L* : ntng t pht sinh. L* thng thng nh hn tng n. Nt pht sinh baogm Phi tr ngi bn v ntch ly, khng c vay v nngn hn v tri phiu.

    L*/S0 : n tng ng thi so vi doanh thu hay cn l ti tr t pht thm trn ming doanh thu tng thm.

    S1 : tng doanh thu don cho nm sau.

    S : thay i doanh thu bng S1 - S0.

    M : li nhun sau thu TNDN bin.

    RR : T l phn trm thu nhp c gi li.

    Phng trnh trn cho thy nhu cu ti trph thuc vo 5 yu t sau: Tng trng ca doanh thu (S). Nhng cng ty c tc tng trng nhanh i

    hi ti sn phi tng nhanh hn khi nhng iu kin khc khng i. Cng ca vn (A*/S0). Ti sn cn trn mi ng doanh thu, A*/S0 trong phng

    trnh trn c gi l thng s cng ti sn. Thng s ny nh hng ln n nhucu vn. Cc cng ty c thng s ti sn trn doanh thu cao hn cn nhiu ti sn hnvi mc tng doanh thu cho, v th nhu cu ti trt bn ngoi cng nhiu hn.

    T l ntpht sinh trn doanh thu (L*/S0) Cc cng ty c ngun nt pht sinhln s c nhu cu ti trt bn ngoi thp hn.

    Li nhun bin Li nhun bin cng cao, li nhun sau thu TNDN dng h trcho doanh thu tng thm cng nhiu v v th, nhu cu ti trt bn ngoi cng t hn.

    T l li nhun cha phn phi Cc cng ty gi li nhiu thu nhp hn m khng tr

    c tc cho cng s c nhiu li nhun sau thu cha phn phi hn v v th cn tti trt bn ngoi hn.

    Cn lu rng phng trnh trn chng i vi nhng cng ty don thng s khngthay i. N rt hu ch khi dng don nhanh v nhu cu ti trcho cc cng ty cthng s khng i nhng trong qu trnh don, cng ty nn xc nh nhu cu ti trtngthm thc t bng phng php d ton bo co ti chnh.

    Nhu cu ngun vn tng thm (AFN) = Tng v ti sn cn thit - Tng ntpht - Tng li nhunsau thu cha phn phi = (A*/S0)S - (L*/ S0)S - MS1(RR)

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    36/41

    158

    CU HI

    1. Ti sao ni bo co ti chnh c tnh tng hp?2. Qu trnh lp k hoch ti chnh l g? Hy cho bit s khc nhau gia cc k hoch ti

    chnh di hn v cc k hoch ti chnh ngn hn.3. Ni dung cbn ca k hoch u t v ti tr? Xy dng k hoch u t v ti trtrn

    csnhng cn c no?4. Gii thch cc quan h ngn sch trong qu trnh xy dng ngn sch.5. Trnh by cc quan h gia cc ngn sch v ngn sch ngn qu. V sao ngn sch ngn

    qu l cs la chn cc bin php ti tr?6. Trnh by s khc nhau gia ngn sch ngn qu v bo co lun chuyn tin t vi t

    cch l hai cng c ca hoch nh ti chnh?7. Mc ch ngn sch ngn qu? Vai tr ca don doanh s trong qu trnh xy dng

    ngn sch ngn qu?8. Hy m t cu trc cbn ca ngn sch ngn qu?9. Hai dng cui cng trong ngn sch ngn quc s dng nh th no xc nh nhu

    cu vay ngn hn v cc yu cu vu t ca cng ty?10.Tho lun nhng li ch khi cng ty thc hin lp ngn sch ngn qu.11.Nhng im khc bit chnh gia ngn sch ngn qu v bo co ngun v s dng ngn

    qu?12.Nh qun tr tp trung vo nhng khon mc no tng tnh chnh xc ca ngn sch

    ngn qu? Gii thch.13.Ngn sch ngn qu c phi l mt cng co lng kh nng thanh ton tt hn so vi

    cc cng c truyn thng (kh nng thanh ton hin thi, kh nng thanh ton nhanh) haykhng?

    14.Ti sao don doanh thu rt quan trng trong xy dng ngn sch ngn qu?

