မတလ ၁၆ရက သတငးမား။ သတငးေဆာငးပါးမားက ေနာကပငးစာမကႏာမားတြင ဖတရႈပါ။

ျမစဝကၽြနးေပၚမာ ျပညတနဆာ ပမားလာ

Monday, 16 March 2009 18:40 ေအာငသကဝငး နာဂစမနတငးဒဏ အဆးရြားဆး ခခရေသာ လပြတာ ၿမ႕နယတြင ယခအခါ ျပညတနဆာ လပငနးမား ႀကးထြားလာၿပး ေဒသခမားသာမက ေျမာငးျမႏင ပသမမ ျပညတနဆာ မားပါ လပြတာသ႔ ေရႊ႕ေျပာငး လပကင လာၾက ေၾကာငး

ေဒသခမားထမ သရသည။

နာဂစဆငကလနးဒဏ ခရၿပးေနာက ျပညတနဆာလပငနး ဖြ႔ၿဖးေနသည လပြတာၿမ႕လယ ျမငကြငး (ဓာတပ - Katherine.Neumann)

နာဂစမနတငး မျဖစပြားခငကပင၊ ပငလယဆပကမးၿမ႕ျဖစသည လပြတာၿမ႕တြင ျပညတနဆာလပငနး လပကငသတ႔ မားျပားခၿပး နာဂစမနတငး ျဖစပြားၿပး ေနာကပငးတြင ျပညတနဆာအျဖစ အသကေမြး ၀မးေၾကာငး လပကငသည အမးသမး အေရအတြက ပမားလာၿပး လငေဖာေျဖေရး လပငနးမား ပမ

ေတြ႕လာရေၾကာငး လပြတာၿမ႕နယတြင ဆငကယတကစ ေမာငးႏငသမားက ေျပာသည။ “လပြတာမာ အရငက မသားစတညးခခနးတ႔၊ ျမနနးသစၥာ တညးခခနးတ႔၊ ဧရာစတား တညးခခနးေတြန႔ တျခား တညးခခနးေတြမာ ျပညတနဆာ လပငနးေတြန႔ ျပညေနခတာ။ အခ ဒ တညးခခနးေတြက ကလသမဂၢန႔ အဖြ႕အစညးေတြက ငားထားေတာ ျပညတနဆာလပငနးေတာ မလပၾကဘး။ ဒါေပမယ လအ၀ငအထြက မားေတာ ျပညတနဆာလပငနး ပမားလာတယ” ဟ စြမးအားရငတဥးျဖစသ ရနကန - လပြတာ ကားဂတအနးရ ဆငကယတကစဂတမ ဆငကယ ကယရသမားတဥးက ေျပာျပသည။ ဆငကယတကစ ေျပးဆြသမားႏင ဆကကားသမားတခ႕မာ ျပညတနဆာေခါငးမားႏင ဆကသြယၿပး ေပာပါးလသမား ရာေဖြေပးျခငးက အလပတခသဖြယ လပကငလာ သကသ႔ ျပညတနဆာမားက သယယပ႔ေဆာင ေပးျခငးမား လပကငလာၾကေၾကာငး လပြတာၿမ႕ခမားထမ စစမးသရရသည။ “ေျမာငးျမက ျပညတနဆာေတြ၊ ပသမက ျပညတနဆာေတြလညး လပြတာက ဆငးလာၾကတယ” ဟ လပြတာၿမ႕ခ ကဏနးလပငနးရငတဥးက ေျပာသည။ ျပညတနဆာလပငနး လပကငသအမားစသည လပြတာၿမ႕နယရမားက လငးေၾကးေပးၾကရၿပး လပြတာၿမ႕ေပၚ ၁ ရပကြက စညပငသာယာ ဘနးႀကး ေကာငးအနး၊ ေရကနႀကးေဘးရ ထနးပငစဟ ေခၚဆသည ေနရာတြင

ျပညတနဆာတနး တခသဖြယ ျဖစထြနးေနေၾကာငး လပြတာ ေဒသခမား၏ အဆအရ သရသည။ “၁ ရပကြက ေရကနေဘးက တေတြမာ ျပညတနဆာလပၾကတ အမးသမးေတြ မားတယ။ ကနေဘာငေဘးမာ အဒ တေလးေတြမာပ ျပညတနဆာ အမးသမးေတြန႔ ေပာပါးလ႔ရတယ” ဟ အသက ၄၅ ႏစအရြယ လပြတာၿမခ ဆငကယကယရသမား တဥးက ေျပာသည။ လပြတာၿမ႕ေပၚတြင ျပညတနဆာမားႏင ေပာပါးသည ေစးႏႈနးမာလညး ျမငတကလကရၿပး ယခငက တႀကမေပာပါးလင ေငြ ၂၀၀၀ ကပ၊ တညတာ ေပာပါးလင ၈၀၀၀ ကပသာရခ ေသာလညး ယခအခါ တႀကမ ေပာပါးလင ေငြ ၃၅၀၀ ကပ၊ တညတာေပာပါးလင ေငြ ၂၀၀၀၀ ကပ ေပါကေစး ရလာေၾကာငး သရရသည။ “ေျမာငးျမန႔ ပသမက ျပညတနဆာေတြဆရင တညးခခနးမာတညးၿပး ေဖာကသည ရာၾကတယ။ လပြတာမာ ရတေၾကးက ေျမာငးျမန႔ပသမမာရတ ေၾကးထက အမားႀကးျမငလ႔” ဟ လပြတာ ၉ ရပကြကေန လငယ တဥးက ေျပာသည။ ျပညတနဆာမားႏင ေပာပါးၾကသမားတြင ႏငငတကာ အဖြ႕အစညးမား၌ အလပ လပၾကသည အမးသား မားလညး ပါ၀ငၿပး ေရလပသားမား၊ အလပၾကမး အလပသမားမား အပါအ၀င လတနးစားအသးသး ပါ၀ငေၾကာငး ေဒသခမား၏အေျပာအရ သရသည။ “နာဂစမာ အမးသမးန႔ ကေလးေတြ အမားဆးေသတယ။ ရြာေတြမာ မနးမေသသြားတ ေယာကားက ေတာေတာမားတယ။ အဖြ႕အစညးေတြမာ လပၾကတ အမးသားေတြလညး ေတာေတာ မားမား ရေနတာ ေၾကာင လပြတာရ႕ ျပညတနဆာလပငနးက ႀကးထြားလာတာ” ဟ လပြတာၿမ႕ခ စးပြားေရးသမား တဥးက ရငးျပသည။ ယခလကရ အေျခအေနတြင လပြတာၿမ႕တြင ျပညတနဆာ လပငနး ႀကးထြားလာမႈႏင အတ ခခအားကဆငးမႈ ေရာဂါ ကးစကႏငမႈ အေျခအေန မာလညး စးရမစရာ ေကာငးေလာကေသာ အေျခအေနတြင ရေၾကာငး ခခအား ကဆငးမႈေရာဂါ ပညာေပးေရး အဓကလပေဆာငေနေသာ လပြတာၿမ႕နယအေျခစက ဆြစဇာလန AFXB အဖြ႕မ အမညမေဖာလသ ကနးမာေရး၀နထမး တဥးက ေျပာသည။ “လပြတာၿမ႕နယမာ လာေနၾကတ သေတြကလညး ရပေ၀းက၊ ျပညတနဆာေတြကလညး ရပေ၀းရပနး အကနပ။ သတ႔န႔ ေပာပါးၾကတ သေတြက လပြတာမာတင ေနၾကတာမဟတဘး၊ သတ႔ရ႕ ေနရပရငး ေဒသေတြဆ ျပနသြားၾကတာဆေတာ လပြတာက ခခအားကဆငးမႈေရာဂါ ျဖန႔ျဖးတ ဆရပႀကးတခလ ျဖစလာတယ။ ဒါ အငမတနမ စးရမစရာေကာငးတ အခကပ” ဟ AFXB ၀နထမးကသးသပေျပာျပသည။ ျပညတနဆာ လပကငၾကသည အမးသမးမားတြင ဆယေကာသကအရြယ အမးသမးမား ပါ၀ငလာၿပး တခ႕မာ နာဂစမနတငးေၾကာင မဘေဆြမးသားခငး ေသဆးသြားၾကသည အမသမးငယမား ျဖစေၾကာငး လညး စစမးသရရသည။

နယစပ တတားအသစ ေဆာကရန ထငး ကမးလမး

Monday, 16 March 2009 19:40 ဧရာဝတ

ထငး-ျမနမာ ခစၾကညေရး အမတ (၂) တတားက ထပမေဆာကလပရန ထငးႏငင တာခခ႐င ကနသညႀကးမား အသငးက ျမနမာအစးရထ အဆျပထားေၾကာငး အသငးဥကဌက ေျပာသည။ အဆပါ တတားက ထငးႏငင နယစပ မေဆာကၿမ႕ဘကမ ျမနမာႏငင ျမဝတၿမ႕နယရ ေရႊကက႐ြာ တ႔က ဆကသြယ ေဖာကလပမညျဖစေၾကာငး သရသည။ ေရႊကက ႐ြာသည တးတကေသာ ဗဒၶဘာသာ ကရငအမးသား တပဖြ႔(ဒေကဘေအ) တပမဟာ ၉၉၉ ထနးခပရာ နယေျမျဖစသည။ တာခ ခ႐င ကနသညႀကးမားအသငး ဥကဌ Ampol Chatchiyareuk က“ျမနမာအစးရဘကက သေဘာတ ညမႈက ေစာငဆငးေနပါတယ၊ သေဘာတညမႈ ရရရင တတားေဆာကလပေရးက အေကာငအထည ေဖာ မာျဖစပါတယ”ဟ ဧရာဝတက ေျပာသည။ ထတတားက ထပမတညေဆာကရန အဆျပရျခငးမာ ထငးႏငငအေနျဖင ထငး-ျမနမာ ႏစႏငင နယစပ ကနသြယေရးတးျမငရန ရညရြယသညဟလညး ဆသည။ ၿပးခသည စေနေန႔က မေဆာကၿမ႕၌ ထငးကနသညႀကးမား အပါအဝင ျမနမာ၊ တ႐တ၊ ေလာ ႏငင ကနသညႀကးမား ေဆြးေႏြးပြတြင ယငးအဆျပခကကပါ ထညသြငးေဆြးေႏြးခေၾကာငး သရသည။ လကရ ျမဝတ-မေဆာက ခစၾကညေရး တတားမာ အေဟာငးလာၿပ ျဖစၿပး ကနကားႀကးမား ျဖတသနး သြားလာရန ခကခသျဖင ယခကသ႔ တတားအသစက ထပမအဆျပရျခငး ျဖစသညဟလညး တာခ ခ႐င ကနသညႀကးမားအသငး ဥကဌ ဆသည။ ျမ၀တၿမ႕ရ ကရငစးပြားေရး လပငနးရင တဥးက “ ဒေကဘေအ က ၿပးခတႏစကတညးက သတ႔အစအစဥ ရထားပရပါတယ။ ရြာ(ေရႊကက-သဃၤနးညေနာင)ဘကထက ကနသြယေရးလမးေတြကလညး သတ႔ ေဆာကထားၿပးပါၿပ။ ကေနာကေတာင ဒဘကမာ စးပြားေရး အေျခခဖ႔ ေျမဝယဖ႔ ေျပာပါတယ” ဟဆ သည။ တတားေဆာကရနအခနၾကာျမငစြာကပင ေျပာဆထားေသာလညး ယခအခနအထ မေဆာကလပေသး သျဖင ၎အေနႏင ေျမမ၀ယျဖစေသးေၾကာငးလညး ကရငစးပြားေရး လပငနးရငက ေျပာသည။ တာခခ႐င ကနသညႀကးမား အဆအရ မေဆာက - ျမ၀တ နယစပ ကနသြယေရးမာ တလလင ထငး ဘတေငြ ၁ ဘလယ ၀နးကငရ သညဟလညး သရသည။ ယခအသးျပေနေသာ မေဆာက-ျမဝတ ခစၾကညေရးတတားက ၁၉၉၇ခႏစတြင စတင ဖြငလစခၿပးေနာက ၂ ႏငင နယစပ ကနသြယေရး တရား၀ငျပလပချခငးျဖစသည။ ျမဝတၿမ႕က ၂ ႏငင နယစပ စပြားေရးဇန အျဖစ တးခ႕ရန ေမာလငထားေၾကာငးလညးသရသည။

စစအစးရဝနႀကးခပႏင အငဒနးရားသမၼတ ေတြ႕ဆ

Monday, 16 March 2009 19:06 ဇာနညဝငး

ဝနႀကးခပ ဗလခပႀကး သနးစနသည အငဒနးရားႏငငသ႔ ယေန႔ေရာကရသြားရာ ႏစႏငင ဆကဆမႈ တးျမႇငေရးႏင

ပးေပါငး ေဆာငရြကေရးတ႔က အငဒနးရား သမၼတ ဆစလ ဘမဘနး ယဒယႏ ႏင ေဆြးေႏြးခသညဟ သရသည။

ဝနႀကးခပ ဗလခပႀကး သနးစနႏင အငဒနးရား သမၼတ ဆစလ ဘမဘနး ယဒယႏတ႔က ဂကာတာၿမ႕ မာေဒးကား နနးေတာတြင ယေန႔အတ ေတြ႕ရစဥ (ဓာတပ-ေအပ)

“ေဆြးေႏြးပြမာ ရဟငဂာေတြ အေၾကာငးလညး ပါဝငႏငေခ ရပါတယ” ဟ အငဒနးရား ႏငငျခားေရး ဝနႀကးဌာန ေျပာခြငရ ပဂၢလတဥး ျဖစသ Teuku Faizasyah က အငဒနးရားတြင ထတေဝေသာ ဂကာတာဂလပဘ သတငးစာသ႔ ေျပာၾကား

လကသည။ ျမနမာ-ဘဂၤလားေဒရနယစပမ ရဟငဂာမား အငဒနးရားကမးေျခသ႔ ေလျဖငေရာကသြားၾကရာ ယခအခါ အငဒနးရားတြင ရဟငဂာ ၄ဝဝ ခန႔ ေသာငတငလကရသည။ ဗလခပႀကး သနးစန၏ ခရးစဥ မစတငမ ရကပငးအလတြင အေမရကန သမၼတ ဘရကအဘားမား က အငဒနးရား သမၼတ သ႔ တယလဖနးဆကၿပး ျမနမာျပည ဒမကေရစ အေရး ႏင လ႔အခြငအေရး အေျခအေနမား တးတကေကာငး မြနေစေရးႏင ပတသက၍ ေျပာဆခသညဟ သတငးမားတြင ေရးသားထားသည။ ၿပးခသညလအတြငးကလညး အေမရကန ႏငငျခားေရး ဝနႀကး ဟလာရ ကလငတန၏ အငဒနးရားႏငင ခရးစဥအတြငး ျမနမာဒမကေရစအေရးႏင ပတသက၍ ေျပာဆေဆြးေႏြးမႈမား ရခသည။ ၂ဝဝ၄ ခႏစက ရနကနရ အငဒနးရားသရး၏ တယလဖနးလငး ၾကားျဖတ ခးယ နားေထာငခရသည ဟေသာ သတငး မား ေပၚထြကခသည။ သ႔ေသာလညး စစအစးရႏင အငဒနးရားအစးရ၏ ဆကဆေရး ထခကမႈမားက မေတြ႔ခရေပ။ အငဒနးရား သမၼတသည ျမနမာႏငငသ႔ ၂ဝဝ၆ ခႏစတြင တရားဝင သြားေရာက လညပတခသည။ ဗလခပႀကး သနးစန၏ ယခခရးစဥသည စစအစးရႏင အငဒနးရား ဆကဆေရး ေကာငးမြနေနပက ျပဆေၾကာငး အငဒနးရား တကသလမ ႏငငတကာဆကဆေရး ကြ မးကငသ ဘာတနတ ဘနဒရက ဂကာတာပ႔စ သတငးစာသ႔ ေျပာလကသည။ “စစအစးရက အငဒနးရားက မတေဆြေကာငးတေယာကလ သေဘာထားပါတယ။ မတေဆြတေယာကအေနန႔ေတာ အငဒနးရား သမၼတက ဒမကေရစေဖာေဆာငေရးလပငနးေတြ အရနျမငဖ႔ တကရက နားခႏငပါတယ။ လ႔အခြင အေရး

