Cy f rowa rzeczy w ist ość w codziennej pracy bibliotek. Od Internetu 2.0 do Biblioteki 2.0

Małgorzata Filipczakemail: [email protected] Łódzka, BibliotekaOddział Informacji Naukowej90-924 Łódź, ul. Wólczańska 223,Tel. 042 631 20 62, fax. 042 636 31 65

Biblioteka Uniwersytecka im. Jerzego Giedroycia w BiałymstokuOgólnopolskie Seminarium

Biblioteki drugiej generacji - teraźniejszość i przyszłość28 października 2008 roku

Cyfrowa rzeczywistość w codziennej pracy bibliotek. Od Internetu 2.0 do Biblioteki 2.0

Od Internetu 2.0 do Biblioteki 2.0

Dostępność Internetu, dane na koniec 2007 r., ze strony http://www.internetworldstats.com/ oraz GUS

DOSTĘPNOŚĆ INTERNETU

ŚWIAT

USA (Polska jest

podobno 2 lata opóźniona)

EUROPA /UE

POLSKA POLSKA (GUS)

Regularnie korzystający użytkownicy

21,9% 71,9% 48,1%

/300 000 osób

36,6% od 16 do 74

lat46%

Gospodarstwa domowe z dostępem

do Internetu

__ __ __ od 4,1%

1999 r.

2006 - 31%

2007 - 41%

Przedsiębiorstwa powyżej 10 osób z dostępem do

Internetu

__ __ __ __2005, 2006, 2007 - 93%

Strona WWW 49%

Udział kobiet__ Przewaga

(po raz pierwszy)

__ __ __

PC w Polsce ma 26 lat (www.its.com.pl) Internet w Polsce ma 20 lat. Sieć WWW - strony WWW mają 17 lat.

Internet w akademickich bibliotekach polskich liczy sobie około 14 lat Strony WWW większości bibliotek uczelnianych powstawały w latach 1995-97.

[1], [2], [3], [4], [5], [6], [7], [8], [9].

Wzrost dostępności Internetu


Amerykanin w Internecie[10] ze strony http://www.digitalcenter.org/pdf/2008-Digital-Future-Report-Final-Release.pdf

• Spędza średnio 15,3 godz. tygodniowo korzystając z Internetu

• Ceni wartości informacyjne, (2008 – 80%; 2006 – 66%), stawia pod tym względem Internet ponad TV – 68%; ponad radio – 63%; ponad gazety – 63%

• Uczestniczy w serwisach społecznościowych (udział podwoił się przez ostatnie 3 lata), z czynnych uczestników ponad połowa codziennie odwiedza strony społecznościowe, a 56% spotkało się w realu” ze znajomymi wirtualnymi.

• Jest członkiem społeczności online związanych z lokalnymi sprawami społecznymi (realnymi). Społeczności online są cenione i rozwijają się, wciągając uczestników w nowe pola działania (87% chętnie poszerza zakres działania i zawiera znajomości)

• Kto i za ile robi zakupy online: 60% użytkowników Internetu wydało po ponad 100 USD miesięcznie

• Co kupuje najczęściej:książki, odzież, bilety (podróże), upominki, CD, video, artykuły elektroniczne, oprogramowanie i gry, artykuły –hobby, komputery i urządzenia peryferyjne (skanery, drukarki etc.)

• Co robi najczęściej:korzysta z poczty elektronicznej 99%; surfuje bez specjalnego celu 71%; czyta nowości 60%; korzysta z usług banku lub innych finansowych 38%; używa komunikatorów GG, Skype 37%; gra online 35%; szuka stron z rozrywką i humorem 25%.

• Ile komputerów ma w domu: więcej niż jeden – 43%

• Amerykanin-korzystający-z-Internetu nie zuboża swoich realnych kontaktów rodzinnych i towarzyskich. W porównaniu z Amerykaninem-nie-używąjacym-Internetu, na kontaktach osobistych z przyjaciółmi spędza trochę więcej czasu, a kontaktom osobistym z rodziną poświęca tygodniowo 3 godziny więcej!!!

