Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9hanam.edu.vn/data/13602634129442718177/thu_vien_sach/GA... · Web view- Phong trào Đông Dương Đại hội (8 - 1936) nhằm thu thập nguyện

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Ngµy so¹n: 16 /7 /2016Ngµy d¹y: 20/7/2016 PhÇn haiLÞch sö ViÖt Nam tõ n¨m 1919 ®Õn nayCh¬ng I : ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m 1919- 1930

Bµi 14ViÖt Nam sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt

I- Môc tiªu bµi häc: 1. Kiến thức: Gióp häc sinh n¾m ®îc:

- Nguyªn nh©n, néi dung, ®Æc ®iÓm cña ch¬ng tr×nh khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø 2 cña Thùc d©n Ph¸p ë ViÖt Nam.

- Nh÷ng thñ ®o¹n cña Ph¸p vÒ chÝnh trÞ, v¨n hãa, gi¸o dôc phôc vô cho ch¬ng tr×nh khai th¸c.

- Sù ph©n hãa giai cÊp vµ th¸i ®é cña çc giai cÊp.2. Kỹ năng- Rèn kĩ năng ghi nhớ, hệ thống các sự kiện lịch sử cơ bản một cách chính xác, khoa học.-Kĩ năng khái quát ,tổng hợp các sự kiện lịch sử.-Kĩ năng liên hệ, so sánh ,đối chiếu tài liệu lịch sử.-Kĩ năng lập bảng thống kê các niên đại,sự kiện lịch sử.-Quan sát sự vật, hiện tượng; thu thập, tìm kiếm tư liệu lịch sử từ các nguồn khác nhau.- Nêu thắc mắc, đặt câu hỏi trong quá trình học tập và chọn thông tin để giải đáp.- Phân tích, so sánh và nhận định các sự kiện, các vấn đề lịch sử.- Trình bày những kết quả học tập bằng lời nói, bài viết tự luận, hình vẽ, sơ đồ,...- Vận dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn đời sống.3. Tư tưởng

- Gi¸o dôc cho häc sinh lßng c¨m thï ®èi víi Thùc d©n Ph¸p ®ång c¶m víi nh÷ng cùc nhäc cña ngêi lao ®éng díi chÕ ®é Thùc d©n phong kiÕn.

II- ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + Nghiªn cøu so¹n bµi.

+Tµi liÖu cÇn thiÕt phôc vô cho bµi d¹y -

-Häc sinh: Häc + §äc theo SGK.III- TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æ n ®Þnh tæ chøc(1.) 2. KiÓm tra bµi cò (2 ): Em h·y cho biÕt nh÷ng néi dung chñ yÕu cña lÞch sö ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m 1919-1930? 3.Bµi míi(39’)

1

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 1. Gv: Rà soát lại những kiến thức cơ bản của bài: I- Ch¬ng tr×nh khai th¸c lÇn thø hai cña thùc d©n Ph¸p:? V× sao thùc d©n ph¸p tiÕn hµnh ch¬ng tr×nh khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø 2 ë ViÖt Nam? - Sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø nhÊt t×nh h×nh níc Ph¸p nh thÕ nµo ?- T b¶n Ph¸p ®· lµm g× ®Ó bï vµo nh÷ng thiÖt h¹i ®ã ?- Ph¸p khai th¸c lÇn 2 ë §«ng D-¬ng vµ ë ViÖt Nam nh»m môc ®Ých g× ?

? §Ó tiÕn hµnh khai th¸c ë ViÖt Nam Ph¸p ®· ®Çu t vµo ngµnh kinh tÕ nµo ?

? T¹i sao Ph¸p l¹i ®Çu t nhiÒu vµo n«ng nghiÖp ?? Ph¸p tËp trung trång çc lo¹i c©y nµo ?(Gi¸o viªn: Giíi thiÖu trªn b¶n ®å).? T¹i sao Ph¸p l¹i chñ yÕu trång cao su ? (Chøng minh).? Ph¸p cßn tËp trung trång çc lo¹i c©y nµo ?? Trong c«ng nghiÖp Ph¸p chó träng ph¸t triÓn ngµnh nµo ?? T¹i sao Ph¸p l¹i tËp trung khai th¸c than ?? Ngoµi than Ph¸p cßn khai th¸c nh÷ng kim lo¹i nµo ?? Ph¸p cßn më thªm mét sè c¬ së c«ng nghiÖp ? T¹i sao Ph¸p l¹i më réng çc c¬ së s¶n xuÊt nµy ?? Th¬ng nghiÖp Ph¸p ®· lµm g× ?? T¹i sao Ph¸p l¹i ®¸nh thuÕ nÆng nh vËy ?? Giao th«ng vËn t¶i, Ph¸p cã chÝnh

* Nguyªn nh©n: Ph¸p bÞ chiÕn tranh tµn ph¸ nÆng nÒ , nÒn kinh tÕ bÞ kiÖt quÖ

* Môc ®Ých: Bï ®¾p nh÷ng thiÖt h¹i do chiÕn tranh g©y ra.* Néi dung: Hai ngµnh ®îc ®Çu tnhiÒu nhÊt lµ c«ng nghiÖp( khaimá) vµ n«ng nghiÖp .- N«ng nghiÖp: Chñ yÕu trång cao su.

- C«ng nghiÖp:+ Chñ yÕu khai th¸c má.+ X©y dùng çc c¬ së c«ng nghiÖp nhÑ.

- Th¬ng nghiÖp: §¸nh thuÕ nÆng çc hµng hãa nhËp vµo níc ta.

- Giao th«ng vËn t¶i: §Çu t vµ ph¸t triÓn.

- Ng©n hµng: Cã khÈu phÇn trong hÇu hÕt çc c«ng ty, xÝ nghiÖp lín.

- ChÝnh s¸ch thuÕ: §¸nh nÆng.

2

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 s¸ch g× ?? T¹i sao Ph¸p l¹i ®Çu t vµ ph¸t triÓn vµo giao th«ng vËn t¶i ?? Ph¸p ®· can thiÖp vµo çc ng©n hµng ra sao ? (Gãp vèn, vèn lín quyÒn lîi lín).? ViÖc lµm ®ã nh»m môc ®Ých g× ? (ChØ huy çc ngµnh kinh tÕ).? Ph¸p cßn bãc lét ta ë mÆt nµo ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ kinh tÕ ViÖt Nam trong thêi gian nµy ? Môc ®Ých cña Ph¸p ? §êi sèng cña nh©n d©n ta ra sao ?GV: NhÊn m¹nh : Sau CTTG thø nhÊt , chÝnh s¸ch cai trÞ cña thùc d©n Phaps ë ViÖt Nam ko hÒ thay ®æi . Mäi quyÒn hµnh ®Òu bÞ th©u tãm trong tay ngêi Ph¸p , vua quan Nam triÒu chØ lµm bï nh×n.

*Thùc chÊt: NÒn kinh tÕ VN ko ph¸t triÓn, ®êi sèng nh©n d©n khæ cùc , nÒn kinh tÕ phô thuéc vµo Ph¸p

GV: Chốt phần I:- Tại sao thực dân Pháp đẩy mạnh khai thác Việt Nam và Đông Dương ngay sau CTTG thứ 1?( Nguyên nhân Pháp tiến hành khai thác VN và ĐD ngay sau CTTG thứ 1: Do bị CTTG thứ 1 tàn phá….)- Chương trình khai thác lần thứ 2 của thực dân Pháp tập trung vào vào những nguồn lực nào?( N«ng nghiÖp, C«ng nghiÖp, Th¬ng nghiÖp, Giao th«ng vËn t¶i, Ng©n hµng, ChÝnh s¸ch thuÕ……) - Chính sách khai thác của thực dân Pháp có gì khác biệt so với trước ? ( Chính sách khai thác của thực dân Pháp không có gì khác so với trước……/56)- Nêu đặc điểm của cuộc khai thác lần thứ 2 của thực dân Pháp? ( Diễn ra với tốc độ và quy mô lớn chưa từng có từ trước tới nay )- Cuộc khai thác lần thứ 2 của thực dân Pháp có tác động như thế nào đối với nền kinh tế Việt Nam ?( Câu hỏi và trả lời/ 49)

II- Çc chÝnh s¸ch chÝnh trÞ, v¨n hãa, gi¸o dôc:? VÒ chÝnh trÞ - Ph¸p ®· thi hµnh chÝnh s¸ch g× ?? T¹i sao Ph¸p lîi dông triÖt ®Ó bé m¸y thèng trÞ ë n«ng th«n ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng chÝnh s¸ch nµy ? (Th©m ®éc).? VÒ v¨n hãa, gi¸o dôc - Ph¸p ®·

- ChÝnh trÞ:+ Chia ®Ó trÞ, chia rÏ d©n téc, t«n gi¸o.

+ Lîi dông triÖt ®Ó bé m¸y thèng trÞ ë n«ng th«n.

3

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 lµm g× ? Môc ®Ých ?

? T¹i sao chóng l¹i h¹n chÕ më tr-êng häc ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc chÝnh s¸ch v¨n hãa, gi¸o dôc ë ViÖt Nam trong thêi gian nµy ? (Th©m ®éc). ? Môc ®Ých cña nh÷ng viÖc lµm nµy ?

- V¨n hãa, gi¸o dôc: + Thi hµnh chÝnh s¸ch n« dÞch.+ H¹n chÕ më trêng.+ Tuyªn truyÒn chÝnh s¸ch “Khai hãa”.

* Tãm l¹i: Nh÷ng thñ ®o¹n trªn nh»m phôc vô ®¾c lùc cho chÝnh s¸ch khai th¸c cña thùc d©n Ph¸p

GV: Chốt phần II:

III- X· héi ViÖt Nam ph©n hãa:? X· héi ViÖt Nam ph©n hãa thµnh mÊy giai cÊp, lµ nh÷ng giai cÊp nµo ?? Giai cÊp nµy cã th¸i ®é chÝnh trÞ ra sao ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giai cÊp nµy ?? Giai cÊp nµy cã ®Æc ®iÓm g× ?? §îc ph©n hãa ra sao ?? Çc ngµnh kinh tÕ ph¸t triÓn cho ra ®êi thªm giai cÊp nµo ?? Th¸i ®é chÝnh trÞ cña hä nh thÕ nµo ?? T¹i sao hä l¹i dÔ bÞ ph¸ s¶n ? (T¹i sao Ph¸p chÌn Ðp ?).

? Trong thêi gian nµy giai cÊp nµo lµ ®«ng h¬n ?? Cuéc sèng cña hä ra sao ?

? Giai cÊp c«ng nh©n trong thêi gian nµy ra sao ?? T¹i sao hä l¹i t¨ng .. hä lµm viÖc nh thÕ nµo ?

1- Giai cÊp ®Þa chñ phong kiÕn:- CÊu kÕt chÆt víi Ph¸p.- Bãc lét kinh tÕ, ®µn ¸p vÒ chÝnh trÞ.2- Giai cÊp t s¶n: - Ngµy cµng ®«ng: + M¹i b¶n: Lµm tay sai cho Ph¸p+D©n téc: Ýt nhiÒu cã tinh thÇn d©n téc.3- TiÓu t s¶n: Cã tinh thÇn h¨ng h¸i d©n téc- T¨ng nhanh vÒ sè lîng.- DÔ bÞ ph¸ s¶n, thÊt nghiÖp.4- Giai cÊp n«ng d©n: + Lµ lùc lîng h¨ng h¸i vµ ®«ng ®¶o cña Çch m¹ng. + ChiÕm (90%) bÞ thùc d©n, phong kiÕn ¸p bøc, bãc lét c¬ cùc.5- Giai cÊp c«ng nh©n:- T¨ng c¶ sè lîng, chÊt lîng.- BÞ 3 tÇng ¸p bøc bãc lét.- Thõa kÕ truyÒn thèng yªu níc.

* LuyÖn tËp:(Häc sinh th¶o luËn).

4

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc sèng cña giai cÊp nµy ?? X· héi ViÖt Nam sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt ®· ph©n hãa nh thÕ nµo ? Th¸i ®é chÝnh trÞ cña mçi giai cÊp ra sao ?4. Cñng cè (2’): GV ®a ra nhng c©u hái ®Ó häc sinh vÒ nhµ lµm : 1. So víi ch¬ng tr×nh khai th¸c lÇn thø nhÊt, ch¬ng tr×nh khai th¸c lÇn thø 2 cã ®iÓm g× míi ? H·y so s¸nh 2 ch¬ng tr×nh khai th¸c lÇn thø nhÊt vµ thø 2 cña Ph¸p ë ViÖt nam vµ §«ng D¬ng? 2. Sau chiÕn tranh lÇn thø nhÊt, thùc d©n Ph¸p ®· thi hµnh ë VN nh÷ng thñ ®o¹n chÝnh trÞ, v¨n ho¸, gi¸o dôc nµo? Môc ®Ých cña nh÷ng thủ ®o¹n ®ã lµ g×? 3. X· héi VN sau chiÕn tranh thÕ gií thø nhÊt ®· bÞ ph©n ho¸ nh thÕ nµo? Em h·y cho biÕt th¸i ®é chÝnh trÞ vµ kh¶ n¨ngçch m¹ng cña çc giai cÊp trong x· héi VN sau CTTG thø nhÊt ?Câu hỏi tổng hợp1. Trên cơ sở trình bầy những chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 2 của thực dân Pháp ở Việt Nam sau CTTG thứ nhất, hãy cho biết xã hội Việt Nam chuyển biến như thế nào? Mục đích của những thủ đoạn đó là gì? Khả năng cách mạng và thái độ chính trị của từng giai cấp, tầng lớp ?2. Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ 2 của thực dân Pháp có tác động như thế nào đối với nền kinh tế Việt Nam? Đặc điểm của cuộc thác thuộc địa lần thứ 2 của thực dân Pháp?3. Vì sao giai cấp công nhân Việt Nam giữ vai trò lãnh đạo Cách mạng?

VD: Sự phân hoá xã hội Việt Nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất diễn ra như thế nào? Theo em giai cấp nào có khả năng lãnh đạo cách mạng Việt Nam ?

-TL-a) Xã hội Việt Nam phân hóa:- Sau chiến tranh thế giới thứ nhất dưới tác động cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp, sự phân hóa giai cấp trong xã hội Việt Nam ngày càng sâu sắc* Giai cấp địa chủ phong kiến:- Ngày càng cấu kết chặt chẽ hơn với thực dân Pháp. Chia nhau chiếm đoạt ruộng đất của nông dân, bóc lột kinh tế, tăng cường kìm kẹp, đàn áp về chính trị đối với nông dân.- Có một bộ phận địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước nên đã tham gia phong trào yêu nước khi có điều kiện* Giai cấp tư sản- Ra đời sau chiến tranh thế giới thứ nhất. Lúc đầu là những tiểu chủ đứng trung gian làm thầu khoán, cung cấp nguyên vật liệu hay làm đại lí hàng hóa cho tư bản Pháp; Về sau họ có vốn, đứng ra kinh doanh riêng trở thành những nhà tư sản...

5

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Giai cấp tư sản phân hóa thành 2 bộ phận:

+ Tư sản mại bản có quyền lợi gắn liền với đế quốc nên cấu kết chặt chẽ về chính trị với chúng;

+ Tư sản dân tộc có khuynh hướng kinh doanh độc lập, có tinh thần dân tộc dân chủ chống đế quốc và phong kiến nhưng thái độ không kiên định, dễ thỏa hiệp* Giai cấp tiểu tư sản:- Tăng nhanh về số lượng. Bị tư bản Pháp chèn ép, bạc đãi, kinh rẻ, đời sống bấp bênh, phá sản thất nghiệp- Trong đó bộ phận trí thức, sinh viên, học sinh có điều kiện tiếp xúc với tư tưởng tiến bộ bên ngoài nên có tinh thần cách mạng hăng hái và là một lực lượng trong phong trào cách mạng dân tộc dân chủ.* Giai cấp nông dân:- Chiếm 90% dân số. Họ bị thực dân, phong kiến áp bức bóc lột nặng nề...- Họ bị bần cùng hóa, phá sản trên qui mô lớn- Họ là lực lượng hăng hái, đông đảo nhất của cách mạng* Giai cấp công nhân:- Ra đời trước chiến tranh thế giới thứ nhất trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp. Họ phát triển nhanh về số lượng và chất lượng.Phần lớn công nhân sống tập trung tại các vùng mỏ, đồn điền cao su, khu công nghiệp...- Họ có đặc điểm riêng:

+ Bị nhiều tầng áp bức bóc lột: thực dân, phong kiến, tư sản người Việt.+ Có quan hệ tự nhiên gắn bó với nông dân+ Kế thừa truyền thống yêu nước anh hùng và bất khuất của dân tộc.

Giai cấp công nhân sớm tiếp thu ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga, Chủ nghĩa Mác - Lênin vươn lên nắm quyền lãnh đạo cách mạng Việt Nam.b) Giai cấp có khả năng lãnh đạo cách mạng Việt Nam là công nhân :-Bị bóc lột nặng nề nhất nên có tinh thần cách mạng cao nhất.-Đại diện cho một lực lượng sản xuất tiên tiến .-Phát huy được truyền thống đấu tranh bất khuất của dân tộc.-Sớm có điều kiện tiếp thu trào lưu tư tưởng cách mạng vô sản trên thế giới.5. DÆn dß (1’): VÒ nhµ lµm ra ®Ò c¬ng .6. Rót kinh nghiÖm: .................................................…………...................................................................................................................................…….……….......……………………………………………………………………………………………… Ngµy Th¸ng N¨m 2016

6

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9

Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:

Bµi 15phong trµo çch m¹ng viÖt nam

sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt (1919-1925)I. Môc tiªu bµi häc: 1. Kiến thức:Gióp häc sinh n¾m ®îc:

- Çch m¹ng th¸ng Mêi Nga 1917 thµnh c«ng vµ sù tån t¹i v÷ng ch¾c cña Nhµ níc X« ViÕt ®Çu tiªn, phong trµo çch m¹ng thÕ giíi ®· ¶nh hëng thuËn lîi ®Õn phong trµo gi¶i phãng d©n téc ë ViÖt Nam.

- NÐt chÝnh trong phong trµo ®Êu tranh cña t s¶n d©n téc, tiÓu t s¶n vµ phong trµo c«ng nh©n ViÖt Nam tõ 1919 ®Õn 1925.2. Kỹ năng

7

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Rèn kĩ năng ghi nhớ, hệ thống các sự kiện lịch sử cơ bản một cách chính xác, khoa học.-Kĩ năng khái quát ,tổng hợp các sự kiện lịch sử.-Kĩ năng liên hệ, so sánh ,đối chiếu tài liệu lịch sử.-Kĩ năng lập bảng thống kê các niên đại,sự kiện lịch sử.-Quan sát sự vật, hiện tượng; thu thập, tìm kiếm tư liệu lịch sử từ các nguồn khác nhau.- Nêu thắc mắc, đặt câu hỏi trong quá trình học tập và chọn thông tin để giải đáp.- Phân tích, so sánh và nhận định các sự kiện, các vấn đề lịch sử.- Trình bày những kết quả học tập bằng lời nói, bài viết tự luận, hình vẽ, sơ đồ,...- Vận dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn đời sống.3. Tư tưởng:- Gi¸o dôc cho häc sinh lßng c¨m thï ®èi víi Thùc d©n Ph¸p ®ång c¶m víi nh÷ng cùc nhäc cña ngêi lao ®éng díi chÕ ®é Thùc d©n phong kiÕn.II. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + Nghiªn cøu so¹n bµi. + Ch©n dung: Phan Béi Ch©u, Phan Chu Trinh, …- Häc sinh: Häc + §äc theo SGK.III. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æ n ®Þnh tæ chøc(1’).

2.KiÓm tra bµi cò(2’): X· héi ViÖt Nam sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt ®· ph©n hãa nh thÕ nµo ? Th¸i ®é chÝnh trÞ và khả năng cách mạng cña çc giai cÊp ?

3. Bµi míi (39’): I- ¶nh hëng cña çch m¹ng th¸ng Mêi Nga vµ phong trµo çch m¹ng thÕ giíi:? Díi ¶nh hëng cña çch m¹ng th¸ng 10 Nga, phong trµo çch m¹ng thÕ giíi ®· cã nh÷ng biÕn ®æi g× ?? Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt, trªn thÕ giíi ®· diÔn ra nh÷ng sù kiÖn nµo ?? Nh÷ng sù kiÖn ®ã ®· cã ¶nh hëng nh thÕ nµo ®èi víi çch m¹ng ViÖt Nam ?GV: Nh÷ng sù kiÖn trªn ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi Çch m¹ng VN : Gióp cho NAQ cã sù lùa chon ®óng ®¾n con ®êng Çch m¹ng VN

-Th¾ng lîi cña Çch m¹ng th¸ng 10 nga(1917) lµm cho phong trµo gi¶i phãng d©n téc ë ph¬ng §«ng vµ ph-¬ng T©y g¾n bã mËt thiÕt víi nhau + Th¸ng 3/1919 Quèc tÕ céng s¶n ra ®êi.+ 12/1920 §¶ng céng s¶n Ph¸p ra ®êi .+ Th¸ng 7/1921 §¶ng céng s¶n Trung Quèc ra ®êi.- T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc truyÒn b¸ chñ nghÜa M¸c - Lª Nin vµo ViÖt Nam.

II- Phong trµo d©n téc, d©n chñ c«ng khai (1919-1925):8

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ? Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt phong trµo d©n téc, d©n chñ ë níc ta ph¸t triÓn nh thÕ nµo ?? Cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp t s¶n nh»m môc ®Ých g× ?? Giai cÊp t s¶n d©n téc ®· ph¸t ®éng çc phong trµo ®Êu tranh g× ?(N¨m 1923 chèng ®éc quyÒn xuÊt c¶ng lóa g¹o cña Ph¸p).? Çc cuéc ®Êu tranh nh»m môc ®Ých g× ?? §Ó giµnh quyÒn lîi cho m×nh hä cßn cã nh÷ng viÖc lµm ?? Cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp t s¶n mang tÝnh chÊt g× ?? Giai cÊp tiÓu t s¶n gåm nh÷ng tÇng líp nµo trong x· héi ?(Hä ®· cã nh÷ng häat ®éng díi h×nh thøc nµo ?)? Trong ®Êu tranh çc tæ chøc chÝnh trÞ nµo cña hä ®îc xuÊt hiÖn ? Hä ho¹t ®éng díi nh÷ng h×nh thøc nµo ?? Hä ®· xuÊt b¶n nh÷ng tê b¸o tiÕn bé nµo ?(Môc ®Ých: Kªu gäi quÇn chóng ®Êu tranh).? Trong çc ho¹t ®éng nµy tiªu biÓu lµ ho¹t ®éng nµo ? (Nªu nh÷ng ho¹t ®éng tiªu biÓu ?).? Mang tÝnh chÊt g× ? (Xèc næi, Êu trÜ).? Phong trµo d©n téc d©n

*Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt, phong trµo ®Êu tranh d©n chñ ph¸t triÓn m¹nh mÏ, thu hót nhiÒu tÇng líp nh©n d©n tham gia.

- Giai cÊp t s¶n d©n téc:+ N¨m 1921: ChÊn hng néi hãa, bµi trõ ngo¹i hãa.

+ Môc ®Ých: Bªnh vùc quyÒn lîi cho giai cÊp m×nh.

+ TÝnh chÊt: C¶i l¬ng tháa hiÖp.- Phong trµo cña tiÓu t s¶n+ Çc tæ chøc chÝnh trÞ: ViÖt Nam nghÜa ®oµn, Héi phôc ViÖt…

+XuÊt b¶n çc tê b¸o: Chu«ng rÌ, An Nam trÎ, Ngêi nhµ quª…

+ 6/1924: TiÕng bom Ph¹m Hång Th¸i.+1925: Phong trµo ®ßi th¶ Phan Béi Ch©u.+1926: Phong trµo ®ßi ®Ó tang Phan Chu Trinh.

* TÝch cùc: Thøc tØnh lßng yªu níc, truyÒn b¸ t tëng d©n téc, d©n chñ, t t-ëng çch m¹ng míi trong nh©n d©n.* H¹n chÕ:-Phong trµo cña giai cÊp tiÓu t s¶n: S«i næi cßn xèc næi, Êu trÜ.- Phong trµo giai cÊp t s¶n: DÔ tho¶ hiÖp (YÕu vÒ kinh tÕ - B¹c nhîc vÒ chÝnh trÞ).

9

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 chñ (1919-1925) cã nh÷ng mÆt tÝch cùc g× ?? H¹n chÕ ?

Chốt phần II: 1. Nêu mục tiêu, tính chất, mặt tích cự, hạn chế của phong trào dân tộc, dân chủ công khai (1919-1925)? ( Phong trào của giai cấp tư sản và của tầng lớp tiểu tư sản )( CH&TL/53,54)2. Em có nhận xét gì về phong trào yêu nước dân chủ công khai những năm 1919-1925? (CH&TL/ 54)

III- Phong trµo c«ng nh©n (1919-1925):? Phong trµo c«ng nh©n n-íc ta trong mÊy n¨m ®Çu sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt ®· ph¸t triÓn trong bèi c¶nh nh thÕ nµo ?

? Em h·y tr×nh bµy çc cuéc ®Êu tranh ®iÓn h×nh cña c«ng nh©n ViÖt Nam (1919-1925) ?

? Cuéc b·i c«ng Ba Son cã ®iÓm g× míi trong phong trµo ®Êu tranh cña c«ng nh©n níc ta sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt ? HSTL: Phong trµo ®· kÕt hîp ®Êu tranh kinh tÕ (T¨ng l¬ng, gi¶m giê lµm) víi chÝnh trÞ (ñng hé çch m¹ng Trung Quèc). C«ng nh©n ®Êu tranh kh«ng chØ vÒ quyÒn lîi cña m×nh mµ cßn thÓ hiÖn t×nh ®oµn kÕt víi c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng Trung Quèc Mèc ®¸nh dÊu phong trµo ®Êu tranh tõ

1.Bèi c¶nh:- ThÕ giíi: ¶nh hëng cña phong trµo thuû thñ Ph¸p vµ Trung Quèc.- Trong níc: + Phong trµo ®Êu tranh cßn lÎ tÎ tù ph¸t nhng ý thøc giai cÊp cao h¬n. + N¨m 1920 C«ng héi bÝ mËt ra ®êi.2. DiÔn biÕn:- N¨m 1922: C«ng nh©n B¾c kú ®Êu tranh ®ßi nghØ ngµy chñ nhËt.N¨m 1924: NhiÒu cuéc b·i c«ng næ ra ë Hµ Néi, Nam §Þnh, H¶i D¬ng …- Th¸ng 8/1925 cuéc b·i c«ng cña c«ng nh©n Ba Son.

* LuyÖn tËp:- Phong trµo ®Êu tranh cña c«ng nh©n (1919-1925) tuy ®Êu tranh cßn lÎ tÎ mang tÝnh chÊt tù ph¸t nhng ý thøc giai cÊp, chÝnh trÞ ngµy cµng ph¸t triÓn thÓ hiÖn qua cuéc b·i c«ng cña c«ng nh©n Ba Son.

10

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 “Tù ph¸t” “Tù gi¸c”).

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ phong trµo c«ng nh©n (1919-1925) ?

? C¨n cø vµo ®©u ®Ó kh¼ng ®Þnh phong trµo c«ng nh©n níc ta ph¸t triÓn lªn mét bíc cao h¬n sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt ?

- Phong trµo ph¸t triÓn sæi næi h¬n: Çc cuéc ®Êu tranh cô thÓ næ ra tõ B¾c ®Õn Nam. Môc ®Ých ®Êu tranh … ý thøc giai cÊp cña phong trµo c«ng nh©n ph¸t triÓn nhanh chãng.- §Êu tranh cã tæ chøc h¬n “C«ng héi” bÝ mËt (Sµi Gßn).- ChuyÓn tõ ®Êu tranh kinh tÕ sang kÕt hîp gi÷a ®Êu tranh kinh tÕ vµ ®Êu tranh chÝnh trÞ. Chøng tá bíc ph¸t triÓn cao h¬n cña phong trµo c«ng nh©n sau chiÕn tranh.

Chốt phần III: 1. Tại sao nói rằng cuộc bãi công của công nhân xưởng Ba Son(8/1925) là một mốc quan trọng trên con đường phát triển của phong trào công nhân nước ta sau CTTG tghuws nhất? (CH&TL/ 55) 2. Đặc điểm của phong trào công nhân Việt Nam trong những năm 1919-1925 là gì? ( CH&TL/55) 3. Căn cứ vào đâu để khẳng định phong trào công nhân nước ta phát triển lên một bước cao hơn sau chiến tranh thế giới thứ nhất? 4. Cñng cè: Gi¸o viªn kh¸i qu¸t l¹i ý chÝnh cña bµi vµ ®a ra c©u hái vÒ nhµ :

1. Vì sao nói : Cách mạng tháng 10 Nga và phong trào cách mạng thế giới đã ảnh hưởng và đã thúc đẩy phong trào dân tộc, dân chủ công khai và phong trào công nhân Việt Nam phát triển sau CTTG thử hất?

2. Trình bầy những điểm tích cực và hạn chế của các phong trào trên?Mục tiêu, tính chất và nhận xét về các phong trào đấu tranh của tư sản, tiểu tư sản và công nhân trong thời kỳ 1919 – 1925

Phong trào

Nội dungTư sản dân tộc Tiểu tư sản Công nhân

Mục tiêu

- Đòi quyền lợi về kinh tế, quyền tự do dân chủ thích ứng với lợi ích, địa vị của giai cấp mình...

- Chống cường quyền, áp bức đòi các quyền tự do dân chủ...

- Đòi quyền lợi về kinh tế, chính trị: tăng tiền lương, giảm giờ làm, đòi các quyền tự do dân chủ...

Tính chất- Mang tính dân chủ nhưng cải lương dễ thỏa hiệp...

- Mang tính chất dân chủ yêu nước rõ nét...

- Mang tính chất tự phát đến năm 1925 thì chuyển lên tự giác...

Nhận xét - Đã có cố gắng trong - Đã thức tỉnh lòng - Có bước phát triển mới tuy 11

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 việc đấu tranh chống sự chèn ép của tư bản nước ngoài...- Hạn chế: phong trào mang tính chất cải lương, chỉ phục vụ quyền lợi của các giai cấp trên và nhanh chóng bị phong trào quần chúng vượt qua...

yêu nước, truyền bá tư tưởng tự do dân chủ, tư tưởng cách mạng mới trong nhân dân...- Chưa tổ chức được chính đảng nên đấu tranh còn mang tính xốc nổi ấu trĩ...

còn lẻ tẻ, tự phát và chủ yếu vẫn đấu tranh nhằm mục đích về kinh tế... nhưng cho thấy ý thức giai cấp, ý thức chính trị của giai cấp công nhân ngày càng phát triển, làm cơ sở cho các tổ chức và phong trào cách mạng cao hơn về sau...

