หนงสอเรยนสาระความรพนฐาน

รายวชา หลกภาษาไทย(พท 33002)

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

หลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2554)

ส�านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดมหาสารคาม

ส�านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

กระทรวงศกษาธการ

หามจ�าหนาย

หนงสอเรยนเลมนจดพมพดวยเงนงบประมาณแผนดนเพอการศกษาตลอดชวตส�าหรบประชาชน ลขสทธ

เปนของ ส�านกงาน กศน. ส�านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

ลขสทธเปนของ ส�านกงาน กศน. ส�านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

เอกสารทางวชาการล�าดบท 6/2555

ค�าน�า

กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 เมอวนท 18 กนยายน พ.ศ. 2551 แทนหลกเกณฑและวธการจดการศกษา

นอกโรงเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ซงเปนหลกสตรทพฒนาขนตามหลก

ปรชญาและความเชอพนฐานในการจดการศกษานอกโรงเรยนทมกลมเปาหมายเปนผใหญมการเรยนรและ

สงสมความรและประสบการณอยางตอเนอง

ในปงบประมาณ 2544 กระทรวงศกษาธการไดก�าหนดแผนยทธศาสตรในการขบเคลอนนโยบาย

ทางการศกษาเพอเพมศกยภาพและขดความสามารถในการแขงขนใหประชาชนไดมอาชพทสามารถสราง

รายไดทมนคงและมนคง เปนบคลากรทมวนยเปยมไปดวยคณธรรมและจรยธรรม และมจตส�านก

รบผดชอบตอตนเองและผอน ส�านกงาน กศน.จงไดพจารณาทบทวนหลกการ จดหมาย มาตรฐานผลการ

เรยนรทคาดหวง และเนอหาสาระ ทง 5 กลมสาระการเรยนร ของหลกสตรการศกษานอกระบบระดบ

การศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ใหมความสอดคลองตอบสนองนโยบายกระทรวงศกษาธการซง

สงผลใหตองปรบปรงหนงสอเรยน โดยการเพมและสอดแทรกเนอหาสาระเกยวกบอาชพ คณธรรมจรยธรรม

และการเตรยมพรอมเพอเขาสประชาคมอาเซยน ในรายวชาทมความเกยวของสมพนธกนแตยงคงหลกการ

และวธการเดมในการพฒนาหนงสอทใหผเรยนศกษาคนควาความรดวยตนเอง ปฏบตกจกรรม ท�าแบบ

ฝกหด เพอทดสอบความรความเขาใจ มการอภปรายแลกเปลยนเรยนรกบกลม หรอศกษาเพมเตมจาก

ภมปญญาทองถน แหลงการเรยนรและสออน

การปรบปรงหนงสอเรยนในครงนไดรบความรวมมออยางดยงจากผทรงคณวฒในแตละสาขาวชา

และผเกยวของในการจดการเรยนการสอน ทศกษาคนควา รวบรวมขอมล องคความรจากสอตางๆ มาเรยบ

เรยงเนอหาใหครบถวนสอดคลองกบมาตรฐาน ผลการเรยนรทคาดหวง ตวชวดและกรอบเนอหาสาระของ

รายวชา ส�านกงาน กศน.ขอขอบคณผมสวนเกยวของทกทานไว ณ โอกาสน และหวงวาหนงสอเรยนชดน

จะเปนประโยชนแกผเรยน คร ผสอน และผเกยวของในทกระดบ หากมขอเสนอแนะประการใด ส�านกงาน

กศน. ขอนอมรบดวยความขอบคณยง

สารบญ

เรอง หนา

ค�าแนะน�าการใชหนงสอเรยน

โครงสรางรายวชาหลกภาษาไทย

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

บทท 1 ระบบเสยงในภาษาไทย

อวยวะทเปลงเสยงพด 1

ชนดของเสยงพด 4

บทท 2 อกษรไทย

ประวตความเปนมาของอกษรไทย 7

- สระ 8

- พยญชนะ 11

- วรรณยกต 14

บทท 3 ค�าและการประกอบค�า

ค�า 17

ค�ามล 18

ค�าประสม 18

ค�าซอน 21

ค�าซ�า 22

ค�าสมาส 25

ค�าสนธ 26

บทท 4 ค�าไทยแทและค�าทมาจากภาษาอน

ค�าไทยแท 31

ค�าบาล-สนสกฤต 32

ค�าเขมร 35

ค�าทมาจากภาษาอน 36

บรรณานกรม

ค�าแนะน�าการใชหนงสอเรยน

หนงสอเรยนสาระความรพนฐาน รายวชาหลกภาษาไทย (พท33002) ระดบมธยมศกษาตอน

ปลาย เปนหนงสอเรยนทจดท�าขนส�าหรบผเรยนทเปนนกศกษา นอกระบบในการศกษาหนงสอเรยนสาระ

ความรพนฐาน รายวชา หลกภาษาไทย ผเรยนควรปฏบตดงน

1. ศกษาโครงสรางรายวชาใหเขาใจในหวขอสาระส�าคญ ผลการเรยนรทคาดหวง และขอบขาย

เนอหา

2. ศกษารายละเอยดเนอหาของแตละบทอยางละเอยด และท�ากจกรรมตามทก�าหนด แลวตรวจสอบ

กบแนวตอบกจกรรมทก�าหนด ถาผเรยนตอบผด ควรกลบไปศกษาและท�าความเขาใจในเนอหานนใหมให

เขาใจกอนทจะศกษาเรองตอไป

3. ปฏบตกจกรรมทายเรองของแตละเรอง เพอเปนการสรปความรความเขาใจของ เนอหา ในเรอง

นน ๆ อกครง และการปฏบตกจกรรมของแตละเนอหาในแตละเรอง ผเรยนสามารถน�าไปตรวจสอบกบคร

และเพอน ๆ ทรวมเรยนในรายวชาและระดบเดยวกนได

4. แบบเรยนเลมนม 4 บท คอ

บทท 1 ระบบเสยงในภาษาไทย

บทท 2 อกษรไทย

บทท 3 ค�าและการประกอบค�า

บทท 4 ค�าไทยแทและค�าทมาจากภาษาอน

ค�าอธบายรายวชา พท33002 หลกภาษาไทย

สาระการเรยนรความรพนฐาน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

จ�านวน 4 หนวยกต (160 ชวโมง)

มาตรฐานท 2.1 มความรความเขาใจและทกษะพนฐานเกยวกบภาษาและการสอสาร

ศกษาและฝกทกษะเกยวกบเรองตอไปน

ศกษาหลกภาษาไทยเรองเสยงและอกษรไทย ค�าและการประกอบค�า การสงเกตลกษณะค�าไทย

แทและค�าทมาจากภาษาอน เพอใหมความรและความเขาใจหลกภาษาไทย สามารถน�าความรไปใชวเคราะห

การใชภาษา ใชภาษาไดอยางถกตอง อนจะน�าไปสการอนรกษและพฒนาภาษาไทย

การจดประสบการณการเรยนร

ระบบเสยงในภาษาไทย อวยวะทเปลงเสยงพด ชนดอดของเสยงพด ประวตความเปนมาของ

อกษรไทย สระ พยญชนะ วรรณยกต ค�าและการประกอบค�า คอ ค�ามล ค�าประสม ค�าซ�า ค�าซอน ค�าสมาส

ลกษณะค�าไทยแท ค�าบาล-สนสกฤต ค�าเขมร และค�าภาษาอน

การวดผลประเมนผล

การสงเกต จากการอธบายความหมาย ลกษณะของระบบเสยงในภาษาและอกษรไทย การเขยน

สะกดค�าไดถกตอง บอกวธการประกอบค�า แยกประเภทของค�าชนดตาง ๆ ได ตรวจใบงาน ตรวจแบบ

ฝกหด การท�าแบบทดสอบในเรองตาง ๆ

รายละเอยดค�าอธบายรายวชา พท33002 หลกภาษาไทย

สาระการเรยนรความรพนฐาน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

จ�านวน 4 หนวยกต (160 ชวโมง)

มาตรฐานท 2.1 มความรความเขาใจและทกษะพนฐานเกยวกบภาษาและการสอสาร

ท หวเรอง ตวชวด เนอหา จ�านวน(ชวโมง)

1 ระบบเสยงในภาษาไทย มความเขาใจใน

ธรรมชาตของภาษาพด

1. อวยวะทเปลงเสยงพด

2. ชนดของเสยงพด

16

16

2 อกษรไทย 1.เขาใจความส�าคญ

ของอกษรไทย

2.เขยนสกดค�าได

ถกตองตามอกขระวธ

ประวตความเปนมาของ

อกษรไทย

- สระ

- พยญชนะ

- วรรณยกต

24

3 ค�าและการประกอบค�า บอกวธการสราง

ค�าไทยได

1. ค�า

2. ค�ามล

3. ค�าประสม

4. ค�าซอน

5. ค�าซ�า

6. ค�าสมาส

8

8

8

8

8

24

4 ค�าไทยแทและค�าทมา

จากภาษาอน

อธบายลกษณะค�าไทย

แทและค�าทมาจาก

ภาษาอน

1. ค�าไทยแท

2. ค�าบาล-สนสกฤต

3. ค�าเขมร

4. ค�าทจากภาษาอน

8

16

8

8

1รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

อวยวะทส�าคญในการออกเสยง เสยงทมนษยเปลงออกมานนเปนเสยงทผลตขนโดยอวยวะชดหนงของรางกายโดยเฉพาะ แตสงท

นาสนใจคอวา มนษยไมไดมอวยวะชดใดชดหนงทถกสรางขนมาเพอไวใชในการออกเสยงพดโดยเฉพาะแต

เพยงอยางเดยว แตอวยวะตาง ๆ ของรางกายทมนษยใชในการออกเสยงพดในภาษานนมหนาทหลกทาง

ชววทยา เพอท�าหนาทส�าคญตาง ๆ ในการด�ารงอยของรางกายทงสน เชน การหายใจ, การเคยวอาหาร,

การกลน , การอม แตการทอวยวะเหลานนมาท�าหนาทในการออกเสยงพดนเปนเพยงหนาทรอง หรอหนาท

โดยออมของอวยวะเหลานนเทานน คอ ใชระบบการท�างานตาง ๆ อย แลวดดแปลงการท�างานเหลานนให

เหมาะสมจนเกดเปนภาษาพดขนมา นนหมายความวา การพดไดพฒนาขนภายหลง แตกมคนบางกลมไม

เชอความคดดงกลาว จงพยายามคนควาหาขอคดคานวาการพดกบการกนนนเกดขนมาพรอม ๆ กน

โดยทวไป อวยวะทเราใชพดมลกษณะเหมอนกนทกคน และท�างานในลกษณะเดยวกน ผลทตามมา คอ

ใครกสามารถออกเสยงทเปนภาษาของมนษยไดอยางไมยงยาก เพยงแตอาจจะจ�ากดในขอบเขตของอาย

เชน การทเดกสามารถเรยนรภาษาทตนเขาไปอยในสงคมนน ๆ ไดด เมอเทยบกบผใหญทตองเรยนรภาษา

ตางประเทศ ความสามารถในการเรยนรภาษาใหมของผใหญจะประสบกบความยากล�าบากกวาเดก

การพฒนาทางภาษาของเดก ๆ จะเลยนเสยงผใหญทอยรอบตวเขา โดยเดกจะเลอกออกเสยงทเหมาะสม

กบตวเอง เมอเดกพนจากวยรนความสามารถทางภาษาจะนอยลง นอกจากนอวยวะทใชในการออกเสยง

ของแตละบคคลนนยงมขนาดไมเทากนอกดวย เสยงพดของคนเรามความแตกตางกน เราจงสามารถจ�า

เสยงพดและวธการพดของคนทคนเคยกนได นกภาษาศาสตรเหนวา เสยงพดเปนภาษาทสมบรณทสดและ

มคณสมบตทจะอธบายไดตามหลกเกณฑทางวทยาศาสตร นกภาษาศาสตรจงใหความสนใจศกษาเรองราว

เกยวกบเสยงพดอยางกวางขวาง

อวยวะทเขามาเกยวของในการออกเสยงของมนษยมมากกวาครงหนงของรางกาย ตงแต ศรษะถง

ชองทอง อวยวะทใชในการออกเสยงน สามารถแบงออกเปนระบบทส�าคญ 3 ระบบ คอ

1. ระบบหายใจ (Respiratory System)

2. ระบบการเกดเสยง (Phonatory System)

3. ระบบการเปลงเสยง (Articulatory System)

1. ระบบหายใจ (Respiratory System) ทตงของระบบนอยในชวงอก (thorax) หมายถง

กระบงลม (diaphragm) ปอด (lungs) และหลอดลม (trachea , windpipe)

ปอด (lungs) เปนอวยวะทส�าคญในการผลตเสยงพด เปนตนก�าเนดใหญของพลงงานทท�าใหเกด

เสยง บรเวณใตปอดจะเปนกระบงลม ซงมลกษณะคลายโคมหรอฝาชคว�า ตวปอดเองเคลอนไหวไมได

แตเนอเยอของปอดยดหยนไดดวยการท�างานของอวยวะอน ๆ เชน กลามเนอระหวางกระดกซโครง และ

บทท 1

ระบบเสยงในภาษาไทย

2 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

กระบงลม ในการหายใจเขาออก เมอหายใจเขาอากาศกจะเขาไปสปอดท�าใหปอดขยายตว แตพอหายใจ

ออกอากาศในปอดกมนอยท�าใหปอดหดตว ในการพดเปนการบงคบใหลมออกจากปอดเปนชวง ๆ

หลอดลม (trachea) เปนหลอดยาวทมความออนนม เปนชองทางเดนของอากาศทเชอมโยง

ระหวางกลองเสยงไปยงปอด โดยการเชอมโยงของทอเลก ๆ ในปอดขณะทมการกนอาหารหรอการกลน

อาหาร ชองทางเขาหลอดลมจะถกปดโดย ลนปดเปดกลองเสยง (epiglottis) ซงจะชวยปองกนไมใหเกด

อาการส�าลก อนเนองมาจากอาหารตกลงไปในหลอดลมได

2. ระบบการเกดเสยง (Phonatory System) ทตงของระบบนอยทล�าคอ หมายถง กลองเสยง

และสวนประกอบตาง ๆ ของกลองเสยง เชน เสนเสยง

กลองเสยง (larynx) เปนอวยวะทอยตอนบนสดของหลอดลม มความซบซอน ภายในตวกลอง

เสยง ประกอบดวยกระดกออนหลายชนจดตวเรยงกนอยในลกษณะชวงบนกวาง ชวงลางแคบ ยดตดกน

โดยเอน, พงผด, กลามเนอ และขอตอ กระดกชนส�าคญ ๆ ทประกอบกนเปนกลองเสยงม 4 ชน คอ

- Hyoid bone เปนกระดกทอยบนสดของกลองเสยงและเปนทเกาะของกลามเนอลนปดเปด

กลองเสยง

- Thyroid cartilage อยทางดานหนา สวนหนง คอ บรเวณทเรยกวา ลกกระเดอก (Adam’s

apple)