Wykorzystanie Internetu na przykładzie USA


Wykorzystanie Internetu w Polsce

Dane dotyczące Polski:

Zakupy w sieci w roku 2008 – 42% użytkowników Internetu (2006 – 26%)

Aukcje internetowe – 21% użytkowników Internetu

Najczęściej kupowane:ubrania, książki, sprzęt elektroniczny[2], [6]


Jak rozwija się Internet – Ewolucja sieci WWW

Rozwój Internetu

[11]


• Nazwa stosowana przez specjalistów z Silicon Valley brzmi jak nowa wersja istniejącego oprogramowania. Ale naprawdę to:

• Przekształcenie stron WWW z tradycyjnych, prezentujących treści statycznie w dynamiczne, zawierające treści i usługi, dwustronną komunikację, treści Użytkownika

• Nowa demokracja cyfrowa - fenomen społeczności (treść jest tworzona przez całą społeczność = UGC czyli User Generated Contents)oraz otwartość i dostępność dla użytkowników

• Web 2.0 = massive social experiment (Time/CNN, 2006)

• Ważna staje się „folksonomia” czyli kategoryzacja treści przez użytkowników

• Nacisk na łatwość użytkowania i pozytywne wrażenie użytkownika(w tym „chmury znaczników/ tagów”)

• Długie i praktyczne (znaczące) nazwy (URL) bez spacji, z wykorzystaniem dużych liter

• Nowe technologie i łączenie niezależnych usług, tworzące nową jakość

• Duża dostępność, wspomagana przez nowe technologie (szybkość działania, stosowanie dobrze zdefiniowanych, sprawdzonych standardów)

• Wykorzystanie otwartych licencji, jak Creative Commons czy GNU GFDL (Open Access)

• Programy stają się aplikacjami sieciowymi, podlegają stałej aktualizacji, zaś użytkownicy testują je w czasie realnym (Perpetual Beta). No versions, no installations, no upgrade needed. [12], [13]

Web 2.0 istnieje od 2001 r, nazwę zyskała w 2005 r.

Cechy:

Web 2.0; 1


Web 2.0; 2

[14]


http://www.slideshare.net/RenegadeSaw/leveraging-user-generated-content/

UGC (User Generated Content) to przejaw ogólniejszego trendu – władza konsumenta, „user control - everything personalized, customized and on demand”http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1569514,00.html (grudzień 2006) [16]

Web 2.0; 3

[15]


Strony należące do Web 2.0; Niektórzy uważają, że są to wszystkie strony powstałe po 2001 r. Inni za główną cechę wyróżniającą uważają udział użytkowników w tworzeniu strony (istnienie „user generated /contributed content”);

http://www.slideshare.net/RenegadeSaw/leveraging-user-generated-content/

Web 2.0; 4

[15]


Przykłady stron i usług należących do Web 2.0

• Wikipedia

• Komunikatory GG, Skype, Google Mail

• Blogi: np. Gazety; onet.pl; wp blog; ebibu

• Twitter (mikroblogi do 140 znaków) twitter.com

• Serwisy społecznościowe (sieć kontaktów z innymi): YouTube; grono.net; epuls.pl; MySpace; pytamy.pl; odpowiadam.pl; Flickr.com; fotka.pl; NaszaKlasa

• Zbiory linków (zakładki), rekomendacja informacji: np. Del.icio.us; Magnolia; polskie klony - wykop.pl; linkologia.pl

• Serwisy umożliwiające dziennikarstwo obywatelskie: gwar.pl; wiadomości24.pl; lokalny łódzki - lodzcity.pl

• Serwisy do przechowywania dużych plików: YouSendIt; OmniDrive, JungleDisc, darmowe serwery składujące fotografie użytkowników: fotosik.pl

• Mashups („składanki” z istniejących usług/ aplikacji tworzące nową jakość) np. Mozilla Labs Ubiquity

• Kanały RSS (powiadamianie o nowościach strony WWW, samodzielna subskrypcja)

• Zamienniki oprogramowania i inne aplikacje internetowe (cdn.)

• Systemy operacyjne online: eyeos.org/en; g.ho.st; desktoptwo.com

• „Social lending” od 2005, zopa.com UK, prosper.com USA, kokos.pl, finansowo.pl, monetto.pl

Fora dyskusyjne i serwisy aukcyjne nie są w zasadzie serwisami społecznościowymi i nie zalicza się ich do Web 2.0[17], [18], [19], [21], [22], [23]

Web 2.0; 5


Praktyczne aplikacje Web 2.0 (zamienniki oprogramowania), bezpłatne, do wykorzystania

Pakiet biurowy - Dokumenty i arkusze Google’a - docs.google.com (sprawdzone, warto)