3. Vì sao cuộc bãi công Ba Son(8/1925) lại đánh dấu một bước tiến mới trong phong trào công nhân Việt Nam sau chiến tranh? 5. DÆn dß: Lµm c©u hái ra ®Ò c¬ng vµ häc bµi . 6. Rót kinh nghiÖm: .................................................…………...................................................................................................................................…….……….......…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Ngµy......Th¸ng.......N¨m....

12


Ngµy so¹n: 10/8/2016 Ngµy d¹y: 15/8/2016 …………..

Bµi 16ho¹t ®éng cña nguyÔn ¸i quèc

ë níc ngoµi trong nh÷ng n¨m 1919-1925I.Môc tiªu bµi häc:

Gióp häc sinh n¾m ®îc:- Nh÷ng ho¹t ®éng cña NguyÔn ¸i Quèc sau chiÕn tranh thÕ giíi

thø nhÊt ë Ph¸p - Liªn X« - Trung Quèc (1911-1920).- Sau gÇn 10 n¨m b«n ba h¶i ngo¹i Ngêi ®· t×m thÊy ch©n lý cøu

níc sau ®ã Ngêi tÝch cùc chuÈn bÞ vÒ t tëng, chÝnh trÞ vµ tæ chøc cho sù ra ®êi cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam.

- HiÓu ®îc chñ tr¬ng vµ ho¹t ®éng cña héi ViÖt Nam çch m¹ng thanh niªn.

- RÌn çch ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, so s¸nh çc sù kiÖn lÞch sö.II. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + Nghiªn cøu so¹n bµi. + Lîc ®å: NguyÔn ¸i Quèc ra ®i t×m ®êng cøu níc.- Häc sinh: Häc + §äc s¸ch gi¸o khoa.III.TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æ n ®Þnh tæ chøc(1’). 2. KiÓm tra bµi cò(2’): ?Cuéc ®Êu tranh cña c«ng nh©n Ba Son (8/1925) cã ®iÓm g× míi h¬n so víi çc phong trµo c«ng nh©n tríc ®ã ë níc ta ?3.Bµi míi(39’):

I. NguyÔn ¸i Quèc ë ph¸p (1917-1923):( B¸c t×m thÊy con ® êng cøu n íc cho d©n téc VN)

Gi¸o viªn: Nh¾c l¹i nh÷ng nÐt chÝnh tõ 1911-1918.? Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt bän ®Õ quèc th¾ng trËn ®· lµm

- N¨m 1911, ngêi rêi bÕn c¶ng nhµ Rång ra ®i t×m ®íng cøu

13

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 g× ? (häp ®Ó ph©n chia quyÒn lîi).

? T¹i héi nghÞ VÐc Xai, Ngêi ®· lµm g× ?

? Néi dung b¶n yªu s¸ch nãi g× ?

? B¶n yªu s¸ch kh«ng ®îc chÊp nhËn nhng viÖc lµm ®ã cã t¸c dông g× ?- ViÖc lµm ®ã ®· g©y tiÕng vang lín ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n thÕ giíi ? §Ó t×m hiÓu vÒ çch m¹ng th¸ng 10 Nga, Ngêi ®· lµm g× ?? Nh÷ng s¸ch b¸o cña Lª Nin ®· cã t¸c dông nh thÕ nµo ®èi víi Ngêi ?GV: Bæ sung : Khi gÆp ®c b¶n luËn c¬ng B¸c ®· xóc ®éng nãi : “ LuËn c¬ng cña Lª-Nin lµm cho t«i r¸t c¶m ®éng , phÊn khëi , s¸ng tá, tin tëng biÕt bao .T«i vui mõng ®Õn ph¸t khãc lªn. ngåi 1 m×nh trong buång mµ t«i nãi to lªn nh ®ang nãi tríc quÇn chóng ®«ng ®¶o: hìi ®ång bµo bÞ ®o¹ ®Çy ®au khæ! §©y lµ çi cÇn thiÕt cho chóng ta , ®©y lµ con ®gf gi¶i phãng chóng ta” ? T¹i Ph¸p ngêi cßn cã nh÷ng viÖc lµm g× ?

? ViÖc lµm nµy cã ý nghÜa g× trong ho¹t ®éng çch m¹ng cña ngêi ?? Gi¸o viªn giíi thiÖu h×nh 28: NguyÔn ¸i Quèc t¹i §¹i héi Tua ë Ph¸p em nhËn thÊy trong ¶nh Ngêi ®ang lµm g× ? (Tè ço téi ¸c cña Ph¸p ë §«ng D¬ng kªu gäi giai cÊp c«ng nh©n vµ nh÷ng ngêi çch m¹ng

níc.

- Th¸ng 6/ 1919 t¹i héi nghÞ VÐc Xai: Ngêi göi B¶n yªu s¸ch cña nh©n d©n An Nam.+ Néi dung: §ßi ChÝnh phñ Ph¸p thõa nhËn çc quyÒn tù do, d©n chñ, b×nh ®¼ng vµ quyÒn tù quyÕt cña d©n téc ViÖt Nam.

- Th¸ng 7/1920 ®äc b¶n s¬ kh¶o lÇn thø nhÊt nh÷ng luËn c¬ng vÒ vÊn ®Ò d©n téc vµ thuéc ®Þa cña Lª - Nin.

- Th¸ng 12/1920 Ngêi tham gia §¹i héi cña §¶ng x· héi Ph¸p ë Tua.

- N¨m 1921 s¸ng lËp Héi Liªn hiÖp thuéc ®Þa.+ ViÕt b¸o Ngêi cïng khæ.+ ViÕt bµi cho çc b¸o: Nh©n ®¹o, §êi sèng c«ng nh©n, B¶n

14

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ch©n chÝnh ñng héi phong trµo ®Êu tranh cña nh©n d©n §«ng D¬ng vµ çc níc thuéc ®Þa).? Sau khi t×m thÊy ch©n lÝ cøu níc, ë Ph¸p Ngêi cã nh÷ng ho¹t ®éng g× ? (1921-1923).

? Theo em con ®êng cøu níc cña NguyÔn ¸i Quèc cã g× míi vµ kh¸c víi líp ngêi ®i tríc ? (HÇu hÕt çc chiÕn sü yªu níc sang çc níc ph¬ng §«ng - NguyÔn ¸i Quèc sang ph¬ng T©y (Ph¸p). Muèn ®¸nh Ph¸p ph¶i t×m hiÓu Ph¸p.

¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p.

Chốt phần I:1.Tác dụng của những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc tại Pháp? ( CH& TL/57)2. Con đường tìm chân lý của NAQ có gì mới và khác so với con đường cứu nước của các vị tiền bối đi trước? ( CH&TL/57)

II- NguyÔn ¸i Quèc ë Liªn X« (1923-1924):( Đ©y chÝnh lµ sù chuÈn bÞ vÒ t tëng cho viÖc thµnh lËp §¶ng)

? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng ho¹t ®éng cña NguyÔn ¸i Quèc ë Liªn X« ?

? T¹i héi nghÞ lÇn V cña Quèc tÕ céng s¶n Ngêi ®· tr×nh bµy quan ®iÓm, lËp trêng cña m×nh vÒ nh÷ng vÊn ®Ò nµo ?? Nh÷ng quan ®iÓm ®ã cã vai trß nh thÕ nµo ®èi víi çch m¹ng ViÖt Nam ?

- Th¸ng 6/1923 Ngêi tõ Ph¸p ®Õn Liªn X« dù héi nghÞ Quèc tÕ n«ng d©n.- Trong thêi gian ë Liªn X« Ngêi lµm nhiÒu viÖc : nghiªn cøu, häc tËp , viÕt bµi cho b¸o sù thËt vµ t¹p trÝ th tÝn quèc tÕ.- N¨m 1924 dù §¹i héi lÇn V cña Quèc tÕ céng s¶nvµ tham luËn vÒ vÞ trÝ chiÕn lîc cña çch m¹ng ë çc níc thuéc ®Þa , vÒ mèi quan hÖ gi÷a phong trµo c«ng n h©n ë çc níc ®Õ quèc víi phong trµo çch m¹ng ë çc níc thuéc ®Þa...

15

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 NguyÔn ¸i Quèc ®· chuÈn bÞ vÒ t tëng, chÝnh trÞ cho sù ra ®êi cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam.

Chốt phần II: NAQ đã chuẩn bị những gì về chính trị và tư tưởng cho việc thành lập ĐẢng vô sản sau này?

III- NguyÔn ¸i Quèc ë Trung quèc (1924-1925):( §©y chÝnh lµ viÖc chuÈn bÞ vÒ tæ chøc cho viÖc thµnh lËp §¶ng)

? T¹i ®©y Ngêi ®· cã nh÷ng ho¹t ®éng chñ yÕu g× ?? Nªu thµnh phÇn cña ViÖt Nam çch m¹ng thanh niªn ? (TiÓu t s¶n, trÝ thøc yªu níc).? Sau khi thµnh lËp, ViÖt Nam çch m¹ng thanh niªn ®· cã nh÷ng ho¹t ®éng g× ?

Gi¸o viªn: Cuèn §êng çch mÖnh ®· tËp hîp tÊt c¶ çc bµi gi¶ng cña Ngêi ë Qu¶ng Ch©u.

? Nh÷ng ho¹t ®éng nµy çc t¸c dông g× ?? §Þa bµn ho¹t ®éng Héi ViÖt Nam çch m¹ng thanh niªn ®îc më réng nh thÕ nµo ? (Kh¾p toµn quèc, çc tæ chøc quÇn chóng xuÊt hiÖn: Céng héi, n«ng héi ...).

? ViÖc thµnh lËp Céng s¶n §oµn lµm

- Cuèi n¨m 1924 NguyÔn ¸i Quèc vÒ Qu¶ng Ch©u - Trung Quèc.- Th¸ng 6/1925 thµnh lËp Héi ViÖt Nam çch m¹ng thanh niªn. H¹t nh©n lµ Céng s¶n §oµn.* Ho¹t ®éng:- HuÊn luyÖn: + Më çc líp huÊn luyÖn chÝnh trÞ ®Ó ®µo t¹o çn bé çch m¹ng ®a vÒ níc ho¹t ®éng.+ Chän mét sè ngêi sang Liªn X« häc.+ N¨m 1928 thùc hiÖn chñ tr-¬ng “V« s¶n ho¸”.- Tuyªn truyÒn:+ Th¸ng 6/1925 xuÊt b¶n B¸o thanh niªn.+ N¨m 1927 t¸c phÈm §êng çch mÖnh ra ®êi. BÝ mËt tuyªn truyÒn vÒ níc.- ChuÈn bÞ t tëng chÝnh trÞ vµ tæ chøc cho sù ra ®êi cña §¶ng.

* LuyÖn tËp:

16

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 nßng cèt cho Héi ViÖt Nam çch m¹ng thanh niªn cã ý nghÜa g× ? (§ã lµ h¹t nh©n nßng cèt chuÈn bÞ cho sù ra ®êi cña §¶ng v× tæ chøc ViÖt Nam çch m¹ng thanh niªn lµ 1 tæ chøc yªu níc cã khuynh híng v« s¶n. Trong c¬ng lÜnh ho¹t ®éng Héi ViÖt Nam çch m¹ng thanh niªn tù nhËn lµ ®¹i diÖn cho giai cÊp v« s¶n ViÖt Nam.

4. Cñng cè(2’) : Gi¸o viªn kh¸i qu¸t l¹i néi dung chÝnh vµ ®a ra c©u hái vÓ nhµ lµm : 1 Vai trò của Hội VNCMTH đối với sự phát triển của cách mạng Việt Nam?2. Vai trò của NAQ trong việc thành lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên?3. NguyÔn ¸i Quèc ®· trùc tiÕp chuÈn bÞ vÒ t tëng vµ tæ chøc cho sù ra ®êi cña chÝnh ®¶ng v« s¶n ë VN ntn?4. Những cống hiến của NAQ đối với Cách mạng VN trong những năm từ 1911-1930? Câu 1: Nêu tóm tắt những hoạt động của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc từ năm 1911 đến năm 1930? Giá trị của những sự kiện đó đối với cách mạng Việt Nam? Đâu là công lao đầu tiên to lớn nhất? Con đường tìm chân lí cứu nước của Nguyễn Ái Quốc có gì độc đáo khác với con đường cứu nước của các vị tiền bối đi trước?

-TL- Người sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh nước nhà bị mất vào tay thực dân Pháp. Nhiều cuộc khởi nghĩa và phong trào cách mạng nổ ra liên tục, song không đi đến thắng lợi. Tuy khâm phục Phan Đình Phùng, Hoàng Hoa Thám, Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh nhưng Nguyễn Tất Thành không tán thành đường lối hoạt động của họ nên quyết định tìm con đường cứu nước mới cho dân tộc.

- 1911 - 1917: Ra đi tìm đường cứu nước; qua nhiều nước, làm nhiều việc, tìm hiểu thế giới; nhận thức rõ bạn - thù. Nhận thức như vậy làm cơ sở cho tình cảm quốc tế

+ Mùa hè năm 1911, tại bến cảng Nhà Rồng( sài Gòn), Nguyễn Tất Thành sang phương Tây tìm đường cứu nước. Cuộc hành trình của người qua nhiều nước ở Châu Âu, Châu Mỹ, Châu Phi....

+ Năm 1917, Người ra nhập Đảng Xã hội Pháp- 1917 – 1923: Hoạt động tại Pháp, với niềm tin vào cách mạng tháng Mười + Tại Hội nghị Véc-xai (18/6/1914), NAQ đã thay mặt những người Việt nam

yêu nước gửi tới hội nghịn Bản yêu sách của nhân dân An Nam đòi chính phủ Pháp......

17

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Tháng 7-1920, Nguyễn Ái Quốc được đọc Luận cương về vấn đề dân tộc và

vấn đề thuộc địa của Lê nin . Từ đó Người hoàn toàn tin theo Lê-nin, dứt khoát đứng về phía quốc tế thứ III…

Người đã tìm thấy con đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam

+ Tháng 12-1920,tại Đại hội của Đảng xã hội Pháp Nguyễn Ái Quốc bỏ phiếu tán thành việc gia nhập Quốc tế thứ III, tham gia sáng lập Đảng cộng sản Pháp, đánh dấu bước ngoặt trong quá trình hoạt động cách mạng của Người từ chủ nghĩa yêu nước đến chủ nghĩa Mác - Lê ninvà đi theo con đường cách mạng vô sản. Chuyển từ lập trường yêu nước chân chính sang lập trường quốc tế vô sản + Năm 1921, Nguyễn Ái Quốc cùng một số người yêu nước của các thuộc địa Pháp sáng lập Hội liên hiệp thuộc địa ở Pari. Năm 1922, làm chủ nhiệm kiêm chủ bút báo Người cùng khổ, viết bài cho các báo Nhân đạo, viết Bản án chế độ thực dân Pháp. Các sách báo trên được bí mật chuyển về Việt Nam.

- 1923 - 1924: Người từ pháp sang Liên Xô:

+ Tháng 6-1923, Nguyễn Ái Quốc sang Liên Xô dự Hội nghị Quốc tế nông dân, sau đó ở lại Liên Xô vừa học tập nghiên cứu vừa làm việc (viết bài cho báo Sự thật và tạp chí Thư tín Quốc tế). + Năm 1924, tại Đại hội Quốc tế Cộng sản lần thứ V, Nguyễn Ái Quốc đã trình bầy lập trường quan điểm về vị trí chiến lược của cách mạng thuộc địa , về mối quan hệ giữa cách mạng ở các nước thuộc địa với phong trào công nhân ở các nước đế quốc.

Những quan điểm cơ bản về chiến lược và sách lược cách mạng giải phóng dân tộc thuộc địa và cách mạng vô sản mà Nguyễn Ái Quốc tiếp nhận được dưới ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lê-nin là bước chuẩn bị về chính trị và tư tưởng cho sự thành lập chính đảng vô sản ở Việt Nam.

- 1924-1925: Người tử Liên Xô trở về Trung Quốc: + Cuối năm 1924, Nguyễn Ái Quốc về Quảng Châu (Trung Quốc). Tại đây, Người đã tiếp xúc với các nhà lãnh đạo cách mạng Việt Nam và thanh niên yêu nước mới sang để thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên mà nòng cốt là tổ chức Cộng sản đoàn (6 - 1925). + Người đã lập ra báo Thanh niên, trực tiếp mở nhiều lớp huấn luyện chính trị để đào tạo cán bộ cách mạng. Các bài giảng của Nguyễn Ái Quốc đã được tập hợp và in thành sách Đường Kách mệnh (1927), nêu ra phương hướng cơ bản của cách mạng giải phóng dân tộc Việt Nam.

+ Năm 1928, Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên đã tiến hành “vô sản hóa”, góp phần thực hiện việc kết hợp chủ nghĩa Mác - Lê-nin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước, thúc đẩy nhanh việc chuẩn bị về chính trị, tư tưởng và tổ chức cho sự hình thành Đảng Cộng sản Việt Nam + Cuối 1924, Nguyễn Ái Quốc về Quảng Châu Trung Quốc.

Chuẩn bị về tư tưởng và tổ chức cho việc thành lập chính đảng- 1927 – 1930: + Năm 1927, xuất bản cuốn sách “ Đường Kách mệnh” .

18

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Tháng 12/1929, Người đến Thưởng Hải chuận bị cho Hội nghị hợp nhất các tổ

chức cộng sản ở Việt Nam + Từ ngày 3 đến 7/2/1930 Người chủ trì Hội nghị thành lập Đảng ở Cửu

Long( Hương Cảng- Trung Quốc) . *Công lao của Người: - Là người Việt Nam đầu tiên đến với chủ nghĩa Mác - Lê Nin. Tìm thấy con đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam.- Là người tíc cực truyền bá chủ nghĩa Mac-Lênin vào phong trào công nhân và phong trào yêu nước ở Việt nam - Xây đắp mối quan hệ khăng khít giữa cách mạng việt Nam với cách mạng Pháp và cách mạng thế giới - Chuẩn bị tư tưởng, chính trị, tổ chức cho việc thành lập Đảng cộng sản ở Việt Nam.- Ngêi hîp nhÊt çc tæ chøc céng s¶n, thµnh §¶ng céng s¶n ViÖt Nam.- Ngêi v¹ch ra chÝnh c¬ng s¸ch lîc v¾n t¾t ®îc th«ng qua t¹i héi nghÞ thµnh lËp §¶ng* Công lao đầu tiên to lớn nhất là : - Là người Việt Nam đầu tiên đến với chủ nghĩa Mác - Lê Nin . Tìm thấy con đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam.Từ đó chuẩn bị mọi điều kiện cho việc hành lập Đảng Cộng sản Việt Nam .* Con đường tìm chân lí cứu nước của Nguyễn Ái Quốc có gì độc đáo khác với con đường cứu nước của các vị tiền bối đi trước?- Con đường cứu nước của các bậc tiền bối. + Các bậc tiền bối mà tiêu biểu là Phan Bội Châu đã chọn con đường cứu nước tìm sang phương Đông, chủ yếu là Nhật Bản. Vì ở đó đã từng diễn ra cuộc cải cách Minh Trị 1868 làm cho Nhật Bản thoát khỏi số phận một nước thuộc địa: vì Nhật Bản đã đánh bại đế quốc Nga trong cuộc chiến tranh Nga - Nhật ( 1904 -1905) và Nhật Bản còn là nước “ đồng văn đồng chủng ”với Việt Nam. + Đối tượng của Phan Bội Châu gặp gỡ là những chính khách Nhật Bản để xin họ giúp Việt Nam đánh Pháp. + Phương pháp: là vận động tổ chức giai cấp cùng các tầng lớp trên để huy động lực lượng đấu tranh bạo động. - Con đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc là sang các nước phương Tây, nơi được mệnh danh có tư tưởng tự do , bình đẳng , bác ái, có khoa học kĩ thuật, có nền văn minh phát triển. + Cách đi của Nguyễn Ái Quốc là đi vào tất cả các giai cấp, tầng lớp, đi vào phong trào quần chúng giác ngộ, đoàn kết họ đứng lên đấu tranh giành độc lập thực sự bằng sức mạnh của mình là chính. + Người luôn đề cao học tập, nghiên cứu lí luận và kinh nghiệm cách mạng mới nhất của thời đại để trên cơ sở đó bắt gặp chân lí cách mạng tháng mười Nga. Đây là con đường cứu nước duy nhất đúng đắn đối với dân tộc ta, cũng như đối các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc khác vì nó phù hợp với sự phát triển của lịch sử dân tộc.

19


C©u 2.H·y lµm râ c«ng lao vÜ ®¹i cña Chñ tÞch Hå ChÝ

Minh ®èi víi çch m¹ng ViÖt Nam trong giai ®o¹n (1930 - 1945). Theo em c«ng lao nµo lín nhÊt?

- TL- a) C«ng lao:- Đã thống nhất 3 tổ chức cộng sản thành Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930), chính đảng theo chủ nghĩa Mác-Leenin của giai cấp công nhân, giữ vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng giải phóng dân tộc ở Việt Nam . Người đã đề ra đường lối đúng đắn cho Cách mạng giải phóng dân tộc ở Việt Nam thông qua Chính cương vắn tắt, sách lược vắn tát ( Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng)- HCM đã triệu tập và chủ trì Hội nghị Trung ương lần thứ 8(5/1941) + Hội nghị đã hoàn chỉnh về chuyển hướng chiến lược cách mạng giải phóng dân tộc ( đưa nhiệm vụ GPDT lên hàng đầu) + Quyết định thành lập Mặt trận Việt Minh(19/5/1941) ( gồm các tổ chức Cứu Quốc), nhằm tập hợp lực lượng cho cách mạng + Quyết định chuản bị lực lượng cách mạng( lực lượng chính trị, lực lượng vũ trang), xây dựng căn cứ cách mạng + Hội nghị đã tạo tiền đề cho khởi nghĩa giành chính quyền khi có cơ hội- Tháng 8/1945 khi thời cơ đến , Đảng ta và chủ tịch HCM đã kịp thời, sáng suốt chớp thời cơ và lãnh đạo toàn dân đứng lên khởi nghĩa giành chính quyên trong cả nước và cách mạng đã nhanh chóng giành được thắng lợi Ngêi lµ linh hån cña cuéc tæng khëi nghÜa th¸ng 8- Ngày 2/9/1945 tại quảng trường Ba Đình (Hà Nội ), Chủ tịch HCm đã đọc bản TNĐL khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, nhà nước công-nông đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á

b) C«ng lao lín nhÊt: Sáng lập ra Đảng Cộng sản Việt Nam : Vì: - Đã thống nhất 3 tổ chức cộng sản thành Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930), chính đảng theo chủ nghĩa Mác-Lênin của giai cấp công nhân, giữ vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng giải phóng dân tộc ở Việt Nam . - Người đã đề ra đường lối đúng đắn cho Cách mạng giải phóng dân tộc ở Việt Nam thông qua Chính cương vắn tắt, sách lược vắn tát ( Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng)- Nhờ có sư ra đời của Đảng đã chấm dứt thời kỳ khủng hoảng về đường lối của CM Việt Nam, Đảng đã lãnh đạo phong trào Cách mạng Vn đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.

20


Câu 3: Vai trò của Nguyễn ái Quốc trong Hội nghị thành lập Đảng?Vai trò của Nguyễn Ái Quốc đối với sự ra đời của Đảng CS Việt Nam?

-TL-

* Vai trò của Nguyễn ái Quốc trong Hội nghị thành lập Đảng - Trực tiếp tổ chức và chủ trì Hội nghị thành lập ĐCS Việt Nam tại Hương Cảng – TQ( 3 đến 7/2/2013) - Phê phán những hành động thiếu thống nhất của các tổ chức cộng sản trong nước, đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hợp nhất các tổ chức Cộng sản thành một ĐCS duy nhất. - Đề ra kế hoạch để các tổ chức cộng sản về nước xúc tiến việc hợp nhất, đi đến thành lập ĐCS VN. - Viết và thông qua chính cương vắn tắt, sách lược vắn tắt, điều lệ vắn tắt. Đây được coi là cương lĩnh đầu tiên của Đảng* Vai trò của Nguyễn Ái Quốc đối với sự ra đời của Đảng CS Việt Nam:-Truyền bá chủ nghĩa Mác- Lênin về VIệt Nam, chuẩn bị về tư tưởng, chính trị và tổ chức cho việc thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam - Thành lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên(6/1925) , tổ chức tiền thân của Đảng, trực tiếp huấn luyện và đào tạo đội ngũ cán bộ nòng cốt của Đảng- Thống nhất các tổ chức Cộng sản thành Đảng Cộng sản Việt Nam(3/2/1930), lấy chủ nghĩa Mác-Lênin làm nền tảng tư tưởng Trung ương.- Soạn thảo Cương lĩnh đầu tiên của Đảng, thể hiện sự đúng đắn, sáng tạo trong điều kiện của Việt Nam.

Câu 4: T¹i sao kh¼ng ®Þnh c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiªn cña §¶ng lµ ®óng ®¾n, s¸ng t¹o? ChÝnh c¬ng, s¸ch lîc, ®iÒu lÖ v¾n t¾t ®îc coi lµ c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiên của Đảng là đúng đắn, sáng tạo vì:

- C¬ng lÜnh ®· v¹ch ra ®êng lèi chiÕn lîc ®óng ®¾n cho CMVN.- C¬ng lÜnh vËn dông s¸ng t¹o Chñ nghÜa M¸c- lªnin.- C¬ng lÜnh gi¶i quyÕt ®óng ®¾n mèi quan hÖ d©n téc vµ d©n

chñ. - Cương lĩnh đã xác định đúng đắn lực lượng cho Cách mạng .

Câu 5: Chủ tịch Hồ Chí Minh ra “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” trong hoàn cảnh nào? Nêu nội dung “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến”. a. Hoàn cảnh:

21

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Sau Hiệp định Sơ bộ (06/03/1946) và Tạm ước (14/09/1946), quân Pháp tăng cường khiêu khích, tấn công ta ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ, ở Hải Phòng, Lạng Sơn, nhất là ở Hà Nội. (12/1946) ( - Ngày 18/12/1946, Pháp gửi tối hậu thư buộc Chính phủ ta phải giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu nếu không chúng sẽ hành động vào sáng 20/12/1946. - Ban Thường vụ Trung ương Đảng họp (18 và 19/12/1946) quyết định phát động toàn quốc kháng chiến .Tối 19/12/1946, Hồ Chủ tịch ra “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến”. b. Nội dung: - Vạch rõ nguyên nhân gây ra cuộc chiến tranh này là do chính sách xâm lược của thực dân Pháp .Vì vậy nhân dân ta quyết tâm chiến đấu bảo vệ độc lập dân tộc và chính quyền vừa giành được. - Kêu gọi toàn dân đứng lên kháng chiến chống Pháp. - Khẳng định niềm tin tất thắng của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Câu 6: Trình bầy nội dung của Cương lĩnh chính trị đầu tiên do NAQ soạn thảo? Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt được thông qua tại Hội nghị thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam do NAQ soạn thảo là cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam.- Cương lĩnh xác định đường lối chiến lược cách mạng của Đảng là tiến hành cuộc “ tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”- Nhiệm vụ của cách mạng là: đánh đổ đế quốc Pháp, bọn phong kiến và tư sản phản cách mạng làm cho nước Việt Nam được độc lập, tự do; lập chính phủ công-nông-binh; tổ chức quân đội công-nông, tịch th ruộng đất của đế quốc và bọn phản động cách mạng chia cho dân cày nghèo, tiến hành cách mạng ruộng đất.- Lực lượng cách mạng là: Công nhân, nông dân, tiểu tư sản , trí thức. Còn phú nông, trung, tiểu địa chủ và tư bản thì lợi dụng hoặc trung lập, đồng thời phải liên lạc với các dân tộc bị áp bức và vô sản hóa thế giới.- Đảng cộng sản Việt nam, đội tieenphong của giai cấp vô sản sẽ giữ vai trò lãnh đạo cách mạng. Cương lĩnh chính trị đầu tiên của đảng cộng sản Việt Nam do NAQ soạn thảo tuy còn vắn tắt song đay là một cương lĩnh giải phóng dân tộc sáng tạo,sớm kết hợp đúng đắn vấn đề dân tộc và giai cấp. Độc lập và tự do là tư tưởng cốt lõi của cương lĩnh này.

Câu 7: So sánh điểm giống và khác nhau giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên ( NGUYỄN ÁI QUỐC ) với Luận cương chính trị (TRẦN PHÚ ) của Đảng.Giống nhau: - Đều xác định tính chất của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là làm cách mạng tư sản dân quyền rồi chuyển sang cách mạng XHCN...- Đều xác định mục tiêu của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là độc lập dân tộc và ruộng đất dân cày.

22

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Đều khẳng định lãnh đạo CM Việt Nam và CM Đông Dương là Đảng cộng sản...- Khẳng định cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là một bộ phận khăng khít của cách mạng vô sản thế giới...Khác nhau:- Nhiệm vụ cách mạng: + Cương lĩnh đề ra nhiệm vụ đánh đổ đế quốc, phong kiến..., đã đặt nhiệm vụ dân tộc lên trên nhiệm vụ đấu tranh giai cấp. + Luận cương đề ra nhiệm vụ đánh đổ phong kiến, đế quốc, chưa đưa nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu đặt nhiệm vụ chống phong kiến lên trên nhiệm vụ chống đế quốc.- Lực lượng cách mạng:+ Cương lĩnh nêu lực lượng cách mạng là công nhân, nông dân, tiểu tư sản, trí thức; lợi dụng hoặc trung lập phú nông, địa chủ và tư sản -> chủ trương trên đã tập hợp được sức mạnh của cả dân tộc.+ Luận cương nêu lực lượng cách mạng chỉ là công nhân và nông dân, không thấy được khả năng cách mạng của tiểu tư sản, tư sản dân tộc và địa chủ

Câu 8 : Vai trò của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam đã được thể hiện như thế nào trong thời gian từ ngày 3- 9 - 1945 đến ngày 19 - 12 - 1946?

