Daftar Penukar Bahan Makanan

Embed Size (px)

Citation preview

Golongan I: BAHAN MAKANAN SUMBER HIDRAT ARANG

Satu satuan penukar mengandung: 175 kkalori, 4 gr protein, dan 40 gr karbohidratBahan MakananBerat (g)UrtBahan MakananBerat (g)Urt

Nasi100 glsMaizena*408 sdm

Nasi tim2001 glsTepung beras508 sdm

Bubur beras4002 glsTepung singkong*408 sdm

Nasi jagung100 glsTepung sagu*407 sdm

Kentang2002 bj sdgTepung terigu508 sdm

Singkong1001 ptg sdgTepung hunkwee*408 sdm

Talas2001 bj bsrMie basah2001 gls

Ubi1501 bj sdgMie kering501 gls

Biskuit meja504 bhHavermout506 sdm

Roti putih802 irisBihun50 gls

Kraker505 bh bsr

Keterangan: Bahan makanan yang ditandai (*) kurang mengandung protein, hingga perlu ditambah satuan penukar bahan makanan sumber protein.Golongan II: BAHAN MAKANAN SUMBER PROTEIN HEWANI

Satu satuan penukar mengandung: 95 kkalori, 10 gr protein, dan 6 gr lemakBahan MakananBerat (g)UrtBahan MakananBerat (g)Urt

Daging sapi501 ptg sdgTelur ayam negeri601 btr

Daging babi251 ptg kclTelur bebek601 btr

Daging ayam501 ptg sdgTelur puyuh606 btr

Hati sapi501 ptg sdgIkan segar501 ptg sdg

Didih sapi502 ptg sdgIkan asin252 ptg sdg

Babat602 ptg sdgIkan teri252 sdm

Usus sapi753 bulatanUdang basah50 sdm

Telur ayam biasa752 btrBakso daging10010 bj sdg

Golongan III: BAHAN MAKANAN SUMBER PROTEIN NABATI

Satu satuan penukar mengandung: 80 kkalori, 6 gr protein, 3 gr lemak, dan 8 gr karbohidratBahan MakananBerat (g)UrtBahan MakananBerat (g)Urt

Kacang Hijau252 sdmKacang tolo252 sdm

Kacang Kedelai252 sdmOncom502 ptg sdg

Kacang merah252 sdmTahu100 bj bsr

Kacang tanah terkupas202 sdmTempe502 ptg sdg

Keju kacang tanah202 sdm

Golongan IV: SAYURAN

Hendaknya digunakan campuran dari daun-daunan seperti: bayam, kangkung, daun singkong dengan kacang panjang, buncis, wortel, dsb. 100 gr sayuran campur adalah lebih kurang 1 gelas (setelah dimasak dan ditiriskan) mengandung 50 kkalori, 3 gr protein, dan 10 gr karbohidrat.

BeligoBayamBietBuncisBunga kolCabe hijauDaun bawangDaun bluntasDaun kecipirDaun koroDaun labu siamDaun leuncaDaun lobakDaun mangkokanDaun melinjoDaun pakisDaun pepayaDaun singkongDaun talasDaun ubiDaun waluhGenjerJagung mudaJantung pisangJamur segarKacang panjangKacang kapriKangkungKatukKecipirKetimunKoolKucaiLabu siamLabu waluhLobakNangka mudaOyong (gambas)ParePecayPepaya mudaRebungSawiSeladaSeledriTaogeTebu terubukTekokakTerongTomatWortel

Golongan V: BUAH-BUAHAN

Satu satuan penukar mengandung: 40 kkalori dan 10 gr hidrat arangBahan MakananBerat (g)UrtBahan MakananBerat (g)Urt

Adpokat50 bh bsrMangga50 bh bsr

Apel75 bh sdgNanas751/6 bh sdg

Anggur7510 bijiNangka masak503 bj

Belimbing1251 bh bsrPepaya1001 bh sdg

Jambu biji1001 bh bsrPisang ambon501 bh sdg

Jambu air1002 bh sdgPisang raja sereh502 bh kcl

Jambu bol75 bh sdgRambutan758 bh

Duku7515 bhSalak751 bh bsr

Durian503 bjSawo501 bh sdg

Jeruk manis1002 bh sdgSirsak75 gls

Kedondong1001 bh bsrSemangka1501 ptg bsr

Kemang1001 bh bsrMelon1501 ptg bsr

Golongan VI: SUSU

Satu satuan penukar mengandung: 110 kkalori, 7 gr protein, 9 gr hidrat arang, dan 7 gr lemakBahan MakananBerat (g)UrtBahan MakananBerat (g)Urt

Susu sapi2001 glsTepung susu whole255 sdm

Susu kambing150 glsTepung susu skim*204 sdm

Susu kerbau100 glsTepung saridele254 sdm

Susu kental tak manis100 glsYughurt2001 gls

Keju301 ptg sdg

Keterangan: Yang ditandai (*) perlu ditambah 1 satuan penakar minyak untuk melengkapi lemaknya.