- Cricoid cartilage เปนกระดกออนทเลกแตหนาและแขงแรงมาก อยในระดบทต�าทสดของ

กลองเสยง ท�าหนาทเปนฐานของกลองเสยง

- Arytenoid cartilage เปนกระดกออนชนเลก ๆ 2 ชน รปรางคลายปรามด อยตดกบผวดานหลง

ตอนบนของ Cricoid cartilage ภายในกลองเสยงจะมอวยวะทท�าหนาทส�าคญมากในการพด คอ เสนเสยง

(vocal cord) วางพาดอย เสนเสยงมลกษณะเปนกลามเนอคพเศษ ซงประกอบดวยแผนเนอเยอ (tissue)

และเอนขนาดของเสนเสยงนจะแตกตางกนตามอาย เพศ และพฒนาการทางกายภาพของแตละบคคลอก

ดวย โดยปกตเดกและผหญงจะมเสนเสยงทสนและเลกกวาผชาย โดยทวไปเสยงเดกจะสงกวาเสยงผหญง

และเสยงผหญงจะสงกวาเสยงผชาย

3. ระบบการเปลงเสยง (Articulatory System) ทตงของระบบนอยสวนศรษะ หมายถง ชองปาก

และสวนตาง ๆ ภายในชองปาก (Oral Cavity) และชองจมก (Nasal Cavity)

ชองปากและสวนตาง ๆ ภายในชองปาก

รมฝปากทงสอง (lips) รมฝปากมหนาทในการปดชองปากในขณะทก�าลงท�าเสยงพยญชนะอย

รมฝปากทงสองนอาจอยในลกษณะ “รมฝปากหอกลม” ขณะก�าลงออกเสยงพยญชนะบางตว เมอใดกตาม

ทมการใชรมฝปากทงสองเปนฐานกรณ เราจะเรยกเสยงนนวา bilabial sound

ฟน (teeth) เปนอวยวะอกชนหนงทมบทบาทในการท�าใหเกดเสยงพด เสยงทเกดทฐานฟนเรยก

วา dental sound สวนมากในการท�าใหเกดเสยงในภาษานน ฟนบนจะมบทบาทกวาฟนลาง

ลน (tongue) เปนอวยวะออกเสยงทมความออนพลวมากทสด ในบรรดาอวยวะออกเสยงทงหมด

เนองจากลนเปนอวยวะทมความยดหยนตวสง จงท�าใหลนเปนตนก�าเนดเสยงพดจ�านวนมาก ทงนกเนองจาก

การใชต�าแหนงตาง ๆ และการจดตวทาตาง ๆ ของลนนนเอง

ปมเหงอก (alveolar) คอ สวนทอยตอจากฟนบน

3รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

เพดานแขง (palate) คอ สวนทเรมตนจากปลายสดของปมเหงอกมายงสวนตนของเพดานออน

เพดานออน (soft palate, velar) คอ สวนของเพดานปากทอยตอจากเพดานแขง เพดานออน

สามารถเลอนขนลงได ถาเพดานออนลดระดบลงมา กจะท�าใหมชองทางของอากาศออกสโพรงจมก ท�าให

เกดเสยงนาสก (nasal sound) แตถาเพดานออนยกตวขนไปปดกนทางเดนของอากาศทจะเขาสโพรงจมก

ท�าใหอากาศระบายออกทางชองปากไดทางเดยว ท�าใหเกดเปนเสยงพยญชนะทเรยกวา เสยงชองปาก

(oral sound) และถามลมระบายออกทางปากและจมกพรอม ๆ กน กอาจเกดเปนพยญชนะหรอสระแบบ

ทมเสยงขนจมก (nasalized sound) เสยงเกดการเคลอนตวของลนสวนหลงสเพดานเรยกวา velar sound

สวนปลายสดของเพดานออนทเปนตงหอยลงมาคอ ลนไก (uvula) และเสยงทลนไกท�าหนาทเปนสวนฐาน

กรณจะมชอวา uvular sound

ชองจมก (nasal cavity) คณสมบตหรอลกษณะของเสยงพดทเกดขน จะแปรผนไปตามการปด

เปดของชองทางออกของอากาศทจะออกสโพรงจมก ซงเปนผลมาจากการยกขนหรอเลอนลงของเพดานออน

เสยง

เสยงทไดยนเกดจากการเดนทางของเสยงผานตวกลางท�าใหเกดการเปลยนแปลง ของคลนเสยง

(waveform) และแสดงออกมาในลกษณะทแตกตางกน โดยจะเปลยนขนาด (amplitude) หรอความถ

(frequency) ของการสนสะเทอนตามระยะเวลา

การวดระดบของคลนเสยง มหนวยวดทเกยวของ 2 หนวยคอ เดซเบล (Decibel) เปนหนวย

วดความดงของเสยง เฮรตซ (Hertz) เปนหนวยวดจ�านวนรอบการแกวงของคลนเสยงในหนงวนาท คอใช

วดความถของเสยง

ระดบความดงและชนดของ

เสยงความดง (เดซเบล)

ชนดของเสยง

0 เสยงทแผวเบาทสดทหมนษยไดยน

30 เสยงกระซบ หรอเสยงในหองสมดทเงยบ

60 เสยงพดคยตามปกต เสยงจกรเยบผา หรอเครองพมพดด

85 เสยงตะโกนขามเขาหรอในพนทโลง เพอใหไดยนเสยงสะทอนกลบมา

90 เสยงเครองตดหญา เครองจกรในโรงงาน หรอเสยงรถบรรทก (ไมควรไดยน

เกนวนละ 8 ชม.)

100 เสยงเลอยไฟฟา หรอเครองเจาะ (ไมควรไดยนเกนวนละ 2 ชม.)

115 เสยงระเบดหน เสยงในคอนเสรตรอค หรอเสยงแตรรถยนต

(ไมควรไดยนเกนวนละ 15 นาท)

140 เสยงยงปน เสยงเครองบนเจท ซงเปนเสยงทท�าใหเกดอาการปวดห และ

อาจท�าใหหเสอมได แมจะไดยนเพยงครงเดยว ดงนนจะตองสวมอปกรณ

ปองกนหเสมอ

4 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

เสยงในภาษาไทย ม 3 ชนด คอ

1.) เสยงสระ หรอเสยงแท

2.) เสยงพยญชนะ หรอเสยงแปร และ

3.) เสยงวรรณยกต หรอเสยงดนตร

1.) เสยงสระ หรอเสยงแท คอ เสยงทเปลงออกมาจากล�าคอโดยตรง ไมถกสกดกนดวยอวยวะสวน

ใดในปาก แลวเกดเสยงกองกงวาน และออกเสยงไดยาวนาน ซงเสยงสระในภาษาไทยแบงออกเปน

- สระเดยว มจ�านวน 18 เสยง โดยสระเดยว แบงออกเปน

สระเสยงสน (รสสระ) ไดแก อะ อ อ อ เอะ แอะ โอะ เอาะ เออะ

สระเสยงยาว (ทฆสระ) ไดแก อา อ อ อ เอ แอ โอ ออ เออ

- สระประสม มจ�านวน 6 เสยง โดยสระประสม แบงออกเปน

สระเสยงสน (รสสระ) ไดแก

เอยะ เกดจากการประสมของ สระอ + สระอะ

เออะ เกดจากการประสมของ สระอ + สระอะ

อวะ เกดจากการประสมของ สระอ + สระอะ

- สระเสยงยาว (ทฆสระ) ไดแก

เอย เกดจากการประสมของ สระอ + สระอา

เออ เกดจากการประสมของ สระอ + สระอา

อว เกดจากการประสมของ สระอ + สระอา

ความส�าคญของเสยง การฝกพด เสยงมความส�าคญมากอยางหนงในการกระตนใหคนเรามการเจรญเตบโตตามปกต นบตงแตแรก

เกดเดกทหหนวกแตก�าเนดจะมความพการทงทางรางกายและสมอง จนไมสามารถอยในสงคมปกตได

คนทเกด มาตาบอดทง 2 ขาง แตหไดยนปกตจะมความเจรญเตบโตทงรางกายและสมอง และอยในสงคมได

บางคนมความสามารถเปนพเศษมากกวาคนสายตาปกต เราคงเคยไดเหนและไดฟงวงดนตรคนตาบอด

ซงสามารถเลนไดทงดนตรไทยและสากลไดไพเราะมาก คนตาบอดอานหนงสอไดโดยใชนวมอสมผสอกษร

พเศษคอ อกษรเบรลล (Braille) คนทหหนวกแตก�าเนดจะไมสามารถปฏบตในสงทกลาวไดโดยเฉพาะคน

หหนวกและเปนใบบางครงแมแตชวยตวเองกยงไมได

ไดมการศกษาและเปนทยอมรบกนแลววาการไดยนเสยงของเดก เปนตวกระตนทส�าคญอยางมาก

ตอการเจรญเตบโตทางสมองของเดกรวมทงพฤตกรรมทกๆ ชนดทจะพฒนาตามมา เชนการนงการเดน

การกนอาหาร รวมทงอารมณและความเฉลยวฉลาด การพดของเดกจะพฒนาขนมาไดตอเมอเดกจะตอง

ไดยนเสยงพดกอนเทานน เดกหหนวกจงไมสามารถพดไดและเปนใบ ไมสามารถตดตอสอความหมายกบ

คนอนโดยการพดได มนษยเราจดอยในสตวชนสงสด แยกจากสตวชนอนๆ ไดเนองจากการทสามารถพด

ตดตอกนไดนเอง จงเปนเรองส�าคญมากทจะตองวนจฉยใหไดโดยเรวทสดนบแตเดกแรกเกด วามความ

พการทางการไดยนหรอไม คอ หตงหรอหหนวกหรอไม ถามเปนประเภทไหน และมากนอยเพยงใด

เพอจะไดเรมใหการชวยเหลอตามขนตอนโดยวธการตางๆ ตามความเหมาะสมเทาทความรทางการแพทย

ในปจจบนนจะชวยเหลอได โดยมงชวยเหลอใหเดกมการไดยนและฝกพดโดยเรว

5รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

การผดปกตของการพด

เดกทพดชากวาปกต พดไมชด หรอพดไมไดเลยนน คนสวนมากเขาใจผดคดวาเกดจากความพการ

หรอไมสมประกอบของอวยวะทเกยวกบการพด ทจรงแลวสาเหตส�าคญนนคอ หตง หรอหหนวก (เดกไม

ไดยนเสยงเลย) ในรายทหหนวกไมสามารถพดไดหรอเปนใบ ถาหตงมากจะไดยนเสยงบางแตไมมากนก

พดไดไมชดหรอพดผดปกต หรอพดไดดวยความยากล�าบากและออกเสยงไดไมชดเจน

6 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

แบบทดสอบทายบทท 1

ค�าสง จงตอบค�าถามตอไปนใหถกตอง

1. เสยงเกดจากอะไรเปนส�าคญ

ก. ลมจากปอดผานสายเสยง

ข. ลมจากปากผานสายเสยง

ค. ลมจากปอดผานล�าคอ

ง. ลมจากปอดผานชองปาก

2. อวยวะใดเปนแหลงเรมตนของเสยงพด

ก. ปอด

ข. หลอดลม

ค. กะบงลม

ง. กลองเสยง

3. อวยวะในขอใดมหนาทท�าเสยงพดอยางเดยว ไมได มสวนในการด�ารงชวตประจ�าวน

ก. ฟน

ข. ลน

ค. รมฝปาก

ง. สายเสยง

4. เสยงพดในภาษาไทยมชนดใดบาง

ก. เสยงกอง เสยงไมกอง เสยงนาสก

ข. เสยงกอง เสยงไมกอง เสยงเสยดแทรก

ค. เสยงสระ เสยงพยญชนะ เสยงวรรณยกต

ง. เสยงสระ เสยงพยญชนะ เสยงวรรณยกต เสยงนาสก

5. ค�าใดประสมสระเสยงเดยวกนทงหมด

ก. กบ บน อร พณ

ข. แกง แชง แบง เรง

ค. รอน นอน กล�า เพลง

ง. เพราะ สอง ชอลก กอก

7รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

ประวตอกษรไทย จากศลาจารกของพอขนรามค�าแหงมหาราช พบวา มขอความทกลาวถงเรองของตวหนงสอไทย

เอาไวตอนหนงวา “เมอกอนนลายสอไทนบม 1205 ศกปมะเมย พอขนรามค�าแหงหาใครใจ ในใจและใส

ลายสอไทน ลายสอไทนจงมเพอขนผนนใสไว”ไดมผสนนษฐาน เรองตวหนงสอไทยไวหลายแงมม เชน

จารกอกษรทภาพชาดกทผนงอโมงวดศรชม จงหวดสโขทย นาจะเปนตวหนงสอทมมากอนตวหนงสอจาก

ศลาจารกของ พอขนรามค�าแหงมหาราช และพอขนรามค�าแหงมหาราช ปรบปรงตวหนงสอเกาทเคยมมา

แลว จดวางสระเสยใหม ค�าวาใสอาจหมายถง การกระท�าเชนน แตกสรปไดวา แตกอนไมมตวหนงสอไทย

แบบน และเทาททราบยงไมเคยมผทราบวา มตวหนงสอไทยแบบอนใชมากอนสมยกรงสโขทยไทยเราเปน

ชาตทเจรญเกาแกมาแตโบราณกาล ไดมการศกษาคนความาวา ชาตไทยนน เคยมภมล�าเนาอยในดนแดน

ทเปนสวนหนงของประเทศจนในปจจบน และเมอกาลเวลาผานไป มการเปลยนแปลงเกดขนหลายอยาง

ตามสภาพสงคมและสงแวดลอม แตภาษาพด คนไทยเราเหนวาเปนสงส�าคญ ทเรายงคงไว ไมเปลยนแปลง

ไปงายๆเหมอนเรองอน แมในปจจบน คนทพดภาษา ซงพอจะยอนไปไดวา ตนตอเปนภาษาไทย มอาศย

อยทวไป ในดนแดนทกวางใหญของจน ในมณฑลอสสมของอนเดย ในรฐฉานตอนเหนอของพมา

ในลาวทงหมด ในเวยดนามตอนเหนอ เรายงพอพด พอฟงเขาใจกนได ในเรองทว ๆ ไปในชวตประจ�าวน

ค�าหลก ๆ การสรางรปประโยค และไวยากรณ ยงคงอย

ภาษาจนและภาษาไทย จดเปนภาษาอยในกลมเดยวกน เปนภาษาทก�าหนดเอาเสยงหนง แทน

ความหมายหนง จงมค�าทมเสยงโดดเสยงเดยวอยเปนอนมาก ท�าใหตองมค�าอยเปนจ�านวนมาก จงตอง

อาศยการท�าเสยงสง เสยงต�า ใหมความหมายแตกตางกน เพอใหมเสยงพอกบค�าทคดขน แตถงกระนนก

ยงไมเพยงพอ จงตองมค�าผสมของเสยงหลายพยางค เพมเตมขนอก ความแตกตางจากภาษาอนประการ

หนงคอ เรามเสยงวรรณยกต สมยพอขนรามค�าแหงมหาราช พระองคไดทรงประดษฐวรรณยกตขน 2 เสยง

คอ เสยงเอก และเสยงโท ซงเมอใชควบกบอกษรเสยงสงและเสยงต�า หรอใชอกษร “ห” น�าอกษรเสยงต�า

