4
333 damals, im August 1903, gesamme|ten Pfiaazen waren bis 16 cm hoeh und fruchteten reichlich. Ein Exemplar derselben wurde im Herbarium der k.k. zoologisch-botanischen Gesellschaft in Wien hinterlegt. Flechten, auf Madeira und den Kanaren gesammelt yon J. B o r n mii 11 e r in den Jahren 1900 und 1901. Yon Dr. J. Steiner (Wien). Leptogium chlorome~um Nyl. Syn. I, p. 128. -- Sw. FI. Ind. occid, p. 1862 sub Lichene. Synon: Collema ruginosum Desf. in Sch~r. Enum. p. 251. -- Collema ~rebissonii Mont. Hist. nat. Canar. T. III, p. 130. Gran Canaria: prope Tafira, corticola no. 3197. Leptogium azureum Mont. Cub. p. 114. -- Aeh. Univ. p. 654, sub Collema. Madera: Ribeiro Frio, Levada 900-1000 m. s. m. Gonohymenia Algerica Star. in Verhandl. d. zool. bot. Ges. Wien 1902, p. 485. Thallus, apothecia et pyenides ut in forma typica plantae algericae. Gran Canaria: prope Las ralmas no. 3269, 3435 pp.; lavieola. l~yrenopsis t)almana Stnr. Thallus tenuis, opacus, nigro-tuseus et madef, obscure rufofuseus, granulato-areolatus, granulis convexis v. depressis, contiguis v. primum dissipatis, apotheciiferis tandem 3--4 connatis tumque fere diffraetus et ad 0"5 mm crassus maculas parvas v. mediocres inter alios lichenes format. Gonidia pyrenopsea (intermixtis non- nullis Glococystinis), singula (eum membr.) ca 11--18 ~ exhib. ad 2--4 conglomerata, membrana tenuiore vix 2 t~ superante, pl. m. rubricosa et KHO adh. violascente. Hyphae retiformes nus- quam longiore traetu visibiles. Apothecia singula v. pauea areolatim congesta v. arcte congesta, subrotunda v. varie compressa, disco e punctiforme impresso ad 0'35 mm (add. involucro thallodi ad 0"5 mm) dila- tato et magis explanato, nigrescente, statu arido et made/. distincte thallo obscuriore, involucro thallodi distincte elato. Hymenium ad 70--90 ~ altum, paraphyses filiformes p. p. crassiores et bene inaequaliter septatae, p. p. tenuiores et indi- stincte septatae pl. m. connatae, omnes curvatae et ramosae et praesertim tenuiores reticulatim connexae (reag. adh.), supra connatae, modice incrassatae et p. p. capitatae epitheeium fus- cure v. obscure fuseum (non lutescente)formant strato amorpho pl. m. rectum. Hypothecium centroversus fete aeque crassum ac bymenium et infi'a dilute lateritium v. pl. m. cinereo-lutescens.

Flechten, auf Madeira und den Kanaren gesammelt von J. Bornmüller in den Jahren 1900 und 1901

Embed Size (px)

Citation preview

333

damals, im August 1903, gesamme|ten Pfiaazen waren bis 16 cm hoeh und fruchteten reichlich. Ein Exemplar derselben wurde im Herbarium der k.k. zoologisch-botanischen Gesellschaft in Wien hinterlegt.

Flechten, auf Madeira und den Kanaren gesammelt yon J. B o r n mii 11 e r in den Jahren 1900 und 1901.

Yon Dr. J. Steiner (Wien).

Leptog ium chlorome~um Nyl. Syn. I, p. 128. - - Sw. FI. Ind. occid, p. 1862 sub Lichene. Synon: Collema ruginosum Desf. in Sch~r. Enum. p. 251. - - Collema ~rebissonii Mont. Hist. nat. Canar. T. III, p. 130.

Gran Canaria: prope Tafira, corticola no. 3197.

Lep tog ium azureum Mont. Cub. p. 114. - - Aeh. Univ. p. 654, sub Collema.

Madera: Ribeiro Frio, Levada 900-1000 m. s. m.

Gonohymenia Algerica Star. in Verhandl. d. zool. bot. Ges. Wien 1902, p. 485. Thallus, apothecia et pyenides ut in forma typica plantae algericae.

