Dosier/ Zbulohet korrespondenca “Top sekret” në ’89, këngëtarja Eli Fara ndiqej nga Sigurimi i Shtetit

(Në foto) Pensionistë (foto ilustruese). Ministri i Ekonomisë dhe Financave, Arben AhmetajNë faqet 2,3,4

Në faqen 10

LEGALIZIMET

ALUIZNI, 400 personat që

kanë gati lejete banesave në Korçë

Në faqen 9

Droga, Kryeministri publikon raportin

Zyrtari i lartë i SHBA, Yee: Të jemi të Zyrtari i lartë i SHBA, Yee: Të jemi të prerë me udhëheqësit e korruptuarprerë me udhëheqësit e korruptuar

863 mijë eurot, prokuroria sekuestron regjistrat e

“Kurum” Debatet, Xhafaj: Po hetojmë

Prokuroria e Krimeve të Rënda vijon hetimet për bi-znesmenin Orest Sota në lidhje me burimin e 863 mijë eurove që iu gjetën në makinë. Më herët 25-vjeçari ka deklaruar se paratë kishin destinacion ...

Shpallen 30 vende të lira pune për

infermier, ja cilat janë kriteret

QSUT: AFATI I FUNDITI APLIKIMEVE MË 21 NËNTOR

Në faqen 13

Në faqen 8

BUXHETI 2018

Dëmshpërblim për5400 ish-të

përndjekur, 4 mldlekë për pronarët

Kryeredaktor: Erl MURATIZv/kryeredaktore - Rezarta DELISULA

Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:gazetashqiptare@hotmail.com

Viti XXIII - Nr. 7348 E enjte 9 Nëntor 2017 Çmimi, 50 lekë (1.5 euro)

Në faqen 16

VRASJA NË ITALI

Shqiptari masakrongruan në sy të djalit 8-vjeçar,motiv xhelozia

DY VARIANTET QE PO DISKUTOHEN NE QEVERI. MINISTRI I FINANCAVE: DY MUAJ PER FORMULEN E RE

PENSIONET, SI NDRYSHONSKEMA PER PERFITUESIT

Nga VASIL KURETA

Terror në klasë: Kujtimet shqiptare të një fëmijërie të thyer

Këno”, urdhëroi mësuesja. Bel-bëzova tri apo katër nota, pastaj

automatikisht mbulova fytyrën me duar. Nuk kam qenë ndonjëherë nxënës ... Vijon në faqet 20-21

Opinioni Ditës Nga ERVIN QAFMOLLA i

Njëqind vjet më parë u zhvillua ng-jarja më e rëndësishme historike,

që njihet si Revolucioni Bolshevik. Në përballjen fi lozofi ke, politike e sociale mes bolshevikëve ... Vijon në faqen 19

Një shekull nga fitorja e revolucionit të tetorit, me realizëm, pa nihilizëm

Opinioni Ditësi

Nga INA ALLKANJARI

Nga DASHNOR KALOÇI

Përplasja me qeverinë,jep dorëheqjen

Gudar Beqiraj, takimime Presidentin

AKADEMIA E SHKENCAVE

Në faqen 18

Telefonata nga SHBA: “Do martohem me Eli Farën” që alarmoi Byronë

Në faqet 14-15

Raporti i Jorgo Melicës: “Vera Grabocka i ka thënë se problemin e martesës t’ia ngrejë shokut Spiro Dede”po lëvizte asgjë dhe “ujerat” rrinin po në vend?! Madje dukej sikur gjërat po shkonin mbrapsht dhe situata po përkeqësohej gjithnjë e më shumë për shkak të gjendjes ekonomike tejet të vështirë që po kalonte vendi, gjë e cila lidhej direkt me...

Edhe pse kishte kaluar gjysma e dytë e vitit 1989

dhe në mjaft prej shteteve të Europës Lindore kishin fi l-luar të ndiheshin “erërat” që vinin nga përtej Atlantikut, në Shqipërinë komuniste dukej se nuk po frynte e nuk

Debatet në Komisionin e Ekonomisë, Braçe: Reforma e pensioneve në fshat nuk po funksionon. Ahmetaj: Të ulim pagën minimale, përderisa nuk paguhen kontribute

E enjte 9 Nëntor 20172 - FAQJA E PARE

REDAKSIA: Redaktor i Suplementeve dhe Sociales: Rezarta Delisula, Redaktor i Rretheve: Trëndafile VISHA, Redaktor i Kulturës: Fatmira Nikolli, Art Designer: Nevila SAMARXHI.ADMINISTRATA: Përgjegjëse e Financës: Alma Smokthina 0682074397, Shpërndarja: Elvis Llaka Cel 0682074416, Marketingu: Cel:0682074415-email:marketing@gazetashqiptare.com, ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzinës

së Autotraktorëve, Tiranë - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiranë, Internet: www.balkanweb.com, Email: gazetashqiptare@hotmail.com; redaksia@gazetashqiptare.com, SHTYPUR në “Klasik”Shpk

DROGAREAGIMET

Deputetët e PD-së i kundërvihen ministrit, Noka: Policia fshehu ngjarjen

Patentat e Tahirit, Xhafaj:Po hetojmë për përgjegjësitë"Jahti në Durrës? Nuk kontrolloj portet"

MINISTRI BRITANIKMinistri i shtetit britanik përEvropën dhe Amerikën, SirAlan Dunkan deklaroi djese, "po e vëzhgojmëçështjen 'Tahiri', por nukpërfshihemi". Gjatë njëinterviste për "Ora News",Sir Alan Dunkan u shpreh:"Sigurisht që jam iinformuar për akuzat, përzhvillimet, por kjo është njëçështje e sistemit tëdrejtësisë shqiptare, shtetittuaj të së drejtës. Sigurishtne vëzhgojmë, por nuk natakon ne të përfshihemidhe t'ju tregojmë se çfarëduhet të bëni".

MASA E ARRESTIT

Burg për "financierin" e HabilajveProkuroria: U përgjua në pazare droge

PD dhe LSI, Metës: Deklasifikodiskutimet për drogën në Këshill

EBATET NË KOMISIONIN E SIGURISËFLAMUR NOKA: Kam disa pyetje. Pse nuk është Haki Çako nëprezantimin e buxhetit? Policia që ju drejtoni, a është policia që duam?Para disa ditësh u hoq një minijaht pasi plasi skandali i Tahirit. I kujtishte? A mund të na bëni një koment për fshehjen nga policia tëskandalit të Elbasanit, ku u gjetën 863 mijë euro dhe tri patenta? Ju domerrni patentë skafi, se qeveria e rilindjes e ka bërë traditë?FATMIR XHAFAJ: Nuk është gjykuar e arsyeshme që Çako të jetë këtu.Mbrojtja e buxhetit është përgjegjësi e imja kushtetuese dhe ligjore. Unëjam këtu për të mbrojtur buxhetin dhe jo për t'u mbrojtur nga policët.Unë nuk drejtoj policinë, drejtohet nga drejtori i përgjithshëm. Unë jamministër i Brendshëm. Unë nuk kontrolloj territoret e porteve dhe nukmarr informacion sa kohë janë informacione policore. Vetëm kurkërkohet të më jepet për shkak të detyrës. Lidhur me ngjarjen eElbasanit, Policia e Shtetit ka bërë detyrën konform ligjit. Lidhur meshqetësimin e politikës, ka ngarkuar SHÇKB të hetojë për përgjegjësitëqë kanë policët në këtë detyrë. Ajo që dua të bëj me dije është qëgjithçka ka ndodhur është e regjistruar dhe i është paraqitur prokurorisë.Pak orë më vonë, çështja është filluar nga prokuroria dhe përgjegjëseështë prokuroria. Ajo përcakton nëse ka shkelje nga policët në këtëngjarje. Unë nuk e kam këtë tagër që të tejkaloj kompetencat e policisëdhe aq më tepër ato të prokurorisë.ENDRIT BRAIMLLARI: Ke shkarkuar të gjithë drejtuesit, por jo Haki Çakon…FATMIR XHAFAJ: Nuk mund të shkarkoj drejtorin e policisë, sepse kashqetësime një forcë politike.ENDRIT BRAIMLLARI: Por nëse ka shkelje në funksion të detyrës?FATMIR XHAFAJ: Unë nuk e kam këtë shqetësim.SALIANJI: Ju thatë se nuk e shkarkoj drejtorin nga shqetësimet tuaja, juthatë se performanca nuk matet nga shqetësimet politike, por harroni seai tip që ju keni aty, në pjesën më të madhe janë ekipi i ish- ministrit tëBrendshëm, që sot duhet të ishte në burg, por ju e mbajtët në kurriz,duke mos ia dorëzuar policisë dhe sot e gjithë ditën janë kapur tonelatame drogë në Itali, por nuk shihen. Ju flisni sikur jeni ministër përrregullimin e fasadave, këto i ka bërë më mirë paraardhësi juaj, semerrte 5 mln euro në muaj nga krimi. Nuk është çështje bojatisjeje dheas e marrjes me qetësi sikur nuk po ndodh gjë, është çështje e vullnetitpolitik, ju keni vetëm seriozitetin në fjalë, ndryshe nga ministri imëparshëm. Ti je njësoj si Tahiri. Nuk ke marrë asnjë masë për tonelatatme drogë dhe lidhja e qeverisë me krimin vazhdon.FELAJ: Asnjë fjalë për buxhetin, qeverisja ka filluar dhe ka shprehurvullnet të plotë në luftën kundër krimit, ishim mbledhur për buxhetin.XHAFAJ: Të jem i sinqertë, nuk i futem sa tonelata janë kapur, nuk doishte e dobishme, nuk jam për të parë çfarë ka ndodhur, por për të bërëçfarë duhet bërë. Nëse ju thoni se nuk pajtohem me shumëgjëra, edhe me tonalitetin dhe gjuhën, pata mirësinë t'ju dëgjoj, nëse emarr me qetësi a nervozizëm po jam shumë i qetë, por me përgjegjësinëqë më njeh Kushtetuta. Termi bandë në Policinë e Shtetit nuk është iduhuri, ju sugjeroj se ky lloj termi nuk është ipërshtatshëm, nëse do thoni që ka njerëz që nuk e meritojnë të jenëpjesë, e kam thënë dhe jam duke vepruar.NOKA: Ka banditë aty, ka banditë.MYSLIM MURRIZI: Kur thua s'ka banditë në Policinë e Shtetit, përse ishkarkove 12 drejtorët e policive të qarkut? Se nëse nuk kishit indicie nuk ishkarkonit, kot se ndryshe ju hedhin në gjyq dhe ju marrin paratë ata.

Ministri i Brendshëm,Fatmir Xhafaj dek-laroi dje se ka nga-

rkuar Shërbimin e Kontrol-lit të Brendshëm dhe Anke-save për të hetuar ngjarjenku u arrestua biznesmeniO.S. dhe përgjegjësitë që kapolicia në këtë rast. FatmirXhafaj mbrojti buxhetin eMinistrisë së Brendshme nëKomisionin e Sigurisë Ko-mbëtare në Kuvend. I pyeturnga deputeti i PD-së, FlamurNoka, në lidhje me fshehjene ngjarjes së Elbasanit, ku ugjetën 863 mijë euro, FatmirXhafaj u shpreh se hetimet eSHÇBA do të vlerësojnëmënyrën si është sjellë poli-cia, ndërsa shtoi se e gjithëngjarja është e regjistruardhe tashmë përgjegjësinë eka prokuroria. "Lidhur mengjarjen e Elbasanit, Policiae Shtetit ka bërë detyrën kon-form ligjit. Lidhur me shqetë-simin e politikës, ka ngar-kuar SHÇKB të hetojë përpërgjegjësitë që kanë policëtnë këtë detyrë. Ajo që dua tëbëj me dije është që gjithçkaka ndodhur është e regjistru-ar dhe i është paraqiturprokurorisë. Pak orë mëvonë, çështja është filluarnga prokuroria dhe përgje-gjëse është prokuroria. Ajopërcakton nëse ka shkeljenga policët në këtë ngjarje",deklaroi ai. Në fund pas de-bateve, deputetët e PD-së nëKomisionin e Sigurisë janëlarguar nga mbledhja për-para votimit. Ministri Xhafajshpjegoi për deputetët seagjentët e FBI-së, por edheekspertët nga Italia dhe Gjer-mania do të paguhen nga qe-veritë e vendeve të tyre. "Ek-spertët e FBI, Gjermanisëdhe të Italisë do të paguhennga qeveritë e vendeve respe-ktive. Ne krijojmë kushtetdhe stafin që u shërbejnë.Stafi është nga Policia e Sh-tetit dhe Ministria e Bre-nd-shme, nëse do të jetë enevojshme për burime sh-tesë, do i kërkoj qeverisë përtë nxjerrë buxhet. Aktual-isht janë akomoduar ek-spertët e FBI, do vijnë edhetë tjerë, ka filluar punë edheeksperti nga Gjermania,

presim dy nga Italia. I bash-kohen Task Forcës qendroredhe në 12 drejtoritë rajo-nale", tha Xhafaj. Ndër tëtjera, ministri u shpreh edhepër vetingun në radhët e pol-icisë, që sipas tij do të nisënga 1 janari. "Vetingu nëpolici do të nisë nga 1 janari.Nga buxheti i shtetit njëshumë e caktuar të kalojëpër vetingun, që ne të keminjerëz me integritet te poli-cia. Kemi në total rreth 11mijë punonjës policie, pjesatjetër është Garda, MB dheagjenci tjera në varësi tëministrisë. Për sa u përketinvestimeve, gati 70% e tyreshkon për teknologji. Ne sotkemi një situatë jo të shën-detshme për mjetet e inves-tigimit. Përveç policisë së Sh-kodrës, drejtoria me gjend-jen më të keqe, dhe RENEA,që ka filluar si projekt dhedo çohet përpara. Përtejkësaj, jashtë buxhetit jemiduke punuar me shoqata",deklaroi ministri. Gjatë pre-zantimit të projektbuxhetittë ministrisë në komision,Xhafaj u shpreh: "Buxhetipër vitin 2018, qoftë në shifratë përgjithshme, qoftë tëveçanta sa u takon investi-meve është buxheti më i lar-ti që ka akorduar qeveriashqiptare në 10 vitet e fun-dit". Xhafaj tha se buxheti dotë jetë 21 miliardë lekë, me tëcilat është parashikuar bler-ja e pajisjeve sekrete tëpërgjimit në luftën kundërdrogës që do të ndërmarrëTask Forca.

Gjykata e Krimeve të Rënda ndryshoi masën nga 20ditë burg, në arrest me burg për Nezar Seitin, i pran-

gosur për llogari të hetimeve italo-shqiptare ndaj njëgrupi që trafikonte kanabis. Gjatë këtyre ditëve i riupërmes avokatit të tij synoi të ek-stradohej në Itali, pasi preten-don pafajësinë. Por, pasi u reali-zua përkthimi i dosjes,prokurorët konfirmuan edhenjëherë në gjykatë qëndrimin etyre, me pretendimin se Seitishfaqet në përgjimet e italianëveduke biseduar me shtetasin Moi-si Habilaj. Përgjimet ambientalejanë zhvilluar pas 2014-ës në disaautomjete me të cilat të dyshuarit udhëtonin në jug tëItalisë. Habilaj del në përgjime në një pjese të grupit tëgoditur në 2012 gjatë aksionit "Odesa", tha prokurori,ndërkohë që deri në 2014-ën në Sicili dhe Katania ital-ianët kanë drejtuar edhe katër aksione të tjera antidrogë,duke sekuestruar sasi të ndryshme hashashi.

Deputetët e PD-së dhe LSI-së i kërkojnë PresidentitIlir Meta që të deklasifikojë dhe të publikojë infor-

macionet dhe diskutimet e procesverbalit të mbledhjessë Këshillit të Sigurisë Kombëtare së një viti më parë, në11 nëntor të vitit 2016 për kanabisin. Kërkesa është fir-mosur nga 7 deputetë të Partisë Demokratike dhe tëLSI: Flamur Noka, Myslim Murrizi, Endrit Brahimllari,Isuf Çelaj, Ervin Salianji dhe Xhemal Gjunkshi dhe LuanRama. Në këtë mbledhje është raportuar për situatën ekanabisit, ndërsa i pranishëm ka qenë edhe ish-minis-tri Tahiri, që sot është i akuzuar nga prokuroria përpërfshirje në dosjen"Habilaj". Në atë kohë mbledhja udrejtua nga presidenti Bujar Nishani, ndërsa deputetëte PD-së pohojnë se janë dhënë detaje për implikimin ezyrtarëve të Policisë së Shtetit. Në mbledhje raportoiedhe SHISH dhe institucione të tjera.

Foto ilustruese

Ministri i Brendshëm,Fatmir Xhafaj

E enjte 9 Nëntor 2017 - 3FAQJA E PARE

Kreu i qeverisë paralajmëroi dje ndëshkim për të gjithëata supervizorë që mashtrojnë për të përfituar nga

buxheti i shtetit. "Tolerancë 0 ndaj supervizorëve që domashtrojnë për të përfituar nga buxheti i shtetit. S'kazyrtar ARRSH të hapë buxhet me firmën e tij duke i hapurborxhe qeverisë e më pas popullit, duke bërë sikurs'kupton. Ne besojmë se i kemi të gjitha potencialet përkëtë financim masiv, duke krijuar vende pune, duke stim-uluar ekonominë e në fund të 4-vjeçarit të kemi vepra tëpërfunduara," u shpreh kreu i qeverisë. Kryeministri EdiRama gjatë dëgjesës publike pë rvititin2018 për infraskut-kturen foli për programin "1 miliard për rindërtim" ku evuri theksin në përfundimin e disa prej akseve krye-sore të vendit. Kreu i qeverisë tha se në këtë 4-vjeçarqeveria do të bëjë të mundur transformimin e aksevepër t'u certifikuar sipas standarteve europiane, për tëgarantuar lëvizshmërinë e sigrutë. "Ne jemi një vendku nuk është financuar pak për infrastrukturën ko-mbëtare, dhe nëse do vendosim në balancë paratë e der-dhura me rezultatin ndër vite, ka hendek të madh. Plan-ifikimi kombëtar dhe projektet kanë qenë në të mangë-ta. Dhe në fund produkti është i mangët. Sot nuk kemiasnjë rrugë kombëtare të certifikuar sipas standarteveeuropiane. Në këtë 4-vjeçar do bëjmë të mundur këtëtransformim, që akset tona të garantojnë lëvizshmëri eqë nuk kërcënojnë jetën e askujt. Si do bëhet kjo? Keminjë buxhet për vitin e ardhshëm, 42% më i lartë për fi-nancimin e infrastrukturës, do të jetë i mjaftueshëmnëse projektet janë të duhurat" tha Rama.

Projekti "1 miliardë për rindërtim"

Rama: Ndëshkim përsupervizorët mashtrues

Kryeministri publikon statistikat e kultivimit të kanabisit në Shqipëri

Raporti për hashashin, Rama: Talexojë kush sheh me sytë e vet

"Berisha tha se ishte vendimi i tij për të mos ndërhyrë në Lazarat"

Kryeministri Edi Ramapublikoi dje, raport-in analitik të kul-

tivimit të kanabisit në Sh-qipëri. Sipas këtij raporti,"Në vitin 2017, plot 23.77 përqind e sipërfaqes territorialeshqiptare ka qenë në objek-tivin e monitorimit, me njërritje prej 40 për qind mëshumë se viti 2016". Përball-ja e fuqishme me organiza-tat kriminale përgjatë 4-vjeçarit 2013-2016, sipas këtijraporti, i ka dëmtuar rëndëato organizata që merren meprodhimin dhe trafikimin elëndëve narkotike. Bash-këngjitur raportit, kryemi-nistri Edi Rama deklaroi, nërrjetin social "Facebook" se"Kush sheh me sytë e vet dhelexon me mendjen e vet, leta lexojë! Ata që shohin megojën e kazanëve dhe men-dojnë me kokën e politi-kanëve e analistëve të kaza-nëve, mos ta marrin faremundimin!". Në raport thu-het se për vitin 2017, ngaGuardia di Finanza janëkryer 30% fluturime mëshumë se vitin e kaluar nga106 në 29 orë fluturimi. Sipaskëtij raporti, "Policia e Sh-tetit organizoi dhe finalizoime sukses operacionet "Laz-arati" dhe "Dukagjini" përgoditjen e veprimtarisë dherrjeteve kriminale të kul-tivimit të bimëve narkotike".Miratimi dhe zbatimi i Plan-it Kombëtar Kundër Kul-tivimit dhe Trafikimit tëKanabisit, sipas këtij rapor-ti, "ka luajtur një rol ven-dimtar për arritjen e rezul-tateve të deritanishme dheka qenë një nga masat më tërëndësishme me karakterligjor e institucional". Nëpërmbledhjen që i bëhetraportit, thuhet: "Mbjellja ekanabisit ka filluar në vitet1991- 1992. Në këtë kohë kul-tivimi apo trafikimi nuk ish-in të parashikuara si veprapenale dhe për rrjedhojë, luf-ta kundër këtij fenomeni,nuk kishte baza të mirëfill-ta normative. Me parash-ikimin e kultivimit si vepërpenale në 1996 filloi edhe do-kumentimi i këtij fenomeninë statistikat zyrtare. Nëdhjetë vitet në vijim konsta-tohet se fenomeni kriminalevoluoi me një shpejtësi mëtë madhe, se sa reagimi iagjencive ligjzbatuese. Nëvitet 2002-2004 Shqipëria fil-loi të miratojë aktet dhestrukturat e para për luftënndaj këtij fenomeni kriminal.Pas vitit 2013, qeveria sh-qiptare e futi luftën kundër

kanabisit në nja fazë të re. Nëvitin 2014 dhe 2015 ndërmorioperacione dhe masa kon-krete për të luftuar kultiv-imin e kanabisit në zonat epërmendura të Lazaratit dheDukagjinit. Gjithsesi, citonraportin në vitin 2017, qever-ia shqiptare rinovoi impen-jimin për të goditur drastik-isht fenomenin e kultivimittë kanabisit, duke bërë ar-ritjen e një rezultati më tësuksesshëm në 25 vjet. Viti2017 dëshmoi se kultivimi ikanabisit në Shqipëri është

një betejë që fitohet. Goditjae fenomenit të kultivimit tëkanabisit i hap rrugë një fazetjetër më të rëndësishme dhetë vështirë: përballjes mekrimin e organizuar, me gru-pet kriminale që kanë finan-cuar dhe organizuar këtë ve-primtari kriminale. Policiae Shtetit, në bashkëpunim endërveprim me agjencitë etjera ligjzbatuese, kanë ni-sur një operacion konkretpër zbulimin, gjurmimin,procedimin penal dhe ndësh-kimin e grupeve kriminale

të përfshira në kultivimindhe trafikimin e kanabisitsi dhe sekuestrimin e kon-fiskimin e aseteve të krijua-ra si rrjedhojë e kësaj vep-rimtarie kriminale. Në këtëraport citohet edhe një dek-laratë e ish-kryeministritBerisha: "Në një deklaratëtë datës 19 qershor 2014,ish- kryeministri i Sh-qipërisë në vitet 2005-2013,z. Sali Berisha, deklarontese për të mos ndërhyrë nëLazarat "...ishte vendimi itij politik dhe pikë!"

Darina Tanushi

Në vitin 2017,plot 23.77% e

sipërfaqesterritoriale

shqiptare ka qenënë objektivin e

monitorimit, menjë rritje prej

40% më shumëse viti 2016.

MONITORIMI

I akuzoi vëllain, Ndreu-Berishës:Shiko veten dhe pjellat e tua

Deputeti i Partisë Socialiste, Pjerin Ndreu me anë tënjë postimi në rrjetin social "Facebook" i është

kundërpërgjigjur ish-kryeministrit Sali Berisha, në lidhjeme akuzat e bëra në adresë të vëllait, Paulin Ndreu, kusipas Berishës ai ka pajisur me patentë Saimir Tahirin.Deputeti Ndreu shkruan se akuzat të adresuara për vël-lain e tij, se pajisi me patentë ish-ministrin e Brendshëm, janë një agresion i pashembullt, i dirigjuar nga Berishadhe derivatet e tij. Ndreu tha se kjo që po ndodh është njëkopje e neveritshme e ndërmarrë këto ditë ndaj meje dhevëllezërve të mi. "Sali, shiko veten dhe pjellat e tua se kekusure për të larë në këtë vend bashkë me ata bubur-recët që bëjnë si të fortë që ke rrotull teje! Unë, familjaime, vëllezërit e mi dhe kushërinjtë deri në 5 brez, nganëna e babai e bëjmë gjumin rehat, se nuk i kemi borxhasnjë njeriu në këtë botë dhe as ligjit"-shkruan ai.

Faksimile e raportit analitik të kultivimit të kanabisit në Shqipëri

E enjte 9 Nëntor 20174 - AKTUALITET

Detaje e hetimit të biznesmenit, Prokuroria çon lekët në bankë

863 mijë eurot në makinën e Sotës,sekuestro rregjistrave të “Kurum”Pritet të pyeten edhe ish-ministri Tahiri e shoferi

HETIMETProkuroria kasekuestruarregjistrat eshitblerjes pranëkompanisë sëçelikut "Kurum" nëElbasan. Prokuroriai kërkon kësajkompanie një sërëdokumentesh përtransaksionet meshoqërinë "Ikona",që përfaqësohetnga Lefter Sota, iati i Orest Sotës.

BIZNESMENIHETIMET

Prokuroria e Krimevetë Rënda vijon hetimet për biznesmenin

Orest Sota në lidhje meburimin e 863 mijë eurove qëiu gjetën në makinë. Mëherët 25-vjeçari ka deklaru-ar se paratë kishin destina-cion kompaninë "Kurum" përnjë pagesë hekuri. Në vazh-dimësi të hetimit, prokuror-ia ka sekuestruar regjistrate shitblerjes pranë ko-mpanisë së çelikut "Kurum"në Elbasan. Prokuroria ikërkon kësaj kompanie njësërë dokumentesh për tran-saksionet me shoqërinë "Iko-na", që përfaqësohet ngaLefter Sota, i ati i Orest Sotës,deklaron "Report TV". "Iko-na" dhe "Kurum" rezulton tëkenë pasur marrëdhënie fi-nanciare, por përmesbankave. Për shkak se dësh-mitarë të kompaniaë "Ku-rum" kanë deklaruar se nukpranojnë para kesh për hek-ur, dhe aq më pak një shumëtë tillë të konsiderueshme,prokuroria dyshon për pre-tendimet e ngritura nga Or-est Sota. Synimi i organit tëakuzës është të kontrollohete gjithë praktika e shitjevetë kësaj kompanie, për të më-suar nëse i arrestuar OrestiSota dhe babai i tij LefterSota, kanë blerë hekur nëkëtë kompani dhe nëse kanëdetyrime financiare ndaj"Kurumit". Më herët babai iSotës ka pretenduar se sasiae eurove i përket atij, por aiende nuk është paraqitur nëprokurori për të venë në dis-pozicion dosjen me preten-dimet e tij. Prokuroria e Kri-meve të Rënda nuk e ka thir-rur ende biznesmenin LefterSota, i cili argumenton seshuma do të lihej si garancipër blerjen e 4 mijë tonëvehekur. Aktualisht prokuro-ria po verifikon pasuritë eOrestit, pas informacionevese njëra nga banesat e tijgjendet në të njëjtën ndërte-së ku jeton edhe ish-minis-tri i Brendshëm. Ndërkohëhetimi penal për biznesme-nin Orest Sota pritet t 'ibashkëngjitet dosjes sëSaimir Tahirit.HETIMIHETIMIHETIMIHETIMIHETIMI

Mësohet se prokurorët,bazuar në një udhëzim tëProkurorit të Përgjithshëm,kanë vendosur të mbyllin në

Ina Allkanjari

një llogari bankare pranë njëbanke të nivelit të dytë,shumën prej 863.100 euro tësekuestruar në makinën"Land Rover". Së bashku mekëtë shumë financiare nëbankë janë mbyllur dhe 700euro që 25-vjeçarit Oresti Sotai janë sekuestruar në xhepditën e arrestimit. Një tjetërdetaj që është pikasur ngaprokurorët lidhet me faktin

se makina me të cilën lëviztebiznesmeni Sota mëngjesin e2 nëntorit 2017 drejt Elbasan-it, është e regjistruar në emërtë një prej kompanive që ai ad-ministron. Për të zbardhurçështjen Prokuroria e Kri-meve të Rënda i është drejtu-ar me një kërkesë laboratorittë policisë shkencore për ek-spertimin e tre aparatevetelefonike që i janë sekues-

truar Sotës në momentin endalimit. Qëllimi i këtij vep-rime hetimor është për tëmësuar lidhur me komuni-kimet e fundit në telefon dhe"Whatsapp" apo rrjete të tjerasociale që Sota ka bërë midisdatave 31 tetor deri në mo-mentin e ndalimit. Në dobi tëkëtij hetimi dhe për tëhedhur dritë mbi origjinën eparave dhe misterit se si kanë

përfunduar në makinën eOresti Sotës tre patentat eSaimir Tahirit dhe bash-këshortes së tij, prokuroriapritet të pyesë ish-ministrine Brendshëm Tahiri dhe shof-erin e tij Gentian Cekën.Prokuroria do verifikojëditën e 1 dhe 2 nëntorit nëseGentian Ceka ka qenë nëdetyrë pranë Gardës së Re-publikës, apo jo.