Edytor tekstów, umożliwia współpracę online, porównuje wersje, Writeboard

Pakiet biurowy Zoho Office - www.zoho.com

Pakiet biurowy (również offline, w tym prezentacje) - www.thinkfree.com

Edytor formularzy internetowych - wufoo.com

Organizer pracy zespołów Basecamp - www.basecamphq.com

Osobisty kalendarz-organizer połączony z pocztą i SMS - www.30boxes.com

Notatnik i organizer Backpack – www.backpackit.com

Prosty edytor zdjęć Picnik

Edytor wideo (obróbka filmów) JumpCut;

Lista zakupów ze znacznikami priorytetów RememberTheMilk[18], [20]

Web 2.0; 6


Użytkownicy Web 2.0

Aktywność wzrasta, obecnie aktywnie korzysta (zamieszczając artykuły np. w Wikipedii) do 5% użytkowników. W przewadze jednak są, i zapewne nadal będą, użytkownicy bierni.

Web 2.0 Podsumowanie

O Web 2.0 w Polsce też już od dwóch, trzech lat jest głośno

Są autorzy, którzy podważają w ogóle sens stosowania nazwy Web 2.0 negując „rewolucję internetową”. Nazwa ta bywa traktowana jak kolejna etykietka.

Można przyjąć, że nie jest to rewolucja, lecz ciągły rozwój, na pewno Internet stale wzbogaca się o wiele autentycznych wartości.

Występuje nowe podejście do technologii (łączenie rzeczy, których dotychczas nie łączono) i do funkcjonalności.

Nawet gdy odrzucimy nazwę Web 2.0 jako pretensjonalną etykietę, warto pamiętać o zawartych pod nią trendach, przesłaniach i wartościach.

Web 2.0; 7


Web 2.0 Podsumowanie c.d.

Sieć WWW stała się najważniejszą siłą napędową w wielu dziedzinach oraz wiodącym źródłem zarówno innowacyjności jak i nowych sposobów komunikowania się, współpracy i powiązań społecznych.[23]

Web 2.0; 8


Web 3.0

Sieć niedalekiej przyszłości, istniejący Internet + sieć semantyczna.

Ta z kolei jest udoskonaleniem istniejącej „pajęczyny” o elementy sztucznej inteligencji i reprezentacji wiedzy. Ma być uporządkowana, z zastosowaniem ontologii informatycznej, co ułatwi komputerom błyskawiczne wyszukiwanie nawet niezbyt precyzyjnie określonych informacji.

Jej wprowadzenie to kwestia roku lub dwóch (wg. Diona Hinchcliffe’a; blog Social Computing 24.08.2008)

[11], [24]

Web 3.0


Istotny udział Bibliotek w tworzeniu społeczeństwa informacyjnego podkreśla:

Alexandria Manifesto on Libraries, the Information Society in Action

IFLA zachęca rządy i samorządy lokalne oraz organizacje międzynarodowe:

do inwestowania w biblioteki i służby informacyjne jako istotne elementy strategii tworzenia Społeczeństw Informacyjnych;

do aktualizowania i rozbudowy istniejących sieci bibliotecznych, aby działały jak najefektywniej dla własnych obywateli i społeczności;

wspierania nieograniczonego dostępu do informacji oraz swobody wypowiedzi;

propagowania otwartego dostępu do informacji i zajęcia się [usuwaniem] barier strukturalnych i innych [ograniczających ten dostęp];

do uznania wagi świadomości informacyjnej społeczeństwa oraz do wszechstronnnego wsparcia wszelkich strategii prowadzących do stworzenia wykształconego i świadomego społeczeństwa, które będzie umiało skorzystać i rozwijać się w oparciu o globalne Społeczeństwo Informacyjne.

Adopted in Alexandria, Egypt, Bibliotheca Alexandrina, on 11 November 2005

[25], [27]

Rola bibliotek w tworzeniu społeczeństwa przyszłości


W celu wypełnienia zadań bibliotek wobec społeczeństwaniezbędny jest dostęp do Internetu (niezależnie od numeru generacji).

Waga tego medium jest potwierdzona i podkreślona już poprzez sam fakt istnienia „Manifestu Internetowego IFLA”,

proklamowanego w maju 2002 r.

To ważny dokument, bo przecież od Internetu w bibliotekach zaczyna się sieciowa nowoczesność.

Oparty na Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, utwierdza nas w poczuciu wagi naszej codziennej pracy, uświadamia naszą misję.

