17
j m Dr. Sıtkı Anlam ALTAY Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Anonim Ortaklıklar Hukuku'nda Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimler [EQUITY JOINT VENTURES] y/l vedab \ y \ kitapçılık İstanbul 2009

Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku ... · j m Dr. Sıtkı Anlam ALTAY Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Anonim Ortaklıklar

  • Upload
    others

  • View
    11

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

j mDr. Sıtkı Anlam ALTAY

Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Ticaret Hukuku Anabilim Dalı

Anonim Ortaklıklar Hukuku'ndaSermayeye Katılmalı

Ortak Girişimler

[EQUITY JOINT VENTURES]

y/l vedab\ y \ kitapçılık

İstanbul 2009

İÇİNDEKİLER

Önsöz V

İçindekiler XI

Kısaltmalar XXVII

GÎRÎŞ ". 1

I. Yaklaşım 4

II. Konunun Sınırlandırılması 5

III. İnceleme Planı 5

IV; Yöntem 7

Birinci Bölüm

ORTAK GİRİŞİMLERİN KAVRAMSAL TEMELLERİ

§ 1. Ortak Girişimlerin Tarihî Kökenleri ve Gelişimi 9

§ 2. Ekonomik Açıdan Ortak Girişimler 17

I. Ortak Girişimlerin Kurulmasının Ardında Yatan EkonomikSaiklerin Belirlenmesi 17

II. İdeal İşletme Büyüklüğünün Sağlanması 18

III. Riskin Paylaşılması ve Tasfiyesi 19

IV. Kaynak Sağlama 20

V. Pazara Giriş Stratejisi Olarak Ortak Girişimler 21

VI. Ortak Girişimlerin Birleşmenin Ön Aşaması Olarak İşlevleri... 29

VILOrtak Girişimlerin Bir Teşebbüsün Tekil KontrolününEle Geçirilmesi Açısından Bir Ön Aşama İşlevini Görmesi 31

§ 3. Ortak Girişim Kavramı ve Ortak Girişimlerin Türleri 31

I. Kavram 31

XI

İÇİNDEKİLER

II. Türleri : _...,., 38

A. Yapısal Bakımdan 38

1. Sözleşmesel Ortak Girişim - Sermayeye Katılmalı

Ortak Girişim Ayrımı 38

2. Sözleşmesel Ortak Girişimlerin Hukukî Yapısı 40

a. Sözleşmesel Ortak Girişimlerin Konusu ve Amacı 40

b. Tanım 43

aa. Yargı Kararlarında Yer Alan Tanımlar 43

bb. Öğretide Ortaya Konulan Tanımlar 44

cc. Kişisel Tanımımız 47

c. Hukuki Niteliği 49

d. Esaslı Unsurları 52

aa. Kişi Unsuru 52

bb. Sözleşme Unsuru 53

cc. Katılma Payı Unsuru 55

dd. Amaç Unsuru 55

ee. Affectio Societatis Unsuru 57

B. Ortak Girişim Sözleşmesinin Taraflarının Tâbiyeti

Bakımından 59

1. Ulusal Ortak Girişimler 59

2. Uluslararası Ortak Girişimler 61

C. Ortak Girişimin Konusu Bakımından 63

1. Araştırma ve Geliştirme Ortak Girişimleri 63

2. Üretim Ortak Girişimleri 68

3. Pazarlama ve Dağıtım Ortak Girişimleri 69

4. İhracata Yönelik Ortak Girişimler.... 69

D. ilgili Teşebbüslerin Pazar Konumlan Bakımından 73

1. Yatay Ortak Girişimler 73

2. Dikey Ortak Girişimler 74

3. Aykırı Ortak Girişimler 74

XII

İÇİNDEKİLER

E. Ortak Girişimin Pazar Yapısına (Rekabete)

- Yönelik Etkileri Bakımından 75

1. İşbirliğine (Eşgüdüme) Yönelik Ortak Girişimler 75

2. Yoğunlaşmaya Yönelik Ortak Girişimler 77

F. Ortak Girişimin Pazarda Üstlendiği İşlevler Bakımından 79

1. Tam İşlevli Ortak Girişimler 79

2. Kısmi işlevli Ortak Girişimler 80

§ 4. Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimlerin KavramsalTemelleri 82

