78
DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü) http://osinecen.pau.edu.tr

DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

  • View
    305

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

DERS

Bilgisayar-1

ÖĞRETİM ELEMANI

Öğr.Gör. Osman SİNECEN(Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

http://osinecen.pau.edu.tr

Page 2: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

BİLGİSAYAR’DA SAĞLIK BİLGİSAYAR’DA SAĞLIK

Page 3: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)
Page 4: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

1. Bilgisayar bağımlılığının etkileri sonucunda: Uyku düzensizliği, iş yerindeki başarı ve performansın düşmesi, randevulara gecikme, sosyal ilişkilerin zayıflaması, kaygı, tek başına vakit geçirme eğiliminin artması, aile ilişkilerinde bozulma vb. sorunlar tespit edilmiştir.

BİLGİSAYARIN ZARALARIBİLGİSAYARIN ZARALARI

Page 5: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

2. Fiziksel olarak: Disk kayması, Boyun fıtığı, Bel fıtığı, Bilek, diz ve dirsek kireçlenmesi, Omuz ve boyun tutulması, baş, boyun ve sırt ağrıları, yorgunluk, sinirlilik ve göz yorgunluğu görülmektedir.

Page 6: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

3. Bilgisayar ekranları genç insanların gözünde perde oluşmasına yol açar; yani, gözün zamanından önce yaşlanmasını sağlar.

4. Bilgisayar ekranı yüz derisinde döküntülere neden olmaktadır.

5. Bilgisayar ekranlarına maruz kalan kişilerde genel olarak bazı kanser türlerine neden olabileceği görülmüştür.

Page 7: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)
Page 8: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Yanlış Hareketler ve Oturuş Şekli

Page 9: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

İdeal Oturuş ve duruş Şekilleri

Page 10: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Basit EgzersizlerHer 1,5-2 saatlik çalışmadan sonra yapılması gereken hareketler:

Page 11: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Sırt ve Omuz Egzersizleri• Ayağa kalkınız ve sağ elinizle sol

omzunuzu sol elinizle sağ omzunuzu kavrayınız.Başınızı kolunuzun aksi yönünde çevirebildiğiniz kadar hareket ettiriniz.

Page 12: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Baş ve Boyun Egzersizleri

• Boynunuzu beşer kez sağa, sola, öne ve arkaya doğru hareket ettiriniz

• Başlangıçta kendinizi zorlamayınız.Gün geçtikçe ve boyun kaslarınız güçlendikçe zaten hareket mesafesi artacaktır.

Page 13: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Bilgisayar ve Sandalye Egzersizleri

• Resimde görmüş olduğunuz hareketleri her iki saatte bir yapmanız kendinizi daha iyi hissetmenize neden olacaktır.

Page 14: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Bilgisayar ve Sandalye Egzersizleri

Page 15: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Birçok yöntemin kaynağı doğadır. İster yapay sinir ağları, karınca kolonisi sistemi, genetik algoritmalar, bilgilerin modellenmesi çeşitleri, problem çözme teknikleri, isterse de doğal dil işleme ve tanıma problemleri, sonuç olarak bunlar temelini gerçek yaşamdan almaktadır.

O halde bilgisayar kaynağını doğadan aldığına göre:

Bilgisayar; Bilgileri işleyen ve işlenmiş olan bilgileri yorumlayabilen elektronik bir makinedir. Şeklinde tanımlayabiliriz.

Page 16: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

İLETKEN (CONDUCTOR) NEDİR?

Fizikte elektrik enerjisi ve ısı enerjisi geçiren cisimlere iletkenler denir. İletkenler başlıca katı, sıvı ve gaz halinde olabilirler. Bir maddenin elektrik akımını iletebilmesi için son yörüngesindeki serbest elektron sayısı 4 ten az olmalıdır. Buna göre tüm metaller iyi bir iletkendir.

İçerisinde iyon olan her sıvı iletken özellik gösterir, buna göre insan vücudu da iyi bir iletkendir.