[26], [27]

Manifest Internetowy IFLA, 1


„Zasady wolności dostępu do informacji poprzez Internet

Dostęp do Internetu i wszystkich jego źródeł powinien odbywać się zgodnie z Powszechną Deklaracją Praw Człowieka Narodów Zjednoczonych, a w szczególności z Artykułem 19:

Każdy człowiek ma prawo wolności opinii i wyrażania jej; prawo to obejmuje swobodę posiadania niezależnej opinii, poszukiwania, otrzymywania i rozpowszechniania informacji i poglądów wszelkimi środkami, bez względu na granice.

Sieć globalna internetowa dostarcza medium, poprzez które wszyscy mogą skorzystać z tego prawa. A zatem dostęp nie może być cenzurowany pod względem ideologicznym, politycznym ani religijnym.

Obowiązkiem bibliotek i służb informacyjnych jest również służenie wszystkim członkom swojej społeczności, niezależnie od wieku, rasy, narodowości, religii, kultury, powiązań politycznych, niesprawności fizycznej lub innej, płci lub orientacji seksualnej czy jakichkolwiek innych cech.

Biblioteki i służby informacyjne powinny pomagać użytkownikom w realizacji prawa do poszukiwania określonych przez nich samych informacji.”

Manifest Internetowy IFLA, 2


Oprócz poczucia misji powinno nam towarzyszyć poczucie wartości, i to realnie wymiernej.

Na stronach IFLA – „Alexandria Manifesto on Libraries, the Information Society in Action” http://www.ifla.org/III/wsis/AlexandriaManifesto.html 11 November 2005 – można znaleźć krzepiącą (acz lakoniczną) informację, że

wszelkie wydatki ponoszone na biblioteki zwracają się cztero- do sześciokrotnie.

IFLA


Web 2.0 + Library = Library 2.0

[28] Michael Casey, Librarians without borders, 2005, [blog]

• Web 2.0, nowe technologie internetowe i trendy społeczne przygotowują bibliotekom pole do działania.

• Biblioteki wykorzystają w swojej pracy sprawdzone już technologie.

• Nowe sieci społecznościowe, wywołujące internetową aktywność, przygotowują świadomych użytkowników biblioteki – Patrons 2.0, aktywnych współuczestników w działaniach bibliotek i bibliotekarzy.

Library 2.0, czyli Biblioteka 2.0 czy drugiej generacji to taki model biblioteki, w którym realizacja tradycyjnych procesów bibliotecznych, projektowanie, udostępnianie nowych usług informacyjnych oraz kształtowanie zasobu biblioteki odbywa się w ścisłej współpracy bibliotekarzy i czytelników.

[29] Za polską edycją Wikipedii

Web 2.0, „Generacje” bibliotek, 1


Biblioteka 1.0Biblioteka 1.0model na koniec XX w. , zbiory drukowane + komputery, model na koniec XX w. , zbiory drukowane + komputery, zasoby elektronicznezasoby elektroniczne – komputerowe, dost– komputerowe, dostęęp dla p dla zamknizamknięętej grupy użytkowników, katalogi komputerowe. tej grupy użytkowników, katalogi komputerowe. Niewielka czNiewielka częśćęść dost dostęępów online. Usługa jednokierunkowa.pów online. Usługa jednokierunkowa.

Biblioteka 2.0Biblioteka 2.0model obecnie wchodzmodel obecnie wchodząący, przewaga zbiorów elektronicznych cy, przewaga zbiorów elektronicznych dostdostęępnych online, dostpnych online, dostęęp otwarty, współpraca p otwarty, współpraca cczytelników/zytelników/ uużżytkowników. Komunikacja dwukierunkowa. RSS, blogi (?)ytkowników. Komunikacja dwukierunkowa. RSS, blogi (?)

Biblioteka 3.0model przyszłościowy, Web 3.0 [sieć semantyczna] + Library = Library 3.0

„Generacje” bibliotek, 2

KLASYFIKACJA ;-)KLASYFIKACJA ;-)

Biblioteka 0.0Biblioteka 0.0model tradycyjny, „odwieczny”, zbiory drukowane, katalogi model tradycyjny, „odwieczny”, zbiory drukowane, katalogi kartkowekartkowe


[30][30] Biancu, Bonaria. Meme Map. Wikipedia : The Free Encyclopedia [online].[dostęp: 24 sierpnia 2007]. Dostępny w Internecie Biancu, Bonaria. Meme Map. Wikipedia : The Free Encyclopedia [online].[dostęp: 24 sierpnia 2007]. Dostępny w Internecie http://en.wikipedia.org/wiki/Library_2.0http://en.wikipedia.org/wiki/Library_2.0

Tłumaczenie i opracowanie BPŁ OIN MFTłumaczenie i opracowanie BPŁ OIN MF

Library 2.0


MANIFEST BIBLIOTEKARZA DRUGIEJ GENERACJI: 1. Będę dostrzegał, że świat kultury informacji ulega szybkim zmianom oraz, że biblioteki

powinny na te zmiany szybko reagować, wprowadzając takie źródła i usługi, jakich potrzebują i domagają się użytkownicy.

