Gençlerin Haklarını Güçlendirin!

8/10/2019 Genlerin Haklarn Glendirin!

1/18

4


2/18


3/18

GenlerinHaklarnGlendirin!

TrkiyevesvearasndaGenlikPolitikasalanndabirliiProjesikapsamndagenleresalanansosyalhizmetlervehaklarailikinfarkndalkkonusundagerekletirilenseminerinzeti


4/18

nsz

Trkiye Genlik ve Spor Genel Mdrl Genlik Hizmetleri Dairesi Bakanlve sveGenlik leri Ulusal Kurulu, 2008-2010 Trkiye - sve Genlik Politikasalannda birliiprojesini birlikte yrtmektedir. Projenin amalarndan biri, her iki lkede de genlerin yaamkoullarkonusundaki bilgi birikimini oaltmaktr. Dier bir ama ise genliin potansiyeliniortaya koymak ve topluma katlmlarnartrmaktr.Projenin, u konularele alan bebileeni vardr: genlik politikasndaki kavramlar, genlerinyaam koullarna ilikin bilgiler, genlerle ve genler iin alanlar iin aoluturma, igcpiyasasnda genlie ynelik en iyi uygulamalarn tevik edilmesi ve genlere salanan sosyalhizmetler ve haklar konusunda farkndalk.Genlik Hizmetleri Dairesi Bakanlve sve Genlik leri Ulusal Kurulu, genlere

salanan sosyal hizmetler ve haklar konusunda farkndalkla ilgili her iki lkede yaplan Ulusalaltaylarn ve Stockholmde gerekletirilen rtibat Kurma Seminerinin dzenlenmesi iinsaladklarmaddi katkdan dolayher iki lkenin Ulusal Ajans Genlik Programnateekkrlerini sunar.

Ungdomsstyrelsen 2009editr Lotta Jarvenius Rssner ve Vildan Grbil

eviriYNR evirikapak Christin Serranodatm: sve ve Trkiyeweb sitesi svewww.ungdomsstyrelsen.se/publikationerweb sitesi Trkiyewww.ghdb.gov.tr


5/18

indekiler

Genlerin hak ve sorumluluklar........................................................... 4

Genlik etkisi toplumu gelitirir! ........................................................... 5hsan Kelleciolu, sve Genlik leri Ulusal Kurulu

Vildan Grbil, Genlik Hizmetleri Dairesi Bakanl

Genlerin ve ocuklarn haklarnglendirin! ..................................... 8Anette Persson, sve Genlik leri Ulusal Kurulu

Birlemimilletler ocuk haklarszlemesininTrk ve sve hukukuna uygulanmas................................................. 14

Genlik haklarbildirisi ....................................................................... 15


6/18

4

Genlerin Hak ve Sorumluluklar

Genler aktif birer vatandaolmak iin toplum iindeki hak ve olanaklarnn farkndaolmaldr. Genlik katlmgenlerin kendilerinin, genlik katlmiin uygun koullaryaratmasgereken politikaclarn ve kamu personelinin almasgereken bir sorumluluktur.

Bununla birlikte, genlik katlmna kartutum her zaman olumlu deildir; politikaclargenleri her zaman bir kaynak olarak grmez ve onlarla glerini paylamak istemezler. Aynzamanda genler de gnll ilerde yer almaya her zaman istekli deildir.

2009 ylilkbaharsresince sve ve Trkiye arasndaki ibirlii projesi erevesindeGenlere Salanan Sosyal Hizmetler ve Haklar Konusunda Farkndalkkonulu adet seminerdzenlenmitir. Bu seminerlerin genel amacgenlerin topluma dahil edilmesi iin genlikkonularzerinde alan herkese fikirlerin, deneyimlerin ve bilginin aktarlmasdr.

Meclis ve belediyelerdeki politikaclar, ulusal dzeyde ve belediye dzeyinde kamugrevlileri, gen iiler ve genlik kurulularnda grev alan genler bu seminerlere katlmtr.Biri svete dieri de Trkiyede olmak zere iki ulusal seminer dzenlenmitir. Bu

seminerlerde katlmclar, genlik katlmna ilikin kendi lkelerindeki (sve ya da Trkiye)mevcut sorunlarve bu durumun deitirilmesi iin neler yaplabileceini belirlemitir.

stanbulda dzenlenen son seminerde sveli ve Trk katlmclar her iki lkedeki durumukarlatrmlar ve genlik katlmnartracak yollartartp her iki lkedeki karar mercilerinehitaben bildiriler hazrlamlardr.

Bu belge, biri sve ve Trkiyedeki ulusal seminerlerden ve bir dieri de nihai ortakseminerden olmak zere iki metinle beraber seminerde gerekletirilen grmelerin birzetidir.


