Gazeta e Qershorit 2010

7/31/2019 Gazeta e Qershorit 2010

1/12

1QERSHOR 2010 NGJALLJA

NGJALLJANr. 6 (209) Viti XVIII i botimit QERSHOR 2010 mimi 20 lek

Veprimtaria, ashtu si edheekspozita, u organizua ngaFondacioni Grek i Kulturs nShqipri, Drejtoria e Prgjithshmee Arkivave t Shqipris, Fonda-cioni Kulturor i Banks Kombtaret Greqis dhe Kisha OrthodhokseAutoqefale e Shqipris.

N veprimtari morn pjes aka-demik dhe intelektual t njohurnga Shqipria e Greqia, diplomat,klerik, besimtar orthodhoks dheqytetar t kryeqytetit t interesuarpr kt lloj muzike etj. Veprimta-rin e nderoi me pjesmarrjen e tijKryepiskopi i Tirans, Durrsit dhe igjith Shqipris, Fortlumturia e TijAnastasi, i shoqruar nga dy epi-skopt ndihms, Hirsia e Tij Niko-lla dhe Hirsia e Tij Andoni.

Pas hapjes s veprimtaris, z. Ha-

rallamb Terziu, pedagog i muziksbizantine n Akademin Teolo-gjike Ngjallja e Krishtit, mbajti

referatin Historia e muziks bi-zantine prgjat shekujve.

Pastaj, me nj hyrje mbresl-nse, duke psalur, n sken zurivend Kori Kishtar Bizantin JoanKukuzeli, i drejtuar nga Arkima-ndrit Justini, q sht dhe theme-luesi i tij. Kori psali disa pjeshimnesh, q gjenden n kodiktmuzikor t ekspozuar.

TIRAN

MBRMJE ME MUZIK BIZANTINE

Me rastin e mbylljes s ekspozits Dorshkrime Bizantine dhe

Pasbizantine n Shqipri, q u hap n mjediset e Drejtoris s Pr-gjithshme t Arkivave, n datn 7 qershor u zhvillua veprimtaria

kulturore Mbrmsore Bizantine. Ajo u mbajt n salln e re t

ceremonive, pran kishs Ungjillzimi i Hyjlindses, n Tiran.

Referatin e dyt e mbajti dhjakSpiro Kostoli, pedagog i historis s

muziks bizantine n AkademinTeologjike, me tem Muzika kish-tare bizantine dhe kultivimi i saj nShqipri.

Pastaj kori Joan Kukuzeli vazh-doi me psaljen e himneve nga kodi-kt, si dhe u lexua nj pasazh ngakodiku i Kors nr. 93, shek. X.

Sado q Krishti i kishte paralajmruar se do ti drgonte si dele n mes t ujqrve

(Matth. 10.16-18), se do ti urrenin t gjith, se do ti arrestonin, do ti fshikullonin, do ti nn-

shtroheshin vdekjes martirike, me gjith kto ata predikuan krishterimin kudo, n gjith botn

dhe t gjith i martirizuan pr besimin e tyre. Dhe treguan q ishin njerz t Perndis

(I Tim. 6.11), dshmitar dhe shrbtor t Krishtit administrator t mistereve t Perndis

(I Kor. 4.1), Lavdia e Krishtit dhe Apostuj t kishave (II Kor. 8.23).

N mnyr t drejt Etrit e Kishs son prcaktuan ta nderojm secilin nga Apostujt n

ditn e fests s tij dhe t gjith bashk m 30 Qershor, duke prcaktuar para fests s tyre

periudh kreshme. Pr t gjith bashk, Kisha ka prkushtuar t Enjten e do jave. N kujtimin

e tyre psalen himne t bukura t quajtura apostolike.

O apostuj t shenjt, lutjuni Zotit ton Jisu Krisht tu fal shpirtrave tan

ndjesn e mkateve. Amin.

30 Qershor - Mbledhja e 12 Apostujve

Prlshorja

Kori Kishtar Bizantin Joan Kukuzeli


2/12

2 NGJALLJA QERSHOR 2010

Muaji maj pr dioqezn e Kors sht nj muaj festash dhe panairesh,t cilat festohen dhe kremtohen me shum shprestari nga besimtart.N datn 2 maj u festua me nderim t madh transferimi i lipsanit t

Shn Athanasit t Madh. Nj fest masive dhe e njohur ndryshe n gju-hn e popullit si Shn Thanasi i Vers. Dioqeza e Kors kt shenjt enderon n dhjetra e dhjetra kisha, t cilat i kushtohen atij. Kjo ditkujtohet dhe festohet prej shekujsh madhrisht edhe n qytetin e Kors,ku ndodhet edhe nj kish pr nder t tij. Por, kremtimi m i veant ub n Kamenic, ku dy familje t ktij fshati, duke nderuar shenjtin, ri-ndrtuan nga themelet kishn e Shn Thanasit. Familjet Poi dhe Tonafilluan, kryesisht me shpenzimet e tyre, por edhe me mbshtetje finan-ciare t Mitropolis, rindrtimin e ksaj kishe. Amaneti i t parve dhenderimi familjar pr shenjtin bri q kta njerz t rindrtojn dhe tikthejn shenjtit tempullin e tij t dikurshm, t rafshuar n kohn ediktaturs.

N kt dit t veant dhe t gzuar Liturgjin Hyjnore e celebroiMitropoliti i Kors, Hirsia e Tij Joani, i cili kreu edhe ceremonin e ve-ndosjes s gurit t themelit. Gjat predikimit Hirsia e Tij theksoi vendine rndsishm q Shn Athanasi i Madh z n qiellin e shenjtorve tKishs Orthodhokse. Gjithashtu prmendi se mnyra e ndrtimit t ksajkishe nga kto familje sht mnyra historike e ndrtimit t kishave,pasi t gjitha kishat gjithmon jan ndrtuar nga vet besimtart, t ciltedhe i kan mirmbajtur ato n shekuj.

N kt panair morn pjes qindra besimtar nga qyteti i Korsedhe fshatrat prreth.

thua vetm kt fjal dhe nuk na thua ndonj gj tjetr? Dhe shnJoani iu tha: Bni kt dhe sht mjaftueshme.

N kt dit, q sht dhe dita e festimit t emrit t Hirsis s Tij

Imzot Joanit, Stavrofor at Ilia Kotnani uroi n emr t t gjith be-simtarve. M pas, n mjediset e katedrales Ngjallja e Krishtit Hirsiae Tij priti vizita urimi nga besimtart dhe nga personalitete e autoritetevendore.

* * *

Data 9 maj pr dioqezn e Kors lidhet ngusht me fshatin Polen,nj fshat me tradita orthodhokse shum t forta, t ruajtura e t tra-shguara n breza. Ky fshat ka nderin q t stoliset edhe nga nj kish

jo shum e madhe, por shum e nderuar nga gjith qyteti i Kors dherrethinat e tij, kisha e Shn Kristoforit. Ky panair si do vit edhe sivjet ufestua me nj pjesmarrje shum t madhe njerzish.

* * *

Data 13 maj, t kremten e Analipsit, dioqeza e Kors ka nj bekim

t madh. N fshatin Mborje, vetm nj kilometr jasht qytetit, ndodhetnj kish shum e vjetr bizantine me trulo, q i kushtohet Ngjitjes nQiell t Zotit. Festa filloi q n datn 12 pasdite, ku vargu i njerzveshkonte pr tu falur n kishn e Ristozit, si edhe njihet n popull. Tenjten n mngjes Liturgjia Hyjnore u celebrua nga Hirsia e Tij, ImzotJoani.

Kjo dit shoqrohet me pjesmarrjen e mijra besimtarve dhe sipastradits gjith qyteti e rrethinat derdhin aty pran bojn me t ciln ngjyenvezt e Pashks dhe gjithashtu sjellin atje edhe vezt e vjetra t Pashks.Pelegrinazhi i ksaj feste vazhdoi deri n ort e vona t mbrmjes.

* * *

N datn 20 maj, festohet me shum nderim transferimi i lipsanit tShn Nikolls, q n trevn e Kors njihet si Shn Kolli i Vers. Edhe

ky shenjt nderohet n dioqezn e Kors n dhjetra kisha, t cilat nkt dit jan plot e prplot me besimtar. Kjo edhe pr faktin se jan tshumta n numr familjet q kt shenjt e kan shenjtin mbrojts, osesi njihet ndryshe, si shenjti i shtpis. Hirsia e Tij, Imzot Joani meshoin nj kish mjaft t dgjuar dhe me fam n zonn e Kolonjs dhe mgjer, n Shn Kollin e Vodics. Sipas tradits, ky ishte meshimi qendrorn t gjith Kolonjn.

Kisha e Shn Kollit t Vodics sht par gjithmon si nj kishmrekullibrse. N kt panair morn pjes shum besimtar t ardhuredhe nga Kolonja e Kora.

* * *Vetm dy kilometra larg Kors shtrihet fshati Drenov. Nj fshat

me shum kisha e panaire, por si kurora e t gjithve qndron mbi fshat

n nj shpat mali kisha e Shn Konstandinit. 21 maji sht panairi ipanaireve t ktij fshati. Duke qndruar mbi fshat, ky shenjt i madhsht njkohsisht dhe mbrojtsi i tij. Gjith Kora dhe rrethinat n ktdit shkojn pr tu falur pran ksaj kishe, q nga besimtart ortho-dhoks, por dhe t besimeve t tjera njihet si mrekullibrse. Afrsia meqytetin dhe fama e madhe e ksaj kishe bjn q n fest t vijn mijranjerz. Ndonse ajo ndodhet n nj shpat t thepisur dhe rruga sht evshtir, ky shenjt mbetet nga m t dashurit dhe m t nderuarit ngaana e besimtarve.

* * *Nj panair po kaq festiv dhe i lutur sht edhe Shn Triadha. Kjo dit

festohet me shprestari e nderime panegjirike n qytetin e Kors, poredhe n fshatrat Zvirin, Polen e Plas, t cilat kan kisha kushtuarShn Trinis. N kishn e Shn Premtes n fshatin Ravonik, dita e ShnTrinis festohet n kt kish nga llamarinpunuesit, si nj tradit mjafte vjetr.