2. Będę samodzielnie zdobywał wiedzę o kulturze informacyjnej użytkowników mojej biblioteki i będę poszukiwał sposobów, aby tę wiedzę zastosować do usług bibliotecznych.

3. Nie będę obstawał przy zachowaniu „status quo” odnośnie zasobów i usług w bibliotece, będę obiektywnie oceniał sytuację i dokonywał uczciwej oceny „co się da zrobić”.

4. Będę aktywnie uczestniczył we wprowadzaniu postępu w mojej bibliotece (move my library forward).

5. Będę zauważał, że biblioteki zmieniają się zbyt wolno, będę współpracował z moimi kolegami aby przyspieszyć reakcję biblioteki na pojawiające się zmiany.

6. Wykażę się odwagą w proponowaniu nowych usług i nowych sposobów ich świadczenia, nawet jeśli moi koledzy będą im przeciwni.

7. Będę odczuwał entuzjazm i radość z powodu wprowadzania pozytywnych zmian, będę się starał przekazać te uczucia kolegom i użytkownikom.

8. Zmienię dotychczasowe sposoby pracy, jeżeli istnieją obecnie lepsze, nawet jeżeli te dotychczasowe początkowo wydawały się doskonałe.

Manifest bibliotekarza 2.0/ 1


9. Będę chętny do wszelkich eksperymentów z nowościami w pracy, a nawet będę chętny do popełniania przy tym błędów.

10. Nie będę czekał z zastosowaniem rozwiązań aż będą doskonałe. Będę wprowadzał poprawki na bieżąco, w oparciu o potrzeby i opinie użytkowników.

11. Nie będę się bał Googla ani innych wyszukiwarek, będę się starał przy ich użyciu zaspokoić potrzeby użytkowników, stosując również zasoby i serwisy posiadane przez bibliotekę.

12. Nie będę wymagał od użytkownika stosowania słownictwa bibliotecznego. Wszelkie usługi i ich opisy dostosuję do oczekiwań i preferencji użytkownika.

13. Będę chętny do podążania tam, gdzie są użytkownicy, zarówno online jak i w sensie fizycznym, aby doskonalić swój warsztat zawodowy.

14. Będę tworzył otwarte strony WWW, pozwalające na dołączenie się użytkowników do bibliotekarzy i na taki udział, który usprawni i ulepszy proces uczenia się oraz wzajemne przekazywanie sobie doświadczeń przez użytkowników.

15. Będę wywierał nacisk na powstanie otwartego katalogu, spersonalizowanego i interaktywnego, gdyż takiego domagają się użytkownicy informacji online w sieci Internet.

16. Będę zachęcał dyrekcję i kierownictwo biblioteki do prowadzenia blogów bibliotecznych.

17. Każdym swoim służbowym działaniem będę potwierdzał decydującą rolę bibliotekarza w dziedzinie pozyskiwania informacji.

[„POCHWAŁA DOJRZAŁOŚCI”

[31]Cohen, Laura. „A Librarian 2.0 Manifesto” [online]. Albany, NY, USA : Library 2.0 An academic perspective, November 2006 [dostęp 24 sierpnia 2007]. Dostępny w Internecie: http://liblogs.albany.edu/library20/2006/11/a_librarians_20_manifesto.html

Tłumaczenie i opracowanie BPŁ OIN MF

Manifest bibliotekarza 2.0/ 2


Nazwa zawodu bibliotekarza stara się nadążyć za wymaganymi kwalifikacjami oraz zakresem obowiązków

"The Librarian", a 1556 painting by Giuseppe Arcimboldo

Bibliotekarz 2.0, 1


W bibliotekach uczelnianych w USA występują opisowe nazwy stanowisk(przykłady ze stron WWW bibliotek - wybór przypadkowy)

TRADYCYJNE

Catalog Librarian

Clerk Typist

Curator (e.g. of the Transportation History)