7/18

5

Genlik etkisi toplumu gelitirir!hsan Kelleciolu, sve Genlik leri Ulusal Kurulu

Vildan Grbil, Genlik Hizmetleri Dairesi Bakanl

sve Seminerinden BakAlar

deal bir toplum genlere ve genlerin yeteneklerine karolumlu tutumlarile nitelendirilir.Genlerin etkisi ile toplum, genlerin kaynaklarna eriim salar ve bu da toplumsal geliimeve ayrmcln azaltlmasna yol aar. Bunlar 26-27 Mart 2009 tarihinde Stockholmdegerekletirilen sve seminerindeki bazkatlmclarn grleridir.

Bir milletvekili, iki yerel politikac, drt kamu grevlisi ve sveteki genlikkurulularndan sekiz gencin oluturduu 15 kiilik bir katlmcgrubu genlerin toplumdanasl aktif katlmcolabileceini tartmak zere topland. Katlmclar, svete genlikkatlmnn durumuna odakland.

Katlmclar derinlemesine tartmak istedikleri drt konu seerek bugn sveteki genlikkatlmna ilikin sorunlarbelirledi. Gruplardan biri okul sistemi ierisinde neleri ayrmclkolarak grdklerini tartt. rnein, okuma ya da yazma gl ya da disleksi gibi renme

gl olan ya da sve d

etnik kkenden gelen renciler szde zel s

n

flarayerletirilmektedir. Bu durum, rencilerde ayrmcla uramve dier rencilerden dahaaz nemli olduu hissi yaratabilir ve hatta fiziksel iddeti tevik edebilir. Bu sorunu zmekonusundaki nerilerden biri rencilerin renme ekillerine gre ihtiyacolan yardmalabilmeleri iin retmenleri farklpedagojik yntemlerle eitmekti. Katlmclara greokullardaki ayrmcldurduracak nemlerden biri buydu.

kinci gruptaki katlmclar, genlik katlmndaki eksiklie ilikin genel sorunun bazpolitikaclarn genlerin fikirleri ile ilgilenmemeleri ve genleri dinlememeleri olduugrne sahipti. Ayrca politikaclar ve kamu grevlileri sklkla genlerin ne tr bir etkiyesahip olmasgerektiine karar vermekte, ancak genler kendilerini gerek g ya da etkiolarak grmemektedir. Bu durumu engellemek iin katlmclardan gelen nerilerden biriyetikinlerin ve genlerin genlik katlmiin yntemler ve yaplar konusunda eit koullardatartmasgerektiidir. Politikaclarn ve kamu grevlilerinin kendi grleri hakkndagenlere geri bildirim yapmasve bu sayede genlerin kendi grlerinin ciddiye alndnbilmesi ok nemlidir.

nc grup, toplum ile aktif ilgilenmenin ve kendi yaamlarve var olulariinsorumluluk almann genlerin grevi olduu grne sahipti. Ayrca, nc grupkatlmclar toplumu nasl etkileyeceklerini bilen genlerin, bunu yapma ve sahip olduklarfrsatlarve haklarbilmeyen genleri de bu konuda bilgilendirme konularnda fazladan birsorumluluu olduu grndeydi. Ancak bunu gerekletirmek iin toplumun, genlerinkatlmda bulunacazgn platformlar yaratmasgerekmektedir. Genlerin toplumu dahakolay etkilemesini salayacak nerilerden biri sveteki her bir belediyenin genlik temsilcisiolarak bir kiiyi istihdam etmesidir. Genler toplumda nasl irtibat kurulacanher zaman

bilmez, ancak bu sayede gereksinim duyduklarbilgiyi edinmek iin genlik temsilcisinedorudan gidebilirler.

Son grup ocuk HaklarSzlemesini yasalatrmak iin nasl allacantartt.Katlmclar, Szlemede yer alan haklar yasalarca belirtilmedii ve ncelik hakkolabilecekdier sve kanunlarnn mevcut bulunmassebebiyle szlemedeki bu haklar alternatifolabilecei iin sz konusu Szlemenin ok zayf olduu grndeydi. Bu sebeplekatlmclar Szlemeyi yasaya yerletirmek istediler. Katlmclar ocuk HaklarSzlemesinin, sosyal planlama ve toplu tama gibi genleri de etkileyen ancak ska


8/18

6

unutulan konular da dahil olmak zere her bir politik kararda dikkate alnmasgrnsavundu. Karar mercilerine yardm etmek amacyla, kendilerine her karardan nceokuyabilmeleri iin Szlemenin maddelerinin bulunduu ok yapraklkartlar vermek iyi birfikirdir. Son olarak, ocuklar ve genlerle alan herkesin ocuk HaklarSzlemesini vegenlik katlmile nasl allacanbilmesi gereklidir.

sveli kat

l

mc

lar bu sorular

n genlere ve onlar

n yeteneklerine kar

olumlu tutumlarlaekillenen ideal toplumu yaratacakonusunda mutabk olmutur. Katlmclarn verdiimesaj, katlmn genlerin glendirilmesi ve bu sayede yaamlarnkontrol altna alabilmeleriiin bir ara olduudur.

