การสอสารเพอเสรมสรางเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรการควบคมพฤตกรรม และความตงใจ ทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย ตาม

แนวทฤษฎพฤตกรรมตามแผน COMMUNICATION TO STRENGTHEN ATTITUDE, SUBJECTIVE NORM,

PERCEIVED BEHAVIORAL CONTROL, INTENTION AFFECTING UNIVERSITY STUDENTS ON QUIT SMOKING BASED ON THEORY OF PLAN BEHAVIOR

การสอสารเพอเสรมสรางเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรการควบคมพฤตกรรม และความตงใจ ทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลยตามแนวทฤษฎพฤตกรรม

ตามแผน

Communication to Strengthen Attitude, Subjective Norm, Perceived Behavioral Control, Intention Affecting University Students on Quit Smoking Based on Theory of

Plan Behavior

ธชาพมพ อานพนจนนท

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร นเทศศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอสารเชงกลยทธ

มหาวทยาลยกรงเทพ ปการศกษา 2560

© 2561 ธชาพมพ อานพนจนนท

สงวนลขสทธ

ซ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงตามเปาหมายไดเพราะไดรบความกรณาอยางสงจากผมพระคณหลายทาน อาท อาจารยทปรกษาวทยานพนธ ผศ.ดร.อรชย อรรคอดม และ รศ.ดร.โยธน แสวงด ทกรณาไดชวยเหลอ เสยสละเวลาเพอใหค าปรกษาและค าแนะน าทมคณคาตรวจสอบแกไขขอบกพรองตาง ๆ ในการศกษาวจยเปนอยางดนบตงแตเรมด าเนนการจนส าเรจสมบรณ ผวจยรสกซาบซงในความกรณาของทานอาจารยเปนอยางยง และขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ ทน ขอขอบคณ รศ.วฒนา สนทรธย ดร.ประภาศร พรหมประกาย และ ดร.จกรกฤษณ โปณะทอง ทไดกรณาเปนผทรงคณวฒในการตรวจสอบเครองมอทใชในการวจยพรอมทงใหค าแนะน า ตลอดจนขอคดทเปนประโยชนอยางยงตอการท าวจย ขอขอบคณอาจารยทกทานทชวยเกบขอมลเพอการศกษาวจยในครงน และทขาดเสยไมได ขอขอบพระคณเปนพเศษส าหรบความรก ความหวงใยและก าลงใจจาก คณพอ คณแม ซงเปนทรกยงและเปนแรงใจส าคญจนท าใหงานวจยครงนส าเรจลลวงไปไดดวยด ผลของการศกษาครงน คณคาและประโยชนของวทยานพนธฉบบน ขาพเจาขอมอบเปนกตญญกตเวท แด บพการ บรพาจารย และผมพระคณทกทานทงในอดตและปจจบนทท าใหขาพเจาเปนผมการศกษาและประสบความส าเรจในหนาทการงานจนถงปจจบนน

ธชาพมพ อานพนจนนท

ฌ

สารบญ หนา บทคดยอภาษไทย ง บทคดยอภาษาองกฤษ ฉ กตตกรรมประกาศ ซ สารบญตาราง ฎ สารบญภาพ ฐ บทท 1 บทน า 1 1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 ค าถามน าวจย 8 1.3 วตถประสงคของการวจย 9 1.4 สมมตฐาน 9 1.5 ขอบเขตการวจย 10 1.6 นยามศพท 10 1.7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 11 1.8 กรอบแนวคด 12 บทท 2 แนวคดและทฤษฎ 13 2.1 แนวคดเกยวกบการรณรงคทางการสอสาร 13 2.2 ทฤษฎการเปดรบขาวสาร (Media Exposure) 15 2.3 แนวคดเกยวกบสทธ 10 ประการของคนไทยดานสขภาพ 17 2.4 ทฤษฎการกระท าดวยเหตผลและทฤษฎพฤตกรรมตามแผน (Theory of 19 Reasoned Action and Theory of Planned Behavior) บทท 3 ระเบยบวธวจย 26 3.1 ประเภทของงานวจย 26 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 26 3.3 เครองมอทใชในการวจย 27 3.4 วธการเกบขอมล 30 3.5 วธการวเคราะหขอมล 30 3.6 สถตทใชในการเกบขอมล 30

ญ

สารบญ (ตอ) หนา บทท 4 ผลการวจย 31 สวนท 1 ขอมลสวนบคคลและพฤตกรรมดานการสบบหร 31 สวนท 2 ความเชอเกยวกบพฤตกรรม (Behavioral Beliefs) 37 สวนท 3 ความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative Beliefs) 38 สวนท 4 ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) 40 สวนท 5 ความตงใจในการแสดงพฤตกรรม (Intention) 42 สวนท 6 พฤตกรรม (Behavior) 43 สวนท 7 ประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกทในมหาวทยาลย 45 สวนท 8 สถานทสบบหรในมหาวทยาลย 46 บทท 5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ 52 5.1 สรปผลการศกษา 52 5.2 สรปสมมตฐาน 56 5.3 อภปรายผล 56 5.4 สรป 64 5.5 ขอเสนอแนะดานกลยทธ 64 5.6 ขอเสนอแนะดานการวจย 65 บรรณานกรม 66 ภาคผนวก 73 ภาคผนวก ก ประวตผทรงคณวฒ 74 ภาคผนวก ข แบบสอบถาม 76 ประวตเจาของผลงาน 84 เอกสารขอตกลงวาดวยการขออนญาตใหใชสทธในวทยานพนธ

ฎ

สารบญตาราง หนา ตารางท 3.1: การแปลความความเทยงภายในจากคาสมประสทธแอลฟา 28 ตารางท 3.2: คาความเชอมนของแบบสอบถาม (Reliability) 29 ตารางท 4.1: แสดงจ านวนและรอยละของนกศกษาจ าแนกตามเพศ 32 ตารางท 4.2: แสดงจ านวนและรอยละของนกศกษาจ าแนกตามคณะและชนป 32 ตารางท 4.3: แสดงจ านวนและรอยละของนกศกษาจ าแนกตามรายไดในแตละเดอน 33 ตารางท 4.4: แสดงจ านวนและรอยละของนกศกษาจ าแนกตามการสบบหรของนกศกษา 34 ตารางท 4.5: แสดงคาสงสด ต าสดและคาเฉลยของอายของนกศกษาทมพฤตกรรมเรม 34 สบบหร ตารางท 4.6: แสดงจ านวนและรอยละของสาเหตการเรมสบบหรของนกศกษา (ตอบได 34 มากกวา 1 ค าตอบ) ตารางท 4.7: แสดงจ านวนและรอยละจ านวนของบหรทนกศกษาสบตอวน 35 ตารางท 4.8: แสดงจ านวนและรอยละพฤตกรรมการซอบหรสบ 35 ตารางท 4.9: แสดงจ านวนและรอยละพฤตกรรมการขอบหรสบ 35 ตารางท 4.10: แสดงจ านวนและรอยละเพอนของนกศกษาทมพฤตกรรมสบบหร 36 ตารางท 4.11: แสดงจ านวนและรอยละของบคคลในครอบครวของนกศกษาทสบบหร 36

ตารางท 4.12: คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย 37 (การแปลผล) ความเชอเกยวกบพฤตกรรมการสบบหร

ตารางท 4.13: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย 38 (การแปลผล) เกยวกบเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม

ตารางท 4.14: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย 39 (การแปลผล) ความเชอเกยวกบกลมอางอง

ตารางท 4.15: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย 40 (การแปลผล) เกยวกบการคลอยตามกลมอางอง

ตารางท 4.16: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย 41 (การแปลผล) เกยวกบความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม

ตารางท 4.17: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย 42 (การแปลผล) เกยวกบการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม

ฏ

สารบญตาราง (ตอ) หนา

ตารางท 4.18: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย 43 (การแปลผล) ความเชอเกยวกบความตงใจในการแสดงพฤตกรรม

ตารางท 4.19: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย 44 (การแปลผล) เกยวกบพฤตกรรม

ตารางท 4.20: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย 45 (การแปลผล) เกยวกบประสทธผลของกลยทธการรณรงคงดสบบหรใน มหาวทยาลย

ตารางท 4.21: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย 46 (การแปลผล) เกยวกบความเหมาะสมในการจดพนทสบบหรใน มหาวทยาลย ตารางท 4.22: สมประสทธการถดถอยมาตรฐาน (B), สมประสทธการถดถอย b, 47 คาความคลาดเคลอนมาตรฐาน (S.E.) คาท (t - value) และคาพ (P – value) ของการศกษาการสอสารเพอเสรมสรางเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรการควบคมพฤตกรรมและความตงใจ ทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย ตามแนวทฤษฎพฤตกรรมตามแผน ตารางท 4.23: อทธพลโดยรวม อทธพลทางตรงและอทธพลทางออมของปจจยตาง ๆ ทม 50 อทธพลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย ตารางท 4.24: สรปผลการทดสอบสมมตฐาน 51 ตารางท 5.1: สรปผลสมมตฐาน 56

ฐ

สารบญภาพ หนา ภาพท 1.1: กรอบแนวคดในการวจย 12 ภาพท 2.1: แบบจ าลองทฤษฎการกระท าดวยเหตผล 20 ภาพท 2.2: แบบจ าลองทฤษฎพฤตกรรมตามแผน 22 ภาพท 4.1: แบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทมผลตอพฤตกรรม 49 การงดสบบหร

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา บหรเปนสงเสพตดชนดหนงทมอยอยางแพรหลายและมแนวโนมจะมผใชสารเสพตดชนดนเพมมากขนแมจะมการรณรงคไมสบบหรกนอยางแพรหลายกตาม ทงนบหรเปนสาเหตการเสยชวตทสามารถปองกนไมใหเกดขนไดมากทสด โดยป พ.ศ.2551 บหรคราชวตผคนทวโลกมากกวา 5 ลานคน ทถอวาเปนจ านวนทมากกวาผเสยชวตจากโรควณโรค โรคเอดส และไขมาลาเรยรวมกน (สถานการณการควบคมการบรโภคยาสบของประเทศไทย พ.ศ 2559) และคาดวาในป พ.ศ.2573 หากยงไมมมาตรการปองกนแกไขใดๆ จะมจ านวนผเสยชวตเพมขนทงหมด 8 ลานคนตอป อกทงบหรเปนสนคาชนดเดยวทถกกฎหมายแตเปนอนตรายตอทกคนทงทเปนผสบบหรและผไมสบบหรทไดรบควนบหร ผลการส ารวจพฤตกรรมการสบบหรของประชากรไทย ป พ.ศ.2558 (ศนยวจยและจดการความรเพอการควบคมยาสบ (ศจย.), 2558) พบวา ในจ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงสนจ านวน 55.2 ลานคน เปนผสบบหรจ านวน 10.9 ลานคน (รอยละ 19.9) โดยในภาพรวมพบวาในชวงป พ.ศ. 2547–2552 อตราการสบบหรมแนวโนมลดลง (จากรอยละ 23.0 เปน รอยละ 20.7 ตามล าดบ) แตกลบเพมขนในป พ.ศ.2554 เปนรอยละ 21.4 และลดลงเหลอรอยละ 19.9 ในป 2556 โดยกลบเพมสงขนเปนรอยละ 20.7 ในป พ.ศ. 2557 แตในปลาสด พ.ศ. 2558 กลบลดลงเลกนอยเปนรอยละ 39.3 ซงเมอเปรยบเทยบอตราการสบบหร ป พ.ศ. 2558 โดยพบวาทงเพศชายและหญงมอตราการสบบหรลดลงเลกนอยแตยงคงพบการไดรบควนบหรมอสองในสถานทสาธารณะตางๆ ทงทเปนเขตปลอดบหรตามกฎหมาย ส าหรบองคประกอบสารเคมในบหร พบวามสารเคมมากกวา 7,000 ชนด เปนสารพษ 250 ชนด และกวา 70 ชนดเปนสารกอมะเรง (“ในบหรมสารพษอะไรบาง”, 2555) โทษของบหรทสงผลตอผสบโดยตรงเรยกวา “บหรมอหนง” โดยหากรางกายของผสบบหรไดรบสารนโคตนไปเปนเวลานานๆ จะสงผลลบแกตวผสบเอง ซงโรคทเกดจากการสบบหรม อาท มะเรงปอด ถงลมโปงพอง โรคหวใจ และเสนเลอดสมองตบ ทงนผสบบหรครงหนงจะเสยชวตกอนวยอนควร โดยแตละคนมอายสนลงโดยเฉลย 12 ป และปวยหนกเปนเวลา 2 ปกอนเสยชวต ทส าคญบหรท าใหเสพตดไปตลอดชวตเพราะฤทธของนโคตนทอยในบหรมอ านาจเสพตดเทยบเทาเฮโรอน บหรไมเพยงกอใหเกดอนตรายตอเฉพาะผสบเทานน หากแตยงสามารถเขาสรางกายของผทไมไดสบดวย นนเพราะควนบหรในอากาศยงคงเตมไปดวยสารพษอนตรายตางๆ เพราะการเผาไหมบหรเปนเสมอนโรงงานสารเคมเลกๆ ทกอใหเกดละออง หมอก ควนและกาซ มผลกระทบตอสขภาพ (สนอง คล าฉม, 2551) หากรบเขาไปในปรมาณมากกจะท าลายสขภาพจนอาจถงขนเสยชวตได ทงน

2

ควนบหรมอสองเกดขนจาก 2 แหลงคอ ควนบหรทผสบพนออกมา และควนบหรทลอยจากปลายมวนบหร (ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.), 2551) ทงน ในแตละปพบวามผไมสบบหรจ านวนมากเสยชวตจากโรคทเกดจากการไดรบ “ ควนบหรมอสอง ” เมอผทสมผสควนบหรมอสองสดควนบหรเขารางกาย จะเกดอาการระคายเคองตอจมก ตา คอ ปวดศรษะ ไอ คลนไส เกดความรสกไมสบาย อกทงยงสงผลท าใหผทมโรคภมแพ โรคหอบหด และโรคปอดเรอรงมอาการก าเรบมากขนหรอถงขนเหนอยหอบ หากเกดการดดซมเขาสกระแสเลอด อวยวะตางๆ จะรบสารกอมะเรงนนไว ทงนขนอยกบวาเนอเยอสวนนนจะรบสารกอมะเรงไดมากนอยเพยงใด ((สนอง คล าฉม, 2551) จากการเปรยบเทยบผลการส ารวจการบรโภคยาสบในผใหญระดบโลก (Global Adult Tobacco Survey: GATS) พบวาอตราการไดรบควนบหรมอสองจากป พ.ศ. 2552 และ พ.ศ. 2554 ในบานเพมขนจากรอยละ 33.2 เปนรอยละ 36.6 การไดรบควนบหรมอสองในทท างานเพมขนจากรอยละ 27.2 เปนรอยละ 30.0 และการไดรบควนบหรมอสองในสถานทสาธารณะ เชน สถานขนสงเพมขนจากรอยละ 21.6เปนรอยละ 25.5 สถานบนเทง เพมขนจากรอยละ 55.6เปน 68.4 (GATS, 2009 - 2011) นอกจากน จากการทบทวนสถานการณเกยวกบการสมผสควนบหรมอสองในประเทศไทยพบวาในป พ.ศ. 2552 คนไทยสมผสควนบหรนอกบานถงรอยละ 65.6 ประกอบดวยตลาด/ตลาดนดรอยละ 69.3 อาคารของสถานบนเทงรอยละ 55.4 รานอาหารทอยในอาคาร รอยละ 34.3 โรงเรยนรอยละ 33.4 อาคารของมหาวทยาลย รอยละ 31.0 สถานขนสงสาธารณะรอยละ 27.1 ภายในอาคารของสถานทราชการรอยละ 21.6 และภายในอาคารของสถานพยาบาลรอยละ 4.9 ตามล าดบ (ประกต วาทสาธกกจ, 2550) นอกจากภยจากการสบบหรโดยตรงและจากควนบหรมอสองแลว ยงมภยจาก “ควนบหรมอสาม” หรอ ภยอนตรายจากควนบหรทไมสลายตวไปในระยะเวลาอนสน โดยยงคงหลงเหลอในรปแบบของอนภาคละอองไอสารเคมทเปนพษจากควนบหร ทตกคางฝงตวอยตามพนผวสมผสตางๆ ในทอยอาศยและอาจถกแขวนลอยกลบไปในสงแวดลอม (กลนาถ มากบญ, 2558) ในสถานททมการสบบหรแมบหรจะดบไปแลวกตาม (สสส, อนตรายจากควนบหรมอสาม, 2559) ผสญจรผานไป-มายงรสกไดจากกลนทยงอบอวลอยในหองหรอจากตวผสบเอง โดยสารพษเหลานจะตกคางและเกาะตดอยตามเสอผา เสนผม ผามาน พรม เบาะ สงของตางๆ และผวหนง ซงลวนแลวแตเปนภยกบทารกหรอผหญงมครรภ ประชาชนสวนใหญไมทราบวาการไดรบสมผสสารพษจากควนบหรมอสามเปนอนตรายและมความเสยงตอสขภาพอยางมาก เนองจากวาสารพษบางชนดในควนบหรมอสาม สามารถท าปฏกรยากบสารอนในสงแวดลอมกอใหเกดสารพษเปนอนตรายเพมมากยงขนเชน นโคตน เมอท าปฏกรยากบกรด ไนตรก ซงพบไดทวไปในอากาศ จะท าใหกลายเปนสารกอมะเรงทเรยกวา ไนโตรซามน เปนตน (กลนาถ มากบญ, 2558)

3

จากรายงานของส านกงานแพทยใหญ (Office of The Surgeon General) แหงสหรฐอเมรกาเมอป พ.ศ.2557 ไดระบวา การไดรบสมผสสารพษจากควนบหร ไมวาจะเปนมอหนง มอสอง หรอมอสาม ทระดบใดกตาม เมอเขาสรางกายจะสงผลใหมความเสยงตอสขภาพของผทไดสมผส ทงนในกลมทารกและเดกเลก จะมความเสยงตอสขภาพไดงายและมากทสด แมวาจะมการแยกผสบบหรออกจากผไมสบ หรอการใชเทคโนโลยระบบควบคมหรอระบายอากาศ กไมสามารถจะก าจดควนบหรมอสองและมอสามได (นภาพรรณ กงสกลนต, 2559) หนวยราชการไดตระหนกถงโทษภยจากการสบบหรและไดก าหนดโทษทางกฎหมายเกยวกบบหรไว ทงน กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข ไดเรมบงคบใชกฎเกณฑหามตงแสดงซองบหรตามรานขายปลก โดยใหรานคาทจ าหนายบหรจ าหนายเขยนขอความลงในกระดาษเอ 4 วา “ทนจ าหนายบหร” เพราะถอเปนการโฆษณาสนคาบหร ณ จดขาย หากรานปลกรานใดละเมด จะมความผดตามมาตรา 8 พระราชบญญตควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2535 (ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา, 2535 ซงมผลใชบงคบมาตงแตวนท 24 กนยายน พ.ศ. 2548 และมสาระส าคญในการหามขายบหรใหกบเดกอายต ากวา 18 ป หากผใดฝาฝนมโทษจ าคก 1 เดอน หรอปรบไมเกน 2,000 บาท รวมถงหามขายสนคาอนและแถมบหรให หรอขายบหรแลวแถมสนคาอน และหามการโฆษณาทงทางตรงและทางออม การเรยกรองสทธของผทไมสบบหรไดสงผลใหเกด “กฎหมายคมครองผไมสบบหร” โดยมสาระส าคญในพระราชบญญตคมครองสขภาพของผไมสบบหร พ.ศ. 2535 (ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา, 2535) ซงไดประกาศแบงเขตปลอดบหรออกเปน 4 กลม คอ กลมท 1 หมายถงเขตปลอดบหรอยางแทจรง ไดแก รถยนตโดยสารประจ าทางทงแบบปรบอากาศและไมปรบอากาศ รวมถงแทกซ ตรถไฟปรบอากาศ และหองชมมหรสพ กลมท 2 หมายถงเขตปลอดบหรทงหมด ไดแก โรงเรยน หองสมด แตยกเวนหองสวนตว กลมท 3 หมายถงเขตปลอดบหรเกอบทงหมด ไดแก สถานพยาบาล ศนยการคา สถานทราชการและรฐวสาหกจ โดยอนญาตใหสบเฉพาะในเขตสบบหร กลมท 4 หมายถงเขตปลอดบหรอยางนอยครงหนงของพนทนนๆ อาท ตรถไฟโดยสารทวไปทไมใชแบบปรบอากาศ และรานขายอาหารทวๆ ไป เฉพาะบรเวณทมระบบปรบอากาศ แตตองจดเขตสบบหรไมใหเกนครงหนงของพนททงหมด ในการน ประกาศกระทรวงสาธารณสข ฉบบท 19 พ.ศ. 2533 ทออกโดยอาศยอ านาจตามพระราชบญญตคมครองสขภาพคนไมสบบหร พ.ศ. 2533 (ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา, 2535) ซงมผลบงคบใชตงแตวนท 28 มถนายน พ.ศ. 2553 ก าหนดใหสวนหนงสวนใดของหรอทงหมดของสถานทสาธารณะเปน “เขตสบบหร” หรอ “เขตปลอดบหร” ขอ 2 (2.3) ก าหนดใหสถานศกษา

4

ระดบอดมศกษา เฉพาะสวนทเปนสงปลกสราง เปนสถานทสาธารณะทใหมการคมครองสขภาพของผไมสบบหรเปนเขตปลอดบหรทงหมด พระราชบญญตควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2535 ท าไดเพยงการรณรงค ควบคมการผลต จ าหนาย ตลอดไปจนถงผเสพ ใหลดจ านวนลงอยางตอเนอง แตดวยในปจจบนน มเทคโนโลยใหม ๆ เขามา ท าใหผผลตบหรมชองทางหรอกลยทธในการน าเสนอสนคาเพมมากขน ไมวาจะเปนสอออนไลน หรอสอบคคลทเสนอขายสนคามการสวมเสอผาทปรากฏยหอหรอตราสญลกษณบหร สงเหลานนนกฎหมายทมอยลวนยงไมครอบคลมทงสน และดวยการไมครอบคลมของพระราชบญญตควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2535 รฐบาลโดยกระทรวงสาธารณสขไดมการออกพระราชบญญตควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2560 (ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.), 2560) ขนมาใหม เพอเปนอกมาตรการหนงทจะชวยปองกนการสบบหรและเปนการคมครองสทธของเยาวชนและสขภาพของผไมสบบหร สงทส าคญอกอยางคอประเทศไทยเขารวมรฐภาคตามกรอบอนสญญาวาดวยการควบคมยาสบขององคการอนามยโลก (WHO-FCTC) จงจ าเปนตองปรบปรงกฎหมายใหสอดคลองกบสถานการณและแนวปฏบตตามกรอบอนสญญา พ.ร.บ.ควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2560 มมาตรการส าคญ คอ 1. ก าหนดหามขายหรอใหผลตภณฑยาสบแกบคคลทมอายต ากวา 20 ป 2. หามใหบคคลทมอายต ากวา 18 ป เปนผขายผลตภณฑยาสบ 3. หามขายผลตภณฑยาสบใน 4 กลมสถานท ไดแก 3.1 วดหรอสถานทปฏบตพธกรรมทางศาสนา 3.2 สถานพยาบาลและรานขายยา 3.3 สถานศกษาทกระดบ 3.4 สวนสาธารณะ สวนสตว และสวนสนก 4. ก าหนดหามโฆษณาสอสารการตลาดผลตภณฑยาสบในทกรปแบบ อาท พรตตสงเสรมการขายในงานคอนเสรต 5. หามผประกอบการธรกจผลตภณฑยาสบท ากจกรรม CSR อปถมภสนบสนนบคคลหรอองคกร ทเปนการสรางภาพลกษณของผลตภณฑยาสบ 6. หามตงวางโชวผลตภณฑยาสบหรอซองบหร ณ จดขายปลก ทท าใหผบรโภคหรอประชาชนมองเหน 7. หามแบงซองขายบหรเปนรายมวน 8. เพมโทษผฝาฝนสบบหรในเขตปลอดบหร เปนปรบไมเกน 5,000 บาท 9. ก าหนดหนาทใหเจาของสถานทสาธารณะทเปนเขตปลอดบหร มหนาทตองประชาสมพนธแจงเตอน ดแลใหไมมการฝาฝนสบบหรในเขตปลอดบหร หากฝาฝนไมด าเนนการ เจาของสถานทมโทษปรบไมเกน 3,000 บาท