က ေလးစားဖ႔၊ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔တကြ ႏငငေရးအကဥးသားေတြက ျပနလႊတပါ ဆၿပး ဗလခပႀကးသနးစန စတမကြကေအာင ေျပာႏငမာ ျဖစပါတယ” ဟ မစၥတာ ဘာတနတက သးသပသည။ စစအစးရ ဝနႀကးခပ၏ ခရးစဥသည အငဒနးရား၏ အေထြေထြ ေရြးေကာကပြကာလႏငလညး တကဆငေနသည။ ဤခရးစဥသည ျမနမာဒမကေရစအေရးအတြက ထးျခားမႈမား ျဖစေပၚလာမညမဟတဟ ဂကာတာၿမ႕အေျခစက လ႔အခြငအေရးအဖြ႔တချဖစေသာ Human Rights Working Group မ ညႏႈငးေရးမး မစၥတာ ရာဖနဒ ဂမငက ေျပာၾကားလကသည။ “အငဒနးရားမာ ေရြးေကာကပြအတြက ျပငဆငေနတာေၾကာင ျမနမာအစးရက ဒမကေရစအေရးအတြက လာ ေလ လာေနတာပါလ႔ ကမၻာက ေျပာလ႔ရၿပေပါ” ဟ မစၥတာ ရာဖနဒ ဂမငက ဂကာတာပ႔စသတငးစာသ႔ ေျပာလကသည။ ဗလခပႀကးသနးစန၏အဖြ႔တြင ဝနႀကးငါးဥး၊ စးပြားေရးလပငနးရငမားအပါအဝင စစေပါငး ၄၅ ဥး ပါဝငေၾကာငး သရသည။ ဤအဖြ႔သည ယခ ခရးစဥအတြငး စကၤာပႏငငသ႔လညး သြားေရာကၾကမညျဖစသည။

နာဂစဒဏခရြာ ၁၅ ရြာ ေရႊ႕ရမည

Monday, 16 March 2009 17:24 ေအာငသကဝငး

နာဂစမနတငး အဆးရြားဆး ခခရေသာ လပြတာ ၿမ႕နယအတြငးရ ေကးရြာ ၅၀၀ နးပါး ရသညအနက ပငလယႏင နးသည ေကးရြာ ၁၅ ရြာက ေရႊ႕ေျပာငးရန အမန႔ထတျပန ထားေၾကာငး လပြတာၿမ႕နယ မယက (ေအးခမး သာယာေရးႏင ဖြ႕ၿဖးေရး ေကာငစ) ႐းမ စစမးသရရသည။

နာဂစ ဆငကလနးမနတငးဒဏ ခခရသည ဘကေလးေဒသက ၂၀၀၈၊ ေမ ၂၅ ရကေန႔က ဤသ႔ ျမငေတြ႔ရသည (ဓာတပ - ေအပ)

ပငလယ ေရမကႏာျပငထက နမကေနသညဟ ဆကာ အဆပါ ၁၅ ရြာက ေျပာငးေရႊ႕မႈမား ျပလပရန လပြတာၿမ႕နယ တာဝနက စစဗဟာမႉး အမန႔ျဖင ညႊနၾကားခက တရပက လအေတာၾကာ ကတညးကပင ထတျပနထားၿပး ျဖစကာ တျဖညးျဖညး ေျပာငးေရႊ႕သြားရမည အဆပါ ေကးရြာမား စာရငးက လပြတာၿမ႕ အေျခစက ကလသမဂၢ ႏင INGO အဖြ႕အစညးမားထ စာရငး ေပးပ႔ထားၿပး ျဖစေၾကာငး လပြတာ မယက အဖြ႕ဝငတဥးက ေျပာသည။ “ဗဟာမႉး အမန႔န႔ ရြာေတြ ေျပာငးခငးတာပါ။ ရြာသားေတြက မေျပာငးခငၾကဘး” ဟ အဆပါ လပြတာ မယက အဖြ႕ဝငက ဆသည။ ေျပာငးေရႊ႕ရန အမန႔ထတခထားရသည သဃၤနးႀကး၊ သဃၤနးႀကး (ရြာေလး)၊ ဆပကေလး၊ ဒးဂတ၊ ကနႀကး၊ ဂညငးတနး၊ သဃၤနးေလး စသည ေကးရြာ ၇ ရြာက ငလငေကာ ေခာငးဝ ေကးရြာသ႔ လညးေကာငး၊ ဖးမ၊ ေရြး၊ ေဂြးေခာငး ရြာ ၃ ရြာက ေခာငးကး အေရ႕ဘက ေကးရြာသ႔ လညးေကာငး၊ အလတရာႀကး၊ အထကစ၊ ကန႔မလာတပင ေကးရြာသးရြာက ဒရယျဖ ေကးရြာသ႔ လညးေကာငး၊ ျပငကႏကး၊ ျပငကႏဝ ေကးရြာႏစရြာက ပေတာကကနး ေကးရြာသ႔ လညးေကာငး အသးသး ေျပာငးေရႊ႕ရမညဟ အမန႔စာတြင ပါရသည။

“ေျပာငးဖ႔ အမန႔ ထတထားတ ေကးရြာေတြက လေတြက ေျပာငးေရႊ႕ ေနရာခထားေပးမယ ေကးရြာေတြမာ တစတစညးတညး ေနရာခထားမယ ပစပ” ဟ လပြတာၿမ႕နယ အေျခစက INGO တခမ အမညမေဖာလေသာ ျမနမာဝနထမးတဥးက ေျပာသည။ ေျပာငးေရႊ႕မန႔က ကလသမဂၢအပါအဝင INGO မားထ ႀကတင စာရငးေပးပ႔ ထားေသာလညး အဆပါ ညႊနၾကားခကႏင ပတသကၿပး အျပညျပညဆငရာ အစးရမဟတေသာ အဖြ႕အစညးမားက တစတရာ သတငးထတျပနျခငး မရေၾကာငး သကေျပာဆသည။ ေျပာငးေရႊ႕ခရမည စာရငးတြင ပါဝငေသာ ေရြးေကးရြာမ ေကးရြာျပညသမားမာ ၎တ႔၏ ေဒသရငးမ ေျပာငးေရႊ႕လျခငးမရေၾကာငး လပြတာၿမ႕သ႔ ေရာကရေနသည ေရြးေကးရြာေဒသခတဥးက ေျပာၾကားသည။ “ေလေဘးသင စခနးေတြမာ ေနတနးက ကယေဒသကယ ျပနရမယဆၿပး အတငးအကပ ေျပာငးေရႊ႕လ႔ ကယေဒသမာပ ေကာငးေကာငးဆးဆး ေသတအထ ေနသြားေတာမယလ႕ ဆးျဖတၿပး ျပနခတယ။ အခတခါ ေကးရြာေတြကေန ထပၿပး ေျပာငးခငးျပနတယ။ ရြာသားေတြက မေျပာငးခငဘး” ဟ ထ ေရြးေကးရြာသားက ေျပာသည။ မနတငးဒဏ ခစားခရသည လပြတာ ေကးရြာမားတြင စစတပမား ခထားဆျဖစၿပး မနတငးသင ဒကၡသည မားက ျပညသ႔စစ သငတနးမား မတကမေန တကေရာကရမညဟ ဆကာ ေဒသခမားက စစ သငတနးမား ေပးလက ရေၾကာငးလညး ေဒသခမားထမ စစမးသရရသည။ Mizzima News

ေရြးေကာကပြ၀ငမညအငအားစမားအၾကားသေဘာထားကြလြ က၀ငး

တနလၤာေန႔၊ မတလ 16 2009 19:18 - ျမနမာစေတာခန

ခငးမင (မဇၥမ)။ ။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြ ဝငေရးအတြက ပးတြျပငဆငေနသည ကေအးလြငႏင ဥးအနးလြင ဥးစးသည ႏငငေရးအငအားစ ႏစခအၾကား သေဘာထား ကြလြမႈမား ျဖစေပၚေနေၾကာငး သကဆငရာ အဖြ႔တာ၀နရသမား အဆအရ သရသည။ ႏငငေရး အဖြ႔အစညးမား စေပါငးကာ တပေပါငးစ ဖြ႔ရာတြင အငအားစႏင အဖြ႔ခပဟေသာ အမညနာမသာမက ေရြးေကာကပြတြင ကယပငပါတအငအားစျဖင ဝငေရာကေရးႏင တပေပါငးစသ႑ာနျဖင ဝငေရာကေရး စသညတ႔အေပၚ၌လညး သေဘာထား ကြလြေနၾကျခငးျဖစသည။ ၂၀၀၇ ခႏစအတြငးက စးပြားေရးပတဆ႔မႈ ဆန႔ကငေရး၊ ဖြ႔စညးပဥပေဒ ေပၚေပါကေရးအတြက ကေအးလြငတ႔ႏငအတ အမးသား ႏငငေရးအငအားစမားအျဖစ လကတြခေသာလညး ေနာကပငးတြင ကေအးလြငက သးျခားပါတဖြ႔ခသညဟ ႏငငေရး ေဘာဂေဗဒ ေလလာေရး မးဆကသစ ေကာငးေတာသားစ အတြငးေရးမႉး ဥးအနးလြငက ယခလ စတင ေျပာဆသည။

“ပထမ စဖြ႔တာ ျမနမာႏငင အမးသား ႏငငေရးအငအားစမား။ သ (ကေအးလြင) က ၈၈ မးဆက ေကာငးသား လငယမား အဖြ႔ရယ၊ ေနာကၿပး အဖြ႔ခပ (ျမနမာႏငင အမးသားႏငငေရးအဖြ႔ခပ) ရယ၊ သက ကငလကတယ။ ကေနာတ႔က မလ အားလးစေပါငးထားတ အမးသားႏငငေရး အငအားစမားဆၿပး ဆကလပတယေလ။ သက ခြထြကသြားတာ” ဟ သက ဆကေျပာသည။ ယမနေန႔က ရနကနၿမ႕တြင အမးသားေရး ေတြ႔ဆပြက ဥးအနးလြငက ဥးစးကငးပရာ ဖတၾကားထားသ တသးပဂၢလ အပါအဝင အဖြ႔ေပါငး ၁၈ ဖြ႔အနက ကေအးလြင၏ ၈၈ မးဆက ေကာငးသားလငယမား (ျပညေထာငစ ျမနမာႏငင) က တကေရာကျခငး မရသလ၊ ေခတသစသပၸ ႏငငေရးေဘာဂေဗဒ ေလလာေရး မးဆကသစ ေကာငးေတာသားစ အဖြ႔ကလညး သဝဏလႊာသာ ေပးပ႔ခသည။ တကေရာကသမားက ျပညေထာငစ ျမနမာႏငင အမးသားႏငငေရး အငအားစမား အေနျဖငသာ ဆကရပတညသညဟ ဥးအနးလြငက ဆသည။ ကေအးလြင ဥးေဆာငသည ၈၈ မးဆက ေကာငးသားလငယမား (ျပညေထာငစျမနမာႏငင) မ ဒ ဥက႒ ကရထြနးကမ အဆပါ အမးသားေရး ေတြ႔ဆပြသည ၎တ႔ႏင မသကဆငေၾကာငးႏင အမးသားႏငငေရး အဖြ႔ခပ အမညမာ အစညးအေဝး ဆးျဖတခကျဖင အမားသေဘာတ ဖြ႔ချခငးသာ ျဖစေၾကာငး ေျပာသည။ သက “အမးသား ႏငငေရးအငအားစဆတာ ကေနာတ႔ လပခတာကး။ ပထမေတာ ၈၈ မးဆကေကာငးသားလငယမား (ျပညေထာငစ ျမနမာႏငငေပါဗာ)။ အဒကေန တရာတရာ စးပြားေရးပတဆ႔ ဆန႔ကငေရးမာ လကခလာတအဖြ႔ေတြ ကေနာတ႔န႔ ေပါငးလာတယဗာ။ ျပညနယန႔ တငးေတြမာ အမးသားေရး ရငးလငးပြေတြ လပတယဗာ။ အဒမာ ပရသတေတြ ရတယတယ'' ဟ ဆသည။ သက ဆကၿပး ''သတ႔က အားလးေပါငးတ အဖြ႔ဆရင ဝငခငတယဆေတာ ကေနာတ႔က ဒါေတြေပါငးၿပး အဖြ႔ခပ လပမယဆၿပး အားလးသေဘာတညခကန႔ အငအားစပးတြေကာမတရ႕ ဒတယ ၃ လပတ အစညးအေဝးက ၄/၂၀၀၇ ဆၿပးေတာ ဆးျဖတခက ထြကခတယေလ။ အမးသားႏငငေရး အဖြ႔ခပျဖစသြားတယ” ဟ ေျပာသည။ ထ႔အျပင ၎တ႔၏ ႏငငေရးအငအားစမားအတြငး၌ အဖြ႔အစညးပစျဖင လပကငႏငျခငး မရၾကေသးဘ အမားသေဘာတ ဆးျဖတခကမားက လကခရန ပကကြကမႈမား ျဖစေပၚေနေၾကာငးလညး သက ေျပာသည။ ကေအးလြငတ႔အဖြ႔သည နယမားသ႔ စညး႐းခရးစဥမား လပေဆာငေလရၿပး မၾကာမတြငလညး ျပညႏင ေမာလၿမင ဖကသ႔ ခရးထြကရန ရေနသည။ ထ႔အျပင ႏငငေရးဂာနယတေစာငထတရန မအားျဖင သေဘာတထားေသာလညး အယဒတာအဖြ႔ကစၥ၊ ထတေဝခြငကစၥ တ႔က စစဥရဥးမညျဖစသည။ ဂာနယအမညေပးရန စဥးစားထားရာတြင “ခြပေဒါငးရငခြင” ဆသည အမညလညး ပါဝငေၾကာငး သရသည။

ေလျဖတေနသႏငငေရးသမားအဖမးခရ

ဖနဒါ

တနလၤာေန႔၊ မတလ 16 2009 17:22 - ျမနမာစေတာခန

ခငးမင (မဇၩမ)။ ။ ရနကနတငး ေတာငဒဂၿမ႕နယမ အမးသား ဒမကေရစအဖြ႔ခပ စညး႐းေရး အဖြ႔ဝငေဟာငး ဥးၾကညလြငက ယမနေန႔ညက အာဏာပငမားက ဖမးဆးသြားသည။ ေလျဖတထားျဖင လြနခသည တႏစခြခန႔ကတညးက ၿမ႕နယစညး အဖြ႔ဝငအျဖစမ ႏႈတထြကထားသ အသက ၅၃ ႏစအရြယ ဥးၾကညလြငအား သတငးရတပဖြ႔ (SB)၊ ရပကြကေကာငစဝငမားႏင စြမးအားရင စစေပါငး ဥးေရ ၃ဝ ခန႔က ေမးျမနးရနဟဆကာ ေနအမမ ဖမးေခၚသြားျခငးျဖစသည။ “အမေပၚလာၿပးေတာ စာရြကစာတမး အကနရာတယ။ စမးေခာငးက ကေပါကစန႔ ဘယလဆကစပလ။ သန႔ ပတသကၿပး ေမးတယ။ စမးေခာငးက ကစၥန႔ ပတသကၿပး ကေနာတ႔ ခငဗားက ေမးခငလ႔ပါဆၿပးပ ေျပာသြားတယ” ဟ ညျဖစသ ကသနးျမငထြနးက မဇၩမက ေျပာသည။ ဥးေပါကစ ေခၚ ဥးသကေဝ (ဥက႒၊ စမးေခာငးၿမ႕နယ အနအယဒ) အျပညျပညဆငရာ အလပသမားအဖြ႔ခပ (အငအယအ) သ႔ ျမနမာႏငင ကေလးစစသား အသးျပမႈ တငၾကားရန ၾကးစားသျဖင ၂ဝဝ၈ ခႏစ စကတငဘာလအတြငးက အငးစနေထာငတြင ေထာငဒဏ ၂ ႏစ ကခခရသျဖစသည။ သ႔ေသာ ယခႏစ ေဖေဖာဝါရလ ၂၁ ရကေန႔တြင ျမနမာစစအစးရက အကဥးသား ၆၃ဝဝ ေကာအား လြတၿငမးခမးသာခြင ေပးရာတြင သလညး ျပနလြတလာခသည။ ကသနးျမငထြနးက “အခ ကေနာတ႔ ၾကားတာ ေအာငသေျပ (စစေၾကာေရးစခနး) မာလ႔ ေျပာတယ။ သက လကရ အမမာ ေရေရာငးေနတာေလ။ ဟတနးကေတာ တကတကၾကြၾကြလပတယ။ အရငက ကေပါကစန႔ လပတယေလ” ဟ ေျပာသည။ အနအယဒ ေျပာခြငရပဂၢလ ဥးဉာဏဝငးက ဥးၾကညလြငမာ ေတာငဒဂ ၿမ႕နယစညး အဖြ႔ဝင ျဖစခေသာလညး တႏစခြခန႔မ စတငကာ ကနးမာေရးေၾကာင သာမနအဖြ႔ဝငအျဖစ ရပတညခသညဟ ဆသည။ အလားတ ယခလ ၁၃ ရကေန႔တြင အနအယဒ ဗဟ လမႈအေထာကအကျပ အဖြ႔ဝငျဖစသည အလၿမ႕နယမ မခ ေခၚ မျမငျမငစနးအား အာဏာပငမားက အနအယဒ႐းခပမအျပန လမးတြင ဖမးဆးသြားသည။ မခႏင နးစပသတဥးက “ေသာၾကာေန႔က ႐းကေန အျပနမာ ဖမးသြားတာ။ သက အလမာ ေနတာကး။ ေနာက ည ၁၁ နာရေလာကမာ သ႔အမက ရဝတ (ရပကြကေကာငစဝင) ႏစေယာကေရာကလာၿပး မခက ေလာေလာဆယ သဝဏၰကြငးမ ထားပါတယ၊ ဖနးကစၥေလး ေမးစရာ ရလ႔ပါဆၿပး သ႔မသားစက ေျပာလာတယ” ဟ ေျပာသည။ မခသည ႏငငေရး အကဥးသားမားအား ကညေထာကပေနသ ျဖစသညဟ ဥးဉာဏဝငးက ေျပာသည။ သာေကတၿမ႕နယစညး အဖြ႔ဝငႏင ဗဟမ လႈပရားမႈတငးတြင ဓာတပ၊ ဗဒယ မတတမးတငေပးေနသ ဥးသနးလြငလညး လြနခသည ႏစပတခန႔က ေတာငငၿမ႕တြင အဖမးခရသည။