Trk Seminerinden BakAlarGenler bir birey olarak kabul edilmelidir, karar alma srelerine dorudan dahil olamasalarbile fikirlerinin nemsenmesi gereklidir, Genlik kavramnn net bir tanmnn yaplmasgereklidir, lk adm, toplumun her kesiminde uygulanacak ve kullanlacak bir genlikpolitikasyaratmaktr, Genlik politikalarnbir zamanlar gen olanlar deil, u an genolanlar belirler. Bunlar 2-3 Nisan 2009 tarihlerinde Ankarada dzenlenen seminerde baz

kat

l

mc

lar

n grleridir.Milletvekilleri, yerel politikaclar, belediye ve devlet dzeyinde kamu grevlileri ve genlikkurulularndan yirmi katlmcTrkiyedeki genlik etkisi ve genlerin haklarna ilikintartmalara katld. Katlmclar toplumdaki sorunlarve Trkiyenin genler iin ideal toplumhedefine ulamasamacyla hangi nlemleri almasgerektiini belirledi. sve seminerindeolduu gibi bir soruna odaklanan ve bu soruna zm nerisi getiren drt farklgrupmevcuttu.

lk grup genlerin zorlu bir toplumun parasolduu; aile, okul ve iyaamnda zorluklarlakarlatgrndeydi. Bu durumun, genlerin toplumla btnlemesinde byk sorunlarayol atve yetikinlerle genler arasnda anlamazlk yarattifade edildi. Tm toplumunama zellikle de yetikinlerin, genlere yardm etme, onlarn toplum iin nemli olan zsayglarnartrma sorumluluu olduu belirtildi. Bu sebeple aile yaantsna, okul, ive

topluma tamamyla nfuz eden ortak bir kltrn olmasgerektii belirtildi. zm nerileriise u ekildeydi: Ailede iletiim terapileri, okul ve iyaamna ilikin terapi yntemleri ileortak bir yaam kltrnn salanmasve bu yntemleri uygulayacak bir Aile, ocuk veGenlik Bakanlnn kurulmas.

kinci grup yaygn eitim yntemlerinin nemini vurgulad. Yaygn eitimin rgn eitimidestekleyici olarak kullanlmasgerektii belirtildi. Yaygn eitim yntemlerinin katlmclarnaktif olmasna ve nemli bulduklarbir konuda harekete gemelerine yardmcolacabelirtildi. Bu yntemin, vatandalarnn demokratik srete yer almasnisteyen bir toplumiin nemli olan retmen-renci diyalounu oluturduu ifade edildi. Yaygn eitimyntemlerinin daha sk kullanlmasnn daha dinamik ve etkin bir toplum olumasnsalayaca, genlerin de daha aktif ve sorumluluk almaya istekli olacabelirtildi.


9/18

7

Seminerdeki nc grup, Trkiyedeki genlik sivil toplum kurulularnn karar almamekanizmalariinde yer alamadklarn, bunun da genlerin kendilerini ilgilendiren kararlarnbir parasolamadklaranlamna geldiini belirtti. Ayrca genlik bir sektr olmadve bualanda yetien uzmanlar az olduu iin genlerin sorunlarnn zmne ynelik almalarnyetersiz kaldvurguland. Genlerin kendilerini ifade edemedikleri, gnlllk bilincinin

yeterli dzeyde olmad

, genler aras

nda nyarg

n

n olduu ve genlerin hak vesorumluluklarnn farknda olmadvurguland. Yerel ve ulusal ynetimlerin genlikkurulularyla bir araya gelerek genlerin etkisinin net bir ekilde tanmlanmolduu ulusalbir genlik politikasoluturmas zm nerisi olarak sunulmutur. Byle bir genlikpolitikasnn, genlerin daha fazla etki sahibi olduu ve karar mercileri tarafndan fikirlerininnemsendii bir durum yaratacabelirtildi.

