Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

  • Upload
    gercekh

  • View
    247

  • Download
    2

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    1/103

    DENZDEN

    GELEN

    LEZZET

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    2/103

    indekiler

    Hangi ot ve baharatlar balkla gider 2Balk nasl alnr ve saklanr 3Balk nasl temizlenir 4Hangi mevsimde hangi balk yenir 5

    Buulamalar 9Deniz rnl yemekler 15Frn ve zgaralar 26Hamsi yemekleri 33Salatalar 42Tavalar 44Tuzlama ve konserveler 50Soslar 52Mezeler 54

    2

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    3/103

    GENEL BLGLER

    Hangi ot ve baharat hangi balkla gider?

    Baharatlarn byk bir ksmnn retim yeri uzak doudur. inde, Hindistanda ve

    Gneydou Asyada retilen baharatlar uzun yllar boyu "pek Yolu" diye bildiimiz,

    lkemizden geen ticaret yolu ile ve kervanlarla Avrupaya tanmtr. Bu transit ticaret

    nedeniyle lkemiz insan da baharatlarla tanm ve bunlar, uzakdou kadar olmasa

    bile geni biimde kullanmaya balamtr.

    Otlarn bir ksm ise lkemizde retilmekte, bir ksm ise ithal edilmektedir. Otlar da

    baharatlarla birlikte yemeklerimizi tatlandrmakta kullanlmakrtadr. Ayn ekilde ot ve

    baharatlar balk ve sair deniz rnleri yemeklerinde de kullanlmaktadr. Bu nedenle ot

    ve baharatlarn ksa tanmlar ile kullanld deniz yemeklerini aada sunmaya

    alacaz. Burada yalnz Trk mutfandaki deil, bulabildiimiz kadaryla btn

    Dnya mutfaklarndaki kullanmlar esas alnmtr

    Fesleen:

    Yenge, istakoz ve karides gibi kabuklu deniz rnlerinden yaplan yemeklerde.

    Defne yapra:

    Bilumum balk buulamalarnda, halamalarda, balk ite

    Keraviye:

    Buulama, halama ve dolmalarda

    Zencefil:

    ark usul btn balk yemeklerinde, kavurmalarda, istakozda, sos yapmnda, midyede

    Kri:Uzakdou balk yemeklerinde, zencefile alternatif olarak (zaten iinde zencefil vardr)

    Mercankk:

    Balk yannda sunulan tereyanda, soslarda ve dolmalarda

    Hardal:

    Toz halinde gvelerde, yaplm olarak yengele

    Muskat:

    Yenge ve istakozla3

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    4/103

    Nane:

    Balk zgaralarda, balk orbasnda, cumbo karides tavada

    Paprika:

    Dolma ve gvelerde

    Maydanoz:

    Balk yannda sunulan tereyanda,soslarda (zellikle limon sosunda), dolmalarda

    Karabiber-beyaz karabiber (tane ve toz):

    Btn balk ve deniz rn yemeklerinde marine etmek ve tadlandrmak iin

    Krmz biber (toz veya pul):

    Buulama ve halamalarda, orbalarda, gvelerde

    Adaay:

    Dolma ve gvelerde

    Kekik:

    A.B.D.de btn deniz rnleri ile birlikte

    Tarhun:

    Frn ve soslu balk yemeklerinde

    Biberiye:

    Tad nispeten yavan olan balklarn frn, soslu frn, kavurma ve yahnilerinde

    Sarmsak:

    Buulamalarda, soslarda, kavurmalarda, orbalarda, zeytinyal soslarda

    Ceviz:

    Tarator ve benzeri soslarda

    Badem:

    Cevizin kullanld yerlerde alternatif olarak

    Kapari:

    Turu halinde buulamalarda

    4

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    5/103

    Balk nasl alnr ve saklanr?

    Yapacanz yemein tatl ve salkl olmas iin baln alnmasnn ve saklanmasnn

    ok iyi bilinmesi gerekir, nk krmz etlerde olduu gibi uzun sre dinlendirilmeye ve

    terbiyeye gelmez. Tazeyken veya tazeliini muhafaza ederken tketilmesi gereklidir. Bu

    nedenle dondurulacak baln da satn alnrken taze olmas gerekir. Taze baln

    grn son derece canl olur. Taze balk ile bayat bal aadaki farkllklar ile

    anlyabiliriz.

    1. Taze baln gzleri parlak ve da bombeli olur. Balk tazeliini yitirmeye

    balaynca gzleri buulanmaya balar ve daha sonra ieri ker.

    2. Taze baln derisi gergin ve parlak olur. Pulsuz balklarda bayatlamaya

    baladka derisinin parlakl azalr ve zellikle karn tarafnda burumalar

    meydana gelir. Taze bala parmakla dokununca meydana gelen ukurluk annda

    dzelir. Halbuki bayatlam balklarda bu iz kalr. Baln parlaklyla yetinmemek

    gerekir. nk tezgahtaki balklara devaml su serpildii iin parlak grnebilirler.

    3. Taze bal bandan tutup kaldrnca kuyruu aynen tepsideki gibi dimdik kalkar.

    Halbuki bayat bal bu ekilde kaldrnca kuyruk ksm aa doru sarkar.

    4. Taze baln solungalar canl krmz olur. Balk bayatladka bu renk deiir.

    Ancak baz balklarn solungalar krmz mrekkep ile boyadklarn belirtmek

    lazm. Solungalardan aa doru akan krmz svy ok kii kan zannedersede

    aslnda bu mrekkeptir. Byle bir aldatmacaya bavuran tezgahtan kesinlikle

    balk alnmamaldr.

    5. Taze balk hemen hemen kokusuzdur. Bayatlamaya balaynca asit kokusu

    yaymaya balarlar.6. Pullu balklarn pullar tazeyken vcuda skca yapktr. Elimizi kafadan kuyrua

    doru srtnce pullarn gelmemesi gerekir.

    Baln alnmas kadar saklanmas da ok nemlidir. Balklar genelde oda

    scaklnda(20oC) 20 saat sre ile tazeliklerinden bir ey kaybetmeden durabilirler. Bu

    k aylar iin geerli olup yaz aylarnda klimasz mahallerde bu sre olduka ksalr.5

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    6/103

    Eer bu sre 20 saati geecekse muhakkak temizlenip buzdolabna konulmaldr.

    Buzdolabnn +5oClk hacminde 3 gn, tek yldzl buzdolaplarnn buzluklarnda ki,

    burann scakl 0 ila 5oC arasndadr, 14 gn saklanabilir. Daha uzun sreli

    saklamalar muhakkak yldzl buzdolaplarnn 18oClk "deep-freeze"lerinde veya

    bamsz "deep-freeze"lerde yaplmaldr. Deep-freeze"lerde saklama sreleri hamsi,

    sardalya gibi kk balklar iin 3 ay, 3 ila 4 adedi bir kilo gelen ipura,lfer gibi balklar

    iin 5 ila 6 ay. Beheri 1 kilodan byk balklar iin ise 6 ila 8 aydr. 25oClk "deep-

    freeze"lerde ise bu sre yaklak %50 artar.

    Balklarn dondurulmadan nce temizlenmesi gerektiini belirtmitik. Ancak hamsi,

    sardalya ve gm gibi balklar bunun istisnasdr. Bu balklarn temizlenmeden

    saklanmas gerekir. Dondurduunuz balklar zdnz taktirde tekrar

    dondurmamalsnz bakteri remesi asndan sakncal olabilir. Bu nedenle

    donduracanz balklar aile nfsunuza gre iki veya kiilik porsiyonlar ieren

    nlere blerek dondurmak yukardaki problemin halli iin tavsiye edilir. Bal

    dondurmadan nce porsiyonlara blp aluminyum folyo veya asetat ile ambalajlamal,

    ve zerine baln cinsini, dondurulduu tarihi ieren bir etiket (stiker) yaptrmalsnz.

    Ambalajlar nce buzdolabnn 0 ila +5oClk blmnce birka saat soutmal, bilahare

    derin dondurucuya koymalsnz. Bu ilem esnasnda derin dondurucunuzu "oklama"

    konumuna getirmelisiniz.Bal zeceiniz zaman ise, iri balklar buzdolabnn normal

    ksmna alp bir gn dinlendirerek zebilirsiniz. Halanm kk karidesleri ise hemen

    scak suya atabilirsiniz.

    Balklar dondurmadan nce hafifce tuzlamakta yarar vardr. Eti diriliini muhafaza eder.

    Balklar donmu olarak muhafaza ederken dikkat edilecek nemli bir husus ta

    zlm balklar tekrar dondurmamaktr.

    Balk nasl temizlenir?6

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    7/103

    Balklar balknzdan temizlenmi ve isteinize gre paralanm alabilirsiniz. Ancak

    balklar kk balklar genelde temizlemek istemezler. Pulsuz ve kk boydaki

    balklar temizlerken baa gerek yoktur. Bal sol avucunuzun iine alp sa elinizin

    iaret ve ba parma vastasyla baln kafasn kopararak ve sonra ba parmanz

    karnna sokup yararak temizleyebilirsiniz. Ardndan bol suyla iyice ykamanz

    gerekir.Balklar klkl brakabileceiniz gibi, piireceiniz yemee veya kendi arzunuza

    bal olarak fileto da karabilkirsiniz. Bu ilem iin karnn yardnz parmanz hi

    karmadan kuyrua kadar yrtmek ve sonra kl ileri geri hafifce oynatp yumuak

    hareketlerle yerinden karmak gerekir. Bu balklar kk olduu iin filetolar genelde

    birbirinden ayrmaya gerek yoktur. Filetolar ak veya kapanm olarak kullanabilirsiniz.

    Bunun istisnalar ile filetonun ne ekilde kullanlaca yemek tariflerinde belirtilmitir.

    Sardalya pullu balk olmakla birlikte yine ayn yntemle ayklanr. Ancak ayklamadan

    nce parmaklarnzla pullarn kazyabilirsiniz. Bu ilem iin bak kullanmaya gerek

    yoktur, nk pullar iri ve yumuak olduu iin parmak temasyla yerlerinden ayrlrlar.

    Uskumra, kolyos, istavrit, inekop gibi orta byklkte ve pulsuz balklar ise bak

    yardmyla temizlenmelidir. Ans zerine bakla kk bir kesik attktan sonra baln

    karn yarlarak i organlar dr karlarak karn temizlenir. Bu arada solungalarnn da

    koparlarak karlmas gereklidir. Temizlenmi baln ii ve ba bol su ile iyice

    ykanmal ve karn evresindeki siyah zarlar ile kan phtlar bak ucuyla iyice

    temizlenmelidir.

    Palamut, torik gibi balklarn karnn tamamen yarmak gerekmez. Ansn zerine

    atacanz derince bir bak kesiiyle barsaklarn vcuttan ayrlmas salanr. Karn az

    yarlarak bak ucuyla i organlarn tamam dar alnr. Palamut ve torik gibi balklar iki

    ekilde dorayabilirsiniz; dilimlemek veya fileto karmak. Eer tava veya yahniyapacaksanz bal 1 parmak (2 ila 2.5 santim) kalnlnda dilimler halinde

    kesebilirsiniz. Frn balk iin fileto karlmas daha iyi olur. Fileto karmak iin baln

    kuyruk ksmndan balayp klk paralelinde bal ikiye ayrmak gerekir. Palamut ve

    toriin ba ksmnda fazla bir ey olmadndan kuyruu ile birlikte kesip atabilirsiniz.

    Eer bu balklardan lakerda yapacaksanz dilimlerin kalnl iki misli yani asgari 4

    santim olmaldr. Lakerda iin balk temizlenmesi zel itina ve ilem gerektirir, bunun iin

    ilgili bahise bakmanz tavsiye olunur.7

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    8/103

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    9/103

    Barbunya

    Tekir

    ipuraKaragz

    Dilbal

    Hamsi

    Sardalya

    UskumruKolyos

    Lfer

    Palamut

    Levrek

    MinekopEkine

    Trana

    Sinarit

    stavrit

    zmaritKalkan

    Kefal

    Kl

    Mezgit

    Krlangskorpit

    Adabeyi

    Balkta eker, karbohidrat yok denecek kadar azdr. Protein asndan ise son derece

    zengindir. Bu zellikleri nedeniyle son derece salkl bir yiyecektir. 100 gram yal balk

    yaklak 22 gram, yasz balk ise 10 gram protein ierir. Balk ayn zamanda

    proteininden en ok faydalanlan besin trdr. nsan vcudu bu proteinin %93nden

    faydalanr. Bu oran krmz etlerde ve dier beyaz etlerde ok dktr.

    Balk az karbohidrat iermesinin yan sra madensel tuzlar ve mineraller asndan son

    derece zengindir, bol miktarda fosfor, kalsiyum, iyot ve flor ierir. Balk eti A, B1, B2 ve D

    vitaminleri asndan da zengindir.

    taraf denizlerle evrili lkemiz, her geen gn artan evre kirliliine ramen balk

    eitleri asndan son derece zengin bir lkedir. Deniz balklar siyah etli-beyaz etli,yerli ve gmen olarak snflara ayrlrlar. Beyaz etli balklarn sindirimi siyah etlilere

    nazaran daha kolaydr. Jelatin ierdiklerinden halamaya elverilidirler. Tavas, zgaras,

    yal olduklar mevcsimlerde de zgaras yaplr. Bunlara rnek olarak barbunya, tekir,

    levrek, kefal, lfer, kalkan, mercan, ipura, dil, pisi ve krlang gsterebiliriz.

