Upload
dinhque
View
252
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
OSMANLI'DA iLM-i KELAM
-~er,Eserler,~eseleler
Editorler
Osman Demir
VeyselKaya
Kadir GOmbeyaz
U. Murat Kllavuz
iSTANBUL 2016
CUMHURiYET TihudYE'SiNDE OSMANU KELAMI UZER:i:NE YAP~ ~MALAR
Oguz Bozmaogtu• & Diindar Alucr••
Girl~
islarni ilimler geleneginin varhguu devam ettirmesinde olduk~a
dinamik bir donemi takip eden Osmanh devri, ne yaZik ki temsil ettigi
bu gelenegin duragan bir donemi olarak kabul edilmektedir. Ozellikle
geride· brralruglffilZ yi.izyuda islam di.i§tincesine dair yapuan akademik
~alt§malann bir~ogunun temel kabulti ve hatta iddiast, duraganhgm da
otesinde Osmanlt donemiyle birlikte islam dti§tincesinin ayru zamanda
bir gerileme stirecine girdigidir.
Osmanh doneminde islam alimlerinin soz konusu mirasa §erh ve
ha§iyeler yazarak tekrara dti§mek suretiyle ozgtin ftkirler tiretemedikleri
ve yeni yakla§rmlar benimseyemedikleri §eklindeki yanlt§ kanaatin aksi
ne, en azmdan kelam ilmi sahasmda tiretilen eserlerin basit tekrarlann
~ok otesinde oldugunu ifade etmek gerekir. Her ne kadar donemin ta
maffilfil ihata etmekten uzak olsa da son donem Osmanh ulejlla.SUlliD..
• Ar§. Gor.; Karabi1k Universitesi ilaruyat FakUitesi
•• Ara!jttrmaca; Aziz Mahmud HUdayi Vakfa ilm1 Ara!jtumalar Merkezi
-581-
Cumhuriyet Ttirkiye'sinde Osmanh Kelarru Ozerine . ../0. Bozmaoglu & D. A.lac1
eserleri bunun en biiytik delilidir. Bu c;ail§marruz ise, ilgi duyan okurlara
Osmanil donemi keHi.m ilminin serlivenini daha geni§ bir c;erc;eve ile
gorme imkaru saglayarak, hedeflenen amaca hizmet edebilme gayesiyle
kaleme almrru§tlr.
Bu c;al.t§ma, oldukc;a geni§ bir cografyada varilgllll uzun sure de
vam ettirmi§ olan Osmanh doneminin son bulmasllll mliteakip, islam1
ilimler geleneginin bu ala as1rhk serliveninde kelam ilminin rollini.i ve
etkisini dogru okuyabilmek adma Cumhuriyet donemi Tiirkiye'sinde
yapuan kelam c;al.t§malafllll bir arad~ surunay1 arnac;la~aktadlf. ~ah§
rnam!Zda yer alan kaynaklarm muhtevalafllll olu§turan ba§hklar genel ' .
hatlanyla §U §ekildedir: ,
• Osmanil devrinde kelamcilik yoniiyle one c;lkan alimler,
~serleri ve temel meseleler
• Kelam literati.irli; §erh, ha§iye, risale, tehaflit ve mevalaf
gelenegi
• Kelarmn islam ilim geleneginde felsefe, mantlk ve diger
§er'i ilimlerle ola~ ili§kisi
• Kelamm toplurna yanstyan yonli olarak itikadi mezhep-. .
ler, siyaset ve egitim mi.ifredatmdaki yeri
• Modem donemde felsefe, bilim ve ahlak baglammda ya-
plian kelam c;ail§malan
Burada bibliyografyay1 haz1rlarken istifade ettigimiz kaynaklar ve
takip ettigimiz usul hakkmda da bilgi vermek gerekir. "Makaleler", "Bil-
-582-
Osmanh'da iJm-i Keliim: Alimler, Eserler, Meseleler
diriler ve Kitap Boltimleri" ve "Tezler" olmak uzere tic; boltimden te§ek
ktil eden c;ah§manuzda kaynak olarak a§ag1daki doktimanter eserlerden
istifade edilmi§tir:
Ozttirk, Osman & Topaloglu, Bekir, Cumhuriyet Devrinde Yaym
lanan Alamf Eserler Bibliyografyasz: (1923 - 1973), Ankara: Diyanet
i§leri Ba§kanhg1 Yaymlan, 1975.
Yarahoglu, Ahmet, 1950-1996 Yzllan. Arasz Dini-ilmi Muhtevalz
Periyodiklerde Kelam ile ilgili Makaleler Bibliyografyasz (ytiksek lisans
tezi), istanbul: Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Enstittisti, 1999:·
Ylid1z, Alim & Kocyigit, Tahsin, ilahiyat Fakultesi Dergi~erj Ma
kale ve Yazarlar Fihristi (1952-2002), Ankara: Ankara Okulu Yaymlan,
2002.
Erunsal, ismail E., <;ardakh, ~atih & Ulker, Mustafa Biro!, ilahiyat
FakUltelf!_ri tezler Katalogu I (1953-2000), istan~ul: Ttirkiye Diyanet
Vakf1 islam Ara§tl.Ilila.lan Merkezi (iSAM), 2008.
Erunsal, ismail E., <;ardakh, Fatih & Ulker, Mustafa Biro!, ilahiyat
FakUlteleri Tezler Katalogu II (2001-2007), istanbul: Ttirkiye Diyanet
Vakf1 islam Ara§tlrmalan Merkezi CiSAM), 2008.
Kutlu, Sonmez (haz.), imam Maturfdf ve Maturidilik, Ankara: Ot-
to Yaymlan, 2015. -'
Yukanda srraladiglffilZ matbu eserler yanmda YOK Ulusal Tez
Merkezi veri tabaru, iSAM ktittiphane, tez ve makale veri tabanlanndan
-583-
Cumhuriyet Turkiye'sinde Osmanh Kelanu Dzerine . ../0. Bozmaoglu & D . .Akta
da konu ile alakah taramalar yap~trr. Bu esnada Cumhuriyet sonrast
Tilrk.iye'de kelam ve Osmanh ara§trrmalanyla ilgili yaztlnu§ kitap, maka
le, ansiklopedi maddeleri, tezler; sempozyum, c;ah§tay ve i.lml toplantt
larda sunulan bildiriler taranrru§ olup, bunlar arasmdan Osmanh kelam
dii§iincesinde yeri olanlarm bibliyografik kiinyeleri kronolojik bir §ekil-
: de numaralandtnlarak srralanrru§tl.r. Bu srralamada aym y.Llda bas.Llnu§
olan farkh sempozyum bildiri kitaplan sempozyumlann duzenlendikleri
tarihlere gore, ayru sempozyum bildiri kitaplan ise kendi aralarmda cilt
ler ve sayfa arahklanna gore srralanrru§tlr. Makaleler boliimi.inde ise ayru
y.Llda yaytmlanan makaleler kendi aralannda ayru dergi ve yaym organla
nndan ne§redilenler bir arada olacak §ekilde cilt, sayt ve sayfa araltklan
na gore stralanmt§ttr. Bu kriterler haricinde ise ba§ka herhangi bir kaygt
gtidiilmeksizin srralama sadece kronolojik olarak yap.Llnu§trr.
Elbette k.i c;ah§marmzda birtakun kusurlar olabilecektir, tamanuy
la muhkem ve miitekamil oldugunu iddia etmiyoruz. Fakat bununla bir
likte c;alt§manuzm, kendisinden sonra bu yonde yaptlacak olan c;alt§ma
lara gene! bir fikir vermesini ve ornek te§kil etmesini de limit etmekteyiz.
-584-
Osmanlt'da ilm-i Kehlm: Alirnler, Eserler, Meseleler
I. Makaleler
1. Kutluay, Ya§ar, "Mezhepler Tarihi Yoni.inden Said Nurs! ve Nur
cuJuk", jslam Tetkikleri Enstititsu Dergisi, III/3-4 (1959-1960), s.
211-226.
2. Ogan, M. Raif, "F. Altay'm "islam Dini" Adi.I Eserine Reddiye",
Sebilurre§ad, sy. 307 (1960), s. 99-103.
3. Gokbilgin, M. Tay:yib, "Ta§kopru-zade ve il.rni Gorli§leri I", jstam
Te~kikleriEnstititsuDergisi, W1-2 (1975), s. 127-138.
4. Gokbilgin, M. Tayyip, "Ta§kopru-zade ve il.rni Gorli§leri II", jstam
Tetkikleri Enstititsu Dergisi, Vl/3-4 (1976), s. 169-182.
5. Go~gi.in, Onder, "Nanuk Kemal'de Varhk Meselesi ve Allah", Ata
turk Oniversitesi .ilahiyat Fakultesi Dergisi, sy. 4 (1980), s. 241-
247 . .
6. Yaztctoglu, M. Sait, "XV. ve XVI. Yi.izyillarda Osmanh Medresele
rindt:! ilm-i Kelam Ogretimi ve Genel Egitim i~indeki Yeri", jslam
himleri Enstitilsu Dergisi (Ankara Oniversitesi j[ahiyat FakUlte
si), sy. 4 (1980), s. 273-283.
7. Yaztctoglu, M. Sait, "XV. ve XVI. Yi.izyillardaki Kelam Egitiminin
Te~di", jstam j[imleri Enstititsu Dergisi (Ankara Oniversitesi
j[ahiyat Fakultesi), sy. 4 (1980), s. 285-294.
8. Ftglah, Ethem Ruhi;. "ibn Sadru'd-Din e§-~irvaru ve itikad! Mez
hepler Hakkmdaki Ti.irk~e Risalesf', Ankara, Oniversitesi-ilahiyat
Fakultesi [)ergisi, XXIV (1981), s. 249-276.
9. Yaztctoglu, M. Sait, "Htzrr Bey ve 'Kas!de~i ·Nuniye'si", Ankara
-585-
Cumhuriyet Tilrkiye'sinde Osmanlt KeHi!Dl Uzerine . ../0. Bozmaoglu & D. Aloct
Oniversitesi ilabiyat Fakultesi Dergisi, XXVI (1983), s. 549-588.
10. Go<;gtin, Onder, "Narru.k Kemal'in islamiinan<;Telakkisi", Sel~uk
Oniversitesi habiyat Fakultesi Dergisi, sy. I (1985), s. 37-49.
11. ~ener, H. Ibrahim, "Asar'1 Kemal'de Yer Alan ManzGm Esmaii'l
Husna", Dokuz Eylul Oniversitesi ilabiyat Fakultesi Dergist [Prof
Dr. Orner Yigitba§t'naArmagan], sy. 4 (1987), s. 227-240.
12. Kaya, Mahmut, '•ibn-i Kemal'in Du~unce Tarihimizdeki Yeri ve
Varhk Anlayt~t", Sosyoloji Dergisi, HV1 (1989), s_ 223-229.
13. Duran,. Recep,. "Bir "Tehafiit" Yazan: Ali Tusi =A "Tahafiit" Aut
hor: AI1Tus1", islamfAra§ttrmalar, IV/3 (1990), s. 195-202.
14. Duran, Recep, "Gelenbevt'nin 'Nefsu'l-Emr' Kar~tsmdaki Tavn",
Felsefe Dunyast, sy. 1 0991), s. 45-47.
15. Ba~<;t, Vahdettin, "Erzurumlu ibrahim Hakkl'run Din Felsefesinde
Uh1hiyetAnlayi§t", Din OgretimiDergisi, sy. 31 (1992), s. 58-61.
16. Akgtin, Mehmet, "Materyalizm kar§tsmda ismail Fenni Ertugrul",
Turk Yurdu, sy. 413 (1993), s. 17-20.
17. Bolay, SUleyman Hayri, "ismail Fenni Ertugrul", Felsefe Dunyast,
sy. 7 (1993), s.ll-25.
18. Ytldtrun, Mustafa, ''Erzurum'lu ibrahim Hakkl'run insan Anlayt§t",
Felsefe Dunyast, sy. 10 (1993), s. 35-39. ·
19. Karaman, Fikret, "Abdullatlf Harpuu'nin Hayatt Eserleri ve Kelarru
Goru§leri", Diyanet'ilmiDergi, XXIX/1 0993), s. 105-116.
20. Yuksel, Emrullah, "Erzurum'lu ibrahim Hakkl (1703-1780)'da
Dini ve Pozitif ilimler Birbirini Tamamlar", Ataturk Oniversitesi
-586-
Osmanh'da ilm-i Kelam: Alimler, Eserler, Meseleler
habiyatFakU!tesiDergisi, sy. 11 (1993), s. 1-7:
21. Ba§<;l, Vahdettin, "ismail Hakla izmirli'de Felsefe, ilim ve MantJ.k
Anlayt§l", Ataturk Universitesi j[tJbiyat FakU!tesi Dergisi, sy. 11
(1993), s. 415-424.
22. Uyaruk, Mevltit, "19. yy. islam_Yenilik<;ileri'ne Gore islam'm uygulanabilirligi Meselesi", Bilgi ve Hikmet, sy. 9 0995/1), s. 104-
109.
23. ed-Degamin, Ziyad, "Beditizzaman Said Nursi'ye Gore Kur'an'm
Mucizeligini A<;tklama Metodu", Kopra, sy. 54 0996), s. 27-49.
24. Duran, Btinyamin, "ibn Rti§t ve Beditizzaman'da Tabiat ve Tev
hit", Kopra, sy. 54 (1996), s. 87-100.
25. Kilci, Yusuf Mesut, "Hlzlf Bey (H1Zlf Bin Kaz1 Calal al-Din)", Di
yanet hmi Dergi, XXXII/4 (1996), s. 113-122.
26. Yar, Erkan, "Abdullatif Harput:l ve Yeni Kelam ilmi", Fzrat Oniver
sitesi j[tJbiyat Fakultesi Dergisi, sy. 2 0997), s. 241-262.
27. <;elebi, ilyas, "XVII. Ytizyli Osmanll Kelamcuan ve Beyazizade
Ahmed Efendi'nin Kelam ilmindeki Yeri", Kur'an Mesajz: hmi
ArCI§tzrmalar_Dergisi, I/10-11-12 (1998) s. 104-112.
28. Dalklfan, Saym, "Akkllmani'nin irade-i Ctiziyye ile ilgili Risalesi
ve Degerlendirilmesi", EKEV Akademi Dergisi -Sosyal Bilimler-,
I/2 0998), s. 173-179.
29. 6zarslan, Selim, "S1m Girldi ve 'Nakdti'l-Kelam'1", Fzrat Q;niversi
tesi habiyat Fakultesi Dergisi, sy. 3 0998), s. 237-264.
30. . Ylirr¥lz, Ali, 'Turk Edebiyatmda Esma-i Husna ~erhleri ve ibn-i
-587-
Cumhuriyel Tiirkiye'sinde Osmani.J. Kelanu Uzerine . ../0. Bozmaoglu & D. AJoc1
isa-y1 Saruharu'nin ~erh-i Esma-i Husnas1", Cumhuriyet Universi:
tesiilahiyatFakUltesiDergisi, sy. 2 (1998), s. 1-34.
31. Arabac1, Fazh, "Osmanh Modernle§mesinde 'Yeni Osmanhlar'm
Din ve Siyaset Anlayi§lan", Dinf Ara§hrmalar, 11/5 (1999), s. 51-
90.
32. O~al, ~amil, "Osmanh KelamcJ.lan E§'ari miydi?' -Muhammed Ak
kirm.ani'nin insan Htirriyeti Anlayt§l-", Dinf ArCl§ttrmalar, 11/5
(1999), s. 225-254.
33. Ozervarh, M. Sait, "Son Donem Osmaru1 Dti§tincesinde Arayt§lar:
Mehmed ~erafeddin'in 'ictimai ilm-i Kelam't",· jslam'ArCl§ttrmala
nDergisi, sy. 3 (1999), s. 157-170.
34. Alper, Orner Marur, "ibn Kemal'in Risale fi Beyani'l-Akf1", js!am
Ara§ttrmalan Dergisi, sy. 3 GL999), s. 235-269.
35. O<;al, ~amil, "Kemal Pa§azade!nin ·Eserlerinde A1ol ve Akhn One
mi", Bilig: Turk Dunyast So~al Bilimler Dergisi, sy. 9 (1999), s.
133-143.
36. Bolay, Stileyman Hayri, "KI.asi:k Donem Osmanh Dti§fulc.esi v:e
Osmanh'da Teharnt Tutkusu"', Yeni Turkiye- 701. Ymnda Os
manlt Ozel Sayzsz (JJU§.unce ve Bilim), ID/33 (2000), s. 11-:30 ..
37. Ongoren, Re§at, "O.sinanh Klasik Donemi Tasavvuf Kelfun ~ki
si", Akademik Ara§ttrmalar I journal of Academic Studies, sy. 4-5
GWOO), s. 31-42.
38. <;;etinkaya, Bayram Ali, "ismail Hakkl. · izmirli Dti§tincesinde
Gazali", jsldmf ArCl§hrmalar - Gazalf Ozel SaytSt-, XIII/3-4
-588-
Osmanh'da ilm-i KeHim: Alim.ter, Eserler, Meseleler
(2000),s.483-491.
