36
Nr 10 (54) BEZPŁATNY MIESIĘCZNIK PODKARPACKICH ROLNIKÓW październik 2016 Co dalej z ASF ?

Co dalej z ASF - pir.xo.pl · AGRO PODKARPACIE październik 2016 3 Październikowe wydanie miesięczni-ka Agro Podkarpacie poświęcone jest ostatnim zmianom i wydarzeniom w sek-

  • Upload
    buiminh

  • View
    213

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Nr 10 (54)

BEZPŁATNY

MIESIĘCZNIK

PODKARPACKICH ROLNIKÓW

październik 2016

Co dalej z ASF ?

3AGRO PODKARPACIE październik 2016

Październikowe wydanie miesięczni-ka Agro Podkarpacie poświęcone jest ostatnim zmianom i wydarzeniom w sek-torze rolnictwa. W bieżącym numerze skupiliśmy się przede wszystkim na coraz trudniejszej sytuacji producentów trzody chlewnej w związku z rozprzestrzenia-niem się Afrykańskiego Pomoru Świń –

przedstawiliśmy odpowiedź Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na stanowisko samorządu rolniczego w sprawie wirusa ASF.

Poruszyliśmy także temat publicznej debaty trwającej od kilku tygodni w naszym kraju. Dyskusja dotyczy Kontynentalnej umowy gospodarczo – handlowej (CETA), którą Komisja Europejska skiero-wała do podpisania przez państwa członkowskie. Izby rolnicze jako reprezentant wszystkich rolników wyraziły stanowczy sprzeciw wobec CETA alarmując, iż umowa wpłynie negatywnie na sytuację ekono-miczną naszego kraju i zniszczy polskie rolnictwo.

Ponadto w październikowym numerze informujemy jak uzyskać zgodę na odłów bobrów, a także jak szacować szkody wyrządzone przez gryzonie. W bieżącym wydaniu znajdują się również informa-cje Krajowej Rady Izb Rolniczych w dotyczące dopłat do materiału siewnego oraz interwencji samorządu rolniczego w sprawie uzyska-nia zezwoleń na poruszanie się kombajnem po drogach publicznych.

W numerze nie brakuje również porad weterynaryjnych, rolni-czych oraz wskazówek dietetyka jak urozmaicić nasze menu przygo-towując dania na bazie wartościowej dyni.

Zachęcam do lektury.

Stanisław BartmanPrezes Podkarpackiej Izby Rolniczej

AGRO PODKARPACIE Bezpłatny Miesięcznik Rolniczy

WYDAWCY:Podkarpacka Izba Rolnicza w TrzebowniskuTrzebownisko 615A, 36-001 Trzebownisko, tel. 17 871 40 78, e-mail [email protected] - PIR Sp. z o.o. w TrzebowniskuTrzebownisko 615A, 36-001 Trzebownisko, tel. 17 871 40 78.

REDAKCJA:Redaktor Naczelny: Arkadiusz BębenZespół redakcyjny:Lucyna Rudny, Mariola Tomaszewska, tel. 17 871 40 78.Adres redakcji: Trzebownisko 615A, 36-001 Trzebownisko

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń.Zastrzega sobie także prawo do skracania materiałów, zmiany tytułówi redagowania.

FOTO: Archiwum PIR

SKŁAD I DRUK:WAX GRAF S.C., 35-322 Rzeszów, ul. Ciepłownicza 8a, tel. 17 850 39 90

ISSN 2299-0186 nakład 2 100 ezg.

W NUMERZE

Od Redakcji .............................. 3

Z życia samorządu rolniczego .. 4

Informacje KRUS .................... 8

Informacje KRIR ...................... 9

Informacje RDOŚ ...................... 16

Informacje ARiMR ................... 18

Informacje ARR ........................ 19

Porady prawne .......................... 21

Twój ogród ..................... 22

Porady weterynaryjne ............... 23

Hodowla ................................... 24

Prezentacje ............................... 26

Porady rolnicze ......................... 28

Zdrowie i uroda ........................ 31

Agro Notowania ....................... 32

Po godzinach ............................ 34

Szanowni Czytelnicy,

4 AGRO PODKARPACIE październik 2016

Z ŻYCIA SAMORZĄDU ROLNICZEGO

Z prac zarządu i biura Podkarpackiej Izby Rolniczej

3 września przedstawiciele Podkar-packiej Izby Rolniczej: wiceprezes Jerzy Bator, członek Rady Powiatowej Izby z powiatu przeworskiego Piotr Siupik i członek Rady Powiatowej Izby z powiatu mieleckiego - Grzegorz Czaja, uczest-niczyli w Częstochowie w spotkaniu na temat odszkodowań łowieckich, Progra-mu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020 oraz doradztwa rolniczego, w którym udział wzięli także podsekre-tarz stanu MRiRW Ryszard Zarudzki i dy-rektor Departamentu ds. Leśnictwa Mi-nisterstwa Środowiska Jacek Krawczyk.

4 września ww. przedstawiciele Izby uczestniczyli na Jasnej Górze w Czę-stochowie w Ogólnopolskim Święcie Dziękczynienia za plony – Dożynkach Jasnogórskich.

10 września przedstawiciele Podkar-packiej Izby Rolniczej: członek zarządu Marian Szczepański, przewodnicząca Komisji ds. Kobiet i Rodzin z Obszarów Wiejskich Alina Radecka i członkowie Rady Powiatowej Izby powiatu jarosław-skiego Aneta Chudzik i Marek Drapa-ła, uczestniczyli w Spale w konferencji na temat ubezpieczeń w rolnictwie. W spotkaniu udział wziął sekretarz stanu w MRiRW Jacek Bogucki.

11 września w imieniu PIR ww. osoby wzięły udział w Dożynkach Prezydenc-kich w Spale.

21 września odbyło się posiedzenie zarządu Izby, podczas którego zarząd podjął uchwałę w sprawie przeniesień wydatków między paragrafami w ra-mach działów klasyfikacji budżetowej, budżetu Podkarpackiej Izby Rolniczej na rok 2016. Ponadto zarząd podjął postanowienie, w którym zaopiniował zmianę przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze, zgodnie z projek-tem miejscowego planu zagospodaro-wania przestrzennego obszaru położo-nego w gminie Dębica. Zarząd podjął także dwa postanowienia opiniujące zmianę przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne, niestanowiących wła-sności Skarbu Państwa, położonych w gminie Ostrów oraz projekt miejsco-wego planu zagospodarowania prze-strzennego położony w gminie Cisna. Członkowie zarządu rozpatrzyli wnioski

przyjęte do realizacji podczas posie-dzenia Rady Powiatowej Izby powiatu leżajskiego oraz dyskutowali na temat Biuletynu Informacji Publicznej.

25 września Podkarpacka Izba Rol-nicza w ramach Dni Miasta i Powiatu Łańcuckiego zorganizowała w Łańcu-cie „Piknik Wieprzowy”. Piknik, któ-rego celem było propagowanie wśród konsumentów spożycia produktów wie-przowych i zwiększenia ich spożycia w codziennej diecie, sfinansowany został ze środków Funduszu Promocji Mięsa Wieprzowego. W pikniku uczestniczyli przedstawiciele Izby: prezes Stanisław Bartman i dyrektor biura Arkadiusz Bę-ben oraz członkowie Rad Powiatowych Izby powiatów łańcuckiego, przewor-skiego i rzeszowskiego.

W wrześniu zarząd PIR wystąpił do Krajowej Rady Izb Rolniczych odno-śnie tematów badawczych z zakresu rolnictwa ekologicznego, wnioskując iż należy kontynuować badania z za-

kresu przechowywania i przetwórstwa owoców i warzyw z uwzględnieniem właściwości prozdrowotnych i wydłu-żenia trwałości przechowalniczej tych produktów. Zarząd PIR zwrócił również uwagę na temat przetwórstwa produk-tów roślinnych i zwierzęcych metodami ekologicznymi ze szczególnym naci-skiem na badania w zakresie przetwór-stwa mięsa oraz produktów mięsnych, w tym ich wędzenia, z ograniczeniem dodatków azotanów i azotynów oraz z uwzględnieniem wydłużania trwałości przechowalniczej tych produktów.

Poza tym zarząd PIR wyraził sprze-ciw dla zaproponowanych zmian w ustawie o produktach pochodzenia zwierzęcego polegających na wprowa-dzeniu obowiązku dokonywania ubo-ju zwierząt gospodarskich na użytek własny, wyłącznie w zakładach pozosta-jących pod nadzorem Inspekcji Wete-rynaryjnej. Ponadto zarząd zaopinio-wał projekty ustaw: o zmianie ustawy

Fot.

D. F

ranu

s

Posiedzenie Strzyżowskiej Rady Powiatowej PIR, które odbyło się 28 września 2016 r. poświęcone było przede wszystkim kwestiom związanym z aktualną sytuacją w sektorze rolnictwa. Obrady dotyczyły m.in. rekompensat za zmniejszenie produkcji mleka, zmian w obrocie ziemią po wejściu w życie ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości z Zasobu Własności Skarbu Państwa, roli lasów państwowych w obrocie prywatnymi gruntami rolnymi, uzyskiwania odszkodowań za szkody wyrządzone przez bo-bry oraz spraw związanych z Afrykańskim Pomorem Świń. Na zdjęciu m.in. od lewej: przedstawiciel Nadleśnictwa Strzyżów - Agnieszka Machoś, Powiatowy Lekarz Weterynarii w Strzyżowie - Wiesław Ziobro, wiceprezes zarządu PIR i przewodniczący Strzyżowskiej Rady Powiatowej PIR - Jerzy Bator oraz burmistrz Strzyżowa - Mariusz Kawa.

5AGRO PODKARPACIE październik 2016

Z ŻYCIA SAMORZĄDU ROLNICZEGO

o ochronie prawnej odmian roślin, o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Przedstawiciele PIR uczestniczyli m. in. w następujących wydarzeniach:

4 września prezes zarządu Izby Stani-sław Bartman uczestniczył w koncercie z okazji jubileuszu 25 - lecia działalno-ści Zespołu Pieśni i Tańca „Patria” w Kraczkowej, natomiast członek zarzą-du Marian Szczepański w Dożynkach Powiatowo - Gminnych w miejscowości Święte, podczas których Izba zorgani-zowała stoisko promujące działalność samorządu rolniczego. W tym dniu dyrektor biura Izby Arkadiusz Bęben, uczestniczył w Dożynkach Gminnych w Broniszowie.

7 września dyrektor biura Izby Arka-diusz Bęben, uczestniczył w podsumo-waniu Wojewódzkiego Etapu XIV Edy-

cji Ogólnopolskiego Konkursu „Bez-pieczne Gospodarstwo Rolne 2016” w Rzeszowie.

8 września wiceprezes zarządu Izby Jerzy Bator i pracownicy Izby, uczestni-czyli w Rzeszowie w szkoleniu z zakre-su zwalczania zagrożenia afrykańskim pomorem świń, natomiast dyrektor biura Arkadiusz Bęben z głównym księ-gowym i radcą prawnym Izby, wzięli udział w siedzibie KRIR w Parzniewie w szkoleniu na temat Biuletynu Informa-cji Publicznej.

11 września wiceprezes zarządu Jerzy Bator uczestniczył w Wysokiej Strzyżow-skiej w Święcie Pieczonego Ziemniaka.

17 września dyrektor biura Izby Ar-kadiusz Bęben uczestniczył w Ropczy-cach w spotkaniu z okazji 150 - lecia Kół Gospodyń Wiejskich na ziemiach polskich.

25 września wiceprezes zarządu Jerzy Bator uczestniczył w Wólce Grodziskiej

w Święcie Pieczonego Ziemniaka. 26 września prezes zarządu Izby Sta-

nisław Bartman uczestniczył w Rzeszo-wie w posiedzeniach Komisji Bezpie-czeństwa Publicznego i Zatrudnienia i Komisji Rolnictwa, Rozwoju Obszarów Wiejskich i Ochrony Środowiska oraz w XXVII sesji Sejmiku Województwa Pod-karpackiego.

30 września członek zarządu Marian Szczepański uczestniczył w Ostrowie w Dniu Pieczonego Ziemniaka.

We wrześniu odbyły się posiedze-nia Rad Powiatowych Izby powiatów: leżajskiego, ropczycko - sędziszowskie-go, przeworskiego, przemyskiego, kro-śnieńskiego, niżańskiego, strzyżowskie-go, stalowowolskiego i lubaczowskiego. W posiedzeniach uczestniczyli członko-wie zarządu Izby.

Agnieszka Grela Podkarpacka Izba Rolnicza

Przedstawiciele Podkarpackiej Izby Rolniczej w dniu 11 wrze-śnia 2016r. uczestniczyli w Do-żynkach Prezydenckich w Spale. Uroczystości rozpoczęły się w niedzielę mszą świętą z udziałem Pary Prezydenckiej odprawioną w Kaplicy Polowej AK w Spale.

- Bardzo się cieszę, że mogłem po raz kolej-ny uczestniczyć w Dożynkach Prezydenckich, dla mnie rolnika jest to wyjątkowe Święto podsumowujące ciężką pracę na roli. Uroczy-stości w Spale są mi bardzo bliskie, ponieważ w 2010 roku pełniłem rolę starosty dożynek co było dla mnie i całej rodziny niezwykłym zaszczytem i wyróżnieniem – opowiada Ma-rian Szczepański, członek zarządu Pod-karpackiej Izby Rolniczej i dodaje, że w tym roku reprezentował Izbę stojąc na czele pocztów sztandarowych izb rolni-czych z całego kraju.

Po nabożeństwie odprawionym w intencji rolników, poświęcone zostały dożynkowe wieńce. Para Prezydenc-ka wraz z korowodem dożynkowym z udziałem pocztów sztandarowych izb rolniczych przeszła na stadion Central-nego Ośrodka Sportu, gdzie odbyła się

ceremonia dożynkowa. W tym roku starostami byli Aneta Stańczyk, która wraz z mężem prowadzi gospodarstwo w Tucznie w woj. zachodniopomor-skim oraz Jan Suda, który z żoną pro-wadzi gospodarstwo w miejscowości Radonia w woj. śląskim, których kan-dydatury zgłosiły wojewódzkie izby rol-nicze we współpracy z urzędami mar-szałkowskimi.

Tradycyjnie już Dożynki Prezydenc-kie trwały dwa dni. Uroczystości towarzy-szyły liczne atrakcje. Zorganizowano Mia-steczko Regionów, w którym prezentowa-no wyroby poszczególnych województw. Dużym zainteresowaniem cieszył się kier-masz tradycyjnej, polskiej żywności.

Mariola TomaszewskaPodkarpacka Izba Rolnicza

Dożynki Prezydenckie

Delegacja Podkarpackiej Izby Rolniczej na czele korowodu dożynkowego, na zdjęciu m.in.: Marian Szcze-pański (członek zarządu PIR), Alina Radecka (przewodnicząca Komisji ds. Kobiet i Rodzin z Obszarów Wiejskich PIR) oraz Aneta Chudzik (Rada Powiatowa PIR w Jarosławiu). Sapła, 11 września 2016 r.

Fot.

T. B

ury

6 AGRO PODKARPACIE październik 2016

Z ŻYCIA SAMORZĄDU ROLNICZEGO

W dniu 4 września 2016 r. na Ja-snej Górze w Częstochowie po raz kolejny odbyło się Ogólnopolskie Święto Dziękczynienia za plony – Jasnogórskie Dożynki z udziałem przedstawicieli samorządu rol-niczego. Uroczystej mszy świętej z błogosławieństwem wieńców żniwnych, w której uczestniczyli rolnicy z całej Polski, przewod-niczył prymas Polski arcybiskup Wojciech Polak.

Na początku Mszy Świętej do pąt-ników swoje słowa skierował Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztof Jur-giel oraz Prezydent RP Andrzej Duda. Następnie głos zabrał prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych Wiktor Szmule-wicz, który w swoim wystąpieniu na-wiązał do obecnej sytuacji w sektorze rolnictwa - Wiem dobrze, że nasza praca jest uzależniona od wielu czynników przy-rodniczych, klimatycznych i sytuacji gospo-darczej kraju. Wiem też, że cena uzyskiwa-na przez nas szczególnie za pszenicę, żyto, rzepak – jest niska, a powinna w pełni pokrywać koszty. Powinna zapewnić nam godne życie, rozwój i perspektywy dla na-szych dzieci - mówił.

Podczas Eucharystii złożone zosta-ły przez pielgrzymów oraz przedstawi-cieli instytucji rolniczych dary ołtarza.

Samorząd rolniczy przygotował kosze pełne owoców, warzyw i chleba wypie-czonego z mąki pochodzącej z tego-rocznych plonów. Prezes KRIR wręczył ornat z wizerunkiem Matki Boskiej Czę-stochowskiej. W uroczystościach brały udział również poczty sztandarowe z izb rolniczych, których przedstawiciele uczestniczyli w pielgrzymce samorządu rolniczego na Jasną Górę.

Dożynkom Jasnogórskim towarzyszy- ła jubileuszowa 25. Krajowa Wystawa

Rolnicza oraz Dni Europejskiej Kultu-ry Ludowej organizowana przez Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, która została zainaugurowana w przeddzień uroczystości. W czasie wystawy odbyło się podsumowanie wojewódzkich kon-kursów rolniczych, korowód zabytko-wych maszyn rolniczych oraz występy zespołów ludowych.

Mariola TomaszewskaPodkarpacka Izba Rolnicza

Rolnicy na Jasnej Górze

Poczty sztandarowe w czasie uroczystości dożynkowych na Jasnej Górze. Na zdjęciu m. in. reprezentacja Podkarpackiej Izby Rolniczej: Jerzy Bator (wiceprezes PIR), Piotr Siupik (delegat PIR z powiatu prze-worskiego) oraz Grzegorz Czaja (delegat PIR z powiatu mieleckiego).

Fot.

A. W

arze

cha

AGRO SHOW 2016Międzynarodowa Wystawa Rol-nicza AGRO SHOW 2016 w Bednarach koło Poznania już za nami. Organizatorem imprezy, która odbyła się już po raz 18, była Polska Izba Gospodarcza Maszyn i Urządzeń Rolniczych. Wydarzenie przyciągnęło jak zwykle rzesze zainteresowanych z całej Polski.

W targach, które odbyły się w dniach 23 – 26 września br. uczestniczyła rów-nież delegacja rolników oraz przedsta-

wiciele samorządu rolniczego z Podkar-pacia, na czele z Aliną Radecką - prze-wodniczącą Komisji ds. Kobiet i Rodzin z Obszarów Wiejskich Podkarpackiej Izby Rolniczej oraz Zbigniewem Mica-łem – przewodniczącym Rzeszowskiej Rady Powiatowej PIR.

W czasie imprezy rolnicy mieli okazję obejrzeć ponad 800 wystaw-ców: producentów i handlowców ofe-rujących maszyny rolnicze, ale rów-nież nawozy i środki ochrony roślin. Zwiedzający mieli możliwość spotkać się bezpośrednio z przedstawicielami wszystkich liczących się instytucji oraz agencji związanych z branżą rolniczą.