Saf su yalıtkan, içme suyu iletkendir. İletkenliğin derecesi elektrik akımına gösterilen direnç (direnç=resistor= bir nesnenin elektrik akımına karşı dayanma özelliği) belirler. Direnci 0 (sıfır) olan iletkenlere süper iletken denir. Süper iletkenlik pratikte sıcaklığın belirli bir seviyeye düşürülmesi ile mümkündür. Dolayısıyla süper iletkenlik, maddenin düşük sıcaklıklarda direncinin sıfıra düşürülmesi ile elde edilir.

Yalıtkan malzemelerin son yörüngesinde 8 elektron bulunur. Cam, kauçuk, yağ, pamuk örnek gösterilebilir. Son yörüngesinde 4 elektrona sahip elementlere yarı iletken elementler denilir. Bunların elektriksel açıdan davranışları belirli bir eşik değerine kadar yalıtkan sonrasında ise iletken özellik gösterirler. Diyot, transistör ve bunun gibi devre elemanları bu tür malzemelerden yapılır.

Altın, gümüş ve bakır en iyi iletkenlerdir. Bakır ucuz olduğundan elektrik iletiminde kullanılır.

Page 17: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Malzeme Direnci (Ohm)

Gümüş 15,9

Bakır 17,1

Altın 22,1

Alüminyum

26,5

Çinko 52,8

Demir 96,1

Tablo:1 Bazı malzemelerin elektrik akımına gösterdikleri direnç değerleri

Page 18: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Statik Elektrik ve Oluşumu

Doğada görülen tüm eşyalar atomlardan oluşur. Atomlar elektron (-) , nötron (yüksüz) ve proton (+) parçacıklarından oluşur. Atomlarda proton ve elektron sayıları genelde eşittir. Bu eşitlikten dolayı atomlar yüksüz sayılır. Fakat 2 atom birbirine sürtündüğünde aralarında elektron geçişi olur. Bu durumda atomlardan biri elektron fazlalığına sahip olurken diğerinde elektron azalır. Elektron fazlalığı olan atom negatif yüklü, elektron azlığı olan atom ise pozitif yüklü olur. Bu şekilde oluşan yük farklılığına statik elektrik denir. Doğada şimşek, yıldırım buna örnek verilebilir. Statik elektrik neme, malzemeye, yüzeyin pürüzlüğüne, sıcaklığa ve gerilme gibi başka diğer özelliklere de bağlıdır. Bilindiği üzere aynı yüke sahip atomlar birbirini iterken farklı yüklü atomlar birbirini çekmektedir.

Page 19: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

İnsanların statik elektrik yüklenmesi yürüme esnasındaki sürtünmelerden, araçlara inip binmesinden, çalıştıkları masadan, giymiş-çıkarmış oldukları elbiselerden olabilir. Aşağıdaki tabloda insanların hareketleri esnasında oluşan bazı statik elektrik miktarları ve bunları oluşturan unsurlar verilmiştir.

Statik Elektriği Oluşturan Faktörler

Ortam nem değeri

%10-%20 Nem %65-%90 Nem

Vinylex kaplı ortamda çalışırken 6000 V 600 V

Plastik klasör taşıma 7000 V 150 V

Vinylex kaplı ortamda yürümek 12000 V 250 V

Halı üzerinde yürümek 35000 V 1500 V

Page 20: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Statik elektriği oluşturan faktörler ve miktarları görüldüğü gibi ortamdaki nem oranı arttıkça statik enerji miktarı azalmaktadır. Statik yüklenmeler yüksek voltaj değerlerinde olduklarından bazen görünür hale de gelebilirler. Işığın görünür hale gelebilmesi için en az 6000-7000 Volt civarında olması gerekir. Örneğin, yün kazak çıkartılırken ve manyetolu çakmaklardaki görünür ışık yaklaşık 7000 Volt’luk değerde atlama yapan statik yüktür. Çıplak ayakla halı üzerinde yürümek, özellikle kış aylarında giyilen yün bereleri çıkardığımızda saçlarımızın dikelmesi buna örnektir. Burada saçlardaki var olan elektronlar berenin çıkarılmasıyla sürtünmeden dolayı bereye geçmekte ve bere pozitif yüklenmektedir. Burada negatif yüklü olan saç telleri birbirini iteceğinden saçlarımız dikelir. Sürtünme ile elektriklenmeye triboelektrik denir.