Gran Canaria: prope Las ralmas no. 3269, 3435 pp.; lavieola.

l~yrenopsis t ) a l m a n a Stnr. Thallus tenuis, opacus, nigro-tuseus et madef, obscure rufofuseus, granulato-areolatus, granulis convexis v. depressis, contiguis v. primum dissipatis, apotheciiferis tandem 3--4 connatis tumque fere diffraetus et ad 0"5 mm crassus maculas parvas v. mediocres inter alios lichenes format. Gonidia pyrenopsea (intermixtis non- nullis Glococystinis), singula (eum membr.) ca 11--18 ~ exhib. ad 2- -4 conglomerata, membrana tenuiore vix 2 t~ superante, pl. m. rubricosa et KHO adh. violascente. Hyphae retiformes nus- quam longiore traetu visibiles.

Apothecia singula v. pauea areolatim congesta v. arcte congesta, subrotunda v. varie compressa, disco e punctiforme impresso ad 0'35 mm (add. involucro thallodi ad 0"5 mm) dila- tato et magis explanato, nigrescente, statu arido et made/. distincte thallo obscuriore, involucro thallodi distincte elato. Hymenium ad 70--90 ~ altum, paraphyses filiformes p. p. crassiores et bene inaequaliter septatae, p. p. tenuiores et indi- stincte septatae pl. m. connatae, omnes curvatae et ramosae et praesertim tenuiores reticulatim connexae (reag. adh.), supra connatae, modice incrassatae et p. p. capitatae epitheeium fus- cure v. obscure fuseum (non lutescente)formant strato amorpho pl. m. rectum. Hypothecium centroversus fete aeque crassum ac bymenium et infi'a dilute lateritium v. pl. m. cinereo-lutescens.

334

Asci elongate saccati, membrana tenui ad 63 ~t lg. et 23 ~t lt. Sporae 4--8 in asco, ineolores, simplices, subdistiehae, ellip- ticae v. ovales v. late ovales v. subrotundae 11--15 (16) ~ lg. et 7--11 ~t lt. Color epithecii reag. sol. non mutatur, hymenium J opee eoeruleo mox anrantiace rufeseit.

Pycnides parvae, thallo concolores, etiam star. reader, et lentis ope non perspicuae, rariores v. crebriores, saepe apotheciis adpressae immo cum apotheeiis consociatae. Conidia exobasidialia recta ad 2"2--2"8 ~t lg. et 1"4--1"8/x lt. late elliptica v. ovalia, Exobasidia afulcrata ca. 9--14 ~t lg. et fere aeque crassa ac conidia.

La Palma: in mont. supra St. Cruz lavicola, no. 3292, 3447, 3451.

Die Art steht tier /)yr. subareolata Nyl. Fl. 1884, p. 391 nahe. Von den iibrigen Arten mi~ mindestens ebensogroflen Sporen: yon Lemovicensis Nyl. F1. 1880, p. 387 und concordatula Nyl. F1. 1875, p. 440 weicht sie mehr ab./)yr, concordatula, die der Palmana durch ihren Thallus niiher steht, unterscheidet sieh nach der Diagnose dutch die Paraphysen (,paraphyses vix ullae") und etwas l~ngere Sporen. Die ni~chststehende, kalk- bewohnende subareolata bat (Exempl. des k. k. Hofmuseums Wien, leg. P e l v e t ) flachere, dtinnere, mehr glatte und rotbraune hreolen mit Ianggestreek~en, gonidienlosen Hyphenzfigen in tier Tiefe, kleinere Gonidien (einzeln bis 8 ~t), hellocheffarbiges oder nach oben ganz ('arbloses Epithecium und weniger deutlich sep- tierte und nich~ verdickte l~araphysenenden.

Unter no. 3281 wurde am selben Orte eine /)yrenolvsis in einem Exemplare gesammelt, ~velche naeh der Wachstumsweise der /)alnza~a ~hnlich ist, abet einen kleinkSrnigen, schon trocken in Rotbraun geneig~en Thallus, kleinere Apothecien (0"25 mm - - discus ad 0"15 ram), olivenbraunes Epithecium und weitaus vorherrschend einseptierte, nicht eingeschn0rte Sporen 13--17 ~t lg. 6--9 # lt. besitzt (unseptierte vereinzelt iiberall beige- mischt). Pycniden hi~ufig, gekammert, oft mi~ den Apotheeien verbunden, Conidien elliptisch oder eifSrmig 1"8--2"7 ~t lg. 0"9--1"4 ~ it.

