Diboko tsa Basotho - BUKA.pdf

Published by Nalane ka Fezekile Futhwa

PO Box 1452

Alberton

1450

Web: www.nalane.net / www.futhwa.org.za Email: [email protected] / [email protected] © Copyright 2011 by Fezekile Futhwa

Cover photograph by Nobantu Futhwa

First Published: May 2011

ISBN: 978-0-620-50394-5

ALL RIGHTS RESERVED.

No part of this publication may be reproduced, stored in any retrieval system or

transmitted in any recording or otherwise without the prior written permission of the

author or publisher.

Diboko tsa Basotho

© Fezekile Futhwa 1

Lenane Selelekela 2 I. Motheo wa Diboko 4 II. Diboko 5 III. Tlakisetso ka Diboko 6 1. Bataung 9 2. Bafokeng 17 3. Bakwena 36 4. Batshweneng 48 5. Basia 51 6. Bakgatla 54 7. Bahlakwana 58 8. Banareng 61 9. Batlokwa 63 10. Baphuthing 68 11. Batloung 70 12. Makgolokwe 76 13. Bakubung 79 14. Bafula 81 15. Makgwakgwa 82 16. Baphuthi 86 17. Barolong 89 18. Bapedi 90

Diboko tsa Basotho


Selelekela Banna, ka ba ka hopola papadi ya mantilatilane, yona e re hopotsang le hona ho re ruta ka diboko tsa habo rona. Papadi e rutang bana bokgeleke ba boroki le bothotokisi. Mantilatilane: Mmotsi: O tswa kae? Seroki: Ke tswa ha Mantilatilane Mmotsi: Wa ja eng? Seroki: Ka ja bohobe Mmotsi: Wa futswela ka eng? Seroki: Ka metsi a pula Mmotsi: Thella he! Seroki: Ke thelle jwang ke le…(e ba o rokela seboko sa hae) Mohlala: Ke thelle jwang Ke le Mokgatla, Moananong, Motho wa Mankwane, Motho wa Mamodise a Setabele, Ke motho wa Manalane a Kgabo, Moana nonyana e hodimo, nkgodikgodi (thoko e tswella pele) Ha re phethela thoko ya seboko re qetella ka hore “ya kgaola ya ya!” Batswadi, na le sa ruta bana ka diboko tsa bona? Seboko ke senotlolo se rutang ngwana ntho tse ngata ka yena le moloko wa habo. Ke tsela ya ho badisa meloko hore ngwana a tsebe baholo ba hae le hore o tswalwa ke bo mang. Ka hoo, seboko ke leloko. E re ka ha seboko e le leloko, se boela se seha meedi ya hore na ho nyalwa kae mme ha ho nyalwe kae. Ke seboko se kgonang ho hlalosa hore na motho ke wa heno kapa tjhe. Seboko se o tsebisa badimo ba heno, hore o se qetelle o tlotla badimo ba baditjhaba. Sena se bohlokwa hlokwa tabeng tsa moetlo ka ha ho hlokeha tsebo e batsi ya badimo ba lelapa. Seboko se o qhaqhollela sebomodimo ba hao, hore o tsebe modimo wa hao. Ha re rapela re re “welewelele…”, ke seboko se o teanyang le modimo wa hao. Seboko se boela se fana ka tsebo le lesedi la nalane ya setjhaba sa heno. Ka hoo, ha o tseba seboko sa hao, o tseba nalane ya setjhaba sa heno. Ho feta mona, dithoko tsa diboko di ruta bana ba rona boiphihlelo nthong tse kang dithoko le dithotokisong. Ke hore ke ka tsebo ya diboko moo ngwana a tjhorehang teng ho ba kgeleke le seroki. Seboko ke neletsano taba hobane bana ba rona le bona ba tla lokela ho fetisa tsebo ena ka molomo baneng ba bona mohla ba hodileng. Ka hoo, papadi tse kang mantilatilane di ntshetsa bokgoni ba neletsano taba pele.

Diboko tsa Basotho


Hlokomela kamano e teng pakeng tsa seboko, lebitso la motho, nalane ya motho, dithoko le moetlo. Ha re reneketsa ngwana re mmitsa ka seboko sa hae, ka Sesotho re be re etsa thapelo. Re bile re ba mahokela pakeng tsa ngwana eo le badimo ba hae. Hodima mona, re tsebisa ngwana ho setjhaba le hore setjhaba se tsebe ngwana eo. Seboko ke puo. Ngwana o tshwara puo ka tshebediso ya dipapadi tse kang mantilatilane ha mmoho le mekgabo puo e meng jwalo ka maele, dikapolelo le maele. Ka hoo he, mekgahlelo yohle ya Sesotho e ya neletsana ho holeng ha ngwana. Ngwana ya sa tsebeng puo ya hae a ke ke a tseba seboko sa hae, hobane tsebo ya seboko ha se feela ho se rokela, empa ke ho fumana moelelo o patilweng hara dithoko tsena. Ka hoo tsebo ya maele, dikapolelo le mekgabo puo e meng e bohlokwa. Ntho e ka hodimo ka ho fetisisa tsohle, ke hore seboko ke tshiya le motheo wa lelapa! Ha ho lelapa le ka thehwang ntle le tsebo ya diboko hobane bophelo bohle bo itshetlehile hodima dikamano ka diboko. Ka ho rialo he Basotho, tsebo ya diboko tsa habo rona e hlokolotshi. Bana ba lokela ho itseba hore na bona ke bomang. Ha re ruteng bana ba rona ka diboko tsa habo bona. Seboko ke moetlo. Lesedi.

Diboko tsa Basotho


I. Motheo wa Diboko Seboko Mothehi Ba ana eng? Bapedi Diale Noko Makgolokwe Kgetsi Kgoho Batlokwa Kgwadi Nkwe Baphuthing Matsiboho Phuthi Basia Mosia Katse Bakgatla Mokgatla Lenong Bangwaketsi Ngwaketsi Kwena Dihoja Sehoja Kubu Bamangwato Ngwato Phuthi Makgwakgwa Kherehlwa Kwena Bahlakwana Disema/Molapo Kwena Batshweneng Tsholo Tshwene Barolong Morolong Noto Bafokeng Tlopo Mmutlanyana Bakwena Kwena Kwena Bataung Sanyane Tau Batloung Lekgetho Tlou Maphetla Ramatjekane Mapolane Tlhovu Baphuthi Laake

Diboko tsa Basotho


II. Lenane la Diboko Seboko Ba ana eng? Bapedi Noko Makgolokwe Kgoho Batlokwa Nkwe Baphuthing Phuthi Basia Katse Bakgatla Lenong, sethatong Kgatla Bangwaketsi Kwena Dihoja Kubu Bamangwato Phuthi Makgwakgwa Kwena Bahlakwana Kwena Batshweneng Tshwene Barolong Noto Bafokeng Mmutlanyana Bakwena Kwena Bataung Tau Batloung Tlou