ทไมมคอกษรเสยงสงแลว กสามารถผนเสยงไดถง 5 เสยง คอ เสยง สามญ เอก โท ตร และจตวาภาษา

จนกมเสยงทเปนวรรณยกตเหมอนกน แตไมมเครองหมายเขยนในตวหนงสอ เสยงวรรณยกตของจนน

บางกวาม 4 เสยง และสงสดถง 8 เสยง ซงเมอเทยบกบวรรณยกตไทย กคงจะเปนเสยง ทเกดจากวรรณยกต

ผสมกบสระเสยงสนเสยงยาว ซงทางไทยเราแยกเสยงออกไปในรปสระ ภาษาจนและภาษาไทย มรปประโยค

ทเกดจากการเอาค�ามาเรยงกนเปนประโยค ขอแตกตางของไวยากรณไทย ทไมเหมอนของจน ทส�าคญคอ

ค�าคณศพทขยายนาม ภาษาไทยเราเอาไวหลงนาม แตจนเอาไวหนานาม เชนเดยวกบภาษาอน ๆ

ค�าวเศษณทประกอบกรยา ภาษาไทยเอาไวตามหลงกรยา แตภาษาจนมกไวหนากรยา ค�าวเศษณทประกอบ

คณศพท ภาษาไทยเอาไวหลงคณศพท แตภาษาจนเอาไวหนาคณศพท และลกษณะนาม ภาษาไทยจะไว

บทท 2

อกษรไทย

8 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

หลงนาม แตภาษาจนเอาไวหนานาม

สระ หมายถง เครองหมายใชแทนเสยงทเปลงออกมาตามหลกภาษาถอวาพยญชนะจ�าเปนตอง

อาศยสระจงจะออกเสยงได

รปสระในภาษาไทยม 21 รปดงน

1. ะ เรยกวา วสรรชนย

2. เรยกวา ไมหนอากาศ หรอ ไมผด

3. เรยกวา ไมไตค

4. า เรยกวา ลากขาง

5. เรยกวา พนท หรอ พทอ

6. เรยกวา ฝนทอง

7. เรยกวา ฟนหน

8. � เรยกวา นฤคหต หรอ หยาดน�าคาง

9. เรยกวา ตนเหยยด

10. เรยกวา ตนค

11. เ เรยกวา ไมหนา

12. ใ เรยกวา ไมมวน

13. ไ เรยกวา ไมมลาย

14. โ เรยกวา ไมโอ

15. อ เรยกวา ตวออ

16. ย เรยกวา ตวยอ

17. ว เรยกวา ตววอ

18. ฤ เรยกวา ตว ฤ (ร)

19. ฤๅ เรยกวา ตว ฤๅ (รอ)

20. ฦ เรยกวา ตว ฦ (ล) ปจจบนเลกใชแลว

21. ฦๅ เรยกวา ตว ฦๅ (ลอ) ปจจบนเลกใชแลว

เสยงสระในภาษาไทยม 32 เสยง ดงน

อะ อา อ อ อ อ อ อ

เอะ เอ เเอะ เเอ เอยะ เอย เออะ เออ

อวะ อว โอะ โอ เอาะ ออ เออะ เออ

อ�า ใอ ไอ เอา ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ

9รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

เมอเวลาออกเสยงสระ เชน อะ อา เอะ เอ เอยะ เอย จะออกเสยงแตกตางกน บางตวออกเสยงสน

บางตวออกเสยงยาว บางตวเหมอนมสระสองเสยงกล�ากน ดงนน จงจดแบงเสยงสระเปนพวกใหญ ๆ

ได 5 พวกดวยกน คอ

สระเสยงสน ไดแก สระทออกเสยงสน คอ อะ อ อ อ เอะ แอะ โอะ เอาะ เออะ เอยะ เออะ อวะ

ฤ ฦ อ�า ไอ ใอ เอา

สระเสยงยาว ไดแก สระทออกเสยงยาว คอ อา อ อ อ เอ แอ โอ ออ เออ เอย เออ อว ฤๅ ฦๅ

สระเดยว ไดแก สระทเปลงเสยงออกมาเปนเสยงเดยว ไมมเสยงอนประสมม 18 ตวไดแก อะ อา

อ อ อ อ อ อ เอะ เอ แอะ แอ เออะ เออ โอะ โอ เอาะ ออ

สระประสม คอ สระทมเสยงสระเดยว 2 ตวประสมกน ม 6 ตวไดแก

เอยะ เสยง อ กบ อะ ประสมกน

เอย เสยง อ กบ อา ประสมกน

เออะ เสยง อ กบ อะ ประสมกน

เออ เสยง อ กบ อา ประสมกน

อวะ เสยง อ กบ อะ ประสมกน

อว เสยง อ กบ อา ประสมกน

สระเกน คอ สระทมเสยงซ�ากบสระเดยว ตางกนกแตวาสระเกนจะมเสยงพยญชนะประสมหรอ

สะกดอยดวย ม 8 ตว ไดแก

ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ (ร รอ ล ลอ) มเสยงพยญชนะ ร ล ประสมอย

อ�า มเสยง อะ และพยญชนะ ม สะกด

ใอ ไอ มเสยง อะ และพยญชนะ ย สะกด (คอ อย)

เอา มเสยง อะ และพยญชนะ ว สะกด

การใชสระ

1. สระอะ (-ะ) เขยนไวหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยงพยญชนะ

นนประสมดวยสระอะ เชน กะ จะ ปะ สระอา (-า) เขยนไวหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ

จะออกเสยงพยญชนะนนประสมดวยสระอา เชน มา กา ตา

2. สระอ (-) เขยนไวบนพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยงพยญชนะ

นนประสมดวยสระอ เชน บ ส ม

3. สระอ (-) เขยนไวบนพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยงพยญชนะ

นนประสมดวยสระอ เชน ป ด ม

4. สระอ (-) เขยนไวบนพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยงพยญชนะ

นนประสมดวยสระอ เชน ห ส

5. สระอ (-) เขยนไวบนพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยงพยญชนะ

นนประสมดวยสระอ แตการใชสระอ ตองม อ มาประกอบดวย เชน มอ ถอ ลอ

6. สระอ (-) เขยนไวใตพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยงพยญชนะ

10 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

นนประสมดวยสระอ เชน ผ ม ย

7. สระอ (-) เขยนไวใตพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยงพยญชนะ

นนประสมดวยสระอ เชน ด ร ง

8. สระเอะ (เ-ะ) เขยนไวทงหนาและหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะ

ออกเสยงพยญชนะนน ประสมดวยสระเอะ เชน เละ เตะ เกะ

9. สระเอ (เ-) เขยนไวหนาพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยงพยญชนะ

นนประสมดวยสระเอ เชน เก เซ เข

10. สระแอะ (แ-ะ) เขยนไวทงหนาและหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะ

ออกเสยงพยญชนะนนประสมดวยสระแอะ เชน และ แพะ แกะ

11. สระแอ (แ-) เขยนไวหนาพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยง

พยญชนะนนประสมดวยสระแอ เชน แล แพ แก

12. สระเอยะ (เ-ยะ) เขยนไวทงหนา บน และหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ

จะออกเสยงพยญชนะนนประสมดวยสระเอยะ เชน เผยะ เพยะ เกยะ

13. สระเอย (เ-ย) เขยนไวทงหนาและหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะ

ออกเสยงพยญชนะนนประสมดวยสระเอย เชน เสย เลย เปย

14. สระเออะ (เ-อะ) เขยนไวทงหนา บน และหลงพยญชนะ

15. สระเออ (เ-อ) เขยนไวทงหนา บน และหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ

จะออกเสยงพยญชนะนนประสมดวยสระเออ เชน เสอ เรอ เจอ

16. สระอวะ (-วะ) เขยนไวบน และหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออก

เสยงพยญชนะนนประสมดวยสระอวะ เชน ผวะ ยวะ

17. สระอว (-ว) เขยนไวบน และหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออก

เสยงพยญชนะนนประสมดวยสระอว เชน ตว รว หว

18. สระโอะ (โ-ะ) เขยนไวหนา และหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะ

ออกเสยงพยญชนะนนประสมดวยสระโอะ เชน โปะ โละ แตถามตวสะกด จะตดสระโอะออกเหลอแต

พยญชนะตนกบตวสะกด เรยกวา สระโอะลดรป เชน คน รก จง

19. สระโอ (โ-) เขยนไวหนาพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยง

พยญชนะนนประสมดวยสระโอ เชน โต โพ โท

20. สระเอาะ (เ-าะ) เขยนไวทงหนา และหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ

จะออกเสยงพยญชนะนนประสมดวยสระเอาะ เชน เลอะ เถอะ เจอะ

21. สระออ (-อ) เขยนไวหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยง

พยญชนะนนประสมดวยสระออ เชน ขอ รอ พอ

22. สระเออะ (เ-อะ) เขยนไวทงหนา และหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ

จะออกเสยงพยญชนะนนประสมดวยสระเออะ เชน เลอะ เถอะ เจอะ

23. สระเออ (เ-อ) เขยนไวทงหนา และหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะ

ออกเสยงพยญชนะนนประสมดวยสระเออ เชน เจอ เธอ เรอ ถาม ย สะกด จะตด อ ออกแลวตามดวย ย

11รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

เลย เชน เขย เกย เฉย เรยกวา สระเออลดรป ถามตวสะกดอน ๆ ทไมใช ย จะเปลยน อ เปนสระอ เชน

เกด เลก เงน เรยกวา สระเออเปลยนรป

24. สระอ�า (-ำ) เขยนไวบนและหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออก

เสยงพยญชนะนนประสมดวยสระอ�า เชน ร�า ท�า จ�า

25. สระใอ (ใ-) เขยนไวหนาพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยง

พยญชนะนนประสมดวยสระใอ มทงหมด 20 ค�า ไดแก ใกล ใคร ใคร ใจ ใช ใช ใด ใต ใน ใบ ใฝ ใย สะใภ

ใส ใส ให ใหม ใหล ใหญ หลงใหล

26. สระไอ (ไ-) เขยนไวหนาพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออกเสยง

พยญชนะนนประสมดวยสระไอ เชน ไป ไซ ไส ใชกบค�าทมาจากภาษาองกฤษ เชน ไกด ไมล สไลด ใช

กบค�าทมาจากภาษาบาลสนสกฤตทแผลงสระอเปนสระไอ เชน ตร - ไตร ใชกบค�าทมาจากภาษาเขมร

เชน สไบ

27. สระเอา (เ-า) เขยนไวหนาและหลงพยญชนะ เมอน�ามาประสมกบพยญชนะ จะออก

เสยงพยญชนะนนประสมดวยสระเอา เชน เกา เผา เรา

พยญชนะไทยมทงหมด 44 รป

ก ข ฃ ค ฅ

ฆ ง จ ฉ ช

ซ ฌ ญ ฎ ฏ

ฐ ฑ ฒ ณ ด

ต ถ ท ธ น

บ ป ผ ฝ พ

ฟ ภ ม ย ร

ล ว ศ ษ ส

ห ฬ อ ฮ

พยญชนะม 21 เสยง

1. ก 2. ข ฃ ค ต ฆ 3. ง 4. จ 5. ฉ ช ฌ

6. ซ ศ ษ ส 7. ญ ย 8. ฎ ด กบเสยง 9. ฑ บางค�า 10. ฏ ต

11. ฐ ถ ฑ ฒ ท ธ 12. น ณ 13. บ 14. ป 15. ผ พ ภ

16. ฝ ฟ 17. ม 18. ร 19. ล ฬ 20. ว

21. ห ฮ 22. เสยง อ.ไมนบ

12 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

เสยงพยญชนะ

พยญชนะเสยงสง : ข ฃ ฉ ฐ ถ ผ ฝ ศ ษ ส ห

พยญชนะเสยงกลาง : ก จ ฎ ฏ ด ต บ ป อ

พยญชนะเสยงต�า : ค ฅ ฆ ง ช ซ ฌ ญ ฑ ฒ ณ ท ธ น พ ฟ ภ ม ย ร ล ว ฬ ฮ

พยญชนะเสยงสง

ม 11 ตว เเละผนได เสยงท 5, 2 เเละ 3

อกษรสง หมายถง พยญชนะทยงไมไดผนวรรณยกต แลวมเสยงอยในระดบสง มทงหมด

11 ตว วธทองจ�างาย ๆ ผ ฝ ถ ฐ ข ฃ ศ ษ ส ห ฉ ผ ฝาก ถง ขาว สาร ให ฉน

พยญชนะเสยงกลาง

ม 24 ตว เเละผนไดทงหมดหาเสยง

อกษรกลาง หมายถง พยญชนะทยงไมไดผนวรรณยกต แลวมเสยงอยในระดบกลาง มทงหมด 9

ตว วธทองจ�างาย ๆ ก จ ด ต ฎ ฏ บ ป อ ไก จก เดก ตาย เดก ตาย บน ปาก โอง การผนวรรณยกต

กบอกษรกลาง ผนไดครบ 5 เสยง ใชวรรณยกตได 4 รป

พยญชนะเสยงต�า

ม 9 ตว เเละผนได เสยงท 1, 3 เเละ 4 อกษรต�า หมายถง พยญชนะทยงไมไดผนวรรณยกต

แลวมเสยงอยในระดบต�า มทงหมด 24 ตว ต�าค มเสยงคอกษรสง 14 ตว พ ภ ฟ ฑ ฒ ท ธ ค ต ฆ ซ

ฮ ช ฌ

ต�าเดยว (ไรค) 10 ตว วธทองจ�างาย ๆ ง ญ น ย ณ ร ว ม ฬ ล ง ใหญ นอน อย ณ รม วด โม

ฬ โลก

หนาทของพยญชนะ ท�าหนาท เปนพยญชนะตน กาเปน สตว ใกลสญพนธ ก ป ส กล ส พ เปน

พยญชนะตน

พยญชนะตวสะกด

พยญชนะตวสะกด มทงสน 39 ตวเทานน ทสามารถใชเปนตวสะกดได โดยแบงเปน 8 เสยงเรยก

วามาตราตวสะกด 8 มาตราดงน

แมกก ออกเสยงสะกด ก ซงจะใชพยญชนะ ก ข ค ฆ เปนตวสะกด เชน นก เลข โรค เมฆ

แมกด ออกเสยงสะกด ด ซงจะใชพยญชนะ ด ต ถ ท ธ ฎ ฏ ฐ ฒ จ ช ซ ศ ษ ส เปนตวสะกด

เชน เปด จต รถ

แมกบ ออกเสยงสะกด บ ซงจะใชพยญชนะ บ ป พ ภ ฟ เปนตวสะกด เชน ดาบ บาป ภาพ กราฟ โลภ

แมกน ออกเสยงสะกด น ซงจะใชพยญชนะ น ร ญ ล ฬ เปนตวสะกด เชน แขน คณ บญ อาหาร

กล ปลาวาฬ

แมกง ออกเสยงสะกด ง ซงจะใชพยญชนะ ง เปนตวสะกด เชน จรง วง ลง สงห พง มง สง

แมกม ออกเสยงสะกด ม ซงจะใชพยญชนะ ม เปนตวสะกด เชน นม ดม ลม พรม สม ชม แยม เจยม

แมเกย ออกเสยงสะกด ย ซงจะใชพยญชนะ ย เปนตวสะกด เชน ยาย เนย เคย เลย คย

แมเกอว ออกเสยงสะกด ว ซงจะใชพยญชนะ ว เปนตวสะกด เชน สว หว วว

13รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

ท�าหนาทเปนอกษรควบ พยญชนะควบกล�า

นอกจากเสยงนนยงมพยญชนะควบกล�า พยญชนะกล�าคอพยญชนะ 2 ตวประสมสระเดยวกนม ร

ล ว แบงเปน 2 ชนด คอ

ควบกล�าแท เปนพยญชนะควบกล�าทออกเสยงพรอมกนทง 2 ตว เชน

ควบดวย ร กรอบ กราบ เกรง ครอบครว ควบดวย ล กลวย กลบ ไกล แปลง ควบดวย ว ไกว

แกวง ควาย ขวาง

ควบกล�าไมแท เปนพยญชนะทเขยนเหมอนควบกล�าแท ร แตออกเสยงเพยงตวเดยว เชน

จรง สราง สระ เศรา แสรง ศร อานวา (จง) (สาง) (สะ) (เสา) (แสง) (ส) ตวอยางค�าอกษรควบแทและ