Podczas AGRO SHOW można było obejrzeć najnowsze modele maszyn z wybranej grupy asortymentowej oraz samodzielnie przekonać się jak spraw-dzają się w polu.

Organizatorzy zapewnili uczestni-kom wiele atrakcji, wśród nich znalazły się gry terenowe oraz konkursy zręcz-nościowe. W czasie wystawy odbywały się także konferencje i tematyczne se-minaria dotyczące zarządzania gospo-darstwem, wykorzystania maszyn oraz ubiegania się o fundusze unijne.

Mariola TomaszewskaPodkarpacka Izba Rolnicza

7AGRO PODKARPACIE październik 2016

Z ŻYCIA SAMORZĄDU ROLNICZEGO

Fot.

A. W

arze

cha

Reprezentacja Podkarpackiej Izby Rolniczej na AGRO SHOW 2016

Fot.

A. R

adec

ka

W dniu 25 września 2016 r. Pod-karpacka Izba Rolnicza zorga-nizowała w ramach Dni Miasta i Powiatu Łańcuckiego na rynku w Łańcucie Piknik Wieprzowy, któ-rego głównym celem było pro-pagowanie wśród konsumentów spożycia produktów wieprzo-wych i zwiększenia ich spożycia w codziennej diecie.

Głównym punktem Pikniku był konkurs kulinarny na „Najlepszą ro-ladę wieprzową”. Wzięło w nim udział siedem Kół Gospodyń Wiejskich: KGW z Brzezówki, KGW z Brzeżanki, KGW z Korniaktowa Płd., KGW z Kraczkowej, KGW z Łańcuta – Przedmieście, KGW z Medyni Głogowskiej i KGW z Wysokiej Strzyżowskiej – Górnej. Komisja kon-kursowa w składzie: Stanisław Bartman (prezes Podkarpackiej Izby Rolniczej), Julia Kuryliszyn (przedstawiciel powia-tu stryjskiego z Ukrainy), Istvan Szen-tesi (przedstawiciel miasta Jászapáti na Węgrzech) oraz Robert Kochman (se-kretarz powiatu łańcuckiego). Według komisji najlepszą potrawę – roladę wie-przową w pierzynce z sera żółtego, przy-

gotowało Koło Gospodyń Wiejskich z Łańcuta – Przedmieście.

Po zakończonym konkursie kulinar-nym, wszyscy uczestnicy Pikniku wzięli udział w bezpłatnej degustacji potraw wystawionych na barwnych stoiskach KGW, wśród których były rolady mię-sne, pierogi z mięsem, bogacz, szaszły-ki, zapiekane zrazy i wiele innych.

Organizatorzy Pikniku Wieprzowe-

go przygotowali także dla uczestników konkursy i gry zręcznościowe, m.in.: „Rzut lotką do tuszy wieprzowej”, „Ło-wienie świnek”, czy też konkurs wiedzy „Rozpoznaj świnkę”. Zwycięzcy zmagań konkursowych otrzymywali nagrody rzeczowe oraz gadżety piknikowe.

Mariola TomaszewskaPodkarpacka Izba Rolnicza

Wieprzowina najlepsza

Prezes Podkarpackiej Izby Rolniczej – Stanisław Bartman ogłasza wyniki konkursu kulinarnego na „Najlepszą roladę wieprzową”

8 AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE KRUS

W dniu 7 września 2016 roku w siedzibie Okręgowego Inspekto-ratu Pracy Państwowej Inspek-cji Pracy w Rzeszowie odbyło się podsumowanie Etapu Woje-wódzkiego XIV edycji Ogólno-polskiego Konkursu „Bezpiecz-ne Gospodarstwo Rolne”.

Organizatorami konkursu na tere-nie Województwa Podkarpackiego byli: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Spo-łecznego Oddział Regionalny w Rzeszo-wie, Państwowa Inspekcja Pracy Okrę-gowy Inspektorat Pracy w Rzeszowie oraz Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Boguchwale.

Celem konkursu była promocja za-sad ochrony zdrowia i życia w gospo-darstwach rolnych. W konkursie wzięły udział osoby pełnoletnie, prowadzące produkcyjną działalność rolniczą i ubezpieczone w KRUS. Do tegorocz-nej edycji konkursu zgłosiło się 189 gospodarstw z województwa podkar-packiego. Regionalne komisje wyłoni-ły dziewięć gospodarstw, które przeszły do etapu wojewódzkiego. Zgodnie z regulaminem konkursu, komisja wo-jewódzka w składzie: Jan Kuceł (OR KRUS), Agata Borcz (OR KRUS), Mał-gorzata Jacek (PIP) oraz Barbara Raj-zauer (PODR) oceniła gospodarstwa rolne biorąc pod uwagę ład i porządek w obrębie podwórza, zabudowań i sta-nowisk pracy, stan budynków inwen-tarskich i gospodarczych, wyposażenie maszyn i urządzeń używanych w gospo-darstwie w osłony ruchomych części, podpory i inne zabezpieczenia przed wypadkami, stan techniczny pilarek tarczowych i łańcuchowych, warunki obsługi i chowu zwierząt, stosowanie i jakość środków ochrony osobistej. Ko-misja zwracała również uwagę na or-ganizację miejsca wypoczynku i zabaw dla dzieci.

Za najbezpieczniejsze gospodar-stwo rolne w województwie podkarpac-

kim w 2016 roku komisja uznała go-spodarstwo Krzysztofa Witko zamiesz-kałego w Starym Siole, gmina Oleszy-ce. Miejsce II przyznano Stanisławowi Milas zamieszkałemu w Głowaczowej, gmina Czarna. III miejsce przypadło Zbigniewowi Bereźnickiemu zamiesz-kałemu w Zadąbrowiu, gmina Orły. IV miejsce przyznano Andrzejowi Grunt zamieszkałemu w Ujeznej, gmina Prze-worsk. V miejsce zajął Czesław Pietras zamieszkały w Zabrniu, gmina Wado-wice Górne. VI miejsce przyznano Kry-stynie i Józefowi Wojtas zamieszkałym w Kotaniu, gmina Krempna. VII miej-sce zdobył Jacek Banach zamieszkały w Kulnie, gmina Kuryłówka. VIII miejsce przypadło Zbigniewowi Michnowicz zamieszkałemu w Rymanowie, IX miej-sce przyznano Wojciechowi Olbrycht zamieszkałemu w Kraczkowej, gmina Łańcut.

W uroczystym podsumowaniu kon-kursu wzięli udział: Piotr Dziubkowski z - ca Okręgowego Inspektora Pracy w Rzeszowie, Sylwia Szczygieł - z - ca

dyrektora Kasy Rolniczego Ubezpie-czenia Społecznego OR w Rzeszowie, Zofia Kochan - dyrektor Departamen-tu Rolnictwa, Geodezji i Gospodarki Mieniem Podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego, Stanisław Zając – z - ca dyrektora Wydziału Środowiska i Rolnictwa Urzędu Wojewódzkiego, Teresa Pamuła - dyrektor POR Agen-cji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Rzeszowie, Józef Wyskiel - dyrektor OT Agencji Rynku Rolnego w Rzeszowie, Jerzy Jakubiec - dyrektor Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Boguchwale, Jolanta Kaź-mierczak – z - ca dyrektora OT Agencji Nieruchomości Rolnych w Rzeszowie, Arkadiusz Bęben - dyrektor biura Pod-karpackiej Izby Rolniczej w Trzebow-nisku, Stefania Michałek w - ce prezes Wojewódzkiego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Rze-szowie, Janina Kuźniar - przewodniczą-ca Wojewódzkiej Rady Kół Gospodyń Wiejskich w Rzeszowie oraz członek Krajowego Zarządu Związku Rolników,

Znamy najbezpieczniejsze gospodarstwo rolne na Podkarpaciu

Uroczyste podsumowanie Etapu Wojewódzkiego XIV edycji Ogólnopolskiego Konkursu „Bezpieczne Go-spodarstwo Rolne”. Rzeszów, 7 września 2016 r.

Fot.

OR

KR

US

w R

zesz

owie

9AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE KRUS / INFORMACJE KRIR

Zmiana zasad udzielania dopłat do materiału siewnego wprowadzona ustawą z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego nie określa wy-sokości stawek dopłat, jakie rolnicy otrzy-mają do poszczególnych upraw i opóźnia termin wypłaty. Zniechęca to rolników do wymiany materiału siewnego.

W odpowiedzi resort rolnictwa po-informował, że w ustawie budżetowej na 2016 rok zaplanowano środki w wysokości 90 604 tys. zł. na dopłaty do powierzchni obsianej lub obsadzonej materiałem siewnym kategorii elitarny lub kwalifikowany. Natomiast przezna-czona na ten cel kwota ok. 100 mln zł w latach 2014 i 2015 okazała się niewy-starczająca, co oznaczało konieczność wnioskowania do Ministra Finansów o uruchomienie rezerwy celowej z prze-znaczeniem na dopłaty do powierzchni gruntów ornych obsianej lub obsadzo-nej materiałem siewnym kategorii eli-tarny lub kwalifikowany.

W związku z tym Minister Finan-sów wnioskował o wprowadzenie me-chanizmu umożliwiającego udzielenie dopłat wszystkim wnioskodawcom w ramach określonej w ustawie budże-

towej na dany rok kwoty. Mechanizm taki został wprowadzony ustawą z dnia 10 lipca 2015 roku o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych oraz niektó-rych innych ustaw (Dz. U. poz. 1419). Oznacza to, że w 2016 roku wysokość stawki dopłat do poszczególnych grup roślin będzie zależała od wielkości po-wierzchni objętej dopłatami.

Resort rolnictwa poinformował, że obecnie trwa przegląd (rozpoczęty w kwietniu br.) wydatków publicznych w obszarze dopłat z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewne-go kategorii elitarny lub kwalifikowany prowadzony przez Ministerstwo Finan-sów we współpracy z MRiRW. Minister-stwo Finansów analizuje m.in. celowość i efektywność mechanizmu dopłat, sto-pień osiągania założonych celów i mier-niki efektów działania mechanizmu. W trakcie prac związanych z przeglądem, ministerstwo rolnictwa zwraca uwagę na niekorzystne skutki wprowadzonego od 2016 r. nowego sposobu realizacji mechanizmu „Dopłaty do materiału siewnego”. Jednocześnie na wniosek MRiRW Agencja Rynku Rolnego w for-

mularzach planistycznych do ustawy bu-dżetowej na 2017 r. zaplanowała środki w wysokości umożliwiającej udzielenie dopłat według stawek zbliżonych do tych, które obowiązywały w 2014 r.

Sposób realizacji mechanizmu „Do-płaty do materiału siewnego” w 2017 r. zależy od wyników przeglądu prowa-dzonego przez Ministerstwo Finansów oraz limitów wydatków określonych w ustawie budżetowej. Jak podaje resort rolnictwa, ostateczna wysokość środ-ków na ten mechanizm, determinująca wysokość stawek dopłat w 2017 r. zosta-nie określona przez Radę Ministrów i Parlament RP w czasie prac nad ustawą budżetową na 2017 r.

KRIR

Dopłaty do materiału siewnego pod lupą Ministra Finansów

Ministerstwo Finansów badając mechanizm „Do-płaty do materiału siewnego” analizuje m.in. ce-lowość i efektywność mechanizmu dopłat, stopień osiągania założonych celów i mierniki efektów działania mechanizmu

Kółek i Organizacji Rolniczych w War-szawie.

W spotkaniu uczestniczyli również burmistrzowie i wójtowie z gmin, z których pochodzili laureaci konkursu: Andrzej Hryniewicz - burmistrz Miasta i Gminy Oleszyce, Bogusław Majka – z - ca wójta Gminy Czarna, Bogusław Sła-bicki - wójt Gminy Orły, Daniel Krawiec - wójt Gminy Przeworsk, Kazimierz Miś-kowicz - wójt Gminy Krempna, Tadeusz Halesiak - wójt Gminy Kuryłówka, Jan Materniak – z - ca burmistrza Rymano-

wa, Włodzimierz Wawrzkiewicz - sekre-tarz Gminy Wadowice Górne.

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego OR w Rzeszowie oraz Pań-stwowa Inspekcja Pracy w Rzeszowie dla wszystkich laureatów ufundowała elek-tronarzędzia. Obecni przedstawiciele instytucji działających na rzecz bezpie-czeństwa pracy w rolnictwie oraz władz samorządowych również uhonorowali laureatów okolicznościowymi dyploma-mi, pucharami i nagrodami rzeczowy-mi. Zaproszeni goście oraz rolnicy wzię-

li udział w pokazie udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej prowadzonej przez strażaków z Ochotniczej Straży Pożarnej w Klęczanach.

Uroczysta Gala wręczenia nagród laureatom etapu Centralnego, w którym Podkarpacie reprezentuje Krzysztof Wit-ko, odbyła się 23 września 2016 r. pod-czas Międzynarodowej Wystawy Rolni-czej AGRO SHOW w Bednarach.

Jan KucełOR KRUS w Rzeszowie

Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił do Ministra Rolnictwa o przywrócenie zasad udzielania dopłat do kwalifikowanego mate-riału siewnego, obowiązujących w 2015 roku, z jednoczesnym pod-wyższeniem stawek określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 12.10.2007 r. w sprawie stawek dopłat do 1 ha powierzchni gruntów ornych obsianych lub obsadzonych materiałem siewnym ka-tegorii elitarny lub kwalifikowany o 50%.

Fot.

Arc

hiw

um P

IR

10 AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE KRIR

Zarząd KRIR zwrócił uwagę, że po-mimo, iż rolnicy rozumieją i akceptują przeznaczanie ziemi na cele religijne (budowa kościołów, cmentarzy itp.) – wieś zawsze bowiem była ostoją polsko-ści, wiary i tradycji, sprzeciwiają się jed-nak przeznaczaniu dużych areałów zie-mi rolniczej na cele niezwiązane z cela-mi religijnymi. Uprawa ziemi powinna być w rękach rolników i nie powinno się ziemi rolnej dla kościołów i związ-ków wyznaniowych całkowicie wyłączać spod działania ustawy w zakresie obro-tu gruntami rolnymi, bez względu na przeznaczenie gruntów. Przepisy ww. ustawy powinny być doprecyzowane o rozważenie możliwości nowelizacji ww. ustawy w zakresie uwzględnienia rodza-ju działalności, na jaką przeznaczane są nabywane nieruchomości rolne dla kościoła.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało, że ustawa z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprze-

daży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (poz. 585) wprowa-dziła zmiany do porządku prawnego Rzeczypospolitej Polski, które mają na celu przeciwdziałanie spekulacjom gruntami rolnymi oraz wzmocnienie pozycji gospodarstw rodzinnych, któ-re zgodnie z art. 23 Konstytucji Rzecz-pospolitej Polskiej stanowią podstawę ustroju rolnego państwa.

Odnosząc się do kwestii nabywania nieruchomości rolnych przez kościo-ły i związki wyznaniowe stwierdzono, że możliwość ta dotyczy w jednako-wym stopniu wszystkich kościołów i związków wyznaniowych, działających zgodnie z obowiązującym w Rzeczypo-spolitej Polskiej prawem, a nie tylko Kościoła Katolickiego. Regulacje te mają na celu w szczególności umożli-wienie przekazywania nieruchomości rolnych przez wiernych swoim kościo-łom. Przede wszystkim dotyczy to osób

samotnych, nie posiadających rodziny, które w ten sposób będą mogły przeka-zywać nieruchomości rolne w drodze umowy dożywocia, darowizny, testa-mentu np. w zamian za sprawowaną opiekę.

Zaznaczono również, że w przypad-ku przeniesienia własności nierucho-mości rolnej na rzecz kościelnej osoby prawnej albo związku wyznaniowego Agencji Nieruchomości Rolnej będzie przysługiwało, w przypadku sprzedaży takich nieruchomości prawo pierwoku-pu, a w pozostałych przypadkach prawo nabycia nieruchomości. Z kolei Kościół lub związek wyznaniowy, jeżeli nie jest zainteresowany działalnością rolniczą, nabyte nieruchomości rolne będzie mógł zbyć tylko na zasadach określo-nych w art. 2b ust. 4 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz.U. z 2012 r. poz. 803).

KRIR

Nabywanie nieruchomości rolnych przez kościoły i związki wyznanioweMinisterstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazało odpowiedź na pismo Krajowej Rady Izb Rolniczych dotyczące konieczności nowelizacji ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw przyjętej przez Sejm RP w dniu 14.04.2016 r. w zakresie wyłączenia spod działania przepisów ww. ustawy: „nabycia nieruchomości rolnej przez osoby prawne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypo-spolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania”.

Z informacji z resortu infrastruktury wynika, iż w obecnym stanie prawnym warunki dopuszczenia pojazdu wolno-

bieżnego, ciągnika rolniczego, zespołu pojazdów składającego się z pojazdu wolnobieżnego lub ciągnika rolniczego

i przyczepy specjalnej (np. kombajnu zbożowego ze zdemontowanym hede-rem) do ruchu określają przepisy usta-wy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grud-nia 2012 r. w sprawie warunków tech-nicznych pojazdów oraz zakresu ich nie-

Kombajnami po drogach – odpowiedź resortu infrastrukturySamorząd rolniczy podejmując interwencję w sprawie uzyskania ze-zwolenia na poruszanie się kombajnem po drogach publicznych, otrzymał odpowiedź z Departamentu Transportu Drogowego w Mi-nisterstwie Infrastruktury i Budownictwa.

11AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE KRIR

zbędnego wyposażenia (Dz. U. 2015 r. poz. 305, z późn. zm.).

Pojazd nie może zagrażać

Zgodnie z art. 66 ust. 1 ustawy - Pra-wo o ruchu drogowym pojazd uczestni-czący w ruchu ma być tak zbudowany, wyposażony i utrzymany, aby korzysta-nie z niego nie zagrażało bezpieczeń-stwu osób nim jadących lub innych uczestników ruchu, nie naruszało po-rządku ruchu na drodze i nie narażało kogokolwiek na szkodę. Ponadto prze-pis ust. 4 w art. 66 ustawy - Prawo o ru-chu drogowym zabrania umieszczania wewnątrz i zewnątrz pojazdu wystają-cych spiczastych albo ostrych części lub przedmiotów, które mogą spowodować uszkodzenie ciała osób jadących w po-jeździe lub innych uczestników ruchu.

Natomiast przepisy wyżej wymienio-nego rozporządzenia z dnia 31 grudnia 2012 r. (§ 45 ust. 1 pkt 1) określają, iż dopuszczony do uczestnictwa w ruchu pojazd wolnobieżny, ciągnik rolniczy oraz przyczepa przeznaczona do łączenia z tymi pojazdami powinny być tak zbu-dowane, wyposażone i utrzymane, aby wystające części, które mogą naruszać stateczność pojazdu lub zagrażać bezpie-czeństwu innych uczestników ruchu, mo-gły być na czas jazdy zdemontowane lub złożone. Części urządzeń zamontowa-nych na pojeździe, wystające poza obrys pojazdu, powinny być oznakowane pasa-mi barwy na przemian białej i czerwonej.