အလားတစြာ ယခလ ၆ ရကႏင ၈ ရကေန႔မားတြင စမးေခာငးမ စညးအဖြ႔ဝင ကစနလႈငႏင လႈငမ ကေရႊဂး အဖမးခၾကရသည။ မညသညအတြကေၾကာင ယခလ ဖမးဆးခၾကရသညက စစမးေနေၾကာငး ဥးဉာဏဝငးက ဆသည။ “ကေနာတ႔က ဘာေၾကာင ဖမးတယဆတ အေၾကာငးအရာ မသေသးေတာ မေျပာတတေသးဘး။ ဒလေတြက အားလးက တရားဝင အလပေတြ လပေနတယလ႔ ကေနာတ႔ ျမငတယေလ။ အခ ဖမးတယဆတာက ဘာကစၥေမးတယဆတာ အခထ မသရေသးဘး။ လကစစမးတနးပ ရေသးတယ” ဟ သက ေျပာသည။

'ေအာငပြဆငဖ႔ေထာငထ၀ငစ႔'သခပေခြစတငျဖန႔ခ ျမငေမာင

တနလၤာေန႔၊ မတလ 16 2009 16:36 - ျမနမာစေတာခန

နယးေဒလ (မဇၥမ)။ ။ ေအာငပြဆငဖ႔ ေထာငထ၀ငစ႔ အမညရ ပြသမးတကပြေခၚ သခပေခြက အႏၵယေရာက ျမနမာဒမကေရစ အငအားစမားက ယမနေန႔က နယးေဒလၿမ႕တြင စတင ျဖန႔ခလကၿပ ျဖစသည။ ၁၁ ၾကမေျမာကျဖစသည ယခ ျမနမာ႐းရာ အတာသၾကၤန သခပထတြင ျမနမာ စစအစးရ သာမက ျပညပအေျခစက အေ၀းေရာက ညြန႔ေပါငး အစးရကပါ ထညသြငးေ၀ဖနမႈမား ျပလပထားသည။ “ဒႏစ သခပမာက သငပနးၾကးက႑ထမာ အေ၀းေရာက ညြန႔ေပါငးအစးရက ေ၀ဖနထားတာလညး ပါတယ။ ကေနာတ႔ရ႕ အစးရလညး ျဖစတယ။ သတ႔က လကေတြ႔ကတ လပငနးစဥေတြမာ ျပတျပတသားသား ေဆာငရြကေစခငတယ” ဟ သခပေရးသ ကဗာဆရာ ျမတထကက မဇၥမက ေျပာသည။

သငပနးၾကးက႑ အမညရ သခပထတြင အာ၀ဇၨနးရႊငရႊင အငတာဗးတြင၊ ၀နၾကးအားလး ေပာေပာရႊင၊ လကေတြ႔ကတ လပငနးစဥ ဘာမ လပတာ ဒ႔မျမင''၊ ''အပ အပ လပသြားႏႈနး၊ ၁၈ ႏစေကာေကာ အခနျဖနး၊ ၂၀၀၉ ေရာကၿပ အပေနတနး၊ အနတစေရ ကယပါဥး''၊ ''အမနးခငး ႏငငမား၊ ၀နၾကး၀နငယ ဘယသမ မသြား၊ စညး႐းေရး ခရးစဥ ရာမ ရား၊ ေထာကခတသ ရေသးလား'' ဟသည စာသားမားျဖင ထညသြငး သဆထားသည။ သခပႏင သခငး ၁၁ ပဒ ပါ၀ငရာ အဖြင၊ ႏႈတခြနးဆက၊ ၾက႕ဖြတ၊ လထဘ၀အေျခအေန၊ နာဂစ(၁)၊ နာဂစ(၂)၊ ဥပေဒ၊ ဆႏၵခယပြ၊ စပမစပရာ၊ သငပနးၾကး၊ တကပြေခၚသ ေခါငးစဥမားျဖင တငဆကထားသည။ “ကေနာတ႔ သခပေတြမာ ျပညသလေတြရ႕ အသက ထငဟပေပၚလြငေစတ သခပျဖစပါတယ။ ကေနာ ျပညတြငးက လထရ႕ ခစားခကေတြက ျပညတြငးကတဆင ျပနရပါတယ။ ကေနာတ႔က လမညာမႈမပါတ သခပျဖစတယ” ဟ ဆရာ ျမတထကက ဆသည။ ဒမကေရစေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေျပာသည 'ဥးေဆာငသမား ျပတသားစြာ ေဆာငရြကရန' ႏင အနအယဒပါတ ေခါငးေဆာငတဥးျဖစသ ဥး၀ငတငက 'ထြကေပါကက မစဥးဘ၊ ေဖာကထြကၾကပါ' ဆသည တကတြနးခကမားကပါ ထညသြငးေရးသားထားသည။ ဆရာျမတထကက ''ေဖာကထြကဖ႔၊ ၾကးစားဖ႔ ဆတာေတြက ေခါငးေဆာငေတြက လကၿပးေတာ ေဆာငရြကမ

ျဖစမယ။ ျမနမာျပညရ႕ ဒမကေရစေရးက ျပညပမာ ဥးေဆာငေနတ ညြန႔ေပါငးအစးရအေနန႔ လကေတြ႔ကတ လပငနးစဥေတြမာ၊ ကေနာတ႔ ဒမကေရစ အေျပာငးအလျဖစမယ လပငနးစဥေတြမာ ထထေရာကေရာက ျပတျပတသားသား ဥးေဆာငႏငဖ႔ အျပသေဘာ ေ၀ဖနေရးသားထားတာပါ" ဟ ေျပာသည။ ယခသခပေခြ ထတလပႏငေရးအတြက ေကာကမေကာၾကး စစဥကာ ျမနမာဒမကေရစေရး လႈပရားသ လငယ ၂၅ ဥးခန႔က ပါ၀ငအားျဖညထားကာ သခပေခြက ျမနမာအတာသၾကၤန ပြေတာအမ ျပညတြငးျပညပသ႔ ျဖန႔ေဝသြားမည ျဖစသည။

ကဇာဂနာ၏မခငကနးမာေရးခ႕ယြငး နနးေဒ၀

တနလၤာေန႔၊ မတလ 16 2009 19:20 - ျမနမာစေတာခန

နယးေဒလ (မဇၥမ)။ ။ နာဂစ ေလေဘးဒကၡသညမားအား ကညေနစဥ အဖမးခရကာ ေထာငဒဏ ၃၅ ႏစ ကခေနရသ ဟာသအႏပညာရင ကဇာဂနာ၏ မခင စာေရးဆရာမၾကး ေဒၚၾကညဥးသည ကနးမာေရး ခ႕ယြငးသျဖင မၾကာေသးခငက ၉ ရကၾကာ ေဆး႐တက ကသခရသည။ အစာမစားႏငသညမာ ၃ လခန႔ ရလာသျဖင ယခလ ၆ ရကေန႔က ရနကနရ ဗဟစည ပဂၢလကေဆး႐တြင ကနးမာေရး အစစအေဆး ခယခရာ၊ သညးေျခကငဆာ ျဖစေနသညက သခရၿပး၊ ကသမႈအခ႕ ခယကာ ၿပးခသည စေနေန႔က ေဆး႐မ ျပနဆငးခသည။ “သားစတန႔ေရာ အစာမစားတာ ၃ လၾကာေတာ သသယျဖစေတာ ေဆးစစလကတာကေန၊ သညးေျခမာ ကငဆာလ ျဖစေနတာ။ အဒါက ျပန႔ေနတယ။ အသညးနားက ေရာကခါနးေနၿပ။ ေရာဂါက သကသာလက၊ ကလကျဖစေနတယ။ အားရဖြယေတာ မရဘး။ အေျခအေနက ၅၀-၅၀ ျဖစေနတယ။ ကေနာတ႔လညး အတတႏငဆး လပေပးေနတယ” ဟ သားအလတျဖစသ ကေတဇက ေျပာသည။ ေဆး႐ဆငးမညေန႔တြင သြားေရာကၾကည႐ႈခသ ကဇာဂနာ၏ ခယမ မေထြးက “အသားအေရက ၀ါေနတယ။ မကလးကလညး ၀ါေနတယ။ ခႏၶာကယက ေသးေသးေလးပ ကနေတာတယ။ မေန႔ညကဆ ေသြး၀မးသြားေနတယ” ဟ ေျပာသည။ အသက ၈၃ ႏစအရြယ မခငအၾကး၏ နာမကနးျဖစေနသည သတငးက ျမစၾကးနားေထာငတြင အကဥးကေနသည သားျဖစသ ကဇာဂနာ ေခၚ ကသရ မသေသးေပ။ ကေတဇက “အေမကေတာ ေျပာတယ။ သ ေနမေကာငးျဖစေနတာက ေမာငသရက သြားမေျပာပါန႔တ။ စတမေကာငး ျဖစေနမယလ႔ ေျပာတယ။ ျပနလာႏငတာလညး မဟတဘးတ” ဟ ေျပာသည။ သား ၃ ဥးအနက ကေတဇႏင ကဇာဂနာ ၂ ဥးသာ သကရထငရား ရေနၿပး၊ ကဇာဂနာမာ အငယဆးသား ျဖစသည။ ၿပးခသည ၂၀၀၈ ခႏစ ဇြနလအတြငးက ကဇာဂနာသည ေလေဘးကယဆယေရး လပေနစဥ ေနအမတြင အဖမးခခရၿပး၊ သ႔က အလကထေရာနစ အကဥပေဒ ၃ ခ၊ ႏငငေတာ လၿခေရးက ထခကရန လႈ႔ေဆာမႈႏင ဗဒယအက ဥပေဒ အပါအ၀င ပဒမ ၅ ချဖင တရား႐းက ေထာငဒဏ ၅၉ ႏစ ခခသည။

သ႔ေသာ ယခႏစ ေဖေဖာ၀ါရလအတြငး အလကထေရာနစ အကဥပေဒ ပဒမ ၃ ချဖင ေထာငဒဏ ၄၅ ႏစ ခခသညအေပၚ တမႈလင ၈ ႏစစျဖင ၂၄ ႏစ ေလာေပးခရာ ယခအခါ ေထာငဒဏ ၃၅ ႏစ ကေနသည။ မခငျဖစသ စာေရးဆရာမၾကး ေဒၚၾကညဥးသည စာေပေလာကသ႔ ငယရြယစဥကပင ၀ငေရာကခၿပး၊ မဂၢဇငးမားတြင ခရးသြားႏင ဘာသာေရးဆငရာ ေဆာငးပါးမား ေရးသားခသည။ အသက ၈၆ ႏစအရြယ ခငပြနးသည ဥးေအာငသနး ေခၚ စာေရးဆရာၾကး နနးညြန႔ေဆြ မာလညး ကဗာမားက ေရးသားေနသညမာ ယခထတငျဖစသည။

KhitPyaing News

ရနကနမာ အငတာနက ဖနးဆငေတြမားလာ NEJ / မတလ(၁၆) ရက၊ ၂၀၀၉

ရနကနၿမ႕တြင ယခေနာကပငး အငတာနကမတဆင ႏငငတကာသ႔ ဖနးေခၚရန သးသန႔ဝနေဆာငမႈ ေပးသညဆင မားလာေၾကာငး အသးျပေနသမားထမ စစမးသရသည။ မေလးရားႏငငေရာက ခငပြနးသညက သြားေရာကဆကသြယေလရသတဥးက “အရငကဆ ႏငငျခားက ဖနးေခၚတာ အငတာနကဆငေတြန႔ တြေနတာ မားတယ။ ကယက ေခၚခငရင ဆငရငက သြားေျပာရတယ။ ေခၚတအခါ အသေကာငးေကာငး ၾကားတအခါ ၾကားရတယ။ မၾကားတအခါ မၾကားရဘး။ ခေနာကပငး ဖနးေခၚဖ႔အတြက အဓက ဝနေဆာငမႈေပးတ ဆငေတြကေတာ ကြနနကရငေကာငးေအာင အေသအခာ ျပငဆငေပးထားတယ။ ခတငးကေန ဖနးေျပာလ႔ရတယ။ ႏငငစက ေျပာလ႔ရတယ။ အသလညး ၾကညလငတယ။ ေစးလညးေပါတယ” ဟ ေျပာသည။ ႏငငျခားတြင အလပသြားလပေနသမား၏ ရနကနႏင နယအသးသးတြင ေနထငသည မသားစေဆြမး အမားစသည တယလဖနးပငဆငျခငး မရၾကသညအတြက ႏငငျခားေရာက ကယေဆြမးသားခငးမားထ ဖနးေခၚသညအခါ အခကအခ ျဖစၾကသည။ အခ႕က အမနးခငး တယလဖနးဆငမားမတဆင ေခၚရၿပး အဆပါဆငမားတြင ႏငငျခားမ ဖနးေခၚသညက လကခေပးခ တမနစ ကပ (၃ဝဝ) မ (၅ဝဝ) အထ ေစးႏႈနး အမးမးယသညအတြက ဖနးလကခသမားအေနျဖင အဆငမေျပၾကေပ။ ယခေနာကပငး အစးရက မဘငးဖနးမား ထတေရာငးမႈမားလာၿပး ဆငးကတတခလင ကပ (၁၅) သနး (၅) ေသာငး၊ အျပငေပါကေစး ကပ သနး (၂ဝ) နးပါးကနကသညအတြက ျပညသအမား ဝယယသးစြရန မတတႏငၾကေၾကာငး သရသည။ အမားစမာမ စေဘာေငြ ကပ (၂) သနး၊ တလ ကပ (၄) ေသာငးခြႏႈနးျဖင (၆) လစာ စာခပခပကာ ငားရမးသးစြၾကေသာလညး စစအစးရ၏ လငးဖနးႏင မဘငးဖနးမတဆင ႏငငျခားတငးျပညမားသ႔ ေခၚပါက