- Xây dựng chính quyền cách mạng:+ Ngay trong phiên họp đầu tiên ngày 3 – 9 – 1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh ra sắc lệnh thành lập uỷ ban bầu cử

+ Ngày 6 – 1 – 1946 diễn ra cuộc bầu cử Quốc hội trong cả nước + Ngày 2 – 3 – 1946 Quốc hội bầu ra chính phủ liên hiệp kháng chiến do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu.

- Giải quyết khó khăn:+ Giải quyết nạn đói: Chủ tịch gửi thư kêu gọi nhân dân hưởng ứng phong trào ” hũ

gạo cứu đói”, ” ngày đồng tâm”.......phát động phong trào tăng gia sản xuất...+ Xóa nạn mù chữ và xây dựng nền giáo dục mới: ngày 8 – 9 -1945, Chủ tịch Hồ Chí

Minh đã ra sắc lệnh thành lập Nha bình dân học vụ.................Trước đó, ngày 5 – 9 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư cho học sinh cả nước nhân ngày khai trường..........

+ Tài chính: ngày 3 – 9 – 1945, Hồ Chí Minh ra sắc lệnh thành lập Quỹ độc lập ..... Tất cả những việc làm trên của Người đã giúp nước ta thoatts khỏi tình trạng” ngàn

cân treo sợi tóc”- Đấu tranh ngoại giao:+ Đối với Tưởng: Chủ tịch Hồ Chí Minh vạch rõ phải tránh trường hợp phải đối phó

với nhiều kẻ thù cùng một lúc. Chính vì vậy, Người đã quyết định đưa ra chủ trương hòa hoãn, tránh xung đột ở quân Tưởng, nhường cho các đảng tay sai của Tưởng 70 ghế trong quốc hội không qua bầu cử........

+ Đối với Pháp:

23

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Trước Hiệp ước Hoa – Pháp, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trương giải pháp ’’Hòa để

tiến”. Ngày 6 – 3 – 1946 kí với đại diện chính phủ Pháp bản Hiệp định sơ bộ buộc Pháp phải công nhận Việt Nam là một quốc gia tự do, có xhinhs phủ, nghị viện và quân đội, tài chính riêng......Hiệp định đã đẩy được 20 vạn quân Tưởng và tay sai về nước, tranh thủ thời gian hòa bình ta củng cố lực lượng...Khi cuộc đàm phán tại Pari thất bại, ngày 14 – 9 – 1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kí với Pháp bản Tạm ước nhằm kéo thêm thời gian hòa bình để có thời gian xây dựng, củng cố lực lượng chuẩn bịu cho cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp sau này.

- Cuộc kháng chiến toàn quốc phát động: cuối năm 1946 trước hành động của Pháp.(..... )ngày 18 – 12 – 1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trì Hội nghị Ban Thường vụ và nhận định định roc âm mưu xâm lược của thực dân Pháp. Chính vì vậy, ngày 19 – 12 – 1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra ’’Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến”

5. DÆn dß(1’): Häc + Lµm c©u hái ra ®Ò c¬ng.6. Rót kinh nghiÖm: .... .............................................…………...................................................................................................................................…….……….......…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Ngµy….Th¸ng…..N¨m….

Ngµy so¹n: 28/8/2016 24

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Ngµy d¹y: …………………………………………..

Bµi 17çch m¹ng viÖt nam

tríc khi ®¶ng céng s¶n ra ®êi

I.Môc tiªu bµi häc:1. Kiến thức : - Giúp HS nắm được bước phát triển mới của phong trào cách mạng Việt Nam®ã lµ sù ra ®êi cña T©n ViÖt çch m¹ng §¶ng vµ ViÖt Nam quèc d©n ®¶ng.- Hoàn cảnh lịch sử dẫn tới sự ra đời của Tân Việt Cách mạng đảng. Chủ trương và hoạt động của tổ chức Tân Việt Cách mạng đảng, sự khác nhau của tổ chức này với Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên do Nguyễn Ái Quốc sáng lập ở nước ngoài.2. Tư tưởng:

GD cho HS lòng kính yêu khâm phục các bậc tiền bối.3. Kỹ năng: - Biết hình dung, hồi tưởng lại sự kiện lịch sử và biết so sánh chủ trương hoạt động của các tổ chức cách mạng.- RÌn luyÖn cho häc sinh kü n¨ng sö dông b¶n ®å vµ nhËn ®Þnh, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch çc sù kiÖn lÞch sö.II.ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + Nghiªn cøu so¹n bµi.

+ Lîc ®å cuéc khëi nghÜa Yªn B¸i.- Häc sinh: Häc + §äc theo s¸ch gi¸o khoa.

III.TiÕn tr×nh lªn líp : 1. æ n ®Þnh tæ chøc(1’).

2.KiÓm tra bµi cò(2 ’) : ? Em h·y nªu nh÷ng ho¹t ®éng cña NguyÔn ¸i Quèc trong viÖc chuÈn bÞ vÒ t tëng, tæ chøc cho viÖc thµnh lËp §¶ng ë VN?

3. Bµi míi (39’):I- Bíc ph¸t triÓn míi cña phong trµo çch m¹ng ViÖt Nam (1926-1927):

? Em h·y tr×nh bµy vÒ phong trµo ®Êu tranh cña c«ng nh©n trong nh÷ng n¨m 1926-1927 ?

? Em h·y nªu mét sè phong trµo ®Êu tranh tiªu biÓu ?? Çc phong trµo ®Êu tranh ®· ph¸t

* Phong trµo c«ng nh©n:- Tõ n¨m 1926-1927 bïng næ nhiÒu cuéc ®Êu tranh cña c«ng nh©n vµ häc sinh häc nghÒ.

25

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 triÓn nh thÕ nµo vµ m¹ng tÝnh chÊt g× ? (Thèng nhÊt toµn quèc).? Em h·y nªu 1 sè phong trµo ®Êu tranh lín ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ phong trµo ®Êu tranh cña c«ng nh©n vµ häc sinh häc nghÒ trong thêi gian nµy ?? §iÒu ®ã chøng tá t tëng cña c«ng nh©n ®· cã ®iÓm míi g× ? (TiÕn bé g×).

? Cïng víi çc phong trµo ®Êu tranh cña c«ng nh©n phong trµo yªu níc trong thêi kú nµy ph¸t triÓn nh thÕ nµo ?

Gi¸o viªn: Phong trµo ®Êu tranh trong níc ph¸t triÓn m¹nh ®ã lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho çc tæ chøc çch m¹ng ra ®êi ë ViÖt Nam.

- Phong trµo næ ra tõ B¾c - Nam.

- Çc cuéc ®Êu tranh mang tÝnh chÝnh trÞ réng r·i, ®oµn kÕt.- Tr×nh ®é gi¸c ngé cña c«ng nh©n ®· n©ng lªn râ rÕt.* Phong trµo ®Êu tranh cña n«ng d©n, tiÓu t s¶n vµ çc tÇng líp kh¸c còng ph¸t triÓn m¹nh, kÕt thµnh lµn sãng çch m¹ng kh¾p c¶ níc.* Çc tæ chøc çch m¹ng nèi tiÕp nhau ra ®êi .

Chốt phần I: Phong trào cách mạng VN trong những năm 1926-1927 có điểm gì mới ?

II- T©n ViÖt çch m¹ng §¶ng (7/1928):

? Em h·y tr×nh bµy sù ra ®êi cña tæ chøc T©n ViÖt çch m¹ng §¶ng ?

? Tæ chøc §¶ng gåm nh÷ng thµnh phÇn nµo ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lËp trêng t t-ëng cña hä -LËp trêng giai cÊp cha râ rµng.? T©n ViÖt çch m¹ng §¶ng ph©n ho¸ trong hoµn c¶nh nµo ? ? T©n ViÖt çch m¹ng §¶ng ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo ?

* Sù thµnh lËp:- Nguån gèc: Tõ héi phôc ViÖt (1925).- Th¸ng 7/1928 mang tªn T©n ViÖt çch m¹ng §¶ng.* Thµnh phÇn( Tæ chøc):- TrÝ thøc vµ thanh niªn tiÓu t s¶n yªu n-íc.- ChÝnh trÞ ph¹m ë Trung kú.

T©n ViÖt çch m¹ng §¶ng ra ®êi khi ViÖt Nam çch m¹ng

26

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ? T©n ViÖt çch m¹ng ®· cã nh÷ng ho¹t ®éng nh thÕ nµo? - Cö ngêi sang dù çc líp huÊn luyÖn vµ vËn ®éng hîp nhÊt víi Héi ViÖt Nam çch m¹ng thanh niªn GV: Néi bé thanh niªn diÔn ra cuéc ®Êu tranh nhiÒu ®¶ng viªn ? Héi ViÖt Nam çch m¹ng thanh niªn cã vai trß nh thÕ nµo ®íi víi T©n ViÖt çch m¹ng ? - Tæ chøc VNCMTN ®· cã søc hót m¹nh mÏ tíi T©n ViÖt . NhiÒu ngêi xin ra nhËp Héi VNCMTN? Phong trµo ®Êu tranh cña c«ng nh©n, viªn chøc, häc sinh häc nghÒ trong 1926-1927 ®· cã nh÷ng ®iÓm míi nµo ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ 2 tæ chøc çch m¹ng: Héi ViÖt Nam çch m¹ng thanh niªn vµ T©n ViÖt çch m¹ng §¶ng ?-So víi Héi ViÖt Nam çch m¹ng thanh niªn, t©n ViÖt çch m¹ng §¶ng cßn nhiÒu h¹n chÕ song còng lµ 1 tæ chøc çch m¹ng míi.GV: Nh vËy so víi Héi VNCMTN th× T©n ViÖt çch m¹ng vÉn cßn h¹n chÕ, song còng lµ tæ chøc çch m¹ng míi ë VN , chÈn bÞ cho viÖc thµnh lËp mét chÝnh ®¶ng míi ë VN.

thanh niªn ®· ph¸t triÓn m¹nh c¶ vÒ lý luËn vµ t tëng.* §Þa bµn ho¹t ®éng : chñ yÕu ë Trung kú.* Ho¹t ®éng: - Cö ngêi dù çc líp huÊn luyÖn cña héi ViÖt Nam çch m¹ng Thanh niªn - Néi bé diÔn ra cuéc ®Êu tranh gi÷a 2 xu híng : v« s¶n vµ t s¶n . cuèi cïng xu híng v« s¶n chiÕm u thÕ .Mét sè ®¶ng viªn tiªn tiÕn chuyÓn sang Héi VN çch m¹ng TN, tÝch cùc chuÈn bÞ thµnh lËp §¶ng.

* LuyÖn tËp:- Phong trµo ®Êu tranh ®· kÕt thµnh lµn sãng m¹nh mÏ, réng kh¾p toµn quèc.- Giai cÊp c«ng nh©n ®· trë thµnh lùc lîng chÝnh trÞ ®éc lËp.

IV- Ba tæ chøc céng s¶n nèi tiÕp nhau ra ®êi trong n¨m 1929:

27

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ? Cuèi n¨m 1928 ®Çu n¨m 1929 phong trµo çch m¹ng níc ta diÔn ra nh thÕ nµo?

? Yªu cÇu cÊp thiÕt lóc nµy lµ g× ?Gi¸o viªn: Cho häc sinh xem H×nh 30.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ sè nhµ 5§ ?(Nhµ nhá, phè kh«ng sÇm uÊt tr¸nh sù theo dâi cña Ph¸p).Gi¸o viªn: DiÔn ra cuéc ®Êu tranh gi÷a 2 khuynh híng thµnh lËp §¶ng céng s¶n hay cha cÇn thiÕt ? GV: Sau khi §«ng D¬ng CS thµnh lËp, ®· th«ng qua tuyªn ng«n , ®iÒu lÖ vµ ra tê b¸o Bóa liÒm lµm c¬ quan ng«n luËn . Sù ra ®êi cña §«ng D¬ng CS §¶ng ®· t¹o ®µ thóc ®Èy trùc tiÕp ®èi víi sù ra ®êi cña çc tæ chøc tiÕp theo.? Theo em, t¹i sao trong mét thêi gian ng¾n (4th¸ng) ë VN cã tíi 3 t/c Céng s¶n §¶ng ra ®êi? - Do sù ph¸t triÓn m¹nh mÎ cña çch m¹ng níc ta , ®Æc biÖt lµ phong trµo c«ng-n«ng theo con ®g CM v« s¶n ...? ViÖc ra ®êi nèi tiÕp nhau cña 3 t/c CS§ cã ý nghÜa nh thÕ nµo?

a. Hoµn c¶nh: - Cuèi n¨m 1928 ®Çu n¨m 1929 phong trµo ®Êu tranh d©n chñ vµ phong trµo c«ng n«ng ph¸t triÓn m¹nh mÏ.- CÇn thµnh lËp mét §¶ng céng s¶n.+ Th¸ng 3/1929 Chi bé céng s¶n ®Çu tiªn ra ®êi t¹i nhµ 5§ phè Hµm Long.

+ Th¸ng 5/1929 t¹i §¹i héi toµn quèc lÇn 1 ®¹i biÓu B¾c Kú bá §¹i héi vÒ níc.b. Sù thµnh lËp 3 tæ chøc Céng s¶n:- Ngµy 17/6/1929 §«ng D¬ng céng s¶n thµnh lËp.- Th¸ng 8/1929 An Nam céng s¶n ra ®êi.- Th¸ng 9/1929 §éng D¬ng céng s¶n liªn ®oµn thµnh lËp.

c. ý nghÜa: - Chøng tá t tëng céng s¶n ®· giµnh ®c u thÕ trong phong trµo ®Êu tranh , chøng tá çc ®iÒu kiÖn thµnh lËp ®¶ng ë VN ®· chÝn muåi .

4. Cñng cè(2’) : ? T¹i sao trong mét thêi gian ng¾n 3 tæ chøc céng s¶n nèi tiÕp nhau ra ®êi ë ViÖt Nam ?1. Phong trào đấu tranh của công nhân, viên chức, học sinh học nghề trong những năm 1926-1927 có điểm gì mới? Sự ra đời, hoạt động và vai trò của tổ chức Tân Việt Cách mạng Đảng?3. Tại sao đến năm 1929 ở Việt Nam xuất hiện 3 tổ chức cộng sản nối tiếp nhau ra đời? 5. DÆn dß(1’): Häc sinh häc + §äc theo s¸ch gi¸o khoa.

28

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 6.Rót kinh nghiÖm: .................................................…………......................

Ngµy so¹n: 21/9/2016 Ngµy d¹y: 26 /9/2016 và 30/9/2016Chuyên đề 2: Ch¬ngII

ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m 1930-1939Bµi 18

®¶ng céng s¶n viÖt nam ra ®êiI. Môc tiªu bµi häc:1. Kiến thức: - Hoàn cảnh lịch sử, nội dung chủ yếu , ý nghĩa lịch sử của Hội nghị thành lập Đảng.- Nội dung chính của Luận cương chính trị tháng 10/1930 của đồng chí Trần Phú- Th«ng qua nh÷ng ho¹t ®éng cña l·nh tô Nguyễn ¸i Quèc ,phÊn ®¸u kh«ng mÖt mái cho sù ra ®êi cña §¶ng céng S¶n vµ héi nghÞ thµnh lËp §¶ng (3/2/1930)* Phần lịch sử địa phương: - Quá trình thành lập các tổ chức chi bộ Đảng cộng sản đầu tiên ở Hà Nam

29

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Những Đảng viên đầu tiên ở Hà Nam: Nguyễn Hữu Tiến .....- Phong trào đấu tranh của nhân dân Hà Nam trong cao trào 1930-1931, 1936-19392. Th¸i ®é: - Gi¸o dôc cho hs lßng biÕt ¬n vµ kÝnh yªu Chñ TÞch Hå ChÝ Minh .3. Kĩ năng cần đạt: - Rèn kĩ năng ghi nhớ, hệ thống các sự kiện lịch sử cơ bản một cách chính xác, khoa học.- Kĩ năng sử dụng bản đồ lược đồ, tranh ảnh... lịch sử-Kĩ năng khái quát ,tổng hợp các sự kiện lịch sử.-Kĩ năng liên hệ, so sánh ,đối chiếu tài liệu lịch sử.-Kĩ năng lập bảng thống kê các niên đại,sự kiện lịch sử.- Trình bày những kết quả học tập bằng lời nói, bài viết tự luận, hình vẽ, sơ đồ,...- Vận dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn đời sống..

- RÌn kü n¨ng sö dông tranh ¶nh, biÕt ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, nªu ý nghÜa cña sù thµnh lËp §¶ng.

II. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + Nghiªn cøu so¹n bµi. + Ch©n dung: NguyÔn ¸i Quèc, TrÇn Phó, …

- Häc sinh: Häc + §äc theo s¸ch gi¸o khoa.III. TiÕn tr×nh lªn líp:

1. æ n ®Þnh tæ chøc(1’). 2.KiÓm tra bµi cò( 3’): ?T¹i sao chØ trong 4 th¸ng ®· cã 3 tæ chøc céng s¶n §¶ng ra ®êi ë ViÖt Nam ?

3.D¹y bµi míi(38’):* GTB: Trong mét thêi gian ng¾n ®· cã tíi 3 t/c CS ra ®êi ®· ®¸nh dÊu bíc ph¸t triÓn míi cña phong trµo CMVN. Tuy nhiªn thùc tÕ CM ®ßi hái lµ ph¶i thèng nhÊt 3 t/c nµy thµnh mét ®¶ng duy nhÊt ®Ó l·nh ®¹o CMVN . VËy viÖc thèng nhÊt 3 t/c nµy diÔn ra nh thÕ nµo? Chóng ta cïng t×m hiÓu trong bµi häc h«m nay.

I- Héi nghÞ thµnh lËp §¶ng céng s¶n ViÖt Nam (3/02/1930):? Héi nghÞ thµnh lËp §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®îc tæ chøc trong hoµn c¶nh nµo ?

? Ba tæ chøc céng s¶n l¹i ho¹t ®éng riªng rÏ dÉn ®Õn nh÷ng h¹n chÕ g× cho CMVN?

a) Hoµn c¶nh: - Sù ra ®êi cña ba t/c CS ®· thóc ®Èy phong trµo ®Êu tranh çch m¹ng daan téc , d©n chñ ph¸t triÓn - Tríc sù ph¸t triÓn cña phong trµo , ®Õ quèc, phong kiÕn vµ tay sai ®· ®iªn cuång ®µn ¸p - Ba tæ chøc céng s¶n ho¹t ®éng riªng rÏ, cång kÝch lÉn

30


? Tríc hoµn c¶nh ®ã yªu cÇu bøc thiÕt lóc nµy cÇn ph¶i lµm g× ?Gi¸o viªn: NguyÔn ¸i Quèc ®· thèng nhÊt 3 tæ chøc céng s¶n ë ViÖt Nam.

? Héi nghÞ thµnh lËp §¶ng céng s¶n 3/2/1930 ®· diÔn ra nh thÕ nµo ? Em h·y tr×nh bµy l¹i ?Gi¸o viªn: NguyÔn ¸i Quèc: Kªu gäi çc tæ chøc céng s¶n xo¸ bá mäi hiÒm khÝch thèng nhÊt thµnh tæ chøc céng s¶n duy nhÊt §¶ng céng s¶n ViÖt Nam.? Héi nghÞ ®· th«ng qua nh÷ng vÊn ®Ò gi?

? Héi nghÞ thµnh lËp §¶ng cã ý nghÜa quan träng nh thÕ nµo ? ? Néi dung cña chÝnh c¬ng v¾n t¾t, s¸ch lîc v¾n t¾t … (3/2/1930) lµ g× ? GV: Bæ sung(……)

? Héi nghÞ thµnh lËp §¶ng cã ý nghÜa nh thÕ nµo? ? Héi nghÞ thµnh lËp §¶ng thµnh c«ng nhê nh÷ng yÕu tè nµo? - Vai trß to lín cña N.A.Q : Ngêi ko chØ lµ ngêi t×m ra con ®g cøu nc cho d©n téc VN mµ cßn lµ ngêi thµnh lËp ra §CS VN , ®Ò ra ®g líi c¬ b¶n , ®a CMVN giµnh th¾ng lîi .

nhau , kh«ng cã lîi cho phong trao çch m¹ng - Yªu cÇu cÊp b¸ch cña CMVN lµ ph¶i cã 1 §CS thèng nhÊt trong c¶ níc - QTCS ®· uû nhiÖm cho NguyÔn ¸i Quèc triÖu tËp Héi nghÞ thèng nhÊt çc tæ chøc céng s¶n ë ViÖt - Héi nghÞ hîp nhÊt ba t/c CS ®îc häp tõ ngµy 3 ®Õn 7/2/1930 Héi nghÞ häp t¹i Cöu Long (H¬ng C¶ng - Trung Quèc).- NguyÔn ¸i Quèc chñ tr× héi nghÞ.

b) Néi dung: - Héi nghÞ ®· nhÊt trÝ : Thèng nhÊt çc t/c CS ®Ó thµnh lËp mét ®¶ng duy nhÊt lÊy tªn lµ §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam - Héi nghÞ th«ng qua chÝnh c¬ng v¾n t¾, s¸ch lîc v¾n t¾t, ®iÒu lÖ v¾n t¾t do NguyÔn ¸i Quèc so¹n th¶o.- NguyÔn ¸i Quèc ra lêi kªu gäi (ra nhËp §¶ng, theo §¶ng, ñng hé §¶ng). Ngµy 24/2/1930, §«ng D-¬ng Céng S¶n liªn ®oµn còng ra nhËp §CSVN c) ý nghÜa:- Cã ý nghÜa nh 1 §¹i héi.- Lµ c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiªn cña §¶ng.- VËn dông s¸ng t¹o chñ nghÜa M¸c - Lª Nin vµo ViÖt Nam.- Mang tÝnh d©n téc vµ tÝnh giai cÊp s©u s¾c.

31


II- LuËn c ¬ng chÝnh trÞ (10/1930): ? Gi÷a lóc cao trµo çch m¹ng lªn cao. Ban chÊp hµnh ... ®· lµm g× ?? Héi nghÞ ®· quyÕt ®Þnh ®iÒu g× ?

GV: Gíi thiÖu Tæng bÝ thTrÇn Phó(……)

? LuËn c¬ng chÝnh trÞ 1930 cña §¶ng cã nh÷ng ®iÓm chñ yÕu nµo ?

?Qua néi dung trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ b¶n luËn c-¬ng nµy?_ B¶n luËn c¬ng con mét sè h¹n chÕ: Cha nhËn thøc ®c tÇm quan träng cña nhiÖm vô chèng ®Õ quèc giµnh ®éc lËp d©n téc, nÆng vÒ ®Êu tranh giai cÊp , cha thÊy ®c râ kh¼ n¨ng cña çc tÇng líp kh¸c ngoµi g/c c«ng- n«ng.

- Th¸ng 10/1930 häi Héi nghÞ lÇn thø nhÊt t¹i H¬ng C¶ng (Trung Quèc) vµ quyÕt ®Þnh : + §æi tªn §¶ng thµnh §CS §«ng D¬ng.+BÇu Ban chÊp hµnh Trung -¬ng.+ Cö ®ång chÝ TrÇn Phó lµm Tæng BÝ th.+ Th«ng qua luËn c¬ng chÝnh trÞ cña §¶ng.- Néi dung: LuËn c¬ng ®· x¸c ®Þnh: + TÝnh chÊt cña CM: Lóc ®Çu la CMt s¶n d©n quyÒn , bá qua giai ®o¹n TBCN vµ tiÕn th¼ng lªn CNXH + NhiÖm vô cña CM: §¸nh ®æ PK, ®Õ quèc+Lùc lîng cña CM: Lµ giai cÊp c«ng nh©n vµ n«ng d©n.+ Ph¬ng ph¸p CM: khi cã thêi c¬ th× ph¸t ®éng quÇn chóng vò trang, b¹o ®éng giµnh chÝnh quyÒn. +§iÒu cèt yÕu cho sù th¾ng lîi cña CM: vai trß l·nh ®¹o cña §CS + VÞ trÝ cña CM: Çch m¹ng ViÖt Nam g¾n liÒn víi çch m¹ng thÕ giíi.

III- ý nghÜa lÞch sö cña viÖc thµnh lËp §¶ng:? ViÖc thµnh lËp §¶ng céng s¶n ViÖt Nam cã ý nghÜa g× ? GV: Gîi ý - §èi víi CMVN? - §èi víi CM thÕ giíi ?

- §ã lµ kÕt qu¶ tÊt yÕu cña lÞch sö, lµ sù kÕt hîp gi÷a chñ nghÜa M¸c - Lª Nin víi phong trµo c«ng nh©n vµ phong trµo yªu níc ViÖt Nam.- Lµ bíc ngoÆt vÜ ®¹i cña çch m¹ng ViÖt Nam.

32

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Kh¼ng ®Þnh giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam ®· trëng thµnh, ®ñ søc l·nh ®¹o çch m¹ng.- ChÊm døt khñng ho¶ng çch m¹ng.- Tõ ®©y giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam n¾m ®éc quyÒn l·nh ®¹o çch m¹ng.- Çch m¹ng ViÖt Nam g¾n liÒn kh¨ng khÝt víi çch m¹ng thÕ giíi.

4. Cñng cè: GV đưa ra một số câu hỏi nâng cao: 1.T¹i sao nãi sù ra ®êi cña ba tæ chøc céng s¶n vµo n¨m 1929 lµ xu thÕ tÊy yÕu cña çch m¹ng ViÖt Nam ?

- Ba tæ chøc céng s¶n ra ®êi n¨m 1929 lµ xu thÕ tÊt yÕu, ®¸p øng yªu cÇu cña phong trµo çch m¹ng ViÖt Nam khi chñ nghÜa M¸c - Lª Nin kÕt hîp ®îc víi phong trµo c«ng nh©n, phong trµo yªu níc tÊt yÕu dÉn tíi sù ra ®êi cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam.2.Hoàn cảnh, nội dung hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 3/2/1930. So sánh điểm giống và khác nhau giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên với Luận cương chính trị của Đảng.a. Hoàn cảnh, nội dung hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam- Cuối năm 1929, ở Việt Nam xuất hiện ba tổ chức cộng sản... đó là xu thế tất yếu của cách mạng Việt Nam...- Sau khi ra đời, các tổ chức cộng sản đã nhanh chóng xây dựng cơ sở tại các địa phương, trực tiếp tổ chức và lãnh đạo các cuộc đấu tranh của công nhân và nông dân...- Phong trào đấu tranh của công nhân kết hợp chặt chẽ với phong trào chống sưu cao thuế nặng... của nông dân, phong trào bãi khóa của học sinh, bãi thị của tiểu thương... tạo thành một làn sóng đấu tranh cách mạng dân tộc, dân chủ khắp cả nước...- Tuy nhiên ba tổ chức lại hoạt động riêng rẽ, tranh giành ảnh hưởng lẫn nhau. Tình hình đó nếu để kéo dài sẽ có nguy cơ dẫn đến sự chia rẽ lớn...- Yêu cầu bức thiết của cách mạng Việt Nam lúc này là phải có một đảng cộng sản thống nhất trong cả nước...- Trước tình hình đó, Nguyễn Ái Quốc với tư cách là phái viên của Quốc tế cộng sản đã thống nhất ba tổ chức cộng sản ở Việt Nam thành một Đảng cộng sản duy nhất lấy tên là Đảng cộng sản Việt Nam.- Hội nghị thành lập Đảng diễn ra vào 6 - 1 -1930 tại Cửu Long (Hương Cảng – Trung Quốc). Tham gia Hội nghị có 2 đại biểu của Đông Dương cộng sản đảng, 2 đại biểu của An Nam cộng sản đảng và 2 đại biểu ngoài nước, Nguyễn Ái Quốc chủ trì...- Hội nghị đã nhất trí tán thành việc thống nhất các tổ chức cộng sản thành một đảng duy nhất là Đảng cộng sản Việt Nam, thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Điều

33

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 lệ tóm tắt của Đảng do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo. Nhân dịp này Nguyễn Ái Quốc cũng ra Lời kêu gọib. So sánh điểm giống và khác nhau giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên với Luận cương chính trị của Đảng.Giống nhau: - Đều xác định tính chất của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là làm cách mạng tư sản dân quyền rồi chuyển sang cách mạng XHCN...- Đều xác định mục tiêu của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là độc lập dân tộc và ruộng đất dân cày.- Đều khẳng định lãnh đạo CM Việt Nam và CM Đông Dương là Đảng cộng sản...- Khẳng định cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là một bộ phận khăng khít của cách mạng vô sản thế giới...Khác nhau:- Nhiệm vụ cách mạng: + Cương lĩnh đề ra nhiệm vụ đánh đổ đế quốc, phong kiến..., đã đặt nhiệm vụ dân tộc lên trên nhiệm vụ đấu tranh giai cấp. + Luận cương đề ra nhiệm vụ đánh đổ phong kiến, đế quốc, chưa đưa nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu đặt nhiệm vụ chống phong kiến lên trên nhiệm vụ chống đế quốc.- Lực lượng cách mạng:+ Cương lĩnh nêu lực lượng cách mạng là công nhân, nông dân, tiểu tư sản, trí thức; lợi dụng hoặc trung lập phú nông, địa chủ và tư sản -> chủ trương trên đã tập hợp được sức mạnh của cả dân tộc.+ Luận cương nêu lực lượng cách mạng chỉ là công nhân và nông dân, không thấy được khả năng cách mạng của tiểu tư sản, tư sản dân tộc và địa chủ2. T¹i sao kh¼ng ®Þnh c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiªn cña §¶ng lµ ®óng ®¾n, s¸ng t¹o?ChÝnh c¬ng, s¸ch lîc, ®iÒu lÖ v¾n t¾t ®îc coi lµ c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiên của Đảng là đúng đắn, sáng tạo vì: - C¬ng lÜnh ®· v¹ch ra ®êng lèi chiÕn lîc ®óng ®¾n cho CMVN.- C¬ng lÜnh vËn dông s¸ng t¹o Chñ nghÜa M¸c- lªnin.- C¬ng lÜnh gi¶i quyÕt ®óng ®¾n mèi quan hÖ d©n téc vµ d©n chñ. - Cương lĩnh đã xác định đúng đắn lực lượng cho Cách mạng3. Trong giai đoạn 1930-1935 ,sự kiện nào đánh dấu bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử cách mạng Việt Nam? Hãy nêu ý nghĩa của sự kiện đó?*Sự kiện đánh dấu bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử cách mạng Việt Nam là Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời (3/2/1930)*Ý nghĩa:- ĐCS Việt Nam ra đời (3/2/1930) tháng 10/1930 đổi tên là ĐCS Đông Dương là kết quả tất yếu của cuộc đấu tranh dân tộc và giai cấp ở Việt Nam trong thời đại mới.

