Ecosistemas bio 4º

X.MANUEL BESTEIRO ALONSO Colexio Apostólico Mercedario VERÍN

ECOLOXÍA

Ecoloxía procede da combinación de dúas palabras gregas:

“Oikos” = casa “Logos” = Estudo de

Ecoloxía = estudo da casa dos seres vivos

ECOLOXÍ A E ECOSI STEMAS Bi ol oxía e Xeol oxía

4. º ESO

COMUNIDADE OU BICENOSE:

Conxunto de poboacións que viven nunha área determinada

POBOACIÓN:

Grupo de individuos da mesma especie que vive nunha área determinada


4. º ESO

BIOTOPO:

Lugar ou medio físico ocupado por unha comunidade

ECOSISTEMA:

É a unidade formada polo biotopo e a biocenose

Inclúe tamén as relacións entre as poboacións e entre estas co medio


4. º ESO

ECOLOXÍA

Ciencia que estuda as relacións entre uns seres vivos e outros,e, as relacións dos seres vivos co medio físico que os rodea

Bi ol oxía e Xeol oxía

4. º ESO

FACTORES AMBI ENTAI S E HÁBI TAT

O ambiente está constituido por todos aqueles factores que existen no lugar no que habita e que inflúen sobre el nalgún momento da súa vida

FACTORES BIÓTICOS FACTORES ABIÓTICOS

Son os que xorden como consecuencia da presencia doutros seres vivos.

Son as condicións fisico-químicas do biotopo, como a luz , humidade, temperatura, textura do solo , cantidade de O2etc.

O Hábitat é o tipo de lugar no que un organismo encontra as condicións para vivir


4. º ESO

.F A C T O R E S A B IÓ T IC O S I

F A C T O R L IM IT A N T E E L ÍM IT E S D ET O L E R A N C IA

Nº de individuos

Zona de tolerancia

Zona óptima8º 18º 28º 38º Temperatura ºC

Se se superan uns determinados valores,

límites de tolerancia, a supervivencia é imposible

A poboación pode desaparecer

Para un determinado factor cada especie presenta unha zona óptima de crecemento.


4. º ESO

: F A C T O R E S A B IÓ T IC O S I F A C T O R L IM IT A N T E

Un factor pode ser LIMITANTE para unha especie ,e , sen embargo favorecer o crecemento dutras

Ex : A salinidade do mar é limitante para unha troita pero favorece a unha sardiña

FACTOR LIMITANTE

Son aqueles factores que obstaculizan o crecemento dunha especie

Exemplos:Humidade, temperatura, salinidade,


4. º ESO

A V ID A N O M E D IO A É R E O O UT E R R E S T R E

FACTORES LIMITANTES DO MEDIO AÉREO:

• Temperatura

• Humidade

TEMPERATURA

• Varía entre o día e a noite

• Varía coas estacións

• Varía coa altitude

• Varía coa latitude

ZONA DE TOLERANCIA: 0ºC- 50ºC

Moitos animais entran en letargo cando baixan as temperaturas


4. º ESO

A D A P T A C IO N E S ÁT E M P E R A T U R A

Segundo a fonte de calor que determina a súa temperatura , os organismos poden ser:

ENDOTERMOS

Aves e mamíferos

Regulan a súa temperatura interna producindo calor dentro do seu corpo

Animal endotermo adaptado ao frío.Animal endotermo adaptado á calor.


4. º ESO


Segundo a relación que manteñen coa temperatura do medio, os organismos poden ser:

ECTOTERMOS

Anfibios, Reptiles e peixes

A temperatura do seu corpo depende das fontes externas de calor



4. º ESO

LETARGO OU HIBERNACIÓN

Algúns mamíferos e aves pasan a maior parte do inverno nun estado comparable ao sono: HIBERNACIÓN

A TEMPERATURA Afecta á velocidade dos procesos físicos, químicos e biolóxicos.

