Çin Halk Cumhuriyeti’nin bir özerk bölgesi olan

Tibet Otonom Bölgesi, Karakurum, Himalaya, Kan-

dun Dağları arasında muazzam bir platoya sahip-

tir. Tibet Platosu dünyanın damı olarak adlandırılır.

Himalayalar’daki buzullar Asya kıtasının en önemli

nehirlerinin kaynağını oluşturur. 4500 metredeki,

firuze rengiyle şahane Yamdrok gölü görülmeye

değerdir.

2004 yılında bu muhteşem doğayı, kültür ve ge-

leneklerini (Çin hakimiyetiyle hızla kaybetmesine

rağmen) vakit geçmeden görme arzum ve fotoğraf-

lama hayalimi gerçekleştirdim. Henüz Dijital SLR

fotoğraf makineleri hayatımıza girmemişti. Kodak

Ektachrome filmlerinin son kullanıcılarından olmak

heyecan vericiydi. Şimdi o filmlerin taranıp dijital

ortama aktarılması da bana büyük bir keyif veriyor.

Tibet’in ruhu olan Lassa şehrinin rakımı 3500 met-

redir. 130 bin metrekare üzerine kurulu, 13 katlı,

1000 odası olan ve 200 bin heykel ve resmi barın-

dıran heybetli bir yapı olan Potola Sarayı, Lassa

şehrinin en önemli mimari eseridir. Aynı zamanda

sekiz Dalay Lama’nın mezarı da oradadır. Böylece

Tibetlilerin hac yolculuğunun da merkezini oluş-

turan Potola Sarayı’nın, Tibet’in geçmişini, bugü-

nünü ve gelecekteki beklentilerinin de sahipliğini

yapıyormuş gibi bir hali vardır.

Dünyanın Damına Seyahat

Diş Hekimi Güneş Pargunespar@hotmail.com

dergi eylül/ekim 2011 91

Ortak paydası Budizm ve Bon inancı olan, kast sis-

temi geçerli olmayan geleneksel Tibet toplumu,

yaşam şekilleri oldukça farklı göçebeler, vadide

yaşayan çiftçiler ve rahiplerden oluşur. Erkek ço-

cuklarını rahip olmak için manastırlara gönder-

mek, hacca gitmek, gök tanrısının yeryüzündeki

görünüşü sayılan şimdiki Dalay Lama’ya ve geç-

mişteki siyasi ve dini lider olmuş Dalay Lama’lara

tapınma, kehanet, sihir, efsane ve mitolojik hadi-

selere dayalı davranışları günlük yaşantıları içer-

sindedir. Şeytan ve iblisten, kötü ruhlardan arın-

mak için tanrılara çeşitli adaklar adarlar. Giyimleri

ve süs eşyalarındaki renkler ve materyallerin hep-

sinin ayrı bir manası vardır. Hayatları semboller

içinde sürer gider. En büyük endişeleri de şu anda,

hızlı kültür deformasyonuna uğrayan yazı ve dille-

rini kaybetmektir .

Resmi olarak siyasi gücü olmasa da, şu anki dini

lider 14. Dalay Lama, bugün Hindistan’ın kuzeyin-

deki Dharamsala kentinde yaşamaktadır. Tarih

içinde birçok badireler atlatmış olan Tibet Halkı,

1972 senesinde inanç ve özgürlüklerindeki kısıtla-

maların kalkması ve 1980 senesinde yaşam şart-

larının iyileştirilmesi ve birtakım vaatlerle biraz

rahatlamış olsa da, Tibet ne yazık ki bugün Çin’in

bir parçasıdır… n