39. Aydm, Orner, "Filibeli Ahmed Hilmi'nin Din Anlayt§t", istanbul
Oniversitesi ilahiyat Fakultesi Dergisi, sy. 4 (2001), s. 69-85.
40. Erul, Btinyamin, "Harput'lu Abdulhamit Hamdi Efendi (1830-
1902) ve Hz. Peygamber'in Bilgisine Dair Bir Risalesi: Safvetu
Efkan'l-Ulema fi isbati ilmi _Nebiyyina bi'l-Esma", Ftrat Oniversite
siilahiyatFakultesiDergisi, sy. 6 (2001), s. 1-19.
41. Duman, Ali, "~erafeddin Yaltkaya ve 'Mu'tezile ve Husn-Kubh
Meselesi' Makalesi", Din Bilimleri Akademik ArCI§tmna Dergisi,
II/4 (2002), s. 53-65.
42. Bulut, Halil ibrahim, "Kemal Pa§azade ve fl Hakfkati'l-Mu 'cize
Adh Risalesinin Tahlil ve Degerlendirilmesi", Sakarya Universitesi
ilahiyat FakUltesiDergisi, sy. 6 (2002), s. 187-207.
43. Ko~kuzu, A. Halim, "Osrnanlmm Son Doneminde Bir ilim ve
Devlet Adarm: Giritli Slffl Pa§a", Selr;uk Universitesi ilahiyat Fa
kultesi Dergisi, sy. 14 (2002), s. 189-213.
44. Cihan, Ahmet Kamil, "Fatip. Donemi Di.i§i.ince Hayatma Genel Bir
Bakt§", Erciyes Universitesi Sosyal Bilimler Enstitilsu Dergisi,
sy.14 (2003/1), s. 119-129.
45. Fazhoglu, ihsan, "Osrnanlt Dti§i.ince Geleneginde 'Siyasi Metin'
Olarak Kelam Kitaplan", Turkiye ArCl§ttrmalan Literatur Dergisi
(Turk Siyaset Tarihi ffanzimat'a Kadar] Sayzst), I/2 (~03), s.
379-398.
46. Ko~ar, Musa, "ibn Kemal'in Risale.fi Beyani'n-Nefs ve'r-Ruh ve'l-
-589-
Cumhuriyet Turkiye'sinde Osmanh Kelarru Ozerine . ../0. Bozmaoglu & D . .Aloc1
Beden Adh Eseri", Suleyman Demirel Universitesi jfdbiyat Fakt:U
tesi Dergisi, sy. 10 (2003/1), s. 1-23.
47. Gorgiln, Tahsin, "Osmanh DO§Oncesi Nast.l Anla§t.labilir? - Os
manh DO§tincesi'nin A.ra§tmlmasmda K.ar§ua§uan Bazt Zorluklar
Ozerine -" Turkluk Ara§ttrmalan Dergisi, sy. 13-14 (2003), s. 29-
46.
48. Aydm, Orner, "Mestcizade'nin 'Hilafiyyat' isimli Eserinin Kelam
ilmindeki Yeri ve Onemi", jstanbul Universitesi j[dbiyat Fakultesi
Dergisi, sy. 9 (2004), s. 45-63.
49. Erdem, Sabri, "Turk Kelamctsl ismail Hakkl izmirli'nin (1868-
1946) Bazt Kelami Gorti§leri ve Onlarm Degerlendirilmesi", Dinf
ArCI§ttrmalar, VII/21 (2005), s. 77-86.
50. Bulut, Halil ibrahim, "Osmanh-Safevt Mticadelesinde Ulemarun
Rolli: Kemal Pa§azade Omegi", DinfArCI§ttrmalar, VII/21 (2005), ·
s. 179-196.
51. Erdem, Hiiseyin Sabri, "TUrk Kelamctsl S1IT1 Glridi'nin Baz1
Kelam1 Gorti§leri ve Degerlendirmesi", Dinf Ara§ttrmalar,
VIII/23 (2005), s. 263-272.
52. Erdem, H. Sabri, "TUrk Kelamct.lan ibn Kemal (1468-1534) ve
Mustafa Sabri' de (1860-1954) Kader Problemi ve Anlambilim Ac;r
smdan Bir Degerlendirme", Ankarfl Universitesi j[dbiyat FakUlte
si Dergisi, XL VI/2 (2005), s. 43-54.
53. Yavuz, Salih Sabri, "Kelam'da Efdaliyyet Meselesi ve ibn Kemal'in
'Efdaliyyetu Muhammed Risalesi", Din Bilimleri Akademik Ara§-
-590-
Osmanlt'da ilm-i Kelam: Alimler, Eserler, Meseleler
ttrma Dergisi, V/1 (2005), s. 147-184.
54. Ak~ay, Mustafa, "Kemal Pa§azade ve 'fl Hakla. Ebeveyi'n-Nebi'
Adh Rlsalesinin Tahlil ve Degerlendirilmesi", EKEV Akademi Der
gisi -Sosyal Bilimler-, IX/22 (2005), s. 127-142.
55. Bi~er, Rarnazan & Silkin, Fatma, "Din Bilim ~kisi Baglammda
Hi.iseyin el-Cisr'e Gore Yaratili§", Sakarya Oniversitesi ilahiyat
Fakultesi Dergisi, sy. 13 (2006), s. 103-129.
56. Kiraz, Celil, "Sa~akhzade Mehmed Efendi'nin Beyzavi'ye Yonelik
Ele§tirileri", Uludag Oniversitesi j[dbiyat FakUltesi Dergisi, XV /1
(2006), s. 319-367.
57. Yt..lmaz, Sabri, "Elmalill Hamdi Yazrr'm Allah'm Rahman ve Rahim
SJ.fatlaruu Tahlili", Keldm Ara§tt.rmalan Dergisi, N /2 (2006), s.
105-114.
58. Ok:tem, Olker, "Hilafiyyat, Mestcizade ve 'Hilafiyydfl", Ankara
Oniversitesi ilahiyat Fakultesi Dergisi, XLVIII/2 (2007), s. 21-36.
59. Kasar, Veysel, "ismail Fenni Ertugrul ve Baz1 <;agda§larma Gore
Ruhun Bekas1 ve Ahiret", Harran Oniversitesi ilahiyat Fakultesi
Dergisi, XIII/20 (2008), s: 145-157.
60. H1Zh, Mefail, ~'Osmanh Medreselerinde Okutulan Dersler ve Eser
ler", Uludag Oniversitesi ilahiyat Fakultesi Dergisi, XVII/1 (2008),
s. 25-46.
61. Okudan, Rifat, "18. yi.izytl Osmanh Kelamc1 ve MantJ.k~ISl ismail
Gelenbevi'nin Varllk Nazariyesi (Vahdet-i Vuctid Savunmas1)",
Tasavvuf ilmf ve Akademik Ara§ttrma Dergisi (jbnu 'l-Arabf Ozel
Saym II), IX/23 (2009), s. 241-255.
-591-
Cumhuriyet Tilrkiye'sinde Osmanh Kelarm Dzerine . ../0. Bozmaoglu & D. Ak.tc1
62. Kurt, Htiseyin, "Beditizzarnan Said Nursl'nin Muhyiddin ibnii'l
Arab1 ve Vahdet-i Vticud Hakkmdaki Dii~tinceleri", Tasavvuf
jJmf ve Akademik Ara§tmna Dergisi (jbnu '1-Arabf Ozel Sayzst II),
IX/23 (2009), s. 543-581.
63. ilhan, Mehmet, "Muhammed Zahid el-Kevseri'nin Sah Veliyyullah
ed-Dihlev1'nin Baz1 Kelarru Gorii~lerine Tenkidleri", Suleyman
Demirel Universitesi j[dbiyat Fakultesi Dergisi, sy. 22 (2009), s.
71-81.
64. Kaya, Veysel, "izmirli ismail Hakkr'run Cehennemin Sonlulugu
Hakkmdaki Risalesi", Uludag Universitesi habiyat Fakultesi Der
gisi, XVIII/1 (2009), s. 529-557.
65. Oge, Ali, "ibn Kemal'in Bilgi Anlay1~1", Selfuk Universitesi ilabi
yat FakU!tesi Dergisi, sy. 30 (2010), s. 197-221.
66. Demir, Osman, "Kelam'da Teselsi.ilti iptai Delilleri ve ismail Hak
kl izmirli'nin Teselstil Risalesi", js[am Ara§ttrmalan Dergisi, sy.
23.{2010), s. 117-142.
67. Marulcu, H. Tevftk, "Kmahzade Ali <;elebi'de Ahlakiligin Dinami
gi Olarak iman -Kelam Ahlak ili~kisi Baglammda Bir Degerlen
dinne-", Suleyman Demirel Oniversitesi habiyat Fakultesi Dergi
si;".sy. 27 (2011/2),.s. 139-152.
68. I~Ik, Harun "Nakdu'l-Kelam isimli Eseri I~1gmda Giritli Slff1 Pa
~·a·run Peygamberlik Anlay~1", Bilimname: DU§Unce Platformu,
sy. 21 (201J/2)1.s.-93-116.
69. <;;etinkaya; BayramAli;·."ismail Hakkr izmirli", Kutadgubilig: Pel-
-592-
Osmanb.'da ilm-i Kelam: Alim.Ier, Eserler, Meseleler
sefe-: Bilim Ara§ttrmalan, sy. 19 (2011), s. 53-104.
70. Sevgi, Ahmet, "Molla Cami'nin A.lciit Risalesi ve Ti.irkc;e.Manzlim
Bir Terct.imesi" ' · Sek;uk Universitesi Edebiyat FakUltesi Dergisi, sy. ·
26 (2011), s. 1-R
71. Tiirkben, Ya§ar, "E. M. Hamdi Yaz1r'm Oltimstizltige Dair Dti§iin
~eleri", Cumhuriyet Universitesi ilahiyat Fakultesi Dergisi, XVI/2
(2012~, s. 335-363.
72. Alper, ~tilya, "XVII. Ytizytl Osmanh Dti§tince D~nyasmda Bir.
Gazz~? ~arihi Olarak Sadreddinzade e§-~irva.nl ve ~erhu'r
Risaleti'l-Kudsiyye Omeginde ~erh Geknegi", istanbul Universi
. tesi ilahiyat FakU!tesi Dergisi, sy. 21 C2q12), s. 59-80.
73. Kalayc1, Me;:~et, "Kemalpa§azad~'nin E§'arilik-Maturidilik ihtilaf1
Konusundaki Risalesi tJzerine':, Ankara Universitesi ilahiyat Fa
kultesi Dergisi, LIIV2 (2012), s. 211-218.
74. Erdem, Engin & Pehlivan, Necmettin, "Varhgm ve Yoklugun Ote
si: Kernalpa§azade'nin 'Leys ve Eys'in Anlamirun incelenmesine
Dair }Usale'si", islam Ara§tzrmalan Dergisi, sy. 27 (2012), s. 87-
116.
75. Dogan, Cern, "Filibeli Ahmed Hilmi'nin Ge<; Donem .osmanh
Materyalistlerine Cevaplan", Kutadgubilig: Felsefe - Bilim Ara§
tzrmalan, sy. 24 (2013), s. 245-282.
76. Kiraz, Celli, "Gelenbev!'nin En'am 158. Ayetle ilgili Rjsalesine
G9re irnanm Son Kabul Zamaru ve iman-Arnel ili§kisi", Uludag
Univ,ersitesi it~hiyat FakUltesi Dergisi, XXII/2(2013), s .. 33-54.
77. Uzundag, M. Sait, "ir§adti's-sarl'ye Gore Kastallaru'nin. :Ki.el:1.r:nl
-593-
Cumhuriyet Tiirkiye'sinde Osmanh Kelarru Ozerine .-10. Bozmaoglu & D. Aloo
Gorti§leri", $tmak Vniversitesi habiyat Fakultesi Dergisi, IV 17 (2013/1), S. 162-89.
78. Klztlge9it, Muhammed, "izmirli ismail HakkJ.'nm "ilmi.i'n
Nefs"inde Modem Psikoloji Tarihi", Din Bilimleri Akademik
Ara§tmna Dergisi, XIII/3 (2013), -s. 157-173.
7<). Demii:ci, Osman, "Medrese Geleneginde .Alciit ve iKelam ilmi",
KeldmAra§ttrmalanDergisi, XI/1 (2013), s. 253-270.
80. Ozcan, Gillsi.im, "Seyyid!'nin Fikh-1 Ekber Terci.imesi Olan
ManzOme-i Aldiid Adh Eseri ve Muhtevast", Celal Bayar Universi
tesi Sosyal Bilimler Dergisi, XI/2 (2013), s. 513-531.
81. MHstafa, HafiZ, "ManzOme-i Aldid-i Mesnevl'', sad. Mehmet Gi.i
naydm, Kahramanmara§ Sut<;u imam Universitesi ilabiyat Fa
kultesi Dergisi, XIT/23 (2014), s. 211-237.
82. Koyuncu, Fatih, "Bursal.t Subbi Mehmed ve Manzum Esmai.i'l
Hi.isna ~erhi = Subhl Mehmed from Bursa and Opinion Esmau'l
Husna in Verse", Uluslararast Sosyal Ara§tt.rmalar Dergisi = Tbe
journal of International Social Research, VII/31 (2014), s. 175-
193.
83. Pattabanoglu, Fatma Zebra, "16. Yi.izytl Osmanh Di.i§i.incesinde
Felsefe-Kelam ili§kisi", Dort Oge Dergisi, sy. 5 (2014/1), s. 89-113.
84. Sozen, Kemal, "ibn Kemal'in Te!Iafi.it Gelenegindeki Yeri ve
Onemi", Dort Oge Dergisi, sy. 5 (2014/1), s. 115-125.
85: Ozti.irk, Resul, "Davud-i KarsT (1169/1756): Kelam1 G6rti§leri ve
Kaynaklan", Ataturk Universitesi ilabiyat Fakitltesi Dergisi, sy. 41
. -594-
Osmanb'cla ilm-i Kellim: Alimler, Eserler, Meseleler
(2014), s. 77-99.
:86. Oguk, Emine, "Mustafa Sabri Efendfnin Kader Hakkmdaki Go
rii§lerinin Tahlili", jsfamthimler De1:gisi, IX/2 (2014), s. 127-148.
87. Ka§, Murat, "Mustafa ~evket Efendi'nin Risalesi I~tgmda Zihin,
Harle ve Ne'fsii'l-Emr Kavramlanrun Analizi = Analysis of -the
Concepti0ns of Mind, ~xte_rior and Thing Itself in the Light of
Mustafa ~evket Efendi's Treatise", jsfam Medeniyeti Ara§ttrmalan
Dergisi (iMA.D) = 1be journal of Islamic Civilization Studies, I/1
{2014), s. 58-87.
88. Bayram, ibrahim, "Mu~tafa Sabri Efendi'nin Malunud §eltGt'un
Hz. Isa'run Ref' ve Nuzt11u Hakkmdaki Fetvasma Ele§tirileri = The
Critiques of Mustafa Sabri Efendi to the Fatwa ·of Mahmud §eltGt
About the Ascension and Descent of Prophet Isa, js[am Medeni
yeti Ara§ttrmalan Dergisi (iMAD) = 1be journal of Islamic Civili
zation Studies, I/1 (2014), s. 110-135.
89. $lk, ismail & Gokalp, Yusuf, "Sosyal Teoloji Baglarrunda 'Mehdi
lik' Alg1sma Bir Bakl§: izmirli ismail Hakkl ~e Cemaleddin Afgaru
Kar~ua~tirmast, jnsan ve Toplum Bilimleri Ara§ttrmalan Dergisi,
III/3 (2014), s. 468-490.
90.
91.
Ozrurk, Erdem Can, "§eyhoglu'nun Havass-1 Esma-i Husna'st",
Uluslararast Sosyal Ara§ttrmalar Dergisi = 1be journal of Inter
national Social Research, YIII/36 (2015), s. 188-208. .J
Bayram, ibrahim, "Elmahlt Muhammed Hamdi Yaztr'm Mucizele-
re Bakt~1", Gaziosmanpa§a Universitesi hahiyat FakUltesi Dergisi,
III/2 (2015), s. 77-102.
-595-
CumhuriyetTurkiye'sinde Osroanh Kelarm Uzerine . ../0. Boz.maoglu & D. AloCJ
92. Bayram, ibrahim, "Hi.iseyin K.aznn Kadri'nin iman-Amel ili§k.isi
Hakkmdaki Gorti§lerinin Tahllii", Gaziosmanpa§a Universiteii
ilahiyat Fakultesi Dergisi, Ill/2 (2015), s. 167-194.
93. Pattabanoglu, Fatma Zehra, "16. Yi.izyt.l Osmanh Di.i§i.incesinde
Felsefe ve Kelam Bilginleri", SU!eyman Demirel Universitesi
hahiyat Fakultesi Dergisi, sy. 34 (2015/1), s. 109-137.
94. Bulgen, Mehmet, "Son Donem Osmanh Kelamct.laruun Kevru
Ayetleri Yorumlama Yontemleri Uzerine: Orner Nasuhi Bilmen
Omegi", KelamAra§ttrmalanDergisi, XIII/1 (2015), s. 61-89.