Diboko tsa Basotho


III. Tlhakisetso ka Diboko Sethatong Basotho ba ne ba tsejwa ka diboko tse mmalwa feela, mme diboko tsa boholoholo ke tsena:

• Bafokeng

• Bakwena, ba tswetsweng ke Bahurutse

• Bakgatla, ba tswetsweng ke Bahurutse Ditjhaba tsohle tse fumanehang mehleng ya kajeno tsa Basotho di tswetswe ke tsena tse bolelwang. Bakwena ke lekala le leholo la diboko tsa Basotho, mme ba letelwa ke Bakgatla. Ke tsona tjhaba tsa pele tsa ho fihla Aforika e ka Borwa mengwaheng-kgolo ya bo 1400. Mehleng eo, Basotho ba ne ba ipitsa ka diboko tsa bona mme lebitso lena la Mosotho le ne eso ka le eba teng. Ba qadile ho bitswa Basotho ho latela ho thehwa ha puso ke morena Moshoeshoe mane Thaba Bosiu ho latela ntwa ya difaqane e neng e qhadile ditjhaba. Moshoeshoe o ile a bokella bohle tlasa puso ya hae mme bao bohle ba tsejwa ka hore ke Basotho.

Diboko tsa Basotho


Diboko tsa Basotho


Mona ke bontsha diboko tse tsebahalang kajeno le hore na di kgelohile ho dife:

• Bahurutse ba ile ba tswala setjhaba sa Bataung le Bakwena

• Bahlakwana ke Bakwena

• Bangwaketsi ke Bakwena

• Batshweneng ba kgelohile ho Bakwena

• Makgwakgwa ke Bakwena

• Dihoja ke Bakubung

• Bamangwato ke Baphuthing

• Bafula ba kgelohile ho Bataung ba RaMokgele Ka bokgutshwenyane feela, diboko tsohle di tswalwa tjena:

• Bafokeng ke setjhaba sa boholoholo se theohileng Aforika Leboya.

• Mohurutse o tswalwa ke Malope wa I, ya tsebahalang ka lebitso la Mmusi. Mmusi ke wa setjhaba sa Bahurutse.

o Bataung ba tswalwa ke Sanyane, mora Mmoledi, tloholwana sa Motebele; ya tswalwang ke Mohurutse.

• Bakwena ba tswalwa ke Kwena, mora Malope wa I; ya tsebahalang ka lebitso la Mmusi. Mmusi ke wa setjhaba sa Bahurutse. Bakwena ba tswala ditjhaba tse latelang:

o Bahlakwana ba tswalwa ke Disema le Molapo, bara ba Napo. o Makgwakgwa a tswalwa ke Kgerehlwa, mora Mashiane wa Molapo wa Napo. o Batshweneng ba tswalwa ke Tsholo, mora Molemo wa Motebang wa Napo.

• Bakgatla ba tswalwa ke Mokgatla, mora Malope wa I, ya tsebahalang ka lebitso la Mmusi. Mmusi ke wa setjhaba sa Bahurutse. Bakgatla ba tswala ditjhaba tse latelang:

o Bapedi o Makgolokwe o Baphuthing o Batlokwa o Basia o Bakgatla

Ho latela tlhahlamano ya meloko, Bafokeng ke sona setjhaba se seholo ka ho fetisisa hara Basotho, ka ha ba ballwa hore ba fihlile Ntswana-tsatsi ka bo 980. Ha latela Bakwena le Bakgatla ka bo 1420. Bakwena ba ha Monaheng le ba ha Moketedi le Bahlakwana ba thehilwe ka bo 1570. E be ho latela ditjhaba tse tswetsweng ke bara ka morena Tabane e leng Bapedi, Makgolokwe, Baphuthing, Batlokwa le Basia; tsena tsohle tse thehilweng ka bo 1570. Morao ha mona ha latela Batsweneng mengwaheng kgolo ya bo 1600. Ba ho qetela e bile Makgwakgwa ka ngwaha kgolo wa 1630. Mona re lokela ho ela hloko phapang pakeng tsa Baphuthing le Baphuthi. Setjhaba se thehilweng ke Matsiboho mora morena Tabane se bitswa Maphuthing, seo se tsebahalang kajeno e le Baphuthing. Baphuthi ke setjhaba se tswalwang ke Laake mora Dlamini, bao e leng Matebele. E re ka ha ena buka e le ya diboko, mona ha ke fane ka nalane ya ditjhaba tsena, Ke mpa ke bontsha feela hore na setjhaba ka seng se tswa kae le hore ke bo mang. Ke tsitlalletse diboko haholo ho feta ntho tsohle. Bakeng sa pale e feletseng ka ho thehwa ha ditjhaba tsa Basotho, bala buka Nalane ya Mosotho ka Fezekile Futhwa.

Diboko tsa Basotho


1. Bataung

Diboko tsa Basotho


Bataung ba ana Tau sebata, morena wa diphoofolo. Tau e tsebahala ka matla le sebete. Diboko tsa Bataung: o Dienyane o Hlalele o Hlanodi (Hlanoli) o Hlaodi (Hlaoli) o Kgobane o Khoapa o Leballo o Lehlonya o Lemao o Lesawana (Lesaoana) o Lesenyeho o Lesimole o Lesupi o Letshwara (Letshoara) o Letsoho o Madiehe (Maliehe) o Mafole o Maime o Maitse o Makobasia o Maqadika (Maqalika) o Marothodi (Marotholi) o Mashabathe o Matsaseng o Matsepe o Matsipa o Modipa (Molipa) o Moeletsi o Mohapi o Mokgasi (Mokhasi) o Mokgele (Mokhele) o Mokole o Mokone o Moletsane o Moloisane o Monne o Montwedi o Morapedi o Morathota o Moseme o Mosolodi o Motaung o Mothata o Motjhela (Mochela) o Mpholo o Nkadimeng (Nkalimeng) o Nketle o Nthethe o Nthoana

Diboko tsa Basotho


o Phatswane (Phatsoane) o Pitikwe (Pitikoe) o Ramohotsi o Ramokgele o Sanyane o Seboko o Sefatsa o Sekwati (Sekoati) o Seokolodi (Seokololi) o Sephaphathi o Setlopo o Taedi (Taeli) o Tau o Tebele o Tebeyane o Thobi o Thulo o Tledima o Tsau o Tshehlo o Tshukudu (Tshukulu)

Diboko tsa Basotho


Nthethe wa Morapedi Ke Motaung wa Nthethe a Morapedi, Hlalele monna ya hlooho e kgolo, Petu le lekana molala, Morena ke Hlalele a innotshi! KAPA Ke Motaung wa Nthethe a Morapedi, Ngwana tshesana nkope, E tla re mohla a tla shwa, A kgaolwe hlooho, A sale a nyeketha ka mahetlana, Ka pakana tsa melala, Wa Mmakatisa leloko, Tau ha e qalwe seforong, E bolaya motho!