Assistant, e.g. Acquisitions Assistant

Education Coordinator

Grants & Contracting Manager

Learning Advisor

Librarian

Library Assistant / Technician/ Clerk

Library Supervisor

Reference Librarian

Science Librarian

Teacher Librarian

OPISUJĄCE NOWOPOWSTAŁE POTRZEBY

Access Services Coordinator

Access Services Supervisor

Adaptive Technology Support Person

Audio Visual Support

AV Technician

Data Services Librarian

Digital Librarian

E-Learning/Web Unit Manager & Director

Lead Programmer / Information Retrieval Specialist

Library Services Manager

Library Systems Support Technician

LSTA Administrator [LSTA = Library Services and Technology Act [ds. funduszy federalnych]

Reader Services Librarian

Senior Research Analyst

Tutor/Learning Advisor

User Testing & Interface Specialist

Web & Reference Services Coordinator

Bibliotekarz 2.0, 2


W poszukiwaniu cech Library 2.0 w bibliotekach polskich i światowych przejrzane zostały losowo wybrane witryny WWW:

11 bibliotek polskich 9 bibliotek zagranicznych w tym amerykańskich – 6, brytyjska – 1, chińska – 1, szwedzka – 1

Analiza była prowadzona od sierpnia do października 2007 r.

Rzut oka (w dniu dzisiejszym) na wybrane strony bibliotek pokazuje, że rok to długi czas w Internecie, wiele stron zmieniło się, coraz więcej bibliotek ma już kolejne cechy drugiej generacji.

Web 2.0 też ewoluuje.

Niech to zatem będzie obraz trendów w pewnym momencie rozwoju - pod koniec pierwszej dekady XXI wieku.

Poszukiwanie cech Library 2.0/ 1


1. Katalog komp. - dostępność dla komp. spoza domeny uczelni2. Katalog komp. - samoobsługa - zamawianie (rezerwacja)3. Katalog komp. - samoobsługa - przedłużanie4. Katalog komp. - kustomizacja (format własny użytkownika), [DeLibra, dodawanie tagów]5. Katalog komp. - integracja (dost. do pełnych tekstów)6. Katalog komp. - pasek szybkie wyszukiw. na str. domowej7. System komp. - internetowa rejestr. czytelnika8. Organiz. - elektroniczna legit. stud. jako karta biblioteczna9. Witryna WWW - wyszukiwarka10. Witryna WWW - wersja obcojęzyczna (student cudzoziemiec)11. Witryna WWW - RSS 12. Witryna WWW - podcasty, webcasty13. Witryna WWW - blogi biblioteczne14. Kontakt - email/ formularz15. Kontakt - lista dyskusyjna lub forum dykusyjne16. Kontakt - komunikatory (typu Skype, GG)17. Integracja z e-learning (zdalne naucz; uniw. wirt.; stud. prz. intern.)18. E-zasoby zakupione - dostęp z komp. spoza domeny19. E-zasoby własne - tworzenie uczelnianej biblioteki elektronicznej = Biblioteka Cyfrowa 20. E-zasoby własne - BIBLIOgrafia dorob. pracown.21. Inne bazy własne (m. in. prace dypl., mgr)22. Szkolenia realne dla studentów I roku23. Szkolenia wirtualne dla studentów I roku - zaliczenie online24. Szkolenia realne indywidualne oraz zwiedzanie biblioteki25. Szkolenia wirtualne - instrukcje tekstowe (na stronie WWW)26. Szkolenia wirtualne - prezentacje ppt/ wideo (na stronie WWW)27. Budynek i usługi - godz. otwarcia (maksymalne, orientac.)28. Komputery udostępniane dla użytkowników + programy29. Internet bezprzewodowy (wi-fi, wireless)30. Kserografy dla użytkowników31. Usługi - digitalizacja na żądanie (odpłatna)32. Pokoje do głośnej pracy, przestrzenie dla grup33. Wypoczynek, bufet34. Udział we współpracy bibliotek w tworzeniu rekordów bibliograficznych (np. Nukat) i baz (Symponet, Synaba)35. Możliwość rozrywki dla użytkowników (dod. bonus zgodnie z hasłem blioteka pozwala)36. Organizowanie wystaw ogólnodostępnych37. Wynajem sal

Poszukiwanie cech Library 2.0/ 2


Czy nasze biblioteki zaliczają się do 2.0 generacji?Jakie cechy już występują:

• Ciągłe ułatwianie dostępu do bibliotek – studencka karta ID=karta biblioteczna, ew. rejestracja elektroniczna

• Unowocześnianie katalogów, zdalne zamawianie książek, rezerwacje, przedłużanie. Katalogi „zintegrowane, z dostępem do pełnych tekstów (coraz częściej), dostępne już na pierwszej stronie.