34

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Đảng ra đời là sản phẩm của sự kết hợp giữa chủ nghĩa Mác-Lê nin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam trong những năm đầu thế kỉ XX.- Việc thành lập Đảng là bước ngoặt trong lịch sử của giai cấp công nhân và cách mạng Việt Nam.Khẳng định sự trưởng thành của giai cấp vô sản nước ta ,chấm dứt thời kì khủng hoảng về giai cấp lãnh đạo- Cách mạng Việt Nam thực sự là một bộ phận khăng khít của cách mạng thế giới5. DÆn dß(1’): Häc + Lµm c©u hái ra ®Ò c¬ng.6.Rót kinh nghiÖm: .................................................………….....................Ngµy so¹n: 28/9/2015 Ngµy d¹y: ………………………………………..

Bµi 19phong trµo çch m¹ng

trong nh÷ng n¨m 1930-1935

I. Môc tiªu bµi häc:1. Kiến thức: Gióp häc sinh n¾m ®îc:- Nguyªn nh©n, diÔn biÕn, ý nghÜa cña phong trµo çch m¹ng1930-1931 mµ ®Ønh cao lµ X« ViÕt - NghÖ TÜnh. Häc sinh hiÓu “T¹i sao X« ViÕt - NghÖ TÜnh lµ chÝnh quyÒn kiÓu míi ?”.- Qu¸ tr×nh håi phôc lùc lîng çch m¹ng (1931-1935).- Giải thích được tại sao cao trào Công- nông 1930-1931 là lần tập dượt thứ nhất cho cách mạng tháng Tám .- Phong trào đấu tranh của nhân dân Hà Nam trong cao trào 1930-19312.Kĩ năng : - RÌn kü n¨ng sö dông b¶n ®å ®Ó tr×nh bµy phong trµo çch m¹ng.- Kĩ năng sử dụng bản đồ lược đồ, tranh ảnh... lịch sử-Kĩ năng liên hệ, so sánh ,đối chiếu tài liệu lịch sử.-Kĩ năng lập bảng thống kê các niên đại,sự kiện lịch sử.- Trình bày những kết quả học tập bằng lời nói, bài viết tự luận, hình vẽ, sơ đồ,...- Vận dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn đời sống.3. Thái độ - Bồi dưỡng cho HS tinh thần dân tộc, khâm phục tinh thần đấu tranh của các thế hệ đi trước.- Có ý thức học tập và yêu nước hơnII.ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + Nghiªn cøu so¹n bµi. + Lîc ®å vÒ phong trµo X« ViÕt - NghÖ TÜnh + Tranh ¶nh.- Häc sinh: Häc + §äc theo s¸ch gi¸o khoa.III.TiÕn tr×nh lªn líp : 1. æ n ®Þnh tæ chøc(1’).

35

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 2. KiÓm tra bµi cò(2):

? Em h·y tr×nh bµy vÒ héi nghÞ thµnh lËp §¶ng 3/2/1930 ?? Néi dung chñ yÕu cña luËn c¬ng chÝnh trÞ cña §¶ng céng s¶n

§«ng D¬ng th¸ng 10/1930 ?3.D¹y bµi míi(39’):

I- ViÖt Nam trong thêi kú khñng ho¶ng kinh tÕ thÕ giíi (1929-1933):? Cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ thÕ giíi (1929-1933) ®· ¶nh hëng nh thÕ nµo tíi kinh tÕ ViÖt Nam ?GV: Cuéc khñng ho¶ng KT thÕ gíi lµ cuéc khñng ho¶ng thõa , tõ çc nc t b¶n lan nhanh sang çc nc thuéc ®Þa .? §êi sèng x· héi ra sao ? ? Ngoµi ®êi sèng kinh tÕ, nh©n d©n ta cßn ph¶i g¸nh chÞu nçi khæ nµo ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ®êi sèng cña nh©n d©n trong thêi gian nµy ?? §äc phÇn ch÷ nhá SGK?

? Theo em nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn sù bïng næ cña phong trµo çch m¹ng (1930-1931)? Gi¸o viªn: Nguyªn nh©n:- ¶nh hëng cña cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ thÕ giíi (1929-1933) Ph¸p t¨ng cêng bãc lét thuéc ®Þa.- Nh©n d©n vïng lªn ®Êu tranh díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng.

- Kinh tÕ ViÖt Nam ph¶i chÞu nh÷ng hËu qu¶ nÆng nÒ.+ C«ng n«ng nghiÖp bÞ suy sôp, hµng ho¸ khan hiÕm, gi¸ c¶ ®¾t ®á, xuÊt nhËp khÈu ®×nh ®èn.- X· héi : TÊt c¶ mäi giai cÊp ®Òu ®iªu ®øng bëi: +ChÝnh s¸ch thuÕ kho¸. +Khñng bè, ®µn ¸p cña thùc d©n Ph¸p. Nh©n d©n v« cïng khèn khæ §Êu tranh.

II- Phong trµo çch m¹ng 1930-1931 víi ®Ønh cao X« ViÕt - NghÖ TÜnh:? Díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam phong trµo ®Êu tranh cña nh©n d©n ®· ph¸t triÓn nh thÕ nµo

a- Phong trµo ®Êu tranh ph¸t triÓn m¹nh mÏ trªn toµn quèc.- Th¸ng 2/1930 b·i c«ng cña

36

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ?? Em h·y nªu phong trµo ®Êu tranh cña c«ng nh©n ?

? Hä ®Êu tranh nh»m môc ®Ých g× ?(T¨ng l¬ng, gi¶m giê lµm, chèng ®¸nh ®Ëp, cóp ph¹t).? N«ng d©n ®· vïng lªn ®Êu tranh ë ®©u ? Môc ®Ých (Gi¶m su thuÕ, chia l¹i ruéng c«ng).? Nh©n ngµy 1/5/1930 phong trµo ®Êu tranh cña nh©n d©n ta ®· diÔn ra nh thÕ nµo ? ? Phong trµo næ ra kh¾p c¶ nc, but theo em ®Ønh cao cña phong trµo næ ra ë ®©u? V× sao? -§Ønh cao cña phong trµo lµ ë NghÖ- TÜnh v×: ë ®ã ngêi d©n v« cïng khæ cùc , ®©y lµ vïng ®Êt ®· s¶n sinh ra nhiÒu nh©n tµi yªu nc; HCM, Phan Béi Ch©u, Phan Ch©u Trinh……? Em h·y tr×nh bµy l¹i phong trµo ®Êu tranh cña nh©n d©n NghÖ TÜnh trong phong trµo çch m¹ng 1930-1931?? Nh©n d©n ®Êu tranh díi nh÷ng h×nh thøc nµo ?

? Phong trµo ®Êu tranh ®· thu ®îc kÕt qu¶ g× ?

? ChÝnh quyÒn X« ViÕt ra ®êi. Ai lµ ngêi qu¶n lý c«ng viÖc ë th«n x· (Do çc Chi bé §¶ng).

c«ng nh©n ®ån ®iÒn Phó RiÒng.- Th¸ng 4/1930 c«ng nh©n dÖt Nam §Þnh, Nhµ m¸y ca BÕn Thñy .... ®Êu tranh.

- N«ng d©n: Th¸i B×nh, Hµ Nam, NghÖ TÜnh ®Êu tranh.

- Ngµy 1/5/1930 phong trµo ®Êu tranh ®Æc biÖt m¹nh mÏ, lan réng kh¾p toµn quèc, vÒ §«ng D¬ng.+ XuÊt hiÖn truyÒn ®¬n, cê ®¶ng ..+ H×nh thøc: MÝt tinh, biÓu t×nh, tuÇn hµnh.

b- Phong trµo ë NghÖ - TÜnh:

* DiÔn biÕn:- Th¸ng 9/1930 phong trµo ®Êu tranh diÔn ra quyÕt liÖt kÕt hîp gi÷a môc ®Ých kinh tÕ vµ chÝnh trÞ.+ H×nh thøc: TuÇn hµnh thÞ uy, biÓu t×nh cã vò trang tù vÖ tÊn c«ng chÝnh quyÒn ®Þch ë çc ®Þa ph¬ng.* KÕt qu¶:- ChÝnh quyÒn ®Þch nhiÒu huyÖn, x· bÞ tª liÖt, ran r·.- ChÝnh quyÒn X« ViÕt ra ®êi ë 1 sè huyÖn.

37

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ? H×nh thøc chÝnh quyÒn ra sao ? (ChÝnh quyÒn nh©n d©n theo h×nh thøc X« ViÕt).? Çc chÝnh s¸ch vÒ kinh tÕ - x· héi ?(PhÇn ch÷ nhá trong S¸ch gi¸o khoa).? TÊt c¶ nh÷ng sù kiÖn trªn em cã thÓ kÕt luËn g× vÒ X« ViÖt NghÖ TÜnh ?? Ho¶ng sî tríc phong trµo cña quÇn chóng vµ ¶nh hëng cña §¶ng, thùc d©n Ph¸p ®· lµm g× ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ sù ®µn ¸p, khñng bè cña kÎ thï ? (Tµn khèc, th©m ®éc). Gi¸o viªn: Gi÷a n¨m 1931 Ph¸p míi kh«i phôc l¹i ®îc trËt tù ph¶n ®éng ë vïng n«ng th«n NghÖ An - Hµ TÜnh.? Phong trµo X« ViÕt - NghÖ TÜnh cã ý nghÜa lÞch sö nh thÕ nµo ?

ThËt sù lµ chÝnh quyÒn çch m¹ng cña quÇn chóng, díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng (ChÝnh quyÒn cña d©n, do d©n, v× d©n).- Ph¸p tiÕn hµnh khñng bè cùc kú tµn b¹o, dïng çc thñ ®o¹n chia rÏ, dô dç vµ mua chuéc.

* ý nghÜa:- Phong trµo chøng tá tinh thÇn oanh liÖt vµ n¨ng lùc çch m¹ng cña nh©n d©n lao ®éng ViÖt Nam.- §©y lµ lÇn tËp dît ®Çu tiªn cho CMTh¸ng tam

4. Cñng cè( 2’): Gi¸o viªn nªu các c©u hái trong S¸ch gi¸o khoa trang 76 và tài liêh tham khảo .

Tr¶ lêi c©u 2: (§¶ng ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó kh«i phôc hÖ thèng tæ chøc cña §¶ng vµ tõng bíc phôc håi l¹i phong trµo. Th¸ng 3/1935 tiÕn hµnh §¹i héi §¶ng lÇn thø nhÊt ®Ó cñng cè tæ chøc, chuÈn bÞ cho giai ®o¹n çch m¹ng míi).1. Vì sao nói “Xô viết Nghệ - Tĩnh thực sự là chính quyền cách mạng của quần chúng dưới sự lãnh đạo của Đảng” ?- Đầu năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời (đến tháng 10/1930 là ĐCSĐD). Sau khi ra đời Đảng đã lãnh đạo PTCM 1930-1931 với đỉnh cao ở Nghệ-Tĩnh. Kết quả là bộ máy chính quyền của địch ở nhiều thôn xã bị tan rã. Các tổ chức Đảng ở địa phương đã kịp thời lãnh đạo quần chúng thực hiện quyền làm chủ. Các Ban chấp hành nông hội xã do các chi bộ Đảng lãnh đạo đứng ra quản lí mọi mặt đời sống chính trị, xã hội ở nông thôn thựchiện nhiệm vụ của chính quyền nhân dân theo hình thức các Xô viết...- Trong thời gian tồn tại của mình chính quyền Xô viết đã thi hành nhiều chính

38

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 sách tiến bộ để đem lại quyền lợi cho nhân dân lao động+ Kinh tế: Bãi bỏ các thứ thuế vô lí do đế quốc và phong kiến đặt ra, chia lại RĐcông cho nông dân, bắt địa chủ giảm tô, xóa nợ...+ Chính trị, văn hóa, xã hội: Kiên quyết trấn áp bọn phản cách mạng; thực hiện cácquyền tự do dân chủ cho nhân dân; khuyến khích nhân dân học chữ Quốc ngữ, bàitrừ mê tín dị đoan. Các tổ chức quần chúng từ thấp đến cao đều phát triển mạnh; việc tuyên truyền giáo dục ý thức chính trị cho quần chúng được tổ chức rộng rãi+ Quân sự: Mỗi làng đều có các đội tự vệ vũ trang, nhờ đó trật tự trị an làng xómđược đảm bảo...2. Tr×nh bµy nguyªn nh©n vµ diÔn biÕn cña phong trµo çch m¹ng 1930-1931? ý nghÜa lÞch sö cña phong trµo çch m¹ng 1930-1931?a. Nguyên nhân : - Kinh tế: +Nền kinh tế Việt Nam phải chịu hậu quả nặng nề của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới. Nông nghiệp, công nghiệp đều bị suy sụp ; xuất nhập khẩu đình đốn, hàng hoá khan hiếm. +Đời sống mọi giai cấp, tầng lớp đều bị ảnh hưởng.. - Chính trị: Pháp đẩy mạnh khủng bố, đàn áp... làm cho tinh thần cách mạng của nhân dân ta ngày càng lên caob. Diễn biến: + Từ tháng 2 đến tháng 5 diễn ra nhiều cuộc đấu tranh của công nhân và nông dân. +Phong trào nổ ra mạnh mẽ từ tháng 5, nhân ngày quốc tế lao động mùng 1/5/1930. Lần đầu tiên công nhân và nông dân Đông Dương tỏ rõ dấu hiệu đoàn kết với vô sản thế giới. + Phong trào nổ ra mạnh mẽ nhất ở Nghệ - Tĩnh: - Tháng 9 - 1930, phong trào công - nông đã phát triển dến đỉnh cao với những cuộc đấu tranh quyết liệt như: tuần hành thị uy, biểu tình có vũ trang tự vệ, tấn công cơ quan chính quyền địch. - Chính quyền của đế quốc, phong kiến ở nhiều huyện bị tê liệt, nhiều xã tan rã. Các Ban Chấp hành Nông hội xã do các Chi bộ Đảng lãnh đạo đứng ra quản lí mọi mặt đời sống chính trị xã hội ở nông thôn, làm nhiệm vụ của chính quyền nhân dân theo hình thức Xô viết. Lần đầu tiên, nhân dân ta thực sự nắm chính quyền ở một số huyện thuộc hai tỉnh Nghệ - Tĩnh. - Chính quyền cách mạng đã kiên quyết trấn áp bọn phản cách mạng, bãi bỏ các thứ thuế, thực hiện quyền tự do dân chủ, chia lại ruộng đất,...c. Ý nghĩa lịch sử của phong trào Xô viết Nghệ - Tĩnh: - Phong trào Xô Viết có ý nghĩa lịch sử to lớn, chứng tỏ tinh thần oanh liệt và năng lực cách mạng của nhân dân lao động. - Đây là cuộc tổng diễn tập đầu tiên của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng để chuẩn bị cho Cách mạng tháng Tám sau này.3. Bằng sự kiện lịch sử hãy chứng minh: Xô Viết- Nghệ Tĩnh thực sự là chính quyền của dân, do dân và vì dân? ( HS về nhà làm )

39

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 5. DÆn dß(1’) : Häc + §äc theo s¸ch gi¸o khoa. Làm đề cương ra vở, học kĩ bài cũ và xem trước bài sau6. Rót kinh nghiÖm: ..........................................................................................................

Ngày tháng năm

Ngµy so¹n: 18/10/2016 Ngµy d¹y: 21/10/201+……………

Bµi 20cuéc vËn ®éng d©n chñ

trong nh÷ng n¨m 1936-1939

I. Môc tiªu bµi häc:1. Kiến thức :

40

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Gióp häc sinh n¾m ®îc:- Nh÷ng nÐt c¬ b¶n nhÊt cña t×nh h×nh thÕ giíi vµ trong níc ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®èi víi phong trµo çch m¹ng ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m 1936-1939.- Chñ tr¬ng cña §¶ng vµ phong trµo ®Êu tranh c«ng khai thêi kú 1936-1939.- ý nghÜa lÞch sö cña phong trµo d©n chñ c«ng khai 1936-1939.- Giải thích được tại sao cao trào dân chủ 1936-1939 là lần tập dượt thứ hai cho cách mạng tháng Tám.-So sánh chủ trương, sách lược giữa hai giai đoạn 1930-1931 với 1936-1939* Phần lịch sử địa phương: - Phong trào đấu tranh của nhân dân Hà Nam trong cao trào 1936-1939.2. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng ghi nhớ, hệ thống các sự kiện lịch sử cơ bản một cách chính xác, khoa học.- Kĩ năng sử dụng bản đồ lược đồ, tranh ảnh... lịch sử-Kĩ năng khái quát ,tổng hợp các sự kiện lịch sử.-Kĩ năng liên hệ, so sánh ,đối chiếu tài liệu lịch sử.-Kĩ năng lập bảng thống kê các niên đại,sự kiện lịch sử.- Trình bày những kết quả học tập bằng lời nói, bài viết tự luận, hình vẽ, sơ đồ,...- Vận dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn đời sống.3. Tư tưởng: - Bồi dưỡng cho HS tinh thần dân tộc, khâm phục tinh thần đấu tranh của các thế hệ đi trước.- Có ý thức học tập và yêu nước hơnII. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + Nghiªn cøu so¹n bµi.

+ B¶n ®å ViÖt Nam + Tranh cuéc mÝt tinh ë khu ®Êu x¶o Hµ Néi- Häc sinh: Häc + §äc s¸ch gi¸o khoaIII.TiÕn tr×nh lªn líp : 1. æ n ®Þnh tæ chøc (1’).

2. KiÓm tra bµi cò(2’): ? T¹i sao nãi X« ViÕt - NghÖ TÜnh lµ chÝnh quyÒn kiÓu míi ?

3.D¹y bµi míi(39’):I- t×nh h×nh thÕ giíi vµ trong n íc: Gi¸o viªn: Cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ 1929-1933 ®· tµn ph¸ nÆng nÒ nÒn kinh tÕ cña çc níc t b¶n lµm cho mÉu thuÉn x· héi cµng thªm s©u s¾c.? §Ó ®èi phã l¹i giai cÊp t s¶n lòng

* ThÕ giíi: - Giai cÊp t s¶n lòng ®o¹n nhiÒu níc ®· thiÕt

41

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ®o¹n ë nhiÒu níc ®· lµm g× ?

? Chñ nghÜa ph¸t xÝt lªn cÇm quyÒn chóng ®· thi hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch g× ?? §äc phÇn ch÷ nhá?? §øng tríc nguy c¬ ®ã §¹i héi lÇn thø VII cña Quèc tÕ céng s¶n ®· häp ®a ra chñ tr¬ng g× ?? T¹i sao l¹i ph¶i thµnh lËp mÆt trËn nh©n d©n ë çc níc ? (TËp hîp ...)? T¹i sao chèng chñ nghÜa ph¸t xÝt l¹i trë thµnh nhiÖm vô cña nh©n d©n thÕ giíi ? (§e do¹ nÒn hoµ b×nh vµ d©n chñ thÕ giíi).? T¹i Ph¸p ®· diÔn ra sù kiÖn g× ?

? ChÝnh phñ mÆt trËn nh©n d©n Ph¸p ®· lµm g× ?

? Em h·y cho biÕt t×nh h×nh ViÖt Nam sau cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ thÕ giíi ??T×nh h×nh thÕ giíi vµ trong nc ®· ¶nh hëng ®Õn CMVN trong nh÷ng n¨m1936-1939?

? §êi sèng nh©n d©n ra sao ?

lËp chÕ ®é ph¸t xÝt.

- Th¸ng 7/1935 §¹i héi lÇn thø VII cña Quèc tÕ céng s¶n häp.+ Thµnh lËp mÆt trËn d©n téc ë çc níc chèng chñ nghÜa ph¸t xÝt, chèng chiÕn tranh.

- N¨m 1936 mÆt trËn nh©n d©n Ph¸p lªn n¾m chÝnh quyÒn.+ Thi hµnh mét sè chÝnh s¸ch tù do d©n chñ.+ Th¶ mét sè tï chÝnh trÞ ë ViÖt Nam.* Trong níc:- Khñng ho¶ng kinh tÕ t¸c ®éng ®Õn mäi giai cÊp vµ tÇng líp trong x· héi.- Thùc d©n ph¶n ®éng tiÕp tôc v¬ vÐt, bãc lét, khñng bè ...- Nh©n d©n ®ãi khæ, ngét ng¹t.

II- MÆt trËn d©n chñ §«ng D ¬ng vµ phong trµo ®Êu tranh ®ßi tù do, d©n chñ:? C¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ §¶ng céng s¶n §«ng D¬ng ®· cã nhËn ®Þnh g× ?

? Nªu nhiÖm vô tríc m¾t cña nh©n d©n §«ng D¬ng ?

* MÆt trËn D©n chñ §«ng D¬ng x¸c ®Þnh: - KÌ thñ cña çch m¹ng ViÖt Nam lµ bän ph¶n ®éng Ph¸p vµ bÌ lò tay sai.- Thùc hiÖn khÈu hiÖu: “Chèng ph¸t xÝt, chèng

42


? §Ó thùc hiÖn nhiÖm vô ®ã §¶ng ®· cã chñ tr¬ng g× ?

? Em h·y tr×nh bµy l¹i cuéc vËn ®éng nµy ?? §äc phÇn ch÷ nhá trong SGK? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ phong trµo ®Êu tranh nµy ? (C«ng khai, hîp ph¸p ®Çu tiªn).? Ngoµi ra ta cßn cã phong trµo ®Êu tranh nµo ?

? Em h·y tr×nh bµy l¹i cuéc tæng b·i c«ng cña c«ng nh©n C«ng ty than Hßn Gai vµ cuéc mÝt tinh t¹i §Êu X¶o ?HS: §äc SGK/78? Quan s¸t H.33? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ phong trµo ®Êu tranh ®ßi tù do d©n chñ 1936-1939 ? (Phong trµo ®Êu tranh réng r·i, thu hót ®«ng ®¶o çc lùc lîng nh©n d©n tham gia ë c¶ n«ng th«n, thµnh thÞ trªn ph¹m vi c¶ níc víi çc h×nh thøc phong phó nh»m môc ®Ých ®ßi tù do d©n chñ).Gi¸o viªn: Phong trµo c«ng khai, cã tÝnh chÊt, cã l·nh ®¹o.? Phong trµo d©n chñ c«ng khai tõ cuèi 1938 trë ®i ph¸t triÓn nh thÕ nµo ?? H·y cho biÕt nh÷ng sù kiÖn tiªu biÓu trog cao trµo d©n chñ 1936-1939?HS: TL phÇn néi dung bµi häc .

chiÕn tranh” §ßi “Tù do d©n chñ, c¬m ¸o hoµ b×nh”.- N¨m 1936 thµnh lËp mÆt trËn nh©n d©n ph¶n ®Õ §«ng D¬ng.+ Môc ®Ých: TËp hîp lùc lîng.+ H×nh thøc vµ ph¬ng ph¸p ®Êu tranh: Hîp ph¸p vµ nöa hîp ph¸p.* Çc phong trµo ®Êu tranh:- Cuéc vËn ®éng §«ng D-¬ng §¹i héi.

- N¨m 1937 phong trµo ®ãn ph¸i viªn ChÝnh phñ Ph¸p vµ toµn quyÒn míi cña Ph¸p ®Õn §«ng D-¬ng.- Phong trµo ®Êu tranh cña quÇn chóng c«ng n«ng vµ çc tÇng líp nh©n d©n.- Phong trµo b¸o chÝ tiÕn bé

- Tõ cuèi n¨m 1938 phong trµo ®Êu tranh thu hÑp dÇn ®Õn th¸ng 9/1939 th× chÊm døt.

43

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 III- ý nghÜa cña phong trµo:? Cuéc vËn ®éng d©n chñ 1936-1939 cã ý nghÜa nh thÕ nµo ®èi víi çch m¹ng ViÖt Nam ?

Gi¸o viªn: Phong trµo ®Êu tranh d©n téc 1936-1939 lµ cuéc diÔn tËp thø 2 chuÈn bÞ cho çch m¹ng th¸ng 8 (Phong trµo çch m¹ng 1930-1031 lµ cuéc diÔn tËp lÇn thø 1).

- Qua phong trµo quÇn chóng ®îc tËp dît ®Êu tranh, chñ nghÜa M¸c - Lª Nin ®îc tuyªn truyÒn s©u réng trong quÇn chóng ®éi qu©n chÝnh trÞ hïng hËu ®îc h×nh thµnh th«ng qua mÆt trËn d©n chñ ®«ng D-¬ng.- Qua phong trµo §¶ng ta 1 lÇn n÷a ®îc rÌn luyÖn trong c«ng t¸c l·nh ®¹o vµ trëng thµnh, ®Ò ra chñ tr¬ng cô thÓ, ®µo t¹o cho §¶ng ®îc nhiÒu çn bé, ®¶ng viªn kiªn trung.

4.Cñng cè(2’): Gi¸o viªn kh¸i qu¸t l¹i néi dung bµi häcvµ gîi ý çc c©u hái trong SGK ®Ó HS vÒ nhµ lµm:1. Cao trµo d©n chñ 1936-1939 ®· chuÈn bÞ g× cho Çch m¹ng th¸ng 8/1945?2. §êng lèi l·nh ®¹o cña ®¶ng vµ h×nh thøc ®Êu tranh trong giai ®o¹n 1936-1939 cã g× kh¸c so víi giai ®o¹n 1930-1931?

N ỘI DUNG ÔN TẬP

C©u 1: Nªu nh÷ng chuyÓn biÕn cña t×nh h×nh thÕ giíi vµ ViÖt Nam cã t¸c ®éng ®Õn çch m¹ng n íc ta thêi kú 1936-1939? Tr×nh bµy nh÷ng ho¹t ®éng ®Êu tranh c«ng khai hîp ph¸p cña nh©n d©n ta trong thêi kú 1936-1939? Nªu ý nghÜa lÞch sö?1. Tình hình thế giới và trong nước. + Tình hình thế giới: - Chủ nghĩa phát xít được thiết lập và lên nắm quyền ở Đức, I-ta-li-a, Nhật Bản, trở thành mối nguy cơ dẫn tới một cuộc chiến tranh thế giới mới đe dọa hòa bình và an ninh thế giới. - Đại hội lần thứ VII của Quốc tế Cộng sản (7 - 1935) đề ra những chủ trương mới: thành lập Mặt trận Nhân dân ở các nước nhằm tập trung lực lượng chống phát xít và nguy cơ chiến tranh. - Ở Pháp, Mặt trận Nhân dân Pháp lên cầm quyền, ban bố một số chính sách tiến bộ đối với các thuộc địa. Một số tù chính trị ở Việt Nam được thả.

44

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Trong nước: Hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế cùng những chính sách phản động của thực dân Pháp ở thuộc địa đã làm cho đời sống nhân dân ta càng đói khổ, ngột ngạt.2. Mặt trận Dân chủ Đông Dương và phong trào đấu tranh đòi tự do, dân chủ. + Chủ trương của Đảng: - Xác định kẻ thù trước mắt là bọn phản động Pháp và tay sai. - Nhiệm vụ là chống phát xít, chống chiến tranh đế quốc, chống bọn phản động thuộc địa, tay sai, đòi tự do, cơm áo, hòa bình. - Chủ trương thành lập Mặt trận Nhân dân phản đế Đông Dương, sau đổi thành Mặt trận Dân chủ Đông Dương. - Hình thức đấu tranh: hợp pháp, nửa hợp pháp, công khai, nửa công khai. + Diễn biến: - Phong trào Đông Dương Đại hội (8 - 1936) nhằm thu thập nguyện vọng của quần chúng, tiến tới triệu tập Đông Dương Đại hội. - Phong trào “đón rước” Phái viên Chính phủ Pháp và Toàn quyền mới, thực chất là biểu dương lực lượng, đưa “dân nguyện”. - Phong trào đấu tranh của quần chúng với các cuộc bãi công, bãi thị, biểu tình... Tiêu biểu là cuộc mít tinh tại Khu Đấu xảo (Hà Nội) nhân ngày Quốc tế Lao động 1 - 5 - 1938. - Trong phong trào báo chí công khai, nhiều tờ báo của Đảng và Mặt trận ra đời như Tiền phong, Dân chúng, Lao động,... nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác - Lê-nin và chính sách của Đảng. + Ý nghĩa của phong trào: - Trình độ chính trị, công tác của cán bộ, đảng viên được nâng cao, ảnh hưởng của Đảng được mở rộng. -Quần chúng được tập dượt đấu tranh, một đội quân chính trị hùng hậu được hình thành. - Phong trào dân chủ 1936 - 1939 là cuộc tập dượt lần thứ hai cho Cách mạng tháng Tám năm 1945.

Câu 2: Phong trào dân chủ 1936-1939 diễn ra trong hoàn cảnh lịch sử như thế nào? Nêu các hình thức đấu tranh trong thời kỳ này? Tại sao nói: “ Phong trào dân chủ 1936-1939 là cuộc tập dượt lần thứ 2 cho Cách mạng tháng 8/1945?a) Hoàn cảnh lịch sử của phong trào dân chủ 1936-1939:* Thế giới : - Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929-1933 làm cho mâu thuẫn xã hội ở các nước tư bản ngày càng thêm sâu sắc: đến những năm 1930, thế lực phát xít ở Đức, Italia, nhật Bản lên cầm quyền đã chạy đua vũ trang, chuẩn bị chiến tranh thế giới - Tháng 7/1935, Đại hội lần thứ VII Quốc tế Cộng sản họp ở Mát-xcơ-va xác định kẻ thù nguy hiểm trước mắt của nhân dân thế giới là chủ nghĩa phát xít, xác định nhiệm vụ của nhân dân thế giới là: chống chủ nghĩa phát xít và nguy cơ chiến tranh , bảo vệ hòa bình, chủ trương thành lập Mặt trận nhân dân ở các nước nhằm tập hợp rộng rãi các lực lượng dân chủ.