* * *N datn 8 maj u celebrua Mesha monoklise pr nder t Shn Joan

Theologut. N mesh morn pjes t gjith klerikt e Zvendsis sKors dhe qindra besimtar. Hirsia e Tij, Imzot Joani n fjaln e tijtheksoi msimin m t madh q ky apostull predikoi, dashurin, nj ndjenjsa e nevojshme aq dhe e domosdoshme pr ti dhn kuptim real jets.Dashuria, si nj atribut hyjnor, mund t marr dimensionin e saj t vrtetvetm nprmjet marrdhnies me Zotin dhe prej andej mund t shtrihete t prek gjithsecilin, duke e transformuar at dhe duke i dhn jetsgzimin dhe kuptimin e saj t vrtet. Shn Jeronimi tregon se kur aiishte i vjetr nuk predikonte m, por sa her fliste thoshte vetm ktofjal doni njri-tjetrin. Merreni me mend q t dgjoni pr kaq vjet tnjjtat fjal, ndaj dhe njher nxnsit iu afruan e i than: Msues, ti q

je kaq i shenjt dhe q Perndia t ka zbuluar aq shum mistere, pse na

N Mitropolin e Kors

Panaire t shumta me pjesmarrjen e mijra besimtarve

Kamenic


3/12


Nj atmosfer e veant gzimimbizotroi gjat gjith ktyreditve n institucionet arsimore tMitropolis s Shenjt t Gjiro-kastrs. Ishte nj gzim i prligjur,sepse i gzoheshin frytit t mundi-mit t prbashkt me msuesit dhepedagogt e tyre. Dhe ishte kudoe pranishme ndjenja e thell e fal-nderimit pr Kryepiskopin Anastas,q mes sakrificash t mdha kri-

Nxnsit e katr specialiteteve, me udhzimet dhe mbikqyrjen emsuesve t tyre, organizuan pr dy jav rresht nj ekspozit krejtt veant punimesh. Me kto aplikime treguan nivelin e lart t njohuriveq marrin n kt shkoll, por sidomos marrjen e shprehive praktike, aq

shum t nevojshme pr zgjedhjen q ata kan br pr profesionin qdo t ushtrojn

Ekspozita q prfshinte aplikime t instalimeve elektrike, zbatimepraktike t disa parimeve baz t fiziks, prdorimin e energjis dielloresi burim energjie pr shtpit dhe bizneset, u organizua fillimisht n oborrine shkolls. N vazhdim u transferua n oborrin e kishs s Shn Hara-llambit, n Sarand, si edhe n salln e veprimtarive t kompleksit arsimorn Dervician.

Gjat prgatitjes s ktyre punimeve, q prfshinin makete funksio-nale t nj hidrocentrali, termosifon diellor, por edhe shum shembuj ngafizika e valve dhe fushave elektromagnetike, nxnsit stabilizonin kon-ceptet baz t teoris, por edhe aplikonin materiale e teknika progre-sive. Edhe nxnsit q ndjekin kursin e Informatiks kishin prgatitur

faqen e improvizuar t shkolls n Internet.Sidoqoft i gjith komuniteti i arsimtarve t zons, nxnsve dheshum vizitorve t tjer u shpreh me fjalt m t mira pr punn qbhet n kt qendr t aftsimit profesional t Kishs.

Ekspozita ishte gjithashtu nj rast shum i mir pr promovimin evet shkolls n komunitetin e arsimit n t gjith zonn e Mitropolis sGjirokastrs.

Prve ktij evenimenti, nn kujdesin e drejtorit t shkolls z. Th. Dalla,n mesin e majit, me bekimin edhe t Mitropolitit t Gjirokastrs z.Dhimitr, n ambientet e shkolls u organizua edhe nj veprimtarididaktike me msimdhns t shkollave publike t zons s Sarands,Delvins, si dhe t Gjirokastrs. N t u paraqitn dy referate, njri qlidhej me pedagogjin dhe personalitetin e nxnsve dhe tjetri q lidhejme aplikimin e kompjuterit n didaktikn e shkencave ekzakte. Nj ngapedagogt nga Greqia, bashkpuntor i shkolls profesionale ApostullPavli, me shum kompetenc u tregoi kolegve mundsit e mdha qofron teknologjia e lart n lehtsimin e procesit t t nxnit nga nxnsit,por dhe n t brit m interesante t ors s msimit. Nga ana e arsim-tarve pjesmarrs u shprehn falnderime pr kt seminar t shkurtrdhe pr gatishmrin q u shpreh nga ana e shkolls Apostull Pavlipr ti ndihmuar n vijim.

Me veprimtari t ksaj natyre, por edhe ekskursionet e ndryshmedhe takimet mes nxnsve t shkollave t zons duket qart se kjo qendre arsimit profesional q funksionon nn kujdesin e Kryepiskopit Anastassht nj vatr e ngroht, q me arritjet e saj rrezaton n zonn prreth.

N Mitropolin e Gjirokastrs

VEPRIMTARI PR PRFUNDIMINE VITIT SHKOLLOR

joi vatra t tilla pr nj arsim cilsordhe prkujdesje pr nj numr kaqt madh nxnsish e t rinjsh.Falnderim nga nxnsit, por edhenga prindrit, t cilt e din ta bjndallimin e cilsis s arsimit dhekulturs q u jepet fmijve t tyredhe pr klimn e nj familjeje tmadhe t krishter, q krijohet p-rreth ktyre vatrave arsimore tKishs son Orthodhokse.

Ekspozit me punime nga shkolla e mesmeprofesionale Apostull Pavli

T dieln, 13 qershor, n kishn e Fjetjes s t Trshenjts Mari nDervician u krye nga Mitropoliti i Gjirokastrs, Hirsia e Tij Dhimitri,hirotonia n gradn e dhjakonit e z. Jani Mrkuri. Besimtar t enoriss Dervicianit, t rinj e t reja nga institucionet tona arsimore mornpjes n Liturgjin Hyjnore dhe bashkuan lutjen e tyre q Perndia tdenjsoj dhjakon Joanin q t jet gjithmon n lartsin shpirtrore tklerikut orthodhoks, q t jet ndrmjets i vrtet mes Perndis dhebesimtarve. Kishin ardhur dhe morn pjes n Liturgji e hirotoni edhestudent t Akademis Teologjike Ngjallja e Krishtit, n Manastirin eRi t Shn Vlashit n Durrs, bashkstudentt e dhjakon Joanit, sepse

edhe ai prfundoi sivjet studimet n kt Akademi.(Korresp. NGJALLJA)

HIROTONI E RE N MITROPOLINE GJIROKASTRS

Pasditja e s enjtes, 10 qershor,e gjallroi n veanti Kom-pleksin Arsimor Kryqi i Nderuar,n lagjet tradicionale t Gjiroka-strs. N salln e tij t ceremonivebhej festa e mbarimit t vitit shko-llor, pr voglusht e shkolls 9-vje-are Frym Dashurie, q shtn vitin e saj t dyt t funksionimit.Msueset, prindrit etj., n nj pas-

dite me shum bekim, ndanin pr-parimin e fmijve, mundimin shu-mmujor t msueseve dhe urimetpr prparim m t madh n vitine ardhshm. Mes tyre, pr t pr-cjell dashurin atrore dhe kshillashpirtrore, ishte dhe Mitropoliti iGjirokastrs, Imzot Dhimitri, i cilindjek me shum kujdes zhvillimine ksaj qendre arsimore.

N t dyja klasat e saj shkolla ka45 nxns jo vetm nga qyteti, poredhe fshatrat prreth. N kt as-pekt shkolla u vjen n ndihm fa-

miljeve, fmijt e t cilave rreziko-heshin t mbeteshin edhe pa shko-

ll, pasi pr shkak t kriterit t numritn kto fshatra nuk ka msues. Shko-lla zhvillon msim n t dy gjuht,dhe i jep rndsi t veant koheren-cs gjuhsore t fmijve. N shko-ll merren q n fillim njohuri prgjuhn angleze, aplikohen kompju-tert dhe do prvoj tjetr nga didak-tika e pedagogjia bashkkohore.

Festa ishte nj kurorzim i pr-

parimit t tyre dhe n nj mas tkonsiderueshme e treguan at tsintetizuar n programin q kishinprgatitur. Recitime n t dyja gju-ht, kng dhe valle, por edhe pjest tilla q synojn t kultivojn tekbrezi i ri ndjeshmri pr mjedisinku jetojm dhe pr kujdesin ekolo-gjik.

N prfundim t programitMitropoliti u shprndau nxnsvedftesat e prparimit t tyre dhedhurata simbolike, me uratat q tkalojn pushime t gzuara me

familjet e tyre dhe t takohen pr-sri n vjesht.

Shkolla 9-vjeare Frym Dashurie


4/12


Ajo transmeton pr ju 24 or program.

Do t dgjoni gjithka q ju duhet: programe shpirtrore, sociale e kulturore.

Muzik e zgjedhur kishtare, popullore e klasike, nga vendi dhe bota.

Ndiqni shrbesat kishtare n Radio Ngjallja!

Rreth 30 gra orthodhokse t Tirans, gjat takimevet tyre ditt e mrkura, kan nisur t msojn himne epsalme t ndryshme, veanrisht ato q prdoren n Litur-gjin Hyjnore. Ato po e bjn kt nn drejtimin pedagogut

t muziks bizantine Harallamb Terziu dhe tashm shtkrijuar nj kor ku spikatin 3-4 zra me prirje. Qllimi shtq sa her t organizohen aktivitete n vende t shenjta,t ken nj kor t prgatitur pr ti psalur Perndis dhepr t himnuar Emrin e Tij t Shenjt.

M 26 maj, grat orthodhokse zhvilluan takimin e ditss mrkur me at Luka Veronis dhe me disa klerik estudent, miq nga Kisha Orthodhokse e Ameriks, ngaAkademia Teologjike Holy Cross, Boston. Ishte njbised e veant, ku u ndan prvoja mbi misionin ekrishter n komunitet dhe n familje. Grat bn pyetjedhe i shprehn mirseardhjen e ngroht miqve e vlle-zrve n Krishtin. U b edhe nj prezantim i aktiviteteve

shpirtrore e sociale q zhvillon Grupi i Grave Orthodhoksenga viti 1995 e n vazhdim.