Page 21: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Tablo 2: Triboelektrik Listesi (Üstte bulunan elemanlardan biri ile alttaki elemanlardan biri sürtüldüğünde üstteki pozitif, alttaki eleman ise negatif duruma geçmektedir. )

Page 22: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Statik yükün voltajı çok fazla olmasına karşın, akımı çok zayıftır. Akım voltaj ile doğru orantılı olsaydı, birçok yüksek voltaj trafosu ile ilgilenen televizyon tamircisi çırağı yetişmezdi.

Uçaklarda statik elektrik, hem fırtınalı havalarda üzerlerine düşen yıldırımın etkisiyle hem de kabin içindeki elektronik elemanların yaydığı, kabloların oluşturduğu, insanların kabin içindeki malzemelere sürekli sürtünmesi ile de oluşmaktadır.

Page 23: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Statik Elektriğin Zararları

İnsanların almış oldukları statik elektrik hem sağlıklarına, hem de kullanmış oldukları elektronik cihazlara zarar vermektedir. Statik elektrik plastik, levha, kağıt , karton gibi yalıtkan malzemelerde çalışan bir çok endüstrinin sorunudur.

Statik elektriğin dezavantajlarından biri de yüzeylerin tozlanmasına neden olmasıdır. Elektrostatik itme veya çekme nedeni ile malzeme ya makineye yada birbirine yapışır. Elektrostatiklenme nedeni ile toz veya diğer parçacıklar malzemeye yapışır. Buda çok ciddi kalite sorunlarına yol açar. Toz kaplı donanım birimlerinin ısı transferi güç olmakta ve cihazlar ısınmaktadır. Ayrıca nemle birleşen toz parçacıkları iletken bir yapı gösterebilir. Bunun önüne geçmek için antistatik temizleme spreyleri kullanılmalıdır. Bayanlarda statik elektrik özellikle akne (yüz, omuzlar, sırt ve göğüsteki yağ bezleriyle ilgili bir deri hastalığı), seboreik (aşırı yağlanma ve yağ bezi sayısının en çok bulunduğu alanlardaki iltihaplanma) dermatit gibi deri hastalıklarına neden olduğu tespit edilmiştir.

Page 24: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Statik Elektriğin Zarar Verebileceği Ortamlarda Alınabilecek Önlemler

•Elektrostatik yüklere karşı bir önlem, yalıtkan giysi, terlik veya ayakkabılardan,birikime yol açacak kalın ipek veya yün halılardan özellikle duvardan duvara olanlardan kaçınmak gerekir.

•Özellikle rutubetli havalarda ve boydan boya halı ile kaplı olan evlerde oluşan statikelektrik, halı üzerinde duran “metal müzik seti sehpası” tarafından alınmaktadır. Aynı şekilde insan teması ile elektronik aletlere statik elektrik aktarımı olmaktadır. Bu elektrik o derece kuvvetlidir ki, sabah saatlerinde üzerinde kimse dolaşmadan bakıldığında halı üzerinde ve metal müzik sehpalar üzerinde basit ölçüm araçlarıyla görünmektedir. Metal müzik sehpaları, statik elektriğe karşı basit bir kablo ile en yakın prizden topraklanmalıdır.

•Statik elektriği önlemenin veya şiddetini azaltmanın yollarından biri, bulunulanortamın nemlendirilmesidir. Çünkü nemli havada bulunan iyonlar statik yükün bir kısmını nötrler. Nem oranını %60’a çıkartmak, deşarj olasılığını azaltır. Fakat bu yöntem iyi bir çözüm değildir. Havadaki yüksek nem oranı, çalışanlar açısından rahatsız bir ortam oluşturduğu gibi yüzeylerde ıslaklığa ve donanımda daha hızlı paslanmaya yol açar. Ayrıca yüzeylerdeki ıslaklık, statik elektrik açısından iletkenlik sağlar.

Page 25: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

• Elektronik malzemelerle çalışma yapılan tüm ortamlarda antistatik malzemelerkullanılarak, statik yüke karşı kesinlikle tedbir alınmalıdır. Antistatik malzemeler statik elektriğin oluşmasını ve elektronik devre elemanlarının zarar görmesini önleyebilen malzemelerdir.