• Tworzenie coraz to nowych możliwości dwustronnej komunikacji na linii Biblioteka – Użytkownik (zastosowanie emaila, formularzy, list i forów dyskusyjnych, blogów, GG, Skype’a) oraz nowoczesne podawanie informacji: RSS i podcasty oraz webcasty.

• Oferowanie szkoleń i instruktaży według potrzeb użytkowników, we wszelkich dogodnych postaciach. Również z dojazdem do grup użytkowników, albo w postaci elektronicznych testów do elektronicznego zaliczania.

• Usługi reprograficzne włącznie z digitalizacją na żądanie.

• Opieka nad studentami niepełnosprawnymi (m.in. dyslektykami)

• Pokoje do pracy grupowej

• Powiększanie księgozbioru na wszelkie sposoby („Absolwent” UMK)

• Stałe poszerzanie spektrum działania bibliotek, wkraczanie w nowe sfery (nie tylko technologiczne i informacyjne, również gospodarcze, edukacyjne i kulturalne)

Wnioski, 1


Podmiotem wszystkich zabiegów bibliotekarzy jest Czytelnik = Użytkownik, czyliw bibliotece drugiej generacji Patron 2.0. To czytelnik aktywny, współtworzący Bibliotekę. O takim czytelniku marzą bibliotekarze.

Nastawienie „na czytelnika” – powszechne, charakteryzuje każdą dobra bibliotekę niezależnie od numeru „generacji”.

Obsługa użytkownika – dostosowanie się do jego potrzeb – jak wyżej.

Podejście bibliotekarzy do pracy – entuzjazm, rzetelność, profesjonalizm

Wnioski, 2


• Obecnie istniejące biblioteki można chyba zaliczyć do generacji 1.75 Cały czas rozwijamy się, by lepiej służyć użytkownikom, którzy doceniają rolę mechanizmów WWW w wyszukiwaniu informacji.

• Etykieta Library 2.0 – niesie pozytywne przesłanie. L2 zmienia sposób myślenia o przestrzeni bibliotecznej oraz o sposobach pracy w bibliotece. Prowadzi do zbudowania lepszej biblioteki dla użytkowników, zarówno realnych jak i wirtualnych.

• Implementacja cech związanych z drugą generacją bibliotek - Library 2.0 służy podniesieniu jakości naszych usług.

• Niezależnie od tego, czy pojęcie biblioteka 2.0 jest dla nas nazwą na wyrost, wymysłem entuzjastów czy też realnym celem - bądźmy za!

• Kończę z życzeniami aby nasze biblioteki stawały się coraz bliższe ideału, niezależnie od numeru ich generacji, i aby nie zabrakło nam w pracy szlachetnego zapału, właściwego bibliotekarzom na całym świecie.

• Dziękuję.

Podsumowanie


Bibliografia 11. Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Rok 67, Warszawa: Główny

Urząd Statystyczny, 2007. ISBN 1506-0632 Gazeta Wyborcza, 8 października 2008

2. Kuneva, Meglena. Unia zachęci do Internetu. Gazeta Wyborcza, 8 października 2008

3. Grabarek, Radosław. Urodziny Polskiego Internetu. Gazeta Wyborcza, 16 sierpnia 2008

4. Dworniczak, Mirosław. Jak ewoluowały strony WWW. Internet. Mies. 2008, nr 8, s. 56-59

5. Internet World Stats : Usage and Population Statistics [online]. 20 September 2008 [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://www.internetworldstats.com/

6. Grzechowiak, Michał. E-zakupy coraz bardziej popularne. Gazeta Wyborcza, 26 lutego 2008

7. Górak, Magdalena. Najpopularniejszy serwis Web 2.0 w Polsce. Internet Standard [online]. 18 sierpnia 2006 [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://www.internetstandard.pl/news/97928.html

8. Maj, Marcin. Internet w prawie każdej polskiej firmie. Dziennik Internautów : Telekomunikacja. 27 listopada 2007 [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://di.com.pl/news/18264,0,Internet_w_prawie_kazdej_polskiej_firmie

9. Info Technology Supply – Polska. [online]. [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://www.its.com.pl/


Bibliografia 210. Annual Internet Survey by the Center for the Digital Future : 2008 Digital Future

