> Bu fikri geliştirmek için kısabir beyin fırtınasına ne dersi-niz? > Lütfen düşüncelerinizi pay-laşın, geribildirimler bizim içinçok önemli.> İleriye dönük planlarımızdadaha esnek çalışma saatlerineadapte olmalıyız.> Konuyu çözmek için bu yolharitasını izleyelim.

Küresel iş yaşamında İngi-lizce en yaygın dil olarak kabulgörmekte. Ancak günlük ko-nuşma İngilizcesi yeterli değil.Nasıl ki İngiltere’de, İskoçya’dave Amerika’da birbirinden fark-lı terimler, argo kelimelerle İn-gilizce konuşuluyorsa, iş İngi-lizcesi de günlük dilden farklı.Kurumsal dünyanın kendinegöre deyimleri var. Çoğununorijini İngilizce deyimlerdengelmekle beraber, gerek İngi-lizce gerekse diğer dillere çev-rilmiş haliyle, ofis jargonu şir-ketlerde çalışanların kabul gör-düğü iletişim biçimi olarak be-nimsenmekte.

Klişeleşmiş, herkesin dilin-de olan ancak anlamı boşaltıl-mış birçok terim mevcut bu işjargonunun içinde. Steven Poo-le tarafından yazılan Ekim2013’ye yayınlanan ‘Who to-uched base in my thought sho-wer?’ kitabı ofis dilinin klişe-lerini ele alıyor, ofis çalışanla-rının bu klişelerin içinde kay-bolduklarını dile getiriyor. Üs-telik bu terimler bulaşıcı nite-likte. Çoğu çalışan bu içi boşterimlerin bir kısmından hiçhoşlanmıyor, hatta çevresindebu sözleri duymaktan ve kul-lanmaktan bıkmış durumda.Ancak işlerinde başarılı olmakiçin kendilerini aynı dili konuş-mak mecburiyetinde hissedi-yorlar.

Ofis jargonundanörneklerPoole’nin kitabından alın-

tılar içeren Guardian makalesiofis jargonu sözlüğünden keli-melere yer veriyor. Birçok ke-lime orijinal İngilizce haliylefarklı dillerde özellikle uluslar-arası firmalarda yaygın bir şe-kilde kullanılmakta. > (Annual Leave) Yıllıkizin: Tatile çıkmak iş e-posta-larımızda otomatik mesaj ola-rak ‘yıllık izin’ adı altında geçi-yor. ‘Şu tarihler arasında yıllıkizinde olacağım. Acil konulariçin Ahmet Bey’i arayabilirsi-niz.’> (Expectations) Beklen-tiler: Beklentiler çoğu zamanhedeflerin ötesinde yöneticile-rin takdirine - ya da insafınakalmış – esnek değerler. Bir yö-netici projesinin başında ‘her-kes çok sıkı çalışırsa, takım ola-rak beklentilerin üzerine çık-mamamız için sebep yok’ di-yebilir. Beklentilerin üzerineçıkmak çok iyi bir iş çıkarmayıhedeflemek demektir. Ancakyöneticilerin bireysel ve kolek-

tif beklentileri doğru belirle-meli, takımını da bu yöndeyönlendirmelidir.> (Going forward) Önü-müze bakmak: ‘Bundansonra,’ ‘gelecekte,’ ‘temiz birsayfa açmak’ gibi anlamlaragelen ‘going forward’ deyimigenellikle geçmişte yapılan ha-taları geride bırakmak ve gele-ceğe bakmak anlamında ofisjargonunun en çok kullanılanterimleri arasında. Ofis jargo-nundan nefret edenlerin de enhararetle nefret ettiği kelime-ler. Amacı; kötü olaylar yaşan-dıysa da, artık bunları konuş-manın zamanı değil. Geleceğebakıp hataları tekrarlamama-nın farklı bir yarın planlamanınzamanı. Özellikle politikada‘geleceğe bakmak,’ ‘ileriye git-mek’ gibi sözcükler altında aynıanlamları buluyoruz. BarackObama’nın hükümeti geçtiği-miz sene yazılı beyanatlarındatam 600 kez ‘moving forward’kelimelerini kullanmış.