Diboko tsa Basotho


Rathulo Ke Motaung wa ha Rathulo a Mphethe, Sengalo sengape Mongapa Tshwana, Motaung wa ha Moletsane, Esale a phathikga Lehurutse lefikeng.

Diboko tsa Basotho


Sefatsa Ke Motaung wa Sefatsa sa Tshukudu, Motho e reng ha a tla shwa a pongwe hlooho, A sale a kunyakunya ka mahetlana.

KAPA Ke Motaung wa Sefatsa sa Tshukudu, Ngwana Mmamokhokhothwane Ribana, Ribana ke wa bo Mmangwejane le Peo, Ke ngwana Mmathulo le hlanola pheha, Hlanola pheha ba senno ho o bona, O tle o bonwe ke mora hao, O bonwe ke Mmasengwejane, Ke ngwana matshola nku e folle mokekeng, Bakone ba se ke ba e supa ka menonyana e metshonyana.

Diboko tsa Basotho


Hlalele Ha o ana Tau, o ana sebata, O ana phoofolo e sa jeweng, Tau apola ka mahlong re bone. Ke motho wa ha Hlalele, Motho wa Mmadifalana Kwena, Wa matshola nku e folle mokekeng, E se nna e folla difalaneng. KAPA Motaung wa ha Hlalele, Motho Nthethe a Morapedi, Motho lebese la kgomo, La retha le eso kene hlofeng, Petu le lekana molala, Ha Hlalele ha ho marena mangata, Morena ke Hlalele a inotshi, Motho Matabohang a Rapulana, Kgalapa, morena, Eo e seng wa ha Tau ke mang? KAPA

Ke Motaung, namane e tshehla, Ngwana lebese la kgomo, Ralepetu mora Hlalele.

Diboko tsa Basotho


Ramokgele Ke Motaung wa Ramokgele, Lekolokotwane la Makobasia, Ngwana Mmamosolodi le Mokgele, E tla re ha a tla ja ho thehe meriti, Ho thehe e menyenyane ya diotlwana. O ja polokwe a sa e qete, Empa o hana sengwatho sa maobane.

KAPA

Ke Motaung wa ha Ramokgele a Mmamoholwane, Motho eo e reng ha a tla ja ho thehe meriti, Ho thehe e menyane ya diotlwana, Wa ha thethanatelle, Mmamoholwane, Ha o e pome ya lekana dirope!

KAPA Ke Motaung wa Ramokgele, Lekokotwane la Makobasia, Motho eo e reng a tla ja ho thehe meriti, Ho thehe le e menyenyane ya diotlwana. Batho ba bo lehahanyana le borutho, Wa MaMontwedi a phoma, A ko phumele Barwanyana, O phumele ba Mokholane, o khutle. Ya sa jeng sengwathwana sa maobane. KAPA Ke Motaung wa Ramokgele, Lekokotwane la Makobasia, Motho eo e reng a tla ja ho thehe meriti, Ho thehe le e menyenyane ya diotlwana. Batho ba bo lehahanyana kopela, Batho ba bo Mosolodi wa Mokhele, Batho ba ha Ramokhele boko sa ho tjheha, Se ka tjheha sa pitla Barolong.

Diboko tsa Basotho


2. Bafokeng 2.1 Bafokeng

Diboko tsa Basotho


2.2 Bafokeng ba Mmutla

Diboko tsa Basotho


2.3 Bafokeng ba Patsa

Diboko tsa Basotho


Bafokeng ba ana Mmutlanyana mme ba ipitsa ka Phoka. Mmutlanyana o tsejwa ka mahlahahlaha le matjato. Diboko tsa Bafokeng: o Dijana o Kalane o Kata o Kgadimane (Khadimane, Kgalimane, Khalimane) o Kgetsi wa Malekele o Kgwanyane (Kgoanyane) o Khodu (Kholu) o Komane o Lekgema (Lekhema) o Lesetla o Lesodi (Lesoli) o Letseka o Madingwane (Malingwane, Madingoane, Malingoane) o Mahase o Mahau o Majoro o Makara o Maleleka o Mallane o Maloti o Mamphane o Mangole o Mangwane (Mangoane) o Mantoto o Mantsukunyane o Maotwana finyela o Mare o Marikgwe o Masekwane (Masekoane) o Masilo o Matsunyane o Matube o Modipa (Molipa) o Modise o Modise (Molise) o Moerane o Mofokeng o Mohaila o Mokebe o Mokgethi (Mokhethi) o Moraredi o Mosweu (Mosoeu) o Mphofe o Mpinane o Nkhase o Nkhethwa (Nkhethoa) o Nkupi o Nkwanyane (Nkoanyane)

Diboko tsa Basotho


o Ntahle o Ntsikwe (Ntsikoe) o Ntsukunyane o Nyetsane o Patsa o Phohole o Phutswane (Phutsoane) o Pudumo (Pulumo) o Sebetwane (Sebetoane) o Sebolela o Sebota o Sebotsa o Sedikane (Selikane) o Seephephe o Sefiri o Sekeletu o Sekgomotane (Sekhomotane) o Selai o Seswane (Sesoane) o Sobi o Thukwane (Thukoane) o Tladi (Tlali) o Tlopo o Tshele o Tshiu (Tsiu)

Diboko tsa Basotho


Mantsukunyane Ke Mofokeng Wa Mantsukunyane a Kata a Sefiri, Bakgwele ba titima mabitleng, Thotsela sa Mokgwele ha se je moroko, Se ja dipolokwe! Fokoletsang Bakgwele dipolokwe, Ha ba ata ba tla re bolaya.

Diboko tsa Basotho


Mmamokgadi wa Motlalane Ke Mofokeng wa Mmamokgadia Motlalane, Molemane, molema tsela, Molema tshimo a sa e phophothe, Motho wa Mmamoraredia Phohole, Wa Maotwana finyela.

Diboko tsa Basotho


Modise Ke Mofokeng wa ha Modise, Wa ha Molatswana, Motho wa ha Kgetsi ya Maleke, Motho wa ha Sekono, seholokela noto. KAPA Ke Mofokeng, Mokomane wa ha Modise, Motho wa Matika a Lesawana, Motho wa ha Nyomenyome, Motho wa Matlapa ha le ribollwe, Motho wa Mahlono ha e phome, Wa ha Kgomo e matha ka lebelo thoteng!

Diboko tsa Basotho


Mokgadi wa Motlalane Ke Mofokeng wa Mokgadi wa Motlalane, Molemane, molema tsela, Mokgatha thite ka mmoho a sa e qete. Ke Mofokeng Mokomana, Wa Mmamoraredia Phohole. Rarollang ba bo Mare dithapong, Ba rarehile ke ho ja hlooho ya kgomo, Ba jele hlooho ya kgomo e le baena.