95. Oral, Osman, "Muhammed Zahidi.i'l-Kevseri'nin Ref' ve Ntizi.il-i
isa Gorti§i.inlin Kelfuni A<;tdan Degerlendirilrriesi", Kelam Ara§
tzrmalan Dergisi, XIII/1 (2015), s. 353-371.
96. Oral, Osman, "Muhammed Zahid el-Kevsen'nin Hulud/Cennet ve
Cehennerni.n Ebedlligi Konusuna Yakla§1ID1", Kilis 7 Aralzk Oni
versitesi hahiyat Fakultesi Dergisi, II/3 (2015), s. 87-108. ·
97. Oral, Osman, "Muhammed Zahidu'l-Kevseri'nin isra ve Mi'rac
Gorti§linlin Kelami Ac;tdan Degerlendirilmesi", Bozok Oniversitesi
ilahiyat Fakultesi Dergisi, VII/7 (2015), s. 109-123.
98. Cengiz, Llitfii, "Ruhun Mahiyetine Dair SliTl Giridi'nin Dli§lince
si", Turk-islam Medeniyeti Akademik Ara§hrmalar Dergisi, sy. 20
(2015), s. 133-145.
99. Gokc;e, Ctineyt, "Molla Halil es-Si'irdi, Hayatl, Eserleri ve Tekfir
Problemine Bakl§t (Nehci.i'l-Enam Adh Eseriyle Slillfh)", Harran
Universitesi hahiyat Fakultesi Dergisi, XX/34 (2015), s. 76-96.
-596-
Osmanh'da ilm-i KeHim: Alimler, Eserler, Meseleler
100. Koyuncu, Fatih, "16. Aslf ~airlerinden Nahlfi'nin ManzGm Es
mau'l-Htisnasl: $erh-i $4ft= Esmati'l-Htisna in Verse by Writen
Nahlfi from 16. Century Poets: $erh-i $dfl', Sufi Ara§ttrmalan,
VI/11 (2015), s. 121-163.
101. Bulgen, Mehmet, "Osrnan.h Yeni ilm-i Kelammda Materyalizm
Ele~tirileri", Bilimname: Dfi:§unce Platformu, sy. 30 (2016/1), s.
391-433.
102. Cihan, Ahmet Kamil & Taber, Arsan, "Mehmed Emin e§
~irvaru'nin Mead ile ilgili 'Risale fi Tahkiki'l-Mebde ve'l-Mead' Ad
h Risalesi: Tahlil, <;eviri ve Tahkik", Nazariyat: islam Felsefe ve
Bilim TarihiAra§ttrmalarr.Dergisi, II/4(2016), s. 57-102.
103. Goktepe, Mehmet Emin, "Muhammed Nuri b. Ali el-~irvaru'nin
Mukaddime fi Beydni'l-Fzraki'l-Muhtelife Adll Eseri ve islam
_Mezheplerini Tasnif Metodolojisi", GUmit§hane Oniversitesi
ilahiyat Fakultesi Dergisi, V/10 (2016), s. 10-25.
104. Bayram, ibrahim, "Muhammed Ferid Vecdi'nin Mucizelere Baki~1
=The View of Muhammed Farid Wajdi on Miracles1', islam Me
deniyeti Ara§ttrmalan Dergisi (iMA.D) = The journal of Islamic
Civilization Studies, I/4 (2016), s. 612-642.
D. Bildirller ve Kitap Boliimleri
1. Ocak, Ahmet Ya§ar, "ibn Kemal'in Ya§ad1g-I XV. ve XVI:' ASlflar
Tiirkiye'sinde ilim ve Fikir Hayatl", Tokat Valiligi $eyhu'l-islam
ibn Kemdl Ara§ttrma Merkezinin Tertip Ettigi $eyhUlislam ibn
-597-
Cumhuriyet Ti.irkiye'sinde Osmanh Kelanu Ozerine . ../0. Bozmaoglu & D. Aloct
Kemal Sempozyumu, Tebligle1· ve Tartt§malar (Tokat 26-29 Ha
ziran 1985), yay. haz. S. Hayri Bolay, Bahaeddin Yediytlchz &
Mustafa Sait YaZlctoglu, Ankara: Tlirkiye Diyanet Vakft Yaymlan,
1986, s. 31-40.
2. Fayda, Mustafa, "ibn Kernal'in Hayatl ve Eserleri", Tokat Valiligi
$eyhu '!-islam ibn Kemal Ara§tt.rma Merkezinin Tertip Ettigi $ey
hulislam ibn Kernal Sernpozyumu, Tebligler ve Tartt§malar (To
kat 26-29 Haziran 1985), yay. haz. S. Hayri Bolay, Bahaeddin
YediytldiZ & Mustafa Sait YaZlCtoglu, Ankara: Tiirkiye Diyaner
Vakft Yaymlan, 1986, s. 53-61.
3. el-Cevab1, Muhammed Tahir, "Tunus Milli Ktituphanesi'nde bu
lunan ibn Kemal.'e Ait Eserler", Tokat Valiligi $eyhu 'l-is/am ibn
Kernal Ara§tt.nna Merkezinin Tertip Ettigi $eyhulislam ibn Kemal
Sernpozyumu,. T~bligler ve Tartt§mala1· (Tokat 26-29 Haziran
1985), yay. haz. S. Hayri Bolay, Bahaeddin Yediytldtz & Mustafa
Sait Yaztctoglu, Ankara: Ttirk.iye Diyanet Vakft Yaymlan, 1986, s.
63-65.
4. Arslan, Ahmet, "Kemal Pa§azade'nin Felsefi Gorli§leri", Tokat
Valiligi $eyhu '!-islam ibn Kemal Ara§tt.rma Merkezinin Tertip Et
tigi $eybulislam ibn Kernal Sernpozyumu, Tebligler ve Tartt§ma
lar (Tokat 26-29 Haziran 1985), ~ay. haz. S. Hayri Bolay, Baha
eddin YediytldiZ & Mustafa Sait YaZlctoglu, Ankara: Ttirkiye Di
yanetVakft Yaymlan, 1986, s. 87-120.
5. Hizmetli, Sabri, "Mezhepler Tarihi Yonlinden Kemal Pa§a-
-598-
Osmanh'da ilm-i Kelam: Alimler, Eserler, Meseleler
zade'nin G6rii§leri", Tokat Valiligi $eybu'l-islam jbn Kemal Ara§
ttrma Merkezinin Tertip Ettigi Seyhulislam jbn Kemal Sempoz
yumu, Tebligler ve Tart1§1'Ylalar (Tokat 26-29 Haziran 1985),
yay. haz. S. Hayri Bolay, Bahaeddin Yediy.tl.dtz & Mustafa Sait Ya
ZlCloglu, Ankara: Ti.irkiye Diyanet Vakfl Yaymlan, 1986, s. 123-
135.
6. Gi;>lci.ik, ~erafettin, "Kernal Pa§azade'nin insan An1ay1§1", Tokat
Valiligi $eyhu '/-islam jbn Kemal Ara~tzrma Merkezinin Tertip Et
tigi $eyhulislam jbn Kemal Sempozyumu, Tebligler ve Tart~ma
lar (Tokat 26-29 Haziran 1985), yay. haz. S. Hayri Bolay, Baha
eddin Yediy.tl.d1z & Mustafa Sait Yaz1ctoglu, Ankara: Ti.irkiye Di
yanetVakfl Yaymlan, 1986, s . 173-179.
7. Yaz1c10glu, M. Sait, "KeHimc1 Olarak ibn Kemal", Tokat Valiligi
$eyhu 'l-is lam jbn Kemal Ara§ttrma Merkezinin Tertip Ettigi Sey
bul~lam jbn Kemdl Sempozyumu, Tebligler ve Tart~malar (To
kat 26-29 Haziran 1985), yay. haz. S. Hayri Bolay, Bahaeddin
Yediy.tl.diZ & Mustafa Sait Yaz1C1oglu, Ankara: Ti.irkiye Diyanet
. Vakf1 Yaymlan, 1986, s. 179-189.
8. Yi.iksel, Emrullah, "Risale fi Tahkiki'r-Ruh li-Mevlana Kemal Pa§a
zade", Tokat Valiligi Seyhu'l-islam jbn Kemal (ira§ttrmaMerke
zinin Tertip Ettigi $eyhulislam jbn Kemal Sempozyumu, Tebligler
ve Tart~malar (Tokat 26-29 Haziran 1985), yay. haz. S. Hayri . .J
Bolay, Bahaeddin Yediyud1z & M~stafa Sait Yazlcloglu, Ankara:
Ti.irkiye DiyanetVakfi Yaymlan, 1986, s. 257-263.
9. Atay, Hi.iseyin! "ilml Bir Tenkit 6megi Olarak ibn Kemal Pa§a'run
-599-
CumhuriyetTtirkiye'sinde Osmanl! Kelatru O'zerine . ../0. Bozmaoglu & D. Aloct
Muhyiddin b. Arabi Hakkmdaki Fetvasi", Tokat Valiligi $eyhu'l
islam jbn Kemal Artl§ttrma Merkezinin Tertip Ettigi $eyhulislam
jbn Kemal Sempozyumu, Tebligler ve Tartt§malar (Tokat 26-29
Haziran 1985), yay. haz. S. Hayri Bolay, Bahaeddin Yediylld1Z &
Mustafa Sait Yaztctoglu, Ankara: Ti.irkiye Diyanet Vakfi Yaymlan,
1986, s. 263-275.
10. Ktrca, Celal, "Molla Htisrev'de iman ve Amel-i Salih Mtinasebeti",
Molla Hilsrev Mehmet Efendi: 1400-1480, ed. Ahmet Hulusi Ko
ker, Kayseri: Erciyes Universitesi Gevher Nesibe Ttb Tarihi Ensti
ttisti, 1992, s. 25-35.
11. Onat, Hasan, "Elmalllt Hamdi Yazrr'm Anlayi~1 ve Mezheplere
Bakt~1", Elmalt.lt Muhammed Hamdi Yaztr Sempozyumu, 4-6 Ey
lu/1991, Ankara: Ttirkiye Diyanet Vakft, 1993, s. 140-151.
12. Aydm, Htiseyin, "!3ir Mtitefekkir Olarak Muhammed Hamdi Ya
zrr", Elmahlt Muhammed Hamdi Yaztr Sempozyumu, 4-6 Eylul
1991, Ankara: Ti.irkiye Diyanet Vakf1, 1993, s. 260-264.
13. Akbulut, Ahmet, "M. Hamdi Yazrr'da Kelami Problemler", Elmalt
lt. Muhammed Hamdi Yaztr Sempozyumu, 4-6 Eylu/1991, Anka
ra: Ttirkiye Diyanet Vakf1, 1993, s. 265-280.
14. Albayrak, Halil, "Elmahlt Hamdi Yazrr'a Gore Kur'an'da Din Kav
ranu", Elmaltlt Muhammed Hamdi Yaztr Sempozyumu, 4-6 Eylill
1991, Ankara: Ttirkiye DiyanetVakft, 1993, s. 281-289.
15. Hizmetli, Sabri, "izmirli ismail Hakk.t'run· ilmi ~ahsiyeti", izmirli
ismail Hakkt, Sempozyum: 24-25 Kaszm 1995, yay. haz. Adnan
-600-
Osmanlt'da ilm-i KeHim: Alim!er, Eserler, Meseleler
Bulent Baloglu & Mehmet ~eker, Ankara: Ti..irkiye Diyanet Vakft,
1996, s. 3-26.
16. Ozcan Hanifi, "izmirli ismail Hak.la.'da Bilgi Teorisi", izmirli A
mail Hakkz, Sempozyum: 24-25 Kastm 1995, yay. haz. Adnan
Bulent Baloglu & Mehmet Seker, Ankara: Turkiye Diyanet Vakft,
1996, s. 27-32.
17. Baloglu, A. Bulent, :·izmiru ismail Hakkl'nm 'Yeni ilm-i Kelam'
Anlayl§l", .izmirli ismail Hakkt, Sempozyum: 24-25 Kaszm 1995,
yay. haz. Adnan Bulent Baloglu & Mehmet Seker, Ankara: Ttirki
ye Diyanet Vakfi, 1996, s. 93-108.
18. Ozervarll, M. Said, "izmirli ismail Hakkl'nm Kelam Problemleri
ile ilgili Gorti§leri", .izmirli ismail Hakkz, Sempozyum: 24-25 Ka
szm 1995, yay. haz. Adnan Btilent Baloglu & Mehmet Seker, An
kara: Ttirkiye Diyanet Vakf1, 1996, s. 109-125.
19. Seker, Mehmet, "izmirli ismail Hakkl'nm 'Tasnif-i Uh1m' Adh Ese
ri", .izmirli ismail Hakkt, Sempozyum: 24-25 Kaszm 1995, yay.
haz. Adnan Bulent Baloglu & Mehmet Seker, Ankara: Turkiye Di
yanet Vak£1, 1996, s. 149-155.
20. izmirli, Celaleddia, "lzmirli ismail Hakla.: Hayau, Eserleri Dini ve
Felsefi tlimleroeki Mevkii", .izmirli ismail Hakkz, .Sempazyum:
24-25 Kasz.m 1995, yay. haz. Adnan Blilent BalogLu .& Mebmet
Seker, Ankara: Tiirki.ye Diyanet Vakft., 1996, s. 241-264. .J
21. Baloglu, A Biilent, "Seyyid Bey'e Gore Husun-Kubuh (iyilik
Korultik) Meselesi", Turk Hukuk ve Siyaset Adamt Seyyit Bey
Sempozyumu, 16 Mayzs 1997, yay. haz. Osman Karadeniz, A
-601- , .
Cumhuriyet Turkiye'sinde Osmanh Kelanu Ozerine .. ./0. Bozmaoglu & D. Akro
Blilent Baloglu & A. Biilent Dnal, izmir: izmir ilahiyat Faki.iltesi
Vakft, 1999, s. 133-163.
22. Bic;er, Ramazan, "Harput'lu ishak Efendi'nin Kelarru Gori..i§leri",
DUnu ve Bugunuyle Hmput (Sempozyum: 24-27 Eylu/1998 Ela
zzg), yay. haz. Fikret Karaman, Elaztg: Ttirkiye Diyanet Vakft Ela
ztg ~ubesi, 1999, II, s. 256-268.
23. Altmta§, Ramazan, "Sosyal Kelam'a Giri§: M. ~erafeddin Yaltkaya
Omegi", Keldmm j§levselligi ve Gunumuz Keldm Problemleri
(Sempozyum): Bildiriler Tartl§malar, yay: haz. A. Bulent Dnal &
A. Btilent Baloglu, izmir: Dokuz Eyli.il Universitesi iHihiyat Faktil
tesi, 2000, s. 129-149.
24. 6zervarh, M. Sait, "Osmanhlann Son Donemindeki Batilila§ma
Hareketinin islam Di.i§i.incesinde Yenilik <;abalanna Tesiri", Os
manlt Dunyasmda Bilim ve Egitim: Milletlerarasz Kong1·esi (12-
15 Nisan 1999), der. Hidayet Yavuz Nuhoglu, istanbul: islam Ta
rih, Sanat ve Ktilttir Ara§tlrma Merkezi; Research Centre for Isla
mic History Art & Culture (IRCICA), 2001, s. 663-673.
25. Ocak, Ahrnet Ya§ar, "Klasi.k Donem Osmanh Di.i§tince· Hayau",
Turkler Ansiklopedisi, ed. H. C. Gtizel, K. <;ic;ek & S. Koca, Anka
ra: Yeni Ti.irkiye Yaymlan, 2002, XI, 10-29.
26. Oc;al, ~amil, "Osmanh Di.i§tince :trayau ve Kemal Pa§azade (ibn
Kemal)", Turkler Ansiklopedisi, ed. H. C. Guzel, K. <;i<;ek & S.
Koca, Ankara: Yeni Ttirkiye Yaymlan, 2002, XI, s.121-136.
27. Uludag, Si.ileyman, "islam'm Bir Savunucusu Olarak Ahrnet
-602-
Osmanh'da ilm-i KeHim: Alimler, Eserler, Meseleler
Hamdi Akseki", Ahmet Hamdi Akseki, yay. haz. Huseyin Arslan &
Mehmet Erdogan, Ankara: Turkiye Diyanet Vakf1, 2004, s. 31-38.
28. Kararnan, Fikret, "Yeni Kelam ilmi Dti§iincesinin in§as1 ve Abdul
latif Harputi'nin Rolti", Kelam hminin Yeniden jn§astnda Gele
negin Yeri, Koordinasyon ToplanttSt ve Sempozyum Bildirileri,
sek. Adem Tutar, ElaZig: Firat Universitesi iiahiyat Fakiiltesi, 2004,
s. 204-218.
29. Ozervarli, M. Sait, "Bir Osmanh Dii§Gniir ve Kelamc1s1: Mehmed.
Emin Uskiidari", UskUdar Sempozyumu II, 12-13 Mart 2004 Bil
diriler, ed. Zekeriya Kur§un, Alunet Emin Bilgili, Kemal Kahra
rnan, Celil Gtingor & Seyfettin Unlii, istanbul: Uskiidar Belediye
Ba§kanli~ Dski.idar Ara§tlfmalan Merkezi, 2005, IT, s- 529-532.