Drejtori i Përgjithshëmi Policisë së Shtetit,

Haki Çako priti dje për-faqësuesit e FBI-së, që dotë asistojnë Policinë e Sh-tetit në luftën kundërkrimit të organizuar, kor-rupsionit, trafiqeve dheterrorizmit. Takimi u re-alizua me dy përfaqësues-it e FBI-së, Atasheun eFBI/LEGAT Jack Liaodhe Mark Newhouse,agjent special i FBI-së, ispecializuar për hetimin ekrimit të organizuar. Nëtakim u vlerësua me notashumë pozitive bash-këpunimi mes FBI-së dhePolicisë së Shtetit në luftënkundër terrorizmit, si dhelufta kundër kultivimitdhe trafikimit të kanabisite bërë nga Policia e Shtetitkëtë vit, duke e cilësuar sihistori suksesi. Gjithash-tu, u konfirmua vullneti izyrtarëve amerikanë përtë ndihmuar policinë sh-qiptare kundër krimit tëorganizuar dhe në mënyrë

specifike kundër krimit fi-nanciar, transfertave tëpaligjshme dhe aseteve tëardhura nga aktivitetekriminale. Drejtori i Përgji-thshëm Çako falënderoizyrtarët e FBI-së dhe ushpreh se eksperienca e

tyre do të shërbejë për ori-entim drejt rrugëve më tëmira për të goditur dhevënë përpara përgjegjësisëgrupet e strukturuarakriminale. Më pas zyrtarëte FBI-së janë takuar meDrejtorin e Departamentit

Takimet e delegacionit do të vazhdojnë edhe me zyrtarë të tjerë

Çako pret në zyrë përfaqësuesit eFBI-së, lufta kundër krimit të organizuar

Kryeprokurori iRoterdamit:

Shqiptaret zotër tëdrogës në Holandë

Shqiptarët janë kthyernë zotër të trafikut të

drogës në Holandë dhekontrollojnë portin më tëmadh në Europë. Shqetë-simin për rritjen e krimi-nalitetit shqiptar në ven-din e Bashkimit Evropi-an e ngre kryeprokurorii Roterdamit, Marc vanNimwegen. Kryeprokur-ori shprehet se rrjetet eorganizuara kriminale tëshqiptarëve kanë arriturtë kontrollojnë pikatkyçe në importimin e ko-kainës. "Më lejoni së parit'ju them se Roterdamiështë një qytet multina-cional dhe ne kemi njënga portet kryesore tëbotës. Është një port gji-gand me logjistikë tëmadhe dhe, gjithashtu,përdoret nga kriminelëtpër trafiqe ilegale. Vitete fundit kemi parë se disarrjete fluide të kriminali-tetit shqiptar kanë arri-tur të sigurojnë pozicionshumë të fortë e rëndë-sishëm në portin e Roter-damit. Fillimisht ata ish-in në Belgjikë në Antw-erpen dhe tashmë kanëarritur një pozicionekonomik të paligjshëmnë portin e Roterdamit.Ata duket se janë tëaftë të kontrollojnëpikat e tyre në im-portimin e kokainësnga Amerika e Jugutne Roterdam dhe mëpas nga Roterdami dukefurnizuar Europën", -de-klaroi Nimwegen.

Patentat e SaimirTahirit që u gjetënnë makinën ebiznesmenit

për Hetimin e Krimit tëOrganizuar dhe Krimet eRënda, Idajet Faskaj.Takimet e këtij delegacio-ni do të vazhdojnë gjatëditëve të ardhshme edheme zyrtarë të tjerë të sh-tetit shqiptar.

Biznesmeni Orest Sota

Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, Haki Çako,dje me dy përfaqësuesit e FBI-së, Atasheun e FBI/LEGATJack Liao dhe Mark Newhouse, agjent special i FBI-së

BASHKËPUNIMINë takim ukonfirmua vullneti izyrtarëve amerikanëpër të ndihmuarpolicinë shqiptarekundër krimit tëorganizuar dhe nëmënyrë specifikekundër krimitfinanciar, transfertavetë paligjshme dheaseteve të ardhuranga aktivitetekriminale.

E enjte 9 Nëntor 2017 - 5POLITIKE

Sekretari i përgjithshmei Partisë Demokratike,

Arben Ristani komentoidje deklaratën e ambasa-dorit Donald Lu, sa përketthirrjes së tij për ar-restimin e 'peshqve të mëd-henj'. Në një status në "Fa-cebook", Ristani theksonse sot është dita që edhe ataqë kanë 'notuar në ujërat epista' të korrupsionit, tëkapen nga rrjetat e drejtë-sisë. Mes të tjerash, ai thek-soi se çdo demokrat i nder-shëm duhet të duartrokasëdeklaratën e ambasadoritLu. "Unë besoj se sot ështëdita që jo një peshk i madh,as dy e tre, por të gjithë ataqë kanë notuar në ujërat epista të krimit dhe korrup-sionit duhet të kapen ngarrjeta e drejtësisë. Çdodemokrat dhe njeri i nder-shëm i këtij vendi duhet tëduartrokasë ambasadorinLu dhe specialistët ameri-kanë antikrim, për për-gatitjet dhe ndihmën ndajinstitucioneve ligjzbatueseshqiptare, në mënyrë qëpër një kohë rekord nga

"Arrestoni 'peshqit e mëdhenj'"

Ristani: Çdo demokrat tëduartrokasë ambasadorin Lu

sot, mundësisht brenda dymuajve, brenda janarit qëvjen, të jenë para drejtësisëkrerët, ideatorët, frymëzue-sit, nxitësit, mbështetësit,

ekzekutorët dhe përfitues-it e mëdhenj nga situatakriminale që po i zë frymënShqipërisë", shkruanz.Ristani në "Facebook".

Shtetet e Bashkuara tëAmerikës i dërguandje një mesazh të qartë

Tiranës zyrtare se duhet tëvënë pas hekurave të gjithëpolitikanët e korruptuardhe të lidhur me krimin e or-ganizuar. Zv/ndihmës sek-retari amerikan i ShtetitHoyt Yee, i angazhuar ngaafër së fundmi me BallkaninPerëndimor, apeloi se Perën-dimi duhet të tregohet më iprerë ndaj udhëheqësve tëakuzuar për shkelje apo ko-rrupsion në vendet e rajonit."Është për të ardhur turp sesi udhëheqës politikë të Ball-kanit, pavarësisht nga aktetë dënueshme, mirëpriten nëshumë kryeqytete evropi-ane, sikur aktet e tyre nukpërbëjnë asgjë të keqe. Kurqytetet e këtyre vendeve ishohin udhëheqësit e tyrenë takime të nivelit të lartënë Evropë dhe Uashington,ata nxjerrin përfundime.Nëse këta udhëheqës nuklejohen në takime dhe qarqetë caktuara dhe bëhen tëqarta arsyet përse, kjo do tëkishte një ndikim pozitiv nëzhvillimet e këtyre ven-deve",- deklaroi SekretariAmerikan i Shtetit HoytYee. Lidhur me reformat nëdrejtësi që po ndërmerr Sh-qipëria, diplomati i lartëshprehet se ka rëndësi rezu-ltati: "Ne nuk do të kënaqemisi partner i Shqipërisë menjë zbatim të pjesshëm oseme mungesë zbatimi, pran-daj do të vazhdojmë tëkërkojmë nga qeveria, par-titë politike, anëtarët e par-lamentit, që të mbajnë zo-timet për të zbatuar amen-damentet. Synimi nuk ështëqë të kënaqen Shtetet e Bash-kuara apo Bashkimi Evro-pian, por vendosja e sundim-it të ligjit, arritja e statusittë pavarësisë për gjyqësor-in". Pas vizitës së fundit nëBallkan, komentet e zyrtarittë lartë që Serbia nuk mundtë ulet në "dy karrige", dukenënkuptuar Perëndimin dheRusinë, ngjallën reagime tëshumta. Zoti Yee i sqaronedhe një herë komentet e tij."Me rëndësi për Serbinë ësh-të që, nëse vërtetë synimi i sajstrategjik është futja nëBashkimin Evropian,atëherë duhet ta ndjekë këtësynim në një formë që nuk leasnjë dyshim mbi aspiratate saj të vërteta. Ajo nuk du-het të lërë përshtypjen se

tërhiqet nga dy forca njëko-hësisht: njëra në Lindje, tje-tra në Perëndim. Ka rëndësitë pranojmë se Rusia ka njëvizion krejt tjetër për Ballka-nin, përfshirë Serbinë, se saPerëndimi. Këto vizione nukpërputhen",-deklaroi z.Hoyt

Yee. Zyrtari i lartë amerikanshprehet se Kosova dhe Ser-bia mund të dërgojnë njëmesazh të qartë se kanë vull-netin politik për të marrëvendimet e vështira politikeqë nevojiten për të dyja ven-det, në takimet e ardhshme

Zyrtari amerikan, Yee: Shqipëria të nisë 'drejtësinë', atëherë do jemi të kënaqur

SHBA: Jemi të prerë meudhëheqësit e korruptuar"Qeveria të mbajë zotimet, jo reforma të pjesshme"

Valentina Madani

THIRRJA"Ne nuk do tëkënaqemi sipartner iShqipërisë menjë zbatim tëpjesshëm oseme mungesëzbatimi, prandajdo të vazhdojmëtë kërkojmë ngaqeveria, partitëpolitike, anëtarëte parlamentit, qëtë mbajnëzotimet për tëzbatuaramendamentet",-tha z.Yee.

mes palëve në kuadër të dia-logut dypalësh. Zoti Yee thotëse Shtetet e Bashkuara do tëvazhdojnë të ndihmojnë pro-cesin e dialogut, por shtonse përgjegjësia e parë ështëmes dy qeverive në Beograddhe Prishtinë.

TAKIMI

Koordiniminë Kuvend,Kryemadhi

takon Bashën

99

Kryetarja e LSI, Monika Kryemadhi, e sho-

qëruar nga kryetari igrupit, Petrit Vasili djezhvilloi një takim me kre-un e PD-së, Lulzim Bashënpër rreth 40 minuta. Nëqendër të bisedës ishte ak-sioni opozitar, një ditë paraseancës plenare. Bashadhe Kryemadhi diskutuanpër koordinimin e aksion-it opozitar, ndërsa një gjëtë tillë e pohoi edhe krye-tari i PD pas takimit. Sotdo të diskutohet në parimprojektbuxheti për vitin2018, por vëmendjen krye-sore pritet që ta zërë çësh-tja e Tahirit pas patentaveqë u gjetën në Elbasan,pasi një gjë të tillë e parala-jmëroi edhe Basha para 2ditësh. Po dje PD dhe LSI ubënë bashkë në KëshillinBashkiak të Durrësitkundër paketës fiskale2018. 20 vota ishin kundërkësaj pakete, ndërkohë që19 vota ishin pro dhe njëabstenim.

BASHKËPUNIMI

Williamson:Shqipëria

kontribuesenë NATO

99

Në ditën e parë të Ministerialit të Mbrojtjes,

që po mbahet në Shtabin eNATO-s në Bruksel, Minis-trja Olta Xhaçka u takua djeme Sekretarin e Mbro-jtjestë Mbretërisë së Bashkuar,Gavin Williamson. "Vlerë-sojmë kontributin e Sh-qipërisë në strukturat eNATO dhe veçanërisht atjeku ne jemi shtet drejtues, siçështë rasti i task-forcës sëgatishmërisë së lartë. Më le-joni zonja Ministre, t'jushpreh vlerësimin më tëlartë për kontributin tuaj tëkonsiderueshëm, me gjithëkufizimet buxhetore me tëcilat përballemi", -tha Will-iamson. Në aspektin opera-cional ai nënvizoi se numri istërvitjeve të përbashkëta tëzhvilluara mes dy vendevedhe niveli i tyre i kanë shër-byer rritjes së ndërveprim-it mes dy ushtrive aleate. Si-pas zotit Williamson, stër-vitja e përbashkët "Alba-nian Lion", e planifikuarpër t'u zhvilluar vitin eardhshëm në Shqipëri ësh-të një hap i rëndësishëm nëkëtë drejtim.

MBËSHTETJA"Çdo demokrat dhe njeri i ndershëm i këtij vendiduhet të duartrokasë ambasadorin Lu dhespecialistët amerikanë antikrim, për përgatitjetdhe ndihmën ndaj institucioneve ligjzbatueseshqiptare", tha Ristani.

Sekretari Amerikan i Shtetit Hoyt Yee

E enjte 9 Nëntor 20176 - POLITIKE

Debatet e forta përfshinë dje Komisionine Ligjeve, ku po disku-

tohej buxheti i institucionevetë drejtësisë. Mësohet se që nënisje të mble-dhjes, teksa fil-loi diskutimi për buxhetin,Halimi e ka quajtur të gjithëkëtë një alibi. Sipas tij, insti-tucioneve u jepet çfarëkërkojnë që të mos thonë nukkishim para për të futurkriminelët në burg, ndërsathekson se ishte gabim sulmindaj proku-rorisë. Manja ipërgjigjet Halimit se nuk imerr leje se çfarë duhet të bëjë.Deputeti i PD-së debatoi mekryetarin Manja, teksa ikërkoi kryetarit të komision-it që mos bëjë 'kamikazin' ekryeministrit Rama. Halimii tha Manjës se bëri gabim qësulmoi një ditë më parëprokurorinë për çështjen CEZ,duke i kërkuar të mos e never-isë më shumë politikën. "Egjithë kjo është për t'u dhënëinstitucioneve gjithçka që atakërkojnë, që mos të kenë alibiqë nuk i futëm dot në burg kri-mi-nelët se s'kishim fonde. Bëregabim që sulmove dje (pardje)prokurorinë", deklaroi depute-ti i PD-së. Në kundërpërgjigje,Manja theksoi se Halimi ështënë anën e krimit, ndërsa ai nëanën e shtetit, duke shtuar senuk i merr leje deputetit demo-krat se çfarë do bëjë. "S'ka asn-jë vlerë, nuk të marr leje ty seçfarë do bëj, këtu jam kryetar,atje jam deputet. Ti ke qenë nëanën e krimit, unë në anën eshtetit", u shpreh socialistiManja. Por, deputeti Halimi iupërgjigj: "Boll e neveritshmeështë bërë politika, mos e ne-verit më, me gjithë këto nev-eri që po dalin çdo ditë. Jemikëtu që të mbështesim insti-tucionet e pavarura që tëluftojnë krimin". Deputetidemokrat akuzoi më tej kre-un e Komisionit të Ligjeve sepo mbron banditët. Nga anae tij, Ulsi Manja tha: "S'kammbrojtur kurrë kriminelë.S'kam qenë avokat si ti". Por,i menjëhershëm ishte reagi-mi i Eduart Halimit: "Më mirëtë jesh avokat se të merreshme këtë politikë të neverit-shme. Sistemi i drejtësisë ësh-të në kolaps. Mungojnë 39gjyqtarë. Kambanat për këbien? Kush e do kolapsin?Opozita jo. E do qeveria. Se atëkontrollon drejtësia". Po dje nëKomisionin kuvendor tëLigjeve, sekretari i përgjiths-hëm i prokurorisë, Genti Ko-sumi, foli para deputetëve mbibuxhetin e institucioneve tëdrejtësisë, konkretisht organ-it të akuzës. Kosumi tha seprokuroria kërkon 58 personashtesë te burimet njerëzore, sidhe 15 sekretarë pranëprokurorive. "Kërkojmë vetëm58 persona shtesë tek burimetnjerëzore. Te ndare në: struk-tura e dekriminalizimit do 6punonjës, 18 ekspertë kont-abël, autoteknikë, vlerësuespasurie dhe krim kibernetik.Kërkojmë 21 psikologë. Duam17 sekretarë pranë prokuror-ive", -deklaroi z.Kosumi. Në këtëmoment ndërhyri deputeti so-cialist, Bashkim Fino, i cili thase ai po kërkon luks të madh."Kjo që kërkoni ju është luks imadh. Po bëni avokatin e këty-re, nuk e vrava unë këtë", dek-laroi socialisti Fino.

DEBATI DJE NË KOMISIONIN E LIGJEVE

Debate në komision, deputeti i PS: Unë në anën e shtetit, PD në anën e krimit

Sherr te Ligjet, Halimi-Manjës:Kamikaz, boll e neverite politikënBuxheti i prokurorisë, Kosumi: I pamjaftueshëm. Fino: Luks

Valentina Madani

'CEZ', Balla:S'mund të mbyllet,

politikanët qëduhen hetuar

Kreu i deputetëve socialistë, Taulant Bal-

la riktheu dje në vëmendjeçështjen "CEZ" që sipas tijpo mbyllet nga prokuror-ia. Ndërsa e vë gishtin teprokurorët, ai përmend 10emra njerëzish të njohur qëkanë lidhje me atë që equan skandalin më tëmadh në 27 vjet. Nga ish-kryeministri Berisha, tedjali i tij, ministra e drej-torë, duhet të hetohen si-pas Ballës. "Si u mbyllkadosja pa u hetuar Sali Ber-isha, Nue Nik Kalaj, GencRuli, Ridvan Bode, FlorionMima, Eno Bozdo, LedinaMandija ish-avokate e sh-tetit, Shkëlzen Berisha,Bujar Nepravishta drejtorii ERE, Sokol Ramadani",-u shpreh ai. Ndërsa kërkoihetim të drejtë, në fund tëfjalës së tij, ai nuk kurseutë thoshte se pikërishtkëta janë "peshq të mëd-henj". "Doni peshq të mëd-henj, ja ku i keni",- ushpreh deputeti socialist.

Debati në komision, Bumçi: Qeveria dështoi!

Bushati: Plan ambiciozpër të luftuar krimin

DEBATI I PLOTË NË KOMISIONINE JASHTËM

Tritan Shehu: Ka shtim taksash për qytetarët. Të taksojmëdhe ajrin, dhe mbyllim gropat në buxhetin e shtetit.Ditmir Bushati: 17% është rritja e buxhetit për Ministrinë eJashtmeMimi Kodheli: Buxheti 2018, a është i mjaftueshëm përzërin e regjistrimit të shqiptarëve jashtë atdheut?Edi Paloka: Ai ka numëruar puset, nuk numëron dot fushatme kanabis…ambasadorët flasin për peshqit e mëdhenjMimi Kodheli: Respektoni komisioninKlevis Balliu: Ministri i përgjigjet pyetjes. Lëre se çfarë kabërë ai në 2015, apo ditë më parë. Shkoi në Kakavijë jo siministër, por si teknik kompjuterëshDitmir Bushati: E kuptoj shqetësimin e komisionit, por unë edua opozitën… aq shumë e dua, sa që më dhimbset përnivelin e përfaqësimit. Për çfarë do të flasësh, përmarrëveshjen e detit, që e bëtë aq bukur?Tritan Shehu: Avash, se po e kaloni cakun.Ditmir Bushati: Mbylli veshët nëse nuk do të dëgjosh.Futeni kokën si struciTritan Shehu: Mos e prishni mbledhjen…Frikë nga FBIduhet të kenë ata që e mbushën vendin me kanabis. Duhettë votojmë kundër këtij buxheti

Krimi i organizuar është bërë shkak për de-

bate të forta edhe te Ko-misioni i Integrimit. De-puteti demokrat, AldoBumçi, është përplasurme ministrin e Jashtëm,Ditmir Bushati, teksa eka pyetur këtë të funditpër ndikimin e krimit dhetrafikut në procesin e in-tegrimit. Më tej, ai ka për-mendur dhe raportet ehuaja dhe ardhjen e ek-spertëve të huaj, që sipastij, tregojnë rritjen e krim-it në vend. Nga ana e tij,ministri Bushati dek-laroi se qeveria ka njëplan ambicioz për të luftu-ar krimin, duke kërkuardhe bashkëpunimin evendeve dhe agjencive se-rioze. Deputeti i PD-së,Aldo Bumci shtroi py-etjen: "Sa ndikon krimidhe trafiku në procesin eintegrimit? Raportet ehuaja tregojnë për rritjene krimit. Edhe fakti qëvijnë ekspertë të huaj tre-gon shqetësimin evendeve tjera. Shqipëriaështë baza në rajon e

krimit të organizuar, ju kenidështuar". Ministri Bushatiu përgjigj: " Krimi i organi-zuar nuk ka kufij. Ndon-jëherë krimi është aq isofistikuar. Qeveria ka njëplan ambicioz për të luftuarkrimin. Kemi kërkuar bash-këpunimin e vendeve dheagjencive serioze për të luftu-ar krimin".

"ZGJEDHORJA", RUÇI MBLEDH NESËR KOMISIONINDitën e premte në orën 11:00 do të mblidhet Komisioni i Reformës Zgjedhore. Në këtë

mbledhje të parë komisioni do të drejtohet nga kreu i Kuvendit, Gramoz Ruçi. Ky komisioni,i cili nis nga puna të premten drejtohet nga dy bashkëkryetarë, Bledi Çuçi nga mazhoranca

dhe Oerd Bylykbashi nga opozita. Komisioni përbëhet nga 18 anëtarë dhe ka për detyrëhartimin e ndryshimeve të kuadrit ligjor zgjedhor për trajtimin e rekomandimeve të raportevetë OSBE/ODIHR-it për tri zgjedhjet e fundit të viteve 2013, 2015 dhe 2017, të institucioneve

përgjegjëse për zgjedhjet dhe të propozimeve të partive politike, që kanë marrë secila jo mëpak se 1 për qind të votave në zgjedhjet e fundit për Kuvendin.

EDUART HALIMI: E gjithë kjo është për t'u dhënëinstitucioneve gjithçka që ato kërkojnë, që mos të kenë alibi qënuk i futëm dot në burg kriminelët se s'kishim fonde. Bëregabim që sulmove dje (pardje) prokurorinë.ULSI MANJA: S'ka asnjë vlerë, nuk të marr leje ty se çfarë dobëj, këtu jam kryetar, atje jam si deputet.EDUART HALIMI: S'të lejohet ty si kryetar të bësh 'kamikazin'për kryeministrin.ULSI MANJA: Vazhdo me buxhetin. Mos e ndërprit fjalën,vazhdo se këtë punë ka ky.EDUART HALIMI: Ne jemi profesionistë të dy.ULSI MANJA: Ti ke qenë në anën e krimit, unë në anën eshtetit.EDUART HALIMI: Boll e neveritshme është bërë politika, mos eneverit më, me gjithë këto neveri që po dalin çdo ditë. Jemi këtuqë të mbështesim institucionet e pavarura që të luftojnë krimin.ULSI MANJA: Diskutimi në parim ka përfunduar. Ju atëherëikët... Kujdes kur më drejtohesh mua!EDUART HALIMI: Ju mbroni banditët.ULSI MANJA: S'kam mbrojtur kurrë kriminelë. S'kam qenëavokat si ti.EDUART HALIMI: Më mirë të jesh avokat se të merresh mekëtë politikë të neveritshme. Sistemi i drejtësisë është nëkolaps. Mungojnë 39 gjyqtarë. Kambanat për kë bien? Kush edo kolapsin? Opozita jo. E do qeveria. Se atë kontrollondrejtësia.GENTI KOSUMI: Kërkojmë vetëm 58 persona shtesë tekburimet njerëzore. Të ndarë në: struktura e dekriminalizimit do6 punonjës, 18 ekspertë kontabël, autoteknikë, vlerësuespasurie dhe krim kibernetik.BASHKIM FINO: Kjo që kërkoni ju është luks i madh. Po bëniavokatin e këtyre, nuk e vrava unë këtë.GENTI KOSUMI: Kërkojmë 21 psikologë.GENT STRAZIMIRI: Duhen vrarë në fakt, se janë sjellë keq.GENTI KOSUMI: Duam 17 sekretarë pranë prokurorive.

Komisioni parlamentar i Ligjeve

E enjte 9 Nëntor 2017 - 7AKTUALITET

Genc Tafili i dënuar me 25 vite burg për vrasjen e Arben Zylyftarit

Lirimi i vëllait të AdmirTafilit, KLD nis verifikiminProkuroria: Hetim gjyqtares Enkeleda Hoxha

SHKURT

Këshilli i Lartë i Drejtësisë nisi dje procedurat për verifikimin

e vendimit të gjykatës sëKrujës, e cila të martën liroinga burgu Genc Tafilin, vël-lain e Admir Tafilit. Vendi-mi për lirimin e tij ështëdhënë ditën martë ngagjyqtarja e gjykatës sëKrujës Enkeleda Hoxha,pasi Tafili kreu 17 vite burg.Genc Tafili me vëllanë, Ad-mir Tafilin akuzohen dhe udënuan për vrasjen e komis-arit të policisë Arben Zylyf-tarit. Genc Tafili është idënuar me 25 vite burg përvrasjen e Arben Zylyftaritnë vitin 2000 gjatë një sh-këmbimi zjarri, ku humbijetën edhe babai i vëllezërveTafili, Bahri Tafili. Prokuro-ria e cilësoi vendimin nëkundershtim të hapur meligjin. Sipas organit tëakuzës, ligji e parashikon qënga lirimi me kusht nukmund të përfitojnë personate dënuar për veprën penale"Vrasje në rrethana të tjeracilësuese", vepër për të cilënishte dënuar dhe Tafili. Porgjykata e Krujës nuk e kamarrë parasysh këtë faktdhe ka urdhëruar lirimin etij. Menjëherë vendimi ësh-të apeluar dhe i ështëkërkuar kreut të KLD-së tënisë verifikimin për këtërast. Vëllezërit Tafili janë tënjohur për drejtësinë sh-qiptare. Pas ngjarjes së vitit2000, ku veç Arben Zylyftaritmbeti i vrarë dhe Bahri Taf-ili, babai i Genc dhe AdmirTafilit, ky i fundit nisi hak-marrjen, pasi sipas tij, sh-kaktar për vrasjen e babaitishte shefi i Krimeve në po-licinë e Shkodrës, PrelëPjetrushi. Admir Tafili arri-ti t'i bëjë një atentatPjetrushit në Malësinë eMadhe, por fatmirësisht aiarriti të shpëtonte dhe u lar-gua nga Shqipëria. Edhe psei arrestuar, Admir Tafili më2 tetor të vitit 2010 mori 5ditë leje për të takuar famil-jarët. Ai arriti t'u largohejgardianëve dhe pas 6 mua-jve në arrati, më 18 mars 2011qëlloi për vdekje dy vëllezërite ish-shefit të krimeve, Nikdhe Gjovalin Pjetrushi.

SHKSHKSHKSHKSHKODËRODËRODËRODËRODËR- Pas lirimit ngagjykata e Krujës "News24"dhe "GSH" kanë qenë nëbanesën e Genc Tafilit nëlagjen "Ndocaj" në Shkodër.Banesa qëndron e mbyllurdhe ka dalë në shitje prejvitesh. Familja Tafili ështëzhvendosur nga qyteti prejfillesave të problemeve mefamiljen Pjetrushi, poredhe të tjerë. Në lagjenNdocaj banesa është ekyçur, familja është zhven-dosur prej kohësh pas prob-lemeve dhe është nxjerrë nëshitje. Dera e ndërtesës ësh-të e kyçur me një dry tëvjetër dhe të ndryshkur.Fqinjët janë tepër të rezer-vuar për të folur para kam-erave, por larg saj pohojnëse prej kohësh nuk kanëparë asnjë lëvizje nëbanesën e Tafilajve. Sipastyre familja është larguarnë Tiranë dhe në shtëpinë evjetër nuk jeton measkush. Lajmi për liriminnga burgu të Genc Tafilit,natyrisht që iu ka bërë për-shtypje. Duke mos dashurtë mbajnë kontakte asnjëprej banorëve nuk ka komu-

nikuar me fqinjët e zhvendo-sur. Teksa i kishin mbeturedhe 3 vite burg, gjykata eKrujës liroi me kusht GencTafilin, i dënuar me 25 viteburgim për bashkëpunim nëvrasjen e kolonel Arben Zy-lyftarit në vitin 2000. Në atëkohe policia e Shkodrës or-ganizoi një operacion për ar-restimin e Bahri Tafilit, ba-bait të vëllezërve Genc dheAdmir Tafili. Në një shkëm-

bim zjarri gjatë operacionitu vra i kërkuari, por edhedrejtori i policisë Arben Zy-lyftari. Për vrasjen e BahriTafilit familja akuzoi shefine krimeve të asaj kohe, PrelëPjetrushin. Pas ngjarjes qëfuti në konflikt dy familjet,në vitin 2001 Admir Tafilikreu një atentat, mbi shefine krimeve të Malësisë së Mad-he, Prelë Pjetrushi, por ky ifundit arriti të mbijetojë.

Duke u ndier i kërcënuar,ai u detyrua të largohet nëSHBA. Në lidhje me këtëngjarje, në vitin 2002 poli-cia arrestoi Admir Tafilin,i cili u dërgua në burgun eShën Kollit për të vuajturdënimin. Në fundin e shta-torit 2010, Prelë Pjetrushierdhi nga SHBA në Sh-qipëri për të parë prindëritdhe vëllezërit e tij dhe lajmishkoi deri në burgun eShënkollit. Admir Tafili uarratis nga ky burg, porPjetrushi u largua men-jëherë nga Shqipëria sapomësoi se personi që i kish-te bërë atentat edhe mëparë ishte i lirë. Pak muajmë vonë Admir Tafili endei arratisur, ekzekutoi nëshenjë hakmarrjeje 2vëllezërit e Prelës, Nik eGjovalin Pjetrushi.