    15.Mc tiu chnh ca cc bo co d ton l g? L mt bo co don v tng lai, ccbo co ny khc vi ngn sch ngn qu nh th no?

    16.Hai cch cbn chng ta xy dng d ton bo co ti chnh l g?17.Mc tiu ca nh qun t r ti chnh trong vic nh gi cc d ton bo co ti chnh?18.Phng php phn trm doanh sc s dng nh th no trong qu trnh lp d ton

    bo co thu nhp?19.Ti sao s tn ti ca cc chi ph cnh l nguyn nhn dn n s tht bi trong qu

    trnh xy dng d ton bo co thu nhp theo phng php phn trm doanh s?

    BI TP

    1. Lp d ton ngn sch ngn qu cho cng ty c phn Tin Sa trong ba thng Nm, Su vBy. Cng ty mun duy tr s d tin mt ti thiu mi thng l 20 triu ng. Cho bitcng ty c phi vay trong k hay khng, nu c th cho bit khi no v bao nhiu. Vongy 30 thng 4, cng ty c s d tin mt l 20 triu ng.

    Thng 1 50 Thng 5 70Thng 2 50 Thng 6 80Thng 3 60 Thng 7 100

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    37/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 159

    Thng 4 60 Thng 8 100

    Phi thu khch hng: 50% tng doanh thu c thu ngay bng tin mt, 50% cn lic thu hai ln u nhau trong hai thng sau (b qua nxu).

    Gi vn hng bn bng 70% doanh thu, trong , 90% chi ph thanh ton vo thngsau v 10% cn li tr vo thng tip theo.

    Chi ph qun l v bn hng: 10 triu mi thng cng vi 10% doanh thu. Ton b chiph ny c thanh ton vo thi im pht sinh.

    Tr li cho khon vay di hn vo thng T 120 triu ng (12%). Khon qu chm150 triu cng c thanh ton vo thi gian ny.

    C tc: tr 10 triu c tc vo thng Su.

    u t: 40 triu vo nh xng v thit b vo thng By.

    Thu: tr thu thu nhp 1 triu ng vo thng By.

    2.

    Vi nhng thng tin sau, hy l p ngn sch ngn qu cng ty C&C 6 thng u nm20X5.

    a. Gi bn v chi ph khng i.

    b. Trong tng doanh thu, c 75% l bn tn dng v 25% l thu tin ngay. Trong sdoanh thu bn tn dng, 60% c thu vo sau mt thng, 30% c thu sau hai thng v10% cn li c thu sau ba thng. Gi s nxu khng ng k.

    c. Doanh thu thc t v don nh sau (n v tnh triu ng):

    Thng 10/20X5 (tt) 300 Thng 3/20X6 200Thng 11/20X5 (tt) 350 Thng 4/20X6 300

    Thng 12/20X5 (tt) 400 Thng 5/20X6 250Thng 1/20X6 150 Thng 6/20X6 200Thng 2/20X6 200 Thng 7/20X6 300

    d. Chi ph mua hng bng 80% doanh thu don thng sau, trong c 70% c trngay trong thng, 30% c tr vo thng sau.

    e. Lng v thng d kin nh sau:

    Thng 1 30 Thng 4 50Thng 2 40 Thng 5 40Thng 3 50 Thng 6 35

    Trong , 70% lng c tr ngay trong thng, s cn li c tr vo u thng sau.f. Tin thu nh: 2 triu/thng

    g. Tin li 7,5 triu c tr vo ngy cui cng mi qu.

    h. Np 50 triu ng thu tr trc cho nm 20X6 vo thng T.

    i. D kin u t mi 30 triu ng vo thng Su. ng thi, thanh l mt ti sn cTi sn cnh rng 50 triu nhng c gi th trng 30 triu vo thng Ba.

    j. Vay 20 triu vo thng Ba.

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    38/41

    160

    k. Tr 30 triu c tc vo thng Hai.

    l. Tr ndi hn 120 triu vo thng Hai.

    m. S d tin mt vo ngy 31/12/20X5 l 100 triu, v y cng l mc tin mt tithiu phi duy tr. Vic vay tin c tnh theo bi s ca 5 triu.