ไมแท

ท�าหนาทเปนอกษรน�า-อกษรตาม

อกษรน�า คอ พยญชนะ 2 ตวเรยงกน ประสมสระเดยว พยญชนะตวแรกของค�า แบงตามลกษณะ

การอานได 2 ชนด คอ อานออกเสยงรวมกนสนทเปนพยางคเดยวกน เมอมตว ห และ ตว อ เปนอกษร

น�า ตวอยาง เชน

เมอมตว ห เปนอกษรน�า เชน หร หรา หญง เหลอ หลาย เหลว ไหล หรหรา –หรหรา - ห อกษร

สง น�า ร อกษรต�า ออกเสยงวรรณยกตตาม ห หญง หญา ใหญ -หยง- ห อกษรสง น�า ญ อกษรต�า ออก

เสยงวรรณยกตตาม ห เมอมตว อ เปนอกษรน�า ย ม 4 ค�า คอ อยา อย อยาง อยาก อยา อย อยาง อยาก

-หยา หย หยาง หยาก-อ อกษรกลาง น�า ย อกษรต�า ออกเสยงวรรณยกตตาม อ

อานออกเสยงเปน 2 พยางค โดยพยางคแรกอานออกเสยงเหมอนมสระ อะ ประสมอยกงเสยง

สวนพยางคหลงอานตามสระทประสมอย และอานออกเสยงวรรณยกตตามพยญชนะตวแรก เชน

ขยบ ขะ-หยบ ข อกษรสง น�า ย อกษรต�า ออกเสยงวรรณยกตตาม ห

ฉลาม ฉะ-หลาม ฉ อกษรสง น�า ล อกษรต�า ออกเสยงวรรณยกตตาม ห

ตลาด ตะ-หลาด ต อกษรกลาง น�า ล อกษรต�า ออกเสยงวรรณยกตตาม ต

สนาม สะ-หนาม ส อกษรสง น�า น อกษรต�า ออกเสยงวรรณยกตตาม ส

ผลต ผะ-หลต ผ อกษรสง น�า ล อกษรต�า ออกเสยงวรรณยกตตาม ผ

ตวอยางค�าอกษรน�า-อกษรตาม

ขยะขยาดตลาดเสนอ.........ฉลาดเสมอเฉลมไฉน

สนมสนองฉลองไสว..........เถลไถลหวาดหวนแสวง

อยาอยอยางอยากเผยอ..........ตลงตลบเสนอถลอกแถลง

จมกถนดขยะแขยง...............สวะสวงหนายแหนงขยบขยาย

หรหราหรบหรบ(สา)หราย... สลบสลายเสนาะสนกสนาน

สลดเสลดสลดสมาน .. หหวงหลอกเหลนหลานหลากหลาย

ท�าหนาทเปนเปนสระ (อ ว ย ร) เชน สรรค รร ท�าหนาทแทนวสรรชนย หรอสระอะ กวน ว เปน

สระอวลดรป เสย ย เปนสวนประกอบของสระเอย ขอ เสอ มอ อ เปนสระ และเปนสวนหนงของสระ

14 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

ท�าหนาทเปนตวการนต เชน จนทร ทร เปนตวการนต ลกษณ ษณ เปนตวการนต ศลป ป เปน

ตวการนต

วรรณยกตและการผนวรรณยกต

ประโยชนของวรรณยกตคอชวยท�าใหค�ามความหมายมากขน แตกตางจากภาษาของชาตอน ๆ

เชน ปา ปา ปา

ปา ปา กลาวคอ

ปา หมายถง ขวางปา

ปา หมายถง ทมตนไมภเขา และสตว

ปา หมายถง พของพอหรอแม

ปา หมายถง พอในภาษาบางภาษา

ปา หมายถง พอในภาษาบางภาษา

วรรณยกตม 4 รป 5 เสยง

เสยงสามญ คอเสยงกลาง ๆ เชน กา มา ทา เปน ชน

เสยงเอก เชน กา ขา ปา ดก จมก ตก หมด

เสยงโท เชน กา คา ลาก พราก กลง สราง

เสยงตร เชน กา คา มา ชาง โนต มด

เสยงจตวา เชน กา ขา หมา หลว สวย หาม ปว จว

การผนวรรณยกต

ผนวรรณยกต แบงออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คอ

1.วรรณยกตมรป หมายถงวรรณยกตทมเครองหมายบอกระดบของเสยงใหเหนชดเจนอยเบอง

บนอกษร มอย 4 รปคอ

วรรณยกต เอก

วรรณยกต โท

วรรณยกต ตร

วรรณยกต จตวา

2.วรรณยกตไมมรปตางกบวรรณยกตทมรป คอ วรรณยกตทมรปจะตองมเครองหมายบอก

เสยงก�ากบอยบนตวอกษร และมเพยง 4 เสยงเทานนคอ เสยงเอก เสยงโท เสยงตร เสยงจตวา ตามรป

วรรณยกตแตไมมเสยงสามญ สวนวรรณยกตไมมรปจะมครบทง 5 เสยงเตมตามจ�านวนเสยงทก�าหนดใช

อยในภาษาไทย โดยไมมเครองหมายบอกเสยงก�ากบ แตอาศยการออกเสยงตามหมของอกษรทง 3

15รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

เสยงของการผนวรรณยกต เราแบงไดดงน พนเสยง คอ ค�าทไมมรปวรรณยกตแตมเสยงวรรณยกต

ค�าเปน คอ ค�าทประสมกบสระเสยงยาว หรอเสยงสนทมตวสะกดในแม กง กน กม เกย และ เกอว เชน

มา กน ขาว ฯลฯ

ค�าตาย คอ ค�าทประสมกบสระเสยงสน หรอเสยงยาวทมตวสะกดในแม กก กด กบ เชน เดก นะ

จาก ฯลฯ

ค�าตาย ผนได 3 ค�า ใชวรรณยกต เอก โท จตวา แบงออกเปน 2 ชนด ดงน

1.ค�าตายสระสน พนเสยงเปนตร เชน คะ คก คด คบ ผนดวยวรรณยกตเอก เปนเสยงโท เชน

คะ คก คด คบ ผนดวยวรรณยกตจตวาเปนเสยงจตวา เชน คะ คก คด คบ

2.ค�าตายสระยาว พนเสยงเปนโท เชน คาก คาด คาบ ผนดวยวรรณยกตโท เปนเสยงตร เชน

คาก คาด คาบ ผนดวยวรรณยกตจตวา เปนเสยงจตวา เชน คาก คาด คาบ

วธผนอกษร 3 หม ทเรยกวา ไตรยางศ

วธผนอกษร 3 หม ทเรยกวา ไตรยางศ นน ใชผนรปวรรณยกตตาง ๆ กนดงน อกษรสง ผนดวย

วรรณยกต เอก และ โท ค�าเปนผนได 3ค�า ค�าตายผนได 2 ค�า พยญชนะเสยงสง

ค�าเปน พนเสยงเปนเสยงจตวา เชน ขา ขง ขน ขม เขย ขาว

ผนดวยวรรณยกตเอก เปนเสยงเอก เชน ขา ขง ขน ขม เขย ขาว

ผนดวยวรรณยกตโทเปนเสยงโท เชน ขา ขง ขน ขม เขย ขาว

ค�าตาย พนเสยงเปนเสยงเอก เชน ขะ ขก ขด ขบ ขาก ขาด ขาบ

ผนดวยวรรณยกตโท เปนเสยงโท เชน ขะ ขก ขด ขบ ขาก ขาด ขาบ

อกษรกลาง

ผนดวยวรรณยกต เอก วรรณยกต โท วรรณยกต ตร วรรณยกตจตวา พยญชนะเสยงกลาง

16 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

แบบทดสอบทายบทท 2

ค�าสง จงตอบค�าถามตอไปนใหถกตอง

1.สระไทยมกรปกเสยง

ก. 44 รป 32 เสยง

ข. 21 รป 32 เสยง

ค. 21 รป 24 เสยง

ง. 20 รป 24 เสยง

2.รปสระในขอใดทสามารถใชเปนรปพยญชนะไดดวย

ก. ฤ ภ อ

ข. อ ย ฤ

ค. อ ว ย

ง. ณ ฤ ภ

3. “น�าเนาเสย” ประกอบดวยรปสระจ�านวนทงสนกรป

ก. 5 รป

ข. 6 รป

ค. 7 รป

ง. 8 รป

4.ขอใดมทงสระลดรป คงรป และเปลยนรป

ก. ทงลดทงแถม

ข. คงเสนคงวา

ค. นอยเนอต�าใจ

ง. สนไรไมตอก

5.รปสระทเขยนไวหนาพยญชนะมทงสนกรป

ก. 4 รป

ข. 5 รป

ค. 6 รป

ง. 7 รป

17รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

ความหมายของค�า ค�าไทย เปนสงส�าคญในการใชตดตอสอสารกน ค�ามความหมายไดหลายอยาง อาจเปลยนแปลงได

ตามการน�าไปใชในการสอสารกน เมอเรยงเขาประโยคจะมความหมายเจตนาของผสงสาร

ความหมายของค�าแบงออกเปน 2 ประการ คอ

1. ค�าทมความหมายโดยตรง เปนค�าทปรากฏในพจนานกรม อาจมไดมากกวา 1 ความหมาย

เชน ขน น. ภาชนะส�าหรบตกน�าหรอใสน�ามหลายชนด

ก. ท�าใหตงหรอใหแนนดวยวธหมนกวดเรงเขาไป เชน ขนชะเนาะ ขนเกลยว

ข. อาการรองเปนเสยงอยางหนงของไก หรอนกบางชนด เชน นกเขา

ค. หวเราะ นกอยากหวเราะ

1.1 ค�าทมความหมายใกลเคยงกน อาจท�าใหผสงสารใชผดพลาดได จงตองระมดระวงในการเลอก

ใชค�าใหเหมาะสมถกตอง ค�าทมความหมายใกลเคยงกน เชน

เพม-เตม รก-ชอบ เชด-ถ

แออด-คบคง อวบ-อวน แคะ-แงะ

เกลยด-ชง ยบ-บบ โกรธ-แคน

ตวอยาง ค�าวา รก-ชอบ หมายถง ความพอใจ

รก หมายถง พอใจอยางผกพน ชนชมยนด

ชอบ หมายถง พอใจ

อาจารยปฏเสธการแตงงานกบมงคล เพราะเธอไมไดรกเขาเพยงแตชอบแบบพชายเทานน

1.2. ค�าทมความหมายตรงกนขาม จะชวยเนนใหเหนความขดแยงกนชดเจนมากยงขน เชน

โง-ฉลาด ทกข-สข

อวน-ผอม รวย-จน

แพ-ชนะ ขน-ลง

ขาว-ด�า เขา-ออก

ด-ชว สะอาด-สกปรก

สง-ต�า รอน-หนาว

บทท 3

ค�ำและค�ำประกอบค�ำ

18 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

2. ค�าทมความหมายโดยนย เปนความหมายของค�าทไมปรากฏตามตวอกษร แตเมอกลาวแลว

จะท�าใหนกไปถง อกสงหนง ซงเปนความหมายแฝงอยในค�านน เชน

หงส หมายถง นกจ�าพวกเปด ล�าตวใหญ คอยาว (ความหมายโดยตรง)

หงส หมายถง ผด ผมศกดศร (ความหมายโดยนย)

ตวอยาง ค�าวา หงส

หงสขาว หงสด�า เปนพนธชนดหนงของหงส (ความหมายโดยตรง)

ถามาลรจกเลอกคบคนด เธอจะเปนหงสไปดวย (ความหมายโดยนย)

ค�าทมความหมายโดยนยยงมขอสงเกต ดงน

2.1 ค�าบางค�ามความหมายนยประหวด เมอกลาวถงแลวจะไมไดนกถงความหมายโดยตรง

แต จะนกไปถงอกสงทมความหมายเกยวโยงกนกบ ค�านน เชน เธอมปญหาอะไรควรปรกษาผใหญ

2.2 ค�าทมความหมายเปรยบเทยบ การเปรยบเทยบจะชวยใหเกดความรสก หรอเหน

ลกษณะของสงนนไดชดเจนขน เชน ลกคอดวงใจของพอแม

ค�ามล คอ ค�าทเกดจากการประสมของโครงสรางค�าและมความหมาย ผฟงและผอานฟงแลวอาน

แลวเขาใจวาหมายถงอะไร หรอสงใด หรออยางไร ค�านนจะเปนค�าไทย หรอค�าทมาจากภาษาอนกไดค�ามล

แตละค�าจะมความหมาย ค�ามลค�าหนงมกมความหมายอยางหนง แตมอยบางทค�าค�าเดยว รปลกษณอยาง

เดยวมหลายความหมาย เชน ตด มความหมายวา ของอย ไปไมได เกาะอย ท�าใหแนน ฯลฯ หรอค�าหลาย

ค�ามรปลกษณหลายอยางแตมความหมายอยางเดยว เชน สตร นาร ยพา กญญา หมายถง ผหญง ค�าพน

ฐานทมความหมายสมบรณในตวเอง กลาวคอ เปนค�าทสรางขนโดยเฉพาะอาจเปนค�าไทยดงเดมหรอเปน

ค�าทมาจากภาษาอนกได และจะเปนค�า “ พยางค “ เดยวหรอหลายพยางคกได

ค�ามลแบงเปน 2 ชนด คอ

ค�ามลพยางคเดยว เชน เพลง,ชาม,พอ,ยน,หว,ยม,สข,ใน ( ค�าไทยแท ) ฟร,ไมค,ธรรม ( ค�าทมา

จากภาษาอน )