5

จากพระราชบญญตคมครองสขภาพของผไมสบบหร ไดผลกดนใหสถานศกษาระดบอดมศกษาด าเนนการตามโครงการพฒนามหาวทยาลยสการเปนมหาวทยาลยปลอดบหร (“คมอเกณฑมาตรฐานพฒนา”, 2557) ซงมจดมงหมายเพอเชญชวนและสนบสนนใหมหาวทยาลยตาง ๆ ทงภาครฐและเอกชนเขารวมโครงการด าเนนการพฒนามหาวทยาลยใหเปนเขตปลอดบหรครบถวนตามทกฎหมายก าหนด นอกจากนนยงด าเนนการปองกนนกศกษาจากการรเรมสบบหรเพอปองกนการเพมจ านวนของนกสบหนาใหม (“๑ ทศวรรษ เพอโรงเรยนปลอดบหร”, 2558) นอกจากน ทางมหาวทยาลยไดจดใหมบรการชวยเลกบหรส าหรบนกศกษาและบคลากรของมหาวทยาลย พรอมกบพฒนาหลกสตรของมหาวทยาลยเพอใหผส าเรจการศกษาตระหนกในความส าคญของการควบคมยาสบและพรอมทจะเปนผน าหรอมสวนรวมในการควบคมยาสบในสงคมตอไป เมอกลาวถงการสบบหร ลด ละ เลก อาจจะพจารณาไดวา เจตคตของบคคลตอการสบบหรหรอตอการทไมสบบหรเปนสงทส าคญยง มงานวจยหลายเลม กลาววา ความร เจคตคตและพฤตกรรม บอกวา เจตคตมความส าคญอยางยงทจะมผลตอการปฏบต อยางไรกตาม เมอพจารณาถงการวจยของการสบบหรกบการศกษาเพอมงเนนทเจตคตทคาดวาจะมผลตอการปฏบต แมวาจะมการศกษาแลวแตกเปนยคในอดต ปจจบนนสงคมเปลยนแปลงไปมาก จงคดวาเจตคตทเคยพบกบเจตคตปจจบนนอาจแตกตางกน จงพจารณาวานาจะมการศกษาทบทวนถงเจตคตในการสบบหรอกครง เชนเดยวกนกบหลกการ Theory of Change เนองจากความร ของคนจะมผลตอสงใดสงหนงอนจะสงผลถงการปฏบต ดงนน หากพจารณาถงแนวทางในการพจารณาเพอใหนกศกษาลด ละ เลก บหร ในความเปนจรงแลว หากศกษาเฉพาะเจตคตอยางเดยวอาจจะไมเปนประโยชนมากนก จงมความจ าเปนใชหลกการของ Theory of Change ทวางหลกการไววาความรจะสงผลตอเจตคตคตแลวเจตคตทดหรอไมดจะมผลตอการปฏบตการลด ละ เลก ทตามมา ดงนน มหาวทยาลยจงมหนาทและภารกจในการดแลความประพฤตและระเบยบวนยของนกศกษา จงไดเลงเหนถงความส าคญของการคนพนทปลอดควนบหรใหกบผทไมสบบหร โดยไดมวตถประสงคระดบนโยบายอยางชดเจนและเปนรปธรรม นอกจากน ยงไดมการแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนทมาจากทกภาคสวนและทกระดบภายในมหาวทยาลย เชน ฝายวชาการ ฝายกจการนกศกษาและสอสารองคกร ส านกบรหารกายภาพและสงแวดลอม สมาคมศษยเกาและสโมสรนกศกษา (ภาคปกต ภาคพเศษ บณฑตวทยาลย) เพอเปนการน านโยบายควบคมการสบบหรมาปฏบต ไมวาจะเปนการรณรงค การประชาสมพนธ การใหค าปรกษาหรอบงคบดวยกฎหมายเพอใหสถตการสบบหรของประชากรลดลง โดยมการกระท ากนอยางตอเนอง โดยเฉพาะในกลมของเยาวชนทเปนกลมเปาหมายรนใหมของการสบบหร และมการใชสอตาง ๆ ในการรณรงค ไมวาจะเปน สอโปสเตอร สอสตกเกอร สอ Power Point สอโฆษณาสงพมพ สอแผนพบเอกสาร สอโทรทศน สอ Banner สอ

6

โปสการด (อมฤทธ โสรส, 2552) ดงนนการสอสารจงจ าเปนตองการพฒนาทงในสวนทเกยวของกบองคความรและประสบการณตางๆเพอใหสอดคลอง (อภชา นอมศร, 2552) กบปจจยหนงทเพอน าไปสความส าเรจในการควบคมการสบบหรในเขตมหาวทยาลย ดวยเหตน มหาวทยาลยจงเหนความจ าเปนในการทจะสนบสนนใหนกศกษาไดตระหนกถงพษภยและเพอใหปรบพฤตกรรมการ ลด ละ เลก การสบบหร จงไดมการรณรงคการสบบหรใหถกท ไมวาจะเปนการก าหนดเขตพนทสบบหรในมหาวทยาลยอยางชดเจน เพอคงไวซงสทธของผทไมสบบหร ตลอดจนถงการตดปายสญลกษณเขตหามสบบหรตามเขตพนทสาธารณะตางๆ เพอเปนการรณรงคและกระตนใหนกศกษาและบคลากรไดตระหนกถงพนททเปนเขตสบและไมสบบหร ทงน มหาวทยาลยไดก าหนดวตถประสงคระดบปฏบตการเพอท าความเขาใจอยางลกซงผทสบและไมสบบหร กระตนใหเกดการรวมพลงระหวางคนทไมสบบหรเพอการสรางพนทปลอดบหร และยงรณรงคประชาสมพนธเรองมหาวทยาลยปลอดบหรดวยการออกแบบเนอหาและการใชสอทสรางสรรคดงดดใจกลมเปาหมายทมความแตกตางทหลากหลาย เพอใหเกดความเขาใจเรอง “มาตรฐานการพฒนามหาวทยาลยปลอดบหร” อยางถกตองตรงกน พรอมกนนยงไดจดกจกรรมรณรงคในรปแบบของ “Co-Curricular Activities” ระหวางสายวชาการ ฝายกจการนกศกษาและสอสารองคกร โดยสอดแทรกเนอหาเขาไปในรายวชาหมวดศกษาทวไปเพอสรางความตระหนกใหกบนกศกษาไดทราบถงนโยบาย “มหาวทยาลยปลอดบหร” นอกจากนยงมการท าสอรณรงคประชาสมพนธตางๆ ทมประสทธผลในการด าเนนนโยบายนใหบรรลเปาประสงค เกดการพฒนางานดานมหาวทยาลยปลอดบหรอยางตอเนอง แตนกศกษากยงมการสบบหรในพนทหามสบอยเปนจ านวนมากทางผวจยจงมความสนใจทจะศกษาแนวทางในการรณรงคในเรองนโดยรปแบบของการรณรงคเรองบหรในสถาบนอดมศกษา เปนกรณศกษา ดวยเหตน จงไดมการด าเนนการปฏบตงานในการรณรงค “สบบหรใหถกท” โดยไดก าหนดเปาหมายไว คอ 80% ของนกศกษาทสบบหร มพฤตกรรมในการสบบหรอยางถกท ทงน เพอเปนการฝกใหนกศกษามวนย รจกรบผดชอบตอสงคม เพอเปนการรกษาสทธทงคนสบและคนไมสบบหร โดยมงเนนใหนกศกษาพงตระหนกถงการสบบหรใหถกท อกทงยงไดประสานกบอาจารยผสอนในรายวชาหมวดศกษาทวไปใหสอดแทรกเนอหาเกยวกบการรณรงคเรองบหรและยาเสพตดในเนอหาวชาอกดวย แตทงนมหาวทยาลยกไมไดมการจ ากดสทธของผสบบหรแตอยางใด ดงนน จงไดท าการจดสถานทสบบหรใหกบนกศกษาและบคลากร การรณรงค “สบบหรใหถกท” มจดประสงคในการรณรงคเพอ 1) หารปแบบและวธการ เพอใหคนไมสบบหรทไดรบผลกระทบไดรกษาสทธของตนเอง 2) ประสานความรวมมอกบสถานต ารวจใกลเคยง โดยมการจดอบรมโครงการเหยยว

7

ขาว และอาสาจราจร ใหกบตวแทนอาจารยจากคณะตางๆ และฝายอาคารและภมทศน 3) หาขอตกลงรวมในการก าหนดบทลงโทษดานวนยนกศกษาทชดเจน ซงมาตรการด าเนนการกบนกศกษาทสบบหรนอกเขตพนทสบบหร คอ ครงท 1 ตกเตอนดวยวาจา พรอมบนทกประวตลงในแบบฟอรม ครงท 2 บนทกประวต พรอมสงชอใหรองคณบดฝายกจการนกศกษาตกเตอนเปนลายลกษณอกษร รวมทงก าหนดกจกรรมบ าเพญประโยชนทชวยในการปรบพฤตกรรม ครงท 3 บนทกประวตและแจงผปกครองเพอชแจงโทษ ครงท 4 บนทกประวตและสงเขากรรมการปกครองเพอสอบสวนโทษทางวนยนกศกษา 4) ประสานงานกบสายวชาการเพอขอความรวมมอกบส านกวชาการ ใหอาจารยผสอน มสวนรวมในการชวยเตอนนกศกษาและแนะน าใหไปสบในทมหาวทยาลยจดไวให เนองจากอาจารยผสอนเปนผทนกศกษาใหความเคารพนบถอและใกลชดกบนกศกษามากกวา 5) ขอความรวมมอจากสโมสรนกศกษาและคณะจดท าเกยวกบการรณรงคสบบหรถกท โดยใหก าหนดใน Year plan แบงเปน สโมสรนกศกษา ภาคเรยนละ 1 ครง และขอใหแตละคณะเปนเจาภาพจดกจกรรมรวมรณรงคคณะละ 1 ครง/ป โดยสลบกนจดทกเดอน นอกจากนแลวมหาวทยาลยยงไดมการด าเนนโครงการ “คลนกเลกบหร” โดยมการประชาสมพนธใหกบนกศกษาทสนใจเขารวมโครงการและถาหากนกศกษาในโครงการสามารถเลกบหรไดแลว กจะน านกศกษาคนดงกลาวมาเปน The Idol เพอเปนการสงเสรมใหเกดแรงกระตนและแรงบนดาลใจในการเลกบหร ซงโครงการนตงเปาหมายไวท 1 เดอน 1 คน ไมเพยงแตการด าเนนงานดงกลาว “โครงการมหาวทยาลยปลอดบหร” ยงไดมการวางแผนการปฏบตงานเพอขอความรวมมอจากหนวยงานตาง ๆ ในมหาวทยาลย ไมวาจะเปน 1. การท าสอประชาสมพนธจากฝายสอสารองคกรเพอใหเขาถงนกศกษาไดมากทสด 2. ประสานงานกบสโมสรนกศกษาภาคปกต ภาคพเศษและบณฑตวทยาลย ประธานคณะและประธานชมรมตาง ๆ เพอเปนตวขบเคลอนการรณรงคกจกรรมเกยวกบบหร โดยใหสโมสรจดท ากจกรรมทกเดอน และประธานคณะตางๆ แบงกนคณะละ 1 ครง/เดอน 3. การรณรงค “รวมพลง ทวงสทธหามสบ” รวมกบกบนกศกษาทไมไดสบบหร เพอใหเกดพลงในการทวงสทธของตนเอง เพอด าเนนโครงการ My fresh air โดยมวตถประสงครณรงคใหเพอนของนกศกษามสวนรวมในการสบบหรถกทหรอเลกบหรไปในทสด 4. ประสานงานใหฝายทรพยากรมนษยแจงใหอาจารยทกคนทราบการด าเนนโครงการรณรงคใหอาจารยและบคลากรของมหาวทยาลยมสวนรวมในการสบบหรถกทภายในมหาวทยาลย พรอมกบมมาตรการลงโทษกบอาจารยทสบบหรนอกพนททก าหนดไว

8

5. ประสานกบฝายจดหารายได ใหชแจง “โครงการรณรงคการสบบหรใหเปนท” ใหกบกองถายและบคคลภายนอกทเขามาปฏบตงานในมหาวทยาลยใหปฏบตตามกฎของมหาวทยาลยอยางเครงครด 6. ด าเนนการจดท าเอกสารเผยแพรใหเหนถงโทษและการผดกฎหมายของบหรไฟฟา เพอเปนการชแจงใหนกศกษาไดมความเขาใจอยางถกตอง 7. สโมสรนกศกษาภาคปกต ภาคพเศษและบณฑตวทยาลย รวมมอกบคณะตางๆ เพอหาแนวทางแกไขปญหาการสบบหรตรงบนไดหนไฟ 8. แตงตงคณะกรรมการรณรงคเกยวกบบหร ซงประกอบดวย รองคณบดฝายกจการนกศกษา และอาจารยทปรกษาของทกคณะ สโมสรนกศกษาทง 3 ภาค ประธานคณะ และฝายกจการนกศกษาและสอสารองคกร เพอการด าเนนการโครงการรณรงคเกยวกบบหรใหมความส าเรจลลวง จากความส าคญดงกลาว ผวจยจงคดวามความจ าเปนทจะศกษาเรองน เพราะหากไมน าปญหานมาศกษาอาจจะน ามาสปญหาของการสบบหรนอกพนทเพมมากขน ดงนน หากท าการศกษาในเรองนแลวจะสงผลดตอสขภาพของนกศกษาและบคลากรทไมสบบหร อกทงยงกอใหเกดผลดตอมหาวทยาลยในการกระตนใหเกดพลงรวมระหวางคนทไมสบบหร เพอการสรางพนทปลอดบหร อกทงยงกอใหเกดความเขาใจในเรอง “มาตรฐานการพฒนามหาวทยาลยปลอดบหร” อยางถกตองตรงกน ผวจยมความสนใจทจะวเคราะหถงความสมพนธระหวางการสอสารเพอเสรมสรางเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรการควบคมพฤตกรรม ความตงใจ ทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย ตามแนวทฤษฎพฤตกรรมตามแผน เพอน ามาเปนแนวทางในการสรางความตระหนกถงการจดท าสอรณรงคประชาสมพนธเพอใหเกดการพฒนางานในระยะยาวอยางยงยนตอไปและสามารถน าไปใชไดอกดวย 1.2 ค าถามน าวจย 1.2.1 เจตคตมความสมพนธกบการกระท าพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตรหรอไม มากหรอนอยเพยงไร 1.2.2 การคลอยตามกลมอางองมความสมพนธกบพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตรหรอไม มากหรอนอยเพยงไร 1.2.3 การรบรความสามารถในการควบคมตนเองมความสมพนธกบพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตรหรอไม มากหรอนอยเพยงไร 1.2.4 ปฏกรยารวมระหวางเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางอง การ

9

รบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม มผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตรหรอไม อยางไร 1.2.5 การจดสรรพนทเพอใหนกศกษาสบบหรถกทในสถาบนท าใหนกศกษาพงพอใจหรอไมอยางไร 1.3 วตถประสงคของการวจย 1.3.1 เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอเกยวกบพฤตกรรมกบเจตคตตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 1.3.2 เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอเกยวกบกลมอางองกบการคลอยตามกลมอางองตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 1.3.3 เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคมกบการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม ตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 1.3.4 เพอศกษาปฏกรยารวมระหวางเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม มผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 1.3.5 เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความตงใจในการแสดงพฤตกรรมกบการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 1.4 สมมตฐาน 1.4.1 ความเชอเกยวกบพฤตกรรมมผลกระทบทางบวกตอเจตคตตอพฤตกรรมการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร 1.4.2 ความเชอเกยวกบกลมอางองมผลกระทบทางบวกตอการคลอยตามกลมอางองตอพฤตกรรมการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร 1.4.3 ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคมมผลกระทบทางบวกตอการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร 1.4.4 ปฏกรยารวมระหวางเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม มผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร 1.4.5 ความตงใจในการแสดงพฤตกรรมมผลกระทบทางบวกตอพฤตกรรมในการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร

10

1.5 ขอบเขตการวจย 1.5.1 ขอบเขตดานประชากร กลมประชากรในการวจยครงน คอ กลมตวอยางนกศกษาระดบปรญญาตรทลงทะเบยนเรยนในมหาวทยาลยเอกชน 1.5.2 ขอบเขตดานเนอหา จะมงเนนในเนอหาดานกลยทธในการสอสารของโครงการ “มหาวทยาลยปลอดบหร” กบเจตคตของนกศกษาตอความตงใจและพฤตกรรมในการสบบหรใหถกท การคลอยตามกลมอางอง ตลอดจนการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม เปนตน 1.5.3 ขอบเขตดานเวลา งานวจยนเกบขอมลภายในภาคการศกษาท 2 ตงแตเดอน มกราคม – เมษายน 2561 1.6 นยามศพท การสอสาร หมายถง วธการสอสารเพอการรณรงคประชาสมพนธเรองมหาวทยาลยปลอดบหร ในมหาวทยาลยทครอบคลม ไดแก โปสเตอร ปายหามสบบหร อาจารยแผนกบรการและสวสดการนกศกษาเดนตรวจความเปนระเบยบเรยบรอยตลอดรวมไปถงประกาศในหนาเวบไซตของฝายบรการการศกษาและสวสดการ พฤตกรรมการงดสบบหร หมายถง พฤตกรรมการลด ละ เลก การสบบหร และ พฤตกรรมการสบบหรถกทในสถานทททางสถาบนจดเตรยมไวให ความเชอเกยวกบพฤตกรรม (Behavioral Beliefs) หมายถง ความเชอเกยวกบผลลพธทเกดจากพฤตกรรมการสบบหร โดยจะประเมนจากผลของพฤตกรรมวามทางบวกหรอลบ เจตคตตอการกระท าพฤตกรรม (Attitude toward the Behavior) เปนสงทเกดมาจากความเชอตอพฤตกรรมการสบบหรของนกศกษา ความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative Beliefs) หมายถง ความเชอของนกศกษาเกยวกบการสอสารการรณรงคสบบหรถกทภายในมหาวทยาลยทสงผลตอพฤตกรรมของนกศกษาในการสบบหรใหถกท การคลอยตามกลมอางอง (Subjective Norm) หมายถง การรบรของนกศกษาถงการสอสารภายในมหาวทยาลย ทมความเหนสนบสนนตองการใหนกศกษามพฤตกรรมในการสบบหรใหถกท ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) หมายถง ความเชอเกยวกบอ านาจในการควบคมการแสดงพฤตกรรมของผสบบหร ซงเกดจากการสอสารการรณรงคสบบหรถกทภายในมหาวทยาลย

11

การรบรความสามารถในการควบคมตนเอง (Perceived Behavioral Controls) หมายถง การรบรของนกศกษาทจะแสดงพฤตกรรมการสบบหรถกทจากการสอสารการรณรงคสบบหรถกทภายในมหาวทยาลย เจตคต (Attitudes) หมายถง จตใจ ทาท ความรสกนกคดและความโนมเอยงของนกศกษาทมตอขอมลขาวสารและการเปดรบการรณรงคการสบบหรถกทในมหาวทยาลย ความตงใจ (Intention) หมายถง ความคดทจะกระท า ทบงบอกถงความเปนไปไดของบคคลทจะแสดงพฤตกรรมออกมาโดยองคประกอบทส าคญในตวบคคล คอ พนฐานของความร ความจ าและเจตคต โดยมสวนกอใหเกดความตงใจและผลกดนใหมพฤตกรรมนนๆ พฤตกรรม (Behavior) หมายถง การปฏบตตวหรอการกระท าของนกศกษาในการเลอกทจะสบบหรหรอไมสบบหร การรณรงค หมายถง วธการทมระบบและตอเนองในการสงผานขอความไปสกลมผรบสารทเปนเปาหมายเพอการเปลยนแปลงพฤตกรรมบางประการ ทฤษฎพฤตกรรมตามแผน หมายถง แนวความคดของไอเซนทอธบายเกยวกบพฤตกรรมวา บคคลจะตดสนใจกระท าพฤตกรรมเกดจากการใชขอมลทมอย ซงประกอบดวย ความเชอเกยวกบพฤตกรรม ความเชอเกยวกบกลมอางองและความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม โดยความเชอเหลานสงผลตอพฤตกรรมโดยผาเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมและความตงใจในการแสดงพฤตกรรม บหรมอ 1 หมายถง ควนบหรทผสบดดเขาไปในรางกายของตนเอง บหรมอ 2 หมายถง ควนบหรทเผาไหมหรอควนทผสบบหรพนออกมาแลวสงผลตอผอนทอยใกลเคยงหรอหางออกไป เปนตน บหรมอ 3 หมายถง อนภาคละอองสารพษจากควนบหรทตกคางตามสงของตางๆ เชน เกาะตดตามเสา เบาะนง ผามาน ฝาเพดาน ฯลฯ 1.7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1.7.1 ขอคนพบทไดจากการท าวจยนจะเปนประโยชนในการประเมนวากลยทธของการสอสารเพอรณรงคประชาสมพนธของมหาวทยาลยเปนประโยชนมากนอยเพยงใด อกทงยงสามารถน าไปใชเปนกลยทธในมหาวทยาลยตางๆทงภาครฐและเอกชนตอไป 1.7.2 ผลของการศกษาในสวนของกลยทธการสอสารท าใหสามารถน าไปประยกตใชเปนแนวทางในการประชาสมพนธและรณรงคดานการงดสบบหรภายในมหาวทยาลย

12

1.8 กรอบแนวคด ภาพท 1.1: กรอบแนวคดในการวจย

พฤตกรรม

Behavior

ความตงใจ Intention

การคลอยตามกลมอางอง

Subjective Norm

การรบรความสามารถในการควบคม

พฤตกรรม Perceived

Behavioral Controls

เจตคตตอการกระท าพฤตกรรม

Attitudes toward the Behavior

ความเชอเกยวกบพฤตกรรม

Behavioral Beliefs

ความเชอเกยวกบกลมอางอง

Normative Beliefs

ความเชอเกยวกบความสามารถในการ

ควบคม Control Beliefs

บทท 2 แนวคดและทฤษฎ

ในการศกษาเรองน ผวจยไดน าแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของมาเปนกรอบพนฐานในการวเคราะหและอภปรายผลดงน 2.1 แนวคดเกยวกบการรณรงคทางการสอสาร 2.2 ทฤษฎการเปดรบขาวสาร (Media Exposure) 2.3 แนวคดเกยวกบสทธ 10 ประการของคนไทยดานสขภาพ 2.4 ทฤษฎการกระท าดวยเหตผลและทฤษฎพฤตกรรมตามแผน (Theory of Reasoned Action and Theory of Planned Behavior) 2.1 แนวคดเกยวกบการรณรงคทางการสอสาร การรณรงคเรมเขามามบทบาทในประเทศโลกทสาม โดยมจดประสงคใหประชาชนมความร (Knowledge) เกดการเปลยนแปลงทางเจตคต (Attitude) เพอน าไปสการปฏบต (Practice) โดยทวตถประสงคการรณรงคจะแตกตางกนออกไป ไมวาจะเปนการรณรงคเพอใหขอมลขาวสาร (Inform) เพอโนมนาวใจใหคลอยตาม (Persuade) เพอน ามาสการมสวนรวมในกจกรรม (Mobilize) และเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมในทสด (ณฐธรสสา ทรพยคงเจรญ, 2557, หนา 18) ไดมนกวจยนยามค าวา “การรณรงค” ไวอยางหลากหลาย เพสรเลย และเอดคน (Paisley & Atkin, 2001) ไดใหนยามขององคประกอบการณรงคซงประกอบดวยจดประสงค และกระบวนการของการณรงค ซงหมายถงแนวทางทจะใชกจกรรมทจะจดอยางตอเนอง เพอกอใหเกดการปรบเปลยนแนวความคด วจตร อาวะกล (2534) ไดใหความหมายของการณรงควา เปนการด าเนนการเพอกระตนมวลชนใหชวยแกปญหาเฉพาะหนา เพอแกไขภาวการณของสงคมใหดขน ปลอดภยขน ดงนน การรณรงคมลกษณะการด าเนนการอยางทนททนใดในชวงระยะเวลาหนง เนนความเอกเกรก เกรยวกราว ครกโครม เพอใหประชาชนเกดความตนตว หวาดกลว ราเรงใจ มกาลงใจ เพอใหเปนความรวมมอด าเนนการ ณรงค สมพงษ (2535) กลาววา การรณรงคเปนวธทจะสรางความรวมมอในการท ากจกรรมอยางใดอยางหนง เพอน าไปสการยอมรบวธปฏบตใหแพรกระจายออกไปอยางกวางขวาง และตอเนองในชวงเวลาใดเวลาหนง นอกจากนแลวนกวจยยงไดอธบายอกวา การรณรงคเปนกจกรรมการสอสารเพอโนมนาวใจ โดยมการก าหนดชดกจกรรมการสอสาร

14

และวางแผนไวลวงหนา รวมถงการกระท าหมดเวลาครอบคลมในการแพรกระจายขาวสาร โดยผานสอจ านวนหนง ณ เวลาทใดจะใหสารเขาถงประชาชนกลมเปาหมายไดมากทสด หรอ คมคามากทสดตอความพยายามลงทนลงแรงนน (จราภรณ สทธวรเศรษฐ, 2554) กลาวโดยสรป การรณรงค คอ การสงผานขอความไปสกลมผรบสารทเปนเปาหมายเพอการเปลยนแปลงนโยบายและแนวทางการปฏบต รวมถงเปนการแกไขปญหาเฉพาะหนาในขณะนน นอกจากนแลวยงเปนการสรางความรวมมอในการท ากจกรรมอยางใดอยางหนงรวมกนเพอน าไปสการปฏบตทแพรกระจายออกไปอยางตอเนอง 2.1.1 แนวคดทใชในการรณรงค โครงการรณรงคในเชงปองกน (Preventive Campaign) การรณรงคประเภทนจ าเปนตองใชกลยทธเพอกระตนเราใหเกดการรบร เนองจากใชระยะเวลานานในการรณรงคเพอใหเกดความร เปลยนเจตคตและพฤตกรรมของผรบสาร สงทใชในการกระตนใหเกดการรบร เชน การใหรางวลหรอแจงถงประโยชนทผรบสารจะไดรบ นอกจากกลยทธการสอสารพเศษเพอกระตนเราหรอสรางใหเกดการรบรเรองรางวลแลว กตต กนภย (2543) ไดอธบายวา การใชกลยทธจ าแนกเปาหมายของผรบสารออกเปนกลมยอย (Audience Segmentation) เพอ สงเนอหาสารทเหมาะกบผรบสารแตละกลมสามารถเพมประสทธภาพในการรณรงคได การจ าแนกผรบสารจะท าใหมองเหนแนวโนมทคอนขางชดเจนวาจะตองใชเนอหาสารลกษณะใดจงจะเหมาะและเขาถงแตละกลม การหวานสารทมลกษณะเดยวลงไปในหมคนจ านวนมากในคราวเดยว อาจเปนความสญเปลาในแของการเขาถงเนอหาสาร เพราะผรบสารอาจจะไดขาวสารไวในมอแตไมไดเปดรบ (Expose) และไมไดเขาถง (Access) เนอหาสาร ทงนเพราะเนอหาสารชดนนไมไดออกแบบขนมาเพอผรบสารกลมดงกลาว ในการทจะรณรงคเพอใหประสบความส าเรจนน ไดมการใชกลยทธทโนมนาวใจ ซงขนอยกบการเราอารมณ (Type of Appeals) และรปแบบในการน าเสนอ สามารถจ าแนกได 3 แบบ คอ 1. ก าหนดกลยทธสารทเราความกลว (Fear Drive Model) คอ ความกลวระดบปานกลางหรอพอเหมาะเทานนทจะกอใหเกดการปรบเปลยนเจตคตไดดทสด หากใชเนอหาสารทสรางความกลวมากเกนไปจะท าใหกลมเปาหมายปดกนการยอมรบ นอกจากนแลวการใช Fear Appeal จะตองสอดคลองกบธรรมชาตของกลมเปาหมายดวยเชนกนและตองอยในระดบทเหมาะสมเพอใหเกดการเปลยนแปลงของพฤตกรรม 2. การน าเสนอสารทใชหลกเหตและผล (Rational) เปนการอางถงสาเหตหรอทมาวาผลกระทบทเกดขนมสาเหตมาจากอะไร เปนวธการหนงทจะสรางความนาเชอถอของสารเปาหมายซงแบงออกเปน 3 ลกษณะ คอ (1) การอางเหตผลแบบนรนย (Deduction) (2) การอางเหตผลแบบ