    Torik, palamut, uskumru, kolyoz, kl, hamsi, sardalya, gm gibi balklar da siyah etli

    balklar snfna girerler. Bu balklar beyaz etlilere nazaran daha yaldrlar ve daha azjelatin ierirler. Bu nedenle halamaya uygun deildirler ve hazmlar daha zordur.

    BARBUNYA:

    Denizlerimizin bu tatl bal genellikle Ege ve Akdenizde bulunur. Yerli bir balk tr

    olan barbunya scak ve lk denizlerin kyya yakn olan kumlu ve amurlu diplerinde, az

    9

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    10/103

    olmakla beraber kayalk yerlerde yaar.Genelde 17 ila 20 cm arasnda olup nadiren 40

    cmye kadar kar. Kaya Barbunyas, Kum barbunyas, Ot barbunyas ve Paa barbunu

    diye drt eidi vardr. Bunlarn iinde en makbulu kaya barbunyasdr. Srt krmz ve

    karn ksm beyaz olan kaya barbununun srtnda hi gri leke bulunmaz. Kum ve ot

    barbunyasnda ise srt gri ile krmz renklerin karmaas halindedir. Paa barbununun

    her iki yannda, eneden kuyrua doru sar bir erit bulunur. Tekir ile ok kartrlan bu

    baln en lezzetli zaman Temmuz ile Ekim aylar arasdr. Bu sre zarfnda tavas,

    zgaras ve katta kebab ok gzel olur. Tekirden en byk farkll kafasnn daha

    uzun oluudur. Tekirin kafas kttr ve ene altnda iki adet sakal bulunur.

    TEKR:

    Barbunyaya ok benzeyen ve yakn akrabas olan bu balk btn denizlerimizde avlanr.

    Karadeniz ve Marmarada avlanlanlar 6 ila 10 cm arasndadr. Ege ve Akdenizde ise

    boylar Barbunyay yakalar. ene alt byklarnn uzunluu, kt kafas ve birinci srt

    yzgeindeki sar-siyah benekleri ile Barbunyadan ayrlr. Drt mevsim yenebilecek bu

    baln en lezzetli zaman, aynen Barbunyada olduu gibi Temmuz-Ekim aylar arasdr.

    Tavas ve kat kebab ok gzel olur.

    PURA:

    Egenin mehur yerli bal olan ve kk srler halinde gezen ipura son yllarda

    iftliklerde de retilmeye balanmtr. ipura Elips biiminde yass vcudu, beyaz karn,

    koyu gri srt ve pembemsi yanaklar ile tannr. Atlas Okyanusu, Kuzeybat Karadeniz,

    Ege ve Akdenizde bulunur. Bir zamanlar Marmara Denizinde de yakalanan ve Alyanak

    adyla tannan bu baln maalesef nesli tkenmi bulunmaktadr. Genelde 20 ila 35 cm

    arasndadr. Ancak 6-7 kgya varanlarna da rastlanmtr. Her mevsimde zevkle

    yenebilen bu baln zgaras, buulamas, orbas, frn ok gzel olur. Izgara iin idealbyklk 250 ila 350 gramdr (3 ila 4 adet/kilo). Daha byklerinin frnda piirilmesi

    tercih edilmelidir.Buulama ve orba iin her boyu kullanlabilir. Tad nefis olan bu bal

    katksz, yani zgara veya frnda yenmesi tercih edilmelidir. sparoz ve lidaki bu trn

    kk eitleridir.

    KARAGZ:

    ipurann yakn akrabas olan Karagz, elips eklinde, yass, gmi pullar olan yerli

    bir balktr. Baltaba, Sivrigaga, Sargos ve Mrmr gibi eitleri vardr. Ortalama 20-2510

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    11/103

    cm, en 50 cm boyunda olur. Yazn talk ve yosunluk, midyesi bol yerlerde yaar. Kn

    derin sulara ekilir. Her mevsimde yenebilen bu balk, zellikle Mays-Temmuz aylar

    haricinde daha yal ve lezzetlidir. Aynen ipura gibi zgaras, buulamas, frn ve

    orbas ok gzel olur. 1 kg ve daha byklerinin frn tercih edilmelidir.

    DLBALII:

    Dil bal da yerli balklarmzdan olup Ege ve Akdenizde bolca yakalanr. Her

    mevsimde yenebilir. En lezzetli zaman kasm il ubat aylar arasdr. Tavas ok gzel

    olur.rilerinden fileto karlp i veya salal fileto yaplabilir.

    HAMS:

    1988 ylnda 310.000 ton ile toplam balk avclmzn yaklak te ikisini meydana

    getirmektedir (40.000 ton tatl su retim ve avcl dahil, 1988 ylnda toplam 480.000

    ton). Gzlerinin gerisine kayan az ve yivrilmi burnu ile yakn akrabas Sardalyadan

    kolaylkla ayrlr. Gm bal (Aterina) da hamsinin akrabasdr. Boyu ortalama 12 cm

    olup azami 18-20 cmye kadar byrler ve ok byk srler halinde gezerler.

    Karadeniz hamsisi Azak ve Karadeniz olmak zere ikiye ayrlr. Azak hamsisinin burnu

    daha kttr. Azak Denizinde reyip klamak zere gneye, bizim Orta ve Dou

    Karadeniz blgesine inerler; Nisan sonunda da kuzeye g ederler. Karadeniz hamsisi

    ise Kuzeybat Karadenizde rer, klamak zere Kasmdan ubata kadar Trakya

    kylarna ve Marmaraya g eder. Nisan aynda da yumurtlamak zere Karadenize

    kar. Ayrca Marmara Hamsisi denilen, yalnz Marmarada kan, daha kk ve g

    etmiyen bir hamsi tr de vardr. Ayn tr Kuzey Egede de bulunur. Bu hamsinin srt

    rengi daha aktr.

    Hamsi zellikle Karadeniz yremizin temel gdas, temel protein kaynadr. Fiyatnnucuz olmas nedeniyle ok geni kitleler tarafndan tketilir.Hamsinin hemen her trl

    yemei yaplr. Izgara, tava, frn, kat kebab,buulama, pilaki, yahni gibi. Siyah etli

    balk olmasna ramen buulamaya son derece uygundur.Yaz aylarnda yasz olduu

    iin zgara yerine tava veya buulamas tercih edilmelidir. eitli yemek tariflerini

    "Hamsi Yemekleri" blmnde bulabilirsiniz. K aylarnda yakalanan hamsi tuzlanp

    saklanr. Buna anovi tabir edilir. Ayrca balk ya ve balk unu retiminde de

    kullanlmaktadr.11

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    12/103

    SARDALYA:

    Hamsinin yakn akrabas sardalya srler halinde yaar ve kylar boyunca g eder.

    Hamsi gibi Ticari deeri ok yksek bir balktr. 1988 ylnda 90.000 ton ile hemen

    hamsiden sonra yer alr. Kurutularak, tuzlanarak hatta balk ya ve balk unu elde

    etmekte kullanlr. Sardalya ad konserve ileminden dolay konserve ile zdelemitir.

    Hatta ringa konservesine de ayn ad verilir.

    Sardalya Akdenizde 15-20 cm dolaylarndadr. Okyanusta ise 30 cmye kadar byrler.

    Hamsi Karadeniz iin neyse sardalyada Portekiz, spanyann Atlas Okyanusu kylar,

    Sicilya ve Malta iin de ayn eydir. Bu lkelerde birok yemek sardalya zerine

    kurulmutur. lkemizde Kuzey Egede bolca yakalanan sardalyann en lezzetli mevsimi

    Temmuz-Ekim aylardr. Bu srede eitli zgaralar, frn ve kat kebab, buulamas

    ve pilakisi yaplabilir. Kasm-Haziran arasnda ise ancak pilaki ve buulamas

    yaplabilirse de bir nceki dneminki kadar lezzetli olmaz.

    Sardalyann kne papalina tabir edilir; ayklamadan yemei yaplr. Tirsi ise

    sardalya azmandr. Kl tarznda ok kl vardr ve sardalya kadar lezzetli deildir.

    USKUMRU:

    Kolyosa ok benzeyen ve srler halinde dolaan gmen bir balktr. Denizlerimizde 30

    cm civarnda olan uskumru Kuzey Denizi'nde 50 cmye kadar byr. Yaz aylarn

    Karadenizde geiren uskumru Eyll ve Ekim aylarnda Marmaraya iner ve k burada

    geirip yumurtlar. Mart il Haziran aylarnda da Karadenize dner. Uskumru

    byklne gre deiik ad ile adlandrlr. En k kalinaryadr. 20-25 cm

    civarnda ve yal olanlar uskumru, dn uskumrusu ise iroz olarak adlandrlr. Yaznyakalananlara ise lipari denir. En lezzetli olduu dnem Eyll ayndan yumurtlamaya

    balad Ocak ay sonuna kadardr. Bu sre iinde zgaras, kat kebab, dolmas,

    kftesi ve tuzlamas ok gzel olur.Bu mevsimlerde yal olduundan tavas tavsiye

    edilmez. ubattan itibaren yan kaybetmeye baladndan tavas yaplabilir. Yazn

    yakalananlar ise pilaki ve tava iin uygundur. lkbaharda Karadenize dn yapan

    irozlar kurutulur. Esas ad iroz kurusu olan bu kurutulmu bala geen zaman iinde

    ismi ksaltlarak yalnzca iroz denmeye balanmtr.12

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    13/103

    Uskumrunun kolyostan nemli farkllklar aadadr.

    1. Uskumru ile kolyozun srt desenleri birbirine benzemekle birlikte kolyosun rengi koyu,

    uskumrunun ise aktr.

    2. Uskumrunun kuyruk atalnn ii bo ve iki izgiden ibaret bir "V" harfi tarzndadr.

    Kolyosunki ise doludur.

    3. Uskumrunun gzleri neredeyse toplu ine ba kadar kk, kolyosun ise olduka

    iridir.

    KOLYOS:

    Uskumruya ok benzeyen bu balk uskumruyla beraber srler halinde g eder. Ayrca

    Marmara ve Ege Denizinde yerli trleri de bulunur. Tad uskumruya nazaran olduka

    yavan olduundan genelde tavas yaplr. Ocak ay en yal zaman olduundan

    tuzlama iin en ideal zamandr. Tuzlamas ok gzel olur.

    LFER:

    Akdeniz,Karadeniz, Marmara, Hint Okyanusu ve Atlas Okyanusunda srler dolaan

    lfer pullu bir gmen balktr. Souk denizlerde yaayanlar daha yal olduundan

    daha da lezzetli olur. lkemizde Karadenizde ve stanbul Boaz ile Marmara

    Denizinde yakalananlarn tad muhteemdir. Daha gney denizlerimize inildike

    yavanlar ve kendisine mahsus o gzel tad ve kokuyu kaybeder.

    Eyll ortasndan Ocak sonuna kadar olan zaman en yal ve lezzetli zamandr. Bu

    devre iinde zgaras tavsiye edilir. inekopun da zgaras ok iyi olur, ancak mevsimi

    lfere gre ksadr. Kasm sonundan itibaren azalmaya balar. Dier zamanlarda,byklne gre pilakisi, buulamas, kat kebab ve tavas olur. lbharada son

    derece yasz olduklarndan tava, pilaki ve buulamas tercih edilmelidir.

    Lfer byklne gre en ok isim alan balktr. Lfer eitleri yledir:

    1. 10 cmye kadar................... yaprak (20 adet/kg)

    2. 11-13 cm aras.................... inekop(16-19 adet/kg)

    3. 14-16 cm aras.................... kabainekop (10-15 adet/kg)

    4. 17-20 cm aras.................... sarkanat (9-14 adet/kg)13

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    14/103

    5. 21-30 cm aras ................... lfer (4-8 adet/kg)

    6. 31-35 cm aras.................... kaba lfer(2-3 adet/kg)

    7. 35 cmden byk................ kofana ( yaklak 1 kg/adet veya daha byk).

    PALAMUT:

    Uskumru,torik ve orkinosu ieren bir familyadandr. Srler halinde yaayan pulsuz,

    siyah etli bir gmen balktr. Srt izgili, karn gm rengindedir. Uzunluu 1 metreye

    kadar varr. Bu familyann eitleri btn denizlerimizde grlmekle birlikte en lezzetlileri

    Karadeniz ve Marmarada avlanlan tipleridir. Karadeniz ve Marmara palamutunda

    batan kuyrua doru muntazam izgiler halinde giden, drd koyu, ak menevili

    yedi adet bant bulunur. Egede yaayan, Tombik, Benekli Orkinos ve Yazl Orkinos

    isimleri alan yakn akrabasnda ise srttan karna doru dalgalar halinde inen en az 16

    adet alacal bant ile karn civarnda en az adet siyah benek bulunur. Bu cinsin etinin

    tad, hakiki palamuta nazaran hi gzel deildir. Ama ok kii bu zellii bilmeyip

    "palamut" diye aldanr ve sonra palamuttan sour.

    Palamut av Austos aynda balar. nce Karadenizden srler halinde vanoz ve

    ingene palamutu, Eyllden itibaren de palamut gelmeye balar. En lezzetli zaman da

    Eyll bandan ubat ortalarna kadar olan zamandr. Bu mevsimde ok yal

    olduundan tavas biraz ar kaar. Bu nedenle zgaras ve frn tavsiye edilir. Ayn

    mevsimde yahnisi de harika olur. Dier mevsimlerde tavas yaplabilir. Palamut siyah etli

    bir balk olduundan buulamas ve orbas tavsiye edilmez.