ဆကသြယခ ေစးအလြနႀကးျမငျခငးေၾကာင ျပညသမား အသးမျပႏငေၾကာငး သရသည။ စစအစးရ စာတက ေၾကးနနးႏင ဆကသြယေရးဝနႀကးဌာနက တယလဖနး ေခၚဆခ ႏႈနးမားမာ အနးဆး ထငးႏငငကပငလင တမနစ (၁.၄ဝ) ေဒၚလာ ေပးရသည။ စငကာပ၊ မေလးရား တမနစ (၁.၇၅) ေဒၚလာ၊ ၿဗတန၊ ျပငသစ၊ ၾသစေၾတးလ တမနစ (၃.၂ဝ) ေဒၚလာ၊ အေမရကန၊ ကေနဒါ အပါအဝင ေတာငအေမရက ႏငငမားကမ တမနစ (၄.၅ဝ) ေဒၚလာအထ ေပးရသည။ ယခကသ႔ ေစးႏႈနးႀကးျမငသညအတြက ျမနမာႏငငသားအမားစသည စစအစးရပင ဖနးမားျဖင ျပညတြငးမ ႏငငျခားသ႔ ဖနးေခၚေလေခၚထ မရၾကေပ။

ယခ ေပၚလာသည အငတာနကမတဆင ႏငငျခား ဖနးေခၚသညဆငမားတြင စငကာပက တမနစ ကပ (၄ဝ)၊ ထငး၊ တ႐တႏငငတ႔က တမနစ ကပ (၁ဝဝ)၊ ေဟာငေကာင၊ ဂပန၊ အဂၤလန၊ အေမရကန တမနစ ကပ (၁၅ဝ) စသျဖင ေစးႏႈနး အလြနခသာျခငးေၾကာင သြားေရာကသးစြသမား အလြနအဆငေျပေၾကာငး သရသည။ ယခေလာေလာဆယ ရနကနၿမ႕က အငတာနကဖနး ဝနေဆာငမႈေပးသည ဆငမားသည စငကာပအေျခစက Pfingo က သးၿပး ဝနေဆာငမႈေပးေနျခငးျဖစေၾကာငး သရသည။

အဆပါဖနးႏင အငတာနကက ပမန သြားေရာကသးစြေနသတဥးကမ “ယခဆ ျပညသေတြ ႏငငျခား ဖနးေခၚရတာ အဆငေျပေတာ အဆပါဆငေတြမာ သးစြသေတြန႔ အၿမ ျပညေနတာ ျမငရပါတယ။ ဒါေပမယ ဒလအဆငေျပေနတာက အစးရက အေၾကာငးအမးမးျပၿပး ပတပငလကမာကေတာ စးရမတယ” ဟ ေဝဖနေျပာဆသည။ စစအစးရ၏ ဥပေဒအရ မညသညပဂၢလက တဥးတေယာကမ တယလဖနး ဆကသြယေရးလပငနးက အခေၾကးေငြယ လပကငခြငမရဘ လပကငပါက ေထာငဒဏ ခမတႏငသညအထ ျပ႒ာနးထားသည။ နယစညးမျခား သတငးေထာကမားအဖြ႕မ မၾကာခငက ထတျပနသည အစရငခစာတြင ျမနမာႏငင၌ အငတာနကသးႏငသ (၄၀,၀၀၀) သ႔မဟတ စစေပါငးလဥးေရ၏ (၀.၁) ရာခငႏႈနးသာေၾကာငး ေရးထားသည။ ျမနမာႏငငရ လဥးေရ (၂,၀၀၀) တြင အငတာနကသးႏငသ (၂) ဥးထကေလာနညးေနသညအတြက ကမာၻတြင အငတာနကသးစြမႈ နမကသညႏငငမားထတြင ပါ၀ငသညဟ ေထာကျပထားသည။

လပစစမရသည ဘလးအငရြာ ေျမြဆပေျဖေဆးက ေျမျမပၿပး အေအးခရ ေအာငထက / မတလ(၁၆) ရက၊ ၂၀၀၉

ေႃမြဆးေပါမားရာ ပခးတငးအေနာကျခမး အတဖၿမ႕နယႏင မးညၿမ႕နယတ႔တြင ေႃမြကကခရပါက အသကကယ ေႃမြဆပေျဖေဆးက မးညၿမ႕၏ (၄) မငခန႔အကြာ ဘလးအငေကးရြာတြင အခနမေရြး ရရႏငေၾကာငး သတငးရရသည။ အဆပါ ေႃမြဆပေျဖေဆးမာ ရနကနတြင တလး (၅) ေသာငးကပေပးရၿပး ေႃမြေပြးအဆပေျဖေဆး (၂) လး၊

ေႃမြေဟာက အဆပေျဖေဆး (၂) လး စစေပါငး (၄) လးက ဘလးအင ေကးရြာလငယတ႔မ ေငြေၾကးစကထတ ၀ယယထားၾကေၾကာငး၊ အဆပါ ေဆးတ႔က ေရခဘး (သ႔မဟတ) ေရခေသတာထ၌ နာရမလပ အေအးဓာတ ေပးထားရေၾကာငး ေဒသခလငယမားက ရငးျပသည။ မးညၿမ႕နယႏင အတဖၿမ႕နယ ျပညသ႔ေဆး႐တ႔သာမက မငးလ၊ ႀက႕ပငေကာက၊ ဇးကနးၿမ႕နယ ေဆး႐တ႔သည (၂၄) နာရ မးအျပညမရရျခငးႏင ေရခဘးထညရန ေရခမလြယကသညအျပင ေႃမြဆပေျဖေဆးက စတရညရည ေစာငၾကညေပးမည ၀နထမးအခကအခလညး ရသညဟ သရသည။ ထ႔အတြက အဆပါ ျပညသ႔ေဆး႐ႀကးတ႔တြင ေႃမြကကလနာေရာကရလာပါက ဘလးအငေကးရြာသ႔ အျမနလႊတကာ ေႃမြဆပေျဖေဆးက အေရးေပၚ ယငငအသးျပၾကေၾကာငး၊ လနာရငတ႔မာ ေနာကတေန႔ ရနကနတက၍ ေႃမြြဆပေျဖေဆး၀ယယကာ ဘလးအငေကးရြာသ႔ အစားထးျပနေပးရေၾကာငး ေဒသခ လငယမားမ ဆကရငးျပသည။ ႏငငေတာအေနျဖင ၾကကဥမ ေႃမြဆပေျဖေဆး ရရရန စမးသပေနၿပ၊ ကသေပးေနၿပဟ ျပညတြငး မဒယာမား၌ တခမးတနား ေဖာျပေနေသာလညး ေႃမြြဆးေပါမားရာ အရပေဒသမား၌ လကေတြ႔တြင အကးမရေၾကာငး ေဒသခမားက ေျပာသည။ ဘလးအငေကးရြာသည အမေျခ (၈၀) ခန႔သာရေသာလညး လသားစတရေသာ လႀကးမား၊ ေခတအျမငရေသာ လငယမား၏ အေျမာအျမငျဖင ေႃမြြကကလနာမား၏အသကက ကယတငေပးႏငခသည။ ဘလးအင ေကးရြာသည စမစမးေပါမားသညေၾကာင စမထြကရာ သေျမက အတနငယယက၍ ေႃမြြဆပေျဖေဆး ပလငးက သတြငးထသ႔ အမတအသားျပထညထားရေၾကာငး၊ ေဆးပလငးမားက (၂၄) နာရ အေအးေပးစနစ ထားရႏငသည ပထ၀အေနအထား ရေနျခငးေၾကာင ေႃမြြကကလနာမား၏ အသကက အခနမကယတငႏငျခငး ျဖစေၾကာငး ေကးရြာလႀကးတဥးက ေျပာသည။

လကဘကေရာငးလင ဆးေဆးကငးေၾကာငး ေထာကခခကလ

အရးေတာငး၊ ပငပရြကႏ၊ ေရႊတတ၊ မြမြေလးတ႔ အပါအ၀င ျမနမာလကဖကအသား (၄၃) မးက သကဆငရာ ၿမ႕နယေစးမားအလက ရငးလငးသတသငရန ကနးမာေရး၀နႀကးဌာန၏ သတငးထတျပနခကအရ သရသည။ ၿပးခသည မတလ (၁၂) ရကေန႔ထတ စစအစးရပင သတငးစာမားတြင အဆပါ လကဖက (၄၃) မးက အစားအေသာကတြင သးစြရန ခြငမျပေသာ အ၀ါေရာငဆးေဆး (Auramine o) ပါ၀ငေနေၾကာငး စစစေတြ႕ရရ သညအတြက စားသးရန မသငေၾကာငး ကနးမာေရး၀နႀကးဌာနက ေၾကညာခသည။ “ၿမ႕နယအလက ေစးေတြက သကဆငရာ တာ၀နရသေတြက ဒလကဖကအမးအစားေတြက ဆကၿပး ေရာငးေနလား၊ မေရာငးလားဆတာက လကစစပါမယ။ ၿပးရင အားလးက ေျမၾသဇာအျဖစ အသးျပမယ၊ ရငးလငးသတသငတ သေဘာပါ” ဟ FDA ၏ တာ၀နရသတဥးကေျပာသည။

“လကဖကအေရာငးဆငေတြရတယ၊ အႀကးဆးက ဘရငေနာငပါ။ ဘရငေနာငပြ႐တနး၊ ေညာငပငေလးေစး၊ သမႀကးေစး၊ ဘကေလးေစး စတ ေစးႀကးေတြမာ လကၿပး စစေဆးေနပါၿပ” ဟ ၎က ဆသည။ လကဖကတြင ဓာတခြေတြ႕ရရသည Auramine o သည ခည၊ သးေမြး၊ ပးထည၊ စက၊ သားေရမားက အေရာငဆးေသာ ဓာတပစၥညးျဖစေၾကာငး၊ စားသးသအား လတတေလာ အဆပအေတာက မျဖစေသာလညး ေရရညတြင အသညးႏင ေကာကကပေရာဂါ ျဖစေစျခငး၊ ခႏၶာကယႀကးထြားမႈက ထခကေစျခငး၊ ကငဆာေရာဂါ ျဖစေစျခငးတ႔ေၾကာင စားသးရန မသငျခငးျဖစေၾကာငး ေၾကညာခကတြင ပါရသည။ မႏေလးမ လကဖကစလပငနးတခ၏ ေျပာျပခကအရ ၎တ႔အေနျဖင လကဖကအသားအေရာင မမညးေစရန အတြက ေကာကခဥက အသးျပေၾကာငး၊ အျခားမညသည ေဆးမမသးေၾကာငး ေျပာသည။ “လကဖကဆတာက အေရာငက မညးေနရမယ၊ ဒါမစစတာ။ ဒါေပမယ ေစးကြကမာ အေရာငမလရင အေရာငးမတြငဘးေပါ။ လကဖကၫြန႔ေလးေတြဆၿပး စမး၀ါ၀ါေလးေတြ႕ရတာက အေရာငးဆငမာ ေကာကျမညး ၾကညပါလား။ ကငလကမတ လကအသြားမာ လကဖကကအေရာငေတြ စြနးသြားတယ။ ဒါဟာ ဆးေဆးသးတာ ျဖစႏငတာေပါ” ဟ လကဖကစားသးသည ရနကနသတဥးက ေျပာသည။ ဘရငေနာငပြ႐တနးမ ပငပရြကႏသ႔ ဖနးျဖင ဆကသြယေမးျမနးရာ မညသ႔စမရမညက လာေရာကၫႊနၾကားျခငး မရေသးေၾကာငး၊ ေရာငးခမႈရပထားေၾကာငး ဆသည။ FDA ၏ ေျပာေရးဆခြငရသက ေနာကေရာငးရမည လကဖကမားက ဆးေဆးကငးရငးေၾကာငး ေထာကခခက ေပးၿပးမ ေရာငးရေတာမညျဖစသညဟ ေျပာသည။ မတလ (၁၄) ရကေန႔ထတ The Voice ဂာနယတြင အေရာငဆးေဆးမားမာ အၾကမးအားျဖင ႏစမးရၿပး၊ အစားအေသာကမားတြင အသးျပေသာ ဆးေဆး Edible dye ႏင အသးအေဆာငမားတြင Chemical dye ျဖစေၾကာငး၊ Edible dye မာ Chemical dye ထက အဆ (၂၀) ခန႔ ေစးကြာ၍ Chemical dye က သးျခငးျဖစႏငေၾကာငး၊ ယငးက စားသးမပါက ဆးအမကငဆာ၊ အသညးကငဆာ၊ အမႀကးကငဆာမား ျဖစပြားတတ၍ အႏရာယႀကးေၾကာငး အသညးအထးက ဆရာ၀နႀကး ေဒါကတာ ခငေမာင၀ငးက ေျပာသညဟ ေဖာျပပါရပါသည။

ဆရာစအကဥးစခနးခြ မးေလာင သနး၉၀ဖးဆးရႈး

NEJ မတလ ၁၆ရက

စစကငးတငး တမးၿမ႕နယရ ဆရာစအကဥးစခနးခြ မတလ (၈) ရက ေန႔လယ (၂) နာရခန႔အခနက မးေလာငမႈ ျဖစပြားေၾကာငး သရသည။ အဆးပါအကဥးစခနးခြမာ တမးၿမ႕မ (၁) မငခန႔ေ၀းေသာ ဆရာစေကးရြာ အေရ႕ဘကတြငရၿပး အကဥးစခနးခြ၏ အေနာကဘကျခမးတြင ေလာငကၽြမးျခငးျဖစသညဟ ကေလးၿမ႕နယ မးသတတပဖြ႕၏

တရား၀ငသတငးထတ ျပနခကအရ သရသည။ မးေလာငမႈေၾကာင သနး (၉၀) ခန႔ ဆး႐ႈးသညဟ ခန႔မနးတြကခကထားေၾကာငး ကေလးမးသတဌာန၏ ထတျပနခကမားတြင ပါရေၾကာငး သရသည။ “မးစတငကးတအခါ ေထာငမႉး ဥးတင၀ငးဆတသအမက အရငကးစကတယ။ အဒကစတာပါပ” ဟ အဆပါ မးသတတပဖြ႕၏ အရာရတဥးက ေျပာသည။ မးေလာငျခငးေၾကာင အရာရလးခငးအမမားအပါအ၀င ရအပေဆာင၊ ရဘကအပေဆာင၊ မနးေဂး၊ ဖႀကး၊ ဘး၀၊ စပါးဂေဒါင၊ ရကၡာဂေဒါင၊ ဧညေတြ႕ေဆာင စသညတ႔အပါအ၀င အေဆာကအအ (၂၆) လးႏင ကၽြႏြားတ၊ ထြနစက၊ စပါးေခၽြစက၊ စပါးႀကတခြစကအငဂင၊ တ႐တန (၂၂) ေကာငဆငကယ၊ စပါးတငး (၂,၀၀၀) ေကာ၊ ဆနအတမား စသညတ႔ မးေလာငဆး႐ႈးခေၾကာငး သရသည။ အကဥးစခနးခြ၏ လကရအေျခအေနက ေမးျမနးရာ ရနကနတငးမးသတဥးစးက မသရေသးေၾကာငး ေျပာသည။ “ရဘကစခနးရတ ေနရာျဖစတအတြက ေလာေလာဆယေတာ ရဘကေတြက ေနရာခဖ႔ကစၥ ေဆာငရြကေန တယ” ဟ ကေလးၿမ႕နယ မးသတဌာနမ ရေဘာတဥးက ေျပာသည။

ဆယတနးစာေမးပြအၿပး ျမ၀တေလာငးကစား၀ငးေတြေခါငးေထာင

NEJ မတလ ၁၆ရက ေလာငးကစားက အေျခခသည ေပာပြရႊငပြ (အာ၀ါေဒး) ပြ တပတကငးပလင ေလာငးကစား၀ငးမရရသည အေကာကေငြ သနး (၁၃၀) ခန႔က ပြေတာကငးပသည တးတကေသာဗဒၶဘာသာကရငအမးသားတပမေတာ (ဒေကဘေအ) က ပမနရရသညဟ ေလာငးကစား၀ငးမားထ ၀ငးေၾကးလကေကာကသည အဖြ႕၀ငတဥးက ေျပာသည။ ျမ၀တၿမ႕နယအတြငး ယခလ (၁၁) ရကက စတငသည (၁၀) တနးစာေမးပြကာလတြင ေခတရပနားထားသည အာ၀ါေဒးပြမားက ယခလ (၁၈) ရကေန႔မ စတငကာ ျမ၀တၿမ႕အမတ (၃) ရပကြက ဓမၼရနေအာင ဘနးေတာႀကး ေကာငးတြင ေမာလၿမငမ ျမနမာဇာတအဖြ႔တဖြ႔ သြငးကာ စညကားသကၿမကစြာ ျပနလညကငးပမညဟ သရသည။ စာေမးပြကာလ ျမ၀တၿမ႕နယအတြငး အာ၀ါေဒးပြမားက ခ႐ငအာဏာပငမားက ပြမန႔ ပတထားေသာလညး ျမ၀တၿမ႕အနးရ ဒေကဘေအ (၉၉၉) အဖြ႕၏ ဖားသးေကာငဂတတြင ယခလ (၁၃) မ (၁၇) ရကအထ ျမနမာဇာတအဖြ႕ႀကးတဖြ႕ႏငအတ အာ၀ါေဒးပြ (၅) ရကက ကငးပလကရသည။ ဖားသးေကာငဂတပြတြင ေလာငးကစား၀ငးမးစ အဖြ႔ (၅၀) ခန႔ရၿပး ဒေကဘေအအဖြ႕သ႔ တ၀ငးလင ၀ငးေၾကး (၅) ေသာငးခန႔ ေပးရၿပး ညစဥေလာငးကစားပြမား ျပလပလကရေၾကာငး ဖားသးေကာငဂတမ ရြာခတဥးက