15

อปนย (Induction) และ (3) การอางเหตไปสผล (Cause to Effect) หรอผลไปสเหต (Effect to Effect) 3. การสรางเนอหาจากกลมอางอง หรอบคคลทมชอเสยงในสงคม เปนกลยทธทท าใหเกดการยอมรบ ชกจงและหวานลอมใหกลมเปาหมายศรทธา เชอถอ เลยนแบบและปฏบตตามในทสด ในงานวจยของ มานตา ฤทธล าเลศ (2550) ทไดท าการศกษาเรอง “ประสทธผลกลยทธการประชาสมพนธโครงการลดละเลกสบบหร กองทพเรอ กรณศกษาฐานทพเรอสตหบ” ไดมวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบประสทธผลกลยทธการประชาสมพนธโครงการลดละเลกสบบหร กองทพเรอ กรณศกษาฐานทพเรอสตหบ ผลการศกษาพบวา ประสทธผลดานกลยทธการประชาสมพนธอยในระดบมากทสด รองลงมาดานกลยทธการโนมนาว และดานกลยทธการตดตาม และประเมนโครงการ ตามล าดบ การสง “สาร” ทประสบผลส าเรจ นอกจากจะก าหนดกลยทธการสอสารทเหมาะสมและวจยผรบสารเพอผลในการปรบเปลยนทศนคตและพฤตกรรมแลว ตว “สาร” เองตองมความนาสนใจและมแรงดงดดมากพอทจะโนมนาวใจใหผรบสารคลอยตาม 2.2 ทฤษฎการเปดรบขาวสาร (Media Exposure) การสอสารมความส าคญและเปนปจจยพนฐานในการตดตอสอสารของมนษยเพอใหบรรลวตถประสงคในการด าเนนกจกรรมใด ๆ ของตนและเพออยรวมกบคนอน ๆ ในสงคม ยงสงคมมความสลบซบซอนมากและประกอบดวยคนจ านวนมากขนเทาใดการสอสารกยงมความส าคญมากขนเทานน ทงนเพราะการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจ อตสาหกรรม และสงคมน ามาซงความสลบซบซอน หรอความสบสนตาง ๆ จนอาจกอใหเกดความไมเขาใจและไมแนใจแกสมาชกของสงคม ดงนน จงตองอาศยการ สอสารเปนเครองมอเพอแกไขปญหาดงกลาว (ณฐนร ไชยภกด, 2552, หนา 25) ขาวสารจงเปนปจจยส าคญทใชประกอบการตดสนใจในกจกรรมตาง ๆ ของมนษย ความตองการขาวสารจะเพมมากขนเมอบคคลนนตองการขอมลในการตดสนใจหรอไมแนใจในเรองใดเรองหนง นอกจากนนขาวสารยงเปนสงทท าใหผเปดรบสามารถปรบตวใหเขากบสถานการณของโลกปจจบนไดดยงขน นอกจากน วนษา แกวสข (2557) ไดกลาววา บคคลทเปดรบขาวสารมากยอมมหตากวางไกล มความร ความเขาใจในสภาพแวดลอมและเปนคนทนสมยทนเหตการณกวาบคคลทเปดรบขาวสารนอย อยางไรกตาม บคคลจะไมรบขาวสารทกอยางทผานมาสตนทงหมดแตจะเลอกรบรเพยงบางสวนทคดวามประโยชนตอตน (สถาพร สงหะ, 2556, หนา 7)

16

โดยท เคลปเปอร (Klapper อางใน สถาพร สงหะ, 2556, หนา 8) ไดกลาวไววา กระบวนการเลอกรบขาวสารหรอเปดรบขาวสารในการรบรของมนษย ประกอบดวย 4 ขนตามล าดบดงตอไปน 1. การเลอกเปดรบ (Selective Exposure) เปนขนแรกในการเลอกชองทางการสอสาร ตามความสนใจและความตองการของตน 2. การเลอกใหความสนใจ (Selective Attention) ผเปดรบขาวสารมแนวโนมทจะเลอกสนใจขาวจากแหลงใดแหลงหนง ตามความคดเหน ความสนใจของตน เพอสนบสนนทศนคตเดมทมอยและหลกเลยงสงทไมสอดคลองกบความรความเขาใจหรอทศนคตเดมทมอยแลว เพอไมใหเกดภาวะทเรยกวา ความไมสอดคลองทางดานความเขาใจ (Cognitive Dissonance) 3. การเลอกรบรและตความหมาย (Selective Perception and Interpretation) เมอบคคลเปดรบขอมลขาวสารแลว จะเกดการตความหมายสารแตกตางกนไปตามความสนใจ เจตคต หรอสภาวะทางอารมณและจตใจทสอดคลองกบลกษณะสวนบคคล ซงอาจท าใหมการบดเบอนขาวสารใหมทศทางเปนทนาพอใจของแตละบคคลดวย 4. การเลอกจดจ า (Selective Retention) บคคลจะเลอกจดจ าขาวสารในสวนทตรงกบความสนใจ ความตองการ ทศนคต ฯลฯ ของตนเอง ซงจะชวยสงเสรมหรอสนบสนนความรสกนกคด เจตคต หรอความเชอของแตละคนทมอยเดมใหมความมนคงชดเจนยงขนและเปลยนแปลงยากขน เพอน าไปใชเปนประโยชนในโอกาสตอไป สวนหนงอาจน าไปใชเมอเกดความรสกขดแยงและมสงทท าใหไมสบายใจขน อยางไรกตามแมวาบคคลจะมพฤตกรรมการเปดรบขาวสารทแตกตางกน มวตถประสงคในการเปดรบขาวสารทแตกตางกน และมความตองการในการเปดรบขาวสารทแตกตางกนนน แตโดยทวไปแลวบคคลจะท าการเปดรบขาวสารอย 3 ลกษณะ (ณฐธรสสา ทรพยคงเจรญ, 2557, หนา 26) คอ 1. การเปดรบขาวสารจากสอมวลชน ผรบสารมความคาดหวงวา การบรโภคขาวสารจากสอมวลชนจะชวยตอบสนองความตองการทจะท าใหเกดการเปลยนแปลงเจตคตหรอเปลยนพฤตกรรมบางอยางได โดยงานวจยของ ฐตกานต รจรชกร (2550) ไดศกษาเรอง “การประเมนผลโฆษณาสงเสรมสงคมในการรณรงคเรองควนบหรมอสองของส านกงานกองทนสนบสนนสงเสรมสขภาพ (สสส)” ผลการศกษาพบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศชาย มการเปดรบสอทางโทรทศนมากทสด มทศนคตทางบวกตอการน าเสนอโฆษณาทางโทรทศนในเรองควนบหรมอสอง ดานการวดความรสทธสขภาพของผไมสบบหรพบวากลมตวอยางทราบถงสถานทใดสบบหรไดหรอไมได 2. การเปดรบขาวสารจากสอบคคล โดยสอบคคล หมายถง ตวบคคลทน าขาวสารจาก

17

บคคลหนงไปยงอกบคคลหนง โดยอาศยการตดตอระหวางบคคล (Interpersonal Communication) ซงการสอสารระหวางบคคลนสามารถแบงออกเปน 2 ประเภท ดงน 2.1 การตดตอโดยตรง (Direct Contact) เปนการเผยแพรขาวสารกบประชนโดยตรง 2.2 การตดตอโดยกลม (Group Contact of Community Public) โดยกลมจะมอทธพลตอบคคลสวนรวม และเมอกลมมความสนใจมงไปในทศทางใดบคคลสวนใหญในกลมกจะมความสนใจในทางนนดวย 3. การเปดรบขาวสารจากสอเฉพาะกจ สอเฉพาะกจ หมายถง สอทถกผลตขนมา โดยมเนอหาสาระทเฉพาะเจาะจงและมจดมงหมายหลกอยทผรบสารเฉพาะกลม ดงนน การเปดรบขาวสารจากสอเฉพาะกจน ผรบสารจะไดรบขอมลขาวสารหรอความรเฉพาะเรองใดเรองหนงอยางเฉพาะเจาะจง จากงานวจยของ ชนญชดา ค ามนเศก (2553) ไดศกษาเรอง “การรบรสอรณรงค Quit Line 1600 สายเลกบหร และความคดเหนของขาราชการไทย กองบญชาการกองทพไทย” ผลการศกษาพบวา ขาราชการไทย กองบญชาการกองทพไทยไดมการรบรถงสอรณรงค Quit Line 1600 สายเลกบหรเปนอยางดแตไมแนใจวาจะสามารถเลกบหรไดจรงหรอไม เนองจากมความเหนวาการเลกบหรขนอยกบตวบคคลเอง 2.3 แนวคดสทธ 10 ประการของคนไทยดานสขภาพ ในประเดนของ “สทธ 10 ประการของคนไทยดานสขภาพ” นน ประกอบดวย 1. สทธในการเกดมาเปนคนปกต ไมพการหรอเปนพาหะน าโรค 2. สทธในการไดกนนมแม 3. สทธในการไดรบอาหารอยางดและเพยงพอ 4. สทธในการไดรบบรการทางการแพทยและสาธารณสขจากรบทครบถวน มคณภาพและทวถงอยางเทาเทยมกน 5. สทธในการไดอยอาศยในครอบครวทเปนสข 6. สทธในการไดเรยนรและพฒนาสตปญญา 7. สทธในการไดท างานในสถานทท างานทด มความปลอดภย 8. สทธในการไดอาศยในสงแวดลอมทสะอาด ปลอดภยและสงบสข 9. สทธในการไดรบขอมลขาวสารทถกตองและเหมาะสม 10. สทธในการไมตายอยางโงๆ คอตายในสงครามทคนอนกอขน ตายในสงครามกลางเมอง ตายเพราะอบตเหตรถยนต การตายดวยโรคทเกยวเนองกบการสบบหรจงถอวาไมใชการตาย

18

อยางสมศกดศรหรอสมคาทเกดมาเปนมนษย สทธทง 10 ประการน ชใหเหนถงการคมครองสทธสขภาพของคนปกตธรรมดาเพอมงเนนการสงเสรมสขภาพตลอดจนถงการสรางสภาพแวดลอมทดเพอใหประชาชนคนไทยมสขภาพทแขงแรงอยางทวถง 2.3.1 มาตรการทางกฎหมายในการคมครองสขภาพของผไมสบบหร ในสงคมทมผคนอาศยอยรวมกนนนยอมตองเคารพในระเบยบและขอบงคบตาง ๆ ตองมการยอมรบและปฏบตตาม หากมการฝาฝนยอมไดรบการลงโทษ ดวยเหตทสงคมตองการความมระเบยบวนยภายใตกรอบของการมวฒนธรรมเดยวกน ซงกฎหรอระเบยบนเรยกวา “บรรทดฐาน” (Norms) 2.3.2 สทธของผไมสบบหร ควนบหรไมเพยงแตกอใหผลรายกบผสบแลว ยงสงผลตอผคนรอบขาง เพราะพษภยจากควนบหรมอสองและสาม ดวยเหตนจงสงผลใหเกดการตนตวในการเรยกรองการคมครองสทธและสขภาพของผไมสบบหรขน ทงนกเพอการอยรวมกนในสงคมอยางราบรน โดยไมเปนการละเมดสทธซงกนและกน สทธของผไมสบบหรมดงน (สภาภรณ ลมภทรกล และเชษฐ รชดาพรรณาธกล, 2555, หนา 27-28) 1. สทธทจะไดรบอากาศบรสทธ ถงแมวาในขณะนนผทสบบหรจะมจ านวนมากกวาผทไมสบบหร แตกเปนสทธของผทไมสบในการทจะไดรบอากาศบรสทธปราศจากควนบหร เนองจากสทธของผไมสบบหรยอมมากอนสทธของผทสบบหรเสมอ 2. สทธทางกฎหมาย สทธในการฟองรองผสบบหรหากไดรบผลกระทบจากผสบบหรผนน ตามกฎหมายตางๆ อาท “ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต” หลายขอ เชน ขอ 25 บญญตวา “บคคล (1) ทกคนมสทธในมาตรฐานการครองชพอนเพยงพอส าหรบสขภาพ และความเปนอยดของตนและครอบครวรวมทง อาหาร เครองนงหม ทอยอาศย” ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย เชน มาตรา 420 “(ผใดจงใจประมาทเลนเลอท าตอผอนโดยผดกฎหมายใหเขาเสยหายถงแกชวต แกรางกายกด อนามยกด ทรพยสนหรอสทธอยางหนงอยางใด ทานวาผนนท าละเมดจ าตองชดใชคาสนไหมทดแทนเพอการนน” 3. สทธในการรองขอ ผไมสบบหรสามารถแสดงออกอยางสภาพถงความไมพอใจ หากไดรบความเดอดรอนจากควนบหรและมสทธทจะคดคานการสบบหรถาไมไดรบอนญาตจากทาน 4. สทธในการแสดงออก ผทไมสบบหรมสทธในการกระท าใด ๆ ไมวาจะเปนการแสดงออกโดยสวนตวหรอกลม

19

คน อนจะกอใหเกดมาตรการทางสงคมหรอกฎหมายเพอการปกปองคมครองผไมสบบหรใหพนจากควนบหร 2.4 ทฤษฏการกระท าดวยเหตผลและทฤษฎพฤตกรรมตามแผน (Theory of Reasoned Action and Theory of Planned Behavior) มมมองอกดานหนงของพฤตกรรมการสบบหร คอ เจตคตของผสบ มงานวจยหลายเรองทท าการศกษาเกยวกบเจตคตการสบบหร ไดแก “ทศนคตทมตอการสบบหรของนกเรยนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนชมชนวดหนองร ต าบลหนองร อ าเภอเมองชลบร” (พงษสนต เสนยศรสกล, 2556) พบวา นกเรยนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนชมชนวดหนองรมทศนคตในทางลบตอการสบบหรมากทสดในเรองของการสบบหรท าใหเกดโรคทเปนอนตรายตอชวต และงานวจย “ปจจยทมอทธพลตอความตงใจทจะสบบหรของนกเรยนหญงระดบมธยมศกษาตอนตน” (อมรรตน สจตชวาลากล, 2554) พบวาเจตคตตอการสบบหร และการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมมความสมพนธทางบวกกบความตงใจทจะสบบหร และเจตคตตอการสบบหรมความสมพนธทางบวกกบการคลอยตามกลมอางองและการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม ทฤษฎการกระท าดวยเหตผล ฟชไบน และไอเซน (Fishbein & Ajzen, 1975) ถกสรางขนมาเพอท านายวา การทบคคลจะประกอบพฤตกรรมใดนน สามารถท านายจากการวดความเชอ (Beliefs) เจตคต (Attitudes) และความตงใจกระท า (Intention) ทฤษฎนถกพฒนาขนโดย ฟชไบน และไอเซน (Fishbein & Ajzen, 1975, 1977) โดยทงสองไดทดสอบหาความสมพนธระหวางความร (Knowledge) และ เจตคต (Attitude) ของพฤตกรรมการสบบหรกบการไมสบบหร ทฤษฎการกระท าดวยเหตผลนมแนวคดหลก คอ พฤตกรรมสามารถท านายไดดวยความตงใจทจะกระท าพฤตกรรม และความตงใจกระท าพฤตกรรมถกก าหนดดวยความเชอทเปนบรรทดฐานของสงคมและเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม ดงภาพแบบจ าลองทฤษฎการกระท าดวยเหตผล

20

ภาพท 2.1: แบบจ าลองทฤษฎการกระท าดวยเหตผล ทมา: วเคราะหปรากฏการณตางๆ บน Social Networking ในแงมมจตวทยา (ตอนท 2). (2554). สบคนจาก http://www.kafaak.com/2011/12/23/social-networking-phenomenon- analysis-02/. ทฤษฎการกระท าดวยเหตผล ของ ฟชไบน และไอเซน (Fishbein & Ajzen, 1975) ระบถงปจจยทก าหนดความสอดคลอง ของเจตคตกบพฤตกรรมโดยเชอวา บคคลมพฤตกรรมทสอดคลองกบเจตนาหรอความตงใจ (Intention) (จ าลอง เงนด, 2552, หนา 81) และการทจะปฏบตพฤตกรรมทเฉพาะเจาะจง (Specific behavior) มาจาก 2 ปจจย (สปรยา ตนสกล, 2550, หนา 5-6) คอ 1.1 เจตคตตอพฤตกรรมนน (Attitude toward the Behavior) เปนความเชอของบคคลเกยวกบผลการกระท าและการประเมนคณคาทเกดขน โดยทบคคลเชอวาถาการกระท ามผลเปนบวกกจะมเจตคตในทางบวกดวยแตถาบคคลเชอวาผลของการกระท าเปนลบกจะสงผลใหบคคลนนมเจตคตทเปนลบดวยเชนกน 1.2 การคลอยตามกลมอางอง (Subjective Norms) เปนความเชอเกยวกบตวบคคลหรอกลมทมความส าคญตอบคคลนนวาสมควรจะปฏบตพฤตกรรมนนหรอไม กลมอางองทมความส าคญ ไดแกกลม 1.2.1 กลมเพอน (Peer Group) เปนกลมทมความหมายและส าคญมากของวยรน ในบางกรณจะพบวาวยรนตดสงเสพตดเพราะเพอนชกชวน 1.2.2 ครฝก เปนกลมททหารเกณฑใหความเกรงใจทสด เนองจากสามารถสงใหกลมทหารเกณฑกระท าการใด ๆ ได 1.2.3 ครอบครว เปนบคคลทส าคญ เนองจากคนในครอบครวจะเสยสละ

Belief About the Behavior

Evaluation of the Behavior

Attitude about the Behavior

Intention Behavior

Opinions of Referent Others

Motivation to Comply Subjective Norm

21

ความสขของตนเพอครอบครวได จงพบวาพอบานเลกสบบหร เพราะภรรยาและบตร งานวจยของ ชยาศษย ค าสายพรม (2553) ไดศกษาเรอง “การใชกระบวนการกลมเพอปรบเปลยนพฤตกรรมการสบบหร ของนสตมหาวทยาลยนเรศวร” การวจยครงนพบวา อทธพลจากเพอนเปนสวนส าคญทสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมการสบบหรของกลมตวอยาง เนองจากการท ากจกรรมรวมกนกอใหเกดความไววางใจ การใหก าลงใจและเหนอกเหนใจซงกนและกน นอกจากนแลวงานวจยของ นนทร สจจาธรรม (2555) เกยวกบ “ทศนคต และความตงใจในการเลกสบบหรของนกศกษาวทยาลยราชพฤกษ” พบวา นกศกษากลมตวอยาง มทศนคตทดตอการไมสบบหร ความคดเหนระหวางพษภยและโทษของบหร ทศนคต และแรงจงใจกบความตงใจในการเลก สบบหรของนกศกษาเปนความสมพนธเชงบวก นอกจากนแลว ยงพบวา ความคดเหนเกยวกบพษภย และโทษของบหรทศนคตและแรงจงใจ สามารถอธบายความแปรปรวนของความตงใจในการเลกสบบหรของนกศกษากลมตวอยางได ความตงใจ (Intention) เปนตวบงชวาบคคลมการวางแผนมากนอยอยางไรในการกระท าพฤตกรรมใดพฤตกรรมหนง จนกระทงถงเวลาและโอกาสทเหมาะสมบคคลจงแสดงพฤตกรรมออกมาในลกษณะทสอดคลองกบความตงใจ ดงนน การอธบายหรอท านายพฤตกรรมทดทสด คอ การศกษาถงความตงใจในการกระท าซงจะใกลเคยงกบความเปนจรงมากทสด (นนทร สจจาธรรม, 2555, หนา 6) งานวจยของ อมรรตน สจตชวาลากล (2554) ไดท าการศกษาเกยวกบ “ปจจยทมอทธพลตอความตงใจทจะสบบหรของนกเรยนหญงระดบมธยมศกษาตอนตน” พบวา เจตคตตอการสบบหร และการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม มความสมพนธทางบวกกบความตงใจทจะสบบหร และเจตคตตอการสบบหรมความสมพนธทางบวกกบการคลอยตามกลมอางองและการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม เนองจากทฤษฎการกระท าดวยเหตผลมขอจ ากดเกยวกบพฤตกรรมทไมสามารถท าตามความตองการไดอยางสมบรณ ดงนน ไอเซน (Ajzen, 1991) จงไดมการปรบทฤษฎใหม โดยเพมตวแปรการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม (Perceived Behavioral Control) เขาไปและเรยกทฤษฎนวา “ทฤษฎพฤตกรรมตามแผน” และจากการศกษาผวจยมความเชอวาทฤษฎพฤตกรรมตามแผนสามารถอธบายและท านายพฤตกรรมไดครอบคลมกวาทฤษฎการกระท าดวยเหตผลซงเปนทฤษฎตนก าเนด ดวยเหตผลดงกลาวจงท าใหผวจยเลอกใชทฤษฎพฤตกรรมตามแผนซงผวจยจะไดน าเสนอรายละเอยดของทฤษฎพฤตกรรมตามแผนไวในล าดบตอไป ทฤษฎพฤตกรรมตามแผน (Theory of Planned Behavior) เปนทฤษฎทพฒนามาจากทฤษฎการกระท าดวยเหตผล โดยไดเพมปจจยการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม (Perceived Behavior Control) ทสงผลตอความตงใจทจะ

22

กระท าพฤตกรรม (Behavior Intention) โดยตรง การรบรวาสามารถควบคมพฤตกรรมแสดงถงความยากหรองายของการกระท าพฤตกรรมเปาหมาย ทฤษฎพฤตกรรมตามแผนกสามารถใชพยากรณความตงใจและพฤตกรรมไดเชนเดยวกบทฤษฎการกระท าดวยเหตผล แสดงไดดงแผนภาพประกอบทฤษฎพฤตกรรมตามแผน ภาพท 2.2: แบบจ าลองทฤษฎพฤตกรรมตามแผน

ทมา: Ajzen, I. (1991). The Theory of Planned Behavior. Organizational Behavior & Human Decision Processes, 50(2), 179-212. ทฤษฎพฤตกรรมตามแผน (TPB) นน มแนวคดหลกอย 3 ประการ ไดแก ความเชอเกยวกบพฤตกรรม (Behavior Beliefs) ความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative beliefs) และ ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) ซงความเชอแตละตวจะสงผลตอตวแปรตางๆ สามารถอธบายความสมพนธระหวางตวแปรตางๆ ไดดงน 1. ความเชอเกยวกบพฤตกรรม (Behavior Beliefs) เปนความเชอเกยวกบผลลพธทเกดจากพฤตกรรมนน ๆ โดยจะประเมนจากผลของพฤตกรรมวามทางบวกหรอลบ เชน การชวยเหลอเพอนรวมงานจะท าใหงานของแผนกส าเรจไดดและยงเพมประสทธภาพการด าเนนงานขององคกร