Fqinjët: Prej kohësh asnjë lëvizje në banesën

Pas lirimit të Genc Tafilit,shtëpia në Shkodër e kyçur

Drejtoresha e gjimnazit: Lajmi na ra si bombë

Hidhet nga ura 50 m e lartë pas mësimit,humb jetën tragjikisht nxënësi 18-vjeçar

LIBRAZHD LIBRAZHD LIBRAZHD LIBRAZHD LIBRAZHD - Një 18-vjeçarnga Librazhdi i ka dhënëfund jetës në mënyrëtragjike duke u vetëhe-dhur nga ura e Bushtricës.Ngjarja ka ndodhur djerreth orës 12:00, pasi i riukishte mbaruar mësimin.Fatjon Feçi ishte nxënës nëvitin e tretë në gjimnazine fshatit Qukës. Mësohetse mëngjesin e djeshëmnëna e adoleshentit i kish-te rrëfyer mësueses se i biriditët e fundit kishte qenë imbyllur, ndaj të kujdesejpak për të. Nga ana e sajmësuesja ka pohuar senuk ka vënë re ndonjëshqetësim tek 18-vjeçari.Lajmi për vetëvrasjen egjimnazistit i ka tronditurtë gjithë. "Fatjoni ishte

fëmijë i mrekullueshëm.Lajmi na ra si bombë, nuk nabesohet ende". Kështu thames lotësh Mira Golikja, drej-toresha e gjimnazit "DilaverNezha" që frekuentonte Feçi.Në një prononcim për "News24" dhe "GSH", Golikja ushpreh me fjalët më të mirapër Fatjonin dhe familjen etij. Ashtu si të gjithë ata që enjihnin edhe ajo nuk gjenarsye për këtë vdekje, ende

të paqartë dhe të pabe-sueshme. "Fatjoni kishte njëfamilje të mirë, vetë ishte mëi rregullti, fëmijë i urtë. Nukdi çfarë të them", -tha drej-toresha e shkollës.Ndërkaq, drejtoresha mo-hon çdo përfshirje të Fat-jonit në ndonjë konflikt aposherr në shkollë. "Nuk lar-gohej kurrë nga orët e më-simit. Ishte i qetë. S'ka pasurkonflikte dhe ne nuk kishim

vënë re asgjë të dyshimtë apotë ndryshme në sjelljen e tij",-sqaroi Mira Golikja. Gjith-ashtu, kjo e fundit tha se më-suesi kujdestar dhe mësuestë tjerë kanë dhënë dësh-minë e tyre për policinë përtë qartësuar rrethanat e ng-jarjes dhe motivin që çoi nëvdekjen e të riut. 18-vjeçari

Genc Tafili

Shtëpia në Shkodër e Genc Tafilit

Tiranë, iu gjet njëpushkë e një automatik,

në pranga 45-vjeçari

Një 45-vjeçar, i identifikuar nga policia si

Edmond Memaga ështëarrestuar ditën e djeshmenë Tiranë, pasi iu sekues-truan dy armë luftarakedhe municion. Sipas poli-cisë Memaga kishte siqëllim kalimin e tyre nështrin fqinjë Greqi. Ar-restimi i tij u bë në njërrugë të fshatit Petrelë kugjatë kontrollit policia igjeti: një pushkë model 56,një automatik model 56,2 krehër fishekësh dhe150 copë fishek model 56.Gjithashtu, nga kontrol-li i banesës, iu gjetën dhesekuestruan në cilësinëe provës materiale 480copë fishekë model 56, 125copë fishekë të tjerë dhe3 thika. Materialet iureferuan Prokurorisë sëRrethit Gjyqësor Tiranë,për veprën penale "Pro-dhim dhe mbajtja pa lejee armëve luftarake dhemunicionit" dhe " Pro-dhim, mbajtje, blerje aposhitje pa leje e armëve tëftohta".

U kapën duke shiturheroinë në Itali,

në pranga dy shqiptarëITITITITITALI-ALI-ALI-ALI-ALI- Tre persona kanërënë në prangat e policisësë Venecias, pasi u kapënme 1 kg heroinë të pastër.Mediat italiane rapor-tojnë se bëhet fjalë për dyshqiptarët; Olgert Shati,Sokol Bezhani, të dy nga25 vjeç, si dhe një tuniz-ian, Tababi Aboutaleb, 23vjeç. Shqiptarët u kapënnë momentin kur po idorëzonin mallin tuniz-ianit, ku ky i fundit ten-toi të largohej, por pasukses. 'Ansa' shkruan sevlera e drogës, nëse do tëdilte në treg, ishte 14 mijëeuro. Gjatë kontrollit,policia gjeti në mjetin eshqiptarëve edhe një va-jzë rumune, e cila po heto-het në gjendje të lirë.Sakaq, karabinierët poheton lidhur me faktinnëse dy shqiptarët e arres-tuar sot kanë lidhje me dybashkëkombësit e kapurdje me 60 kg heroinë.

Fation Feçi në vitin e tretënë gjimnazin e Qukësit dy-shohet se u hodh dje ngaura 50 metër e lartë e Bush-tricës duke gjetur vdekjen.Policia ende nuk e ka referu-ar ngjarjen në prokurori.Mësohet se hetuesit nukkanë gjetur shenja dhune nëtrupin e të riut.

18-vjeçari Fation Feçi

E enjte 9 Nëntor 20178 -

Tabaku: Qeveria, 18.4 mlndollarë për shpenzime luksi

EKONOMI

BUXHETI 2018DISKUTIMET

Ministri i Financavedhe Ekonomisë kanjohur dje de-

putetët e Komisionit tëEkonomisë me shpenzimetqë janë parashikuar të kry-hen vitin e ardhshëm. "In-vestimet publike do të arr-ijnë 86 mld lekë këtë vit, ngaku 22.4 do të jenë për inves-timet në rrugë. Kemi 4 mldlekë për fondin e kompen-simit të pronarëve. Fondipër pronarët kulmon në 2020me 5.5 mld lekë. Fondet përish-të përndjekurit, 2 mldlekë ose 0.1 të PBB-së, përdëmshpërblimin e 5400 ish-të përndjekurve. Do të rim-bursohen 180 barna plus nëlistën e rimbursimit, me njëfond 4.8 milionë lekë. Inves-timet publike, 86 mld lekë", -tha ministri në seancëndjeshme, ku është bërë anal-iza e të gjitha shpenzimevetë parashikuara në projekt-buxhetin e vitit të ardhs-hëm.PPP-TËPPP-TËPPP-TËPPP-TËPPP-TË

Ish-ministri i Bujqësisë,Edmond Panaritii e kërkoishpjegime ministrit nëlidhje me deklaratën e kreuttë FMN-së për trajtimin ePPP si borxh. Në këtë kon-tekst, ministri Ahmetaj thase për çështje teknike, PPPnuk njihen si borxh për sh-kak të EPSA95. Sipas tij,vlera e koncesioneve në 2018parashikohet 78 milionë dol-larë. FMN ka paralajmëru-ar disa herë së fundmi qever-inë shqiptare që të ketë njëtransparencë më të lartë përprojektet e partneritetitpublik-privat dhe që ato tëllogariten si borxh, në bazëtë standardeve ndërko-mbëtare të kontabilitetit."Detyrimet që i takojnë sh-tetit nga PPP-të duhet tëregjistrohen sipas prak-tikave më të mira ndërko-mbëtare, çka do të thotë qëPPP-të kontribuojnë nëborxhin publik. Praktikataktuale në planifikimin dheekzekutimin e investimevenuk i plotësojnë këto stan-darde, duke rritur rrezikunqë të përzgjidhen projekte tëvarfra dhe që rreziqet fiskaletë nënvlerësohen", ka po-

Në vitin 2018 është parashikuar fondi për dëmshpërblimin e 5400 ish-të përndjekurve

Ahmetaj: Kemi 4 mld lekë përfondin e kompensimit të pronarëveAhmetaj kundër FMN-së për PPP-të

Ornela Manjani

huar përfaqësuesi i përher-shëm i FMN-së, Jens Reinke,në një intervistë të fundit përFMN. Dhënia e shumë objek-teve apo shërbimeve publikeme koncesion, apo siç ka ni-sur të quhet vitet e fundit,Partneritet Publik Privatështë objekt debati gjithnjëtashmë. Gjatë seancës së pre-zantimit të zërit të shpenzi-meve të buxhetit të vitit tëardhshëm, ministri i Finan-cave dhe Ekonomisë, ArbenAhmetaj, u shpreh se fatura

e planifikuar për vitin eardhshëm kap vlerën e 78milionë dollarëve. Sipas tij,këto janë pagesa për konce-sionet e dhëna vite më parë,por edhe për PPP. "Vlera ekoncesioneve brenda llog-arisë kapitale për vitin 2018është rreth 78 milionë dol-larë, pra nuk ka shkuar ako-ma as 3% e të ardhurave to-tale tatimore përtej nivelit5%. Programi "1 miliard dol-larë" i PPP-ve është një pro-gram, i cili fokusohet tek in-

vestimet në infrastrukturë,kryesisht në segmentet krye-sore të vendit dhe do të finan-cohet në të dyja mënyrat:qoftë në kombinim PPP-'project financing', qoftë metoll, pra 'traffic volume guar-antee', pra garanci të riskuttë trafikut", tha Ahmetaj.Gjithashtu, sipas ministrit tëFinancave, tashmë me aktinnormativ janë shlyer 3.6 mil-iardë lekë detyrime të pra-pambetura të krijuara nëmuajt e parë të këtij viti.

"Akti normativ i dy ditëvemë parë pastroi të gjithadetyrimet e prapambetura,të krijuara pesë muaj e fun-dit, sidomos në sektorin e in-frastrukturës, pra praktik-isht që nga dje nuk ka mëdetyrime të prapambeturatë trashë-guara, sidomos nësektorin e infrastrukturës,ku prapambetja ishte 3.6miliardë lekë", u shpreh Ah-metaj. Ndërsa, nënkryetar-ja e Komisionit të Ekono-misë, Jorida Tabaku, e kacilësuar këtë si një paaftësitë qeverisë për të bërë inves-time publike dhe për tëmenaxhuar buxhetin."Qeveria është e paaftë përtë bërë investimet publikedhe të gjitha investimet pub-like është duke i transferu-ar nëpër koncesione, osepartneritete publik-privat,

siç keni dëshirë t'i quani,ose siç preferoni ta quani.Koncesionet janë duke egërryer buxhetin e shtetitnë periudhën afatmesmedhe afatgjatë dhe koncesio-net janë duke u bërë dis-kutimi parësor edhe i part-nerëve tanë ndërkombëtarëdhe këtu i referohem FMN-së. Keni sjellë një ligj mekoncesione, i cili e rrit me30% koston e tyre nga viti ikaluar. Është 9.4 miliardëlekë në mos gaboj", thaTabaku. Referuar zërit tëshpenzimeve në buxhetin eshtetit për vitin e ardhs-hëm, investimet publikekapin vlerën e 86.1 miliar-dë lekë ose 5.2% e PBB.Ndërsa, të gjitha shpenz-imet buxhetore janëparashikuar në vlerën e496.6 miliardë lekëve.

"Qeveria, paketë fiskale për rritjen e taksave"

Bode: Qytetarët, 'thesi'nga do dalin të ardhurat

Ish-ministri i Financavenë kohën kur qeveriste

PD-ja, Ritvan Bode, teksakomentoi buxhetin 2018,theksoi se ky nuk është njëprogram që parashikonrritje ekonomike. I ftuarnë rubrikën "Opinion" në"News 24", Bode pohoi seme këtë buxhet, sektori ibujqësisë është lënë jash-të vëmendjes. Mes tëtjerash, Bode u ndal edhetek vendimi i qeverisë përpaketën fiskale, ndërsashtoi se kjo do të shoqëro-het me rritje taksash, qëdo të rëndojnë për qyteta-rët e thjeshtë. Bode tha se"thesi" nga i cili qeveria dotë nxjerrë të ardhurat sh-tesë është buxheti familjar."Qeveria vjen me një pa-ketë fiskale, që në thelbine saj rrit taksat. 48 milionëdollarë taksa shtesë neto.

Gjatë diskutimit për shpenzimet dhe investimet,nënkryetarja e Komisionit të Ekonomisë, Jorida

Tabaku, theksoi se koncesionet po gërryejnë ekonom-inë. Ajo tha se qeveria ka dëshmuar se është e paaftë tërealizojë investime publike. "U rritën me 30% nga vitikaluar shpenzimet për koncesionet, duke kapurvlerën e 9,4 MLD lekë dhe këtu nuk është llogariturprojekti 1 miliard euro për infrastrukturën. Qeveriaka dëshmuar se është e paaftë të realizojë investimepublike dhe e orientuar nga praktikat korruptive,prandaj po i jep me koncesion", - tha Tabaku. Ajotheksoi se qeveria në këtë projektbuxhet vazhdon tëmos parashikojë rritje pagash, ndërkohe që rrit me48 mld dollarë taksat. Një pjese e mirë e të ardhuraveqë do të sigurohen nga rritja e taksave do të shkojnëpër shpenzime. "Rriten me 15 mln USD shpenzimet eqeverisë 'operative dhe mirëmbajtje', 3.7% më shumësesa viti 2017. Ulen me 19 mln USD fondet për infras-trukturën vendore dhe rajonale, një vlerë që është21% më e ulët se sa vlera e alokuar për vitin zgjedhor2017. Të njëjtin fat kanë edhe shpenzimet sa u takoninvestimeve për kanalet ujitëse dhe kullimit, të cilëtjanë ulur me 13% në raport me një vit më parë, pra2.1 mln USD më pak", - tha Tabaku. Sipas Tabakut,qeveria ka parashikuar 18.4 mln dollarë rritjen eshpenzimeve për rikonstruksione zyrash, pajisjezyrash dhe makinash.

AHMETAJ"Detyrimet që i takojnështetit nga PPP-të duhettë regjistrohen sipaspraktikave më të mirandërkombëtare, çka do tëthotë që PPP-tëkontribuojnë në borxhinpublik. Praktikat aktualenë planifikimin dheekzekutimin e investimevenuk i plotësojnë këtostandarde, duke rriturrrezikun që të përzgjidhenprojekte të varfra dhe qërreziqet fiskale tënënvlerësohen"

Në total po t'i marrim këto 5vite, janë 5 mln dollarë taksashtesë për qytetarët, pasijanë taksa konsumi, që janështuar gjatë kësaj periudhe.Qeveria e sheh se nuk ka sitë rrisë konsumin. Kjo taksëe re që vendoset godet kon-sumin, pasi rëndojnë qyteta-rët e thjeshtë. Kemi rritje poashtu të disa taksave, që cilë-sohen si taksa mbi konsum-

in. Qeveria ka deklaruar sedo shkojë deri në tavaninposhtë 20 mijë lekë të rejanë vit. Qeveria i kontribuonnë mënyrë negative kon-sumin dhe rritja e pension-eve nuk deklarohet qartë.Shuma e vendosur në bux-het do jetë e pamjaf-tueshme për shtesat e reja.Nuk mendoj se për 2018-ëndo të bëhet rritje pen-sionesh apo pagash. Men-doj se është vënë në qendërtë goditjes nga pikëpamja etaksave. 'Thesi' nga i ciliqeveria do të nxjerrë tëardhura shtesë është bux-heti i konsumit familjar",tha Bode. Demokrati tha seështë kundër faktit qëqeveria të marrë borxh, qësipas tij është i padeklaru-ar dhe se nuk do t'i shërbe-jë vendit dhe as zhvillimitekonomik.

Komisioni i Ekonomisë

E enjte 9 Nëntor 2017 - 9EKONOMI

ISSH-ja, fshati braktis skemën numri i kontribuuesve u tkurr 40%

Pensionet, Ahmetaj: Dotë ndryshojmë skemën

Fermerët nuk sigurohen, ministri premton lehtësira

mes të tjerave një tkurrje me40% e kontribuuesve të fs-hatit. Referuar raportit tëKontrollit të Lartë të Shtetitpër zbatimin e buxhetit fak-tik rezulton se kontribuuesnga fshati vitin e kaluar ish-in 53,168 duke shënuar rënienë raport me 2015. "Rezultatifinanciar i degës së pension-it të fshatit, vazhdon të mbe-tet problematik për shkaktë numrit të vogël të siguru-arve në bujqësi dhe nivelittë ulët të pagës minimale.Kështu, deficiti i financiar idegës së pensioneve të fs-hatit ka rezultuar 11,593.2milion lekë, nga 10,716.3 mil-

ion lekë që ishte një vit mëparë, ose 8.2% më shumë senjë vit të pare" thuhet nëraportin e KLSH. Kjo situatëka përkeqësuar edhe rapor-tin e mbulimit ku të ardhu-rat nga dega e pensionit tëfshatit mbulojnë vetëm 22%të shpenzimeve të kësajdege, në krahasim me 28%një vit më parë. Situata para-qitet më mirë në qytet kukemi një rritje të mbulimit.Në fund të vitit 2016 të ardhu-rat nga dega e pensionit tëqytetit mbulojnë 80.7% tëshpenzimeve të kësaj dege,në krahasim me 77.7% njëvit më parë. Në total e gjithë

skema duket se ka një uljetë deficitit i cili ka ardhur siefekt i rritjes së të ardhuraveme 10.4 për qind dhe uljes sëshpenzimeve me 6.3 për qindnë raport me një vit mëparë. Efekt pozitiv duket seka dhënë rritja gaduale emoshës së daljes në pensionpër gratë me dy muaj çdo vit.Në vitin 2016 efekti i kësajmase llogaritet në 400 mil-ionë lekë.STOKU I BORXHITSTOKU I BORXHITSTOKU I BORXHITSTOKU I BORXHITSTOKU I BORXHITNË SKEMËNË SKEMËNË SKEMËNË SKEMËNË SKEMË

Bizneset private por edheentet shtetërore duket se vi-jojnë të akumulojnë borxhenë skemën e pensioneve.

Kontrolli i Lartë i Shtetitnënvizon se numri i bi-zneseve të mëdha debitorë urrit me 11,634 subjekte nëshumën 3,1 miliardë lekëkurse vlera totale e borxhittë këtyre subjekteve në fundtë vitit 2016 është 9,4 miliar-dë lekë. "Me rritje dhe nëmënyrë shqetësuese mbetettrendi i subjekteve me borxhdhe në sektorin publik kurritjen më të madhe e ka sek-tori buxhetor me 608 sub-jekte në shumën 406,522 mijëlekë. Vlera totale e borxhittë subjekteve publike në fundtë vitit 2016 është 2,1 miliar-dë lekë" nënvizon KLSH.

Konfindustria ka shprehur shqetësimin li-

dhur me mungesën e plotëtë aktivitetit prej një kohetë gjatë të Zyrave tëRegjistrimit të Pasurive tëPaluajtshme. Sipas infor-macionit të ardhur pranëKonfindustrisë nga bi-zneset, thuhet në njoftim,rezulton se në shumë rre-the, zyrat e regjistrimit tëpasurive të paluajtshmenuk shërbejnë prej disajavësh. "Kulmin e paraqetZyra e Regjistrimit të Rre-thit të Përmetit, ku ka afër-sisht 3 muaj, që praktik-isht është e mbyllur dhenuk shërbehet për bi-zneset dhe qytetarët. Tëprekur janë edhe investi-torë të huaj të pranishëmnë vend."-deklarohet ngaKonfindustria. Konfindus-tria vlerëson, se procesi irifreskimit të stafeve drej-tues të zyrave të regjistrim-it në asnjë mënyrë nuk

ZRPP nuk shërbejnë prej disa javësh

Konfindustria: Hipotekat nukpunojnë, bllokojnë bizneset

mund të justifikoje mbylljene shërbesës së tyre për bi-zneset dhe qytetarët. Pasojatjanë të rënda të përllogaritu-ra në kosto të humbjes së

kohës dhe drejtpërdrejt nëshpenzime financiare shtesë.Proceseve burokratike të ga-rave përzgjedhëse të person-elit duhet t'i ishte paraprirë,

qoftë edhe me komandimetë përkohshme me qëllimqë puna të vazhdonte pa undërprerë, qoftë edhe njëorë të vetme. "Konfindus-tria do të kërkojë zyrtar-isht nga kryeministri, z.Rama, por edhe vendim-marrja politike nëpërgjithësi, të ndërhyjnë nënjë kohë sa më të shpejtëpranë Ministrisë së Drejtë-sisë për t'i dhënë fund njëfenomeni të tillë krejtësishttë paarsyeshëm dhe të pa-pranueshëm, që prodhonpasojat të renda për bi-zneset dhe qytetarët, pornjëkohësisht edhe ul seri-ozitetin e institucioneve tështetit shqiptar para inves-titorëve të huaj."-thotë ad-ministratori i përgjiths-hëm Gjergj Buxhuku.

Ornela Manjani

PENSIONET

ERJON BRAÇE: Në fshat ka një rënie dhe një defiçitdramatik që do të thotë se pjesa e reformës sëpensioneve që i adresohet fshatit nuk po funksionon.Nuk binden bujqit që të paguajnë atë normësigurimesh që është vendosur me reformën e re tëpensioneve dhe natyrisht kjo akumulon defiçit nganjëri vit në vitin tjetër. Keni ndërmend ta rishikoni këtëpjesë apo jo?ARBEN AHMETAJ: Brenda dy muajsh do tërishikohet e gjithë formula.

Qeveria do të ndryshojë skemën e pensioneve. Shkak ësh-

të bërë ulja e numirit të kon-tribuesve për shkak të rri-tjes së detyrimeve. Skema karezultuar problematike nëfshat, pasi për shkak tërritjes së kontributeve ferm-erët nuk po sigurohen. Ndry-shimet në skemë janëparalajmëruar nga Minisni-tri i Financave ArbenAhemetaj, i cili bërë të diturse do të kryhen ndërhyrjerregulluese. "Pjesa e re-formës së pensioneve që iadresohet fshatit nuk pofunksionon", tha ErjonBrace, deputet i PS-së. Kon-tributi për të përfituar pen-sion në fshat është 62 mijëlekë në vit. Por vetë fermerëtpaguajnë nga 29 deri në 38mijë lekë në vit, ndërsagjysmën tjetër e subvencion-on qeveria. Por edhe me këtësubvencion një pjesë e mad-he e femerëve nuk po siguro-hen. "Për të qënë shumëtransparent me komisioninunë kam nevojë për dy muajkohë për të avancuar ndry-shimet ligjore", tha Ah-metaj. Ministri i Financavetha se qeveria po diskutondy variante. "Një ngamënyrat është që, pagën min-imale e cila është baza e kon-tributit, përderisa në fshatnuk ka atë dëshirë për tëpaguar ta ulim, ta bëjmë pakmë shumë se gjysma e pagësminimale në mënyrë që bazanë fshat të jetë më e ulët qëpërdoret si referencë përkalkulimin e kontributeve",vijon ministri. Ky variantpërbën një ndryshim madhortë skemës. Ulja e pagës mini-male përgjysmon kontribu-

tin për fermerët dhe lehtë-son buxhetin nga subvenci-oni. Por në të njëjtën kohaajo ul ndjeshëm përfitiminkur fermeri del në pension.Por qeveria do bëjë dhe njëpërpjekje të fundit ndërgje-gjësimi. "Unë besoj qëlajmërimi i cdo pensionistinë fshat ku ti thuhet që ponuk pagove pensioni ynëkur të dalësh në pension dojetë jetë kaq", thotë Ah-metaj.RAPORTI I KLSHRAPORTI I KLSHRAPORTI I KLSHRAPORTI I KLSHRAPORTI I KLSH

Në vitin 2016 ecuria nëskemën e pensioneve u kar-akterizua nga një seri zhvil-limesh të rëndësishme ku

DEFIÇITIDefiçiti i financiar idegës së pensioneve tëfshatit ka rezultuar11,593.2 milion lekë,nga 10,716.3 milionlekë që ishte një vit mëparë, ose 8.2% mëshumë se një vit tëpare" thuhet në raportine KLSH. Kjo situatë kapërkeqësuar edheraportin e mbulimit kutë ardhurat nga dega epensionit të fshatitmbulojnë vetëm 22% tëshpenzimeve të kësajdege, në krahasim me28% një vit më parë.

Foto ilustruese

Minisnitri i Financave Arben Ahemetaj

Administratori i përgjithshëmGjergj Buxhuku

E enjte 9 Nëntor 201710 - SPECIALE

Dosja për marrjen e tapisë dorëzohet nga Agjencia e Legalizimeve në Hipotekë

Legalizimet, 400 personat qëkanë gati lejet e banesave

ALUIZNI: Ja kush përfiton në qarkun e KorçësALUIZNI publikon

listën me 400 persona që kanë ndërtuar

pa leje dhe kanë lejen e le-galizimit. Përfituesit janë nëqarkun e Korçës. Drejtoria eALUIZNI-t njofton qytetarëtse duhet të paraqiten pranëzyrave të ALUIZNI-t Korçëpër të tërhequr lejet ndër-more. Ndërkohë që proce-durat për marrjen e tapisëdo të ndiqen nga AULIZNI, icili dorëzon dosjet e plota nëHipotekë. Menjëherë pasregjistrimit të certifikatës sëpronësisë, përfituesit do tënjoftohen për tërheqjen e

saj. Pas ndryshimeve të fun-dit ligjore, qytetari do tëmarrë një kopje për tëvërtetuar mbarimin e pro-cesin të legalizimit, por egjithë procedura vijuese përregjistrimin në Zyrën eRegjistrimit të Pasurive tëPaluajtshme do të bëhet ngaAgjencia. Ndërkohë që sipër-

faqja e parcelës, për të cilënmiratohet kalimi i së drejtëssë pronësisë nuk mund tëjetë më e madhe se trefishi isipërfaqes së bazës sëndërtimit dhe për ndërtimetpa leje me funksion banimi,jo më shumë se 500 m².Sipërfaqet mbi masat e për-caktuara në këtë pikë, të

cilat për shkak të përmasaveose konfiguracionit nukmund të shfrytëzohen mëvete për ndërtim, i shitenposeduesit të ndërtimit paleje sipas vlerës së pronës, tëmiratuar me vendim tëKëshillit të Ministrave,vetëm nëse ka shprehur mëparë vullnetin, nëpërmjet

Ornela Manjani

Nr. Emri Mbiemri

1. Rahmi Uci2. Gurali Karanxhaj3. Vasil Pelo4. Petro Cenolli5. Besnik Myrtollari6. Çlirim Firanj7. Sotir Dimushi8. Bilbil Veliu9. Alfred Xhambazi10. Maksi Qirici11. Petrika Shore12. Anesti Fejzolli13. Flori Mecollari14. Gjergji Qiska15. Adnand Xhuli16. Shpetim Agolli17. Arben Ziso18. Mustret Pilinci19. Jani Dajko20. Vladimir Kico21. Tatjana Xhafer22. Hetem Sulollari23. Shpetim Agolli24. Pandi Lemellari25. Kudret Lemellari26. Jani Capo27. Leonidha Hamati28. Vasil Hamati29. Hastrit Mucka30. Renato Ismahilaj31. Andrea Zekollari32. Orjent Kaftirani33. Ilmi Mazhari34. Barjam Agolli35. Arben Orhan36. Hydri Mucka37. Stavraq Theodhori38. Gjergji Renja39. Fadil Xhambazi40. Ligor Paskali41. Dervish Caco42. Bledi Goleshi43. Olgert Cekrezi44. Vasilika Collaku45. Agron Myftari46. Syrja Mersinllari47. Florije Fetah48. Xhafer Zeka49. Athinela Turshinka50. Zamir Mucllari51. Fatmir Lilolli52. Viktor Belishta53. Jorgo Kostandini54. Namik Minga55. Sotis Papuli56. Kujtim Kupe57. Andrea Kamani58. Arben Topuzi59. Hasan Zace60. Durim Bektasha

61. Sami Begollari62. Sotir Seferi63. Xhevdet Shaho64. Kostandin Jorgalli65. Ilir Sosoli66. Nekije Muçollari67. Dafina Pero68. Arefi Xhukellari69. Agron Laraku70. Adriatik Hymetllari71. Jetnor Shaho72. Olsi Kreka73. Albert Hymetllari74. Nezir Sallo75. Yzedin Minga76. Bujar Liçkollari77. Çelnik Kapri78. Arjan Kasmollari79. Spiro Naumi80. Niazi Qerim81. Dhimitraq Burda82. Perparim Kotka83. Agim Gengo84. Zeni Medi85. Estref Fasho86. Fatmir Ravolli87. Mirjan Buzo88. Jovan Spirollari89. Gerunt Aliçkolli90. Isuf Bego91. Feti Molla92. Hesat Shaho93. Valter Lemellari94. Shpetim Kodra95. Jetnor Kupe96. Lulezim Zhuli97. Agron Molla98. Taqi Pacili99. Petrit Isa100. Valmir Mulla101. Komuniteti Mysiliman Voskop102. Aleks Kolonjari103. Olgert Shkembi104. Avni Hamzallari105. Valter Xhukellari106. Taulant Zenunllari107. Gezim Xite108. Fidari Mulla109. Fatos Çaushi110. Asqeri Pelo111. Jani Petro112. Safet Hamzallari113. Vasfi Xhukellari114. Nesti Maçolli115. Astrit Hafesllari116. Hymet Spahiu117. Leonard Turka118. Qerim Kryeziu119. Bujar Allko120. Teqea Pirg121. Ramadan Shuri122. Elena Xhelollari

123. Teqea Pirg124. Sadete Ravolli125. Halitrije Beçoku126. Kreshnik Malushi127. Ferdinand Fejzolli128. Valter Shaqlli129. Rapo Pacili130. Jani Dilka131. Adriatik Killo132. Vangjel Demiri133. Natasha Napuce134. Guri Duni135. Ervin Themeli136. Farije Gora137. Artan Pupa138. Arben Curo139. Arben Sejatllari140. Mentor Muçollari141. Leonidha Spirollari142. Safet Xhyra143. Besnik Xhukellari144. Kujtim Hysenllari145. Dinosh Pupa146. Agjerim Seferi147. Loreta Tona148. Ramadan Shuri149. Shuaip Elmazi150. Gezim Mersinllari151. Vasil Zerelli152. Ditor Lemellari153. Jeton Hida154. Seit Nurçe155. Shaban Xhafer156. Ilia Hanxhara157. Engjellush Balla158. Bashkim Hoxhalli159. Llazaraq Pendavinji160. Nexhmi Mulla161. Myrton Maxhari162. Syrja Ademaj163. Razim Ademaj164. Fluturak Shyti165. Çlirim Mazelli166. Rasim Çelo167. Skender Qeva168. Mirosh Çela169. Teqea Sovjan170. Afrim Azisllari171. Gjergji Janaq172. Esat Fejzolli173. Ritvan Xhaholli174. Yllson Hamzallari175. Myzafer Bezati176. Alfred Zekollari177. Andrea Veis178. Marinela Gengo179. Krati Busho180. Bedri Mingo181. Arben Resuli182. Rexhep Zekollari183. Lavdim Topani184. Diogjen Riska