30. Ozcan, Tahsin, "Mara§h Bir Osmanh ..Alimi: Sac;akhzade Mehmed
Efendi ve Eserleri", I. Kahramanmara§ Sempozyumu, 6-8 Mayts
2004, org. hey. Said Oztiirk, Mahmut Nedim Tepeba§l, Hac1 Kut
lu & Mustafa Bekerecioglu, Kahrarnanmara§:. Ka.hramamara§ Be
lediyesi & Mara§der, 2005, I, s. 53-68.
31. Kayaci.k, Ahmet, "Sac;akhzade (6. H. 1145)'nin iiimler Suuflama
Sl'na Dair Gorii§leri", I. Kahramanmara§ Sempozyumu, 6-8 Ma
YtS 2004, org. hey. Said Ozttirk, Mahmut Nedim Tepeba~1, Hac1
Kutlu & Mustafa Bekerecioglu, Kahramanrnara§: Kahramamara§
Belediyesi & Mara§der, 2005, I, s. 81-88. .J
32. Bayrakdar, Mehmet, "Davudu'l-Kayseri'nin islam Dii§iincesine
Katkls1", Uluslararast iznik Sempozyumu 5-7 Eytul 2005, yay.
haz. Ali Erba§, Levent Oztiirk, Murteza Bedir, Fuat Aydm, Sezai
-603-
Cumhuriyet Tilikiye'sinde Osmanll Kellinu Ozerine . ../0. Bozmaogtu & D. AkJc1
Kti<;i.ik & Mahmut Usta, [iznik] Bursa: iznik Belediyesi, 2005, s.
311-316.
33. Ttirker, Orner, "Mutlak Varltk Kavranu Ekseninde Davud Kay
seri'nin Filozof ve Kelamctlara Yonelttigi Ele§tiriler", · Uluslararasz
iznik Sempozyumu 5-7 Eylul 2005, yay. haz. Ali Erb~. Levent
Ozttirk, Murteza Bedir, Fuat Aydm, Sezai KU<;iik & Mahmut Usta,
[iznik) Bursa: iznik Belediyesi, 2005, s. 317-323.
34. Ozervarlt, M. Sait, "Osmanh Kelam Geleneginden Nastl Yararla
nabiliriz?", Dunden Bttgune Osmanlt Ara§tzrmalan: Tespitler
Problemler-Teklifler, ed. Ali Akytldlz, ~· Tufan Buzpmar & Musta
fa Sinanoglu, istanbul: Ti.irkiye Diyanet Vakf1 islam Ara§tlrffialan
Merkezi (iSAM), 2007, s. 197-213.
35. Altmta§, Ramazan, "Orner Nasuhi Bilmen'in 'Yeni ilm-i Kelam'
Anlayt§l", Turk-islam DU§unce Tarihinde Erzurum Sempozyu
mu, 26-28 Haziran 2006, yay. kur. Ali Eroglu v. dgr., Erzurum:
Atattirk Oniversitesi ilahiyat Faktiltesi, 2007, I, s. 407-418.
36. Yticeer, isa "<;agda§ Bir Stinni Kelamc1 Orner Nasuhi Bilmen",
Turk-islam DU§Unce Tarihinde Erzurum Sempozyumu 26-28
Haziran 2006, yay. kur. Ali Eroglu v. dgr., Erzurum: Atattirk Oni
versitesi ilahiyat Faktiltesi, 2007, I, s. 419-450.
37. Polat, Kemal, "Erzurumlu ibrahim Haklo.'nm Marifetname'sinde
Allah inanc1", Turk-islam DU§Unce Tarihinde Erzurum Sempoz
yumu 26-28 Haziran 2006, yay. kur. Ali.Eroglu v. dgr., Erzurum:
Atattirk Oniversitesi ilahiyat Faktiltesi, 2007, II, s. 151-176.
-604-
Osmanh'da ilm-i Kelam: Alimler, Eserler, Meseleler
38. Yaktt, ismail, _"Erzurumlu .ibrahlm Hakkt'run Evrimle ilgili Gorli§
lerinin Analizi", Turk~sldm Di.l§Unce Tarihinde Erzurum Sem
pozyumu 26-28 Haziran 2006, yay. kur. Ali Eroglu v. dgr., Erzu
rurn: Atati.irk Uniyersitesi ilahiyatFakiiltesi, 2007, II, s. 179-189.
39. Aydm, Orner, "Musa Ka_Zlffi Efendi ve Kelamilminin Islah1 Konu
sundaki (JO.rli§lerF', Turk-jstam DU§unce Tarihinde Erzurum
Sempozyum7:t 26-28 Haziran 2006, yay. kur. Ali Eroglu v. dgr.,
Erzururn: Atati.irk Upiversitesi ilah!yat Faki.ilt~si, 2007, II; s. 199-
208.
40: Gi.inay, H. Mehmet, "Kevseri'nin jbkiiku'l-Hak Adh Eserinde Cu
veyni'ye Yonelttigi Ele§tiriler", Uluslararasz Duzceli M. Ziihid
Kevserf Sempozyumu Bildirileri, Diizce: Dlizce Belediye Ba§kan
hgl & Sakarya Universitesi·ilahiyat Fakiiltesi, 2007, s. 513-528.
41. . Altrn,ta§, Ramazan, "Kevsen'nin Ta'lik Yontemine Bir Bakt§: Cii-
v~yni'nin 'el-Akfdetu 'n-Nizamiyye Adh Eseri Omegi", Uluslara
rast Duzceli M. Zahid Kevserf Sempozyum,u Bildirileri, Diizce:
Dlizce Belediye Ba§kanhg1 & Sakarya Univer~itesi ilahiyat Faki.il
tesi, 200.7, s. 541-555.
42. Oz§enel, Mehmet, "Kevsed'ye Gore Haber-'i Vahidin Itikadi Ko
nularda Delil Olma Meselesi", Ulu5lararast Dilzceli M. Zahid
Kevserf Sempozyumu Bildirileri, Diizce: Dlizce Belediye Ba§kan
llgl & Sakarya Universitesi ilahiyat F~ki.iltesi, 2007, s. '563-.$68.
43. . Aydm, Orner, "Mehmed Zahid . Kevsed ile Mustafa .Sabri Efen
di'nin Kader Konusundaki Tartl§maSl", Uluslarat:ast !I!Jifczceli M .
..... 605-
Cumhuriyet Ttirkiye'sinde Osmanh Kelanu Dzerine . ../0. Bozmaoglu & D. Aktc1
Zahid Kevserf Sempozyumu Bildirileri, Duzce: Duzce Belediye
Ba§kanhg-t & Sakarya Universitesi ilahiyat Faki.iltesi, 2007, s. 637-
647.
44. Muhammed, Din, "Kevserl'nin inanca Dair Bidatlere Kar§l Muca
dele Yontemi", Uluslararasz Duzceli M. Zahid Kevserf Sempoz
yumu Bildirileri, Duzce: Duzce Belediye Ba§kanhgt & Sakarya
Universitesi ilahiyat Fakuitesi, 2007~ s. 655-671.
45. Alpyagtl, Recep, "Zahid Kevseri-Mustafa Sabri Efendi 'Kar§tla§ma
st'run Anlam ve Onemi", Uluslararasz Diizceli M. Zahid Kevseri
Sempozyumu Bildirileri, ·nuzce: Duzce Belediye Ba§kanhgt &
Sakarya Universitesi ilahiyat Faktiltesi, 2007, s. 707-714.
46. Duran, Recep, "Meviklf ve ~erh ve Ha§iyeleri", 38. !CANAS
(Uluslararasz A.sya ve Kuzey Afrika c:;ah§malan Kongresi) 10-
15.09.2007 Ankara!Turkiye, Bildiriler: Felsefe = International
Congress of Asian and North African Studies !CANAS, Philo
sophy, yay. haz. Zeki Dilek, Mustafa Akbulut, Zeki Cernil Arda,
Zeynep Baglan Ozer, Re§ide Gi.irses & Banu Karababa Ta§km,
Ankara: Atarurk Ktiltiir, Dil ve Tarih Yuksek Kurumu Ba§kanhg-t,
2008,1CXI,s. 127-153.
47. Dalkrran, Saym, "<;orumlu Bir Osmanh Bilgini Ahmer..Feyzi'nin
islam Fikir Ekolleri ile ilgili Dti§tinceleri", Uluslararasz Osman
li'dan Cumhuriyete c:;orum Sempozyumu: 23-25 Kastm 2007,
yay. haz. Mehmet Mahfuz Soylemez, Mesut Okumu§ & irfan Yi
git, <;orum: <;orum Belediyesi, 2008, I, s. 325-354.
-606-
Osmanh'da ilm-i Kelam: Alimler, Eserler, Meseleler
48. Aydm, Orner, "izmirli ismail Hakki'run Yeni ilm-i Kelam'uun Kla
sik Yonu", islam ve Klasik, yay. haz. Sarni Erdem,_ istanbul: Klasik
Yaymlan, 2008, s. 287-296.
49. A.§lkoglu, Yucel, "OsmanlJ. Ulemasuun A.Iem Algts1 · ve Modem
Astronomi ile Kar§u~malar", Entelektilel Bagzmhhgz A§mak: ilim
Gelenegimiz Uzerine Ara§l!-rmalar, ed. A. Cuneyd_Koksal, istan
bul: Yedirenk, 2009, s . 163-176.
50. Sava§, Saim, "Osmanltlar ve Aleviler", Ger;mi§ten Guniimiize
Alevi-Bekta§i Kulturn, ed. Ahmet Ya§ar Ocak, Ankara: Ktilti.ir ve
Turizm Bakanhgt, 20.09., s. 58-78.
51. DeJ;Ilir, Osman,. "izmirli ismail Hakkl'nm Darulflinun ilahiyat Fa
kiiltesi Mecmuas1'nda ilk Donem Kelamcuan Hakkmdaki Deger
lendirmeleri", Darulfunun ilahiyat Sempozyumtf, 18-19 Kaszm
2009 Tebligleri, yay. haz. Tahsin Ozcao, Ahmet Hamdi Furat &
Huseyin Sankaya, istanbul: istanbul Universitesi ilahiyat Fakiilte
si, 2010, s. 503-511.
52. <;apak, ibrahim, "Darulfunun'un Hocalanndan izmirli ismail
Hakkuun Akt.l Yurutme Anlayt§t", Darnlfunun ilahiyat Sempoz
yumu 18-19 Kaszm 2009 Tebliglet:i, yay. haz. Tahsin Ozcan, Ah
met Hamdi Furat & Htiseyin Sankaya, istanbul: istanbul Universi
tesi ilaruyat Fakiiltesi, 2010, s. 307-313.
53. <;etinkaya, Bayram Ali, "Dartilflinun'da Bir Ansiklopedist)v1tider
ris I Dti§tinur: izmirli ismail Hakkl", Darnlfunun ilahiyat Sem
pozyumu 18-19 Kaszm 2009 Tebligleri, yay. h.az. Tahsin Ozcan,
Ahmet Hamdi Furat & Huseyin Sankaya, istanbul: istanbul Uni-
-607-
Cumhuriyet Ti.irkiye'sinde Osmanh Kelanu Uzerine .. ./0. Bozmaoglu & D. Alaa
veFsitesiilahiyat Fakilltesi, 2010, s. 315-351.
54. Soyal, Fik.ret, '!Dariilfunun ilaruyat Fakiiltesi'nde Bir Kelam Mti
derrisi: Arapkirli Hliseyin Avni Karamehmedoglu", DarCtlfunun
ilabiyat Sempozyumu 18-19 Kastm 2009 Tebligleri, yay. haz.
Tahsin Ozcan, Ahmet Hamdi Furat & Hliseyin Sankaya, istanbul:
istanbul Universitesi ilahiyat Faktiltesi, 2010, s. 443-452 . . 55. Ta§<;;t, Ozcan, "Darlilfunun'da Kelam Ogretirni", Darulfunun
ilabiyat Sempozyumu 18-19 Krmm 2009 Tebligleri, yay. haz.
Tahsin Ozcan, Ahmet Hamdi Furat & Hliseyin Sankaya, istanbul:
istanbul Universitesi ilahiyai Fakiiltesi, '2010, s. 453-463.
56. Gorgiin, Tahsin, "Klasik Turk Dli§lincesinin (Osrnanh Dli§i.ince
sinin) Temel Meseleleri ve Molla Fenari", Uluslararrm Mol/a
Fenan Sempozyumu (4-6 Araltk 2009 B'Lf,rsa) -Bildiriler- =In
ternational Symposium on Molla Fanarf, ( 4-6 December 2009
Bursa) -Proceedings-, ed. Tevfik Ylicedogru, Orban ~- Kologlu,
U. Murat Ktlavuz & Kadir Gombeyaz, Bursa: Bursa Bi.iytik§ehir
Belediyesi, 2010, s. 177-188.
57. Ktlavuz, Ulvi Murat, "Kelanu Tartt§malar Baglammda Molla
Fenan'de Esma-i Htisna", Uluslararast Molla Fenan Sempozyu
mu ( 4-6 Aralzk 2009 Bursa) -Bildiriler- = International Sympo
sium on Molla Fandrf, ( 4-6 December 2009 Bursa) -
Proceedings-, ed. Tevftk Yticedogru, Orban ~- Kologlu, ·U. Murat
Ktlavuz & Kadir Gombeyaz, Bursa: Bursa Bi.iyti~ehir Belediyesi,
2010, s. 291-311.
-60S-
Osman.l!'da ilm-i Kelam: Alimler, Eserler, Meseleler
58. Yi.icedegru, Tevfik, "Mella Fenari'nin A.Iem Anlay1§1", Uluslarara
sz Mol/a Fenarf · Sempozyumu (4-6 Araltk 2009 Bursa) -
Bildiriler- = International Symposium on Motta Fanari, ( 4-6 De
cember 2009 Bursa) -Proceedings-, ed. Tevfik Yi.icedegru, Or
han~· Keleglu, U. Murat Kllavuz & Kadir Gombeyaz, Bursa: Bur
sa Bi.iyi.ik!}ehir Belediyesi, 2010, s. 189-200.
59. Keleglu, Orhan ~., "Osmanh Kelam Gelenegi <;erc,;evesinde Mella
Fenari", Uluslararasz Molla Fenarf Sempozyumu ( 4-6 Aralt.k
2009 Bursa) - Bildiriler- = International Symposium on Molla
Fanari, ( 4-6 December 2009 Bursa) -Proceedings-, ed. Tevflk
Yi.icedegru, Orhan ~· Keleglu, U. Murat Kllavuz & Kadir Gombe
yaz, Bursa: Bursa Biiyi.i~ehir Belediyesi, 2010, s. 375-395.
60. Teber, Orner Faruk, "Osmanh Belgelerinde Alevilik ic,;in Kullaru
lan Dini - Siyasi Tarumlamalar", Anadolu 'da Aleviligin DUnu ve
Bugunu, proje yon. Halil ibrahim Bulut; preje yard. Mustafa Ak
c,;ay, Adapazan: Sakarya Universitesi, 2010, s. 69-80.
61. Keleglu, Orhan ~ener, "Vani Mehmed Efendi'nin ismeti.i'l-Enbiya
Baglammda Baz1 Ayedere Bakl§l", Ulusal Vani Mehmed Efendi
Sempozyumu, 07-08 Kaszm 2009, Kestel-Bursa, ed. Mehmet Ya
lar& Celil Kiraz, Bursa: Emin Yaymlan, 2011, s. 131-166 . .
62. Kllavuz, Ulvi Murat, "Araisi.i'l-Kur'an'da Yarat1l1§ Klssas1", Ulusal
Vani Mehmed Efendi Sempozyumu, 07-08 Kaszm 2009, Kestel--'
Bursa, ed. Mehmet Yalar & Celli Kiraz, Bursa: Emin Yaymlan,
2011, s. 169-185.
63. Gombeyaz, Kadir, "Vani Mehmed Efendi'nin Hz. ibrahim'in Ba-
-609-
Cumhuriyet Ttirkiye'sinde Osmanh Kelanu Ozerine . ../0. Bozmaoglu & D. A.kJc1
bast ve Ebeveyn-i Resul Hakkmdaki Go~leri", Ulusal Vani
Mehmed Efendi Sempozyumu, 07-08 Kastm 2009, Kestel-Bursa,
ed. Melunet Yalar & Celil Kiraz, Bursa: Emin Yaymlan, 2011, s .
205-232.
64. Goztepe, Yi.iksel, "Osmanh'da Bir Fikri Mi.icadele: KadiZade -
Sivasi Tartl§malan", j[im ve KiiltU1' Tarihinde Sivdsfler Ulusal
Sempozyumu Tebligleri, semp. koord. Alim YildiZ; yay. haz. Ab
dusselam Bulut, Sivas: Sivas Kemal ibn-i Hfunam Vakft, 2011, s.
83-105.
65. Karada§, Cagfer, "Sivasiler - KadiZadeliler Olay1 ve inane; Boyu
tu", j[im ve Kultur Tarihinde Sivdsfler Ulusal Sempozyumu Teb
ligleri, semp. koord. Alim YildiZ; yay. haz. Abdusselam Bulut, Si
vas: Sivas Kemal ibn-i Hi.imam Vakfi., 2011, s. 107-124.