ေျပာသည။

၎က “ဒပြက ဒေကဘေအက ဥးစးၿပးလပတာ။ ေလာငးကစား၀ငး (၅၀) ဆေတာ တ၀ငးက (၅) ေသာငးႏႈနးဆေတာ ဒေကဘေအက တညက (၂၅) သနး ရတယ။ အာ၀ါေဒးပြမာကတ ေမာလၿမငကဇာတကေတာ တည (၆) သနး ႏႈနးန႔ ေပးရတယ။ ကနတာကေတာ ဒေကဘေအ ရနပေငြပ။ အာ၀ါေဒးရ႕ အကးဆကကေတာ ဂပး၊ သခးေတြ မားလာတယ။ ဒစ႐ကမႈေတြ မားလာတယ။ ပြကငးပတ႔အဖြ႔ကလညး ဘယသမေျပာဆဟန႔တားတာ မရဘး။ ကရငျပညနယမာ ဒေကဘေအႀကးစးတ ေနရာေတြမာ အာ၀ါေဒးပြအၿမရေတာ အကနဒကၡေရာကကနၿပ။ ေန႔ခငးေၾကာငေတာငလ အခနမးမာေတာင အမေပၚ သခးတကတာေတြရတယ။ သခးေတာငမ အျပငသခးန႔ အမတြငးသခးေတြ ပၿပးမားလာတယ။ မဘေတြလညး သား၊ သမးေတြက ေျပာဆဆးမလ႔ မရေတာဘး။ လေတြရ႕အသထမာ ေလာငးကစား႐ႈးရင ဘနေကာကသြားဖ႔ေလာကပ အသရၾကေတာ အေျခအေနက ၾကာေလဆးေလပ” ဟ ေျပာသည။ ကရငျပညနယအတြငး ကငးပသည အာ၀ါေဒးေလာငးကစားပြမားတြင ယခငက လႀကးမားသာ အမားစ ၀ငေရာကေလာငးကစားၾကေသာလညး ယခအခါ ေလာငးကစား၀ငးမားတြင ဆယေကာသက လငယအမးသား၊ အမးသမးမား ၀ငေရာကေလာငးကစားျပမႈမာ ထက၀ကနးပါး မားျပားလာသညဟ အာ၀ါေဒးပြမားတြင နယလည ေလာငးကစား၀ငးဖြငသ ဒငတဥးကလညး ရငးျပသည။ အာ၀ါေဒးပြေတာျဖင ရနပေငြရာသည ဒေကဘေအ (၉၉၉) အဖြ႕မ အရာရတဥးက ဆကသြယေမးျမနးရာ ၎ပြမားႏင ပတသက၍ မၾကားမ မသရေၾကာငး ျပနလညေျဖၾကားသည။ ျမ၀တခ႐ငအတြငး ဒေကဘေအမ အာ၀ါေဒးပြမားက ႏစလးေပါကနးပါးခန႔ ေနရာေဒသအႏ႔တြင ကငးပေနေသာလညး ျမ၀တခ႐ငအာဏာပငမားက တစတရာ အေရးယဟန႔တားမႈမား မရေၾကာငး သရသည။ ေလာငးကစား၀ငးေထာငထားသည ဒငတဥးက “ဒေကဘေအန႔ တြလပလာတာ (၁၀) ႏစ ေကာၿပ။ ပကဆမရရင သတ႔ဆမာ အတးန႔ ေခးငားလ႔ရတယ။ ေမာလၿမငက ဇာတအဖြ႔ေတြပါမယဆရင ေလာငးကစား၀ငးတ၀ငးက တည (၅) ေသာငးေပးရတယ။ ဇာတအဖြ႕မပါဘ ေရာငျပနလ႔ေခၚတ႔ ဗဒယပတကားသြငးရင တည (၃) ေသာငး ေပးရတယ။ ဒေကဘေအေတြ ေျပာတာကေတာ သတ႔ႀကးပ အကနလးမရဘး။ ျမ၀တက အေကာငႀကးေတြက လညး ခြ႕ေပးရတာေတြ၊ မကႏာလပရတာေတြ တေခါကဆရင သနး (၂၀) အနညးဆးပလ႔ေျပာတယ။ တခ႕ ခ႐ငလႀကးေတြကဆရင ထငးဘကက သြငးတကားအသစေတြ လကေဆာငေပးရတာေတြရတယ” ဟ ေျပာသည။ ျမ၀တၿမ႕ေတာငပငးရ သညဂတအနးတြင အသစထပမဖြငလစလကသည ဒေကဘေအ (၉၉၉) ဂတတြငလညး အာ၀ါေဒးပြမားက လစဥရကျခား၍ ပမနနးပါးကငးပလကရသည။

အဆပါဂတအသစသည ဘနေကာကမမေဆာကသ႔ ဘတစကားမားျဖင ျပနလာၾကသည ျမနမာအလပသမားမား က ထငးလ၀ငမႈႀကးၾကပေရးက ဖမးဆးၿပး ျမနမာျပညဘကသ႔ နယႏငပ႔ေဆာငသည ဂတျဖစသည။ ထငးမ ျပနပ႔လကသည ျမနမာအလပသမားမားအား ဒေကဘေအႏင ျမနမာလပြစားမားက လတဥးလင ဘတ (၁,၅၀၀) ႏႈနးယၿပးမသာ လရာခရးသ႔ ဆကခြငျပသည ဂတျဖစသည။

ဟႎလလ သတငးစာဆရာမားအဖၾႚက ဥးဝငးတငက ဂဏထးေဆာင အသအမႀတပ

2009-03-16 RFA

သတငးစာဆရာ႒ကး ဟသာဝတ ဥးဝငးတငက အေမရကနအေခစက ဟႎလလ သတငးစာဆရာမားအဖၾႚ (Honolulu Community Media Council) ကေန႓ပး မတလ ၁၅ ရကေနႛက ဂဏထးေဆာင အသငးဝငအဖစ အသအမႀတ ပလကပၝတယ။

ဆရာဥးဝငးတငက RFAက ေမး႒ကညတအခၝမႀာ ခလ ေပာကားပၝတယ။

ဥးဝငးတင။ ။ “မနကရႀစနာရက ကေနာက ဖနးဆကတယ ဟႎလလ မဒယာေကာငစက ဆ႓ပးေတာ ဖနးဆကတယ။ ကေနာက ဟႎလလ မဒယာေကာငစမႀာ member ဆ႓ပးေတာ လပ႓ပးေတာ ကေနာက သတငးစာအေကာငး ေမး႓ပးေတာ၊ ေနာကကေနာေထာငထက အေတၾႚအ႒ကေတၾ ေမးခငတယဆ႓ပးေတာ ေပာတယ။ သတငးစာသမားေတၾက ဘာမားအ႒ကေပးခငလလႛ ေမးတယဗာ၊ ေမးေတာ ကေနာကေပာတယ သတငးစာသမားေတၾက အ႒ကေပးစရာေတာ မရႀပၝဘး။ ကေနာတႛ သတငးစာသမားေတၾဟာ အမႀနတရားက အေခခ႓ပးေတာ လပေနကပန အမႀနတရားေတၾက တကဖကဖႛ အဒၝက ႒ကးစားဖႛ လပၝတယလႛေနာ၊ မတရားမႁေတၾက တကဖကမယဆတယဟာ လပၝတယလႛ အဒၝကေပာတအခၝ ပတသၾားေရာဗ။”

တယလဖနးလငး ပတသၾား႓ပး ေနာကထပ ဖနးထပေခမလာဘးလႛ ဆရာ႒ကးကေပာပၝတယ။ ဒအဖၾႚနႛ မနမာသတငးသမားေတၾ အထးသဖင ဆရာဥးဝငးတငနႛ ဘယလ ဆကစပပၝသလလႛ မနမာသတငးသမဂၢ ဥကႉ ဥးေမာငေမာငမငက RFAက ေမး႒ကညခပၝတယ။

ဥးေမာငေမာငမင။ ။ “အဒအဖၾႚက ဥကႉက ဘအမေအ ၂၀၀၆ ခႎႀစ ညလာခက ဖတတယ၊ ဖတ႓ပးေတာ ဆရာဥးဝငးတင လၾတေမာကေရးက ကေနာတႛ ဝငး႓ပေတာ ႒ကးစားကတယေလ၊ သက အေမရကနအေခစကေပၝ၊ အဒမႀာ ဟႎလလ သတငးစာ မကႎႀာဖးတခမႀာ ဥးေဆာငေနတာက သတႛအဖၾႚက ဥးဝငးတငက ထပတနးဥးစားေပး အကဥးက သတငးစာသမားတေယာကအေနနႛ အသအမႀတပ႓ပးေတာ ကမပနးေတၾ လပတယ။ ဆရာ ဥးဝငးတငက အလ အသအမႀတပဖႛ လပထားတာ မနညးေတာင ႒ကာေန႓ပ ထငတယ။ ကေနာသတာေလ ခမႀ ဆရာဥးဝငးတငဆ ေရာကတာ။”

ဒအဖၾႚမႀာ ဂဏထးေဆာင အသငးဝငအဖစ အသအမႀတပခရရင ဘယလ အကးေကးဇးေတၾ ရႎငမလလႛေမး႒ကညတအခၝမႀာ ႓ပးခတႎႀစကတညးက ဒအဖၾႚရ ႒ကးပမးမႁေတၾနႛ အကးရလဒေတၾက ဥးေမာငေမာငမငက ရႀငးပပၝတယ။

ဥးေမာငေမာငမင။ ။ “အဓက ကေနာမငတာကေတာ ေသၾးစညးညညၾတေရးက အဓကေပၝေနာ ေနာက႓ပးေတာ သတႛအာရႀနႛ အာဖရကမႀာ၊ တနဇနးနးယားမႀာ ဟတတယ။ ႎငငတကာ မဒယာကၾနဖရငတခ လပတယ။ အာဖရကန ပရကအန ဆလစဒရာတမႀာ ေမလ ၂ရကနႛ ၃ရကေနႛ ေမလ ၃ရကေနႛက ပရကစ ဖရးဒနးေဒးေလ၊ ဥးဝငးတငနႛပတသက႓ပး ရဆလရႀငးတခ ကလာတယ။ ဆးဖတခကတခ ကလာတယ။ အာဖရကနႎငင ေခၝငးေဆာငေတၾက အဒအေ႒ကာငး႒ကားတယ စသညဖငေပၝ၊ မားေသာအားဖငေတာ

ေသၾးစညးညညၾတမႁပ ရလမမယေလ။”�

မနမာသတငးသမဂၢဥကႉ ဥးေမာငေမာငမင ရႀငးပခတာပၝ။ ဒဟႎလလ သတငးသမားမားအဖၾႚက ၁၉၇၀ ခႎႀစကတညးက တညေထာငခတာဖစ႓ပး ဒအဖၾႚဟာ အစးရအဖၾႚအစညးမဟတပ လၾတလပေသာ သတငးသမားေတၾနႛ ဖၾႚစညးထားကာ ကမာတဝနးက သတငးသမားေတၾ ဖႎႀပခရမႁက အထး အေလးေပးေဆာင႟ၾကတ အဖၾႚတဖၾႚဖစတယလႛ သရပၝတယ။

အေမခအကဥးသားေတြ အျဖစမခႏင

ဟသာ၀တဥး၀ငးတငန႔ ေမြးေန႔ စကားလကဆ

မးမခ

မတ ၁၅၊ ၂၀၀၉

(မတလ ၁၄ ရကေန႔က ေတြ႔ဆေမးျမနးခက)

၁၉ ႏစ ၾကာ အကဥးကချပး လြနခတ ၆ လက လြတေျမာကလာခသ အတကအခ ႏငငေရးေခါငးေဆာင ဟသာ၀တဥး၀ငးတငရ႔ ေထာငျပငဖကမာ ပထမဥးဆး ကေရာကတ ၇၉ ႏစေမြးေန႔မာ သေျပာၾကားခတ စကားေတြထက သ႔ဆႏၵတရပက ျပနလည ေကာကႏတ ေဖာျပလကပါတယ။

“ကေနာအခလ မတေဆြေတြန႔ ေတြ႕႔ေတာ ၀မးသာတာေပါဗာ။ ဘာျဖစလ႔ ၀မးသာတာလ ဆေတာ၊ ေထာငထတနးက … အခ ကပက ေထာငက ထြကလာတာ ၆ လေပါဗာ။ ဒါေပမ ေထာငထတနးက ကယကယက အေမခအကဥးသားလ မခစားခရဘး။ Forgotten Prisoners ေပါဗာ။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ ဒမတေဆြေတြရ႔ ဘဘက အားေပး ေထာကပ အားေပးစကားေျပာ တေလာကလး ေထာငထမာ … ကယကယက အေမခအကဥးသားလ႔ ေထာငထမာ မခစားခရဘး။ ဒါ သပအေရးၾကးတယ။

ေထာငထမာ ကယကယက အေမခအကဥးသားလ႔ သေဘာထားလကမရင၊ ငါမသားစက ငါကေမေနျပ၊ ငါညအက ေမာငႏမမားက ငါကေမေနျပ၊ ႏ႔မ႔ဆရငလညး ငါရ႔ သားခငးမား၊ ငါရ႔ လပေဖာကငဖကမား၊ အသအကၽြမးမား၊ ငါရ႔ ႏငငေရးပါတ၊ အဖြ႔အစညးမားက ငါကေမေနျပလ႔ အေမခအကဥးသားစတဓာတမး ၀ငတာန႔ ျပနာေတြ တကေတာတာပ။ အထမာ စကားမားၾကတယ။ ရနျဖစၾကတယ။ ျငငးၾကတယ။ ငၾကတယ။ စကားမေျပာၾကဘး။ ဒါေတြ ျဖစကနေရာ။ စတဓာတကတယေပါဗာ။ စတဓာတပကတယေပါဗာ။ ျပနာေပါငး ေသာငးေျခာကေထာင ျဖစတတတယ။

ဘဘက အသလမး မခစားခရဘး။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ မတေဆြမားရ႔ ေကာငးမႈေပါဗာ။ မတေဆြမားရ႔ အားေပးမႈ၊ ကညမႈ … အဒါေၾကာင အေမခအကဥးသားအျဖစ မခစားခရဘး။ ဒါက ေတာေတာေကာငးတ စတဓာတပလ႔ ဘဘက ခယတယ။ ဒါေၾကာင အခ အျပငေရာကလာေတာလညး ဒမတေဆြေတြန႔ ေတြ႔ရတယ။ ေတြ႔တယအခါကေတာလညး အေမခအကဥးသားဆတ စတဓာတမး ဘဘမာ

မေပၚေတာဘး။ ၀မးသာတယ။

အဒါေၾကာင အဒ စတဓာတန႔ ဘဘက ဘာလပႏငသလဆေတာ ႏငငေရးက တတႏငသေလာက ၀ငလပႏငတယ။ တငးသျပညသား လအမားအကးကလညး လပေပးႏငတယ။ ဘာေၾကာငလဆေတာ ကယကယ အေမခအကဥးသားဆတ စတဓာတမရတအခါကေတာ လေတြက ပျပးေတာ ခစခငလာတယ။ လေတြကပျပးေတာ ယၾကညလာတယ။ ျပးေတာ လေတြက ပျပးေတာ ေလးစားလာတယ။ အဒစတဓာတန႔ ပျပးေတာ လပလာႏငတယ။