Diboko tsa Basotho


Mohaila Tshepe Ke Mofokeng wa Mohaila-Tshepe, Motho wa kgomo nkgate ya Mmasebothwana, Kgomo e hatile motjhana monwana o monyenyane.

Diboko tsa Basotho


Dijana Ke thelleng Ke le Mofokeng wa ha Dijana Pudumo e a hlaba, Rarollang ba Mare, Ba tswe dithapong! KAPA Ke Mofokeng ke Dijana, Ke ngwana Mare, Mare a Ntsikwe, Le ba raretseng bana ba Mare, Ba se na molato? Molato wa kgomo o ka be o bolelwa, Re mpe re o lefe, Le ba tlatlapelang bana bana? Le ba otlelang? Hobane ha ba otluwe, Ke banab a madi a Phohole, Ke bana ba kgarametswang, Ha ba kgarametswe ka bokgopo, Ba kgarametswa ka tumelo, Molato wa bona re ka mpa ra o lefa, Ke bana ba Pudumo, Ba Pudumo ya Lephahla! KAPA Ke Mofokeng wa Dijana wa Tlopo, Wa MaKhunwana a Dijana, Kgomo ha e fete motse Dijana, E ka o feta ho ilwe masimong, Ho ilwe kgitla lehola. KAPA Ke le motho wa ha Dijana, Motho wa ha Pudumo e ya hlaba, E hlabile njana tse rolonyana! Beng ba dintja ba ntse ba lla, Ba ntse ba itlhakola menyepetsi, Selepe se madi, se malobolobo.

Diboko tsa Basotho


Phohole Ke Mofokeng wa Mmamaotwana finyela, Wa Mmamoraredia Phohole, Wa maotwana a kaa ka dinaledi, A kaa ka jwang ba tshaane, A kaa ka jwang ba molelengwane.

Diboko tsa Basotho


Mahase Ke Lehoana la bo Tlalane Mahoana e ka re ke dikepolana E ka re dinku di nyoloha mokhoabong Motho wa ha Mahase O a hasa wa Rampeoane A hase dikgomo A hase batho A qetelle ka ho hasa le dipudungoana thabeng Motho wa ha Mmakgomo di behile mehlolo phatleng Motho wa ha Mmahlono e ya phuma e phumetse Ba ha Mangoajane Motho wa ha Mma-tlapa ha le ka thella ho ka hlaha mehlolo. KAPA Ke Lehowana la bo Tlalane, Ke motho wa Mahase a Mpewana, Ke hasa dikgomo, Ke hasa le batho, Ke hasa le dipudungwana naheng, Ke ngwana Tau ya Matsebela, Nong ha e ntje, mmane e mpone, E tshaba ha e tla tshwehla molomo!

Diboko tsa Basotho


Maleka

Ke Mofokeng wa ha Kgetsi a Malekele, Batho ba neng ba leke letlalo la kgomo, Le eso ho falwe, La ba hlola, la kwala batho ba Dijana, Batho ba mohlano o mofubedu, O reng tleretlere!

Diboko tsa Basotho


Tshele

Ke Mofokeng wa ha Tshele, Wa Lekotwane la mmulana motlala, Motho wa Mmannoha e talana, Ya jang mmutla o le tala, A o ja ditsebe o siya mmele, Lekwekwe ke lang ha Tshele, Ke la mohla ho neng ho tsekwa marapo.

KAPA

Ke thelleng Ke le Mofokeng wa ha Tshele, Wa Mammulane a Motlatla, Ho itswe shwii shwii, Ho uwe kae? Ho uwe ha Mmakepile letsemeng, Lebudi le hlaha kae? Le hlaha motjheng, Le bebenya ditedu!

Diboko tsa Basotho


Maotwana finyela Mofokeng wa Maotwana finyela, Maoto a makaalo ka dinaledi, A kaalo ka jwang ba tshaane, molelengwane, Ke Mofokeng wa ha Mokgadi a Motlalane, Mofokeng wa ha Manti a Mmope!

Diboko tsa Basotho


Mantoto Ke thella jwang, Ke le motho wa Mantoto, Motho wa Maletlapa ha le ribollwe, Wa Malejanasehlotshwana, E a kgopa, Ramotshedisi, E seng e kgopa basadi ba batho, Motho wa Malejanasehlotshwana, Motho wa Mahlonohlono, Motho wa Maphakamisa molense, Motho wa Mahlono e a phoma.

Diboko tsa Basotho


Mamphane Ke Mofokeng, Ngwana kgomo e tshwana, Kgomo ya seema ka lelebe thoteng, Ya nna ya hlaba mangope ho heleha, Ke Lemphane, Ke ngwana kgomo e tshwana, Ya ho ema thoteng, Motho wa Maletlapa ha le ribollwe, Ekare o le ribolla, motho a hlaha, Motho wa Mamosonotsokotsa, Motho wa Mannywana, Motho wa Mamalebe!

Diboko tsa Basotho


Sebolela Ke Mofokeng wa Sebolela sa Kwena, Motho wa mohope o mosweu, Bongata bo lopa metsi, Nna ke lopa hloya, mafi. Ledu sa kgomo mafiela fatshe, Leme la kgomo koba matlakala.

Diboko tsa Basotho


3. Bakwena

Bakwena ba ana Kwena, morena wa madiba. Diboko tsa Bakwena:

Diboko tsa Basotho


o Bereng o Kwena o Lebenya o Lekgwale o Lerothodi (Lerotholi) o Letele o Letsie o Leyoyana o Maama o Mahlatsi o Maiyane o Majara o Makadi o Makeka o Makgabane (Makhabane) o Makgetha (Makhetha) o Maleka o Mantai o Masopha o Matheadira o Mathunya o Modibedi (Modibeli) o Mofoka o Mohale o Mohanwe (Mohanoe) o Mohlomi o Mojakisane o Mojela o Mokgeseng (Mokheseng) o Mokotedi (Mokoteli) o Mokwena (Mokoena) o Molapo o Molemo o Monaheng o Monyane o Monyane o Mopedi (Mopeli) o Moshweshwe (Moshoeshoe) o Mosito o Motebang o Mothwaetsi (Mothoaetsi) o Motjhudi (Mochudi, Mochuli) o Motlohelwa (Motloheloa) o Motlwang (Motloang) o Motswasele o Mphutlane o Mpiti o Napo o Nkoebe o Nkopane o Ntsane o Peete

Diboko tsa Basotho


o Poshodi (Posholi) o Qoane o Seeiso o Setlhangwe o Thamae o Theko o Tsholo (Tsolo) o Tsholwane

Diboko tsa Basotho


Maiyane Ke Mokwena wa Maiyane Wa kgomo ya Leruo, Leruo la kgomo, mora Motlohelwa, Ba Mmamotetenene wa Kgosi, Ba kgatampi e ntle, sebapalla, Ba maleruo le tloha ho kgomo, le ye ho motho. Pai, Mokgwenyana o mo siya ho kae? Se je Mokgwenyana hara lepatlelo.