Project – Year Seven [online]. University of Southern California, Annenberg School for Communication [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://www.digitalcenter.org/pdf/2008-Digital-Future-Report-Final-Release.pdf

11. Hinchcliffe, Dion. Building Modern Web Apps? Better Have A Deep Competency in Web 2.0, Open APIs, Widgets, Social Apps, and Much More [online]. Dion Hinchcliffe's Web 2.0 Blog, 24 August 2008 [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://web2.socialcomputingmagazine.com/

12. Musser, John. Web 2.0 Principles and Best Practices. O’Reilly radar, 2006. ISBN 0-596-52769-1

13. Dudczak, Adam. Zastosowanie Web 2.0 w bibliotekach cyfrowych [online]. Repozytorium Zespołu BC PCSS, 13 grudnia 2006 [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://dlibra.psnc.pl/biblioteka/Content/111/Web2.0wBC.pdf

14. Na podstawie Wikipedia [online]. [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://en.wikipedia.org/wiki/Web_2.0

15. RenegadeSaw. User Generated Contents: Tapping you’re your Audience. SlideShare [online]. August 2008. [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://www.slideshare.net/RenegadeSaw/leveraging-user-generated-content/

16. Grossman, Lev. Time’s Person of the Year: You. Time [online]. 13 December 2006 [dostęp: 17 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://www.time.com/time/printout/0,8816,1569514,00.html

17. Kierzkowska, Patrycja. Kapelak, Tomasz. Jak stworzyć serwis Web 2.0: Poradnik praktyczny. Internet. Mies. 2007, nr 9, s. 22-28

18. Gorące 40 aplikacji Web 2.0. Internet. Mies. 2007, nr 10, s. 45-49


Bibliografia 3

19. Dymecki, Batrtłomiej, Wartecki, Dominik. Pożyczka od ręki tylko w Internecie. Internet. Mies. 2008, nr 8, s. 28-33

20. Oprogramowanie biurowe online. Internet. Mies. 2008, nr 6, s. 48-51

21. Wowra, Wojciech. Systemy operacyjne online. Internet. Mies. 2008, nr 9, s. 38-42

22. Na podstawie Wikipedia [online]. [dostęp: 29 sierpnia 2008]. Dostępny w Internecie: http://en.wikipedia.org/wiki/Twitter

23. Hinchcliffe, Dion. Ten aspects of Web 2.0 Strategy That Every CTO and CIO Should Know. Dion Hinchcliffe's Web 2.0 Blog, 24 August 2008 [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://web2.socialcomputingmagazine.com/

24. Nowak, Marcin. Pajęczyna II. Chip [online]. 2004, nr 7 [dostęp: 26 sierpnia 2008]. Dostępny w Internecie: http://www.chip.pl/arts/archiwum/n/articlear_107066.html

25. Alexandria Manifesto on Libraries, the Information Society in Action [online]. Alexandria, Egypt, Bibliotheca Alexandrina, 11 November 2005 [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://www.ifla.org/III/wsis/AlexandriaManifesto.html

26. The IFLA Internet Manifesto [online]. Glasgow, Scotland, 23 August 2002 [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://www.ifla.org/III/misc/im-e.htm

27. IFLA/UNESCO Internet Manifesto Guidelines [online]. September 2006 [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://www.ifla.org/faife/policy/iflastat/Internet-ManifestoGuidelines.pdf

28. CASEY, Michael E. Service for the next generation library. In Library Journal [on-line]. 2006 nr 9/1 [dostęp 12 sierpnia 2008]. Dostępny w World Wide Web: http://www.libraryjournal.com.


Bibliografia 4

29. Na podstawie Wikipedia [online]. [dostęp: 26 września 2008]. Dostępny w Internecie: http://pl.wikipedia.org/wiki/Biblioteka_2.0

30. Biancu, Bonaria. Meme Map. Wikipedia : The Free Encyclopedia [online].[dostęp: 24 sierpnia 2007]. Dostępny w Internecie http://en.wikipedia.org/wiki/Library_2.0

31. Cohen, Laura. „A Librarian 2.0 Manifesto” [online]. Albany, NY, USA : Library 2.0 An academic perspective, November 2006 [dostęp 24 sierpnia 2007]. Dostępny w Internecie: http://liblogs.albany.edu/library20/2006/11/a_librarians_20_manifesto.html

Documents

Cy f rowa rzeczy w ist ość w codziennej pracy bibliotek. Od Internetu 2.0 do Biblioteki 2.0