    Palamutun boyuna gre isimlendirilmesi aadaki gibidir:

    1. 20 cmye kadar........................ palamut vanozu

    2. 20-30 cm aras..........................ingene palamutu3. 31-40 cm aras..........................palamut

    4. 40-45 cm aras..........................kestane palamutu

    5. 45-50 cm aras .........................zindandelen

    6. 51-60 cm aras..........................torik

    7. 61-65 cm aras..........................sivri

    8. 65-70 cm aras..........................altparmak

    9. 70 cmden byk......................zindandelen14

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    15/103

    Torik ve toriin byk boylar palamuttan daha ok yaldr. Bu nedenle tuzlama ve

    lakerdas tercih edilir.

    LEVREK, MNEKOP, EKNE:

    12 deiik trden meydana gelen bu familya lk ve tropik sukarn s kesimlerinde

    yaar. Vcutlar i biiminde ve yandan hafif basktr. Pullar olduka iri olan levreklerin

    yanlar genelde beyaz, alt blmleri gmi, alt yzgei ise sarmsdr. En irileri 1

    metreyi geebilir. lkemiz denizlerinde 20 ila 60 cm arasnda olurlar. Baya levrek ve

    benekli levrek olmak zere iki tipi mevcuttur. Srtlarndaki ok sayda benek ile ayrlrlar.

    Benekli levrek Gney Ege ve Akdenizde, baya levrek ise btn denizlerimizde

    grlr.

    Karadenizde ktek olarak ta bilinen minekop ta bu familyann dier bir trdr.

    Ekineye ok benzeyen minekoplar 30 ila 80 cm arasnda olur. 1 metreden byk ve

    20-25 kg olanlarna da rastlanmtr. Erikinler kyya yakn kayalk dipleri, yavrular ise

    akarsu azlarn tercih ederler. Parlak mavimsi-gri renkteki vcudu srttan karna doru

    inen sar menevili izgilerle bezenmitir. Karn gmi beyazdr.

    Ekine ise btn denizlerimizde grnen kyya yakn kayalk diplerde yayan bir trdr.

    Ortalama 30 cm ve 600 gramdr. 3-4 kiloluk irilerine de rastlanmtr. Srt

    kamburumsudur ve koyu kahve ile lacivert aras bir renktedir. Karn ise sar-beyaz

    menevilidir. Bann iinde, gzlerinin arkasnda herbiri 4-5 gram arlnda iki adet

    beyaz ta bulunur. Halk arasnda bu talarn idrar sktrc ve bbrek ta drc

    olduuna inanlr.

    Genelde tek gezen, geceleri avlanan ve oyuklar arasndan szlrcesine dolaan bubaln balca besini karides ve yavru balklardr.Yl boyunca yenen levrein ok lezzetli

    eti vardr. En gzel mevsimi k aylar ve ilkbaharn badr. Her trl yemei yaplan

    levrein buulamas, ffrnda kat kebab ve mayonezlisi nefis olur. Levrek zellikle

    arapl ve mayonezli balk yemeklerine ok gzel gider.

    TRANA,SNART:

    Trana genelde sinaritlerin irisi iin kullanlan bir isimdir. Lagos ve orfozla byk

    benzerlik gsterirlerse de ayr familyalara mensupturlar.15

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    16/103

    STAVRT:

    stavrit, Marmara ve Boazda balk avlamaya balayanlarn ilk tantklar balktr.Az

    ne uzayabilen, dileri ince, gzleri iri, kuyruu derin atall ve vcudu i biiminde olan

    gmen bir balktr. Marmara, Ege ve Karadenizde yaayan yerli trleri de vardr.

    Marmarada 15-20 cm, Egede 30 cm civarnda olurlar. Marmarada boyu 10 cmnin

    altnda olan kk istavritlere kraa tabir edilir. Karadenizin dousunda istavritler

    palamut byklnde, yaklak 50 cm boyunda olurlar.Sarkuyruk istavrit veya

    sarkanat istavrit diye anlan tipi sularmzda en ok bulunan trdr.

    stavritler sonbaharda Marmaraya iner, maystan itibaren de Karadenize geri dnmeye

    balarlar. Her mevsimde yakalanan istavritin en lezzetli olduu zaman Kasm ila ubat

    aylar arasdr. Tavas ve frn ok gzel olur.

    ZMART:

    Az krkl, gzleri iri, srt-gs ve ans yzgeleri sert diken nl bir balktr.

    Sularmzda iki tr vardr: meneke izmarit ve istargilos. zmaritin erkekleri diilerden

    daha iri olurlar. Diiler 20 cm civarnda olurken erkekler 25 cmye kadar uzayabilir.

    zmarit midye, deniz solucan ve balk yumurtalar ile beslenen bir dip baldr. Eti

    beyaz ve son derece lezzetlidir. Tavas gzel olur. Sonbahar ve k aylarnda zgaras

    dahi yaplr. zmaritler zgara yaplrken ayklanmaz. Olduu gibi piirilip bilahare derisi,

    barsaklar ve klklar ayklanr. zerine limon ve zeytinya ile kylm maydanoz

    eklenerek hazrlanr. Pullar kazndktan sonra derisi tulum karlarak yaplan tavas da

    ok gzel olur.

    KALKAN:Karadenizin bu nl bal btn yass, oval vcudu, bir taraf siyaha yakn dier taraf

    beyaz rengi ve beyaz tarafndaki dmeleri ile tannr. Her iki taraf siyah olan kaya

    kalkanna da nadiren rastlanr. Kaya kalkan daha ok Sinop, Samsun yrelerinde kar.

    stanbul Boaznn kuzeyinde, Karadenizin batsnda avlanan kalkan bir taraf siyah, bir

    taraf beyaz olan baya kalkandr. Kalkan karadeniz iinde, kn kuzeyden gneye g

    eder.

    16

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    17/103

    Her mevsim avlanan kalkan btn sene boyunca yenebilir. En lezzetli zaman Ocak

    sonundan Mart ortalarna kadardr. Tavas ok gzel olur. Buulamas ve kat kebab

    da yaplr. lkbahar sonlarndan itibaren Austos ayna kadar yakalanan kalkan

    yavrularnn tavas nefis olur.

    KEFAL:

    Yaz aylar dnda lezzetli olan pullu ve gmen olmayan bir balktr. Btn

    denizlerimizde yetiir. Sonbahar, K ve lkbaharda ok lezzetlidir. Kefalin buulamas

    ve pilakisi ok gzel olur. Ayrca likorinoz denilen ttsls de ok makbuldur. Bir kefal

    tr olan haskefalin kurutulmu yumurtalar ok aranan bir deniz rn, bir mezedir.

    Sar kulak kefalin tavas ve fileto zgaras da yaplr.

    Kefal alrken ok dikkat etmek, tercihan tandk balkdan almak gerekir. nk kefal

    kirli ve bulank sular ok sever ve buralarda dier balklar yaamazken o yaar. rnein

    zmir Krfezinde dier balklar yaamazken kefal bol miktarda bulunmaktadr. Bu gibi

    sularda yakalanm kefal insan sal iin byk tehlike arzeder.

    KILI:

    Trkiyemizi evreleyen denizlerde artk nadir grlen ok lezzetli bir balk trdr.

    Akdeniz ve Egede yl boyunca, Karadenizde ise yalnz yaz aylar grlr. Kl gibi

    uzun st enesi, lacivert-siyah srt rengi ile tannan bu baln akrabas marlin bizim

    sularmzda bulunmaz. Daha ok Atlas Okyanusunda Bermuda civarnda bulunan bu

    balk piince pembemsi et rengi, kafadan kuyrua kadar uzanan srt ycgei ve yuvarlak

    yerine enine yass st enesiyle kltan ayrlr.

    Her mevsimde yenebilen kln en lezzetli zaman Eyll-ubat arasdr. Bu baln engzel defne yaprakl ii olur. Izgaras ve kat kebab da yaplr.

    MEZGT:

    Tavuk bal olarak ta bilinen mezgit btn denizlerimizde bulunmakla beraber en ok

    17

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    18/103

    Karadenizde bulunur. Yaz hari devaml yumurtal durumdadr. Mezgitin yumurtal

    tavas, domatesli sotesi gzel olur.

    KIRLANGI:

    Btn denizlerimizde bulunan krlang ortalama 25-30 cm olup nadiren 75 cmye kadar

    olanlarna da rastlanmaktadr. Srt rengi krmz-pembe, karun ise pembe veya

    beyazdr. Yakn akrabas olan kszden, bu baln pembe-gri veya komple gri srt, ve

    kszn rdek gagasn andran az yaps ile ayrlr. Her ikisi de lezzetli olup genelde

    krlang tercih edilir. ok gelimi solungalar ve grtlak yaps medeniyle uultu, inilti

    gibi deiik frekanslarda ses karrlar. Bu ses nedeniyle bir birok balk tarafndan

    inleyen balk diye adlandrlr ve uursuz saylr.

    Krlang zgara ve tavaya uygun deildir. Buulamas, zellikle orbas ok lezzetli olur.

    Halanm krlangn ayklanm etleri mayonezli veya zeytinya-limon skarak souk

    olarak ta meze olarak lezzetle yenebilir.

    SKORPT, ADABEY:

    Krlangtan bahsedince iskorpit ve adabeyini atlamak olmaz. Her ne kadar ayn

    familyadan olmamakla beraber etleri ve uygun olduklar yemekler asndan ok

    benzerlik gsterirler. skorpit btn denizlerimizde, adabeyi ise genelde Ege'e bulunur.

    skorpitin srt dikenleri zehirlidir. Bu nedenle balkya ayklattrlmaldr.

    18

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    19/103

    BUULAMALAR

    Alabalk Buulama

    (4 Kiilik)Malzeme:

    4 adet Alabalk (fileto edilmi)

    4 adet defne yapra

    3 adet domates

    3 adet arliston biber

    1.5 adet limonun suyu

    70 gr. tereya(margarin veya likit ya da olabilir)

    250 gr. mantar

    1 orba ka kapari turusu

    Tuz ve karabiber

    Yapl:

    Domatesler halka halinde kesilip yalanm tavaya dizilir.Alabalk filetolar

    domateslerin zerine yerletirilir.Bakiye domatesler ise drde blnp

    balklarn aralarna yerletirilir.

    arliston biberler ekirdekleri karldktan sonra uzun eritler (veya

    halkalar) halinde kesilerek balklarn stne yerletirilir. kiye blnm

    mantarlar, bir orba ka kapari turusu ve defne yapraklar ilave edilir.

    Limon suyu ve balklarn st seviyesine kadar su konur, kararnca tuz ve

    karabiber ilave edilir ve kapa kapatlp hafif atete 30 dakika piirilir.

    Not: steyenler 2 ila 3 di doranm sarmsak ta ilave edebilirler.

    19

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    20/103

    Hamsi Buulama

    (4 Kiilik)Malzeme:

    500 Gr. Hamsi

    1 adet iri olgun domates

    2 demet taze soan

    1/2 demet maydanoz

    1 adet limon

    1 kahve fincan zeytinya

    Tuz

    Karabiber

    Yapl:

    Hamsiler kafalar koparlp klklar karlarak fileto olarak ayklanr,

    ykayp durulanr. Bir kabn iine yeterince tuz, karabiber, ince kylm

    maydanoz ve taze soanlar koyup kartrn. Kk doranm

    domatesleri stne yayn. Durulanm hamsileri iine katp harmanlayn.

    Karm 15 dakika kadar oda ssnda beklettikten sonra yayvan bir

    tepsiye serin. Kalan harc zerine yayn. Limonu ince dilimler halinde

    kesip stne dizin. Zeytinyan gezdirip kapan kapatn.

    15 dakika kadar hafif atete pirdikten sonra scak olarak servis yapn.

    Hamsi buulama 2 gn kadar buzdolabnda saklanabilir. Buzdolabnda

    saklanm buulamay stp tekrar scak servis yapabilirsiniz.Buulamaya uygun dier balklar:

    Sardalya

    Hamsi orbas

    (4 Kiilik)

    20

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    21/103

    Malzeme:

    100 Gr. Hamsi

    1 adet iri olgun domates

    1 adet kuru soan

    1 demet maydanoz

    1 orba ka un

    1 orba ka tereya

    4 su barda su

    Tuz

    Karabiber

    Yapl:Hamsileri, kafalarn kopararak ve klklarn kararak fileto halinde

    ayklaynz; ykayp durulaynz ve 1 cm uzunluunda paralar halinde

    kesiniz. 5 dakika kadar 4 bardak tuzlu suda halaynz. Halanm

    hamsileri suyunu szp kenara alnz. Bu suyu daha sonra

    kullanacanzdan dkmeyiniz.

    Domatesin kabuunu soyup rendeleyiniz. Soan da rendeleyiniz.

    Tereyan tavada eritip unu kavurunuz. Rendelenmi domates ve soanilave edip birka dakika eviriniz. Beklettiiniz suyu ilave ediniz. Su

    kaynamaya yaklanca hamsileri ve kylm maydanozu ilave edip 5

    dakika daha piiriniz.

    Scak servis yapnz.

    Notlar:

    1. Bu orba da tipik bir Trabzon yemeidir.

    2. Arzu edenler, orbaya limon skabilirler.

    Krlang orbas-1

    (4 Kiilik)

    Malzeme:21

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    22/103

    Krlang bal , 300 gram (orta boy bir adet)

    1/4 adet limon

    1 orba ka sirke

    4 di sarmsak

    1/2 konserve kutusu hazr garnitr(kk boy-Tamek)

    1 adet kuru soan

    1 orba ka tereya,

    1 orba ka un

    demet dereotu (veya maydanoz)

    Tuz,Karabiber

    Yapl:Bir tencerenin iine bal koyup suyla doldurun.ine 1/4 limon,1 adet

    kuru soann gbei,1 orba ka sirke ile yeterince tuz koyup

    kaynatn.Kaynamaya baladktan 5 dakika sonra bal tencereden alp

    klk ve derilerini ayklayn.