ค�ามลหลายพยางค เปนค�าหลายพยางค เมอแยกแตละพยางคแลว อาจมความหมายหรอไมมความ

หมายกได แตความหมายของแตละพยางคไมเกยวของกบความหมายของค�ามลนนเลย เชน กระดาษ

ศลปะ ก�ามะลอ หรอกลาวไดวา ค�ามล คอค�าทมลกษณะอยางใดอยางหนง

ค�าทเกดขนโดยการสรางค�าจากค�ามล จะแบงตามรปลกษณะไดดงน

ค�าประสม ค�าซอน ค�าซ�า ค�าสมาส – สนธ

ค�าประสม คอ ค�าทเกดจากการน�าค�ามลตงแต 2 ค�าขนไป และมความหมายตางกนมาประสมกน

เปนค�าใหม ค�ามลทน�ามาประสมกนอาจเปนค�านาม สรรพนาม กรยา วเศษณ และบพบท

นาม+นาม หวใจ

19รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

นาม+กรยา บานเชา

นาม+สรรพนาม เพอนฝง

นาม+วเศษณ น�าแขง

นาม + บพบท คนนอก

วเศษณ+กรยา ดอดง

วเศษณ +วเศษณ หวานเยน

หนาทของค�าประสม

1. ท�าหนาทเปนนาม, สรรพนาม เชน พอครว พอบาน แมพระ ลกเสอ น�าตก ชางไม

ชาวบาน เครองบน หวใจ นกการเมอง หมอต�าแย ของเหลว

2. ท�าหนาทเปนกรยา เชน เสยเปรยบ กนแรง กนนอกกนใน ออนใจ ดใจ เลนตว วางตว

ออกหนา หกหนา ลองด ไปด

3. ท�าหนาทเปนวเศษณ เชน กนขาด ใจราย ใจเพชร ใจรอน หลายใจ คอแขง

4. ใชในเชงเปรยบเทยบ เชน กมหนา หมายถง จ�าทน

แกะด�า หมายถง คนทท�าอะไรผดจากผอนในกลม

ถานไฟเกา หมายถง หญงชายทเลกราง

ไกออน หมายถง ยงไมช�านาญ

นกตอ หมายถง คนทตดตอหรอชกจงผอนใหหลงเชอ

การสรางค�าประสม

1. สรางจากค�าไทยทกค�า เชน แมน�า ทราบ ลกชาง หมดตว กนท แมยาย

2. สรางจากค�าไทยกบค�าภาษาตางประเทศ เชน เผดจการ นายตรวจ ของโปรด

3. สรางจากค�าภาษาตางประเทศทงหมด เชน รถเมล รถบส รถเกง กจจะลกษณะ

4. สรางค�าเลยนแบบค�าสมาส แตปนกบค�าไทย เชน ผลไม คณคา พระอ เทพเจา พระทนง

ทนทรพย

ขอสงเกตของค�าประสม

1. ค�าประสมอาจเกดจากค�าตางชนดรวมกน เชน กนใจ (ค�ากรยา+ค�านาม) นอกเรอง

(ค�าบพบท+ค�านาม)

2. ค�าประสมเกดจากค�าหลายภาษารวมกน เชนรถเกง (บาล+จน) เครองอเลกโทน

(ไทย+องกฤษ)

3. ค�าทขนตนดวย ผ นก เครอง ชาง หมอ ของ เปนค�าประสม เชน ผด, นกเรยน, ชาวนา,

เครองยนต

ลกษณะของค�าประสม 1. ค�าประสมทน�าค�ามลทมเนอความตางๆ มาประสมกน แลวไดใจความเปนอกอยางหนง

เชน “หาง” หมายถง สวนทายของสตว กบ “เสอ” หมายถง สตวชนดหนง รวมกนเปนค�าประสมวา

20 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

“หางเสอ” แปลวา เครองถอทายเรอ และค�าอนๆ เชน ลกน�า แมน�า แสงอาทตย (ง) เปนตน ค�าเหลานม

ความหมายตางกบค�ามลเดมทงนน ค�าประสมพวกนถงแมวามใจความแปลกออกไปจากค�ามลเดมกด แต

กตองอาศยเคาความหมายของค�ามลเดมเปนหลกเหมอนกน ถาเปนค�าทไมมเคาความเนองจากค�ามลเลย

แตเผอญมาแยกออกเปนค�ามลไดนบวาเปนค�าประสมจะนบเปนค�ามล

2. ค�าประสมทเอาค�ามลหลายค�าซงทกๆ ค�ากมเนอความคงท แตเมอเอามารวมกนเขา

เปนค�าเดยวกมเนอความผดจากรปเดมไป ซงถาแยกออกเปนค�าๆ แลวจะไมไดความดงทประสมกนอยนนเลย

3. ค�าประสมทเอาค�ามลมรปหรอเนอความซ�ากนมารวมกนเปนค�าเดยว ค�าเหลานบางทก

มเนอความคลายกบ ค�ามลเดม บางทกเพยนออกไปบางเลกนอย และอกอยางหนงใชค�ามลรปไมเหมอน

กน แตเนอความอยางเดยวกนรวมกนเขาเปนค�าประสมซงมความหมายตางออกไปโดยมาก

4. ค�าประสมทยอออกมาจากใจความมาก ค�าพวกนมลกษณะคลายกบค�าสมาสเพราะเปน

ค�ายออยางเดยวกนรวมทงค�าอาการนามทมค�าวาการหรอความน�าหนา

5. ค�าประสมทมาจากค�าสมาสของภาษาบาลและสนสกฤต เชน ราชกมาร (ลกหลวง)

วธสรางค�าประสม คอ น�าค�าตงแตสองค�าขนไป และเปนค�าทมความหมายตางกนมาประสม

กนเปนค�าใหมโดยใชค�าทมลกษณะเดนเปนค�าหลกหรอเปนฐาน แลวใชค�าทมลกษณะรองมาขยายไวขาง

หลง ค�าทเกดขนใหมมความหมายใหมตามเคาของค�าเดม (พวกความหมายตรง) แตบางทใชค�าทมน�าหนก

ความหมายเทา ๆ กนมาประสมกน ท�าใหเกดความพสดารขน (พวกความหมายอปมาอปไมย) เชน

1. พวกความหมายตรง และอปมา (น�าหนกค�าไมเทากน)

นาม + นาม เชน โรงรถ เรออวน ขนหมาก ขาวหมาก น�าปลา สวนสตว

นาม + กรยา เชน รอแจว บานพก คานหาม กลวยปง ยาถาย ไขทอด

นาม + วเศษณ เชน น�าหวาน แกงจด ยาด�า ใจแคบ ปลาเคม หมหวาน

กรยา + กรยา เชน พดโบก บกเบก เรยงพมพ หอหมก รวบรวม รอยกรอง

นาม + บพบท หรอ สนธาน เชน วงใน ชนบน ของกลาง ละครนอก หวตอ เบยลาง

นาม + ลกษณะนาม หรอ สรรพนาม เชน ล�าไพ ตนหน คณนาย ดวงตา เพอนฝง

วเศษณ + วเศษณ เชน หวานเยน เปรยวหวาน เขยวหวาน

ใชค�าภาษาตางประเทศประสมกบค�าไทย เชน เหยอกน�า เหยอก เปนค�าภาษาองกฤษ โค

ถก ถก เปนค�าภาษาพมา แปลวา หนม นาปรง ปรง เปนค�าภาษาเขมรแปลวา ฤดแลง เกงจน จน เปน

ภาษาจน พวงหรด หรด เปนค�าภาษาองกฤษ

2. พวกความหมายอปมาอปไมย

ค�าประสมพวกนมกมความหมายเปนส�านวน และมกน�าค�าอนมาประกอบดวย เชน หนาตา ประกอบ

เปน หนาเฉย ตาเฉย นบหนาถอตา เชดหนาชตา บางค�าประสมกนแลวหาค�าอนมาประกอบใหสมผส

คลองจองตามวธของคนเจาบทเจากลอนเพอใหไดค�าใหมเปนส�านวน เชน กอดจบลบคล�า คผวตวเมย จบ

มอถอแขนเยบปกถกรอย หนาใหญใจโต ลกเลกเดกแดง ใหสงเกตวาทยกมานคลายวล ทกค�าในกลมนม

ความหมายแตพดใหคลองจองกนจนเปนส�านวนตดปาก แตมบางค�าดงตวอยางตอไปน ทบางตวไมมความ

หมายเพยงแตเสรมเขาใหคลองจองเทานน เชน ก�าเรบเสบสาน โกหกพกลม ขปดมดเทจ รจกมกจ หลาย

ปดดก ตดสอยหอยตามบางทซ�าเสยงตวหนาแลวตามดวยค�าทมความหมายใกลเคยงกน ท�าใหเปนกลมค�า

21รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

ทเปนส�านวนขน เชน ตามมตามเกด ตามบญตามกรรม ขายหนาขายตา ตดอกตดใจ กนเลอดกนเนอ ฝาก

เนอฝากตว

ค�าซอน หมายถง การสรางค�าอกรปแบบหนง มวธการเชนเดยวกบการประสมค�า จงอนโลมให

เปนค�าประสมได ความแตกตางระหวางค�าประสมทวไปกบค�าซอน คอ ค�าซอนจะสรางค�าโดยน�าค�าทม

ความหมายคกนหรอใกลเคยงกนมาซอนกน ค�าทมาซอนกนจะท�าหนาทขยายและไขความซงกนและกน

และท�าใหเสยงกลมกลนกนดวย เชน

ค�าซอนทมเสยงพยญชนะเดยวกน ไดแก วนเวยน ชกชม รอแร ฯลฯ

ค�าซอนทใชเสยงตรงขาม ไดแก หนกเบา เปนตาย มากนอย ฯลฯ

ค�าซอนทใชค�าความหมายเดยวกนหรอใกลเคยงกน ไดแก บานเรอน อวนพ มากมาย ฯลฯ

ค�าซอน 4 ค�า ทมค�าท 1 และค�าท 3 เปนค�า ๆ เดยวกน ไดแก ผหลกผใหญ รอนอกรอนใจ เขา

ไดเขาไป ฯลฯ

ค�าซอนทเปนกลมค�ามเสยงสมผส ไดแก เกบหอมรอมรบ ขาวยากหมากแพง รจกมกคนฯลฯ

ความมงหมายของการสรางค�าซอน

เพอเนนความใหชดเจนยงขน โดยความหมายยงคงเดม เชน ใหมเอยม ละเอยดลออ เสอสาด ท�าให

เกดความหมายใหมในเชงอปมาอปไมย เชน ตดสน เบกบาน เกยวของ

การซอนค�า

เปนการน�าค�าทมความหมายเหมอนกน หรอคลายกน หรอประเภทเดยวกนมาเรยงซอนกน เมอ

ซอนค�าแลว ท�าใหเกดความหมายใหมขน แตยงคงเคาความหมายเดมอย หรอความหมายอาจไมเปลยน

ไป แตความหมายของค�าหนาจะชดเจนยงขน เชน บานเรอน ทรพยสน คบแคบ เปนตน ค�าทเกดจากการ

ซอนค�าเชนนเรยกวาซอนค�า

ค�าทประกอบขนดวยค�า 2 ค�าขนไปทมความหมายท�านองเดยวกน เชน จตใจ ถวยชาม ขาทาส

ขบไล ขบกลอม คางวด ฆาแกง หยกยา เยยวยา แกนสาร ทอดทง ทวงตง แกไข ราบเรยบ เหนอยหนาย

ท�ามาคาขาย ชวนาตาป

ค�าทประกอบขนดวยค�า 2 ค�าขนไปทมความหมายตรงกนขาม เชน หอมเหมน ถกแพง หนกเบา

ยากงาย มจน ถกผด ชวดมจน หนาไหวหลงหลอก

ค�าซอนทประกอบดวยค�า 2 ค�าขนไปทขนตนดวยพยญชนะเสยงเดยวกนหรอมเสยงสระเขาคกน

เชน เกะกะ เปะปะ รงรง โยกเยก กรอบแกรบ กรดกราด ฟดฟาด มากมายกายกอง อลยฉยแฉก

หรออาจจ�าแนกออกไดเปน 2 ชนดตามหนาท ไดแก

ค�าซอนเพอเสยง

ค�าซอนเพอความหมาย

ค�าซอนเพอเสยง เปนการน�าค�าทมความหมายคลายคลงกนมาซอนกน เพอใหออกเสยงงายขน และมเสยงคลองจอง

กน ท�าใหเกดความไพเราะขน ค�าซอนเพอเสยงนบางทเรยกวาค�าค หรอค�าควบค

22 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

น�าค�าทมพยญชนะตนเดยวกน แตแตกตางกนทเสยงสระ น�ามาซอนหรอควบคกน เชน เรอรา เซอ

ซา ออแอ จจ เงอะงะ จอแจ รอแร ชงชา จรงจง ทกทก หมองหมาง ตงตง

น�าค�าแรกทมความหมายมาซอนกบค�าหลง ซงไมมความหมาย เพอใหคลองจองและออกเสยงได

สะดวก โดยเสรมค�าขางหนาหรอขางหลงกได ท�าใหเนนความเนนเสยงไดหนกแนน โดยมากใชในค�าพด

เชน กวาดแกวด กนแกน เดนแดน มองเมง ดเด ไปเปย

น�าค�าทมพยญชนะตนตางกนแตเสยงสระเดยวมาซอนกนหรอควบคกน เชน เบอเรอ แรนแคน

จมลม ออมชอม อางวาง เรอยเจอย ราบคาบ

น�าค�าทมพยญชนะตนเหมอนกน สระเสยงเดยวกน แตตวสะกดตางกนมาซอนกน หรอควบคกน

เชน ลกลน อดอน หยอกหยอย

ค�าซอนบางค�า ใชค�าทมความหมายใกลเคยงมาซอนกนและเพมพยางคเพอใหออกเสยงสมดลกน

เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร สะกดเกา เปน สะกดสะเกา จมกปาก เปน จมกจปาก

ค�าซอนบางค�าอาจจะเปนค�าซอนทเปนค�าค ซงม 4 ค�า และมสมผสคกลางหรอค�าท 1 และค�าท 3

ซ�ากน ค�าซอนในลกษณะนเปนส�านวนไทย ความหมายของค�าจะปรากฏทค�าหนาหรอค�าทาย หรอปรากฏ

ทค�าขางหนา 2 ค�า สวนค�าทาย 2 ตว ไมปรากฏความหมาย เชน เกะกะระราน กระโดดโลดเตน บานชอง

