Upload
ishi
View
61
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
D.M. İ . istasyon verilerinin durumu ve AYBE’de yapılan çalı ş malar. Ozan Mert Göktürk. Sunuma genel bakı ş. Mevcut veriler? Kapsadıkları periyotlar? Ön i ş leme ve depolama çalı ş malarında kar ş ıla ş ılan sorunlar Aylık ya ğ ı ş verilerinin homojenlik analizi Eğilim analizleri - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
D.M.İ. istasyon verilerinin durumu ve
AYBE’de yapılan çalışmalar
D.M.İ. istasyon verilerinin durumu ve
AYBE’de yapılan çalışmalar
Ozan Mert GöktürkOzan Mert Göktürk
Sunuma genel bakışSunuma genel bakış
• Mevcut veriler? Kapsadıkları periyotlar?
• Ön işleme ve depolama çalışmalarında karşılaşılan sorunlar
• Aylık yağış verilerinin homojenlik analizi
• Eğilim analizleri
• AYBE’de yapılan genel çalışmalar
• Mevcut veriler? Kapsadıkları periyotlar?
• Ön işleme ve depolama çalışmalarında karşılaşılan sorunlar
• Aylık yağış verilerinin homojenlik analizi
• Eğilim analizleri
• AYBE’de yapılan genel çalışmalar
Elimizde ne var?Elimizde ne var?
• Max. ~270 istasyon (sıcaklık)
• Periyotlar değişken
1926 (en eski) - 2004 (en yeni)
• Kandilli : 1912 - 2003
• Max. ~270 istasyon (sıcaklık)
• Periyotlar değişken
1926 (en eski) - 2004 (en yeni)
• Kandilli : 1912 - 2003
Değişkenler - aylıkDeğişkenler - aylık
• Ortalama sıcaklık
• Ortalama maksimum sıcaklık
• Ortalama minimum sıcaklık
• Mutlak maksimum sıcaklık
• Mutlak minimum sıcaklık
• Yağış (toplam)
• Rüzgar hızı (ortalama)
• Güneşlenme (toplam)
• Ortalama sıcaklık
• Ortalama maksimum sıcaklık
• Ortalama minimum sıcaklık
• Mutlak maksimum sıcaklık
• Mutlak minimum sıcaklık
• Yağış (toplam)
• Rüzgar hızı (ortalama)
• Güneşlenme (toplam)
Değişkenler - günlükDeğişkenler - günlük
• Max. - min. - ortalama sıcaklık• Yağış (toplam)• Bağıl nem (ortalama)• Buharlaşma (toplam, açık siper)• Buhar basıncı (ortalama)• Güneşlenme şiddeti (toplam)• Kar yüksekliği• Kar yoğunluğu• Rüzgar hızı (ortalama)
• Max. - min. - ortalama sıcaklık• Yağış (toplam)• Bağıl nem (ortalama)• Buharlaşma (toplam, açık siper)• Buhar basıncı (ortalama)• Güneşlenme şiddeti (toplam)• Kar yüksekliği• Kar yoğunluğu• Rüzgar hızı (ortalama)
Ön işlemeÖn işleme• Eksik veri kontrolleri:
eski veri setlerinden tamamlamalar yapıldı! (Türkeş ve diğ., çeşitli kaynaklar)
• 0 kontrolleri: Yağış verilerinde hem 0 (sıfır) olan değerler hem de mevcut olmayan değerler aynı şekilde gösteriliyor…
• Eksik veri kontrolleri: eski veri setlerinden tamamlamalar yapıldı! (Türkeş ve diğ., çeşitli kaynaklar)
• 0 kontrolleri: Yağış verilerinde hem 0 (sıfır) olan değerler hem de mevcut olmayan değerler aynı şekilde gösteriliyor…
Ön Işleme - 0 kontrolleriÖn Işleme - 0 kontrolleri
?
Ön işleme - 0 kontrolleriÖn işleme - 0 kontrolleri• Her bir istasyon zaman serisinin kendi
Içinde analizi…• Her bir istasyon zaman serisinin kendi
Içinde analizi…
Eksiksiz istasyonlarEksiksiz istasyonlar
Aylık toplam yağış (0 kontrollü)Aylık toplam yağış (0 kontrollü)
1941-2004 1948-2004 1941-2004 1948-2004
1958-2004 1961-2004 1958-2004 1961-2004
Aylık ortalama sıcaklık (0 kontrollü)Aylık ortalama sıcaklık (0 kontrollü)
1941-2004 1948-2004 1941-2004 1948-2004
1958-2004 1961-2004 1958-2004 1961-2004
Aylık ortalama max. sıcaklıkAylık ortalama max. sıcaklık
1941-2004 1948-2004 1941-2004 1948-2004
1958-2004 1961-2004 1958-2004 1961-2004
Aylık ortalama min. sıcaklıkAylık ortalama min. sıcaklık
1941-2004 1948-2004 1941-2004 1948-2004
1958-2004 1961-2004 1958-2004 1961-2004
Aylık toplam yağış (interpolated)Aylık toplam yağış (interpolated)
1941-2004 1948-2004 1941-2004 1948-2004
1958-2004 1961-2004 1958-2004 1961-2004
Aylık ortalama sıcaklık (interpolated)Aylık ortalama sıcaklık (interpolated)
1941-2004 1948-2004 1941-2004 1948-2004
1958-2004 1961-2004 1958-2004 1961-2004
Aylık ortalama max. sıcaklıkAylık ortalama max. sıcaklık
1941-2004 1948-2004 1941-2004 1948-2004
1958-2004 1961-2004 1958-2004 1961-2004
Aylık ortalama min. sıcaklıkAylık ortalama min. sıcaklık
1941-2004 1948-2004 1941-2004 1948-2004
1958-2004 1961-2004 1958-2004 1961-2004
Yağış verilerinin enterpolasyonu ve homojenlik analizi
Yağış verilerinin enterpolasyonu ve homojenlik analizi
En eski veri: 1930Kandilli: 1912 - 2004En eski veri: 1930Kandilli: 1912 - 2004
1. Aşırı değerlerin eşik değerlere çekilmesi1. Aşırı değerlerin eşik değerlere çekilmesi
• Aşırı değerler (Outliers), hesaplanan bir eşik değerden yüksek değerlerdir.