• Donanım malzemelerine zarar verilmemesi için profesyonel bir ortamda çalışan kişilerin statik elektriklerinin alınması için antistatik bileklik kullanmaları gerekmektedir.

Page 26: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

BİLGİSAYARIN GELİŞİMİ, TEMEL YAPISI, TEMEL KAVRAMLAR ve DONANIM YAPISI

Page 27: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Bilgisayarın Tarihçesi

•Bilgisayarların tarihi ilk insana kadar gitse de temel olarak dört bin yıl önce insanoğlu tarafından geliştirilen “Abaküs” adlı hesap makinesi ile gelişmeye başlamıştır.

Page 28: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

1. 1600’lü yıllar: Toplama, çıkarma, bölme ve çarpma işlemlerini yapabilen bir hesap makinesi icat edildi.

2. 1890’lı yıllar: İşçilerin iş gelişi konusunda yaşanan sorunları çözmek için kartları delen, bilgisayarların temeli olarak algılan bir sistem geliştirildi.

Page 29: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

3. 1920’li yıllar: IBM ‘in kuruluş çalışmaları tamamlandı.

4. 1930’lu yıllar: Elektronik olan sayısal bilgisayarlar geliştirildi. MARK I (1937) ve ABC (1938) bilgisayarları icat edildi.

Page 30: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

5. 1940’lı yıllar: 1943 yılında 30 ton ağırlığında ve saniyede 5,000 işlem yapan ENIAC adlı bilgisayar geliştirildi. Digital bilgisayar çalışmaları yapıldı. COLOSSUS ve MARK II bilgisayarları geliştirildi.

Page 31: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

6. 1950’li yıllar: 1951-1959 tarihleri arasında üretilen bilgisayarlarda vakum tüpü kullanıldı. Veriler ve programlar bilgisayara delgi kartları ile yükleniyordu. 1959 yılından sonra bilgisayarlarda bulunan tüplerin yerine transistörler geliştirildi. Hafızalama programları geliştirilmeye başlandı. İlk FORTRAN programı piyasaya sürüldü. COBOL dili geliştirildi. 1959 yılında PLATO adlı bilgisayar geliştirildi. Modem bu yıllar arasında icat edildi.

Page 32: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

7. 1960’lı yıllar: Depolama ve kodlama sistemleri üzerinde çeşitli çalışmalar yapıldı. PLATO bilgisayarlarını geliştirme çalışmaları yapıldı. DEC, PDP-8 adlı bilgisayarı yaptı. IBM bilgisayarları yapılmaya başlandı.

8. 1970’li yıllar: PC’ler piyasaya çıkmaya başladı. Apple ve Radio Shack bireysel bilgisayar ürünlerini satmaya başladı. Pascal ve C dilleri geliştirildi. IBM lazer ve INKJET yazıcıları üretti. Disketler piyasaya sürüldü.

Page 33: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

9. 1980’li yıllar: Sony ve Phillips, CD-ROM üretti. Microsoft, Windows 1‘ i piyasaya sürdü. Intel, 80386 işlemciyi geliştirdi.

10.1990’lı yıllar: Laptoplar piyasaya sunuldu. Windows 3.0 piyasaya sürüldü. Pentium 1-2-3’ler piyasaya sunuldu. Saat büyüklüğünde olan bilgisayarlar üretildi. Resim kalitesinde baskı yapan renkli yazıcılar üretildi. Bilgisayarlar ile telekonferans çalışmaları başarılı bir şekilde yapıldı.

Page 34: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

11. 2000 ve sonrası: Çok hızlı işlem yapabilen bilgisayarlar üretilmeye başlandı. Bilgisayarların boyutu küçülmesine rağmen hız kapasiteleri daha çok arttı.