Moitas árbores non medran no inverno e algúns perden as follas


4. º ESO

A D A P T A C IÓ N S A H U M ID A D EHUMIDADE ABSOLUTA:

Masa de vapor de auga presente nun determinado volume de aire

Unidades: g/Cm3

airedeCm

)g(OHdemasaabsolutaH 3

2=

saturacióndeValor

absoluta.HrelativaH =

VALOR DE SATURACIÓN:

Cantidade máxima de auga que o aire é capaz de manter a unha determinada Tª

HUMIDADE RELATIVACociente entre cantidade de auga en estado vapor que contén un volume de aire e valor de saturación a esa temperatura

O S S E R E S V IV O S E AA U G A

Os seres vivos conteñen un alto porcentaxe de auga que teñen que

conservar para manterse vivos

FACTORES HIDROLÓXICOS


4. º ESO

ANIMAIS TERRESTRES

Perden auga por:

●Evaporación●Nos refugallos

Compensan as perdas:

● Eliminando refugallos concentrados

●Incorporando auga na comida e bebida

AS PLANTAS

Perden auga polas partes aéreas:

Para diminuir perdas:

● Reducen o tamaño das follas

● Impermeabilizan as follas

● Incorporan auga polas raíces


4. º ESOA luz é imprescindible para os vexetais e necesaria para a maioría dos seres vivos. Dependendo das necesidades de luz as plantas poden ser:

UMBRÓFILAS:viven á sombra HELIÓFILAS: medran ao sol

A D A P T A C IÓ N S Á L U Z


4. º ESO

F A C T O R E S A B IÓ T IC O S N O S O L OFACTORES LIMITANTES DO SOLO:

• Textura• Presencia de auga e de aire• Composición química• pH• Salinidade

.

FACTORES EDÁFICOS

As características do solo inflúen nos seres vivos.


4. º ESO

A V ID A N O M E D IO A É R E O O UT E R R E S T R EFACTORES LIMITANTES DO SOLO: Textura

A TEXTURA ven determinada polo tamaño das partículas minerais que compoñen o solo

En función da textura clasifícanse os solos en:

●Areentos : Predominan as partículas de tamaño groso. Son moi porosos, deixan pasala auga facilmente●Arxilosos: Predominan as partículas de tamaño moi fino. Son pouco porosos, encharcan con facilidade●Mixtos: Características intermedias entre os anteriores

Segundo as necesidades de auga os seres vivos terrestres poden ser:

HIDRÓFILOSNecesitan moita auga

XERÓFILOSNecesitan pouca auga

MESÓFILOSSoportan grandes variacións de humidade


4. º ESOFACTORES LIMITANTES DO SOLO: A auga


4. º ESO

FACTORES LIMITANTES DO SOLO: O aire

A cantidade de aire que contén o solo depende da textura e da presenza de certos microorganismos que excavan galerías


4. º ESO

FACTORES LIMITANTES DO SOLO: Composición química e pH

A composición química e pH afectan ao tipo de plantas e animais que poden vivir nel

HALÓFILASSoportan concentracións de sales

moi elevadas

SalicorniasSoportan concentracións de

sales do 20%

A sobreira( alcornoque) desenvólvese ben sobre solos

silíceos(ácidos).


4. º ESOA maior parte das especies acuáticas só poden vivir en agua doce ou salgada.

Só unhas poucas, soportan variacións importantes de salinidade.

A V ID A N O M E D IOA C U Á T IC O

FACTORES LIMITANTES DO MEDIO ACUÁTICO:• Salinidade• Luz• Temperatura


4. º ESO

AUGA SALGADA (33g/L-37g/L)

AUGA DOCE (<5g/L)

AUGAS SALOBRES (Salinidade intermedia)


FACTORES LIMITANTES DO MEDIO ACUÁTICO: Salinidade

Salmón


4. º ESO


FACTORES LIMITANTES DO MEDIO ACUÁTICO: Luz

A auga absorbe as radiacións luminosas máis ca o aire, por iso diminúe rapidamente a intesidade

luminosa coa profundidade

+500m

Z.Oligofótica 500 m

50m

Zona Eufótica

Recibe luz suficiente para realizar a fotosíntese

Oligofótica

Zona de penumbra

Afótica

Zona de escuridade total


4. º ESO


FACTORES LIMITANTES DO MEDIO ACUÁTICO: Temperatura

As variacións de temperatura no medio acuático son menores ca no medio aéreo

A maior temperatura menor cantidade de osíxeno

As diferenzas de temperatura entre a superfie e as zonas profundas xera correntes que axudan a distribuír nutrientes e osíxeno