45

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Tháng 6/1936, Mặt trận Nhân dân Pháp do Đảng cộng sản pháp làm nòng cốt đã tháng cử vào Nghị viện lên nắm quyền, thi hành các cải cách tiến bộ ở thuộc địa .* Trong nước : Hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế 1929-1933 đã tác động sâu sắc tới kinh tế, xã hội Việt nam:- Kinh tế : Pháp tập trung khai thác thuộc địa để bù đắp thiệt hại cho chính quốc, làm cho nền kinh tế Việt Nam vẫn lạc hậu và phụ thuộc vào nền kinh tế Pháp - Xã hội : Đời sống của đại đa số nhân dân đói khổ: Cồng nhân thất nghiệp nhiều, nông dân không có ruộng cày... Họ hăng hái tham gia đấu tranh đòi cải thiện đời sống , đòi tự do, cơm áo, hòa bình....b) Các hình thức đấu tranh trong thời kỳ này: - Đấu tranh đòi các quyền tự do dân sinh, dân chủ: + Phong trào Đông Dương Đại hội: Năm 1936 , Đảng phát động nhân dân thảo ra bản dân nguyện gửi tới phái đoàn Chính phủ Pháp tiến tới triệu tập Đông Dương Đại hội (8/1936) Ủy ban hành động thành lập , phát truyền đơn, ra báo chí, tổ chức mít tinh, hội họp, thảo luận về yêu cầu dân sinh dân chủ . Tháng 9/1936, Pháp giải tán ủy ban hành động, tịch thu các báo.+ Phong trào dón phái viên Chính phủ pháp và toàn quyền mới của xứ Đông Dương( năm 1937): Đảng ta tổ chức cho quần chúng mít tinh “đón rước”, biểu dương lực lượng , đưa yêu sách về dân sinh, dân chủ : Trong những năm 1937- 1939, các cuộc mít tinh, biểu tình đòi quyền sống của các tầng lớp nhân dân vẫ tiếp tục diễn ra. Tiêu biểu là cuộc đấu tranh ngày 1/5/1938, lần đầu tiên mít tinh tổ chức công khai ở Hà Nội và nhiều nơi khác , thu hút đông đảo quần chúng tham gia.- Đấu tranh nghị trường : Đảng đưa người của Mặt trận Dân chủ Đông Dương ra ứng cử vào Viện dân biểu Bắc kì, Trung kì, Hội đồng quản hạt Nam kì, nhàm mở rộng lực lượng Mặt trận dân chủ và vạch trần chính sách phản động của thực dân ...- Đấu tranh trên lĩnh vực báo chí : Đảng đã xuất bản nhiều tờ báo công khai như Tiền phong, Dân chủ, lao động... Báo chí đã trở thành mũi xung kích trong những phong trào lớn của cuộc vận động dân chử 1936-1939 Nhiều sách chính trị- lí luận xuất bản công khai hoặc đưa từ Pháp về, các tác phẩm văn học được xuất bản. c. Nói: “ Phong trào dân chủ 1936-1939 là cuộc tập dượt lần thứ 2 cho Cách mạng tháng 8/1945” Vì : Nếu như phong trào cách mạng 1930-1931 đã tạo ra những nhân tố cơ bản đảm bảo cho tháng lợi Cách mạng tháng tám thì phong trào 1936-1939 lại tiếp tục bồi bổ và phát triển những nhân tố đó lên một bước mới cao hơn:- Thông qua phong trào này, Đảng đã được trưởng thành thêm về tư tưởng và tổ chức .nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác- Lên nin càng ngày càng thêm thuấn nhuần trong tư tưởng, hành động của các đảng viên Đảng cộng sản và ăn sâu, tỏa rộng trong các tầng lớp nhân dân. Đảng đã xây dựng và phát triển được một đội ngũ cán bộ có

46

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 năng lực và giầu kinh nghiệm, đồng thời phát triển thêm các tổ chức cơ sở , tăng cường mối dây liên hệ với quần chúng . Qua phong trào, nghệ thuật chỉ đạo chiến lược cách mạng của Đảng , trình độ giác ngộ của Đảng viên và uy tín của Đảng được nâng lên một bước rõ rệt - Cùng với sự trưởng thành của Đảng , lực lượng cách mạng cũng lớn mạnh không ngừng. Qua thực tiễn đấu tranh, Đảng đã xây dựng một đội quân chính trị hùng hậu gồm hàng triệu người ở cả thành thị và nông thôn, tập hợp trong một mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi. Cũng qua đấu tranh mà quần chúng cách mạng được tôi luyện và thử thách dày dạn .- Phong trào cách mạng 1936-1939 còn để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý giá cho giai đoạn cách mạng sau . Đó là bài học về tổ chức, tập hợp quần chúng đấu tranh; Bài học về sử dụng hình thức và phương pháp đấu tranh phong phú - Phong btrào cách mạng 1936-1939 đã chuẩn bị những điều kiện cần thiết để đưa Đảng và quần chúng cách mạng bước vào thời kỳ đấu tranh trực tiếp giành chính quyền. Như vậy, từ những lí do trên, phong trào cách mạng 1936-1939 là cuộc diễn tập lần thứ hai chuẩn bị cho cách mạng tháng Tám năm 1945.Câu 3: So sánh chủ trương, sách lược cách mạng của Đảng và hình thức đấu tranh giữa thời kỳ 1936-1939 với thời kỳ 1930-1931? Tại sao có sự khác biệt đó

47


*Có sự khác biệt đó là vì: Sở dĩ có sự khác nhau như vậy là do hoàn cảnh lịch sử thay đổi so với trước. Đặc biệt, Mặt trận Nhân dân Pháp đã ban hành những chính sách về tự do dân chủ và ân xá tù chính trị cho các nước thuộc địa . Lợi dụng cơ hội này Đảng ta chủ trương đấu tranh đòi dân sinh, dân chủ.Câu 4: Em hãy chứng minh thời kì 1936 – 1939 của nước ta là một thời kì có một không hai ở thuộc địa?Những sự kiện của lịch sử thế giới tác động vào Việt Nam

Thế lực phát xít lên cầm quyền ở một số nước ráo riết chạy đua vũ trang, chuẩn bị chiến tranh thế giới

Tháng 7 năm 1935, Quốc tế cộng sản tiến hành Đại hội lần thứ VII đã xác định chủ nghĩa phát xít là kẻ thù của nhân loại, đấu tranh chống phát là mục tiêu hàng đầu nhằm bảo vệ hòa bình thế giới, kêu gọi thành lập mặt trận nhân dân chống phát xít.

Tháng 6 năm 1936, chính phủ Mặt trận nhân dân lên cầm quyền ở Pháp, đã cho thi hành một số chính sách tiến bộ ở thuộc địa.

Chủ trương đường lối của Đảng Tháng 7 năm 1936, Hội nghị BCH TW Đảng cộng sản Đông Dương đã xác định:

* So sánh chủ trương, sách lược cách mạng của Đảng và hình thức đấu tranh giữa thời kỳ 1936-1939 với thời kỳ 1930-1931: Nội dung 1930-1931 1936-1939 Nhận định kẻ thù Đế quốc và phong

kiến Thực dâm Pháp phản động và tay sai

Mục tiêu- Nhiệm vụ

Chống đế quốc và phong kiế giành độc lập dân tộc và người cày có ruộng

Chống phát xít, chống chiến tranh đế quốc, chống bọn phản động thịc địa và tay sai đòi tự do dân chủ, cơm áo và hòa bình.

Tập hợp lực lượng

Liên minh công -nông

Mặt trận Dân chủ Đông Dương, tập hợp mọi lực lượng dân chủ, yêu nước và tiến bộ

Hình thức và phương pháp cách mạng

Bạo động vũ trang , bí mật, bất hợp pháp : bãi công, biểu tình, đấu tranh vũ trang, lập các Xô Viết

Đấu tranh chính trị hòa bình, công khai, bán công khai , hợp pháp: Phong trào Đông Dương đại hội, đấu tranh nghị trường, báo chí, bãi công, bãi thị, bãi khóa…

Lực lượng tham gia

Chủ yếu là công nhân và nông dân

Đông đảo các tầng lớp nhân dân, không phân biệt giai cấp, tôn giáo, chính trị

Địa bàn hoạt động

Nông thôn và các trung tâm công nghiệp

Chủ yếu là ở thành thị

48

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Nhiệm vụ chiến lược chống đế quốc và chống phong kiến; nhiệm vụ trực tiếp trước mắt là chống chế độ phản động thuộc địa, chống phát xít, chống chiến tranh, đòi tự do, dân sinh, dân chủ… - Phương pháp đấu tranh là kết hợp các hình thức công khai và bí mật, hợp pháp và bất hợp pháp. Thành lập mặt trận Thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương để tập hợp lực lượng đấu tranh. Tháng 3 năm 1938 đổi thành Mặt trận Thống nhất dân chủ Đông Dương, gọi tắt là Mặt trận Dân chủ Đông Dương.

Kết quả: Tạo ra phong trào đấu tranh sôi nổi rộng khắp: Đấu tranh đòi các quyền tự do dân chủ, dân sinh, dân chủ; đấu tranh nghị trường; đấu tranh trên lĩnh vực báo chí Kết luận: Như vậy thời kì 1936-1939 của nước ta là một thời kì có một không hai ở thuộc địa là vì Đảng đã triệt để lợi dụng mọi khả năng hợp pháp để tập hợp lực lượng, tổ chức đội quân chính trị hùng hậu trong Mặt trận Dân chủ.Đảng đã kết hợp khéo léo, chặt chẽ hoạt động hợp pháp, nửa hợp pháp với hoạt động bí mật và không hợp pháp để từng bước đưa phong trào tiến lên được xem là cuộc tổng diễn tập thứ hai cho thắng lợi của cách mạng tháng Tám sau này.

Câu 5. Những bài học kinh nghiệm từ phong trào cách mạng 1930-1931 và phong trào dân chủ 1936 – 1939 đã được Đảng ta đã vận dụng như thế nào trong Cách mạng tháng Tám 1945?

Những bài học kinh nghiệm của phong trào cách mạng 1930-1931 được Đảng ta phát huy

- Công tác tư tưởng được Đảng coi trọng. Đường lối cách mạng đúng đắn, sát hợp với thực tiễn đất nước sẽ dẫn phong trào đi đúng hướng, tránh được tả khuynh, hữu khuynh. Từ kinh nghiệm đó, công tác tư tưởng được đẩy mạnh trong phong trào Việt Minh. Khi thời cơ Tổng khởi nghĩa đến, TW Đảng quyết định Tổng khởi nghĩa đã tiến hành Đại hội Quốc dân ở Tân Trào nhằm thực hiện tinh thần nêu trên.

- Bài học về xây dựng khối liên minh công-nông thời kì 1930-1931 đã được Đảng ta phát huy trong cách mạng tháng Tám, công – nông đã trở thành động lực trong Tổng khởi nghĩa.

Bài học về tổ chức, lãnh đạo quần chúng đấu tranh những kinh nghiệm tổ chức bãi công của công nhân, biểu tình của nông dân đã được phát huy trong thời kì khởi nghĩa từng phần và Tổng khởi nghĩa. Lực lượng chính trị và đấu tranh chính trị trong cách mạng tháng Tám là lực lượng cơ bản đưa cách mạng đi đến thành công. Kinh nghiệm của phong trào dân chủ 1936-1939 được Đảng ta áp dụng

- Xây dựng mặt trận thống nhất rộng rãi trong mặt trận Dân chủ Đông Dương được Đảng ta phát huy trong việc lập mặt trận Việt Minh. Đây là một tổ chức chính trị, quần chúng rộng rãi nhất bao gồm các giai cấp, tầng lớp, các đảng phái chính trị, các tôn giáo và cả cá nhân yêu nước.

- Kinh nghiệm về tổ chức, lãnh đạo quần chúng đấu tranh công khai được Đảng ta vận dụng trong những ngày Tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945. Đảng đã huy động, tổ

49

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 chức quần chúng công nông ở thành thị và nông thôn tiến hành biểu tình thị uy, giành chính quyền.

Về vấn đề dân tộc, qua phong trào 1936-1939 vấn đề dân tộc được đưa lên hàng đầu. Hình thức mặt trận đã được thành lập riêng cho Việt Nam để phát huy cao nhất tinh thần dân tộc của quần chúng nhân dân. (5. DÆn dß (1’): TiÕp tôc t×m hiÓu theo s¸ch gi¸o khoa.ChuÈn bÞ kiÓm tra 60 phót .6.Rót kinh nghiÖm: … ……………………………………..……………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………….

Ngµy…. Th¸ng….N¨m…

Ngµy so¹n: 13/1/2017 Ngµy d¹y: 18/1/2017

50

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Chuyªn ®Ò 3: Ch¬ng IIICuéc vËn ®éng tiÕn tíi Çch m¹ng th¸ng t¸m

BÀI 20: viÖt nam trong nh÷ng n¨m 1939-1945

I.Môc tiªu bµi häc:1. Kiến thức :Gióp häc sinh n¾m ®îc:- Sau khi chiÕn tranh thÕ giíi thø hai bïng næ, NhËt vµo §«ng D¬ng, Ph¸p - NhËt cÊu kÕt víi nhau ®Ó thèng trÞ vµ bãc lét §«ng D¬ng, lµm cho nh©n d©n ta v« cïng khèn khæ.- Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ diÔn biÕn cña 3 cuéc khëi nghÜa B¾c S¬n, Nam Kú vµ §« L¬ng, ý nghÜa lÞch sö cña 3 cuéc khëi nghÜa.-Hệ quả tất yếu của những cuộc nổi dậy đầu tiên2.Kĩ năng : - Rèn kĩ năng ghi nhớ, hệ thống các sự kiện lịch sử cơ bản một cách chính xác, khoa học.- Kĩ năng sử dụng bản đồ lược đồ, tranh ảnh... lịch sử-Kĩ năng khái quát ,tổng hợp các sự kiện lịch sử.-Kĩ năng liên hệ, so sánh ,đối chiếu tài liệu lịch sử.-Kĩ năng lập bảng thống kê các niên đại,sự kiện lịch sử.- Trình bày những kết quả học tập bằng lời nói, bài viết tự luận, hình vẽ, sơ đồ,...- Vận dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn đời sống.- RÌn kü n¨ng sö dông b¶n ®å vµ ph©n tÝch, tæng hîp, ®¸nh gi¸ çc sù kiÖn lÞch sö.3. Tư tưởng :- Bồi dưỡng cho HS tinh thần dân tộc, khâm phục tinh thần đấu tranh của các thế hệ đi trước.- Có ý thức học tập và yêu nước hơnII. ChuÈn bÞ:

- Gi¸o viªn: + Nghiªn cøu so¹n bµi. + Lîc ®å khëi nghÜa B¾c S¬n, khëi nghÜa Nam

Kú vµ binh biÕn §« L¬ng.- Häc sinh: Häc + §äc theo S¸ch gi¸o khoa.

III. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æ n ®Þnh tæ chøc(1’).

2.KiÓm trabµi cò (2’):? Nªu nh÷ng chuyÓn biÕn cña t×nh h×nh thÕ giíi vµ ViÖt Nam cã t¸c ®éng ®Õn çch m¹ng níc ta thêi kú 1936-1939? Tr×nh bµy nh÷ng ho¹t ®éng ®Êu tranh c«ng khai hîp ph¸p cña nh©n d©n ta trong thêi kú 1936-1939? Nªu ý nghÜa lÞch sö?3.Bµi míi bµi míi (39’):

51

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 I- T×nh h×nh thÕ giíi vµ §«ng D ¬ng:

? ChiÕn tranh thÕ giíi 2 bïng næ vµo thêi gian nµo ?? Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh cña t×nh h×nh thÕ giíi sau khi chiÕn tranh thÕ giíi thø hai bïng næ ?? T¹i sao NhËt l¹i cho qu©n tiÕn s¸t biªn gíi ViÖt Trung ? - NhËt muèn nh¶y vµo ViÖt Nam.? Lóc nµy tÝnh h×nh Ph¸p ë §«ng D¬ng nh thÕ nµo ?

? §øng tríc 2 nguy c¬ nµy Ph¸p ®· lµm g× - B¾t tay víi NhËt cïng thèng trÞ §«ng D¬ng.

? Sau khi vµo §«ng D¬ng NhËt tiÕp tôc lµm g× ?

? Nh÷ng sù kiÖn nµo chøng tá ®iÒu ®ã ?HS: TL sù kiÖn theo S¸ch gi¸o khoa? V× sao thùc d©n Ph¸p vµ ph¸t xÝt NhËt l¹ tho¶ hiÖp víi nhau ®Ó cïng thèng trÞ §«ng D¬ng ? HS: Th¶o luËn vµ tr¶ lêi:- Ph¸p yÕu kh«ng ®ñ søc chèng NhËt, ph¶i chÊp nhËn nh÷ng yªu cÇu cña NhËt, Ph¸p muèn dùa vµo NhËt ®Ó chèng çch m¹ng §«ng D-¬ng.

- NhËt: Muèn lîi dông Ph¸p ®Ó kiÕm lêi vµ chèng ph¸ çch m¹ng §«ng D¬ng.

- NhËt, Ph¸p ®Òu chèng l¹i çch m¹ng §«ng D¬ng cho nªn chóng kh«ng a g× nhau nhng vÉn ph¶i cÊu kÕt víi nhau ®Ó chèng ph¸ çch m¹ng.

1- ThÕ giíi:- Ngµy 01/9/1939 chiÕn tranh thÕ giíi 2 bïng næ.+ Th¸ng 6/1940 §øc vµo níc Ph¸p.+ Ph¸p nhanh chãng ®Çu hµng.+ NhËt x©m lîc Trung Quèc vµ tiÕn s¸t biªn giíi ViÖt Trung.2- §«ng D¬ng:- Ph¸p ®øng tríc: + Çch m¹ng §«ng D¬ng.+ NhËt hÕt c¼ng th¼ng Ph¸p.- Th¸ng 9/1940 Ph¸p më cöa cho NhËt vµo §«ng D-¬ng.

+ NhËt lÊn bíc ®Ó biÕn §«ng D¬ng thµnh thuéc ®Þa vµ c¨n cø chiÕn tranh.

52

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Gi¸o viªn: NhËt cßn thùc hiÖn çc thñ ®o¹n th©m ®éc. B¾t Ph¸p ph¶i cung cÊp çc nhu yÕu phÈm, nhæ lóa trång ®ay, sö dông Ph¸p nh mét c«ng cô ®Ó v¬ vÐt vµ ®µn ¸p çch m¹ng §«ng D¬ng.? MÆc dï bÞ NhËt øc hiÕp Ph¸p ®· lµm g× ®Ó thu lîi nhuËn cao ?

? Víi nh÷ng thñ ®o¹n cña Ph¸p ®· lµm cho ViÖt Nam ®øng tríc t×nh tr¹ng g× ? - Khan hiÕm l¬ng thùc, ®ãi khæ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ®êi sèng nh©n d©n §«ng D¬ng ta lóc nµy ? - Díi 2 tÇng ¸p bøc( ...)

- Ph¸p thùc hiÖn nh÷ng thñ ®o¹n gian x¶o.+ Thi hµnh chÝnh s¸ch kinh tÕ chØ huy.+ T¨ng çc lo¹i thuÕ.+ Thu mua l¬ng thùc.

II- Nh÷ng cuéc næi dËy ®Çu tiªn:

Gi¸o viªn: Khi chiÕn tranh ®Õ quèc bïng næ, Ph¸p ®Çu hµng NhËt mét çch nhôc nh· cïng víi nh÷ng chÝnh s¸ch ph¶n ®éng cña Ph¸p ë §«ng D¬ng Nh©n d©n ®øng lªn ®¸nh Ph¸p - NhËt.? Khëi nghÜa B¾c S¬n diÔn ra trong hoµn c¶nh nµo ?Gi¸o viªn: §¶ng bé B¾c S¬n l·nh ®¹o nh©n d©n khëi nghÜa.? Hoµn c¶nh nµy cã thuËn lîi g× cho ta ? - §Þch tan r·, tay sai hoang mang.? Cuéc khëi nghÜa ®· diÔn ra nh thÕ nµo ?

? Quan s¸t lîc ®å H.34 vµ têng thuËt l¹i cuéc khëi nghÜa?

1. Khëi nghÜa B¾c S¬n (27/9/1940)

- Hoµn c¶nh: Ph¸p thua ch¹y qua B¾c S¬n.

- DiÔn biÕn:+ Nh©n d©n tíc khÝ giíi Ph¸p trang bÞ cho m×nh, gi¶i t¸n chÝnh quyÒn ®Þch.+ Ngµy 27/9/1940 thµnh lËp chÝnh quyÒn çch m¹ng.+ NhËt + Ph¸p ®µn ¸p, nh©n d©n kiªn quyÕt chèng l¹i.- KÕt qu¶: Mét bé phËn nghÜa qu©n rót vµo rõng.- Nguyªn nh©n: §iÒu kiÖn

53


? KÕt qu¶ cña cuéc khëi nghÜa ra sao?

? V× sao cuéc khëi nghÜa thÊt b¹i ?

? Khëi nghÜa B¾c S¬n cã ý nghÜa g× ?

? Cuéc khëi nghÜa Nam Kú diÔn ra trong hoµn c¶nh nµo ?

? Cuéc khëi nghÜa diÔn ra nh thÕ nµo ?? Dùa vµo Lîc ®å H.35 ®Ó têng thuËt l¹i diÔn biÕn cña cuéc khëi nghÜa?

? Nªu kÕt qu¶ cña cuéc khëi nghÜa?

? Thùc d©n Ph¸p ®µn ¸p ®· dÉn tíi hËu qu¶ g× ?? V× sao cuéc khëi nghÜa thÊt b¹i ?Gi¸o viªn: Chñ lùc qu©n lµ binh lÝnh nhng bÞ v« hiÖu hãa, nh©n d©n víi khÝ thÕ v« cïng oanh liÖt, khëi nghÜa diÔn ra trªn ®Þa bµn réng….? Th«ng qua çc cuéc khëi nghÜa vµ binh biÕn trªn ta cã

thuËn lîi míi chØ xuÊt hiÖn t¹i mét ®Þa ph¬ng, kÎ ®Þch cã ®iÒu kiÖn tËp trung qu©n ®µn ¸p.- ý nghÜa: Khëi nghÜa ®· duy tr× mét phÇn lùc lîng trë thµnh lùc lîng vò trang nßng cèt cña §¶ng sau nµy.2. Khëi nghÜa Nam Kú (23/11/1940)- Hoµn c¶nh:+ Ph¸p thua trËn ë ch©u ¢u yÕu thÕ ë §«ng D¬ng, qu©n Xiªm (Th¸i Lan) g©y chiÕn tranh ….+ Thùc d©n Ph¸p b¾t lÝnh ®i chÕt thay.- DiÔn biÕn:+ §ªm ngµy 22 r¹ng ngµy 23/11/1940 khëi nghÜa bïng næ hÇu kh¾p çc tØnh Nam Kú.+ ChÝnh quyÒn nh©n d©n vµ tßa ¸n çch m¹ng ®îc thµnh lËp ë nhiÒu vïng.+ Cê ®á sao vµng lÇn ®Çu tiªn xuÊt hiÖn.- KÕt qu¶: Ph¸p ®µn ¸p g©y tæn thÊt nÆng nÒ cho §¶ng - Çch m¹ng.- Nguyªn nh©n thÊt b¹i.+Cha cã thêi c¬ thuËn lîi nh ë B¾c S¬n.+Khëi nghÜa bÞ lé, Ph¸p chuÈn bÞ ®èi phã.

* Bµi häc:- VÒ khëi nghÜa vò trang.- X©y dùng lùc lîng vò trang.- ChiÕn tranh du kÝch.

54

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 thÓ rót ra ®îc bµi häc g× ?4. Cñng cè (2’): ? Hòan cảnh thế giới và Đông dương đã tác động như thé nào tới cách mạng Việt Nam trong những năm 1939-1945?? Tại Sao Pháp và Nhật lại cấu kết với nhau cùng thống trị nhân dân Đông Dương ?? Trình bầy sự hiểu biết của em về 2 cuộc khởi nghĩa: Bắc Sơn (27/9/1940)và . Khëi nghÜa Nam Kú (23/11/1940)5.DÆn dß(1’) : Häc sinh häc + §äc theo S¸ch gi¸o khoa.6. Rót kinh nghiÖm: ………………………………………..………………………………………………………………………………………

Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:

Bµi 22 : cao trµo çch m¹ngtiÕn tíi tæng khëi nghÜa th¸ng t¸m n¨m 1945

I. Môc tiªu bµi häc:1. Kiến thức : Gióp häc sinh n¾m ®îc:- Hoµn c¶nh dÉn tíi viÖc §¶ng ta chñ tr¬ng thµnh lËp MÆt trËn ViÖt Minh vµ sù ph¸t triÓn cña lùc lîng çch m¹ng sau khi ViÖt Minh thµnh lËp.- Nh÷ng chñ tr¬ng cña §¶ng sau khi NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p vµ diÔn biÕn cña cao trµo kh¸ng NhËt, tiÕn tíi tæng khëi nghÜa th¸ng 8/1945.- Vai trò của Mặt trận Việt Minh đối với Cách mạng Việt Nam. - Phân tích chủ trương tập hợp lực lượng của Đảng trong Mặt trận Việt Minh so với các thời kì trước ….- Nh÷ng chñ tr¬ng cña §¶ng sau khi NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p vµ diÔn biÕn cña cao trµo kh¸ng NhËt, tiÕn tíi tæng khëi nghÜa th¸ng 8/1945.- So sánh chủ trương,sách lược của Đảng qua các thời kì từ 1930-1931 với 1936-3939,1939-1945.

55

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 2. Kĩ năng - Rèn kĩ năng ghi nhớ, hệ thống các sự kiện lịch sử cơ bản một cách chính xác, khoa học. -Rèn phương pháp tư duy phân tích, nhận xét, đánh giá, liên hệ ,so sánh.- Rèn luyện kĩ năng so sánh chủ trương của Đảng qua các thời kì từ 1930-19443. Tư tưởng Gi¸o dôc: Lßng kÝnh yªu Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vµ lßng tin vµo §¶ng.II. ChuÈn bÞ:

- Gi¸o viªn: Nghiªn cøu so¹n bµi + Tranh, lîc ®å khu gi¶i phãng ViÖt B¾c. ¶nh ®éi ViÖt Nam tuyªn truyÒn gi¶i phãng qu©n.

- Häc sinh: Häc + §äc theo S¸ch gi¸o khoa.III.TiÕn tr×nh: 1. æ n ®Þnh tæ chøc(1’).

2. KiÓm tra bµi cò(2’): ? Em h·y nªu t×nh h×nh ViÖt Nam trong chiÕn tranh thÕ giíi lÇn 2 ? 3. D¹ybµi míi(39’):*GTB: Víi hµng lo¹t çc cuéc næi dËy cña çc tµng líp , gai cÊp trong c¶ níc , phong trµo çch m¹ng ViÖt Nam ®· bíc sang mét giai ®o¹n míi : cao trµo çch m¹ng tiÕn tíi Tæng khëi nghÜa th¸ng t¸m, víi sù ra ®êi cña mÆt trËn ViÖt Minh.

I- MÆt trËn viÖt Minh ra ®êi (19/5/1941):

? MÆt trËn ViÖt Minh ra ®êi trong t×nh h×nh thÕ giíi nh thÕ nµo ?Gi¸o viªn: §Çu n¨m 1941 §øc chiÕm xong Ch©u ¢u.- ThÕ giíi h×nh thµnh: Lùc lîng d©n chñ (Ph¸t xÝt §øc, ý, NhËt).- Cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n ta lµ mét bé phÇn trong cuéc ®Êu tranh cña çc lùc lîng d©n chñ do Liªn X« ®øng ®Çu.? §øng tríc t×nh h×nh thÕ giíi, t×nh h×nh trong níc nh thÕ nµo ?Gi¸o viªn: Nh¾c l¹i cuéc hµnh tr×nh cña B¸c: N¨m 1911: T×m ®êng cøu níc.N¨m 1920: T×m ®îc ®êng cøu níc.N¨m 1930: Thµnh lËp §¶ng céng s¶n.N¨m 1941: VÒ níc.? Tríc t×nh h×nh thÕ giíi vµ trong n-

1- Hoµn c¶nh ra ®êi cña MÆt trËn ViÖt Minh:* ThÕ giíi:+ Th¸ng 6/1941 §øc tÊn c«ng Liªn X«.+ ThÕ giíi h×nh thµnh hai trËn tuyÕn: Lùc lîng d©n chñ9 Liªn X«) vµ khèi ph¸t xÝt (§øc, ý, NhËt)

* Trong níc:+ Ngµy 28/1/1941 Hå ChÝ Minh vÒ níc trùc tiÕp l·nh ®¹o çch m¹ng.

- TriÖu tËp Héi nghÞ Trung -¬ng lÇn thø VIII t¹i P¸c Bã tõ ngµy 10 ®Õn 19/5/1941.

56

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 íc B¸c ®· lµm g× ?

? Héi nghÞ ®· cã chñ tr¬ng g× ?? MÆt trËn ViÖt Minh ? ? T¹i sao ®Õn lóc nµy §¶ng ta l¹i thµnh lËp MÆt trËn ViÖt Minh ?? §äc phÇn ch÷ nhá?? Sau khi thµnh lËp MÆt trËn ViÖt Minh, Hå ChÝ Minh ®· lµm g× ? (Göi th …).

? Häat ®éng chñ yÕu cña MÆt trËn ViÖt Minh lµ g× ?

? ë Cao B»ng vµ mét sè tØnh phÝa B¾c mÆt trËn ViÖt Minh ®· cã ¶nh hëng g× ? (§äc phÇn ch÷ nhá trang 87).Gi¸o viªn: Bíc sang n¨m 1944 ... ? §Çu th¸ng 5/1944 Tæng bé ViÖt Minh ®· cã ChØ thÞ g× ?? T×nh h×nh Çch m¹ng lóc nµy nh thÕ nµo??Tríc t×nh h×nh ®ã, NguyÔn ¸i Quèc ®· cã chØ thÞ g×? ? Em biÕt g× vÒ ®éi ViÖt Nam tuªn truyÒn gi¶i phãng qu©n?- Bao gåm 34 chiÕn sü do ®/c Vâ Nguyªn Gi¸p lµm §éi trëng Gi¸o viªn: Híng dÉn cho häc sinh khai th¸c H×nh 37.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh cña §éi ViÖt Nam tuyªn truyÒn gi¶i phãng qu©n qua H×nh 37.- ¶nh lÔ tuyªn thÖ cña 34 chiÕn sü do ®/c Vâ Nguyªn Gi¸p lµm §éi trëng - T¹i khu rõng TrÇn Hng §¹o - Cao B»ng.? MÆt trËn ViÖt Minh ®· x©y dùng lùc lîng chÝnh trÞ nh thÕ nµo ?? N¨m 1942 c¬ së cña Héi Cøu quèc

+ §a vÊn ®Ò gi¶i phãng d©n téc lªn hµng ®Çu.+ Ngµy 19/5/1941 thµnh lËp MÆt trËn ViÖt Minh.