> (Heads-up) Haberin ol-sun: Sana bu konuda öncedenbilgi vermek istiyorum. Habe-rin olsun… İngilizce terim he-ads-up yani birebir tercümesikafalar yukarı. Bir yandanönemli bir şey söylediğini kar-şınızdakine hissettirirken diğeryandan o kişiyi uyarmak veyadikkatini çekmek istediğinizigösteriyorsunuz. Bu terimAmerikan mühendisleri ve as-kerlerini potansiyel bir tehli-keye karşı uyarmak amacıyla20. yüzyılda ilk kez kullanıl-maya başlanmış. Gerçekten deboyunlarını uzatıp kafalarınıkaldırmaları isteniyormuş. Da-ha sonra mecazi anlamı ön pla-na çıkarak, ölüm kalım mese-lelerinde askerleri uyarmakamacıyla itinayla kullanılan birterim haline gelmiş. Ofis orta-mında bugün gelişi güzel birşekilde her türlü dikkat edil-mesi gereken konuda kullanıl-makta.> (Issue) Mesele: Herhangi

bir problem varsa, ona açık açıkproblem demek ofis ortamınayakışmaz. 1. Çalışanları korku-tursunuz; 2. Daha da önemlisiproblem ile yöneticiler veyapatronlar sorumluluk altına gi-rer. Oysa, çok daha ılımlı birsöylemler; ne kadar komplikeolursa olsun sorunlara ‘mesele’diyerek herkesin içini rahatla-tabilirsiniz. Problem ne kadar

büyük olursa olsun sakın ola‘problem’ olarak dile getirme-yin… bu mesele şirketinizi if-lasa götürecek büyüklükte olsabile…> (Journey) Yolculuk: ‘Ya-şam bir yolculuktur’ söylemivardır ya, iş yaşamı da işte öylebir yolculuk. Üstelik küçük kü-çük farklı farklı yolculuklardanoluşuyor. İyi günde kötü günde

insanları farklı yerlere götürenbir yolculuk iş yaşamı. Bir şir-kete çalıştığınız sürece yaşadı-ğınız zorlukları, ödülleri, mutluanları, başarı ve başarısızlıklarıbir gözünüzün önüne getirin.Başarınızdan dolayı prim aldı-ğınız zamanlar da mevcut, şir-ketin bütçe kesintilerindenmağdur olduğunuz dönemlerde. >(Leverage) Kaldıraç gör-evi görmek: İngilizcede le-verage fiili kimi zaman kullan-mak, yararlanmak kimi zamanise destek vermek, hızlandır-mak gibi anlamlara gelebiliyor.Kelime anlamı kaldıraç olan le-verage 1960’larda finans dün-yasında borç alınan parayla ya-pılan spekülasyonlar için kul-lanılan bir teknikti. Bugünse,orijinal anlamında çok uzak ol-dukça geniş bir şekilde kulla-nılıyor.> (Matrix) Matriks: Mo-dern ofisin her yerinde matriksigörebilirsiniz. Yönetim matrik-si, fonksiyonel matriks, projematriksi vs. Bu matriks yapılarfilmde olduğu gibi, sanal rea-liteyle gerçeği birbirinden ayı-ran, çalışanların ilaçlarla uyu-tulduğu, insanlığının sonunungeldiği ve kötü bilgisayarlarındünyayı ele geçirdiği bir düzenimi anlatıyor? Hayır. Gerçekpek o kadar enteresan değil.Matriks aslında bir hesap tab-losu.> (Offline) Offline: Off therecord ya da kayıt dışı, gizliolarak demenin yeni biçimi.Birden grup halinde konuşur-ken biri size bunu offline’a ala-lım derse, bilin ki bunu dahasonra yalnız kaldığımızda ko-nuşalım anlamına geliyor. He-pimizin bir sanal realite içindeyaşadığımızı hissettiren bir di-ğer İngilizce iş jargonu offline’ageçmek.> (Let me revert) İzin versana geri döneyim: Her-hangi bir konuda karşınızdakibir şey istediğinde, doğrudantamam hallederim demek ye-rine ‘ben sana bu konuda geridöneyim’ demek moda.> (Thought shower) Dü-şünce yağmuru ya da eskiadıyla beyin fırtınası: Be-yin fırtınası epilepsi hastaları-nın ataklarını çağrıştırdığındanbirçokları tarafından tercihedilmeyen bir terim haline gel-di. Popüler olmakla beraber,doğru ortam, doğru kişilerinkatılımı sağlanmadığı durum-larda pek de efektif olmayanve zaman kaybına yol açan birmetot olarak görülüyor. > (Synergy) Sinerji: Farklıbireylerin veya takımların be-raber çalışarak fikir, uzmanlıkve deneyim alışverişi yapması.30-40 yaş aralığında olan pro-fesyonellerin çocukluğu Volt-ran adında çizgi filmle geçmiş-tir. 5 ayrı robot birleşerek de-vasa robot Voltran’ı oluştururve kötülerle savaşır. Sinerji deişte böyle bir şey. Birbirindenfarklı güçlü yönlere, uzmanlıkalanlarına, niteliklere, bilgi vedeneyim birikimine sahip bi-reyler birleşir ve güçlü bir ta-kım oluşturur. Aralarındakiolumlu etkileşim ise bugününiş jargonuyla sinerjidir.