M 29 dhe 30 maj, grat orthodhokse t Tirans embylln ciklin e msimeve t katekizmit me nj pele-grinazh n kisha e manastire t Elbasanit, Pogradecit eKors, i cili prfundoi me nj agripni n manastirin Fjetjae Shn Maris, n Boboshtic. Atje i priti Papa JaniTrebicka, i cili kreu shrbesat dhe Liturgjin Hyjnore.

Me grat e Tirans u bashkuan n lutje edhe 30-40 graorthodhokse nga qyteti i Kors. T nesrmen n mngjesu b nj vizit n manastirin e Shn Nikolls, n fshatinKamenic dhe udhtimi u mbyll me vizitn n Kishn

Katedrale Ngjallja e Krishtit, n qytetin e Kors, kumorn bekimin e Hirsi Joanit.

Rajmonda Shqevi

Nga 28 deri m 30 maj,n Golem t Kavajs,u zhvillua konferenca me

personat me aftsi t ku-fizuara. Ajo u realizua mebekimin e KryepiskopitAnastas dhe u organizuanga stafi i Zyrs KombtareRinore t ndihmuar edhenga 4 t rinj vullnetar.

N kt konferenc mo-rn pjes 35 persona, t ci-lt kishin aftsi t kufizu-ara pr t lvizur, por edhepr tu shprehur. Larmia e

programeve dhe harmoniaq ekzistonte n kt akti-vitet shprehej n t gjith tpranishmit. do pjesma-rrs u vetprezantua me ant vizatimeve t hedhura nletr. Pjesmarrsit u njo-hn edhe me LegjislacioninShqiptar pr personat meaftsi t kufizuara, u njohngjithashtu edhe me Kon-ventn e OKB -s pr t

drejtat e personave meaftsi t kufizuara etj.

Trajnuesit, me an tmodeleve t ndryshme dhebroshurave q shprndan,

u bn t njohur se si t pr-ballen me nj shoqri qprodhon aftsi t kufizuarapr kta persona n nevoj,si jan barrierat e ndryshmet qndrimit, ato fizike e in-stitucionale. Gjat trajnimitpati shum diskutime.

Programi argtues ishtenga m t plqyerit. dopjestar prpiqej n maksi-mum q grupi i tij t fitonte.

Lojrat n grup ishin tndryshme si: lojra megjegjza, lojra me fjal turta, lojra me pyetsoretj. Nuk munguan edhe kri-

jimet, ku do grup duhej tprgatiste nj ske, t krijo-nte nj kng, nj koreogra-fi muzikore, duke perfor-muar prpara t pranishm-ve nj ift pr do grup dhet krijonte gjithashtu vesh-

jen m t bukur me mjete

rrethanore. T gjitha grupetshfaqn n maksimum

talentin e tyre, duke kaluaredhe aftsit fizike t tyre.N fund u shpall grupi

fitues.Pas prfundimit t akti-

vitetit t gjith pjesmarr-sit ndan mendimet e tyrepr ecurin e tij, gjithashtushprehn idet e tyre prvazhdimsin. Sipas pye-tsorve u morn mendimeedhe pr prmirsimin ektij aktiviteti, ku personatme aftsi t kufizuara kr-konin m shum pjesmarr-

je, veprimtari t tilla t pr-

sriten m shum se nj he-r n vit, t ket m shumprograme argtuese, spor-tive dhe muzik.

Korresp. i Ngjallja

Aktivitete t grave orthodhokset Tirans

Konferenc me personat me aftsi t kufizuara

I shte nj bekim pr be-simtart e Mitropolis sGjirokastrs vizita vlla-zrore q nj grup i madh

besimtarsh nga Kora, men krye Mitropolitin e tyre,Hirsi Joanin, realizuan nGjirokastr. Vizita dyditoreishte m 5 dhe 6 qershor.

Momenti kulmor i vizi-ts ishte t dieln, bashk-meshimi i Mitropolitit t Gji-rokastrs z. Dhimitr dheatij t Kors z. Joan, n ki-shn historike t Metamor-fozs s Zotit, n lagjenPazari i Vjetr, e cila ka qe-

n dhe sht katedra e Mi-tropolis. Predikimin e ditse mbajti Mitropoliti i Korsz. Joan, ndrsa n Liturgjipsali kori i shkolls s mes-me kishtare Kryqi i Nde-

Vizit nga besimtar t Mitropolis s Korsn Gjirokastr

ruar. Mitropoliti i Gjiro-kastrs z. Dhimitr, duke iuruar mirseardhjen Hir-sis s Tij z. Joan dhe kleri-

kve e besimtarve q eshoqronin, i mshoi idesse edhe vizita t ksajnatyre kan rndsin etyre n forcimin e unitetitmes besimtarve t Kishsson dhe t lidhjeve histori-ke e vllazrore mes dy Mi-tropolive. N veanti thek-soi zhvillimet n Kishn to-n, prpjekjen titanike tKryepiskopit t Tirans dhegjith Shqipris z. Anastas

pr rilindjen e Kishs sonOrthodhokse, pr nj frymt re n gjirin dhe perspek-tivn e saj dhe n veanti,pr forcimin e unitetit tgrigjs s saj.

N pasditen e s shtu-ns mysafirt nga Kora upritn n ambientet e Kom-pleksit Arsimor, ku pas dar-

ks n paraklisin e tij u le-xua Mbrmsorja.

I gjith grupi nga Korapas Liturgjis Hyjnore dhegostitjes tradicionale noborrin e kishs, vijuan vizi-tn e tyre n Dervician, nqendrn e Enoris s Fjet-

jes s t Trshenjts, ku atodit, ve t tjerash, ishteende e hapur edhe ekspozitame punimet e nxnsve tshkolls s mesme teknike

Apostull Pavli. Prgje-gjsit e ksaj shkolle bnnj prezantim t shkurtr tsaj dhe u treguan vizitorvepunimet q ishin ekspo-zuar.

N Jerontiko tregohet ngjarja e mposhtme:Nj vlla i Skitit ra n nj rast n gabim. Ather

u b mbledhja e vllezrve ku ftuan edhe ava

Moisiun pr t marr pjes. Por ai nuk pranoi t

vij. Ather presviteri i skitit drgoi nj lajms pr

ti thn: Eja se po t presim t gjith. Ather

ava Moisiu shkoi n mbledhje duke mbajtur mbi supe

nj kosh t shpuar t mbushur me rr. Etrit q e

takuan t part e pyetn: far sht kjo q po bn

at i nderuar?. Mkatet e mia jan, - u prgjigj ati,-q shkasin prapa meje dhe un nuk i shikoj. Megjithat

ja ku erdha sot ktu pr t gjykuar mkatet e t

tjerve!. Kur dgjuan kto etrit nuk i than asgj

vllait q donin ta gjykonin dhe e faln.


5/12


Sipas mendimit orthodhoks, Ki-sha ka nj domethnie t dyfisht.Nga njra an ajo shpreh karakte-

rin e saj dogmatik dhe fetar, osendryshe, at t brendshm dheshpirtror, nga ana tjetr, karakte-rin e saj t jashtm, sipas kuptimitt vet termit. Sipas botkuptimitdhe bess orthodhokse, Kisha pr-caktohet si nj institucion fetar dhesi nj shoqri fetare.

Prkufizimi i Kishs si nj insti-tucion fetar mund t formulohetkshtu:

Kisha sht nj institucion fetari Beslidhjes s Re. Shptimtari ynJisu Krisht e themeloi nga ekono-mia e mishrimit t Tij; ajo mbshte-tet te besimi n T, dhe n rrfimine drejt. Ajo u inaugurua ditn e Pen-tikostis, gjat zbritjes s Shpirtitt Shenjt mbi dishepujt e shenjtdhe apostujt e Krishtit Shptimtar.Ajo i bri instrumente t hirit hyjnorme qllim q ata t vazhdonin ve-prn lirimtare t Jisuit. N ktinstitucion u vendos trsia e t vr-tetave t zbuluara; n t vepron hirihyjnor, prmes Mistereve; n trilindin n besim ata q vijn; n t

ruhet doktrina apostolike dhetradita e shkruar dhe ajo gojore.

Prkufizimi i Kishs si njshoqri fetare sht si m posht:

Kisha sht nj shoqri perso-nash t bashkuar n unitetin e Fry-ms dhe n lidhjen e paqes (Ef. 4.3).

Vepra e saj apostolike mund tformulohet kshtu: Kisha sht in-strument i hirit hyjnor, i cili realizonkungimin e Perndis dhe t njerz-ve nprmjet besimit tek JisuKrishti Shptimtar.

I ngjitur n qiej, Zoti yn drgoiShpirtin e Shenjt n form gjuhshmbi dishepujt dhe apostujt e shenjt.Mbi apostujt e Tij ai themeloi nj Ki-sh t shenjt, katholike dhe apos-tolike, shoqrin e Perndis dhet njerzve. Ai i dha hirin e shpengi-mit pr t shptuar gjindjen njer-zore, duke e ngritur nga rnia, dukee riprtritur prmes mistereve, dhesi e ushqeu me bukn qiellore, ebri t denj pr jetn e ardhshme.

N Shkrimin e Shenjt, fjala Ki-sh ka dy kuptime. M i prdoruri

sht ai i nj shoqrie njerzish tbashkuar nga lidhja fetare, por ka

Shptimtari. Shtyllat jan etrit qruajtn unitetin e bess. Gurt janbesimtart. Ju nuk jeni m t huaj,as bujts, por bashkqytetar t shenj-

torve dhe pjestar t familjes sPerndis, ndrtuar mbi themeline apostujve, duke qen vet Krishtiguri i qoshes (Ef. 2.19,22).

S fundi, Kisha sht quajturnga Shkrimi hyjnor dhe i frymzuarsi Nusja e Krishtit: Ju fejova me njburr, q tju nxjerr para Krishtitsi virgjresh t dlir (II Kor. 11.2).

Si nj Mbret, Zoti yn, JisuKrisht ka themeluar mbi tok, njmbretri qiellore menjher pasngjitjes s Tij n qiej, kur u ul n tdjathtn e Perndis At dhe moringa Ati i Tij i prjetshm do pu-shtet mbi tok e n qiej.