Przepis § 45 ust. 3 pkt 1 rozporzą-dzenia z dnia 31 grudnia 2012 r. stano-wi, iż dopuszczalne jest uczestniczenie w ruchu pojazdu wolnobieżnego, cią-gnika rolniczego z maszyną zawieszaną i przyczepy specjalnej o szerokości nie-przekraczającej 3 m.

Kiedy potrzebne zezwolenie?

W przypadku jeżeli pojazd wolno-bieżny, ciągnik rolniczy albo zespół pojazdów składający się z pojazdu wol-nobieżnego lub ciągnika rolniczego i przyczepy specjalnej (np. kombajn zbożowy ze zdemontowanym hede-rem) spełnia wyżej wskazane warunki dopuszczenia pojazdu do ruchu, wyni-kające z ustawy – Prawo o ruchu dro-

gowym oraz rozporządzenia z dnia 31 grudnia 2012 r., a jego szerokość prze-kracza 3 m, ale nie przekracza szeroko-ści 3,5 m, to zgodnie z art. 64b ustawy - Prawo o ruchu drogowym możliwe jest uzyskanie zezwolenia kategorii II na przejazd takiego pojazdu jako pojazdu nienormatywnego.

Natomiast w przypadku jeżeli pojazd wolnobieżny, ciągnik rolniczy albo ze-spół pojazdów składający się z pojazdu wolnobieżnego lub ciągnika rolniczego i przyczepy specjalnej nie spełnia przy-wołanych wyżej warunków wynikających z ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz rozporządzenia z dnia 31 grudnia 2012 r. (np. kombajn zbożowy z zamontowa-nym hederem), to w myśl przepisów art. 71 ust. 1 i 3 ustawy - Prawo o ruchu dro-gowym nie jest dopuszczony do ruchu po drogach publicznych.

Zezwolenie kategorii II (zgodnie art. 64b ustawy - Prawo o ruchu drogowym) jest wydawane na przejazd nienormatyw-nego pojazdu wolnobieżnego, ciągnika rolniczego albo zespołu pojazdów skła-dającego się z pojazdu wolnobieżnego lub ciągnika rolniczego i przyczepy spe-cjalnej. Zezwolenie kategorii II wydaje starosta, właściwy ze względu na siedzibę wnioskodawcy albo miejsce rozpoczęcia przejazdu, po uiszczeniu opłaty, w ter-minie 3 dni roboczych od dnia złożenia wniosku o jego wydanie.

Jak to załatwić?

Zezwolenie kategorii II wydaje się na wniosek podmiotu wykonującego prze-jazd (np. rolnika). Do wniosku podmiot ten dołącza dowód wniesienia opłaty za

wydanie zezwolenia. Wzór wniosku o wy-danie zezwolenia na przejazd pojazdu nienormatywnego określa załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Transpor-tu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 22 czerwca 2012 r. w sprawie ze-zwoleń na przejazd pojazdów nienorma-tywnych (Dz. U. poz. 764). Natomiast wysokość opłaty określają przepisy roz-porządzenia Ministra Transportu, Bu-downictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 28 marca 2012 r. w sprawie wysokości opłat za wydanie zezwolenia na przejazd pojazdu nienormatywnego (Dz. U. poz. 366), zgodnie z którymi wysokość opłaty za wydanie zezwolenia kategorii II wyno-si 100 zł ( 1 pkt 2 rozporządzenia).

Starosta wydaje zezwolenie katego-rii II, na blankiecie zezwolenia katego-rii II (zgodnie z wzorem określonym w załączniku nr 6 do wyżej wymienionego rozporządzenia z dnia 22 czerwca 2012 r.), na okres 12 miesięcy, wskazując w nim podmiot wykonujący przejazd (np. rolnika) oraz pojazd, którym będzie wy-konywany przejazd.

W przedmiotowej kwestii zezwolenia kategorii II na przejazd pojazdu nienor-matywnego (np. kombajnu zbożowego) należy wskazać również, że zgodnie z przepisami art. 64 ust. 3 i załącznikiem nr 1 do ustawy - Prawo o ruchu drogo-wym, zezwolenie kategorii II uprawnia wskazany w nim pojazd nienormatywny do ruchu po drogach publicznych, z wy-jątkiem ekspresowych i autostrad.

Nie trzeba podawać tras przejazdów

Wobec powyższego Departament Transportu Drogowego odnosząc się do wskazanych w piśmie KRIR niepra-widłowości w wydawaniu zezwoleń na przejazd pojazdu nienormatywnego (np. kombajnu zbożowego) wskazu-je, iż zgodnie z przywołanymi powyżej przepisami, określającymi ruch pojaz-dów nienormatywnych oraz wydawanie zezwoleń na przejazd tych pojazdów po drogach publicznych, nie występują wymagania podawania szczegółów do-tyczących trasy i godziny przejazdu po-jazdu nienormatywnego poruszającego się po drogach publicznych na podsta-wie zezwolenia kategorii II, wydawane-go przez starostę.

KRIR

Zezwolenie na przejazd II kategorii (np. kom-bajnu zbożowego) wydaje starosta, właściwy ze względu na siedzibę wnioskodawcy albo miejsce rozpoczęcia przejazdu, po uiszczeniu opłaty, w ter-minie 3 dni roboczych od dnia złożenia wniosku o jego wydanie

Fot.

Arc

hiw

um P

IR

12 AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE KRIR

W odpowiedzi na pismo zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych w sprawie wirusa Afrykańskie-go Pomoru Świń (ASF), resort rolnictwa przekazał odpowiedź, w której informuje, że obszary objęte restrykcjami obejmują obecnie województwo podlaskie, mazowieckie i lubelskie. Mini-sterstwo podjęło szereg działań zmierzających do opanowania zaistniałej niekorzystnej sytuacji epizootycznej, jak i ekonomicz-nej.

W celu umożliwienia zwiększenia kontroli organów Inspekcji Weteryna-ryjnej na obszarach objętych restryk-cjami konieczne było wprowadzenie obowiązku zaopatrywania przesyłek świń w świadectwa zdrowia również na obszarze ochronnym. Stąd na podsta-wie rozporządzenia Ministra Rolnic-twa i Rozwoju Wsi w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpie-niem ASF na terenach objętych restryk-cjami wprowadzony został na zasadach określonych ww. akcie obowiązek za-opatrywania przemieszczanych świń w świadectwa zdrowia. Nowelizacja wspo-mnianego rozporządzenia rozszerzyła wymóg zaopatrywania w świadectwa zdrowia świń przemieszczanych na ob-szarze ochronnym, jak również z obsza-ru ochronnego poza jego obręb.

Ponadto, co do zasady, na terenie całego kraju obowiązują świadectwa zdrowia dla przesyłek świń wystawiane w związku z przestrzeganiem rozporzą-dzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wprowadzenia programu zwalczania i monitorowania choroby Aujeszkyego u świń.

Podkreślono, że zwalczaniem cho-rób zakaźnych zwierząt zajmuje się In-spekcja Weterynaryjna, która jest jed-nostką podległą MRiRW.

W celu niezwłocznego wzmocnienia nadzoru nad obrotem świń, w szcze-gólności nad przewozem tych zwierząt, Główny Lekarz Weterynarii zwrócił się do Komendanta Głównego Policji z prośbą o wzmocnienie sił policyjnych

w województwie podlaskim w związku z koniecznością intensyfikacji kontroli środków transportu, którymi może być dokonywany transport świń na dro-gach województwa, jak również w celu kontroli targowisk i innych miejsc, w których może odbywać się nielegalna sprzedaż świń. Wystosował również pi-smo do Głównego Inspektora Trans-portu Drogowego w sprawie koniecz-ności wzmożenia kontroli transportów zwierząt. Wojewodowie Podlaski oraz Mazowiecki wprowadzili swoimi rozpo-rządzeniami zakaz organizowania tar-gów świń na wyznaczonych tych aktem obszarach. W chwili obecnej rozporzą-dzenie Wojewody Lubelskiego oczeku-je na publikację.

Odnosząc się do kwestii bioaseku-racji, resort poinformował, że zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt posiadacze zwierząt utrzymują-cy świnie ponoszą koszty związane z do-stosowaniem gospodarstw do wymagań określonych w programie bioasekura-cji. Podkreślenia jednak wymaga fakt, że wymagania te mają głównie charak-ter organizacyjny, np. przeprowadzanie okresowych zabiegów dezynfekcyjnych, prowadzenie rejestru środków trans-portu wjeżdżających na teren gospo-darstwa, utrzymywanie świń w zamknię-tych pomieszczeniach, zapewnienie, że do budynków, w których są utrzymywa-ne świnie nie wchodzą osoby nieupraw-nione, a osoby uprawnione wchodzące do takich budynków używają odzieży ochronnej, posiadanie pisemnego pla-nu bioasekuracji.

Niemniej jednak zgodnie z rozpo-rządzeniem Rady Ministrów w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów re-alizacji niektórych zadań Agencji Re-strukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, umożliwiono posiadaczom zwierząt utrzymującym świnie na obszarze, gdzie realizowany jest program bioasekuracji refundację z budżetu państwa kosztów poniesionych na zabezpieczenie gospo-darstw przed wniknięciem afrykańskie-go pomoru świń (tzw. kosztów bioase-kuracji), w szczególności na refundację wydatków poniesionych na:l zakup mat dezynfekcyjnych;l zakup sprzętu niezbędnego do

wykonania zabiegów dezynfekcyjnych, dezynsekcyjnych i deratyzacyjnych oraz niezbędnych środków dezynfekcyjnych, dezynsekcyjnych i deratyzacyjnych;l zakup odzieży ochronnej i obu-

wia ochronnego;l zabezpieczenie budynków, w któ-

rych utrzymywane są świnie przed do-stępem zwierząt domowych;l ogrodzenie gospodarstw utrzy-

mujących świnie w systemie otwartym.W kwestii pomocy i wsparcia dla

rolników poinformowano, że w dniu 5 września 2016 r. Sejm RP uchwalił ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z wystąpieniem ASF na tery-torium Rzeczypospolitej Polskiej.

Głównym celem projektu ww. usta-wy jest potrzeba zapewnienia możli-wości zagospodarowania produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczo-nych do spożycia przez ludzi wyprodu-kowanych z mięsa świń wolnych od wi-rusa afrykańskiego pomoru świń, utrzy-mywanych na obszarach, na których wprowadzono ograniczenia w związku z wystąpieniem tego wirusa na teryto-rium Polski.

Ponadto Komitet Monitorujący PROW 2014 - 2020 uchwałą w sprawie zmian w działaniu „Przywracanie po-tencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzenie odpowiednich środków zapobiegawczych” PROW 2014 - 2020 pozytywnie zaopiniował zmianę Programu, w której planuje się rozszerzyć zakres wsparcia w ra-mach ww. działania o pomoc związaną z zapobieganiem rozprzestrzeniania się wirusa ASF. Wsparcie polegałoby na współfinansowaniu 80% kosztów kwa-lifikowalnych operacji inwestycyjnych dotyczących budowy infrastruktury po-trzebnej do stworzenia odpowiednich warunków bioasekuracji: ogrodzeń i niecek do dezynfekcji, w przypadku rolników, prowadzących działalność rolniczą, na obszarach wyznaczonych w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń.

Pomoc będzie dostępna po otrzy-maniu zgody Komisji Europejskiej na ww. zmianę PROW 2014 - 2020 oraz wejściu w życie przepisów krajowych określających szczegółowe warunki i

Resort rolnictwa w sprawie ASF

13AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE KRIR

tryb jej przyznawania oraz wypłaty.Jednocześnie podkreślono, że pro-

ducenci rolni mogą również ubiegać się w bankach o zmianę warunków spła-ty preferencyjnych kredytów udziela-nych zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie realizacji niektó-rych zadań ARiMR.

Zgodnie z obowiązującymi zasada-mi udzielania kredytów inwestycyjnych w okresie objętym umową kredytu bank może:l stosować prolongatę spłaty rat

kapitału i odsetek, o ile określony w umowie kredytu termin ich spłaty jesz-cze nie minął,

l wydłużyć okres kredytowania poza przewidziany w umowie kredy-tu, o ile określony w umowie kredytu okres kredytowania jeszcze nie minął i pod warunkiem poinformowania o tym ARiMR.

W przypadku wystąpienia nieprze-widzianych, losowych i niezawinio-nych przez kredytobiorcę okoliczności uniemożliwiających terminową spłatę kredytów okres stosowania dopłat do oprocentowania kredytu preferencyj-nego może zostać wydłużony do trzech lat, na wniosek kredytobiorcy złożony w banku.

Mając na względzie trudną sytu-ację gospodarstw rolnych i problemy producentów rolnych z regulowaniem zobowiązań cywilno - prawnych Rada Ministrów w dniu 23 sierpnia 2016 r. przyjęła projekt rozporządzenia zmie-niającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów re-alizacji niektórych zadań ARiMR, w którym przewiduje się możliwość ubie-gania się przez producentów rolnych o preferencyjne kredyty na sfinansowa-nie zobowiązań cywilno - prawnych po-wstałych w okresie od 7 sierpnia 2014 r. do 30 kwietnia 2016 r. w związku z prowadzeniem produkcji mleka, świń

lub owoców i warzyw, z wyłączeniem zo-bowiązań cywilno - prawnych na rzecz budżetu środków europejskich.

Kwota kredytu nie będzie mogła przekroczyć kwoty zobowiązań cywilno - prawnych i jednocześnie kwoty 5 mln zł na gospodarstwo rolne. Oprocento-wanie tych kredytów dla kredytobiorcy będzie wynosić 1% przez pierwsze dwa lata od dnia zawarcia umowy kredytu bankowego, a następnie 2,5%. Kredyt będzie mógł być udzielony maksymal-nie na okres 8 lat. O kredyt będzie można się ubiegać w bankach współ-pracujących z ARiMR.

Resort podkreślił, że powyższa po-moc będzie mogła być udzielana po wejściu w życie ww. przepisów i ogłosze-niu pozytywnej decyzji KE o jej zgodno-ści ze wspólnym rynkiem.

Ponadto finalizowane są uzgod-nienia projektu ustawy o funduszach ochrony przychodów rolniczych, któ-rej celem jest stworzenie możliwości prawnych gwarantujących producen-tom rolnym częściową rekompensatę z tytułu utraty przychodów z prowadzo-nej przez nich działalności rolniczej w przypadku znacznego ich obniżenia lub w przypadku braku możliwości uzyskania zapłaty za zbyte produkty rolne od podmiotu, który stał się nie-wypłacalny.

Ze środków funduszy będą wypła-cane rekompensaty producentom rol-nym, zbywającym swoje produkty rolne, w przypadku:Ø obniżenia przychodu w gospo-

darstwie rolnym, prowadzącym chów lub hodowlę ryb lub dziale specjalnym produkcji rolnej powyżej 30% w stosun-ku do średniego rocznego przychodu z ostatnich trzech lat lub trzech lat w ramach ostatnich pięciu lat, z wyłącze-niem wartości najwyższej i najniższej, przy czym przy obliczaniu średnie-go rocznego przychodu nie będzie uwzględniany przychód z roku, którego dotyczy wniosek o przyznanie rekom-pensaty; spadek przychodów skutkujący wypłatą rekompensat z funduszy może być spowodowany:l skutkami wystąpienia niekorzyst-

nych zjawisk atmosferycznych, których ryzyko wystąpienia nie obejmuje ubez-pieczenie obowiązkowe na podsta-wie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, tj. spowodowanych przez powódź, suszę, grad, ujemne skutki przezimowania lub przymrozki wiosenne i które pogar-szają warunki prowadzenia działalności rolniczej,l w wyniku wprowadzenia środków

związanych z zagrożeniem wystąpienia lub wystąpienia chorób zakaźnych zwie-rząt lub chorób roślin,l w wyniku spadku cen produktów

rolnych uzyskiwanych przez producen-ta rolnego,l w wyniku wystąpienia niezależ-

nych od producentów rolnych ograni-czeń w handlu międzynarodowym,Ø braku zapłaty od podmiotu pro-

wadzącego działalność w zakresie sku-

Świnie zakażone wirusem Afrykańskiego Pomoru Świń często wykazują objawy chorobowe podobne do objawów innych chorób (gorączka, wybroczyny, apatia, poronienia, w stadzie mogą wystąpić padnię-cia bez innych wyraźnych objawów) - dlatego w przypadku jakichkolwiek wątpliwości należy zgłosić podejrzenie ASF do właściwego powiatowego lekarza weterynarii celem umożliwienia pobrania próbek w kierunku wykluczenia ASF.

14 AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE KRIR

pu, uboju lub przetwórstwa produktów rolnych za zbyte produkty rolne.

Ponadto mając na uwadze trudną sytuację na rynku wieprzowiny w 2015 r. i w pierwszych miesiącach 2016 r., poinformowano, że Polska była inicja-torem dyskusji, m.in. na posiedzeniach Rady UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa, w zakresie potrzeby wdrożenia kolej-nych działań stabilizujących ten rynek. Polska oceniła, że podjęte dotychczas przez KE działania dotyczące realizacji mechanizmów kryzysowego wsparcia rynku, w tym dopłat do prywatnego przechowywania oraz nadzwyczajnej pomocy z tytułu spadku cen i docho-dów rolniczych w sektorach hodowla-nych są niewystarczające dla poprawy sytuacji rynkowej, w tym sytuacji docho-dowej rolników. W związku z tym Mini-ster Rolnictwa i Rozwoju Wsi wniosko-wał o znacznie bardziej aktywne i sku-teczne działania interwencyjne, w tym m.in. o przeznaczenie dodatkowych środków finansowych na wsparcie sek-tora wieprzowiny dotkniętego kryzysem tak, aby zrekompensować straty pono-szone przez producentów, jak również o rozszerzenie zakresu mechanizmów regulacji rynków, w tym uruchomienie mechanizmów promowania i wspie-rania eksportu, a także przywrócenie dopłat do prywatnego przechowywania wieprzowiny. W II i III kwartale 2016 r. nastąpił wyraźny wzrost cen wieprzowi-ny w UE i w Polsce.

W dyskusjach na forum UE Polska zwraca jednak uwagę, że przedłużający się okres kryzysu oraz brak skutecznego reagowania kryzysowego doprowadził do spadku pogłowia świń w Polsce. Dla-tego Polska podkreśla konieczność dal-szego monitorowania tego rynku pod kątem potrzeby uruchomienia środ-ków zarządzania kryzysowego. W tym kontekście przydatnym forum powinno być obserwatorium rynku wieprzowiny i wołowiny, które powstało m.in. na wniosek Polski.

Rozprzestrzenianie się ASF jest nie-wątpliwie znacznym zagrożeniem dla rynku wieprzowiny w Polsce. Z tego względu w Ministerstwie podejmowane są wielokierunkowe działania mające na celu zwalczenie wirusa, jak również łagodzenie skutków ekonomicznych jego wystąpienia. Jeśli chodzi o obszar rynkowy, Ministerstwo prowadzi roz-mowy z KE na temat możliwości wspar-cia producentów ze środków WPR, w

tym uruchomienia nadzwyczajnych środków wsparcia dla producentów świń na obszarach objętych restrykcja-mi z uwagi na występowanie ASF.