    Hazr yarm kutu garnitr tencereye ilave edin,atei ksn.Ayklanm

    baln ban temiz bir tlbente sarp tekrar tencereye koyun . Bu arada

    daha nceki ilem srasnda konmu olan soan ve limonun alnmolmasna dikkat edin. Ayklanm balk etlerini ok kk paralara

    dorayp tencereye ilave edin, yeterince karabiber serpin, ince doranm

    sarmsaklar ve bir orba ka tereya ilave edin.

    Ayr bir kapta iki orba ka una tenceredeki sudan ilave ederek

    bulama haline getirin, yeterince inceltip tencereye tamamn dkn.

    Tencereye doranm dereotu ilave edip hafif atete 15-20 dakika piirin.

    Not:

    1. Limonu ,orbay ierken istee gre skmanz tavsiye olunur.

    2. orbay indirdikten sonra, ayr bir kasede bir yumurta ile bir limon

    suyunu rpp terbiye olarak ilave edebilirsiniz (baknz, sos ve garnitrler

    blm).orbaya uygun dier balklar:

    Balk orbas her balktan yaplabilir ancak aadakiler en iyi lezzeti verir.

    skorpit, Adabeyi , ksz, Trana (kafas), Lagos (kk boy)

    22

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    23/103

    Krlang orbas-2

    (4 Kiilik)Malzeme:

    Krlang bal , 300 gram (orta boy bir adet)

    adet limon

    1 orba ka sirke

    4 di sarmsak

    1 adet patates (iri)

    1 adet kuru soan

    23

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    24/103

    1 orba ka tereya,

    ay barda pirin

    demet dereotu (veya maydanoz)

    tuz

    karabiber

    Yapl:

    Bir tencerenin iine bal koyup suyla doldurun.ine 1/4 limon,1 orba

    ka sirke ile yeterince tuz koyup kaynatn. Kaynamaya baladktan 5

    dakika sonra bal tencereden alp klk ve derilerini ayklayp kk

    paralara ayrn. Suyunu orbada kullanmak zere ayrn.

    Tavada tereyan eritin. nce dilimlenmi soan tereyanda,yumuayana kadar piirin. Kk kpler halinde doranm patatesleri de

    ilave edip piirin. Karmn tamamn ayrm olduunuz balk suyuna

    ekleyin. Balklarla birlikte pirinci de ilave edin.

    Tencereye doranm dereotu ilave edip hafif atete 15-20 dakika piirin.

    Not:

    1. Limonu ,orbay ierken istee gre skmanz tavsiye olunur.

    2. orbay indirdikten sonra, ayr bir kasede bir yumurta ile bir limonsuyunu rpp terbiye olarak ilave edebilirsiniz (baknz, sos ve garnitrler

    blm).orbaya uygun dier balklar:

    Balk orbas her balktan yaplabilir ancak aadakiler en iyi lezzeti verir.

    skorpit, Adabeyi , ksz, Trana (kafas), Lagos (kk boy)

    Levrek Buulama(4 Kiilik)Malzeme:

    1 kg levrek

    4 adet domates

    100 gr mantar

    2 di sarmsak

    2 dilim limon

    24

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    25/103

    1 orba ka beyaz arap

    1 orba ka tereya

    2 orba ka domates sosu

    3 adet sivribiber

    5-6 dal ince kylm maydanoz

    karabiber

    kekik, tuz

    Yapl:

    Levrekleri temizleyip iki yanndan fileto kartn. Domatesleri rendeleyin.

    Mantarlar limonlu suya yatrn.

    Derince bir borcam kaba levrek filetoler yerletirin. zerine rendelenmidomatesleri ve mantar yayn. Sarmsak, beyaz arap, domates sosu,

    kekik, tuz, karabiber, yeil biber, kylm maydanoz ve tereyan ekleyin.

    zerine limon dilimlerini yerletirin. 170oCa stlm frnda 20 dakika

    piirin.

    Scak servis yapn.

    Mayonezli Balk orbas

    (4 Kiilik)Malzeme:

    1/2 kg krlang

    1 ba soan

    2 adet defne yapra

    demet maydanoz

    3-4 di sarmsak

    1/4 kavanoz hazr mayoneztuz

    krmz pul biber

    Yapl:

    Tencereye 5-6 bardak su, defne yapra, ayklanm maydanoz, bir ba

    btn soan ve bal koyup 15 ila 20 dakika kaynatn. Bal kevgirle

    sudan alp derisini, klklarn ayklayn, kuyruunu ve kafasn ayrn.

    Aykladnz paralar temiz bir tlbente sarp suya iade edin ve 1 saat25

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    26/103

    kadar kaynatn.

    Mayoneze dvlm sarmsaklar ilave edip kartrn. Krmz biberle

    balk suyunu yava yava ilave edip kartrn. Balklar da ilave edip

    kaynatn.

    Scak servis yapnz.

    Dikkat: Bu orba bir defada tketilmelidir.Bu yemee uygun dier balklar:

    skorpit, adabeyi, ksz

    Mercan Buulama

    (4 Kiilik)Malzeme:

    4 adet mercan (herbiri yaklak 250 gr.)

    2 adet kereviz (yapraklar ile birlikte)

    2 adet havu

    2 adet kuru soan

    1 adet iri patates

    1 adet limonun suyu

    1 su barda su

    1/2 su barda zeytinya

    Tuz ve karabiber

    Yapl:

    Kerevizleri soyduktan sonra halkalar ince halinde dorayn ve yarsn

    tepsiye dizin. Patatesleri soyduktan sonra kk paralar halinde, havuu

    ince halkalar halinde dorayn. Soan da paralar halinde dorayphavu ve patatesle kartrn ve yarsn kerevizlerin arasna ve stne

    yerletirin.

    Pullar ve ileri iyice temizlenmi mercanlar kereviz halkalarnn stne

    yerletirin.Kararnca tuz ve karabiberini ekin. Balklarn stne dilimlenmi

    kerevizlerin kalan yarsn dizin. Kerevizlerin arasna pataesleri, havular

    ve soanlarn kalann yerletirin. Zeytinyan,limon suyunu ve suyu ilave

    edip zerlerini ykanm kereviz yapraklar ile rtn. zerini kapakla

    26

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    27/103

    kapatp nce orta, sonra hafif atete 20 dakika kadar piirin. Suyu

    azalrsa su ilave edin.

    Scak servis yapn.

    Mezgit Buulama

    (4 Kiilik)Malzeme:

    kg mezgit

    2 adet domates

    2 adet yeil biber

    3 yemek ka tereya

    1 su barda su demet maydanoz

    3 adet marul yapra

    Tuz ve karabiber

    Yapl:

    Balknzdan temizlenmi olarak aldnz mezgitleri fileto halinde iri

    paralara blnz. Ykadktan sonra tuzlayp dinlendiriniz.

    Domates ve biberleri halkalar halinde kesiniz. Maydanozu ince kynz.

    Buulama yapacanz kaba marul yapraklarn tabann tamamn

    kaplayacak ekilde yerletiriniz. zerlerine paralanm ve tuzlanm

    mezgitleri yerletiriniz. zerine domates, biber ve maydanozlar, balklarn

    tamamn kapayacak tarzda koyunuz. Tereyan paralar halinde

    zerlerine yerletirip suyu ilave ediniz. Kapan kapayp orta atete 20

    dakika piiriniz.

    Scak servis yapnz.27

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    28/103

    Not:

    Mezgit Karadenizde ok tutulan balklardan biridir. Mezgit, Trabzon

    mutfanda ok kullanlan bir balktr ve mezgit buulama da mehur bir

    Trabzon yemeidir.

    Sardalya Buulama

    (4 Kiilik)Malzeme:

    400 Gr. Sardalya

    4 adet iri domates

    5-6 adet arliston biber5-6 di sarmsak

    Sv ya

    Tuz

    Karabiber

    1 adet limon

    Yapl:

    Orta byklkte bir tepsi hafifce yalanr ve halkalar halinde kesilmi

    domateslerin yars bir sra halinde dizilir. Sardalyalarn aralarna ufak

    paralar halinde doranm sarmsan tamam yerletirilir , balklarn

    zerine yeterince tuz ve karabiber serpilir.

    Balklarn zerine ince halkalar halinde dilimlenmi limonun tamam ile

    ekirdekleri kartldktan sonra ince ve uzun eritler halinde kesilmi

    arliston biberlerin tamam ile halkalar halinde kesilmi domateslerin

    kalan yerletirilerek balklarn st rtlr.

    Tepsiye yarm ay barda likit ya ile bir ay barda su ilave edilir ;

    tepsinin st bir kapak ile kapatlarak orta atete 40 dakika kadar

    piirilir.(Biber ve domateslerin lmesi yemein pitiini gsterir. Tepsinin

    suyunu zaman zaman kontrolda yarar vardr. Eer biter gibi olursa su

    ilavesi gerekir.)Buulamaya uygun dier balklar:

    Hamsi, Kefal (dilimlenmi)

    28

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    29/103

    DENZ RNL YEMEKLER

    Ahtapot Izgara

    (4 Kiilik)Malzeme:

    1 adet ahtapot

    Yapl:

    Taze ve yeni yakalanm ahtapot talara vurularak yumuatlr. Bu ilem

    srasnda ahtapot kpk salmaya balar ve kpkler bitene kadar bu

    ileme devam edilir. Yumuatlm ahtapot birka gn gnete kurumaya

    braklr.

    Mangalda mangal kmr yaklarak kor haline getirilir. Mangala

    yerletirilen tel zgarann zerine ahtapot konularak kzartlr. Kzartlm

    ahtapot bilahare kk paralara doranarak krmz soan eliinde

    meze olarak sunulur.

    Scak veya souk servis yaplr.Not: Bu yemek Ege Adalarna ve bu adalardan gelmi gmenlerimize

    mahsus ok lezzetli bir deniz yemeidir. Bugnlerde lkemizde

    unutulmaya yz tutmu bu yemek halen Ege Adalarnda ve

    Yunanistanda hal son derece revatadr. Lokanta ve kafelerde sakzraks "Uzo" ile birlikte sunulmaktadr.

    BBC-Primen 22.05.99 tarihinde saat 13.00de yaynlanan

    "Mediterranean Cookings-Greece" isimli programdan alnmtr.

    Ahtapot Salatas

    (4 Kiilik)Malzeme:

    29

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    30/103

    1 kg ahtapot

    1 adet limon

    1 fincan zeytinya (tercihan szma)

    Tuz

    Yapl:

    Ahtapotlar dvlm olarak alnz ve deep-freezede 2 ila 3 gn

    bekletiniz. Gzelce ykayp ddkl tencerede yarm saat yumuayncaya

    kadar halaynz. Halandktan sonra derisini soyup atnz ve pembemsi

    beyaz derisini kuba doraynz.

    Doranm ahtapotlar servis tabana alp tuzlaynz. 1 fincan zeytinya

    ve 1 adet limonun suyunu rpnz. Karm ahtapotun zerine gezdiriniz.Souk servis yapnz.

    Not:

    Ahtapot salatasn isterseniz marul yapraklar, dilimlenmi domates, yeil

    zeytin ve maydanozla ssleyebilirsiniz.

    Ahtapot Yahni

    (4 Kiilik)Malzeme:

    1 kg ahtapot30

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    31/103

    3 adet soan (orta boy)

    su barda zeytinya

    1 orba ka sala

    1 adet domates

    3 adet defne yapra

    2 orba ka sirke

    Tuz

    Karabiber

    Yapl:

    Ahtapotlar dvlm olarak alnz ve deep-freezede 2 ila 3 gn

    bekletiniz. Gzelce ykayp ddkl tencerede yarm saat yumuayncayakadar halaynz. Halandktan sonra derisini soyup atnz ve pembemsi

    beyaz derisini kuba doraynz.

    Tencerede sv ya kzdrnz. Soan ince dorayp kzgn yada

    yumuayncaya kadar soteleyiniz. Bilahare kp tarznda kesilmi

    domatesleri ve salay ilave ediniz. Birka sefer evirdikten sonra

    ahtapotlar ilave ediniz. Defne yapraklarn, tuz ve karabiberi ve bir su

    barda su ilave edip ksk atete 10-15 dakika piiriniz. Ocasndreceinize yakn sirkesini ilave ediniz.

    Arzuya gre souk veya scak servis yapnz.

    Deniz rnleri Dolmas

    (4 Kiilik)Malzeme:

    16 Adet iri arliston biber1 su barda yldz ehriye

    500 gram kark deniz mahsulu (midye, karides, kalamar gibi)

    2 adet kuru soan

    4 di sarmsak

    demet dereotu

    demet maydanoz

    sv ya31

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    32/103

    tuz

    karabiber

    dolma bahar

    Yapl:

    Biberlerin balarn kesip ekirdek yataklarn karnz ve bol su ile

    ykaynz. Deniz mahsullerini kk paralar halinde kesin. ok az ya

    tavaya koyun. Deniz mahsullerini, kk kesilmi soan ve sarmsa

    ilave edip soteleyin. nce kylm maydanoz, dereotu ve taze soanlar

    ilave edin. Tuzunu, dolma baharn ve karabiberini ekleyin.