Mbretria e Tij mbi tok shtKisha. Duke qen nj mbret, Jisuikujdeset pr t, e drejton, e qeveris,

e udhheq prjetsisht prmesmistereve t shenjta. Pa pushimdhe me bollk, Ai shprndan dhuntinga Fryma e Tij e shenjt, q taforcoj, ta bj t rritet dhe ta zgje-roj. Shptimtari-Mbret shenjtron,ngushllon, ruan, zbulon dhe lav-dron popullin e tij (Joan 15.26 dheVep. 2.33-36).

Si nj Mbret, q t mbretrojn mbretri rregulli, Zoti jep miste-ret, ai i dha ligje popullit t tij. Sinj Mbret, ai i ftoi kombet t besoj-n n t. Si nj Mbret, ai u krkoi

besnikve t tij sakrific, madjeedhe t vet jets s tyre pr t dhe

Mbi Kishn1. N nj Kish t shenjt, katholike dhe apostolike

edhe kuptimin e tempullit t Per-ndis ku mblidhen besnikt pradhurimin e prbashkt. Shn Kirilli

i Aleksandris thot se Kisha quhetkshtu, sepse ajo i fton t gjithnjerzit dhe i mbledh ata.

Fjala Kish vjen nga greqishtjae vjetr, q do t thot asambleja enjerzve t thirrur n t njjtin q-llim, gjithashtu edhe vendi ku atamblidhen. Ajo sht prmbajtsidhe prmbajtja.

Si dhe Shtpia e Perndis s gja-ll, shtyll dhe mbshtetje e s vr-tets, dhe trupi i Krishtit: Ju jenitrupi i Krishtit dhe gjymtyrt e tij,

ve e ve (I Kor. 12.27).Metodi, episkopi i Likis, rrethfundit t shekullit t 3-t, n simpo-ziumin e dhjet virgjreshave, equan Kishn en t fuqive hyjno-re, nuse e Fjals prjetsisht t re.Ajo sht nj krijes hyjnore e lartnga gjithka q sht njerzore.N fund ai e paraqet si asamble,shumic, e t gjith atyre q besojn,ku m t vjetrit msojn t rinjt dhet prsosurit edukojn t dobtit.

Ipoliti, ati i shquar i Kishs sRoms, dishepull i shn Irineut, nfillim t shekullit t 3-t, n veprne tij Krishti e antikrishti flet gjatpr Kishn dhe e paraqet si nj ani-

je n detin e trazuar. N t gjendetkapiteni, marinart, kraht, spirancatdhe do lloj armatimi, simbole tKrishtit, t engjjve dhe t besnikve.

Duke besuar n Shpirtin e Shenj-t, i cili i frymzoi kto figura t Ki-shs, besojm domosdoshmrishtn nj Kish t shenjt, pr t cilnu dhan gjith kto prcaktime t fry-mzuara nga Fryma e Trshenjt.

2. Mbi themelimin mbi tok t Mbretris s Perndis,pra Kishs, nga Shptimtari yn Jisu Krisht

mbretrin e tij. Si nj Mbret, ai ishpalli luft s keqes dhe shpr-ndau paqen prmes virtytit. Jisui,si nj Mbret, mbretron n zemrate besimtarve, t bashkuar me t n-prmjet Kishs s shenjt. Ata qnuk jan t lidhur me Kishn gje-nden jasht mbretris s Krishtitdhe e privojn veten e tyre nga nderii t qenit bij t mbretris s Krishtit.

Kisha e shenjt e Krishtit shtinstitucioni hyjnor fetar themeluarnga Shptimtari Jisu Krisht prshptimin e gjinis s njerzve.Kisha u dha nga Shptimtari si in-strument i dashuris s tij hyjnoredhe dashamirsis s tij pr nje-rzit. Ajo sht nj en e prjetshmee hirit hyjnor dhe konsumatore eshptimit t njerzve. Si Kryetardhe Prmbushs i shptimit tnjerzve, si Perndi, ShptimtariJisu Krisht, gjithnj i njjt, i shptojt gjith sa besojn tek ai prjet.

prktheu E. Pani

(vijon n numrin e ardhshm)

Nga Shn Nektari i Egjins

N kuptimin e gjer dhe t kri-shter, Kisha sht shoqria e tgjitha qenieve t lira dhe t arsye-shme, t atyre q besojn te Shp-timtari, prfshir ktu edhe engjjt.Kt shoqri apostull Pavli e quanTrupi i Krishtit, plotsia e atij q imbush t gjitha (Ef. 1.10; 2-23).Kshtu, ajo i mbledh t gjith ata qkan besuar Krishtin para ardhjess Tij, ata q kan formuar Kishne Beslidhjes s Vjetr, e cila drej-tohej, n kohn e patriarkve, nga

premtimet dhe besimi i dhn pr-mes zbulimit, d.m.th. gojarisht.M pas, n kohn e Moisiut dhe

t profetve, ajo u qeveris nga Ligjidhe orakujt, d.m.th. n nj formt shkruar.

N kuptimin e zakonshm dhet ngusht, Kisha e Krishtit shtajo e Beslidhjes s Re, Kisha ehirit t Krishtit. Ajo kupton t gjithata q besojn n t n besimin evrtet. Ajo gjithashtu sht quajturShtpia e Perndis, sepse Perndiabanon n t dhe atje adhurohet.

Themelet e Kishs jan profe-tt dhe apostujt. Guri i qoshes sht


6/12


Konferenc Prkujtimore pr Nn Terezn n 100-vjetorin e lindjes

Kur flitet pr Nn Terezn, dy fjal vijnspontanisht n mendjen time: guxim dhedashuri. Jeta e saj ishte nj rrug e mbushur mevendosmri dhe guxim. Ishte vetm 18 vje kurvendosi t prkushtohet plotsisht n Krishtin.Dhe shkoi n Irland pr tu br pjes e Vlla-zris Misionare Motrat e Lorettos. Po me tnjjtin guxim krkoi t shkoj n Kalkuta, kufillimisht punoi si msuese. N vitin 1946 ajopranoi thirrjen e dyt t saj, tu prkushtohejm t varfrve t t varfrve dhe t themeloj

m 1950 nj vllazri t re misionare, Misio-naret e Dashuris.

Vazhdoi nj jet t mbushur me guxim. Njguxim i mbushur me dashuri. Duke prjetuarpersonalisht se Perndia sht dashuri, u pr-poq ta jetoj gjithnj e m thell dhe n mnyrm t plot kt dashuri, duke i prqafuar tgjith, pa asnj lloj dallimi, racor, etnik, gjuhsor,fetar. Ajo gjithmon i jepte prioritet m t pri-vuarve dhe m t vobektve.

Sigurisht, e dinte se nj njeri mund t ofrojdashuri n atdheun e vet dhe n Evrop. Por

dshira e saj ishte t shkonte aty ku t tjertkishin vshtirsi, n kufijt m t vshtir dhem krkues: n nj vend t huaj, duke e pranuarvet t qenurit e huaj, e pr m tepr, varfrinabsolute n jetn e saj personale.

Trimria dhe guximi i saj shkaktojn admirim.Dhe n mnyr spontane vijon pyetja: Nga emerrte ky shpirt fuqin e tij mahnitse? Prgjigjjanuk sht e vshtir. Ajo vet, n mnyr t pr-

sritur, e ka zbuluar t fshehtn e saj: besim qt shtyn n vepra dhe prkushtim i plot nPerndin; vendim pr t ecur n gjurmt eKrishtit me frym sakrifice, lutje e pandrprer.Pa lutjen, un nuk mund t punoj qoft pr njgjysm ore. Un e marr fuqin time nga Per-ndia nprmjet lutjes. Dhe diku tjetr: Lutjae ushqen shpirtin - njsoj si gjaku sht prtrupin.

Dhurata tjetr e Nn Terezs ishte se nuku kufizua n prjetimin individual t flaks sshpirtit t saj. E transmetoi at tek t afrmitdhe tek t largtit. Me shembullin e saj, arriti tfrymzoj mijra shpirtra. Brenda dhjet viteveu krijuan 25 grupime t Misionareve t Dashu-ris n Indi. Dhe n dhjetvjeart q pasuanthemeloi shum deg, mendoj rreth 500, n 100vende t ndryshme t bots. Bhet fjal pr njfrytshmri t mahnitshme shpirtrore dhekontribut mbarbotror.

Pr gjith kto arsye, pra, me gzim t vean-t marr pjes n aktivitetin e sotm n kujtim tNn Terezs. Teksa kujtojm me mall figurn

e saj t rrall, zri i saj mbrrin me qartsi m tmadhe n zemrn ton, pr t na nxitur t gjith-ve n do fush ku ndodhemi: M shum vme-ndje ndaj varfris dhe veanrisht ndaj vlle-zrve tan t privuar e t munduar. Ka shumn bot q jan duke vdekur pr nj cop buk,por ka m shum q po vdesin pr pak dashuri.Le t kemi m tepr konseguenc n besiminton, m shum guxim dashurie.

N datn 4 qershor, n Teatrin Kombtar t

Opers dhe Baletit, u mbajt konferenca

prkujtimore q el i akt ivi tet in kushtuar

100-vjetorit t lindjes s Nn Terezs.

Au tori te te sh te trore, prfaq sue s t

besimeve t ndryshme dhe studiues foln pr

misionaren si shembull i bamirsis dhe

shpalln nj kalendar aktivitetesh.

Prshndetje, fjalime, vargje t recituara

dhe disa imazhe filmike, t gjitha lidhur me

Nn Terezn apo misionin e saj, kan pr-

br programin e konferencs prkujtimore.

Ve autoriteteve shtetrore, n konferenc

morn pjes prfaqsues t besimeve t ndry-

shme, t cilt edhe n fjaln e tyre theksuanse prkushtimi i Nn Terezs sht nj she-

mbull pr tu ndjekur pavarsisht besimit.

Aktoret Tinka Kurti dhe Ema Andrea recituan

vargje apo shprehje t Nn Terezs, ndrsa

disa studiues, t ftuar pr t referuar, foln

pr Nn Terezn misionare, bamirse, pr

nj grua q e shpenzoi jetn mes t varfrve.