W kwestii ograniczenia populacji dzików zauważono, że Minister Śro-dowiska podejmuje działania zmierza-jące do redukcji populacji dzików. W dniu 30 sierpnia br. polecił Polskiemu Związkowi Łowieckiemu oraz Lasom Państwowym rozrzedzenie populacji dzika do poziomu 0,5 os/km2 na obsza-rze na wschód od Wisły. Zarząd Główny PZŁ wystąpił do zarządów okręgowych położonych na wschód od Wisły o prze-kazanie dzierżawcom obwodów łowiec-kich zalecenia zmiany rocznych planów łowieckich w zakresie umożliwiającym osiągnięcie wskazanego zagęszczenia. Następnie dnia 6 września br. w sie-dzibie Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego odbyła się narada łowczych okręgowych PZŁ. W naradzie udział wzięli Podsekretarz Stanu w Mi-nisterstwie Środowiska, Podsekretarz Stanu w MRiRW oraz zastępca Główne-go Lekarza Weterynarii.

Mając na uwadze obecną sytuację epizootyczną w kraju spowodowaną obecnością afrykańskiego pomoru świń oraz mając świadomość możliwości roz-przestrzeniania się choroby na dalsze terytorium kraju za pośrednictwem dzika, który jest rezerwuarem wirusa w środowisku naturalnym, zobligowano łowczych okręgowych do podjęcia na-tychmiastowych działań zmierzających do zwiększenia pozyskania łowieckiego dzika na terenie całego kraju w bieżą-cym roku gospodarczym, zmniejszenia docelowego zagęszczenia populacji tego gatunki do wielkości 5 osobników na 1000 ha powierzchni obwodu ło-wieckiego na rok łowiecki 2017/2018 oraz w wieloletnich łowieckich planach hodowlanych na lata 2017 - 2027. W tym celu wydano stosowne Zarządzenia nr 9/2016 Zarządu Głównego Polskie-go Związku Łowieckiego z dnia 7 wrze-śnia 2016 r.

Ponadto zgodnie z ustaleniami z I posiedzenia Grupy Roboczej do spraw monitorowania i zwalczania afrykań-skiego pomoru świń u dzików Minister Środowiska zarządził stałe monitoro-wanie padłych dzików w obwodach ochronnych następujących parków narodowych: Białowieskiego, Wigier-skiego, Narwiańskiego, Poleskiego, Biebrzańskiego, Roztoczańskiego, Ma-

gurskiego i Bieszczadzkiego, oraz ra-portowanie do MŚ wyników tego moni-toringu w cyklu cotygodniowym.

Niezależnie od powyższego na pod-stawie rozporządzenia Ministra Rolnic-twa i Rozwoju Wsi w sprawie zarządze-nia odstrzału sanitarnego dzików cały czas jest realizowany odstrzał sanitar-ny dzików na obszarach wskazanych w załączniku do ww. rozporządzenia. Odstrzał sanitarny realizują myśliwi na podstawie umów zawartych pomiędzy właściwymi miejscowo powiatowymi lekarzami weterynarii oraz zarządcami i dzierżawcami obwodów łowieckich. Tusze dzików pozyskiwane w wyniku odstrzału sanitarnego są przeznaczone do produkcji mięsa na użytek własny lub są utylizowane.

Do odstrzału sanitarnego zaplano-wanych zostało 7735 sztuk dzików. Na dzień 26 września 2016 r. odstrzelono 5582 sztuk dzików, co stanowi 72,17% założonego planu.

Jednocześnie aktualnie w Sejmie procedowany jest projekt ustawy o zmia-nie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt. Zmieniana jest między innymi ustawa z 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaź-nych zwierząt, w zakresie przepisów odnoszących się do zwalczania chorób zakaźnych zwierząt wolnożyjących.

W projekcie ww. ustawy zostały mie-dzy innymi określone w sposób wyraźny środki zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, które powinny być stosowane w przypadku zwalczania takich chorób u zwierząt wolnożyjących oraz rozsze-rzono obowiązki podmiotów prowa-dzących gospodarkę łowiecką lub osób wykonujących polowanie. Zwiększono również kompetencje powiatowego le-karza weterynarii.

Na koniec przekazano informacje, że zarówno MRiRW, jak i Główny In-spektorat Weterynarii, we współpracy z Ministerstwem Środowiska oraz in-nymi jednostkami administracyjnymi podejmują wszelkie niezbędne działa-nia mające na celu zapanowanie nad dalszym przemieszczeniem się wirusa ww. choroby oraz dążące do poprawy sytuacji epizootycznej, jak i ekono-micznej w kraju.

KRIR

15AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE KRIR

Samorząd rolniczy stanowczo sprzeciwia się podpisaniu Konty-nentalnej umowy gospodarczo – handlowej (CETA). Pogorszenie bezpieczeństwa żywnościowego dla polskich konsumentów – to główny powód tego sprzeciwu.

Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych negatywnie odniósł się do pomysłu pod-pisania Kontynentalnej umowy gospo-darczo – handlowej (CETA) bo uważa, że skutkiem wejścia w życie tej umowy będzie zniszczenie rolnictwa w Polsce i w Europie. Samorząd rolniczy przygotował stanowisko w tej sprawie, przekazał je Wi-ceprezesowi Rady Ministrów Mateuszowi Morawieckiemu licząc na to, że uwagi reprezentanta polskich rolników zostaną uwzględnione przy prezentacji stanowi-ska Polski w tej sprawie podczas niefor-malnego spotkania ministrów handlu w ramach Rady Unii Europejskiej, które odbyło się w dniach 22 – 23 września br. w Bratysławie.

Zarząd KRIR w przygotowanym sta-nowisku uważa, że polski rząd nie może przychylić się do propozycji Komisji Eu-ropejskiej, zakładającej wejście w życie umowy CETA przed ratyfikacją przez parlamenty krajowe, dlatego w stano-wisku zaapelował do Posłów RP o jak najszybsze uchwalenie rezolucji Sejmu wzywającej rząd RP do przedstawienia ne-gatywnego stanowiska. Jak czytamy w do-kumencie: „Zdaniem samorządu rolniczego, umowa CETA jest formą zabezpieczenia dla amerykańskich firm w razie niepowodzenia ne-gocjacji umowy TTIP. Jak wskazują eksperci, zakres i treści CETA w wielu miejscach przy-pomina umowę TTIP. Ponadto, wiele amery-kańskich praktyk powszechnie stosowanych jest w Kanadzie. Umowa CETA ma znieść 98% barier celnych między UE a Kanadą, w tym 90% barier na produkty rolne i doprowadzić do wzajemnego otwarcia rynków. Wyjątki w liberalizacji rynku rolnego dotyczyć mają m.in. mięsa wołowego, wieprzowiny, drobiu i serów, na które ustalono kwoty”.

W przygotowanym stanowisku samo-rząd rolniczy zauważa, że kanadyjski mo-del rolnictwa to głównie gospodarstwa wysokotowarowe, przemysłowe, znacznie różniące się od modelu europejskiego, gdzie dominują gospodarstwa rodzinne.

Wejście w życie CETA, zdaniem KRIR, doprowadzi do zanikania małych gospo-darstw rodzinnych, co najdotkliwiej od-czują państwa, w których gospodarstwa rodzinne stanowią podstawę rolnictwa. Samorząd rolniczy zwraca też uwagę na różnicę w kosztach energii – bardzo waż-nego czynnika przy produkcji rolnej, któ-re w Kanadzie są o wiele niższe. W Kana-dzie są także mniej rygorystyczne normy dotyczące dobrostanu zwierząt, niż te sto-sowane w UE. Nadzór nad producentami mięsa jest znikomy, w przeciwieństwie do rynkowej presji na prowadzenie hodowli możliwie najniższym kosztem. Przyjęcie CETA, według KRIR, umożliwiłoby Ka-nadzie eksport mięsa pochodzącego od zwierząt hodowlanych w takich warun-kach, wobec czego polscy producenci musieliby rywalizować z wytwórcami sto-sującymi mniej kosztowne praktyki.

W stanowisku samorząd rolniczy pod-kreśla również, że w Kandzie obowiązują odmienne dopuszczalne poziomy pesty-cydów. Komisja Europejska zakazała sto-sowania niektórych substancji czynnych z grupy neonikotynidów, które w Kanadzie są dopuszczalne do stosowania. Zakaz stosowania neonikotynidów to wzrost kosztów produkcji. I mniejsza konkuren-cyjność polskich producentów rzepaku względem rynku kanadyjskiego, a także unijnego ze względu na wprowadzenie przez niektóre kraje UE czasowych ze-zwoleń na stosowanie neonikotynidów w rzepaku.

Obawy samorządu rolniczego wzbu-dza fakt, że Kanada jest jednym z trzech największych producentów żywności zmodyfikowanej genetycznie na świecie. Nie jest też tam wymagane obowiązkowe oznakowanie pozwalające na rozpozna-nie takiej żywności, które obowiązuje w UE. Szczególne obawy polskich rolni-ków budzi uprawa i sprzedaż genetycznie zmodyfikowanych jabłek w Kanadzie. Umowa CETA, zdaniem samorządu rol-niczego, pozwoli na zwiększenie ekspor-tu jabłek do Europy, co uderzy głownie w Polskę, gdzie produkcja jabłek jest naj-większa w UE.

W swoim stanowisku KRIR przypomi-na również, że w Kanadzie obowiązuje 15 wykazów dozwolonych dodatków do żywności, których stosowanie w UE jest ograniczone, a w niektórych państwach zakazane. Unijne wymogi dotyczące ety-kietowania są bardziej restrykcyjne niż te obowiązujące w Kanadzie. Jak czytamy w stanowisku: „Zróżnicowanie podejścia do wielu kwestii dotyczących rolnictwa będzie wy-muszało współpracę w zakresie regulacji praw-nych, co uniemożliwi przestrzeganie wysokich norm UE i osłabi je dla celów komercyjnych”.

KRIR wydała stanowisko w sprawie CETA podczas posiedzenia Zarządu, któ-re odbyło się 7 września br. w Warszawie.

Arkadiusz BębenPodkarpacka Izba Rolnicza

Oprac. na podstawie materiałów KRIR

Izby rolnicze przeciw CETA- Na początku lipca 2016 roku Komisja Eu-

ropejska formalnie zaproponowała państwo człon-kowskim podpisanie CETA. Po podpisaniu przez kraje członkowskie i przegłosowaniu jej przez Par-lament Europejski, będzie ona mogła wejść tymcza-sowo w życie. KE wyraża stanowisko, że CETA z prawnego punktu widzenia jest porozumieniem dotyczącym polityki handlowej UE, a więc zgodnie z Traktatem lizbońskim leżącej w kompetencjach Komisji Europejskiej. Zaproponowała jednak, by ratyfikowano ją jako umowę typu mieszanego, by „pokazać państwom członkowskim, że to one po-dejmują decyzje polityczne w tej sprawie”. – mówi Stanisław Bartman, prezes PIR i dodaje, że aby umowa weszła w życie wcześniej, wystarczą podpisy ministrów odpowiedzial-nych za sprawy handlu międzynarodowego państw członkowskich w Radzie UE oraz zgoda Parlamentu Europejskiego. KE ma nadzieję, że stanie się to do szczytu UE – Kanada, który odbędzie się 27 października 2016 r.

16 AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE RDOŚ

Populacja bobra w województwie podkarpackim liczy ok. 12 tys. osobników. Na przestrzeni ostat-nich kilku lat liczba szkód wyrzą-dzonych przez bobry kształtowa-ła się w przedziale 200 – 350 w ciągu roku. Rocznie wypłacane odszkodowania wynoszą od 120 do 250 tys. zł. Rekordowym ro-kiem pod względem wypłaco-nych odszkodowań był rok 2014 – wypłacono ponad 375 tys. zł.

Bobry żyją przeciętnie około 30 lat, są zwierzętami monogamicznymi. Ten największy polski gryzoń ziemnowodny jest aktywny przez cały rok. Są bardzo ostrożne, prowadzą nocny tryb życia. Pod wodą mogą wytrzymać 15 minut, tam też wykonują swoje prace. Żyją gru-powo, „rodzinnie”.

Ścinanie drzew, działalność „inżynierska bobrów”

Bobry i ludzie mają jedną wspólną cechę – zmieniają warunki środowisko-we dostosowując je do swoich potrzeb. Budowanie tam, żeremi, nor i kanałów przez bobry jest wywołane potrzebą za-pewnienia sobie bezpieczeństwa. Stały, podwyższony poziom wody pozwala na ukrycie podwodnych wejść do schro-nień – żeremi i nor, umożliwia zata-pianie magazynów pokarmu na zimę. Dzięki swoim budowlom bobry mają ułatwione spławianie drewna oraz krót-szą ucieczkę w przypadku żerowania na zewnątrz. Bobry preferują do budowy tam niewielkie, płytkie cieki i wykorzy-stują lokalny materiał – gałęzie, muł i darń. Największe tamy mogą osiągać wysokość 5 metrów i długość do kilku-set metrów. Gdy brzegi cieków są wy-starczająco wysokie, a grunt zwięzły bo-bry budują nory. Są one często skompli-kowane, wielopoziomowe, ich długość może sięgać kilkanaście metrów.

Na niskich terenach, bobry budu-ją żeremia. Ich wysokość może sięgać trzech metrów, a średnica u podstawy

ok. 20 metrów. Nad powierzchnią wody znajduje się jedna komora, od której budowane są kanały z podwodnym wyj-ściem liczącym do 40 m. Bobry mogą jednocześnie wykorzystywać więcej niż jedno żeremie, a niekiedy wracają do starych, pozornie opuszczonych.

Te wszystkie budowle wymagają ma-teriału. Stąd też ścinają drzewa. Te inte-ligentne gryzonie, najwięcej drzew ści-nają blisko brzegu, aby zminimalizować swój wysiłek do transportu. Tam też są ścinane drzewa o największej średnicy. Im dalej od brzegu, tym cieńsze drzewa padają pod naporem zębów bobra.

Jak współistnieć z takim sąsiadem?

Usuwanie tam i zapór usytuowa-nych w poprzek rzeki - bóbr europejski jest objęty częściową ochroną gatunko-wą, w związku z tym przepisy ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. wprowadzają listę zakazanych czynności w stosunku do tego gryzonia, tj. umyślne płoszenie, zabijanie, niszczenia siedlisk, miejsc rozrodu i innych. Na takie czynności wymagana jest zgoda regionalnego dy-rektora ochrony środowiska.

Zabezpieczenie mechaniczne - w

celu zapobieżenia powtórnemu pro-cesowi odbudowywania tam i zapór należy stosować pewne zabezpiecze-nia uniemożliwiające tym gryzoniom rekonstrukcję budowli spiętrzających wodę. Jednym z nich jest ułożenie wzdłuż dna potoku perforowanej rury lub zwiniętego rulonu ze zwykłej siatki drucianej o długości kilku metrów i o średnicy około 30 cm w miejscu usunię-tej zapory. Zastosowanie tego sposobu uniemożliwi bobrom ponowne zatamo-wanie wody, co w konsekwencji dopro-wadzi do zaniechania przez nie odbu-dowy tamy w niepożądanym miejscu. Odcinki brzegów cieków zagrożone podkopywaniem, a zlokalizowane w po-bliżu zabudowań, mostów, wałów i in-nych obiektów można chronić poprzez obudowywanie warstwami kamieni lub ścian z płyt betonowych. Sprawdza się również wpuszczanie w grunt w odle-głości od 1 do 5 m siatek drucianych (najlepiej w sierpniu i wrześniu).

Szczegółowe instrukcje jak zabez-pieczyć się przed szkodami powodo-wanymi przez bobry można znaleźć w podręczniku opracowanym przez dr Andrzeja Czecha, rekomendowanym przez Ministra Środowiska dostępnym na stronie www.bobry.pl.

Odłowy i odstrzał - ostatecznym roz-

Szkody bobrowe

Właściciel, prawny zarządca gruntów bądź obiektów narażonych na szkody bobrowe we własnym zakresie i na swój koszt może podjąć próbę bezpośredniego usunięcia tych gryzoni z zagrożonych terenów poprzez ich wypłoszenie, odstrzał bądź odłów, po uprzednim uzyskaniu zezwolenia na tego rodzaju czynności

Fot.

Arc

hiw

um P

IR

17AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE RDOŚ

wiązaniem kwestii ograniczenia szkód wyrządzanych przez bobry może być odławianie i odstrzały redukcyjne po uprzednim uzyskaniu stosownej zgo-dy właściwego terenowo regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Należy podkreślić, że czynności te zazwyczaj nie przynoszą oczekiwanych rezulta-tów, ponieważ niezwykle trudno jest odłowić lub odstrzelić wszystkie osobni-ki znajdujące się w danym miejscu.

Jak uzyskać zgodę na odłów, usuwanie tam czy też odstrzał ?

Na przeprowadzanie tych czynności niezbędne jest zezwolenie właściwego terytorialnie regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Zgodnie z obowią-zującymi przepisami decyzja taka może być wydana, w przypadku:l braku rozwiązań alternatywnych, l jeżeli nie spowoduje to zagroże-

nia dla dziko występujących populacji chronionych gatunków roślin, zwierząt lub grzybów, l czynności te wynikają z koniecz-

ności ograniczenia poważnych szkód w gospodarce, w szczególności rolnej, leśnej lub rybackiej lub leżą w interesie zdrowia i bezpieczeństwa powszechne-go.

Spełniając te warunki, właściciel bądź prawny zarządca gruntów bądź obiektów narażonych na szkody bo-browe we własnym zakresie i na swój koszt może podjąć próbę bezpośred-niego usunięcia tych gryzoni z za-grożonych terenów poprzez ich wy-płoszenie, odstrzał bądź odłów, po uprzednim uzyskaniu zezwolenia na tego rodzaju czynności (odstępstwa od zakazów w stosunku do gatunków chronionych).

Wzór wniosku o wydanie takiej de-cyzji został zamieszczony na stronie internetowej Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Rzeszowie pod adresem: http://bip.rzeszow.rdos.gov.pl/zezwolenie-na-odstepstwa-od-zaka-zow-w-stosunku-do-gatunkow-dziko-wystepujacych-zwierzat-objetych-ochro-na. Wniosek podlega opłacie skarbowej w wysokości 82 zł. Podstawą wszczęcia postępowania jest prawidłowo wypeł-niony wniosek oraz dowód uiszczenia opłaty skarbowej.