Page 35: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

EĞİTİMDE BİLGİSAYARIN TARİHÇESİ1. 1950: İlk bilgisayarlı eğitim

uygulaması (Pilotlar için simulasyon)

2. 1959: Öğrencilerin bilgisayarları okullarda ilk defa kullanması (IBM’in New York’ta 650 bilgisayar dağıtması)

3. 1966: IBM, 1500 tane bilgisayarı okullara dağıtması

4. 1967: Stanford Üniversitesinde ilk bilgisayarlı eğitim-öğretim faaliyetleri

5. 1970: PLATO öğretim programı

Page 36: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

EĞİTİMDE BİLGİSAYARIN TARİHÇESİ6. 1977: Okullarda ilk küçük

bilgisayar7. 1980: LOGO programları8. 1980’li yıllar: Bilgisayar

destekli eğitim9. 1990’lı yıllar: İletişim sistemleri

ve eğitim yazılımları10. 2000’li yıllar: Küçük boyutlu

bilgisayarlar, bilgisayarlı iletişim sistemleri

Page 37: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Ana

kart

ın ç

alış

ma

şem

ası

Page 38: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

BİLGİSAYARIN GELİŞİM EVRESİ

1. Vakum tüplü bilgisayarlar2. Transistorlu bilgisayarlar3. Çipli bilgisayarlar4. Mikro çipli bilgisayarlar5. Yapay zekâlı bilgisayarlar

Page 39: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Bilgisayarda Ölçü Birimleri

a. Kapasite Birimleri : Klavye üzerinde bulunan karakterlerin ikilik sayı sistemine göre bir karşılığı vardır. Örneğin klavyeden A harfine basıldığında bilgisayara 01000001 şeklinde sinyal gönderilir. Klavyeden herhangi bir tuşa basıldığında 8 karakterden oluşmuş bir bilgi bilgisayara girilir. Buradaki 8 karakter 0 ve 1 sayısından oluşmuş bir kümedir. Burada bulunan 0 veya 1’lerden herhangi birine “bit” adı verilir.

Bilgisayara giriş veya çıkış yapılan bilgiler belli bir yer kaplar ve bunlar belli büyüklüğe sahiplerdir. Örneğin bir disket ne kadar veri alır, sabit diskin büyüklüğü nasıl hesaplanır, bunları aşağıdaki birimler ile hesaplayabilirsiniz. Buna göre kullanılan birimler:

8 Bit =1 Byte1024 Byte =1 Kilo Byte (Kb)1024 Kb = 1 Mega Byte (Mb)1024 Mb = 1 Giga Byte (Gb)1024 Gb = 1 Tera Byte (Tb)

Page 40: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

• Depolama Birimleri• 1 Byte : 8 Bit• 1 Kilobyte (KB) : 1024 Byte• 1 Megabyte (MB) : 1024 KB• 1 Gigabyte (GB) : 1024 MB• 1 Terabyte (TB) : 1024 GB• 1 Petabyte (PB) : 1024 TB• 1 Eksabyte (EB) : 1024 PB• 1 Zettabyte (ZB) : 1024 EB• 1 Yottabyte (YB) : 1024 ZB• 1 Brontobyte (BB) : 1024 YB

Page 41: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

b. Hız Birimleri: Bilgisayarda hız ölçü birimini, bilgisayarın 1 saniyede yapmış olduğu işlem sayısı ile bağlantılıdır. Hız ölçü birimi Hertz (Hz) olarak ifade edilir. Birimler küçükten büyüğe doğru :

Hertz → Kilo Hertz → Mega Hertz → Giga Hertz olarak sıralayabiliriz.

c. Büyüklük Birimleri: Büyüklük ölçü birimi inch olarak ifade edilir. Genellikle monitör veya disket için kullanılan büyüklük ölçü birimi şu şekilde gösterilir:

1 inch = 1“

Inch değerinin cm olarak karşılığı 2,54 cm’dir.

Örneğin 17" lik bir monitörün köşeden köşeye olan uzaklığı 17x2,54 = 43,18 cm’dir.

Page 42: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Bilgisayarın Yapısı

Bilgisayar yapı olarak yazılım ve donanım olmak üzere ikiye ayrılır. Yazılım olmadan donanımı, donanım olmadan da yazılım düşünülemez.