66. Bor, ibrahim, "Bedii.izzaman Said Nursi'de Felsefe Ele§tirisi", Ve
fattntn 50. Ytltnda Uluslararast Bediuzzaman Said Nursf Sem
pozyumu, ed. Si.ileyman <::evik,istanbul: Nubihar Yaymlan, 2011,
s. 327-350.
67. Erkol, Ahmet, "Bedii.izzaman'm 19. ve 20. Yi.izyu Pozitivist inkara
Anlayt§lanna Kar§I islam Kelliml ile Verdigi Cevaplar", Vefattmn
50. Ytltnda Uluslararast Bediitzzaman Said Nursf Sempozyumu,
ed. Si.ileyman <::evik, istanbul: Nubihar Yaymlan, 2011, s. 431-
440.
68. Yi.icedogru, Tevfik, "Hocazade'nin Alem Anlay1§1", Uluslararast
Hocazade Sempozyumu (22-24 Ekim 2010 Bursa) -Bildiriler- =
-610-
Osmanl.t'da ilm-i KeHim: Alimler, Eserler, Meseleler
International Symposium on Khojazada (22-24 October 2010
Bursa) -Proceedings-, ed. Tevfik Yiicedogru, Orhan ~- . Kologlu,
U. Murat K.Uavuz & Kadir Gombeyaz, Bursa: Bursa Biiyiik§ehir
Belediyesi, 2011, s. 239-252.
69. Karad~, Cagfer, "Hocazide'nin TehafiUlinde Sebeplilik Mesele
si'', Uluslararast Hocazade Sempozyumu (22-24 Ekim 2010 Bur
sa) -Bildiriler- = International Symposium on Khojazada (22-24
October 2010 Bursa) -Proceedings-, ed. Tevfik Yiicedogru, Or
han ~- Kologlu, U. Murat Kllavuz & Kadir Gombeyaz, Bursa: Bur
sa Bliytik§ehir Belediyesi, 2011, s. 163-173.
70. Arslan, Ahmet, "Orta <;ag islam Diinyasmda Din-Felsefe ili§kileri
ve Hocazade'nin Tehajutii", Uluslararast Hocazade Sempozyu
mu (22-24 Ekim 2010 Bursa) -Bildiriler.- =International Sympo
sium on Khojazada (22-24 October 2010 Bursa)-Proceedings-,
ed. Tevfik Yiicedogru, Orhan $. Kologlu, U. Murat Kllavuz & Ka-
. dir Gombeyaz, Bursa: Bursa Biiyiik§ehir Belediyesi, 2011, s. 35-
55.
71. Kaya, Veysel, "Alemin Ezeliligi Ta~§malannda Hocazade'nin
Yeri", Uluslararast Hocazade Sempozyumu (22-24 Ekim 2010
Bursa) -Bildiriler- = International Symposium on Khojazada
(22-24 October 2010 Bursa) - Proceedings-, ed. Tevfik Yiicedog
ru, Orhan $. Kologlu, U. Murat Kllavuz & Kadir Gombeyaz, Bur-. .J
sa: Bwsa Biiyiik§ehir Belediyesi, 2011, s. 25.3-268.
72. Fazhoglu, ihsan, "Evren'in Bir Merkezi Var rmdJ.r? Hocazade'nin
Onto-geometrik Bir Ara§t111I1asl", Uluslararast Hocazade Sem-
-611-
Cumhuriyet Turkiye'sinde Osmanh Kelanu Uzerine .. ./0. Bozmaoglu & D . .AkJ.c1
pozyumu (22-24 Ekim 2010 Bursa) -Bildiriler- =International
Symposium on Khojazada (22-24 October 2010 Bursa) -
Proceedings-, ed. Tevfik Yiicedogru, Orhan ~· Kologlu, U. Murat
Kllavuz & Kadir Gombeyaz, Bursa: Bursa Biiyii~ehir Belediyesi,
2011, s. 271-304.
73. ~enel, Kiibra, "Teorik: Dil A~tsmdan Be§erl Bilginin S11l.lflan: Kla
sik Kozmolojinin Felekler Ogretisi'ne Hocazade'nin Ele§tirileri",
Uluslararcm Hocazade Sempozyumu (22-24 Ekim 2010 Bursa) -
Bildiriler- = International Symposium on Khojazada (22-24 Oc
tober 2010 Bursa) - Proceedings-, ed. Tevfik Yiicedogru, Orhan
~· Kologlu, U. Murat Kllavuz & Kadir Gombeyaz, Bursa: Bursa
Btiyii~ehir Belediyesi, 2011, s. 325-337.
74. Yticedogru, Tevfik & Kaya, Veysel, "Tehafu4er- ic;erik ve Yon
tern A~tSmdan Bir Kar§tla§ttrma -", Uluslararcm Hocazade Sem
pozyumu (22-24 Ekim 2010 Bursa) -Bildiriler- =International
Symposium on Khojazada (22-24 October 2010 Bursa) -
Proceedings-, ed. Tevfik Yiicedogru, Orhan ~· Kologlu, U. Murat
Kllavuz & Kadir Gombeyaz,. Bursa: Bursa Buyiik.§ehir Belediyesi,
2011, s. 365-380~
75. 6~~ $am.i:f,. "Klasik. <;;agda Bir 0~ Filozofu: Kemal Pa§a
zacle", isliim Felsefesi Tan·bi, ed. Bayram Ali <;etinkaya, Ankara:
(irafikerYaymlan, 2012, ll, s. 421-444.
76. Ge9t, M. Salih, "~eyh Ahmed-i Hani'nin itikadi Gorti§leri", Buyuk
A lim ve Mutasavvif Abmed-i Hani, Agn: Agn ibrahim <;ec;en Uni-
-612-
Osmanh'da ilm-i Kelam: .A.Iimler, Eserler, Meseleler
versitesi, 2012, s. 96-108.
77. Yt.ldtrun, Ramazan~ "Mehmet Akifin islam Tasavvuru", Vefatmm
75. Yth Amsma Mehmet Akif Ersoy, tash. Altan <;ap, Apkara: Di
yanet i~leri Ba§kanltg1, 2013, s. 41-57.
78. Kologlu, Orban S., "Molla Htisrev'in Htistin-Kubub Anlayi~I",
Uluslararast. Mol/a HCtsrev Sempozyumu (18-20 Kaszm 2011,
Bursa) -Bildiriler- =International Symposf:um on Mullti Khusraw
(18-20 November 2011 Bursa) -Proceedings-, ed. Tevfik Yu
cedogru, Orban$. Kologlu, U. Murat Kt.lavuz & Kadir Gombeyaz,
Bursa: Bursa Buytik~ehir Belediyesi, 2013, s. 479-491.
79. Ugur, Hakan, "Osmanlmm Son Doneminde Oryantalistlerin
Kur'an Hakkmdaki iddialanna K~§I Osmanll Ulemasmm Yapt1g1
<;ah§malar -ismaii Fenni Ertugrul bmegi-", Osmanh Toplumunda
Kur'an Kulturn ve Tefsir <;alt§malan -II-, ed. Bilal Gokklr, Nec
det Y.tlmaz, Orner Kara, Muhammed Abay & Necm~ddin Gokklr,
istanbul: ilim Yayma Vakf1 Kur'an ve Tefsir Akademisi, 2013, s.
507-548.
80. Ozdogan, M. Akif, "Sa~akhzade Muhammed b. Ebi Bekr el
Mer'a§i'nin Tertibu'l-'Ulum Adh Eseri Baglammda ilimlerin Tasni
fi", Uluslararast Osmanlt Doneminde Mara§ Sempozyum:u, ed.
Cevdet Kabakc1 & Serdar Yakar, Kahramanmara§: Kahra.manma:
ra§ Belediyesi, 2013, I, s. 305-314. .J
81. Palabiylk, M. Hanefi- Gokhan, Nur & Ol~ar, Rabia, "Eimahh Mu-
hammed Hamdi Yazlf'm Hz. Peygamber Algtst", Uluslararas&
Medrese ve j[abiyat Kav§agmda js[amf jfimler (Uluslararasz Sem-
-613-
Cumhuriyet Turkiye'sinde Osmanh Kelarru Uzerine . ../0. Bozmaoglu & D. Alac1
pozyum) = 7be Book of International Symposium on Islamic Sci
ences at the Crossroad of Theology and Madrasah, ed. ismail Na
rin, Bingo!: Bingo! Universitesi, 2013, II, s. 319-356.
82. Erdemci, Cemalettin, "Dilnden Bugilne Medreselerde Kelam Egi
timi ve Topluma Yansuna Bi<;imi", Medrese Gelenegi ve Modern
le§me Surecinde Medreseler Uluslararast Sempozyum = Madra
sah Tradition and Madrasahs in the Process of Modernization =
Kevnetora Medreseye u di Pevajoya Modernbune de Rew§a Med:...
reseyanJ ed. Fikret Gedikli, Mu§: Mu§ Alparslan Universitesi,
2013, II, s . 679-691.
83. <;aglayan, Harun, "Medrese Egitim Sistemi'nde Kelam ilrni'ne
Bala§ A<;tst", Medrese Gelenegi ve Modernleyme SureCinde Medre
seler Uluslararast Sempozyum = Madrasah Tradition and Mad
rasahs in the Process of Modernization = Kevnetora Medreseye u
di Pevajoya Mode,nbune de Rew§a MedreseyanJ ed. Fikret Ge
dikli, Mu§: Mu§ Alparslan Universitesi, 2013, II, s. 693-708.
84. Ta§Cl, Ozcan, "Tokath Kelam Alimleri", Tokat Sempozyumu 01-
03 Kastm 2012 Tokat Bildiriler, yay. haz. Ali A~tkel, Samettin Ba
§Ol, Ali Osman Solmaz & Murat Hanil<;e, Ankara: Ozyurt Matbaa
cilik, 2013, III, s. 403-414.
85. i§can, Mehmet Zeki, "Estetik Din Anlayt§t ve Alvarlt Efe Hazretle
rinde Bedii Bir Fikir Olarak iman", Uluslararasz Hace Muham
med Lutfi~ (Alvarlt Efe) Sernpozyumu (25-26 Nisan 20131
Erzu
rum) Bildiriler, ed. Cengiz Gilndogdu, Muammer Cengiz & Os-
-614-
Osmanh'da ilm-i Kelam: Alimler, Eserler, Meseleler
man Nuri Karadayt, Erzurum: Atatilrk Universitesi, 2013, I, s. 205-
211.
86. Polat, Kemal, "islam'm "inan~ta Adalet" Dlisturu ve Alvarlt
Efe'nin ~iirlerinde Tevhit inanct", Uluslararast. Hace Muhamm?d
Lutfi, (Alvarlz Efe) Sempozyumu (25-26 Nisan 2013, Erzurum)
Bildiriler, ed. Cengiz Giindogdu, Muammer Cengiz & Osman Nu
ri Karadayt, Erzurum: Atatlirk Universitesi, 2013, I, s. 239-249.
87. ~irn§ek, Abdullah, "Alvarlt Efe Hazretleri'nin Divaru'nda Tevhld",
Uluslararasz Hace Muhammed Lutfi, (Alvarlz Efe) Sempozyumu
(25-26 Nisan 2013, Erzurum) Bildiriler, ed. Cengiz Giindogdu,
Muammer Cengiz & Osman Nuri Karaday1, Erzurum: Atatlirk
Universitesi, 2013, I, s. 251-261.
88. Bulan, Jolaman, "Hace Muhammed Lutfi Efe'nin Ktyamet Destaru
ile Dogu Ti.irkistanh Aktt Ulimjioglu'nun Ahval-:t Klyamet (Ahiret-. .
Beyan) Desta.ru'nm Kar§tla§tmlmast", Uluslararast Hace Mu
hammed Lutfi (Alvarlt Efe) Sempozyumu (?5-26_ Nisan 2013, Er-. . .
zurum) Bildiriler, ed. Cengiz Gi.indogdu, M':Jammer Cengiz & . .
Osman Nuri Karadayt, Erzurum: t\tatlirk Universitesi, 2013, II, s.
163-170.
89. Palabtytk, M. Hanefi, "Alvarlt Muhammed Lutfi'nin Hz. Peygam-l' ..
ber Algtst", Uluslararast Hace Muhammed Lutfi (Alvarlz Efe) . . .
Sempozyumu (25-26 Nisan 2013, Erzurum) Bildiriler, eQ.. Cen-
giz Giindogdu, Muammer Cengiz & Osman Nuri Karadayt, Erzu
J.UID: Atatlirk Universitesi, 2013, II, s. 355-381.
90. Kalkt§rm, M. Muhsin & Kiremit~i, Ferdi, "Nab! Divaru'nda Esma-i
-615-
Cumhuriyet Turkiye'sinde Osmanh Kelirru Ozerine . ../0. Bozmaoglu & D. Aloct
Htisna Baglarrunda Allah Kavrarm", Vefattmn 300. Ytldonii.mii.n
de !jair Ndbf Sempozyumu Bildirileri, haz. Ali Bakkal, Ankara:
Atati.irk Ktilti.ir Merkezi, 2014, s. 95-117.
91. Gecit, Mehmet Salih, "Seyyid Taha-i Nehri'ye Nisbet ·Edilen "Aki
de-i Ktirdiyye" Adh Eserdeki itikadi-Kelami Gorti~ler ve Diger
Akide Metinleriyle Mukayesesi", Uluslararast Seyyid Taha-i Hak
kari Sempozyumu Bildirileri, ed. Halit Yalc;m, Murat Adtyaman &
Ya~ar Kaplan, istanbul: Hakkari Universitesi, 2014, s. 204-230.
92. Oge, Sinan, "Ahmed Ziyatiddin Gtimi.i~hanevi'de iman, Amel ve
~ak ili~kisi", I. Uluslaramst Ahmed Ziyaii.ddin Gii.mU§hanevi
Sempozyumu 03-05 Ekim 2013-Gii.mU§hane Bildiriler Kitabz, ed.
ihsan Gi.inaydm, Ali Kuzudi~li & Adem <;atak, Gi.imi.i~hane: Gi.i
mi.i~hane Universitesi, 2014, s. 281-291.
93. Sankaya, Berat, "Ahmed Ziyai.iddin Gi.imi.i~hanevi'nin Uluhiyyet
Anlay1~1", I. Uluslararast Ahmed Ziyaii.ddin Gii.mU§hanevi Sem
pozyumu 03-05 Ekim 2013-Gii.mU§hane Bildiriler Kitabt, ed. ihsan Gi.inaydm, Ali Kuzudi~li & Adem <;atak, Gi.imi.i~hane: Gi.i
mi.i~hane Universitesi, 2014, s. 711-718.
94. Tannverdi, Hasan, "Gi.imi.i~hanevi'de Allah'm Varllgmm Bilinmesi
Meselesi", I. Uluslararast Ahmed Ziydii.ddin Gii.mU§hanevi Sem
pozyumu 03-05 Ekim 2013-Gii.mU§hane Bildiriler Kitabt, ed. ihsan Gi.inaydm, Ali Kuzudi§li & Adem <;atak, Gtimi.i§hane: Gi.i
mi.i~hane Universitesi, 2014, s. 719-726.
95. Karaaga<;, Hilmi, "Ahmed Ziyai.iddin Gi.imti§hanevi'de Di.inya ve
-616-
Osmanh'da ilm-i Kelam: Alimler, Eserler, Meseleler
Ahiret Algt51", I. Uluslararast Ahmed Ziyauddin GumU§hanevi
Sempozyumu 03-05 Ekim 2013-GUmU§hane Bildiriler Kitabt, ed.
ihsan Gtinaydm, Ali Kuzudi§li & Adem ~atak, Glimli§hane: Gti
mli§hane Universitesi, 2014, s. 727-734.
96. Ta§<;l, 6zcan, "Gtimli§hanevl'de Kelam Tasavvuf Bulu§masi
Sulhu", I. Uluslararasz Ahmed Ziyauddin GumU§hanevi Sempoz
yumu 03-05 Ekim 2013-GUmU§hane Bildiri{er Kitabz, .ed. ihsan
Glinaydm, Ali Kuzudi§li & Adem ~atak, Glimli§hane: Gtimli§ha
ne Universitesi, 2014, s. 735-739.
97. Gombeyaz, Kadir, "Ahmed Ziyaliddin Glimli§hanevl'nin Kay1p
Frrak Risalesi: en-Netayicti'l-i'ikadiyye fi Usuli'l-Frrakl'l
islarniyye", I. Uluslararast Ahmed Ziyauddin Gumii§hanevi
Sempozyumu 03-05 Ekim 2013-GumU§hane Bildiriler Kitabt, ed.
ihsan Glinaydm, Ali Kuzudi§li & Adem ~at~, Glimli§hane: Gti
mli§hane Universitesi, 2014, s. 741-755 . .
98. . Uluerler, S1tkl, "Osmanh-Safevi lli§kilerinin Ba§langtci Slirecinde
Osmanh'da KlzU.ba§ Alg1s1", Cer;mi§ten GUnumuze Alevilik I.
Uluslararasz Sempqzyumu, ed. Mehmet Yaz1c1, Bingol: Bingol
Universitesi, 2014, II, s. 12-37.