I. Joint Venture Kavramı ve Sermayeye Katılmalı Ortak

Girişim 82

II. Sermayeye Katılma Kavramı 86

III. Temel Yapısı 87

IV. Oluşum Biçimleri 90

V. Pozitif Temelleri 96

A. Avrupa Topluluğu Hukuku 96

B. Alman Hukuku ,... 98

C. Fransız Hukuku 100

D. isviçre Hukuku , 101

E. Türk Hukuku 102

1. Rekabetin Korunması Hakkında Kanun 102

2. Kurumlar Vergisi Kanunu 104

VI. Öğretinin Ortak Girişimlere Yaklaşımı 107

A. Anglo-Amerikan Hukuku 107

B. Alman Hukuku 111

C. Fransız Hukuku 115

D. isviçre Hukuku 116

E. Türk Hukuku 120

F. Kişisel Yaklaşımımız '. 127

1. Tanım 127

XIII

İÇİNDEKİLER

2. Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimin Esaslı Unsurları 128

a. Kalıcı Ekonomik Faaliyetlere Yönelik Olarak Kurulması.. 128

b. Hakim Teşebbüslerden Ayrı Bir Teşebbüs Olması 129

c. Birbirinden Bağımsız Konumda Bulunan Hukuk

Öznelerinin Ortak Kontrolüne Tabi Bulunması 130

d. Temel Sözleşme Ekseninde Yapılanması 133

G. Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimin ve Ortak Girişim

Şirketinin Çeşitli Hukuki Müesseselerle Karşılaştırılması 135

1. Avrupa Ekonomik Menfaat Gruplaşması 135*

2. Birleşme 136

3. Bağlı Ortaklık 137

4. Adi Ortaklığın Çeşitli Görünüm Biçimleri 138

İkinci Bölüm

SERMAYEYE KATILMALI ORTAK GİRİŞİMLERİN

HUKUKİ KONUMU VE TEMEL YAPISI

§ 5. Hukuki Konumun Belirlenmesinde Temel Yaklaşımlar 141

§ 6. Ortaklıklar Hukuku'nda Sermayeye Katılmalı OrtakGirişimler 142

I. Ortaklık Tiplerinin Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimlere

Elverişliliği 142

A. Genel Yaklaşım 142

B. Adi Ortaklıklar 145

C. Diğer Kişi Ortaklıkları 149

D. Limited Ortaklıklar 154

E. Anonim Ortaklıklar 159

1. Anonim Ortaklıkların Tipolojik Yapısı Açısından

Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimlerin Durumu 159

a. Genel Olarak 159

b. Küçük Anonim Ortaklık - Büyük Anonim OrtaklıkAyrımı 160

XIV

İÇİNDEKİLER

c. Kapalı Anonim Ortaklık - Halka Açık Anonim OrtaklıkAyrımı 164

d. İki Ortaklı Anonim Ortaklık veya "Çok Hakim Ortaklı"Anonim Ortaklık Sorunu 166

2. Anonim Ortaklığa Egemen Olan ilkeler Açısından

Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimler 168

a. Yaklaşım 168

b. Çoğunluk ilkesi ve Sermayeye Katılmaya Oranla

Hak Sahibi Olma ilkesi 170

c. Sınırlı Sorumluluk ilkesi 174

d. Tek Borç ilkesi 176

e. Yabancı Bir Malvarlığının işletilmesi ilkesi 177

f. Kurumsal Yönetim ilkesi 178

F. Değerlendirme 182

II. Anonim Ortaklık Olarak Kurulan Ortak Girişimlerin

Yapısal Oluşum Biçimleri 188

A. Yaklaşım 188

B. Payların iki Hakim Ortak Arasında Yan Yanya DağıldığıOrtak Girişimler 190

C. Hakim Ortaklardan Her Birinin Azınlık Payına Sahip OlduğuOrtak Girişimler 196

D. Hakim Ortaklardan Birinin Çoğunluk PaylarınaDiğerlerinin Azlık Paylanna Sahip Olduğu Ortak Girişimler 198

§ 7. Rekabet Hukuku'nda Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimler.. 199