Tingujt e korit Pax dei, dirigjuar nga

Suzana Turku, mbylln kt konferenc

prkujtimore.

N konferenc, pr figurn e Nn Terezs

foli edhe Kryepiskopi Anastas, fjal t ciln

po e botojm t plot.

Frytshmri e mahnitshme shpirtrore

dhe kontribut mbarbotror

Duke par nevojn dhe rndsin q kan sottrajnimet e ndryshme, dhe se si ato ndikojn n

zhvillimin intelektual tek t rinjt, u mundsua

n datat 14 dhe 15 maj, n Qendrn Thavor,zhvillimi i trajnimit me tem T jesh lider. Ky

trajnim bn pjes n projektin T rinjt duke

punuar s bashku pr nj t ardhme m t

mir, i cili, me bekimin e Fortlumturis s Tij,

Kryepiskopit Anastas, sht financuar nga

HEKSI, nprmjet Zyrs Diakonia Agapes t

Kishs. Ky aktivitet u organizua nga Stafi i

Zyrs Kombtare Rinore Orthodhokse t

Shqipris n bashkpunim me zyrn e DA.

N kt trajnim morn pjes rreth 20 t rinj,

t cilt ishin drejtues dhe aktivist npr qendra

t ndryshme rinore orthodhokse nga i gjithvendi.

Trajnim me drejtues t rinisorthodhokse

Nga Kryepiskopi i Tirans, Durrsit dhe i gjith Shqipris Anastasi

N foto:

N panairine organizuar nga

Drejtoria Arsimore

e Elbasanit

dhe pushteti lokal

n zonn e Shpatit,

ku morn pjes

edhe t rinjt

orthodhoks,

me nj stend

librash, si dhe

grupin e valleve.


7/12


Historia e muziks kishtarebizantine n Shqipri sht elidhur ngusht me t qenurit e sajpjes e Perandoris Bizantine pr

afro 1000 vjet. N kt mnyr kjoperandori ka ln gjurm t thellan kt vend sidomos n art, si: narkitektur, n piktur, n skulptu-rn e drurit, n muzikn kishtareetj. Vendi yn sht plot me monu-mente e vepra t tilla arti, n t cilatspikat dora dhe mendja e mjeshtr-ve dhe e artistve vends 1.

Gjithashtu hapsira shqiptaresht nj vatr e rndsishme qka trashguar dorshkrime t pa-sura kishtare, ku disa prej tyre pr-

bjn edhe monumente t vyera nshkall botrore2. Kta kodik tdorshkruar, prbjn nj pasuri tmuar t kulturs s vendit ton,ku mes tyre nj pjes t veantzn edhe dorshkrimet e muzikskishtare bizantine, t cilat i prkasinperiudhave t ndryshme t zhvilli-mit t saj dhe dshmojn prdori-min dhe kultivimin e muziks bizan-tine n viset e Shqipris s sotme.

Sot n Arkivin Qendror Shte-tror, prve kodikve me shenja

ekfonike ruhen edhe 5 kodik memuzik bizantine, t cilt edhe pset pakt n numr kan nj rndsit madhe pr muzikologt, sepsejan burimet e para t shkruaramuzikore n vendin ton t njohuraderi m sot. M i hershmi mes tyresht Kodiku i Prmetit nr. 81, i cilisht shkruar n pergamen dhe itakon shek. XII. Pas tij n radhkronologjike vjen Kodiku i Beratitnr. 23, i cili sht shkruar n letrn vitin 1292 nga Mihal Slavopuli

dhe i prket periudhs kukuzelia-ne, d.m.th. periudhs gjat s cilsjetoi dhe veproi nj prej personali-teteve m t shquara t muziksbizantine, Joan Kukuzeli nga Du-rrsi. Tre kodikt e tjer muzikori prkasin periudhave m t von-shme dhe prfshijn nj hapsirkohore dyshekullore. Konkretisht,ata jan Kodiku i Kors nr. 72, qi takon vitit 1736; Kodiku i Elba-sanit nr. 87, q daton m 1806 dheKodiku i Tirans nr. 95, q i prket

vitit 18953.* * *

Jo vetm historia e muziks bi-zantine n Shqipri, por edhe ajombarbotrore lidhet ngusht mepersonin eShn Joan Kukuzelit ngaDurrsi, i cili pas Shn Joan Dama-skinit konsiderohet si burimi i dyti muziks kishtare bizantine. Meveprat e tij Teoria rreth artit muzi-kor, Iso e madhe e papadiks dheTroho e madhe e muziks si edhekrijime me kng kishtare, ai krijoinj periudh t re, e cila quhet pe-riudha kukuzeliane.

Si dshmi e ruajtjes dhe kulti-vimit t ksaj muzike n Shqipri

jan edhe shum emra kngta-rsh, t cilt n gjuhn e kishsquhen psalt. N vendin tonvazhdimsia e msimit dhe e prak-tikimit t ksaj muzike sht arriturnprmjet dy mnyrave:

Forma e par sht praktika mean t veshit q organizohej prejprotopsaltit ose ndryshe psaltit tpar4 t kishs n form kursi prprgatitjen e psaltve t ardhshmsi me an t praktiks, ashtu edhenga ana teorike me njohurit melementare t muziks bizantine.Kto lloj kursesh u bn tradicio-nale pr transmetimin e t psaluritnga nj brez n tjetrin me nuancate karakterin e vendit ku vepronin.Shkolla t tilla kan ekzistuar nKor, Elbasan, Durrs, Kavaj,Berat e gjetiu. N fillim t shek.XIX sht prgatitur dhe reformae re e thjeshtimit t sistemit grafikt muziks bizantine nga Arkima-ndrit Krisanthi, mitropolit i mvon-shm i Durrsit, i cili bashk me

dy studiues t tjer t ksaj muzikeHurmuzio hartofilaksin dhe Grigorprotopsaltin quhen msuesit e m-dhenj t metods s re t muzikskishtare bizantine5.

Forma e dyt e msimit ka qe-n ajo e msimit t detyruar t teo-ris s ksaj muzike n shkollat ekohs, veanrisht nga ata q pr-gatiteshin pr msues. Gjat kohss sundimit turk, msuesit, meqdinin shkrim e kndim kryenin edhedetyrn e psaltit, prandaj shpeshhe-

r psaltt i thrrisnin edhe dhaskal.N manastire kopjoheshin tekstetmuzikore, t cilat m pas shprnda-heshin npr kishat e fshatrave dheprdoreshin nga psaltr-msuesit.

Pra, nprmjet ktyre formavedhe sidomos t forms s par qsht edhe m e vjetra n vendinton, sht siguruar nj vazhdimsie njohjes s muziks bizantine dhee t psalurit npr kisha. sht si-

guruar kuadri prkats i protopsal-tve q e praktikonin kt muzik,si edhe nj pjes e mir e tekstevemuzikore n dorshkrim, q si utha gjenden npr kisha e mana-stire. N kto dorshkrime ka edhepjes himnesh t kompozuara ngavet protopsaltt me nuanca tkarakterit vends, duke u dhn njbukuri dhe hijeshi melodis tra-dicionale bizantine.

Udhtimit prgjat historis spasur t muziks bizantine n Shqi-

pri i erdhi radha t ndaloj tek njpersonalitet i madh, i cili prbn njstacion shum t rndsishm prlvrimin dhe zhvillimin e ksaj mu-zike n gjuhn shqipe6. Ky shtImzot F.S.Noli. Duke prkthyer ebotuar tekstet liturgjike m t do-mosdoshme q prdoreshin n ki-sh, ai njkohsisht kontribuoi nvendosjen nj her e mir t gjuhsshqipe n adhurimin e Kishs Or-thodhokse n Shqipri.Si del ngavet prmbajtja e librave liturgjik

t prkthyer, Noli ishte jo vetm njnjohs i prkryer i greqishtes s vje-tr, por edhe nj njohs i shklqyeri teoris dhe praktiks s muziksbizantine, pasi n prkthimin e tashtuquajturave prosomia-prshe-mbllta, ai n mnyr t mahnit-shme ruan ritmin, metrin dhe muzi-kalitetin e vargjeve poetike kishtare.

Nj rol t rndsishm luajti Se-minari Kombtar OrthodhoksApostull Pavli, i cili kishte si l-nd t detyrueshme msimin e kn-

MUZIKA BIZANTINE N SHQIPRI

(vijon n faqen 8)

ast nga

veprimtaria

Mbrmsore

Bizantine


8/12


NGJALLJA

Kryeredaktor: Thoma Dhima

Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

Rruga e Kavajs, Nr. 151Tiran

Tel: (04) 2234 117, 2235 095.Fax: 2232 109

Shtypur

n shtypshkronjn Ngjallja

Organ i Kishs OrthodhokseAutoqefale t Shqipris

Del nn kujdesin

e Kshillit Botues

Themelues:Kryepiskopi Anastas

gs kishtare. Ktu nj kontribut shu-m t veant ka dhn teologu,shkrimtari, muzikanti, prshtatsin shqip n nota bizantine i disatropareve dhe psalti i njohur z. Dhi-mitr Beduli, i cili midis t tjeraveka qen dhe pedagog i muziks bi-zantine n kt Seminar. Ai, m1934 ngriti zyrtarisht korin e Semi-narit. Ve ktij kori ai ngriti kore tngjashme dhe n qytete t tjera sin Pogradec (1936), Durrs (1938)7

etj. Vlen pr t theksuar se pjesta-rt e ktyre koreve u bn ura e vazh-dimit t t knduarit t muziks bi-zantine n Shqipri.

Viti 1967 prbn nj momenttragjik jo vetm pr Kishn Ortho-dhokse, por pr t gjitha komunite-tet fetare n Shqipri. Me mbylljene kishave pati nj ndrprerje edhet praktikimit t ksaj muzike. Nkt periudh bashk me shkatrri-min e kishave, u dogjn edhe shumlibra, midis t cilve dhe libra t mu-ziks kishtare bizantine n shqip.

Me rihapjen e kishave dhe rior-ganizimin pas viteve 1990, si gjith-ka tjetr librat liturgjik pothuaj-

se ishin zhdukur krejtsisht. Ata qprpiqeshin t ndihmonin n tpsalur gjat shrbesave t shenj-ta, duke qen n mosh t madheu kishte mbetur vetm jehona e tpsalurs tradicionale dhe e kndu-ara e tyre ngjasonte m tepr me

kngt popullore sesa me tingulline pastr t muziks bizantine.