• Eşik = 3. Quartile + 3 * IQR• Aşırı değerler, homojenlik analizinde yanlış sonuçlara yol
açıyor: aslında homojen olan zaman serilerinin inhomojen çıkması gibi (“non-resistant technique”) (Barnett & Lewis, 1994)
• Aşırı değerler, eşik değerlerle değiştirildi!
• Aşırı değerler (Outliers), hesaplanan bir eşik değerden yüksek değerlerdir.
• Eşik = 3. Quartile + 3 * IQR• Aşırı değerler, homojenlik analizinde yanlış sonuçlara yol
açıyor: aslında homojen olan zaman serilerinin inhomojen çıkması gibi (“non-resistant technique”) (Barnett & Lewis, 1994)
• Aşırı değerler, eşik değerlerle değiştirildi!
Outlier eşik değerlerinin dağılımı. Üst: Ocak Alt: TemmuzOutlier eşik değerlerinin dağılımı. Üst: Ocak Alt: Temmuz
Outlier yüzdesinin yıllık ortalama dağılımı. Outlier yüzdesinin yıllık ortalama dağılımı.
2. Enterpolasyonla boşluk doldurma2. Enterpolasyonla boşluk doldurma
• En yüksek korelasyonlarla ağırlıklandırılmış bir bölgesel ortalama bulunuyor...
• İstasyonun açılış tarihinden itibaren bütün boşluklar dolduruldu! (eksik veri < %20 ise)
• En yüksek korelasyonlarla ağırlıklandırılmış bir bölgesel ortalama bulunuyor...
• İstasyonun açılış tarihinden itibaren bütün boşluklar dolduruldu! (eksik veri < %20 ise)
3. Homojenlik Testi ve Düzeltme3. Homojenlik Testi ve Düzeltme
• “Standard Normal Homogeneity Test” (Alexandersson, 1986)
• En yüksek korelasyonlarla ağırlıklandırılmış bir bölgesel ortalama bulunuyor...
• 0.80’den yüksek korelasyon yoksa ya da zaman serisi 20 yıldan kısaysa, homojenleştirme yapılmadı!
• “Standard Normal Homogeneity Test” (Alexandersson, 1986)
• En yüksek korelasyonlarla ağırlıklandırılmış bir bölgesel ortalama bulunuyor...
• 0.80’den yüksek korelasyon yoksa ya da zaman serisi 20 yıldan kısaysa, homojenleştirme yapılmadı!
5 Aşamalı SNHT (Hanssen-Bauer ve Forland (1994) ’e göre) 5 Aşamalı SNHT (Hanssen-Bauer ve Forland (1994) ’e göre)
Referans istasyon sayıları. Üst: Ocak, Alt: Temmuz Referans istasyon sayıları. Üst: Ocak, Alt: Temmuz
Aylara göre istasyon sınıfları. Aylara göre istasyon sınıfları.
İstasyon sınıfları. İstasyon sınıfları.
Eğilim analizleri (Mann-Kendall)Eğilim analizleri (Mann-Kendall)
1951-2004 Bahar yağışları1951-2004 Bahar yağışları
1951-2004 Yaz yağışları1951-2004 Yaz yağışları
1951-2004 sonbahar yağışları1951-2004 sonbahar yağışları
1951-2004 kış yağışları1951-2004 kış yağışları
1951-2004 yıllık yağışlar1951-2004 yıllık yağışlar
1951-2004 bahar ortalama sıcaklıkları1951-2004 bahar ortalama sıcaklıkları
1951-2004 yaz ortalama sıcaklıkları1951-2004 yaz ortalama sıcaklıkları
1951-2004 sonbahar ortalama sıcaklıkları1951-2004 sonbahar ortalama sıcaklıkları
1951-2004 kış ortalama sıcaklıkları1951-2004 kış ortalama sıcaklıkları
1951-2004 yıllık ortalama sıcaklıklar1951-2004 yıllık ortalama sıcaklıklar
1951-2004 bahar ortalama maksimum sıcaklıkları1951-2004 bahar ortalama maksimum sıcaklıkları
1951-2004 yaz ortalama maksimum sıcaklıkları1951-2004 yaz ortalama maksimum sıcaklıkları
1951-2004 sonbahar ortalama maksimum sıcaklıkları1951-2004 sonbahar ortalama maksimum sıcaklıkları
1951-2004 kış ortalama maksimum sıcaklıkları1951-2004 kış ortalama maksimum sıcaklıkları
1951-2004 yıllık ortalama maksimum sıcaklıklar1951-2004 yıllık ortalama maksimum sıcaklıklar
1951-2004 bahar ortalama minimum sıcaklıkları1951-2004 bahar ortalama minimum sıcaklıkları
1951-2004 yaz ortalama minimum sıcaklıkları1951-2004 yaz ortalama minimum sıcaklıkları
1951-2004 sonbahar ortalama minimum sıcaklıkları1951-2004 sonbahar ortalama minimum sıcaklıkları
1951-2004 kış ortalama minimum sıcaklıkları1951-2004 kış ortalama minimum sıcaklıkları
1951-2004 yıllık ortalama minimum sıcaklıklar1951-2004 yıllık ortalama minimum sıcaklıklar