Behavioral Beliefs

Normative Beliefs

Control Beliefs

Attitude toward the

Behavior

Subjective Norms

Perceived Behavioral

Controls

Intention Behavior Intention Behavior

Actual

Behaviora

lControl

23

โดยรวมได หรอความเชอวาการบนเกยวกบความไมสะดวกในการท างาน จะท าใหไมมสมาธในการท างานและลดประสทธภาพของงานลง เปนตน ความเชอนจะสงผลใหเกดเปนเจตคตตอพฤตกรรมนนๆ 2. เจตคตตอพฤตกรรม (Attitude Toward the Behavior) เปนสงทเกดมาจากความเชอตอพฤตกรรม ถาบคคลมความเชอวาหากท าพฤตกรรมใด ๆ แลวไดรบผลทางบวกกจะมแนวโนมทจะมเจตคตทดตอพฤตกรรมนน ในทางตรงขามหากมความเชอวาถาท าพฤตกรรมนนแลวไดรบผลในทางลบกจะมแนวโนมทจะมเจตคตทไมดตอพฤตกรรมนน เชน พนกงานทมความเชอวาการชวยเหลอเพอนรวมงานในแผนกจะท าใหงานไมสะดดและเพมประสทธภาพการด าเนนงานขององคกรโดยรมได กจะมแนวโนมเจตคตทดตอพฤตกรรมการชวยเหลอ แตหากพนกงานเชอวาการชวยเหลอเพอนรวมงานท าใหเสยเวลาในการท างานสวนตว กจะมเจตคตทไมดตอพฤตกรรมการชวยเหลอ 3. ความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative Beliefs) หมายถงความเชอของบคคลเกยวกบความคาดหวงของผอนซงมความส าคญตอเขา โดยเปนความเชอทยนยอมตามความคาดหวงนน นนคอ หากบคคลหรอกลมอางองทส าคญตอเขา เชน พอแม ครอบครว หวหนางาน เพอนรวมงาน คาดหวงหรอตองการใหเขาแสดงพฤตกรรมอยางไร บคคลกจะเชอวาควรกระท าพฤตกรรมนน เชน หวหนางานคาดหวงใหพนกงานทกคนชวยเหลอกนในการท างาน พนกงานกจะเชอวาพฤตกรรมการชวยเหลอเปนสงทควรจะกระท า 4. การคลอยตามกลมอางอง (Subjective Norm) เปนสงทบคคลรบรจากความเชอตอกลมอางอง ถอเปนความกดดนทางสงคมทมผลตอการดงดดความสนใจของบคคลใหแสดงหรอไมแสดงพฤตกรรมตาง ๆ เชน พนกงานทเชอวาพฤตกรรมการชวยเหลอเปนสงทหวหนางานคาดหวงใหท า 5. ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) หมายถง ความเชอเกยวกบอ านาจในการควบคมการแสดงพฤตกรรม ซงเปนการรบรถงปจจยตาง ๆ ทท าใหเกดการสนบสนนหรอขดขวางตอการแสดงพฤตกรรม ทงปจจยภายใน เชน ทกษะ ความร ความสามารถ และปจจยภายนอก เชน โอกาส รางวล การขนกบผอน ตวอยางเชน การมความเชอวาพฤตกรรมการชวยเหลอเปนการกระท าทท าไดงาย สามารถตดสนใจไดดวยตนเองทนท หรอการมความเชอวาการชวยเหลอบคคลอนตองค านงถงวาบคคลนนมความตองการใหชวยเหลอหรอไม ซงความเชอเหลานจะสงผลการรบรความสามารถในกาควบคมพฤตกรรม 6. การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม (Perceived Behavioral Control) หมายถง การรบรของบคคลวาเปนสงทยากหรองายทจะแสดงพฤตกรรมตางๆ ซงเกดมาจากความเชอตอการควบคมทคาดคะเนเกยวกบปจจยสนบสนนและปจจยขดขวางในการแสดง

24

พฤตกรรม เชน พนกงานทมความเชอวาพฤตกรรมการชวยเหลอเปนการกระท าสวนบคคลท าไดงาย สามารถตดสนใจไดดวยตนเองทนท กจะมการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมในระดบทมากกวาพนกงานทมความเชอวาพฤตกรรมการชวยเหลอตองค านงถงวาบคคลทจะถกชวยเหลอมความตองการใหชวยเหลอหรอไม 7. ความสามารถในการควบคมพฤตกรรมทมอยจรง (Actual Behavior Control) คอ การแสดงถงขอบเขตความสามารถทบคคลมอย ไดแก ความร ทกษะ ทรพยากรและความพรอมตางๆ ซงเปนสงทมมากอนและเปนประโยชนตอการแสดพฤตกรรมของบคคล 8. ความตงใจในการแสดงพฤตกรรม (Intention) หมายถง ความตงใจ หรอการวางแผนของบคลทจะแสดงพฤตกรรมตาง ๆ ออกมา ซงเปนผลมาจากตวแปร 3 ตว คอ เจตคตตอพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางองและการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม ทงน ความตงใจเชงพฤตกรรมถอเปนตวท านายพฤตกรรม 9. พฤตกรรม (Behavior) หมายถง การกระท าทบคคลแสดงออกมาภายใตสถานการณหนง ๆ ซงสามารถมองเหนได โดยพฤตกรรมของบคคลทเกดขนนน เปนผลมาจากปจจยทง 8 ประการขางตน ตามแนวคดของทฤษฎพฤตกรรมตามแผนน สามารถอธบายไดวา พฤตกรรมเกดจากผลโดยตรงของความตงใจในการแสดงพฤตกรรม (Intention) กลาวอกนยหนงคอ ความตงใจจะน าไปสการเกดพฤตกรรมอยางชดเจนและแนนอน ขณะทความสามารถในการควบคมพฤตกรรมทมอยจรง (Actual Behavior Control) และการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม (Perceived Behavioral Control) จะสงผลทางออมตอพฤตกรรม นอกจากนแลว ความตงใจในการแสดงพฤตกรรมเกดจากตวแปรท านาย 3 ตวแปร คอ เจตคตตอพฤตกรรม (Attitude Toward the Behavior) การคลอยตามกลมอางอง (Subjective Norm) และการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม (Perceived Behavioral Control) โดยทเจตคตตอพฤตกรรม (Attitude Toward the Behavior) เกดจากความเชอเกยวกบพฤตกรรม (Behavior Beliefs) การคลอยตามกลมอางอง (Subjective Norm) เกดจากความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative Beliefs) และการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม (Perceived Behavioral Control) เกดจากความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) ทงนตวแปรทเกยวของกบความเชอตาง ๆ เหลาน ลวนมความสมพนธระหวางกนอกดวย จากงานวจยของ อมรรตน สจตชวาลากล (2554) ไดศกษาเรอง “ปจจยทมอทธพลตอความตงใจทจะสบบหรของนกเรยนหญงระดบมธยมศกษาตอนตน” พบวา เจตคตตอการสบบหรและการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมม ความสมพนธทางบวกกบความตงใจทจะสบบหร และเจตคตตอการสบบหรมความสมพนธทางบวกกบการคลอยตามกลมอางองและการรบรความสามารถ

25

ในการควบคมพฤตกรรม โดยเจตคตตอการสบบหร และการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมสามารถรวมกนท านายความตงใจทจะสบบหรได นอกจากการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมแลว การรบรความสามารถในการควบคมตนเอง (Self-Efficacy) ยงมความส าคญในการน ามาใชเพอเพมความมนใจใหผสบบหรปรบเปลยนพฤตกรรมและสามารถเลกสบบหรไดอยางถาวรอกดวย แบนดรา (Bandura, 1997) ไดใหแนวคดความสามารถของตนเองวาเกยวของกบปฏกรยาระหวางบคคล พฤตกรรมและสงแวดลอม กระบวนการเกดพฤตกรรมของมนษยมลกษณะของการก าหนด อาศยซงกนและกน การรบรความสามารถของตนเอง เปนกรอบทใชท านายพฤตกรรมสขภาพและการสงเสรมสขภาพ เชน การเลกสบบหร การออกก าลงกายและการควบคมน าหนก แบนดรา (Bandura, 1997) เชอวาพฤตกรรมของบคคลเกดขนและ เปลยนแปลงโดยถกก าหนดจากปจจยหรอเงอนไขทางสภาพแวดลอม (Environmental Condition) และปจจยภายในตวบคคล (Personal Factor) โดยปจจยดงกลาวมการก าหนดซงกนและกนเรยกวา Reciprocal Determinism การใชค าพดชกจงและใหก าลงใจเปนการบอกวาบคคลนนมความสามารถทจะประสบความส าเรจได ท าใหเกดการนบถอและมความเชอมนทจะตดสนใจทจะเลอกวธปฏบตตนเพอใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมทเหมาะสมได จากทฤษฎพฤตกรรมตามแผนนเชอวา ความตงใจของบคคลทจะกระท าพฤตกรรม จะขนอยกบปจจยทส าคญ 3 ประการ ไดแก เจตคตตอพฤตกรรม (Attitude toward the Behavior) การคลอยตามกลมอางอง (Subjective Norms) และการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม (Perceived Behavioral Controls) ผวจยจงไดน าทฤษฎนมาใชเพออธบายและท านายพฤตกรรมทไมสามารถท าตามความตองการไดโดยสมบรณมากกวาพฤตกรรมทท าตามความตองการหรอความตงใจทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย ซงมลกษณะทอยระหวางพฤตกรรมทไมสามารถท าความตองการไดโดยสมบรณ กบพฤตกรรมทสามารถท าตามความตองการหรอความตงใจไดคอนขางสมบรณ ดงนน ผวจยจงน าแนวคดทฤษฎพฤตกรรมตามแผนมาอธบายและท านายพฤตกรรมน

บทท 3 ระเบยบวธวจย

การศกษาวจยเรอง การสอสารเพอเสรมสรางเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรการควบคมพฤตกรรมและความตงใจ ทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย ตามแนวทฤษฎพฤตกรรมตามแผนเพอตอบวตถประสงคการวจยทก าหนดไว 5 ประการคอ 1) เจตคตมความสมพนธกบการกระท าพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตรหรอไม มากหรอนอยเพยงไร 2) การคลอยตามกลมอางองมความสมพนธกบพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตรหรอไม มากหรอนอยเพยงไร 3) การรบรความสามารถในการควบคมตนเองมความสมพนธกบพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตรหรอไม มากหรอนอยเพยงไร 4) ปฏกรยารวมระหวางเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม มผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตรหรอไม อยางไร 5) การจดสรรพนทเพอใหนกศกษาสบบหรถกทในสถาบนท าใหนกศกษาพงพอใจหรอไมอยางไร การตอบวตถประสงคดงกลาว ผวจยไดท าการศกษาเชงปรมาณ (Quantitative research method) โดยการวเคราะหเสนทาง (Path Analysis) เพอศกษาอทธพลทางตรงและทางออมของตวแปรอสระและตวแปรสงผานวามผลตอตวแปรตามมากนอยเพยงใด ดวยโปรแกรม AMOS 3.1 ประเภทของงานวจย การศกษาวจยครงน เปนงานวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) มรปแบบการวจย เชงส ารวจ (Survey Research) ใชแบบสอบถาม (Questionnaire) เปนเครองมอในการเกบ รวบรวม ขอมล 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจย คอ นกศกษาระดบปรญญาตร ทลงทะเบยนเรยนภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 ใชการก าหนดจ านวนกลมตวอยางโปรแกรม G*Power ขนาดจ านวนของกลมตวอยางในครงน คอ 283 คน โดยในการวเคราะหขอมลครงนใชสถตบรรยาย (Descriptive Statistics) เพออธบายคณลกษณะของขอมลและการวเคราะห Path

27

3.3 เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบสอบถาม (Questionnaires) ทผวจยสรางขนโดยอาศยกรอบแนวคดทฤษฎ นยามศพทและเอกสารงานวจยทเกยวของ ประกอบดวยขอมลจ านวน 8 สวน ทจะครอบคลมเนอหาของการวจย โดยมรายละเอยดดงน ตอนท 1 ขอมลสวนบคคลและพฤตกรรมดานการสบบหร ไดแก เพศ อาย คณะ/ชนปทก าลงศกษา รายไดและพฤตกรรมการสบบหร ลกษณะค าถามเปนแบบปลายปดและปลายเปดจ านวน 9 ขอ ตอนท 2 ความเชอเกยวกบพฤตกรรม (Behavioral Beliefs) เปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) 5 ระดบ เพอสอบถามเกยวกบความเชอเกยวกบพฤตกรรมและเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม ตอนท 3 ความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative Beliefs) เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ เพอสอบถามเกยวกบความเชอเกยวกบกลมอางองและการคลอยตามกลมอางอง ตอนท 4 ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ เพอสอบถามเกยวกบความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคมและการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม ตอนท 5 ความตงใจในการแสดงพฤตกรรม (Intention) เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ เพอสอบถามเกยวกบเจตนาในการแสดงพฤตกรรมของนกศกษาเกยวกบการสบบหร ตอนท 6 พฤตกรรม (Behavior) เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ เพอสอบถามเกยวกบพฤตกรรมของนกศกษาในการหลกเลยงและตกเตอนผใกลชดเกยวกบพษภยของบหร ตอนท 7 การรณรงคสบบหรใหถกทในมหาวทยาลย เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ เพอสอบถามเกยวกบประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกทในมหาวทยาลย ตอนท 8 สถานทสบบหรในมหาวทยาลย เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ เพอสอบถามเกยวกบความเหมาะสมของการจดสถานทสบบหร 3.3.1 การตรวจสอบความตรงของเนอหา (Content Validity) และความตรงเชงโครงสราง (Construct Validity) น าเสนอแบบสอบถามใหอาจารยทปรกษาพจารณา และผเชยวชาญ 3 ทานตรวจสอบ ไดแก 1. รศ.วฒนา สนทรไทย 2. ดร.ประภาศร พรหมประกาย 3. ดร. จกรกฤษณ โปณะทอง จากนนน าแบบสอบถามทผเชยวชาญไดตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาแลว ไปปรบแกไขตามขอเสนอแนะ

28

- การหาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม ผวจยไดน าแบบทดสอบทปรบปรงแกไขแลวทดสอบกบกลมตวอยาง (Try out) กบนกศกษาระดบปรญญาตร (ทไมใชกลมตวอยางในการท าแบบสอบถาม) จ านวน 30 คนแลวน าขอมลจากการทดลองมาวเคราะหหาคาความเชอมน - วเคราะหหาความเชอมนของแบบสอบถาม โดยวธการหาคาสมประสทธของแอลฟาของ ครอนบาค (Cronbach, 1970) โดยใชโปรแกรมสถตส าเรจรป เกณฑการยอมรบความเชอมนของ

เครองมอวจย คอ คาสมประสทธไมนอยกวา 0.7 โดยใชสตรของวธสมประสทธแอลฟา (α: Alpha Coefficient) ของครอนบค (Cronbach, 1970) คอ

การแปลความความเทยงภายในจากคาสมประสทธแอลฟาแสดงในตารางท 3.1 ตารางท 3.1: การแปลความความเทยงภายในจากคาสมประสทธแอลฟา

คาสมประสทธแอลฟา () ความเทยงภายใน (Internal consistency)

0.9 ≤ ดเยยม (Excellent)

0.8 ≤ < 0.9 ด (Good)

0.7 ≤ < 0.8 ยอมรบได (Acceptable)

0.6 ≤ < 0.7 นาสงสย (Questionable)

0.5 ≤ < 0.6 แย (Poor)

< 0.5 รบไมได (Unacceptable)

ผลการวเคราะหความเทยงภายในจากคาสมประสทธแอลฟาของแบบสอบถามแสดงผลตามตารางท 3.2

α = k

k−1[1−

Si2

St2 ]

เมอ k คอ จ านวนตวบงช

Si2 คอ ความแปรปรวนรายขอของตวบงช แล

St2 คอ ความแปรปรวนของคะแนนรวม

29

ตารางท 3.2: คาความเชอมนของแบบสอบถาม (Reliability)

ตวแปร จ านวนขอ Cronbach’s Alpha

ตอนท 2 ความเชอเกยวกบพฤตกรรม (Behavioral Beliefs) 2.1 ความเชอเกยวกบพฤตกรรม 2.2 เจตคตตอการกระท าพฤตกรรม

12 6 6

.93 .95

ตอนท 3 ความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative Beliefs) 3.1 ความเชอเกยวกบกลมอางอง 3.2 การคลอยตามกลมอางอง

10 5 5

.86 .92

ตอนท 4 ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) 4.1 ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม 4.2 การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม

10 5 5

.91

.94 ตอนท 5 ความตงใจในการแสดงพฤตกรรม ( Intention) 7 .92

ตอนท 6 พฤตกรรม (Behavior) 7 .92

ตอนท 7 ประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกทในมหาวทยาลย

7 .93

ตอนท 8 สถานทสบบหรในมหาวทยาลย 13 .96 จากการทดสอบความเชอถอของมาตรวดของขอค าถามในแบบสอบถาม ส าหรบตวแปรแฝง และตวแปรสงเกต มคาความเชอมนดเยยมทกขอ จงน าแบบสอบถามไปเกบรวบรวมขอมลจรง เกณฑการใหคะแนนความหมาย ผวจยไดก าหนดเกณฑไว ดงตอไปน คอ เหนดวยมากทสด ใหคะแนน 5 คะแนน เหนดวยมาก ใหคะแนน 4 คะแนน เหนดวยปานกลาง ใหคะแนน 3 คะแนน เหนดวยนอย ใหคะแนน 2 คะแนน เหนดวยนอยทสด ใหคะแนน 1 คะแนน

30

ในการแปลผลคะแนนพจารณาจากคาเฉลยในแตละดาน ผวจยแบงคะแนนดงน 1.00 – 1.50 หมายถง นอยทสด 1.51 – 2.50 หมายถง นอย 2.51 – 3.50 หมายถง ปานกลาง 3.51 – 4.50 หมายถง มาก 4.51 – 5.00 หมายถง มากทสด 3.4 วธการเกบขอมล 3.4.1 ประสานงานกบหวหนาแผนกสงเสรมวชาการ และท าหนงสอถงผอ านวยการสถาบนวจยและประเมนผลเพอขอความรวมมอในการท าวจย 3.4.2 ด าเนนการเกบขอมลจากประชากรกลมครงน คอ กลมตวอยางนกศกษาระดบปรญญาตร ทลงทะเบยนเรยนในมหาวทยาลยเอกชน โดยใชแบบสอบถามออนไลนและเชงส ารวจ 3.5 วธการวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมล น าแบบสอบถามทงหมดมาตรวจสอบความถกตองและความสมบรณ แลวน ามาวเคราะหโดยใชโปรแกรมส าเรจรป 3.6 สถตทใชในการเกบขอมล ในการวจยครงน ผวจยใชสถตเชงพรรณนาและเชงอนมานในการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ โดยจะแปลผลขอมลจากแบบสอบถามทเกบรวบรวมไดดวยเครองคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรม AMOS และใชสถตพนฐานในการวเคราะหขอมลดงน 3.6.1 สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) เพอจดหมวดหมและเพอใหทราบลกษณะพนฐานทวไปของกลมตวอยาง โดยใชคาความถ (Frequency) คารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) 3.6.2 สถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) เพอทดสอบสมมตฐานกลมประชากรโดยใชคาการวเคราะหเสนทาง (Path Analysis) เพอใชวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปร

บทท 4 ผลการวจย

การศกษาวจยเรอง การสอสารเพอเสรมสรางเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรการควบคมพฤตกรรมและความตงใจ ทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย ตามแนวทฤษฎพฤตกรรมตามแผน ครงน มจดมงหมายเพอตอบวตถประสงคในการวจยทก าหนดไว 5 ประการ คอ 1) เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอเกยวกบพฤตกรรมกบเจตคตตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 2) เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอเกยวกบกลมอางองกบการคลอยตามกลมอางองตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 3) เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคมกบการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม ตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 4) เพอศกษาปฏกรยารวมระหวางเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม มผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 5) เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความตงใจในการแสดงพฤตกรรมกบการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร ซงตามวตถประสงคดงกลาว ผวจยไดท าการศกษาวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research Methods) โดยการวเคราะหเสนทาง (Path analysis) ในการประมาณคาสมประสทธเสนทาง เพอศกษาอทธพลทางตรงและทางออมของตวแปรวามผลตอตวแปรตามมากนอยเพยงใด ดงนน ผวจยจงแบงการน าเสนอผลการวจยออกเปน 8 สวน ไดแก 1) ขอมลสวนบคคลและพฤตกรรมดานการสบบหร 2) ความเชอเกยวกบพฤตกรรม (Behavioral Beliefs) 3) ความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative Beliefs) 4) ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) 5) ความตงใจในการแสดงพฤตกรรม (Intention) 6) พฤตกรรม (Behavior) 7) ประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกทในมหาวทยาลย 8) สถานทสบบหรในมหาวทยาลย สวนท 1 ขอมลสวนบคคลและพฤตกรรมดานการสบบหร 1.1 เพศ จากการส ารวจขอมลทวไปของนกศกษามหาวทยาลยทลงทะเบยนเรยนลงทะเบยนเรยนในมหาวทยาลยเอกชน โดยแยกจ าแนกตามเพศ พบวา สวนใหญเปนเพศหญงรอยละ 53.4 และเพศชาย รอยละ 46.6 ดงแสดงในตารางท 4.1

32

ตารางท 4.1: แสดงจ านวนและรอยละของนกศกษาจ าแนกตามเพศ

เพศ จ านวน (ราย) รอยละ

ชาย 132 46.6 หญง 151 53.4

รวม 283 100 1.2 คณะ/ชนปทก าลงศกษา นกศกษาสวนใหญก าลงศกษาในคณะบรหารธรกจรอยละ 49.1 คณะนเทศศาสตรรอยละ 32.9 คณะมนษยศาสตรรอยละ 9.2 คณะบญชรอยละ 4.2 คณะดจทลมเดยฯและคณะนตศาสตรรอยละ 1.4 คณะเศรษฐศาสตรฯและคณะวศวกรรมศาสตร รอยละ 0.7 และคณะเทคโนโลยฯ รอยละ 0.4 นกศกษาสวนใหญก าลงศกษาอยชนปท 1 รอยละ 57.8 ชนปท 2 รอยละ 24.5 ชนปท 4 รอยละ 7.4 ชนปท 3 รอยละ 6.7 และเปนนกศกษานอกรนรอยละ 3.5 ดงแสดงในตารางท 4.2 ตารางท 4.2: แสดงจ านวนและรอยละของนกศกษาจ าแนกตามคณะและชนป

คณะ จ านวน (ราย) รอยละ

บญช 12 4.2 บรหารธรกจ 139 49.1 นเทศศาสตร 93 32.9 นตศาสตร 4 1.4

มนษยศาสตรฯ 26 9.2 เศรษฐศาสตรฯ 2 .7 เทคโนโลยฯ 1 .4

วศวกรรมศาสตร 2 .7 ดจทลมเดยฯ 4 1.4

รวม 283 100

(ตารางมตอ)

33

ตารางท 4.2 (ตอ): แสดงจ านวนและรอยละของนกศกษาจ าแนกตามคณะและชนป

ชนป จ านวน (ราย) รอยละ

ป 1 163 57.8 ป 2 69 24.5 ป3 19 6.7 ป 4 21 7.4

นอกรน 10 3.5 รวม 283 100

1.3 รายไดในแตละเดอน (เงนทไดรบจากผปกครองไมรวมคาหอพก) นกศกษาสวนใหญมรายไดในแตละเดอนอยท 5,000 – 7,000 บาท รอยละ 42.2 เดอนละ 9,001 – 11,000 บาท รอยละ 21.3 เดอนละ 7,001 – 9,000 บาท รอยละ 18.8 มากกวาเดอนละ 11,000 รอยละ 17.7 ดงแสดงในตารางท 4.3 ตารางท 4.3: แสดงจ านวนและรอยละของนกศกษาจ าแนกตามรายไดในแตละเดอน

รายได (บาท) จ านวน (ราย) รอยละ 5,000 – 7,000 119 42.2 7,001 – 9,000 53 18.8 9,001 – 11,000 60 21.3 มากกวา 11,000 50 17.7

รวม 282 100

1.4 การสบบหรของนกศกษา จากการส ารวจพฤตกรรมดานการสบบหรของนกศกษาพบวา นกศกษาทตอบแบบสวนถามสวนใหญมพฤตกรรมไมสบบหรรอยละ 42.2 สบบหรเปนบางครงรอยละ 21.3 เคยสบแตเลกแลวรอยละ 18.6 และสบบหรเปนประจ ารอยละ 17.7 ดงแสดงในตารางท 4.4

34

ตารางท 4.4: แสดงจ านวนและรอยละของนกศกษาจ าแนกตามการสบบหรของนกศกษา

พฤตกรรมการสบบหร จ านวน (ราย) รอยละ

ไมสบบหร 119 42.2 เคยสบแตเลกแลว 53 18.8

สบบหรเปนบางครง 60 21.3 สบบหรเปนประจ า 50 17.7

รวม 282 100 จากการตอบแบบสอบถามของนกศกษาทมพฤตกรรมการสบบหรนนพบวา อายโดยเฉลยทนกศกษาเรมสบบหร คอ 17 ป โดยสาเหตทเปนปจจยกระตนใหนกศกษาเรมสบบหร คอ ความอยากลอง รอยละ 58.5 ของค าตอบของนกศกษาทมพฤตกรรมสบบหร ดงแสดงในตารางท 4.4 และ 4.5 ตารางท 4.5: แสดงคาสงสด ต าสดและคาเฉลยของอายของนกศกษาทมพฤตกรรมเรมสบบหร

ขอมลสวนบคคล คาสงสด คาต าสด คาเฉลย SD อายเรมสบบหร (ป) 20 13 16.85 1.70

ตารางท 4.6: แสดงจ านวนและรอยละของสาเหตการเรมสบบหรของนกศกษา (ตอบไดมากกวา 1 ค าตอบ)

สาเหตการสบบหร จ านวนค าตอบ รอยละ

อยากลอง 48 58.5 เพอนชกชวน 14 17.1

เลยนแบบบคคล 4 4.9 มปญหาหรอไมสบายใจ 27 32.9

สบเพอประกอบไปกบการดมสรา 27 32.9 อน ๆ 6 7.3

1.5 จ านวนของบหรทนกศกษาสบตอวน

35

จากการตอบแบบสอบถามถงพฤตกรรมการสบบหรของนกศกษาจ านวน 283 คน พบวา มนกศกษาทมพฤตกรรมสบบหร จ านวน 82 คน ในจ านวนนมนกศกษาสบบหรจ านวน 1-5 มวนตอวน รอยละ 53.7 ซงเปนคามากทสด รองลงมา คอ จ านวน 6-10 มวนตอวนรอยละ 22.0 และสบบหรไฟฟารอยละ 15.9 ตามล าดบ โดยสบบหรจ านวน 11-15 มวนตอวนรอยละ 2.4 เปนคานอยทสด โดยทนกศกษาซอบหรสบเองรอยละ 76.8 และไมไดซอสบเองรอยละ 23.2 ทงนนกศกษาทไมไดซอบหรสบเองนนมพฤตกรรมขอบหรจากคนอนทไมใชเพอนรอยละ 73.7 และขอบหรจากเพอนสบ รอยละ 26.3 ดงแสดงในตารางท 4.6, 4.7 และ 4.8 ตารางท 4.7: แสดงจ านวนและรอยละจ านวนของบหรทนกศกษาสบตอวน

จ านวนบหรทนกศกษาสบตอวน (มวน) จ านวน (ราย) รอยละ 1-5 44 53.7 6-10 18 22.0 11-15 2 2.4