Diboko tsa Basotho


Monaheng/Nkopane Ke Mokwena wa MmaNtsane a Monaheng, Wa Nkopane a Mathunya. Kwenana-nyane kwena di a tshaba, Kwena ho hlapa tse potlana, Kwena tse kgolo di a seha feela. KAPA Ke Mokwena wa Ntsane a Monaheng, Wa Napo a Mosito, Kwenanyane, kwena di e sira ka seriti metsing, Ho hlapa tse dipotlane, Kwena di hlapa di a nyolosa madiboho, Ke Motebang, ke teba ka sekepe! KAPA Mokwena wa ha Monaheng, Maila ho ngwathelwa, Motho ya sa jeng sengwathwana sa maobane, Ha e tla re ha a eja ho thehe meriti, E menyane ya diotlwana Ke motho wa Nkopane le Mohlomi, Ke motho wa ha Monaheng, KAPA Ke Mokwena wa Monaheng Wa Nkopane wa Mathunya Ke modidimanyane ngwana Ramakatsa Morapela putswa o e rapela a sa e bone Petsana ke ya lehowahowa Makhetha E howa e koma komisa ditjhaba Tsa heso tsa ha Monaheng Makhetha ke Tau ngwana Ramakatsa

Diboko tsa Basotho


Mokadi a Tsholo Motho wa Mokadi a Tsholo, Maila ho ngwathelwa, Ha a tla ja ho thehe meriti, E menyenyane ya diotlwana, Ke motho wa Nkopane le Mohlomi.

Diboko tsa Basotho


Mahase

Ke Mokwena wa Mahaseng, Wa lepotlapotla le ja podi. Modikoloha o ja kgomo, Motho wa ha Kgakadira tsa Monyane le Morathane, Motho wa MmaMothibedi a Kwena, E thula tse bokwana bo bonyane, E di thula e di bolaye, Hoba ntwa ha e lwane ka dikgoka feela, Le ba basese ba a e lwana.

Diboko tsa Basotho


Mohlakwana Ke Mohlakwana wa MmaNapo a Mosito, Bahlakwana le ba etele mariha, Hoba hlabula ba futswella matlung. Ke batho ba sa jeng sengwathwana, Ba ja polokwe kaofela. Mabewana a bo Kadi a Tsholo, maila ho ngwathelwa, Maila kgwantjhana ya maobane. Bahlakwana ha le batho, le baloi, Bahlakwana le bina pina bosiu.

KAPA

Ke Mohlakwana wa MmaPholo a Disema, Maila ngwathwana sa maobane, Motho eo e reng a tla ja ho thehe meriti, Ho be ho thehe le e menyane ya diotlwana.

Diboko tsa Basotho


MaMphutlane a Makeka Motho wa MaMphutlane a Makeka, Motho wa boNkoriba le Tsotelo, Motho wa ha MaMahlosi a Nakedi, E re a eja, a kgore, Ke re ke lekgukgutshatshwana, A yo le ja le mosadi wa hae, A yo le ja le MmaModiehi, Motho wa boMothibe le Mmalane!

Diboko tsa Basotho


MaNtai Ke ngwana MaNtai, Wa Mokheseng, wa Kgwabanamangata, Mphutlane le Makeka, Modibedi, Kwena ha e hlapa e hlapa ka metsi, A matsha a maholo, E hlapa e a nyolosa madiboho, A diqanthane ha e hlape ka wona, A diqanthane a e tshwarisa mokgohlane, Hobane a dukehile! KAPA Ke Mokwena, Ke motho wa MaNtai wa Mapapa, Nong di mo jele wa Marabeng sokotwana, Tsa eja Ratladi Kotswana Phokeng, Tsa eja tsa siya Mahlong ho wena ho bohobolokwana Ke mora Tsholwane wa Molemo wa Tshotelo, Wa Motebang wa Napo wa Mosito O na site mang? O na site Tlake, Mopeli Moholo wa Raseapara, Seapara Lome, Lome ke apere, Ha ke ya ikapesa ke apesitswe, Ke batho ka boomo, Ke bo Mohokong, Mohokong Pilo, Pilo Sekhele. KAPA Ke Mokwena wa MaNtai wa Mokheseng, Motho wa Khoabane wa Makate, Ka mahlong o lebululu, E ka lephutha Kotswana, Phutha Pudutswana tsa MaShale, Matsha a kwanoke Diotsa Matanya. Wa Rasetshwane, Wa Kwena e sodile, E tshweu ya tsa Tshumane. Ya kokotoloha mmele, Ya ka e tswetswe ka mmoko wa letemana, Marabe wa loma RaMoeletsi, Ha a lome feela, Ba mo hatile a letse. Ke motho wa bo Shai le Marabe, Wa habo Khobotle le Mokwenanyane, Wa bo Motumi le Makhetha,

Diboko tsa Basotho


Wa habo Maphasu le Phofane, Motho wa ha Rahlao wa Lebeko, Wa habo Monyane, Nkopane le Mohlomi.

Diboko tsa Basotho


Mokotedi Ke Mokwena wa Mokotedi, Wa ha Mmualle wa Litha, Wa mohlamu o mofubedu wa kgomo, Motho wa ha tlapa ha le ribollwe, O ka le ribolla, Wa fumana phang phang ya masepa

Diboko tsa Basotho


4. Batshweneng

Batshweneng ba ana Tshwene. Diboko tsa Batshweneng:

o Motshweneng o Motshwene o Tsholo o Ntsime o Ntsimana o Nkoti o Kgamadi o Morure o Lekokoto o Kgiba o Pati

Diboko tsa Basotho


Kgiba Ke Motshweneng wa MmaKgiba, Motho wa Lekokoto la Ntsimana, Kgiba o hahile ntlo thabeng, Kgiba leme le letsho, Ke ho koma ditlhare. KAPA Ke Motshweneng wa ha Kgiba, Sehowa, Motho wa MmaKgiba Sehowa, Leleme le letsho ke ho koma ditlhare.

Diboko tsa Basotho


Masilo

Ke Motshweneng, Ke Mofurutshe, motho wa Masilo, Moana tshwene, motho wa mokgahla wa kgomo e tshwana, O lesiba la nonyana, o kobo ya nkwe, Tshwene e tswetse dibokoboko, Mabina phoofolo, ma-ana dibata.