Usnea (_Ytlesinae) ~) f l o r i d a ttoffm. Deutsch. Fl. II (1795), p. 153. - - Lin. Sper P1. (1753), p. 1156 sub Liche~w.

f. rubiginea Mich. F1. Bor. Amer. H, p. 322. Teneriffa: montes Anaga, Cumbre 900--1000 m, ramuli~.

1) Entsprechend den Ausfiihrungea in Verb. d. zool. bet. Ges., Wien 1903, p. 229 und 232 teile ich U s n e a nach der relativen Achsendicke in 3 Sek- tionen: 1. L e ~ t i n a e - - Achse 1 h des Durchmessers des Querschnittes und dar- nnter; 2. M e s i n a e ~ Achse 1/a dieses Durchmessers, gegen 1]~ einerseits und 1/~ anderseits schwankend; 3. t ~ a c h y n a e - - Achse ~/.~ des Durchmessers und dariiber.

335

U s n e a ( ~ Y l e s ~ n a e ) d a s y p o g a Nyl. ap. Lamy Cat. Lich. Mont- Dote, p. 25.

La Palma: Cumbre nueva. f. scabrata Nyl. Fl. 1875, p. 103.

Madera: Ribeiro f~io 900--1000 m a d arbores et in jugo Poizo ad ramos Vacoinii.

f. dasypogoides Hue Extra-Eur. I[, p. 47. - - Nyh ap. Cromb. Journ. Lin. Soc. XV., p. 433 n t pr. sp.

La Palma: Cumbre nueva 1000 m. var. plicata Hae 1. c. - - Hoffm. Deutsch. F1. II (1795),

p. 132. Madera: in jugo Poizo 1300--1400 m a d ramos Vaccin. Maderensis no. 3512. - - Ferro: Valverde in coll. apric, n. 3155. - - La 1)alma: Cumbre nueva no. 3240 pp,, 3236, 3238, 2537.

f. annulata Hue 1. c. - - Mtill. Arg. Lich. Yatab., lO. 191. Madera: Ribeiro frio in pinetis.

U s n e a ( L e p t i n a e ) a r t i c u l a t a Hoffm. Deutsch. F1. II (1795), lo. 133.

La Palma: Cumbro nueva. var. asperula Mt~ll. Beitr. no. 1591. - - Hue 1. c., p. 44.

La Palma: Cumbre nueva no. 3240 p. p.

Us n e a ( Z e p t i n a e ) s u b m o l l i s Star. Verb. d. zool. bet. Ges. Wien 1903, p. 229.

var. _Ferroensis 8tnr. Thallus sterilis erectus ad 4 (5) cm altus (rami prim. ad

1 (1"5)mm crassi) partita crebrius ramillosus et ramilli saepius ad ramulos excrescentes quam in planta fructifera Kamerunensi, ceterum crescendi modus et habitus plantae typicao etsi color saepius magis cinereo-luteus. Exemplaria mixta partius fere omnino esorediosa, partita crebre etquidem more U. floridae var. sorediiferae 1) Arld. in ramulis et ramillis sorediosa, tumque saepe minus ramillosa et ramis valde implexis.

Structura interna plantae typicae. Axis 1/4--1/5 diam. sect. transv., medulla exterior laxe contexta et cortex ad 60 t~ (in ramillis 18--33 ~) crassus et papillosus, sed hyphae medullares et ad ambitum axis sitae valde subargillaceo granulosae, granulis KHO adh. rufescentibus et tandem obscure rufeseentibus. J ope ceterum luteo-rufescit, axis umbrino-rufescit. Pseudoapotheeia crebra, h. i. creberrima in ramis adultis et in ramillis, primum sedentia tandem pl. m. pedicellata ceraceo-rufa, ad 1 mm dila- tara et KttO adh. sanguinea.