99. Ak<;e, Ztibeyir, "Bedilizzaman Said Nursl'nin Hz. Ali ve.Ehl-i Beyt
Degerle!ldirmesi", Ger;mi§ten GUnumuze. 4_/evilik I. Uluslararasz
Sempozyumu, ed. Mehmet Yaztci, Bingql: Bi11.g61 .Uni"llersitesi,
2014, II, s. 38-55.
100. ~elebi, ilyas, "~eyhlilislam Musa Kazlffi Efendi'nin KelamcU.Igi",
Erzurumlu $eyhulis/am Musa Kaztm Efendi Sempozyumu (22-
-617-
Cumhuriyet Turkiye'sinde Osmanh Kelanu iizerine .. ./0. Bozmaoglu & D. Aloct
24 Kastm 2013 Erzurum) -Teblig ve Muzakereler-, ed. Orner Ka
ra, Erzurum: Atattirk Universitesi, 2014, s. 323-334.
101. Hopac;, Mustafa, "Bediuzzaman Metafiziginin Kavram ve Kuram
lan", ll. Uluslararast $eyh $a'ban-z Veli Sempozyumu: Kastamo
nu'nun ManeviMimarlan, semp. b§k. Seyit Aydm, Kastamonu:
Kastamonu Universitesi, 2014, s. 219-229.
102. Pattabanoglu, Fatma Zehra, "Ta§kopri.iliizade'nin Felsefe, Kelam
ve Tasavvuf ilimlerine BakJ.§t", ll. Uluslararast $eyh $a'ban-t Veli
Sempozyumu: Kastamonu 'nun Manevi Mimarlan, semp. b§k.
Seyit Aydm, Kastamonu: Kastamonu Universitesi, 2014, s. 533-
547.
103. Topaloglu, Fatih, "Filibeli Ahrnet Hilmi Efendi ve Son Donem
Osmanlt Dii§ilncesine Bir Bak.t§", Uluslararast Kattltmh Osmanlt.
Bilim ve Dil§unce Taribi Sempozyumu 08-10 Mayts 2014 Bildiri
ler Kitabz, ed .. Mehmet Fatih Gokc;ek; ed. yard. Orhan Bingel &
M. Ahrriet Ttizen,. Giimil§hane: Giimii§hane Universitesi, 2014, s.
378-388.
104. Akgtin, Thncay, "Ta§kopriiliizade Ahmed Efendi'ye Gore Osrnan
h'da Akli ve Nakli ilimler Ayruru Baglammda Felsefe", Uluslara
rast Kattltmlt Osmanh Bilim ve Dil§unce Taribi Sempozyumu
08-10 Mayts 2014 Bildiriler Kitabt, ed. Mehmet Fatih Gokc;ek;
ed. yard. Orhan Bingel & M. Ahmet Tiizen, Giimii§hane: Giimii§
hane Universitesi, 2014, s. 389-399.
105. Demirci, Osman, "Osmanll Alimlerinin ilim Tasniflerinde Kelam
-618-
Osmanh'da ilm-i Kel3.m: Alimler, Eserler, Meseleler
ilminin Yeri ve 6nemi", Uluslararast Kattlzmlt Osmanh Bilim ve
DU§unce Tarihi Sempozyumu 08-10 Mayzs 2014 Bildiriler Kita
bz, ed. Melunet Fatih Gek<;ek; ed. yard. Orban Bingel & M. Ah
met Ti..izen, Gi..imi..i§bane: Gi..imi..i§bane Universitesi, 2014, s. 462-
473.
106. Ozdemir, Serna, "Osman4 Di..i§i..ince Tarihinin Te§ekki..ilunde
Dawd Kayseri'nin Rolli", Uluslararast Kattltmlt Osmanlt Bilim ve
DU§unce Tarihi Sempozyumu 08-10 Mayzs 2014 Bildirile1· Kita
bz, ed. Melunet Fatih Gek<;ek; ed. yard. Orban Bingel & M. Ah
met Ti..izen, Gtimi..i§bane: Gtimti§bane Universitesi, 2014, s. 491-
501.
107. Suluoglu, M. Hanefi, "KadiZade Mehmed Efendi: Hayall, Eserleri,
iJ..m1 ~absiyeti ve Ka§ifii'l-Mevta ve'l-Berzah Risalesi", Erzurum is
pirli Kadtzade Mehmed Arif Efendi ve Omer Efendi Sempozyumu
(2-4 Mayzs 2014 Erzurum) Tebligler, ed. Orner Kara, Erzurum:
Atarurk Universitesi, 2014, s. 3-44.
108. Ytlmaz, Oguz, "Hamdi Efendi'nin "Manzum Mi..inacat ve Arz-1
Hacat-ManzGm Esma-i Hi..isna ~erhi" Adlt Eseri (inceleme-Metin)"
lll. Turkiye Lisansilstu qalu;malm· Kong1·esi: Bildiriler Kitabt-IV
(Edebiyat-$ehircilik & Mimarhk) 15-18 Mayzs 2014, Sakarya, is
tanbul: iLEM Cilmi Erudler Demegi), 2014, s. 151-165.
109. Baki, Si..ileyman, "Manast1rl1 ismail Hakkl Efendi: Hayall ve Kelam
Alarundaki Eserleri", Osmanlt ilim, Dil§unce ve Sanat Dunyasm
da Balkanlar, ed. A. Emre Dagta§oglu & Mubammet Altayta§, is
tanbul: Ensar Ne§riyat, 2014, s. 83-106.
-619-
Cumhuriyet TOrkiye'sinde Osmanlt Kelanu Uzerine . ../0. Bozmaoglu & D. Aklc1
110. Co~kun, Suleyman, "Filibeli Ahmet Hilmi'nin Allah Tasavvuru",
Osmanlt ilim, DWjunce ve Sanat Dunyasmda Balkanlar, ed. A.
Emre Dagta~oglu & Muhammet Altayta~. istanbul: Ensar Ne~riyat,
2014, s. 319-345.
111. Yilinaz, M. Necip, "Filibeli Ahmet Hilmi ve Materyalizme Yonelt
tigi Ele~tiriler", Osmanh ilim, DU§Unce ve Sanat DUnyastnda
Balkanlar, ed. A. Emre Dagta~oglu & Muhammet Alta~, istan
bul: Ensar N~riyat, 2014, s. 347-374.
112. Ozdin~, Rldvan, "Hersekli Arif Hikmet ve Osmanh Dim Modem
le~mesi", Osmanlt ilim, DWjunce ve Sanat Dunyasmda Balkan
far, ed. A. Emre Dagta§oglu & Muhammet Altayta§, istanbul: En
sar Ne§riyat, 2014, s. 409-433.
113. Demird, Osman, "Osmanh Medrese Ogretiminde E~'ari Kelam
Kitaplanrun Yeri ve Onemi", Uluslararast imam .E§'ari ve
E§'arilik Sempozyumu Bildirileri: Siirt Universitesi ilahiyat Fa
kultesi (21-23 Eylul 2014), ed. Cemalettin Erdemci & Fadtl Ay
gan, istanbul: Beyan Yaymlan, 2015, I, s. 607-636.
114. Demir, Recep, "~eyhu'l-islam ibn Kemal'e Gore Mu'cize ve
i'cazti'l-Kur'an Meselesi", GaziosmanpCl§a Universitesi Tokat Ta
rihi ve Kulturil Sempozyumu 25-26 Eylul 2014 Tokat Bildiriler,
yay. haz. Ali A~tkel, Samettin Ba§ol,.Murat Hanil~e & Emel Hisar
ct.khlar, Tokat: Gaziosmanpa~a Universitesi, 2015, ill, s. 137-147.
::; 115. Kaya, Veysel, "Molla Husrev'in (885/1480) ilm-i Kelam'a Yakla-
~lffil: 0 Bir Kelam K~ttl rmydt?", Osmanlt. 'da ilim ve Fiki1· Dun-
-620-
Osmanh'da ilm-i KeHim: Alimler, Eserler, Meseleler
yasz: jstanbul'un Fethinden Suleymaniye Medreseler:inin Kurulu
§Una Kadar, ed. 6. Mahir Alper & Mi.istakim Anct, istanbul: Kla
sik Yaymlan, 2015, s. 196-214.
ill. Tezler
1. YaVl!z, Salih Sabri, Hzzzr Bey_ ve Kaside-i Nuniyyesi (yi.iksek lisans
tezi), istanbul: Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi.i,
1986.
2. Terzioglu, Habip, jzmirli jsmail Hakkz ve Kutuphanesindeki
Kelam jfmiyle hgili Eserlerin Tamtzmz (yi.iksek lisans tezi), istan
bul: Marmara Universitesi Sosyal Bilimler ;Enstiti.isi.i, 1989.
3. Karaman, Fikret, Abdullatif Harputf ve Tenkihu 'l Kelamfi Akaid
i Ehli'l jsfam 'm Terc.emesi (yi.iksek Hsans tezi), Kayseri: Erciyes
Universitesi Sosyal Bilimle_r Enstiti.isi.i, 1990.
4. Kazan<;, Fethi Kerim, Ftkh-t Ekber $er_hleri v.e hyas b. jbrq,him es
Sinobf'nin Ftkh-t Ekber $erhi (yi.iksek lisans tezi), izmir: Dokuz
pyli.il Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi.i, 1991.
5. Uludag, Zekeriyya, $ehbender-zade Filibeli Ahmed Hilmi ve Spi
ritualizm (doktora tezi), Erzurum: Atati.irk Univei:sitesi Sosyal Bi
limler Enstiti.isi.i, 1991. .
6. Ermi§, Ayhan, Kemalud-din Ahmed el-Beyazinin j§qra'tul Me
ram min jbaratil jmam Adlt. Eserindeki Allah 'm Varlzgtf)t ftbat
ve Zati_Sifatlar Kzsmmm Tercemesi (yi.iksek lisans tezi), Kayseri:
Erciyes Universitesi Sosyal Bilirnler Enstiti.isi.i, 1993. .
-621-
Cumhuriyet Turkiye'sinde Osmanh Kelarru Ozerine . ../0. Bozmaoglu & D. Aloct
7. Aluparmak, Orner Faruk, Muhammed b. Mustafa Akkirmani ve
Eseri jklilu't-Teracim (ytiksek lisans tezi), istanbul: Marmara Uni
versitesi Sosyal Bilimler Enstitiisli, 1993.
8. Akpmar, Hi.iseyin, Celaleddin Konevi'nin Enamilu 'r-Resail Adlt
Eserinin Tercume Tahlil ve Degerlendirilmesi (yiiksek lisans te
zi), Kayseri: Erciyes Universitesi Sosyal Bilimler Enstitiisli, 1993.
9. <;etinkaya, Bayram Ali, M. ~emseddin Gunaltay ve Fikriyatt (yiik
sek lisans tezi), Ankara: Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Ensti- ~
tiisi.i, 1994.
10. Aktiirkoglu, Selman Oktay, jstanbul Kutuphanelerinde Bulunan
Yazma Rub Risalesi'nin Tantttm ve Tavsifi (ytiksek lisans tezi),
istanbul: Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitiisli, 1994.
11. Kavillioglu, Hamdi, Kemaleddin el-Beyadi'nin jslam Kelammda
ki Yeri (yiiksek lisans tezi), Konya: Sel~k Universitesi Sosyal Bi
limler Enstitiisi.i, 1994.
12. 6zervarh, M. Said, Son Donem Kelam j[minde Metot (doktora
tezi), istanbul: Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitiisli,
1994.
13. Dal.lo.ran, Saym, jbn-i Kemal'in DU§Unce Tarihimizdeki Yeri
(doktora tezi), ~anhurfa: Harran Universitesi Sosyal Bilimler Ensti
tiisi.i, 1995.
14. Ay, Nazi£, Manasttrlt jsmail Hakkt'ntn jslam DU§uncesindeki
Yeri (yiiksek lisans tezi), istanbul: Marmara Universitesi Sosyal
Bilimler Enstitiisil, 1995.
-622-
Osmanh'da ilm-i KeHim: Alimler, Eserler, Meseleler
15. <;lf~lf, Yasin, Elmaltlt Muhammed Hamdi Yazzr'm Peygamber
likle j[gili GorU§leri (ytiksek lisans tezi), Bursa: Uludag Universi
tesi Sosyal Bilirnler Enstiti.isli, 1995.
16. Fatsa, Harun, Savabu'l-Kelam fi Akaidi'l-hlam jsitr?li Eserin Sa
dele§tirilip Bazz Bolumlerinin Degerlendirilmesi (ytiksek lisans
tezi), Kayseri: Erciyes Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isli, 1995.
17. Gulsoy, ~a ban, TCl§koprilluzade Ahmet Efendi 'nin fiayatz, Eserle
ri ve "Mevzuat ul Ulum" jsimli Eserindeki Kelam Bahsinin GU
nu.rn.uz Diline 9evrilerek Tajtazani'nin ''$erbul Akaid"i ile Kar§z
!Cl§tmlmast. (ytiksek Iisans tezi), Kayseri: Erciyes UID.versitesi Sos
yal Bilirnler Enstiti.isli, 1995.
18. Gline§, ilhan, Muhammed Hamdi Yazzr'a Gore Allah 'm Varltgt
nm Delilleri (isbat-z Vacib) (yiiksek lisans tezi), Bursa: Uludag
Universitesi Sosyal Bilirnler Enstiti.isli, 1995.
19. Kasar, Veysel, /smail Penni Er:tugrul'a Gore Rub Meselesi (ytiksek
lisans te_zi), ~anlmrfa: Harran Universite$i So$yal Bilirnler Enstitli
sli, 1995.
20. . Sinanoglu, Abdulharnit, Elrrzaltlt Muhammed Hamdi fazt.r Tefti-
ri'nde Allah ve Alem (yiik~ek lisans tezi), Van: Yi.l?:i.lncil.Ytl Uni
versitesi So~yal Bilimler Enstiti.isli, 1995.
21. Okudan, Rifat, Gelenbevf ve Vabdet-i Vucud (ytiksek Jisans tezi),
Ankara: Ankara Universit~si Sosyal Bilirpler Enstitlisli, 1995.
22. Oral, Osman, Seyh4'l-islam Haydarizade jbrabim Efendi'nin
"Mezahib ve Turuk-z islamiye Tarihi" Adlt Eserini'YJ Sadele§tiril
mesi ve Tahlili (yiiksek lisans tezi), Kayseri: Erciyes Universitesi
-623-
Cumhuriyet TUrkiye'sinde Osmanh Kelanu iizerine .. ./0. Bozmao~Ju & D. Aloc1
Sosyal Bilimler Enstiti.isi.i, 1995.
23. Asian, Orner, Kaside-i Nuniyye'nin "Tuhfetu'l-Fevaid ala Cevahi
ri'l-Akaid" isimli ~erhinin Sadele§tirme ve Degerlendirilmesi
(yliksek lisans tezi), Kayseri: Erciyes Universitesi Sosyal Bilimler
Enstiti.isi.i, 1996.
24. Ayta~, Ahmet, Said Nurst'nin Peygamberlik AnlaJn§t. (yliksek
lisans tezi), Ankara: Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi.i,
1996.t
25. <;;avu§lu, Kerem, Yusuf Ziya'nm ~ehristani Adlt Makalelerinin
Sadele§tirilmesi ve Degerlendirilmesi (yliksek lisans tezi), Kayseri:
Erciyes Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi.i, 1996.
26. Kara~oban, Ethem, Abdii.lbaki Arif Efendi'nin Menahicil 'l-Usul'u
ve Kelamt Goril§leri (yi.iksek lisans tezi), istanbul: Marmara Uni
versitesi Sosyal Biliinler Enstiti.isi.i, 1996.
27. . Top~, Yal~m·, Elmalt.lt. Muhammed Hamdi Yazt.r'a Gore isbat-t
Vaaib:(yi.iksek lisans tezi), Kayseri: Erciyes Universitesi Sosyal Bi
limler ·Ehstiti.isi.i, 1996.
28. Akta§, Muammer; izmirli ismail Hakkt'nm Muhassalu'l-Kelam
ve'l-Hikme Adlt Eserindeki islam Mezhepleri ve Bun/ann Kay
naklara Gore Degerlendirilmesi (yi.iksek lisans tezi), Kayseri: Er
dyes Universitesi Sosyal Bilimler E~stiti.isi.i, 1996.
29. A.Saroglu,. Abdurrahman, Manisah Ebul-Munteha ve Ftkhu'l
Ekber$erhi (Tahkik, Tahlil, Tercume) (yliksek lisans tezi), Kayse
ri: Erciyes Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi.i, 1996.
-624-
Osmanlt'da ilm-i Kelam: Alimler, Eserler, Meseleler
30. Akbay, Sabahattin, Saruhanlz $eyh hyas ve Mqmzum Esmau 'l
Hilsfld Serhi (ytiksek lisans tezi), Ankara: Gazi Uni~ersitesi Sosyal
Bilimler Enstitiisli, 1996.
31. Demirel, ikram, Elmaltlz Muhammed Hamdi Yazt.r'm Ahiret Ha-. . .
yatt Hakktndaki GorWjleri (yliksek lisans tezi), 1?ursa: Uludag
Universitesi Sosyal Bilimler. Enstitiisli, 1997.