Vetm i ndjeri z. Dhimitr Bedulikishte mbetur gjall dhe q e zot-ronte muzikn bizantine n mnyrt sakt n at koh.

Me fronzimin si Kryepiskop iTirans, Durrsit dhe i gjith Shqi-pris t Fortlumturis s Tij, Prof.Dr. Anastasit, n vendin ton filloinj epok e re, ku iu dha nj rndsishum e madhe edhe rizgjimit ekultivimit t tradits s bukur t mu-ziks bizantine.

Me hapjen e Akademis Teolo-

gjike n vitin 1992 bashk me peda-gogt e teologjis erdhn nga Malii Shenjt at Damaskinoi dhe atTihoni. Q t dy kta praktikues tshklqyer t muziks, pr kohn qqndruan n Shqipri, msonin stu-dentt e Seminarit Teologjik dhengritn kore fmijsh n qytetin eDurrsit e t Kavajs me formnpraktike t veshit.

Nj nga synimet dhe dshiratkryesore t Kryepiskopit Anastas

pr ringritjen e Kishs n Shqipriishte edhe prgatitja e nj stafi pe-dagogjik pr Akademin Teologjike,t prbr nga shqiptar. N ktkuadr studentt me rezultatet mt mira t Akademis, u drguanpr studime jasht vendit. Midis ty-re, u drguan edhe student t talen-tuar pr t studiuar n mnyr pro-fesionale muzikn kishtare bizantine.

Ai q m pas, mund t themime siguri, hodhi themelet pr msi-min e sakt n teori dhe praktik

t muziks bizantine n Shqiprisht Arkimandrit Justini. Ky mi-

sionar nga Mali i Shenjt, zotruesi thell i muziks bizantine, bir psalti

dhe psalt q prej fmijris s tij,ngriti shkolln e par lokale nShqipri, pran katedrales s Tira-ns, pr msimin teorik dhe praktikme nota t muziks bizantine. Gji-thashtu, e vuri muzikn bizantine silnd t detyruar n programinmsimor t Akademis TeologjikeNgjallja e Krishtit. Ai ka prshta-tur n shqip me nota bizantine tek-stet m t domosdoshme t shr-besave fetare. Edhe melizmat (pje-st muzikore) q po paraqesim sot

prpara jush jan prshtatur nshqip prej tij. Me nj projekt shumserioz ka nxjerr n drit t pr-kthyer pr her t par n shqip njnga librat m t rndsishm litur-gjik, Mujorin, pr muajt Shtator-Tetor-Nntor dhe po punon prbotimin e t gjith ciklit vjetor etj.Prej tij u organizua dhe kori i parzyrtar i Kishs Orthodhokse Auto-qefale t Shqipris me emrinShn Joan Kukuzeli.

Nj pun t admirueshme po

bjn edhe pedagogt e muziksbizantine n Akademin Teologjike,duke qen n fazn prfundimtaret korrektimit t Liturgjis Hyjnoren t tet tingujt e muziks dhegjithashtu i Anastasimatarit t plotsi n ritmin e shpejt t t psalurit,atij irmologjik, ashtu edhe n atm t ngadalt stihirarik (varg-zor), t Dhoksastarit t periudhss Triodhit e t Pendikostarit etj.

Pasuria e vyer e tradits sontashm ka rilulzuar dhe po kultivo-

het n vendin ton. Po ashtu, mundt pohojm me prgjegjsi e mo-

(vijon nga faqja 7) desti se edhe ne, brezi i ri, q jemidiplomuar n kt fush, po vazh-dojm me zell e kmbngulje nzhvillimin e mtejshm t artit t

muziks bizantine n vend, n pr-shtatjen e teksteve liturgjike me no-ta, n kultivimin e msimin e saj, du-ke vazhduar kshtu t jet pjes egjall e nj tradite shumshekullore.

Kisha Orthodhokse Autoqefalee Shqipris, nn drejtimin plotfrymzim dhe vizion pr t ardhment Kryepiskopit t saj, Fortlumturiss Tij, Prof. Dr. Anastasit, bashkme ringritjen e saj n t gjitha hall-kat, ka kontribuuar edhe n ringjall-

jen dhe zhvillimin e muziks kishta-

re bizantine, si nj element shumi rndsishm pr ngritjen e shpir-trave t besimtarve drejt Perndi-s por, njkohsisht, edhe pjes emuar dhe e lasht e kulturs spopullit ton.

Duke mbyllur fjaln time nkt kumtes, dua t falnderoj tgjith organizatort e ktij eveni-menti kaq t rndsishm pr pro-movimin dhe nxjerrjen n pah tthesareve t muara, q na stolisindhe njkohsisht q e rendisin at-

dheun dhe popullin ton n listn eatyre q kan dhn kontributin etyre t rndsishm si pr zhvilli-min e kulturs son kombtare, ashtuedhe t asaj botrore.

Dhjakon Spiro Kostoli

1 Dh. Beduli Muzika Bizantine n

Shqipri.

2 Shaban Sinani Kodikt e Shqipris.3 Rmbeci A, unga S,Dorshkrime

bizantine dhe pasbizantine n

Shqipri, katalog i ekspozits, bot.

FGK, Tiran 2010; Sinani Sh., Kodikt

e Shqipris.

4 Psalti i par

5 .

.

6 Kontributi i Imzot Nolit n

prkthimin e teksteve litugjike

(Ngjallja, mars, 1995)7 Kristofor Beduli Mbi muzikn dhe

koret n Kishn ton Orthodhokse

MUZIKA BIZANTINE N SHQIPRI


9/12


Nevoja imperative pr nj komunikim tvazhdueshm me grigjn shpirtrore t krahinsson metropolitane, m nxiti t hartoj nj mesazht shkruar kryesisht mbi leximet ungjillore t t

Dielave t vitit dhe tua drgoj enorive, qpriftrinjt tan ti lexojn gjat LiturgjisHyjnore.

Sigurisht, fjala e shkruar ka mangsi pr sai takon spontanitetit n krahasim me fjaln efolur dhe me kontaktin direkt t komunikimitnjerzor. Megjithat e ruan pranin e Episkopitn nj far mnyre, i cili ka prgjegjsishpirtrore pr 102 enori t shprndara n vendet largta dhe q ka pak priftrinj me edukimuniversitar, prderisa pjesa m e madhe nukshkputen leht nga qendrat e mdha urbane.

Pas 54 vitesh shrbimi t fjals s Perndis,

17 si predikues dhe 37 si episkop, prfundojgjithmon n t njjtat formulime. Nevojitet lutjee vazhdueshme, q mendja t ndriohet dhe telen syt n kuptimin e predikimeveungjillore dhe nj krkim intensiv, q t gjejdikush ato gjra pr t cilat bota krkonprgjigje.

Pavarsisht ksaj, nuk sht e vshtir prdik t kuptoj se t vrtetat esenciale t besimitton n shum raste nuk njihen dhe se besimiyn orthodhoks shpesh identifikohet mebestytni, me kode t vjetruara qytetrimi oseakoma edhe m nj fis t caktuar, duke u konsi-deruar privilegj ekskluziv i tij.

T gjith ne kemi pjesn ton t prgje-gjsis. Por dhimbja bhet m e fort, kur

dikush konstaton se tekstet liturgjike, leximetbiblike, himnet dhe uratat mbeten t huaja prpjesn m t madhe t popullit q shkon nkish. Shpesh, si pasoj e ksaj, ndodh q

adhurimi yn logjik t shikohet si ceremonialmagjik.

Jo rrall kto konstatime t hidhura m uant bj predikime, q kaprcenin pesmbdhjetminutat e ors, sipas asaj q na porositi msuesiyn i lumur, Panajotis Trembelas. Qllimi imbesimtar, ishte t shpjegoj, nse sht e mundurn nj predikim, t gjith t vrtetn e Ungjillit,duke ln jasht shpjegimet zemrngushta dhekonceptet ritualistike.

Nuk m ka shptuar fakti se krkesa themel-tare pr predikuesin edhe e mbledhjes kishtarem dashamirse dhe vullnetmir sht brja e

nj predikimi n mnyr t prmbledhur. Zgjatjae fjals nga ana tjetr sht nj mangsi e njohur,e prbashkt, her e falshme dhe her e papra-nueshme, e pjess m t madhe t folsve nmbar dheun.

Me mesazhin e shkurtr t dits s diel uushtrova n shmangien e thnies s gjrave tteprta, duke u kufizuar n shtjellimin e nj tezedhe shmanga enumeracionin e mesazheve.

N kt vllim, prfshihen predikimet eshkruara t katr viteve (1999-2003). Janvendosur n radh kronologjike, sipas t Dielavet vitit liturgjik, q i referohen. Botohen me lutjene nxeht q t ndihmojn n fuqizimin e pje-smarrjes s ndrgjegjshme t lexuesve nmbledhjen eukaristike dhe n prezencn e

Libra t rinj

prgjegjshme t tyre brenda shoqris sonmultikulturore.

Falnderoj nga thellsia e zemrs bashk-puntort e mi t zgjedhur, q u munduan prhartimin e ksaj prmbledhjeje, si dhe shtpinbotuese Akritas, q e prfshiu n botimet esaj.

N leximin e sotm t Apostullit,Apostull Pavli i mson t krishtert eRoms pr qllimin e ekzistencs dhekuptimin e jets.

Bhet fjal pr nj shtje t njerzvet t gjitha epokave. sht problemi edhei asaj kategorie njerzish, q kan si qllimvetm kt jet t prkohshme dhe t fitoj-n t mira materiale sa m shum q mu-nden. Pasuri, lavdi, knaqsi.

T gjitha kto jan qllime t prkoh-shme, t ankthshme dhe t kota, q nuk edrejtsojn njeriun. Sepse njeriu prjetonprishjen n t gjitha stadet e jets dhe nfund vjen vdekja dhe mbarojn t gjitha!

Pra, far kuptimi ka jeta dhe si mundetnjeriu t ndihet i drejtsuar, i knaqur, i lum-

tur, pasi n do hap t jets ai ndeshet mekotsin.