Drdnc grup da nc gruba benzer fikirlere sahipti. Genlik politikasoluturmannneminden bahsedildi ve ncelikle bir mevzuat taramasyaplarak genleri ilgilendirenkonularn tespit edilip bir araya getirilmesinin gerekliliinin altizildi. Toplumsal geliiminbir gstergesi olan bamsz ve gl sivil toplum kurulularnoluturmada genlikpolitikasnn, genlere yardmcolacavurguland. Karar alclarn nclnde genlikleilgili tm taraflarn (kamu, STK, akademisyenler, genler) bir araya gelmesi ile hak ve

sorumluluklarn snrlarnn belirlenmesinin ve genlerin temsil edilebilecei bir emsiyekuruluun olumasnn (Ulusal Genlik Konseyi) ideal bir toplum hedefine ulamada nemliadmlar olacabelirtildi. Ayrca yerel ynetimlerde var olan genlik konseylerinin karar almasrelerine etki edecek ekilde ilerliinin artrlmasve zerklik kazandrlmasnn geliimeolumlu katkda bulunacabelirtildi.Grup, bu konseylerin bamsz olmasnn ve belediye yetkililerinin etkisi altnda kalmamasgerektiinin nemine dikkat ekildi.

altay sonunda Trk katlmclar genlik iin ideal bir toplum hedefine ulamadazgn bir platformun ve tm paydalarn birlikte oluturduu ve genlerin karar almasrecinde nemli bir role sahip olduu bir genlik politikasnn baarya gtrecek kilitnoktalar olduu konusunda grbirliine vard.


10/18

8

Genlerin ve ocuklarn haklarnglendirme!Anette Persson, sve Genlik leri Ulusal Kurulu

Politikaclar ve devlet grevlileri genleri bir kaynak olarak alglamalvedemokratik srelere dahil etmelidir, ocuk Haklarna Dair Szlemekanunlatrlarak ocuk ve genlerin haklarglendirilmelidir. Bunlar,stanbulda 05-07 Mays 2009 tarihlerinde dzenlenen seminerde yer alan sveli

ve Trk katlmclarn sahip olduu en nemli grlerdir.

milletvekili, iki aratrmac, farklbelediyelerde alan yedi devlet grevlisi ve sve veTrkiyede yer alan genlik kurulularndan yedi gen olmak zere toplam on dokuz katlmc,Trkiye ve svete genlik katlmnn nasl artrlacave genlik katlmnn nemi zerinegrmek amacyla bir araya geldiler. Trk katlmclar Ankarada, sveli katlmclar iseStockholmde daha nce dzenlenen ulusal seminere katlm salamtr.

Trkiye ve sve arasndaki farklarKatlmclar Trkiye ve sveteki genlik politikasarasndaki balca farkllklarbelirlediler.Genleri birey olarak ele alan svein tersine, Trkiyenin genleri bir grup olarak algladgr paylald. Ayrca, Trkiyede genlie ynelik kanunlarn daha ok genlerinkorunmasna odaklandve aile zerine younlatfakat svete genlerin yaratcolmalarve potansiyellerini kullanabilmeleri iin glendirilmeleri zerine odaklanldbelirtildi.

Katlmclar aynzamanda Trkiyenin, genleri topluma uyum salamalariin toplumdavar olan yaplar (rnein genlik katlm) konusunda eitmek arzusunda olduunu vesvein de genlerin bamsz hale gelebilmeleri iin yaplarn nasl deitirebilecei zerindedurduu grn paylatlar.

Ayrca katlmclar Trkiyenin, STKlarn nemli olduu grnde olduunu fakatdevletin, STKlarn genler tarafndan bizzat oluturulmasna olanak tanmaktan ziyade onlariin temel koullaryaratmak arzusunda olduunu belirtmitir.

Aynszckler- farklanlam

Katlmclar, benzer bir anlayve benzer kavramlar oluturmak iin demokrasi, oligari veanarinin farklynlerini incelemitir. Aynkelime ve kavramlarn farkleyler ifade ettii vesveli ve Trk katlmclar arasnda farkltepkiler uyandrdaktr.

rnein, g istiyorum cmlesi toplumu deitirmek iin g isteyen sveli grup iinolumlu iken, birok Trk katlmcbu cmleyi olumsuz bulmuve ou Trk katlmcsiinde g kelimesi gcn ktye kullanlmasnartrmtr.

Dier bir rnek ise katlmclar arasnda farkltepkilere yol aan sivil itaatsizlik kavramdr.Bazkatlmclar bu kavramn bazdurumlarda, rnein Nazi Almanyasnda olduu gibiinsan haklartehdit altndayken, vatandalarn tepki gstermesinin ve demokratik sistemdnda eylemlere bavurmasnn kabul edilebilir olduunu dnmtr. Dierleri iseinsanlarn her zaman demokrasi snrlarierisinde hareket etmesi gerektii grndedir.


11/18

9

Karar alclar genleri de srece dahil etmelidirKatlmclar, politikaclarn ve kamu grevlilerinin genleri bir kaynak olarak grmeleri veonlardemokratik srelere, zellikle de genlik politikasnoluturma srecine dahil etmelerigerektiini vurgulamtr. Ayrca katlmclar, genlik konseylerinin bamsz olmasnnneminin ve genlik etkisi iin yaplar oluturmann politikaclarn sorumluluu olduunun

altnizmitir.