32. Yagc1, Me_hmet Emin, Ta§kOpritzade'ni:z el-M~alim fi hmi'l
Kelam Adlz Eseri (yliksek lisans tezi), istanbul: Marmara Universi
tesi Sosyal Bilimler Enstitiisli, 1997.
33. Yilinaz, Ali Tank Ziyat, Osmanh Muellifleri'nde Adz Geqen Akaid
ve Kelama Dair Eserlerin Tamtt.m ve Tasnifi (yliksek lisans tezi),
istanbul: Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Ensqrusli, 1997.
34. Yilinaz, Sabri, Elmalzh Teftirinde Kader Problemi.(yiiksek lisans ' ' )' '
35.
36.
tezi), izmir: Dokuz Eylul .Universitesi Sosyal Bil~er Enstitiisli,
1997.
Kabaktepe, Osman Nuri, Kadz Mfr Metni Uzerine 1kkirmanf'nin
iklflu 't-Teracim 'i (yliksek lisans tezi), Bursa:. Uludag Univ.ersitesi
Sosyal Bilimler Enstitiisli, 19.97.
O<;al, · ~arnil, Kemal .Pa§azade'nin Felsefi ve_,Kel(imf ·fGor.U§leri . . •; ·
(doktora tezi), Ankara: Ankara. Ufliversitesi Sosyal Bilimler Ensti
tlisli, 1998.
37. Goz, Kemal, DU§unce Tarihimizde Elmaltlt Muha.n:zmed Hamdi . . -'
Yaztr(yliksek lisans tezi), !sparta: Suleyman Demirel Dniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitiisti, 1998. .-.
-625-
Cumhuriyet Tilrkiye'sinde Osmarili KeHirm Dzerine . ../0. Bozmaoglu & D. Alact
38. <;all§, Halim, Kafiyeci'nin Keliim jtmindeki Yeri ve el-Envar fi hmi't-Tevhfd Adlt Eseri (yiiksek lisans tezi), istanbul: Marmara
Oniversitesi Sosyal Bilirnler Enstitiisti, 1999.
39. <;i<;ek, Tevrat, Elmaltlt Muhammed Hamdi Yaztr'tn jtikada Dair
Fikirlerinin Tesbiti Ve Tahlili (yiiksek lisans tezi), Trabzon: Kara
deniz Teknik Universitesi Sosyal Bilimler Enstitiisi.i, 1999.
40. Hatipoglu, Adem, Mustafa Sabri Efendi'nin hahi Sifatlar, jrade,
Kaza-Kader Konusundaki Goril§leri (yiiksek lisans tezi), Bursa:
Uludag Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isti, 1999.
41. Koc;ar, Musa, Ele§tirel Aqtdan Said Nursi'nin Keliimf Goril§leri
(doktora tezi), istanbul: Marmara Oniversitesi Sosyal Bilirnler Ens
titi.isii, 1999.
42. Me~, Murat, Yusuf Ziya YOrukan 'tn Kelam Alantndaki Cal~
malan (yiiksek lisans tezi), izmir: Dokuz Eyli.il Universitesi Sos
yal Bilimler Enstiti.isii, 1999.
43. Merdin, Saadettin, Mtzr:akh hmihal'in jtikadf Aqtdan Tahlili
(y:Uksek lisans tezi), Bursa: · U1udag Oniversitesi Sosyal Bilirnler
Enstltiisii, 1'999.
44. Yiice, Mustafa, Muhammed Cemaleddin el-Kdsimi ve. Kelamf ·
·Gori'l§leri {y<Thksek lisaris tezi), Sakarya:. Sakarya Oniver~itesi Sos
yal Bilimier Enstiti.isti, 1999.
45. Deniz, Gi.irbiiz, Hocazade ve Ali Tusi'nin Tehafut'lerinin Muka
yeseSi (do'ktora tezi), Ankara: Ankara Universitesi Sosyal Bilirnler
Enstiti.isil, 1999.
-626-
Osmanlt'da ilm-i KeHlm: Alimler, Eserler, Meseleler
46. <;etinkaya, Bayram Ali, jsmail Hakkt hmirli ve Felsefe (doktora
tezi), Ankara: .Ankira Universitesi Sosyal Bilimler Enstit:tisli, 1999.
47. Yaral.toglu, Ahmet, 1950-1996 Ytllan Arast Dini-j[mi Muhtevalt
Periyodiklerde Keliim jte hgili Makaleler Bibliyografyast (ytiksek
lisans tezi), istanbul: Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Ensti
t:tisi.i, 1999.
48. Ba§, MUnire Kevser, Lamii <;elebi'nin ~erh-i Muan:meyat ala
Esma-i Hilsna'st (yliksek lisans tezi), Ankara: Ankara Universitesi
Sosyal Bilimler Enstitiisi.i, 1999.
49. Akdemir, Furat, jbn-i Kemal'in Hayatz Eserleri ve Yaratma Anla
Yl§t. (yliksek lisans tezi), ~.a; Ankara Universitesi Sosyal Bi
limler Enstitiisi.i, 2000.
50. Ozdemir, Murat, Mustafa Sabri'nin Kelamf <}orU§leri (yi:iksek
lisans tezi), Ankara: Ankara Oniversitesi Sosyal Bilimler Enstitiisli,
2000.
51. Yavuzer, Si.ileyman, ~eyhu'l-jslam Mustafa Sabri ve Ketam h
mindeki Yeri (yliksek lisans tezi), Van: Yi.izi.inci.i Yil .Oniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitiisli, 2000.
52. Akdemir, Furat, jbn-i Kemal'in Hayatz Eserleri ve Yaratma Anla
Jlt§t. (yliksek lisans tezi), Ankara: Ankara Oniversitesi Sosyal Bi
lirruer Enstitiisi.i, 2000.
53. Baki, Siileyman, Manastzrlt jsmail Hakkt Kelamf G6rCfjleri ve
"Telbfsu 'l-Kelam fi Berahini Akaidi '[-jsfiim" jsimli Eseri (yi.iksek
-627-
Cumhuriyet TUrkiye'sinde Osmanh KeHinu 'Ozerine . ../0. Bozmaoglu & D. Alact
lisans tezi), Bursa: Uludag Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isu,
2001.
54. Musahanov, Yuldus, O§t ve Ematx Kasidesi (ytiksek lisans tezi),
Ankara: Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isu, 2001.
55. Mutlu, ~ukril, Sehbenderzdde Filibeli Ahmet Hilmi ve Kelamt
Gorit§leri (ytiksek lisans tezi), istanbul: istanbul Universitesi Sos
yal Bilimler Enstiti.isu, 2001.
56. An, Sairn, Osmanlt A~v Kaynaklan l§t.gtnda Nadir Sah-1. Mah
mud Donemi Ehl-i Sunnet-Six Diyalogu (doktora tezi), ~anhurfa:
Harran Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isu, 2001.
57. Mu<;;han, Melunet, izmirli ismail Hakkt 'mn el-Cevabu 's-Sedid fi Beyani Dfni 't-Tevbtd Adlt Eserinin, Abdulaziz c;avi§'in Anglikan
Kilisesine Cevap ve Milaslt ismail Hakkt. 'mn Hakikat-1. islam Adh
Eseriyle Kar§tla§ttrmalt Tablili (ytiksek lisans tezi), Kayseri: Erci
yes Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi.i, 2001.
58. Gur, Eytip, ibn-i Kemal'in Hayatt, Kader ve Kaza Aniayt§t ve
''Risale fi'l-Cebr ve'l-Kader" Adh Eserinin Tablili (ytiksek lisans
tezi), istanbul: istanbul Universitesi Sosyal ~ilimler Enstiti.isu,
2002.
59. Kanter (Ekinci), Ozden, Abduilatif HarpUtf'nin "Tarib-i ilm-i
Kelam" Adlt Eseri ve Kelam ilmi Ay1.Smdan Analizi (ytiksek li
sans tezi), Elaztg: Frrat Universitesi Sosyal Bili.mler Enstiti.isu,
2003.
60. Demirta§, Ozlem, Son Donem Kelamczlanndan Arapkirli Hii,se-
-628-
Osmanlt'da ilm-i KeHim: Alimler, Eserler, Meseleler
yin Avnf ve "ilm-i Kelam "Adh Eseri (ytiksek lisans tezi), istanbul:
Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Enstittisi.i, 2003.
61. Elagoz, imran, Sufiyye Akaidi Ornegi Olarak hJrabim el
Kuranf'nin "Tenbfbu'l-UkUl" Adlt Eseri (ytiksek lisans tezi), is
tanbul: Marmara Universitesi Sosyal Bilimler E~stitiisu, 2003.
62. Gedikb~, Adem, Hiiseyin el-.Cisr ve Kelamf Goril§leri (ytiksek
lisans tezi!, Diyarbaktr: Dicle Universitesi Sosyal Bilimler Enstitti
si.i, 2003.
63. Hadzi<;, Latif, Kemaleddin el-Beyadf'nin Kelamf GorU§leri (yi.ik
sek lisans tezi), Konya: Sel<;uk Universitesi Sosyal Bilimler Ensti
ttisi.i, 2003.
64. Gungor, Fatih, Osmanlz Donemi Kela.m <;al'l§malan (X:W-XV. . . ' . .
)IUzytllar) (yi.iksek lisans tezi), Erzururn: Atati.irk Univer~itesi Sos-
yal Bilimler Enstittisi.i, 2003.
65. Baydernir, Celal, ibn-i Kemal'in Hayatz, Eserle_ri ve Kader Anlayt
§t (yi.iksek lisans tezi), Elaztg: Frrat Universitesi Sosyal Bilirnler
Enstittisi.i, 2004.
66. Dagdeviren, Mi.isli.irn, Kemalettin Beyazf'nin Hayatt _ ve Kelamf
Goril§leri (yi.iksek lisans tezi), Ankara: Ankara l)niversitesi Sosyal - . .
Bilimler Enstiti.isi.i, 2004.
67. Errnl§, Serna, Ahmet Midbat Efendi'nin "Niza-z ilm u Din" Ese
rinde Din Bilim ilU;kisi (yi.iksek lisans te~i), istanbul: }1arrnara
Universitesi Sosyal BilirnlerEnstiti.isi.i, 2004.
68. Narrnan, Sadettin, Ceride-i ilmiyye <;err;evesinde Son Devir Kelam
-629-
Cumhuriyet Turkiye'sinde Osmanh Kelanu Ozerine .. ./0. Bozmaoglu & D. Aloct
(;alt§malan (ytiksek lisans tezi), Bursa: Uludag Universitesi Sos~
yal Bilimler EnstitGsu, 2004.
69. Oderni§, Mehmet, $ehbenderzade Filibeli Ahmet Hilmi'nin
Kelami (;alt§malan (yi.iksek lisans tezi), izrnir: Dok:uz Eylul Oni
versitesi Sosyal Bilimler EnstitGsi.i, 2004.
70. Silkin, Fatrna, Hilseyin Cisri'ye Gore Bir Kelam Problemi Olarak
Din ve Bilim ili!jkisi (yi.iksek lisans tezi), Sakarya: Sakarya Univer
sitesi Sosyal Bilimler EnstitGsu, 2004.
71. Ytldmm, Meral, SonDonem OsmanltAydtnlannmMateryalizme
Dair Ele§tirileri (ytiksek lisans tezi), istanbul: Marmara Universi
tesi Sosyal Bilimler Enstittisi.i, 2004.
72. Kl.z!labdullah, ~ahin, Hakim Seyyid Mehmed Efendi Hayatt, Eser
leri ve Manzum $erh-i Esma-i Hilsna'st (yi.iksek lisans tezi), An
kara: Ankara Oniversitesi Sosyal Bilimler Enstittisi.i, 2004.
73. · Dernirci, Osman, Mftsa Kaztm Efendi ve Kelam ilmindeki Yeri
(yi.iksek lisans tezi), istanbul: Marmara Oniversitesi Sosyal Bilim
ler Enstirusu, 2005.
74. Buytikkec;ed, Berul, Kadtzade ilmi Efendi'nin '1tmamu'l-Meram
min Nazmi'l-Kelam" Adlt Eserinin Tahlil, (;eviri ve Degerlendi
rilmesi (ytiksek lisans tezi), Kayseri: Erciyes Universitesi Sosyal
Bilimler Enstirusu; 2005.
75. Savuran, Yusuf, izmirli ismail Hakkz 'mn "Mulahhas ilm-i
Tevhid" Adlt Eserinin Sadele§tirilmesi ve Kelami A~tdan Deger
lendirilmesi (ytiksek lisans tezi), Kayseri: Erdyes Universitesi
-630-
Osmanll'da ilm-i Kelfun: Alimler, Eserler, Meseleler
Sosyal Bilimler Enstiti.isu, 2005.
76. Taylan, Osman, Orner Nasuhi Bilrrzen ve Kelamf Gorit§leri (ytik
sek lisans tezi), Elaz1g: Firat Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isu,
2005.
77. Ceran, Orner, $ehbenderzade Filibeli Ahmet Hilmi'nin GorU§leri
ve Degerlendirilmesi (ytiksek lis~ms tezi), Kayseri: Erciyes Univer
sitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isu, 2005.
78. Yllmaz, Elanur, Harputlu ishak Hoca'nm Teolojik Gorit§leri
(ytiksek lisans tezi), Elaz1g: Frrat Universitesi Sosyal Bilimler Ens
titi.isu, 2006.
79. Akgi.i<;;, Ahmet, ismail Gelenbevt'de Varltk DU§uncesi (doktora
tezi), Ankara: Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi.i, 2006.
80. Bekt~, ihsan, Esirfzade Abdulbaki Efendi ve irade-i Cuz'iyye
Risalesi (ytiksek lisan·, ~ezi), istanbul: Marmara Universitesi Sos
yal Bilimler Enstiti.isu, 2006.
81. Halis, Zeki, Hak Dini Kur'an Dili Tefsirinde Kelamf Meselelerin
i§leni§i (ytiksek lisans tezi), Erzurum: Atatfuk Universitesi Sosyal
Bilimler Enstiti.isu, 2006.
82. Ve~, Osman, Muhammed Zahid el-Kevseri'nin Hayatt, Eserleri
ve Kelamf Gorit§leri (ytiksek lisans tezi), izmir: Dokuz Eyltil Uni
versitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isu, 2006.
83. 6nal, Emre, Hocazade ve Ha§iya ala. ~aTh Hidayet a~-Hikma
Adlt Eseri (ytiksek lisans tezi), istanbul: Marmara Universitesi
Sosyal Bilimler Enstiti.isi.i, 2006.
-631"'
CumhuriyetTiirltiye'sinde Osman.IJ KeHhru 'Ozerine .. ./0. Bozmaoglu & D. Alact
84. Bozyigit, Ahmet, Akkirmanf'nin Felsefi Gorit§leri (ytiksek lisans
tezi), Ankara: Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitiisii, 2006.
85. Ozmen, Ekrem, $ehbenderzade Filibeli Ahmed Hilmi'de Tann
Problemi (ytiksek lisans tezi), Konya: Selc;uk Universitesi Sosyal
Bilimler Enstitiisii, 2006.
86. Yiiksek (Odab~), Nur§en, Filibeli Ahmet Hilmi'nin Dint ve Fel
sefi DU§iincesi (yiiksek lisans tezi), <;orum: Gazi Universitesi (Hi
tit Universitesi) Sosyal Bilimler Enstitiisii, 2006.
87. Degmi§, Zeki, Osmanltlarda itikadf Mezhepler (ytiksek Iisans
tezi), Van: Yiiziincii Ytl Universitesi Sosyal Bilimler Enstitiisii,
2006.
88. Onder, Murat, Giritli Strn Pa§a, Ara'u 'l-Milel Adlt. Eseri ve Mez
hepler Tarihindeki Yeri (ytiksek lisans tezi), Konya: Selc;uk Uni
versitesi Sosyal·Bilimler Enstitiisii, 2006.
89. Oz, Nuri, islam DU§Uncesinin Yenile§tirilmesi Baglammda Mus
tafa Sabri ile Musa Carullah Bigi'nin Kar§tla§tmlmast (ytiksek
lisans tezi), istanbul: Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Ensti
tiisi.i, 2007.
90. Da§demir, Yusuf, ismail Fennf Ertugrul'un Materyalizme Ele§ti
rel Yakla§tmt (yiiksek lisans tezi), Kenya: Selc;uk Universitesi
Sosyal Bilimler Enstitiisii, 2007.
91. Ekici, Giilhan, Seyyid Bey'in (1873-1924) Kelamf Gorii§leri ve
Hilafet Hakkmdaki DU§unceleri (yiiksek lisans tezi), Kayseri: Er
ciyes Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isii, 2007.