Golongan VII: MINYAK

Satu satuan penukar mengandung: 45 kkalori dan 5 gr lemakBahan MakananBerat (g)UrtBahan MakananBerat (g)Urt

Minyak kacang5 sdmKelapa parut305 sdm

Minyak goreng5 sdmSantan50 gls

Minyak ikan5 sdmLemak sapi51 ptg kcl

Margarin5 sdmLemak babi51 ptg kcl

Kelapa301 ptg kcl

Golongan VIII: Gula

Satu satuan penukar mengandung: 30 kkalori dan 7,5 gr karbohidratBahan MakananBerat (g)UrtBahan MakananBerat (g)Urt

Gula pasir81 sdmJam121 sdm

Gula palm/ aren812 sdmPermen104 gls

Madu101 sdmSirup152 sdm

Untuk memudahkan penggunaan, bahan makanan dalam daftar ini dinyatakan dengan alat ukur yang lazim terdapat di rumah tangga. Cara ini terbukti cukup teliti dan praktis dalam penyusunan diet. Di bawah ini dicantumkan persamaan antara ukuran rumah tangga dengan gram.

1 sdm gula pasir= 8 gr1 sdm tepung susu= 5 gr1 sdm tepung beras, tepung sagu= 6 gr1 sdm terigu, maizena, hunkwee= 5 gr1 sdm minyak goreng, margarin= 10 gr1 sdm= 3 sdt (10 ml)1 gls= 24 sdm(240 ml)1 ckr= 1 gls( 240 ml)1gls nasi = 140 gr (70 gr beras)1 ptg pepaya (5 x 15 cm)= 100 gr1 bh sdg pisang (3 x 15 cm)= 50 gr1 ptg sdg tempe (4 x 6 x 1 cm)= 25 gr1 ptg sdg daging (6 x 5 x 2 cm)= 50 gr1 ptg sdg ikan (6 x 5 x 2 cm)= 50 gr1 bj bsr tahu (6 x 6 2 cm)= 100 gr

Arti singkatan:

Bh= buahBj= bijiBtg= batangBks= bungkusPk= pakKcl= kecilSdg= sedangBsr= besarPtg= potongSdm= sendok makanSdt= sendok tehGls= gelas minum (240 ml)Ckr= cangkir

Tabel Nilai Zat Makanan Berbagai Bahan Makanan (gram/100 gram)No.Bahan MakananEnergi(kkal/100 gr)Kandungan Zat Makanan

KarbohidratProteinLemak

1.Alpukat-

2..Apel-14,9

3.Ayam30218,225

4.Bayam-6,53,5

5.Beras setengah giling36378,31,1

6.Jambu biji monyet-12,2

7.Biskuit-

8.Coklat manis, batang-52,9

9Daging sapi20718,814

10.Daun singkong73136,8

11.Durian-

12Gula kelapa38676

13Gula pasir36494

14Hati sapi-6

15Ikan segar1134,5

16Jagung kuning35573,73,9

17Jeli/ jam23964,5

18Kacang ijo34562,922,2

19Kacang kedelai33134,834,918,1

20Kacang merah33659,529,1

21Kacang tanah terkelupas-23,625,342,8

22Kangkung295,43

23Keju-22,8

24Kelapa tua-34,7

25Kentang-19,22

26Kerupuk udang-68,217,2

27Lemak sapi-90

28Maizena-87,6

29Makaroni-78,7

30Mangga harum manis4611,90,4

31Margarin-81

32Mentega-81,6

33Mie kering337507,911,8

34Minyak kacang tanah-100

35Minyak kelapa87098

36Minyak kelapa sawit-100

37Pepaya4612,2

38Pisang ambon-25,8

39Roti putih2485081,2

40Sarden dalam kaleng-27

41Singkong14634,71,20,3

42Susu kental manis336410

43Susu sapi614,324,5

44Tahu681,67,84,6

45Telur ayam1620,71211,5

46Telur bebek1890,813,114,3

47Tempe14912,718,34

48Tepung susu-30

49Tepung susu skim-35,6

50Tomat masak204,2

51Ubi jalar merah12327,9

52Udang segar91210,2

53Wortel429,31,2

54gaplek338