    Yldz ehriyeleri halayp deniz mahsullerinin stne ilave edin. yice

    kartrp arliston biberlerinin iine doldurun. Biberleri az yalanm frntepsisine dizin. Orta scaklktaki frnda (180oC) biberlerin rengi

    deiinceye kadar piirin.

    Scak servis yapnz.

    Not: Bu yemek iin patlcan da kullanabilirsiniz.Bu yemee uygun deniz mahsulleri:

    Hamsi,sardalya, karides, midye(ayklanm), kalamar(ayklanm),

    Kalamar Tava

    (4 Kiilik)Malzeme:

    1 kg kalamar (11- 12 adet)1/2 su barda sv ya

    Un

    Tuz

    Terbiye iin:

    2 orba ka karbonat

    2 orba ka toz eker

    1 adet limonun suyu

    32

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    33/103

    Yapl:

    Kalamarlar balknza ayklatn. yice ykadktan sonra terbiye ile ovun.

    Sonra en az 30 dakika dinlendirin. Bacaklar gvdelerden ayrn.

    Bacaklar ksa paralar halinde, gvdeyi ise halkalar halinde dorayn.

    Doranm kalamarlar yeterince tuz katlp kartrlm beyaz una

    bulayn.

    Fritze sv ya koyup kzdrn. Kalamarlar gruplar halinde fritze atp

    kapan kapatn. ki dakika sonra karp kat havlu serilmi servis

    tabana aln. Bu ileme kalamarlar bitene kadar devam edin.

    Scak servis yapn.

    Notlar:

    7. Kalamar ok su ieren ve bu nedenle pierken etrafa ok ya

    sratan bir deniz rndr. Bunun iin fritz tercih edilmelidir.

    Yoksa kapakl bir tava kullanlmaldr.

    8. Kalamar ok abuk yanan ve sertleen bir rndr. Bu nedenle

    piirme sresine ok dikkat edilmelidir. Ayrca tavada yapyorsanz

    atei iyice ksmanz gerekir. Aksi taktirde kzgn tavann dibine

    deen kalamarlar siyahlar ve lezzetlerinden ok ey kaybederler.

    Kanton Usul Karides

    (4 Kiilik)Malzeme:

    40- 50 adet karides (cimcime)

    2 orba ka sv ya

    2 adet yumurta

    1 orba ka msr unu

    1 orba ka soya sosu

    1 orba ka zm sirkesi

    Tuz

    1 ay ka krmz biber

    1 ay ka zencefil

    1 ay ka tane kara biber

    33

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    34/103

    Yapl:

    Tane karabiberi havanda dvn. Zencefili ve krmz biberi ekleyip

    kartrn.

    Yumurtalar, bir tanesinin beyazn ayrarak krn, soya sosu ile kartrn.

    Ayn karma hazrladnz baharat da ekleyip tekrar kartrn.

    Ayrdnz yumurta beyazna msr ununu ekleyip kartrn. Karidesleri

    ayklayp karma katn. 20 dakika kadar dinlendirin.

    Sv ya bir tavada kzdrn. Karidesleri yada kzartn. Kzarm

    karidesleri kenara alp ayn yaa yumurtal karm dkn. Pimeye

    balarken karidesleri ilave edin.

    Scak servis yapn. Servis yaparken tabaa garnitr olarak halanm

    brokkoli ve doranm taze soan koyabilirsiniz.

    Karides - Genel Hazrlan

    (4 Kiilik)

    Malzeme:

    Karides

    tencere su

    1 orba ka tuz

    1 adet kuru soan

    1 orba ka sirke

    Yapl:Suyu derince bir tencereye koyun. ine tuzu ve sirkeyi ilave edip tuzlar

    eriyinceye kadar kartrn. Soan drde blp ilave edin ve suyu

    kaynatn.

    Karidesleri iine boaltp kaynatn. Bilahare kevgire alp szn ve souk

    suyla ykayn. Sonra alp porsiyonlara blp "deep freeze"de saklayn.

    Not:

    9. Byle hazrladnz karidesleri hemen hemen (aksi tariflerde34

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    35/103

    belirtilmedike) btn karides yemek, meze ve salatalarnda

    kullanabilirsiniz.

    10.Karidesleri nlk miktarlarda kaplara blp dondurmak ve ileride

    kullanlmak zere saklamak ok yararl bir yntemdir. Donmu

    karideslerin zlnce diri kalmas iin nce buzdolabnzn alt

    gznde 2-3 saat +5oCa souyuncaya kadar bekletin. Bilahare

    dondurun.

    11. Karideslerin kaynatlma sresi ok ksa olmakla beraber

    byklklerine gre fark eder. Kk (cimcime) karidesler iin

    kaynatma sresi 5-6 dakikadr. Bu sre iri (Jumbo) karidesler iin

    ise 10-12 dakikadr. Daha fazla halamamaya dikkat edin. Aksi

    takdirde ok yumuar ve diriliklerini kaybederler.

    35

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    36/103

    Karides Gve (Dk Kalorili)

    (4 Kiilik)Malzeme:

    28-30 adet karides(cimcime, halanm ve ayklanm)

    4 adet arliston biber

    3 adet domates (iri)

    4 tatl kai st1 ay ka karabiber

    tuz

    100 gram kaar peyniri (rendelenmi)

    tereya

    Yapl:

    Domatesler kuba olarak, arliston biberler ise ekirdekleri ve i

    damarlar karldktan sonra halkalar halinde doranr. Hazrlanm

    domates ve biberler bir kapta kartrlarak tuzlanr. Porsiyonluk gve

    kaseleri yarsna kadar hazrlanm karm ile doldurulur. zerlerine,

    kase bana yaklak 7 adet kk karides yerletirilir. Kalan karmla

    karideslerin st, kaselerden bir parmak taacak tarzda rtlr. Kararnca

    karabiber serpildikten sonra her kaseye bir orba ka st ile yarm kibrit

    kutusu byklnde tereya ilave edilir.

    Kaseler 200oCa ayarl frnda 30 ila 35 dakika piirilir. Pimi gveler36

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    37/103

    frndan karlp zerlerine rendelenmi kaar peyniri serpilerek tekrar

    frna verilir. Kaar peynirleri gvelerin stn tamamen rtecek ekilde

    eriyince frndan karlr.

    Scak servis yaplr.

    Sair hususlar:

    Karides gve yaplrken tereya ve st yerine peamel sos ta

    kullanlabilir. Bu uygulama da ok gzel bir tad vermektedir ancak besin

    deeri asndan biraz daha ardr. Yukardaki tarifin en byk zellii

    kalori deerinin dk olmasdr.

    Ayn yemek byk gve kasesinde de yaplabilir. Ancak ayn tad

    vermiyeceinden porsiyon gve kaselerinin kullanm tercih edilmelidir.

    Karides gvein bir de nceden kavrularak yaplan vardr (baknz

    "Karides Gve-2"). Tad ok gzel olmakla birlikte kalori deeri olduka

    yksektir.

    37

    http://karidesguvec2/http://karidesguvec2/
  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    38/103

    Karides Gve (Kavurmal)

    (4 Kiilik)Malzeme:

    28-30 adet karides(cimcime, i)4 adet arliston biber

    3 adet domates, iri.

    2 adet kuru soan, iri

    1 orba ka biberiye

    ay ka karabiber

    ay kas krmz pul biber

    1 ay ka zencefil1 yemek ka margarin

    100 gram rendelenmi kaar peyniri

    Yapl:

    Karidesler i iken ayklanr ve bir kenara ayrlr.

    Soanlar drde blnp ince halkalar halinde doranr. Biberlerin

    kapaklar kesilip ekirdek yuvalar karldktan sonra boylamasna ikiye

    blnr ve doranr. Domatesler de kk kpler halinde doranr.Bir tavada margarin eritilip kzdrlr. Soanlar atlp yumuayncaka kadar

    piirilir. Soanlarn hemen ardndan karabiber, zencefil, biberiye ve tuz

    ilave edilip kartrlr. Soanlar yumuadktan sonra biberler ilave edilip

    yumuayana kadar piirilir. Domatesler ilave edilip piirilir. Yumuaynca

    bir atal veya tahta kak yardmyla ezilir. Karidesler ilave edilir; tavann

    kapa kapatlarak 5 dakika piirilir ve kenara alnr.

    Hazrlanm karm kaselere eit olarak blnr. Kaseler 200oCa ayarl38

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    39/103

    frnda 10 dakika piirilir. Pimi gveler frndan karlp zerlerine

    rendelenmi kaar peyniri ve krmz pul biber serpilerek tekrar frna

    verilir. Kaar peynirleri gvelerin stn tamamen rtecek ekilde

    eriyince frndan karlr.

    Scak servis yaplr.

    Sair hususlar:

    Ayn yemek byk gve kasesinde de yaplabilir. Ancak ayn tad

    vermiyeceinden porsiyon gve kaselerinin kullanm tercih edilmelidir.

    Ayrca porsiyon kaseler yemein uzun sre scak kalmasn salar.

    39

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    40/103

    Karides Kokteyl

    (4 Kiilik)Malzeme:

    Karides(cimcime) , 200 gram

    Marul veya kvrck yapra, krpe, 4 adet

    Limon suyu, 1 kahve ka

    Ketap, 4 orba ka

    Mayonez, 4 orba ka

    Domates suyu, 1 orba ka( sulandrlm sala da olabilir)

    Konyak, 1 tatl ka (istee tabi)

    Tuz, karar miktarda

    Krmz biber, karar miktarda

    Yapl:

    Usulne gre halanm karidesler ba ve kabuklarndan

    ayklanr.Ayklanan karideslerin te biri ince ince kylr, bakiyesi ise

    btn olarak bir kenara ayrlr.

    Derince bir kapta mayonez, ketap ve domates suyu iyice rplarak

    kartrlr. Bu karma limon suyu, kararnca tuz ve krmz biber ile

    konyak ile edilip tekrar kartrlr ve yaklak be dakika dinlenmeye

    braklr. Bilahare karma ince ince doranm karidesler ilave edilerek

    tekrar kartrlr.

    Marul yapraklar ince eritler ve kk paralar halinde

    doranr.Doranm marul yapraklar, 4 adet arap bardana, barda

    %50 dolduracak tarzda yerletirilir; zerlerine mayonez-ketapl karm

    eit miktarlarda dklr.

    Kalan karidesler bardaklarn kenarlarna dizilir.Her bardan kenarna

    estetik adan bir adet daire eklinde kesilmi limon dilimi yerletirilir.

    Souk servis yaplr.

    Sair hususlar:

    Karides kokteyli ieren bardak, tatl taba zerinde bir tatl ka ile

    servis yaplmaldr Tatl tabana, gzel grnt vermesi iin40

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    41/103

    ,kzartldktan sonra drde blnm, zerine tereya srldkten sonra

    siyah veya krmz havyar konmu tost ekmei ile servis yapmakta yarar

    vardr.

    Bardan stne yerletirilecek turu (i.e. salatalk turusu) grne

    gzellik vermekle birlikte kokteylin tadn bozar, tavsiye edilmez.

    Ayn kokteyl kerevit ile de yaplmaktadr fakat ayn tad vermemektedir.

    Karides Kavurma (in Usul)

    (4 Kiilik)Malzeme:

    kg karides (cimcime-i)

    41

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    42/103

    4 di sarmsak

    3 adet yeil soa1 adet domates (irice)

    1 orba ka domates presi (veya salas)

    1 kahve fincan sv ya

    1 adet kk zencefil (kibrit kutusu byklnde ve taze)

    1 ay ka tane karabiber

    ay ka Tabasco (Ac sos)

    1 orba ka beyaz arap

    1 orba ka soya sosu

    Tuz karabiber

    Yapl:Sv ya derin bir kapta kapta kzdrn. Zencefilleri ince ince dorayn.

    Sarmsaklar da ince dorayn ve ikisini birlikte kzgn yada yumuayana

    kadar piirin.

    i karidesleri ayklayp karma ilave edin ve 2 dakika kadar piirin.

    nceden havanda dvlm tane karabiberleri, Tabasco'yu ve domates

    presini ilave edip kartrmaya devam edin.

    Bu arada domatesi de kk kpler halinde dorayn ve soya sosu vearap ile birlikte karma katn.

    Yeil soann yalnz yeil ksmlarn kibrit p byklnde daha

    nceden dorayp hazrlayn ve bu aamada ilave edin. Tadlandrmak iin

    yeterince tuz ve karabiber serpin.

    Scak servis yapn.

    BBC-Prime "The Miracles of Fish (11.02.98, saat 23.30) isimli

    programdan alnmtr.

    Karidesli Pilav

    (4 Kiilik)Malzeme:

    200 gr. karides

    1 su barda pilavlk pirin42

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    43/103

    1 fincan tereya

    1/2 su barda zeytinya

    1 ba soan

    2 adet domates

    2 adet yeil biber (ac olmayan)

    1 ay ka toz eker

    Tuz

    Karabiber

    Yapl:

    Halanm ve ayklanm karidesleri (baknz Karides-Genel Hazrlan)

    byklklerine gre iki veya paraya bln. Tereyanda kavurun.Kavurmaya doranm bir ba soan ilave edin. Soanlar effaflamaya

    balaynca sivri biberleri ve bilahare iri doranm domatesleri ilave edin.

    Kapan kapatp bir sre domatesler eriyinceye kadar piirin. Tuzunu ve

    biberini ekip pirinci iine dkn. Zeytinyan ve ekeri ilave edip

    kartrn. stn rtecek kadar su dkp nce kuvvetli, sonra hafif atete

    pirin suyunu ekene kadar , yaklak 10 ila 15 dakika piirin. Bu sre

    sonunda bir kere harmanlayp stn kaln bir peeteyle rtpdemlendirin.