ဒေတာ ဘဘက ကယလပႏငတဟာက နမနာယျပးေတာ အခ ဘဘက ႏငငေရးအကဥးသားေတြက လကလပေပးေနတယ။ တတႏငတာတဟာေတြက ကယကညေပးႏငရငေပး၊ အကၤ အ၀တအစား ေပးႏငရငေပး၊ ေဆး၀ါးေပးႏငရင ေပး။ တတႏငတာ လပေနတယ။ အကနလးလပေနတယ။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ ကေနာ ေထာငထမာ ေနခသလပ၊ ေထာငထမာ အေမခအကဥးသားစတဓာတမး မေပၚဘန႔ ေနခသလပ သတ႔လညး အေမခအကဥးသား စတထားမး မေပၚဘန႔ ေနႏငေအာင၊ အေမခအကဥးသားဆတ စတထား မရဘန႔ အျပငဖက ထြကလာႏငေအာင၊ ဒါ ကေနာကညေနတာပလ႔။

အဒလေတြဟာ အေမခအကဥးသားဆတစတ ကငးမျပးေတာ အျပငကထြကလာႏငမယဆရင တငးျပညအကးက အမားၾကး လပႏငလမမယ။ တငးျပညအကး၊ လမးအကး၊ ႏငငေရးအကး၊ ဒမကေရစအကးက အျပညအ၀ ေဆာငရြကႏငလမမယ။ ေဆာငရြကတ ေနရာမာလညး ကေနာတ႔ဆရင အသက ၈၀ပငးနား ေရာကေနေတာ ေနာကက ၁ ႏစ ၂ ႏစ ၃ ႏစထကပျပး လပႏငတာထကေတာ အေၾကာငးမရေတာဘး။ ဒါေပမယ သတ႔ကတအခါကေတာ သတ႔က ႏစေပါငးမားစြာ ဆကလပႏငမယ ဆတာ ေမာလငႏငတယ။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ သတ႔က လငယေတြ။ အဒလငယေတြ အျပငက ထြကလာတအခါမာ အေမခအကဥးသားဆတ စတထားမးကငးမျပေတာ ထြကလာၾကရင တငးျပညအကး၊ လမးအကး၊ ႏငငေရးပါတအကး၊ ကယရ႔ သားခငးမတေဆြမားအကး၊ လထအကးက ေဆာငရြကႏငလမမယလ႔လ အမားၾကး ေမာလငပါတယ။ အဒစတဓာတက ေမြးႏငေအာငလ႔လညး၊ အဒစတဓာတက ရႏငေအာငလ႔လညး အခ ကေနာလပေနပါတယ။ အဒါပ ေျပာခငပါတယ။

အ အလြတေျပာတာကေတာ … ဗာ ကေနာလညး အသကၾကးလာတအခါကေတာ တကယက ဒအခနက ႏငငေရး လပဖ႔ ေကာငးေတာတအခန မဟတေတာဘးလ႔။ ႏငငေရးအတြက အသး၀ငဖ႔ဟာကလညး အမားၾကး ေလာလာတယ။ ကယရ႔စြမးေဆာငရညေတြကလညး အမားၾကး ေလာလာတယ။ သပျပးေတာ စြမးအားလညးမရ၊ ဥာဏအားလညး မရေတာဘး။ သပေတာ မေကာငးေတာဘး။ သ႔ေသာ လပေနရတာပ။ အေျခအေနအရ။ အဒါ တခ ေျပာတယ။ အသညေတာ အခ ခငဗားတ႔က ဒမာ အသကရညပါေစ ဆေတာငးတအခါ ကေနာက အသကရညရတငမဟတဘး၊ ႏငငေရးကလညး အသကရညရညလပႏငဖ႔ကလညး ကေနာကကေနာ ဆႏၵျပမတယလ႔ ၊ အသကရညေနတနးကာလမာ ကယလပႏငတာေလး လပဖ႔ေပါ။ လပတယဆတာကလညး ကယက ႏငငေရးက လပတတလ႔လ႔၊ လပႏငလ႔လ႔၊ အငအားေတြရလ႔ေတာ မဟတဘး၊ အခက လပဖ႔ အခြငအေရး ၾကေနလ႔။ လပဖ႔ အခြငအေရးၾကတယဆတာက ေနာကတခက တာ၀နက ကေနတယ။ တာ၀နက ရတယ၊ အခြငအေရးက ကေနတယ။ အဒတနးမာ ႏငငေရးလပရတယ ဆရငလညး အဒႏငငေရးက တတႏငသမ အသးကက၊

အသး၀င၀င လပခငတယ။ လပပါရေစလ႔လညး ဆေတာငးတယ။ ဒါေလာကပ ေျပာတာပါ။

သတငးေဆာငးပါးမား

ျမနမာျပညဆငရာ မဝါဒတရပ ရရရန အဆးအျဖတေပးမည အခကမား

Friday, 13 March 2009 17:22 ေအာငေဇာ

ျမနမာႏငငသည ကေနာတ႔အားလး ထးထြငးႀကဆ ဆနးစစ ေလလာၿပး သတႀကးစြာျဖင ျဖတသနးရမည ကငဝတဆငရာ မငးကြငးမားႏင ျပညႏကေနေသာ ႏငင ျဖစပါသည။ ထသ႔ ေလာကလမးရာတြငလညး ႏလးသြငးရမည အခကမား ရေနပါသည။

မၾကာေသးခငက အေမရကနျပညေထာငစ၏ ႏငငျခားေရးဝနႀကး ဟလာရ ကလငတနသည သ၏ႏငငျခားေရးမဝါဒ က `ဒ´ သးလး ျဖစေသာ ကာကြယေရး၊ သတမနေရး၊ ဖြ႔ၿဖးတးတကမႈ (Defense, Diplomacy and Development) အေပၚ အေျခခၿပး ေရးဆြမညဟ ေျပာဆလကေသာအခါ ေလလာသအခ႕ မကခးပငသြားခၾကသည။

၎တ႔က နပါတေလးခေျမာက `ဒ´ ျဖစေသာ ဒမကေရစ (Democracy) အေပၚ အာရဝငစားကာ သမၼတ အဘားမား အစးရ၏ ႏငငျခားေရးမဝါဒတြင ဒမကေရစက မညကသ႔ တနဆာဆငမညနညးဟ ေမးခြနး ထတလာၾကသည။ လြနခသည လက ဂာမနႏငင ျမးနစၿမ႕၌ ကငးပခေသာ ညလာခတခတြင အေမရကန ဒတယ သမၼတ ဂး ဘငဒငက ဤေလးခေျမာက `ဒ´ က ထညသြငး ေျပာဆခပါသည။

မၾကာေသးခငက ဧရာဝတမဂၢဇငးႏင ဆကသြယ ေမးျမနးခနးတခတြင “ႏငငျခားေရးဝနႀကး ကလငတန ခမတခတ `ဒ´ သးလးျဖစတ ကာကြယေရး၊ သတမနေရး၊ ဖြ႔ၿဖးတးတကမႈ ဆတာ ေတြဟာ သမၼတ အဘားမား အစးရရ႕ ႏငငျခားေရးမဝါဒမာ အဓက ေဒါကတငေတြ ျဖစလမမယ ဆတာကေတာ အမနပါပ” ဟ ထငးႏငငဆငရာ အေမရကနသအမတႀကး အရစၥဂၽြန က ေျပာဆခပါသည။

“ဒါေပမယ အဒနယပယအားလးမာ ဒမကေရစ ဖြ႔ၿဖးတးတကေရးဟာ မရမျဖစ ခတဆက ပါဝငေနၿပး အစးရသစရ႕ ႏငငျခားေရး မဝါဒမာ အဓကေနရာက ဆကလက တညရေနပါလမမယ။ တနညးအားျဖင ေျပာရရင ဒမကေရစဟာ မ႑ငႀကး သးခလးန႔ ခြမရေအာင ဆကႏြယေနတာပါပ” ဟ သက ဆကၿပး

ေျပာဆသည။

ဒမကေရစ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးသည အေမရကန ႏငငျခားေရးမဝါဒတြင အဓကပါဝငရမည အခက ျဖစၿပး သမၼတ အဘားမား အစးရလကထကတြငလညး အထငအရား ဆကလက ကငသးသြားပါလမမည။

တခနတညးတြငပင ဝါရငတန၏ ျမနမာႏငင အေပၚ အေရးယ ပတဆ႔ေရးမဝါဒမား ႏင ေဒသတြငး ႏငငမား၏ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈမားသည ျမနမာဒမကေရစ ေျပာငးလေရး၌ ထေရာကမႈ မရခေၾကာငး ႏငငျခားေရးဝနႀကး ကလငတနက ၿပးခသညလ အာရခရးစဥအတြငး ေျပာဆခၿပး မဝါဒမားက ျပနလည ေလလာ သးသပမည ဟလညး ဆသည။

ကလငတန၏ ေျပာၾကားခကေၾကာင ျမနမာႏငငဆငရာ အေမရကနႏငင၏ မဝါဒႏင ပတသကၿပး မနးဆခကမား ထပမ ေပၚေပါကလာသည။ တရတႏငင အပါအဝင ႏငငတကာမ အစးရအရာရ တခ႕က အေမရကန၏ မဝါဒ အေျပာငးအလက သခငေနၾကသည။

ဧရာဝတႏင ဆကသြယ ေမးျမနးခနးတြင သအမတႀကး အရစၥဂၽြန က အဘားမား အစးရ၏ ျမနမာႏငငဆငရာ မဝါဒသည လအပခကအရ သမၼတေဟာငး မစၥတာဘရ၏ မဝါဒမား အတငး ဆကလက ရေနပါလမမညဟ ဆသည။ “မဝါဒရ႕ ရညမနးခကက မေျပာငးလပါဘး၊ ျမနမာႏငငမာ စစမနၿပး အားလး ပါဝငႏငတ ႏငငေရး ေဆြးေႏြးပြေတြ စတငဖ႔၊ ႏငငေရး အကဥးသား အားလး လြတေျမာကဖ႔ ရညရြယပါတယ” ဟ သအမတႀကးက ေျပာသည။

သ၏အေျဖေၾကာင ျပညတြငးျပညပရ ျမနမာႏငငဒမကေရစေရးအတြက ေဆာငရြကေနၾကေသာ အဖြ႔အစညးမားက ေကနပမႈ ရပါလမမည။ ႏငငေရးအကဥးသားမား လႊတေပးျခငး၊ ႏငငေရးလမးျပေျမပေရးဆြရာတြင အဖြ႕အစညး အားလး ပါဝငေရး စသည စစမနသည ႏငငေရးေျခလမးမားက စစအစးရက မလမးသေရြ႕ အေမရကနက ၎၏ တငးမာေသာ မဝါဒမား ဆကလက ကငသးျခငးက ထအဖြ႔မားက ျမငေတြ႔လၾကသည။

စစမနသည တးတကမႈတခ႕က မျမငရသေရြ႕ စစအစးရႏင အေပါငးအပါေနာကလကမားအား

ပစမတထားေသာ အေရးယ ပတဆ႔မႈမားက ကလငတနက ဆကလက ျပလပသြားၿပး ျမနမာျပညႏင ပတသက၍ `ဒ´ ေလးလး မဝါဒကလညး စြကငသြားပါလမမည။ သ႔ေသာ ထမဝါဒသည ႏစဘကသြား မဝါဒျဖစသငၿပး အေရးယ ပတဆ႔ျခငး တခတညး ျဖစမေနသငပါ။

အေမရကနသည ျမနမာအမနးခငးမားျဖစသည အႏၵယ၊ တရတ ကသ႔ အငအားႀကး မဟာမတမားႏင ပးေပါငး ေဆာငရြကရန လအပပါသည။ တရတႏငင၏ ႀကးထြားလာေသာ ၾသဇာအာဏာက ခနခြငလာ ညႏငမည နညးလမးတရပက ရာေဖြႀကဆရန ပ၍ အေရးႀကးပါသည။

သအမတႀကး ဂၽြနကလညး “ကေနာတ႔ရ႕ ျမနမာျပညဆငရာ မဝါဒက ျပနသးသပတအခါ အကးစးပြားတ ႏငငေတြန႔ ေဆြးေႏြးၿပး အႀကဉာဏေတြ ရယသြားမယလ႔ ရညရြယထားပါတယ။ ေဒသတြငး အဓကကတ ႏငငေတြ၊ မတေဆြႏငငေတြ န႔ သတငးအခကအလက ထထဝငဝင ဖလယမႈအေပၚ အေျခခၿပး ပေပါငး ေဆာငရြကတ အစအစဥတရပ ျဖစလာေစဖ႔ပါ” ဟ ေျပာခသည။

ျမနမာႏငငသည အႏၵယႏင တရတႏငငတ႔အၾကား မဟာဗဟာကက တညရေနသည အခကက သတျပရန အေရးႀကးပါသည။ ကမာၻ႔လဥးေရ အထထပဆး ႏငငႀကး ႏစခက ျမနမာႏငငမ စြမးအငႏင သဘာဝ အရငးအျမစမား အတြက ၿပငဆငေနၾကသညက ဝါရငတနက ထညသြငး စဥးစားရပါမည။ ကနးတြငးပတ ယနနျပညနယက ပငလယထြကေပါကရာေဖြေနေသာ ေဘဂငး၏ ရညမနးခက၊ တရတႏငင၏ ဘဂၤလားပငလယႏင အႏၵယ သမဒၵရာ ေဒသ ပထဝႏငငေရး အရ စတဝငစားမႈမားကလညး သတျပရပါလမမည။

အထကပါ အေၾကာငးရငးမားေၾကာင တရတႏငငက ခနခြငလာ ညရနအတြက ျမနမာႏငငသည အနာဂတတြင အေနာကႏငငမား၏ ၾသဇာသကေရာကမႈ၊ အေထာကအပႏင ရငးႏျမပႏမႈမား လအပပါလမမည။

ေဒသတြငးရ ျမနမာႏငင၏မတေဆြမား၊ အလားအလာ ရေသာ ၿပငဘကႏငငမားႏင ပးေပါငး ေဆာငရြကေနစဥ အေမရကနအစးရသည စစအစးရေခါငးေဆာငမားႏင အတကအခ အပစမား ႏစဘကစလးႏင လမးဖြငႏငေသာ အခြင အလမးမားက လကလြတဆးရႈးမခသငပါ။

၄ငးတ႔၏ ရညရြယခကမားက အေလာေပး ေစစပျခငး မရဘ အေမရကနျပညေထာငစသည ျမနမာ စစေခါငးေဆာငမားႏင သတမနေရး ဆကဆမႈမား ျပလပႏငပါသည။

ဤသ႔အားျဖင သာမနျမနမာျပညသမား၊ လထအေျချပ လမႈအဖြ႔အစညးမား၊ ျပညတြငးႏင စစတပအတြငးရ အေျပာငးအလက ေဖာေဆာငႏငသမားက ေထာကပရန ရညရြယလင အေမရကနျပညေထာငစ၏ ျမနမာႏငင ဆငရာ မဝါဒမားသည ပမေလးနကၿပး လကေတြ႕ကေသာ မဝါဒမားျဖစသငပါသည။ သ႔ဆလင ထမဝါဒမားသည ဗလခပသနးေရႊေခတ အလြန ျမနမာႏငငအတြက ျပငဆငမႈမား ျဖစလာပါလမမည။

ျမနမာႏငငအတြငးတြင ၁၉၉ဝျပညႏစ အေထြေထြ ေရြးေကာကပြ အႏငရ အတကအခ ႏငငေရး ပါတ ျဖစသည အမးသား ဒမကေရစ အဖြ႔ခပသည ဒမကေရစႏင ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးမႈ ဆသည `ဒ´ ႏစလး (Democracy and Dialogue) ကသာ စြကငထားေနျခငးကလညး ထညသြငး ေျပာဆရန ရေနပါေသးသည။

ႏစေပါငး ႏစဆယၾကာေတာငးဆခေသာ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးေရးက အဓကထားသည `အထးေၾကညာခက´တေစာငက လြနခေသာလက ထတျပနခရာ အဖြ႔ခပသည အမားႀကးတခက ကးလြနခပါသည။ ထေၾကညာခကတြင “စးပြားေရး ဖြ႔ၿဖး တးတကေစေရး လပရသည အေၾကာငးရငးႏင မညသ႔မညပ လပမာလ ဆသည အခကအလကမားက မသရေသး၍ မေဆြးေႏြးႏငေသး” ဟ ေဖာျပထားပါသည။