185. Sabri Riska186. Esheref Muçka187. Safet Hoxhallari188. Akil Gjona189. Bardhi Elezi190. Flamur Mazelli191. Bashkim Torra192. Krenar Shkembasi193. Abedin Pupa194. Festim Kullolli195. Artan Mani196. Viktor Kastrioti197. Fredi Liakollari198. Haskeri Dervishllari199. Dritan Spahi200. Agron Dalipaj201. Bujar Bektasha202. Hamit Mucka203. Drini Gora204. Edlir Begolli205. Kastriot Hysenllari206. Bardhyl Cami207. Skender Armata208. Albert Zhilla209. Mariel Durollari210. Piro Postoli211. Spartak Veis212. Kosta Hoxhallari213. Rahmi Uci214. Kostaq Gjeli215. Hastrit Mucka216. Hasan Zace217. Mirjan Buzo218. Sotis Papuli219. Adem Idris Manka220. Adlir Avni Myrte221. Adnand Muhamet Xhuli222. Agim Bujar Pere223. Agim Qani Kacos224. Agim Sherif Dervishi225. Albert Selim Zhilla226. Alfred Selami Xhambazi227. Altin Durim Elmasilari228. Andrea Çelnik Boçka229. Andrea Sami Xhihani230. Anesti Fejzo Fezolli231. Anesti Mehmet Muçllari232. Arben Ferik Bektasha233. Arben Xhevair Ziso234. Ardian Shyqyri Shkembi235. Arjan Qazim Alimadhi236. Artan Qerim Bajrami237. Bajram Hysen Xhafer238. Bajram Pelivan Mimini239. Bariq Fazlli Topllari240. Bashkim Seit Xhuti241. Bedri Nuri Agolli242. Besnik Xhevair Myrtollari243. Bexht Neki Kapo244. Bilbil Ahmet Veliu245. Bujar Feta Ahmetaj246. Bujar Mehmet Mukollari

247. Çelnik Kurti Mimini248. Çlirim Beqir Selmani249. Çlirim Gani Firanj250. Çiirim Guri Beshello251. Dashnor Bashkim Lamlli252. Demire File Prifti253. Dorin Durim Elmasllari254. Durim Arefi Xhukellari255. Durim Hekuran Bako256. Dylber Dilaver Hykellari257. Edmond Lytfi Bardhi258. Eneida Astrit Xhaferaj259. Enver Ferit Çicka260. Eqerem Kasem Hamzaiiari261. Esat Nazmi Mulla262. Esma Rakip Elezi263. Famir Lytfi Mançellari264. Fatbardha Shaban Shkembi265. Fatjon Bexhet Muçelli266. Fatjon Xeievat Kastrioti267. Fejzi Petrit Plepi268. Ferdinant Skender Myftari269. Festim Ikbal Abasilari270. Fevri Baki Agolli271. Flamurçelnik Merollari272. Flori Vasfi Muçllari273. "Gani Servet Jolla"274. Garip Jaup Fraholli275. Gavrosh Engjell Maçolli276. Gazmir Guri Beshello277. Genci Hamdi Pengu278. Gentian Nevruz Cake279. Gezim Zalo Velillari280. Gjergji Ali Osmani281. Gjergji Leko Qiska282. Gjergji Vasil Renja283. Gran1os Dervishali Beshello284. Gurali Faik Karanxhaj285. ""Guri Rexhep Meko"286. Haki Bajram Poçka287. Haki Lytfi Spaho288. Hasan Nevruz Hoxha289. Hetem Pasho Sulollari290. Hysen Niazi Fejzolli291. Hysen Riza Dulellari292. Isuf Qani Dervishliari293. Isuf Rami Dalip294. Jani Llazi Milo295. Jani Stavri Dajko296. Jani Ymer Mani297. Jorgo Pellumb Shkullaku298. Kalem Dajlan Topalli299. Klajdi Resmi Mimini300. Klodjan Zini Lico301. Kosta Haqif Hoxhallari302. Kostaq Koli Gjeli303. Kristaq Mihal Bozda304. Kristo Jorgo Samaras305. Kristo Shefki Fqasko306. Kujtm Guri Zeka307. Lefter Naumçe Gegprifti308. Leonidha Beqir Hamati

309. Lirije Ramadan Lamlli310. Lirim Seit Ibi311. Maksi Miti Qirici312. Manek Nevruz Qazimllari313. Mariel Zija Durollari314. Martin Adriatik Jaçe315. Medi Nijas Xhika316. Medine Veli Topuzi317. Mehmet Haxhi Hoxhaj318. Mersin Ibrahim Çollaku319. Muharem Rasim Hoxhallari320. Musiret Halil Pilinçi321. Myrteza Bektash Jasharliari322. Naile Selman Muço323. Nermin Nezhdet Ibi324. Nikolla Bedo Meruko325. Nikolla Thanas Çekani326. Orion Flamur Shuli327. Pandi Loni Buzo328. Perparim Xhevit Shuli329. Perparim Zenel Shuli330. Petrit Hariz Molla331. Petro Niko Zaçellari332. Petro Ruzhdi Cenolli333. Petro Seit Llomi334. Piro Xhuvi Postoli335. Rahmi Sami Uçi336. Rajmon Bari Dulellari337. Ramadan Beqir Hyseni338. Refat Baki Agolli339. Refat Shefqet Çoçka340. Reshat Hasan Ademaj341. Rexhep Samit Yzellari342. Ridvan Sinan Hamzallari343. Rruzhdi Hariz Molla344. Safet Muharem Liçko345. Sali Hysen Hyseni346. Salltem Zani Hamzallari347. Seit Shyqyri Kerellari348. Skender Bektash Armata349. Selfo Maliq Sulka350. Selman Lamçe Basholli351. Shkelqim Nevruz Latifliari352. Shpetim Seladin Agolli353. Skender Hajder Shaholli354. Sotir Koço Dimushi355. Spartak Nevruz Veis356. Stavri Musa Vasili357. Stois Agron Papuli358. Tatjana Orhan Xhafer359. Telha Bari Kasmollari360. Valter Rasin1 Qazolli361. Vangjel Faik Koliçi362. Vangjel Myftar Gjata363. Vasfi Njazi Topalli364. Vasil Abas Pelo365. Vasil Beqir Hamati366. Vasil Zisi Simaku367. Viadin1ir Kosta Kiço368. Xhemil Sali Misliu369. Ylli Bido Xhydollari370. Zamir Haki Kapa

një kërkese me shkrim.Ndërsa, në rastin kurndërtimi pa leje disponohetnga më shumë se një personfizik ose juridik, regjistrimii pjesëve takuese mbi pa-suritë (parcelë dhe objekt)kryhet: në pjesë të pandara,ideale, sipas numrit të sub-jekteve; në pjesë takuese të

ndara, sipas marrëveshjessë nënshkruar ndërmjetsubjekteve lirisht dhe tëdepozituara brenda afatit tëvetëdeklarimit. Subjektetmund të përcaktojnëpërveç pjesës takuese,edhe pjesët fizike respek-tive, nëse ndërmjet tyrepërputhet vullneti.

E enjte 9 Nëntor 2017 - 11RRETHE

Banorët: Grabitësit përfituan nga mungesa e dritave, jemi të frikësuar

Berat, bashkëshortët dhunohen nëbanesë nga maskat për dy celularëAgresorët goditën burrë e grua me qytën e armës

BANORËTNgjarja ka tronditur jovetëm familjen Baxhia,por edhe banorët efshatit Donofrosë, tëcilët thanë se ndihentë frikësuar. "Autorëtkanë përfituar ngamungesa e dritave. Nëfshat nuk ka pasurdrita gjatë të gjithë derinë mbrëmje. Ne kemishumë frikë pas asajqë ndodhi, ndaj policiaduhet të marrë masa",-pohuan banorët.

LAJMËRIM PËR KONTRAKTIM KOMPANIE NDËRTIMI

Caritas Shqiptar kërkon të kontraktojë një kompani ndërtimi për të kryer punime si:

Rinovimin dhe mobilimin e një ambjenti të përcaktuar si dhomë intervistimi nëDrejtorinë Rajonale të kufirit dhe Migracionit në Shkodër.

Rinovimin dhe mobilimin e një ambjenti të përcaktuar si dhomë intervistimi nëDrejtorinë Rajonale të kufirit dhe Migracionit në Kukës.

Informacionin për zhvillimin e këtij tenderi mund ta gjeni duke u interesuar në adresëne facebook-ut: “Caritas Albania-Shqiptar”.

Afati i fundit i dorëzimit të ofertave: 10.11.2017, ora 14:00.

Adresa për dorëzimin e dokumentacionit:

Rruga “Don Bosko”, Nr. 4 Tiranë;Tel: + 355 4 22 30088; Fax: + 355 4 22 34327

United Nations Development Programme

TENDER ANNOUNCEMENT

Subject: – RFP for Publication of Municipal Council Decisions at Albanian LGUsSTAR 2

The United Nations Development Programme in Albania is seeking to receive offersfrom interested companies who wish to be considered for the aforementioned ser-vices.

Companies will be selected in accordance with established UNDP procedures. Theoffers must be delivered within the deadline set in a sealed envelope, clearly markedUNDP/RFP 42326RFP for Publication of Municipal Council Decisions at Albanian LGUs STAR 2

For more details please refer to the link below:http://www.al.undp.org/content/albania/en/home/operations/procurement/

Relevant dates: All interested companies should provide their offer in the followingaddress, not later than 17th of November 2017

Address for communications:Email: procurement.al@undp.orgOrStr. “Skenderbej”, Gurten Center (Volkswagen building), 2nd floor

Shpërthim me eksploziv, shkatërrohetshtëpia në ndërtim e emigrantit Kastrati

KURBINKURBINKURBINKURBINKURBIN - Një shpërthimme eksploziv i ndodhur nëorët e para të mëngjesit tëdjeshëm ka tronditur ban-orët e fshatit Gurëz tëKurbinit. Burime ngapolicia lokale bënë me dijese persona ende të paiden-tifikuar kanë vendosurlëndë plasëse në njëbanesë, në pronësi të Fre-derik Kastratit, i cili ësh-të emigrant në Itali. Më-sohet se si pasojë shpër-

thimit janë shkaktuarvetëm dëme materiale dhenuk ka pasur persona të lën-duar. Kjo për faktin se bane-sa ishte në ndërtim dhe largbanesa të tjera. Pas sinjali-zimit për ngjarjen, policiaka shkuar menjëherë në fs-

hatin Gurëz dhe ka nisurhetimet për identifikimindhe vënien në pranga të au-torëve të krimit. "Rreth orës07:00, në sallën operative tëkomisariatit të policisëKurbin, ka ardhur një tele-fonatë se në banesën e sh-

tetasit F.K., e cila është nëndërtim, gjatë natës kashpërthyer një sasi lëndëplasëse. Në vendngjarje kanëshkuar shërbimet e policisëdhe grupi hetimor, ku ngaverifikimet paraprake rezul-toi se: Në banesën në ndërtim

e sipër të shtetasit F.K., em-igrant në Itali është vendo-sur dhe ka shpërthyer njësasi lënde plasëse. Si pa-sojë e shpërthimit janëdëmtuar pjesërisht muretdhe një pjesë e soletës.Grupi hetimor vijon he-timet në vendin e ngjarjes,si dhe po punohet nëmënyrë intensive për iden-tifikimin dhe kapjen e au-torit/ëve",- thuhej nënjoftimin zyrtar të policisë.

BERABERABERABERABERATTTTT

Persona të maskuardhe të armatosurkanë dhunuar e grabi-

tur një çift në fshatin Dono-frosë të Bashkisë Ura Va-jgurore. Bashkëshortët Os-mën dhe Drita Baxhia, për-katësisht 57 dhe 55 vjeç janëterrorizuar kur janë përbal-lur me maskat në shtëpinë etyre. Burime zyrtare ngaDrejtoria e Policisë sëQarkut të Beratit dje bënëme dije se ngjarja kandodhur mbrëmjen e së mar-tës, rreth orës 21:15. Mësohetse agresorët kanë shfrytë-zuar mungesën e dritave nëfshat për të hyrë në banesëne Baxhiajve, ku ndodheshinvetëm bashkëshortët. Pasikanë kthyer shtëpinë përm-bys, personat e maskuarkanë marrë nën kërcënimine armëve vetëm dy celularëdhe më pas janë larguar meshpejtësi. Ndërkaq, blutë tënjoftuar për grabitjen kanëshkuar në vendngjarje dhekanë nisur hetimin për iden-tifikimin dhe arrestimin eautorëve.NGJARJA.NGJARJA.NGJARJA.NGJARJA.NGJARJA.

Mbrëmjen e së martës,disa persona të maskuarkanë hyrë në banesën e famil-jes Baxhia, por janë pikasurnga të zotët e shtëpisë. Krye-familjari Osmën Baxhia dhebashkëshortja e tij kanë rez-istuar dhe janë përleshur meagresorët, të cilët u kanëkërkuar t'u dorëzoninparatë. Grabitësit kanë godi-

tur me qytën e armës 57-vjeçarin. Ndërkohë që gjatëpërleshjes ka ndërhyrë edhebashkëshortja e tij, Drita përtë mbrojtur të shoqin, poredhe ajo është dhunuar. Au-torët kanë kontrolluardhomë më dhomë, por kanëmundur të marrin me vetevetëm dy telefona celularëdhe më pas janë larguar. Tëtronditur, burrë e grua kanë

njoftuar policinë, e cila kashkuar në vendngjarje dhekanë bërë krehjen e zonës.Me gjithë kërkimet e bëra,ende nuk është bërë e mun-dur identifikimi dhe kapja eautorëve të krimit.POLICIAPOLICIAPOLICIAPOLICIAPOLICIA

"Rreth orës 21:15, në sallënoperative ka mbërritur njëtelefonatë se në fshatin Dono-frosë, Ura Vajgurore, disa

persona të maskuar kanëhyrë në banesën e shtetasitO.B.. Menjëherë shërbimet epolicisë kanë shkuar nëvendngjarje ku kanë kon-statuar se O.B., 57 vjeç dhebashkëshortja e tij shtetas-ja D.B., 55 vjeçe, kishin dëm-time të lehta në pjesën ekokës jashtë rrezikut përjetën. Nga deklarimet para-prake të bashkëshortëve re-

zulton se disa persona tëmaskuar dyshohet të arma-tosur kanë hyrë në banesëne tyre. Pasi kanë hyrë nëbanesë, ata janë konfliktu-ar me çiftin, duke e goditurshtetasin O.B., në kokë meqytë të armës. Bashkëshort-ja e tij ka ndërhyrë ku dhekjo ka pësuar dëmtime të le-hta",-thuhej në njoftiminzyrtar të policisë. Ngjarjaka tronditur jo vetëm famil-jen Baxhia, por edhe ban-orët e fshatit, të cilët thanëse ndihen të frikësuar. "Sot(dje) në mëngjes e morëmvesh se persona të armato-sur kishin grabitur bash-këshortët Baxhia. Autorëtkanë përfituar nga munge-sa e dritave. Në fshat nuk kapasur drita gjatë të gjithë derinë mbrëmje. Ne kemi shumëfrikë pas asaj që ndodhi, ndajpolicia duhet të marrë masatë menjëhershme",-pohuanbanorët. Ndërkaq, atathanë se bashkëshortëtBaxhia jetojnë vetëm, pasie kanë djalin në Angli.

Banesa e familjes Baxhia

Zjarri u morijetën 3 fëmijëve,

bashkiakët,ndihmë familjes KonçiDURRËS DURRËS DURRËS DURRËS DURRËS - Këshilli Bash-kiak i Durrësit ka vendo-sur t'i vijë në ndihmëfamiljes Konçi në Ro-manat, pas humbjestragjike të tre fëmijëvetrenjakë gjatë djegies sështëpisë së tyre. Dje, nëmbledhjen e radhës,anëtarët e këtij këshillikanë miratuar ndihmënnë vlerën 1 500 000 lekë tëreja për prindërit e Artur,Valerio dhe Alesio Konçi,si pasojë e djegies sëbanesës, dhe dërgimin edokumentacionit në Drej-torinë e Përgjithshme tëEmergjencave Civilepranë Ministrisë sëBrendshme për vazhdi-min e procedurave të mëte-jshme. Ngjarja e rëndëndodhi më 20 shtator tëkëtij viti në fshatin Ro-manat të Durrësit, kur trefëmijët e mitur, trinjakë tëmoshës 3 vjeç, humbënjetën pasi banesa e famil-jes Konçi u përfshi ngaflakët. Fëmijët kanë qenëvetëm në banesë në mo-mentin e rënies së zjarrit,pasi nëna e tyre kishte sh-kuar të merrte dy vajzatnë shkollë, ndërsa babaiishte në punë. Fqinjët efamiljes nuk kanë mundurt'u vijnë në ndihmë, pasidritaret e shtëpisë kanëqenë me hekura.

Banesa e dëmtaur nga tritoli

E enjte 9 Nëntor 201712 - SOCIALE

Presidenti i SPASH: Ministria e Arsimit po shkel ligjin, do protestojmë

Kaptelli: Mësuesit pa kontratëkolektive pune prej 5 muajsh“Drejtuesit e DAR-it, punësime edhe pa portal”

Voltiza Duro

Që prej 31 majit të2017, afati i kontratës kolektive mes

sindikatave të arsimit dheMASR ka përfunduar, dukelënë në pritje plot 36 mijëmësues në mbarë vendin. Nënjë intervistë për "GazetaShqiptare", presidenti iSindikatës së Pavarur të Ar-simit të Shqipërisë, NevrusKaptelli tregon se pavarë-sisht kërkesave zyrtare tëvazhdueshme, ende nukkanë marrë një përgjigje përfatin e rinovimit të kon-tratës. Gjithashtu, presiden-ti nxjerr në pah edhe prob-leme të tjera si shpërblimete mësuesve, të cilat prej 4vitesh nuk bëhen reale. Si-pas tij, edhe shumëpunësime të mësuesvenëpërmjet portalit, nuk janëbërë mbi meritokracinë, emadje ka pasur rastepunësimesh edhe pa ap-likime në portal. Kaptellithotë se nëse Ministria eArsimit, nuk i jep njëzgjidhje problemeve të tyre,veçanërisht rinovimit tëkontratës, SPASH do të për-dorë çdo rrugë të mundshmeligjore, madje edhe protestatpër të vënë në vend dinjite-tin e mësuesve.

KKKKKur i ka fillesaur i ka fillesaur i ka fillesaur i ka fillesaur i ka fillesat Sindika-t Sindika-t Sindika-t Sindika-t Sindika-ta e Pta e Pta e Pta e Pta e Paaaaavvvvvarararararur e Arsimit tëur e Arsimit tëur e Arsimit tëur e Arsimit tëur e Arsimit tëShqipërisë?Shqipërisë?Shqipërisë?Shqipërisë?Shqipërisë?

Sindikata e Pavarur e Ar-simit të Shqipërisë është kr-ijuar në vitin 1991, mefillimin e procesevedemokratike në vend. Filli-misht, ajo ishte pjesë e bash-kimit të sindikatave të pavar-ura të Shqipërisë. Që nga ajokohë në Sindikatën e Pavar-ur të Arsimit të Shqipërisëu regjistruan pjesa më emadhe e mësuesve nëmbarë vendin dhe sot SPA-SH është një nga sindikatatmë të mëdha për arsimin nëShqipëri.

Cili është misioni i saj?Cili është misioni i saj?Cili është misioni i saj?Cili është misioni i saj?Cili është misioni i saj?Misioni jonë është që të

mbrojmë të drejtat e më-suesve në Shqipëri e kjo re-alizohet edhe nëpërmjet kon-tratës kolektive. Në SPASHkanë të drejtë të regjistrohentë gjithë mësuesit që janë tëpunësuar në arsimin paraun-iversitar, gjithashtu, edhepunonjësit ndihmës. NëSindikatën e Pavarur të Ar-simit të Shqipërisë dhe nëFederatën Sindikale të Ar-simit dhe Shkencës, FSASH,e cila është aleatja jonë, janëtë regjistruar mbi 70% e më-suesve të Shqipërisë dhe kjona dha të drejtën e nënsh-krimit të kontratës kolektiveme MASR. Kjo kontratë rreg-ullon të gjitha marrëdhëniete punës mes mësuesve dheMinistrisë së Arsimit dhe meDAR-et e rretheve.

A është rinovuar kon-A është rinovuar kon-A është rinovuar kon-A është rinovuar kon-A është rinovuar kon-tratratratratrata kta kta kta kta kolektiolektiolektiolektiolektivvvvve nge nge nge nge nga Minis-a Minis-a Minis-a Minis-a Minis-tria e Arsimit?tria e Arsimit?tria e Arsimit?tria e Arsimit?tria e Arsimit?

Në 16 dhjetor 2015 u nën-shkrua kontrata kolektive, ecila përfundoi në 31 maj të2017-ës. Ne iu drejtuam Min-istrisë së Arsimit që në 16mars të këtij viti në mënyrëqë të fillonin procedurat përnënshkrimin e kontratës së

re. Por marrëveshja kolek-tive ngeli e panënshkruaredhe pse ne i paraqitëm pro-vat e përfaqësueshmërisë eishim në përputhje me ligjete përcaktuara në Kodin ePunës. Pra, rreth 36 mijëmësues të arsimit parauni-versitar kanë ngelur pa kon-tratë prej shumë muajsh.

A e kA e kA e kA e kA e keni këreni këreni këreni këreni kërkuar njëkuar njëkuar njëkuar njëkuar njëzgjidhje nga instancat për-zgjidhje nga instancat për-zgjidhje nga instancat për-zgjidhje nga instancat për-zgjidhje nga instancat për-katëse?katëse?katëse?katëse?katëse?

Gjatë gjithë kësaj kohe nejemi përballur me MASRdhe me Drejtoritë ArsimoreRajonale në rrethe me prob-leme të pazbatueshmërisë sëligjit të arsimit parauniver-sitar dhe akteve nënligjorenë zbatim të tij. Ky problemna ka shoqëruar gjatë gjithëkohës e madje kemi bërëedhe protesta para godinës sëMAS. Ajo çka na shqetësonmë shumë ne si sindikatëështë fakti që Ministria eArsimit nuk e zbaton ligjine arsimit parauniversitar kunë nenin 2 pika 18 thuhet separtnerë socialë janësindikatat e arsimit me të

cilat MASR nënshkruankontratat kolektive të punës.

Cila ishte përgjigjja qëCila ishte përgjigjja qëCila ishte përgjigjja qëCila ishte përgjigjja qëCila ishte përgjigjja qëmorët nga Ministria e Ar-morët nga Ministria e Ar-morët nga Ministria e Ar-morët nga Ministria e Ar-morët nga Ministria e Ar-simit mbi rinovimin e kon-simit mbi rinovimin e kon-simit mbi rinovimin e kon-simit mbi rinovimin e kon-simit mbi rinovimin e kon-tratës?tratës?tratës?tratës?tratës?

Ministria e Arsimit nuk eka marrë mundimin të rino-vojë kontratën, pavarësishtkërkesave tona zyrtare qëkanë ngelur pa përgjigje.Drejtori juridik i këtij insti-tucioni është bërë pengesëpasi nuk është dashamirësndaj sindikatave të arsimitdhe nuk respekton partner-itetin me ne.

Sa ka bashkëpunuarSa ka bashkëpunuarSa ka bashkëpunuarSa ka bashkëpunuarSa ka bashkëpunuarKëshilli Kombëtar i Arsim-Këshilli Kombëtar i Arsim-Këshilli Kombëtar i Arsim-Këshilli Kombëtar i Arsim-Këshilli Kombëtar i Arsim-it me MASR?it me MASR?it me MASR?it me MASR?it me MASR?

Për më shumë se 4 vite,Ministria e Arsimit në ven-din tonë nuk ka marrë asnjëhap për të vënë në funksionKëshillin Kombëtar të ar-simit parauniversitar. Kjoështë diçka e papranueshme,sepse ata pretendojnë sebëjnë reforma dhe këto re-forma nuk kanë kaluar ngaky Këshill. Kështu që nukpretendoj që të ketë reformatë suksesshme kur nuk përf-shihen të gjithë aktorët earsimit. Gjatë gjithë këtyreviteve ne asnjëherë nuk jemithirrur për diskutimet mbiprojektbuxhetin e arsimitnga kjo ministri, ndërkohëqë kemi të drejtë me ligj.

Sa të kënaqur janë më-Sa të kënaqur janë më-Sa të kënaqur janë më-Sa të kënaqur janë më-Sa të kënaqur janë më-suesit e arsimit parauni-suesit e arsimit parauni-suesit e arsimit parauni-suesit e arsimit parauni-suesit e arsimit parauni-versitar me pagat aktuale?versitar me pagat aktuale?versitar me pagat aktuale?versitar me pagat aktuale?versitar me pagat aktuale?

Në 4 vitet e shkuara, më-suesit e sistemit parauniver-sitar kanë qenë më të dis-kriminuarit në paga. Paskërkesës sonë u ndryshuaVKM, dhe mësuesit patënnjë rritje page të papër-fillshme, e cila nuk mbulon-te as inflacionin. Një pjesë emësuesve marrin edhe mëpak sesa merrnin para rritjessë pagës në bazë të VKM.Dega Ekonomike e MASR kapremtuar që do e zgjidhi pasdenoncimit tonë, por nukmorëm asnjë zgjidhje.

A kanë marrë shpër-A kanë marrë shpër-A kanë marrë shpër-A kanë marrë shpër-A kanë marrë shpër-

blime mësuesit në fund tëblime mësuesit në fund tëblime mësuesit në fund tëblime mësuesit në fund tëblime mësuesit në fund tëvitit?vitit?vitit?vitit?vitit?

Pas ardhjes së Nikollës nëkrye të Ministrisë së Arsim-it, mësuesit kurrë nuk emorën shpërblimin, pavarë-sisht protestave e kërkesavetona. Vitin e kaluar është për-dorur një mënyrë shumë eturpshme, ku ministrja Ni-kolla ka shtruar darka përmësuesit për të ulur tension-in e për t'i mbyllur gojën më-suesve, duke luajtur shumëkeq me dinjitetin e tyre.

Sa i besueshëm është ap-Sa i besueshëm është ap-Sa i besueshëm është ap-Sa i besueshëm është ap-Sa i besueshëm është ap-likimi përlikimi përlikimi përlikimi përlikimi përmes pormes pormes pormes pormes portalit ngtalit ngtalit ngtalit ngtalit ngaaaaaana e mësuesve?ana e mësuesve?ana e mësuesve?ana e mësuesve?ana e mësuesve?

Nga të dhënat që na vijnënga rrethet ndodh që pjesamë e madhe e drejtuesve tëDAR-it në rrethe nuk i punë-sojnë mësuesit nëpërmjetportalit. Theksoj këtu qëmësuesi Neki Hysa në Dibëredhe pse ka dalë i pari nëportal, para tij janë punë-suar të tjerë që renditeshinmë poshtë se ai. Zyra Arsi-more e Kamzës madje ka ar-ritur të punësojë mësuesedhe pa portal.

Si e vlerësoni ju proces-Si e vlerësoni ju proces-Si e vlerësoni ju proces-Si e vlerësoni ju proces-Si e vlerësoni ju proces-in e anketimit?in e anketimit?in e anketimit?in e anketimit?in e anketimit?

Ky proces për ne ështënjë tallje që bëhet me më-suesit, krejt i panevojshëm,i cili nuk do të sjellë asgjë tëdobishme.

Si paraqiten mar-Si paraqiten mar-Si paraqiten mar-Si paraqiten mar-Si paraqiten mar-rëdhëniet e SPrëdhëniet e SPrëdhëniet e SPrëdhëniet e SPrëdhëniet e SPASH me DrASH me DrASH me DrASH me DrASH me Drej-ej-ej-ej-ej-toritë Arsimore Rajonale?toritë Arsimore Rajonale?toritë Arsimore Rajonale?toritë Arsimore Rajonale?toritë Arsimore Rajonale?

Ne kemi denoncuar vep-rimtarinë e jashtëligjshmetë disa DAR-eve në vend.Vlen të përmend këtu rastine Drejtorisë Arsimore të Di-brës, e cila në kundërshtimme arsimin parauniversitardhe aktet nënligjore përpunësimet, lëvizjet paralelee largimet nga puna nuk lar-guan nga puna ata që ishinjashtë profilit, por hoqën ngapuna mësues me 30 vitepunë e të kualifikuar qëdolën të parët në portal dheguxuan të punësonin jashtësistemit edhe agronomë,madje edhe mësues që ishtedënuar më parë me burg.Por drejtoresha e vendosurnë krye të DAR-it në Dibërende po vazhdon këtë rrugë,kjo për faktin edhe se janë tëpërfshirë në politikë.

A janë denoncuar këtoA janë denoncuar këtoA janë denoncuar këtoA janë denoncuar këtoA janë denoncuar këtoraste shkeljeje nga ana juajraste shkeljeje nga ana juajraste shkeljeje nga ana juajraste shkeljeje nga ana juajraste shkeljeje nga ana juajsi sindikatë?si sindikatë?si sindikatë?si sindikatë?si sindikatë?

Të gjitha këto ne i kemidenoncuar, por një pjesë etyre jo vetëm nuk kanë gje-tur zgjidhje, por kanë cenu-ar rëndë figurën e disa më-suesve. Kështu që mësuesitme mbështetjen tonë kanënisur proceset gjyqësore kudhe kanë fituar.

Cila është thirrja juajCila është thirrja juajCila është thirrja juajCila është thirrja juajCila është thirrja juajndaj Ministrisë së Arsim-ndaj Ministrisë së Arsim-ndaj Ministrisë së Arsim-ndaj Ministrisë së Arsim-ndaj Ministrisë së Arsim-it?it?it?it?it?

I bëjmë thirrje Ministrisësë Arsimit që të respektojëligjin e arsimit parauniversi-tar dhe të nisë sa më shpejtprocedurat për rinovimin ekontratës kolektive, në tëkundërt neve nuk na pengonasgjë për të përdorur tëgjitha mjetet që na lejon ligji,deri në protestë për të mbroj-tur të drejtat e mësuesve.