2- Häat ®éng cña MÆt trËn ViÖt Minh:* X©y dùng lùc lîng vò trang:- N¨m 1940 thµnh lËp ®éi du kÝch B¾c S¬n ®Õn n¨m 1941 chuyÓn thµnh Cøu quèc qu©n.

- Th¸ng 5/1944 ViÖt Minh ra ChØ thÞ “S¾m vò khÝ ®uæi thï chung”- Ngµy 22/12/1944 §éi ViÖt Nam tuyªn truyÒn gi¶i phãng qu©n ra ®êi.

* X©y dùng lùc lîng chÝnh trÞ:- Cao B»ng lµ n¬i thÝ ®iÓm x©y dùng çc Héi Cøu quèc (C¬ së cña MÆt trËn ViÖt Minh).- N¨m 1942 kh¾p 9 ch©u (Cao B»ng) ®Òu cã Héi Cøu quèc.- N¨m 1943 Uû ban ViÖt

57

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ®· ph¸t triÓn nh thÕ nµo ? (Kh¾p 9 ch©u ®Òu cã Héi Cøu quèc).

? §¶ng ta cßn chó träng ®iÒu g× ?

? ViÖc lu hµnh b¸o chÝ cã t¸c dông g× ?? Em h·y cho biÕt ho¹t ®éng chñ yÕu cña MÆt trËn ViÖt Minh lµ g× ?(ChuÈn bÞ lùc lîng chÝnh trÞ vµ lùc l-îng vò trang cho çch m¹ng Th¸ng 8 - 1945).

Minh Cao - B¾c L¹ng thµnh lËp.- §¶ng chó träng x©y dùng lùc lîng chÝnh trÞ.- B¸o chÝ cña §¶ng ®îc lu hµnh réng r·i.

II- Cao trµo kh¸ng nhËt cøu níc tiÕn tíi tæng khëi nghÜa th¸ng t¸m n¨m 1945:? T¹i sao NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p?GV: Gîi ý:- §Çu n¨m 1945 t×nh h×nh thÕ giíi cã sù biÕn ®æi g× ?

- T×nh h×nh §«ng D¬ng ra sao ?

- Tríc t×nh h×nh ®ã NhËt ®· lµm g× ?

GV: NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p nhthÕ nµo ? KÕt qu¶ ra sao ?Chóng ta cïng sang phÇn diÔn biÕn:? NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p vµo thêi gian nµo?? Qu©n Ph¸p ë §«ng D¬ng ®· thÊt b¹i ra sao? HS: §äc phÇn ch÷ nhá? Sau khi ®éc chiÕm §«ng D-¬ng NhËt ®· lµm g× ? –T¨ng cêng bãc lét, b¾t nhæ lóa trång ®ay, tÊn c«ng c¨n cø çch m¹ng ...? Tríc bé mÆt ph¶n ®éng cña

1- NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p (9/3/1945):a- Hoµn c¶nh:* ThÕ giíi:- ChiÕn tranh s¾p kÕt thóc.- Níc Ph¸p ®îc gi¶i phãng.- NhËt khèn ®èn ë Th¸i B×nh D-¬ng.* §«ng D¬ng: - Ph¸p r¸o riÕt chuÈn bÞ chê qu©n §ång minh vµo.- NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p ®Ó ®éc chiÕm §«ng D¬ng.b- DiÔn biÕn:- §ªm 9/3/1945 NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p, Ph¸p nhanh chãng ®Çu hµng.

58

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 NhËt, nh©n d©n ta cã th¸i ®é nh thÕ nµo ? - C¨m ghÐt, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho çch m¹ng NhËt r¬i vµo t×nh tr¹ng khèn ®èn.? Sau khi NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p, §¶ng ta ®· cã chñ tr¬ng g× ?? T¹i sao héi nghÞ l¹i ra chØ thÞ “ Ph¸p - NhËt b¸n nhau vµ hµnh ®énh cña chóng ta ’’? -V× ®ã lµ thêi c¬ thuËn lîi cho çch m¹ng cña ta .? Néi dung cña ChØ thÞ ®· x¸c ®Þnh râ ®iÒu g× ?

? T¹i sao §¶ng ta quyÕt ®Þnh ph¸t ®éng cao trµo “kh¸ng NhËt cøu níc” Tæng khëi nghÜa ?- C¨n cø vµo t×nh h×nh thÕ giíi vµ trong níc, NhËt > < Ph¸p.? Thùc hiÖn çc chñ tr¬ng vÒ khÈu hiÖu cña §¶ng cao trµo kh¸ng NhËt cøu níc ®· diÔn ra nh thÕ nµo ë vïng Thîng du vµ Trung du B¾c bé ?

? Gi÷a lóc cao trµo kh¸ng NhËt ®ang d©ng cao … ?? Uû ban l©m thêi Khu gi¶i phãng ViÖt B¾c ®· lµm g× ? Môc ®Ých ?? Phong trµo kh¸ng NhËt ë çc thµnh phè vµ thÞ x· ?

? Quan s¸t lîc ®å H.38?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ cao trµo kh¸ng NhËt cøu níc tríc ngµy tæng khëi nghÜa ?

2- TiÕn tíi tæng khëi nghÜa th¸ng 8 n¨m 1945:- Ngay sau khi NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p , ban thêng vcô Trung ¬ng §¶ng ®· häp héi nghÞ :+ Ra ChØ thÞ “NhËt - Ph¸p b¾n nhau vµ hµnh ®éng cña chóng ta”

+ X¸c ®Þnh kÌ thï chÝnh, tríc m¾t cô thÓ cña nh©n d©n §«ng D¬ng : Ph¸t xÝt NhËt.+ Ph¸t ®éng cao trµo “Kh¸ng NhËt cøu níc”.

- Nh÷ng ho¹t ®éng tiÕn tíi Tæng khëi nghÜa:+ Gi÷a th¸ng 3/1945 phong trµo khëi nghÜa tõng phÇn xuÊt hiÖn ë nhiÒu ®Þa ph¬ng: Cao - B¾c - L¹ng:+ Tuyªn truyÒn gi¶i phãng qu©n vµ Cøu quèc qu©n phèi hîp víi çc lùc lîng chÝnh trÞ gi¶i phãng hµng lo¹t çc ch©u, x·.+ Ngµy 15/4/1945 ViÖt Nam gi¶i phãng qu©n thµnh lËp.+ Ngµy 4/6/1945 Khu gi¶i phãng ViÖt B¾c ra ®êi (Giíi thiÖu H×nh 38).+ë thµnh phè, thÞ x·: ViÖt Minh trõ khö bon tay sai ®¾c lùc.+ë n«ng th«n: Phong trµo “Ph¸ kho thãc, gi¶i quyÕt n¹n ®ãi”.

59


Gi¸o viªn: ... DiÔn ra s«i næi quyÕt liÖt cao trµo tiÒn khëi nghÜa ®· lµm tª liÖt bé m¸y chÝnh quyÒn bï nh×n do NhËt giËt d©y t¹o nªn khÝ thÕ s½n sµng khëi nghÜa trong c¶ níc.4. Cñng cè(2’): GV đưa ra một số câu hỏi để HS về nhà ôn tập :1. Em h·y tr×nh bµy hoµn c¶nh ra ®êi cña MÆt trËn ViÖt Minh ?2. Đảng cộng sản Đông Dương đã có những chủ trương và khẩu hiệu để đẩy phong trào cách mạng tiến tới?

Nội dung cần ôn tập :Câu 1: Hoµn c¶nh lÞch sö, néi dung ý nghĩa héi nghÞ ban chÊp hµnh Trung ¬ng lÇn 8 §¶ng céng s¶n §«ng D¬ng (Th¸ng 5-1941). Theo em, trong các chủ trương của hội nghị lần 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương, chủ trương nào là quan trọng nhất? a) Hoµn c¶nh lÞch sö, néi dung ý nghĩa héi nghÞ ban chÊp hµnh Trung ¬ng lÇn 8 §¶ng céng s¶n §«ng D¬ng (Th¸ng 5-1941)* Hoµn c¶nh:- N¨m 1941 chiÕn tranh thÕ giíi thø hai bíc vµo n¨m thø 3, ph¸t xit §øc chuyÓn bÞ tÊn c«ng Liªn X«, NhËt nh¶y vµo §«ng D¬ng - ViÖt Nam........................................* Néi dung: Héi nghÞ v¹ch râ m©u thuÉn chñ yÕu ë §«ng D¬ng lµ m©u thuÉn gi÷a çc d©n téc §«ng D¬ng víi bän §Õ quèc.- Héi nghÞ x¸c ®Þnh nhiÖm vô bøc thiÕt nhÊt cña çch m¹ng §«ng D-¬ng lµ gi¶i phãng d©n téc- Héi nghÞ chñ tr¬ng tiÕp tôc t¹m g¸c khÈu hiÖu ®¸nh ®æ ®Þa chñ.- Héi nghÞ quyÕt ®Þnh thµnh lËp ViÖt Nam ®éc lËp ®ång minh.Héi nghÞ hoµn chØnh chñ tr¬ng cña §¶ng ®îc ®Ò ra t¹i héi nghÞ Trung ¬ng lÇn 6.- Héi nghÞ ®a ra nh÷ng chñ tr¬ng s¸ng t¹o cã t¸c dông quyÕt ®Þnh ®Õn th¾ng lîi cña çch m¹ng th¸ng 8 (1945)* Ý nghĩa:Hội nghị ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 8 có ý nghĩa quan trọng, Nghị quyết của hội nghị lần thứ 8 đã hoàn chỉnh việc chuyển hướng chỉ đạo chiến lược và sách lược cách mạng đã đề ra ở hội nghị Ban Chấp hành trung ương lần thứ 6 (11/1939).- Nó có tác dụng quyết định trong việc vận động toàn Đảng, toàn dân chuẩn bị tiến tới cách mạng tháng Tám

60

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 b)Trong các chủ trương của hội nghị lần 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương, chủ trương quan trọng nhất là: - Trước hết phải làm sao giải phóng cho được các dân tộc Đông Dương khỏi ách Pháp - Nhật. Vì vậy hội nghị quyết định tạm gác khẩu hiệu "đánh đổ địa chủ, chia ruộng đất cho dân cày", thay bằng các khẩu hiệu "tịch thu ruộng đất của bọn đế quốc và Việt gian chia cho dân cày nghèo, giảm tô, giảm tức, chia ruộng công" tiến tới thực hiện người cày có ruộngCâu 2: Trình bày hoàn cảnh ra đời và vai trò của Mặt trận Việt Minh đối với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945.a) Hoàn cảnh ra đời và vai trò của Mặt trận Việt Minh:- Hoàn cảnh ra đời:* Thế giới: Chiến tranh thế giới bước sang năm thứ 3 Tháng 6/1941 Đức tấn công Liên Xô, thế giới hình thành 2 trận tuyến, một bên là lực lượng dân chủ do Liên Xô đứng đầu, một bên là khối phát xít Đức - Italia - Nhật. Cuộc đấu tranh của nhân dân ta trở thành một bộ phận trong cuộc đấu tranh của các lực lượng dân chủ trên thế giới.* Trong nước: + Tháng 9/1940, Nhật vào Đông Dương, Pháp nhanh chóng đầu hàng. Pháp - Nhật câu kết bóc lột nhân dân ta...+ Dưới ách áp bức của Nhật - Pháp, đời sống nhân dân ta vô cùng cực khổ. Mâu thuẫn dân tộc trở nên gay gắt, nhiệm vụ giải phóng dân tộc trở nên cấp bách...+ 28/01/1941, Nguyễn Ái Quốc về nước và triệu tập Hội nghị Trung ương 8 (5/1941). Hội nghị quyết định thành lập Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh). Ngày 19/5/1941 Mặt trận Việt Minh được thành lập.B, Vai trò:+ Tập hợp mọi người dân Việt Nam yêu nước xây dựng khối đoàn kết dân tộc, phân hóa cô lập kẻ thù, chĩa mũi nhọn đấu tranh vào chúng.+ Là nơi tập hợp và giác ngộ, rèn luyện lực lượng chính trị cho cách mạng tháng Tám năm 1945. Là lực lượng có ý nghĩa quyết định trong tổng khởi nghĩa giành chính quyền.+ Tạo cơ sở chính trị vững chắc cho việc xây dựng lực lượng vũ trang và căn cứ địa cách mạng.+ Mặt trận Việt Minh cùng với Đảng lãnh đạo tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 thắng lợi. Tạo điều kiện cho nhân dân ta góp sức vào phe đồng minh chống phát xít để bảo vệ hòa bình thế giới.Câu 3: Tại sao đến năm 1941 Đảng ta lại chủ trương thành lập Mặt trận Việt Minh? Vai trò của Mặt trận Việt Minh đối với thắng lợi cuả cách mạng tháng Tám năm 1945? * Đến năm 1941 Đảng ta lại chủ trương thành lập Mặt trận Việt Minh vì: - Do tình hinhd thế giới và trong nước có những biến đổi sâu sắc , Trong lúc này, nhiệm vụ giải phóng dan tộc phải được đặt lên hàng đầu - Trước tình hình đó đòi hỏi mọi dân tộc trên bán đảo Đông Dương phải tự mình giải quyết nhiệm vụ giải phóng dân tộc mình, mà không được trông chò, ỷ lại bên ngoài. Cụ thể là mỗi dân tộc phải có một mặt trận riêng để đoàn kết toàn thể nhan dân trong nước đứng lên chống thực dân Pháp, phát xít Nhật giành độc lập

61


* Vai trò của Mặt trận Việt Minh đối với thắng lợi cuả cách mạng tháng Tám năm 1945:

Câu 4: Cách mạng Việt Nam trong thời kì 1939 – 1945 đã chịu tác động của hai sự kiện lịch sử thế giới sau đây như thế nào:- Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ ( 9.1939)- Phát xít Nhật đầu hàng Đồng minh ( 15.8.1945)* Sự kiện chiến tranh thế giới hai bùng nổ:- 01.9.1939, đức tấn công Ba Lan -> Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ. Tháng 6. 1940, Pháp đầu hàng Đức…- Cuối tháng 9.1940, Nhật xâm lược Đông Dương, Pháp đầu hàng Nhật và câu kết với Nhật thống trị nhân dân Đông Dương…..dân tộc VN bị đặt dưới ách thống trị của Pháp – Nhật- Trước chuyển biến của tình hình, tháng 11.1939 Hội nghị BCH TW Đảng CS Đông Dương họp tại Bà Điểm :+ Xác định mục tiêu chiến lược của cách mạng Đông Dương là đánh đổ đế quốc và tay sai làm cho Đông Dương hoàn toàn độc lập ….+ Tạm gác khẩu hiệu cách mạng ruộng đất,đề ra khẩu hiệu: tịch thu ruộng đất của bọn đế quốc, địa chủ phản bội… khẩu hiệu chính quyền xô viết công nong binh được thay bằng khẩu hiệu: Chính phủ dân chủ cộng hòa…..+ Phương pháp cách mạng, chuyển từ đấu tranh đòi quyền dân sinh, dân chủ sang đấu tranh trực tiếp đánh đổ đế quốc, tay sai…

- Để đáp ứng yêu cầu trên, tại Hội nghị trung ương lần thứ VIII(5/1941) họp tại Pác Bó( Cao Bằng) , theo sáng kiến của Nguyễn Ái Quốc, Đảng ta chủ trương thành lập Việt Nam độc lập đồng minh( Mặt trận Việt Minh) 9 19/5/1941), bao gồm các tổ chức quần chúng lấy tên là Hội Cứu quốc nhằm liên hiệp hết thảy các giới đồng bào yêu nước , không phân biệt giàu nghèo , già trẻ, gái trai... cùng nhau đánh giặc cứu nước .- Mặt trận Việt minh là hình thức thích hợp để động viên mọi tầng lớp, mọi giai cấp đấu tranh cho độc lập dân tộc, thực hiện sách lược cô lập và phân hóa kẻ thù; đoàn kết với nhân dân Lào, Capuchia để chống kẻ thù chung

- Mặt trận Việt Minh đã tập hợp được đông đảo quần chúng , hình thành lên lực lượng chính trị hùng hậu của cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng, thực hiện chính sách đại đoàn kết dân tộc . Mặt khác còn phân hóa và cô lập kẻ thù, chĩa mũi nhon đấu tranh vào Pháp- Nhật và tay sai- Trên cơ sở phát triển các đoàn thể cứu quốc trong mặt trận Việt Minh, lực lượng vũ trang cách mạng từng bước được trưởng thành và phát triển, cùng với lực lượng chính trị đã tạo nên sức mạnh tổng hợp để nổi dạy tổng khởi nghĩa giành chính quyền khi thời cơ đến - Việt Minh còn làm tốt chức năng của chính quyền nhà nước khi ta chưa giành được chính quyền như chuẩn bị lực lượng cho tổng khởi nghĩa, tổ chức và lãnh đạo tổng khởi nghiã khi thời cơ đến

62

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Chủ trương thành lập Mặt trận thống nhất phản đế Đông Dương….- Nghị quyết Hội nghị BCH TW Đảng CS Đông Dương tháng 11.1939 đánh dấu bước chuyển hướng quan trọng- đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu, thể hiện sự nhạy bén về chính trị và năng lực lãnh đạo của Đảng…* Sự kiện Nhật đầu hàng Đồng minh:- 15.8.1945, Nhật đầu hàng Đồng minh không điều kiện, quân Nhật ở Đông Dương rệu rã, chính phủ Trần Trọng Kim hoang mang…điều kiện khách quan thuận lợi cho tổng khởi nghĩa đã đến- Ngay từ ngày 13.8.1945, TW Đảng và Tổng bộ Việt Minh thành lập Uỷ ban khởi nghĩa toàn quốc, ra Quân lệnh số 1, phát động Tổng khới nghĩa- Từ 14-> 15.8.1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng ở Tân Trào thông qua kế hoach lãnh đạo tổng khởi nghĩa…- Ngày 16 -> 17.8.1945 Đại hội Quốc dân tán thành chủ trương Tổng khởi nghĩa, thành lập Uỷ Ban dân tộc giải phóng…- Chiều 16.8.1945, một đơn vị quân giải phóng do Võ Nguyên Giáp chỉ huy tiến về giải phóng thị xã Thái Nguyên- Từ 18 đến 28.8.1945, Tổng khới nghĩa thắng lợi trong cả nước…- 30.8. 1945, vua Bảo đại thoái vị…- 2.9.1945, Hồ Chủ Tịch độc tuyên ngôn độc lập, thành lập nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà…Câu 5: So với Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng tháng 11- 1939 thì Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng tháng 5 – 1941 của Đảng Cộng sản Đông Dương đã hoàn chỉnh chủ trương chỉ đạo chiến lược của các mạng Việt Nam ở những nội dung nào? - Nhận định tình hình thế giới và trong nước: nếu Hội nghị Trung ương Đảng lần 6 mới phân tích cuộc chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra sẽ lôi cuốn các dân tộc vào guồng chiến tranh.......thì Hội nghị Trung ương lần 8 trên cơ sở phân tích tình hình đã dự đoán chính xác sự phát triển của cách mạng VN: Nếu cuộc chiến tranh đế quốc lần trước...... thì cuộc chiến tranh đế quốc lần này .......và cách mạng VN nhờ đó mà thành công.- Giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa nhiệm vụ dân tộc và giai cấp: Hội nghị Trung ương lần 6 đã đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu còn các nhiệm vụ khác đặt ở phía dưới thì Hội nghị Trung ương lần 8 đã chỉ ra nhiệm vụ dân tộc phải được đề cao hơn nữa và phân tích chính xác mối quan hệ giữa nhiệm vụ dân tộc và giai cấp: Trong lúc này nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải phóng..........mà quyền lợi ........- Giải quyết đúng đắn vấn đề dân tộc trong phạm vi từng nước ở Đông Dương. Nếu Hội nghị Trung ương lần 6 vẫn chủ trương giành độc lập trên toàn Đông Dương, thì hội nghị Trung ương lần 8 chủ trương do hoàn cảnh khác nhau nên vấn đề dân tộc đặt trong phạm vi từng nước.......- Vấn đề mặt trận: ở Hội nghị Trung ương lần 6 chủ trương thành lập Mặt trận dân tộc thống nhất phản đế Đông Dương nhằm............thì Hội nghị Trung ương lần 8 chủ trương mỗi nước sẽ thành lập một măt trận riêng nhằm.............

63

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Vấn đề về khởi nghĩa vũ trang và nhiệm vụ cách mạng: Ơ Hội nghị Trung ương lần 6 mới chỉ chủ trương chuyển phong trào sang hoạt động bí mật........thì Hội nghị Trung ương lần 8 đã chỉ rõ: việc chuẩn bị cho khởi nghĩa vũ trang là nhiệm vụ quan trọng nhất khởi nghĩa muốn giành thắng lợi thì phải có sự chuẩn bị chu đáo........theo phương phải đi từ...........=> Như vậy, so với Hội nghị Trung ương lần 6 thì Hội nghị Trung ương 8 đã giải quyết chính xác các vấn đề quan trọng của cách mạng Việt Nam. Hoàn chỉnh việc chuyển hướng chỉ đạo chiến lược.........Câu 6: So sánh các Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương được triệu tập vào tháng 11-1939 và tháng 5-1941 theo các vấn đề sau:Nội dung so sánh Giống nhau Khác nhauHoàn cảnh triệu tậpNội dung cơ bảný nghĩa lịch sử

TRẢ LỜI

Nội dung so sánh

Giống nhau khác nhau

Hoàn cảnh lịch sử

- Thế giới: CTTG thứ 2 bùng nổ và ngày càng lan rộng. Pháp tham chiến.- Trong nước: Mâu thuẫn giữa nhân dân ta với thực dân Pháp trở nên sâu sắc

- Thế giới: Đến HN TW tháng 5/1941, Đức chuẩn bị tấn công Liên Xô...- Trong nước: Nhật nhảy vào Đông Dương, nhân dân ta chịu 2 tầng áp bức bóc lột Pháp-Nhật. Mâu thuẫn dân tộc càng trở nên sâu sắc hơn.

64

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Nội dung cơ bản

- Kẻ thù: chủ nghĩa đế quốc, phát xít và tay sai. (0,25)- Mục tiêu chiến lược trước mắt: Giải phóng các dân tộc Đông Dương, làm cho ĐD hoàn toàn độc lập. (0,5)- Tạm gác khẩu hiệu cách mạng ruộng đất. (0,25)

- Phương pháp cách mạng: Đấu tranh vũ trang, đấu tranh bí mật bất hợp pháp. (0,5)

- Hình thức mặt trận: Mặt trận dân tộc thống nhất, nhằm tập hợp mọi lực lượng vào nhiệm vụ chủ yếu trước mắt. (0,5)

- Đến HN T5/1941, có thêm phát xít Nhật và tay sai.

- HN T11/1939: chủ trương giải quyết vấn đề ĐLDT trên p/vi 3 nước ĐD; HN T5/1941 chủ trương giải quyết vấn đề dân tộc trong khuôn khổ từng nước. - HN T11/1939: chủ trương tịch thu ruộng đất của đế quốc và địa chủ phản bội quyền lợi dân tộc, chống tô cao lãi nặng; Khẩu hiệu lập chính quyền dân chủ cộng hoà. HN T5/1941 chủ trương giảm tô, giảm tức, chia lại ruộng công, tiến tới thực hiện người cày có ruộng; Thành lập Chính phủ nhân dân của nước VNDCCH. - HN T11/1939: chủ trương đấu tranh trực tiếp đánh đổ chính quyền đế quốc, phát xít và tay sai. HN T5/1941 đã xác định hình thái cuộc khởi nghĩa là đi từ khởi nghĩa từng phần lên tổng khởi nghĩa.- HN T11/1939: chủ trương thành lập mặt trận DTTN phản đế ĐD; HN T5/1941 chủ trương thành lập mặt trận Việt Minh.

ý nghĩa lịch sử

- Mở ra một thời kì đấu tranh mới, thời kì đấu tranh giành quyền độc lập dân tộc.- Thể hiện sự nhạy bén về chính trị và năng lực sáng tạo của Đảng.

- HN T11/1939, đánh dấu bước chuyển hướng quan trọng - đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu; Nghị quyết HN có ý nghĩa mở đường cho thắng lợi của CMT8. HN T5/1941 đã

65

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 hoàn chỉnh chủ trương được đề ra từ HN TW T 11/1939; Nghị quyết HN có ý nghĩa quyết định đến thắng lợi của CMT8.

Câu 7: Chủ trương thành lập mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh) của Trung ương Đảng và lãnh tụ Nguyễn ái Quốc theo tinh thần của Cương lĩnh chính trị (2-1930) hay Luận cương chính trị (10-1930)? Vì sao?- Tóm tắt hoàn cảnh ra đời của Mặt trận Việt Minh (19/5/1941): + Đức chuẩn bị tấn công Liên Xô; Nhật nhảy vào Đông Dương; nhân dân ta chịu 2 tầng áp bức Pháp-Nhật, mâu thuẫn dân tộc sâu sắc; NAQ về nước, HN TW lần 8 của Đảng được triệu tập, chủ trương nêu cao vấn đề giải phóng dân tộc, đặt vấn đề dân tộc trong khuôn khổ từng nước Đông Dương...quyết định thành lập mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh). Ngày 19/5/1941, Mặt trận Việt Minh thành lập nhằm...+ Mặt trận Việt Minh ra đời theo tinh thần của Cương lĩnh chính trị (2-1930) của Đảng Cộng sản Việt Nam.- Vì : + Cương lĩnh chính trị (2/1930) của Đảng Cộng sản Việt Nam do NAQ soạn thảo chủ trương: đặt vấn đề giải phóng dân tộc lên hàng đầu; giải quyết vấn đề dân tộc giải phóng trong khuôn khổ từng nước Đông Dương; tập hợp rộng rãi các lực lượng cách mạng, bao gồm công-nông-trí và tiểu tư sản. Đối với phú nông, trung, tiểu địa chủ và tư bản thì lợi dụng hoặc trung lập, đồng thời phải liên lạc với các dân tộc bị áp bức và vô sản thế giới. Những chủ trương trên của Cương lĩnh chính trị giống với chủ trương của HN TW lần 8 tháng 5/1941 và chủ trương tập hợp lực lượng của Mặt trận Việt Minh. + Luận cương chính trị (10/1930) của Đảng Cộng sản Đông Dương do Trần Phú soạn thảo không đưa ngọn cờ giải phóng dân tộc lên hàng đầu mà nặng về đấu tranh giai cấp và cách mạng ruộng đất, chủ trương giải quyết vấn đề dân tộc giải phóng trên phạm vi ba nước Đông Dương, chủ trương tập hợp động lực cách mạng là giai cấp vô sản và nông dân. Những chủ trương trên của Luận cương chính trị khác với chủ trương của Việt Minh: cốt sao phát huy được tinh thần đoàn kết dân tộc, đề cao và đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên trên nhiệm vụ giải phóng giai cấp, giải quyết vấn đề giải phóng dân tộc trong khuôn khổ Việt Nam, mục đích là làm cho Việt Nam độc lập, nhân dân Việt Nam được tự do, hạnh phúc.5 . DÆn dß (1’) : Häc sinh làm câu hỏi ra đề cương 6. Rót kinh nghiÖm: ………………………………………..………

Ngµy….th¸ng….n¨m…..Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:

Bµi 23: tæng khëi nghÜa th¸ng t¸m 1945vµ sù thµnh lËp níc viÖt nam d©n chñ céng hoµ

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:66

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 1. Kiến thức : - Giúp HS nắm được khi tình hình thế giới diễn ra vô cùng thuận lợi cho CM nước ta, Đảng ta đứng đầu là Chủ tịch HCM đã quyết định phát động Tổng khởi nghĩa trong toàn quốc. Cuộc khởi nghĩa nổ ra và nhanh chóng giành thắng lợi ở thủ đô Hà Nội cũng như khắp các địa phương trong cả nước, nước VN Dân chủ Cộng hòa ra đời. - Ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thắng lợi của Cách mạng tháng tám năm 1945.2. Tư tưởng: - Giáo dục HS kính yêu Đảng , lãnh tụ HCM, niềm tin vào sự thắng lợi của CM và niềm tự hào dân tộc.3. Kỹ năng: - Rèn luyện cho HS khả năng: sử dụng tranh ảnh lịch sử. Tường thuật lại diễn biến của CM tháng tám. - Tập dượt phân tích đánh giá sự kiện lịch sử.II.CHUẨN BỊ: GV : - Lược đồ Tổng khởi nghĩa tháng tám năm 1945. Ảnh: Chủ tịch HCM đọc TNĐLập ((2/9/1945)- Ảnh: Cuộc mít tinh tại Nhà hát lớn Hà Nội (19/8/1945). Tài liệu đề cập tới sự lãnh đạo của Đảng.HS: Học bài và xem trước bài ở nhà.III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Em hãy trình bày cao trào kháng Nhật cứu nước ( Hoàn cảnh, diễn biến) 3.Dạy bài mới: Giới thiệu bài : Tại sao đến năm 1941, Đảng ta lại chủ trương thành lập MTVM? Sự phát triển lực lượng CM sau khi mặt trận ra đời? Đảng ta đã làm gì để thúc đẩy cao trào CM phát triển?

I- LÖnh tæng khëi nghÜa ®îc ban bè:? LÖnh tæng khëi nghÜa ®îc ban bè trong hoµn c¶nh nµo ? GV: Thêi c¬ çch m¹ng ®· xuÊt hiÖn.?Ngay sau khi nghe tin ChÝnh phñ NhËt ®Çu hµng, §¶ng ®· lµm g× ?

? Em cã suy nghÜ g× vÒ chñ tr-¬ng cña §¶ng ? - S¸ng suèt, kÞp thêi.

- Hoµn c¶nh: ChiÕn tranh thÕ giíi 2 s¾p kÕt thóc :+Th¸ng 5/1945, ph¸t xÝt §øc bÞ ®¸nh b¹i.+Th¸ng 8/1945, NhËt ®Çu hµng §ång minh kh«ng ®iÒu kiÖn - Ngµy 14 - 15/8/1945 §¶ng céng s¶n §«ng D¬ng häp ë T©n Trµo vµ quyÕt ®Þnh: + Ph¸t ®éng tæng khëi nghÜa trong c¶ níc.+ Uû ban khëi nghÜa toµn quèc thµnh 67


? Sau khi lÖnh tæng khëi nghÜa ®îc ban bè §¶ng ta ®· lµm g× ®Ó tiÕn tíi tæng khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn ?? Em h·y nªu néi dung cña §¹i héi ?