ဤကသ ေပါေလာသည ေၾကညာခကႏင ကလငတန၏ မတခကစကားမားေၾကာင တခ႕ေသာ အခြငအခါေကာငး ေစာငေနသမား၊ အခြငအေရး သမား မားက အဖြ႔ခပႏင အေမရကန၏ အေရးယပတဆ႔ေရး မဝါဒအား တကခကရန ခြငျပလကသကသ႔ ျဖစသြားသညဟ ျမနမာမတေဆြတခ႕က ေျပာၾကပါသည။

စစအစးရ၏ ရကရကစကစက တကခက သတျဖတမႈမားက ရငဆငေနၾကရေသာ အဖြ႔ခပ အဖြ႔ဝငမား၊ ေခါငးေဆာင မားသည `ဒ´ ႏစလးက ေကာၿပး ၾကညသငေနပါၿပ။

၄ငးတ႔သည ႏငငေရး ေရ႕မတးႏငျဖစၿပး ပတဆ႔ေနမႈက ေဖာကထြကႏငမည နညးလမးအား ထးထြငး ႀကဆမႈရရျဖင ရာေဖြသငပါၿပ။

ဖႏပခပခယမႈ ႀကးစးေနေသာ အေျခအေနေအာကတြင အဖြ႕ခပ၏ ေခါငးေဆာငမားႏင ဝါရငအဖြ႔ဝငမားက ခပေႏာင ဖမးဆးထားသေရြ႕၊ အေၾကာကတရား ေအာကတြင ေနေနရသေရြ႕ အဖြ႔ခပသည ၄ငး၏ လပငနးမားက ပမန အတကအခ ႏငငေရးပါတ တခကသ႔ ေဆာငရြကႏငျခငး မရသညမာ ထငရားပါသည။

လမႈေရးဆငရာ အၾကပအတညး၊ လထကနးမာေရး၊ ပညာေရး၊ သဘာဝ ပတဝနးကင၊ ဆငးရ မြေတမႈ စသည ျပနာမားက ေဇာငးေပးကာ တငးျပညက လတတေလာ မညကသ႔ ျပနလညတညေဆာကမည စသညတ႔က အဖြ႔ခပက ေျပာဆသငပါၿပ။ ေျဖရငးရန လအပေနသည ေရ႕မတးေနာကမဆတ အေျခအေနက ေဖာကထြကေရး၊ လႈပရားႏငမည ေနရာသစက ရာေဖြေရးတ႔အတြက ပ၍ ထးထြငး ႀကဆရန အျမနဆး လအပပါသည။

ဤသ႔ဆလင အဖြ႔ခပသည `ဒ´ ႏစလးထက ေကာလြနၿပး ေရ႕သ႔သြားေနသညဟ ျမငလာၾကပါလမမည။ အေျခခ အကဆး အခကမာ ႏငငေရး ေျဖရငးမႈ တခ ေအာငေအာငျမငျမင ရရရန အေရးတႀကး လအပေနျခငးပင ျဖစသညဟ အရးသားဆး ယၾကညမပါသည။

ေအာေဇာ ေရးသားသည The D’s that could Determine a Viable Burma Policy က ဆေလာေအာင ျပနဆ ေဖာျပပါသည။

၀ဋေၾကြး ရခလင ေျပပါေစ (ေဆာငးပါး) Mizzima News Article

ေအာငကမငး

တနလၤာေန႔၊ မတလ 16 2009 19:26 - ျမနမာစေတာခန

၀ဋေၾကြး ရခလင ေျပပါေစ

“မးပကေနလ႔ ညေလး၊ ျဖတပငးက ညေန ၃ နာရေလာကမ လာယ” ဟ တာ၀နက၀နထမးက ေငြလကခယၿပး ေျပာခန “အသးမကတျပည ေနဖ႔ေတာင မေကာငးေတာဘး” ဟ ေအာငကမငးတေယာက စတထကေန အသတတဆလကမသည။ ႏႈတက အသထြကလငေတာ အခပထေရာကမာ ေသခာေပါက။ ႏငငေတာ အသေရဖကမႈ၊ ဌာနဆငရာႏင ၀နထမးက ေစာကားမႈ စသညျဖင အျမငကတပဒ အမႈေတြ တသၾကးႏင ေထာငကသြားမည။

ဒတငးျပညမာက အေျပာမေတာ တခြနး၊ အသြားမေတာ တလမး၊ အေနမတတ တညႏင ဘ၀ပကသြားႏငသည။ ႏစရညေထာငဒဏေတြ တသၾကးႏင တဘ၀စာ ေပးဆပသြားရႏင၏။

ၿမ႕နယ လပစစ ဓာတအားေပးေရး႐းသ႔ ယခလအတြက ကသငေသာ ဓာတအားခ မတာဘလ လာေဆာငျခငး ျဖစ၏။ ျဖတပငးတြင ေငြလကခရရေၾကာငး ကြနျပတာစကျဖင ႐ကကာ ျပနလညေပးရမည။ သ႔ေသာ ၿမ႕နယ လပစစဓာတအားေပးေရးအဖြ႔ ႐းတြငပင မးကမလာသျဖင ခကခငး ျဖတပငး ျပနမေပးႏင။ ျဖတပငးေပးႏငမည မးလာႏငေသာ အခနက ခန႔မနးကာ ျပနလညခနးလကျခငးျဖစသည။

တငးျပညက ေနဖ႔ေတာင မေကာငးေတာဆေသာလညး ဒတငးျပညမ မေနလင ဘယသြားေနရမနး မသ။ ခေနရေသာ ၀ဋဒကၡေတြ ၿငမးေစလလငေတာ သကတမးမေစခင ေသဖ႔သာ ဆေတာငးရေတာမည။ တငးျပညႏငအ၀မး လပစစမး ေန႔စဥ မနမနရရပါေစဟ ဆေတာငးေနလငလညး အေနာကက ေနထြကဖ႔သာ ျဖစႏငမည။ ျမနမာျပညတြင မးမနဖ႔ကေတာ ဒကမၻာသကတမး ရသေရႊ႔ ျဖစႏငဖ႔ မျမငဆလင လြနအမထငေပ။ အာဏာဖငဆြ ၿမၿမထငေနမည olတ႔က ဘယေတာမ အေျပာငးအလ လပေပးမာ မဟတ၍ ျဖစသည။ မမေျပာငး၊ လမေျပာငး ယနေဖာငးသာ အရပ၀တအကၤ အျဖစ ေျပာငးကာ ေကာငးစားေရးသာ ဆကလက၍ အေကာငအထည ေဖာေနၾကေပဥးမည။

၈၈ ခႏစ ေနာကပငးမစကာ ဤတငးျပညတြင လပစစမးရရမႈ အေျခအေနက တႏစထကတႏစ ဆးရြားလာခေပသည။

ေအာငကမငးတ႔ ၿမ႕ၾကးရနကနမာပင မးက အခနပငးေပးေနသည စနစမ အခနမမနေတာေသာ စနစသ႔ ေျပာငးလာေနၿပ။ လာရမညအခန မလာ၊ မပကရေသးေသာ အခနမာ ပကသြားသည။ သ မလာလာ၊ လာလာ ကယက ေစာငရမာဆသည ကကငဇာ သခငးစာသားလပင ရနကန ၿမ႕ေတာသ၊ ၿမ႕ေတာသားမားမာ လပစစမးလာခနက ေစာငေမာေနၾကရသညမာ ပပမာႏႈငး၍ပင မေျပာခင။ မးလာမ ေရတငႏငမည၊ ေရရမ ခကေရးျပတေရး ေလာေရးဖြပေရး ေဆာငရြကႏငမည။ မးက လာျပနေသာလညး ေရက မရသည အျဖစဆးႏင ကမေကာငးပါက ၾကရႏငေသးသည။ ကယလမး၊ ကယရပကြက မးလာေသာျငား ကယဆက ေရသြယပကလငးမားက ေရတြနးေပးသည စကရရာေနရာမာ မးပကေနလင ေရမရႏငပါ။

ရနကနၿမ႕ေတာသားက သညလၿငးျငမေနသညမာ ျမနမာျပညအႏ႔ ရေနေသးသည ၿမ႕၊ ရြာ၊ ေကးလကေန ဘ၀တ တငးသျပညသားမားက ကယခငးမစာသလေတာ ျဖစေနမည ထငပါသည။ ျမနမာျပည အခ႕ေနရာမားတြင သးရကေနမ မးက တခါသာ လာသည။ မးတခါလာခနကလညး ၁၀ နာရပင မျပညတတဟ သရသည။ နယမားမာက ေရတြငးေရကနမား ရေန၍ ေရအခကအခေတာ အေတာအသင ေျပေသးသညဟ ဆႏငေပသည။

ျမနမာျပညအႏ႔ ေဆာငရြကေနသည ေရအားလပစစ စမကနးမားကလညး ဘယဆဘယ၀ယ မနးဆကာ လြမးရမည မသႏင။ လပစစဓာတအား ထြကလာခလငေကာ ျပညသအမား သးစြခြင ရပါမလား၊ ေသခာေပါက မေျပာႏငပါ။ ေသခာေျပာႏငသညတခက ထစမကနးမားေၾကာင ဗလခပၾကးမား လာဘစား အကငပကၾကသညပင။ စမကနး တာ၀နရသ အဆငဆငလညး ကယအတထ ထညၾကေလသညမာ ျပညသ႔ အခြန၊ ႏငငဘဏၰာတ႔ မညမဆးရႈးေလၿပလ သႏငေတာေပ။

သညရကပငးက ျမနမာႏငငမ အထကတနးေကာငးသားတ႔ ဘ၀အတြက အေရးအပါဆး ၀ငေပါက တခါးတချဖစသည တကသလ၀ငတနး ၁၀ တနးစာေမးပြ ေျဖဆေနၾကသညအခန။ စာေမးပြရကကေလးေတာင မးက မနေအာငမလာ။ ေအာငကမငး ညေတာေမာငတေယာကက စာေမးပြ၀ငေျဖေနသည ေကာငးသားတေယာက။ စာေမးပြရက မတငခငကတညးက မးမမနသျဖင ဖေယာငးတငမး တလည၊ အယလစဒ မးအမ တလညျဖင စာၾကညခရသည။ မးမလာလင အယလစဒ မးအမလညး မးအား မသြငးႏင၍ ဖေယာငးတငမးပါ စစကေခၚရျခငး ျဖစသည။ မကႏာေျပာငေသာ လပရပကေတာ စာေမးပြရကအတြငး ၆ ရကတာမ ကာလပင မး အခနျပည မေပးခ။ ဒဇယဆေစးက ျပငပေစးကြကတြင မၾကဖးေအာင ကေနသည။ မးစကၾကးမားျဖင ဒရကပငးေလာကေလးအတြက မးေပးႏငေအာငေတာ လပသငသည။ အခေတာ လး၀ မသကးကြ ျပထားေတာသညမာ တငးသျပညသားတ႔ ရပါေသးလားဟ မျမငႏငေအာင မကစကနးေနၾကေလေသာေၾကာင ျဖစေလမလား မသႏင။

တငးသျပညသားမား ရထကခစားခြငရေသာ အျခခ အခြငအေရးမားျဖစသည မးမနမနရရေရး၊ ဆကသြယေရးစနစ ေကာငးမြနေရး၊ ကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈ၊ အလပအကင အခြငအလမးမား မဖနတးေပးႏငပါဘႏင မကႏာေျပာငေျပာငျဖင တငးျပညက ႏစ ၂၀ ေကာ အပခပအာဏာယစမႉးလာခသည?

ေအာငကမငးကေတာ ဘရားရခးတငး အၿမဆေတာငးပါသည။ မးမနမန ရပါေစဟေတာ မဟတပါ။ ၀ဋေၾကြးရခလင ေျပပါေစ၊ ေနာငဘ၀ ျမနမာျပညတြင လျပနလာျဖစခလငလညး မငးဆးမငးညစ အပခပမႈႏင ေ၀းပါေစဟသာ ….။ ။

မတလ(၁၆) ရက၊ ၂၀၀၉

2010 ေရြးေကာကပြႏင အပစအခတရပအဖြ႕မား၏ ကၾကမၼာ

ဗလထကမငး ။ ေခတၿပင

ဒအပငးမာေတာ ဘနးဘရင ခြနဆာအေနန႔ လကနကခဖ႔ ဆကသြယႀကးပမးခရာမာ စစအာဏာရငေတြက ခြနဆာရ႕အမးက ဓားစာခထားၿပး ေဆာငရြကခပ၊ တပမမႉးတဥးန႔ ကကလမးတ႔ အဆငမေျပ ျဖစခၾကပေတြန႔ စစအာဏာရငေတြအေနန႔ ကတပကခပေတြက ဆကလကတငျပသြားပါမယ။

MTA တပဖြ႔၀ငေတြဟာ UWSA တပေတြရ ႔ ဖအားေပး တကခကမႈေတြန႔ န၀တတပရ ႔ ဓာတေဗဒဗးမား သးၿပး တကခကခမႈေတြေၾကာင စတဓာတေရးရာ ကဆငးေနခနမာ ခြနဆာထမ တပမႉးျဖစသ ရမးလမး ကနရြက ဥးစးအငအား (၄,၀၀၀) ခန႔က ကကလမးက ေသြးခြစညး႐းႏငတအတြက ခြနဆာဟာ အေတာေလးက စတညစသြားခပါတယ။

အဒေနာက ခြနဆာရ ႔ ကယစားလယ တာခလတၿမ႕ခ ဥးေအာငလက ေထာကလမးေရးတပက ဆကသြယၿပး ခြနဆာအေနန႔ လကနကခမယဆတအေၾကာငး သတငးပ႔လာတအတြက စစအာဏာရငေတြဟာ တအတၾသ ျဖစကာ မယတ၀က ယတ၀က ျဖစေနခပါတယ။ ဒါေၾကာင ခြနဆာန႔ MTA စစဥးစးခပ ကနစရငတ႔ဟာ လကနကခဖ႔ ဟတမနေၾကာငး၊ ဗြဒယ႐ကခၿပး အေခြကထပ၍ ေပးပ႔ျပနရာ ဗလသနးေရႊ၊ ဗလေမာငေအး၊ ဗလခငၫြန႔တ႔ ၾကည႐ႈၾကပါတယ။

ဗလခငၫြန႔က ခြနဆာကယၿပး ဗလသနးေရႊန႔ ဗလေမာငေအးတ႔ကေတာ ခြနဆာ ဉာဏမားႏငေၾကာငးန႔ သတထားလပဖ႔ ေျပာခပါတယ။ ဒါေၾကာင ျပနလည ဓားစာခလပတအေနန႔ ခြနဆာရ ႔ ဥးေလး ဥးခြနရန၊ စစဥးစးခပ ကနစရငရ ႔ P.A Col. ေကာျမင၊ ခြနဆာရ ႔ ဆကသြယေရး စကဆြယတပဖြ႔၊ အားလးေပါငး

(၁၀) ဥးက ေရၾကညအင ဗဟေထာကလမးေရးတပထမာ ေခၚယထားလကပါတယ။ ခြနဆာအေနန႔ ႐တ႐တ ႐တ႐တ လပမယဆရင ဓားစာခေတြက သတပစမယသေဘာ ျဖစပါတယ။ ဒါအျပင ခြနဆာရ႕ ဆကသြယေရး စကဆြယဟာလညး ကကၾကညးတပေတြန႔ ခြနဆာတပေတြအၾကားမာ လအပရင စကမတဆင ဆကသြယမႈ ကြနရကအေျခအေန ထနးညႇေပးလ႔ရေအာင ထနးခပေခၚယထားတာ ျဖစပါတယ။

ကကလမးက ဒ-ဗလမႉးႀကး စနးပြငန႔ ဗလမႉး ဉာဏလငးတ႔ဟာ အရပ၀တန႔ ဟမနး ဌာနခပထ သြားေရာကကာ ခြနဆာႏင အေသးစတ ေဆြးေႏြးလက ရေနပါတယ။ ဒေနရာမာ တပမ (၅၅) တပမမႉး တာ၀နက ေခတယထားတ ဒ-တပမမႉး ဗလမႉးႀကး မးဟနး (ယခ ႏငငေတာကာကြယေရးတကသလ ေကာငးအပႀကးမ ျပတသြားသ ဗလခပမးဟနး) န႔ ကကလမးမ ဒ-ဗလမႉးႀကး စနးပြငတ႔ဟာတဥးႏင တဥး အျမငမၾကညလငမႈေတြ ျဖစလာခ ၾကပါတယ။ ျဖစပြားရတ အေၾကာငးရငးေတြအနက အဓကကစၥကေတာ ကကလမးန႔ ခြနဆာတ႔ရ ႔ ေဆြးေႏြးပြက လ႕၀ကလၿခေရးအရ အျပနအလန ဆကသြယေနမႈအား မညသမ အသမေပးရလ႔ ကကၾကညးက မာလကတအတြက ခြနဆာန႔ ကစနးပြငတ႔ လးေထြးေနၾကရာ ဗလမးဟနးက သဘာမမသရတာေၾကာင မနာလ မ႐ႈစမျဖစကာ သ႔က လရာမသြငးရေကာငးလားဆၿပး မေကနပျခငးျဖစပါတယ။