KONTRATAAfati i kontratëskolektive messindikatave tëarsimit dhe MASRka përfunduar,duke lënë në pritjeplot 36 mijë mësuesnë mbarë vendin.Pavarësishtkërkesave zyrtaretë vazhdueshmenga ana e SPASH,ende nuk kanëmarrë një përgjigjepër fatin e rinovimittë kontratës.

PUNËSIMEPA PORTAL"Nga të dhënat, qëna vijnë nga rrethet,ndodh që pjesa mëe madhe edrejtuesve të DAR-itnë rrethe nuk ipunësojnë mësuesitnëpërmjet portalit.Theksoj këtu qëmësuesi Neki Hysanë Dibër edhe pseka dalë i pari nëportal, para tij janëpunësuar të tjerë qërenditeshin mëposhtë se ai. ZyraArsimore e Kamzësmadje ka arritur tëpunësojë mësuesedhe pa portal",-thotë Kaptelli.

"MËSUESAGRONOMË""Nuk larguan ngapuna ata që ishinjashtë profilit, porhoqën nga punamësues me 30 vitepunë e tëkualifikuar që dolëntë parët në portaldhe guxuan tëpunësonin jashtësistemit edheagronomë, madjeedhe mësues qëishte dënuar mëparë me burg. Pordrejtoresha evendosur në krye tëDAR-it në Dibërende po vazhdonkëtë rrugë, kjo përfaktin edhe se janëtë përfshirë nëpolitikë",- shprehetpresidenti i SPASH.

Presidenti i Sindikatës së Pavarur tëArsimit të Shqipërisë, Nevrus Kaptelli

E enjte 9 Nëntor 2017 - 13SOCIALE

Debati mes ministres Nikolla dhe deputetëve të PD

Tekste falas për 240 mijë nxënës të arsimitfillor, klasat e pesta lihen jashtë projektit

MIJË NXËNËS TË ARSIMIT FILLOR TEKSTE FALAS240 mijë nxënës të arsimit fillor në vend do të përfitojnë teksteshkollore falas për vitin e ardhshëm mësimor 2018-2019. Nëbuxhetin e Ministrisë së Arsimit është përfshirë edhe dhënia eteksteve falas për nxënësit nga klasa e 1-rë deri në të 4-ën si dhepër kategoritë e veçanta. Por klasat e 5-ta janë lënë jashtë këtijprojekti pasi sipas MASR po bëhet ndryshimi i kurrikulave.

240

Drejtoria: Afati i fundit për aplikim, dokumentacioni që duhet të dorëzoni

Shpallen 30 vende të lira punepër infermier pranë QSUT

Ja kriteret që duhet të plotësohen

KRITERE TË PËRGJITHSHME:

Veliaj: Do të rritet vlera e shtëpisë në këtë zonë

Nis projekti transformues në Njësinë nr.9

Të jetë diplomuar, minimalisht, në nivelin bachelor"Infermier".

Për diploma në universitetet jashtë Republikës sëShqipërisë, duhet të dorëzohet ekuivalentimi idiplomës, konform legjislacionit në fuqi.

Të jetë i/e pajisur me Licencën e Ushtrimit tëProfesionit nga "Urdhri i Infermierit" (të vlefshme).

Përvojë pune të ngjashme, specializimet specifikedhe certifikatat e aktiviteteve të ndryshme tëedukimit në vazhdim, përbëjnë kusht preferencial.

Të njohë minimalisht 1 (një) gjuhë të huaj,preferohet gjuha angleze

Të punojë me ndershmëri dhe të ketë integritet. Të zotëroje aftësi të mira kompjuterike, paketën

Microsoft Office, etj.. Të jetë i komunikueshëm dhe i vëmendshëm në

detyrat që i përcaktohen. Të jetë i organizuar, i aftë të punojë në grup dhe

nën trysninë e respektimit të afateve.

KRITERE TË VEÇANTA INFERMIER NËREANIMACION: Vlerësimi i gjendjes së pacientit, planifikimi dhe

zbatimi i planeve të kujdesit infermieror ndajpacientit.

Trajtimi i plagëve dhe sigurimi i suportit tëavancuar.

Asiston / Ndihmon mjekët në kryerjen eprocedurave mjekësore.

Observon dhe regjistron shenjat vitale tëpacientëve.

Siguron që ventilimi, monitorimi dhe llojet e tjera tëpajisjeve mjekësore të funksionojnë, siç duhet.

Administron likide dhe medikamente intravenoze. Zbaton testet diagnostikuese të deleguar nga

mjeku. Bashkëpunon ngushtë me anëtarët e tjerë të ekipit. Përgjigjet situatave të ruajtjes së jetës, duke

përdorur standardet dhe protokollet infermierore. Siguron edukim dhe mbështetje për familjarët e

pacientëve

KRITERE TË VEÇANTA INFERMIERNË SALLË OPERACIONI Vlerëson pacientët para operacionit (p.sh. statusi

NPO) dhe fasiliton gjendjen e tyre. Vlerëson dhe ruan mbajtjen sterile të dhomës

operatore. Përgatit pacientin për ndërhyrje operatore (faza

peri operatore). Observon shenjat vitale të pacientit gjatë

monitorimit për të zbuluar anomali të ndryshme. Vlerëson pacientin në fazat post-operatore. Zbaton standardet e sigurisë së pacientit dhe

masat paraprake dhe njeh teknikat sterile dheaseptike.

Merr dhe delegon detyrat brenda ose jashtëfushës sterile sipas protokolleve infermierore.

Njeh hollësisht procedurat e ndërhyrjevekirurgjikale.

Voltiza Duro

Ditën e djeshme janëshpallur 30 vende tëlira për pozicionin:

Infermier i Përgjithshëm,Infermier në sallë operacio-ni dhe Infermier në Reani-macion pranë shërbimevemjekësore të QSUT-së.Lajmi është bërë me dije ngaDrejtoria e Burimeve Njerë-zore të kësaj qendre spita-lore. Kjo e fundit i ka bërëthirrje të gjithë të intere-suarve që të dorëzojnë do-kumentacionin përkatës,kurrikulumin (CV) dhe njëadresë emaili brenda datës21 nëntor të këtij viti. Apli-kantët duhet të plotësojnëkëto kritere të përgjiths-hme: të zotërojnë njëdiplomë Bachelor për Infer-mieri, të jenë të pajisur melicencën e Ushtrimit të Pro-fesionit, të kenë përvojë

pune apo specializime speci-fike si dhe të njohin mini-malisht një gjuhë të huaj.Gjithashtu, kandidatët du-het të kenë njohuri të mirakompjuterike dhe të aftë përtë punuar në grup.

Ndërsa të interesuarit qëdo të aplikojnë për pozicion-in Infermier në Reanima-

cion duhet të plotësojnë disakritere të veçanta si: tëvlerësojnë gjendjen e paci-entit, të regjistrojnë shenjatvitale të pacientëve, të bëjnëadministrimin e medika-menteve, si dhe të zbatojnëtestet diagnostikuese. Madjekëta kandidatë duhet të ndi-hmojnë mjekët në kryerjen

e procedurave mjekësore e tëmonitorojnë pajisjet mjekë-sore. Ndërkaq, infermierëtqë do të punojnë në sallën eoperacionit duhet të plotë-sojnë këto standarde: tëvlerësojnë pacientët para op-eracionit, të përgatisin paci-entin për ndërhyrje kiru-rgjikale, të bëjnë moni-torimin e gjendjes së pacien-tit dhe ta kontrollojnë atë nëfazat pas operacionit etj. Ap-likantët e interesuar duhettë dorëzojnë dokumentetpërkatëse pranë zyrës sëMarrëdhënieve Publikun nëDrejtorinë e Qendrës Spita-lore Universitare "NënëTereza" dhe duhet të presinqë të njoftohen për zhvil-limin e fazave të konkursitnëpërmjet postës elektroni-ke. Në fund të kontratës 3mujore, kandidatët fitues dotë rivlerësohen për sa i për-ket respektimit të etikës pro-fesionale, e përkushtimin etreguar ndaj pacientëve.

Kanë nisur dje punimet për rikonstruksionin e rrugëve dhe shesheve në Njës-

inë nr. 9 në kryeqytet. Ky projekt transfor-mues i ndërmarrë nga Bashkia e Tiranës, dotë shtrihet nga bulevardi "Zogu I-rë", "Rr. eDibrës", Rr. "Siri Kodra" dhe Rr. "Reshit Pe-trela" me një sipërfaqe rreth 27.4 hektarë.Gjatë inspektimit të punimeve, kryebashki-aku, Erion Veliaj, siguroi banorët e bllokut tëbanimit se pranvera do t'i gjejë me një lagje të

re. Më tej ai theksoi se ky investim i rëndë-sishëm do i shërbejë mijëra banorëve. "Kjo dotë jetë një zonë, e cila do të shohë vlerën eshtëpisë të rritur, por sigurisht edhegjallërimin e bizneseve në një zonë shumë tëlakmuar të Tiranës",- u shpreh kryebashkiaku.Gjithashtu, Veliaj ftoi të gjithë qytetarët që tëbëhen pjesë e dëgjesave publike për të propo-zuar se cilat do të jenë investimet prioritaretë Bashkisë së Tiranës për vitin 2018.

Plot 240 mijë nxënës tëarsimit fillor në vend

do të përfitojnë tekste shkol-lore falas për vitin e ardhs-hëm mësimor 2018-2019. Nëbuxhetin e Ministrisë së Ar-simit është përfshirë edhedhënia e teksteve falas përnxënësit nga klasa e 1-rëderi në të 4-ën si dhe përkategoritë e veçanta. Porklasat e 5-ta janë lënë jash-të këtij projekti pasi sipasMASR po bëhet ndryshimii kurrikulave. "140 mijë fëm-ijë do të përfitojnë tekstefalas, do të fillojmë me zba-timin në arsimin fillor bazëpa hequr. Atëherë 240 mijë,100 mijë lidhen me ata tëkategorive të veçantë, tëcilët ne do të vijojmë t'imbështesim. Por ju refero-va atyre që lidhen me ar-simin fillor bazë", - u shprehNikolla. Ky propozim ka

ardhur fillimisht në formën enjë amendamenti të dorëzuarnë Kuvend nga Grupi Par-lamentar i Partisë Demokra-tike disa ditë më parë. Ky ven-dim i Ministrisë së Arsimitmbi tekstet falas, shkaktoi de-bate të shumta nga radhët e

PD-së që e konsideruan këtëprogram të prezantuar ngaministrja e MASR si njëplagjiaturë. "Do të doja, gjith-ashtu, që të na shpjegoni seçfarë halli i madh ju ka zënëqë po bëni plagjiaturë me pro-gramin e PD? Çfarë halli i

madh ju ka zënë moj zonjaministre që tani po futni nëmënyrën më injorante, mëinkopetente një fjali aty përtekste falas? Këtu ju ka mbe-tur, të vidhni dhe iniciativatligjore të PD? Na e shpjegoninjë çikë edhe këtë se mirë që

e keni futur, por e keni futurkrejt gabim dhe pa bërë asndryshimet ligjore",-tha Alba-na Vokshi. Siç është bërë medije edhe dy ditë më parë ngaministrja e Arsimit, Sportit eRinisë, Lindita Nikolla, buxhe-ti i arsimit është 38 mld lekëndërsa arsimi parauniversitarka një buxhet prej 29.2 mldlekë, ndërkohë që nuk ështëprezantuar në mënyrë të de-tajuar sesa fonde do të për-doren për tekstet falas.

LIBRA PËRDIASPORËN

Për fëmijët shqiptarë qëjetojnë jashtë vendit, Min-istria e Arsimit, Sportit eRinisë do të shpërndajë li-bra shkollorë për mësimine gjuhës shqipe. Plot 3 mijënxënës do të pajisen me tek-ste, ku përfshihen 1 mijëabetare mbarëkombëtare, 1mijë fletore pune të Abe-tares, si edhe nga 1 mijë tek-ste të Gjuhës Shqipe 1 dheGjuhës Shqipe 3. Kjo nismënga MASR është marrë paskërkesave të shumta të sh-kollave që japin mësim nëshqip, në vendet ku jetojnëshqiptarët si dhe pas inter-esit që ka treguar diaspora.Fondet që do të jepen përkëto tekste, përfshijnë rreth1.5 milionë lekë nga buxhe-ti i shtetit i paracaktuar përsistemin e arsimit.

Lindita Nikolla

Foto ilustruese

Erion Veliaj, Gjatëinspektimit të punimeve

E enjte 9 Nëntor 201714 - DOSSIER

Edhe pse kishte kaluar gjysma e dytë e vitit 1989 dhe nëmjaft prej shteteve të Eu-

ropës Lindore kishin filluar të ndi-heshin "erërat" që vinin nga përtejAtlantikut, në Shqipërinë komu-niste dukej se nuk po frynte e nukpo lëvizte asgjë dhe "ujerat" rrin-in po në vend?! Madje dukej sikurgjërat po shkonin mbrapsht dhesituata po përkeqësohej gjithnjë emë shumë për shkak të gjendjesekonomike tejet të vështirë që pokalonte vendi, gjë e cila lidhejdirekt me politikën e izolimit qëvazhdonte të aplikonte Tirana zyr-tare me udhëheqjen e saj. Si rezu-ltat i kësaj, edhe në art e kulturëvazhdonte e njëjta gjë dhe diktatii regjimit komunist vazhdonte tëndihej po njëlloj te shkrimtarët eartistët, madje për vetë famën,emrin, autoritetin apo dhe disaprivilegje që kishin e gëzonin atate dhe ndaj shtresës tjetër të sho-qërisë shqiptare, diktati dhe kon-trolli partiak e shtetëror ndaj tyreishte edhe më i fortë e më i rreptë.Jo vetëm kaq, por partia dhe shte-ti nëpërmjet "organeve kompe-tente" (Sigurimi i Shtetit), vazh-donte të futej dhe ndërhynte thellë

DOKUMENTETSHKRIMTARET NE DIKTATURE

EKSKLUZIVE / Zbulohet korrespodenca "Tepër sekret" në vitin 1989 ku këngëtarja survejohej nga Sigurimi i Shtetit

Telefonata nga SHBA: "Do martohem me EliFarën" që alarmoi Byronë Politike në '89-ën?!Raporti i Jorgo Melicës: Vera Grabocka i ka thënë se problemin e martesës t'iangrejë shokut Spiro Dede, i cili mund ta ndihmojë që të bëhet kjo lidhje me Agimin

Dashnor Kaloçi

deri në jetën private të njerëzve tëartit e kulturës, njëlloj si në peri-udhën më të vështirë që kishinkaluara ata, atë të pas Festivalit të11 të Këngës në Radio Televizion-in Shqiptar, e Plenumin e V-të tëKomitetit Qendror të PPSH-së. Kjogjë, veç të tjerash, si dhe në doku-mentet e ndryshme arkivore tëpublikuara në faqe të ndryshme tëkëtij libri, bëhet e ditur edhe ngakëto që po publikojmë në këtë ka-

pitull, ku udhëheqja më e lartë par-tiake e shtetërore e regjimit komu-nist të Tiranës, është alarmuar pasnjë telefonate që është bërë ngaSHBA, lidhur me këngëtaren e njo-hur Eli Fara. Siç do të shohim edhenë dokumentet në fjalë, ajo që vi-het re nga përmbajtja e tyre, nukështë vetëm fakti që ka të bëjë mendërhyrjen në jetën private tëkëngëtares së famshme, për tëcilën janë vënë në alarm dhe

lëvizje krerët më të lartë tëudhëheqjes shqiptare të asaj kohe,(Lenka Çuko, anëtare e ByrosëPolitike dhe sekretare e KomitetitQendror, Simon Stefani, anëtar iByrosë Politike, sekretar i Komi-tetit Qendror dhe ministër iPunëve të Brendshme, Reiz Malile,anëtar i Komitetit Qendror dheMinistër i Punëve të Jashtme,Anastas Kondo, funksionar i lartëpër Artin e Kulturën në Komite-

tin Qendror, Jorgo Melica, Kryetari Komitetit për Marrëdhënie Miqë-sore dhe Kulturore me jashtë, etj.etj.), as "statusi" i fortë i personitqë interesohej të lidhte jetën mekëngëtaren në fjalë, gjë e cilanatyrisht lidhej dhe vinte për sh-kak të origjinës dhe gjendjes së tijshoqërore, si një shqiptar që jeton-te e punonte jashtë, madje nëSHBA, por ndikimi dhe autoritetii madh që ai kishte tek udhëheqjae lartë shqiptare e asaj kohe?! Kjogjë shihet më së miri te raport-in-formacioni që ka bërë përudhëheqjen e lartë, Kryetari i Ko-mitetit për Marrëdhënie Miqësoredhe Kulturore me Jashtë, JorgoMelica, ku shqiptari i diasporës,Agim Z…, në bisedën telefonike, eka trajtuar atë, (Jorgo Melicën), asmë pak dhe as më shumë, por si njëvartës të bindur të tij… Jo vetëmkaq, por aty duket se Melica nukka pasur guximin ta kundërshtojëatë për asnjë gjë nga ato që ai i kakërkuar, madje të zbatojë urdhrate tij për të takuar ata persona që ai(Agim Z…) i ka sugjeruar dhe nëfund të bisedës telefonike meshumë mirësjellje, apo mësaktë me shumë frikë, i ka

Regjisorja Vera Grabocka Këngëtarja Eli Fara

Festivali i këngës popullore

E enjte 9 Nëntor 2017 - 15DOSSIER

Së shpejti libri mëi ri "Shkrimtarëtdhe artistët nën

diktatinkomunist…",i gazetarit dhestudiuesit të

njohur,Dashnor Kaloçi

““

uruar dhe punë të mbarëbashkëbiseduesit që fliste

nga SHBA-ja?! Sjellja përulëse ekreut të Komitetit të Kulturës ndaj"shqiptarit nga SHBA", vinte pasiMelica e njihte shumë mirë po-tencën apo statusin që kishte AgimZ…, te "shokët e udhëheqjes" nëTiranë, pasi vetë ai (Jorgo) në vitin1986, me anë të një raporti zyrtar,ka njoftuar eprorët e tij nëudhëheqjen më të lartë lidhur meAgim Z… dhe gjithë aktivitetin dhe"punët" që ai kryente në SHBA,nëpër botë dhe në Shqipëri kurvinte për vizita pune… lart. Nukdihet me saktësi nëse Agim Z… kapasur vërtet takime dhe biseda mekëngëtaren e famshme Eli Fara,apo ato që përmenden në raport-informacionin e Melicës kanë qenëthjesht dëshira apo fantazira tëtij…?! Por, sa më sipër, nuk do tëkishte dhe përbënte asgjë të keqefakti, nëse ai ishte takuar vërtetdhe njihej me këngëtaren simpa-tike korçare, apo dhe të kishin bërëplane së bashku, ashtu siç thuhetnë raportin "Tepër sekret", për njëtakim të tyre, kur ajo do të ndod-hej në Greqi me Ansamblin "Ko-rça", ku Eli kishte filluar karrierëne saj si këngëtare. Gjithnjë sipas do-kumenteve në fjalë, ndryshe ngadashamirësia e regjisores së fam-shme Vera Grabocka, e cila i paskasugjeruar Agim Z… që: "…nuk du-het që ta bisedojë me Komitetin oseshoqëruesin, por problemin e mar-tesës me Eli Farën, t'ia ngrejëshokut Spiro Dede, i cilika influencë tekudhëheqja dhe mund tandihmojë që të bëhet kjomartesë me Agimin".Jorgo Melica, sipas ori-entimeve, porosive apourdhrave që ka marrënga "shokët eudhëheqjes", nuk kanëtentuar ta thërrasin EliFarën dhe ta këshilloninatë, (që të hiqte dorë ngaajo lidhje, apo të njofton-te e të merrte leje në or-ganet kompetente për-katëse), por ata kanënjoftuar Ministrinë eBrendshme për ndjekjene saj?! Po kështu sa më

sipër, "shokët e udhëheqjes", nukkanë tentuar dhe nuk kanë guxu-ar që për këtë problem, të këshillo-nin, as Agim Z…, duke i thënë seproblemi i martesës me këngëtarenEli Fara, duhej të zgjidhej jo nërrugë miqësore, por në rrugë lig-jore si gjithë shtetasit e tjerë sh-qiptarë. Por ata kanë zgjedhurrrugën më të shkurtër, atë të sur-vejimit dhe ndjekjen nga Sigurimii Shtetit për këngëtaren e njohur,ashtu siç ndodhte rëndom në atëkohë për të gjithë shkrimtarët eartistët dhe jo vetëm. Ashtu si dhenë pjesën më të madhe të doku-menteve të këtij libri, edhe këtopublikohen të plota, por duke moszbuluar identitetin e plotë të per-sonazhit kryesor për të cilin bëhetfjalë në këtë kapitull.

……………………………............. Fleta e parë e "Dosjes Eli Fara"Sektori i ArsimitV 1989Tepër - kujdesInformacion i ardhur nga Komi-

teti i Marrdhënieve me Botën eJashtme (Sh. Anastas) për EliFarën

……………………………............. Tepër sekret Shokut Aanstas KondoBashkëlidhur ju dërgoj një in-

formacion lidhur me një bisedë qëkosovari, Agim Z…. që banon nëSHBA ka patur në telefon meshokun Jorgo Melica. Mundësishtproblemi që trajtohet të shihet mekujdes.

Reiz MalileTiranë, 25 korrik 1989…………………………….............…..Shënimet me shkrim dore ne

letrën e ministrit Reiz Malile

Shoqja LenkaSapo më erdhi ky njoftim i

shokut Reiz MalileMendoj që duhet të njiheni dhe

ju me të dheÇ'porosi t'i japim. Është një his-

tori e turbullt

Anastas 25 korrik 89…………………………….............Përgjigjia e Lenka ÇukosE bisedova me shokun Simone ata po e ndjekin si problem

Lenka Çuko…………………………….............Komiteti Nr 188 I n f o r m a c i o nMë datën 22.8.1989, më morri në

telefon nga Kanadaja kosovariAgim Z…. Çentralisti i shërbimitme jashtë, pa më pyetur fare nësedoja të flisja apo jo, më lidhi direkt:Foli këtu Agim Z….? Agimi më py-eti: "Si jeni shoku Jorgo"? Të flasnga Kanadaja. Të fala keni dhe ngaAdemi. Ai po punon për materia-let dhe së shpejti do t'u njoftojë". Epyeta: Po ju si shkoni? Dhe ç'netani në mëngjez? Keni ndonjë gjëurgjent? Më tha, tani këtu ështëora 2. Sa mbarova drekën u interes-ova të të pyes nëse ju ka thënë gjëshoqëruesi Hulusi Hizmo, mbasikur isha atje i kam thënë diçka përEli Farën? I thash, s'di gjë. Hulu-siu është me pushime dhe nuk ekam takuar. Të lutem më tha ai,takoje dhe interesohu për problem-in tim. I thashë, tani e kam të vësh-tirë se njerzit janë me leje, megjith-atë do pyes. Pastaj Agimi më pye-ti: A e ke takuar Reiz Begën? Ithashë jo. Agimi u habit dhe mëtha: Si ore nuk e ke takuar, ai kadisa ditë që ka ardhur në Shqipëri.Unë i kam thënë atij të intereso-het për problemin tim. I thashë do

ta takoj. Më falenderoj. I urovashëndet dhe punë të mbarë. Bëj tëfala, tha, Shokut Spiro Dede.

Më datën 24.7.1989, Izmini Hax-hiu, punonjës i Muzeut Kombëtar,më informoi se më datën 22.4.1989,e ka marrë në telefon Agim Z…..dhe i ka thënë: Kur kam qenë nëTiranë, kam biseduar me Eli Farënqë të martohem. Eli Fara ka rënëdakort që të martohet më të, dhedjalin që ka nga martesa e parë,nuk do ta marrë me vete. SipasIzminit, Agimi i ka thanë që EliFara më datën 15 gusht do të sh-kojë me Ansamblin "Korça" në Gre-qi dhe atje do ta presi Agimi për tamarrë me vete.

Kur ka qenë këtu, këtë problem,Agim Z….. e ka biseduar me VeraGrabockën, regjizore në televizion,e cila sipas Izminit, i ka thanë se;që të rregullohet kjo punë, nuk

duhet që ta bisedojë me Komitetinose shoqëruesin, por problemin emartesës me Eli Farën, t'ia ngrejëshokut Spiro Dede, i cili ka influ-encë tek udhëheqja dhe mund tandihmojë që të bëhet kjo martesëme Agimin.

Nga burime të tjera, mësojmëse kur ka qenë Agimi këtu, ështëtakuar me Eli Farën, dhe Agimi eka shoqëruar, dhe në ditën elargimit ka lënë dhe një pako medhurata.

Për të gjitha këto, vumë në dije-ni Ministrinë e Punëve tëBrendëshme.

Njoftuam dhe Drejtorinë e PTTse nuk na duket i drejtë veprimi ityre se pa marrë mëndimin tonë,na lidh direkt me një person mejashtë.

Jorgo MelicaTiranë, më 24.7.1989

Reiz Malile, anëtar i Komitetit Qendror dhe Ministër i Punëve të Jashtme

E enjte 9 Nëntor 201716 - AKTUALITET

SHKURT

Riatdhesohen 36shqiptarë, nukmorën azil në

Francë e BelgjikëTIRANË TIRANË TIRANË TIRANË TIRANË - Pasditen e

djeshme u riatdhesuan nëaeroportin "Nënë Tereza"36 shtetas shqiptarë, tëcilëve u ishte refuzuarkërkesa për azil në Francëe Belgjikë. Ndërkohë, Poli-cia Kufitare vijon zbatimine masave shtesë për paran-dalimin e tentativave përazil në vendet e BE-së. NëRinas ishin edhe përfaqë-sues të ambasadës francezedhe oficeri i kontaktit nëShqipëri, të cilët asistuannë procedurat e riatdhes-imit të shtetasve shqiptarënga vendet e BE-së. Zëv-endësministrja RominaKuko tha se shanset për aziljanë zero. "Riatdhesimi isotëm (djeshëm) i shteta-sve azilkërkues në vendete BE-së dëshmon edhe njëherë angazhimin e Qever-isë shqiptare dhe Policisësë Shtetit, për të trajtuar tëgjitha rastet e riatdhesimitpër azil dhe gjithashtu ësh-të edhe një thirrje përqytetarët shqiptarë, të cilëtnuk duhet të marrin inicia-tiva për kërkim azili, pasido të rezultojnë të pasuk-sesshme. Policia e Shtetitka marrë masa shtesë përkontrollin e të gjithapikave të kalimit kufitar,për parandalimin e këtyrerasteve. Kjo është një thir-rje ndaj gjithë shqiptarëve,të cilët tentojnë të kërkojnëazil, për t'u thënë qëshanset e tyre janë zero",deklaroi Kuko. Drejtoreshae Departamentit për Kufi-rin dhe Migracionin, AidaHajnaj theksoi se duke iureferuar statistikave, num-ri i shtetasve që kërkojnëazil në vendet e BE-së ësh-të në ulje të vazhdueshme.

Sekuestrohen 42 kgdrogë, prangoset

shqiptari i kërkuarpër tentativë vrasjeje

GREQI GREQI GREQI GREQI GREQI - Policia greke kavënë në pranga një 31-vjeçar shqiptar, pasi u kapme drogë. Autoritetet fqin-je ndoqën automjetin me tëcilin vinte nga kufiri gjel-bër dhe e ndaluan në zonëne Gorgomilos, në Prevezë.Mësohet se brenda në au-tomjet u gjetën dhe sekues-truan në cilësinë e provësmateriale 29 pako me 41 kg252 gr marijuanë. Gjithash-tu, shqiptarit, emri i të cil-it nuk bëhet i ditur, iusekuestruan edhe 1300euro, 1000 lekë shqiptare sidhe 2 celularë. Burime ngapolicia e vendit fqinj po-huan se automjeti tip"BMW", me të cilin lëvizte31-vjeçari, në fakt i përkistenjë shqiptari tjetër, i ciligjithashtu u shpall nëkërkim. Nga verifikimet epolicisë rezultoi se ndaj tëarrestuarit shqiptar kishtedy urdhër-arreste, një përtentativë vrasjeje, si dhenjë për trafik droge.