มากกวา 15 5 6.1 สบบหรไฟฟา 13 15.9

รวม 82 100

ตารางท 4.8: แสดงจ านวนและรอยละพฤตกรรมการซอบหรสบ

พฤตกรรมการซอบหรสบ จ านวน (ราย) รอยละ

ซอเอง 63 76.8 ไมไดซอเอง 19 23.2

รวม 82 100

ตารางท 4.9: แสดงจ านวนและรอยละพฤตกรรมการขอบหรสบ

พฤตกรรมการขอบหรสบ จ านวน (ราย) รอยละ

ขอจากเพอน 5 26.3 (ตารางมตอ)

36

ตารางท 4.9 (ตอ): แสดงจ านวนและรอยละพฤตกรรมการขอบหรสบ

พฤตกรรมการขอบหรสบ จ านวน (ราย) รอยละ

ขอจากบคคลอนทไมใชเพอน 14 73.7 รวม 19 100

1.6 ลกษณะของเพอนทมพฤตกรรมการสบบหร จากการส ารวจนกศกษาทมพฤตกรรมสบบหร พบวา มเพอนทมพฤตกรรมสบบหรเหมอนกน รอยละ 94.6 และมเพอนทมพฤตกรรมไมสบบหร รอยละ 6.0 ดงแสดงในตารางท 4.10 ตารางท 4.10: แสดงจ านวนและรอยละเพอนของนกศกษาทมพฤตกรรมสบบหร

เพอนทมพฤตกรรมสบบหร จ านวน (ราย) รอยละ

ไมสบบหร 5 6.0 สบบหร 78 94.0

รวม 83 100

1.7 บคคลในครอบครวทสบบหร จากการส ารวจถงบคคลในครอบครวของนกศกษาทมพฤตกรรมสบบหร พบวา มคนในครอบครวทสบบหร รอยละ 51.8 และไมสบบหร รอยละ 48.2 ดงแสดงในตารางท 4.11 ตารางท 4.11: แสดงจ านวนและรอยละของบคคลในครอบครวของนกศกษาทสบบหร

บคคลในครอบครวทมพฤตกรรมสบบหร จ านวน (ราย) รอยละ

ม 40 48.2 ไมม 43 51.8

รวม 83 100

37

สวนท 2 ความเชอเกยวกบพฤตกรรม (Behavioral Beliefs) 2.1 Behavioral Beliefs ความเชอเกยวกบพฤตกรรม ซงผลการวเคราะหขอมลปรากฏดงน

ตารางท 4.12: คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย (การแปลผล) ความ เชอเกยวกบพฤตกรรมการสบบหร

ความเชอเกยวกบพฤตกรรม S.D. ระดบ

1) การสบบหรท าใหนอนหลบไดดขน 2) การสบบหรท าใหเขาสงคมไดงาย 3) การสบบหรท าใหคลายเครยด 4) การสบบหรท าใหมสมาธในการท างาน 5) การสบบหรชวยกระตนใหรางกายสดชน 6) การสบบหรท าใหบคลกภาพด

1.97 2.14 2.52 2.14 2.11 1.65

1.17 1.21 1.31 1.22 1.19 .99

นอย นอย

ปานกลาง นอย นอย นอย

รวม 2.08 1.04 นอย จากการส ารวจพบวา นกศกษาเชอวาการสบบหรไมไดมประโยชนตอรางกายหรอการด ารงชวตประจ าวน โดยคาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบนอยทคาเฉลย 2.08 จากตารางจะเหนไดวา นกศกษามความเชอเรองการสบบหรท าใหคลายเครยด 2.52 ซงเปนคาทมากทสด รองลงมา คอ การสบบหรท าใหเขาสงคมไดงายและท าใหมสมาธในการท างาน 2.14 ตามล าดบ และการสบบหรชวยท าใหบคลกภาพด 1.65 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง .99 – 1.31 แสดงวา นกศกษามความคดเหนในเรองการสบบหรท าใหบคลกภาพดใกลเคยงกนนอยทสดและมความคดเหนในเรองการสบบหรท าใหคลายเครยดแตกตางกนมากทสด 2.2 Attitude toward the Behavior เจตคตตอการกระท าพฤตกรรม จากการวเคราะหขอมลปรากฏดงน

38

ตารางท 4.13: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย (การแปลผล) เกยวกบเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม

เจตคตตอการกระท าพฤตกรรม S.D. ระดบ 1) นกศกษานอนหลบไดดเพราะการสบบหร 2) นกศกษาอยากเปนทยอมรบในกลมจงสบบหร 3) นกศกษาอยากคลายเครยดจงสบบหร 4) นกศกษาท างานไดดเพราะสบบหร 5) นกศกษารสกกระปรกระเปราทกครงทสบบหร 6) นกศกษาสบบหรเพราะชวยใหบคลกภาพดขน

1.79 1.77 2.16 1.87 1.98 1.66

1.11 1.12 1.32 1.77 1.22 1.03

นอย นอย นอย นอย นอย นอย

รวม 1.87 1.05 นอย

จากการส ารวจพบวา เจตคตของนกศกษาตอการสบบหรนน คาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบนอยทคาเฉลย 1.87 จากตารางจะเหนไดวานกศกษาอยากคลายเครยดจงสบบหร 2.16 ซงเปนคาทมากทสด รองลงมา คอ รสกกระปรกระเปราทกครงทสบบหร 1.98 ท างานหรอกจกรรมตาง ๆ ไดด 1.87 ตามล าดบ และสบบหรเพอชวยใหมบคลกภาพทด 1.66 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.03 – 1.77 แสดงวา นกศกษามความคดเหนในเรองสบบหรเพราะชวยใหบคลกภาพดขนใกลเคยงกนนอยทสด และมความคดเหนในเรองสบบหรเพราะท างานไดดแตกตางกนมากทสด สวนท 3 ความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative Beliefs) 3.1 ความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative beliefs) จากการวเคราะหขอมลปรากฏดงน

39

ตารางท 4.14: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย (การแปลผล) ความเชอเกยวกบกลมอางอง

ความเชอเกยวกบกลมอางอง S.D. ระดบ 1) ในมหาวทยาลยควรมการจดมพนทสบบหรทเหมาะสม 2) บคลากรในมหาวทยาลยเดนตรวจการสบบหรท าใหการสบบหรลดลง 3) การก าหนดอตราปรบในปายรณรงคหามสบบหร ท าใหคนเกรงกลว 4) การลงโทษผสบบหรในพนทหามสบจะท าใหคนงดสบบหรมากขน 5) การสอดแทรกเนอหาบหรในรายวชาท าใหนกศกษารจกวธปองกนตนเองจากควนบหร

4.04 3.42

3.26

3.66

3.49

1.03 1.18

1.22

1.12

1.10

มาก ปานกลาง

ปานกลาง

มาก

ปานกลาง

รวม 3.57 .91 มาก จากการส ารวจความเชอของนกศกษาเกยวกบการสอสารการรณรงคสบบหรถกทภายในมหาวทยาลย ทสงผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรนน พบวาคาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบมากทคาเฉลย 3.57 จากตารางพบวา นกศกษามความเชอวาในมหาวทยาลยควรมการจดมพนทสบบหรทเหมาะสม 4.04 ซงเปนคาทมากทสด รองลงมา คอ การลงโทษผสบบหรในพนทหามสบ 3.66 การสอดแทรกเนอหาบหรในรายวชาท าใหนกศกษารจกวธปองกนตนเองจากควนบหร 3.49 ตามล าดบ และการก าหนดอตราปรบในปายรณรงคหามสบบหรท าใหคนเกรงกลว 3.26 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.03 – 1.22 แสดงวาขอมลมการกระจายไมแตกตางกนมากนก 3.2 การคลอยตามกลมอางอง (Subjective Norms) จากการวเคราะหขอมลปรากฏดงน

40

ตารางท 4.15: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย (การแปลผล) เกยวกบการคลอยตามกลมอางอง

การคลอยตามกลมอางอง S.D. ระดบ 1) ถามพนทส าหรบสบบหร นกศกษาเชอวาคนจะงดสบบหร 2) ถาบคลากร เดนตรวจการสบบหร นกศกษาเชอวาคนจะงดสบบหรมากขน 3) ถามการลงโทษทางวนยกบผทสบบหรนอกพนท นกศกษาเชอวาจะมคนเกรงกลว 4) ถามการเพมการลงโทษทางวนยกบผทสบบหรนอกพนทโดยการปรบเปนเงน นกศกษาเชอวาจะลดจ านวนผสบได 5) ถาไดเรยนรเกยวกบพษภยจากบหรในรายวชาทศกษา นกศกษาเชอวาจะมการปองกนตนเองได

3.65 3.67

3.66

3.67

3.55

1.06 1.09

1.09

1.08

1.08

มาก มาก

มาก

มาก

มาก

รวม 3.64 .95 มาก จากการส ารวจ การคลอยตามกลมอางองเกยวกบการรบรของนกศกษาถงการสอสารภายในมหาวทยาลย ทมความเหนสนบสนนตองการใหนกศกษามพฤตกรรมงดสบบหร พบวา คาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบมากทคาเฉลย 3.64 จากตารางนกศกษาเชอวาคนจะงดสบบหรมากขนถาหากในมหาวทยาลยมบคลากรเดนตรวจการสบบหรและมการลงโทษโดยการปรบเปนเงน 3.67 ซงเปนคาทมากทสด รองลงมา คอ การลงโทษทางวนย 3.66 การจดพนทสบบหร 3.65 ตามล าดบ และการสอดแทรกเนอหาในรายวชา 3.55 ซงเปนคานอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.06 – 1.09 แสดงวาขอมลมความสอดคลองกน สวนท 4 ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) 4.1 ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) จากการวเคราะหขอมลปรากฏดงน

41

ตารางท 4.16: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย (การแปลผล) เกยวกบความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม

ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม S.D. ระดบ 1) นกศกษาไมสบบหรในบรเวณทมปายหามสบบหร 2) การมบคลากรเดนตรวจการสบบหร ท าใหนกศกษาไมกลาสบบหร 3) การทมหาวทยาลยก าหนดบทลงโทษทชดเจนจะท าใหคนงดสบบหร 4) การรบรพษภยของบหรท าใหนกศกษางดสบบหร 5) การรณรงคเรองบหรท าใหนกศกษางดสบบหร

3.59 3.38

3.60

3.34 3.45

1.22 1.17

1.15

1.14 1.11

มาก ปานกลาง

มาก

ปานกลาง ปานกลาง

รวม 3.46 .99 ปานกลาง จากการส ารวจ ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคมการแสดงพฤตกรรมของผสบบหร ซงเกดจากการสอสารการรณรงคสบบหรถกทภายในมหาวทยาลย พบวาคาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบปานกลางทคาเฉลย 3.46 จากตาราง พบวา นกศกษามความคดเหนวาคนจะงดสบบหรมากขนถามการก าหนดบทลงโทษทชดเจน 3.60 ซงเปนระดบทมากทสด รองลงมา คอ การตดปายหามสบบหร 3.59 การรณรงคเรองบหร 3.45 ตามล าดบ และการใหความรเกยวกบพษภยของบหร 3.38 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.11 – 1.22 แสดงวา นกศกษามความคดเหนในเรองการรณรงคเรองบหรท าใหนกศกษางดสบบหรใกลเคยงกนนอยทสด และมความคดเหนในเรองนกศกษาไมสบบหรในบรเวณทมปายหามสบบหรแตกตางกนมากทสด 4.2 Perceived Behavioral Controls การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม จากการวเคราะหขอมลปรากฏดงน

42

ตารางท 4.17: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย (การแปลผล) เกยวกบการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม

การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม S.D. ระดบ 1) การทนกศกษาเหนปายหามสบบหร เปนปจจยสงเสรมใหงดเวนการสบบหรได 2) การทนกศกษารบรถงการมบทลงโทษท าใหนกศกษางดสบบหร 3) การมบคลากรเดนตรวจการสบบหรท าใหนกศกษางดสบบหร 4) การทอาจารยผสอนไดมการตกเตอนเรองสบบหรหนาชนเรยน เปนปจจยสงเสรมใหนกศกษางดสบบหร 5) การทมการรณรงคสบบหรถกท เปนปจจยสงเสรมใหนกศกษางดสบบหรนอกพนทสบ

3.36

3.35

3.35 3.30

3.42

1.14

1.17

1.15 1.12

1.14

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง ปานกลาง

ปานกลาง

รวม 3.35 1.04 ปานกลาง จากการส ารวจ การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาจากการสอสารการรณรงคสบบหรถกทภายในมหาวทยาลย พบวา คาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบปานกลางทคาเฉลย 3.35 จากตาราง นกศกษามความเชอวาหากมการรณรงคการสบบหรถกทจะเปนปจจยสงเสรมใหนกศกษางดสบบหรนอกพนท 3.42 ซงเปนระดบทมากทสด รองลงมา คอ ถานกศกษาเหนปายหามสบบหรจะท าใหไมสบบหร 3.36 การรบรถงบทลงโทษและการมบคลากรเดนตรวจภายในบรเวณมหาวทยาลย 3.35 ตามล าดบ และการทอาจารยผสอนไดมการตกเตอนเรองสบบหรหนาชนเรยน เปนปจจยสงเสรมใหนกศกษางดสบบหร 3.30 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.12 – 1.17 แสดงวาขอมลมการกระจายใกลเคยงกนมาก สวนท 5 ความตงใจในการแสดงพฤตกรรม (Intention) เปนแบบส ารวจเกยวกบความคดทจะกระท า จากการวเคราะหขอมลปรากฏดงน

43

ตารางท 4.18: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย (การแปลผล) ความเชอเกยวกบความตงใจในการแสดงพฤตกรรม

ความตงใจในการแสดงพฤตกรรม S.D. ระดบ 1) นกศกษาไมสบบหรเพอครอบครว 2) นกศกษาไมสบบหรเพอสขภาพของตนเอง 3) นกศกษาไมสบบหรเพอคนทรก 4) นกศกษาไมคบเพอนทสบบหร 5) นกศกษาไมสบบหรเพราะท าใหเสยเวลาโดยเปลาประโยชน 6) นกศกษาไมสบบหรเพราะสนเปลองคาใชจาย 7) นกศกษาไมสบบหรเพราะเปนตวอยางทไมดแกเยาวชน

4.09 4.07 4.05 3.00 3.80 4.02 3.94

1.10 1.18 1.17 1.40 1.25 1.16 1.17

มาก มาก มาก

ปานกลาง มาก มาก มาก

รวม 3.85 1.00 มาก จากการส ารวจ ระดบความเหนดวยความเชอเกยวกบความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการสบบหรของนกศกษา พบวา คาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบมากทคาเฉลย 3.85 จากตารางนกศกษามความตงใจทจะไมสบบหรเพอครอบครว 4.09 เปนระดบทมากทสด รองลงมา คอ เพอสขภาพของตนเอง 4.07 เพอคนทรก 4.05 ตามล าดบ และความตงใจในการทจะไมคบเพอนทสบบหร 3.00 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.10 – 1.40 แสดงวา นกศกษามความคดเหนในเรองนกศกษาไมสบบหรเพอครอบครวใกลเคยงกนนอยทสด และมความคดเหนในเรองนกศกษาไมคบเพอนทสบบหรแตกตางกนมากทสด สวนท 6 พฤตกรรม (Behavior) เปนแบบส ารวจเกยวกบการปฏบตตวหรอการกระท าของนกศกษา จากการวเคราะหขอมลปรากฏดงน

44

ตารางท 4.19: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย (การแปลผล) เกยวกบพฤตกรรม

พฤตกรรม S.D. ระดบ 1) นกศกษากลาวตกเตอนเพอนเมอเหนเพอนสบบหร 2) นกศกษาบอกถงพษภยของบหรแกคนทรก 3) นกศกษาชวยผทสบบหรในครอบครวใหเลกสบบหร 4) นกศกษาบอกบคคลในครอบครวทสบบหรใหไปสบบหรนอกบาน 5) นกศกษาหลกเลยงการท างานรวมกบผทก าลงสบบหร 6) เมอมปญหานกศกษาสามารถแกไขปญหาตาง ๆ ได โดยไมพงพาบหร 7) การเขารวมกจกรรมรณรงคปองกนการสบบหรท าใหนกศกษาลด ละ เลก การสบบหร

3.18 3.48 3.43 3.53

3.36 3.80

3.54

1.19 1.15 1.16

1.20 1.22 1.23

1.16

ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง

มาก

ปานกลาง มาก

มาก

รวม 3.76 .88 มาก

จากการส ารวจดานพฤตกรรมพบวาคาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบมากทคาเฉลย 3.76 จากตารางพฤตกรรมพบวา นกศกษาสามารถแกไขปญหาตาง ๆ ได โดยไมพงพาบหร 3.80 ซงเปนระดบทมากทสด รองลงมา คอ การเขารวมกจกรรมรณรงคปองกนการสบบหร 3.54 การบอกกลาวบคคลในครอบครวใหสบบหรนอกบาน 3.53 ตามล าดบ และการตกเตอนเพอนเมอเพอนสบบหร 3.18 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.15 – 1.23 แสดงวา ขอมลมการกระจายไมแตกตางกนมากนก

45

สวนท 7 ประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกทในมหาวทยาลย

ตารางท 4.20: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย (การแปลผล) เกยวกบประสทธผลของกลยทธการรณรงคงดสบบหรในมหาวทยาลย

กลยทธการรณรงคงดสบบหร S.D. ระดบ 1) นกศกษาไมสบบหรเมอเหนปายหามสบบหร 2) การรณรงคการสบบหรใหถกทในมหาวทยาลยท าใหคนทสบบหรตระหนกถงบคคลอน ๆ เสมอ 3 ) การไดเรยนรโทษของบหรท าใหนกศกษาเลกสบบหร 4) เมอมพนทสบบหรทเหมาะสมจะท าใหนกศกษาเตมใจสบบหรในพนททจดไว 5) ปายหามสบบหร ท าใหนกศกษาทสบบหรเคารพสทธผอนเวลาสบบหรมากขน 6) ถามบคลากรเดนตรวจการสบบหรท าใหนกศกษาสบบหรถกท 7) การลงโทษทางวนยท าใหนกศกษาไมสบบหรในทหามสบ

3.79 3.78

3.57 3.83

3.74

3.82 3.85

1.08 1.00

1.09 .98

.95

.97 1.00

มาก มาก

มาก มาก

มาก

มาก มาก

รวม 3.77 .88 มาก

จากการส ารวจกลยทธการรณรงคงดสบบหรในมหาวทยาลย พบวา คาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบมากทคาเฉลย 3.77 จากตารางกลยทธการรณรงคงดสบบหร นกศกษามความคดเหนวาการรณรงคทจะประสบความส าเรจ คอ การลงโทษทางวนย 3.85 ซงเปนระดบทมากทสด รองลงมาคอ การจดพนทสบบหรทเหมาะสม 3.83 การทบคลากรเดนตรวจการสบบหร 3.82 ตามล าดบ และการสอดแทรกเนอหาในรายวชาเพอใหเกดการเรยนร 3.57 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง .95 – 1.09 แสดงวาขอมลมการกระจายไมแตกตางกนมากนก

46

สวนท 8 สถานทสบบหรในมหาวทยาลย

ตารางท 4.21: คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และระดบความเหนดวย (การแปลผล) เกยวกบความเหมาะสมในการจดพนทสบบหรในมหาวทยาลย

พนท S.D. ระดบ 1) ขางอาคาร A4 2) ดานหลงอาคาร A4 3) ขางหองน าหลงอาคาร A7 4) หลงอาคาร A6 5) หลงอาคาร A8 6) ระหวางอาคาร B1 และ B2 7) รมสระบวขางอาคาร B4 8) หลงอาคาร B5 9) ใตตนไทรระหวางหอสมดและโรงอาหารคณะนเทศฯ 10) ขางอาคาร C2 11) ระหวางอาคาร C2 และ C3 12) หลงอาคาร Cinematic and Digital Arts 13) หลงรานถายเอกสารขางจดจอดรถบสคณะนเทศฯ

3.51 3.66 3.55 3.48 3.69 3.54 3.56 3.53 3.48 3.47 3.51 3.55 3.51

1.05 1.07 1.12 1.18 1.09 1.04 1.05 1.04 1.12 1.09 1.05 1.08 1.08

มาก มาก มาก

ปานกลาง มาก มาก มาก มาก

ปานกลาง ปานกลาง

มาก มาก มาก

รวม 3.55 .91 มาก จากการส ารวจ พบวา ความเหมาะสมของพนทสบบหรตามทมหาวทยาลย ไดจดไวใหทง 13 พนท นกศกษามความเหนวาพนทเหลานนมความเหมาะสมอยในระดบมากทคาเฉลย 3.55 โดยนกศกษาเหนวาพนทหลงอาคาร A8 มความเหมาะสม 3.69 ซงเปนระดบทมากทสด เนองจากบรเวณนอยใกลกบรานคาสะดวกซอ มรานอาหารและรานกาแฟ ตดกบประตทางเขามหาวทยาลยและเปนทจอดรถจกรยานยนตอกดวย รองลงมา คอ ดานหลงอาคาร A4 3.66 รมสระบวขางอาคาร B4 3.56 ตามล าดบ และขางอาคาร C2 3.47 ซงเปนคาทนอยทสด เนองจากอยใกลกบโรงอาหารและหองพกของอาจารย โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.04 – 1.18 แสดงวาขอมลมการกระจายใกลเคยงกนมาก

47

การทดสอบสมมตฐาน การศกษาการสอสารเพอเสรมสรางเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรการควบคมพฤตกรรมและความตงใจ ทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย ตามแนวทฤษฎพฤตกรรมตามแผน ไดผลการทดสอบสมมตฐานในการวจยดงแสดงในตารางท 4.22 ตารางท 4.22: สมประสทธการถดถอยมาตรฐาน (B), สมประสทธการถดถอย b, คาความคลาด เคลอนมาตรฐาน (S.E.) คาท (t - value) และคาพ (P – value) ของการศกษาการ สอสารเพอเสรมสรางเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรการควบคมพฤตกรรม และความตงใจ ทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย ตามแนวทฤษฎพฤตกรรมตามแผน

เสนทางของตวแปร B b S.E. t-value P

Behavioral Beliefs - -> Attitudes Normative Belief - -> Subjective Norm Control Beliefs - -> Perceived Behavioral Control Attitudes - -> Intention Subjective Norm - -> Intention Perceived Behavioral - -> Intention Intention - -> Behavior

.90

.70

.86

-.23 .19 .34 .57

.91

.73

.89

-.21 .20 .32 .56

.02

.04

.03

.05

.05

.05

.04

34.89 16.41 27.89

-4.35 3.51 6.20 11.70

<.001 <.001 <.001

<.001 <.001 <.001 <.001

ผลการวเคราะหอทธพลการศกษาการสอสารเพอเสรมสรางเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรการควบคมพฤตกรรมและความตงใจ ทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย ตามแนวทฤษฎพฤตกรรมตามแผน มขอคนพบ ดงน 1. ความเชอเกยวกบพฤตกรรมมผลกระทบทางบวกตอเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม (Behavioral Beliefs - -> Attitudes) ในสถานทสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดย b = .91, S.E = .02, t = 34.89 และ P < .05 2. ความเชอเกยวกบกลมอางองมผลกระทบทางบวกตอการคลอยตามกลมอางอง (Normative Belief - -> Subjective Norm) ในสถานทสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดย b = .73, S.E = .04, t = 16.41 และ P < .05 3. ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคมมผลกระทบทางบวกตอการรบร

48

ความสามารถในการควบคมพฤตกรรม (Control Beliefs - -> Perceived Behavioral Control) ในสถานสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดย b = .85, S.E = .03, t = 27.89 และ P < .05 4. ปฏกรยารวมระหวางเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม มผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยความตงใจไดรบผลกระทบจากเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม (Attitudes - -> Intention) โดย b = -.21, S.E = .05, t = -4.35 และ P < .05 ความตงใจไดรบผลกระทบจากการคลอยตามกลมอางอง (Subjective Norm - -> Intention) โดย b = .20, S.E = .05, t = .35 และ P < .05 และความตงใจไดรบผลกระทบจากการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม (Subjective Norm - -> Intention) โดย b = .32, S.E = .05, t = 6.20 และ P < .05 5. ความตงใจในการแสดงพฤตกรรมสงผลกระทบทางบวกตอพฤตกรรม (Intention - -> Behavior) ในการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดย b = .56, S.E = .04, t = 11.70 และ P < .05 นอกจากนแลวผวจยไดท าการศกษาเพมเตมนอกเหนอจากกรอบแนวคดทไดก าหนดไว ตามภาพท 3 เนองจากผวจยไดท าการศกษาถงตวแปรทสงผลตอพฤตกรรมการงดสบบหร อก 2 ตวแปร คอ ประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกทและสถานทสบบหรในมหาวทยาลย วาไดรบผลกระทบจากความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการสบบหรมากนอยเพยงใด ซงจากการท าแบบส ารวจสามารถเขยนเปนแบบจ าลองไดดงน