Sigurisht, njeriut i nevojitet t prparoj,t bj prpjekje dhe t djersij q t krijo-

j, t gzoj t mirat e qytetrimit. Por nkt prpjekje t vshtir, sa jan t urt

thon gjithnj: Shndet t kemi, pa t gjithado t bhen!.Shpesh n dit tona dgjojm pr pasuri

q u fituan me djers dhe q humbn gjatnj nate!

Kuptimi i ri q ofron Kisha jon n je-tn e njerzve sht siguria e ngjalljes. Prt gjith njerzit, e vetmja gj e sigurt shtprishja dhe vdekja! Por pr besimtart ekrishter ekziston e prjetshmja, ngjallja svdekurish. Prandaj edhe t krishtert ecinn mes t prishjes dhe t shkatrrimit tksaj bote dhe luftojn pr thesare q nuk

i prish ndryshku dhe kalbja.

E Diela e 5-t e Mattheut

SHPTIMI PR T GJITHRom. 10:1-10 (23-7-2000)

(vijon n faqen 10)

Si do t besojn, po t mos dgjojn?

Mitropoliti i Polianis dhe i Kilkisit,() Apostoli

Kilkis, E kremtja e protokorifenjve Petrodhe Pavli 2004

(Pjes nga libri Si do t besojn, po t mos dgjojn?)Ka dal n qarkullim edhe:


10/12


Kisha jon Orthodhokse me faqen e saj zyrtare prpiqet

t prcjell mesazhin dhe informacionin e saj edhe ninternet.

Ajo i njeh vizitort e saj me:- besimin e krishter orthodhoks,- organizimin dhe veprimtarin e strukturaveinstitucionale,

- lajmet m t fundit,- arsimin, edukimin dhe shrbimin social e kulturor

q ofron n shoqri,- ndrtimin dhe restaurimin e kishave dhemanastireve,

- botimet kishtare etj.Teksti ktu ndrthuret me fotografi, mesazh zanor,

muzikor e filmik.Kt informacion do ta gjeni n tri gjuh: shqip,

anglisht e greqisht.

Me www.orthodoxalbania.org

do t gjeni n internet Kishn Orthodhokse Autoqefale t Shqipris

Shihemi, lexohemi e dgjohemi n moment

dhe kudo n t gjith globin me

www.orthodoxalbania.org

Dhe e dini, vllezr, se ky besimnuk sht nj dshir shprestarekundrshtuese. sht nj shprese sigurt, q mbshtetet n ngjarjen

plotsuar sht shenjtori i Per-ndis. Perndia yn sht i shenjtdhe i trshenjt. sht Perndiamshirplot, i mir dhe njeridashs.Besimtart ftohen t ngjasojn mePerndin dhe t bjn vullnetin eTij. Vullneti i Perndis sht t je-mi gjithmon n pendim dhe t fa-lim. T jemi t prulur, shoqrordhe njerz aktiv n jet. T ma-rrim pjes n vshtirsit, n dhim-bje, n ankth, n problematikn enjerzve tan t afrm. Me dallim,mas dhe urtsi, q prcaktohetnga dashuria, respekti dhe zemra

jon e madhe.Shembulli yn i jets dhe streha

jon jan shenjtort e Perndis, ePrmbishenjta Hyjlindse dheshenjtort. Prandaj edhe mbushenplot kishat tona t shenjta kur nde-rojm kujtimin e tyre ose kur kryej-m shrbesa pr t PrmbishenjtnHyjlindse.

Format ligjore synojn t krijoj-n qytetar q iu nnshtrohen ligje-ve. Tregojn kufijt e t drejtavedhe t detyrimeve t qytetarve.Por nuk mjaftojn pr t kultivuarpersonalitete t lira, q ofrojn

dashuri pa kufi dhe q falin perse-kutort e tyre. E ca m tepr, nukofrojn njerz q japin zgjidhje prproblemin e madh t vdekjes dhet prishjes.

Apostull Pavli, n leximin esotm, sht i qart: Nse pohonme gojn tnde se Jisui sht Zotidhe beson me zemrn tnde sePerndia e ngjalli s vdekurish, dot gjesh shptim (Rom. 10-9).

Ky besim sht dhurat e Shpir-tit t Shenjt. Formimi, pjekuria,gjakftohtsia, iltrsia, vigjilimi indrgjegjes son sht dhurat ehirit t Perndis.

Shenjtort jan dshmit e prek-shme t pranis s Shpirtit t Shenj-t n histori dhe n jetn ton t pr-

jetshme. Prandaj edhe ne i lusimshenjtort, q jan tant, t afrmittan, q t realizohen dshirat tona.Q t plotsohen vizionet tona, tcilat synojn n plotsimin dhedrejtsimin e njeriut dhe n lavdin

e emrit t shenjt t Zotit dhe tPerndis ton Jisu Krisht.

KISHA ORTHODHOKSE AUTOQEFALE E SHQIPRISAKADEMIA TEOLOGJIKE NGJALLJA E KRISHTIT

Shn Vlash - Durrs

NjoftimN datat 16 - 17 shtator 2010 zhvillohet konkursi pr pranimin e

studentve t rinj n Akademin Teologjike Ngjallja e Krishtit, n

Shn Vlash. Pyetjet e konkursit jan rrethDhiats s Re dhe katr

vllimeve Besimi Orthodhoks.

Kandidatt duhet:A. T jen t pagzuar n Kishn Orthodhokse t paktn nj vit

m par.B. T jen pjesmarrs aktiv n kishn e zons s tyre.

C. T ken mbaruar shkolln e mesme katrvjeare.

D. T ken nj rekomandim nga Episkopi i Dioqezs.

E. Ti nnshtrohen konkursit pr pranimin.

Kandidatt duhet t paraqiten pr konkurs n orn 10:00, t dats

16 shtator, ndrsa nj jav para konkurimit duhet t ken dorzuar

n sekretarin e Akademis dokumentet prkatse:

1. Rekomandimi i Episkopit,

2. Krkesa me shkrim e kandidatit,

3. Dftesa e pjekuris,

4. Certifikata personale,5. Certifikata e pagzimit,

6. Vrtetimi mjeko - ligjor,

7. Vrtetimi i prokuroris s rrethit.

Pr hollsi t mtejshme, t interesuarit mund t kontaktojn n

numrin e telefonit:

Sporteli: 0574 222 55 ose Sekretaria: 0574 223 97.

e padyshueshme t ngjalljes striditshme prej t vdekurve tPerndinjeriut.

I krishteri ecn, vepron, merrprgjegjsi n jetn e tij. Kurr nuk

zhgnjehet n vizionin e tij, prandajedhe nuk e humbet n vshtirsiose n lehtsirat e jets. Hyn nkomunikim me Zotin e ngjallur dheme njerzit e tjer. Adhuron Per-ndin, do miqt dhe armiqt dherespekton ambientin q e rrethon.

Nuk e ul kokn si nj skllav, porqndron n kmb dhe me an tbesimit e dashuris, ngrihet dheringrihet n vazhdimsi. Gjithmoni lidhur me qengjin e therur dhe q

jeton, Jisu Krishtin.

* * *

Rom. 10:1-10 (28-7-2002)

N leximin e sotm, ApostullPavli u shpjegon t krishte-rve t Roms se si shptimi qofron Krishti, sht dhurat pr tgjith.

Moisiu, n Dhiatn e Vjetr,shkruan se ai q zbaton porosit eligjit do t gjej n ato jet dhe dot jetoj i drejtsuar n kt bot.Ai q krkon drejtsimin q ofronbesimi dhe rrfen besimin e tij nJisu Krishtin e kryqzuar dhe t

ngjallur, ai sht njeriu i plotsuardhe i drejtsuar edhe n kt jet,por edhe n mbar shekujt.

Plotsimi sht dshira e mbarnjerzve. Plotsia e t qenurit, sigu-ria, shpresa, durimi, t qenurit so-cial, krijimtaria, knaqja e thell.

N jetn e Kishs son njeriu i

(vijon nga faqja 9)

SHPTIMI PR T GJITH


11/12


Kalendarii Liturgjive Hyjnore,

KORRIK 20101 E Enjte Anargj. Kozmae Damian, romak. Osh.

Petro, patric.2 E Premte Rroba eHyjlindses n Vllahern.Juvenali i Jerusalemit. (vaj,ver)

3 E Shtun Dsh.Jakinthi.Anatoli i Kon/pojs.Dsh. Asklipiadhi.

4 E DIEL 6 MATEUT.Andrea i Krets. Mihail

Honiati i Athins.

6 E Mart Hierod. Asti iDurrsit. Osh. Sisoi. Dsh.Luia, Riksi.

8 E Enjte Dshm. Prokopie Theodhosia, nna e tij.10 E Shtun Dsh. i riNikodhimi n Berat. 45 dsh.

n Armeni.

11 E DIEL 7 MATEUT.Dshmg. Efimia. Mbret/sha

Ollga.

17 E Shtun Dshmg.Marina. Dsh. Sperati dheVeronika.

18 E DIEL E ETRVESIN. IV EK. Dsh. Emiliani,Thea, Valentina.20 E Mart Pr. IliaThesviti. Osh. Avrami n

Radonezh.24 E Shtun Dshmg.Kristina. Omol. Athinagora.Dsh. Borisi e Gljebi.

25 E DIEL 9 MATEUT.Fjetja e Sh. Ans.Olimbiadha, dhjakone.

26 E Hn Oshdg.Parashqevia (E Premtja).Hierod. Hermolau etj.

27 E Mart Dshm.Pandeleimoni. Osh. Klimi,Gorazdi, Angjelari etj.

31 E Shtun Evdhokimi iDrejt. Josif arimatheasi.

Dsh. Demokriti.