? Thùc hiÖn lÖnh cña Uû ban khëi nghÜa, qu©n gi¶i phãng ®· lµm g× ?? V× sao §¶ng ta l¹i ban bè lÖnh tæng khëi nghÜa (14/8/1945) ?Gi¸o viªn: NhËt ®Çu hµng NhËt ë §«ng D¬ng hoang mang.- Lùc lîng quÇn chóng ®· chuÈn bÞ ®Çy ®ñ cao trµo kh¸ng NhËt næ ra rÊt quyÕt liÖt.

lËp.+ Ra qu©n lÖnh sè 1.

- Ngµy 16/8/1945 Quèc d©n §¹i héi häp ë T©n Trµo vµ quyÕt ®Þnh:+T¸n thµnh lÖnh tæng khëi nghÜa.+Th«ng qua 10 chÝnh s¸ch cña ViÖt Minh.+ LËp Uû ban d©n téc gi¶i phãng.- Chñ TÞch göi th kªu gäi cña ®ång bµo næi dËy Tæng khëi nghÜa.- ChiÒu 16/8/1945 qu©n gi¶i phãng tÊn c«ng NhËt ë thÞ x· Th¸i Nguyªn.

II- Giµnh chÝnh quyÒn ë Hµ Néi:? Tõ khi NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p lùc lîng çch m¹ng ë thñ ®« Hµ Néi nh thÕ nµo ?- Kh«ng khÝ çch m¹ng rÊt s«i ®éng? LÊy dÉn chøng ®Ó chøng minh sù s«i næi cña kh«ng khÝ çch m¹ng ë HN?? Sù kiÖn nµy thÓ hiÖn ®iÒu kiÖn g× ? - T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho çch m¹ng GV: §Æc biÖt nhÊt lµ cuéc khëi nghÜa vµo ngµy 19/8.? Têng thuËt l¹i Khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn 19/8 ? HS: Têng thuËt dùa vµo SGK

? Häc sinh xem H 39: Em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc mÝt tinh trong ¶nh ? - Kh«ng khÝ s«i næi, l¸ cê ®á sao vµng lín lµm nÒn cho cuéc mÝt tinh vµ 1 lµ cê kh¸c ®ang ®îc kÐo lªn, bøc ¶nh nh rõng cê, biÓn ngêi tham gia cuéc mÝt

- Ngµy 15/8/1945, Hµ Néi nhËn ®îc lÖnh khëi nghÜa

- Ngµy 19/8/1945 quÇn chóng kÐo vÒ qu¶ng trêng nhµ h¸t lín dù mÝt tinh, chuyÓn thµnh biÓu t×nh chiÕm çc c«ng së cña chÝnh quyÒn bï nh×n.- Khëi nghÜa th¾ng lîi Hµ Néi giµng ®îc chÝng quyÒn .

68

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 tinh.? Cuéc khëi nghÜa ë Hµ Néi cã ý nghÜa g× ? - Cæ vò c¶ níc, kÎ thï hoang mang, dao ®éng.

III- Giµnh chÝnh quyÒn trong c¶ n íc: ? Em h·y tr×nh bµy vÒ cuéc khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn trong c¶ níc ?Gi¸o viªn: Ngay tõ ®Çu th¸ng t¸m ....

Gi¸o viªn: Vua B¶o §¹i tho¸i vÞ 30/8.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc tæng khëi nghÜa ? (Lùc lîng, diÔn biÕn) Khëi nghÜa thµnh c«ng nhanh chãng (15 ngµy).- Lùc lîng: Toµn d©n xuèng ®êng (Lùc l-îng chÝnh trÞ (quÇn chóng), lùc lîng vò trang).Gi¸o viªn: Giíi thiÖu H×nh 40 (SGK).

- Ngµy 14 ®Õn ngµy 18/8 bèn tØnh lÞ giµnh chÝnh quyÒn sím nhÊt trong c¶ níc la : B¾c Giang, H¶i D¬ng, Hµ TÜnh, Qu¶ng Nam - Ngµy 23/8 nh©n d©n HuÕ khëi nghÜa th¾ng lîi.- Ngµy 25/8 nh©n d©n Sµi Gßn khëi nghÜa th¾ng lîi.- Ngµy 28/8 çc tØnh cßn l¹i giµnh ®îc chÝnh quyÒn.- Ngµy 2/9/1945 Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®äc tuyªn ng«n ®éc lËp.

IV- ý nghÜa lÞch sö vµ nguyªn nh©n thµnh c«ng cña çch m¹ng th¸ng 8:

? §èi víi d©n téc ViÖt Nam çch m¹ng th¸ng t¸m thµnh c«ng cã ý nghÜa g× ?

? Nguyªn nh©n nµo

1- ý nghÜa lÞch sö:a- §èi víi ViÖt Nam:- §Ëp tan ¸ch thèng trÞ cña Ph¸p, NhËt h¬n 80 n¨m, lËt ®æ chÕ ®é phong kiÕn tån t¹i hµng ngµn n¨m.- Më ra kû nguyªn míi trong lÞch sö d©n téc - Kû nguyªn ®éc lËp tù do.b- §èi víi quèc tÕ:- Lµ th¾ng lîi ®Çu tiªn cña 1 d©n téc nhîc tiÓu tù gi¶i phãng khái ¸ch ®Õ quèc thùc d©n.- Lµ nguån cæ vò ®èi víi phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc trªn thÕ giíi.2- Nguyªn nh©n th¾ng lîi:- D©n téc cã tuyÒn thèng yªu níc, ®Êu tranh kiªn cêng bÊt khuÊt

69

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 dÉn ®Õn th¾ng lîi cña çch m¹ng th¸ng t¸m ?(Häc sinh häc theo s¸ch gi¸o khoa)

- Tinh thÇn ®oµn kÕt ®Êu tranh cña çc tÇng líp , giai cÊp trong x· héi, ®Æc biÖt lµ c«ng nh©n vµ n«ng d©n - Vai trß l·nh ®¹o cña §CS§D, ®øng ®Çu lµ chñ tÞch HCM- Nhê cã hoµn c¶nh quèc tÕ thuËn lîi : Ph¸t xÝt NhËt bÞ hång qu©n Liªn X« vµ qu©n §ång minh ®¸nh b¹i

4. Cñng cè(2’): Câu 1: Trong những đều kiện thời cơ thuận lợi nào Đảng cộng sản Đông Dương đã quyết định ban hành lệnh tổng khởi nghĩa tháng 8/1945? Sự lãnh đạo kịp thời, sáng suốt của Đảng cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh thể hiện ở điểm nào? ( Lệnh Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám năm 1945 được ban bố trong hoàn cảnh lich sư như thế nào? Vì sao nói đây là thời cơ “ngàn năm có một” ?)

* Điều kiện thời cơ ban lệnh Tổng khởi nghĩa tháng 8/1945:- Điều kiện khách quan: Khi chiến tranh thế giới thứ 2 đang đến hồi kết thúc : ở Châu Âu, Đức đầu hàng đồng minh (8/1945), ở Châu Á nhật đầu hàng(15/8/1945). Quân Nhật ở Đông Dương hoang mang, khủng hoảng tinh thần.- Điều kiện chủ quan : + Đảng và nhan dân ta đã có quá trình chẩn bị lâu dài qua các cao trào, xác định được đường lối qua Hội nghị trung ương VIII(5/1941)và mở rộng căn cứ kháng chiến từ 1941-1945+ Sự chuẩn bị đầy đủ qua cao trào kháng Nhật(9/3 đến 8/1945), lôi cuốn hàng triệu người , phát triển lực lượng chính trị , vũ trang, kháng chiến từng phần.+ Sau khi Nhật đầu hàng, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào ( Tuyên Quang) từ 14 đến 15/8/1945 quyết định phát động tổng khởi nghĩa trước khi quân đồng minh vào Đông Dương. Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc thành lập, ra quân lệnh số 1.+ Ngày 16/8/1945, hồ Chí Minh đã ra mắt quốc dân, thông qua 10 chính sách lốn của Việt Minh , thành lập ủy ban dân tộc giải phóng , gửi thư kêu gọi đồng bào cả nước nổi dậy tổng khởi nghĩa .* Sự lãnh đạo kịp thời, sáng suốt của Đảng cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh- Sau khi Nhật đầu hàng đồng minh( 14/8/1945) , quân Nhật ở Đông Dương hoang mang ( kẻ thù hiện tại đã gục ngã) , đầu tháng 9/1945 quân đồng minh sẽ vào giải giáp quân đội nhật ( kẻ thù mới chưa kịp vào), đây là khoảng thời gian thuận lợi nhất để ta giành chính quyền . Chính vì vậy, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Mặt trận Việt Minh khi thời cơ đến kịp thời phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trước khi quân Đồng minh vào Đông Dương khiến Tổng khởi nghĩa diễn ra nhanh chóng và ít đổ máu. Đảng và Hồ Chí Minh đã quyết định tổng khởi nghã giành chính quyền trong vòng 15 ngày ( tử 14/8 đến 28/8), để sang đầu tháng 9(2/9) ta tuyên bố độc lập ( đóng vai trò là nước chủ nhà

70

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 đón quân đồng minh vào) . Đó là sự lãnh đạo kịp thời, đúng đắn, sáng suốt của Đảng cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh đã đưa cách mạng tháng tám nhanh chóng di đến thắng lợi Câu 2: Lập bảng thống kê các tổ chức Mặt trận dân tộc thống nhất do Đảng ta thành lập trong thời kì 1930-1945 theo nội dung sau:

Thời gian thành lập Tên Mặt trận

TL: Lập bảng:Thời gian thành lập Tên mặt trậnMùa hè 1936 Mặt trận nhân dân phản đế Đông DươngTháng 3/1938 Đổi tên thành Mặt trận dân chủ Đông DươngTháng 11/1939 Mặt trận thống nhất dân tộc phản đế Đông Dương19/5/1941 Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh (Mặt trận Việt Minh)

Câu 3 : Tại sao nói: “Cách mạng tháng Tám tháng lợi là một sự kiện có ý nghĩa trọng đại đối với dân tộc Việt nam, vừa có ý nghĩa thời đại sâu sắc? * Cách mạng tháng Tám là một sự kiện.....- Với thắng lợi của cách mạng tháng Tám nhân dân ta đã đập tan hai tầng xiềng xích nô lệ của thực dân Pháp và phát xít Nhật, đồng thời lật nhào chế độ quân chủ chuyên chế tồn tại hàng ngàn năm, lập nên nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.- Đưa nước ta từ một nước thuộc địa phong kiến trở thành một nước độc lập có chủ quyền, đưa nhân dân ta từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ đất nước.- Cách mạng tháng Tám thành công đã mở ra một kỉ nguyên mới, kỉ nguyên độc lập và tự do.* Sự kiện có ý nghĩa...- Cách mạng tháng Tám đã chọc thủng mắt xích đầu tiên yếu nhất trong hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc trước hết là đế quốc Pháp.- Cách mạng tháng Tám thành công đã dẫn đến sự ra đời của nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á, đó cũng là thắng lợi đầu tiên của một nước thuộc địa đất không rộng người không đông, đã đứng lên giải phóng khỏi ách áp bức của bọn thực dân đế quốc- Cách mạng tháng Tám là thắng lợi đầu tiên trong thời đại mới của một dân tộc nhược tiểu đã tự giải phóng thoát khỏi ách đế quốc thực dân, cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh của nhân dân các nước thuộc địa và nửa thuộc địa trên thế giới, đặc biệt là các nước châu Á và châu Phi.- Cách mạng tháng Tám góp phần làm phong phú thêm kho tàng lí luận của chủ nghĩa Mác Lênin về cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại mới.

Câu 4 : Sự lãnh đạo kịp thời và nhạy bén của Đảng Cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh được thể hiện như thế nào qua việc chớp thời cơ và lãnh đạo Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945?

71

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Sự lãnh đạo kịp thời và nhạy bén của Đảng cộng sản Đông Dương và lãnh tụ

Hồ Chí Minh qua việc chớp thời cơ và lãnh đạo Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945

* Chớp thời cơ: - Chiến tranh thế giới thứ hai đang tới những ngày cuối. Ở châu Âu, phát xít Đức bị đánh bại, đầu hàng không điều kiện vào tháng 5/1945. Ở châu Á, ngày 15/8/1945 phát xít Nhật đầu hàng Đồng Minh... Đảng ta nhận định thời cơ Tổng khởi nghĩa đã đến... lập tức huy động toàn thể nhân dân sẵn sàng nổi dậy....

- Ngay sau đó, Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc được thành lập và ra Quân lệnh số 1 kêu gọi toàn dân nổi dậy


- Ngày 14 - 15/8/1945 Đảng triệu tập Hội nghị toàn quốc quyết định phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước trước khi quân Đồng minh vào

- Tiếp theo, Quốc dân Đại hội họp ở Tân Trào ngày 16/8/1945 gồm đại biểu ba xứ thuộc đủ các giới, các đoàn thể, các dân tộc, tiêu biểu cho ý chí và nguyện vọng của toàn dân, hưởng ứng lệnh tổng khởi nghĩa, thành lập Chính phủ lâm thời...

- Sau đó Hồ Chí Minh gửi thư kêu gọi đồng bào cả nước đứng lên Tổng khởi nghĩa giành chính quyền.

- Chiều 16/8, theo lệnh của Ủy ban khởi nghĩa, một đội quân giải phóng do Võ Nguyên Giáp chỉ huy, xuất phát từ Tân Trào tiến về bao vây và tấn công quân Nhật ở thị xã Thái Nguyên, mở đường về Hà Nội.

* Lãnh đạo: - Thực hiện lệnh tổng khởi nghĩa của TƯ Đảng, hưởng ứng lời kêu gọi của lãnh tụ Hồ Chí Minh, Đảng bô các địa phương đã lãnh đạo nhân dân trong cả nước liên tiếp nổi dậy giành chính quyền

- Từ 14 - 18/8 nhiều xã, huyện thuộc một số tỉnh đã nối nhau chớp thời cơ giành chính quyền. Có 4 tỉnh giành được chính quyền ở tỉnh lị sớm nhất là Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam.

- Từ 14 - 18/8 nhiều xã, huyện thuộc một số tỉnh đã nối nhau chớp thời cơ giành chính quyền. Có 4 tỉnh giành được chính quyền ở tỉnh lị sớm nhất là Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam.- Tiếp đó, Tổng khởi nghĩa đã lan nhanh khắp toàn quốc như một dây thuốc nổ...Ngày 19/8/1945 giành chính quyền thắng lợi ở Thủ đô Hà Nội... Ngày 23/8 nhân dân Huế khởi nghĩa thắng lợi. Ngày 30/4 vua Bảo Đại thoái vị… Ngày 25/8 nhân dân Sài Gòn khởi nghĩa thắng lợi...

Từ 25 -> 28/8 các tỉnh còn lại ở Nam Bộ giành được chính quyền...

- Như vậy, nhờ sự lãnh đạo kịp thời, nhạy bén của Đảng cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh, chỉ trong vòng 15 ngày, nhân dân ta đã chớp thời cơ và giành được chính quyền trong cả nước... Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 đã diễn ra mau lẹ, thành công nhanh chóng, triệt để và ít đổ máu...

5. DÆn dß(1’): Häc + §äc theo S¸ch gi¸o khoa.72

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 6.Rót kinh nghiÖm: ………………………………………..……………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………. Ngµy…..th¸ng….n¨m…

Ngµy so¹n: ……………. Ngµy d¹y: …………….

ÔN TẬP CHUYÊN ĐỀ

I. Môc tiªu cÇn ®¹t:- Gióp häc sinh tổng kết lại kiÕn thøc trong toàn bộ chương bài 14,15,16 một cách lôgic và có hệ thống .- Giúp học sinh có ý thức nghiêm túc trong khi ôn ở đội tuyển tỉnh - RÌn luyÖn çch lµm bµi vµ ý thøc lµm bµi cho häc sinh.II. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Giáo án, nội dung ôn tập

- Häc sinh: ¤n tËp III.TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æ n ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò : Sù chuÈn bÞ cña häc sinh.3. D¹ybµi míi:

- Gv: Đưa ra những vấn đề cơ bản để HS ôn tập trong các bài 14,15,16- HS: Ôn tập, nhớ lại( Học ) những vấn đề cô giáo đưa ra.- Nội dung ôn tập: 1. So víi ch¬ng tr×nh khai th¸c lÇn thø nhÊt, ch¬ng tr×nh khai th¸c lÇn thø 2 cã ®iÓm g× míi ? H·y so s¸nh 2 ch¬ng tr×nh khai th¸c lÇn thø nhÊt vµ thø 2 cña Ph¸p ë ViÖt nam vµ §«ng D¬ng? 2. Sau chiÕn tranh lÇn thø nhÊt, thùc d©n Ph¸p ®· thi hµnh ë VN nh÷ng thñ ®o¹n chÝnh trÞ, v¨n ho¸, gi¸o dôc nµo? Môc ®Ých cña nh÷ng thủ ®o¹n ®ã lµ g×? 3. X· héi VN sau chiÕn tranh thÕ gií thø nhÊt ®· bÞ ph©n ho¸ nh thÕ nµo? Em h·y cho biÕt th¸i ®é chÝnh trÞ vµ kh¶ n¨ngçch m¹ng cña çc giai cÊp trong x· héi VN sau CTTG thø nhÊt ?Câu hỏi tổng hợp1. Trên cơ sở trình bầy những chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 2 của thực dân Pháp ở Việt Nam sau CTTG thứ nhất, hãy cho biết xã hội Việt Nam chuyển biến như thế nào?

73

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Mục đích của những thủ đoạn đó là gì? Khả năng cách mạng và thái độ chính trị của từng giai cấp, tầng lớp ?2. Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ 2 của thực dân Pháp có tác động như thế nào đối với nền kinh tế Việt Nam? Đặc điểm của cuộc thác thuộc địa lần thứ 2 của thực dân Pháp?3. Vì sao giai cấp công nhân Việt Nam giữ vai trò lãnh đạo Cách mạng?

VD: Sự phân hoá xã hội Việt Nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất diễn ra như thế nào? Theo em giai cấp nào có khả năng lãnh đạo cách mạng Việt Nam ?

-TL-a) Xã hội Việt Nam phân hóa:- Sau chiến tranh thế giới thứ nhất dưới tác động cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp, sự phân hóa giai cấp trong xã hội Việt Nam ngày càng sâu sắc* Giai cấp địa chủ phong kiến:- Ngày càng cấu kết chặt chẽ hơn với thực dân Pháp. Chia nhau chiếm đoạt ruộng đất của nông dân, bóc lột kinh tế, tăng cường kìm kẹp, đàn áp về chính trị đối với nông dân.- Có một bộ phận địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước nên đã tham gia phong trào yêu nước khi có điều kiện* Giai cấp tư sản- Ra đời sau chiến tranh thế giới thứ nhất. Lúc đầu là những tiểu chủ đứng trung gian làm thầu khoán, cung cấp nguyên vật liệu hay làm đại lí hàng hóa cho tư bản Pháp; Về sau họ có vốn, đứng ra kinh doanh riêng trở thành những nhà tư sản...- Giai cấp tư sản phân hóa thành 2 bộ phận:



74

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Bị nhiều tầng áp bức bóc lột: thực dân, phong kiến, tư sản người Việt.+ Có quan hệ tự nhiên gắn bó với nông dân+ Kế thừa truyền thống yêu nước anh hùng và bất khuất của dân tộc.

Giai cấp công nhân sớm tiếp thu ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga, Chủ nghĩa Mác - Lênin vươn lên nắm quyền lãnh đạo cách mạng Việt Nam.b) Giai cấp có khả năng lãnh đạo cách mạng Việt Nam là công nhân :-Bị bóc lột nặng nề nhất nên có tinh thần cách mạng cao nhất.-Đại diện cho một lực lượng sản xuất tiên tiến .-Phát huy được truyền thống đấu tranh bất khuất của dân tộc.-Sớm có điều kiện tiếp thu trào lưu tư tưởng cách mạng vô sản trên thế giới.1. Vì sao nói : Cách mạng tháng 10 Nga và phong trào cách mạng thế giới đã ảnh hưởng và đã thúc đẩy phong trào dân tộc, dân chủ công khai và phong trào công nhân Việt Nam phát triển sau CTTG thử hất?


Phong trào


Mục tiêu







Nhận xét

- Đã có cố gắng trong việc đấu tranh chống sự chèn ép của tư bản nước ngoài...- Hạn chế: phong trào mang tính chất cải lương, chỉ phục vụ quyền lợi của các giai cấp trên và nhanh chóng bị phong trào quần chúng vượt qua...

- Đã thức tỉnh lòng yêu nước, truyền bá tư tưởng tự do dân chủ, tư tưởng cách mạng mới trong nhân dân...- Chưa tổ chức được chính đảng nên đấu tranh còn mang tính xốc nổi ấu trĩ...

- Có bước phát triển mới tuy còn lẻ tẻ, tự phát và chủ yếu vẫn đấu tranh nhằm mục đích về kinh tế... nhưng cho thấy ý thức giai cấp, ý thức chính trị của giai cấp công nhân ngày càng phát triển, làm cơ sở cho các tổ chức và phong trào cách mạng cao hơn về sau...

3. Vì sao cuộc bãi công Ba Son(8/1925) lại đánh dấu một bước tiến mới trong phong trào công nhân Việt Nam sau chiến tranh? Câu 1:

75

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Nêu tóm tắt những hoạt động của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc từ năm 1911 đến năm 1930? Giá trị của những sự kiện đó đối với cách mạng Việt Nam? Đâu là công lao đầu tiên to lớn nhất? Con đường tìm chân lí cứu nước của Nguyễn Ái Quốc có gì độc đáo khác với con đường cứu nước của các vị tiền bối đi trước?





yêu nước gửi tới hội nghịn Bản yêu sách của nhân dân An Nam đòi chính phủ Pháp...... + Tháng 7-1920, Nguyễn Ái Quốc được đọc Luận cương về vấn đề dân tộc và





+ Tháng 6-1923, Nguyễn Ái Quốc sang Liên Xô dự Hội nghị Quốc tế nông dân, sau đó ở lại Liên Xô vừa học tập nghiên cứu vừa làm việc (viết bài cho báo Sự thật và tạp chí Thư tín Quốc tế).

76

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Năm 1924, tại Đại hội Quốc tế Cộng sản lần thứ V, Nguyễn Ái Quốc đã trình bầy lập trường quan điểm về vị trí chiến lược của cách mạng thuộc địa , về mối quan hệ giữa cách mạng ở các nước thuộc địa với phong trào công nhân ở các nước đế quốc.




Chuẩn bị về tư tưởng và tổ chức cho việc thành lập chính đảng- 1927 – 1930: + Năm 1927, xuất bản cuốn sách “ Đường Kách mệnh” . + Tháng 12/1929, Người đến Thưởng Hải chuận bị cho Hội nghị hợp nhất các tổ


Long( Hương Cảng- Trung Quốc) . *Công lao của Người: - Là người Việt Nam đầu tiên đến với chủ nghĩa Mác - Lê Nin. Tìm thấy con đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam.- Là người tíc cực truyền bá chủ nghĩa Mac-Lênin vào phong trào công nhân và phong trào yêu nước ở Việt nam - Xây đắp mối quan hệ khăng khít giữa cách mạng việt Nam với cách mạng Pháp và cách mạng thế giới - Chuẩn bị tư tưởng, chính trị, tổ chức cho việc thành lập Đảng cộng sản ở Việt Nam.- Ngêi hîp nhÊt çc tæ chøc céng s¶n, thµnh §¶ng céng s¶n ViÖt Nam.- Ngêi v¹ch ra chÝnh c¬ng s¸ch lîc v¾n t¾t ®îc th«ng qua t¹i héi nghÞ thµnh lËp §¶ng* Công lao đầu tiên to lớn nhất là : - Là người Việt Nam đầu tiên đến với chủ nghĩa Mác - Lê Nin . Tìm thấy con đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam.Từ đó chuẩn bị mọi điều kiện cho việc hành lập Đảng Cộng sản Việt Nam .

77

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 * Con đường tìm chân lí cứu nước của Nguyễn Ái Quốc có gì độc đáo khác với con đường cứu nước của các vị tiền bối đi trước?- Con đường cứu nước của các bậc tiền bối. + Các bậc tiền bối mà tiêu biểu là Phan Bội Châu đã chọn con đường cứu nước tìm sang phương Đông, chủ yếu là Nhật Bản. Vì ở đó đã từng diễn ra cuộc cải cách Minh Trị 1868 làm cho Nhật Bản thoát khỏi số phận một nước thuộc địa: vì Nhật Bản đã đánh bại đế quốc Nga trong cuộc chiến tranh Nga - Nhật ( 1904 -1905) và Nhật Bản còn là nước “ đồng văn đồng chủng ”với Việt Nam. + Đối tượng của Phan Bội Châu gặp gỡ là những chính khách Nhật Bản để xin họ giúp Việt Nam đánh Pháp. + Phương pháp: là vận động tổ chức giai cấp cùng các tầng lớp trên để huy động lực lượng đấu tranh bạo động. - Con đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc là sang các nước phương Tây, nơi được mệnh danh có tư tưởng tự do , bình đẳng , bác ái, có khoa học kĩ thuật, có nền văn minh phát triển. + Cách đi của Nguyễn Ái Quốc là đi vào tất cả các giai cấp, tầng lớp, đi vào phong trào quần chúng giác ngộ, đoàn kết họ đứng lên đấu tranh giành độc lập thực sự bằng sức mạnh của mình là chính. + Người luôn đề cao học tập, nghiên cứu lí luận và kinh nghiệm cách mạng mới nhất của thời đại để trên cơ sở đó bắt gặp chân lí cách mạng tháng mười Nga. Đây là con đường cứu nước duy nhất đúng đắn đối với dân tộc ta, cũng như đối các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc khác vì nó phù hợp với sự phát triển của lịch sử dân tộc.

4. Củng cố: Yêu cầu HS vẽ bản đồ tư duy của 3 bài vừa ôn tập5. Hướng dẫn HS về nhà: Về nhà ôn tập theo khung PPCT của huyện( GV đã cung cấp cho HS)6. Rút kinh nghiệm:

Ngày tháng năm

78


Ngµy so¹n: 13/1/2016 Ngµy d¹y: 15/1/2016

ÔN TẬP CHUYÊN ĐỀ

I. Môc tiªu cÇn ®¹t:- Gióp häc sinh tổng kết lại kiÕn thøc trong toàn bộ bài 17,18 một cách lôgic và có hệ thống .- Giúp học sinh có ý thức nghiêm túc trong khi ôn ở đội tuyển, chuẩn bị cho thi huyện- RÌn luyÖn çch lµm bµi vµ ý thøc lµm bµi cho häc sinh.II. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Giáo án, nội dung ôn tập

- Häc sinh: ¤n tËp III.TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æ n ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò : Sù chuÈn bÞ cña häc sinh.3. D¹ybµi míi: - Gv: Đưa ra những vấn đề cơ bản để HS ôn tập trong các bài 17,18- HS: Ôn tập, nhớ lại( Học ) những vấn đề cô giáo đưa ra.- Nội dung ôn tập: 1. Phong trào đấu tranh của công nhân, viên chức, học sinh học nghề trong những năm 1926-1927 có điểm gì mới? Sự ra đời, hoạt động và vai trò của tổ chức Tân Việt Cách mạng Đảng?2.Nêu sự hiểu biết của em về tổ chức Việt Nam quốc dân Đảng? Nguyên nhân, diễn biến, kết quả ý nghĩa, nguyên nhân thất bại của cuộc khởi nghiã Yên Bái? 3. Tại sao đến năm 1929 ở Việt Nam xuất hiện 3 tổ chức cộng sản nối tiếp nhau ra đời?

79

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 1.T¹i sao nãi sù ra ®êi cña ba tæ chøc céng s¶n vµo n¨m 1929 lµ xu thÕ tÊy yÕu cña çch m¹ng ViÖt Nam ?

- Ba tæ chøc céng s¶n ra ®êi n¨m 1929 lµ xu thÕ tÊt yÕu, ®¸p øng yªu cÇu cña phong trµo çch m¹ng ViÖt Nam khi chñ nghÜa M¸c - Lª Nin kÕt hîp ®îc víi phong trµo c«ng nh©n, phong trµo yªu níc tÊt yÕu dÉn tíi sù ra ®êi cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. 2.Hoàn cảnh, nội dung hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 3/2/1930. So sánh điểm giống và khác nhau giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên với Luận cương chính trị của Đảng.

a. Hoàn cảnh, nội dung hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam- Cuối năm 1929, ở Việt Nam xuất hiện ba tổ chức cộng sản... đó là xu thế tất yếu của cách mạng Việt Nam...- Sau khi ra đời, các tổ chức cộng sản đã nhanh chóng xây dựng cơ sở tại các địa phương, trực tiếp tổ chức và lãnh đạo các cuộc đấu tranh của công nhân và nông dân...- Phong trào đấu tranh của công nhân kết hợp chặt chẽ với phong trào chống sưu cao thuế nặng... của nông dân, phong trào bãi khóa của học sinh, bãi thị của tiểu thương... tạo thành một làn sóng đấu tranh cách mạng dân tộc, dân chủ khắp cả nước...- Tuy nhiên ba tổ chức lại hoạt động riêng rẽ, tranh giành ảnh hưởng lẫn nhau. Tình hình đó nếu để kéo dài sẽ có nguy cơ dẫn đến sự chia rẽ lớn...- Yêu cầu bức thiết của cách mạng Việt Nam lúc này là phải có một đảng cộng sản thống nhất trong cả nước...- Trước tình hình đó, Nguyễn Ái Quốc với tư cách là phái viên của Quốc tế cộng sản đã thống nhất ba tổ chức cộng sản ở Việt Nam thành một Đảng cộng sản duy nhất lấy tên là Đảng cộng sản Việt Nam.- Hội nghị thành lập Đảng diễn ra vào 6 - 1 -1930 tại Cửu Long (Hương Cảng – Trung Quốc). Tham gia Hội nghị có 2 đại biểu của Đông Dương cộng sản đảng, 2 đại biểu của An Nam cộng sản đảng và 2 đại biểu ngoài nước, Nguyễn Ái Quốc chủ trì...- Hội nghị đã nhất trí tán thành việc thống nhất các tổ chức cộng sản thành một đảng duy nhất là Đảng cộng sản Việt Nam, thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Điều lệ tóm tắt của Đảng do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo. Nhân dịp này Nguyễn Ái Quốc cũng ra Lời kêu gọib. So sánh điểm giống và khác nhau giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên với Luận cương chính trị của Đảng.Giống nhau: - Đều xác định tính chất của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là làm cách mạng tư sản dân quyền rồi chuyển sang cách mạng XHCN...- Đều xác định mục tiêu của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là độc lập dân tộc và ruộng đất dân cày.- Đều khẳng định lãnh đạo CM Việt Nam và CM Đông Dương là Đảng cộng sản...