หองหอ เรอแพนาวา ขาเกาเตาเลยง กตญญรคณ ผลหมากรากไม โกหกพกลม ตดอกตดใจ

ค�าซอนเพอความหมาย

เกดจากค�ามลทมความหมายอยางเดยวกน ตางกนเลกนอยหรอไปในท�านองเดยวกน หรอตางกน

ในลกษณะตรงขาม เมอประกอบเปนค�าซอนจะมความหมายอยางใดอยางหนง ดงน

1. ความหมายอยทค�าใดค�าหนงหรอกลมใดกลมหนง ค�าอนหรอกลมอนไมปรากฏความหมาย เชน

หนาตา ปากคอ เทจจรง ดราย ผดชอบ ขวญหนดฝอ ถวยชามรามไห จบไมไดไลไมทน

2. ความหมายอยททกค�าแตเปนความหมายทกวางออกไป เชน

เสอผา ไมไดหมายเฉพาะเสอกบผา แตรวมถงเครองนงหม

เรอแพ ไมไดหมายเฉพาะเรอกบแพ แตรวมถงยานพาหนะทางน�าทงหมด

ขาวปลา ไมไดหมายเฉพาะขาวกบปลา แตรวมถงอาหารทวไป

พนอง ไมไดหมายเฉพาะพกบนอง แตรวมถงญาตทงหมด

หมเหดเปดไก หมายรวมถงสงทใชเปนอาหารทงหมด

3. ความหมายอยทค�าตนกบค�าทายรวมกน เชน เคราะหหามยามราย ( เคราะหราย ) ชอบมาพากล

(ชอบกล) ฤกษงามยามด (ฤกษด) ยากดมจน (ยากจน)

4. ความหมายอยทค�าตนหรอค�าทาย ซงมความหมายตรงขามกน เชน ชว ด (ชวดอยางไรเขาก

เปนเพอนฉน) ผดชอบ (ความรบผดชอบ) เทจจรง (ขอเทจจรง)

ค�าซ�า

เปนการซ�าค�ามลเดม ความหมายของค�าซ�าอาจเหมอนค�ามลเดม หรออาจมน�าหนกมากขนหรอ

เบาลง หรอแสดงความเปนพหพจน เชน เขยว ๆ แดง ๆ ไกล ๆ มาก ๆ นอย ๆ ชา ๆ เรว ๆ ดง ๆ ถ ๆ

23รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

หาง ๆ จรง ๆ เพอน ๆ หลาน ๆ

ค�าซ�าในค�าซอน เปนการน�าค�าซอนมาแยกแลวซ�าค�ามลแตละค�า ค�าซ�าในค�าซอนอาจมความหมาย

เทาค�าซอนเดม หรอมความหมายหนกขน หรอเบาลง หรอแสดงความเปนพหพจน หรอมความหมายเปลยน

ไปจากเดมมาก

ค�าซ�า คอ การน�าค�ามลมากลาวซ�า 2 ครง เมอเขยนนยมใชไมยมกแทนค�าหลง

ตวอยางค�าซ�าในค�าซอน

ผว ๆ เมย ๆ (ความหมายเทาผวเมย)

สวย ๆ งาม ๆ (ความหมายเทาสวยงาม)

ดก ๆ ดน ๆ (ความหมายหนกกวาดกดน)

ดอม ๆ มอง ๆ (ความหมายเบาลงกวาดอมมอง)

ลก ๆ หลาน ๆ (ความหมายแสดงจ�านวนมากกวาลกหลาน)

รปลกษณของค�าซ�า

เขยนเหมอน

อานเหมอน

ความหมายเหมอน

เปนค�าชนดเดยวกน

ท�าหนาทเดยวกน

อยในประโยคเดยวกน

ตวอยางประโยคทมรปลกษณของค�าซ�า

ฉนมเพอน ๆ เปนคนตางจงหวด

ลก ๆ ของพระยาพชยรบราชการทกคน

ฉนเหนเธอพด ๆ ๆ อยนนแหละ

พวกเราเขาไปนง ๆ ฟงเสยหนอย เกรงใจเจาภาพ

ฉนไมไดตงใจดเขาหรอก แตรสกวาเขามผวสด�า ๆ

วเคราะห

ค�าวา เพอน ๆ เปนค�าซ�า เพราะเขยนเหมอนกน อานเหมอนกน ความหมายเหมอนกน

ซงเปนค�านาม ท�าหนาทเปนกรรมของประโยคและอยในประโยคเดยวกน จงเรยกวา ค�าซ�า

ค�าวา ลก ๆ เปนค�าซ�า เพราะเขยนเหมอนกน อานเหมอนกน ความหมายเหมอนกน ซง

เปนค�านามเหมอนกน ท�าหนาทเปนประธานของประโยค และอยในประโยคเดยวกน จงเรยกวา ค�าซ�า

ค�าวา พด ๆ เปนค�าซ�า เพราะเขยนเหมอนกน อานเหมอนกน ความหมายเหมอนกน ซง

เปนค�ากรยาเหมอนกน ท�าหนาทเปนกรยาของประโยคยอย และอยในประโยคเดยวกน จงเรยกวา ค�าซ�า

ค�าวา นง ๆ เปนค�าซ�า เพราะเขยนเหมอนกน อานเหมอนกน ความหมายเหมอนกน ซง

เปนค�ากรยาเหมอนกน ท�าหนาทเปนกรยาแทของประโยค และอยในประโยคเดยวกน จงเรยกวา ค�าซ�า

ค�าวา ด�า ๆ เปนค�าซ�า เพราะเขยนเหมอนกน อานเหมอนกน ความหมายเหมอนกน ซง

24 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

เปนค�าวเศษณเหมอนกน ท�าหนาทเปนวเศษณของประโยค และขยายค�านาม และอยในประโยคเดยวกน

จงเรยกวา ค�าซ�า

วธการซ�าค�า

น�าค�านาม ค�าสรรพนาม ค�ากรยา หรอค�าวเศษณมากลาวซ�า เชน เดก ๆ เรา ๆ กน ๆ

น�าค�าทซ�ากน 2 ค�ามาซอนกน แตค�าคนนจะตองมความหมายใกลเคยงกน เชน สวยๆ งามๆ เราๆ ทานๆ

เปนๆ หายๆ น�าค�าซ�ากน โดยเปลยนเสยงวรรณยกต เพอเนนความหมาย เชน ซวยสวย ดด เจบใจเจบใจ

ดใจดใจ

ความหมายของค�าซ�า

การซ�าค�าท�าใหเกดความหมายแตกตางกนไปในลกษณะตาง ๆ กน ดงน

ซ�าค�าท�าใหเปนพหพจน แสดงถงจ�านวนมากกวาหนง เชน เดก ๆ ไปโรงเรยน (หมายถง

เดกหลายคน)

ซ�าค�าเพอแสดงการแยกจ�านวน เชน ท�าใหเสรจเปนอยาง ๆ ไป (หมายถงทละอยาง)

ซ�าค�าเพอแสดงความหมายเปนกลาง ๆ เชน ผาด ๆ อยางนหาซอไมได ฉนไมซอปลา

เปน ๆ มาท�ากบขาว

ซ�าค�าเพอแสดงความหมายโดยประมาณหรอไมเจาะจง เชน เธอมาหาฉนแตเชา ๆ หนอย

(ไมเจาะจงเวลา)

ซ�าค�าเพอใหเปนค�าสง มกเนนค�าขยายหรอบพบท เชน ท�าด ๆ นะ (ซ�าค�าขยาย)

เดนเรว ๆ (ซ�าค�าขยาย)

ซ�าค�าเพอแสดงกรยาวาท�าตดตอกนไปเรอย ๆ และจะเนนค�าทกรยา เขาพด ๆ อยกเปน

ลม เขายน ๆ อยกถกจบ

ซ�าค�าเพอแสดงลกษณะสวนใหญในกลมหรอในหมคณะ เชน มแตของเกา ๆ กนแตของ

ด ๆ มแตคนเลว ๆ

ซ�าค�าเพอแสดงอาการหรอเหตการณทตอเนองกน เชน ฝนตกปรอย ๆ เดกวงตก ๆ ปลา

ดนพราด ๆ

ซ�าค�าเลยนเสยงธรรมชาต ไดแก เสยงสตวรอง เชน เหมยว ๆ โฮง ๆ กก ๆ เสยงเดกรอง

ได เชน อแว ๆ แง ๆ

ซ�าค�าท�าใหเกดความหมายใหม เชน เดยว ๆ เขากมองออกไปทางประต /อย ๆ กลกขน

กระโดด (ไมมสาเหต)

ซ�าเพอเนนความหมายเดมใหชดเจนยงขน ค�าซ�าประเภทนมกจะเปนค�าวเศษณ เชน

ดง ๆ วน ๆ คอย ๆ

ซ�าเพอบอกความหมายของเวลาหรอสถานทโดยประมาณ เชน ใกล ๆ ขาง ๆ ดก ๆ

เชา ๆ

ซ�าเพอบอกความหมายเปนเอกพจน ซงค�าซ�าชนดนมกสรางจากค�าลกษณะนาม เชน เรอ

ๆ สวน ๆ ชน ๆ

ซ�าเพอบอกความหมายเปนพหพจน เชน เพอน ๆ เดก ๆ

25รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

ซ�าเพอบอกความหมายกวางออกไป เชน นง ๆ นอน ๆ

ซ�าเพอใหเกดความหมายใหม เชน หม ๆ พน ๆ

ค�าสมาส

ค�าสมาส คอ การน�าค�าทมาจากภาษาบาลสนสกฤตมารวมกบค�าบาลสนสกฤตแลวเกด

ความหมายใหม แตยงคงเคาความหมายเดมมลกษณะดงน

1.เปนค�าทมรากศพทมาจากบา และสนสกฤตเทานน เชน สขศกษา

อกษรศาสตร สงคมศาสตร อดมศกษา

2.อานออกเสยงสระระหวางค�าทสมาสกน เชน

รฐ + ศาสตร = รฐศาสตร อาน รด – ถะ – สาด

ภม + ทศน = ภมทศน อาน พม – ม – ทด

พช + มงคล = พชมงคล อาน พด – ชะ - มง – คน

3.แปลจากหลงมาหนา เชน

ราชโอรส หมายถง ลกชายพระราชา

กาฬพกตร หมายถง หนาด�า

วรรณคด หมายถง เรองราวของหนงสอ

4.พยางคสดทายของค�าหนาทมเครองหมายทณฑฆาต ( )เมอน�ามาสมาสใหตดทงแลว

อานออกเสยง “อะ”กงเสยง เชน

สทธ + บตร เปน สทธบตร

ไปรษณย + บตร เปน ไปรษณยบตร

สวสด + ภาพ เปน สวสดภาพ

สตว + ศาสตร เปน สตวศาสตร

5.ค�าวา “พระ” (แผลงมาจาก “วร”) น�าหนาค�าทมาจากบาลสนสกฤต เชน

พระสงฆ พระเนตร พระบาท พระราชวงศ

หลกสงเกตค�าสมาสในภาษาไทย

1. เกดจากค�ามลตงแตสองค�าขนไป

2. เปนค�าทมรากศพทมาจากภาษาบาลและสนสกฤตเทานน เชน กาฬพกตร ภมศาสตร ราชธรรม

บตรทาน อกษรศาสตร อรรถคด ฯลฯ

3. พยางคสดทายของค�าหนา หากมสระ อะ หรอมตวการนตอย ใหยบตวนนออก (ยกเวนค�าบาง

ค�า เชน กจจะลกษณะ เปนตน)

4. แปลความจากหลงมาหนา เชน ราชบตร แปลวา บตรของพระราชา, เทวบญชา แปลวา ค�าสง

ของเทวดา, ราชการ แปลวา งานของพระเจาแผนดน

5. สวนมากออกเสยงพยางคทายของค�าหนา แมจะไมมรปสระก�ากบอย โดยจะใชเสยง อะ อ และ อ

(เชน เทพบตร) แตบางค�ากไมออกเสยง (เชน สมยนยม สมทรปราการ)

6. ค�าบาลสนสกฤตทมค�าวา พระ ซงกลายเสยงมาจากบาลสนสกฤต กถอวาเปนค�าสมาส

26 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

(เชน พระกร พระจนทร)

7. สวนใหญจะลงทายวา ศาสตร กรรม ภาพ ภย ศกษา ศลป วทยา (เชน ศกษาศาสตร ทกข

ภาพ จตวทยา)

8. อานออกเสยงระหวางค�า เชน

ประวตศาสตร อานวา ประ – หวด – ต – ศาสตร

นจศล อานวา นจ – จะ – สน

ไทยธรรม อานวา ไทย – ยะ – ท�า

อทกศาสตร อานวา อ – ทก – กะ – สาด

อรรถรส อานวา อด – ถะ – รด

จลสาร อานวา จน – ละ – สาน

9. ค�าทมค�าเหลานอยดวย มกจะเปนค�าสมาส คอ การ กร กรรม คด ธรรม บด ภย ภณฑ ภาพ

ลกษณ วทยาศาสตร

ขอสงเกต

1. ไมใชค�าทมาจากภาษาบาลสนสกฤตทงหมด เชน

เทพเจา (เจา เปนค�าไทย)

พระโทรน (ไม เปนค�าไทย)

พระโทรน (โทรน เปนค�าองกฤษ)

บายศร (บาย เปนค�าเขมร)