ဆကလကတငျပရရင ေအာကေျချဖစတ ခြနဆာတပေတြအေနန႔ ထငမတေနၾကတာက KIA န႔ “၀” ေတြလပ အကြငးမ လကနကခဖ႔ မဟတဘ လကနကျပနၿပး ကငခြငရကာ ၿငမးခမးေရးရယမယ သေဘာလ႔ ထငေနခၾက ပါတယ။ လကနကခတကစၥက ခြနဆာန႔ ကနစရငတ႔ တ႐တလမး ေခါငးေဆာငပငးတခ ႔သာ သေနၾကၿပး တပမဟာမႉးန႔ တပရငးမႉး တခ ႔ကေတာ အရပအႃမြကေလာကပ ေျပာထားခပါတယ။ အငအားႀကးၿပး နယေျမကယ၀နးကာ အတမးအေစာငးမခတ အေျခအေနမာမ႔ မရပမေစရန ကကလမးမ အရာရေတြက အရပ၀တန႔သာ သြားခငးရၿပး သတထားကာ ကငတြယဆကဆရတာေၾကာင ကကၾကညးကလညး အလးစ မေျပာခငးျခငး ျဖစပါတယ။ ဒါေတာငမ ဗလမႉးႀကး ရြယဆစဟာ စစအာဏာရငေတြရ ႔ မလမတပတလပေနတာက ရပမၿပး ေတာထက ျပန၀ငသြားတာရယ၊ MTA တပမဟာ (၈) လကနကခမယလပၿပးမ စစတပက တပရငးမႉး ဗလခငၾကးက ရြာကသြားၿပး မး႐ႈ႕တာရယေၾကာင အငအား (၆၀၀) ခန႔ဟာ ဗလမႉးႀကး ရြယဆစထ လကနကမခဘ သြားေရာက ပးေပါငးခၾကတာမးေတြလညး ျဖစပြားခပါေသးတယ။

န၀တဟာ တဖကမာလညး ညႇႏႈငးေနၿပး လကနကခတ အစအစဥ မစခငအခနအထ မမတပမားက ဟမနး ဌာနခပေရ ႔သ႔ တျဖညးျဖညးတးလာကာ ခြနဆာ ေဖာကျပနပါက “ခ” ရန၊ တနညးအားျဖင ခြနဆာရ ႔ ေျခလမးက ကကလမးအဖြ႔က အနးကပေစာငၾကညၿပး ေျခလမးမားတာန႔ မမတပေတြက အားကနတကခကရန ျပငဆငထား ခပါတယ။ ကစနးပြငန႔ ခြနဆာတ႔ ေဆြးေႏြးခကမားအရ ခြနဆာက ယခင “၀” ႏင KIA လမး အပစရပအဖြ႔ေတြရ႕ အဆငအတနးမး သတ႔က တနးတေပးပါလ႔ ေတာငးဆခပါတယ။ ႏငငတကာက ေထာကျပႏငတအတြက အကြငးမ လကနကခမရမယလ႔ ထပပငးက ေျပာခငးေၾကာငးက စနးပြငက ျပနလညေျပာၾကားခပါတယ။

ဒါဆရင ခြနဆာက မမန႔ လကေအာကငယသား အဖြ႔သားေတြက ယခငက ကးလြနခတ ဘနးကစၥအပါအ၀င တျခားျပစမႈေတြက အေရးမယဘ ခြငလႊတေပးဖ႔န႔ အဖြ႔ရ ႔ရပတညေရး၊ စား၀တေနေရး စတာေတြက စမေပးဖ႔ ေတာငးဆရာ စစအာဏာရငေတြက ကတျပကာ လကေလာေပးမယလ႔ သေဘာတညခကရၿပး အ၀ငေခာသြား ခပါတယ။ လကနကခပြ အခမးအနား စတငလပရာမာ ဟမနးဌာနခပႀကးရ ႔ ေတာငကနးေတြေပၚမာ တငထားတ MTA တပေတြန႔ လကနကႀကးေတြက စစေရးျပကြငးထသ႔ ဆြခၿပး စစေရးျပလပမယဆကာ ခြနဆာက သ႔လကေအာကက အမန႔ေပးပါတယ။ အဒေနာက “မငးတ႔ရ ႔ ေသနတေတြက ေသနတစငေတြမာ လာထားပါ ” လ႔ အမန႔ထပေပးလကပါတယ။

ထးျခားတာက အဒလကနကခတ အခမးအနားက စစအာဏာရငေတြရ ႔သတငးႏင ႐ပျမငသၾကားေတြမာ မထတလႊငဘ လ ႔၀ကထားခပါတယ။ ဘာလ႔လဆေတာ သတငးလႊငလကရင MTA အငအား (၁၅,၀၀၀) ေကာရၿပး ထထညႀကးမားေနလ႔ နယေျမလညး ကယေနတာမ႔ အျခား စစမကႏာေတြမာ ရငဆငေနတ စစတပက စစေၾကာငးေတြအေနန႔ နားလညမႈ လႊမားသြားႏငကာ စစတပက ေပါဆလာခနမာ MTA လကေအာကခတပေတြက ရပမသြားၿပး “ထ” ခကနမာက စစအာဏာရငေတြအေနန႔ စးရမေနတာေၾကာင ျဖစပါတယ။

အေရ ႔ပငးတငး စစဌာနခပ တငးမႉး ဗလခပတငထြဋန႔ ခြနဆာတ႔ ဒတယအႀကမ လကနကခပြလပကာမ တရား၀င သတငးထတျပနခပါတယ။ အဒေနရာမာ ဟမနးဌာနခပက ၀ငေရာကသမးပကတ တပမ (၅၅) ရ႕ ေခတတပမမႉး ဗလမးဟနးဟာ ကကလမး အဖြ႔န႔ အဆငမေျပမႈ ႀကးထြားလာကာ သလပခငရာလပပါေတာတယ။ ဟမနးဌာနခပမာရတ အေဆာကအအမားက အမးသြပမားပါ မကနေအာငခြာၿပး သစမား အပါအ၀င ပစၥညးမးစက စစယာဥတနးမားန႔ ေနာကတနးသ႔ သယယကာ သ႔ရ ႔ အမေဆာကလပဖ႔ ကယကးအတြက အသးခပါေတာတယ။ လကနကခတ ရမးေတြရ ႔ ရငထက စစ႐ႈးသရ ႔ ေ၀ဒနာက ခန႔မနးၾကညႏငသလ ဗလမးဟနးလပပက ႐ပပကဆငးပကန႔ စစတပရ ႔ သကၡာဟာလညး

ကၿပးရငး ကေနခပါတယ။ ေနာကပငးမာ ဗလမးဟနးရ ႔ အဆမတနေလာဘႀကးကာ ပစၥညးစက ကယကးအတြကထပမသယယလာမႈအေပၚ ကကလမးရ႕ အစရငခစာေၾကာင ဗလမးဟနးဟာ တပမမႉးမျဖစလကေတာဘ ဒ-ခပ ဗလေမာငေအးက သ႔အား တကခကေရး ေကာငးအပႀကးအျဖစ ေခာငထးပစလကပါေတာတယ။ ဒါေတာင သဟာ ဗလေမာငေအးရ ႔ တပညအရငးမ႔ ခသာခတာ ျဖစပါတယ။

ခြနဆာက စစအာဏာရငေတြက ေပးထားတ ကတေဖာကဖကပကေတာ MTA တပဖြ႔၀ငေတြရ ႔ စား၀တေနေရး ရပတညေရးက တာ၀နယဖ႔ ေနေနသာသာ ေနအမန႔ မဘ လပစာရတ တခ႕တပဖြ႔၀ငေတြက တဥးလင ကပ (၂,၀၀၀) သာ ေပးၿပး စစယာဥတနးေပၚက ၿပးစလြယ လႊတတငေပးလကပါတယ။ ေနာကထပ ဘာကမ ၾကည႐ႈစမေပးခတာမးလညး မရေတာတာ ေတြ႔ရပါတယ။ ခြနဆာကေတာ ရနကနေခၚလာကာ ပထမ တပမေတာ ဧညေဂဟာ အငးလားလမး (၁၆) (ခ)မာ ထားၿပး ေနာကေတာ ေရၾကညအင ဗဟေထာကလမးေရးတပရ အရာရ အမမားအၾကားတြင အမတလး ေဆာကေပးခပါတယ။ ခြနဆာက နအဖက ပစထားရာ ပကဆ မရဘးလ႔ဆကာ ခြနဆာက ေတာငးတအတြက ကပသနး (၃,၀၀၀) က နအဖက ေခးငားေပးလကတယလ႔ေတာ သရရပါတယ။

ခြနဆာက ကကလမးက စစေမးခခကအရ သ႔ရ ႔ ေငြ ေဒၚလာ (၄၄) သနးဟာ ႏငငတကာရ ဘဏေတြမာ ေရာကေနၿပး သထြကဆခနမာေတာ ထတလ႔မရေတာေၾကာငး ေျပာခေပမယ ေနာကပငးေတာ သ႔နညးသ႔ဟနန႔ ျပနေျပာငးၿပး ထတလ႔ရဖ႔ နအဖအေနန႔ ကညေပး၊ မေပးဆတာက သတ႔ ႏစဥးသာ အသဆး ျဖစပါတယ။

ခြနဆာဟာ လကနကမားက အပတေခာငးပါ မကနေအာင အလးစအပၿပး တာ၀နေကခေပမယ ဟမနး ဌာနခပမာေတာ လြငတးေခါငန႔ၿမ ႔ပကလမတတ ျဖစသြားခပါတယ။ တခ ႔ရမး တငးရငးသားေတြဟာ ျပနဖ႔ မဘအမ ေနရပမရတာမ႔ နအဖဟာ ဘာမအကအညမေပးဘ ေသာငျပငကလႊတတ ေခြးေတြသဖြယ ပစထားလ႔ နအဖရ ႔ ရကစကမႈဟာ ကမးကနေၾကာငး ေျပာဆေနၾကပါတယ။

ဒျဖစစဥေတြက သးသပၾကညရင စစအာဏာရငေတြဟာ အကြကကကန႔ (A) Plan၊ (B) Plan၊ (C) Plan ဆတာမးက အဆငဆင စစဥထားရသလ လကဥးမႈယကာ ေအာကလမးနညးန႔ လညစားသြားတာမး အပငကင ဓားစာခထားတာမးကလညး ေတြ႔ရမာ ျဖစပါတယ။ ကတမတညတ စစအာဏာရငေတြရ ႔ သေဘာထား မမမနပ အတြငးသ႐ပက သရကာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြဟာ အပစရပအဖြ႔ေတြအတြက ေထာငေခာကတခသာ ျဖစပါေၾကာငး သတျပႏငရန မးေမာငးထးျပလကရပါတယ။

၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြန႔ အပစအခတရပစေရး အဖြ႔မား ကၾကမၼာ- အပငး(၇)

မတလ(၁၆) ရက၊ ၂၀၀၉

ျမနမာမငးမားဇာတာနင သနးေရႊပကကနး အပငး ၂

ပညာေကာ ေခတၿပင

ဗလခပ၏ ေမြးဇာတာႏင သကေရာကတ႔က ၾကညေသာ အကနသဥးေနသညက ေတြ႕ရပါမည။ နကၡတအလလညး စနးျပတေနပါသည။ သ႔ေသာလညး ဗလခပကဆးသညမာ သ၏ ကကနကဆးျခငးသာ ျဖစပါသည။ ဗလခပအေပၚ မလလား မနးတးေသာ ျပညသလညးမရ၊ ရဟနးသဃာေတာကလညး မသတခ ပါဘး။

တကယေတာ လတေယာက၏ ဇာတာဆသညမာ ထသျပလပခေသာ အတတကႏင ယချပလပေနေသာ ပစၥပၸနကမားက အေရးႀကးေနပါသည။ ထ႔ေၾကာင ေရးမငးတ႔သည ၿမ႕သက၊ နနးသကရညေစဖ ဟးရားအတတ၊ နကၡတပညာ၊ ေဝဒပညာ၊ ဆနးကမး၊ ဂါထာမားက အသးျပၿပး ေဆာငရြကခၾကသညက ေတြ႕ၾကရပါလမမည။ ၿမ႕ တည၊ နနးတညသာမကဘ သကရာဇကေသာမ အသစျပခၾကပမားကပါ ေတြ႕ၾကရပါေသးသည။

ၿမ႕သစက တညသညဆသညမာ “ၿမ႕၏ ပကစးဆး႐ႈးရမည အႏရာယမ လြတေျမာကေစရန၊ မငးဆကအဓြန႔ ရညတညတေစရန၊ တငးတပါး စစဒဏအႏရာယမ လြတေျမာကေစရန” ရညရြယတညထားရျခငး ျဖစေၾကာငးက ေတြ႕ရပါသည။ ဤအေၾကာငးမားက အကယေလလာလေသာ ျမနမာမငးမား အေရးေတာပ (ဟသာဝတမ)၊ ထးသးနနးသး လက႐းေဗဒငကမး (ပေစာငကး) စာမတ႔တြင ေတြ႕ရႏငပါသည။

ၿမ႕သစတြင ဘရားပထးမားကပါ တညထားၾကၿပးလင ကနစာမားျဖင ကနဆခၾကပမားကလညး ေတြ႕ရပါေသးသည။ ကနစာဆသညမာ မဖရား ဖြားေစာေကာကစာတြင ေတြ႕ရေသာ ကသလကအေၾကာငးျပၿပး ရြတဆေသာစာမားျဖစပါသည။ တနညးအားျဖင ဆေသာ သစၥာအဓ႒ာနဟလညး

ေျပာဆႏငပါသည။

ေခတစကားႏင ေျပာလင နအဖတ႔သညလညး ေခသမားေတာ မဟတပါ။ သမငးက ေျပာငးျပနလနၿပး နနးသကရညေရးကသာ အေလးထားသညက ေတြ႕ရမည ျဖစသည။ ဥးေနဝငးသတမျပခေသာ “ဆငး၊ က၊ ျပတ၊ တက” ဟေသာ နနးသးေဗဒငဝါဒက စြကငၿပး အာဏာ တညၿမေရးက အေထာကအကျဖစေစမည နညးလမး မနသမက ရာေဖြသည။ ယၾတာ၊ မာၾတာ၊ ေဗဒင၊ နတဂဏး၊ တခမကန အကနသးၿပး နနးသကရညေရး အတြကသာ အာ႐စကသည။

ဒါေၾကာင ေရးေဗဒငပညာရမား တြကဆခေသာ “ဥး၊ ဆင၊ သက၊ ထက” ရနကနပကဆသညကနးက သတထားၿပး ၿမ႕ရြာအသစကတညသည။ ဤရနကန ကဆးကနးက မႏေလးမဟာသႀကၤနစာအဖြ႕မ အႀကေပး ပညာရတဥးႏင ဆရာေတာႀကးတပါးထမ ရရပါသည။

ဥးဆငသကထကဆသညက အကၡရာကနးတနး ဖြ႕ေသာ ၁၃၆၇ က ေတြ႕ရမညျဖစပါသည။ ၁၃၆၇ က ဇာတာဖြ႕ေသာ နဝငးျပတၿပး၊ စနးပကသညက ေတြ႕ရမည။ မဟာဘတအလ စစသဥးေနၿပး ေသာၾကာမာ ရနမားေနသည။

ျမနမာနနးတြငးအလအရ “ပးမငးလကထက” ကားဆငဖက ဆတာကလညး ဗလခပမား ေၾကာကပရပါသည။ ပးမငးဆသညမာ ေသာၾကာသားကဆလသည။ ျမနမာသမငးတြင ေသာၾကာသားမားလကထကတငး၌ ထးသဥး၊ ၿမ႕သဥးျဖင ႀကခရသညက ဆလျခငး ျဖစပါသည။