Arrestohet Dritan Sulollari. Mediat italiane: Krimi, pas sherrit për motive xhelozie

Shqiptari masakron bashkëshortenme thikë në sy të djalit 8-vjeçar

37-vjeçari telefonoi policinë: Kam vrarë gruan

Vrasja në Udine, ministriMinniti: Ngjarje e papranueshme

Mbushën shkollat e Athinës me drogë,ja si u kap banda me 8 shqiptarë

ITITITITITALIALIALIALIALI

Një 30-vjeçare shqiptare ështëmasakruar me thi-

ka nga bashkëshorti nëUdine të Italisë. Pas një de-bati, 37-vjeçari shqiptar, Dri-tan Sulollari ka goditur përvdekje nënën e fëmijës sëtij, Migena Këllezin. Sipasmediave të vendit fqinj, kri-mi ndodhi mëngjesin edjeshëm në banesën e çift-it, në Gradisca d'Isonzo,Gorizia. Mësohet se paskrimit në familje, autori Su-lollari i ka telefonuar poli-cisë duke thënë: "Hajdeni sekam vrarë gruan time". Si-pas burimeve të mësipërme,e gjithë ngjarja ka ndodhurnë sytë e djalit 8-vjeçar tëçiftit. Dyshohet se 30-vjeçarja është vrarë pas njësherri për motive xhelozie.Ndërkaq, mediat vendësebënë me dije se kohët e fun-dit, zënkat mes çiftit tëbashkëshortëve ishin bërëpjesë e rutinës së përdit-shme. Autoritetet italianekanë vënë në pranga shqip-tarin, ndërkohë që djali ësh-të marrë nga shërbimet so-ciale pas gjendjes së tij tërënduar.VRASJA

Sipas italianes "TG-Com24", viktima MigenaKëllezi është goditur methikën e kuzhinës nga bash-këshorti Sulollari. Ngjarjaka ndodhur rreth orës 09:00të ditës së djeshme, pas njësherri mes çiftit. Ndërsa gru-aja ka dhënë shpirt ngagoditjet e shumta, 37-vjeçarika lajmëruar autoritetet përkrimin dhe nuk ka tentuartë arratiset. Ai i ka priturkarabinierët në shtëpi. Men-jëherë policia ka shkuar nëvendngjarje dhe ka vënë nëpranga burrin vrasës. "Kurmbërritën në vendngjarje,shkruan - 'TgCom24' - ata egjetën autorin pranë trupittë pajetë të gruas 30-vjeçare,e cila kishte marrë plagë tërënda në trup". MigenaKëllezi ndodhej në Itali prejdisa vitesh, ajo i ishte bash-kuar bashkëshortit të sajDritanit, i cili punonte si

kamerier në një piceri. Por,muajt e fundit, Dritani kish-te mbetur pa punë. Sipasdëshmive të fqinjëve, famil-ja shqiptare u përshkrua sinjë familje e qetë dhe askushnuk e kishte dëgjuar më parëçiftin të grindeshin, deri kurndodhi tragjedia e mëngjes-it të djeshëm. Mediat ital-

iane kanë marrë edhe pron-oncimet e fqinjëve të çiftit,të cilët janë shprehur tëshokuar pas ngjarjes. Ndër-sa njëra nga koleget e sh-qiptares që u vra u shprehse, "Migena ishte një personi mrekullueshëm dhe gjith-monë ishte e buzëqeshur".Sipas të dhënave të para të

XHELOZIASipas mediave italiane, dyshohet se 30-vjeçarjaMigena Kellezi u vra nga bashkëshorti pas njësherri për motive xhelozie. Po të njëjtat burime bënëme dije se kohët e fundit, zënkat mes çiftit tëbashkëshortëve ishin bërë pjesë e rutinës sëpërditshme. Autoritetet italiane kanë vënë në prangashqiptarin, ndërkohë që djali është marrë ngashërbimet sociale pas gjendjes së tij të rënduar.

miediave të vendit fqinj, sh-kak i vrasjes ka qenë xheloz-ia e Dritan Sulollarit, që sol-

li debate të shumta në famil-je dhe që përfunduan mevrasjen e gruas.

GREQI GREQI GREQI GREQI GREQI - Një grup të rin-jsh shqiptarë janë arrestu-ar në Athinë, pasi akuzohensi trafikantë droge. Në oper-acionin e zhvilluar nga poli-cia greke, ranë në pranga 8shqiptarë dhe 2 grekë.Gjithashtu, janë shpallurnë kërkim dy shqiptarë të

tjerë. Të gjithë të arrestu-arit janë të moshës 18-26vjeç. Autoritetet fqinjeraportojnë se të rinjtë sill-nin drogë nga Shqipëria nëGreqi dhe e shpërndaninnë shkolla, në zonatZografo, Kaisarini, Pagratidhe Virona. Tre muajt e fun-

dit kanë qarkulluar 12.5 kgmarijuanë dhe kanë fituarrreth 100 mijë euro. Njëgram marijuanë ata e shis-nin për 5-8 euro. Gjithash-tu, të rinjve iu sekuestru-an 1.5 kg marijuanë, 8000euro, 1 pistoletë, 12 celu-larë, 3 makina dhe 1 motor.

Pas vrasjes së 30-vjeçares në sytë fëmijës, në Udine, ka re-

aguar ministri i Brendshëm i Ital-isë, Marco Minniti, i cili ka dënu-ar ngjarjen e rëndë. Marco Min-niti tha se jemi përballë një fenom-eni shqetësues dhe të papran-ueshëm. "Një burrë vrau me thikëgruan në sy të fëmijës. Ne po për-ballemi me një fenomen shqetë-sues dhe të papranueshëm. Neduhet të jemi të vëmendshëm,nuk duhet ta ulim vigjilencën".

Autori i vrasjes Dritan SulollariViktima, Migena Këllezi

Policia greke gjatë arrestimit të shqiptarëve

E enjte 9 Nëntor 2017 - 17KULTURE

SHIFRAT

Ministria merr vetëm 2 miliardë, ankohetpër pagat e rojeve dhe shpenzimet

Buxheti i 2018-ës, Kulturapërplaset me Financat

46% e buxhetit shkon për paga e sigurimeshoqërore, kërkohen 32 milionë lekë shtesë

Fatmira Nikolli

Ministrisë së Kulturës përvitin 2018 i është dhënënjë buxhet prej 2 miliar-

dë lekësh të rinj, me një rritjeprej vetëm 200 milionësh ngaviti i kaluar. Edhe kjo, sipas vetëraportit për projektbuxhetin,prezantuar dje nga ministrjaMirela Kumbaro në Komisionine Medias, është një rritje që vjensi rrjedhojë e rritjes investimeveme lekë.ANKESA E SHQETËSIME

Së pari, Ministria e Kulturësthotë se në përllogaritjet për zërinpaga e sigurime shoqërore, janëkryer mbështetur në numrin epunonjësve sipas organikës se retë Ministrisë së Kulturës, mirat-uar më 5 tetor 2017, emegjithëkëtë, vihet në dukje seka një diferencë midis fondit tëpagave dhe sigurimeve shoqëroresipas strukturës se aprovuar dheprojektbuxhetit 2018 në pro-gramet Trashëgimi Kulturoredhe Muzetë dhe Art&Kulture tëcilat, thotë raporti i paraqiturpara komisionit, "i kemi paraqi-tur dhe në relacionin e dërguarpranë Ministrisë së Financave.Besojmë se kjo diferencë do tëplotësohet padyshim nga Minis-tria e Financave, sikurse u bëpërgjatë vitit 2017". Ministria bënme dije se fondi pagave dhe sig-urimeve shoqërore në totalin ebuxhetit të Ministrisë së Kul-turës përben 46.6% të buxhetit,çka do të thotë se pothuaj gjysmae buxhetit shkon për rroga e sig-urime.

Në po këtë pikë, një tjetërshqetësim i ngritur ka të bëjë meshpenzimet korrente. Raporti iMK-së për projektbuxhetin e2018-ës, thotë se "nuk është refle-ktuar rritje në buxhetin e minis-trisë si rrjedhojë e VKM-së përrritjen e pagave për rojet, dukevënë në vështirësi Ministrinë eKulturës në kryerjen angazhi-meve të tjera që ka marrë në këtëfushë". Shtohet se kërkesat e Min-istrisë së Kulturës me qëllim re-alizimin e misionit dhe objekti-vave të saj në drejtim të rritjes sëbuxhetit kanë qenë konstante."Fondi i cili kërkohet të shtohetnë realizimin e prioriteteve dhedetyrave të saj, për sa më sipër,është në vlerën e 19 milionë le-këve për të siguruar këtë shërbimtë domosdoshëm për institucio-net e artit". Të njëjtin shqetësimndan kjo ministri edhe për fush-ën e artit dhe kulturës, dukeshënuar se "është mëse enevojshme shtesa për shpenzimetkorrente kryesisht për shërbimine sigurimit dhe të ruajtjes, me njëfond prej 13 milionë lekë, nevojëe domosdoshme".

Kumbaro bëri me dije se ngatrashëgimia dhe arti: të ardhuratnë vitin 2013 kanë qenë 61 mil-ionë lekë ndërsa në vitin 2017 149milionë lekë. E megjithëkëtë,"Ministria e Kulturës përballetme një problem në përdorimin ekëtyre të ardhurave nga ana in-stitucioneve të varësisë, pasi tav-anet që na vendosen nga Minis-tria e Financave, janë kundrejt tëardhurave të vitit 2013, ndërko-

TE DHENA

BUXHETI NË ZËRAPlanifikim, Menaxhim 160,276,000Trashëgimi Kulturore dhe Muzetë 635,072,000Art & Kulturë 1,214,549,000Shuma 2,009,897,000

SHPENZIME E INVESTIMEPaga+Sig. Shoqërore 937,500,000Shpenzime korrente 396,237,000Shpenzime nga të ardhurat 26,160,000Investime me financim të brendshëm 650,000,000Shuma 2,009,897,000

hë që të ardhurat tona nga sek-tori i biletarisë janë rriturndjeshëm që nga 2013". Në vijimtë ankesës, thuhet se sikurseedhe në kërkesat e mëparshme,"kërkojmë si ministri të rregullo-het kjo anomali duke na u rriturtavani buxhetor për shpenzimetkorrente sipas udhëzimit të për-bashkët të të dyja ministrave tëFinancës dhe të Kulturës të vitit2015, për përdorimin e biletave".

Sipas Kumbaros, për buxhetine vogël të Ministrisë së Kulturës,kjo nuk është një shumë e pakon-siderueshme, por bëhet fjalë përrreth 26,6 milionë lekë nga të cilatnë programin e trashëgimisë 22,4milionë lekë dhe në programin eArt&Kulturë 4,2 milionë lekë,shuma me të cilat Ministria e Kul-turës ka për objektiv të ndërhyjënë mirëmbajtjen e këtyre objek-teve dhe në përmirësimin e shër-bimeve dhe të produksioneve ar-tistike, në mënyrë që të gjener-ojnë të ardhura akoma më tëmëdha në vijim.INVESTIMET

Ministrja e Kulturës, MirelaKumbaro ka përmendur dje nëkomisionin kantieret për restau-rimin e 3 kishave të rëndësishmeqë do të përfundojnë vitin eardhshëm, Shën Maria e Kosinës,Fjetja e Shën Marias e Sopikut,Shën Maria e Bënjës si edhe kabërë me dije se janë gati projek-tet e do të fillojë, në bashkëpunimmë Agjencinë turke TIKA, res-

taurimi i 5 xhamive - trashëgimikulturore, konkretisht:

Xhamia e Ethem Beut në Ti-ranë, Xhamia Mbret, Xhamia eBeqarëve, Teqeja e Helvetive nëBerat dhe Xhamia e Pazarit nëGjirokastër. Problem paraqetxhamia e Plumbit në Shkodër, përshkak të përmbytjes që vjen prejkolektorëve të bllokuar në vitenga ndërtimet e paligjshme.

Pas shpalljes monument kul-ture të Kuvendit të Troshanit,Kumbaro tha se është vendi i për-shtatshëm për një memorial përAt Gjergj Fishtën.

Në kuadrin e vitit të Skënder-beut, ministria synon restau-rimin dhe rikualifikimin e Memo-rialit të Skënderbeut në Lezhë,restaurimin e statujës sëSkënderbeut në Krujë, si vende

simbol i Heroit Kombëtar dherikualifikimin e muzeut të vogëltë Dibrës, ndërtuar në vendin eorigjinës së Skënderbeut. Në mes-in e investimeve për vitin 2018 upërmend përfundimi i teatrit tëri "Turbina", rikonstruksioni iTeatrit të Operas dhe Baletit,ndërsa u bë me dije se konkreti-zohet në 2018-ën, puna për për-gatitjen e konkurseve ndërko-mbëtare për të realizuar projek-tet për rikualifikimin, rehabiliti-min dhe rifunksionalizimin eMuzeut Historik Kombëtar, tëGalerisë Kombëtare të Artit si njëMuze i Historisë së Artit dhe tërikonstruksionit të BibliotekësKombëtare.PËRPARËSITË

Tek arti dhe kultura, sipas min-istres investimet kulturore do të

kenë prioritet riorganizimin e ka-paciteteve profesionale dherikonceptimin e programeve tëInstitucioneve Qendrore të Artitdhe Kulturës. Programi Kombëtar"Edukimi përmes Artit" do të jetëvijimi i një reforme të thellë dhetë qëndrueshëm në institucionete artit dhe politikat kulturore.Ndërkaq, Ministria e Kulturës dotë ofrojë paketa dhe shërbime kul-turore të përqendruara kryesishtnë vijën bregdetare në shërbim tëturizmit kulturor.

Në sajë të motos, 'Kultura sipasaporta jonë më e mirë', ajo thase do të realizohen një rrjet ak-tivitetesh, që synojnë në konsoli-dimin e vlerave artistike dhe zh-villimit të diplomacisë kulturorenë nivele të larta ndërkombëtare,promovimit e artit shqiptar nëarenën ndërkombëtare (VitiSkënderbeut, Creative Europe,Traduki, Kalendari Shqipëri-Ko-sovë, Kalendarin artistik meMaqedoninë, Bienalja e Veneciase arkitekturës, panairet ndërko-mbëtare të librit).

'Parku i artit' është një tjetërprojekt që do të realizohet nëbashkëpunim me rajonin e Puljase që konsiston në rikualifikimine hapësirës së parkut të Kinostu-dios, duke restauruar dhe për-dorur instalacione artistike dhearkitekturore të skulpturave tëoborrit të GKA.

Buxheti 2018 do të shërbejëedhe në mbështetjen e aktiv-iteteve kulturore në mbarë ven-din nëpërmjet thirrjeve për ap-likime në fushën e trashëgimisëkulturore, artit dhe kulturës, lib-rit, përkthimit, krijimtarisë se renë dramaturgji dhe muzikë, këty-re të fundit do t'u kushtohenedhe konkurse kombëtare të dedi-kuara. Synim mbeten projektet eqëndrueshme e afatgjata, që inte-grojnë kulturalisht Shqipërinë nëaxhenda ndërkombëtare. Për-parësi është viti kulturor Austri-Shqipëri, që do të mbështetet ngaMinistria e Kulturës me një kal-endar tashmë të konsoliduar mi-dis dy vendeve, që starton javëntjetër në Vjenë, por do të kulmojënë vitin ardhshëm.QENDRA KOMBËTAREE LIBRIT DHE LEXIMIT

Theks prej kohësh është lexi-mi dhe libri. Ndërsa prej dy viteshmbahet muaji i leximit, Kumba-ro ka njoftuar dje se për një poli-tikë sa më të qëndrueshme dhetë decentralizuar në fushën e lib-rit, synohet ngritja e Qendrës Ko-mbëtare të Librit dhe Leximit, qëka si objektiv themelor mbësh-tetjen dhe promovimin e letraveshqipe brenda dhe jashtë vendit,hartimin dhe zbatimin e projek-teve në ndihmesë të rritjes së kul-turës së leximit, krijimin e një rr-jeti bashkëpunues dhe mbësh-tetës mes shkollës, familjes, insti-tucioneve librare e bibliotekarepër edukimin nëpërmjet leximit.

Ministria e Kulturës

E enjte 9 Nëntor 201718 - KULTURE

FESTIVALI

Jeta e 'fshehtë' e baronit FrancNopcsa në një dokumentar

Lidhja e tij me shqiptarin dhe fundi tragjik

Doda - The life and adventuresof Franz Baron Nopcsa'.Është ky titulli i dokumen-

tarit që u shfaq mbrëmë në Teat-rin e Kukullave në Tiranë nëkuadër të Festivalit Ndërkombëtartë Filmit në Tiranë, TIFF 2017. Re-alizimi i filmit ka nisur vite mëparë, kur regjisori e skenaristiVisar Vishka, pa krejt rastësishtnjë fotografi të Bayazid ElmasDodës dhe Franz Baron Nopcsës.Nisi prej atij imazhi një hu-lumtim i gjatë për të mësuar his-torinë që fshihej pas tij. Kush ish-in ata dy burra dhe çfarë i lidhte?Kërkimet për Bayazid ElmasDodën dhe baronin Nopcsa, çoinë një skenar që u bë baza e njëfilmi dokumentar 107-minutësh.I shfaqur së pari në Festivalin eFilmit Dokumentar dhe atij tëShkurtër - 'DokuFest', ai njohumbrëmë një tjetër audiencë.

Filmi nis me rrëfimin e jetëssë aristokratit e shkencëtarit hun-garez, Franz Nopcsa, që me kohën,kish krijuar një lidhje shumë tëfortë me shqiptarët. Gjithçka patnisur për hir të vizitave e studi-meve të tija. "Dijetari vjenez që përpak po bëhej Mbreti i Shqipërisë!James Bond, Indiana Jones,Lawrencei Arabisë të gjithë bash-kë, i frymëzuar nga Karl May. FranzBaron Nopcsa shkroi 180 libra dheartikuj dhe arriti të publikojë rreth150. Shkencë e pastër nga disafusha. Një politikan, një spiun, njëushtarak, që bënte punë në Ru-mani, Maqedoni, Shqipëri… ashtusikur kishte thënë një shkencëtaritalian për Nopcsan: 'Ai ishte sikometë, lëvizte shumë shpejt dhesillte dritë për të tjerët'. Ky doku-mentar është për jetën dhe aven-turat e tij, bashkë me partnerendhe sekretaren, Bayazid ElmasDoda", thuhet në njoftim.

Ndërkaq, filmi ka në fakt nëfokus dhe në titull pikërisht bash-kudhëtari, sekretarin dhe part-nerin e Nopcsës - Bayazid ElmasDodën, të cilin e mori pas vetesedhe atëherë kur vendosi t'i japëfund jetës së tij. Aventurë pas aven-ture pasqyrohet në 107 minuta ngastudiues e albanologë të tjerë jetae Nopcsës. Në dokumentar, është ipërfshirë edhe rrëfimi i RobertElsie, albanologu i njohur që u ndanga jeta muajin e kaluar.

Dokumentari nuk ndalet vetëmte jeta e dy të dashuruarve që ish-in çift, që nuk e lanë asnjëherënjëri-tjetrin vetëm, por janë përf-shirë në të edhe figura si Ismail Qe-mali.

Visar Vishka ka bërë me dije sekëtij filmi i ka kushtuar pesë vite,e se shkak për këtë ka qenë edhemungesa e buxhetit. Regjisori eskenaristi ka deklaruar se ka mun-dur të gjejë edhe varrin e Nopcsësdhe Dodës. Aventurat e Dodës dheNopcsës, përfunduan atëherë kurNopcsa, shkroi një letër ku tregoivetëvrajsen dhe vrasjen e Dodës.

Regjia & Produksioni:Visar VishkaKinematografia:Filip KondovskiMontazhi:Zoran ChanevskiAnimacioni:Aleksandar Stojanovski

DY FILMA, DY FESTIVALE, DY TERRITORE,DY PROJEKSIONE DHE NJË PLATFORMË VOD

shikimin e prodhimeve cilësoreeuropiane dhe fuqizon disa fil-ma, që përndryshe do të prekninvetëm disa shikues me fat tëpranishëm në festivale. Gjithash-tu, përmirëson marrëdhënietmes festivaleve, shpërndarësve,agjentëve të shitjes dhe platfor-mave VOD, për t'i sjellë publikutfilma cilësorë europianë. Festi-vali simultan e vendos Tiranënnë hartën e filmit dhe distribu-cionit të filmit europian.

Projeksion simultan i filmitpër fëmijë "Raffi" dhe filmit

"Fado" në Festivalin Ndërko-mbëtar të Filmit në Tiranë, Fes-tivalit Europian të Filmit 'Cine-days' dhe në platformën 'VODCinesquare.net': "Fado" - 10 nën-tor, 2017, në orën 17:00 dhe"Raffi" - 11 nëntor, 2017, në orën11:00. "Cutaway Films Distribu-tion" ka lançuar që prej vitit2016 "Festivalin Simultan", njënismë risi e shpërndarjes, e cilai bën filmat njëkohësisht të vlef-shëm në festival dhe në internetnë rajonin e Ballkanit. Edicionii fundit përfshiu shfaqjen e film-it holandez "Clean Hands" më 11

nëntor, 2016, në orën 17:00, në Fes-tivalin Europian të Filmit Cine-days dhe në Festivalin Ndërko-mbëtar të Filmit në Tiranë. Ky edi-

cion përfshin shfaqjen simultanenë festival të dy filmave, më datë10 dhe 11 nëntor 2017, respektiv-isht në orën 17:00 dhe 11:00, nëFestivalin Europian të Filmit Cine-days dhe Festivalin Ndërkombëtartë Filmit në Tiranë, si dhe në plat-formën 'VOD Cinesquare.net' në tëdyja vendet. Kjo nismë mbështe-tet nga programi MEDIA i 'Cre-ative Europe' për të testuar terre-nin e shpërndarjes inovativ që iofron publikut zgjedhje në

Nopcsa për pak edhe mund tëbëhej Mbret i Shqipërisë. "E bërakëtë vrasje, pasi Doda nuk do tëkishte mundur të jetonte pa mua.Do t'i dhimbte shumë", thuhej nëletrën e Nopcsës, kanë shkruar me-diat. Hipotezat për vrasjen evetëvrasjes janë disa, e mes tyrenuk mungon xhelozia e tradhtia.

KUSH ISHTE NOPCSASipas Robert Elsiesë, albanologu

i njohur hungarez, baroni FrancNopça nga Felshësilvashi [1877-1933], ishte një ndër studiuesit mëtë spikatur të kohës. Ai ishte lin-dur në një familje aristokratikehungareze më 3 maj 1877. Me re-komandimin e ungjit dhe kumbarit

të tij, Franc von Nopcsa,kryemjeshtër i oborrit tëMbretëreshës Elisabeta të Aus-trisë, Nopça mbaroi maturën në li-ceun vjenez MariaTheresianum.Franc Nopcsa udhëtoi gjerësishtnë Ballkanin jugperëndimor dhejetoi për një kohë në fillim të shek-ullit të njëzetë në Shkodër. Në vitete mëvonshme ai u bë i njohur gjith-ashtu si një ndër albanologët krye-sorë të kohës së tij. Botimet e tijalbanologjike nga vitet 1907 deri në1932 u përqëndruan kryesisht nëfusha të tilla si: parahistoria dhehistoria e lashtë, etnologjia,gjeografia, historia e re dhe e drej-ta zakonore shqiptare, d.m.th. ka-nuni. Lista e botimeve të Nopcsëspërmban më shumë se 186 tituj,kryesisht nga fushat e paleon-

tologjisë, të gjeologjisë dhe të al-banologjisë. 54 botime janë përShqipërinë. Ndër veprat më inter-esante të Nopcsës janë kujtimet etij, të botuara gjermanisht nëvëllimin [Udhëtime në Ballkan:kujtimet e baronit Franc Nopcsa].

JEP DORËHEQJEN KRYETARI GUDAR BEQIRAJ, AKADEMIA ESHKENCAVE MERR BUXHET NGA QEVERIA E I SHPËTON SHKRIRJES

cionit, për përballimin e sfida-ve të rëndësishme të vendittonë. Gjatë takimit akademikuBeqiraj i shprehu vullnetin e tijPresidentit të Republikës përt’u dorëhequr nga pozicioni ikryetarit të zgjedhur të Akade-misë së Shkencave, duke thek-suar se ai do të mbetet përkrahkolegëve të tij akademikë,mbështetës dhe kontribues, iprocesit të reformimit të nisurtashmë të këtij institucioni tërëndësishëm. Presidenti i Re-publikës Meta vlerësoi aktin eBeqirajt duke vënë në dukje per-sonalitetin e tij dhe rolin e kon-tributin e gjatë jo vetëm në fush-ën e kërkimit shkencor, poredhe në atë të zhvillimit tësportit dhe të veprimtarive hu-manitare. Presidenti i Repub-likës Meta theksoi rëndësinë evendosjes sa më shpejt të dia-logut mes Asamblesë së Akade-misë së Shkencave dhe qeverisëme qëllim rritjen e rolit tëpazëvendësueshëm të saj për zh-villimin e vendit.

Kryetari i zgjedhur në shtator i Akademisë së Shken-

cave, Gudar Beqiraj ka dhënëdorëheqjen nga detyra, ndërsaAkademisë i është rikthyerbuxheti nga qeveria.Megjithëse i zgjedhur me votanga akademikët, pas debateveqë nisën me Artan Fugën, dukepërfshirë kryeministrin EdiRama, që kërcënoi për prerjefondesh, Akademia mbërriti nëshkrirje pasi as Presidenti nuke dekretonte Beqirajn. Kthesaka ndodhur ditën e djeshme. NëKomisionin Parlamentar të Me-dias lajmi për rikthimin e bux-hetit Akademisë është dhënënga Ministria e Financave. Sifond do jetë i njëjti sa vitet ekaluara. Në emër të Ministrisësë Financave në komisioninparlamentar foli zëvendësmin-istrja Dajna Sorensen. Fondi ipërvitshëm i Akademisë së Sh-kencave është rreth 96 milionëlekë të rinj. Kryeministri EdiRama deklaroi pas zgjedhjevenë Akademinë e Shkencave, se

ky institucion duhet t'i gjejë vetëfondet e financimit, pasi në vendtë reformimit zgjodhi farsën (meqënë krye të Akademisë u zgjodhish-kryetari). Nga ky buxhet, 94milionë janë shpenzime korrente,paga dhe vetëm 2 mln lekë të rejainvestime. Për ç' arsye, heqja ebuxhetit do të çonte në shkrirjen

e Akademisë.N d ë r k a q ,

Presidenti i Re-publikës së Sh-qipërisë ka pri-tur në takimkryetarin ezgjedhur të Ak-ademisë së Sh-kencave, aka-demikun GudarBeqiraj ku mestë tjerash u dis-kutua mbi situ-atën aktuale tëAkademisë sëShkencave, pro-cesin e re-formimit të sajdhe sfidat dhe

perspektivën e përballjes së tyreme sukses. Sipas njoftimit, gjatëbisedës u nënvizua nevoja dherëndësia e një reformimi tërësor tëkërkimit shkencor dhe Akademisësë Shkencave në drejtim të rritjessë produktivitetit shkencor nëharmoni me zhvillimet e sotme tëshkencës, teknologjisë dhe inova-

Akademiku Gudar Beqiraj mePresidentin e Republikës, Ilir Meta

E enjte 9 Nëntor 2017 - 19OPINION

Opinioni i Ditës Një shekull nga fitorja e revolucionittë tetorit, me realizëm, pa nihilizëmNga Vasil Kureta

(V(V(V(V(Vijon ngijon ngijon ngijon ngijon nga fa fa fa fa faqja e parë)aqja e parë)aqja e parë)aqja e parë)aqja e parë)

... dhe menshevikëve rreth zhvil-limeve në Rusi, u dëshmua se viz-ionin më ndryshues, më bindës,më të qartë, më bashkues dhe mëafër kërkesës historike të zhvilli-meve në Rusi e kishin bolshe-vikët, me platformën e tyre të ng-ritur mbi konceptin e Marksit, përnjë shoqëri të re, të drejtë, të lirë,pa shfrytëzim të njeriut nga nje-riu. Edhe pse Marksi mendonte seky model mund të fillonte në ven-det më të zhvilluara ekonomike esociale, Lenini dhe bolshevikët nx-ituan ta aplikonin në një Rusi tëprapambetur dhe me elementëthelbësorë të modelit feudal të zh-villimit, që ishte në fillimet e mar-rëdhënieve kapitaliste në pro-dhim. Revolucioni Bolshevik real-isht hapi rrugën e një ndryshimithelbësor, fillimin e një modeli tëri të zhvillimit, një epokë të re nëzhvillimet botërore.

Fitorja e tij mundësoi krijimine një modeli të ri të zhvillimeveekonomike, politike e sociale, njëmodeli tjetër zhvillimi në sistem-in e marrëdhënieve ndërko-mbëtare. Pas kësaj fitoreje e ndry-shimi cilësor historik, u shtrua njëmundësi e re dhe një përballjefrontale mes dy mënyrave tëkundërta të zhvillimit e organizim-it ekonomik, politik e social dmth.,midis atij perëndimor ose ndryshekapitalist dhe atij socialist, tëfrymëzuar nga vizioni i Marksitdhe i interpretuar e zbatuar ngaLenini e më pas nga Stalini. Mekëtë ngjarje bota kishte ndryshuare do të kishte në thelb dy botë tëkundërta mes tyre, që do të ishinnë provë të vërtetë, në garë për tëfituar e mundur njëri-tjetrin, nëpërballje gjithnjë e më të fortë, mëtë gjithanshme e më armiqësoremes tyre. Kjo përballje realishtndikoi në evolucionin e shoqërisënjerëzore, në konkretizimin endryshimeve të vërtetaekonomike e sociale, në formë-simin e dy modeleve të kundërtatë zhvillimit, të atij kapitalist, qëishte i konsoliduar dhe atij social-ist, që pretendonte ta kapërcentenë standardet e nivelet e zhvillim-it ekonomik e social e sidomos qëpretendonte, se i kishte rrëmbyertashmë modelit kapitalist flamurine mbrojtjes së lirive e të drejtavetë njeriut. Kjo ambicie u zhvilluamë tej, pas goditjes së rëndë qëmodeli kapitalist pësoi me krizëne rëndë të viteve '30 të shekullit tëkaluar, me lindjen brenda modelitkapitalist të dy monstrave të na-zizmit e fashizmit dhe sidomos paspërfundimit të Luftës së DytëBotërore dhe krijimit të kampitsocialist. Revolucioni i tetorit më1917 ishte produkt i pjesëmarrjessë gjerë të burrave e grave, të tërinjve, punëtorëve e fshatarëve epopullit rus, që aspironin lirinë ezhvillimin, një mënyrë tjetër mëtë mirë jetese, lirinë e vërtetë dhezhvillimin e gjithanshëm. Ështëfakt se ata përbënin shumicën ebashkuar që kërkonte ndryshimincilësor e zhvillimin e vërtetë, porqë i kishin besuar kështu vizionitkomunist marksist. Edhe psemund të mos dinin e kuptoninshumë nga vizioni i Marksit dhe aiqë u përcolli Lenini me bolshe-vikët, ata kërkonin një model tjetër

timin e fundin e vet. Është fakt qëmodeli socialist, në mënyrën se siu konceptua e realizua, pati rezul-tatet e tij të pamohueshme, sido-mos në fazën e parë të shtratimittë tij, por që më pas u kolapsua, embylli kapitullin e vet, duke lënëpas një diskutim, që do të kishte edhe fokusim te dështimi e gabimete krimet, por edhe analizat realiste,që shohin edhe arritjet e zhvilli-met, por dhe dështimet epërgjegjësitë, përfshi edhe nostal-gjitë konkrete.