Zasady szacowania szkód wyrządzanych przez bobry

Każdy właściciel lub użytkownik mie-nia zniszczonego przez bobry powinien telefonicznie zgłaszać szkodę, tel. nr (17) 785 00 44 w. 664 w dni robocze (w godz. 7.30 – 8.00) lub tel. kom. 783 921 900 (dotyczy północnej części województwa) lub z pracownikami Wydziału Spraw Te-renowych I Regionalnej Dyrekcji Ochro-ny Środowiska w Krośnie, zajmującymi się oględzinami terenowymi, szacowa-niem i wyceną szkód bobrowych – tel. nr (13) 437 28 31 lub tel. kom. 783 921 790 w dni robocze (dotyczy południowej części województwa). Podczas rozmowy telefonicznej zostanie uzgodniony ter-min oględzin szkody. Na uzgodniony ter-min oględzin terenowych poszkodowany powinien przygotować i przedłożyć do wglądu pracownikom szacującym szkody następujące dokumenty:l dowód osobisty (lub inny doku-

ment tożsamości ze zdjęciem),l uwiarygodniony aktualny „wyrys”

z mapy i wypis z rejestru ewidencji grun-tów działki lub działek będących przed-miotem oględzin,l inne aktualne

dokumenty (notarial-ny akt własności, umo-wa dzierżawy, wypis z księgi wieczystej, itp.), na podstawie których można będzie stwier-dzić tytuł prawny do władania przez poszko-dowanego przedmioto-wą nieruchomością.

Szczegółowe zasa-dy szacowania szkód znajdują się pod na-stępującym linkiem: http://bip.rzeszow.rdos.gov.pl/szacowan-ie-szkod-wyrzadzonych-przez-zwierzeta-objete-ochrona-gatunkowa.

Szkody nie są szaco-wane w okresie zimo-wym przy występującej obfitej pokrywie śnież-nej, lecz dopiero po ustąpieniu tej pokrywy, jak też nie są szacowane w międzywałach, gdzie rosną drzewa i krzewy,

ponieważ zgodnie z obowiązującym Pra-wem wodnym taka roślinność powinna być usunięta z tego rodzaju terenów.

Podsumowanie

W obecnej chwili obowiązuje za-rządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie z dnia 6 października 2015 r. w sprawie zezwolenia na czynności podlegające zakazom w stosunku do bobra euro-pejskiego Castor fiber, które zezwala na odstrzał bobrów w rybackich obrę-bach hodowlanych w terminie od dnia 1 października do dnia 15 marca oraz zezwala na niszczenie, usuwanie lub uszkadzanie tam metodą ręczną lub mechaniczną na terenach nieobjętych ochroną przyrody, w latach 2015 - 2020.

W przygotowywaniu jest też nowe zarządzenie zezwalające na odstrzał bobrów wyrządzających szkody w miej-scach o ich największym nasileniu na terenie województwa podkarpackiego.

Magdalena GrabowskaRegionalna Dyrekcja

Ochrony Środowiska w Rzeszowie

18 AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE ARiMR

Warunkiem uzyskania pomocy fi-nansowej będzie rozpoczęcie działalno-ści gospodarczej w zakresie przetwarza-nia produktów rolnych. Wnioskodawca będzie zobowiązany do rejestracji dzia-łalności przetwórczej, ale dopiero po podpisaniu z Agencją umowy o przy-znaniu pomocy, a więc po uzyskaniu zapewnienia, że planowana inwestycja spełnia wymogi programu. Wspar-ciem objęte zostały następujące sektory przetwórstwa: mleka, mięsa, owoców i warzyw, zbóż, ziemniaków, a także jaj, miodu, lnu i konopi oraz roślin ole-istych i wysokobiałkowych.

Pomoc przyznawana jest w for-mie refundacji kosztów poniesionych przez beneficjentów na realizacje inwestycji. Jej maksymalny poziom wynosi 50%, a wysokość wsparcia fi-nansowego, jakie można otrzymać w całym okresie realizacji PROW 2014 - 2020 w przypadku tej grupy benefi-cjentów wynosi 300 tys. zł. Wielkość pomocy przyznanej na realizację jed-nej operacji nie może być mniejsza niż 10 tys. zł.

W ramach PROW 2014 - 2020 na „Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi i ich

rozwój” przewidziano ok. 700 mln euro. Do kosztów kwalifikowalnych zali-

czyć można m.in.:l budowę lub modernizację bu-

dynków wykorzystywanych do prowa-dzonej działalności,l zakup (wraz z instalacją) maszyn

lub urządzeń do przetwarzania i ma-gazynowania, aparatury pomiarowej i kontrolnej,l zakup urządzeń służących popra-

wie ochrony środowiska.Ze wsparcia wyłączony został zakup

środków transportu, używanych ma-szyn, urządzeń lub sprzętu.

O kolejności udzielania pomocy zdecyduje suma uzyskanych punktów przyznanych na podstawie kryteriów wyboru określonych w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Kry-teria premiują m.in. młodych rolników, innowacyjność operacji, uczestnictwo w unijnych lub krajowych systemach jako-ści oraz przetwarzanie produktów rol-nych pochodzących bezpośrednio od producentów ekologicznych.

Wnioski na „Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, ob-rót nimi i ich rozwój” należy składać w Oddziałach Regionalnych ARiMR. For-mularze wniosków o przyznanie pomo-cy wraz z załącznikami można pobrać z portalu internetowego arimr.gov.pl.

W grudniu ubiegłego roku odbył się pierwszy, cieszący się olbrzymim zainteresowaniem, nabór wniosków, w którym uczestniczyły zakłady zajmujące się przetwórstwem rolno - spożywczym oraz przedsiębiorstwa wprowadzające do obrotu artykuły spożywcze.

Dodatkowe informacje można uzy-skać w Podkarpackim Oddziale Re-gionalnym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Rzeszowie, pod numerem tel. (17) 875 60 00, na stronie internetowej www.arimr.gov.pl, pod numerem bezpłatnej infolinii 0 - 800 38 00 84 oraz w Biurach Powia-towych Agencji.

POR ARiMR w Rzeszowie

Nabór wniosków na „małe przetwórstwo”

Ruszył kolejny nabór wniosków na wsparcie inwestycji w przetwa-rzanie produktów rolnych, obrót nimi i ich rozwój w ramach Pro-gramu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020. W dniach 29 września - 28 października 2016 r. wnioski mogą składać rolnicy, domownicy bądź małżonkowie rolników podlegających ubezpiecze-niu społecznemu rolników w pełnym zakresie.

Podmioty ubiegające się o przyznanie pomocy mają również możliwość korzystania z zaliczek na reali-zację operacji. Warunkiem wypłaty zaliczki jest ustanowienie dodatkowego zabezpieczenia właściwego wydatkowania zaliczek w postaci m.in. gwarancji bankowej lub równoważnej gwarancji (np. ubezpie-czeniowej), odpowiadającej 100% kwoty zaliczki.

Fot.

Arc

hiw

um P

IR

19AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE ARR

Polska ma opinię kraju o niezde-gradowanym środowisku i rolnictwie o zrównoważonym rozwoju. Trady-cyjny, rodzinny charakter rodzimego rolnictwa pozwala na wytwarzanie pro-duktów zdrowych, o dużych walorach smakowych. Polskie rolnictwo to także zrównoważone zwiększanie produkcji. Pod tym względem nasi rolnicy są za-interesowani wdrażaniem wszelkiego typu innowacji, które oferują znaczące możliwości w zakresie ochrony klimatu i środowiska. Mowa tu o nowoczesnych technologiach, bio- i ekoenergii.

Nowocześni i tradycyjni

Silna rodzina rolnicza wniosła w go-spodarkę rynkową dynamikę, kreatyw-ność, dążenie ku postępowi, a jedno-cześnie - ochronę narodowej tradycji. Polscy rolnicy są tradycyjnie nowocze-śni. Połączyli przywiązanie do ziemi, kultury, z potrzebami jutra. Wiele z polskich wyrobów wysokiej jakości to produkty rolnictwa ekologicznego oraz żywność tradycyjna i produkty regional-ne związane z miejscem pochodzenia. Polskie hity eksportowe to: mięso i po-droby z drobiu, wyroby czekoladowe, mięso wołowe, pieczywo, przetwory mięsne, pszenica, mięso wieprzowe, ryby suszone, solone, wędzone, mleko, sery i twarogi, owoce, warzywa oraz soki owocowe.

ARR wspiera eksporterów

Z uwagi na duże zainteresowanie wśród producentów wywozem towarów,

zarówno do UE, jak i do krajów poza-unijnych, ARR od lat wspiera produ-centów żywności wysokiej jakości. Od kilku lat zapotrzebowanie uczestników rynku w zakresie wspierania wymiany handlowej z zagranicą stale rośnie, co skutkuje zwiększeniem zaangażowania organizacyjnego i finansowego ARR.

Spowodowało to również poszerzenie zakresu wykorzystywanych narzędzi i środków w celu dostosowania skali dzia-łania do rosnących oczekiwań.

Branża spożywcza jest obecnie dy-namicznie rozwijającą się gałęzią pol-skiej gospodarki. Dlatego też głównym celem ARR jest realizacja wszelkiego rodzaju działań promocyjnych, które dzięki angażowanym środkom finan-sowym zapewniają wsparcie dla przed-siębiorców i ich produktów na rynku polskim i zagranicznym oraz promowa-nie kraju postrzeganego przez pryzmat

produktów wysokiej jakości z dużym potencjałem ekspansji na nowe rynki zbytu.

Na promocję rozwoju eksportu i bu-dowę marki polskich specjałów żywno-ściowych wykorzystywane są środki kra-jowe oraz pochodzące z funduszy Unii Europejskiej. Pozwala na to administro-wanie funduszami promocji oraz kam-paniami informacyjno - promocyjnymi Wspólnej Polityki Rolnej wdrażanymi przez organizacje branżowe, wdrażanie działania „Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych” w ra-mach PROW 2014 - 2020 oraz środki własne ARR.

Aby rozszerzyć możliwości promocji produktów rolno - spożywczych i przy-zwyczajać zagranicznych konsumen-tów do bezpiecznej polskiej żywności, w 2016 roku ARR rozpocznie także wdrażanie programu promocji branży polskich specjalności żywnościowych w ramach działania 3.3.2 Promocja gospodarki w oparciu o polskie marki produktowe - Marka Polskiej Gospo-darki - Brand Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014 - 2020. Pro-gram ten stanowi kontynuację Bran-żowego Programu Promocji branży polskich specjalności żywnościowych z sukcesem zrealizowanego przez ARR w latach 2012 - 2015 ze środków Progra-mu Operacyjnego Innowacyjna Gospo-darka 2007 - 2013.

Dzięki współpracy z innymi insty-tucjami, m.in. polskimi placówkami dyplomatycznymi, tj. ambasadami RP i Wydziałami Promocji Handlu, Agen-cja Rynku Rolnego dostarcza przedsię-biorcom zainteresowanym współpracą handlową z zagranicznymi partnerami wszelkie niezbędne informacje w tym zakresie.

Poprzez współpracę z instytucjami odpowiedzialnymi za promocję pol-skiej kultury i turystyki ARR buduje szerszy przekaz na temat potencjału polskiego rolnictwa. Dzięki synergii działań trafia do szerszych środowisk opiniotwórczych, wzmacniając pozycję polskich towarów za granicą.

Prowadząc działania promocyjne,

Agencja Rynku Rolnego promuje polskie produktyAgencja Rynku Rolnego od lat wspiera producentów żywności wy-sokiej jakości. Na promocję rozwoju eksportu i budowanie marki polskich specjałów żywnościowych wykorzystywane są środki krajo-we oraz pochodzące z funduszy Unii Europejskiej. Produkty żywno-ściowe wytwarzane w Polsce znajdują uznanie w ponad 70 krajach świata. Chcemy, by ich liczba ciągle rosła.

Głównym celem ARR jest realizacja wszelkiego rodzaju działań promocyjnych, które dzięki an-gażowanym środkom finansowym zapewniają wsparcie dla przedsiębiorców i ich produktów na rynku polskim i zagranicznym oraz promowanie kraju postrzeganego przez pryzmat produktów wy-sokiej jakości z dużym potencjałem ekspansji na nowe rynki zbytu

Fot.

Arc

hiw

um P

IR

20 AGRO PODKARPACIE październik 2016

INFORMACJE ARR

Agencja ma na celu stworzenie polskim przedsiębiorcom możliwości szerszej obecności na rynkach zagranicznych, a jednocześnie umacnianie pozytywnego wizerunku Polski i polskiej żywności w świadomości zagranicznego kontra-henta i konsumenta. W tym celu ARR od lat konsekwentnie stosuje hasło „POLSKA SMAKUJE” służące budowa-niu pozytywnego odbioru wśród zagra-nicznych konsumentów i ułatwiające identyfikację polskich produktów rol-no - spożywczych na świecie.

Działania te są realizowane poprzez:l organizację kompleksowych sto-

isk targowych skupiających firmy sek-tora rolno - spożywczego ze wspólnym przekazem POLSKA SMAKUJE. Przed-siębiorcy na wydzielonych stoiskach mają możliwość prezentacji swojej ofer-ty eksportowej, nawiązywania kontaktów handlowych, prowadzenia rozmów biz-nesowych. Stoiska te cieszą się najwięk-szym zainteresowaniem polskich przed-siębiorców branży polskich specjalności żywnościowych zarówno na terenie UE, jak i w krajach, które uznane zostały za szczególnie obiecujące dla wzrostu pol-skiego eksportu na całym świecie;l organizację misji gospodarczych

(wyjazdowych i przyjazdowych) dla pol-skich i zagranicznych kontrahentów, obejmujących m.in. udział w spotka-niach matchmakingowych (B2B), spo-tkaniach z przedstawicielami instytucji polskiego sektora rolno - żywnościowe-go i organizacji branżowych oraz orga-nizację wizyt w punktach handlowych (tzw. store - checks);l organizację spotkań informacyj-

no - szkoleniowych dotyczących uwa-

runkowań prowadzenia biznesu w po-szczególnych krajach z uwzględnieniem istniejących różnic kulturowych w bizne-sie;l realizację wizyt studyjnych dla

dziennikarzy zagranicznych mediów branżowych;l degustacje produktów kierowa-

nych na eksport oraz pokazy polskich specjalności kulinarnych.

Wykorzystując dotychczasowe do-świadczenia rynkowe, ARR wyselekcjo-nowała najbardziej obiecujące rynki eksportowe oraz najbardziej efektywne formy działań informacyjno - promo-cyjnych, poprzez które będzie wspierać przedsiębiorców na rzecz zaistnienia ich oferty na tych rynkach. Przy wybo-rze rynków, na których odbywają się działania promocyjne, wzięto również pod uwagę kwestię barier eksportu polskich produktów żywnościowych, a także stopień zaawansowania uzgod-nień bilateralnych oraz procesów certy-fikujących mających na celu eliminację ograniczeń eksportu.

W 2016 r. ARR zorganizowała przed- siębiorcom udział w targach na trzech kontynentach: Sial Canada, Djazagro w Algierii, Sial China, Food Africa Ca-iro, Iran Food and Hospitality, Food Taipei, Africa’s Big Seven w RPA, Viet-food & Beverage w Wietnamie, Anna-poorna World of Food w Indiach. Do końca roku planowana jest jeszcze or-ganizacja udziału przedsiębiorców w następujących targach i towarzyszących im misjach gospodarczych: Sial Paris, Prodexpo na Białorusi, Speciality Food Festival w Dubaju oraz Anufood China w Pekinie.

Powyższe działania promocyjne ARR kierowane są do wszystkich zain-teresowanych przedsiębiorców bran-ży rolno - spożywczej. Informacje o możliwości udziału w wydarzeniu są umieszczane na stronie internetowej ARR, rozsyłane do stowarzyszeń i zrze-szeń branżowych oraz publikowane w prasie branżowej.

Ze strony przedsiębiorców obserwu-je się ogromną potrzebę kontynuacji podobnych projektów. Może o tym świadczyć ciągły wzrost zainteresowa-nia udziałem w różnego rodzaju pro-gramach promocyjnych na przestrzeni ostatnich lat. Polskie firmy coraz czę-ściej rozważają zwiększenie swojej ak-tywności inwestycyjnej na światowych rynkach. Zjawisko to stanowi istotny znak przemian dokonujących się w pol-skiej gospodarce i określa wysoki po-ziom jej globalizacji. Aktywność inwe-stycyjna świadczy o potencjale polskich przedsiębiorstw i jest konieczna, jeśli przedsiębiorcy chcą zwiększyć eksport produktów rolno - spożywczych.

Zapraszamy do udziału w naszych kolejnych działaniach wszystkich zain-teresowanych przedsiębiorców bran-ży rolno - spożywczej (producentów, przetwórców i handlowców). A w razie jakichkolwiek pytań służymy pomo-cą i jesteśmy dostępni pod adresami e - mailowymi: [email protected] oraz [email protected].

Materiał źródłowy: Biuletyn informacyj-ny ARR, nr 3/2016

Oddział Terenowy Agencji Rynku Rolnego w Rzeszowie

Pomoc producentom mlekaARR zakończyła obsługę wniosków na ograniczenie produkcji mleka. O pomoc ubiegało się prawie 4 tys. producentów mleka krowiego. Deklaracja produkcji w okresie referencyjnym to 190 mln kg mleka. Zatem planowane przez nich ograniczenie to około 60 mln kg mleka. Stanowi to równowar-tość pomocy w wysokości około 34 mln zł.

Wykaz uprawnionych do ograniczenia produkcji zostanie zamieszczony na www.arr.gov.pl po ogłoszeniu decyzji Komisji Euro-pejskiej w zakresie stosowania lub braku współczynnika przydziału. Płatności zostaną zrealizowane po złożeniu wniosku o płatność od 1 lutego 2017 r. Agencja Rynku Rolnego przed dokonaniem płatności jest zobowiązana do przeprowadzenia kontroli.

www.arr.gov.pl

Warszawa, 23.09.2016 r.

21AGRO PODKARPACIE październik 2016

PORADY PRAWNE

Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego (art. 1012 – 1024), spadkobierca może przyjąć spa-dek bez ograniczenia odpowie-dzialności za długi (przyjęcie proste) albo przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzial-ności (przyjęcie z dobrodziej-stwem inwentarza), bądź też spa-dek odrzucić.

Niejednokrotnie zdarza się, że spad-kodawca pozostawia po sobie nie tylko określony majątek, ale również i długi w znacznej wysokości, a my jako spadko-biercy nie jesteśmy zainteresowani, aby za te długi, powstałe przecież niezależ-nie od nas, odpowiadać. Trzeba bowiem pamiętać, że spadek to nie tylko określo-ne składniki majątkowe przedstawiające realną wartość, ale również długi.

W jaki sposób można złożyć oświadcze-nie o odrzuceniu spadku? Zgodnie z art. 1018 Kodeksu cywilnego, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem. Można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym. Oświadczenie o odrzuceniu spadku moż-na również złożyć poprzez pełnomocnika, ale pełnomocnictwo do złożenia oświad-czenia o odrzuceniu spadku powinno być pisemne z podpisem urzędowo po-świadczonym. Oświadczenie o odrzuce-niu spadku należy złożyć w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.