-632-
Osmanlt'da ilm-i Kelam: Alimler, Eserler, Meseleler
920 Avc1, Ramazan, Muhammed Zahid el-Kevserf'nin Hayatt ve Kul
larm Fiilleri Hakkmdaki Goril§leri (ytiksek lisans tezi), Kayseri:
Erciyes Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi.i, 2007 0
930 <;ay Yetim, Hila!, Sebflurre§ad'daki Makaleler l§zgmda Ahmf!d
Hamdi Akseki 'nin Kelamt Goril§leri (ytiksek lisans tezi), istanbul:
Maf!Jlara Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi.i, 2007 0
940 Dogan, Hamide, Hiiseyin Kaztm Kadri'nin Dini ve Siyasi Goril§-
leri: Kelamt Bir Yakla§tm (yi.iksek lisans tezi), <;orum: Gazi Uni
. versitesi (Hitit Universitesi) Sosyal Bilimler Enstiti.isii, 20070
950 Duman, Abdullah, Sebililrre§ad Dergisi Baglammda Os.manlmm
Son Donemindeki Keldmt Tartt§malar (ytiksek lisans tezi), istan
bul: Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi.i, 20070
960 Kapanc1, Tahir Osman, ismail Hakkt iz111:irli'nin Kelam. ilmine
Katktlan (yi.iksek lisans tezi), <;orum: Gazi Universitesi (Hitit
Universitesi) Sosyal Bilimler Enstiti.isi:i, 20070
97. Memi§ (Ti.irkkol), Ummiigi:ilsun, Der.v:i§ Ahmet~in Mir'at-iil-Akaid
lsimli Eseri ve iman, Allah 'm Sifatlan ve Kullarm Fiilleri Konu
Janndaki GOril§leri.nin Nesefl ve Sab:flnt'ni.n GO.rU§fe,riyle Ka~t
~tmlmast (yilksek lisans tezi), Kayseri.: Er.ciyes Uruversitesi S.os
yal Bilimler Enstiti.isi.i, 2007.
980 ~eker, Zeliha, Hak Dini Kur'an Dili'nin Kelamt Afzdan incelen
mesi (yi.iksek lisans tezi), Adana: <;ukurova Oniversitesi So~yal Bi
lirnler Enstitiisii, 20070
990 Ka§, Murat, Osmanlt Devri Kelamctlannm Bilgi Kaynagr .Oko ··.:zk
-633-
Cumhuriyet Tilrkiye'sinde Osmanh KeHinu iizerine . ../0. Bozmaoglu & D. Aloct
Ke§/e Bak1§1. (ytiksek lisans tezi), istanbul: Marmara Universitesi
Sosyal Bilimler Enstittisii, 2007.
100. i~oz, Elzem, TCI§koprizade'nin $erhu Ahlak-t Adudiyye Adh Eseri
(ytiksek lisans tezi), Sakarya: Sakarya Univers~tesi SCisyal Bilirnler
Enstittisii, 2007.
101. Yortik (Kesik), Derya, Said Nursi'nin Risalelerinde Mehdilik
Telakkisi (ytiksek lisans tezi), istanbul: Marmara Universitesi Sos
yal Bilimler Enstittisii, 2007.
102. Halil, Ali Nasuf, $ehbenderzade Filibeli Ahmed Hilmi'nin DU
§ilnce Hayatz (ytiksek lisans tezi), Ankara: Ankara Universitesi
Sosyal Bilirnler Enstittisii, 2008.
103. Oru~, Fatih, ismail Hakkt Bursevf'nin Ruhu 'l-Beyan Tefsirinde
Harikulade Olaylar (ytiksek lisans tezi), Sakarya: Sakarya Uni
versitesi Sosyal Bilimler Enstittisti, 2008.
104. Tutar, Ahmet Mesut, Hak Dini Kuran Dili Adlt Eserde Ahiret
inanctnm imkan ve Luzumu (ytiksek lisans tezi), Diyarbak.tr:
Dicle Universitesi Sosyal Bilimler Enstittisii, 2008.
105. ~engezer, Sinan, Arapkirli Hilseyin Avni ve Kelam ilmine Katkz
lan (ytiksek lisans tezi), <;orum: Gazi Universitesi (Hitit Universi
tesi) Sosyal Bilimler Enstittisii, 2008. ·
106. Akman, Elif Giil, Onalt-mct Astr Osmanlt Toplumunda BellibCI§lt
KtztlbCI§ isyanlan (ytiksek lisans tezi), istanbul: Marmara Univer
sitesi Sosyal Bilimler Enstittisi.i, 2008.
107. Berberoglu, Muhammet Necati, Elmahlt Muhammet Hamdi Ya-
-634-
108.
. 109.
Osmanlt'da ilm-i KeHim: Alimler, Eserler, Me~eleler
zzr~n Kelamf Goril§leri (ytiksek lisans tezi), Konya: Sel<;uk Uni
versitesi Sosyal Bilimler Enstitlisti, 2009.
Bircan, Orhan, Osmanh SeyhU!islamlanndan Kadxzade Ahmed
Semseddin Efendi'nin hikddf Gorit§leri (ytiksek lisans tezi), ts
tanbul: Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitlisti, 2009.
Gezgi<;, Cemalettin, Yusuf el-Kirmasti ve '_'Risale fi Akaidi'l
Firaki'n-Naciye" Adh Eserinin Tahkfki (ytiksek lisans tezi), is
tanbur: Marmara Universitesi Sosyal Bilirnler Enstitlisti, 2_009.
110. 6ncel, Fatmanur Betlil, ismail Hakkt Bursevf'nin Risale Cami'a li
Mesail Nafi'a Adh Eserinin Gunumuz Turkqesi ve Bu Eser l§tgzn
da Kelamf Gorit§leri (ytiksek lisans tezi), Sakarya: Sakarya Uni-
versitesi Sosyal Bilirnler Enstitlisti, 2009.
111. Ttirkytlmaz, Yunus, Kemalpa§azade'nin Nesayih Adlt Eserinin
Transkribi ve Felsefl Tahlili (Edisyon kritik) (ytiksek lisans tezi),
Bursa: Uludag Universitesi Sosyal Bilimler Enstitlisti, 2009.
112. <;aglayan, Yasemin, Onaltzncz Yuzyzltn ilk c;eyreginde Osmanh
Devleti'ndeki Mehdflik Hareketleri (ytiksek lisans tezi), istanbul:
Marmara Universitesi Sosyal Bilirnler Enstitlisti, 2009.
113. Can, Ali, Elmalth Muhammed .Hamdi Yazzr'da Bilgi Problemi
(ytiksek lisans tezi), Rize: Rize Universitesi (Recep Tayyip Erdo
gan Universitesi) Sosyal Bilimler Enstittisti, 2009.
114. Ytlchnm, Yakup, Elmahlz M. Hamdi Yazzr'a Gore Bilgi.r iman
ili§kisi (ytiksek lisans tezi), Ko~ya: Sel<;Uk Univ~rsites~ Sosyal Bi
lirnler Enstitlisti, 2010.
-635-
Cumhuriyet Ti.lrkiye'sinde Ostna.nb Kelarru Ozerine . ../0. Bozmaoglu & D. Ak.lct
115. Erta§, Mustafa, Strri Giridi'nin "Rub" Risalesinin Tahlili (ytiksek
lisans tezi), ~orum: Gazi Universitesi (Hitit Universitesi) Sosyal
Bilimler Enstitilsli, 2010.
116. Akal, Fatih, Kesteti Muslihuddin Mustafa b. Mubammed'in
itikadi Goril§leri (ytiksek lisans tezi), Bursa: Uludag Universitesi
Sosyal Bilimler Enstitilsli, 2010.
117. Akda§, Btilent, Elmaltlt Hamdi Yaztr'da imamn· Temellendiril
mesi (ytiksek lisans tezi), izmir: Dokuz Eyllil Universitesi Sosyal
Bilimler Enstitlisli, 2010.
118. Alrun, Hilmi Kemal, Osmanlt Mitellijlerince Yaztlan Kaza-Kader
Risaleleri ve TCl§kOpnzade'nin Risale fi'l-Kaza ve'l-Kader Adlz
Eseri (Edisyon Kritik) (ytiksek lisans tezi), istanbul: Marmara
Universitesi Sosyal Bilimler Enstitilsi.i, 2010.
119. Oge, Ali, $eyhu'l-islam ibn Kemal'in Sunnilik Anlayl§z (doktora
tezi), Kenya: Selc;uk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitilsli, 2010.
120. Suluoglu, Muhammet Hanefi, Kadzzade Erzurumi ve Ktl§if-u
Hali'l-Mevta ve'l-Berzab Adlt Risalesi (Edisyon Kritik) (ytiksek li
sans tezi), Rize: Rize Universitesi (Recep Tayyip Erdogan Univer
sitesi) Sosyal Bilimler Enstitlisli, 2010.
121. Ytlmaz, Engin, Said Nurst ve Elmalzlt Hamdi Yaztr'm Ahiret An
layz§t (ytiksek lisans tezi), Sakarya: Sakarya Universitesi Sosyal
Bilimler enstitlisli, 2010.
122. YJ.lrnaz, Ummlihah, izmMi ismail Hakkt'mn Kelam Anlayl§znda
Aklm ve Naklin Yeri (ytiksek lisans tezi), Kahramanrnara§: Kah-
-636-
Osmanh'da ilm-i Kelam: Alimler, Eserler, Meseleler
ramaruna~ Stit<;ii imam Universitesi Sosyal Bilimler Enstittisli,
2010.
123. Gorgen, Salih, Muhammed Hamdi Yazzr'a Gore 6lum ve 6lum
Sonrast. VarolU§ (ytiksek lisans tezi), Kayseri: Erciyes Universitesi
Sosyal Bilimler Enstittisli, 2010.
124. Ak<;ay, Ali ihsan, Turk ~debiyatmda Manzum Akdidnlimeler
(doktora tezi), Bursa: Uludag Universitesi Sosyal Bilimler Enstitti
sli, 2011.
125. c;akmak, Abdullah, Giritli Stm Ptl§a'nm Keldmf GOrU§leri (ytik
sek lisans tezi), Bursa: Uludag Universitesi Sosyal Bilimler Ensti
ttisli, 2011.
126. Cesur, Ahmet, Kemalptl§azdde'nin 'Risdle fi Tekaddumi'l-illeti't
Tdmme 'ale'l-Ma'lul' Adh Eserinin Tabkik, Tercume ve Degerlen
dirmesi (Edisyon Kritik) (ytiksek lisans tezi), Sakarya: Sakarya
Universitesi Sosyal Bilimler Enstittisli, 2011.
127. Stiruri, Ahmet, Tti§koprizdde'nin el-Medlim ~i ve Keldmf GorU§leri
(doktora tezi), . istanbul: Marmara Universitesi Sosyal Bilimler
Enstittisli, 2011.
128. Koksal, Mehmet, Fatma Aliye'de Felseje ve Keldm (ytiksek lisans
te~i), Konya: Sel<;Uk Universitesi So~yal Bilimler Enstittisli, 2011.
129. Koseoglu, Erol, Elmaltlt Hamdi 'Yazzr'm Hak Dini Kur'an Dili
Adlt Eserinde ilabf Sifatlar (ytiksek lisans tezi), DiyarbaJ,ur: Dicle
Universitesi Sosyal Bilimler Enstittisli, 2011.
130. Ytldtz, Yasernin, Kemdlptl§azdde'nin "Ziyddetu'l-Vucud 'ale'l
Mdbiyye" A.dlt Risdlesinin Tabkik ,ve Degerlendirilmesi (Edisyon
-637-
Cumhuriyet Turkiye'sinde Osmanh Kelanu i.izerine . ../0. Bozmao~u & D. Aloc1
Kritik) (ytiksek lisans tezi), Sakarya: Sakarya Universitesi Sosyal
Bilimler Enstiti.isi.i, 2012.
131. $at, Si..imeyye, Osmanh Turkiyesi Yeni jzm-i Kelamczlanna Gore
Kotuluk Problemi ve Teodise (ytiksek lisans tezi), Erzurum: Ata
ti.irk Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi..i, 2012.
132. Demirci, Osman, Osmanlt Medreselerinde Kelam Ogretimi (knik, Bursa, Edirne, jstanbuV (doktora tezi), istanbul: Marmara
Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi..i, 2012.
133. <;elebi, Hi.isna, Elmalth Hamdi Yazz.r'da jrade- Meyfet Kavramt
(ytiksek lisans tezi), izmir: Dokuz Eyli..il Universitesi Sosyal Bilim
ler Enstiti.isi..i, 2013.
134. Ytldmm, Yasin, Osmanh Kelamczlanndan jsmail Gelenbevf'nin
Ulubiyyet Anlay'l§t ve Maturfdf Akaidi A~tStndan Degerlendiril
mesi (ytiksek lisans tezi), Kahramanmara§: Kahramanmara§ Si..it<;i..i
imam Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isi..i, 2013.
135. El Hafidi, Moulay el Hassan, Mueyyedzade b. Ali'nin el-Hava§f
ala $erbi'l-Mevakif Adlt Eserinin Kelamdaki Onemi (ytiksek li
sans tezi), <;anakkale: <;anakkale Onsekiz Mart Universitesi Sos
yal Bilimler Enstiti..isli, 2013.
136. Kazan, Faruk, Motta Halfl'in Bilgi ve Yarhk AnlaY't§t (Tesisu 'l
Kavaid <;er~evesinde) (ytiksek lisans tezi), Diyarbakt.r: Dicle Uni
versitesi Sosyal Bilimler Enstiti..isi..i, 2013.
137. Gi..i<;li..i, Beti.il, Motta Fenarf'nin Bilgi ve Varltk AnlaYt§t (doktora
tezi), Konya: Necmettin Erbakan Universitesi Sosyal Bilimler Ens-
-638-
Osmanh'da ilm-i KeHim: Alimler, Eserler, Meseleler
titilsti., 2014.
138. Soysal, Mehmet Fatih, Ali KU§cu'nun $erhu Tecrfdi'l
Kelam 'mdan Usul-i Selase Konulanmn Tahkiki ve jzahiyat Mese
lelerinin Tahlili (Edisyon Kritik) (doktora tezi), istanbul: Manna- .
ra Oniversitesi Sosyal Bilimler EnstitUsii, 2014.
139. Turanoglu, Harun, Konya!z Mehmet Vehbi Efendi'nin Uluhiyyet
Anlayt.§t (yti.ksek lisans tezi), Igdrr: Igdrr Universitesi Sosyal Bi
limler Enstiti.isti., 2014.
140. ~. Mehmet, KemalpCl§azade'nin Zihni Varltk Risalesi: Tahkik
ve Degerlendirme (Edisyon Kritik) (yti.ksek lisans tezi), istanbul:
Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isti., 2014.
141. Ozti.irk, Mustafa Bilal, Akkirmanf'nin Mesail-i Ketamiyye Adlt
Eseri ve Degerlendirilmesi (Edisyon Kritik) (yti.ksek lisans tezi),
izmir: Dokuz Eylti.l Universitesi Sosyal Bilimler Enstitti.sii, 2014.
142. Demirci, Ramazan, $ehbenderzade Filibeli Ahmet Hilmi'ye Gore
jsfam Dii.§uncesinin Problemleri (yti.ksek lisans tezi), Konya:
Necmettin Erbakan Universitesi Sosyal Bilimler Enstitti.sii, 2014.
143. Ertek.in, Ferdi, Ger; Donem Osmanlt. Di4-Ctncesinde Muhafazakar
Yenile§me AraYt.§lan (1878-1918): Ahmed Cevdet PCl§a, Ba
banzade Ahmed Naim, Elmaltlt Hamdi Yaztr (yti.ksek lisans te
zi), istanbul: istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstiti.isii, 2014.
144. <;iftci, Ferhan, Filibeli Ahmed Hilmi'nin Din Anlayt.§l jyiiksek
lisans tezi), !sparta: Sti.leyman Demirel Universitesi Sosyal Bilim
ler Enstiti.isti., 2015.
-639-
Cumhuriyet Ti.irkiye'sinde Osmanh Kellhru Uzerine . ../0. Bozmaoglu & D. Aloc1
145. Aydm, Ramazan, izmirli ismail Hakkt'ntn Durzi Mezhebi Adlt
Eserinin Latinize Edilmesi (yi.iksek lisans tezi), istanbul: Marmara
Universitesi Sosyal Bilimler Enstittisi.i, 2015.
146. Ural, Kazun, Elmahh M. Hamdi Yazzr'm Hak_Dini-KU1·'an Dili
l§tgtnda Ehl-i Kitap Kavramt (yi.iksek lisans tezi), Erzurum: Ata
ttirk Universitesi Sosyal Bilimler Enstittisi.i, 2015.
147. Elma.lt, Sezgin, Mol/a Haydli'nin Kelami Gi5rU§leri ($erhu 'l
Kasideti'n-Nuniyye Baglammda) (yi.iksek lisans tezi), Edime:
Trakya Universitesi Sosyal Bilimler Enstittisu, 2016.
148. Alkt§, Safet, Elmaltlt Hamdi Yazzr'm Kaza ve Kader Anlayt§t
(yi.iksek lisans tezi), ~unak: ~rrnak Universite.si Sosyal Bili.mler
Enstittisu, 2016.
149. Koc;, Mustafa, Elmalth M. Hamdi Yaztr'da Ktyamet Alametleri ve
Olum (yi.iksek lisans tezi), ~anlmrfa: Harran Universitesi Sosyal
Bilimler Enstittisi.i, 2016.
150. Sakar;Ekrem, Abdulmecid b. Nasuh TosyevfveMatlab-zA'laAdlt
Esma-i Hftsna $erhi (yi.iksek lisans tezi); istanbul: Marmara Uni
versitesi Sosyal Bilimler Enstittisi.i, 2016.
-640 -