Ky përvjetor i njëqindtë i Rev-olucionit të tetorit ka mundësuarreflektime nga këndvështrime tëndryshme, që nga mendimi se ko-munizmi ishte një utopi e eksperi-ment i dështuar, një çështje e mby-llur tashmë, që i takon historisë,por edhe për shqyrtime realistedhe objektive. Për disa Revolucio-ni i tetorit përkujtohet më shumësot nga pozicione e për interesanacionaliste dhe në funksion të njëmodeli autoritarist qeverisjeje. Përdisa, historia ka parë njëqind vjetmë parë një Revolucion Bolshevik,si një formë e shfaqjes së determi-nizmit komunist dhe në fund tëkëtij shekulli, një histori me njëironi tragjike. Ka gjithashtu edhenjë diskutim në rrafshin teorikbrenda simpatizantëve të mendim-it marksist, sipas të cilëve, dështi-mi i modelit socialist ishte rrjed-hojë edhe i shmangies nga idetëkryesore dhe filozofia apo kuptimii Marksit për çështje thelbësore tëshoqërisë komuniste në të dyjafazat e saj, që nga çështja se ndry-shimi e revolucionet do të ndodh-nin në vendet më të zhvilluara kap-italiste, por dhe për çështjen etjetërsimit apo të kalimit nga push-teti i sendeve mbi njerëzit te push-teti i njerëzve mbi sendet, mbi ro-lin e shtetit në zhvillimetekonomike e sociale dhe kuptimine tij për shuarjen e shtetit etj.

Fakt i pamohueshëm është seRevolucioni Bolshevik solli njëndryshim thelbësor në evolucion-in e marrëdhënieve ndërko-mbëtare, që u thellua më tej mekrijimin e kampit socialist, pas për-fundimit të Luftës së DytëBotërore. Ai i hapi rrugën një mod-eli tjetër ekonomik, politik e social,i kundërt me atë kapitalist që kish-te filluar jetën e vet me fitoret erevolucioneve borgjeze. Edhe rrë-zimi i komunizmit, shpërbërja e BSdhe e kampit socialist, hapi rrugënpër një model të ri të sistemit tëmarrëdhënieve ndërkombëtare, qëështë në proces kompletimi. Fed-erata e Rusisë tashmë nuk preten-don se zhvillon modelin komunist,por që synon një rol superfuqiebotërore në sistemin e mar-rëdhënieve ndërkombëtare. Ajo kanjë model ku gjen edhe ekonom-inë e tregut, edhe demokracinë ele-ktorale, edhe centralizmin e lartënë qeverisje, ku opozita politike kavështirësi të mëdha të realizojëmisionin e saj dhe përfaqëson njëvend të madh, me potenciale tëmëdha zhvillimi, me histori, kul-turë e kontribut të pasur në zhvil-limet botërore. Për disa, Rusia sotpërfaqëson një superfuqi të re meinteresa konkrete imperiale, që dotë ndikojë ndjeshëm në zhvillimetbotërore.

zhvillimi, me liri, demokraci, din-jitet njerëzor dmth., me referim tësistemi i vlerave të larta njerëzore.

Frymëzimi nga këto vlera dhenevoja për ndryshim thelbësor ubë shkaku esencial i bashkimit dhepjesëmarrjes së gjerë sociale, qësolli ngjarjen e rëndësishme his-torike, faktin e ndryshimit tëmadh në zhvillimet botërore. Pasfitores së revolucionit socialist tëtetorit, do të kishte dy botë, dymodele zhvillimi, dy filozofi ebotëkuptime të kundërta e në luftëtë ashpër mes tyre. Bolshevikët ubënë të besueshëm, sepse inspiro-nin ndryshimin e gjendjes dheofronin një perspektivë të re zhvil-limi, ndryshe nga ai ekzistuesi.Vlerë e revolucionit të tetorit u bëndryshimi, që tashmë ishteshndërruar në një stimul e nevojëjo vetëm për Rusinë, por edhepërtej saj. Pas fitores në luftën emadhe patriotike, që mposhti për-fundimisht hordhinë naziste, Mos-ka u bë realisht qendra e komu-nizmit botëror dhe modeli rus uaplikua në vende të tjera, që ubënë pjesë e kampit socialist. Edhemodeli perëndimor në përballjenme modelin e ri, gjeti një stimulkonkret vetëpërsosjeje e ndryshi-mi, që dëshmoi shumë herë mëefektivitet e epërsi ndaj atij social-

ist dhe që e mundi më pas atë. Nëse e vështron me realizëm

historinë që nga fitorja e Revolu-cionit Bolshevik, deri te rrëzimi ikomunizmit në fund të viteve '80,atëherë do të konstatosh se bren-da modelit socialist, në hapësirëne kampit socialist, ka shumë ele-mentë pozitivë e negativë, arritje edështime, avancime dhe gabime,zhvillime dhe regres, ndryshimedhe krime, më shumë prirje ngacentralizimi i vendimmarrjes dhepërqendrim autoritarist të push-tetit, luftë të ashpër klasash, mëshumë dhunë sidomos edhe ndajfjalës së lirë, duke e diskretituarrealisht flamurin e lirive e tëdrejtave të njeriut, që pretendon-te se ia kishte rrëmbyer modelitkapitalist. Këto dukuri u shfaqënme veçori konkrete në secilin vendsocialist, deri sa modeli u kolapsua,dështoi dhe solli shpërbërjen eBRSS dhe vetë kampit socialist, pandonjë ndërhyrje ushtarake ngajashtë. Pra, kishte një përballje eluftë totale mes dy modeleve përta mundur njëri-tjetrin e jo thjeshtnjë garë. Modeli perëndimor arrititë sigurojë rendimentin më të lartënë punë në këtë përballje mode-lesh, një zhvillim ekonomik mestandarde të larta e vëllim tepërmë të lartë, një nivel mirëqenieje

për qytetarët shumë herë më tëlartë, edhe pse në praninë e dalli-meve tepër të ndjeshme mes shtre-save sociale, mundësi të gjëra tëiniciativës së lirë, funksionim tëdemokracisë e sundim të ligjit,hapësirë të gjerë për liritë e tëdrejtave të njeriut dhe mbrojtjene tyre. Modeli perëndimor u për-sos duke qëndruar fort në sistem-in e vlerave, që dhe vulosi fundine pashmangshëm të modelit social-ist. Edhe pse sot ky model fituespo has mjaft vështirësi e probleme,jo të thjeshta e të vogla, përsëri për-faqëson modelin më të lartë që kasot njerëzimi në evolucionin e tij.

Gjithë kjo histori është parë evlerësuar edhe aktualisht edhe merealizëm e vërtetësi objektive, poredhe me subjektivizëm, nihilizëm,zbukurime e fshehjes së të vërteta-ve e pse jo me nostalgji konkrete.Natyrisht, që liria e mendimit ësh-të e drejtë e pamohueshme dhekëndvështrimet janë të ndryshme,por të gjitha këto pozicione janëpërballë të vërtetës së fakteve engjarjes historike. Faktet dhe evërteta historike të mundësojnë tëgjykosh drejt. Njëanshmëria nukështë metodë efektive gjykimiedhe për këtë përvojë historike, qëkishte kurbën e vet të ecurisë sëndryshimit dhe jo vetëm dësh-

E enjte 9 Nëntor 201720 - OPINION

Opinioni i Ditës Terror në klasë:Kujtimet shqiptare tënjë fëmijërie të thyer

Nga Ervin Qafmolla *

(V(V(V(V(Vijon ngijon ngijon ngijon ngijon nga fa fa fa fa faqja e parë)aqja e parë)aqja e parë)aqja e parë)aqja e parë)

... i shkëlqyer dhe për këto dështime, shpeshpaguhej një çmim i shtrenjtë. Orvatja për t'umbrojtur ishte e kotë, sepse një breshëri shpul-lash më shpartalloi menjëherë. U ula në bankëme fytyrën e skuqur, por mirënjohës që kishashpëtuar me pak.

Të tjerë nuk ishin aq me fat. Kisha qenë dësh-mitar kur Fejzija kishte rrahur brutalisht fëm-ijë të tjerë, u kishte përplasur kokën mbi dër-rasën e zezë, i kishte goditur me regjistrin emadh të notave e mungesave duke i shtrirë tëalivanosur, i kishte tërhequr zvarrë prej flokësh,apo që në një rast, një syresh e kishte hedhurnga shkallët duke i thyer krahun.

Ishte fundi i viteve '80 në Shqipëri, dhendonëse ky brutaliteti i mësueses së Muzikësndaj nxënësve në shkollën time fillore në Ti-ranë ishte i veçantë nga intensiteti dhe larmia,rastet e tjera të dhunës në shkollë ishin të za-konshme.

Mësuese Zana e lëndës së Historisë, përshembull, preferonte të na çonte peshë nga tu-fat e flokëve në anë të veshëve apo të na tortur-onte në mënyra të tjera. Ajo kishte qejf edhe tëna pickonte në qafë, ndonjë tjetër na përthy-ente veshin - veshi im i majtë ka edhe sot njëkrisje të kërcit si rrjedhojë - ndërsa të tjerë kufi-zoheshin me ndonjë shpullë të aty përatyshme.

Përveç fuqisë fizike të të rriturit, mësuesitkishin një arsenal të tërë armësh rrethanoreapo të paramenduara në dispozicion. Na godis-nin me thupër, vizore, fletore, libra shkollorëapo me objekte të tjera që i vinin duarsh. Për tabërë veten për dajak nuk ishte shumë e vësh-tirë. Mjaftonte të qeshje apo të flisje gjatë orëssë mësimit, të mos dije përgjigjen e një ushtri-mi, të mos shkruaje bukur në fletore, të mos ikishe prerë thonjtë apo flokët, apo ndonjë vogël-si e çfarëdo lloji.

Në përgjithësi, prindërit nuk e kishin prob-lem agresionin e mësimdhënësve. Nuk mungo-nin rastet kur në takimet me prindër në shkollëdëgjojë fjalët "rrihe ti edhe për mua". Ngan-jëherë, në shtëpi më rrihte im atë, zakonishtsepse nuk dilja mirë në mësime apo për prapësitë ndryshme.

Në fakt, unë rrihesha pak a shumë po aq satë tjerët, dhe "të tjerët" përbënin pjesën dër-rmuese të bashkëmoshatarëve që njihja. Nëklasën time arrij të kujtoj vetëm nja dy djemtepër të rregullt dhe të bindur që u kanë shpë-tuar dajakut në shkollë dhe në shtëpi. Djemtërriheshin shumë shpesh, vajzat më rrallë. Atofillonin t'i rrihnin kur 'rriteshin', periudhë kurdjemtë nuk i rrihte më kush dhe ata vetë fillo-nin të rrihnin të tjerët.

Për ta ilustruar mbizotërimin e dhunës nëShqipërinë e viteve '80 vlen të kujtoj një rastkur po luanim me fëmijë të tjerë në lagje. Lojanuk më kujtohet, por mbaj mend që një prejtyre gjeti një boshllëk në rregullat e saj për tëgjykuar në favor të tij. Ne të tjerët mbetëm paargument.

Ai ishte një djalë i zgjuar, i qetë dhe që nukkrijonte probleme. Një nga shokët i tha: "Ik ore,ti je aq kot sa nuk të rref as babi". Mbaj mendqë u mërzit shumë dhe u largua pa folur. Të mosrriheshe mund të përbënte një lloj alienimishoqëror.

Me ndonjë përjashtim, të gjithë rriheshimnga të gjithë. Në rrugë, edhe pse më rrallë, narrihnin të 'fortët', të cilët ishin fëmijë pak vjetmë të mëdhenj se ne. Në lagje, gjithashtu më tërriturit të rrihnin për arsye banale. "Më mirëmut se i vogël", ishte një thënie që përdorej mehumor.

Ishin, gjithashtu të shpeshta rastet kur dëg-joja fqinjët të rrihnin gratë. Gratë nga ana e tyrerrihnin fëmijët. Burrat që rrihnin gratë, rrih-nin gjithashtu fëmijët. I forti rrihte më të dobë-tin. Dhe fëmijët ishin më të dobëtit nga të gjithë.AMNEZI NDAJ BRUTALITETITTË SË SHKUARËS

Është e pamundur t'i ndalësh kujtime të til-la kur lexon reagimet dënuese të publikut nëShqipëri ndaj rasteve të sotme të ekspozimit

të dhunës në shkolla, të cilat mund të konsid-erohen "incidente të izoluara", nëse krahaso-hen me realitetin e pak dekadave më parë. Njëprej tyre tregonte që një mësuese ishte filmuarduke rrahur nxënësit. Gjatë viteve të funditjanë botuar disa lajme që tregojnë dhunën fiz-ike në institucionet edukuese të Shqipërisë.

Një sosh i publikuar nga emisioni "Fiks Fare"i "Top Channel", zbuloi dhunën fizike dhepsikologjike që një mësuese në një fshat të Te-pelenës ushtronte ndaj një nxënëseje 8 vjeç.Përballë dhunës së ushtruar, ditari i nxënësespërmbante si këmbim fraza si "Dua ta vras (më-suesen)", apo "Dua të iki nga shtëpia".

"Mësuesja më rreh shumë, më thotë budal-laçkë, do të shtypë bota me këmbë, më përplaskokën në dërrasë", tha vajza për "Fiks Fare".

Në kohën time, nuk ëndërronim dot t'i vris-nim mësuesit që na rrihnin, thjesht jetonimnë terrorin e ndëshkimit të radhës dhe shpeshndiheshim të kënaqur kur shpëtonim vetëmme një 'rrahje normale'. Por, edhe rrahjet atip-ike nuk ishin të rralla.

Ndërkohë edhe në rastet e sotme, dhuna ndajfëmijëve në institucionet e edukimit paraqitete larmishme, ndonëse më pak e përhapur.Rreth një vit më parë, në një shkollë 9-vjeçarenë Tiranë, një mësuese u filmua duke rrahurnjë nxënës para shokëve të klasës. Në një kop-sht, pronarja u arrestua pasi u kap në flagrancëduke rrahur një nga fëmijët.

Vlen të shtrohet pyetja sesi do të kishte qenëreagimi i autoriteteve nëse në vitet '80, njëprind do ishte paraqitur në polici për të denon-cuar mësuesin që i kishe rrahuar fëmijën. Ush-trim tepër i pagjasë, duke qenë se një sistem itërë i një prej regjimeve më të egra komunistenë botë ishte ndërtuar dhe mbahej në këmbëmbi një disiplinim universal përmes dhunësdhe frikës.

Në secilin prej lajmeve të kohëve të sotme,dënimi publik dhe ndërhyrja e autoritetevejanë pjesë e pandashme e ngjarjes. Megjithatë,në asnjë prej diskutimeve që ndjekin këto lajmenuk përmenden rrahjet që rrahësit e sotëmmund të kenë pësuar nga mësuesit e eduka-torët e tyre.TMERR I PËRJETUAR NË LËKURË

"E shkurtër, topolake, me buzë të kuqe qëlyenin edhe dhëmbët e parë. Kjo as nuk bër-tiste, as nuk ulërinte, thjesht kalonte afër teje,të shkulte favoritet (flokët në anë të veshëve)dhe nëse ishte me humor (të mirë) të bënte njëpickim të tmerrshëm në qafë", kujton Zhujeta

Cima, për një nga mësueset e saj të 8-vjeçaresnë Tiranë.

Ajo vëren se autoriteti i mësuesit shihej thua-jse ekskluzivisht brenda kontekstit të dhunës."Ne tmerroheshim aq shumë nga mësuesi saedhe kemi urinuar në rroba nga frika. Këta (më-suesit) ishin zeniti i bulizmit dhe me këtë mod-el frymëzoheshin e gjithë e ardhmja e kombit",thotë Cima.

"Zyshë Sofia e Biologjisë kur vinte në klasë epajiste veten me thupër a thua se po futej nëtrajnim arinjsh cirku. Sapo kapte ndonjë fytyrëtë painteresuari për mësimin, vringëllinte thu-prën dhe merrte situatën në dorë duke bërë qëtë pendohej edhe ndonjë nga klasa ngjitur",thotë Enton Kaca, duke kujtuar vitet e shkollësnë Tiranë.

Kaca nuk e fsheh ironinë kur shpalos kuj-timet e tij, dhe me një ritëm të shtruar tregongoditje pas goditjeje ndaj tij dhe të tjerëve, njëushtrim që ai e konsideron si përmbledhje dësh-mish që duhen zbuluar për të gjithë. Ai pohonse përçimi i ndërsjellë i kulturës së dhunës ësh-të ende realitet në Shqipëri. Por, shton se nukështë vetëm dhuna fizike, ajo që duhet përmen-dur.

"Kishim një djalë që nuk kishte mundësi tëblinte kilota të bardha për mësimet e fizkulturës.Zakonisht pas talljes nga mësuesi para grupittë djemve, shoqëruar nga të qeshurat e vajzavepak më andej, fillonte një xhiro e detyruar mevrap rreth shkollës për këtë djalin. Ashtu me'brekë grash' ai duhej të bënte vrap dhe ishtenjë ndëshkim absurd, edhe pse atëherë na dukejshumë argëtues", kujton ai.

Kaca tregon se mësuesi i tij i Historisë, Spar-taku, një "mjeshtër rrahjeje, përplasje koke etalljeje" e fillonte orën me rrëfime nga njëudhëtim që kishte bërë në Bullgari. "'Aty ha-het supa pa bukë' - thoshte dhe i rraste ndonjëshpullë pas qafe ndonjë të përhumburi".

Kujton se një vajzë e zuri lemza dhe suspan-sa midis kohës kur "Profesor Spartaku" donteta identifikonte nëpër klasë dhe koha kur lem-za ndërpritej ndërtoi një situatë qesharake. Va-jza u zbulua dhe u nxor jashtë.

"Një djalë me ngjyrë, i cili rrihej sistema-tikisht, kur dëgjoi emrin për në mësim, u ng-rit me vrull dhe nga kjo grisi xhepin e xha-ketës. Hëngri një përplasje koke mbi bankë(nga mësuesi), me mllef dhe me ca tinguj, dheSpartaku e mbylli me frazën: Jot ëmë me zort'i blen, ti i gris", tregon Kaca.

Ai thotë se më shqetësuese, sot duke parë

në retrospektivë, i duket që edhe prindërit eushqenin dhe e aprovonin dhunën. "Kam dëg-juar shumë shpesh prindër aty (në shkollë),përfshi edhe tim atë, që i rekomandonin stafitmësimor ta aplikonin rrahjen nëse nuksilleshim mirë".

Ndërsa ky aprovim i ndërsjellë i rrahjes mbe-tet subjekt i një hulumtimi të mëvetshëm, dhu-na sistematike dhe hierarkike që mbizotëroiShqipërinë gjatë disa dekadash të një prej regji-meve më të egra despotike në Europë mund tëjetë një nga fajtorët e mundshëm."DISIPLINIM PEDAGOGJIK"

Disa kujtime nga rrahjet e fëmijërisë nëpërinstitucionet e arsimit publik në Shqipëri mundtë kualifikohen për zhanrin horror të kine-matografisë. Dallimi është se aktorët ishin tëvërtetë dhe mizanskenat po ashtu, të jetësuaranga viktimat dhe xhelatët e tyre.

Elsi Rizvanolli, i edukuar gjithashtu në Ti-ranë, thotë se nuk ishin të paktë mësuesit qëushtronin dhunë ndaj nxënësve, por disa prejtyre shquheshin për nga mizoria dhe mjeshtërianë rrahjen e fëmijëve në klasë.

"Ka qenë një mësuese e Gjuhës Shqipe, Sh-qipja… nëse haje shpulla, ishe me fat. Godistederi me shqelma. Për fat, mua vetëm shpulla(më ka dhënë), por të tjerë e kanë pësuar mëkeq", tregon Rizvanolli. Ai thotë se viktimat eShqipes ishin të shumta, por disa raste nuk ifshin dot nga kujtesa.

"E ngriti në mësim njërin, këtij të shkretit ibëhej urina. 'Aty të rrish' i tha, - thuaj mësimin;ky i lutej, ajo me të vetën. Dukej që po vuante ishkreti, kjo s'donte t'ia dinte. Më në fund ai nuke mbajti më dhe e bëri aty i ngritur në mësim,me gjithë klasën që qeshte dhe atë këllirën që eqortoi e i tha të shkonte në shtëpi… por jo parase ai të pastronte urinën".

Sadizmi i Shqipes ishte i famshëm në sh-kollën e Rizvanollit dhe sipas tij, viktimat e sajishin të panumërta. Ai shton se dëmi që më-suesja dhe të tjerë si ajo u kanë shkaktuar tërriturve të sotëm mund të jetë i pallogaritshëm.

Gjithashtu, ai kujton dramën e një djali rom,i cili paraqitej i papërgatitur në mësime dhevinte nga një familje shumë e varfër. Pavarë-sisht rrethanave, Rizvanolli kujton për ish-shokun e klasës se ishte djalë i sjellshëm dhenuk shkaktonte probleme, çka sipas tij, ishtediçka e rrallë për djemtë e fundit të viteve '80dhe fillimit të viteve '90 të shkollës së tij, e cilakonsiderohej si furnizuese e rregullt e burimevenjerëzore për bandat e zonës famëkeqe"Restorant Durrësi".

"Shqipja e kishte veçanërisht 'qejf' këtë dja-lin dhe nuk i kursente përshkrimet 'pse vjenerë e keqe këtu - prapë s'je larë ti?', apo të gjithallojet e ofendimeve raciste që s'po i përmendkëtu. E ngriti në bankë dhe ky s'kishte mësuar.Ajo ia futi një shpullë, deshi ta kapte nga flokët,por nuk arriti dhe e shau, i ra prapë dhe ky bëritë ikte… kjo i vuri stërkëmbësh dhe ai u rrëzua.U ngrit duke qarë dhe ne pamë që po i dilte gjaknga hunda. I tha 'mos bëj kot' dhe i kërkoi tëdilte nga klasa se po e bënte dyshemenë pis".

Shqipja vdiq dhe djali rom u rrit dhe shkoinë Itali. Vite më vonë ai u kthye në Tiranë siendacak që bariste kryesisht në zonën e ish-Bllokut në Tiranë. Njerëzit e kujtojnë për ital-ishten e rrjedhshme dhe për mirësjelljen e tijnë nivelin e perënduar të oborreve viktoriane.Nuk bezdiste njeri dhe nuk lypte para, thjeshtkërkonte ushqim nga ata që i njihte apo nga per-sona të panjohur, që duke i gjykuar nga fytyra idukeshin njerëz të mirë.

Ai vishej kurdoherë në një mënyrë që disamund ta quajnë 'ekstentrike', por fakti ështëse teshat që i gjente në rrugë, i kishte të ko-mbinuara aq mirë, sa i shndërronte dëshmi-tarët e parakalimeve të tij në spektatorë tënjë sfilate impromptu. Ndoshta, në një vendtjetër do të ishte bërë stilist mode.

Shoku i shkollës fillore të Rizvanollit vdiqkëtë vit në Shqipëri. Ishte një mbrëmje pran-vere. Raportohet se hyri në një kabinë elek-trike nga ku nuk doli më i gjallë. Quhej Ri-gels Patoku.SI T'I TORTUROSH FËMIJËT EMOSHËS 4-5 VJEÇ,NJË MANUAL PRAKTIK

Brutalizimi ndaj fëmijëve në institucionetpublike shqiptare nuk fillonte në shkollëntetëvjeçare. Këtë e dëshmon Klodiana Alia,krahas rasteve të dhunës në shkollë, kur ësh-të tërhequr zvarrë për flokësh nga një mësuese(Xharija) apo kur një tjetër (Diana) e kishte qël-luar fort disa herë në kokë, ngaqë i kish-te shterur boja e stilolapsit gjatë një

E enjte 9 Nëntor 2017 - 21OPINION

GAFORJA

DEMI

UJORI

BRICJAPI

SHIGJETARI

AKREPI

PESHORJA

LUANI

VIRGJERESHA

BINJAKET

DASHI

PESHQIT

Mos u vendosni shumë kufizime dëshiravetuaja, ndryshe do t'ju duhet të kënaqeni megjëra të vogla. Të duash dhe të mundesh,mos vallë i keni harruar këto? Ka disa ob-jektiva në profesionin tuaj, që do të donit t'iarrinit. Atëherë 'armatosuni' me ngulm dhevullnet!

Duke i besuar ndonjë rastësie të fatit do tëarrinit të mos e ngadalësoni ritmin e punës.Ndoshta fati do të ndërhyjë! Edhe pse jogjithmonë ia dilni të qëndroni në një hapme kolegët tuaj, mos u shqetësoni. Keniburime të tjera të vyera.

Pas një mëngjesi harmonie dhe qetësie,falë bashkimit të Diellit me Hënën, kalimi ikësaj të fundit tek Peshorja mund të sjellëpak bezdisje. Është mirë të përgatiteni përnjë mbrëmje jo të qetë. Mbyllni derën dhendizni televizorin për t'u argëtuar ndopak.

Së shpejti do të ndiheni të inkurajuar dhe tëqetë, duke qenë se do të gjeni më fundzgjidhjen e një çështjeje, që po ju shqetë-sonte prej kohësh. Me të fituar qetësinë, mundedhe të tentoni të rifilloni një lidhje të vjetër.

Përpiquni të gjeni ekuilibrin e duhur nëmarrëdhëniet me të tjerët. Jo të gjithë mundtë kenë dëshirë të flasin me orë të tëra nërrejte sociale. Duke punuar për përgatitjene gjërave të reja, përpiquni të mos shqetë-soheni shumë. Mjafton të organizoheni.

Lejojini vetës një pasdite të paqtë për qetë-si absolute. Pozicionimi i Hënës në lidhjeme Mërkurin gjatë mbrëmjes mund të bëjëqë t'ju krijohet një gjendje nervozizmi. Mosi shmangni të tjerët, por gjithashtu jepinivetes disa momente qetësie duke qën-druar vetëm.

Ditë e përsosur për të rivendosur harmoninënë çift, nëse për çfarëdolloj arsye, gjërat nukpo shkonin mirë. Pozicioni i Diellit dhe Hënësështë në favorin tuaj. Me partnerin dhe nëfamilje do të keni një ambient të shkëlqyer,ku asgjë nuk do t'ju duket e pamundur.

Të ndriçosh të gjitha zonat e errëta që kenigjetur përgjatë rrugës nuk është e lehtë.Është më mirë të përballësh me gjërat meradhë, sesa të mbash shumë kunguj nënnjë sqetull. Mos i merrni të gjitha gjërat emirëqena dhe shikoni përtej asaj çka duketnë pamje të parë për të mos gabuar.

Do të përfitoni nga një çast lodhjeje të njëkolegu për të treguar besnikëri dhepërgjegjshmëri, duke fituar kështu pikë nësytë e shefit. Të përveshësh mëngët nukështë problem, aq më tepë nëse e dini qëdo t'ju shpërblehet bujarisht.

Disa çështje burokratike do t'ju mbajnë tëtensionuar. Duhet të mësoni t'i menaxhoniduke pasur më shumë zotërim mbi atoaspekte që mund t'ju shkaktojnë tensione.Në vend që të lejoni që t'ju kapë ankthi,përkushtojuni një veprimtarie tjetër. Ngan-jëherë është e nevojshme ta stakoshmendjen për pak kohë.

Falë planifikimit të kujdesshëm të çdo an-gazhimi, sot do të gjeni kohë edhe përargëtim dhe për të qenë pranë person-ave interesantë. Dini si të jepni maksi-mumin edhe kur situata nuk do të dukejfare si ajo idealja.

Ju shqetësojnë diskutimet me drejtuesin?Rrini të qetë, pasi nuk donte t'ju qortonte,por donte t'ju jepte disa këshilla të vyera.Mund të përmirësoheni ndjeshëm, nëseangazhoheni pak, duke bërë që të meritonindoshta edhe një rritje rroge.

provimi. Përvojat e saj medhunën apo me torturën e

mirëfilltë shtrihen pas në kohën kurishte në kopsht.

"Kur edukatore Drita largohej ngadhoma, pasi kishte mbaruar më-simin, ajo na kujtonte që askush nukduhet të largohej nga karrigia. Neishim fëmijë nga pesë vjeç e na du-hej të qëndronim gjatë në një vend,pa folur me njëri-tjetrin e pa lëvizur",kujton Alia.

Ajo thotë se për edukatoren kish-te pak rëndësi që fëmijët kishin qën-druar ulur për orë të tëra pa lëvizur.Dhe duke e ditur se diçka e tillë ish-te e pamundur nga fëmijë të vegjël,ajo kishte një plan.

"Me një mbështetëse të karrigevetë vogla, ku uleshim ne, të cilën ajo ekishte shqyer nga karrigia, i rresh-tonte ata që kishin bërë 'gabime' përmuri dhe i detyronte të zgjasninpëllëmbën e dorës. Një nga një,edukatore Drita na qëllonte membështetësen, ndërkohë që të tjerëtprisnin dënimin me sy mbyllur. 'Klo-di, pse e ke dorën e nxirë', më pyestemami. 'Nuk e di', i thosha e turpëru-ar për gabimin e ditës".

Sipas Alias, edukatore Drita nukishte sadistja e vetme në kopsht. Ajotregon se edukatore Pëllumbesha ish-te në garë me kolegen e saj në keqtra-jtimin spektakolar të fëmijëve. As ajonuk e toleronte zhurmën dhe kërkon-te me rreptësi nga fëmijët që të fli-nin të gjithë gjatë orarit të gjumit.

"Unë e urrej gjumin e drekës dhekur tentova t'i pëshpërit diçka shokutnë krevatin ngjitur, ajo më pa. Mbyl-la sytë dhe bëra sikur po flija, por ish-te vonë sepse Pëllumbesha mori sh-kopin e fshesës dhe më qëlloi aq fortnë shpinë saqë mbeta pa frymë".