A. Donanım : Bilgisayarda gözle görülen ve elle tutulabilen tüm parçalara donanım adı verilir. Donanım yapı olarak 3’e ayırmak mümkündür. Bunlar :

1- Giriş Üniteleri(Bilgisayara bilgileri ulaştırmak için için kullanmış olduğumuz elemanlardır)

2- İşlem Üniteleri(Giriş üniteleri ile bilgisayara girilen bilgilerin işlenip, yönlendirildiği elemanlardır)

3- Çıkış Üniteleri(Bilgisayarın içerisinde işlenmiş olan verilerin iletildiği elemanlardır)

Örnek Klavye Fare TarayıcıKamera-WebcamModem

Anakart Kasa+PowersupplyCPUBellek (RAM)Disket SürücüsüSabit DiskCD Sürücüsü

MonitörYazıcıHoparlör

Page 43: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

B. Yazılım : Bilgisayarda bulunan parçaların kontrolünü, yapacakları işleri ve kodlarını bir araya getiren sistemler bütününe denir. Yazılımı kendi içerisinde üçe ayrılır.

1. Programlama Dilleri: Yazılımları gerçekleştirmek için programlama dilleri programcının amaçlarını yerine getirmek amacıyla tasarlanırlar. Her programlama dilinin kendine ait komutları vardır. Örnek programlama Dilleri: Turbo C, C++, C#, Delphi, Visual C gibi.

2. İşletim Sistemi : Veriler işlenip bizlerin anlayabileceği bir dil yapısına getirilmesi ve bilgisayarı kullanılabilir hale gelmesini sağlayan programlara ihtiyacımız olacaktır. Günümüzde bu tür programlar elde etmek pek zor olmasa gerek. Bunlar genel olarak işletim sistemi olarak adlandırılırlar. O halde işletim sistemi: Bilgisayarı kullanılabilir hale gelmesini sağlayan programlar bütününe denir. Örnek: Win95, Win98, Win2000, WinXP, Vista, Win7, Linux, Unix gibi.

3. Paket Programlar (Uygulama Yazılımları): İhtiyaç doğrultusunda programlama dilleri ile hazırlanan, belli işlemleri yerine getiren programlardır. Muhasebe programları

Page 44: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

İŞLETİM SİSTEMİ ve TEMEL KULLANIM İLKELERİ

Bilgisayar kullanabilmek için öğrenilmesi gereken ilk önemli şey klavyedir. Klavye kullanımını iyi bir şekilde bilmeyen birinin iyi bir bilgisayar kullanıcısı olması da beklenemez.

Page 45: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Klavyede Bulunan Tuşların Kullanımı

Fonksiyon Tuşları: Bu tuşlar klavyenin en üstünde bulunur ve F1 den başlayıp F12 ye kadar olan tuşlardır. Genellikle kullanılan programa göre farklı işlemler gerçekleştirirler. Yalnız F1 tuşu genellikle bütün programlarda yardım almak için kullanılan tuştur.

ESC Tuşu: Genellikle yapılan işlemi iptal etmek veya açık olan menüyü kapatmak için kullanılır.

TAB Tuşu: Yazı yazarken paragrafı başı yaparken veya sekme yaparken kullanılan tuştur.

CAPSLOCK Tuşu: Klavyenin en sağında en üstte bulunan göstergelerden ortadaki ışık yanıyorsa bu CAPSLOCK tuşunun aktif çalıştığını gösterir ve harflere bastığınızda büyük harfle yazı yazmamızı sağlar. Eğer ışıklı gösterge yanmıyorsa normal küçük harflerle yazı yazmamızı sağlar. Işıklı göstergeyi yakıp söndürmek için CAPSLOCK Tuşu kullanılır.

SHIFT Tuşu: SHIFT Tuşu üç farklı yöntem için kullanılır. 1- CAPSLOCK göstergesi yanmıyorsa SHIFT tuşuna basılı tutarak harflere bastığımızda

büyük harfle yazı yazmamızı sağlar. 2- CAPSLOCK göstergesi yanıyorsa SHIFT tuşuna basılı tutarak harflere bastığımızda

küçük harfle yazı yazmamızı sağlar. 3- Bazı tuşların üzerinde birden fazla karakter vardır. Bu karakterlerden üst sol tarafta

bulunan karakterin yazılması için SHIFT tuşuna basılı tutarak o karakterin yazılması sağlanabilir. Örneğin: SHIFT ile beraber 3 rakamını bir kez tuşlayıp eliniz SHIFT tuşundan çekerseniz herhangi bir işlem yapmaz. Yalnız hemen ardın a harfini tuşlarsanız â karakteri ortaya çıkar. Bunu aynı zamanda diğer inceltebileceğiniz harflere de uygulayabilirsiniz.