I. Rekabet Hukuku'nda Ortak Girişimlerin Konumuna

Genel Bakış 199

A. Rekabet Denetiminin Konusu 199

B. Rekabet Hukuku'na Göre Ortak Girişimlerin Sınıflandınlması.. 202

II. Yoğunlaşma Oluşturan Ortak Girişimler 208

A. Yoğunlaşmalara Özgü Pozitif Düzenlemelere Genel Bakış 208

B. Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimin Yoğunlaşma OlarakNitelendirilmesinin Koşullan 209

XV

İÇİNDEKİLER

1. Genel Bakış 209

2. Ortak Kontrol 211

3. Tam işlevli Bir Teşebbüs Niteliğini Taşıma 212

a. Pozitif Düzenlemelerdeki Tanımlar 212

b. Hakim Teşebbüslerden Bağımsız Bir Ekonomik BiriminOluşumu 213

c. Pazann Gerektirdiği Tüm işlevlerin Yerine Getirilmesi 214

d. Kalıcılık 218

e. Değerlendirme ve Kavramsal Yaklaşımımız 219

4. Rekabetçi Davranışlannın Koordinasyonuna Yol Açmama... 222

C. Avrupa Hukuku'nda Sermayeye Katılmalı Ortak GirişimlerinÇifte Denetimi 226

§ 8. Anonim Ortaklık Olarak Kurulan Sermayeye Katılmalı OrtakGirişimlerin Hukukî Yapısı 229

I. Hukuki Yapının Unsurları 229

A. Genel Bakış 229

B. Temel Sözleşme 234

1. Terminoloji 234

2. Kavram 236

a. Genel Bakış 236

b. Temel Sözleşmenin Esaslı Unsurlan 239

aa. Sözleşme Unsuru 239

bb. Kişi Unsuru 239

cc. Amaç Unsuru 240

dd. Katılma Payı Unsuru 240

ee. Affectio Societatis Unsuru 241

3. Hukuki Niteliği -. 243

4. Kartelle ve Konsorsiyumla Karşılaştınlması 248

a. Kartelle Karşılaştınlması 248

b. Konsorsiyumla Karşılaştınlması 251

XVI

İÇİNDEKİLER

5. Taraflan 255

C. Ortak Girişim Şirketi 262

1. Kavram 262

2. Ortak Girişim Şirketinin Esas Sözleşmesi 265

a. Anonim Ortaklıklarda Esas Sözleşme 265

b. Hukuki Niteliği 266

3. Temel Sözleşmeyle Esas Sözleşme Arasındaki ilişki 270

4. Esas Sözleşmenin Sonradan Akdedilmesi Halinde

Taraflar Arasındaki Hukuki ilişkinin Niteliği 271

D. Uydu Sözleşmeleri 272

1. Kavram 272

2. Konusu 275

3. Taraflan 279

4. Hukuki Niteliği 280

5. Temel Sözleşme- Uydu Sözleşmeleri İlişkisininNitelendirilmesi 280

II. Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimin Nüvesi Olarak

Temel Sözleşme 288

A. Temel Sözleşmenin işlevleri 288

1. Ortak Girişim Şirketini ve Ön Ortaklığı Biçimlendirme

işlevi 288

2. Paysahipleri Sözleşmesine Özgü işlevi 291

3. Ortak Kontrolü Tesis Etme işlevi 292

B. Temel Sözleşmelerin Uygulamada Tipikleşmiş içeriğine

Genel Bakış 296

1. Yaklaşım 296

2. Hakim Teşebbüslerin Ortak Girişim Şirketindeki

Konumlanna ve Pay Dağılımına Özgü Düzenlemeler 297

3. Kontrolü Sağlamaya Yönelik Düzenlemeler 298

4. Organlann Yetkilerine ilişkin Düzenlemeler 298XVII

İÇİNDEKİLER - - "