Genlik Politikasve Genlik STKlar

Belirlenen sorunlar

Trkiyede genlik sorunlarnfarklyollarla ele alan 14 kadar devlet kurumu bulunmaktadr.Kurumlar genlik sorunlarna ilikin olarak birbirlerine resmi olarak baldeildir, bu sebepleTrkiyedeki genler iin koullara ilikin genel bir resim ortaya koyan bir ibirlii yoktur. Buda genikapsamlbir ulusal genlik politikasnn olmadanlamna gelir; katlmclar daTrkiyenin byle bir politikaya sahip olmasnn nemli olduunu dnmektedir.

Katlmclar genlik politikasoluturma srecinde cevaplanmasgereken birka soru

belirlemitir: Genlik politikas

srecine kimler dahil olmal

? Genlik politikas

nelerdenolumal? Herkesin katlmnve onlarn grlerini gz nnde bulundurmaynasl salarz?Genlik politikasnnasl srdrlebilir klarz?

Ayrca Trkiyede belediyelerin kendilerine ait bir genlik politikasvardr ve katlmclarher bir belediyenin, genlerin gereksinimlerini ve yaam koullarnanlamasnn ve bukonulardan srekli haberdar olmasnn zor olduunu dnmektedir.

Katlmclar, Trkiyede genlik STKlariin bir emsiye kuruluun da gerekli olduunuifade etmitir. Genlik STKlararasnda ibirlii ok azdr ve genlik STKlarnaynyndeharekete geirecek bir emsiye kuruluda bulunmamaktadr.

te yandan svete genlik STKlariin LSU adverilen bir emsiye kurulubulunmaktadr. Ancak sveli katlmclar LSUnun birok farklSTK iin ortak bir gndembulmasnn ve somut ve net neriler gelitirmesinin zor olduunu dnmektedir LSUuzlama iin ok fazla aba sarf etmektedir.

Trkiyedeki genlik STKlarndan bir katlmcTrk hkmetinin sivil toplumkurulularna neye gereksinimleri olduunu ya da ne istediklerini sormakszn kendi kendinegenlik STKlariin yaplar oluturduu grn ne srmtr. Sivil toplum kuruluundangelen bu katlmc, sivil toplum kurulularnn ilk olarak zerk olmasgerektiini, ancak ondansonra genlik politika yapsna ilikin isteklerini ayrntlekilde hazrlayabileceini belirtmitir.Bir Trk kamu grevlisi de sivil toplum kurulularnn yalnz altn, hibir konudamutabakat salayamadnve politikaclarn sivil toplum kurulularnbir araya getirecekyaplar oluturmak istediini ifade etmitir. Dier bir katlmcise Trkiyedeki belediyelerinsadece belediyenin siyasi grlerini paylaan sivil toplum kurulularndavet ettiini ve busebeple belediyelerin sivil toplum kurululararasnda ayrmclk yaptnbelirtmitir.

Eylem Planlar

Katlmclar Trkiyede genlik politikasiin bir devlet yapsoluturulmasnn ve genleriilgilendiren tm politikalarn tek bir devlet kurumu altnda toplanmasnn nemli olduugrndedir. Ayrca katlmclar, ulusal bir genlik politikasnn ve Trkiyedeki sivil toplumkurululariin bir emsiye kuruluun oluturulmasnn nemli olduunu dnmektedir.

Genlik politikasoluturma konusunda ise katlmclar, birok farklbakasnn eldeedilebilmesi iin genlik STKlar, dier genler, hkmet ve muhalif partiler gibi


12/18

10

olabildiince ok aktrn politika oluturma srecine katlmasna izin verilmesi gerektiisonucuna varmtr. Katlmclara gre, politikaysrdrlebilir yapmak iin muhalif partileridahil etmek ok nemlidir ve meclisin genlik politikaskonusunda karar vermesine olanaktanmak iyi bir fikirdir. Aksi takdirde yeni hkmet iktidara getii zaman yeni bir politikayakarar verebilir.

Kat

l

mc

lar hkmet ve ba

ms

z genlik emsiye kuruluu aras

nda kapsaml

bir diyalogiin gerekli yaplar oluturulmasnn nemli olduunu belirtmitir. Ayrca, hkmet de diersivil toplum kurulularve genlik konseyleri ile grmelidir.

Katlmclar, genlik politikasnn genliin glendirilmesini iermesinin, genleri birkaynak olarak grmesinin ve genlerin tam katlmnsalamasnn nemli olduuna dikkatekmitir. Bunun yannda hangi politik konularn genleri ilgilendirdii de nemlidir sadece eitim ve istihdam myoksa dier konular da genleri ilgilendiriyor mu?eitli aktrlerin grlerinin dikkate alndndan emin olmak iin katlmclar STKlarn vedier nemli aktrlerin belirli konudaki grlerinin karar alclarn dikkatini ekecei birynlendirme sreci nerisinde bulunmutur. Ancak bu durumda devletin dinlemeye vegrleri dikkate almaya gerekten istekli olmasok nemli olur.Katlmclara gre retmenleri; genlerin derneklerde rgtlenmesinin anlamve mevcut

olanaklar konusunda eitmek nemlidir. sveten bir parlamenter hkmetlerin sivil toplumkurulularna faaliyet destei deil, organize olma konusunda destek vermesi gerektiinibelirtmitir.