Segundo as necesidades de augua os seres vivos terrestres poden ser:

HIGRÓFILOSNecesitan moita auga

XERÓFILOSNecesitan pouca auga

MESÓFILOSSoportan grandes variacións de humidade

O S S E R E S V IV O S E AA U G A


4. º ESO


4. º ESO Rel aci ones i nt r aespecíf i cas. ( Ent r e or gani smos da mesma especi e)

ASOCIACIÓNS FAMILIARES ASOCIACIÓNS TEMPORAIS

F A C T O R E S B IÓ T IC O S

COMPETENCIA

Permiten propagar a especieBandade de aves, banco de peixes

•Asociacións familiares•Asociación temporal•Colonias•Sociedades

COOPERACIÓN


4. º ESO Rel aci ones i nt r aespecíf i cas. ( Ent r e or gani smos da mesma especi e)

ASOCIACIÓNS COLONIAISASOCIACIÓNS SOCIAIS

Forte especialización do traballo: raiña,obreira,zánganos

Proceden dun único individuo,poden formar un so organismo anotómicamente



4. º ESO

Os lemmings, en caso de superpoboación fuxen

en masa buscando mellores lugares, pero se

non atopan zonas propicias, chegan aos cantiles desde onde se

tiran e morren.Nalgunhas especies, como as gaivotas ou os pingüinos, o espazo

de cría é un factor de competencia. Os saltóns

compiten polo alimento, o que lles supón un

consumo extra de enerxía.

Rel aci ones i nt r aespecíf i cas: COMPETENCI A



4. º ESO Rel aci ones i nt er específ i cas ( Ent r e or gani smos de di st i nt a especi e)

•Depredación•Mutualismo•Simbiose•Comensalismo•Inquilinismo

RELACIÓNS

INTERESPECÍFICAS



4. º ESO

A depredación é a relación que se establece entre un ser vivo, denominado presa e outro que o captura e o devora, chamado depredador.

DEPREDADORES VERDADEIROSRAMISCADORES

Matan e consumen parcial ou totalmente un gran número de presas.

Atacan a un gran número de presas na súa vida, sen embargo, non as matan senón que consumen

partes delas que se restablecen co tempo.

Rel aci ones i nt er específ i cas : DEPREDACI ÓN



4. º ESO

O PARASITISMO é a relación entre dous individuos, un dos cales sae

beneficiado e o outro perxudicado.

A competencia establécese entre dúas especies diferentes que pretenden un

mesmo recurso.

O cangrexo americano desplazou áa especie autóctona, ao competir polos

mesmos recursos.

A pulga do can é un exemplo de ectoparásito ou parásito externo..

A tenia é un endoparásito

Rel aci ones i nt er específ i cas : DEPREDACI ÓN



4. º ESO

COMENSALISMO

MUTUALISMO Relación que se establece entre dous individuos e da que ambos obteñen beneficios.

Esta relación é positiva para o comensal, que obtén alimento utilizando restos de comida ou produtos corporais da outra especie á que a

relación é indiferente.

Rel aci ones i nt er específ i cas : Mut ual i smo, si mbi ose, comensal i smo

SIMBIOSE

É unha relación de beneficio mutuo.

Os organismos non se distinguen, non poden vivir por separado


Bi ol ogía E xeol oxía

4. º ESO

TANATOCRESEINQUILINISMO

FORESIARelación que se

establece entre un organismo e outro ao que o primeiro

utiliza como medio de

transporte.

Un dos individuos resulta beneficiado pois atopa

cobillo e protección e para o outro é indiferente.

Un dos organismos utiliza o cadáver ou restos doutra especie

como cobillo e non para alimentarse.