    3. S dng ngn sch ngn qu trong bi tp 2 v cc thng tin sau y lp d ton boco kt qu hot ng kinh doanh 6 thng u nm 20X6 (lu l tn kho c duy tr mc tn kho an ton).

    a. Hng tn kho ngy 31/12/20X5 l 200 triu.

    b. Khu hao c p dng theo phng php ng thng trn s ti sn 250 triu ngvi chu k sng bnh qun cn li l 10 nm v khng c gi tr thanh l.

    c. T sut thu thu nhp l 28%.

    4. Vi nhng thng tin sau v thng tin trong bi 2 v 3, hy xy d ng d ton bng cn ik ton vo ngy 30 thng 6 nm 20X6 cho cng ty.

    Bng tng kt ti sn ngy 31/12/20X5 vt: triu ngTI SN NGUN VN

    Tin mt 100 Phi tr ngi bn 130Phi thu khch hng 427,5 Vay v nngn hn 200Hng tn kho 200 Tri phiu 300Ti sn cnh rng 250 Vn ch v li nhun sau thu

    cha phn phi347,5

    Tng ti sn 977,5 Tng cng ngun vn 977,5

    5. Cng ty Phng Nguyn chuyn sn xut van kim sot dng trong sn xut thit b dndu. Van kim sot ny bn cho cc cng ty kh t v sn xut du trong c nc. Sn

    lng don ca bn thng n nh sau:

    Thng 1 20.000 Thng 2 25.000Thng 3 30.000 Thng 4 30.000

    D liu sau y cho bit chnh sch sn xut ca Phc Nguyn:

    Hng tn kho sn phm hon thnh vo ngy 01 thng Mt l 30 nghn n v.Hng tn kho cui k d kin mi thng bng 70% ca doanh thu thng sau.

    D liu v nguyn vt liu s dng nh sau:

    Nguyn vt liu trc tip nh mc mi n v Chi ph n v (nghn ng)

    NVL s 714 5 40NVL s 502 3 30

    Chnh sch tn kho cho bit nguyn vt liu u mi thng sn xut 50% doanh thudon ca thng sau, tn kho vo ngy 1 thng Mt bng ng mc yu cu.

    nh mc lao ng trc tip mi n v l 2 gi. Chi ph lao ng trc tip bnhqun mi gil 150 nghn ng.

    Chi ph sn xut chung mi thng don theo cng thc linh hot nh sau (otheo gilao ng trc tip):

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    39/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 161

    (nghn ng) Chi ph cnh Chi ph bin i n vCng c dng c 10in 2Bo dng 280.000Gim st 140.000Khu hao 1.000.000Thu 70.000Khc 560.000 16

    Chi ph qun l v bn hng hng thng cng c don theo cng thc linhhot (o theo sn lng bn)

    (nghn ng) Chi ph cnh Chi ph bin iLng 300.000Hoa hng 7,5Khu hao 50.000Vn chuyn 26Khc 100.000 4

    Gi bn mi n v l 900.000 ng.

    Vo thng 2, cng ty dnh mua t m rng sn xut vi chi ph 900 triung.

    Ton b doanh thu v tin mua nguyn vt liu u l tin mt. S d tin mtngy 1 thng Mt l 1.629 triu ng. Nu cng ty thiu tin mt vo cui thng,h s vay trang tri khon thiu ht. Cc khon vay u c hon li sau mtthng, khi thanh ton tin li, li sut l 12%/nm.

    Yu cu:

    Lp cc ngn sch hng thng sau y:

    a. Ngn sch bn hng

    b. Ngn sch sn xut

    c. Ngn sch mua sm

    d. Ngn sch chi ph qun l

    e. D ton bo co kt qu hot ng kinh doanh

    f. Ngn sch ngn qu

    6.