    Scak servis yapn.Bu yemee uygun dier balklar:

    Ahtapot, kalamar, midye veya bunlarn karmlar

    Midye Dolmas

    (4 Kiilik)Malzeme:

    30 adet byk boy midye

    6 adet kuru soan

    1 su barda zeytinya

    200 gr. am fst

    2 su barda pirin (Baldo veya Bersani)

    43

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    44/103

    4 bardak su (iki defa)

    4 kahve fincan ku zm

    2 orba ka toz eker

    Tuz

    Karabiber

    Yenibahar

    Tarn

    Yapl:

    Midyelerin kabuklarnn stlerini bakla kazyarak iyice temizleyin ve

    karnlarn dipteki kas krarak tamamen an (dikkat ikiye blmeyin).

    Midyenin iindeki sakal ve incileri sivri bir makasn ucuyla temizleyin.yicene ykayp szlmesi iin bir kevgire koyup bekletin.

    Soanlar ufak paralar halinde dorayn, fstkla beraber zeytinyanda

    kavurun. Buna ykanm pirin ve tuz ilave edin. Pirin suyunu ekince

    karabiber, tarn, yenibahar, toz eker ve drt bardak su ilave edin. Pirin

    suyunu ekinceye kadar orta hararetli bir atete piirin ve bilahare

    kapan kapayp soumaya brakn. Souyunca kapa ak midyelerin

    iine iyice doldurun ve midyelerin kapaklarn kapatn. Midyeleri birtencerenin iine muntazam bir ekilde hareket edemiyecek bir tarzda

    dizin, zerine tekrar 4 bardak su dkn ve ar atete suyunu ekene

    kadar piirin.

    Servisini limonla beraber souk olarak yapn.Dikkat edilecek hususlar:

    Midye ok dikkat edilmesi gereken bir deniz rndr. Kirli sulardan,

    iskelelerin demir ve ahap ayaklarndan toplanan midyeler hibir tad

    vermeyecei gibi sala zararl da olabilir. Dolaysyla midyenin

    muhakkak tandnz bir balkdan alnmas arttr.

    Bir dahaki piirmenizde yenibahar yerine kri (curry) deneyebilirsiniz.

    Deiik bir lezzet ve aroma verir. Karar sizin.

    44

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    45/103

    Midye Tava

    (4 Kiilik)Malzeme:

    40 ila 60 adet ayklanm midye

    litre bira

    1 su barda un1 su barda zeytinya

    1 tatl ka sirke

    2 ila 3 adet yumurta

    Tuz

    Karabiber

    Krmz toz biber

    Limon

    45

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    46/103

    3 Dilim bayat ekmek

    6 ila 8 adet ceviz ii

    Yapl:

    Balkdan aldnz ayklanm midyeleri ykadktan sonra sakal ve inci

    asndan kontrol ediniz. Baz midyelerin iinde "sakal" tabir edilen tek bir

    kl ile "inci" tabir edilen ta taneleri olabilir. Eer varsa bunlar sivri ulu bir

    makas ile temizleyin. Temizlenmi midyeleri bir kaba koyup zerine

    birann tamamn dkp buzdolabnn +5oClk blmnde en az 12 saat

    bekletin. Dinlenmi midyeleri karp biray szn (asla ykamayn).

    Bayat ekmek dilimlerinin ilerini iyice ufalayn ve su ilave ederek koyu bir

    bulama haline getirin. yice dvlm ceviz ilerini, bir orba kazeytinyan, bir tatl ka sirkeyi, birka damla limonu,kararnca krkz

    toz biberi ve tuzu ilave edip kartrn. yice kartktan sonra bir kenara

    koyun. Bu yaplan sosun ad taratordur.

    Tavada zeytinyan iyice kzdrn. Midyeleri nce una, sonra rplm

    yumurtaya bulayp kzgn yaa atn. Unun rengi koyu portakal rengine

    yaklanca pimi demektir. Midyeleri her tabaa eit miktarda koyup bir

    kenarna da taratoru koyup taze servis yapn.Dikkat edilecek hususlar:

    Midye ok dikkat edilmesi gereken bir deniz rndr. Kirli sulardan,

    iskelelerin demir ve ahap ayaklarndan toplanan midyeler hibir tad

    vermeyecei gibi sala zararl da olabilir. Dolaysyla midyenin

    muhakkak tandnz bir balkdan alnmas arttr.

    Midyelerin alnd zaman taze (en fazla bir gnlk) olmas lazmdr. Aksi

    taktirde kabarmaz.

    Her ne kadar baz kiiler midye tavaya limon skyorlarsa da tavsiye

    edilmez. Midye taratorla yenir.

    46

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    47/103

    Soslu Karides

    (4 Kiilik)Malzeme:

    Karides(iri), 24 adet

    250 gr krema

    1 bardak beyaz arap

    1 adet havu

    1 sap kereviz

    1 ba kuru soan

    1 adet limon demet maydanoz

    5 orba ka un

    1 bardak zeytinya

    karabiber

    tuz

    Yapl:

    i karideslerin ba ve kabuklarn ayklayn, sonra karidesleri iinde47

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    48/103

    limonlu su bulunan bir kaba koyup 30 dakika kadar dinlendirin. Kevgirde

    sular szp durulayn. Una bulayp kzgn zeytinyanda kzartn.

    Tavadaki ya szp bir kenara aln ve tavada kalan karideslerin zerine

    arap dkn. nce kylm havu, soan, kereviz yapra tuz ve biberle

    kartrlp karideslere ilave dilerek 10 dakika kadar piirilir; bilahare

    karidesler bir baka tabaa alnr. Kalan karm kuvvetli bir atee

    oturtulup krema kartrlarak eklenir. Biraz koyulanca karidesler eklenir

    ve bir tam kaynatlr.

    Tabaklara datldktan sonra ince doranm maydanoz serpilerek scak

    servis yaplr.

    Karides Yahnili Makarna(4 Kiilik)Malzeme:

    400 gr. karides

    1 adet kuru soan

    1 orba ka un

    bardak scak su

    3 adet domates

    demet maydanoz

    175 gram makarna (spagetti)

    Sv ya

    2 orba ka krmz arap

    Tuz

    Karabiber

    Yapl:

    Kuru soan ince dilimleyin. Maydanozu dorayn. Domatesi kk kpler

    halinde kesin.

    Tavada sv ya kzdrn. iden soyduunuz karidesleri tavada

    soanlarla birlikte kavurun.zerine un serpip tuz, biber ve domatesleri

    ekleyin. Domatesler yumuaynca arab ekleyin. Scak su ve

    maydanozuda ekleyip ksk atete kartrarak piirin.48

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    49/103

    Makarnalar tuzlu suda haladktan sonra kevgirde szn. Tabaklara

    koyduktan sonra zerleine karides yahniyi taksim ederek servis yapn.

    Scak servis yapn.

    FIRIN VE IZGARALAR

    Dil Kardinal

    (4 Kiilik)Malzeme:

    2 ad. dil bal (ok iri)

    24 adet karides

    su barda rendelenmi kaar peyniri

    3 adet kuru soan3 di sarmsak

    3 su barda un

    3 orba ka krema

    250 gr mantar

    5 orba ka tereya

    3 su barda su

    tuz

    Yapl:

    Dil bal filetolar karides says kadar enine eritlere bln. i

    karidesleri ayklayp her eridin ortasna bir tane yerletirin. eritleri rulo

    yapp kk bir krdan parasyla tutturun. Rulo yaptnz paralar bir

    toprak kaba veya borcama yerletirin.

    Tereyan kzdrp unu kavurun. nce kylm soan ve sarmsa

    ekleyip kartrn. Srasyla mantar, suyu ve son olarak ta kremay49

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    50/103

    ekleyin. Hazrladnz sosu rulolarn zerine dkn.

    160oCa stlm frnda 20 dakika piirin. karp zerine kaar rendeleri

    serpip tekrar piirin. Scak servis yapn.

    Not:

    Yemei porsiyon toprak kaplarda yaparsanz, gerek servis ve gerekse

    manzara asndan daha gzel olur.

    Hamsi Frn

    (4 Kiilik)Malzeme:

    1 kg hamsi2 adet domates

    1 adet limon

    sv ya

    tuz

    Yapl:

    Hamsileri kafalarn kopararak ve ilerini ba parmanzla temizleyiniz.

    Klklarn karp fileto haline getiriniz ve kapatnz.

    Frn tepsisini hafifce yalayp hamsileri aralarnda boluk kalmayacak

    tarzda bir ters, bir dz diziniz.

    Domatesleri ve limonu ince halkalar halinde doraynz. Balklar

    tuzladktan sonra zerlerine domates ve limonlar eit aralklarla diziniz.

    180oCa stlm frnda 25-30 dakika kadar piiriniz.

    Scak servis yapnz.

    Not:Hamsiler frnda iken zaman zaman kurumamas iin kontrol ediniz. Eer

    kuruyorsa ki bu hamsilerin yasz olmasndan kaynaklanr, zerlerine

    hafifce sv ya gezdiriniz.

    50

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    51/103

    Katta Levrek

    (4 Kiilik)Malzeme:

    1 kg (2 ila 3 adet) levrek (deniz levrei)

    1 ay barda su

    1/2 ay barda zeytinya

    1/2 ay barda beyaz arap

    1 ba kuru soan

    1 adet limon

    Tuz

    Karabiber

    Yal kat

    Yapl:

    Balkdan karn ve pullar temizlenmi olarak aldnz levrekleri tekrar

    kanlar gidinceye kadar iyice ykaynz ve sularnn szlmesi iin kenara

    koyunuz. Suyu szlm levreklerin iini ve dn tuzlaynz

    karabiberleyiniz ve oda scaklnda 20-25 dakika kadar dinlendiriniz

    (marine ediniz).

    Balklar alacak byklkteki frn tepsisine, balklarn stn rtebilecek

    byklkte bir yal kad seriniz. Halkalar halinde kestiiniz soanlar

    kadn zerine, balklarn alt ksmlarnn kada temasna mani olacak

    tarzda diziniz. Soanlarn zerine balklar bir ters, bir yz olarak

    yerletiriniz. Belirtilen llerdeki su, zeytinya ve beyaz arab balklarn

    zerine dknz. Bir adet limonu skp suyunu tepsiye ilave ediniz

    (steyenler limonu dilimler halinde kesip balklarn zerine de

    yerletirebilirler). Tekrar tuz ve kararnca karabiber serpip balklarn

    stn, hava almayacak tarzda yal kat ile kapatnz.180oCa kadar

    stlm frna tepsiyi srnz. Pime sresi balklarn byklne bal

    olup yaklak 45 dakikadr. Balklarn pitiini yal kadn hafife

    kavrulmaya balamas ile anlayabilirsiniz.

    Scak servis yapnz. Yannda kalite beyaz arap en uygun iecektir.

    Bu yemee uygun dier balklar: Kofana, minekop51

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    52/103

    Katta Palamut

    (4 Kiilik)Malzeme:

    2 adet palamut

    4 adet kuru soan

    8 di sarmsak

    4 adet domates

    1 demet maydanoz

    8 adet defne yapra

    4 orba ka zeytinyaTuz

    Karabiber

    8 adet yal kat

    Yapl:

    Palamutlar ayplayp kafa ve kuyruklarn ayrdktan sonra fileto karnz.

    Yal katlar ikier ikier st ste koyduktan sonra her yal kada bir

    adet filetoyu yerletiriniz. zerine halka halka kesilmi soan, dilimlenmi

    ve ekirdei karlm domates, soyulmu sarmsak ve ekirdekleri

    karlp uzunlamasna dilimlenmi yeil biberleri ve defne yapraklarn

    yerletiriniz. Tuz, biber ve zeytinyan (balk bana 1 kak) ekleyip

    katlar skca kapatnz. 160oCa stlm frnda 30 dakika piiriniz.

    Scak servis yapnz.

    Bu yemee uygun dier balklar:

    Kofana, minekop, ipura,karagz, tekir, barbunya, kalan (dilimlenmi)

    Lfer Izgara

    (4 Kiilik)Malzeme:

    1 kg lfer

    Tuz

    Karabiber52

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    53/103

    Zeytinya

    Yapl:

    Lferleri balknzdan ayklanm olarak alnz, nk lfer pullu bir balk

    olup ayklanmas, zellikle etraf kirletmeden ayklanmas olduka zordur.

    Eer btn olarak almsanz ayklama ilemi u ekilde yaplmaldr:

    Pullarn kolay kaznmas iin nce balklar iyice ykayn. Pullar kuyruktan

    baa doru nce bak srt bilahare ban keskin taraf ile ayklayn.

    Solungalarn yaka tarafndan ekerek ve bal hrpalamadan karn.

    Karnn yararak barsaklarn karn, karnn iyice ykayn ve sprge

    gibi bir ey ile karndaki siyah derileri temizleyin. Balk iriyse (3 adet, 1

    kilo) yan taraflarn kuyruktan baa doru bak ile izin.Balklarn karn ksmna hafifce tuz ve karabiber, derisine ise yalnz tuz

    srp 20 dakika kadar bekletin (marine edin). Izgara yaplaca zaman

    zerine hafife zeytinya srp hazrlam kmr ateinin zerinde tel

    zgara ile (ateten 5 ila 6 cm yukarda) piirin.