Ayrca katlmclar, genlere sosyal ve mali frsatlar salamak zere yapsal deiiklikleregidilebilmesi iin hem karar alclarn hem de yetikinlerin genel olarak genlerin yaamkoullarndan haberdar olmasnn gerektiini belirtmitir.sveli bir parlamento yesi bu konuyla ilgili yle syledi: Eer hkmet ve parlamentogenlerin yaam koullarnn bugn, on yl ncesinden daha farklolduunu anlamyorsabilinli bir toplum olamayz. Dier politikaclarda eksik olan bakasna sahip olduklariingenlerin mecliste yer almasnemlidir.

Genlik Konseyleri

Belirlenen sorunlar

Katlmclara gre, sveteki genlik konseylerinin hedefleri, amacve yetkisi belirsizdir.Sonu olarak, genlik konseyleri farklkonular zerinde almaktadr. rnein, bazgenlikkonseyleri genellikle kltrel faaliyetlere ilgiliyken, dierleri daha ok siyasi neriler oluturmave kendilerine yneltilen sorularyantlamakla ilgilidir.

Katlmclar tarafndan belirlenen bir dier sorun ise genlik konseyinin belediyedenbamsz olup olmadna dair belirsizliktir. Genlik konseylerinin belediyelerden ska fonalmasve bir kamu grevlisinin konseyi desteklemek iin istihdam edilmesi, genlik

konseylerinin gerektiinde belediyeleri eletirmesini zorlat

rmaktad

r. Genlik konseyininbelediyenin bir parasmyoksa kendine ait bir kurum mu olduu da net deildir.Katlmclardan biri genlik konseyinin belediyenin bir parasolmasnn cretsiz bina vebalar gibi bazfaydalarnn olduunu ifade etmitir.

Bununla birlikte katlmclarn belirledii dier bir sorun, genlik konseyinin genleriilgilendiren konularda gerekten onlar adna konuma yetkisine sahip olup olmaddr. Ya dagenleri temsil eden, genlik STKlariin sve emsiye kuruluu olan LSU mudur?


13/18

11

BazTrk katlmclar Trkiyedeki genlik konseylerinin de aynsoruna sahip olduunu,bu konseylerin bamsz olmadnve seimden sonra genlik konseyi yelerinin kazanansiyasi parti ile ayngr paylaan kiilerle deitirilebildiini belirtmitir. Katlmclardanbiri, bir belediyede belediye bakanve bazgenlik konseyi yeleri arasnda anlamazlklarolduunu ve bu olayn da belediye bakannn, yeleri konseyden karmasyla sonulandn

belirtmitir.Katlmclara gre Trkiyedeki dier bir sorun genlik konseylerinin kendilerini genleriin tek temsilci olarak grmesi ve dier sivil toplum kurulularile almak istememesidir.

Sonunda katlmclar sve ve Trkiyedeki genlik konseylerinin aynzorluklarla karkarya olduu sonucuna varmtr.

Eylem Planlar

Katlmclar, sve Genlik Konseyleri Birliinden kaynaklanan bamszla, hedeflere,tekilat yapsna ve yetkiye ilikin belirlenen sorunlar iin bir zm nerisi getirmitir.

Genlik konseyleri iin, birbirinden ayrtutulmasgereken temel ilevli bir modelnerilmektedir: 1. Genlik konseyi genlerin karlarile ilgilenen ve belediyeden bamszolan bir kurumdur, 2. Belediye genlik etkisi iin gerekli yaplaroluturmaktan ve yalarnabakmakszn genlerin grlerini dikkate almaktan sorumludur ve 3. Genlik politikasalmasiin belediyenin bir kalite kontrol sistemi olmaldr.

ocuklarn haklarnglendirmeGrmeler Trkiyenin ocuk HaklarSzlemesine ilikin ekincelerinin naslgiderileceine de odaklanmtr. Katlmclar zellikle Trkiyede hapiste bulunan ocuklaradeinerek Trkiye ve sveteki ocuklarn durumu hakknda konumutur.