49

ภาพท 4.1: แบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหร

หมายเหต: Efficacy = ประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกท, Place = สถานทสบบหรใน มหาวทยาลย จากภาพท 4.1 สามารถอธบายวา 1. ตวแปร BBliefs Nbeliefs CBeliefs สงผลตอตวแปร Attitudes SNorm PControls ดวยน าหนก Beta เทากบ .90 .70 และ .86 คดเปนรอยละ 81 49 และ 73 ตามล าดบ 2. ตวแปร Attitudes SNorm และ PControls สงผลตอตวแปร Intention ดวยน าหนกและ Beta เทากบ .23 .19 และ .34 ตามล าดบ รวมคดเปนรอยละ 22 3. ตวแปร Intention สงผลกระทบตอ Behavior Efficacy และ Place ดวยน าหนก Beta .57 .50 .30 คดเปนรอยละ 33 25 และ 9 ตามล าดบ 4. ความสมพนธระหวางตวแปร BBliefs NBeliefs และ CBeliefs เปนดงน (BBliefs และ NBeliefs = .09) (BBliefs และ CBeliefs = .16) และ (NBeliefs และ CBeliefs = .47) จากภาพท 4.1 พบวา ประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกท ตารางท 23 คาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบมากทคาเฉลย 3.77 และตารางท 18 สถานทสบบหรในมหาวทยาลย นกศกษามความเหนวาพนทเหลานนมความเหมาะสมอยในระดบมาก โดยประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกทไดรบผลกระทบจากความตงใจในการแสดงพฤตกรรมดวย B = .50 (25%) และสถานทสบบหรในมหาวทยาลย ไดรบผลกระทบความตงใจในการแสดงพฤตกรรมดวย B = .30 (9%)

50

ตารางท 4.23: อทธพลโดยรวม อทธพลทางตรงและอทธพลทางออมของปจจยตาง ๆ ทมอทธพลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย

ตวแปร PControls SNorm Attitudes Intention Behavior

DE IE TE DE IE TE DE IE TE DE IE TE DE IE TE CBeliefs .85*** - .85 - - - - - - - .29 .29 - .16 .16 NBeliefs - - - .70*** - .70 - - - - .13 .13 - .07 .07 BBeliefs - - - - - - .90*** - .90 - -.20 -.20 - -.11 -.11

PControls - - - - - - - - - - .34 .34 - .19 .19 SNorm - - - - - - - - - - .19 .19 - .11 .11

Attitudes - - - - - - - - - - -.23 -.23 - -.13 -.13 Intention .34*** - .34 .19*** - .19*** -.23*** - .23 - - - .57*** - .57

หมายเหต: DE = Direct Effect, IE = Indirect effect, TE = Total effect DE = *** คอ p<0.001 IE = ไมไดท าการทดสอบ CBeliefs = Control Beliefs NBeliefs = Normative Beliefs BBeliefs = Behavioral Beliefs SNorm = Subjective Norm PControls = Perceived Behavioral Controls

51

จากตารางท 4.23 พบวา 1. พฤตกรรมไดรบผลกระทบโดยรวมจาก ความตงใจในการแสดงพฤตกรรมมากทสด (TE = .57) รองลงมาคอ การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม ( TE = .19) และความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (TE = .16) ตามล าดบ 2. ความตงใจในการแสดงพฤตกรรมไดรบผลกระทบโดยรวมจาก การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมมากทสด (TE = .34) รองลงมา คอ ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (TE = .29) และ เจตคต (TE = -.23) ตามล าดบ การวเคราะหของโมเดลอทธพลโดยรวม อทธพลทางตรงและอทธพลทางออมของปจจยตางๆ ทมอทธพลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย สามารถสรปผลการทดสอบสมมตฐานไดดงน ตารางท 4.24: สรปผลการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐาน ผลการทดสอบ

1. ความเชอเกยวกบพฤตกรรมมผลกระทบทางบวกตอเจตคตตอพฤตกรรมการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร 2. ความเชอเกยวกบกลมอางองมผลกระทบทางบวกตอการคลอยตามกลมอางองตอพฤตกรรมการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร 3. ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคมมผลกระทบทางบวกตอการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร 4. ปฏกรยารวมระหวางเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม มผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร 5. ความตงใจในการแสดงพฤตกรรมมผลกระทบทางบวกตอพฤตกรรมในการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร

Not reject

Not reject

Not reject

Not reject

Not reject

บทท 5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ

จากการวจยเรอง การสอสารเพอเสรมสรางเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรการควบคมพฤตกรรมและความตงใจ ทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย ตามแนวทฤษฎพฤตกรรมตามแผน จ านวน 283 คน โดยใชแบบสอบถามเพอสอบถามถงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษามหาวทยาลยเอกชน วเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมสถตส าเรจรปและการวเคราะหเสนทาง (Path Analysis) ดวยเทคนคการใชหลกการคาประมาณความควรจะเปนสงสด (Maximum Likelihood: ML) ในการประมาณคาสมประสทธเสนทาง ดวยโปรแกรม AMOS อกทงยงสอบถามถงประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกท และสถานทสบบหรในมหาวทยาลย มวตถประสงคของการวจยดงน 1. เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอเกยวกบพฤตกรรมกบเจตคตตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 2. เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอเกยวกบกลมอางองกบการคลอยตามกลมอางองตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 3. เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคมกบการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม ตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 4. เพอศกษาปฏกรยารวมระหวางเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม มผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 5. เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความตงใจในการแสดงพฤตกรรมกบการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร 5.1 สรปผลการศกษา 5.1.1 ขอมลสวนบคคลและพฤตกรรมดานการสบบหร ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม พบวา นกศกษาทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 53.4 ก าลงศกษาอยคณะบรหารธรกจรอยละ 49.1 ไดรบเงนในแตละเดอนจากผปกครองเฉลย 5,000 – 7,000 บาทตอเดอน มพฤตกรรมการสบบหรรอยละ 57.8 อายโดยเฉลยทนกศกษาเรมสบบหร คอ 17 ป ส าหรบผทสบบหรสาเหตหลกทท าใหสบบหร คอ ความอยากลอง รอย

53

ละ 58.5 จ านวนเฉลยของบหรทสบในแตละวน 1-5 มวน ซงนกศกษาซอบหรสบเองรอยละ 76.8 สวนนกศกษาทไมไดซอบหรสบเองมพฤตกรรมขอบหรจากคนอนทไมใชเพอน รอยละ 73.7 นกศกษามเพอนทสบบหร รอยละ 94 นอกจากนยงพบอกวามบคคลในครอบครวทสบบหรถงรอยละ 51.8 5.1.2 ความเชอเกยวกบพฤตกรรม (Behavioral Beliefs) 5.1.2.1 ขอมลดานความเชอเกยวกบพฤตกรรม (Behavioral Beliefs) ของนกศกษา พบวา นกศกษาเชอวาการสบบหรไมไดมประโยชนตอรางกายหรอการด ารงชวตประจ าวน โดยคาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบนอยทคาเฉลย 2.08 นกศกษามความเชอเรองการสบบหรท าใหคลายเครยด 2.52 ซงเปนคาทมากทสด รองลงมา คอ การสบบหรท าใหเขาสงคมไดงายและท าใหมสมาธในการท างาน 2.14 ตามล าดบ และการสบบหรชวยท าใหบคลกภาพด 1.65 ซงเปนคาเฉลยทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง .99 – 1.31 แสดงวา นกศกษามความคดเหนในเรองการสบบหรท าใหบคลกภาพดใกลเคยงกนมากทสด (S.D = .99) และมความคดเหนในเรองการสบบหรท าใหคลายเครยดแตกตางกนมากทสด (S.D = 1.31) 5.1.2.2 ขอมลดานเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม ( Attitude toward the Behavior ) ของนกศกษา พบวา เจตคตของนกศกษาตอการสบบหรนน คาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบนอยทคาเฉลย 1.87 จะเหนไดวานกศกษาอยากคลายเครยดจงสบบหร 2.16 ซงเปนคาทมากทสด รองลงมา คอ รสกกระปรกระเปราทกครงทสบบหร 1.98 ท างานหรอกจกรรมตาง ๆ ไดด 1.87 ตามล าดบ และสบบหรเพอชวยใหมบคลกภาพทด 1.66 ซงเปนคาเฉลยทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.03 – 1.77 โดยนกศกษามความคดเหนในเรองสบบหรเพราะชวยใหบคลกภาพดขนใกลเคยงกนมากทสด (S.D = 1.03) และมความคดเหนในเรองสบบหรเพราะท างานไดดแตกตางกนมากทสด (S.D = 1.77) เนองจากแบบสอบถามในตอนท 2 เปนขอค าถามเชงลบ ซงแปลผลไดวานกศกษาทตอบแบบสอบถามสวนใหญไมเหนดวยกบความคดเหนขอค าถามดงกลาวและตระหนกวาการสบบหรนนมโทษตอรางกาย 5.1.3 ความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative Beliefs) 5.1.3.1 ความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative Beliefs) ของนกศกษา พบวา คาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบมากทคาเฉลย 3.57 โดยนกศกษามความเชอวาในมหาวทยาลยควรมการจดมพนทสบบหรทเหมาะสม 4.04 ซงเปนคาทมากทสด รองลงมา คอ การลงโทษผสบบหรในพนทหามสบ 3.66 การสอดแทรกเนอหาบหรในรายวชาท าใหนกศกษารจกวธปองกนตนเองจากควนบหร 3.49 ตามล าดบ และการก าหนดอตราปรบในปายรณรงคหามสบบหรท าใหคนเกรงกลว 3.26 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.03 – 1.22 แสดงวาขอมลมการกระจายไมแตกตางกนมากนก

54

5.1.3.2 การคลอยตามกลมอางอง ( Subjective Norms ) ของนกศกษา พบวาคาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบมากทคาเฉลย 3.64 นกศกษาเชอวาคนจะมพฤตกรรมการงดสบบหรมากขนถาหากในมหาวทยาลยมบคลากรเดนตรวจการสบบหรและมการลงโทษโดยการปรบเปนเงนทคาเฉลย 3.67 ซงเปนคาทมากทสด รองลงมา คอ การลงโทษทางวนยทคาเฉลย 3.66 การจดพนทสบบหรทคาเฉลย 3.65 ตามล าดบ และการสอดแทรกเนอหาในรายวชาทคาเฉลย 3.55 ซงเปนคานอยทสด (ระดบมาก) โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.06 – 1.09 แสดงวานกศกษามความคดเหนสอดคลองกน 5.1.4 ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) 5.1.4.1 ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) ของนกศกษา พบวา คาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบปานกลางทคาเฉลย 3.46 นกศกษามความคดเหนวาคนจะงดสบบหรมากขนถามการก าหนดบทลงโทษทชดเจนทคาเฉลย 3.60 ซงเปนคาทมากทสด รองลงมา คอ การตดปายหามสบบหรทคาเฉลย 3.59 การรณรงคเรองบหรทคาเฉลย 3.45 ตามล าดบ และการใหความรเกยวกบพษภยของบหรทคาเฉลย 3.38 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.11 – 1.22 แสดงวา นกศกษามความคดเหนในเรองการรณรงคเรองบหรท าใหนกศกษาเกดพฤตกรรมงดการสบบหรใกลเคยงกน 5.1.4.2 การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม (Perceived Behavioral Controls) ของนกศกษา พบวา คาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบปานกลางทคาเฉลย 3.35 โดยนกศกษามความเชอวาหากมการรณรงคการสบบหรถกทจะเปนปจจยสงเสรมใหนกศกษาไมสบบหรนอกพนทสบทคาเฉลย 3.42 ซงเปนคาทมากทสด รองลงมา คอ ถานกศกษาเหนปายหามสบบหรจะท าใหไมสบบหรทคาเฉลย 3.36 การรบรถงบทลงโทษและการมบคลากรเดนตรวจภายในบรเวณมหาวทยาลยทคาเฉลย 3.35 ตามล าดบ และการทอาจารยผสอนไดมการตกเตอนเรองสบบหรหนาชนเรยน เปนปจจยสงเสรมใหนกศกษาไมสบบหรทคาเฉลย 3.30 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.12 – 1.17 แสดงวาขอมลมการกระจายใกลเคยงกนมาก 5.1.5 ความตงใจในการแสดงพฤตกรรม (Intention) ขอมลดานความตงใจในการแสดงพฤตกรรม (Intention) ของนกศกษา พบวา คาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบมากทคาเฉลย 3.85 โดยนกศกษามความตงใจทจะไมสบบหรเพอครอบครวทคาเฉลย 4.09 เปนระดบทมากทสด รองลงมา คอ เพอสขภาพของตนเองทคาเฉลย 4.07 เพอคนทรกทคาเฉลย 4.05 ตามล าดบ และความตงใจในการทจะไมคบเพอนทสบบหรทคาเฉลย 3.00 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) อยระหวาง 1.10 – 1.40 แสดงวา นกศกษามความคดเหนในเรองนกศกษาไมสบบหรเพอครอบครวใกลเคยงกนมากทสด (S.D = 1.10) และมความคดเหนในเรองนกศกษาไมคบเพอนทสบบหรแตกตางกนมากทสด (S.D = 1.40)

55

5.1.6 พฤตกรรม (Behavior) ขอมลดานพฤตกรรม (Behavior) ของนกศกษา พบวา นกศกษาสามารถแกไขปญหาตาง ๆ ได โดยไมพงพาบหรทคาเฉลย 3.80 ซงเปนระดบทมากทสด รองลงมา คอ การเขารวมกจกรรมรณรงคปองกนการสบบหรทคาเฉลย 3.54 การบอกกลาวบคคลในครอบครวใหสบบหรนอกบานทคาเฉลย 3.53 ตามล าดบ และการตกเตอนเพอนเมอเพอนสบบหรทคาเฉลย 3.18 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยระหวาง 1.15 – 1.23 แสดงวา ขอมลมการกระจายหรอนกศกษามความคดเหนไมแตกตางกนมากนก 5.1.7 ประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกทในมหาวทยาลย ขอมลดานประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกทในมหาวทยาลย พบวา คาเฉลยในทกขอค าถามอยในระดบมากทคาเฉลย 3.77 นกศกษามความคดเหนวาการรณรงคทจะประสบความส าเรจ คอ การสอสารถงการลงโทษทางวนยทคาเฉลย 3.85 ซงเปนคาทมากทสด รองลงมาคอ การจดพนทสบบหรทเหมาะสมทคาเฉลย 3.83 การทบคลากรเดนตรวจการสบบหรทคาเฉลย 3.82 ตามล าดบ และการสอดแทรกเนอหาในรายวชาเพอใหเกดการเรยนรทคาเฉลย 3.57 ซงเปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยระหวาง .95 – 1.09 แสดงวาขอมลมการกระจายไมแตกตางกนมากนก 5.1.8 สถานทสบบหรในมหาวทยาลย ขอมลดานสถานทสบบหรในมหาวทยาลย พบวา ความเหมาะสมของพนทสบบหรตามทมหาวทยาลยไดจดไวใหทง 13 พนท นกศกษามความเหนวาพนทเหลานนมความเหมาะสมอยในระดบมากทคาเฉลย 3.55 โดยนกศกษาเหนวาพนททมความเหมาะสมมากทสดนน จะมลกษณะของพนททอยใกลกบรานคาสะดวกซอ มรานอาหารและรานกาแฟ ตดกบประตทางเขามหาวทยาลยและยงเปนทจอดรถจกรยานยนตอกดวย รองลงมา คอ สถานทรมสระบว ทคาเฉลย 3.56 เนองจากพนทบรเวณนอยใกลกบโรงอาหารซงมทงเครองดมและอาหารจ าหนาย มอากาศถายเทเนองจากเปนพนทโลงอกทงยงมลานจอดรถอยใกล ๆ สวนอกบรเวณหนงทนกศกษาเหนวามความเหมาะสม คอ หลงอาคารเรยน ดวยเพราะเปนอาคารเรยน จงมความสะดวกสบายท าใหสะดวกเมอชวงเวลาพกเบรกสามารถเดนไปสบบหรไดใกลๆ ทคาเฉลย 3.55 ตามล าดบ และตรงบรเวณขางอาคารทอยใกลกบโรงอาหารและหองพกของอาจารย เปนคาทนอยทสด โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยระหวาง 1.04 – 1.18 แสดงวาขอมลมการกระจายใกลเคยงกนมาก

56

5.2 สรปสมมตฐาน ตารางท 5.1: สรปผลสมมตฐาน

สมมตฐาน ผลการศกษา

1) ความเชอเกยวกบพฤตกรรมมผลกระทบทางบวกตอเจตคตตอการกระท าพฤตกรรมในสถานทสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร 2) ความเชอเกยวกบกลมอางองมผลกระทบทางบวกตอการคลอยตามกลมอางองในสถานทสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร 3) ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคมมผลกระทบทางบวกตอการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมในสถานสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร 4) ปฏกรยารวมระหวางเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม มผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร 5) ความตงใจในการแสดงพฤตกรรมมผลกระทบทางบวกตอพฤตกรรมในการสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร

Not reject

Not reject

Not reject

Not reject

Not reject

5.3 อภปรายผล การวจยเรอง “การสอสารเพอเสรมสรางเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรการควบคมพฤตกรรมและความตงใจ ทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย ตามแนวทฤษฎพฤตกรรมตามแผน” ครงนมจดมงหมายเพอตอบวตถประสงคในการวจยทก าหนดไว 5 ประการ ดงตอไปน วตถประสงคท 1. เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอเกยวกบพฤตกรรมกบเจตคตตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร การศกษาครงนผวจยไดศกษาถงความสมพนธระหวางความเชอเกยวกบพฤตกรรมกบเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม มรายละเอยดดงน ความเชอเกยวกบพฤตกรรมมผลกระทบทางบวกตอเจตคตตอการกระท าพฤตกรรมในสถานทสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 คดเปนรอยละ 81 ซงเปนไปตามสมมตฐาน อธบายไดวา นกศกษาทมเจตคตทดตอการสบบหรจะมความตงใจทจะสบบหรอยในระดบสง สวนกลมทมเจตคตทไมดตอการสบบหรจะม

57

ความตงใจทจะสบบหรอยในระดบต า จากการศกษา พบวา เจตคตของนกศกษาตอการสบบหรอยในระดบนอย หมายความวา นกศกษาคอนขางมเจตคตวาการสบบหรนนเปนสงไมคอยด แตการทนกศกษาสบบหรเพราะนกศกษามความรสกวาอยากคลายเครยด รสกกระปรกระเปรา อกทงยงชวยใหท างานหรอกจกรรมตาง ๆ ไดด สอดคลองกบงานวจยของ นนทร สจจาธรรม (2555) ไดศกษาทศนคต และความตงใจในการเลกสบบหรของนกศกษา วทยาลยราชพฤกษ พบวา นกศกษามทศนคตตอการสบบหรเปนพฤตกรรมทไมเหมาะสม เปนทรงเกยจของคนรอบขาง นอกจากท าลายสขภาพแลวยงน าไปสการตดสารเสพตดอนๆ ตามมา เปนไปทศทางเดยวกนกบผลการวจยของ สขมา นลรตน (2552) ทไดศกษาปจจยความเชอดานสขภาพทมผลตอการสบบหรของนกเรยนชายมธยมศกษาตอนปลายโรงเรยนสอนศาสนาอสลาม อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส พบวา ปจจยความเชอดานสขภาพดานการรบรโอกาสเสยงสามารถท านายการสบบหร หรอมผลตอการสบบหรของนกเรยน ซงแสดงใหเหนวาถานกเรยนมระดบการรบรโอกาสเสยงของการเปนโรคทเกดจากการสบบหรเพมขน จะมโอกาสเปนผไมสบบหร นอกจากนยงเปนไปในทศทางเดยวกนกบงานวจยของ เสาวนย อนมนคง (2551) ทไดศกษาการศกษาพฤตกรรมการสบบหรและการพฒนาโปรแกรมเพอลดพฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนหญง พบวา นกเรยนหญงทมพฤตกรรมการสบบหรมเจตคตทดตอการสบบหรจะไดรบอทธพลของกลมเพอน และไดรบตวแบบทางสงคมมากกวากลมทไมมพฤตกรรมการสบบหร แตมความเชออ านาจภายในตนเองและทราบถงผลกระทบของการสบบหรนอยกวากลมทไมมพฤตกรรมการสบบหร เยาวชนทมเจตคตคตทดตอการสบบหรจะมพฤตกรรมการสบบหรสงกวาเยาวชนทมเจตคตทไมดตอการสบบหร ซงเจตคตเปนผลรวมของความเชอทจะเปนตวก าหนดแนวโนมของบคคลในการทจะมปฏกรยาตอบสนองตอสงนนการทบคคลมเจตคตตอพฤตกรรมอยางใดอยางหนง บคคลกมกจะแสดงพฤตกรรมทสอดคลองกบเจตคตตอพฤตกรรมนน ๆ ดงนนการทเยาวชนยอมรบและมทศนคตเชงบวกตอพฤตกรรมการสบบหร เยาวชนกจะแสดงพฤตกรรมการสบบหรออกมาเชนกน วตถประสงคท 2 เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอเกยวกบกลมอางองกบการคลอยตามกลมอางองตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร การศกษาครงนผวจยไดศกษาถงความสมพนธระหวางความเชอเกยวกบกลมอางองมผลกระทบทางบวกตอการคลอยตามกลมอางองในสถานทสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร มรายละเอยดดงน ความเชอเกยวกบกลมอางองอางองมผลกระทบทางบวกตอการคลอยตามกลมอางองในสถานทสบบหรใหถกทของนกศกษาระดบปรญญาตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 คดเปนรอยละ 49 ซงเปนไปตามสมมตฐาน จากพระราชบญญตควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2560 (ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.), 2560) เปนมาตรการทจะชวยปองกนการสบบหรและเปนการคมครองสทธของเยาวชนและสขภาพของผไมสบบหรนน ทางมหาวทยาลยจงได

58

เลงเหนถงความส าคญของการคนพนทปลอดควนบหรใหกบผทไมสบบหร อยางชดเจนและเปนรปธรรม ทงนเพอใหผทสบบหรปรบตวและปฏบตตามการด าเนนงานการรณรงคสบบหรถกท จากการศกษาพบวา นกศกษามความเชอวาถาหากในมหาวทยาลยมการจดพนทสบบหรทเหมาะสม การลงโทษผสบบหรในพนทหามสบและการสอดแทรกเนอหาบหรในรายวชาท าใหนกศกษารจกวธปองกนตนเองจากควนบหรจะชวยใหนกศกษาเกดการงดสบบหร เนองจากบคคลทมความส าคญตอเขาไดท าพฤตกรรมการสบบหรถกทตามสถานททมหาวทยาลยไดก าหนดไว จงเปนแนวโนมใหนกศกษาในกลมคลอยตามและท าตามมากทสด สอดคลองกบงานวจยของ เกศสดา สถาพรจงพทกษ (2552) ทไดศกษาพฤตกรรมการสบบหรของนกศกษาหญง วทยาลยนานาชาต มหาวทยาลยศลปากร พบวา สาเหตทท าใหเกดพฤตกรรมการสบบหรครงแรกสวนใหญมาจากความอยากทดลองโดยกลมเพอนมอทธพลตอการตดสนใจสบบหรมากทสด เนองจากวยรนใหความส าคญกบกลมเพอนและมความใกลชดสนทสนมกนมากทสด โดยเพอนเปนแรงเสรมตอการสบบหรของวยรนเปนอยางมาก การปฏเสธเมอเพอนชกชวนหรอยนบหรใหจงท าไดนอยมาก ท าใหเกดการทดลองสบจนเกดการเสพตดบหรขน และยงสอดคลองกบงานวจยของ ลควา, แซนกรร, แอสซน และอเบรกฮอส (Liqa, Sansgiry, Essien & Abughosh, 2015) ทไดศกษาเกยวกบความตงใจในการเลกสบบารากของชาวอเมรกนอาหรบ พบวา ความเชอเกยวกบกลมอางองมผลตอความตงใจการเลกสบบาราก นอกจากนแลวการศกษาของ เพจ, สวรรณทรงกล, สโลน, ไกลอตจ และเวสท (Page, Suwanteerangkul, Sloan, Kironde & West, 2012) ทพบวา ความไมพอใจของเพอนและพอแมมผลตอการสบบหรของเยาวชน คอ จะท าใหเยาวชนมความเสยงต าทจะสบบหร การศกษาของ ลาดาโบ, อลลอท, เทอโตเลโร, วนเดล และคสดาโร (Ladapo, Elliott, Kanouse, Tortolero, Windle & Cuccaro, 2014) ทพบวา เดกจะมแนวโนมสบบหรนอยถาผปกครองไมอนญาตใหสบ เนองจากการไมอนญาตเปนการปองกนความตงใจสบบหรทงในหมเดกทเคยและไมเคยสบบหร จากความสมพนธระหวางความเชอเกยวกบกลมอางองกบการคลอยตามกลมอางอง อธบายไดวา ความเชอเกยวกบกลมอางองจะเปนตวก าหนดการคลอยตามกลมอางอง วตถประสงคท 3 เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคมกบการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร การศกษาครงนผวจยไดศกษาถงความสมพนธระหวางความสามารถในการควบคมมผลกระทบทางบวกตอการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร มรายละเอยด ดงน ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคมมผลกระทบทางบวกตอการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญา

59

ตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 คดเปนรอยละ 73 ซงเปนไปตามสมมตฐาน อธบายไดวา กลมทมการรบรความสามารถในการควบคมการงดสบบหรมากจะท าใหมความตงใจทจะงดสบบหรสงและมพฤตกรรมการสบบหรถกทสงขน จากผลการวจย พบวา กลมตวอยางมความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคมในระดบปานกลาง เนองมาจากการรบรถงการสอสารของมหาวทยาลยในการรณรงคการสบบหรถกท ซงสงผลตอการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมการงดสบบหรในระดบปานกลาง ทงนเพราะกลมตวอยางมความสามารถทจะปฏเสธการสบบหรไดนอย เนองจากอทธพลของกลมอางอง เชน กลมนกศกษาทมความเครยดเมอมเพอนชกชวนใหสบบหรเพอผอนคลายความเครยดหรอชวยใหมสมาธในการท างาน การสบบหรเพอเขาสงคมไดงายขน จงท าใหไมสามารถปฏเสธการสบบหรได ตามแนวคดการพฒนาการรบรความสามารถของตนเอง (Self-Efficacy) ซง แบนดรา (Bandura, 1997) ไดกลาววาการพฒนาการรบรความสามารถของตนเองโดยประสบการณทประสบความส าเรจเปนวธการทมประสทธภาพมากทสดในการพฒนาการรบรความสามารถของตนเอง ซงมแนวทางปฏบตเพอสรางความมนใจในตนเองหรอสมรรถนะแหงตน 4 ประการ คอ การเรยนรจากการประสบความส าเรจดวยตนเอง การเรยนรจากการเหนตวอยางการกระท าของผอนหรอการใชตวแบบ การใชค าพดชกจงและการกระตนทางอารมณ เนองจากวาเปนประสบการณโดยตรง ความส าเรจท าใหเพมความสามารถของตนเอง บคคลจะเชอวาเขาสามารถทจะท าได ดงนน ในการทจะพฒนาการรบรความสามารถของตนเองนน จ าเปนทจะตองฝกใหเขามทกษะเพยงพอทจะประสบความส าเรจไดพรอม ๆ กบการท าใหเขารบรวาเขามความสามารถจะกระท าเชนนนและท าใหเขาใชทกษะทไดรบการฝกไดอยางมประสทธภาพมากทสด ซงสอดคลองกบงานวจยของ ฮดา แวหะย, บญสทธ ไชยชนะ และกรรณกา เรองเดช (2555) ไดศกษาประสทธผลของโปรแกรมพฒนาทกษะชวตตอการรบรความสามารถของตนเองในการปองกนการสบบหรกลมตวอยางเปนนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏยะลา พบวา นกศกษากลมทดลองทเขารวมโปรแกรมพฒนาทกษะชวตมคะแนนเฉลยการรบรความสามารถของตนเองในการปองกนการสบบหรสงกวากอนการใชโปรแกรมทผวจยสรางขนตามแนวคดการพฒนาการรบรความสามารถของตนเองโดยใชวธการพฒนาการรบรความสามารถของตนเองในการปองกนการสบบหรดวยการฝกใหผเขารวมโปรแกรมไดรบประสบการณทประสบความส าเรจจากการแสดงพฤตกรรมการปองกนการสบบหรรวมกบการใชวธการฝกทกษะชวตในการปองกนการสบบหรของเยาวชนซงค านงถงปจจยภายในบคคล เชน ตววยรนเองทยงขาดวฒภาวะตาม ลกษณะบคลกภาพและพนฐานทางอารมณ เชน บคลกภาพแบบ Antisocial คอ กลมทมลกษณะพงพงผอน อารมณออนไหว ปลอยตวตามแรงผลกดน ควบคมอารมณความตองการไดไมดจงถกชกจงไดงาย เมอเขากลมเพอนทสบบหรจะสบบหรตามเพอนทสบบหรหรอตววยรนทธรรมชาตของวยทชอบทาทายอยาก

60

ทดลองของแปลกใหมตองการอสระ และความตองการไดรบการยอมรบจากกลมเพอน ขาดความอบอนจากครอบครว ท าใหขาดทพงยดเหนยวทางจตใจ การรบรความสามารถของตนเองต า ขาดความมนใจในตนเอง การขาดความภาคภมใจในตนเอง คดวาตนเองเปนบคคลทไมมใครตองการ ไรคณคา ประการทสอง ปจจยภายนอก ไดแก ครอบครว เพอน สงคมและชมชนเชน ลกษณะของ สงคมและครอบครวทเปลยนแปลงไปตามสภาพ เศรษฐกจครอบครวเดยวหรอแตกแยกท าใหเยาวชนขาดการอบรมสงสอนทด ขาดการไดรบค าแนะน าทถกตอง ตองเผชญกบปญหาทเปลยนแปลงอยางรวดเรวขาดทพงพงดวยความรเทาไมถงการณจงหนไปลองสบบหร อกทงยงไดพฒนาทกษะทางสงคม ทกษะการปฏเสธและการเจรจาตอรอง ทกษะ ทางความคด ไดแก ทกษะการตดสนใจและการแกปญหาและทกษะการเผชญทางอารมณ ไดแก ทกษะการจดการกบความเครยดทมผลใหผเขารบโปรแกรมมความมนใจยงขนในการแสดงพฤตกรรมการปองกนการสบบหร แสดงใหเหนวาโปรแกรม พฒนาทกษะชวตท าใหนกศกษามการรบรความสามารถของตนเองในการปองกนการสบบหรเพมขน อกทงยงสอดคลองกบงานวจยของ ปรชพร กลบบว (2559) ทไดการศกษาผลของโปรแกรมสงเสรมการเลกสบบหรตอพฤตกรรมการเลกสบบหร ของผสบบหรในต าบลบางแกว อ าเภอเมองอางทอง จงหวดอางทอง พบวาโปรแกรมสงเสรมการเลกสบบหรโดยประยกตใชทฤษฎการรบรความสามารถตนเองรวมกบแรงสนบสนนทางสงคม โดยอาสาสมครประจ าหมบาน สามารถชวยใหผสบบหรสามารถเลกสบบหรได นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยทเกยวกบการรบรความสามารถในการควบคมตนเองของ รชฎาภรณ องเจรญ, อจฉราพร สหรญวงศ, รณชย คงสคนธ และ ดสต สจรทรพย (2557) ทไดศกษาการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมและความตงใจในการเลกสบบหรของนกเรยนอาชวะทตดนโคตนและไมตดนโคตน พบวา ความสมพนธระหวางการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมการสบบหรทางตรง ทางออม และความตงใจในการเลกสบบหรในกลมตวอยางทงหมด กลมทไมตดนโคตน และตดนโคตนสวนมากอยในระดบปานกลาง กลมทไมตดนโคตนมการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมการสบบหรทางตรง ทางออม และความตงใจในการเลกสบบหรมากกวากลมทตดนโคตน กลมทไมตดและตดนโคตนมความเชอวาการทเพอนชวนใหสบบหร และการเหนเพอนสบบหรเปนปจจยขดขวางการเลกสบบหรไมตางกน กลมทไมตดนโคตนเชอในโอกาสเกดปจจยเกอหนน เชน การมโอกาสไดเลนกฬาหรอออกก าลงกาย การมแบบอยางทด การมคนใกลชดใหก าลงใจ และการมจตใจทเขมแขงอดทนมากกวากลมทตดนโคตน และมการรบรพลงอ านาจของปจจยควบคมในการเลกสบบหรมากกวากลมทตดนโคตน และยงเปนไปในทศทางเดยวกนกบงานวจยของ เขมกา ปาหา และสนดา ปรชาวงษ (2557) ทไดศกษาเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมกบความตงใจเลกสบบหรของขาราชการต ารวจ พบวา การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมม

61

ความสมพนธทางบวกกบความตงใจเลกสบบหรของขาราชการต ารวจและเปนตวแปรทมอทธพลสงทสดตอความตงใจเลกสบบหรของขาราชการต ารวจ เนองมาจากขาราชการต ารวจสวนใหญมประสบการณในการเลกสบบหร มการรบรปจจยทสงเสรมและปจจยทขดขวางการเลกสบบหร ไดแก การมสขภาพไมดหรอมเรองเครยดซงเปนปจจยภายในทสามารถควบคมได และปจจยภายนอก คอ การไดรบก าลงใจจากคนในครอบครว การทสงคมรงเกยจคนสบบหร ดงนนสงเหลานจงมผลตอความตงใจเลกสบบหรของขาราชการต ารวจ นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของ ชลลดา ไชยกลวฒนา, ประกายดาว สทธ และ วชานย ใจมาลย (2558) ไดศกษาพฤตกรรมสบบหรและปจจยเสยงทสมพนธกบการสบบหรของวยรนตอนตนจงหวดพะเยา พบวา วยรนทมคนในครอบครวและเพอนสบบหรมโอกาสเสยงตอการสบบหรสงกวากลมทคนในครอบครวและเพอนสบบหรไมสบบหร นอกจากนยงพบวาเจตคตทดตอการสบบหรเปนปจจยท านายพฤตกรรมการสบบหรของวยรน อธบายไดวาเจตคตเปนผลรวมของความเชอทมผลตอการตดสนใจหรอความตงใจทจะแสดงพฤตกรรมนน การทบคคลมเจตคตยอมรบพฤตกรรมเบยงเบนหรอทเปนปญหา บคคลกจะแสดงพฤตกรรมทสอดคลองกบเจตคตตอพฤตกรรมนน ๆ ซงขอคนพบดงกลาวสอดคลองกบแนวคดทฤษฎ ทกลาววา การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมเปนความเชอเกยวกบการมหรอไมมทรพยากร อธบายไดวา การรบรการควบคมพฤตกรรมเปนการรบรของบคคลวาเปนการยากหรองายทจะกระท าพฤตกรรม ถาบคคลเชอวา มความสามารถทจะกระท าพฤตกรรมในสภาพการณนนได และสามารถควบคมใหเกดผลดงตงใจเขากมแนวโนมทจะท าพฤตกรรมนน วตถประสงคท 4 เพอศกษาปฏกรยารวมระหวางเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม มผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร มรายละเอยด ดงน ปฏกรยารวมระหวางเจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม มผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 23 ซงเปนไปตามสมมตฐาน อธบายไดวา เจตคตตอการกระท าพฤตกรรมมผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตรไดผลทางลบคดเปนรอยละ 23 การคลอยตามกลมอางองมผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตรไดผลทางบวกคดเปนรอยละ 19 การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมมผลกระทบตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรไดผลทางบวกคดเปนรอยละ 34 ซงสอดคลองกบงานวจยของ นนทร สจจาธรรม (2555) ทไดศกษา เจตคตและความตงใจในการเลกสบบหรของนกศกษา วทยาลยราชพฤกษ พบวา เมอนกศกษามความคดเหนเกยวกบพษภยและโทษของบหรมาก และมเจตคตทดวา

62

การสบบหรไมใชพฤตกรรมทเหมาะสม เมอมแรงจงใจใหเลกสบบหร ความตงใจทจะเลกสบบหรกจะมากขนตามไปดวย และยงเปนไปทศทางเดยวกบงานวจยของ เขมกา ปาหา และสนดา ปรชาวงษ (2557) พบวา การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมเลกสบบหรมความสมพนธทางบวกกบความตงใจเลกสบบหรของขาราชการต ารวจและเปนตวแปรทมอทธพลสงทสดตอความตงใจเลกสบบหรของขาราชการต ารวจ สนบสนนทฤษฎพฤตกรรมตามแผน ประเดนทการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมเลกสบบหรมความสมพนธทางบวกกบความตงใจเลกสบบหรของขาราชการต ารวจสง อาจเนองมาจากขาราชการต ารวจสวนใหญมประสบการณในการเลกสบบหร มการรบรปจจยทสงเสรมและปจจยทขดขวางการเลกสบบหร ไดแก การมสขภาพไมด หรอมเรองเครยด ซงเปนปจจยภายในทสามารถควบคมได และปจจยภายนอกคอ การไดรบก าลงใจจากครอบครว การทสงคมรงเกยจคนสบบหรเพอนรวมงานชกชวน ดงนนสงเหลานจงลวนมผลตอความตงใจเลกสบบหรของขาราชการต ารวจ นอกจากนแลวยงสอดคลองกบงานของ ทง, หวง, ลน, แพน และชาง (Tseng, Wang, Lin, Pan & Chang, 2018) ทไดศกษาปจจยทชวยท านายการเลกบหรในไตไหวนโดยใชทฤษฎพฤตกรรมตามแผน พบวา เจตคตและการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมสงผลตอพฤตกรรมเลกสบบหร โดยมงเนนทการเสรมสรางความเชอในการเลกสบบหร การเสรมสรางการรบรความสามารถในการเลกสบบหรและการชกจงใจใหผสบบหรกาวขามผานอปสรรคในการเลกสบบหร วตถประสงคท 5 เพอศกษาความสมพนธเชงสาเหตระหวางความตงใจในการแสดงพฤตกรรมกบการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร การศกษาครงนผวจยไดศกษาถงความสมพนธระหวางความตงใจในการแสดงพฤตกรรมมผลกระทบทางบวกตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร มรายละเอยด ดงน ความตงใจในการแสดงพฤตกรรมมผลกระทบทางบวกตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 คดเปนรอยละ 33 นกศกษามความตงใจทจะไมสบบหรเพอครอบครวมากทสด แสดงวา นกศกษาทมความเชอและคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม ความเชอเกยวกบผลของการท าพฤตกรรมและความเชอเกยวกบปจจยควบคมพฤตกรรมในทางบวก แตมความเชอดานเจตคตตอการกระท าพฤตกรรมในทางลบ จะสงผลใหนกศกษาเกดพฤตกรรมการงดสบบหรสง ซงสอดคลองกบ ไอเซน (Ajzen, 1991) ทกลาววา การกระท าของบคคลบางครงไมสามารถเกดขนจากความตงใจทจะกระท าพฤตกรรมเพยงอยางเดยวจ าเปนตองอาศยปจจยอน ๆ ดวย ซงความตงใจไมสามารถควบคมได เชน แหลงประโยชนและโอกาส ไดแก ประสบการณ ความร เงน ทกษะ เปนตน โดยบคคลตองรบรวา สามารถควบคมตนเองใหกระท าพฤตกรรมภายใตปจจยเหลานนได พฤตกรรมจงจะเกดขนไดส าเรจ จากการศกษาพบวา กลมตวอยางทใชในการวจยครงนสวนใหญเปนนกศกษา ชนปท 1 ดวย

63

มขอจ ากดเรองของการรบรกฎระเบยบของมหาวทยาลย อกทงยงอยในชวงการเปลยนผานจากชน มธยมศกษาตอนปลายสระดบปรญญาตรทเปนชวงเรมตนของการแสดงตวตนวาเปนผใหญ ดงนน การปลอยผมยาวในกลมผชาย การแตงตวในลกษณะเปนผใหญในกลมผหญง เชน การปลอยทรงผม ใชเครองส าอาง ลวนแลวแตเปนบคลกภาพทสะทอนถงความเปนตวของตวเอง สามารถทจะประพฤตปฏบตไดโดยทไมมบดามารดาคอยวากลาวตกเตอนเหมอนสมยทก าลงศกษาอยชนมธยม ดงนน พฤตกรรมการสบบหรจงเปนพฤตกรรมทแสดงออกถงการเปนผใหญ โดยเฉพาะอยางยง การเรยนทมความเปนอสระ เปนการบงชถงการมวฒภาวะทจะสามารถดแลตวเองได อยางไรกตามเมอไดเขามาศกษายงมหาวทยาลยทมความเขมงวดกวดขนเรองการสบบหรตามมาตรฐานของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ตลอดจนกฎหมายเกยวกบการบรโภคบหร ผลการศกษานพบชดเจนวา นกศกษาเกอบทงหมดมเจตคตทไมดตอการสบบหร เชน เขาใจในพษภยของบหร ควนบหรมอสอง สถานทหามสบบหรรวมไปถงกฎระเบยบของมหาวทยาลย แตในดานพฤตกรรมทเปนการสบบหรกลบพบชดเจนวายงมการสบอยอยางเสมอ โดยเฉพาะอยางยงในกลมทสบบหรเปนประจ ากบกลมทสบบางเปนบางครง ทงนเพราะแมจะมการรบรถงพษภยของบหรแตกยงมพฤตกรรมสบบหรอย ดงนน จงวเคราะหไดวานกศกษามความเขาใจในอนตรายจากบหร แตกยงไมสามารถลด ละ เลก ได ในประเดนความเชอและการรบร ไอเซน (Ajzen, 1991) กลาววาถาบคคลเชอวาตนเองมแหลงประโยชนหรอโอกาสทเออตอการกระท าพฤตกรรมนนมาก และมอปสรรคตอการกระท าพฤตกรรมนนนอย บคคลกจะรบรวาสามารถควบคมตนเองใหกระท าพฤตกรรมนนไดมากขน การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมจงเปนตวแปรทมอทธพลตอความตงใจทจะกระท าพฤตกรรม สอดคลองกบงานวจยของ มาณตา ฤทธล าเลศ (2550) ทไดศกษาประสทธผลกลยทธการประชาสมพนธโครงการลดละเลกสบบหร กองทพเรอ กรณศกษาฐานทพเรอสตหบ พบวา 1) ประสทธผลกลยทธดานการโนมนาวใจมประสทธผลอยในระดบมากทสด คอ การใหเพอนในทท างานทเลกบหรไดส าเรจมาเชญชวนใหลด/ละเลกสบบหร 2) ประสทธผลกลยทธดานการด าเนนโครงการเกยวกบการก าหนดพนทสบบหรท าใหลด/ละเลกสบบหรได 3) ประสทธผลกลยทธดานกลยทธการตดตามและประเมนโครงการมประสทธผลมากทสดเกยวกบการมแพทยใหความรเรองอนตรายจากบหรจะท าใหตระหนกถงอนตรายจากบหร และท าใหลด/ละเลกสบบหรได อกทงสอดคลองกบงานวจยของ เขมกา ปาหา และสนดา ปรชาวงษ (2557) ทไดศกษา เจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรความสามารถ ในการควบคมพฤตกรรมกบความตงใจเลกสบบหร ของขาราชการต ารวจ พบวา การสงเสรมการเลกสบบหรในขาราชการต ารวจควรใหความส าคญกบปจจยทมอทธพลตอความตงใจเลกสบบหรของขาราชการต ารวจ และยงสอดคลองกบงานวจยของ โซ และเหยา (So & Yeo, 2015) ทไดศกษาปจจยทมผลตอการสบบหรในวยรนประเทศเกาหล พบวา ปจจยทจะปองกนการสบบหรคอ การทพอแม/ผปกครองไดรบทราบถงพฤตกรรม เจตคตตอการสบ

64

บหร ตลอดรวมไปถงการทพอแมมการสนบสนนและใหก าลงใจในการทจะปองกนการสบบหร 5.4 สรป ผลการศกษาครงน เปนแนวทางในการสงเสรมพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร โดยสงเสรมใหนกศกษาเกดพฤตกรรมการงดสบบหรและน าปจจยสงเสรมดานการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมทมผลตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมงดสบบหร อยางไรกตาม ผลการศกษาครงนสนบสนนความสมพนธของตวแปรทมอทธพลตอความตงใจในพฤตกรรมการสบบหรใหถกทดงทระบไวตามทฤษฎพฤตกรรมตามแผน (Ajzen,1991) 5.5 ขอเสนอแนะดานกลยทธ จากผลการศกษา พบวา เจตคตตอการกระท าพฤตกรรม การคลอยตามกลมอางองและการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมสงผลเชงบวกตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาระดบปรญญาตร ทงนผลการวจยยงพบวา การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมเปนตวแปรทมอทธพลสงทสดตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษา ระดบปรญญาตร ดงนนผวจยจงมขอเสนอแนะดงน 5.5.1 สงเสรมใหนกศกษามการรบรความสามารถในการควบคมตนเองเกยวกบพฤตกรรมการงดสบบหรใหมากขน เชน 5.5.1.1 น านโยบายรณรงคการสบบหรใหถกท อาท ประกาศแจงก าหนดเขตพนทสบบหรภายในมหาวทยาลยใหนกศกษาและบคลากรรบทราบอยางทวถงพรอมทงใหเกดการรบรถงผลของการไมปฏบตตามมาด าเนนการอยางชดเจนและเปนรปธรรม 5.5.1.2 เสรมสรางแรงจงใจและกระตนผสบบหรใหคดวาตนมความสามารถในการเลกสบและชวยเหลอแนะน าการหยดสบจากขอมลหรอ ประสบการณทมบคคลอนเคยกระท าส าเรจมาแลว 5.5.1.3 เสนอความเปนไปไดในการปฏบตเพอชวยปรบเปลยนนสยการสบบหร 5.5.1.4 แนะน าเกยวกบเทคนคและวธการของการเลกบหรใหประสบผลส าเรจ 5.5.1.5 กระตนผสบบหรใหใชแหลงสนบสนนตาง ๆ เพอ ชวยในการเลกสบ เชน Quitline 1600 หรอ ศนยเลกบหรตามโรงพยาบาลตาง ๆ 5.5.1.6 ใหขอมลเกยวกบประโยชนของการเลกสบบหร 5.5.1.7 กระตนใหผสบบหรอภปรายแลกเปลยนความคดและประสบการณรวมกนถงวธการเลกบหร

65

5.5.2 สงเสรมใหนกศกษาทไมสบบหรรจกรกษาสทธของตนเองและเพอเปนการปรบเปลยนเจตคตของนกศกษาทสบบหรใหมพฤตกรรมในการสบบหรอยางถกท โดยใชวธการ “เพอนเตอนเพอน” ถาหากสมาชกในกลมสบบหรผดท ซงแสดงออกถงการรกษาสทธทงคนสบและคนไมสบบหร 5.6 ขอเสนอแนะดานการวจย 5.6.1 ควรศกษาเพมเตมเกยวกบการรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาทสงผลตอความตงใจในการแสดงพฤตกรรมการงดสบบหร โดยใชวธการสมภาษณหรอการท าวจยเชงคณภาพ 5.6.2 ควรศกษาเปรยบเทยบถงวธการรณรงคการสบบหรในมหาวทยาลยตางๆ เพอน าขอมลทไดมาเปรยบเทยบและเสนอแนวคดในการรณรงคตอไป

66

บรรณานกรม

กนกวรรณ กาญจนธาน. (2557). การพฒนาความตงใจการใชตลาดอเลกทรอนกสส าหรบธรกจ ขนาดกลางและขนาดเลกในสามจงหวดชายแดนภาคใต. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต, มหาวทยาลยสงขลานครนทร. กตต กนภย. (2543). สอสารมวลชนเบองตน: สอมวลชน, วฒนธรรม และสงคม. กรงเทพฯ: คณะ นเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. กลนาถ มากบญ. (2558). ควนบหรมอสาม: อนตรายอกรปแบบจากการสบบหรทางออม. วชรเวช สาร, 59(4). 49-57. เกษสดา สถาพรจงพทกษ. (2552). พฤตกรรมการสบบหรของนกศกษาหญง วทยาลยนานาชาต มหาวทยาลยศลปากร. รายงานการศกษาอสระปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยศลปากร. เขมกา ปาหา และสนดา ปรชาวงษ. (2557). ปจจยท านายความตงใจเลกสบบหรของขาราชการ ต ารวจ. วารสารพยาบาลต ารวจ, 6(1), 157-169. คมอเกณฑมาตรฐานพฒนามหาวทยาลยปลอดบหร. (2557). สบคนจาก http://www.sa.nu.ac.th/attach/files/news2535_2.pdf. จดาภา อดมเมฆ. (2555). ผลของโปรแกรมอดบหรในผปวยทมารบบรการคลนกทนตกรรม โรงพยาบาลทนตกรรม คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน. วทยานพนธปรญญา มหาบณฑต, มหาวทยาลยขอนแกน. จราภรณ สทธวรเศรษฐ. (2554). ยทธวธการประชาสมพนธ. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย. จฑาทพย แซจง. (2551). พฤตกรรมการสบบหรและทศนคตตอการเลกบหรของบคลากรทาง สาธารณสขและบคลากรทางการศกษา เขตตรวจราชการสาธารณสขท 14. วทยานพนธ ปรญญาหาบณฑต, มหาวทยาลยอบลราชธาน. จ าลอง เงนด. (2552). จตวทยาสงคม. กรงเทพฯ: บรษท โอ.เอส.พรนตง เฮาส. ชนญชดา ค ามนเศก. (2553). การรบรสอรณรงค Quit Line 1600 สายเลกบหร และความคดเหน ของขาราชการไทย กองบญชาการกองทพไทย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรกจบณฑต. ชลลดา ไชยกลวฒนา, ประกายดาว สทธ และ วชานย ใจมาลย. (2558). พฤตกรรมสบบหรและ ปจจยเสยงทสมพนธกบการสบบหรของวยรนตอนตนจงหวดพะเยา. วารสารพยาบาล กระทรวงสาธารณสข, 27(3), 57-67.

67

ชยาศษย ค าสายพรม. (2553). การใชกระบวนการกลมเพอปรบเปลยนพฤตกรรมการสบบหร ของ นสตมหาวทยาลยนเรศวร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยนเรศวร. ฐตกานต รจรชกร. (2550). การประเมนผลโฆษณาสงเสรมสงคมในการรณรงคเรองควนบหรมอสอง ของส านกงานกองทนสนบสนนสงเสรมสขภาพ (สสส). วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ณชญธนน พรมมา. (2556). ปจจยทมอทธพลตอความตงใจซออาหารเพอสขภาพของผบรโภคใน เขตกรงเทพมหานคร. การคนควาอสระปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยกรงเทพ. ณฐธรสสา ทรพยคงเจรญ. (2557). การเปดรบขาวสาร ทศนคต และการมสวนรวมของประชาชน ในเขตกรงเทพมหานครในโครงการปฏบตการคนพนผวจราจรเพอประชาชนตาม “นโยบาย 5 จรง” ของส านกงานต ารวจแหงชาต. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรกจ บณฑต. ณฐนร ไชยภกด. (2552). การเปดรบขาวสาร ความร ทศนคต และพฤตกรรมการมสวนรวมใน โครงการ 7 ส ปนรกใหโลก ของประชาชนในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญา มหาบณฑต, มหาวทยาลยกรงเทพ. ดวงฤด กตตจารดลย. (2557). ปจจยทมอทธพลตอทศนคตและความตระหนกดานการบรหาร จดการความเสยง กรณศกษา: บรษทน าเขาสงออกแหงหนง. รายงานการศกษาอสระ ปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเนชน. ดวงฤทย พงศไพฑรย. (2544). การเปดรบขาวสาร ความร และทศนคตเกยวกบเพศศกษาของวยรน ในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ณรงค สมพงษ. (2535). สอเพอการสงเสรมและเผยแพร (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. ถนวไลสกล, ชโนรส. (2556). การศกษาการพฒนาแนวคดในการโฆษณาเพอรณรงคใหเยาวชนไมยง เกยวกบบหร เขตดสต กรงเทพมหานคร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลนราชภฏสวนสนนทา. นนทร สจจาธรรม. (2555). ทศนคต และความตงใจในการเลกสบบหรของนกศกษาวทยาลยราช พฤกษ (รายงานวจย). กรงเทพฯ: วทยาลยราชพฤกษ. นภาพรรณ กงสกลนต. (2559). บทความสขภาพ อนตรายจาก ‘ควนบหรมอสาม’. สบคนจาก http://www.thaihealth.or.th. ในบหรมสารพษอะไรบาง. (2555). สบคนจาก http://www.thainews.prd.go.th/. ประกต วาทสาธกกจ. (2550). ควนบหรมอสองเรองใกลตว. สบคนจาก http://www.smokefreezone.or.th/.