Ponadto, uchwalona jeszcze w mar-cu 2015 roku zmiana kodeksu cywilne-go wprowadziła bardzo korzystną dla spadkobierców zmianę przepisów, zgod-nie z którą, jeżeli spadkobierca w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym do-wiedział się o tytule swego powołania nie złoży oświadczenia o odrzuceniu lub przyjęciu spadku, to uważa się, że przyjął on spadek z ograniczeniem odpowie-dzialności za długi spadkowe. Warto jednak pamiętać, że zmiana ta dotyczy jednak spadków otwartych po dniu 18 października 2015 roku. Jeżeli więc spadkodawca zmarł przed dniem 18 października 2015 roku pozostawiając po sobie długi, warto rozważyć złożenie

oświadczenia o odrzuce-niu spadku.

Skutkiem odrzucenia spadku jest wyłączenie spadkobiercy od dziedzi-czenia, tak jakby nie do-żył otwarcia spadku. W ta-kiej sytuacji spadek dzie-dziczą np. dzieci spad-kobiercy, który spadek odrzucił. Co dzieje się jednak w sytuacji, jeżeli nasze dzieci są jeszcze małoletnie i nie chcemy

jednak, aby odziedziczyły spadek z dłu-gami? Z uwagi na fakt, że oświadczenie o odrzuceniu spadku przez małoletnie-go jest tzw. czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu, to zgodnie z art. 156 Kodeksu rodzinnego i opiekuń-czego opiekun (rodzic) powinien uzy-skać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletnie-go. Jedną z takich spraw jest właśnie zgoda na odrzucenie spadku w imie-niu małoletniego. Małoletnie dzieci nie mają prawa składać takiego oświadcze-nia samodzielnie. Należy zatem złożyć w Sądzie rodzinnym wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczają-cej zwykły zarząd, a więc o zezwolenie na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku.

Dr Bogusław Sowa

Podstawa prawna:- ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r.

– Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. z 2016, poz. 380 z poźn. zm.);

- ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn. Dz. U. z 2015, poz. 2082 z późn. zm.).

Odrzucenie spadku przez spadkobiercę i jego skutki

- Spadek to nie tylko majątek i środki pieniężne, które pozostawia po sobie spadkodawca – informuje ad-wokat Bogusław Sowa i wyjaśnia, że bardzo często osoby obdaro-wane otrzymują w spadku długi i zobowiązania finansowe, które niestety muszą spłacić. Istnieje jednak wyjście z takiej sytuacji – Spadek można odrzucić składając oświadczenie o odrzuceniu spadku przed sądem lub notariuszem, moż-na je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym – wyjaśnia adwokat Sowa i podkreśla, że najważniejsze jednak jest, aby oświadczenie złożyć w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w któ-rym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.

Skutkiem odrzucenia spadku jest wyłączenie spadkobiercy od dzie-dziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku

Fot.

Arc

hiw

um P

IR

22 AGRO PODKARPACIE październik 2016

TWÓJ OGRÓD

Jesień to piękno przebarwiają-cych się liści drzew, krzewów i nie-stety zamieranie większości roślin rabatowych. Bardzo niewiele jest gatunków kwitnących w paździer-niku, głównie są to astry bylinowe – popularnie zwane „Jadwisiami” lub „Marcinkami” od solenizan-tów z tego miesiąca - oraz chry-zantemy wielkokwiatowe.

W Polsce chryzantemy w dużej mie-rze nadal kojarzą się z okresem Wszyst-kich Świętych. Stosujemy je głównie do dekoracji grobów, choć oferta odmian chryzantemy jest bardzo szeroka, od kwiatów ciętych (popularna Marga-retka), dodatków do bukietów (tzw. zieleń cięta), na kwietniki sezonowe w jesiennym nasadzeniu, do donic i pojemników zdobiących nasze tarasy oraz odmian na rabaty bylinowe kwit-nące w październiku – listopadzie, a przy łagodnej jesieni nawet czasami jeszcze w grudniu. Chryzantemy stoso-wane na rabaty bylinowe to najczęściej mieszańce wysokości od 40 cm do 100 cm, o drobnych kwiatach półpełnych, pełnych, rzadziej pojedynczych. Warto je posadzić w grupie na stanowisku sło-necznym, glebie o pH od obojętnego do zasadowego, próchnicznej – żyznej, bo chryzantemy są dość „żarłocznymi” roślinami. Dobrze reagują na zasilanie w trakcie wegetacji gnojówką lub gno-jowicą, czy na wyłożony obornik lub kompost. Warto więc poszukać w szkół-kach nowości z odmian chryzantemy lub zakupić starsze, ale już sprawdzone jak, np. Isabellarose, Apollo, Mosquito, które nie tylko będą nam zdobiły naszą rabatę jesienią, ale również długo po ścięciu cieszyły nasze oczy w flakonie lub kompozycji.

Kupując zaś chryzantemę do pojem-nika na taras, balkon wybierajmy te w pełni rozwinięte, gdyż efekt wizualny wówczas jest najlepszy, chociaż okres dekoracji krótszy. Jeśli jednak zależy nam na długim efekcie zdobniczym, to poszukujmy okazów takich, aby 3/4 kwiatów było jeszcze w pąku. Tworząc kompozycje w donicy warto zestawić chryzantemy z wrzosami z grupy pącz-

kowych z jednej tonacji kolorystycznej (np. fiolety i róże) lub kontrastowej (np. fiolety i żółcie). Rośliny o których mowa wymagają z reguły tylko podle-wania, ale możemy je zasilić nawozem dla wzmocnienia kwitnienia i trwałości kwiatów. Po kwitnieniu lub po wystą-pieniu przymrozków najczęściej wyrzu-camy bryłę korzeniową chryzantemy, traktując ją jak roślinę jednoroczną. Możemy przezimować w piwnicy do-niczkę z systemem korzeniowym i wio-sną spróbować samemu wyproduko-wać kwitnącą roślinę. Musimy jednak zdawać sobie sprawę, że chryzantemy zakwitają dopiero wówczas, gdy dzień

jest krótszy niż 12 godzin. Jest to zada-nie dosyć trudne, warto więc zdać się na specjalistów i kupować chryzantemy w sprawdzonych szkółkach i gospodar-stwach. Wtedy będziemy cieszyć nasze oczy barwami jesieni.

Mgr inż. Marta Straub

Mgr inż. Marta Straub z wykształcenia ogrodnik,

nauczyciel przedmiotów zawodowych w Zespole

Szkół Agroprzedsiębiorczości w Rzeszowie

Fot.

M. S

trau

b

Sadząc chryzantemy w naszym ogrodzie, pamiętajmy że pomimo tego, iż są z reguły mrozoodporne to wiosną mogą się one niedostatecznie zahartować, zwłaszcza jeśli jest ciepła i mokra. Dlatego po nastąpieniu pierwszych przymrozków, gdy ziemia będzie z wierzchu zamarznięta należy okryć karpy 5 cm warstwą kory, torfu, trocin lub agrowłókniną (ważne, aby nie robić tego liśćmi lub kompostem). Wiosną kiedy ryzyko niskich temperatur zniknie, otulinę możemy swobodnie usunąć.

Barwy jesieni

23AGRO PODKARPACIE październik 2016

PORADY WETERYNARYJNE

MMA (Mastitis – Metritis - Aga-lactia) jest to zespół chorobowy występujący u loch w okresie po-porodowym. Charakteryzuje się przede wszystkim zaburzeniami mleczności (agalactia), którym towarzyszą stany zapalne gru-czołu mlekowego (mastitis) oraz macicy (metritis).

Zwykle rozpoczyna się od 1 do 3 dni po porodzie, ale pierwsze objawy mogą wystąpić jeszcze w trakcie trwania poro-du lub tuż po jego zakończeniu.

Choroba ta powodowana jest przez różne czynniki:l infekcje bakteryjne – głównie

bakterie E - coli i wytwarzane przez nie endotoksyny,l błędy żywieniowe – zbyt obfite

żywienie lochy mieszankami pełnopor-cjowymi z jednoczesnym niedoborem aminokwasów, witamin i bardzo ważne-go w okresie okołoporodowym włókna,l zaburzenia hormonalne,l stres (najczęściej u pierwiastek) i

brak ruchu loch wysokoprośnych (klat-ki),l zła higiena pomieszczeń, utrzy-

mania zwierząt i porodu.Zespół ten występuje w postaciach:n ostrej – ciężki stan ogólny, go-

rączka (powyżej 41oC), apatia, leżenie na brzuchu, brak apetytu, zaparcia, obrzęk i bolesność całego wymienia, ropny wypływ z dróg rodnych, locha nie karmi prosiąt,n podostry – objawy rozwijają

się stopniowo, gorączka w granicach 40,5oC, osłabienie apetytu, zaparcia, obrzęk i stwardnienie niektórych pa-kietów gruczołu mlekowego, może być wypływ z dróg rodnych, locha karmi, ale występuje zmniejszona mleczność i głód u prosiąt,n bezobjawowy – nieznaczne pod-

wyższenie temperatury do 39,8oC, zmniejszona mleczność, może być osła-biony apetyt, zaparcia i słabe zaintere-sowanie prosiętami.

Ważne jest, aby w pierwszych dniach

po porodzie uważnie obserwować lo-chę, należy szczególnie zwracać uwagę na podwyższoną temperaturę (powyżej 39,4oC), brak apetytu, zaparcia, brak zainteresowania prosiętami, obrzęk wy-mienia i białawy wypływ z dróg rodnych. Ważną wskazówką może też być zacho-wanie prosiąt. W przypadku braku mleka będą niespokojnie poruszać się po koj-cu, kwiczeć, próbować wymusić na matce karmienie. Pierwsze dni po porodzie są szczególnie ważne z punktu widzenia od-chowu prosiąt. Sam MMA w większości przypadków nie stanowi zagrożenia dla życia lochy, natomiast skutkiem braku leczenia jest osłabienie prosiąt i zwięk-szone ich padnięcia. Dlatego też zdrowie loch w dużym stopniu przekłada się na wyniki produkcyjne całego stada. Lecze-nie powinno się podjąć natychmiast po zaobserwowaniu nieprawidłowości w sta-nie zdrowia lochy czy prosiąt.

Równie ważne jak leczenie jest zapo-bieganie tej chorobie. Bardzo istotnym elementem w profilaktyce MMA jest zachowanie higieny podczas porodu oraz przy wszelkiego rodzaju interwen-cjach porodowych. Trzeba dokładnie oczyszczać i dezynfekować pomiesz-czenia przed zasiedleniem, codziennie usuwać kał z kojców, w których przeby-wają lochy w okresie okołoporodowym. Zwierzęta powinny być odrobaczone

(najpóźniej 10 dni przed porodem), mieć odpowiednio zbilansowaną kar-mę. Przeniesienie do kojca porodowe-go powinno być od 10 do 14 dni przed wyproszeniem. Na 3 - 4 dni przed poro-dem powinno się zmniejszyć dzienną dawkę pokarmową o około 1/3 i doło-żyć otręby pszenne, które zapobiegają zaparciom i nadmiernemu namnożeniu bakterii E - coli. W dniu porodu zale-cana jest głodówka lub podanie pójła z otrąb pszennych, można zastosować do-datek preparatu przeczyszczającego np. soli glauberskiej lub gorzkiej. Od 2 do 7 dnia zwiększa się ilość zadawanej paszy. Celowe jest też przycinanie kiełków no-wonarodzonym prosiętom.

Lek. weterynariiKrystyna Mróz

Gabinet weterynaryjnyul. Szkolna 1839 – 230 Brzostek

MMA - zespół bezmleczności poporodowej świń

Skutki zespołu bezmleczności poporodowej najdotkliwiej odczuwają prosięta ponieważ następstwem obniżonej mleczności macior jest niedobór energii i składników pokarmowych, co prowadzi do niedoży-wienia młodych organizmów, a w skrajnych przypadkach do śmierci z wycieńczenia

Fot.

Arc

hiw

um P

IR

O objawach zespołu bezmlecz-ności poporodowej świń, jego skutkach oraz profilaktyce leczenia choroby pisze lekarz weterynarii – Krystyna Mróz, absolwentka Wydziału Wete-rynarii na Uniwersytecie Przy-rodniczym w Lublinie.

24 AGRO PODKARPACIE październik 2016

HODOWLA

Rasy bydła różnią się właściwościami tkanki łącznej (tj. zawartością i rozpusz-czalnością kolagenu) oraz poziomem i składem tłuszczu śródmięśniowego, jak również proporcjami między poszcze-gólnymi typami włókien mięśniowych. Przez hodowców preferowane są zwie-rzęta duże, późno dojrzewające, uzysku-jące bardzo dobre wskaźniki opasowe. Szczególnie rasy francuskie i włoskie charakteryzują się dużym udziałem mięśni, małym tłuszczu i kości, przez co osiągają bardzo dobrą wydajność rzeźną. W naszym kraju najbardziej popularny-mi rasami bydła mięsnego wykorzysty-wanymi w krzyżowaniu towarowym są limousine i charolaise (razem to blisko 85% pogłowia krów mięsnych w Polsce), hereford (5,6%) i bydło simentalskie (3,8%). W mniejszym zakresie wykorzy-stywane są rasy mięsne: blonde d’aqu-itaine, piemontese, marchigiana, salers, welsh black, aberdeen angus i highland.

W zależności od intensywności opa-su, należy dokonać odpowiedniego do-boru buhajów ras mięsnych. W opasie intensywnym prowadzonym do wyso-kiej masy ciała, przydatne są mieszańce po buhajach masywnych ras, tj.: charo-laise, limousine, blonde d’aquitaine, simental i marchigiana. Do opasu eks-tensywnego prowadzonego latem na pastwisku, bardziej przydatne są mie-szańce pochodzące po buhajach rasy hereford i aberdeen angus. Do korzyści wynikających z krzyżowania towarowe-go można zaliczyć:l poprawę wartości opasowej mie-

szańców (wyższe przyrosty dobowe, lep-szy stopień umięśnienia),l lepszą wartość rzeźną mieszań-

ców (wyższa wydajność rzeźna, wyższy udział mięsa oraz niższy tłuszczu i kości w tuszy),l wyższą ocenę stopnia umięśnie-

nia i niższą otłuszczenia przy ocenie półtusz systemem EUROP,

l mniejsze zużycie paszy na przy-rost 1 kg masy ciała.

Limousine

Limousine – to rasa wywodząca się z południowo - centralnej Francji. Ce-chą charakterystyczną zwierząt tej rasy jest średni kaliber, bardzo dobre umię-śnienie, szczególnie partii grzbietu i zadu, delikatny kościec, bardzo dobra płodność oraz wysoka wydajność rzeź-na. Buhaje wykorzystywane są w krzyżo-waniu towarowym z rasami mlecznymi, przy zachowaniu dużej łatwości wcieleń i dlatego mogą być używane do krycia jałowic.

Charolaise

Charolaise – jest to najbardziej ma-sywna i jednostronnie mięsna rasa fran-cuska. Popularność tej rasy wynika z ta-kich cech, jak: późne dojrzewanie, duży kaliber, żywotność oraz odporność na trudne warunki środowiskowe. Buhaje powszechnie są stosowane do krzyżowa-nia towarowego z krowami ras mlecz-nych. Bydło tej rasy może być opasane do wysokiej masy ciała, bez obawy ob-niżenia jakości tuszy z powodu prze-tłuszczenia. Masa ciała intensywnie ży-wionych buhajów może dochodzić do 1500 kg, a krów do 1000 kg.

Blonde d’aquitaine

Blonde d’aquitaine – jest to fran-cuskie bydło mięsne dużego kalibru, o długim i masywnym ciele, z głęboką klatką piersiową, szerokimi biodrami, mocnymi kończynami oraz doskona-le umięśnionym zadem. Duże tempo wzrostu i wolne odkładanie tłuszczu

predysponuje bydło tej rasy do opasu ciężkiego.

Salers

Salers jest rasą bydła użytkowaną nie-gdyś trójstronnie na obszarze Francji. Obecnie cieszy się dość dużą popularno-ścią jako rasa mięsna. Poprawna budowa i umięśnienie bez nadmiaru tłuszczu, wysokie tempo wzrostu, dobre wykorzy-stanie paszy, płodność, łatwość porodów, duża żywotność cieląt po urodzeniu i do-bra mleczność matek decydują o przydat-ności tej rasy do produkcji wołowiny.

Hereford

Hereford jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych ras bydła mię-snego na świecie. Została wyhodowana na terenie Wielkiej Brytanii. Krowy są bardzo płodne, charakteryzują się ła-twością wycieleń i opiekuńczością. Ro-dzą cielęta o masie 33 - 36 kg. Bydło rasy hereford szybko się aklimatyzuje do trudnych warunków klimatycznych i doskonale znosi ekstensywny pastwi-skowy system utrzymania. Średnie przy-rosty dobowe w opasie wynoszą 1000 g.

Aberdeen angus

Aberdeen angus – jest to szkocka rasa reprezentująca wybitnie mięsny typ użytkowy. Zwierzęta są wcześnie doj-rzewające i szybko rosnące. Cechy wy-różniające to prostokątny zarys tułowia, który podkreśla bardzo dobrze umię-śniony grzbiet, głęboka klatka piersio-wa, mała głowa, krótka szyja i drobna kość. Mięso odznacza się wysoką jako-ścią. Jest ono marmurkowate, soczyste, ze znaczną ilością tłuszczu międzymię-śniowego. Buhaje są wykorzystywane do krzyżowania towarowego z krowami ras mlecznych o średnim kalibrze.

Highland

Highland, czyli szkockie bydło gór-skie to jedna z najstarszych ras bydła na

Rasy mięsne bydłaJakość kulinarna wołowiny jest uwarunkowana czynnikami środowi-skowymi, żywieniowymi, technologicznymi (związanymi z ubojem i poubojowym dojrzewaniem mięsa), a przede wszystkim genetyczny-mi. Dobra wołowina, o jasnej barwie i odpowiednich walorach sma-kowych jest możliwa do uzyskania tylko od ras, które są zaliczane do mięsnego typu użytkowego.

25AGRO PODKARPACIE październik 2016

HODOWLA

świecie. Zwierzęta są mało wymagające odnośnie środowiska, nawet w ostrym klimacie mogą być utrzymywane przez cały rok bez pomieszczeń. Wytrzymują surowe warunki klimatyczne, w których inne rasy bydła nie miałyby szans prze-trwania.

Welsh black

Welsh black jest rasą pochodzenia brytyjskiego o małych wymaganiach pokarmowych, odpowiednia do eks-tensywnego systemu utrzymania, ła-two przystosowującą się do trudnych warunków środowiskowych, wcześnie dojrzewającą i charakteryzującą się do-brą płodnością. Wycielenia są łatwe, a krowy łagodne, troskliwe i opiekuńcze.

Marchigiana

Marchigiana – to rasa wywodząca się od podolskiego i azjatyckiego bydła, które przybyło na tereny Włoch w czasie najazdów ludów barbarzyńskich. Cechą wyróżniającą zwierzęta tej trasy jest po-dwójna pośladkowość. Zad jest bardzo muskularny, uda szerokie, a pośladki są

bardzo wypukłe. Tusze charakteryzują się małą zawartością kości.

