1

Ekonomi Bülteni

17 Ekim 2016, Sayı: 40

Ekonomik Araştırma ve Strateji

Dr. Saruhan Özel

Ezgi Gülbaş

Orhan Kaya

Deniz Bayram

Yurt Dışı Gelişmeler

Yurt İçi Gelişmeler

Finansal Göstergeler

Haftalık Veri Akışı

2

Yurt Dışı Gelişmeler

DenizBank Ekonomi Bülteni

17 Ekim 2016

● Eylül ayı Fed toplantısı tutanakları Aralık’ta faiz artırımı beklentilerini artırdı. Toplantı notlarında Federal Açık

Piyasa Komitesi (FOMC) üyelerinin Eylül ayında faiz oranlarını artırmaya yakın olduğunu, fakat ekonomik aktivite, istih-

dam piyasası ve enflasyon gelişmelerine dair birkaç veri daha görmeyi beklemeyi tercih ettikleri belirtiliyor. Toplantıda

faizlerin artırılması yönünde oy kullanan 3 üyenin yanı sıra faiz oranının değiştirilmemesi konusunda oy veren üyelerin

kararlarının sınırda olması sebebiyle piyasalarda yılsonuna kadar faiz artırımı yapılması beklentisi kuvvetlendi. Toplantı

sonrası yayımlanan karar metni ve Yellen’ın yaptığı basın toplantısında olduğu gibi artırımın zamanlaması konusunda

ise açık bir mesaj yok. Fed bir dahaki faiz kararı toplantısını 1—2 Kasım tarihlerinde yapacak. ABD’de 8 Kasım’da ya-

pılacak başkanlık seçimleri nedeni ile, piyasada Kasım toplantısında artırım yapılması beklentileri düşük. Eylül toplantı-

sı sonrası yükselen Aralık faiz artırımı olasılığı toplantı tutanaklarının açıklandığı 12 Ekim günü %57 seviyesi ile en

yüksek seviyesine ulaşmış oldu.

● Çin’de ihracattaki düşüş ile dış ticaret fazlası beklentinin altında geldi. Eylül ayında Çin’de yuan cinsinden ihra-

cat hacmi %2.5 artış olan beklentinin aksine yıllık bazda %5.6 daraldı. İthalat ise %5.5 olan beklentinin altında %2.2

arttı. 364.5 milyar yuan gerçekleşmesi beklenen dış ticaret fazlası 278.4 milyar yuan oldu. İhracattaki düşüşün kaynağı

Eylül ayında Çin’deki tatil haftası ve yüksek baz etkisi oldu. Dolar cinsinden ticaret hacimlerinde de beklentilerin üzerin-

de gerileme yaşandı. İhracatta %3.3 daralma beklenirken, gerçekleşme %10 seviyesinde, ithalatta ise %0.6 artış bek-

lenirken %1.9 daralma gerçekleşti. Ticaret fazlası ise 53 milyar $

olan beklentinin altında 41.2 milyar $ olarak gerçekleşti. İhracattaki

düşüş ülke bazında Çin’in bütün önemli ticari ortaklarına yayılmış

durumda. AB’ye ihracat %9.8, ABD’ye %8.1, İngiltere’ye ise %10.8

oranında geriledi. İthalat kalemleri toplamında yaşanan düşüşe rağ-

men Çin’in petrol ithalatı artış gösterdi. Yuanda yaşanan değer kay-

bına rağmen Çin ihracatında gözlemlenen sert daralma Yuanda

değer kaybının ve parasal ve mali genişlemenin devam edebilece-

ğine işaret ediyor.

● Çin’de üretici fiyatlarında 5 yıldır süren deflasyon sona erdi. Çin’de Cuma günü açıklanan enflasyon verileri,

beklentilerin altında gelen ihracat verilerinin ardından dünyanın en büyük ikinci ekonomisi için olumlu sinyaller verdi.

Çin tüketici fiyatları endeksi yıllık bazda %1.9 (beklenti: %1.6), aylık bazda ise %0.1 (beklenti: %0.3 düşüş) artış gös-

terdi. Tüketici fiyatlarında Ağustos ayında %1.3 olan yıllık artışın hız kazanmasında, Eylül ayında yıllık bazda %3.2

artan gıda fiyatları etkili oldu. Çin’de üretici fiyatlarında ise 2012 yılı

Ocak ayından bu yana devam eden deflasyon son buldu. Üretici

fiyatları endeksi, Ağustos ayındaki %0.8’lik düşüşün ardından, Eylül

ayında %0.3 azalacağı yönündeki beklentilerin aksine yıllık bazda

%0.1 artış gösterdi. Üretici fiyatlarında 5 yıl sonra gözlenen artış

büyük ölçüde maden fiyatlarındaki %2.1’lik artıştan kaynaklandı.

Önümüzdeki dönemde sürmesi beklenen üretici fiyatlarındaki artış,

Çin şirketlerinin karlılığının artmasına ve ülkenin en önemli sorunla-

rından biri olan özel sektör borçlarının kısmen kapatılmasına yar-

dımcı olabilir.

3

Yurt İçi Gelişmeler

DenizBank Ekonomi Bülteni

Ödemeler Dengesi, Ağustos 2016

● Ağustos ayında cari denge, 1.78 milyar $ açık verdi.