Lindi n fundin e shek. VIII n

Sirakuza t Sicilis. Shkoi nKonstandinopoj pr t gjetur pu-n, por atje u b murg n nj ma-nastir dhe m von igumen n sajet shenjtrimit, t edukimit dheaftsive t tij t shumta. Pr shkakt Ikonoklazms (lufts kundrikonave) priku n Rom. Prejandej u kthye me nj letr t papspro ikonave, drejtuar perandorit tri m tolerant Mihael II (820-829).Por ai e kamxhikoi pr vdekje dhee burgosi n nj ishull, brenda nnj grop, sepse e dyshoi si spiunt Roms. U lirua pas 7 a 9 vje-tsh, kur mbretroi Theofili (829-842). Ky i fundit, edhe pse ishtekundr ikonave, e kishte sho-qruar gjat ekspeditave t tij jovetm pr hir t popullaritetit qgzonte, por edhe pr hir t urt-sis s tij magjepsse! Pas vde-kjes s Theofilit (842) u trhoq n nj manastir, derisa u zgjodhPatriarku i Konstandinopojs, n po at vit, pas sugjerimit toshnar Joakimit (4 nntor). Sinodi i marsit 843, t cilin ai krye-soi, njohu Sinodin VII Ekumenik (787) dhe shpalli zyrtarishtfestn e t Diels s Orthodhoksis. Kshtu mori fund Ikono-

klazma, prmes s cils perandort u prpoqn ta nnshtroninkishn. Metodi ndaloi dnimet fizike, por i zhveshi hierarktikonoklast dhe n vend t tyre hirotonisi hierark t rinj, p.sh.mikun e tij shn Theofanin e shkruar (11 tetor). Por disa nukishin t prshtatshm dhe pati kundrshtime. Shenjtori, q tmos shumfishoheshin problemet, tashm tepr serioze pr shkakt situats s prkohshme, u prpoq ti ndalonte, duke i dnuarme aforizm dhe duke i zhveshur. I kundrvihen kryesisht mur-gjit studit, q deri n zgjedhjen e tij i kishte aleat. Ndrkoh,patriarku omologjet, duke par se rreptsia e tij n vend tapaqsonte Kishn solli nj skizm t thell, rithirri me prulsidnimet e murgjve. Fjeti m 14 qershor 847 dhe u varros nKishn e Apostujve. Shkroi vepra mjaft t rndsishme, si 3traktate kundr ikonoklastve, letra dhe vepra liturgjike e biblike.Por ruhen shum pak fragmente.

At Justini

Metodi I i Konstandinopojs(14 qershor)

N Persi, n kohn e Saporit II (310-379),

nn drejtimin e priftit t krishter Pavel,n nj kish asketizonin pes kanonike,kshtu quheshin ather murgeshat. Atoquheshin Thekla, Mariamna, Marta, Mariadhe Enatha. T ardhurat e kishs, ku ato ishinpsalte, i shkonin Pavlit, t cilin Satani e tr-hoqi n argjenddashje. Kur pasuria e tij u rrits teprmi dikush lajmroi kryemagjistarin eperandorit, i cili ishte gjithashtu argjendda-shs. Ai i kapi q t gjasht dhe u sekuestroipasurin. Kleriku q adhuronte paran mshum se Krishtin, si nj Jud tjetr, q t mbantemamonain (paran), pranoi t adhuroj die-llin Kjo nuk i plqeu kryemagjistarit. Meshpres se nuk do duronte presviteri, e dety-roi t bindte edhe virgjreshat. Dhe ai u nn-shtrua. Por grat e brishta mbetn si shk-mbinj t palkundur. Mbi to shprthyen rrahjet njpasnjshme. N fund pas urdhrit tkryemagjistarit iu pre koka dhe vet msuesitt tyre (!). U realizua kshtu, madje dhe utejkalua, thnia e apostullit Pavl se lakmiasht idhujtari (Kol. 3.3). Por, si i kishinprofetizuar oshnart mohuesit t Krishtit,ai i ngjau Juds edhe me vdekjen: U varnatn nga shrbtort e kryemagjistarit, i ciliprhapi se u vetvra nga vrasja e ndrgje-

gjes. Me urdhr t tij kufoma iu hodh qenvedhe ai mori thesarin. T gjasht vdiqn, porpes murgeshat u drejtsuan, ndrsa Pavliu dnua M 26 shtator bhet kujtimi ipes virgjreshave t shenjta dhe murgeshave,q u vran prej Pavlit, atit t tyre [sipas njtjetr kodiku msuesit t tyre]. Pr mtepr, vargjet lavdruese pas Sinaksarit t tyree karakterizojn burrin si argjenddashs.Dhe n t dy rastet, gjra t prbashkta (nu-mri 5, emri i klerikut, karakterizimi i tij siargjenddashs) drejtuan shn NikodhimAgjoritin (14 korrik) t mendoj se kemi tbjm me t njjtat martire oshnare dheme t njjtin at shpirtror - jo fizik - t tyre,Pavlin.

Pes murgeshat(9 qershor)

Nga 22 - 31 maj

Patriarku Ekumenik

Vartholomeu I bri nj

vizit n Kishn

e Rusis.

Ai bashkmeshoi

me Patriarkun Kirilln ditn e Pentikostis

dhe t Dieln e Gjith

Shenjtorve (n foto).

Ai bri vizita e takime

t shumta, si dhe u

takua me Presidentin

Medvedev etj.


12/12


Kam optimizm pr t ardh-

men, duke pasur gjithmon beki-min e Kishs. Me kt besim dheshpres pr ti shrbyer n vazh-dim Perndis dhe Kishs, EmiljanoLito, pohoi jo vetm emocione,ndrsa mori diplomn e studentitm t mir t vitit t katrt nAkademin Teologjike. Ai, sikurseedhe 9 bashkstudentt e tjer, underuan m 14 qershor nga stafipedagogjik i ksaj Akademie, meceremonin e dhnies s diploma-ve, sa tradicionale aq edhe t ve-

ant.Sot pr ju sht nj dit e ve-

ant. Kryerja e studimeve n

Akademin Teologj ike sht

momenti m i rndsishm pr

jetn tuaj. Ju msuat qllimin e

jets suaj dhe rrugn si arrihet

ky qllim - prshndeti gjat fjalss tij, ndihmsdekani i Akademis,Hirsi Nikolla.

Shrbesa e Kishs sht tprhap Ungjillin dhe nuk ka gjm madhshtore t nxjerrsh nj

shpirt nga errsira n drit. Per-ndia u ka dhn ktyre studentvemisionin, i cili krkon sakrific tmadhe.

Akademia ju ka dhn njmundsi, t krijoni lidhje me

Zotin dhe t gzoni dika nga

ngazllimi i Hirit Hyjnor. Per-

ndia e derdh hirin e Tij pa fund

dhe jam i sigurt se dika keni ma-

rr. Un kam dshir q ju t b-

heni puntor t vreshtit t Per-

ndis. Mundi juaj nuk do t shko-

j dm, por do t jap fryte -theksoi n fjaln e tij Imzot Nikolla.

Pas predikimit Gjithsecili ka nj

thirrje, lexuar nga nj prej stu-denteve me rezultate t shklqyera,Nestilda Dangaj, kori i Akademispsali kng dhe himne kishtare.

Mitropoliti i Kors, Hirsi Joani,i pranishm n kt ceremoni, nfjaln e tij prcolli s pari prsh-ndetjet e Kryepiskopit Anastas, icili e kishte t pamundur t ishte ipranishm. Ai vlersoi rolin dhemisionin e ksaj shkolle, e cila shtnj bekim pr kt vend, dukeshpjeguar se ka pak vende n kt

bot, q mund t dgjojm Fjaln e

Perndis.Bekimi q merrni nga kjo

shkoll sht thesar pr kt jet

dhe jetn e ardhshme. Jini mir-

njohs dhe mos u prfshini n

kulturn e ankess. Ankimi prish

vizionin e Perndis dhe integri-

tetin e njeriut - nnvizoi ImzotJoani. Ai iu bri thirrje studentvet ken falnderimin n shpirt,sepse do t ken gzim dhe i vetmisekret pr ta mbajtur t gjall dritne Zotit sht duke e prhapur at.

Pas fjalimeve dhe himneve pa-

soi edhe ndarja e diplomave, si edhegzimi i urimeve dhe prgzimevet ngrohta, drejtuar t sapodiplo-muarve, duke vazhduar kto edhen drekn festive.

Gjat dreks, Mitropoliti i Be-ratit, Hirsi Ignati, iu drejtua stu-dentve t sapodiplomuar duke iuruar q t ken gjithmon njkujtes t gjall, kujtesn e dhura-tave t Perndis.

Isidor Koti

Akademia Teologjike jep diplomat pr studentt e vitit t katrt

Diplomohen puntort e vreshtit t Zotit

Me ardhjen e stins s ngrohtt vers, Zyra Kombtare eFmijve mbylli aktivitetin e sajvjetor n shtat qendrat e Tirans:pran Kishs Ungjillzimi i Hyj-lindses, n Bathore, pran Shkollss Kuqe, n Selit, n qendrnThavor, n Qytetin Studenti dhen qendrn e fmijve pran komu-nitetit rom. Me mbylljen e ktyreaktiviteteve u zhvilluan pelegrina-zhe dhe ekskursione t veanta prkta fmij, t cilt kan qndruargjithmon pran veprimtarive shpir-trore dhe edukative t Kishs.

Kto ekskursione u mirpritnme gzim nga fmijt pjesmarrsq u zhvilluan n datat 16 maj, 22maj dhe 12 qershor. T organizuarn grupe t gjith fmijt s ba-

shku me drejtuesit e tyre u nisndrejt bregdetit, ku nj pjes e tyre

vizitoi dhe Manastirin e Hirshm tShn Vlashit, si edhe Gjirin e Lalzit.

Gjat kohs s ekskursionit f-mijt t organizuar n grupe, dolnshtitje gjat bregdetit, luajtn,knduan, soditn natyrn e mreku-llueshme q Perndia i ka dhuruarnjeriut etj. Ekskursioni bashk me

natyrn e ngroht solli dit t paha-rruara n mendjet e tyre t vogla,gzim edhe hare dgjohej nga zrate tyre. Aktivitete t tilla nxitin, inku-rajojn edhe i motivojn fmijt qt jen gjithmon m pran KishsOrthodhokse, si e ardhmja e saj.

Gabriel Brdufi

Veprimtarit pr fmij mbyllenme pelegrinazhe dhe ekskursione

ast nga njra prej veprimtarive me fmijt.

Documents

Gazeta e Qershorit 2010