Diboko tsa Basotho


5. Basia

Basia ba ana katse. Dilemong tsa pele ho 1800, katse e ne e se phoofolo ya hae ebile e sa bitswe ka lebitso leo. E ne e le phoofolo ya naheng e bitswang “qwabi” e bile e tsongwa ke ditsomi bakeng sa ho jewa jwalo ka nama. Ha diruuwa di ntse di ata, e ile ya thapiswa ho dula le motho kapa ho ruuwa jwalo ka seruuwa se fokotsang ditweba malapeng. Ha qwabi e tliswa hae, e ile ya bitswa “mosia”, ho

Diboko tsa Basotho


bolelang hore e “sia” boqwabi ba yona naheng. Qwabi ena e thapisitsweng ena le ho baleha hae ha e bolaiswa tlala, mme e boele naheng hape. Ha e boela naheng Basotho ba e bitsa setsetse: ho bolelang katse e balehileng hae ka mora ho thapiswa. Diboko tsa Basia:

o Mosia o Mohale o Pampane o Tlabedi (Tlabeli) o Tsholele (Tsolele) o Mothaha o Phenya o Letlala o Leboya (Leboea) o Mano o Lesetla o Motho o Matlanyane o Moletsane o Letuka o Lesapo o Tshele (Tsele) o Mosebi

Diboko tsa Basotho


Ke Mosia, Motubatsi, Motho wa ha mantsha thebe di ome, Di se nna di omella mokgwabo ntlung, Di omele ka ntle mabaleng. KAPA

Ke Mosia Motubatsi, Wa MmaTshele a Lebajwa la Nkwanyane, Ha ke le wa Tshele, nka tshella mang? Wa mmamokgomo phatshwa, sewehla, Wa ntshang thebe di ome, Di se nna di oma mokgwabo tlung.

KAPA

Ke Mosia Motubatsi, Motho wa ha mantsha thebe di ome, Di se nna di omela mokgabo tlung, Di omele ka ntle mabaleng. Moya o hlaha kae? O hlaha konkong, Pakeng tsa mafika le majwe. Ke motho wa bo Tshele le Letuka, Ka Tshele o tshalle mang? O tshelle Lebajwa le Nkwanyane.

Diboko tsa Basotho


6. Bakgatla

Bakgatla ba ana Lenong. Diboko tsa Bakgatla:

Diboko tsa Basotho


o Mokgatla (Mokhatla) o Lekgabo (Legabo) o Botlolo o Tabane o Matlaisane o Mmutsha o Ratlahama o Kgao (Khao) o Nalane o Leoka o Lethaha o Motime o Molefi o Kobue (Kobuwe) o Mohlongwane (Mohlongoane) o Maphike o Taole o Lepota

Diboko tsa Basotho


Ke Mokgatla, Moananong, Motho wa Mankwane, Motho wa MaModise a Setabele, Ke motho wa Manalane a Kgabo, Moana nonyana e hodimo, nkgodikgodi, Ha tuka kgabo, ha tuka lelakabe, Ha tuka kgabo e kgubedu, Kgomo di be di ipetsa, di le mpetsana, Hoja mabele a le ditswere, A! lekgahlelamodula!! Mautla a solla, lekgolokgolo! La utla, la solla lekgolokgolo! Tlake, se solle lekgolokgolo! Nkgodikgodi ya hodimo, Sekubutu, sengalatsela, Wena motho wa Makobuwe, Tlake, se solle re epela motho, Motho wa marumo ha a epelwe hae, O tshwana le moshwela Matebeleng, Ke motho wa Mapheeke a Kobuwe Ke Mokgatla, Moananong. KAPA Ke Mokgatla, mo ana nong, Mo ana nkgodikgodi a hodimo, Wa MmaModise a Setabele.

KAPA

Ke Mokgatla wa Seodi sa ha MmaMathe, Sa ha Masopha, lesolla, Ntsukobokobo, Letlakapipi, Seja kgomo ka mmoho, se ila moswang, Seoka, seokaoka se le hodimo, Seutla se marantha. Molala sepela, a seselela didwena, Mokgatla ka ho ikgatla ha nngwe, Motho wa maja sebera, Mokgatla wa Bakgatla a kgabang, Ka ho ikgatla ka mokgatlo wa Bokgatla, Bakgatla, kgatlanang le Bakgatla babo lona!

KAPA

Ke Mokgatla, Moananong,

Motho wa Mankwane, Motha MaModise a Setabele, Ke motho wa MaNalane a Kgabo,

Diboko tsa Basotho


Moana nonyana e hodimo, nkgodikgodi, Ha tuka kgabo, ha tuka lelakabe, Ha tuka kgabo e kgubedu, Kgomo di be di ipetsa, di le mpetsana, Hoja mabele a le ditswere, A! lekgahlelamodula!! A mautla, a solla lekgolokgolo! La utla, la solla lekgolokgolo! Tlake, se solle lekgolokgolo! Nkgodikgodi ya hodimo, Sekubutu, sengalatsela, Wena motho MaKobue, Tlake, se solle, re epela motho, Motho wa marumo ha a epelwe hae, O tshwana le moshwela Matebeleng, Ke motho wa mapheeke a Kobue

Diboko tsa Basotho


7. Bahlakwana

Bahlakwana ba ana kwena, morena wa madiba. Diboko tsa Bahlakwana:

o Disema o Molapo o Mafumane o Khobodi (Khoboli, Kgobodi, Kgoboli) o Mohlakwana (Mohlakoana) o Motawana (Motaoana) o Teele o Phamotsi o Rakgomo (Rakhomo) o Ngwato (Ngoato) o Ntai

Diboko tsa Basotho


o Thaba o Lepheana o Mapane o Mashiane o Nkokoto o Tshwana (Tshoana) o Lehaha o Moeka o Letsiri o Letsirinyane o Mahlaela o Tseetse o Mohlamme o Tseetsana o Ranthithi o Moeti o Kgosi (Khosi) o Phiniti o Dikgetsi (Dikhetsi, Likhetsi, Likgetsi) o Mphasa o Ramodibedi (Ramolibeli)

Diboko tsa Basotho


Ke Mohlakwana wa MmaNapo a Mosito, Bahlakwana le ba etele mariha, Hoba hlabula ba futswella matlung. Ke batho ba sa jeng sengwathwana, Ba ja polokwe kaofela. Mabewana a bo Kadi a Tsholo, maila ho ngwathelwa, Maila kgwantjhana ya maobane. Bahlakwana ha le batho, le baloi, Bahlakwana le bina pina bosiu.

KAPA

Ke Mohlakwana wa MmaPholo a Disema, Maila ngwathwana sa maobane, Motho eo e reng a tla ja ho thehe meriti, Ho be ho thehe le e menyane ya diotlwana.

KAPA

Ke Mohlakwana a Pholo ya Disema, Maila ho ngwathelwa Motho ya sa jeng ngwathwana sa maobane, Wa Napo le Mosito, Ya jang feela ha ho thea ya diotlwana, Ho theha e menyenyane, Ke letibi, ke lefirwane, Tshwene ya etjha senana e beleha, Ke Kwena, kwenanyane, E a hlapa, e a theosa madiboho, Kwena, kwena tse ding ha di e je!

Diboko tsa Basotho


8. Banareng

o Monareng o Lekgolela

Diboko tsa Basotho


Ke Monareng wa ha Tswedipa Matshwele, Tswedipa, Nare ya e ja Lekgolela, Modimo wa Shekeshe o na le matla, A na tlohela podi a tlolela thotolo, Ho tjho bo Modikwe le Motohwana.