68

ปรชพร กลบบว. (2559). ผลของโปรแกรมสงเสรมการเลกสบบหรตอพฤตกรรมการเลกสบบหร ของผสบบหรในต าบลบางแกว อ าเภอเมองอางทอง จงหวดอางทอง. วทยานพนธปรญญา มหาบณฑต, มหาวทยาลยมหดล. ปวณา ปนกระจาง, ปานทพย โชตเบญจมาภรณ และศรวรรณ พทยรงสฤษฎ. (2559). สถานการณ การควบคมยาสบของประเทศไทย พ.ศ. 2559. กรงเทพฯ: เจรญดมนคงการพมพ. ปารวร บษบาศร. (2555). ความตระหนกรและทศนคตของผบรหารและพนกงานตอการ ประชาสมพนธ ภายในของ บรษทจดการและพฒนาทรพยากรน าภาคตะวนออก จ ากด (มหาชน). รายงานการศกษาอสระปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยหอการคาไทย. พงษสนต เสนยศรสกล. (2556). ทศนคตทมตอการสบบหรของนกเรยนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนชมชนวดหนองร ต าบลหนองร อ าเภอเมองชลบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยบรพา. พรพชร ศรอนทราทร. (2550). ความสามารถในการพยากรณของทศนคตตอการหลกเลยงการสบ บหรและความฉลาดทางอารมณทมตอพฤตกรรมการหลกเลยงการสบบหรของนกเรยน มธยมศกษาตอนตน. รายงานการศกษาอสระปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม. มณฑกาญจน วจตรสกลธ. (2552). ทศนคตดานผลตภณฑ ความพงพอใจ และแนวโนมพฤตกรรม การบรโภคนมเปรยวของผบรโภคใน เขตกรงเทพมหานคร. สารนพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. มานตา ฤทธล าเลศ. (2550). ประสทธผลกลยทธการประชาสมพนธโครงการลดละเลกสบบหร กองทพเรอ กรณศกษาฐานทพเรอสตหบ. วทยานพนธปรญญาหาบณฑต, มหาวทยาลยราช ภฏสวนดสต. มกดา จตพรมมา. (2552). การสรางแรงจงใจใหบคลากรมสวนรวมในการด าเนนการประกนคณภาพ การศกษา มหาวทยาลยศลปากร. วทยานพนธปรญญาหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ยพด ฐตกลเจรญ. (2537). ทฤษฎการสอสาร. กรงเทพฯ: ชวนพมพ. รชฎาภรณ องเจรญ, อจฉราพร สหรญวงศ, รณชย คงสคนธ และ ดสต สจรทรพย. (2557). การรบร ความสามารถในการควบคมพฤตกรรมและความตงใจในการเลกสบบหรของนกเรยนอาชวะ ทตดนโคตนและไมตดนโคตน. วารสารสาธารณสขและการพฒนา, 12(3), 18-29. รฐกรณ ตระพงษศกด. (2558). ความร ทศนคต และพฤตกรรมตอการใชจกรยานของประชาชนใน เขตกรงเทพมหานคร. การคนควาอสระปรญญาหาบณฑต, มหาวทยาลยกรงเทพ. วนษา แกวสข. (2557). การศกษาการสอสารบนเครอขายสงคมออนไลนกบการบรจาค กรณศกษา มลนธเพอสนขยากไรป 2557. การคนควาอสระปรญญาหาบณฑต, มหาวทยาลยกรงเทพ.

69

วเคราะหปรากฏการณตางๆ บน Social Networking ในแงมมจตวทยา (ตอนท 2). (2554). สบคน จาก http://www.kafaak.com/2011/12/23/social-networking-phenomenon- analysis-02/. วจตร อาวะกล. (2534). เทคนคการประชาสมพนธ. กรงเทพฯ: โอ เอส พรนทง เฮาส. ศวช จนทนาสภาภรณ. (2554). ทศนคตทมตอการเปดรบสอออนไลนบนเครอขายสงคมออนไลน: กรณศกษา นกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร. วทยานพนธปรญญา มหาบณฑต, มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร. ศลวงศ สนสพล. (2551). การประยกตขนตอนการเปลยนแปลงทฤษฎพฤตกรรมทมตอการเลกสบ บหร ของนกเรยนชายในระดบมธยมศกษา. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลย ราชภฎนครราชสมา. ศนยวจยและจดการความรเพอการควบคมยาสบ (ศจย.). (2558). สถานการณการบรโภคยาสบ. สบคนจาก http://www.trc.or.th/th/. สถาพร สงหะ. (2556). การเปดรบสอ การใชประโยชน และความพงพอใจกบการตดสนใจเลอก ทองเทยวแบบด าน าลก ของนกด าน าชาวไทย. การคนควาอสระปรญญาหาบณฑต, มหาวทยาลยกรงเทพ. สนอง คล าฉม. (2551). ความสมพนธระหวางการรบรอนตรายจากควนบหรมอสองกบพฤตกรรม สขภาพของสมาชกครอบครวทมผสบบหร. รายงานการศกษาอสระปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยศลปากร. สสส, อนตรายจากควนบหรมอสาม. (2559). บหรมอสาม ภยมดทมองไมเหน. สบคนจาก http://www.thaihealth.or.th. สขมา นลรตน. (2552). ปจจยความเชอดานสขภาพทมผลตอการสบบหรของนกเรยนชาย มธยมศกษาตอนปลายโรงเรยนสอนศาสนาอสลาม อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาส. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยบรพา. สภาภรณ ลมภทรกล,เชษฐ รชดาพรรณาธกล. (2555). ผลการบงคบใชกฎหมายคมครองสขภาพ ของผไมสบบหร ตามพระราชบญญตคมครองสขภาพของผไมสบบหร พ.ศ. 2535. วารสาร คณภาพชวตกบกฎหมาย, 9(1), 49-59. สรชตา ราคา. (2550). กระบวนการสอสารกบเยาวชนของเครอขายครนกรณรงคเพอการไมสบบหร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สปรยา ตนสกล. (2550). ทฤษฎทางพฤตกรรมศาสตร: แนวทางการด าเนนงานในงานสขศกษา และสงเสรมสขภาพ. วารสารสขศกษา, 30(105), 5-6.

70

ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.). (2551). ควนบหรมอสอง มหนตภยราย ท าลายสงคม. สบคนจาก http://www.thaihealth.or.th/Content/. ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.). (2560). พระราชบญญตควบคมผลตภณฑ ยาสบ พ.ศ.2560. สบคนจาก http://law.ddc.moph.go.th/login/filedata/mannual _prb_btc60small_14112560.pdf. ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา. (2535). พระราชบญญตควบคมผลตภณฑยาสบ. สบคนจาก http://wwwnpo.moph.go.th/. เสาวนย อนมนคง. (2551). การศกษาพฤตกรรมการสบบหรและการพฒนาโปรแกรมเพอลด พฤตกรรมการสบบหรของนกเรยนหญง. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยศร นครนทรวโรฒ. อภชา นอมศร. (2552). การสอสารเพอการเสรมสรางความเขมแขงของภาคเครอขายสขภาพ โดย กองสขศกษา กรมสนบสนนบรการสขภาพ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. อมรรตน สจตชวาลากล. (2554). ปจจยทมอทธพลตอความตงใจทจะสบบหรของนกเรยนหญง ระดบมธยมศกษาตอนตน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยครสเตยน. อรวรรณ ปลนธนโอวาท. (2546). การสอสารเพอการโนมนาวใจ (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. อจฉราพรรณ กนสยะ. (2552). การศกษาความไมแปรเปลยนของโมเดลเชงสาเหตของการเลนพนน ฟตบอลตามทฤษฎพฤตกรรมตามแผนของนกศกษาระดบปรญญาตรในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อมฤทธ โสรส. (2552). การผลตการตนแอนเมชนเพอการรณรงคไมสบบหรของนกศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม. รายงานการศกษาอสระปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม. อาทตยา โปณะทอง. (2553). ปจจยทมความสมพนธตอพฤตกรรมการปองกนการสบบหรของ นกศกษาชาย คณะนตศาสตร มหาวทยาลยกรงเทพ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. อาภารตน องคภากร. (2557). ความร ทศนคต และพฤตกรรมการสบบหรของนสตชาย ระดบ ปรญญาตรมหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน. รายงานการศกษาอสระปรญญา มหาบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

71

ฮดา แวหะย, บญสทธ ไชยชนะ และกรรณกา เรองเดช. (2555). ประสทธผลของโปรแกรมพฒนา ทกษะชวตตอการรบรความสามารถ ของตนเองในการปองกนการสบบหรของนกศกษาชนป ท 1 มหาวทยาลยราชภฏยะลา. สบคนจาก https://tci-thaijo.org/index.php/tnaph/ article/view/4840. ๑ ทศวรรษ เพอโรงเรยนปลอดบหร สกดนกสบหนาใหม. (2558). สบคนจาก http://www.thaihealth.or.th/. Ajzen, I. (1991). The Theory of Planned Behavior. Organizational Behavior & Human Decision Processes, 50(2), 179-212. Athamneh, L., Essien, E.J., Sansgiry, S.S., & Abughosh, S. (2017). Intention to quit water pipe smoking among Arab Americans: Application of the theory of planned behavior. J Ethn Subst Abuse, 16(1), 80-90. Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W H Freeman. Cronbach, L.J. (1970). Essentials of psychological test (5th ed.). New York: Harper Collins. Fishbein, M., & Ajzen, I. (1975). Belief, attitude, intention, and behavior: An introduction to theory and research. Reading, MA: Addison-Wesley. Fishbein, M., & Ajzen, I. (1977). Attitude-Behavior Relations: A Theoretical Analysis and Review of Empirical Research. Psychological Bulletin, 84(5), 888-918. Ladapo, J.A., Elliott, M.N., Kanouse, D.E., Tortolero, S.R., Windle, M., & Cuccaro, P.M. (2014). Tobacco use and smoking intentions among US fifth-grade students. Journal of Adolescent Health, 55(3), 445-51. Liqa, A., Sansgiry, S.S., Essien, E.J., & Abughosh, S. (2015). Predictors of Intention to Quit Waterpipe Smoking: A Survey of Arab Americans in Houston, Texas. Journal of AddictionVolume, 2015, 11. Page, R., Suwanteerangkul, J., Sloan, A., Kironde J., & West J. (2012). Thai Adolescents' Normative Beliefs of the Popularity of Smoking Among Peers, Adults, the Successful and Elite, and Parents. Social Development, 21(4), 849-867. Paisley, W.J., & Atkin, C.K. (2001). Public communication campaignes-The American Experience. In Rice, R. E., & Atkin, C. K. (Eds.), Public communication campaignes. California: Sage.

72

So, E.S., & Yeo, J.Y. (2015). Factors associated with early smoking initiation among Korean adolescents. Asian Nurs Res (Korean Soc Nurse Sci), 9(2), 115-9. Tseng, Y.F., Wang, K.L., Lin, C.Y., Pan, H.C., & Chang, C.J. (2018). Predictors of smoking cessation in Taiwan: Using the theory of planned behavior. Psychology, Health & Medicine, 23(3), 270-276.

73

ภาคผนวก

74

ภาคผนวก ก ประวตผทรงคณวฒ

1. รองศาสตราจารยวฒนา สนทรธย ต าแหนง ผทรงคณวฒ ประสบการณ - ผประเมนคณภาพภายในส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา - ผอ านวยการส านกทะเบยนนกศกษา มหาวทยาลยกรงเทพ - ผอ านวยการศนยคอมพวเตอร มหาวทยาลยกรงเทพ - ผอ านวยการส านกวจยและประเมนผล มหาวทยาลยกรงเทพ - คณะกรรมการประกนคณภาพการศกษา มหาวทยาลยกรงเทพ - คณะท างานประกนคณภาพการศกษา มหาวทยาลยกรงเทพ

2. ดร.ประภาศร พรหมประกาย ต าแหนง ผทรงคณวฒ ประสบการณ - ผประเมนคณภาพภายในส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา - ผอ านวยการส านกวชาการ มหาวทยาลยกรงเทพ - คณะกรรมการประกนคณภาพการศกษา มหาวทยาลยกรงเทพ - คณะท างานประกนคณภาพการศกษา มหาวทยาลยกรงเทพ - คณะกรรมการบรหารความเสยง ส านกพฒนาคณภาพการศกษา

มหาวทยาลยกรงเทพ - คณะอนกรรมการด าเนนกจกรรมการสอนทมงเนนความรคคณธรรม

และการ สอดแทรกจรยธรรมในการสอน เครอขายสถาบนอดมศกษา เขตภาคกลาง เพอพฒนาบณฑตอดมคตไทย

3. อาจารย ดร.จกรกฤษณ โปณะทอง ต าแหนง ประธานหลกสตรการศกษาดษฎบณฑตและการศกษามหาบณฑต

สาขาวชาการจดการการอดมศกษา สถานทท างาน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสบการณ - คณะกรรมการประกนคณภาพการศกษา คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ - อาจารยประจ าภาควชาการบรการการศกษาและการอดมศกษา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ - ผประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษา ส านกงานรบรองมาตรฐาน

75

และประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน)

76

ภาคผนวก ข แบบสอบถาม

แบบสอบถามชด.......... แบบสอบถามเรอง

การสอสารเพอเสรมสรางเจตคต การคลอยตามกลมอางอง การรบรการควบคมพฤตกรรม และความตงใจ ทมผลตอพฤตกรรมการงดสบบหรของนกศกษาในระดบมหาวทยาลย

ตามแนวทฤษฎพฤตกรรมตามแผน ตอนท 1 ขอมลสวนบคคลและพฤตกรรมดานการสบบหร อธบาย โปรดท าเครองหมาย × ลงในชองวาง ทมขอความตรงกบความเปนจรงของนกศกษามากทสด (โปรดท าใหครบทกขอ) 1. เพศ 1. ( ) ชาย 2. ( ) หญง 2. คณะ/ชนปทก าลงศกษา

2.1 คณะ 2.2 ชนปทก าลงศกษา

1. บญช 1.ป 1 2. บรหารธรกจ 2.ป 2

3. นเทศศาสตร 3.ป 3

4. นตศาสตร 4.ป 4 5. มนษยศาสตรฯ 5.นอกรน

6. เศรษฐศาสตรฯ

7. เทคโนโลยฯ 8. ศลปกรรมศาสตร

9. วศวกรรมศาสตร 10. สถาปตยกรรมศาสตร

11. การสรางเจาของธรกจฯ

12. ดจทลมเดยฯ

77

3. รายไดในแตละเดอน (เงนทไดรบจากผปกครองไมรวมคาหอพก) ( ) 1. 5,000 – 7,000 บาท ( ) 2. 7,001 – 9,000 บาท ( ) 3. 9,001 – 11,000 บาท ( ) 4. มากกวา 11,000 บาท 4. การสบบหรของนกศกษาเปนอยางไร ( ) 1. ไมสบบหร........(ขามไปท าแบบสอบถามในสวนท 2) ( ) 2. เคยสบแตเลกแลว ( ) 3. สบบหรเปนบางครง ( ) 4. สบบหรเปนประจ า 5. ส าหรบผทเคยสบแตปจจบนเลกแลว หรอผทสบบหรเปนบางครงและสบบหรเปนประจ า 5.1 นกศกษาเรมสบบหรตงแตอาย..........ป 5.2 สาเหตทท าใหนกศกษาสบบหรครงแรกคออะไรบาง (ตอบไดมากกวา 1 ค าตอบ) ( ) 1. อยากลอง ( ) 2. เพอนชกชวน ( ) 3. เลยนแบบบคคล ( ) 4. มปญหาหรอไมสบายใจ ( ) 5. สบเพอประกอบไปกบการดมสรา ( ) 6. อนๆ 6. โดยเฉลยนกศกษาสบบหรวนละประมาณกมวน ( ) 1. 1-5 มวน ( ) 2. 6-10 มวน ( ) 3. 11-15 มวน ( ) 4. มากกวา 15 มวน ( ) 5. สบบหรไฟฟา 7. ปจจบนนนกศกษาซอบหรสบเองหรอไม ( ) 1. ใช ( ) 2. ไมใช (ตอบขอ 7.1) 7.1 นกศกษาขอบหรเพอนสบหรอไม ( ) 1. ใช ( ) 2. ไมใช

78

8. นกศกษามเพอนทสบบหรหรอไม ( ) 1. ไมม ( ) 2. ม 9. ปจจบนนในครอบครวของนกศกษามบคคลอนทสบบหรบางหรอไม ( ) 1. ม ( ) 2. ไมม ตอนท 2 ความเชอเกยวกบพฤตกรรม (Behavioral Beliefs) อธบาย โปรดท าเครองหมาย × ลงในชองวางทมขอความตรงกบความเปนจรงของนกศกษามากทสด

ขอท ขอความ ระดบความเหนดวย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

Behavioral Beliefs ความเชอเกยวกบพฤตกรรม 1. การสบบหรท าใหนอนหลบไดดขน

2. การสบบหรท าใหเขาสงคมไดงาย 3. การสบบหรท าใหคลายเครยด

4. การสบบหรท าใหมสมาธในการท างาน

5. การสบบหรชวยกระตนใหรางกายสดชน 6. การสบบหรท าใหบคลกภาพด

Attitude toward the Behavior เจตคตตอการกระท าพฤตกรรม

7. นกศกษานอนหลบไดดเพราะการสบบหร 8. นกศกษาอยากเปนทยอมรบในกลมจงสบบหร

9. นกศกษาอยากคลายเครยดจงสบบหร

10. นกศกษาท างานไดดเพราะสบบหร 11. นกศกษารสกกระปรกระเปราทกครงทสบบหร

12. นกศกษาสบบหรเพราะชวยใหบคลกภาพดขน

79

ตอนท 3 ความเชอเกยวกบกลมอางอง (Normative Beliefs) อธบาย โปรดท าเครองหมาย × ลงในชองวาง ทมขอความตรงกบความเปนจรงของนกศกษามากทสด

ขอท ขอความ ระดบความเหนดวย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

Normative beliefs ความเชอเกยวกบกลมอางอง

1. ในมหาวทยาลยควรมการจดมพนทสบบหรทเหมาะสม

2. บคลากรในมหาวทยาลยเดนตรวจการสบบหรท าใหการสบบหรลดลง

3. การก าหนดอตราปรบในปายรณรงคหามสบบหร ท าใหคนเกรงกลว

4. การลงโทษผสบบหรในพนทหามสบจะท าใหคนสบบหรถกทมากขน

5. การสอดแทรกเนอหาบหรในรายวชาท าใหนกศกษารจกวธปองกนตนเองจากควนบหร

Subjective Norms การคลอยตามกลมอางอง

6. ถามพนทส าหรบสบบหร นกศกษาเชอวาคนจะสบบหรถกทมากขน

7. ถาบคลากรในมหาวทยาลยเดนตรวจการสบบหร นกศกษาเชอวาคนจะสบบหรถกทมากขน

8. ถามการลงโทษทางวนยกบผทสบบหรนอกพนท นกศกษาเชอวาจะมคนเกรงกลว

9. ถามการเพมการลงโทษทางวนยกบผทสบบหรนอกพนทโดยการปรบเปนเงน นกศกษาเชอวาจะลดจ านวนผสบได

10. ถาไดเรยนรเกยวกบพษภยจากบหรในรายวชาทศกษา นกศกษาเชอวาจะมการปองกนตนเองได

80

ตอนท 4 ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม (Control Beliefs) อธบาย โปรดท าเครองหมาย × ลงในชองวาง ทมขอความตรงกบความเปนจรงของนกศกษามากทสด

ขอท ขอความ ระดบความเหนดวย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

Control beliefs ความเชอเกยวกบความสามารถในการควบคม

1. นกศกษาไมสบบหรในบรเวณทมปายหามสบบหร

2. การมบคลากรเดนตรวจการสบบหร ท าใหนกศกษาไมกลาสบบหร

3. การทมหาวทยาลยก าหนดบทลงโทษทชดเจนจะท าใหคนสบบหรถกท

4. การรบรพษภยของบหรท าใหนกศกษาสบบหรถกท

5. การรณรงคเรองบหรท าใหนกศกษาสบบหรถกท Perceived Behavioral Controls การรบรความสามารถในการควบคมพฤตกรรม

6. การทนกศกษาเหนปายหามสบบหร เปนปจจยสงเสรมใหงดเวนการสบบหรได

7. การทนกศกษารบรถงการมบทลงโทษท าใหนกศกษาไมสบบหร

8. การมบคลากรเดนตรวจการสบบหรท าใหนกศกษาไมสบบหร

9. การทอาจารยผสอนไดมการตกเตอนเรองสบบหรหนาชนเรยน เปนปจจยสงเสรมใหนกศกษาไมสบบหร

10. การทมการรณรงคสบบหรถกท เปนปจจยสงเสรมใหนกศกษาไมสบบหรนอกพนทสบ

81

ตอนท 5 ความตงใจในการแสดงพฤตกรรม ( Intention) อธบาย โปรดท าเครองหมาย × ลงในชองวาง ทมขอความตรงกบความเปนจรงของนกศกษามากทสด

ขอท ขอความ ระดบความเหนดวย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1. นกศกษาไมสบบหรเพอครอบครว

2. นกศกษาไมสบบหรเพอสขภาพของตนเอง

3. นกศกษาไมสบบหรเพอคนทรก 4. นกศกษาไมคบเพอนทสบบหร

5. นกศกษาไมสบบหรเพราะท าใหเสยเวลาโดยเปลาประโยชน

6. นกศกษาไมสบบหรเพราะสนเปลองคาใชจาย

7. นกศกษาไมสบบหรเพราะเปนตวอยางทไมดแกเยาวชน

ตอนท 6 พฤตกรรม (Behavior) อธบาย โปรดท าเครองหมาย × ลงในชองวาง ทมขอความตรงกบความเปนจรงของนกศกษามากทสด

ขอท ขอความ ระดบความเหนดวย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1. นกศกษากลาวตกเตอนเพอนเมอเหนเพอนสบบหร

2. นกศกษาบอกถงพษภยของบหรแกคนทรก 3. นกศกษาชวยผทสบบหรในครอบครวใหเลก

สบบหร

4. นกศกษาบอกบคคลในครอบครวทสบบหรใหไปสบบหรนอกบาน

5. นกศกษาหลกเลยงการท างานรวมกบผท

82

ขอท ขอความ ระดบความเหนดวย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

ก าลงสบบหร

6. เมอมปญหานกศกษาสามารถแกไขปญหาตางๆ ได โดยไมพงพาบหร

7. การเขารวมกจกรรมรณรงคปองกนการสบบหรท าใหนกศกษาลด ละ เลก การสบบหร

ตอนท 7 ประสทธผลของกลยทธการรณรงคสบบหรใหถกทในมหาวทยาลย อธบาย โปรดท าเครองหมาย × ลงในชองวางทมขอความตรงกบความเปนจรงของนกศกษามากทสด

ขอท ขอความ ระดบความเหนดวย

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1. นกศกษาไมสบบหรเมอเหนปายหามสบบหร

2. การรณรงคการสบบหรใหถกทในมหาวทยาลยท าใหคนทสบบหรตระหนกถงบคคลอน ๆ เสมอ

3. การไดเรยนรโทษของบหรท าใหนกศกษาเลกสบบหร

4. เมอมพนทสบบหรทเหมาะสมจะท าใหนกศกษาเตมใจสบบหรในพนททจดไว

5. ปายหามสบบหร ท าใหนกศกษาทสบบหรเคารพสทธผอนเวลาสบบหรมากขน

6. ถามบคลากรเดนตรวจการสบบหรท าใหนกศกษาสบบหรถกท

7. การลงโทษทางวนยท าใหนกศกษาไมสบบหรในทหามสบ

83

ตอนท 8 สถานทสบบหรใน มหาวทยาลย อธบาย โปรดท าเครองหมาย × ลงในชองวางทมขอความตรงกบความเปนจรงของนกศกษามากทสด

ขอท พนทตอไปนมความเหมาะสมในการจดสรรเปนพนทผอนผนส าหรบผสบบหรมากนอย

เพยงใด

ระดบความเหนดวย มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1. ขางอาคาร A4

2. ดานหลงอาคาร A4

3. ขางหองน าหลงอาคาร A7 4. หลงอาคาร A6

5. หลงอาคาร A8 6. ระหวางอาคาร B1 และ B2

7. รมสระบวขางอาคาร B4

8. หลงอาคาร B5 9. ใตตนไทรระหวางหอสมดและโรงอาหารคณะ

นเทศฯ

10. ขางอาคาร C2

11. ระหวางอาคาร C2 และ C3

12. หลงอาคาร Cinematic and Digital Arts 13. หลงรานถายเอกสารขางจดจอดรถบสคณะ

นเทศฯ

************ ขอบคณทตอบแบบสอบถาม ************

84

ประวตเจาของผลงาน ชอ-สกล ธชาพมพ อานพนจนนท วน เดอน ป เกด 31 กรกฎาคม 2524 สถานทเกด อ.เมอง จ.นาน สถานทอยปจจบน 84/331 ถ.ทหาร แขวงถนนนครไชยศร เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300 ประวตการศกษา 2543 ผชวยพยาบาล พยาบาลศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 2556 ศลปศาสตรบณฑต (สอสารมวลชน) มหาวทยาลย รามค าแหง