5. Kilitlenmeyi Önlemeye veya Gidermeye YönelikDüzenlemeler 299

6. Faaliyet Konusuna ve iş Planına ilişkin Düzenlemeler 300

7. Sermaye Taahhütlerine ve Ortaklığın Finansmanınailişkin Düzenlemeler 302

8. Kârın Değerlendirilmesine ve Dağıtımına ilişkinDüzenlemeler 303

9. Uydu Sözleşmelerine Yönelik Düzenlemeler , 305

10. Ortak Girişim ilişkisinin Sona Ermesine veyaBu ilişkinin Taraflarının Değişmesine YönelikDüzenlemeler 305

C. Temel Sözleşmenin Adi Ortaklık Temeline Dayanan OrtaklıkYapılanna Özgü Nitelikleri 308

1. Tipik - Atipik Adi Ortaklık Aynmı 308

2. Geçici - Sürekli Ortaklık Niteliği 310

3. Kuruluş Ortaklığı Niteliği ve Ön Ortaklığı BiçimlendirmeÖzelliği 311

4. Iç-Dış Ortaklık Aynmı Açısından Sermayeye Katılmalı

Ortak Girişimler 315

5. Çifte Ortaklık Niteliği 318

a. Sorunun Ortaya Konulması 318

b. Çifte Ortaklık Kavramı 319

c. Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimlerin Çifte OrtaklıkKarakteri 321