Diboko tsa Basotho


9. Batlokwa

Diboko tsa Batlokwa:

o Sekhukhuni o Mohoeshe o Mokhalaka o Molefe o Molatodi o Lepotswe o Tshotetsi (Tsotetsi) o Lebasa o Nkahle o Leteka o Sebidi (Sebili) o Makoro o Motonosi o Leteane o Nkherepe

Diboko tsa Basotho


o Matekatsi o Ratsebe o Sefehle o Matsau o Hlwaisi (Hloaisi) o Theka o Mokaba o Montwedi o Montwetsana o Lebusa o Leutlwa o Phakwe (Phakoe) o Qoku o Mafamu o Sekati o Moepi o Moshesha o Tau o Mothibedi o Leteanye o Tlako o Maponopono o Nkalai o Mmane o Mokotjo o Kakodi (Kakoli) o Leboto o Lehana o Ledingwana (Lelingoana) o Nyane

Diboko tsa Basotho


Molefe

Ke Motlokwa wa ha Molefe, Wa ha Molefe, wa ha Sebidi. Wa MmaNkgaodise wa ho nkga lefotha, Le mohla nama e leng siyo ha motho, Wa ha MmaNthatisi a Motonosi.

Diboko tsa Basotho


Motonosi

Ke Motlokwa, Ke motho wa Seala se kgaohile, Motonosi. Ha se a kgaoha se entse lehohoba. Ke motho wa ha Makoro, Wa ha mankga lefotha, Le mohla ho sa hlajwang, Le ntse le nkga lefotha.

Diboko tsa Basotho


MaNthatisi Motlokwa wa ha MaNthatisi, Motho wa Tshotetsi a Lebaka, Motho ya neng a nyele mokopu, Wa MmaMohato wa Botha Bothe, Motho wa Kubu, ke nare ya tsolo le lefubedu, Le neng le otle habedi ka hara kereke, Le ipatlela ngwana lona, Ntlenyana, Selepe, Mokgesi o hana kereke, O etellwa pele ke baruti ka tseleng, Le wena ka moso ba tla o etella!

Diboko tsa Basotho


10. Baphuthing

Baphuthing ba ana Phuthi. Diboko tsa Baphuthing:

Diboko tsa Basotho


o Chabane (Tjhabane) o Falatsi o Keketsi o Kgwasi (Kgoasi, Khoasi) o Maketela o Makgathumane (Makhathumane) o Mapane o Marole o Mathula o Mohlahodi (Mohlaodi, Mohlaholi, Mohlaoli) o Molapo o Motlotla o Motshwane (Motshoane, Motsoane) o Mphuthi o Ntlesinye o Ntsime o Padi (Pali) o Padinyane (Palinyane) o Ramadiele (Ramaliele) o Ratsebe o Sepoko o Sohlo

Diboko tsa Basotho


11. Batloung

Batloung ba ana Tlou. o Diboko tsa Batloung: o Dipholo o Maloka o Montsho o Motshekwane (Motshekoane) o Nkgwaba (Nkhoaba) o Ntsasa o Phofele o Ramokepa o Ranale o Ranyele o Raphule o Sejake o Sekgobe (Sekhobe) o Sekgume (Sekhume) o Sekgwane (Sekhoane) o Titi o Tlane o Tshwaedi

Diboko tsa Basotho


Ke thelle jwang ke le Motloung, Wa ha Makgekge wa Sekgwane, Motloung, Ke tla thella, ke thelle ho mang? Ke tla thella, ho ho tsho ha Maphiri a Phirima, Bata se phoofolo, ngwana Mothetho, Ka mehla ena ka o hasa, Wa hlaba batho ka marumo, Wa re ke diphoofolo, Ka ntsha kgomo, ka romela lehodimong, Ho ntate Motloung, Sekgwane, Ke mohodi wa ha di harella dithaba, Thatolla re sa di bona, Ba re thentha tsebe, Tlou Maokhola, O nke mahlokwa o a menahanye, O fate ditsebe o utlwe hantle, Mokgosi o teng, wa motsheare phallang! Wa bosiu o ntsha batho matlung, Tshepe towe, mokgosi ona o o tlohele, Se maribana se ba le tshwene, Molapo, Motho a tipa wa habo, a re ke moditjhaba, Kgomo towe, ho tswa dipereng moloi a tuka, Wa ntekatekane, wa leshano, a be se a fihla, A re: Lepekola, monna wa ha Mokgekge, Lehodimong kwana o a bitswa, o a laetswa, O bitswa ke morena wa tedu tsa mofuta mohudi, Ke mmatla ka pele, ka be se ke fihla, Ke fumana a bile a ntsa ipapalla morabaraba, Kgomo ha e kgutla, e ntse e le sha, e le lekgutla, E le makgutla, e le mmofu, E le ntho tsena tsohle, Ba mohla ba neng ba bitsa mofuta, Mpai, Ke re yena le bona, A re kgethang wa lona, Ke tla kgetha wa rona re le kae? Batho ke bana ba feta, Ke kopane le banana ba le bararo, E ile ya re ke re ho bona dumelang! Ba re ha re sa le banana, re basadi, Banna ba rona ba shwetse Jubere! Hae ke tloha ke tswa Betjhwanalente, Batswaneng, Basotho bana ba fetotse dipuo, Matsoho ba ne ba a bitsa 'mabogo', Hlooho ena ba ne ba e bitsa 'sekopo', Ditsebe tsena ba ne ba di bitsa 'dikgetla', Mahlo ka wona ke sheba dinaha, Dinko ka tsona ke sa tla thimola, Molomo ka wona ke tla bua, Tedu tsa ntshenya tshobotsi, Lekgwaba ke lena le fihla, La re: "helele, Mosotho wa Motloung! Sekgwane, ntshehele nama ke lapile!" Tshwene ke ena. Ya re tshwene:

Diboko tsa Basotho


"O ke ke wa ja nama, o makgisa! Tshwene towe! o busetsang makopo difahleho?" Tshwene ya bua ka lentswe le bohloko ho lekgwaba lena, Ya re: "Lekgwaba towe, o ka be o le moruti hantle, Ke bona kholloro ya hao, e a o tshwanela, Feela lekgwaba towe, o kgala nameng.

Diboko tsa Basotho


Kgutsufatso Ke thelleng Ke le Motloung wa ha Sekgwane! Wa “Tlo ke o pepe, Ke o sihletse, Ke o tlame ka thari ya konyana, E be ke matha ka wena!”

Diboko tsa Basotho


Maloka Ke Motloung wa ha Maloka, Wa MmaTlou di fula hae, Ke ho hloka badisa.

Diboko tsa Basotho


Sejake Ke Motloung wa ha Sejake, Wa MmaTsatsi, Mpone, Wa MmaDitlou di fula hae, Dihloka baalosi.