Piemontese

Piemontese wywodzi się z północ-no - zachodnich obszarów Włoch i za-liczana jest do ras średniego kalibru. Wyróżnia się wybitnym umięśnieniem karku, grzbietu i zadu. Cechą charakte-rystyczną jest podwójna pośladkowość wywołana przez często występujący w populacji gen hipertrofii (przerostu mięśni). Wynikiem działania tego genu jest wyższa wartość rzeźna i ograni-czona możliwość odkładania tłuszczu podskórnego, a mięso jest jaśniejsze i bardziej kruche. Tusze charakteryzują się małą zawartością kości i bardzo wy-sokim udziałem mięśni.

Bydło simentalskie

Bydło simentalskie charakteryzuje duży kaliber. Masa krów wynosi 700 - 800 kg, a buhajów 1000 - 1200 kg. Obec-nie bydło simentalskie użytkowane jest głównie w kierunku mleczno - mięsnym. Zwierzęta posiadają dobre cechy związa-

ne z wydajnością rzeźną, reprodukcją, wykorzystaniem paszy oraz przystosowa-niem do różnych warunków środowisko-wych.

Resumując watro podkreślić, iż w zależności od intensywności opasu, na-leży dokonać odpowiedniego wyboru buhajów mięsnych. W opasie intensyw-nym prowadzonym do wysokiej masy ciała, przydatne są mieszańce po buha-jach ras masywnych, takich jak: charola-ise, blonde d’aquitaine, simental i mar-chigiana. Mieszańce po tych buhajach osiągają wysokie przyrosty masy ciała, dobrze wykorzystują paszę, a ich tusze są dobrze umięśnione i słabo otłuszczo-ne. Bardzo dobrą pod tym względem jest również rasa limousine, której po-tomstwo osiąga dobre przyrosty, bardzo dobre umięśnienie, małe otłuszczenie, doskonałą jakość mięsa oraz wysoki jego udział w tuszy. Do opasu eksten-sywnego prowadzonego latem w opar-ciu o pastwisko, najbardziej przydatne są mieszańce pochodzące po buhajach rasy hereford i aberdeen angus.

dr inż. Janusz R. MroczekKatedra Przetwórstwa

i Towaroznawstwa RolniczegoUniwersytet Rzeszowski

W naszym kraju najbardziej popularnymi rasami bydła mięsnego wykorzystywanymi w krzyżowaniu towarowym są limousine i charolaise (razem to blisko 85% pogłowia krów mięsnych w Polsce), pozostałe to hereford (5,6%) i bydło simentalskie (3,8%). Na zdjęciu byk rasy Limousin.

Fot.

Arc

hiw

um P

IR

26 AGRO PODKARPACIE październik 2016

Powiat leżajski leży w północno - wschodniej części województwa pod-karpackiego. Pod względem geogra-ficznym znajduje się w obrębie Doliny Dolnego Sanu, Płaskowyżu Kolbuszow-skiego, Płaskowyżu Tarnogrodzkiego i Równiny Sandomierskiej. Powiat obej-muje swym obszarem: miasto Leżajsk, miasto i Gminę Nowa Sarzyna, Gminę Grodzisko Dolne, Gminę Kuryłówkę oraz Gminę Leżajsk. Teren powiatu pod względem geograficznym należy do prowincji Zewnętrznych Karpat Za-chodnich, Makroregionu Kotliny San-domierskiej w obrębie 4 mezoregionów (Doliny Dolnego Sanu, Płaskowyżu Kol-buszowskiego, Płaskowyżu Tarnogrodz-kiego i Równiny Sandomierskiej).

Zajmuje powierzchnię 583 km², w tym powierzchnia rolna stanowi 58% ogólnej powierzchni, leśna: 28,2% po-została powierzchnia to 13,8%. Powiat zamieszkuje około 70 tys. ludzi. Sie-dzibą władz samorządowych powiatu (starostwo powiatowe) jest miasto Le-żajsk. Odległość do miasta wojewódz-kiego (Rzeszów) wynosi około 45 km, natomiast do innych, dużych ośrodków miejskich - 290 km do Warszawy, 600 km do Gdańska.

Powiat leżajski ma ok. 70 tys. miesz-kańców, z czego 50,5% stanowią kobie-ty, a 49,5% mężczyźni. W latach 2002 - 2015 liczba mieszkańców wzrosła o 0,8%. Średni wiek mieszkańców wyno-si 39,3 lat i jest porównywalny do śred-niego wieku mieszkańców wojewódz-twa podkarpackiego oraz nieznacznie mniejszy od średniego wieku mieszkań-ców całej Polski.

Bogactwem powiatu jest nieskażo-ne i piękne środowisko naturalne. Lasy zajmują tu 18 tys. ha, co stanowi 28,2% całkowitej powierzchni powiatu. Two-rzą one zwarte kompleksy. Każdy z nich charakteryzuje się odmienną florą, co jest związane z różnicami w podłożu geologicznym – stąd wyodrębnione zo-stały określone typy lasów: las mieszany świeży, bór mieszany świeży oraz bór świeży. Na terenie powiatu znajdują się rezerwaty, obszary chronionego krajo-brazu i liczne pomniki przyrody.

Powiat leżajski należy do miejsc

atrakcyjnych pod względem inwestowa-nia. Świadczy o tym jakość rynku pracy i bardzo dobra infrastruktura technicz-na. Przemysł rozlokowany jest głównie w pasie Leżajsk – Nowa Sarzyna. Pracu-je w nim około 5 tys. osób – głównie w branży chemicznej, maszynowej, odzie-żowej, przetwórstwa rolno - spożywcze-go, drzewnej oraz produkcji piwa. Do największych i najprężniej działających zakładów w powiecie należą: Browar Le-żajsk Grupa Żywiec S.A., Hortino ZPOW Leżajsk Sp. z o.o., Zakłady Chemicz-ne „Organika – Sarzyna” Grupa Ciech S.A., Fabryka Maszyn w Leżajsku Sp. z o.o., Zakład Produkcyjny nr 4 Phillip

Morris Polska S.A. w Leżajsku. Łącznie w powiecie zarejestrowanych jest ponad 3 tys. podmiotów gospodarczych. Domi-nują firmy handlowe i usługowe (80%), zajmujące się głównie przetwórstwem żywności (piekarnie, masarnie), pro-dukcją tworzyw sztucznych, stolarstwem czy świadczeniem usług budowlanych. Ciekawą, mającą już swoją tradycję for-mą działalności jest produkcja wyrobów z wikliny. Jej popularność sprawiła, że gmina Nowa Sarzyna zyskała miano „za-głębia wikliniarskiego”.

Przewodniczącym Leżajskiej Rady Powiatowej PIR jest Kazimierz Matu-szek – 40 lat. Absolwent Uniwersytetu Rzeszowskiego, wspólnie z żoną prowa-dzi gospodarstwo o powierzchni 15 ha. Pan Kazimierz jest kierownikiem Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Leżajsku. Rada Powiatowa PIR w Leżajsku na co dzień współpracuje z wszystkimi insty-tucjami rolniczymi w powiecie. Jest or-ganizatorem szkoleń specjalistycznych oraz wyjazdów na międzynarodowe Targi Rolnicze.

Delegaci Leżajskiej Rady Powiato-wej PIR podczas posiedzeń wnioskują o rozwiązywanie wielu problemów z jaki-mi borykają się rolnicy oraz o zmianę wielu uregulowań obowiązujących w rolnictwie mających na celu poprawę warunków gospodarowania i poprawie-nie opłacalności produkcji, prowadzą nabór na zimowiska i kolonie letnie dla młodzieży wiejskiej.

PREZENTACJE

Bogactwo przyrody i kultury – Leżajska Rada Powiatowa PIR

Kazimierz Matuszek, przewodniczący Leżajskiej Rady Powiatowej PIR

Lp. Nazwisko i Imię Gmina

1. Dąbek KrzysztofGrodzisko Dolne

2. Matuszek Kazimierz

3. Pietrycha MieczysławKuryłówka

4. Socha Wiesław

5. Kołcz JanLeżajsk

6. Terech Józef

7. Mendyk Marek Leżajsk - miasto

8. Jagiełło StanisławNowa Sarzyna

9. Piech Tomasz

W samorządzie rolniczym powiat leżajski reprezentują:

27AGRO PODKARPACIE październik 2016

PREZENTACJE

Powiat Przemyski jest położony we wschodniej części województwa podkarpackiego. Zajmuje powierz-

chnię 1214 km2. Jego terytorium stano-wią obszary 10 gmin: Birczy, Dubiecka, Fredropola, Krasiczyna, Krzywczy, Medy-ki, Orłów, Przemyśla (bez miasta Przemy-śla), Stubna i Żurawicy. Obejmuje wyłącz-nie obszary wiejskie, na jego terenie nie występują miasta. Od północy graniczy z powiatem jarosławskim i przeworskim, od zachodu z rzeszowskim i brzozow-skim, zaś od południa z bieszczadzkim i sanockim. Wschodnią granicę obszaru powiatu, a równocześnie województwa podkarpackiego stanowi polsko - ukra-ińska granica państwa. Ukształtowanie terenu jest zróżnicowane. Południowa oraz zachodnia część powiatu zalicza się do terenów górzystych. W tym rejonie za-czyna się pasmo Bieszczadów. Północne i wschodnie gminy powiatu charaktery-zują się przeważnie równinami. Powiat przemyski zamieszkuje obecnie ponad 71 tys. osób.

Bogate walory turystyczne i rekre-acyjne powiatu przemyskiego, zachę-cają niewątpliwie do odwiedzenia tego zakątka Polski, a naturalne warunki Po-górza stwarzają doskonałe możliwości uprawiania różnorodnych form tury-styki kwalifikowanej. Znaczną część po-wiatu przemyskiego zajmuje utworzony w 1991 r. Park Krajobrazowy Pogórza Przemyskiego. Obszar Parku zawiera jedyny w Polsce fragment najbardziej wysuniętych na zachód lesistych pogó-rzy Karpat Wschodnich.

Na obszarze powiatu przemyskiego znajdują się cenne i ciekawe zabytki. Do najważniejszych należą kościoły za-bytkowe w Birczy, Krasiczynie, Ryboty-czach i Kalwarii Pacławskiej, cerkiew drewniana w Piątkowej i Leszczynach, cerkwie w Huwnikach, Olszanach i Po-sadzie Rybotyckiej, cerkwie użytkowane jako kościoły rzymskokatolickie w Bry-lińcach, Jaworniku Ruskim, Kopystnie, Lipie i Mielnowie. Na uwagę zasługują również zabytki budownictwa typu re-zydencyjko - obronnego: XVI - wieczny zamek w Krasiczynie. Unikalną atrakcję historyczno - turystyczną dla odwiedza-jących ziemię przemyską turystów oraz

dla lokalnej społeczności stanowi nie-wątpliwie Twierdza Przemyśl, należąca do największych twierdz nowożytnej Europy (porównywana jest z francuską twierdzą Verdun).

Niekorzystną cechą gospodarki rol- nej na terenie powiatu przemyskiego jest znaczne rozdrobnienie gospo-darstw indywidualnych. Ich liczba wy-nosi ok. 11 tys., a średnia powierzchnia gospodarstwa to 3,9 ha. Dominującą większość, bo ponad 78% stanowią gospodarstwa małe obszarowo, o po-wierzchni poniżej 5 ha.

Przewodniczącym przemyskiej Rady jest Zbigniew Bojko, mieszkaniec wsi Pikulice, który prowadzi 18 ha gospo-darstwo rolne, na którym świadczy także usługi agroturystyczne – „Ranczo u Zby-cha”. Hodowca trzody chlewnej. Wielo-letni sołtys wsi Pikulice, Przewodniczący Rady Powiatowej PIR w Przemyślu drugą kadencję. Posiada wykształcenie średnie techniczne. Współpracuje ze stowarzy-szeniami, kołami gospodyń wiejskich, instytucjami okołorolniczymi. Co roku

organizuje spotkania opłatkowe rolni-ków z całego Podkarpacia, 7 stycznia 2017 r. zaprasza na kolejne spotkanie opłatkowe, w którym uczestniczył będzie arcybiskup Adam Szal.

Historia i tradycja – Przemyska Rada Powiatowa PIR

Zbigniew Bojko, przewodniczący Przemyskiej Rady Powiatowej PIR

Lp. Nazwisko i Imię Gmina

1. Demkiewicz Janusz Bircza

2. Segelin Antoni Bircza

3. Brożyna Stefan Dubiecko

4. Tworzydło Tadeusz Dubiecko

5. Moskowicz Stefan Ferdopol

6. Pelc Rafał Ferdopol

7. Lenar Stanisław Krasiczyn

8. Minorowicz Krzysztof Krzywcza

9. Gierula Stanisław Krasiczyn

10. Tomaszewski Andrzej Medyka

11. Małachowski Dariusz Przemyśl

12. Dźwierzyński Aleksander Orły

13. Herbut Janusz Orły

14. Finik Marcin Pikulice

15. Małachowska Magdalena Przemyśl

16. Bojko Zbigniew Pikulice

17. Małachowski Jerzy Stubno

18. Pawłyna Andrzej Stubno

19. Sośnicki Józef Żurawica

20. Mroczka Marian Żurawica

W samorządzie rolniczym powiat przemyski reprezentują:

28 AGRO PODKARPACIE październik 2016

PORADY ROLNICZE

Najszerszym pojęciem w rozu-mieniu agronomicznym jest system rolniczy lub system gospodarowania. Według definicji jest to sposób zago-spodarowania przestrzeni rolniczej w zakresie produkcji roślinnej i zwierzę-cej oraz ich przetwarzania, wyceniony kryteriami ekonomicznymi i ekolo-gicznymi. We współczesnym rolnictwie wyróżnia się najczęściej 3 systemy go-spodarowania:l konwencjonalny (synonimy to:

intensywny, uprzemysłowiony, klasycz-ny, zindustrializowany, industrialny),l ekologiczny (synonimy to: alter-

natywny, biologiczny, organiczny, zna-turalizowany, biologiczno – organicz-ny),l integrowany (synonimy to: zrów-

noważony, zintegrowany, harmonijny, ekologiczno – ekonomiczny).

Rolnictwo intensywne

Rolnictwo konwencjonalne to spo-sób gospodarowania ukierunkowany na maksymalizację zysku. W obrębie tego rolnictwa wyróżnić można jeszcze rolnictwo konwencjonalne ekstensyw-ne, gdzie maksymalizację zysku osiąga się przez ograniczanie kosztów. Taki model rolnictwa dominuje w krajach dysponujących dużymi zasobami użyt-ków rolnych (Argentyna, Australia, Ro-sja).

Drugi wariant rolnictwa konwen-cjonalnego to rolnictwo intensywne, w którym maksymalizację zysku osią-ga się dzięki dużej wydajności roślin i zwierząt. Wyniki takie uzyskuje się w specjalistycznych gospodarstwach sto-sujących recepturowe technologie pro-dukcji oparte na wysokim zużyciu prze-mysłowych środków produkcji i niskich nakładach robocizny. Ten system wy-kształcił się i rozwinął w 2 połowie XX

w. w krajach rozwiniętych gospodarczo, głównie w Europie Zachodniej. Pole-gał na powszechnym wprowadzaniu do praktyki rolniczej nowoczesnych, prze-mysłowych środków produkcji (nawozy mineralne, chemiczne środki ochrony roślin, wydajne maszyny rolnicze), po-stępu biologicznego (wydajne odmiany roślin i rasy zwierząt) oraz nowocze-snych technologii produkcji.

Doprowadziło to w konsekwencji do nadprodukcji żywności, co z kolei spowodowało konieczność limitowania wielkości produkcji (kwotowanie) oraz ugorowanie lub odłogowanie gruntów. Nasileniu uległy procesy koncentracji ziemi (upadek słabszych gospodarstw), specjalizacji (uprawa 2 - 3 gatunków roślin lub hodowla jednego gatunku zwierząt) oraz wyspecjalizowanej me-chanizacji. Uproszczenia produkcyjne były kompensowane zwiększonym zu-życiem przemysłowych środków pro-dukcji. Efektem upowszechnienia tego systemu było nasilenie negatywnych od-działywań na środowisko przyrodnicze (zatruwanie wód powierzchniowych, gleb i powietrza), ograniczenie bioróż-norodności, a także pojawiły się zagro-żenia dla bezpieczeństwa żywności (po-zostałości pestycydów, nawozów, środ-ków farmakologicznych w produktach spożywczych). Te negatywne skutki były przyczyną wypracowania w krajach starej UE koncepcji Trwałego Rozwoju Rolnictwa oraz opracowania i wdroże-nia kilku dyrektyw, których głównym celem było zmniejszenie negatywnych oddziaływań rolnictwa industrialnego na środowisko.

W Polsce ten system gospodarowa-nia aktualnie odgrywa minimalną rolę i jest stosowany albo w gospodarstwach wielkopowierzchniowych i na dobrych glebach, albo też w specjalistycznych, wy-sokowydajnych gospodarstwach ogrod-niczych oraz hodowlanych.

Rolnictwo ekologiczne

Rolnictwo ekologiczne to sposób gospodarowania, w którym cele ekolo-giczne dominują nad ekonomicznymi. Było odpowiedzią na dominację rolnic-twa industrialnego. Zaczęło rozwijać się w Europie Zachodniej po II wojnie światowej, a jego celem była produk-cja zdrowej żywności i nieszkodzenie środowisku. Zakłada nieużywanie (lub używanie w minimalnym stopniu) prze-mysłowych środków produkcji, preferu-je zachowanie i wzbogacanie żyzności gleby, stosowanie prawie zamkniętego obiegu materii w gospodarstwie, wy-korzystywanie odpornych na patogeny odmian roślin i ras zwierząt oraz pod-porządkowanie się rytmowi procesów zachodzących w przyrodzie.

Aktualnie na świecie, pod różnymi nazwami funkcjonuje kilka nurtów rol-nictwa ekologicznego (biodynamiczne, organiczne, biologiczne, biologiczno – organiczne). W Europie ten system rol-nictwa jest najbardziej popularny w kra-jach skandynawskich, alpejskich i we Włoszech. Ponieważ jest to rolnictwo bardziej pracochłonne i mniej wydajne od konwencjonalnego, jest w krajach UE subsydiowane i pozostaje pod ścisłą kontrolą odpowiednich jednostek.

Udział tego systemu zazwyczaj zwiększa się wraz ze wzrostem zamoż-ności i świadomości ekologicznej spo-łeczeństwa.

Rolnictwo integrowane

Rolnictwo integrowane to najbar-dziej perspektywiczny i popierany przez Komisję Europejską system rolniczy, który w harmonijny sposób powinien wykorzystywać postęp techniczny, biolo-giczny i organizacyjny w uprawie, nawo-żeniu, ochronie roślin i chowie zwierząt. Ideą przewodnią w tym systemie jest ograniczanie zużycia nawozów mineral-nych, pestycydów o 30 - 50% przy nie-wielkim (kilkuprocentowym) spadku wydajności. Rolnictwo integrowane za-kłada stosowanie przemysłowych środ-

Systemy w rolnictwieW literaturze rolniczej można często spotkać się z dużą swobodą użycia określeń dotyczących systemów rolniczych oraz systemów uprawy roli i roślin. Sprawę komplikuje jeszcze kontekst użytego określenia. Nieco inne znaczenie może mieć to samo określenie użyte w kontekście agronomicznym, a inne – w ekonomicznym, geo-graficznym czy historycznym.