2.ค�าทไมสามารถแปลความจากหลงมาหนาไดไมใชค�าสมาส เชน

ประวตวรรณคด แปลวา ประวตของวรรณคด

นายกสมาคม แปลวา นายกของสมาคม

วพากษวจารณ แปลวา การวพากษและการวจารณ

3. ค�าสมาสบางค�าไมออกเสยงสระตรงพยางคของค�าหนา เชน

ปรากฏ อานวา ปรา – กด – กาน

สภาพบรษ อานวา ส – พาบ – บ – หรด

สพรรณบร อานวา ส – พรรณ – บ – ร

สามญศกษา อานวา สา – มน – สก – สา

ค�าสนธ คอ การสมาสโดยการเชอมค�าเขาระหวางพยางคหลงของค�าหนากบพยางคหนาของค�า

หลง เปนการยออกขระใหนอยลงเวลาอานจะเกดเสยงกลมกลนเปนค�าเดยวกน

หลกสงเกตค�าสนธในภาษาไทย

การสนธแบงเปน 3 ประเภท คอ 1. สระสนธ 2. พยญชนะสนธ 3. นฤคหตสนธ

1. สระสนธ คอการน�าค�าทลงทายดวยสระไปสนธกบค�าทขนคนดวยสระ ซงเมอสนธแลวจะมการ

27รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

เปลยนแปลงรปสระตามกฏเกณฑ

- ตดสระพยางคทายค�าหนา แลวใชสระพยางคหนาค�าหลง เชน

ราช + อานภาพ = ราชานภาพ

สาธารณ + อปโภค = สาธารณปโภค

นล + อบล = นลบล

- ตดสระพยางคทายค�าหนา และใชสระพยางคตนของค�าหลง โดยเปลยนสระพยางคตนของค�าหลง

อะ เปน อา

อ เปน เอ

อ เปน อ

อ, อ เปน โอ

เชน

พงศ + อวตาร = พงศาวตาร

ปรม + อนทร = ปรเมนทร

มหา + อส = มเหส

- เปลยนสระพยางคทายของค�าหนาเปนพยญชนะ คอ

อ อ เปน ย

อ อ เปน ว

ใชสระพยางคตนของค�าหลงซงอาจเปลยนรปหรอไมเปลยนรปกได ในกรณทสระพยางคตนของค�า

หลงไมใช อ อ อ อ อยางสระตรงพยางคทายของค�าหนา เชน

กตต + อากร = กตยากร

สามคค + อาจารย = สามคยาจารย

ธน + อาคม = ธนวาคม

ค�าสนธบางค�าไมเปลยนสระ อ อ เปน ย แตตดทง ทง สระพยางคหนาค�าหลงจะไมม อ อ ดวยกน เชน

ศกค + อานภาพ = ศกดานภาพ

ราชน + อปถมภ = ราชนปถมภ

หสด + อาภรณ = หสดาภรณ

2. พยญชนะสนธ คอการเชอมค�าดวยพยญชนะเปนการเชอมเสยง พยญชนะในพยางคทายของ

ค�าแรกกบเสยงพยญชนะหรอสระในพยางคแรก ของค�าหลง เชน

- สนธเขาดวยวธ โลโป คอลบพยางคสดทายของค�าหนาทง เชน

นรส + ภย = นรภย

ทรส + พล = ทรพล

อายรส + แพทย = อายรแพทย

- สนธเขาดวยวธ อาเสโท คอแปลงพยญชนะทายของค�าหนา เปนสระ โอ แลวสนธตามปกต เชน

28 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

มนส + ภาพ = มโนภาพ

ยสส + ธร = ยโสธร

รหส + ฐาน = รโหฐาน

3. นฤคหตสนธ คอ การเชอมค�าดวยนฤคหต เปนการเชอมเมอพยางคหลงของค�าแรกเปนนฤคหต

กบเสยงสระในพยางคแรกของค�าหลง ม 3 วธ คอ

1. นฤคหตสนธกบสระ ใหเปลยนนฤคหตเปน ม แลวสนธกน

เชน ส� + อาคม = สม + อาคม = สมาคม

ส� + อทย = สม + อทย = สมทย

2. นฤคหตสนธกบพยญชนะของวรรค ใหเปลยนนฤคหตเปนพยญชนะตวสดทายของ

พยญชนะในแตละวรรค ไดแก

วรรคกะ เปน ง

วรรคจะ เปน ญ

วรรคตะ เปน น

วรรคฏะ เปน ณ

วรรคปะ เปน ม

เชน ส� + จร = สญ + จร = สญจร ส� + นบาต = สน + นบาต = สนนบาต

3. วรรคกะ เปนสนธกบพยญชนะเศษวรรค ใหเปลยนนฤคหต เปน ง เชน ส� + สาร =

สงสาร ส� + หรณ = สงหรณ

29รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

แบบทดสอบทายบทท 3

ค�าสง จงตอบค�าถามตอไปนใหถกตอง

1. ค�ามล หมายถง

.....................................................................................................................................

ตวอยาง 1. ................................................

2. ................................................

3. ................................................

4. ................................................

5. .................................................

2. ค�าประสม หมายถง

.....................................................................................................................................

ตวอยาง 1. ................................................

2. ................................................

3. ................................................

4. ................................................

5. .................................................

3. ค�าซอน หมายถง

.....................................................................................................................................

ตวอยาง 1. ................................................

2. ................................................

3. ................................................

4. ................................................

5. .................................................

4. ค�าซ�า หมายถง

.....................................................................................................................................

ตวอยาง 1. ................................................

2. ................................................

3. ................................................

4. ................................................

5. .................................................

30 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

5. ค�าสมาส หมายถง

.....................................................................................................................................

ตวอยาง 1. ................................................

2. ................................................

3. ................................................

4. ................................................

5. .................................................

31รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

ลกษณะค�าไทยแท

1.ค�าไทยแทสวนมากมพยางคเดยว ไมวาจะเปนค�านาม สรรพนาม วเศษณ บพบท สนธาน อทาน

ฯลฯ ซงเรยกวาภาษาค�าโดด เชน ลง ปา นา อา กา ไก ฯลฯ มค�าไทยแทหลายค�าทมหลายพยางค เชน

มะมวง สะใภ ตะวน กระโดด มะพราว ทงนเพราะสาเหตทเกดจาก

1.1 การกรอนเสยง ค�า 2 พยางคเมอพดเรวๆ เขา ค�าแรกจะกรอนลง เชน มะมวง - หมาก

มวง ตะครอ – ตนครอ /สะดอ - สายดอ /มะตม - หมากตม

1.2 การแทรกเสยง คอค�า 2 พยางคเรยงกนแลวมเสยงแทรกตรงกลาง เชน ลกกระดม

- ลกดม /ผกกระถน - ผกถน /นกกระจอก - นกจอก /ลกกระเดอก - ลกเดอก

1.3 การเตมพยางคหนาค�ามลโดยเตมค�าใหมความหมายใกลเคยงกน เชน จมจม -

กระจมกระจม /เดยว - ประเดยว /ทวง - ประทวง /ท�า - กระท�า

2. ค�าไทยแทไมมตวการนต ไมนยมค�า ควบกล�า แตมเสยงควบกล�าอยบางเปนการควบกล�าดวย

ร,ล,ว และมตวสะกดตรงตามมาตรา เชน เชย สาว จก กด ฯลฯ

3. ค�าไทยแทม วรรณยกต ทงมรปและไมมรป เพอแสดงความหมาย เชน ฉนอานขาว เรองขาว

4. การเรยงค�าในภาษาไทยสบทกนท�าใหความหมายเปลยนไป เชน ใจนอย - นอยใจ กลวไมจรง

- จรงไมกลว

5. ค�าไทยจะใชรป “ไอ” กบ “ใอ” จะไมใชรป “อย” เลย และจะไมพบพยญชนะตอไปน ฆ ณ ฌ

ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ธ ศ ษ ฬ ยกเวนค�าบางค�าทเปนค�าไทย คอ ฆา เฆยน ศก ศอก เศก เศรา ธ ณ ฯพณฯ ใหญ

หญา เปนตน

ค�าไทยแทมตวสะกดตรงตามมาตราตวสะกด มาตราตวสะกดม 8 มาตรา ค�าไทยจะสะกดตรงตาม

มาตราตวสะกดและไมมการนต เชน

มาตราแมกก ใช ก สะกด เชน มาก จาก นก จก รก

มาตราแมกด ใช ด สะกด เชน กด ตด ลด ปด พด

มาตราแมกบ ใช บ สะกด เชน จบ จบ รบ พบ ลอบ

มาตราแมกน ใช น สะกด เชน ขน อวน รน นอน กน

มาตราแมกง ใช ง สะกด เชน ลง ลาง อาง จง พง

มาตราแมกม ใช ม สะกด เชน ลาม รม เรยม ซอม ยอม

มาตราแมเกย ใช ย สะกด เชน ยาย โรย เลย รวย เฉย

มาตราแมเกอว ใช ว สะกด เชน ดาว เคยว ขาว เรยว เรว

ค�าทมมาตราตวสะกดไมตรงตามมาตราตวสะกด จะเปนค�าทเปนภาษาอนทยมมาใชในภาษาไทย

บทท 4

ค�ำไทยแทและค�ำทมำจำกภำษำอน

32 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

ลกษณะของภาษาบาลและสนสกฤต

ภาษาบาลและสนสกฤตอยในตระกลภาษาทมวภตปจจย คอเปนภาษาททมค�าเดมเปนค�าธาต เมอ

จะใชค�าใดจะตองน�าธาตไปประกอบกบปจจยและวภตต เพอเปนเครองหมายบอกพจน ลงค บรษ กาล

มาลา วาจก โครงสรางของภาษาประกอบดวย ระบบเสยง หนวยค�า และระบบโครงสรางของประโยค ภาษา

บาลและสนสกฤตมหนวยเสยง 2 ประเภท คอ หนวยเสยงสระและหนวยเสยงพยญชนะ ดงน

1. หนวยเสยงสระ

หนวยเสยงสระภาษาบาลม 8 หนวยเสยง คอ อะ อา อ อ อ อ เอ โอ

หนวยเสยงภาษาสนสกฤต ตรงกบภาษาบาล 8 หนวยเสยง และตางจากภาษาบาลอก 6

หนวยเสยง เปน 14 หนวยเสยง คอ อะ อา อ อ อ อ เอ โอ ไอ เอา ฤ ฤา ฦ ฦๅ

2. หนวยเสยงพยญชนะ

หนวยเสยงพยญชนะภาษาบาลม 33 หนวยเสยง ภาษาสนสกฤตม 35 หนวยเสยง เพม

หนวยเสยง ศ ษ ซงหนวยเสยงพยญชนะทงสองภาษานแบงออกเปน 2 ประเภทคอ พยญชนะวรรค และ

พยญชนะเศษวรรค

วธสงเกตค�าบาล

1. สงเกตจากพยญชนะตวสะกดและตวตาม

ตวสะกด คอ พยญชนะทประกอบอยขางทายสระประสมกบสระและพยญชนะตน เชน

ทกข = ตวสะกด

ตวตาม คอ ตวทตามหลงตวสะกด เชน สตย สจจ ทกข เปนตน ค�าในภาษาบาล จะตอง

มสะกดและตวตามเสมอ โดยดจากพยญชนะบาล ม 33 ตว แบงออกเปนวรรคดงน

แถวท 1 2 3 4 5

วรรค กะ ก ข ค ฆ ง

วรรค จะ จ ฉ ช ฌ ญ

วรรค ฏะ ฏ ฐ ฑ ฒ ณ

วรรค ตะ ต ถ ท ธ น

วรรค ปะ ป ผ พ ถ ม

เศษวรรค ย ร ล ว ส ห ฬ อง

33รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

มหลกสงเกตดงน ก. พยญชนะตวท 1 , 3 , 5 เปนตวสะกดไดเทานน (ตองอยในวรรคเดยวกน)

ข. ถาพยญชนะตวท 1 สะกด ตวท 1 หรอตวท 2 เปนตวตามได เชน สกกะ ทกข สจจ ปจฉม

สตต หตถ บปผา

ค. ถาพยญชนะตวท 3 สะกด ตวท 3 หรอ 4 เปนตวตามไดในวรรคเดยวกน เชน อคค พยคฆ

วชชา อชฌา พทธ คพภ (ครรภ)

ง. ถาพยญชนะตวท 5 สะกด ทกตวในวรรคเดยวกนตามได เชน องค สงข องค สงฆ สมปทาน

สมผส สมพนธ สมภาร เปนตน

จ. พยญชนะบาล ตวสะกดตวตามจะอยในวรรคเดยวกนเทานนจะขามไปวรรคอนไมได

2. สงเกตจากพยญชนะ “ฬ” จะมใชในภาษาบาลในไทยเทานน เชน จฬา ครฬ อาสาฬห วฬาร

โอฬาร พาฬ เปนตน

3. สงเกตจากตวตามในภาษาบาล จะมาเปนตวสะกดในภาษาไทยโดยเฉพาะวรรค ฎ และวรรค

อน ๆ บางตว จะตดตวสะกดออกเหลอแตตวตามเมอน�ามาใชในภาษาไทย เชน

บาล ไทย บาล ไทย

รฎฐ รฐ อฎฐ อฐ

ทฎฐ ทฐ วฑฒนะ วฒนะ

ปญญ บญ วชชา วชา

สตต สต เวชช เวช

กจจ กจ เขตต เขต

นสสต นสต นสสย นสย

ยกเวนค�าโบราณทน�ามาใชแลวไมตดรปค�าซ�าออก เชน ศพททางศาสนา ไดแก วปสสนา จตต

วสทธ กจจะลกษณะ เปนตน

วธสงเกตค�าสนสกฤต มดงน 1. พยญชนะสนกฤต ม 35 ตว คอ พยญชนะบาล 33 ตว + 2 ตว คอ ศ, ษ ฉะนนจงสงเกตจาก

ตว ศ, ษ มกจะเปนภาษาสนสกฤต เชน กษตรย ศกษา เกษยร พฤกษ ศรษะ เปนตน ยกเวนค�าไทยบาง

ค�าทใชเขยนดวยพยญชนะทง 2 ตวน เชน ศอก ศก ศอ เศรา ศก ดาษ กระดาษ ฝรงเศส ฝดาษ ฯลฯ

2. ไมมหลกการสะกดแนนอน ภาษาสนสกฤต ตวสะกดตวตามจะอยขามวรรคกนได ไมก�าหนด

ตายตว เชน อปสร เกษตร ปรชญา อกษร เปนตน

3. สงเกตจากสระ สระในภาษาบาล ม 8 ตว คอ อะ อา อ อ อ อ เอ โอ สวนสนสกฤต คอ สระ

ภาษาบาล 8 ตว + เพมอก 6 ตว คอ สระ ฤ ฤา ภ ภา ไอ เอา ถามสระเหลานอยและสะกดไมตรงตาม

มาตราจะเปนภาษาสนสกฤต เชน ตฤณมย ไอศวรรย เสาร ไปรษณย ฤาษ คฤหาสน เปนตน

4. สงเกตจากพยญชนะควบกล�า ภาษาสนสกฤตมกจะมค�าควบกล�าขางทาย เชน จกร อคร บตร

สตร ศาสตร อาทตย จนทร เปนตน

34 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

5. สงเกตจากค�าทมค�าวา “เคราะห” มกจะเปนภาษาสนสกฤต เชน เคราะห พเคราะห สงเคราะห

อนเคราะห เปนตน

6. สงเกตจากค�าทม “ฑ” อย เชน จฑา กรฑา ครฑ มณเทยร จณฑาล เปนตน

7. สงเกตจากค�าทม “รร” อย เชน สรรค ธรรม วรรณ บรรพต ภรรยา บรรณารกษ มรรยาท กรรม

ทรรศนะ สรรพ เปนตน

ลกษณะการยมค�าภาษาบาลและสนสกฤต

ภาษาบาลและสนสกฤตเปนภาษาตระกลเดยวกน ลกษณะภาษาและโครงสรางอยางเดยวกน ไทย

เรารบภาษา ทงสองมาใช พจารณาไดดงน

1. ถาค�าภาษาบาลและสนสกฤตรปรางตางกน เมอออกเสยงเปนภาษาไทยแลวไดเสยงเสยงตรง

กนเรามกเลอกใชรปค�าสนสกฤต เพราะภาษาสนสกฤตเขามาสภาษาไทยกอนภาษาบาล เราจงคนกวา เชน

บาล สนสกฤต ไทย

กมม กรม กรรม

จกก จกร จกร

2. ถาเสยงตางกนเลกนอยแตออกเสยงสะดวกทงสองภาษา มกเลอกใชรปภาษาสนสกฤตมากกวาภาษา

บาล เพราะเราคนกวาและเสยงไพเราะกวา เชน

บาล สนสกฤต ไทย

ครฬ ครฑ ครฑ

โสตถ สวสต สวสด

3. ค�าใดรปสนสกฤตออกเสยงยาก ภาษาบาลออกเสยงสะดวกกวา จะเลอกใชภาษาบาล เชน

บาล สนสกฤต ไทย

ขนต กษานต ขนต

ปจจย ปรตย ปจจย

4. รปค�าภาษาบาลสนสกฤตออกเสยงตางกนเลกนอยแตออกเสยงสะดวกทงคบางทเราน�ามาใชทง

สองรปในความหมายเดยวกน เชน

บาล สนสกฤต ไทย

กณหา กฤษณา กณหา,กฤษณา

ขตตย กษตรย ขตตยะ,กษตรย

5. ค�าภาษาบาลสนสกฤตทออกเสยงสะดวกทงค บางทเรายมมาใชทงสองรป แตน�ามาใชในความ

หมายทตางกน เชน

บาล สนสกฤต ไทย ความหมาย

กรยา กรยา กรยา อาการของคน

กรยา ชนดของค�า

โทส เทวษ โทสะ ความโกรธ

เทวษ ความเศราโศก

35รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

ค�าภาษาบาลและสนสกฤตในวรรณคดไทย

ค�าภาษาบาลและสนสกฤตปรากฏในวรรณคดไทยตงแตสมยสโขทยจนกระทงในสมย ปจจบนทง

ทเปนรอยแกวและรอยกรอง คอพบตงแตในศลาจารกสมยพอขนรามค�าแหงแมจะมไมมากนกแตกเปนหลก

ฐานยนยนไดวา ในสมยสโขทยนนไทยไดน�าภาษาบาลและสนสกฤตมาใชในภาษาไทยของเราแลว และใน

สมยตอมากปรากฏวานยมใชค�าภาษาบาลและสนสกฤตในการแตงวรรณคดมากขน

ภาษาเขมร เปนหนงในภาษาหลกของภาษากลมออสโตรเอเซยตก และไดรบอทธพลมาจากภาษา

สนสกฤต และภาษาบาล พอสมควร ซงอทธพลเหลาน มาจากอทธพลของศาสนาพทธ และศาสนาฮนด

ตอวฒนธรรมของชาวเขมร ในขณะทอทธพลอนๆ เชน จากภาษาไทย และภาษาลาว เปนผลมาจากการ

ตดตอกนทางดานภาษา และความใกลชดกนในทางภมศาสตร

ภาษาเขมรแปลกไปจากภาษาในประเทศเพอนบาน (ภาษาไทย ภาษาลาว และภาษาเวยดนาม)