1) U. florida var. sorediifera Arld. geh5rt in den untersuchten Exem- p]aren nach dem inneren Bau zu zwei Arten, und zwar no. 572 ganz, und der gr55ere Teil der Exemplare in no. 1016 und 1017 (Herb. Univ. Wien) nach hchsenstrang, Mark und Rinde zu U. motlis oder submollis, wenn diese Arten als solche wirklich zu trennen sind (ieh sah kein Originale yon U. mo~Zis), in die Sect. der Leptinae, dagegen ein kleinerer Teil yon 1016 und 1017 nach eben diesen Merkmalen zu U. florida in die Sect. der Mesinae.

336

In apieibus ramulorum et ramillorum h. i. planta parasi t iea: Soroihelia apieieola Stnr. adest.

Die K-Fa rbung reieht bei den Usneen wohl nirgends zu einer spezifischen Trennung aus. Da der Pflanze Apothecien fehlen, ist die ZugehSrigkeit zu submollis nicht ganz sieher, wenn auch Art und Ort des Vorkommens sehr daffir spreehen.

Hierro: prope Valverde in eollibus siceis (700 m), ramulie. L e t h a r i a C a n a r i e n s i s Hue Extra-Eur . II., p. 55. - - Aeh. Univ.,

p. 597, sub Alectoria. Madera : Curtal das Freiras, Pieo Grande 1400 m, no. 3515.

- - Gran Canaria: Cumbre, Saueillo 1700 - -1800 m no. 3 1 6 1 . - La Pa lma: Cumbre vieja in summo jugo ad rupee 1500 m, no. 3249. - - H i e r r o : Riseo de J inama 1 3 0 0 - 1 4 0 0 m , no. 3147.

A l e v t o r i a ( t l y a l o s p o r a e ) j u b a t a Ach. Univ. p. 592. - - Lin. Sp. P1. (1753), p. 1155 p. p. sub Lichene.

Madera: Pieo Grande 1400 m. - - La Palma: Cumbre nueva. var. chalybaeiformis Ach. Univ. p. 592.

Gran Canario: Cumbre, Saueillo. A l e v t o r i a ( t V t a e o s p o r a e ) s a r m e n t o s a Aeh. Univ. p. 595.

Ach. Vet. Aead. Handl. 1795, p. 212 sub Lichene. Madera : Curtal das Freiras, Pico Grande 1400 m cure Alect.

jubata e~ Leth. Canariensi. ~ La Pa lma : Cumbre nueva ad ra- mos Erieae arboreae.

(Fortsetzung folgt).

Herbar-Studi6n. Yon Rupert Huter~ Pfarrer in Ried bei Sterzing, Tirol.

(Fortsetzung.) ~)

61. C i s t u s C r e t i c u s L. ~ g l a b r e s v e n s Hut. Differt a typo foliis longius petiolulatis, elongate ovalibus usque late lanceolatis, viridibus, tenuibus, subglutinosis, infra solumodo ad nervos, supra rarissime pilis stellatis adpressis, caule et pedunculis brevissime, epicalyce et calyce breviter pilosis. Sicilia: Avola in eollibus siccis. Rigo it. IV. ital. 1898 Exse. D 0 r f l e r Nr. 76. Ist wohl die- selbe Pflanze, die in A r c a n g e l i F]. ital. p. 291 als Cistus monspeliensis fl Skaenbergii Loj. ,plus viride cinerascens, petalis roseis, Lampedusa" aufgeftihrt wird.

1) Vgl. Nr. 7, S. 258. -- In /qr. 7 is~ zu korrigieren: p. 258, 3. Zeiie yon unten: radiis pilorum 15--20, n o n ram. - - p. 259, 2. Zeile yon oben: stylo 1 "2--1 "3~ non 1--2"3. - - 7. Zeile: A. serpyllif. B ourg., non Bieb. - - 8. Zeile: pro a l iqu ibus , non aliis. - - p. 262, 18. Zeile yon oben: Randes , non Standes u. P. R. it, non A. - - Zeile 23: netzaderig g e n e r v t , non gemengt.

1 ) . 263, Zeile 19: g e r e n t e m , non gerens edens. - -p . 264, Zeile 14: exesa, non exera. - - Zeile 9 yon unten: --, non bis. -- p. 265, Zeile 15: Sierra P r i e ta , non Trieta. -- Nach freundlicher Mitteilung J. Bornmi i l l e r s ist das TMaspi unter Nr. 57 yon der Insel Thasos Th. ochroleucum B. et H. und nich~ Th. natolicum Bss.