29AGRO PODKARPACIE październik 2016

PORADY ROLNICZE

ków produkcji, ale w umiarkowanych ilościach. Nawożenie mineralne powin-no być stosowane według metody bilan-sowej w oparciu o wyniki analizy gleby, a środki ochrony roślin – po przekrocze-niu progów szkodliwości przez agrofaga.

W zwalczaniu agrofagów pierwszeń-stwo oddaje się profilaktyce i metodom niechemicznym, a pozostałe elementy agrotechniki powinny być stosowane zgodnie z zasadami Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej. Naukowcy IUNG (Instytut Uprawy Nawożenia i Glebo-znawstwa), IOR (Instytut Ochrony Ro-ślin), IHAR (Instytut Hodowli i Aklima-tyzacji Roślin) opracowali szczegółowe technologie produkcji najważniejszych gatunków rolniczych według zasad In-tegrowanej Produkcji.

Cele ekonomiczne w tym systemie są równoważne celom ekologicznym, a wynik ekonomiczny, przy oszczędnym gospodarowaniu przemysłowymi środ-

kami produkcji, nie powinien być gor-szy niż w rolnictwie industrialnym. Ten system gospodarowania wymaga jednak od rolnika dużej wiedzy i praktyki zawo-dowej oraz umiejętności obserwacji śro-dowiska rolniczego.

Rolnictwo precyzyjne

Rolnictwo precyzyjne to z kolei nowy system polegający na wykorzystaniu wy-soko rozwiniętych technologii nawiga-cyjnych (GPS) i informatycznych. Pod-stawą działania w tym systemie jest zebra-nie informacji o zmienności przyrodni-czej danego pola (nawet z dokładnością do 1 cm2) dotyczących zasobności gleby w podstawowe makroelementy, odczynu czy nasilenia agrofaga, stworzenie map cyfrowych tej cechy oraz stosowanie (przy użyciu odpowiednio skonstruowa-nych rozsiewaczy czy opryskiwaczy) zróż-nicowanych dawek nawozów czy pesty-

cydów na poszczególne fragmenty pola, zgodnie z opracowanymi mapami.

Komisja Europejska, oprócz wymie-nionych już systemów, wyróżnia jeszcze:l rolnictwo ochronne - zmierzają-

ce do ochrony gleby i zachowania jej produktywności,l rolnictwo jakościowe - wytwarza-

jące produkty o dodatkowej wartości rynkowej ze względu na ich pochodze-nie, metody wytwarzania i własności or-ganoleptyczne,l rolnictwo miejskie - hobbystycz-

ne rolnictwo w miastach i na ich obrze-żach.

Systemy uprawy roli

Systemy uprawy roli związane są z techniką, jaką rolnik przygotowuje ten czynnik produkcji do uprawy roślin. Według definicji system uprawy roli to

Bardzo popularnym systemem uprawy roli w Polsce i całej Europie jest system tradycyjny, w którym podstawową uprawką jest orka stosowana kilkakrotnie. Rola jest odwracana, resztki pożniwne są przykryte, a chwasty są niszczone skutecznie w sposób mechaniczny. Na wskutek wielokrotnego spulchniania rozkład materii organicznej i próchnicy zachodzi szybko, a gleba w okresie jesienno - zimowym (gdy brak jest roślinności) narażona jest na erozję wodno - wietrzną.

Fot.

Arc

hiw

um P

IR

30 AGRO PODKARPACIE październik 2016

PORADY ROLNICZE

sposób oparty na odpowiednim dobo-rze narzędzi i maszyn oraz kolejności ich stosowania w cyklu rocznym lub dłuższym uwarunkowany czynnikami przyrodniczymi (klimat, gleba, urzeź-bienie, stosunki wodne) i agrotechnicz-nymi. Wyróżnia się 3 systemy uprawy roli:l tradycyjny (płużny),l bezorkowy (bezpłużny, uprosz-

czony),l uprawa zerowa (siew bezpośred-

ni).Dwa ostatnie systemy określa się

również jako uprawę zachowawczą (konserwującą).

W systemie tradycyjnym podstawo-wą uprawką jest orka stosowana kilka-krotnie. Rola jest odwracana, resztki pożniwne są przykryte, a chwasty są niszczone skutecznie w sposób me-chaniczny. Na wskutek wielokrotnego spulchniania rozkład materii organicz-nej i próchnicy zachodzi szybko, a gle-ba w okresie jesienno - zimowym (gdy brak jest roślinności) narażona jest na erozję wodno - wietrzną. Jest to system dominujący w Europie, ale bardzo energo - i czasochłonny.

System bezorkowy polega na wyeli-minowaniu z uprawy pługa. Zamiast nie-go stosuje się talerzowanie lub kultywa-torowanie głęboszami. Resztki pożniw-

ne po zmieszaniu z wierzchnią warstwą roli tworzą mulcz, który ogranicza ero-zję i parowanie. Tę jednorazową upraw-kę wykonuje się specjalnymi agregatami używając mocnych ciągników.

Siew bezpośredni to skrajna forma uproszczeń polegająca na tym, że od momentu zbioru przedplonu do siewu rośliny następczej nie są wykonywane żadne uprawki. Chwasty są niszczone chemicznie przy użyciu herbicydów to-talnych, a do wysiewu używane są spe-cjalne agregaty uprawowo - siewne. Ten system uprawy roli daje bardzo duże oszczędności energetyczno - czasowe jednak sprzyja rozprzestrzenianiu się chwastów wieloletnich i chorób pod-suszkowych.

Jedną z form siewu bezpośredniego jest strip tiil czyli uprawa pasowa roli. Sposób ten na dużych powierzchniach stosowany jest w uprawie kukurydzy, soi w obu Amerykach i Australii. W Polsce próbuje się go stosować w uprawie ro-ślin wysiewanych w szerokie rzędy (bu-raki cukrowe, kukurydza, rzepak). Wy-konywany jest przy pomocy specjalnych agregatów uprawowo - siewnych prowa-dzonych przez ciągniki dużej mocy. W spulchniony na głębokość kilku cm pas roli o szerokości 3 - 6 cm wysiewane są (pod powierzchnię) nawozy mineralne oraz umieszczane punktowo (lub nie)

nasiona oraz ugniatana jest rola nad wysianymi nasionami.

Jak było kiedyś?

W ujęciu historycznym należy nato-miast rozpatrywać systemy uprawy ro-ślin. Można tu wyróżnić:

Kopieniactwo - czyli pierwotny sys-tem uprawy roślin polegający na punk-towym spulchnieniu gleby zaostrzonym kijem, motyką i wysadzeniu (lub wysia-niu) w nią gatunku uprawnego,

System żarowy - polegający na wypa-leniu fragmentu lasu (stepu) i wysiewa-niu w użyźnioną popiołem glebę roślin uprawnych,

System odłogowy i ugorowy - stosowa-ny w średniowiecznej Europie i polegający na podziale areału uprawianego na 3 pola obsiewane roślinami ozimymi, jarymi, natomiast trzecie pole „odpoczywało” na-bierając urodzajności. Wypasano na nim najczęściej bydło oraz inne zwierzęta,

System płodozmianowy - (upo-wszechnił się w Europie od XIX w.) po-legający na kolejnej uprawie na każdym polu gatunków roślin w sposób uzasad-niony przyrodniczo i ekonomicznie.

Bogusław RząsaWydział Biologiczno - Rolniczy

Uniwersytetu Rzeszowskiego

31AGRO PODKARPACIE październik 2016

Gdy lato chyli się ku schyłkowi, na naszych stołach pojawia się piękna pomarańczowa dynia. Stanowi ona nie tylko wspaniałą ozdobę jesiennego ogrodu, ale też jest fantastycznym materiałem kulinarnym.

Dynia nadaje się do potraw słonych i słodkich, jest niezwykle aromatyczna, można ją bez obaw podawać małym dzieciom, a do tego jest bogata w związki mineralne i witaminy. Oto kilka powo-dów, dla których warto jeść dynię:n Dynia jest bardzo nisko kalorycz-

na: 100 g to tylko około 30 kcal! Dodat-kowo jest sycąca, więc sprawia, że szybciej czujemy się najedzeni. Pomarańczowy kolor tego owocu nieodzownie kojarzy nam się z β-karotenem i słusznie! W 100 g dynia zawiera aż ok. 450 µg witaminy A, co stanowi dzienne zapotrzebowanie

dla dzieci i połowę zapotrzebowania do-rosłych na tę witaminę. Dodatkowo ma sporo witamin z grupy B (zwłaszcza B2), witaminę PP i składniki mineralne - po-tas, wapń, fosfor. Niestety wysoki indeks glikemiczny dyni powoduje, że nie jest zalecana w diecie diabetyków. n Poza pomarańczowym miąż-

szem, dynia zawiera też bardzo smacz-ne pestki. Często są one niedoceniane i zwyczajnie wyrzucane do kosza w pro-cesach przetwórczych. To duży błąd! W pestkach dyni zawarta jest bardzo duża dawka magnezu niezbędnego dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i układu krążenia; fosforu potrzebnego dla naszych kości; cynku, który poprawia kondycję naszej skó-ry oraz witamin z grupy B. Składniki mineralne to jednak nie wszystko. W pestkach dyni zawarta jest także kombi-nacja wielonienasyconych kwasów tłusz-czowych omega - 3 i 6, które redukują

poziom złego cholesterolu i zapobie-gają miażdżycy. Wszystkie wymienione wyżej składniki mają też niebagatelny wpływ na nasz układ odpornościowy, wspomogą nas w zapobieganiu jesien-nym przeziębieniom. n Dynia nie kumuluje szkodliwych

związków zawartych w sztucznych nawo-zach takich jak azotany czy metale cięż-kie (np. ołów), dlatego zrobione z niej zupki świetnie nadadzą się na pierwsze posiłki dla naszych maluszków.

Dynia jest duża, twarda i ciężko ją obrać. Mamy jednak na to sposób! Na polskim rynku pojawiła się odmiana Hokkaido charakteryzująca się inten-sywnie pomarańczowym kolorem i niewielkimi rozmiarami. Jej skórka jest cieniutka i można ją jeść. To świetne rozwiązanie dla wszystkich cierpiących na brak czasu amatorów dyni.

Naturhouse Mielec

ZDROWIE I URODA

Trzy powody, by jeść dynię

Miąższ dyni zawiera dużo karotenu i innych witamin, zwłaszcza witaminy A, B1, B2, C, PP a także składników mineralnych takich jak potas, ma-gnez, cynk, fosfor, żelazo czy wapń. Warto zwrócić uwagę na kolor miąższu dyni – im bardziej jest pomarańczowy, tym więcej zawiera witamin B1, PP i karotenu.

Fot.

Arc

hiw

um P

IR

32 AGRO PODKARPACIE październik 2016

AGRO NOTOWANIA

PODMIOTy SKuPuJące MLeKO ŚReDNIe ceNy MLeKA zł/l (netto)

cZyNNIKI WPŁyWAJące NA ceNĘ MLeKA W PODMIOcIe SKuPuJącyM

SPÓŁDZIeLNIe MLecZARSKIe 0,80 - 1,32

1. Zawartość tłuszczu.

2. Zawartość białka.

3. Wielkość dostawy w danym m-cu.

4. Stado objęte kontrolą użytkowości mlecznej

5. Ilość udziałów w spółdzielni.

6. Odbiór mleka bezpośrednio z gospodarstwa dostawcy.

SPÓŁKI PRAWA HANDLOWeGO 0,62 - 1,251. Wielkość dostawy w danym m-cu.

2. Odbiór mleka bezpośrednio z gospodarstwa dostawcy.

GRuPy PRODuceNcKIe 1,08 - 1,30

1. Wielkość dostawy w danym m-cu.

2. Odbiór mleka bezpośrednio z gospodarstwa dostawcy.

3. Wsparcie finansowe dla grup producentów rolnych.

ceny skupu żywca w wybranych podmiotach woj. podkarpackiego we wrześniu 2016 r. (ceny netto zł/kg)

Średnie ceny mleka we wrześniu 2016 r. w poszczególnych podmiotach skupujących mleko zarejstrowanych na terenie województwa podkarpackiego

źródło: ARR

źródło: ARR

Podmiot skupu Data Trzoda Byki Jałówki Krowy cielęta

Podkarpacka Spółdzielnia Producentów Trzody chlewnej „TucZNIK”w Górnie

01.09.2016 4,85 - - - -

08.09.2016 4,94 - - - -

15.09.2016 4,94 - - - -

22.09.2016 4,94 - - - -

29.09.2016 4,94 - - - -

Zakłady Przemysłu Mięsnego „SZAReK” Jarosław 01.09.2016 4,95 - - - -

08.09.2016 4,95 - - - -

15.09.2016 4,95 - - - -

22.09.2016 4,95 - - - -

29.09.2016 4,95 - - - -

Masarnia Widełka k. Kolbuszowej 01.09.2016 5,00 - - - -

08.09.2016 5,00 - - - -

15.09.2016 5,00 - - - -

22.09.2016 5,00 - - - -

29.09.2016 5,00 - - - -

„KABANOSPOL” Wielopole Skrzyńskie 01.09.2016 4,86 7,10 5,30 4,60 -

08.09.2016 4,86 7,10 5,30 4,60 -

15.09.2016 4,86 7,10 5,30 4,60 -

22.09.2016 5,00 7,10 5,30 4,60 -

29.09.2016 5,00 7,10 5,30 4,60

PPM „TAuRuS” Pilzno 01.09.2016 5,20 - - - -

08.09.2016 5,20 - - - -

15.09.2016 5,20 - - - -

22.09.2016 5,20 - - - -

29.09.2016 5,20 - - - -

33AGRO PODKARPACIE październik 2016

AGRO NOTOWANIA

ceny skupu zbóż i rzepaku w wybranych podmiotach woj. podkarpackiego we wrześniu 2016 r. (ceny netto zł/t)

Średnie ceny skupu miodu w rozbiciu na rodzaje we wrześniu 2016 r.

Nazwa podmiotuRodzaj miodu (zł/kg)

wielokwiat spadź iglasta gryka akacja

Rzeszowska SpółdzielniaOgrodniczo - Pszczelarska

12,00 - 13,00 20,00 - 25,00 15,00 - 17,00 15,00 - 17,00

źródło: ARR

źródło: ARR

Podmiot skupowy DataPszenica

konsumpcyjnaPszenica paszowa

Żyto Jęczmień Kukurydza Rzepak

elewarr Rzeszów 01.09.2016 560 480 - - - 1620-1640

08.09.2016 - - - - - 1620-1640

15.09.2016 - - - - - 1620-1640

22.09.2016 - - - - - 1620-1640

29.09.2016 - - - - - 1620-1640

cargill Poland Sp. z o.o. Jarosław

01.09.2016 - 520 - 450 - -

08.09.2016 - 520 - 450 - -

15.09.2016 - 520 - 450 - -

22.09.2016 - 520 - 450 - -

29.09.2016 - 520 - 450 - -

Organika Jaworzno Punkt skupu Jarosław

01.09.2016 - 520 - 450 - 1570-1580

08.09.2016 - 500 - 450 - 1570-1580

15.09.2016 - - - 450 - 1600

22.09.2016 - - - 450 - 1600

29.09.2016 - - - 450 - 1600

Zakłady Zbożowe „KAPKA” Jarosław

01.09.2016 530-600 - 520 - - -

08.09.2016 580 - 520 - - -

15.09.2016 580 - 520 - - -

22.09.2016 580 - 520 - - -

29.09.2016 580 - 520 - - -

centrum Zbożowe Orły 01.09.2016 - - - - - -

08.09.2016 - - - - - -

15.09.2016 - - - - - -

22.09.2016 - - - - - -

29.09.2016 - - - - - -

cargill Poland Sp. z o.o. Ropczyce

01.09.2016 600 490 - 435 - -

08.09.2016 600 490 - 435 - -

15.09.2016 540 520 - 490 530 -

22.09.2016 540 520 - 490 530 -

29.09.2016 540 520 - 490 530 -

źródło: AGROHURT S.A.podane ceny są cenami netto

Notowania cenowe produktów rolnych we wrześniu 2016 rPRODuKTy 05.09.2016r. 12.09.2016r. 19.09.2016r. 26.09.2016r.

Burak czerwony (kg) 0,80zł - 0,85zł 0,80zł - 0,85zł 0,70zł – 0,80zł 0,70zł - 0,80zł

cebula (kg) 0,70zł – 0,80zł 0,60zł – 0,70zł 0,60zł – 0,70zł 0,50zł – 0,60zł

Kapusta (szt) 1,10zł – 1,30zł 1,30zł – 1,50zł 1,30zł – 1,50zł 1,30zł – 1,50zł

Jabłko (kg) 1,00zł – 1,80zł 1,00zł – 1,50zł 1,00zł – 1,50zł 1,00zł – 1,50zł

Marchewka (kg) 0,80zł –1,00zł 0,70zł –0,80zł 0,50zł –0,80zł 0,70zł –0,80zł

Pietruszka cięta (kg) 2,00zł – 2,10zł 2,00zł – 2,10zł 2,00zł – 2,10zł 2,00zł – 2,10zł

Ziemniak (kg) 0,46zł – 0,55zł 0,46zł – 0,60zł 0,46zł – 0,60zł 0,46zł – 0,60zł

Pomidor (kg) 2,00zł – 3,00 zł 1,50zł – 3,00 zł 1,80zł – 2,50 zł 1,50zł – 2,60 zł

Ogórek (kg) 1,60zł – 3,00zł 1,40zł – 2,00zł 1,40zł – 2,00zł 2,50zł – 3,00zł

34 AGRO PODKARPACIE październik 2016

PO GODZINACH

SPRAWDZONE PRZEPISY

Przygotowanie:

Dynię wydrążyć, obrać i zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Chili i pietruszkę drobno posiekać. Składniki wymieszać dokładnie z mąką, jajkiem, solą i proszkiem do pieczenia. Patelnię wysmarować olejem i rozgrzać. Na patelni rozkładać ciasto, tak by powstały cienkie placuszki. Smażyć na złocisty kolor z każdej ze stron. Placuszki podać z serkiem.

Polecamy również wersję placuszków bez chili lecz podanych z sosem czosnkowym (do serka dodajemy przeciśnięty przez praskę czosnek).

Smacznego!

Placuszki z dyniSkładniki:l 250 g dyni,l 2 jaja,l 40 g mąki pszennej pełnoziarnistej, l 75 g chudego serka homogenizowanego, l 1 łyżka oleju rzepakowego, l ¼ papryczki chili,l natka pietruszki,l łyżeczka proszku do pieczenia.

Fot.

Nat

urho

use