D. Temel Sözleşmenin ihlaline Bağlanan Yaptınmlar 327

E. Temel Sözleşmenin Sona Ermesi 331

Üçüncü Bölüm

ANONİM ORTAKLIK OLARAK KURULAN SERMAYEYE

KATILMALI ORTAK GİRİŞİMLERDE ORTAK KONTROL

§ 9. Kontrol Kavramı ve Onun Bir Özel Türü Olarak OrtakKontrol 333

XVIII

''• - - - . İ Ç İ N D E K İ L E R

I. Sorun ve Yaklaşım 333

A. Anonim Ortaklığın Bağımsızlığı Meselesi 333

B. Ortak Girişim Şirketinin Bağımsızlığı Meselesi 343

C. Ortak Kontrol iradesinin Oluştuğu Zemin: HakimPaysahiplerinin Adi Ortaklığı :.... 350

II. Çeşitli Hukuk Disiplinlerinde Kontrol Kavramının Ele AlmışBiçimi 357

A. Ortaklıklar Hukuku ;. 357

1. Pay sahipleri Arasında Menfaat Ihtilaflan Açısından

Kontrol Kavramı 357

2. Avrupa Topluluğu Ortaklıklar Hukukuna Özgü

Düzenlemeler Işığında Kontrol Kavramı 359

3. Şirketler Topluluğuna Özgü Düzenlemeler Işığında

Hakimiyet Kavramı 361

a. TTK Tasansı'nda Şirketler Topluluğu 361

b. Hakimiyete Yol Açan Durumlar 365

aa. Genel Bakış 365

bb. Oy Haklannın Çoğunluğuna Sahip Olunması veya

Oy Haklarının Çoğunluğu Üzerinde Tasarruf

Edilmesi 368

cc. Yönetim Organında Görev Alacak ÜyelerinÇoğunluğunu Seçebilme imkanı 375

dd. Hakimiyet Sözleşmeleri ve Hakimiyete Yol Açan

Diğer Durumlar 380

c. Hakimiyete Karine Oluşturan Durumlar 381

4. Değerlendirme 383

B. Banka Hukuku 384

C. Sermaye Piyasası Hukuku 394

D. Rekabet Hukuku 402

1. Yaklaşım 402

2. Tekil Kontrol Kavramının Rekabet Hukuku'ndaki Yeri 403

a. Temel Pozitif Düzenlemeler Işığında Kontrol 403

XIX

İÇİNDEKİLER

b. Rekabet Otoritelerinin Kararlan Işığında Kontrol 405

c. Belirleyici Etki Unsuru 411

aa. Belirleyici Etki Kavramının Kontrol Kavramı

Açısından Rolü 411

bb. Belirleyici Etki Öğesinin içeriğinin Belirlenmesi 412

3. Ortak Kontrol Kavramının Rekabet Hukuku'ndaki Yeri 413

a. Genel Bakış '. 413

b. Ortak Kontrol Kavramı ;.. 413

c. Ortak Kontrolün Görünüm Biçimleri 414III. Ortak Kontrolün Elde Edilmesini Sağlayan Araçlara Genel

Bakış 417

A. Oy Haklannın Yan Yanya Dağılımı Halinde BaşvurulacakAraçlar 417

B. Hakim Paysahiplerinden Birinin Oy HaklannınÇoğunluğunu Elinde Bulundurması Halinde BaşvurulacakAraçlar 415

C. Hakim Paysahiplerinden Her Birinin Azınlık PaysahibiKonumunda Bulunması Halinde Başvurulacak Araçlar 421

IV. Rekabet Hukuku'nda Kontrol ve Ortak KontrolKavramlarının Bütünsel Açıdan Değerlendirilmesi 424

§ 10. Çeşitli Disiplinlerin Verileri Işığında Kontrol ve Ortak

Kontrol Kavramlarına Kişisel Yaklaşımımız 426

I. Tekil Kontrol Kavramına Yaklaşımımız 426

II. Ortak Kontrol Kavramına Yaklaşımımız 431

III. Kontrolün Maddî İçeriği 433A. Kontrolün Maddi içeriğinin Belirlenmesinde Çıkış Noktasına

ilişkin Arayışlar 433

B. Kontrolün Maddi içeriği Açısından Stratej ik Kararlar 440

1. Genel Bakış 440

2. Yönetim Organının Oluşturulması 444

3. Bütçenin Belirlenmesi 447

4. iş Planının Hazırlanması 449

XX

İÇİNDEKİLER

5. Yatınmlar 452

6. Pazara Özgü Haklar :. 453

7. Diğer Stratejik Kararlar 454

8. Değerlendirme 455

IV. Kontrol Müessesesine İlişkin Veriler Işığında Ortak KontrolünMahiyeti....! 459

§ 11. Ortak Kontrolü Sağlayan Araçlar 467

I. Ortak KontrolU Sağlayan Araçların Hukuki Kaynağı 467

H. Oy Haklarının Dağılımı 474

A. Oy Hakkının Kontrolün Elde Edilmesindeki Rolü 474

B. Oy Haklannın Tamamının Hakim Paysahipleri ArasındaDağılması 477

1. Oy Haklannın Yan Yanya Dağılımı 477

2. Oy Haklannın ikiden Fazla Hakim Paysahibi ArasındaEşit Bir Şekilde Dağılımı 480

3. Oy Haklannın Hakim Paysahipleri Arasında Eşit OlmayanDağılımı 481

4. Oy Haklannın Çoğunluğunun Hakim Paysahipleri ArasındaPaylaşılması 482

III. Yetersayılar ve Veto Hakları Marifetiyle Ortak Kontrolün

Tesis Edilmesi 484

A. Yetersayılar 484

1. Anonim Ortaklıklarda Yetersayılar 484

2. Yetersayılann Ortak Kontrolü Sağlama işlevi 487

B. Veto Hakkı 491

1. Veto Hakkının Anonim Ortaklıklar Hukuku' nda Yeri 491

2. Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimlerde Veto HaklannınOrtak Kontrolü Sağlayıcı Rolü 498