    Cng ty Sao Mai c cc thng tin sau xy dng ngn qu cho qu III nh sau:a. Doanh thu thc t v don nh sau:

    Thng 5 (thc t) 100 Thng 8 100Thng 6 (thc t) 120 Thng 9 135Thng 7 90 Thng 10 110

    b. Mi thng, 30% doanh thu l thu tin ngay, 70% l bn tn dng. Cu trc thu tin tndng l 20% vo thng bn hng, 50% vo thng sau v 30% vo thng th hai.

    c. Mi thng, tn kho cui k bng 50% gi vn hng bn ca thng tip theo, tn kho

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    40/41

    162

    u k bng 0.

    d. T l li nhun gp bin l 35%.

    e. Thanh ton tin mua nguyn vt liu c thc hin vo thng sau thng mua hng.

    f. Chi ph hng thng nh sau:

    Lng v thng 10 triu

    Khu hao 4

    Cng c dng c 1

    Cc chi ph khc 1,7

    g. Thun hn phi tr vo ngy 15 thng By l 15 triu ng.

    h. Chi ph qung co l 6 triu ng phi tr vo ngy 20 thng Tm.

    i. Cng ty d kin thu mt kho hng mi vo ngy 2 thng Chn vi tin thu kho mithng l 5 triu ng.

    j. Cng ty duy tr chnh sch tin mt ti thiu mi thng l 10 triu ng. Nu cn thit,h s vay p ng nhu cu ngn hn. Tt c cc khon vay c thc hin vo uthng. Cc khon tr gc v li c thc hin vo cui mi thng. Li sut mi nml 9%. Cng ty phi vay theo bi s ca 1 triu ng.

    k. Bng cn i k ton vo ngy 30 thng Su cha hon chnh vi nhng thng tin nhsau. (Phi tr ngi bn ch bao gm tin mua nguyn vt liu).

    Tin mt ?Phi thu khch hng ?Hng tn kho ?

    Nh xng thit b 425Phi tr ngi bn ?Vn ch shu 210Li nhun cha sau thu phn phi 268,78Tng cng ? ?

    Yu cu:

    a. Hon thnh bng cn i k ton trong phn j.

    b. Xy dng ngn sch ngn qu theo thng trong qu III.

    c. Lp d ton bng cn i k ton vo ngy 30 thng 9.

    7. Doanh s nm 20X5 ca cng ty c phn Thin Minh t 100 t dng. H mun phn tchhiu sut k vng v nhu cu ti trcho nm 20X7 2 nm sau. Vi thng tin sau y,hy tr li cu a v b.

    (1)T l phn trm trn doanh thu ca cc khon mc sau bin i trc ti p theodoanh thu, bao gm:

    Phi thu khch hng, 12%

    Hng tn kho, 18%

  • 8/8/2019 Ch4 Elearning

    41/41

    Chng 4 Hoch nh ti chnh 163

    Phi tr ngi bn, 14%

    Li nhun rng bin, 3%

    (2)Chng khon kh nhng v cc khon nngn hn khc d kin vn khng i.

    (3)S d tin mt ti thiu phi duy tr l 4,8 tng.

    (4)D kin mua mt my mi tr gi 6,5 tng vo nm 20X6 v mt thit b tr gi8,5 tng vo nm 20X7. Tng khu hao nm 20X6 don l 2,9 tng vnm 20X7 d kin l 3,9 tng.

    (5)Khon phi tr ngi lao ng d kin tng ln 5 tng vo cui nm 20X7.

    (6)D kin khng vay thm cng khng hon tr ndi hn.

    (7)D kin khng bn v cng khng mua li c phn thng.

    (8)T l tr c tc d kin l 50% li nhun sau thu TNDN.

    (9)Doanh s nm 20X6 v 20X7 don t 110 tng vo nm 20X6 v 120 t

    ng vo nm 20X7.(10) Bng cn i k ton ngy 31/12/20X5 nh sau:

    Bng tng kt ti sn ngy 31/12/20X5 vt: tngTI SN NGUN VN

    Tin mt 4 Phi tr ngi bn 14Chng khon kh nhng 2 Phi tr ngi lao ng 4Phi thu khch hng 12 Nngn hn khc 0,8Hng tn kho 18 Tng nngn hn 18,8Tng ti sn ngn hn 36 Ndi hn 20

    Ti sn cnh rng 40 Vn ch v li nhun sau thucha phn phi 37,2

    Tng ti sn 76 Tng cng ngun vn 76

    a. Lp d ton bng cn i k ton vo ngy 31/12/20X7.

    b. Bnh lun v nhng thay i v ti tr xut trn bo co c lp cu a.