(Bloomberg Beklenti: 1.4 milyar $ cari açık) 12 aylık kümülatif cari

açık ise Temmuz’daki 29.0 milyar $ seviyesinden (GSYH'ya oranı

%3.9) 31.0 milyar $ seviyesine (GSYH'ya oranı %4.2) yükselmiş

durumda.

● Finansman tarafına bakıldığında; Doğrudan yatırımlarda 0.9

milyar $, portföy yatırımlarında 0.5 milyar $, diğer yatırımlar kale-

minde 2.1 milyar $’lık giriş yaşandı. Hisse senedi piyasasına aylık

bazda 31 milyon $ seviyesinde kısıtlı giriş yaşanırken, 12 aylık

toplam çıkış 1.1 milyar $ seviyesine geriledi. Yurt içi devlet borçlanma senetlerine aylık bazda 1 milyar $ giriş yaşanırken,

12 aylık toplam giriş 1.7 milyar $ oldu. Net Hata Noksan kaleminde bu ay 2.0 milyar $’lık giriş yaşandı ve yılın ilk 8 ayındaki

giriş 5.4 milyar $ oldu. Rezerv varlıklarda 3.7 milyar $’lık artış ile son 12 ayda yaşanan toplam azalma 1.6 milyar $ seviyesi-

ne geriledi.

● 12 aylık kümülatif borç çevrim oranlarına baktığımızda ise, Ağustos ayında şirketlerin uzun vadeli borç çevirme oranı %

175.5 seviyesinde, bankaların uzun vadeli borç çevirme oranı ise %147.1 seviyesine gerilemiş durumda (Temmuz: %

161.5). Bankalar Haziran’da yurtdışından temin edilen kredilerde nette 1.2 milyar $ geri ödemede bulunurken, diğer sektör-

lerde 0.6 milyar $ kredi kullanımı gerçekleşti.

● Enerji dengesindeki iyileşmenin hız kesmesi, turizm gelirlerinde yaşanan yavaşlama 12 aylık cari açığın yeniden artışa

geçmesine neden oldu. Eylül ayında Gümrük Bakanlığı öncü verilerine göre dış ticaret açığı ihracattaki yavaşlama ile yük-

selmiş durumda. Dış ticaret açığındaki artış sebebiyle cari açığın Eylül ayında da artması beklenebilir.

Sanayi Üretim Endeksi, Ağustos 2016

● Ağustos ayında sanayi üretim endeksi yıllık bazda piyasa bek-

lentisi (Bloomberg anketi) olan %0.7’nin üzerinde %2.2 arttı.

Temmuz ayında %4.9 gerileyerek 2005’ten bu yana görülen en

sert düşüşü yaşayan sanayi üretiminde yıllıklandırılmış ortalama

artış oranı Ağustos ayında %2.9 arttı (Temmuz: %3.2). Arındırıl-

mamış endeks Ağustos ayında geçen senenin aynı ayına göre %

2.7 yükseldi.

● Sanayi üretiminde yaşanan düşüş, endeksin mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış alt kalemlerine yayılmış durumda.

Ağustos ayında bir önceki aya göre ara malı imalatı %6.1, dayanıklı tüketim malı imalatı %32.6, dayanıksız tüketim malı

imalatı %12.4, sermaye malı imalatı %14.3, enerji kalemi ise %1.7 artış gösterdi. Ana imalat sektörlerinden en yüksek artı-

şın diğer imalat(%38.9), mobilya imalatı (%29) ve elektrikli techizat imalatında (%25) gerçekleştiği görülmekte.

● Temmuz ayında yurtiçinde yaşanan olumsuz gelişmelerin etkisiyle daralma gösteren sanayi üretimi, olayların etkisinin

kısa sürede bertaraf edilmesi ile tekrar yükselişe geçti. Endeksin Temmuz ayındaki düşüşle üçüncü çeyrek büyüme beklen-

tileri üzerinde oluşturduğu negatif baskı, Ağustos ayındaki artış ile bir miktar azalmış durumda. Özellikle tüketim malı ka-

lemlerinde görülen artış, iç talebin büyümeye sağladığı pozitif katkının devam edebileceğine işaret ediyor.

17 Ekim 2016

4

Finansal Göstergeler

DenizBank Ekonomi Bülteni

Haft

alı

k v

e A

ylı

k G

eti

ri

Pa

ra P

iya

sa

ları

H

. S

en

ed

i P

iya

sa

ları

Dolar ve Yen LİBOR faizleri yükseldi.

GOÜ hisse senedi endeksleri ağırlıklı olarak değer kaybetti.

Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 15:00 itibarı ile güncellenmiştir.

TL varlıklar geçtiğimiz hafta değer kaybetti.

17 Ekim 2016

5

Finansal Göstergeler

DenizBank Ekonomi Bülteni

Tah

vil

Piy

as

ala

rı

Gösterge tahvil getirisi %9 seviyesinde.

Dö

viz

Piy

as

ala

rı

Em

tia

Piy

as

ala

rı

Para birimlerinde dolara karşı negatif performans ağırlıklı oldu.

VIX Endeksi yükseldi.

Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 15:00 itibarı ile güncellenmiştir.

17 Ekim 2016

6

Veri Akışı

DenizBank Ekonomi Bülteni

17 Ekim 2016

Not: Tüm veriler ve beklentiler Bloomberg’den alınmıştır.