    Notlar:

    12.Lfer familyas, iriliine gre 5 deiik cinsten oluur: Yaprak,

    inekop, Sar kanat, Lfer ve Kofana. Bunlardan yaprak ok kkolup yakalanmas dahi gnahtr. inekop ise, yaklak 20-25 adeti

    bir kilo gelen kk balk olup daha ok tava iin uygundur. Kofana

    ise familyann en byk baldr, zgara iin fazla byktr; daha

    ok buulama ve benzeri yemeklere gider. Izgara iin en uygun

    olanlar lfer ve sarkanattr.

    13.Lferin en iyi mevsimi Eyll sonu ile Ocak ortasdr. Bu mevsimde

    yaplan lfer zgaraya (eer Boaz veya Karadeniz lferi ise)

    zeytinya srmek gerekmez.

    14.Izgara kmr atei yerine, zgaraya ayarlanm frnda kapak ak

    olarak ta yaplr. Kmr atei gibi olmamakla beraber yine de tad

    ok gzel olur.

    15.Baz kiiler, solungalar kardktan sonra baln karnn

    yarmadan temizlemeyi tercih ederler. Bu durumda karnna

    maydanozlu soan piyaz doldurarak ta zgara yapabilirsiniz.

    53

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    54/103

    Bu yemee uygun dier balklar: Sarkanat

    Frnda Palamut

    (4 Kiilik)Malzeme:

    2 adet palamut

    2 adet domates

    1 adet limon

    2 adet arliston biber (veya ac olmayan yeil sivri biber)

    Sv ya

    54

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    55/103

    Tuz

    Karabiber

    Yapl:

    Palamutlarn barsaklar temizlenip karldktan sonra kafalar ve

    kuyruklar kesilerek ayrlr. Balk, bir taraf klkl, dier taraf klksz

    olmak zere fileto olarak ikiye ayrlr. yice ykandktan sonra hafifce

    tuzlanr ve biberlenir. Bir kenerda 20 dakika kadar dinlendirilir.

    Balklar alacak bir tepsi yalandktan sonra palamutlar derili ksmlar

    tavaya gelecek tarzda yerletirilir. zerlerine ekirdekleri karlm ve

    halkalar halinde kesilmi domates, halka halinde kesilmi limon ve soan

    yerletirilir. ekirdekleri karlm ve uzunlamasna kesilmi biberler deyerletirilir. Orta hararetli (yaklak 180-200oC) frnda 45-50 dakika

    piirilir.

    Scak servis yaplr.

    Not: Ayn yemek alaturka kiremit zerinde de yaplabilir.

    Bu yemee uygun dier balklar: ingene palamutu

    55

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    56/103

    Patatesli Balk Frn(4 Kiilik)Malzeme:

    1/2 kg beyaz etli balk

    3 adet patates (irice)

    3 adet yumurta

    su barda sv ya

    1 orba ka un

    1 orba ka galeta unu

    100 gr. Kaar peyniri

    karabiber

    tuz

    Yapl:

    Balklar temizleyip balarn ayrdktan sonra fileto tarznda ikiye ayrnz56

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    57/103

    ve kuyruklarn kesip atnz (Bu ilemi balklar alrken balknza da

    yaptrabilirsiniz). Balk filetolarn yanmazda tavada, iki orba ka

    tereya ilave ederek derileri hafife kahverengileinceye kadar kzartnz.

    Kzarm balklar soumaya braknz. Bilahare deri ve klklarn

    ayklayp beyaz etleri kk paralara ayrnz.

    Patatesleri soyup kk paralar halinde (kesme eker byklnde)

    doraynz ve tavada kzartnz. Kzarm patateslerin stne karabiber ve

    tuz ilave serpiniz. Yumurtalar patateslerin zerine krp unu ilave ediniz

    ve iyice kartrnz.

    Pyrex kap veya tepsiyi yalaynz ve stne galeta unu serpiniz ve balk

    etlerini zerine yerletiriniz. Karm tepsideki balklarn stne

    dknz. 1500C frnda 25 ila 30 dakika piiriniz. karp zerine

    rendelenmi kaar peyniri serpip tekrar frna koyunuz. 5 dakika sonra

    karnz.

    Scak servis yapnz.

    Dikkat:

    Rendelenmi kaar peynirlerinin tamamen erimi olmasna ancak

    yanmam olmasna dikkat ediniz.

    Bu yemee uygun dier balklar:

    Beyaz etli btn balklar

    Sardalya Izgara

    (4 Kiilik)Malzeme:

    1 kg sardalya

    10-25 adet taze (yoksa salamura) asma yapra.

    tuz

    Yapl:

    Sardalyalar kafalarn kopararak ve ilerini ba parmanzla temizleyiniz.

    stndeki pullar parmaklarnzla temizleyiniz.

    Kapakl tel zgaray ap alt kapana asma yapraklarn bir sra olarak

    diziniz. Asma yapraklarnn zerine saldalyalar bir sra halinde diziniz.57

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    58/103

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    59/103

    blp balklarn zerine serpitiriniz. Frn 180oCa stp tepsiyi

    yerletiriniz. Balklar yaklak 25 dakika piiriniz.

    Scak servis yapnz.

    Bu yemee uygun dier balklar: Hamsi

    Sicilya Usul Sardalya

    (4 Kiilik)Malzeme:

    750 gram sardalya

    1 adet kuru soan

    2 di sarmsak1 su barda ufalanm ekmek ii

    3 orba ka ku zm

    3 orba ka am fst

    2 orba ka kaar rendesi

    1 orba ka kylm maydanoz

    3 adet defne yapra

    1 adet limon

    1 orba ka eker

    5 orba ka zeytinya

    1 orba ka sirke

    Tuz

    Dolma bahar

    Yapl:

    Sardalyalar kafalarn koparnz ve ilerini ba parmanzla temizleyiniz.stndeki pullar da parmaklarnzla temizleyiniz. Klklarn karp fileto

    haline getiriniz.

    Kylm soan ile sarmsa zeytinyada sote ediniz. zm, amfst ve

    iki kak ayrarak ekmek iini ilave ediniz. Birka dakika kavurup

    soumaya brakn. ekerin yarsn, maydanoz, peynir ve baharat ilave

    ediniz.

    Karm balk fileto stne bolca koyunuz ve stn dier bir fileto ile59

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    60/103

    kapatnz. Bu ilemi filetolar bitene kadar tekrarlaynz. Filetolar hafif

    yalanm bir tepsiye diziniz ve balklarn stne bir orba ka ya

    gezdiriniz. 200oCa stlm frnda 15 dakika piiriniz.

    Scak servis yapnz.

    Bu yemee uygun dier balklar: Hamsi

    Seyh-l-Meze

    (4 Kiilik)Malzeme:

    1 kg kk istavrit (kraa)

    unkzartma ya

    krdan

    Yapl:

    Kraalar ayklamadan kuyruklarndan tutatarak keskin bir bakla kl

    syra syra iki yanndan fileto karn. Ykayp, suyunu szp durulayn.

    Tuzlayp buzdolabna koyun. Arzu ettiiniz zaman hazr balklar

    buzdolabndan karp unlayn ve kzgn yada altn sars bir renk

    alncaya kadar kzartn. Kzarm balklar yuvarladktan sonra birer

    krdan ile sabitleyip almasna engel olun.

    Bu mezeyi ezilmi soan piyaz ve yada kzartlm fndk patatesler

    eliinde ikram edebilirsiniz.

    Scak servis yapnz.

    Bu yemee uygun dier balklar:

    Kk sardalya (Papalina deil)

    Tuzlu Balk

    (4 Kiilik)Malzeme:

    1 adet (asgari 1 kg) levrek

    2 kg tuz (tercihan dili sanayi tuzu yoksa sofra tuzu)

    Karabiber60

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    61/103

    Aluminyum folyo

    Sos iin:

    ay barda limon suyu

    ay barda zeytinya

    1 ay ka ok ince kylm maydanozYapl:

    Balkdan karn temizlenmi ancak pullar temizlenmemi olarak aldnz

    levrei tekrar kanlar gidinceye kadar iyice ykaynz ve sularnn

    szlmesi iin kenara koyunuz. Suyu szlm levreklerin iini ve dn

    tuzlaynz karabiberleyiniz ve oda scaklnda 20-25 dakika kadar

    dinlendiriniz (marine ediniz).

    Balklar alacak byklkteki frn tepsisine aluminyum folyoyu seriniz.

    Tuzun te birini folyonun stne, balk bykln biraz geicek tarzda

    serip zerine bal yerletiriniz. Baln yarlm olan karnn kk bir

    folyo paras ile kapatnz. Kalan tuzu baln tamamn kalnca rtcek

    tarzda dkp elinizle ekillendiriniz.

    Frn 180oCa ayarlayp bal frna, frn snmadan kayunuz. Asgari bir

    saat piiriniz. (Frnn ssn 30 dakika sonra 160oCa drnz.) Tepsiyi

    frndan karp baln zerindeki sertlemi tuzu serte bir aletle(rnein ekile9 krnz. Bal datmadan klklarn ayklayp lop

    etlerini tabaklara datnz. zerine az miktarda sos ilave ediniz.

    Scak servis yapnz. Yannda kalite beyaz arap en uygun iecektir.

    Bu yemee uygun dier balklar:

    Kofana, minekop, laos, sinarit v.b. beyaz etli btn iri balklar (adedi

    1kgdan byk).

    HAMS YEMEKLER61

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    62/103

    Hamsi Buulama

    (4 Kiilik)Malzeme:

    500 Gr. Hamsi

    1 adet iri olgun domates

    2 demet taze soan

    1/2 demet maydanoz

    1 adet limon

    1 kahve fincan zeytinya

    Tuz

    Karabiber

    Yapl:

    Hamsiler kafalar koparlp klklar karlarak fileto olarak ayklanr,

    ykayp durulanr. Bir kabn iine yeterince tuz, karabiber, ince kylm

    maydanoz ve taze soanlar koyup kartrn. Kk doranm

    domatesleri stne yayn. Durulanm hamsileri iine katp harmanlayn.

    Karm 15 dakika kadar oda ssnda beklettikten sonra yayvan bir

    tepsiye serin. Kalan harc zerine yayn. Limonu ince dilimler halinde

    kesip stne dizin. Zeytinyan gezdirip kapan kapatn.

    15 dakika kadar hafif atete pirdikten sonra scak olarak servis yapn.

    Hamsi buulama 2 gn kadar buzdolabnda saklanabilir. Buzdolabnda

    saklanm buulamay stp tekrar scak servis yapabilirsiniz.

    Buulamaya uygun dier balklar: Sardalya

    Hamsi orbas

    (4 Kiilik)Malzeme:

    100 Gr. Hamsi

    1 adet iri olgun domates

    1 adet kuru soan

    62

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    63/103

    1 demet maydanoz

    1 orba ka un

    1 orba ka tereya

    4 su barda su

    Tuz

    Karabiber

    Yapl:

    Hamsileri, kafalarn kopararak ve klklarn kararak fileto halinde

    ayklaynz; ykayp durulaynz ve 1 cm uzunluunda paralar halinde

    kesiniz. 5 dakika kadar 4 bardak tuzlu suda halaynz. Halanm

    hamsileri suyunu szp kenara alnz. Bu suyu daha sonrakullanacanzdan dkmeyiniz.

    Domatesin kabuunu soyup rendeleyiniz. Soan da rendeleyiniz.

    Tereyan tavada eritip unu kavurunuz. Rendelenmi domates ve soan

    ilave edip birka dakika eviriniz. Beklettiiniz suyu ilave ediniz. Su

    kaynamaya yaklanca hamsileri ve kylm maydanozu ilave edip 5

    dakika daha piiriniz.

    Scak servis yapnz.Notlar:

    1. Bu orba da tipik bir Trabzon yemeidir.

    2. Arzu edenler, orbaya limon skabilirler.

    Hamsi Diblesi

    (4 Kiilik)

    Malzeme:

    500 gr iri hamsi

    250 gr pirin (1 su bardandan 1 parmak fazla)

    5 adet karalahana yapra

    1 ay barda kylm maydanoz

    1 adet kuru soan

    2 ay ka karabiber63

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    64/103

    2 orba ka tereya

    Tuz

    Yapl:

    Hamsileri kafalarn kopararak, bak kullanmadan temizleyin. Klklarn

    kararp fileto haline getirin. Bilahare bir kaba aln ve bol su ile kanlar

    tamamiyle gidinceye kadar ykayn.

    Lahana yapraklarn ince ince kyp pirinle ve maydanozla harmanlayn.

    Tuz ve karabiber ilavesiyle tadlandrn.

    Tereyan tavada eritip soan kavurun. Pirinli lahanay ekleyip

    kartrn. Tencereye karmn yarsn koyun. Hamsi filetolarn yarsn

    aarak karmn stne serin. Kalan karm zerine ilave edin. Onun dastne kalan hamsi filetolar aarak dizin. zerini 1 parmak geecek

    kadar su ekleyip orta atete piirin.

    Scak servis yapn.

    Not:

    Dibleye istenirse 1 orba ka anm fst ilave edilebilir, daha gzel bir

    tad verir.

    Hamsi Dolmas-1

    (4 Kiilik)Malzeme:

    500 Gr. ri hamsi

    2 adet kuru soan

    1 demet maydanoz

    ay barda sv yaTuz

    Karabiber

    Yapl:

    Hamsiler kafalar koparlp klklar karlarak fileto olarak ayklanr,

    ykayp durulanr. Her iki taraf tuzlanr ve biberlenir.

    Soanlar ince halkalar halinde doranr; tuz ve karabiber serpilip biraz

    ovulur. nce kylm maydanozlar karma katlp iyice kartrlr.64

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    65/103

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    66/103

    ovulur. nce kylm maydanozlar karma katlp iyice kartrlr.