IV. Ortak Kontrolün Yönetime Katılma Haklarındaİmtiyaz Marifetiyle Sağlanması 503

A. Anonim Ortaklıklar Hukuku'nda imtiyazın Yeri 503

XXI

İÇİNDEKİLER

B. imtiyazın Sermayeye Katılmalı Ortak GirişimlerAçısından işlevi 513

C. Ortak Kontrolün Sağlanmasında Oy Hakkındaimtiyazdan Yararlanılması 515

1. Oy Hakkının Hakim Paysahiplerinin YönetimeKatılma Gücünü Eşitleme işlevi 515

2. TTK'nın ve Tasan'nın Oyda imtiyazın EtkisizleşmesineYönelik Düzenlemesinin Etkileri 521

D. Yönetim Kurulunda Temsil Edilme imtiyazı 524

1. Kavram 524

2. Hukukî Niteliği 526

3. Türleri 528

4. Ortak Kontrolün Oluşumundaki Rolü 529

V. Tüzel Kişinin Yönetim Kuruluna Seçilmesi Marifetiyle

Ortak Kontrolün Tesis Edilmesi 532

VI. Oy Sözleşmesi 536

A. Kavram ve Hukuki Nitelik 536

B. Ortak Girişim Şirketlerinde Oy Sözleşmesi 537

C. Oy Sözleşmelerinin Ortak Kontrolü Sağlama işlevi 5411. Oy Sözleşmesinin Kontrolü Sağlamasının Mümkün Olup

Olmadığı Meselesi 541

2. Tekil ve Ortak Kontrolün Tesis EdilmesindeOy Sözleşmeleri 544

3. Hakim Paysahibinin Oy Sözleşmesine Uygun DavranmayaZorlanması Sorunu 546

Dördüncü Bölüm

ANONİM ORTAKLIK OLARAK KURULAN SERMAYEYE

KATILMALI ORTAK GİRİŞİMLERİ İLGİLENDİREN

BAŞLICA HUKUKİ SORUNLAR

§ 12. Ortak Girişim Şirketinin Yönetimine Özgü Sorunlar 553

XXII

İÇİNDEKİLER

I. Ortak Girişim Şirketinin Yönetim Yapısı 553

A. Anonim Ortaklıklarda Yönetim Organın Yapılanmasına

Genel Bakış 553

B. Ortak Girişim Şirketinde Yönetim Kurulunun Konumu 556

C. Yönetim Organının Örgütlenmesinin Ortak KontrolÜzerindeki Etkileri 559

D. Genel Kurul ile Yönetim Kurulu Arasında Yetki Dağılımı 561

E. Yönetim Kurulu Üyelerinin Konumu: inançlı YöneticilikMeselesi 567

II. Ortak Girişimin Kilitlenmesi 572

A. Kilitlenme Kavramı 572

B. Kilitlenmenin Görünüm Biçimleri 574

C. Kilitlenmenin Önlenmesine ve Sona Erdirilmesineilişkin Araçlar 578

1. Temel Sözleşmenin Kilitlenmeyi Önleyici işlevi 578

2. Yönetim Organının Kilitlenme Riski GözetilerekYapılandınlması 579

3. Paysahiplerinden Birinin inisiyatifine Ağırlık Verilmesi 581

4. Genel Kurulda ve Yönetim Kurulunda Başkana ÜstünOyun Tanınması 583

5. Üçüncü Kişilerin Önerisi Doğrultusunda Karar Alınması 585

§ 13. Şirketler Topluluğu Hukuku Açısından Sermayeye KatılmalıOrtak Girişimler 587

I. Şirketler Topluluğu Hukuku'nun Sermayeye Katılmalı OrtakGirişimlere Uygulanabilmesi Sorunu 587

A. Doğrudan Uygulanabilme 587

B. Kıyasen Uygulanabilme 595

II. Hakim Paysahiplerinin Topluluk Şirketi Olması Sorunu 600

III. Hakim Ortaklığın Ortak Girişim Şirketi OlarakYapılandırılması 601

§ 14. Hakim Paysahiplerinin Özel Sorumluluğu 607

XXIII

İÇİNDEKİLER

I. Yaklaşım 607

II. Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması Teorisi ve HakimPaysahiplerinin Sorumluluğu 607