Dëshmitarë të tjerë që nuk kanëpranuar të identifikohen me emër,kanë treguar raste të ngjashme apoedhe më ekstreme të ushtrimit tëdhunës fizike dhe psikologjike nëkopshte. Vetëm në një nga rastet etreguara kishte pasur reagim, kurprindi kishte shkuar në kopsht dhekishte rrahur edukatoren në sy tëfëmijëve.NË KËRKIM TË SHPAGIMIT

Një mësuese e Historisë në sh-kollën time fillore kishte zakon t'irrihte nxënësit për arsye të ndry-shme, zakonisht të dorës së dytë. Atëditë kishte arsye të fortë. Mbi derë,me vetëdije të plotë, kisha vendosurnjë fshesë dhe kur ajo e hapi, fshesa ira mbi kokë. Nuk u lëndua, por turpii përjetuar para nxënësve e bëri tëshpërthente në shpulla ndaj djemvetë ulur në bankat pranë derës.

Një shok i klasës që nuk kishtegisht në këtë rreng dhe të cilit nukpo ia them emrin për arsye qëmund të kuptohen, u ngrit në këm-bë dhe ia ktheu goditjen mbrapsht.Ai kishte trup të zhvilluar dhekrahë të fortë. Shpulla ishte e tillësa mësuesja u lëkund lehtas dhembeti e shastisur një copë herë."Më qëllove, më qëllove", nisi tëbërtiste me faqen e skuqur kudukeshin disa shenja gishtash mëtë zbehta se pjesa tjetër e lëkurës.

Djali qëndroi me trupin drejt, sfi-dues para saj. Mësuesja nuk moriasnjë masë për ngjarjen - ndoshta ngaturpi po të merrej vesh - ndërsa re-beli i ditës u shndërrua në herointonë për shumë ditë më pas.

Një djalë tjetër nga klasa ime, i cilirrihej sistematikisht nga e njëjtamësuese, si këmbim rrihte djalin esaj pak vjet më të vogël se ne. Sa herërrihej ai, po aq herë rrihej edhe djalii mësueses. Duke qenë se asnjërapalë nuk komunikonte me tjetrën përkëto zhvillime, dajaku vazhdoi i pan-dërprerë nga të dyja krahët… përdisa vite rresht.

Kur isha në përfundim të shkollëssë mesme takova një mësuese të fil-lores në rrugë. Ajo nja dy herë më

kishte rrahur egërsisht. Iu prezanto-va dhe e pyeta nëse i kujtohesha dheajo pohoi me entuziazëm.

Më kujtohet që sytë më zbritëninstinktivisht te mjekra e saj. Imagji-nova sikur e godita me të gjithëforcën, ndërsa ajo fluturoi mbi tro-tuar pa frymë. Në fakt, nuk e goditadhe as diskutova mbi ato që më kish-te bërë. I thashë diçka shumë tëvrazhdë, futa duart në xhepa dhevazhdova rrugën.

Një i afërm i imi shkoi një hap mëtej. Edhe ai ishte në shkollë të mes-me kur takoi rrugës një edukatore qëe torturonte kur ishte në kopsht. Iuprezantua, i tregoi që i kujtoheshintmerret që kishte pësuar prej saj, epështyu në fytyrë dhe e qëlloi me

shpullë pa e kursyer fuqinë.Të tjerë kanë dëshmuar ndodhi

më ekstreme. Enton Kaca tregon sekur ishte ende në shkollë, një "ifortë" erdhi të marrë hak për vël-lain e vogël të rrahur publikisht nga"Profesor Spartaku". Ai kujton seincidenti ndodhi në një korridor tëshkollës, gjatë pushimit mes orëvetë mësimit.

"Kjo përplasje midis Spartakutdhe vëllait të madh përfundoi me njësëpatë të vogël të ngulur në shpinëne mësuesit të Historisë, i cili nuk undje më aq entuziast për udhëtimetapo qortimet e tij kundrejt ca 11-12vjeçarësh. Kjo bëri që ne të ndërm-errnim një fushatë talljesh kundërtij, derisa ai u largua për të dhënëmësim diku tjetër", rrëfen Kaca.

Klodiana Alia, gjithashtu, pati njëtakim me të shkuarën e saj. Tridh-jetë vjet më vonë e hasi Pëllumb-eshën në rrugë. E pyeti nëse e mban-te mend dhe edukatorja e dikurshmetha se nuk e njihte.

"Epo, unë nuk mund të të harrojty - i tha Alia - ti je ajo që qëllon njëpesëvjeçare aq fort në shpinë sa asajt'i merret fryma". "Nuk të mbajmend", iu përgjigj Pëllumbesha dheu largua.TRAUMA QË NUK SHUHEN

"Dajaku ka dalë prej xhenetit" apo"Dajaku është dru i xhenetit", "Kushtë rreh të do" e të tjera aforizma tëkëtij kalibri përdoren rëndom ngashqiptarët për të justifikuar apo edhesugjeruar përdorimin e dhunës,kryesisht ndaj fëmijëve. Megjithatë,sentencat popullore jo gjithmonë ar-rijnë të qëndrojnë në këmbë para ar-gumentit shkencor.

Orjola Pampuri, psikologe klinikedhe deputete në Kuvendin e Sh-qipërisë thotë se ushtrimi i dhunësshkakton deformim personaliteti tefëmijët. "Nëse një fëmijë përballet medhunë, ndjen, sheh, dëgjon e më paspërjeton emocionalisht apo fizikisht,sigurisht që egoja dhe superegoja etij cenohen dhe nuk zhvillohen kon-form realitetit", thotë Pampuri. Sipaspsikologes, këtë deformim e nxit mje-disi i dhunshëm ku fëmija po zhvil-lohet dhe modeli i dhunshëm me tëcilin po identifikohet.

Ajo thotë se dhuna në familjemund të ndikojë që sjellja e fëmijëvetë shoqërohet me tërheqje sociale,apo sjellje ankthioze, performancëtë ulët në shkollë, dhe vështirësi mo-torike apo konjitive.

Sipas Pampurit, mjedisi kulturor

ka pasur një peshë vendimtare nëtrashëgiminë e modeleve të dhun-shme përmes brezash, dhe ajo thotëse patriarkalizmi tradicional i sho-qërisë shqiptare ka luajtur një roldomethënës.

"Vijmë nga një sistem, ku eduka-ta dhe kultura mbi respektin reciproknë familje ka qenë e varfër, ku masatkundër dhunës kanë qenë të papër-fillshme, ku edukimi i fëmijëve arri-hej kryesisht në bazë të ndëshkimitdhe jo komunikimit dhe argumen-timit të çështjeve që nxisin zhvillimine shëndetshëm", vëren ajo.

"Në fakt, mund të jetë mirëfilli njëdhunë sistemike kolektive, e cila eshpërndarë mund të zhvendoset nëfamilje dhe kundrejt njëri-tjetrit".Pampuri thekson se një shoqëri që iimponohet mendimi, veprimi, arsy-etimi e vendimmarrja, e gjitha kjomund të përkufizohet me shkelje tëtë drejtave themelore çka deformonsjelljen.

Fitim Uka, ligjërues në Departa-mentin e Psikologjisë në Universite-tin e Prishtinës dhe Prorektor nëKolegjin Heimerer, në Kosovë, njëvend ku disiplinimi i fëmijëvepërmes dhunës fizike është gjithash-tu i pranishëm - thotë se pasojat edhunës janë më afatgjata dhe drama-tike nga ç'mund të mendojëshumëkush.

"Çfarë na sugjeron literaturalidhur me efektet afatshkurtra apoafatgjata që mund të ketë dhuna tekata të cilët janë subjekt i saj, janëndonjëherë të jashtëzakonshme. Përfaktin e thjeshtë që ne jemi mësuarta konceptojmë dhunën thjesht sinjë formë të edukimit, e cila realizo-het aty për aty dhe ka një efekt tëmenjëhershëm pozitiv", thotë Uka.

Ai thotë se studimet tregojnë qëata që bien pre e dhunës kanë ten-dencë që të zhvillojnë simptoma tëstresit post-traumatik. "Janë gjithash-tu të predispozuar që të mbyllen nëvetvete dhe të shfaqin shenja tëdepresionit, të mungesës së vetëbe-simit, vetëvlerësimit, iniciativës.Dhuna ndikon negativisht në të

gjitha aspektet e funksionimit të njëindividi në kuadër të shoqërisë".

Uka shpjegon se një keqkuptimthemelor ndodh sepse efektet e men-jëhershme të dhunës mund të dukenpozitive për prindin apo atë që ush-tron dhunën, sepse sheh ndikimin eaty për atyshëm për ndryshim tësjelljes. "Por, të gjitha teoritë nëpsikologji theksojnë faktin që nëmungesë të këtij autoriteti që ush-tron dhunën, personi ka tendencënqë të shfaqë sjellje, të cilat prapë janëantikonformiste", thotë ai.

Sipas Ukës, kur flitet për ndikiminnegativ të dhunës nuk mund ta kufi-zohet vetëm tek individi, por edhe nëmundësinë që ka ky individ të kthe-het në problem për shoqërinë. "Atafëmijë, të cilët rriten në ambiente tëdhunshme, qoftë në familje apo nëshoqëri, kanë tendenca që t'i imitojnëmodelet e dhunshme dhe pastaj këtosjellje t'i demonstrojnë me bashkë-moshatarët e tyre fillimisht, por gjith-ashtu në të ardhmen edhe në raportme partnerët e tyre, bashkëshortët".

Ai thekson se të gjitha të dhënatshkencore dëshmojnë që efektet edhunës janë negative dhe ajo nukmund të konsiderohet si një mjet efi-kas i edukimit.RINGRITUR KRENARË?

Sot në moshën 37-vjeçare, shumëkujtime të dhunës së fëmijërisë i kafshirë koha. Kanë mbijetuar vetëmdisa. Përgjatë përvojave të mia jammunduar të mos ushtroj asnjë llojdhune, fizike por jo vetëm dheshpresoj që në pjesën më të madhet'ia kem dalë.

Ndërkaq, nga bisedat me më tërinj - të ashtuquajturit "breza të in-ternetit" - mbi përvojat e tyre në sh-kollë, rezulton se brutalizimi i gjith-anshëm ndaj brezave të mëparshëmtashmë mund të jetë histori. Edherastet e sotme të rralla të rrahjes sënxënësve, të pasqyruara në publikpërballë dënimit të gjerë të sho-qërisë, janë tregues se mynxyratshkollore ndaj meje dhe shokëve tëmi i përkasin, tashmë dhe më nëfund, një kohe të perënduar.

Megjithatë, rastet e panumërtatë raportuara dhe të paraportuaratë dhunës në familje, mund të jenëpjesë e kësaj trashëgimie të së sh-kuarës - një spekulim ky, në mung-esë të të dhënave faktike.

Zhujeta Cima, sipërmarrëse dhenënë, thotë se për të është e pamen-dueshme të ushtrojë dhunë ndaj fëm-ijëve apo më të dobëtëve dhe se nd-jen neveri prej saj. Ata që e njohindo të përmendin gjithmonë fustanetme shumë lule dhe buzëqeshjen e sajtë madhe sa herë takon dikë.

Regjisor, prind dhe sipërmarrës,Enton Kaca aktualisht e ndan jetënmes Shqipërisë dhe SHBA-ve bash-kë me qenin e tij Buffo, një BorderCollie çamarrok, karakteri i të cil-it i përshtatet me emrin, që pak ashumë përkthehet në "Gaztor".Kaca është lloji i perfeksionistit qëmund të nervozohet lehtë nga de-taje të padukshme për shumicën,por ndërsa njerëzve jashtë famil-jes së tij u flet nganjëherë ashpër,Buffo-n e qorton kurdoherë mebutësi.

Klodiana Alia jeton në SHBA. Atjepunon si fotografe dhe instruktorejoge. Disa prej kujtimeve që do t'iharrojë vazhdojnë t'i shfaqen, por mëtë zbehta, më të mjegullta. Duketsikur zhvendosja fizike nga Shqipëriau ka pamundësuar traumave të fëm-ijërisë që ta ndjekin me të njëjtin in-tensitet përtej oqeanit, deri nëAmerikën e largët.

Elsi Rizvanolli sot është një babakrenar që nuk mund ta imagjinojëtë ushtrojë dhunë ndaj familjes së tijapo kujtdo tjetër. Por, nganjëherë fan-tazmat e terrorit shkollor i shfaqen;fotografi të mendjes, shpulla që i kapërjetuar vetë, apo njolla gjaku dheurine të shokëve të tij të përjetësuaranë kujtesë.

Rizvanolli beson se ai dhe bash-këvuajtësit e brezit të tij kanë njëdetyrim më të lartë moral për tëtreguar të vërtetën dhe për ta këpu-tur trashëgiminë e së keqes. "Nukjemi thjesht viktima, por njerëz tëvetëdijshëm, ndaj vuajtjet dhe pa-drejtësitë që kemi përjetuar nukmund t'ua përcjellim të tjerëve",thotë ai.

Dhe duke parë pas në kohë, prejtë sotmes së frymëzuar nga shem-bulli heshtur i dhjetëra mijë fëm-ijëve që pasi përjetuan apo dësh-muan terrorin e një epoke, sot janëburra e gra që u shërbejnë familjevedhe shoqërive të tyre, nuk mundemveçse të ndihem dëshmitar i një'tour de force' të heshtur, që i tejka-lon brezat pa trashëguar mëkatin.Nuk mundem veçse të mendoj mezë të lartë, se ne duhet të jemi, se nevërtet jemi më të mirë se ata që natorturuan.

* 'R* 'R* 'R* 'R* 'Reeeeeporporporporporterterterterter.al'.al'.al'.al'.al'

DHUNA NESHKOLLAËshtë e pamundur t'indalësh kujtime të tilla kurlexon reagimet dënuese tëpublikut në Shqipëri ndajrasteve të sotme tëekspozimit të dhunës nëshkolla, të cilat mund tëkonsiderohen "incidente tëizoluara", nësekrahasohen me realitetin epak dekadave më parë.

KUJTIMETDuke parë pas në kohë,prej të sotmes sëfrymëzuar nga shembulliheshtur i dhjetëra mijëfëmijëve që pasi përjetuanapo dëshmuan terrorin enjë epoke, sot janë burra egra që u shërbejnëfamiljeve dhe shoqërive tëtyre, nuk mundem veçse tëndihem dëshmitar i një'tour de force' të heshtur,që i tejkalon brezat patrashëguar mëkatin.

E enjte 9 Nëntor 201722 -

KATEGORIA SUPERIORE

Faza e dytënë mesjavë,zyrtarizohet

programiSuperiorja luhet

mesjavën e ardhs-hme, teksa zhvillohendisa ndeshje të rëndë-sishme të ndara në dyditë. Të mërkurën zh-villohen shumica etakimeve, dy prej tyreprej orës 14:00. Sfidathapëse të javës së dh-jetë janë Vllaznia-Lushnja (ende nuk di-het se ku do të luhetky takim) dhe Luftë-tari-Teuta. Tri orë mëpas Flamurtari dheSkënderbeu përballenmes tyre në Vlorë. Tëdielën, të dyja ndesh-jet luhen në të njëjtinorar, me Laçin që pretPartizanin dhe Ka-mzën, që në shtëpi dokërkojë fitoren me ka-mpionët e Kukësit.

SPORT

Shqipëria nuk ndihetinferiore ndaj rivalëvenë arenën europiane,

kjo jo vetëm përsa i përketskuadrës së parë, por vihetre edhe te moshat. Ko-mbëtarja e 21-vjeçarëve tëShqipërisë bëhet gati për tëluajtur ndeshjen e 5-të elim-inatore ndaj Irlandës së Ver-iut në Grupin 2 për Europi-anin e kësaj grupmoshe, qëdo të zhvillohet në Italiverën e ardhshme. Kjo shi-het në fjalët e futbollistëvetë grumbulluar nga trajneriAlban Bushi, teksa në kon-ferencën për shtyp, Eman-uele Ndoj dhe Ylber Ra-madani ftojnë tifozët për t'idhënë zemër ekipit për njëobjektiv madhor. "Kërkojmëfitoren për të kaluar grupindhe të shkojmë në Europian.Jemi përgatitur mirë dheshpresojmë për fitore ndajIrlandës së Veriut. Ështëmirë të luajmë me përqen-drim, shpresojmë për fi-toren", theksoi EmanueleNdoj, ndërsa Ylber Ra-madani shtoi: "Që nga dita eparë jemi të përqendruar,duhet të hyjmë në fushë paeufori dhe të fitojmë

17-vjeçari Leonardo Frrokaj u dëmtua gjatë garës

Thyen shtyllën kurrizore,në koma mundësi shqiptar

Një lajm i rëndë ka tronditur mundjen sh-

qiptare ditën e martë,ndërsa në garën për med-aljen e arit për ballka-niadën e mundjes së 17-vjeçarëve që po zhvillohet

në Slloveni, mundësi sh-qiptar, Leonardo Frroku, kapësuar një dëmtim të rëndëgjatë garës duke thyer sh-tyllën kurrizore, teksa ësh-të shtruar me urgjencë nëspital. Njoftimin për ngjar-

jen e rëndë e ka dhënë min-istrja Lindita Nikolla, qëtheksoi se të gjitha struktu-rat shtetërore janë vënë nëlëvizje për t'i ardhur nëndihmë sportistit të ri.Presidenti Biba theksoi se

gjendja e djaloshit ështëkritike dhe falënderonangazhimin e mjekëve sll-ovenë, të cilët kanë kry-er edhe një operacion tëvështirë prej 4 orësh. Sit-uata e 17-vjeçarit mbetete rëndë, ndërsa ai qën-dron në gjendje kome.Mjekët po përpiqen që t'irikthejnë frymëmarrjennatyrale dhe lëvizjet egjymtyrëve, ndërsa për tëështë planifikuar njëtjetër ndërhyrje kiru-rgjikale.

Dy mesfushorët e Kombëtares së 21-vjeçarëve presin mbështetjen e tifozëve në "Selman Stërmasi"

Ndoj e Ramadani duan'kokën' e Irlandës së Veriut

Fitorja mban gjallë shpresat për kualifikimJeton Selimi

KATEGORIASUPERIORE

JAVA E 10

TË MËRKURËN

Vllaznia - Lushnja 14:00Luftëtari - Teuta 14:00Flamurt.-Skënderbeu 17:00

TË ENJTEN

Laçi - Partizani 14:00Kamza - Kukësi 14:00

ndeshjen. Takimi luhet nëTiranë, ndaj dua të ftoj tëgjithë tifozët, sepse keminevojë për ta".

Shqipëria e 21-vjeçarëveka grumbulluar 5 pikë në 4ndeshje, ndërkohë që nëIrlandën e Veriut u thye nësfidën e parë në kohën sh-tesë me një penallti. Në fut-

boll nuk ka vend për hak-marrje, edhe pse është njësport, që shpeshherë ven-doset nga episodet. Djemtë eBushit janë të bindur qëskuadra ka bërë lojën më tëmirë nga të gjithë kundërsh-tarët në këto eliminatore, porka diçka që nuk shkon."Mund të kishim më shumë

pikë, pasi kemi treguar lojëtë mirë. Kemi pasur shanseshënimi, kemi humbur ras-te, por shpresojmë të mar-rim pikët e plota. Na mungonsulmuesi, por jemi të gjithëlojtarë të mirë dheshpresojmë të shënojmë dhetë fitojmë. Kemi zhvilluargjithmonë lojë të bukur, por

tani duhet ta shoqërojmëedhe me gola", tha mesfush-ori i Breshias, ndërsa mes-fushori i Vejles shton se fi-torja ndaj irlandezo-veri-orëve nuk është hakmarrje."Nëse e fitojmë ndeshjen,kemi shanse të mira, sepsenë këto kualifikime kemibërë lojën më të mirë nga tëgjitha ekipet dhe besoj se dotë fitojmë. Mendoj që nukështë revansh, sepse në fut-boll janë të 3 rezultatet dhekëtë ndeshje duhet ta fi-tojmë si ekip. Objektivi ynëështë vendi i 2-të në grup,por ne hyjmë në çdo ndeshjepër të fituar". Të dy mesfush-orët kanë gati recetën se simund të fitohet ndaj Irland-ës së Veriut, duke qenë seështë një kundërshtar, të ci-lin e njohin. Emanuele Ndoj:"Kemi ekip më të mirë se ata,pasi luajnë në mbrojtje metopa të gjatë". Ylber Ra-madani: "Duhet taqarkullojmë topin sa mëshpejt, pasi ata luajnë metopa të gjatë, duhet t'i neu-tralizojmë".

Kombëtarja shqiptarezhvilloi ditën e

djeshme stërvitjen e dytënë Antalia, ku të hënën dotë luajë takimin miqësorme ekipin kombëtar turk,të drejtuar nga trajneriLuçesku. Nëpërmjet njëpostimi në "Facebook",zyra për shtyp e FSHF-sënjofton se trajneri Panuçiu fokusua më shumë nëpjesën taktike, duke zhvil-luar ushtrime të ndry-shme në fushë sipasndarjes së planifikuar. Në20 minutat e fundit, ital-iani zhvilloi një min-indeshje, për të vlerësuar

Nga kampi kuqezi në AntaliaKombëtarja zhvillon stërvitjen eradhës, vetëm vrap për Bashën

cili dje ka bërë disa ushtri-me të lehta dhe më tej kavijuar me vrap të lehtë.

Me Skënderbeun mund të kthehen tifozëtPas skandalit me "pulat",

Apeli ul dënimin e FlamurtaritKomisioni i Apelit në Federatën Shqiptare të Futbol

lit ka zbutur disi përmasat e skandalit me dënimine dhënë kundër skuadrës së Flamurtarit për parullën efamshme të pulave të shpalosur nga tifozët. Nëmbledhjen e djeshme, komisionika vendosur të ulë dënimin evlonjatëve sa i përket numrit tëndeshjeve që do të luajnë pa ti-fozë. Pas bujës që mori vendimiskandaloz i Disiplinës, Apeli kazbritur nga 4 në 2 numrin endeshjeve pa tifozë për ekipin eFlamurtarit, duke u dhënëmundësinë kësisoj vlonjatëve që të luajnë që në takimine radhës në fushën e tyre, atë kundër Skënderbeut, mepraninë e tifozëve pas pagesës së gjobës.

situatat taktike të lojës.Ndërkaq, vijon të stërvitet idiferencuar Migjen Basha, i

E enjte 9 Nëntor 2017 - 23ZBAVITJE

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

AAAA Argët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikFJ

ALEK

RYQI

(1)

FJAL

EKRY

QI (2

)

PËRG

JIGJ

ET E

FJA

LËKR

YQEV

E TË

NUM

RIT

TË K

ALUA

R

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

SUDOK Përgjigje e sudokut të numrit të kaluar

AAAAArgëtimrgëtimrgëtimrgëtimrgëtimfilozofikfilozofikfilozofikfilozofikfilozofik

KRIPTOSKEMEPërgjigja e numrit të djeshëmKRIPTOSKEME

Fjalëkryqi (1) Fjalëkryqi (2)HORIZONTAL1.Nuk kalohet nga mbetësi.5. U printe gladiatorëve12. Bëhet duke shkuar lart e më lart14. Tatum që qe pianist.15. Një që lufton për para16. Mund të bëhet me safari17. Breshkat luftarake të kartonave19. Ngjitet kur nuk nget20. Në mes të rrugës21. Sporti me rikisha25. U shkrua nga Hesiodi26. Një sferë për model27. Mbyllin një sirtar28. Makina Tipo30. Inicialet e Bean, aktor31. Nino, kompozitor i famshëm italian33. Ramiro pa zë.34. Neill i Jurassic park.35. E bukura e belle epoque.

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

Gjeni ndryshimin

Dy figurat kanë ndryshime nga njëra-tjetra

Përgjigja, ja cilat janë ndryshimet e figurave

- "Kur shikoj prapa në të gjitha atoshqetësime, e kujtoj historinë e plakut tëvjetër në shtratin e vdekjes, i cili kishteshumë shqetësime në jetën e tij, shumica etë cilave kurrë nuk kanë ndodhur"

Winston Churchill

- Ka diferencë të madhe midispëlqimit dhe dashurisë... Nëse tëpëlqen një lule e këput menjëherë,ndërsa kur e do e 'ujit' dhepërkujdesesh për të gjithmonë...

Populli

- Nevoja e bën punën e guximit.(Xhorxh Eliot)

- Guximi është një cilësi kaq enevojshme për të zotëruarvirtytin, sa që është gjithnjë irespektuar, bile edhe kur është ishoqëruar me ndonjë të metë.

(Samuel Xhonson)

Guximi nderohet me të drejtë, sie para nga cilësitë njerëzore,pasi është cilësia që garanton tëgjithë të tjerat.

(Uinston Curcill)

HORIZONTAL2. Gjëja e latinëve.5. Ai i Kuq u hap për hebrejtë.9. Eshtë fjala e për e foshnjes.11. Ministri Ekonimie e Pune13. Marubi i fotografisë.14. Bel i Mapupassant.15. Bëhet duke tregtuar objekte të shenjta.18. Derek aktore.19. Gjysmë totale.20. Eshtë art i të folurit22. Një patriark biblik.24. Mund të jenë zemërkau të tilla.26. Janë dëshmorë të kishës.28. Eshtë lloj papagalli.29. Eshtë lloj papagalli.30. Qerre pa qe.32. Ekstreme në numërim.33. Eshtë bodrumi.34. Steiger aktor.

35. Inicialet e Delon.37. Eshtë edhe ai Me Gropa.38. Një mund të jetë autonom.40. Në krye yë evidencës.42. Edgar Allan Poe.44. Ekstremet në litar.46. Giorgio i modës.50. Janë malet me Akonkagua.52. Janë ujërat e bregdetit tonë.

VERTIKAL

1. Novarro që qe aktor.3. Kusturica regjisor.4. Eshtë e jashtëzakonshme.6. Inicialet e Kazan.7. Ishte qyteti i 100 portave.8. Pinci i Dy herë mat.

9. Janë të mirat që prodhohen.10. Eshtë ai që gënjen për t'u bërë i njohur.11. Një markë celulari.12. Ushtrohej nga filibustierët.16. Një përsiatje.17. Agjenci Informative Tiranë.21. Një brejtës pylli.23. Një Gjon që qe aktor i yni.25. Titulli i Byron.27. Në radhë të parë.31. Emri i Amundsen.36. Moore aktore.39. Pishtarë pa pishë.41. Gjysmë vatani.43. Rruga e Molnar.45. Një fazë gjumi.47. Inicialet e Redford.48. Në krye të notarëve.49. Inicialet e Reitman.51. Unë dhe ti.

TTTTThëniehëniehëniehëniehënietë mençuratë mençuratë mençuratë mençuratë mençura

37. Qe mbreti i elfëve39. Farrow, aktore40. Hagen rocsktar41. Walter i Kush do ta vrasë Charley Verrik45. Në fund majtas46. Mund të preken nga morbusi i Basedow47. Ad… për të ngarkuarin me punë48. Loach regjiosor

VERTIKAL2. Ishin grekët në trojë3. Ishin palate të beut4. Goodëin, ndihmësi i Nero Wolfe5. Pak sinqeritet6. Personazhet e Charles Schulz.7. Kompozoi Mefistofele8. Në radhë të parë.9. Qytet zviceran10. Në krye të kryesisë11. Ughi violinist

13. Carlos që qe pilot i Formula 115. Ekstreme në muzg18. Inicialet e Steinbeck22. Gruda, "Njeriu me top"23. Eshtë X ajo e sulmit24. Paradhoma e parajasës28. Eshtë edhe ai i luftës29. Janë edhe ato të cirkut31. Mbarojnë fare32. Inicialet e Reed, aktor34. Të parët në sondazh36. Eshtë taksa38. Një mund të jetë emërore39. Një pjesë e marrëzisë41. Gjysmë mimoze42. Hundë kur s'jam unë43. Skuadër greke44. Lemper, këngëtare gjermane46. Fundi i një akti

U P E T R I K A A S P A K

T R U P T A L E N T I R A

T R P A N T E R A T

B E L S A N D O K A N

B A K U N I N A N E M I

T A M A R O C I I A H

P I E E N A O D R E

A C T O N E K K A O S

R A T R A D E A L M A

K E M A P E T E E A P

E L S A V A L R O T N E

R I T M A L L A R M E T T

M A B U S E H A N E T

O R E K S B D E M O N I

R A S T K A B I R E T D P

I B A P E R I T O N I T I

A I K I M B O I R K

R A S A P A G A N I N I I

T A V E R R A D O M

Y M A R S I A N E T J A

M A J A F O R M A T

H A R A K I R I E R I T

A S I I R A D A M E S E

S H A M A T A L O T U S

M A S H U R K A P I R A K

E S T E R A D H U N A

I T E A T E R M I N

E R A I P O L A R T A

K E L P O L E M I K A T

L P O L I G A M I

E T A P I K A T A R E L

K O M O I D E N T O K E

T R I S E T M N U N

I T T U T U I I T I D

K A D E T K O S H L E

E T I K S E K S E R E T

1 2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13

14 15 16 17 18

19 20 21

22 23 24 25

26 27

28 29 30 31

32 33 34

35 36 37 38

38 39 40 41 42 43 44 45

46 47 48 49 50 51

52

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

12 13 14

15

16 17 18

19 20 21 22 23

24 25 26 27

28 29 30 31 32

33 34 35 36

37 38 39

40 41 42 43 44

45 46

47 48

17 1 8 4 2 4 13 1 13 1

18 3 1 4 18 3 17 13 1

8 1 10 10 10 1 3 1 6 12 6

3 1 10 2 3 6 14 1 12 2 4

13 3 5 4 2 8 4 1 12 4 2 4

15 9 6 15 1 12 4 6 6 3 3

17 2 4 5 12 2 14 17 5 1 4

8 1 7 6 3 1 10 1 2

15G 5 12 4 6 4 18 7 7 1 3

1 A 3 2 8 1 5 2 12 2

20Z 19 1 3 20 5 4 6 10 2 4

6 I 1 10 2 3 2 12 15 18 2 8

REKLAME E enjte 9 Nëntor 201724 -