Page 46: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

CTRL Tuşu: Bu tuşun kendi başına herhangi bir işlevi yoktur sadece başka tuşlarla kullanıldığında bir işlevi vardır.

ALT Tuşu: Bu tuşta kendi başına kullanılmaz. Yalnız başka tuşlarla kullanıldığında farklı fonksiyonları yerine getirir.

Boşluk Çubuğu: Klavyede bulunan en uzun tuştur. Genellikle karakterler arasında boşluk vermek için kullanılır.

AltGr Tuşu : Üzerinde birden fazla karakter bulunduran tuşlardan alt sağ tarafta bulunan karakterin yazılmasını sağlar. Örneğin, AltGR tuşuna basılı tutarak Q harfine basarsanız Internet’te kullanılan @ işareti çıkar. Yalnız CAPSLOCK göstergesi yanıyorsa bu işaret çıkmaz.

ENTER Tuşu: Herhangi bir programı çalıştırmak veya üst satırdan alt satıra geçiş yapmak için enter tuşu kullanılır.

BACKSPACE Tuşu: Bu tuşun görevi imleci sola doğru taşır ve sol tarafta varsa karakter bunları da siler

Yön Tuşları: Bu tuşların görevi, aşağı-yukarı-sağa-sola doğru imlecin hareketini sağlar.

Page 47: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Home Tuşu: İmleci bulunduğu yerden satır basına taşır.

End Tuşu: İmleci bulunduğu yerden satır sonuna taşır.

PageUp Tuşu: İmleci bulunduğu noktadan itibaren 10-15 satır yukarı taşır.

PageDown Tuşu: İmleci bulunduğu noktadan itibaren 10-15 satır aşağı taşır.

Insert Tuşu: Araya karakter yazılmasını sağlar.

Del Tuşu: Bilgisayarımızda dosya, program veya karakter sileceğimiz zaman kullandığımız tuştur.

NUMLOCK Tuşu: Klavyenin sağında bulunan rakamların kullanımı için numlock tuşunun hemen üzerinde bulunan gösterge yanıyorsa orada bulunan rakamları kullanabiliriz.

Pause/Break Tuşu: Genellikle ara vermek için kullanılır. Genellikle oyunlarda kullanışlıdır.

Print Screen Tuşu: Ekrandaki görüntüyü geçici belleğe alarak istenilen programa yapıştırmamızı sağlar. Örneğin ekranda var olan görünümü print screen tuşuna basarak hafızaya alır ardından da resim programını açarak oraya yapıştırır ve üzerinde değişiklik yapabiliriz.

Page 48: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Genel Klavye Kısayolları

CTRL+C (Kopyala)

CTRL+X (Kes)

CTRL+V (Yapıştır)

Page 49: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

CTRL+Z (Geri al)

CTRL+Y (Yinele)

Page 50: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

ÜSTKRKT+DELETE

(Seçili öğeyi Geri Dönüşüm Kutusu'na göndermeden kalıcı olarak sil)

Page 51: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Bir öğeyi sürüklerken - CTRL

(Seçili öğeyi kopyala)

Page 52: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Bir öğeyi sürüklerken CTRL+ÜSTKRKT

(Seçili öğe için bir kısayol oluştur)

Page 53: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

F2 tuşu

(Seçili öğeyi yeniden adlandır)

Page 54: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

CTRL+SAĞ OK (Ekleme noktasını sonraki sözcüğün başına taşı)

CTRL+SOL OK (Ekleme noktasını önceki sözcüğün başına taşı)

CTRL+AŞAĞI OK (Ekleme noktasını sonraki paragrafın başına taşı)

CTRL+YUKARI OK (Ekleme noktasını önceki paragrafın başına taşı)

Page 55: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

CTRL+ÜSTKRKT ile ok tuşlarından biri

(Bir metin bloğunu vurgula)