Belirlenen sorunlar

Trkiye ocuk HaklarSzlemesini onaylamtr, ancak 17, 29 ve 30 uncu maddelereekince koymutur. Bu maddeler bilgi ve kitle iletiim aralareriim, eitim hedefleri veaznlklarn ya da yerli ahalinin ocuklarnn haklarile ilgilidir. Katlmclar, Trkiyenin bukonudaki ekincelerinin eitsizlie ve ayrmcla yol aacana inanmaktadr. Trkiye eer buekinceleri geri alrsa, o zaman ifade zgrl ve her ocuun kendi dinini seme hakksonularna ulalacaktr.Trkiyede tutuklu ocuklara yardmcolan ve gnll avukat olarak alan bir katlmc,Trkiyenin ocuk Koruma Kanununu (bu kanun ocuk adalet sistemine minimum cezaiehliyet yann 11den 12ye ykseltilmesi ve zgrln kstlanmasna alternatif olarak artltahliye ceza sistemi de dahil birok yenilik getirmitir) uygulamasna ramen Trkiyede 495ocuun terrizmden tr hkml olduunu belirtmitir.Katlmc, polise taatmak gibi terrist eylemden tr 42 yl hapis cezasna mahkum edilen

15 yandaki birka ocuktan sz etmive yiyecek almaktan tr 13 yl hapis cezasnamahkum olan yoksul ocuklardan da rnekler vermitir. Katlmcbu olaylarn ounluklaTrkiyenin gney ve gney dousunda yaandnifade etmitir. Katlmc, ocuklarnkanuna karhkml olduu grndedir ve duruma ve brokrasi dahil tm adli srecinocuk susuz bulunsa dahi en az iki yl srdn belirtmitir. Bu durum, tutuklu ikenocuklarn en az iki yllk eitim ve zgrl kaybetmeleri anlamna gelmektedir.


14/18

12

Gruptaki katlmclara gre ocuklar polise taatmann Trk Devletine ve devletinbtnlne karbir tehdit olarak kabul edilebileceini anlamamaktadr. Katlmclar,ocuklarn, terristlerin kendi amalardorultusunda eylemler dzenlemek iin kendilerinikullanabileceini de kavrayamadndnmektedir. Gruptaki katlmclar birok avukat vekurumun ocuklarn bu sebeple cezalandrlmamasgerektii grn de tartmtr.

Bununla birlikte devlet, gnll avukatlar

ve ocuk haklar

savunucusu kurulular

bir tehditolarak grmemekle beraber onlarla toplantyapmamakta ve onlargz ardetmektedir.Muhalif parti bu konuda bir soruturma komisyonu talep etmelidir.svete genler 15 yandan itibaren ceza alabilir, ancak 18 yanda hapis cezasnaarptrlabilir. 15-17 yalararasndaki genler hapis cezasyerine kamu hizmeti cezasna ya dagenler iin zel bir evde kurumsal tedavi grme cezasna arptrlabilir.Katlmclar, sveteki ocuklarn durumunu da tartmve zellikle gizli mlteci ocuklarnokula gitme hakknkullanamadklarkonusunu grmtr. Ayrca, ocuk HaklarSzlemesinde belirtilenin aksine, sve G Kurulu ocuklarn karlarna en uygun durumudnmeden mltecileri lkelerine gndermektedir. sveli bir katlmc, sve GKurulunun, sz konusu ocuk HaklarSzlemesinin kanunda uygulanmamasnedeniyleyetkililerin ocuklar iin en iyi olandnmeksizin karar verebildiklerini sylemitir. Bu

sebeple, katlmclara gre sve sz konusu Szlemeyi onaylasa bile daha fazla nceliiolabilecek dier sve kanunlarbulunduundan Szlemedeki sz konusu haklar, alternatifhaklar olabilir.

Eylem planlar

Katlmclar, Trkiyenin ocuk HaklarSzlemesi zerindeki ekinceleri geri ekmesinisalamak iin Trkiyedeki sivil toplum kurulularnn ocuklarn haklarna ilikin sorunlarzerinde almasnn ve yerel politikaclar, hkmet ve meclis zerinde baskkurmasnnnemli olduu grndedir.Sivil toplum kurulularAvrupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosunun, Avrupa Birlii

yesi olmadan nce insan haklarnn tamamyla uygulanmaskonusunda Trkiye zerindekurduu baskdan da yararlanabilir. Ayrca katlmclar, Trkiyedeki sivil toplumkurulularnn bu konulara ilikin Avrupa Birliinde almalar yrten dier sivil toplumkurulularile birlikte alabileceini belirtmitir.Katlmclara gre ocuklarn yansra ocuklarla ilgili konularda alan herkesin ocukHaklarSzlemesi konusunda eitilmesi de nemlidir.Son olarak, katlmclar ocuk HaklarSzlemesinin her iki lkede de yasalamasnveSzlemeyi ihlal eden lkelerin ok ciddi sonularla karkarya kalmasnistediklerini ifadeetmitir.