DNY 12 CMYK

DÜNYAYönetim12 > 21 OCAK 2014 SALI

hr + insan kaynaklarına pozitif yankı yapar

bilgi@datassist.com.tr

İşyerinde bambaşka bir dilkonuşmanız mıgerekiyor? İş jargonuİngilizceden dilimizegirmiş terimlerle dolu. Brainstorming,FYI, geribildirim,matriks yapı gibiterimlerin egemenolduğu bir dil.

Steven Poole

Galatasaray Üniversitesi SosyalBilimler Enstitüsü Yüksek Lisansöğrencileri Begüm Fidan, EceÖzkapitan, Onur Çınar ve BesimKosova gerçekleştirdikleribağımsız araştırmada özel sektörçalışanlarının kullandıklarıİngilizce kelimeleri-ifadeleri,kullananların yaş aralıklarınıdikkate alarak incelemişler.İşyerinde iletişim halindeykençalışanların hangi sebeplerdenİngilizce kelimeleri tercih ettiklerive İngilizce kullanımının hangi yaşaralıklarında daha sık görüldüğüçalışmaya katılan toplam 280denek üzerinde analiz etmişler.Kullanımı (artık) kaçınılmazteknik terimlerin kapsam dışındatutulduğu araştırmanınsonuçlarına göre, 20-59 yaşaralığındaki çalışanların çoğuçalışma yaşamlarında İngilizceifadeler kullanmaktadır. Çoğuçalışan İngilizce ifadeler

kullanmayı sıradan bir durumolarak nitelendirmektedir.Katılımcıların belli bir kısmıİngilizce kelimelerin kendilerinibilgili ve konularının uzmanıolarak gösterdiğini belirtmiştir.Katılımcıların %74’ümesleklerinin doğası gereğiİngilizce kullanımının kaçınılmazolduğunu ifade etmiştir.Katılımcıların önemli birçoğunluğu işyerinde İngilizcekelimeler kullanmaktanrahatsızlık duyduklarını

belirtmekle beraber, özelyaşamlarında da

İngilizce kelimeler kullandıklarınısöylemişlerdir. Tahmin edileceğigibi İngilizce kullanımındanduyulan rahatsızlık yaş ile doğruorantılı bir şekilde artmaktadır.Türkçeleştirme kampanyasınakatılımcıların yüzde 70’i sıcakbakmaktadır. Ancak 25katılımcıyla yapılan detaylıgörüşmelerde genç çalışanlarınİngilizce terimler kullanmaktanrahatsız olmadığı belirtilmiş.Sadece 35 yaş ve üzeri grubunTürkçeleştirme kampanyasınakatılma konusuna olumlu baktığısaptanmıştır. Çalışma sonuçlarıbirçok İngilizce kavramın iş diline entegre olduğunu veprofesyonellerin bu dilibenimsediğini göstermektedir.Bazı terimlerin Türkçeleşmesi

ve iş dünyasında kabul görmesizor olacaktır. Özellikle internetve sosyal medya çağının içindebüyüyen genç neslin İngilizceterimlerden arınma olasılığı çokdaha düşük görünmekte.GSÜ’li araştırmacılar, dilimizin bulunduğumuzcoğrafya sebebi ile her zamançevre diller ile etkileşim içindeolduğunu inkar etmiyor, ancakson dönemde iş hayatını domineeden ticaret dili İngilizce’ninartık günlük hayatımıza ve dilkültürümüze de süratle sirayetettiğine ve bu hızlı girişinöncekilerinin aksine çok dahadoğrudan ve ne yazık kiTürkçe’nin öz zenginliğini yıkıcışekilde ilerlediğine dikkatçekiyorlar.

Türkiye’de ofis jargonu

Begüm Fidan Besim Kosova Onur Çınar

"Do You Speak Plaza Türkçesi?"