A. Kavram 607

B. Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimler BakımındanTüzel Kişilik Perdesinin Kaldınlması Teorisinin Yeri 611

C. Teorinin Bazı Temel Uygulama Alanlannm SermayeyeKatılmalı Ortak Girişimlerdeki Görünümü 613

1. Yabancı Yönetim 613

a. Yabancı Yönetime Bağlı Olarak Perdenin KaldınlmasınınKoşullan 613

b. Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimlerde YabancıYönetim Dolayısıyla Perdenin Kaldınlması 615

2. Malvarlıklannın veya Hukuki Alanlann BirbirineKanşması 619

a. Kavram 619

b. Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimler BakımındanKanşma 620

m . Hakim Paysahiplerinin Sadakat Yükümlülükleri 623

A. Sorun 623

B. Anonim Ortaklıklarda Paysahiplerinin Sadakat Yükümlülüğü.... 626

1. Kavramsal Açıdan Sadakat Yükümlülüğü 626

2. Anonim Ortaklıklarda Sadakat Yükümlülüğünün Yeri 627

3. Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimlerde PaysahibininSadakat Yükümlülüğü 634

§ 15. Temel Sözleşmenin veya Ortak Girişim Şirketinin Sona

Ermesi 637

I. Sona Erme Kavramı 637

II. Ortak Girişim İlişkisinin Sona Ermesine Yol Açan Nedenler 644

A. Ekonomik Nedenler 644

B. Hakim Paysahipleri Arasında Anlaşmazlıklar Çıkması 647

III. Ortak Girişim İlişkisinin Sona Erdirilmesi 649

XXIV

İÇINDEKILER

A/Taraflann Uzlaşması Yoluyla 649

B. Pay Devrine Özgü Kısıtlama Getiren Haklann KullanılmasıYoluyla Sorun 651

1. Sorun 651

2. Pay Devrinin Kısıtlanmasına Yönelik DüzenlemelerinKavram ve Nitelik Açısından Değerlendirilmesi 655

3. Pay Devri Kısıtlamalanna ilişkin DüzenlemelerinEsas Sözleşmeye Yansıtılması ve Bağlam HükümleriyleTeminat Altına Alınması Meselesi 659

C. Temel Sözleşmede Öngörülen Sürenin Dolmasıyla 662

D. Ortak Girişimin Amacına Ulaşması veya Bunun imkansız

Hale Gelmesiyle 664

E. Olağan Fesih Yoluyla 665

F. Temel Sözleşmenin Haklı Sebeple Feshi Yoluyla 670

IV. Ortak Girişim İlişkisinin Sona Ermesinin Etkileri 675

A. Temel Sözleşmenin Taraflannın Üçüncü Kişilere ve AnonimOrtaklığa Karşı Yükümlülüklerine Yönelik Etkileri 675

B. Ortaklığın Yapısına ve Ortaklann Hakim Pay sahibi SıfatınaYönelik Etkileri ; 678

C. Temel Sözleşmenin Sona Ermesinin Anonim Ortaklığın

Sona Ermesi Açısından Özellikli Etkileri 682

, 1. Genel Olarak 682

2. Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi 683

a. Kavram ve Düzenleniş Biçimi 683

b. Haklı Sebep Kavramı 687

c. Haklı Sebeple Fesih Davasında Hakimin TakdirYetkisi ve izleyeceği Yöntem 689

d. Özellikle Ortak Girişim Şirketi Açısından FesheAlternatif Oluşturan Yöntemler 693

3. Anonim Ortaklığın Amacına Erişmesinin imkansız HaleGelmesi 694

XXV

İÇİNDEKİLER

4. Esas Sözleşmeye Konulacak Bir Hükümle AnonimOrtaklığın Sona Ermesinin Sağlanıp SağlanamayacağıMeselesi 696

V. Temel Sözleşmenin Sona Ermesinin Uydu Sözleşmelerinin

Varlığına Yönelik Etkileri 700

SONUÇ 703

YARARLANILAN KAYNAKLAR 715

KAVRAM FİHRİSTİ 749

XXVI