เนองจากไมมเสยงวรรณยกต

ภาษาถน ภาษาถนมการแสดงอยางชดเจนในบางกรณ มขอแตกตางทสงเกตเหนไดระหวางคน

พดจากเมองพนมเปญ (เมองหลวง)และเมองพระตะบองในชนบท

ลกษณะของส�าเนยงในพนมเปญ คอการออกเสยงอยางไมเครงครด โดยทบางสวนของค�าจะน�ามา

รวมกน หรอตดออกไปเลย เชน “พนมเปญ” จะกลายเปน “มเปญ” อกลกษณะหนงของส�าเนยงในพนมเปญ

ปรากฏในค�าทมเสยง r/ร เปนพยญชนะท 2 ในพยางคแรก กลาวคอ จะไมออกเสยง r/ร ออกเสยงพยญชนะ

ตวแรกแขงขน และจะอานใหมระดบเสยงตก เชนเดยวกบวรรณยกตเสยงโท ตวอยางเชน “dreey” (“เตรย”

แปลวา “ปลา”) อานเปน “เถย” (โดย d จะกลายเปน t และมสระคลานเสยง “เอ” และเสยงสระจะสงขน)

อกตวอยางหนงคอ ค�าวา “สม” ออกเสยงวา kroich โกรชในชนบท สวนในเมองออกเสยงเปน koich-โคช

ไวยากรณ

ล�าดบค�าในภาษาเขมรมกจะเปน ประธาน-กรยา-กรรม ภาษาเขมรประกอบดวยค�าเดยวเปนหลก

แตการสรางค�าจากการเตมหนาค�าและการเตมภายในค�ากมมาก

อกษรเขยน ภาษาเขมรเขยนดวยอกษรเขมร และเลขเขมร (มลกษณะคลายเลขไทย) ใชกนทวไปมากกวาเลข

อารบก ชาวเขมรไดรบตวอกษรและตวเลขจากอนเดยฝายใต อกษรเขมรนนมดวยกน 2 แบบ ดงน

1. อกษรเชรยง (อกซอเจรยง) หรออกษรเอน หรออกษรเฉยง เปนตวอกษรทนยมใชทวไป

2. เดมนนนยมเขยนเปนเสนเอยง แตภายหลงเมอมระบบการพมพ ไดประดษฐอกษรแบบ

เสนตรงขน และมชออกอยางวา อกษรยน (อกซอโฌ) อกษรเอนนเปนตวยาว มเหลยม

เขยนงาย ถอไดวาเปนอกษรแบบหวด

3. อกษรมล หรออกษรกลม เปนอกษรทใชเขยนบรรจง ตวกวางกวาอกษรเชรยง นยมใชเขยน

หนงสอธรรม เชน คมภรในพระพทธศาสนา หรอการเขยนหวขอ ทตองการความโดดเดน หรอ

การจารกในทสาธารณะ

36 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

การสงเกตค�าภาษาเขมรมวธการดงน

- ค�าไทยทมาจากภาษาเขมรมกใชพยญชนะ จ ญ ร ล สะกด เชน เผดจ สมเดจ เดร

(เดน) ถวล ชาญ

- ค�าไทยทมาจากภาษาเขมรมกเปนค�าควบกล�าและเปนค�ามากพยางคเชน ขลาด โขมด โขนง

เสวย ไถง กระบอ

- ค�าไทยทมาจากภาษาเขมรมกใช บง บน บ�า แทน บ เชน

บง บงคบ บงคม บงเหยน บงเกด บงคล บงอาจ

บน บนได บนโดย บนเดน บนดาล บนลอ

บ�า บ�าเพญ บ�าบด บ�าเหนจ บ�าบวง

- ค�าไทยทมาจากภาษาเขมรโดยวแผลงค�ามหลายพวก

- ข แผลงเปน กระ เชน ขดาน เปน กระดาน ขจอก เปน กระจอก

- ผ แผลงเปน ประ ผสม - ประสม ผจญ - ประจญ

- ประ แผลงเปน บรร ประทม เปน บรรทม ประจ - บรรจ ประจง - บรรจง

- ค�าไทยทมาจากภาษาเขมรทเปนค�าโดด เชน แข โลด เดน นก อวย ศก เลก

ค�าทมาจากภาษาอน ในภาษาไทยมการขอยมค�าจากภาษาอนๆ มากมาย เชน ภาษาบาล ภาษาสมนสกฤต ภาษาเขมร

เปนตน

ค�าทมาจากภาษาอนเหลาน จะมหลกในการสงเกตแตกตางกน ท�าใหเราสามารถทราบไดวาค�าเหลา

นมาจากภาษาใด

1. ค�าทมาจากภาษาบาล

ตวอยางค�า พทธ ปญญา มจฉา บปผา อคค จฬา หทย ทกข บาป ราโชวาท มทตา

ดาบส ชาตะ คฤหสถ ขอสงเกต

1) ทงตวสะกดตรงตามมาตรา และไมตรงตามมาตรา

2) มอกษรการนต

3) ไมมวรรณยกต และไมใชไมไตค

4) มกประสมดวยพยญชนะ ฆ ฌ ญ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ณ ธ ภ ฤ ศ ษ

2. ค�าทมาจากภาษาสนสกฤต

ตวอยางค�า เกษตร สตร กรฑา ครฑ ปรชญา ธรรม ภรรยา ราตร ฤด ฤทย ราเชนทร

กลบก ไพศาล บาป

ขอสงเกต 1) ทงตวสะกดตรงตามมาตรา และไมตรงตามมาตรา

2) มอกษรการนต

3) ไมมวรรณยกต และไมใชไมไตค

4) มกประสมดวยพยญชนะ ฆ ฌ ญ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ณ ธ ภ ฤ ศ ษ

37รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

3. มาจากภาษาเขมร

ตวอยางค�า ฉกาจ เขญ จ�าเนยร กงวล เพญ เสดจ เจรญ ขจร ทล

ขอสงเกต สะกดดวย จ ญ ร ล

ตวอยางค�า ขลง โขน ฉลอง เสวย เขนย เฉลย

ขอสงเกต มกใชค�าควบกล�าและค�าทใชอกษรน�า

ตวอยางค�า ก�าจร ต�ารวจ ก�าเนด ด�าร บงคม จ�าเรญ ช�านรร

ขอสงเกต ค�า 2 พยางค มกขนตนดวยค�าวา ก�า จ�า ช�า ด�า ต�า ท�า บง

4. มาจากภาษาชวา

ตวอยางค�า กรช (มดปลายแหลมม 2 คม), กดาหยน (มหาดเลก), บหงา (ดอกไม),

ปนเหนง (เขมขด), มะงมมะงาหรา (เทยวปา)

ขอสงเกต มกจะเปนค�าทมเสยงจตวา

5. ค�าทมาจากภาษาจน

ไทยกบจนมความสมพนธกนมาเเตโบราณกาล ในสมยสโขทยไดมการท�าสญญาทางไมตรกน

ระหวางไทยกบจน ภาษาไทย และภาษาจนจดอยในตระกลภาษาค�าโดด ทงสองภาษามเสยงสง ๆ ต�า ๆ

เหมอนเสยงดนตร จงไดชอวาเปนภาษาดนตร

ค�าทมาจากภาษาจน มลกษณะ ดงน

- มกเปนค�าพยางคเดยว

- มรปวรรณยกตเเละเสยงวรรณยกต เพอใหเกดความหมาย

ตวอยาง ค�าทมาจากภาษาจน

ค�านาม

กก (หมเหลา) กง (ป) ขม (เครองดนตรชนดหนง) เซยน (ผวเศษ)

ตงเก (เรอ) โสหย (คาใชจาย) ซอ (สะใภ) องโล (เตา) ฮองเต (กษตรย)

ค�ากรยา

เกก (วางทา) เขยม (ประหยด) เจา (เลกกนไป) แฉ (เปดเผยใหร) ทซ (ทนท�าตอไป)

เซงล (ขายตอ) แฉ (เปดเผยใหร) เซง (ขาย) ตอ (พยายาม) ตน (เกบไว) ตน (ท�าอาหารใหเปอย)

ตวอยาง ประโยคทใชค�าทมาจากภาษาจน

กง ชอบฟงหลานต ขม เวลานงดมน�า เกกฮวย

เธอเปนคน เขยม จงไมชอบจดงานเลยงทตองจายคา โสหย มาก

ทนกรถกเพอน ตอ ใหไปเทยวทะเลดวยกน

คนท เกก มาก ๆ มกจะไมมเพอน

38 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

แบบทดสอบทายบทท 4

ค�าสง จงตอบค�าถามตอไปนใหถกตอง

1. ขอใดเปนค�าไทยแททกค�า

ก. รกนเพมพลงงาน รอานเพมก�าลงปญญา

ข. น�ามนขาดแคลน คยกบแฟนกตองดบไฟ

ค. รกบานตองลอมรว รกครอบครวตองลอมรก

ง. ภาษาบอกความเปนชาต เอกราชบอกความเปนไทย

2. ขอใดไมมค�าทมาจากภาษาเขมร

ก. โปรดเออเฟอแกเดกและคนชรา

ข. เราจะไปรบหลานสาวทสถานบางซอ

ค. นวนยายเรองนด�าเนนเรองไดกระชบด

ง. เขาเปนคนเจาส�าราญมาตงแตยงหนม

3. ขอใดไมมค�าทมาจากภาษาบาลหรอภาษาสนสกฤต

ก. เราตองใชภาษาไทยใหถกตอง

ข. อยาเลยงลกใหเปนเทวดา

ค. ชอของเขาอยในท�าเนยบรน

ง. ภรรยาของเขาท�างานอยทน

4. ขอใดมค�าทมาจากภาษาตางประเทศมากทสด

ก. จงเจรญชเยศดวย เดชะ ข. ปราชญแสดงด�ารดวย ไตรยางศ

ค. อาจอมจกรพรรดผ เพญยศ ง. บณฑตวนจเลศ แถลงสาร

5. ค�าประพนธตอไปนค�ายมมาจากภาษาตางประเทศรวมกค�า

“บ�ารงบดามา ตระดวยหทยปรย

หากลกและเมยม กถนอมประหนงตน”

ก. 5 ค�า ข. 6 ค�า ค. 7 ค�า ง. 8 ค�า

39รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

บรรณานกรม

กรมวชาการ, กระทรวงศกษาธการ คมอและหนงสอเรยนชด หลกภาษาไทย. 14 :

A beginning Course For Thai Students. กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภา. 2523.

ส�านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย. หลกสตรการศกษานอกระบบ

ระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : รงสการพมพ. 2553.

ส�านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย. หนงสอเรยนสาระความรพนฐาน

วชาไทยในชวตประจ�าวน พต21001 ระดบมธยมศกษาตอนตน. 2554

อญชล เสรมสงสวสด, ดร.วไลลกษณ สาหรายทอง. หลกภาษาไทยส�าหรบพนกงานขายของทระลก.

การทองเทยวแหงประเทศไทย. 2546

40 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

คณะผจดท�า

ทปรกษา

นางสาวนพกนก บรษนนทน ผอ�านวยการส�านกงาน กศน.จงหวดมหาสารคาม

นายชาญยทธ ไชยะดา ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอกนทรวชย

นายอวรทธ ภกดสวรรณ ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอวาปปทม

นายพทกษ ศรสภกด ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอเชยงยน

นายกรชพฒน ภวนา ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอบรบอ

นายสถตย แทนทอง ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอพยคฆภมพสย

นางรตนา ปะกคะเน ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอโกสมพสย

นายสายณห ถมหนวด ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอชนชม

นางดษฎ ดวงจ�าปา ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอกดรง

นายศภชย วนนตย ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอเมอง

นางบญญรตน พงษสมชาต ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอนาเชอก

นางเทพ ภคะมา ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอนาดน

นางวมลรตน จนทรยาง ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอยางสสราช

นายคมสน สารแสน ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอแกด�า

นายธนารกษ อตรนทร ครช�านาญการพเศษ

ขอมล/เรยบเรยง

นางพรพมล เออพรพยะกล ครช�านาญการ

นางสาวสวาร บรรณประสทธ ครผชวย

นายสทธศกด นามแสงผา ครอาสาสมครฯ กศน.อ�าเภอกนทรวชย

นางอจฉรย เทยงภกด คร กศน.ต�าบล

นายวรตน ปรเกษ คร กศน.ต�าบล

นางสาวอนงครก จนทะเขยง คร กศน.ต�าบล

นางภทรดา ธนสา คร กศน.ต�าบล

นางอมรรตน สรนทร คร กศน.ต�าบล

นายไพฑรย วงศแสน คร กศน.ต�าบล

นายนคร ชางยนต คร กศน.ต�าบล

นางศวพร ค�ามลคร คร กศน.ต�าบล

นางสาวสยมพร ไตรเสนย คร กศน.ต�าบล

41รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

บรรณาธการ

นายอวรทธ ภกดสวรรณ ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอวาปปทม

นายศภชย วนนตย ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอเมอง

นางวมลรตน จนทรยาง ผอ�านวยการ กศน.อ�าเภอยางสสราช

นางสาวศศธร บญหลา ครอาสาสมคการศกษานอกโรงเรยน

นายธนาคร ภดนดาล ครอาสาสมคการศกษานอกโรงเรยน

นายธนารกษ อตรนทร ครช�านาญการพเศษ

42 รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

บนทก

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

43รายวชา หลกภาษาไทย พท 33002 ม.ปลาย

บนทก

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________