15/18

13

Mcadele ruhuKatlmclar, genlerin karar verme srecini etkileme ve bu srece katlma haklarnn veocuk HaklarSzlemesinin yasalatrlmasnn, genler iin toplumda deiimi salamakamacyla zerinde allmaya devam edilecek en nemli konular olduu grndedir. Tm

katlmclar deiim iin mcadelenin ne kadar nemli olduunu ve almaya devam etmekonusunda ne kadar istekli olduklarnifade etmitir. Katlmclardan gelen bazyorumlaryledir:

stediklerimiz iin asker gibi savaacaz (sve genlik STKsndan bir gen) ocuklara ve genlere destek vererek seslerini duyurmalariin yardm edeceim (sve,parlamenter) Bu almaya devam edeceim ve herkesi bilgilendireceim (svete belediyede alanbir kamu grevlisi) Harekete geme zaman, herkese duyur ve mcadele et (Trkiye, kamu grevlisi) Her cumartesi birtakm konulartartmak zere derneimle bir toplantm var. Onlara buseminerle ilgili bilgi vereceim ve yelerimizi bu almaya dahil edeceim (Trk genlikSTKsndan bir gen) Yapydeitirmek istiyorum, sistem deiime kapalancak gayretlerimizle bazeylerideitirebiliriz (Trkiyede belediyede alan bir kamu grevlisi).


16/18

14

Istanbul'da 5-7 Mayis tarihlerinde dzenlenen seminerde kararlanilan bildiriler ekte yer almaktadir

Birlemimilletler ocuk haklarszlemesininTrk ve sve hukukuna uygulanmas

Her ne kadar Trkiye ve sve BirlemiMilletler ocuk HaklarSzlemesini onaylamolsada her iki hukuk sisteminde ve uygulamasnda eksikler vardr. Bizler sadece BirlemiMilletler ocuk HaklarSzlemesinin hukuk sistemlerine, mevzuata tamamenuygulanmasyla daha iyi olacandnyoruz.

Eer BirlemiMilletler ocuk HaklarSzlemesini Trk ve sve hukuklarna uygulanrsa

Her iki lkede belediye seviyesinde olduu gibi BirlemiMilletler ocuk HaklarSzlemesinin ierii ve ocuklarn grleri daha ciddiye alnr ve uygulamaya daha fazlanfuz eder

Devlet, belediyeler ve karar alclar cocuk haklarnda uzman olur ocuklara ynelik sular daha ciddiyetle dikkate alnr ve ocuklara ynelik iddetmahkemelerde yarglanmaya tabii tutulur... Otoriteler cocuklardikkatle dinleyip ona gre hareket etmeye ykml olurlar... BirlemiMilletler ocuk HaklarSzlemesi doktorlarn, politikaclarn, retmenlerin(ve benzeri ocukla alan meslek elemanlarnn) eitimlerinin zorunlu bir parasolur Ulusal hukuk uluslararasszlemelerden daha gl olur Mahkemeler hukuku ocuun yararna uygular

YAPMANIZ GEREKENLER VE TALEPLERMZ

o

ocuk HaklarKonusunda Tm alanlarEitinoTm ocuklarBirlemiMilletler ocuk HaklarSzlemesi Hakknda EitinoTrkiye BirlemiMilletler ocuk HaklarSzlemesindeki ekincelerini kaldrsno BirlemiMilletler ocuk HaklarSzlemesini mevzuata uyarlayn

Eer Trk ve sve hukuklarBirlemiMilletler ocuk HaklarSzlemesinden daha gl olursa karar vericilerin onunla oynadklarsadecesahte bir belge olur...

Biz gelecek deiliz, biz imdiyiz...


17/18

15

Genlik haklarbildirisi

nsan haklarherkes iin, her yerde ve istisnasz evrenseldir.

Genlerin karar verme srelerinde etki sahibi olmalarve katlmlaraynzamanda

potansiyellerini ve yaratclklarnhemen imdi kullanmalarbir hak ve sorumluluktur.

Gen kadnlar ve erkekler, kendilerini ilgilendiren konularda karar verme srelerine dahiledilmelidir. Bu konuda aileler bata olmak zere, yerel ynetimlere, STK'lara ve her dzeydekarar yapclara byk grev dmektedir.

Bamsz STK'lar ve kamu sektr, genlerin demokratik srece ve ynetiime dahil edilmesiiin yeni yollar bulunmasnda nemli bir rol oynamaktadr. Bu konuda genlerin var olanyaplara uyum salamasbeklenmemeli, genliin ihtiyalarna ve katlmna ynelik yaplaroluturulmasveya mevcut yaplarn uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir.

Genler toplumda bir bilgi kaynave deer olarak grlmelidir. Sosyal hayatta genlikkatlmnarttrmak toplumsal dlanmann ve yabanclamann nlenmesi iin nemli biraratr.

Dnya nfusunun yarsocuklar ve genlerden olumaktadr.Haydi deielim ve deitirelim!


18/18

Education and Culture

Youth in Action

Documents

Gençlerin Haklarını Güçlendirin!