KAPA

Ke Motloung wa ha MmaSejake, Wa kgomo e thokwana, Ha e tswala motsheare e a hlola, Eo mohatla o jewang ke sebono.

Diboko tsa Basotho


12. Makgolokwe

Diboko tsa Makgolokwe: o Hlabate o Kgetsi (Khetsi) o Lehasa o Lephasane o Letlatsa o Maduke (Maluke) o Marobele o Mathula o Mocheko o Mohlaki o Mohlaodi (Mohlaoli) o Mokete o Mokgolane (Mokholane) o Mokgolwane (Mokholoane) o Mokhele o Mokilibiti o Moloi o Molope o Motshwane (Motsoane)

Diboko tsa Basotho


o Phoka o Polane o Seeka o Sehwala (Sehoala) o Thothobolo o Thuisi o Tjale o Tlaka o Tsoledi (Tsoleli) o Wetsi

Diboko tsa Basotho


Re le Makgolokwe, Mahlabakotswana, Mahlaba kgoho ka lemao ka sebonong, A e hlaba, a e isa kgorong ha Mokgolane, Mokgolane a e ja, a ba a e halala, A re “kgutla hape o yo eketsa, Motho wa Wetsi!” KAPA Makgolokwe, Makotswana, Mahlaba kgoho ka lemao, A e ise ho Mokgolane kgorong, A re: Bona morena, ke hlabile! Ke hlabile manoni a maholo, Batho ba Rapeso, Batho ba Seya pele kgotsong, Ho sa busa Letlatsa le Lephatshwana, Batho ba ha Wetsi, Batho ba ha Marowa le Molotsana, Batho ba Rapeso!

Diboko tsa Basotho


13. Bakubung

Bakubung ba ana kubu. o Komane o Leswetsa o Mahwete o Mohlamatsana o Mokubung o Moseme

Diboko tsa Basotho


Ke Mokubung wa Mohlamatsana, Mohloka kodi, motseba tsa ba bang, Motho wa Leswetsa la Maitjadi. Mohale, motswa lehlakeng, Motho wa mokopu o motolodi, Le o ntshe masimong.

KAPA

Ke Mokubung wa MmaMohlamatsana, Mohloka kodi, motseba tsa ba bang, Kubukubu, ntsha marota re bone, Kubu e kaa ka ntlo ya Moseme. KAPA Re batho ba ha Mahwete Komane, Re batho ba bodiba bo botala ha bo okamelwe, Ekare ha o bo okamela, O ka ela ka mahlwana le ditsejana, Kubu hohomosa marete re bone, Kubu ha o e ame mo phatleng, Ha o e ama mo phatleng, o ka shwa, Kubu e dula metsing, Kubu ha e bonwe!

Diboko tsa Basotho


14. Bafula Bafula ba ana Kolobe. Diboko tsa Bafula: o Mofula o Marakasane o Raseqhanyane o Matsetlelana Ke Mofula Mokolobeng, Motho wa Marasakane, Moana kolobe, Moana phoofolo a e jang, Malema feela a sa phophothe, Mmadinakana ka hanong. Ha o batla kgotso, kgotso ke nala. Ha batla ntwa, Bona metsu qholong ka kgohlopoing, Marumo ke seqhanyane sa ntwa, Hela mokola ona ke Raseqhanyane, Ke Mofula, Matsetlelana hantle.

Diboko tsa Basotho


15. Makgwakgwa

Diboko tsa Makgwakgwa: o Dijo o Kherehlwa o Lechesa o Lethole o Letsie o Letsika

Diboko tsa Basotho


o Lewesa o Mahlatsi o Maselane o Mashiane o Matela o Mosesa o Mosito o Mphamo o Nkopane o Puso o Sefako o Thakabanna o Tumane

Diboko tsa Basotho


Mahlatsi Ke thelleng, Ke le Lekgwakgwa la ha Mahlatsi, Batho ba ha Mahlatsi ba kaalo ka dinaledi, Ba kaalo ka jwang ba tshaane, molelengwane, Ke batho ba ha MaMphamo a Mahasa, Batho ba Sepharumele sa Mongalo, Ke batho ba ha MaMotlotlo o a batlwa, Motlhotlo bosiu o ba mokgubedu, Motsheare o ba mosootho, Batho ba ha Mahlatsi ha se ba ho ya le batho ntweng, Ha ba ya le batho mahlare a a lala, Ho tjha dithota, boAtanye le boKolonyama, Diya ha Mahlatsi di ya ka bohlale, Ha o ya ha Mahlatsi o ye ka bohlake, Bona sekoti tseleng o tla wela!

Diboko tsa Basotho


Dijo Ke thelle jwang Ke le Mokwena wa Tumane a Potsela, Wa boDijo, wa boMoselane, Ho hlabana dithotsela ka mahaheng, Di tsekisana maphutsi le marakaila, Se hlooho e kgolo ke Tumane, Makgakgwa, o a le bitsa!

Diboko tsa Basotho


16. Baphuthi

Baphuthi ba ana Phuthi. Diboko tsa Baphuthi: o Dlamini o Hlanyane o Hlapa o Kgiba (Khiba) o Kgosi (Khosi) o Kgwanyane (Khoanyane) o Khechane o Kgwantle (Khoantle) o Kgwasi (Khoasi) o Kobo o Koko o Laake o Lebitsa o Lefeta

Diboko tsa Basotho


o Lephuthing o Lesala o Leteba o Letuka o Liboke o Malilimale o Masakale o Masoabi o Matsi o Miya o Mocheko o Mokgwebi (Mokhoebi) o Mokgeseng (Mokheseng) o Mokuwane (Mokuoane) o Monyane o Moorosi o Mosweunyane (Mosoeunyane) o Motemekwane (Motemekoane) o Motlwenya (Motloenya) o Motsolane o Mphuthi o Nkopane o Ntabanyane o Phaladi (Palali) o Pharela o Phatodi (Phatoli) o Seboka o Sepere o Setsoba o Temeki o Thibela o Titi o Tlali o Tshele

Diboko tsa Basotho


Miya Ke thelleng, Ke le Letebele la ha Miya, La ha Sekelemane, Kobo di pedi, ngwana Kgojane, Tsa bola hlooho, Tsa bola bokalakata, E nngwe ke ya ho apesa boroko, E nngwe ke ya ho apesa bosudu! KAPA

Ke Lephuthi, Lekgolokwe, Lekotswana, Mahlaba kgoho ka lemao, A e ise ho Mokgolwane kgorong, A re: Morena bona, Ke hlabile e manoni a maholo.

KAPA

Ke Lephuthi Lekotswana, Phuthi la ha Rakgwase, Phuthi e tshoha ka meso e anyese.

Diboko tsa Basotho


17. Barolong

Diboko tsa Basotho


18. Bapedi

Documents

Diboko tsa Basotho - BUKA.pdf