Rel aci ones i nt er específ i cas : I nqui l i ni smo, f or esi a, t anat ocr ese


NI CHO ECOLÓXI CO

O nicho ecolóxico é a función que unha especie desempeña nun ecosistema.

Unha mesma especie pode ocupar nichos ecolóxicos diferentes en

distintos momentos do seu ciclo vital.

Os cágadosos son herbívoros.

As ras son carnívoras.

É moi difícil que o nicho ecolóxico dunha especie coincida exactamente

co de outra. Certas diferencias evitarán a competencia.

As cebras comen os talos altos.

Os ñus comen as follas e las vainas dos froitos.


4. º ESO

TI POS DE ESPECI ES SEGÚNDO O SEU NI CHO ECOLÓXI CO

ESPECIALISTAS XENERALISTAS

Son especies que explotan nichos non accesibles a outras especies.

Son especies que explotan case

cualquera nicho.


4. º ESO

4 Ecosi st emas11

Bi ol ogía y Geol ogía

4. º ESO Adapt aci ones al medi o acuát i co I I . Ot r as adapt aci onesOtros factores adaptativos claves en el medio acuático son:

LOCOMOCIÓN COLOR

VIDA SÉSIL

Coloración críptica que se mimetiza con

el medio.

Forma hidrodinámica y aletas nadadoras.

Formación de colonias ramificadas con aspecto vegetal.

4 Ecosi st emas12


4. º ESO Rel aci ones i nt r aespecíf i cas. Cooper aci ón

ASOCIACIONES FAMILIARES

ASOCIACIONES COLONIALES

ASOCIACIONES GREGARIAS

ASOCIACIONES SOCIALES

4 Ecosi st emas13


4. º ESO Rel aci ones i nt r aespecíf i cas. Compet enci a

Los lemmings, en caso de superpoblación huyen

en masa buscando mejores lugares, pero si

no encuentran zonas propicias, llegan a los

acantilados desde donde se arrojan y mueren.

En algunas especies, como las gaviotas o los pingüinos, el espacio de

cría es un factor de competencia.

Los saltamontes compiten por el

alimento, lo que les supone un consumo

extra de energía.

4 Ecosi st emas14


4. º ESO Rel aci ones i nt er específ i cas de ant agoni smo . Depr edaci ón

La depredación es la relación que se establece entre un ser vivo, denominado presa y otro que lo captura y lo devora, llamado depredador.

Depredadores verdaderos

Ramoneadores

Matan y consumen parcial o totalmente un gran número de presas.

Atacan a un gran número de presas en su vida, sin embargo, no las matan

sino que consumen partes de ellas que se restablecen con el tiempo.


4. º ESO

El parasitismo es la relación entre dos individuos, uno de los cuales sale beneficiado y el otro perjudicado.

La competencia se establece entre dos especies diferentes que pretenden un

mismo recurso.

El cangrejo rojo americano ha desplazado a la especie autóctona, al competir por los mismos recursos.

La pulga del perro es un ejemplo de ectoparásito o parásito externo.

4 Ecosi st emas15


4. º ESORel aci ones i nt er específ i cas de ant agoni smo. Par asi t i smo y compet enci aEl parasitismo es la relación entre dos

individuos, uno de los cuales sale beneficiado y el otro perjudicado.

La competencia se establece entre dos especies diferentes que pretenden un

mismo recurso.

El cangrejo rojo americano ha desplazado a la especie autóctona, al competir por los mismos recursos.

La pulga del perro es un ejemplo de ectoparásito o parásito externo.

4 Ecosi st emas17


4. º ESO Rel aci ones i nt er específ i cas posi t i vas I I

TANATOCRESIS

INQUILINISMO

FORESIA

Es la relación que se establece entre

un organismo y otro al que el primero

utiliza como medio de transporte.

Uno de los individuos resulta beneficiado pues encuentra

cobijo y protección y para el otro es indiferente.

Uno de los organismos utiliza el cadaver o restos de otra especie

como cobijo y no para alimentarse.

Documents

Ecosistemas bio 4º