    Ayklanm bir hamsinin zerine hartan bir miktar konarak st dier bir

    hamsiyle kapatlr ve her iki taraf iyice unlanr ve rplm yumurtaya

    bulanr.

    Sv ya bir tavada iyice kzdrldktan sonra hazrlanm hamsi dolmalar

    yan iine konup her iki yz evrilerek kzartlr.

    Scak servis yaplr.

    Not:

    Kzartma ilemi esnasnda zellikle hamsiyi evirirken ok dikkat etmek

    gerekir, dalabilir.

    Hamsi Ekilisi(4 Kiilik)Malzeme:

    1 kg. Hamsi

    250 gr. yeil biber

    3 adet domates

    2 adet limon

    4 di sarmsak

    1 demet maydanoz

    5 adet kuru soan

    1 ay ka karabiber

    1 su barda zeytinya

    Tuz

    Yapl:Hamsileri, kafalarn kopararak ve klklarn kararak fileto halinde

    ayklaynz; ykayp durulaynz.

    Soanlar ince kyp zeytinyanda pembeleinceye kadar kavurunuz.

    Biberleri enlemesine kesip ilave ediniz. 2 domatesi kp eklinde keserek

    ilave ediniz. Maydanozu ince doraynz. Sarmsaklar kk paralar

    halinde kesiniz. Karma iave ediniz. Tuz ve karabiberini de koyunuz. 2-3

    dakika evirip frndan indiriniz. Frn tepsisine hamsilerin yarsn derileri66

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    67/103

    tepsiye gelecek tarzda diziniz. zerlerine karm dkp onun da zerine

    kalan hamsileri, derileri yukar bakacak tarzda diziniz.

    Ayrdnz domatesi ve limonun birini halkalar halinde kesip hamsilerin

    zerine dekoratif bir ekilde diziniz. Diren limonu skp suyunu tepsiye

    ilave ediniz. 160-180oC frnda 30 dakika piirip soumaya bvraknz.

    Souk servis yapnz.

    Not:

    Bu yemek tipik bir Rize yemeidir.

    Hamsi Frn

    (4 Kiilik)

    Malzeme:

    1 kg hamsi

    2 adet domates

    1 adet limon

    sv ya

    tuz

    Yapl:

    Hamsileri kafalarn kopararak ve ilerini ba parmanzla temizleyiniz.

    Klklarn karp fileto haline getiriniz ve kapatnz.

    Frn tepsisini hafifce yalayp hamsileri aralarnda boluk kalmayacak

    tarzda bir ters, bir dz diziniz.

    Domatesleri ve limonu ince halkalar halinde doraynz. Balklar

    tuzladktan sonra zerlerine domates ve limonlar eit aralklarla diziniz.

    180oCa stlm frnda 25-30 dakika kadar piiriniz.Scak servis yapnz.

    Not:

    Hamsiler frnda iken zaman zaman kurumamas iin kontrol ediniz. Eer

    kuruyorsa ki bu hamsilerin yasz olmasndan kaynaklanr, zerlerine

    hafifce sv ya gezdiriniz.

    Hamsi Gve

    67

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    68/103

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    69/103

    Hamsi Kftesi

    (4 Kiilik)Malzeme:

    kg hamsi

    2 kahve fincan un

    1 demet maydanoz

    1 ay ka kuru nane

    1 ay ka kekik

    1 adet kuru soan

    2 adet yumurta

    Sv ya (yeterince)

    tuz

    karabiber

    sumak

    Yapl:

    Hamsileri, kafalarn kopararak ve klklarn kararak fileto halinde

    ayklaynz; ykayp durulaynz. Bilahare ok kk paralara doraynz

    Maydanozlar ince kynz. Soanlar rendeleyiniz. ine dier

    malzemelerle birlikte doranm hamsileri koyup iyice

    harmanlaynz.Yumurtalar rpp ilave ediniz ve tekrar kartrnz (Mutfak

    robotunuz varsa kartrma ilemini orada yapabilirsiniz).

    Harmanlanm malzemeyi kk toplar halinde yourunuz. Kzgn yada

    evirerek kzartnz.

    Scak servis yapnz.

    Not: Bu yemek Orta ve Dou Karadenize zgdr.

    Hamsi Mcver

    (4 Kiilik)Malzeme:

    250 Gr. hamsi

    2 adet iri patates

    69

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    70/103

    2 adet yumurta

    1 tutam dereotu

    1 su barda un

    Sv ya (Zeytinya olabilir)

    Tuz

    Karabiber

    Yapl:

    Hamsileri kafalarn koparp klklarn kararak fileto olarak ayklayn,

    ykayp durulayn. kiye ayrp her iki tarafn tuzlayn ve her filetoyu tekrar

    ikiye bln.

    Patatesleri soyup ince rendeleyin, skp suyunu karn. Rendelenmipatatesleri bir kaba alin ve nce yumurtalar ilave edip iyice kartrn.

    Sonra sras ile unu, ince kylm dereotunu, hamsiyi, tuz ve karabiberi

    ilave edip tekrar kartrn.

    Tavada sv ya iyice kzdrn. orba ka ile karm yaa dkn ve

    mmkn olduu kadar yasslatrn. Bir yz kzardktan sonra dier

    yzn evirerek kzartn. Bu ilemi karmn tamam bitene kadar

    tekrarlayn.Kzarm mcverleri kat havlu serilmi servis tabana aln.

    Scak servis yapn.

    Not:

    Daha hafif olmasn istiyorsanz, karmn tamamn yalanm tepsiye

    dkp 180oCa stlm frnda da piirebilirsiniz.

    Hamsi Sarma

    (4 Kiilik)Malzeme:

    400 Gr. hamsi

    1 demet karalahana70

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    71/103

    4 adet taze soan

    1 demet maydanoz

    2 orba ka sv ya

    Tuz

    Krmz biber

    Karabiber

    Yapl:

    Hamsileri kafalarn koparp klklarn kararak fileto olarak ayklayn,

    ykayp durulayn. Her filetoyu ikiye ayrp tuzlayn.

    Bir tencerede karalahana yapraklarn tuzlu suda yumuayncaya kadar

    kaynatn. karp sap ve damarlarn kesin.Dier bir kapta ince kylm taze soanlar, kylm maydanozu, tuz,

    karabiber ve krmz biberi kartrp yumuayncaya kadar ovun ve 2

    orba ka sv ya ilave edip kartrn. Iine hamsileri ekleyin.

    Karm karalahana yapraklarna yeletirip azar miktarda margarin koyup

    kenarlar da kapanacak tarzda rulalar haline getirin. Rulolar aralarnda

    boluk kalmayacak tarzda frn tepsisine dizin ve zerlerine fra ile sv

    ya srn. 180oCta 20 dakika kadar frnlayn.Scak olarak servis yapn.

    71

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    72/103

    Hamsi Tatls

    (4 Kiilik)Malzeme:250 gr. hamsi

    250 gr. un

    5 adet yumurta

    2 su barda su

    1 ay ka zeytinya

    limonun suyu

    tuz

    1 su barda zeytinya

    fincan yeil fstk

    fincan fndk

    Jle malzemesi:

    1 adet muz

    1 adet portakal

    100 gr ahududu

    1 adet krmz elma

    1 adet eftali

    2 su barda su

    300 gr. eker

    erbet malzemesi:

    kg toz eker

    2 su barda su72

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    73/103

    1 ay ka limon suyuYapl:

    Hamsileri, kafalarn kopararak ve klklarn kararak fileto halinde

    ayklaynz; ykayp durulaynz.

    Su kaynama noktasna geldiinde un ve tuz ilave ederek srekli

    kartrnz. Yaklak 7 dakika kaynadktan sonra bir iki damla zeytinya

    gezdirip eyrek limonun suyunu ekleyiniz. Bir iki dakika kartrdktan

    sonra ateten indirip soumaya braknz.

    Hamur lynca yumurtalar krp yourun ve hamuru cevizden kk

    paralara ayrnz. lerine hamsi filetolarn birer birer yerletirip hamurlar

    kapatnz. Hamurlu hamsileri zeytinyanda pembeleinceye kadar

    kzartnz.

    urubu hazrlaynz. Kzarm hamsili hamurlar atp 5 dakika kadar

    bekletiniz ve bilahare tepsiye diziniz.

    Muz hari dier meyveleri kabuklarn ile birlikte kk paralara kesiniz

    ve ekirdeklerini ayklaynz ve bir kapta birletiriniz. Buna soyulup

    dilimlenmi muzlar ilave ediniz. Su ve eker ilave ederek piiriniz.

    Hazrlanan jleyi hamsili hamurlarn zerine dknz.

    Yarm saat bekletip souk servis yapnz.Notlar:

    1. Bu bir tipik bir Rize tatlsdr.

    2. Bylece hamsinin yaplmadk hibir yemei kalmad.

    73

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    74/103

    Hamsi Tava-1

    (4 Kiilik)Malzeme:

    800 gr-1 kg iri hamsi

    UnTuz

    Kzartma ya

    Yapl:

    Hamsileri kafalarn kopararak, bak kullanmadan temizleyin. Ba

    parmanznla karnn kuyrua kadar yarp klklarn karn. Bilahare

    bir kaba aln ve bol su ile kanlar tamamiyle gidinceye kadar ykayn.

    Hamsi filetolar kapatn ve tuzlayp bir tarafta 10-15 dakika dinlendirin.

    Tavada ya iyice kzdrn.

    Hamsileri una bulayn ve fazla unu atmak iin hafifce silkeleyip tavaya

    kuyruklar tavann iine, koparlm ba ksmlar tavann dna gelecek

    tarzda ve birbirlerine temas edercesine dizin. Bir taraf kzarm balklar,

    nce tavann yan szp tavann kapa marifetiyle ters evirin. Ya

    tavaya iade edip br taraflarn da kzarn.

    Scak servis yapn.74

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    75/103

    Notlar:

    16.Balklar kzartmak iin zeytinyan tercih edin.

    17.Balklar daire tarznda dizmek zor gelebilir. Bu yalnz grnt

    iindir. Balklar teker teker tavaya yerletirip maa ile de

    evirebilirsiniz.

    18.Yan kzgn olmasna dikkat edin.

    19.Hamsiyi tavaya ok miktarda koymayn. Ya soutur ve ar ya

    emmesine neden olur.

    Hamsi Tava-2

    (4 Kiilik)

    Malzeme:

    800 gr-1 kg iri hamsi

    Msr unu

    Tuz

    Zeytinya

    Yapl:

    Hamsileri kafalarn kopararak, bak kullanmadan ve klklarn

    kartmadan temizleyin. Bilahare bir kaba aln ve bol su ile kanlar

    tamamiyle gidinceye kadar ykayn.

    Hamsileri tuzlayp bir tarafta 10-15 dakika dinlendirin. Tavada ya iyice

    kzdrn.

    Hamsileri msr ununa bulayn ve fazla unu atmak iin hafifce silkeleyip

    tavaya serbest bir ekilde ve azar azar dizin. Bir taraf kzarm balklar

    maa ile ters evirip br taraflarn da kzartn.Scak servis yapn.

    Notlar:

    20.Msr unu bala ok ho bir gevreklik verir. Bu nedenle klklar

    karlmadan piirilmesi ve bylece yenmesi tavsiye olunur.

    21.Msr unu fazla ya emmeyecei iin kat havluya gerek yoktur.

    22.Yan kzgn olmasna dikkat edin ve ya soutmamak iin

    hamsileri azar azar tavaya koyun.75

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    76/103

    Hamsi Tuzlama

    (4 Kiilik)Malzeme:

    500 gr iri hamsi

    tuz( dili sanayi tuzu)

    Yapl:

    Hamsileri ykayp pullarn bak kullanmadan dikkatlice ayklayn.

    Ensesinden tutup kafalarn koparn ve baparmanz yardmyla

    karnlarn temizleyin. Temizlenmi balklar iyice ykayn ve klklarn

    ayklayp iki para fileto haline getirip kapatn.

    Tuzlama yapacanz miktara bal olarak bir teneke veya cam kavanoz

    temin edin. Kabn dibine yaklak bir santim kalnlnda tuz yayn. Tuzun

    zerine kapatlm filetolar bir ters bir yz olarak dizin. zerlerini tuz ile

    rtn ve tekrar filetolar bir ters bir dz dizip zerlerini tuzla rtn. Balklar

    bitinceye kadar bu ilemi tekrarlayn. Son olarak stne bir tabak veya

    tahta koyup onun zerine de arlk (rnein temiz bir ta) koyun.

    Filetolar, eer buzdolabnda saklanacaksa 1 haftada hazr olur.

    Servis yapmadan nce tuzlamalar ykayn ve iki saat elma sirkesinde

    bekletin. zerine zeytinya limon skn.

    Notlar:

    23.Hamsileri fileto karmadan ve kafasn koparmadan,

    solungalarndan tutup karnn yarmadan temizlemek te

    mmkndr. Bu durumda tuz balk eti ile fazla temas etmiyecei

    iin daha lezzetli olur. Ancak balklarn kafalarn tala ezmek

    gerekir.

    24.Sofra tuzu yerine iri ekilmi sanayi tuzu kullanlmas tavsiye76

  • 8/6/2019 Denizden-Gelen-Lezzet Tarifler

    77/103

    olunur.

    25.Tuzlama 15 gnden fazla saklanacaksa salamurasn 15 gnde bir

    yenilemek gerekir.

    Bu yemee uygun dier balklar: Sardalya

    Kiremitte Hamsi

    (4 Kiilik)Malzeme:

    kg. Hamsi

    1 adet limon

    3 adet yeil biber (ac olmasn)10 adet de