Page 56: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

ÜSTKRKT ile ok tuşlarından biri

(Bir pencerede veya masaüstünde birden fazla öğeyi seç veya belgede metni seç)

Page 57: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

CTRL+A

(Tümünü seç)

Page 58: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

F3 tuşu

(Dosya veya klasör ara)

Page 59: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

ALT+ENTER

(Seçili öğenin özelliklerini görüntüle)

Page 60: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

ALT+F4

(Etkin öğeyi kapat veya etkin programdan çık)

Page 61: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

ALT+ARA ÇUBUĞU

(Etkin pencerenin kısayol menüsünü aç)

Page 62: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

CTRL+F4

(Birden çok belgeyi aynı anda açmanıza olanak tanıyan programlarda, etkin belgeyi kapat)

Page 63: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

ALT+SEKME

(Açık öğeler arasında geçiş yap)

Page 64: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

ALT+ESC

(Öğeler arasında açıldıkları sırayla gezin)

Page 65: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

F6 tuşu

(Bir pencerede veya masaüstünde ekran öğeleri arasında gezin)

Page 66: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

F4 tuşu

(Bilgisayarım veya Windows Gezgini'nde Adres çubuğunu görüntüle)

Page 67: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

ÜSTKRKT+F10

(Seçili öğenin kısayol menüsünü görüntüle)

Page 68: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

ALT+ARA ÇUBUĞU

(Etkin pencerenin Sistem menüsünü görüntüle)

Page 69: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

CTRL+ESC

(Başlat menüsünü görüntüle)

Page 70: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

ALT+Menü isminin altı çizili harfi

(Karşılık gelen menüyü görüntüle)

Page 71: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

F10 tuşu

(Etkin programda menü çubuğunu etkinleştir)

Page 72: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

GERİ

(Bilgisayarım'da veya Windows Gezgini'nde bir üst seviyedeki klasörü görüntüle)

Page 73: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

CTRL+ÜSTKRKT+ESC

(Görev Yöneticisi'ni aç)

Page 74: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

CD-ROM sürücüsüne CD-ROM taktığınızda ÜSTKRKT

(CD-ROM'un otomatik olarak yürütülmesini önler)

Page 75: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Microsoft Natural Keyboard Kısayolları

•Windows Logo tuşu (Başlat menüsünü göster veya gizle)

•Windows Logo tuşu+BREAK (Sistem Özellikleri iletişim kutusunu görüntüle)

•Windows Logo tuşu+D (Masaüstünü göster)

•Windows Logo tuşu+M (Tüm pencereleri küçült)

•Windows Logo tuşu+ÜSTKRKT+M (Küçültülmüş pencereleri önceki boyuta getir)

•Windows Logo tuşu+E (Bilgisayarım'ı aç)

Page 76: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

•Windows Logo tuşu+F (Bir dosya veya klasör ara)

•CTRL+Windows Logo tuşu+F (Bilgisayar ara)

•Windows Logo tuşu+F1 (Windows Yardımı'nı görüntüle)

•Windows Logo tuşu+ L (Klavyeyi kilitle)

•Windows Logo tuşu+R (Çalıştır iletişim kutusunu aç)

•Windows Logo tuşu+U (Hizmet Programı Yöneticisi'ni aç)

Page 77: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

Microsoft Internet Explorer Gezintisi

•CTRL+B (Sık Kullanılanları Düzenle iletişim kutusunu aç)

•CTRL+E (Arama çubuğunu aç)

•CTRL+F (Bul yardımcı programını başlat)

•CTRL+H (Geçmiş çubuğunu aç)

•CTRL+I (Sık Kullanılanlar çubuğunu aç)

•CTRL+L (Aç iletişim kutusunu aç)

Page 78: DERS Bilgisayar-1 ÖĞRETİM ELEMANI Öğr.Gör. Osman SİNECEN (Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü)

•CTRL+N (Aynı Web adresiyle tarayıcının başka bir örneğini başlat)

•CTRL+O (Aç iletişim kutusunu aç, CTRL+L kısayoluyla aynı)

•CTRL+P (Yazdır iletişim kutusunu aç)

•CTRL+R (Geçerli Web sayfasını güncelleştir)

•CTRL+W(Geçerli pencereyi kapat)