80

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Khẳng định cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là một bộ phận khăng khít của cách mạng vô sản thế giới...Khác nhau:- Nhiệm vụ cách mạng: + Cương lĩnh đề ra nhiệm vụ đánh đổ đế quốc, phong kiến..., đã đặt nhiệm vụ dân tộc lên trên nhiệm vụ đấu tranh giai cấp. + Luận cương đề ra nhiệm vụ đánh đổ phong kiến, đế quốc, chưa đưa nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu đặt nhiệm vụ chống phong kiến lên trên nhiệm vụ chống đế quốc.- Lực lượng cách mạng:+ Cương lĩnh nêu lực lượng cách mạng là công nhân, nông dân, tiểu tư sản, trí thức; lợi dụng hoặc trung lập phú nông, địa chủ và tư sản -> chủ trương trên đã tập hợp được sức mạnh của cả dân tộc.+ Luận cương nêu lực lượng cách mạng chỉ là công nhân và nông dân, không thấy được khả năng cách mạng của tiểu tư sản, tư sản dân tộc và địa chủ2. T¹i sao kh¼ng ®Þnh c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiªn cña §¶ng lµ ®óng ®¾n, s¸ng t¹o?ChÝnh c¬ng, s¸ch lîc, ®iÒu lÖ v¾n t¾t ®îc coi lµ c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiên của Đảng là đúng đắn, sáng tạo vì: - C¬ng lÜnh ®· v¹ch ra ®êng lèi chiÕn lîc ®óng ®¾n cho CMVN.- C¬ng lÜnh vËn dông s¸ng t¹o Chñ nghÜa M¸c- lªnin.- C¬ng lÜnh gi¶i quyÕt ®óng ®¾n mèi quan hÖ d©n téc vµ d©n chñ. - Cương lĩnh đã xác định đúng đắn lực lượng cho Cách mạng

4. Củng cố: Yêu cầu HS vẽ bản đồ tư duy của 5( 14,15,16,17,18) bài vừa ôn tập5. Hướng dẫn HS về nhà: Về nhà ôn tập theo khung PPCT của huyện( GV đã cung cấp cho HS)6. Rút kinh nghiệm:

Ngày tháng năm

81


Ngày soạn: Ngày dạy: CHUYÊN ĐỀ 4: Ch¬ng IV:ViÖt Nam tõ sau çch m¹ng th¸ng T¸m ®Õn toµn quèc

kh¸ng chiÕn

Bµi 24: Cuéc ®Êu tranh b¶o vÖ vµ x©y dùngchÝnh quyÒn d©n chñ nh©n d©n (1945-1946)

I. Môc tiªu bµi häc:1. Kiến thức:

- Cung cấp cho HS những hiểu biết về thuận lợi cơ bản cũng như khó khăn to lớn của CM nước ta trong năm đầu của nước VNDCCH.

- Sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch HCM, đã phát huy thuận lợi, khắc phục khó khăn, thực hiện chủ trương và biện pháp xây dựng chính quyền.

- Sách lược đấu tranh chống ngoại xâm, chống nội phản, bảo vệ chính quyền CM.

2. Tư tưởng: - Bồi dưỡng cho HS lòng yêu nước, tinh thần CM, niềm tin vào sự lãnh đạo của

Đảng, niềm tự hào dân tộc.

82

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 3. Kỹ năng :

- Rèn luyện cho HS khả năng phân tích, nhận định, đánh giá tình hình đất nước sau CM tháng tám và nhiệm vụ cấp bách trước mắt trong năm đầu của nước VNDCCH.II.CHUẨN BỊ GV : - Sử dụng tranh ảnh SGK. Cho HS sưu tầm tranh ảnh.

HS : học bài và xem trước bài ở nhàIII. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP

1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: a. Em hãy trình bày lệnh Tổng k/n của Đảng được ban bố trong hoàn cảnh nào?b. Giành chính quyền trong toàn quốc diễn ra như thế nào?c. Ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thắng lợi của CM tháng 8 1945.3 Dạy bài mớiGiới thiệu bài mới: Thành quả mà cách mạng tháng Tám đạt được là những gì? Nhân dân ta đã làm gì

để bảo vệ nền độc lập chính quyền vừa giành được? Sau cách mạng tháng Tám nước ta có khó khăn và thuận lợi gì?

I- T×nh h×nh n íc ta sau çch m¹ng th¸ng t¸m:

? Sau çch m¹ng th¸ng 8 níc ta gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n g× vÒ qu©n sù ?- MiÒn B¾c: 20 v¹n qu©n Tëng vµ bän “ViÖt quèc”, “ViÖt Çch” ©m mu lËt ®æ chÝnh quyÒn çch m¹ng.- MiÒn Nam: 1 v¹n qu©n Anh më ®êng cho Ph¸p x©m lîc trë l¹i.

? §øng tríc n¹n thï trong, giÆc ngoµi T×nh h×nh chÝnh trÞ níc ta nh thÕ nµo ?- NÒn ®éc lËp tù do bÞ ®e do¹ nghiªm träng ....

? Thêi kú nµy chóng ta ®· gÆp nh÷ng khã kh¨n g× vÒ kinh tÕ ?Gi¸o viªn: H¬n 2 triÖu ngêi d©n

1. Khã kh¨n:* Qu©n sù: (GiÆc ngo¹i x©m) ë 2 miÒn víi danh nghÜa gi¸p gi¶i qu©n ®éi NhËt çc níc trong phe ®ång minh ®· kÐo vµo níc ta.- PhÝa B¾c: 20 v¹n qu©n T-ëng kÐo vµo Hµ Néi - PhÝa Nam : Qu©n Anh më ®êng cho Thùc d©n ph¸p vµo x©m lîc - ë trong níc cßn 6 v¹n qu©n nhËt chê gi¶i gi¸p .- Bän ph¶n ®éng: §¹i ViÖt, Tê-Rèt-KÝt, çc gi¸o ph¸i chèng ph¸ çch m¹ng.* ChÝnh trÞ:- NÒn ®éc lËp bÞ ®e do¹.- Nhµ níc çch m¹ng cha ®îc cñng cè.* Kinh tÕ: (GiÆc ®ãi).- NghÌo nµn, l¹c hËu, bÞ chiÕn tranh tµn ph¸ nÆng nÒ.83

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 bÞ chÕt ®ãi.

? Theo em ®øng tríc nh÷ng khã kh¨n Êy ta ph¶i lµm g× ? - 3 khã kh¨n ®Ñ däa sù sèng cßn, ph¶i gi¶i quyÕt c¶ 3 khã kh¨n kh«ng ®îc xem nhÑ khã kh¨n nµo.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh thÕ cña níc ta trong thêi gian nµy? - Níc ta n»m trong t×nh thÕ “ngµn c©n treo sîi tãc”? T¹i sao nãi níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ ngay sau khi thµnh lËp ®· ë t×nh tr¹ng ngµn c©n treo sîi tãc ?HS: Th¶o luËn ? Bªn c¹nh nh÷ng khã kh¨n Êy ta cßn cã nh÷ng thuËn lîi nµo ?

- HËu qu¶ cña n¹n ®ãi.- Thiªn tai, h¹n h¸n, lôt léi...- C«ng nghiÖp ®×nh ®èn, gi¸ c¶ t¨ng vät, tµi chÝnh kiÖt quÖ.- Ng©n s¸ch trèng rçng.* V¨n ho¸ x· héi: (N¹n dèt)- 90% d©n sè kh«ng biÕt ch÷.- Çc tÖ n¹n x· héi.

2. ThËn lîi: - Nh©n d©n phÊn khëi v× ®îc ®éc lËp , tù do, tÝch cùc x©y dùng chÝnh quyÒn vµ ®Êt nø¬c míi

II- B íc ®Çu x©y dùng chÕ ®é míi: ? §Ó x©y dùng mét chÝnh quyÒn Nhµ níc v÷ng m¹nh, c«ng viÖc ®Çu tiªn nh©n d©n ta ph¶i lµm g× ? - BÇu cö nh÷ng ngêi ®¹i diÖn vµo çc c¬ quan Nhµ níc.? Cuéc bÇu cö Quèc héi ®îc tiÕn hµnh vµo thêi gian nµo?

? Cuéc tæng tuyÓn cö thu ®îc kÕt qu¶ g× ? GV: - Ngµy 02/3/1946 ChÝnh phñ míi ra m¾t ®ång bµo - lËp ra Ban dù th¶o HiÕn ph¸p.

- Ngµy 6/1/1946 tæng tuyÓn cö tù do trong c¶ níc (BÇu cö Quèc héi).+ BÇu 333 §¹i biÓu vµo Quèc héi.

- Trung bé, B¾c Bé tiÕn 84

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ? ë çc ®Þa ph¬ng tiÕn hµnh lµm g× ?

Gi¸o viªn: Bé m¸y chÝnh quyÒn míi ®îc x¸c lËp tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng.

? ViÖc nh©n d©n tham gia bÇu cö quèc héi (Trung ¬ng) vµ Héi ®ång nh©n d©n (®Þa ph¬ng) lµ ®· thùc hiÖn nhiÖm vô g× cña m×nh ? - Lµm chñ ®Êt níc, lµm chñ vËn mÖnh cña m×nh.? §Ó më réng khèi ®oµn kÕt d©n téc chóng ta ®· lµm g× ?Gi¸o viªn: Giíi thiÖu H×nh 41.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh cö tri Sµi Gßn bá phiÕu bÇu Quèc héi kho¸ I.Gi¸o viªn: H¨ng h¸i, phÊn khëi, vui vÎ, trËt tù

hµnh bÇu cö Héi ®ång nh©n d©n.

- Ngµy 29/5/1946 Héi liªn ViÖt ®îc thµnh lËp.

III- DiÖt giÆc ®ãi, giÆc dèt vµ gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ tµi chÝnh:? Tríc t×nh h×nh ®Êt n¬c chång chÊt nh÷ng khã kh¨n nh vËy, nhiÖm vô cÊp b¸ch cña chóng ta sau çch m¹ng lµ g× ?- DiÖt giÆc ®ãi, giÆc dèt vµ gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ tµi chÝnh:? §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· l·nh ®¹o nh©n d©n ta lµm g× ®Ó diÖt giÆc ®ãi ?GV: Cho HS quan s¸t H.42.? ViÖc t¨ng gia s¶n xuÊt ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo? HS: §äc SGK/99( PhÇn ch÷ nhá)? Chóng ta ®· thu ®îc kÕt qu¶ g× ?? §Ó gi¶i quyÕt giÆc dèt,

* Gi¶i quyÕt n¹n ®ãi:- Thùc hiÖn lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch.- T¨ng gia s¶n xuÊt, tiÕt kiÖm.- LËp hò g¹o cøu ®ãi, tæ chøc “ ngµy ®ång t©m”

- KÕt qu¶: N¹n ®ãi ®· ®îc ®Çy lïi.* Gi¶i quyÕt giÆc dèt:- Ngµy 8/9/1945 thµnh lËp c¬ quan b×nh d©n häc vô.- Toµn d©n tham gia xo¸ n¹n mò ch÷.85

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 §¶ng vµ ChÝnh phñ ta ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p g× ?? Quan s¸t H.43?

? §Ó gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, ChÝnh phñ ®· lµm g× ?

? Thµnh c«ng cña nh÷ng viÖc lµm trªn cã ý nghÜa g×?- Nh©n d©n ta ®· vît qua nh÷ng khã kh¨n to lín, cñng cè vµ t¨ng cêng søc m¹nh cña chÝnh quyÒn nhµ níc, lµm c¬ së v÷ng m¹nh cho cuéc ®Êu tranh chèng thï trong, giÆc ngoµi .- Nh÷ng kÕt qu¶ trªn thÓ hiÖn ®îc b¶n chÊt çch m¹ng , tÝnh chÊt u viÖt cña chÕ ®é míi . nã cã t¸c dông cæ vò tinh thÇn nh©n d©n quyÕt t©m b¶o vÖ chÝnh quyÒn çch m¹ng , b¶o vÖ ®éc lËp ...- §©y chÝnh lµ sù chuÈn bÞ vÒ mÆt tinh thÇn cho toµn d©n ta tiÕn tíi cuéc kh¸ng chiÕn toµn quèc chèng thùc d©n Ph¸p x©m lîc.

- KÕt qu¶: Çc cÊp häc ®Òu ph¸t triÓn m¹nh.* Gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ tµi chÝnh:- ChÝnh phñ kªu gäi ®ãng gãp cña nh©n d©n.+ X©y dùng “Quü ®éc lËp”.+ Ph¸t ®éng: “TuÇn lÔ vµng”.- Ngµy 31/1/1946 ra s¾c lÖnh ph¸t hµnh tiÒn ViÖt Nam.- Ngµy 23/11/1946 lu hµnh tiÒn ViÖt Nam trong c¶ níc.

IV- Nh©n d©n Nam Bé kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n ph¸p trë l¹i x©m lîc:? §îc sù gióp ®ì cña qu©n Anh, Ph¸p ®· lµm g× ?? Nh©n d©n Nam Bé ®· lµm g× ®Ó chèng l¹i bän Ph¸p ?

? §øng tríc t×nh h×nh ®ã Ph¸p ®· lµm g× ?

- §ªm 22 r¹ng ngµy 23/9/1945 Ph¸p x©m lîc trë l¹i.- Qu©n d©n Sµi Gßn ®øng lªn ®¸nh ®Þch b»ng mäi vò khÝ vµ mäi h×nh thøc.- §Çu th¸ng 10/1945 Ph¸p t¨ng viÖn ®¸nh chiÕm çc tØnh Nam Bé vµ Nam Trung Bé.

86

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ? §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· cã th¸i ®é nh thÕ nµo trø¬c hµnh ®éng x©m lîc cña thùc d©n Ph¸p?Gi¸o viªn: Giíi thiÖu H×nh 44 (§oµn qu©n Nam tiÕn h¨ng h¸i, nhiÖt t×nh vµo Nam chiÕn ®Êu).

GV: Bæ sung: Nh©n d©n MiÒn B¾c khi cha trùc tiÕp chiÕn ®Êu th× lµm nghÜa vô hËu ph¬ng, chi viÖn søc ngêi, søc cña cho qu©n d©n MiÒn Nam chiÕn ®Êu , ®ång thêi tÝch cùc ®èi phã víi ©m mu cña thùc d©n Ph¸p më cuéc chiÕn trnh ra c¶ níc.

- §¶ng ph¸t ®éng phong trµo ñng hé Nam Bé kh¸ng chiÕn.

V- §Êu tranh chèng qu©n T ëng vµ bän ph¶n ®éng çch m¹ng: Gi¸o viªn: Trong lóc cuéc kh¸ng chiÕn ®ang diÔn ra .....? Bän Tëng vµ ph¶n ®éng ®· cã nh÷ng yªu s¸ch g× ?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ yªu cÇu cña chóng ?- Nh÷ng thñ ®o¹n trªn cña qu©n giÆc nh»m chèng ph¸ çch m¹ng cña ta ... ?Tríc t×nh h×nh ®ã Quèc héi ®· cã chñ tr¬ng g×?? Ta ®· thùc hiÖn nh÷ng yªu s¸ch g× cña chóng ? (MÒm dÎo).? §¶ng ta cã nh÷ng chÝnh s¸ch cøng r¾n nh thÕ nµo ®èi víi bän Tëng vµ tay sai ?

- Tëng Giíi Th¹ch :+ §ßi ta ph¶i tiÕn hµnh c¶i tæ ChÝnh phñ+G¹t nh÷ng §¶ng viªn céng s¶n ra khái ChÝnh phñ.

- Ta:+Thùc hiÖn mét sè yªu s¸ch cña Tëng.+Ban hµnh mét sè S¾c lÖnh trÊn ¸p bän ph¶n çch m¹ng, th¼ng tay trõng trÞ bän ngoan cè.

VI- HiÖp ®Þnh s¬ bé (6/3/1946) vµ t¹m íc ViÖt - Ph¸p (14/9/1946): ? Sau khi ®ãng chiÕm çc ®« thÞ ë Nam Bé… .. . thùc d©n Ph¸p cã ©m mu g× ?? §Ó tr¸nh ®ông ®é víi lùc lîng kh¸ng chiÕn, Ph¸p ®· lµm g× ?? H·y nªu néi dung cña hiÖp íc ?HS: Tr¶ lêi theo SGK/102? Tríc t×nh h×nh ®ã ta ®· lµm g×

1. HiÖp dÞnh S¬ bé (6/3/1945)a) Hoµn c¶nh;- Ph¸p chuÈn bÞ tiÕn qu©n ra B¾c.- Ngµy 28/2/1946 Ph¸p ký víi T-ëng hiÖp íc Hoa - Ph¸p: Nhîng cho Tëng mét sè quyÒn lîi.

87

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ? Nh»m môc ®Ých g×?? T¹i sao lóc nµy ta l¹i t¹m hoµ ho·n víi Ph¸p (Ph¸p + Tëng cïng chèng ta, ta ®¸nh Ph¸p Tëng + Ph¸p ®¸nh ta.(Hoµ ho·n víi Ph¸p tr¸nh ®îc cuéc chiÕn ®Êu mµ cßn ®uæi qu©n T-ëng vÒ níc).? Néi dung cña hiÖp ®Þnh s¬ bé ?? Sau hiÖp ®Þnh s¬ bé th¸i ®é cña Ph¸p ? - Liªn tiÕp béi íc.?Tríc t×nh h×nh ®ã, ta ®· hµnh ®éng nh thÕ nµo?- §µm ph¸n nhng thÊt b¹i , quan hÖ ViÖt- Ph¸p ngµy thªm c¨ng th¼ng. .? Quan hÖ ViÖt Ph¸p c¨ng th¼ng Hå Chñ tÞch ®· lµm g× ? (Ph¸p liªn tiÕp béi íc, chóng ta cã chñ tr¬ng g× ? )? Tríc vµ sau HiÖp ®Þnh s¬ bé(6/3/1946) chñ tr¬ng vµ biÖn ph¸p cña §¶ng vµ ChÝnh phñ ta ®èi phã víi P vµ T cã g× kh¸c nhau?? ViÖc kÝ kÕt HiÖp ®Þnh s¬ bé vµ T¹m íc cã ý nghÜa nh thÕ nµo ®èi víi çch m¹ng c¶ níc? HS: Th¶o luËn vµ ®a ra ®¸p ¸n(……)Gv: KÕt luËn (SGV/132)

- Ta ký hiÖp ®Þnh S¬ bé 6/3/1946 víi Ph¸p.

b) Néi dung: (SGK/102)

2. T¹m íc ViÖt-Ph¸p (14/9/1946)- Ngµy 14/9/1946 ký t¹m íc víi Ph¸p ®Ó tranh thñ thêi gian hoµ ho·n, kh¸ng chiÕn l©u dµi.

4. Cñng cè(2’): GV đưa ra một số câu hỏi , yêu cầu HS trả lời Câu 1: Tại sao Tưởng và Pháp ký với nhau hiệp ước Hoa - Pháp ngày 28 - 2 – 1946? Đảng và Chính phủ ta thực hiện sách lược gì trước tình thế do hiệp ước đặt ra?* Gợi ý trả lời: - Sau khi chiếm đóng các đô thị ở Nam Bộ và cực nam Trung Bộ, thực dân Pháp chuẩn bị tiến quân ra Bắc để thôn tính cả nước ta. Để thực hiện mục đích đó, chắc chắn Pháp sẽ vấp phải lực lượng kháng chiến của quân dân Việt Nam và cả sự có mặt của quân Tưởng ở miền Bắc. Vì thế, Pháp dùng thủ đoạn điều đình với chính phủ Tưởng để ra Bắc thay

88

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 thế quân Tưởng giải giáp quân Nhật. Trong khi đó, Tưởng thấy cần phải rút về nước để tập trung đối phó với phong trào cách mạng do Đảng Cộng sản Trung Quốc lãnh đạo.

Tưởng và Pháp đã thoả hiệp với nhau, ký kết bản hiệp ước Hoa – Pháp ngày 28- 2-1946. theo đó Pháp được đưa quân ra Bắc thay thế quân Tưởng làm nhiệm vụ giải giáp quân Nhật. Đổi lại Tưởng được Pháp trả lại một số quyền lợi trên đất Trung Quốc, được vận chuyển hàng hoá qua cảng Hải Phòng vào Hoa Nam không phải đóng thuế. - Hiệp ước Hoa – Pháp buộc nhân dân ta phải chọn một trong hai con đường: hoặc là cầm vũ khí chống lại thực dân Pháp khi chúng ra miền Bắc, hoặc là cùng hoà hoãn với Pháp để nhanh chóng gại 20 vạn quân Tưởng ra khỏi miền Bắc, tranh thủ thời gian hoà hoãn, xây dựng đất nước, chuẩn bị lực lượng để đối phó với cuộc chiến tranh của Pháp về sau - Trước tình thế mà Hiệp ước đó đặt ra, Đảng và Chính phủ ta đã thực hiện sách lược hoà với Pháp. Hồ Chủ Tịch đã ký với Xanhtơni, đại diện chính phủ Pháp bản Hiệp định sơ bộ 6- 3 – 1946.Theo đó, chính phủ Pháp công nhận nước Việt Nam dân chủ cộng hoà là một quốc gia tự do,có chính phủ, nghị viện, quân đội và tài chính riêng nằm trong khối Liên hiệp Pháp; Chính phủ Việt Nam thoả thuận cho 15000 quân Pháp ra miền Bắc thay quân Tưởng làm nhiệm vụ giải giáp quân Nhật, số quân này sẽ rút dần trong thời hạn 5 năm, hai bên thực hiện ngừng bắn, tạo không khí thuận lợi cho việc mở cuộc đàm phán chính thức - Hiệp định sơ bộ 6- 3 – 1946 có ý nghĩa rất lớn. Nó đã đập tan âm mưu cấu kết giữa Pháp và Tưởng, loại bỏ được một kẻ thù nguy hiểm là tưởng và tay sai; tránh được một cuộc chiến tranh chống nhiều kẻ thù khi lực lượng của ta còn yếu; tranh thủ thời gian hoà hoãn để chuẩn bị lực lượng cho cuộc chiến đấu sau - Sau hiệp định sơ bộ, ta tiếp tục đấu tranh ngoại giao, đàm phán chính thức với Pháp tại Phôngtennơblô, nhưng do Pháp ngoan cố nên cuối cùng hội nghị thất bại. Để tiếp tục kéo dài thời gian hoà hoãn, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký với đại diện chính phủ Pháp bản tạm ước 14 – 9 – 1946, nhân nhượng thêm cho Pháp một số quyền lợi kinh tế - văn hoá ở Việt Nam - Tranh thủ thời gian hoà hoãn, chúng ta đã củng cố và xây dựng lực lượng về mọi mặt(chính trị, kinh tế, quân sự…) Pháp cố ý gây chiến tranh (khiêu khích, tăng quân, đánh chiếm Lạng Sơn, Hải Phòng, gây xung đột ở Hà Nội), gửi tối hậu thư ngày 18 – 12 – 1946 đòi chính phủ ta giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu và giao quyền kiểm soát thủ đô hà Nội cho chúng, thực chất là Pháp bắt ta đầu hàng. Ta không thể nhân nhượng được nữa, cuộc kháng chiến toàn quốc bắt đầu(19 -12 – 1946)

Câu 2 Nêu những chính sách đối nội và đối ngoại của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa trong năm đầu sau cách mạng tháng tám năm 1945 nhằm giữ vững củng cố chính quyền dân chủ nhân dân và bảo vệ nền độc lập cả dân tộc. Ý nghĩa những hoạt động đó đối với cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.* Gợi ý trả lời: 1. Khái quát tình hình nước ta sau cách mạng tháng tám-Khó khăn:

89

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Đất nước vừa trải qua nạn đói nghiêm trọng vẫn chưa được khắc phục,tiếp đó là nạn lụt lớn làm vỡ đê 9 tỉnh Bắc Bộ ->nạn đói đang đe dọa nghiêm trọng đời sống nhân dân.+ 95% dân số mù chữ, hạn chế sự hiểu biết về quyền làm chủ của nhân dân.Ngân quỹ Nhà nước trống rỗng+Quân Đồng Minh vào giải giáp quân đội Nhật ở hai miền Nam- Bắc. Thực dân Pháp nhân cơ hội đó trở lại xâm lược Nam Bộ- Thuận lợi:toàn dân phấn khở tự hào với thắng lợi của cách mạng, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và tiền đồ của cách mạng.2. Những hoạt động đối nội.a, Giải quyết những hậu quả của những năm trước cách mạng* Giải quyết nạn đói: Lập các hũ gạo cứu đói, tổ chức “Ngày đồng tâm”.Phát động phong trào thi đua sản xuất “ Không một tấc đất bỏ hoang”.Kết quả nạn đói đã được đẩy lùi* Giải quyết nạn dốt: Phát động phong trào xóa nạn mù chữ. Thành lập Nha cơ quan bình dân học vụ(8/9/1945). Các cấp học đều phát triển. Kết quả hơn 2,5 triệu người được xóa nạn mù chữ* Giải quyết những khó khăn về tài chính: kêu gọi tinh thần đóng góp tự nguyện của nhân dân lập “Quỹ độc lập” và “tuần lễ vàng”.b, Xây dựng và củng cố chính quyền mới- 6/1/ 1946 tổng tuyển cử bầu quốc hội trong cả nước, hơn 90% cử tri trong cả nước đã đi bầu- Bầu cử hội đồng nhân dân và ủy ban hành chính các cấp. Ngày 29/5/ 1946 thành lập hội liên hiệp quôc dân Việt Nam.2. Chính sách đối ngoại.- Động viên toàn dân trực tiếp tham gia và ủng hộ cuộc kháng chiến của đồng bào Nam Bộ- Nhân nhượng với Tưởng, hòa hoãn với Pháp.+ Trước ngày 6/3/ 1946 nhân nhượng với Tưởng để tập trung lực lượng đánh Pháp ở Miền Nam.+ Kí hiệp định Sơ bộ ( 6/ 3/ 1946) và Tam ước( 14/ 9/ 1946) với Pháp để đuổi quân Tưởng và bè lũ tay sai ra khỏi miền Bắc, tranh thủ thời gian hòa hoãn để chuẩn bị lực lượng cho cuộc kháng chiến lâu dài vưới thực dân Pháp.3. Ý nghĩa- Tăng thêm niềm tin của nhân dân với chính quyến cách mạng- Xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng từ trung ương đến địa phương- Xây dựng và củng cố lực lượng kháng chiến và các cơ sở kinh tế xã hội phục vụ kháng chiến.- Thắt chặt hơn nữa khối đoàn kết toàn dân

Câu 3: Nêu những chính sách đối nội và đối ngoại của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa trong năm đầu sau cách mạng tháng tám năm 1945 nhằm giữ vững củng cố chính

90

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 quyền dân chủ nhân dân và bảo vệ nền độc lập cả dân tộc. Ý nghĩa những hoạt động đó đối với cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.* Gợi ý trả lời:



- Giải quyết khó khăn:+ Giải quyết nạn đói: Chủ tịch gửi thư kêu gọi nhân dân hưởng ứng phong trào ” hũ

gạo cứu đói”, ” ngày đồng tâm”.......phát động phong trào tăng gia sản xuất...+ Xóa nạn mù chữ và xây dựng nền giáo dục mới: ngày 8 – 9 -1945, Chủ tịch Hồ Chí

Minh đã ra sắc lệnh thành lập Nha bình dân học vụ.................Trước đó, ngày 5 – 9 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư cho học sinh cả nước nhân ngày khai trường..........

+ Tài chính: ngày 3 – 9 – 1945, Hồ Chí Minh ra sắc lệnh thành lập Quỹ độc lập ..... - Đấu tranh ngoại giao:+ Đối với Tưởng: Chủ tịch Hồ Chí Minh vạch rõ phải tránh trường hợp phải đối phó


+ Đối với Pháp:Trước Hiệp ước Hoa – Pháp, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trương giải pháp ’’Hòa để


- Cuộc kháng chiến toàn quốc phát động: cuối năm 1946 trước hành động của Pháp.(..... )ngày 18 – 12 – 1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trì Hội nghị Ban Thường vụ và nhận định định roc âm mưu xâm lược của thực dân Pháp. Chính vì vậy, ngày 19 – 12 – 1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra ’’Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến”

Tất cả những việc làm trên của Người đã giúp nước ta thoát khỏi tình trạng” ngàn cân treo sợi tóc”

Câu 4: Chỉ rõ kẻ thù chính của Việt Nam sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 và những nét chính về cuộc đấu tranh chống kẻ thù ấy của Đảng và nhân dân ta trong những năm 1945-1946.* Gợi ý trả lời: 1. Kẻ thù chính của Việt Nam sau Cách mạng tháng Tám 1945 là thực dân Pháp.

91

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 2. Cuộc đấu tranh chống Pháp của nhân dân ta trong những năm 1945-1946a. Kháng chiến chống Pháp ở Nam Bộ.- Với dã tâm xâm lược nước ta một lần nữa, đêm 22 rạng sáng ngày 23-9-1945, được sự giúp đỡ của quân Anh, thực dân Pháp nổ súng xâm lược trở lại nước ta ở Nam Bộ. Ngay khi Pháp nổ súng xâm lược Nam Bộ, quân dân Sài Gòn- Chợ Lớn và quân dân Nam Bộ đã đứng lên kháng chiến bằng mọi phương tiện, mọi vũ khí…Trung ương Đảng, Chính phủ và Hồ Chí Minh đã huy động lực lượng cả nước chi viện cho Nam Bộ và Nam Trung Bộ kháng chiến...b.Từ 6-3-1946 đến trước 19-12-1946 hoà hoãn với Pháp nhằm đẩy quân Trung Hoa Dân quốc ra khỏi nước ta.- Ngày 28 – 2 – 1946, Chính phủ Trung Hoa Dân Quốc và Pháp kí Hiệp ước Hoa – Pháp. Trước tình hình đó, ta chủ động đàm phán với Pháp, tạm hòa hoãn với chúng để nhanh chóng gạt 20 vạn quân Trung Hoa Dân Quốc về nước và tranh thủ thời gian chuẩn bị lực lượng cho cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.- Ngày 6 – 3 – 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hoà kí với G. Xanh-tơ-ni đại diện Chính phủ Pháp bản Hiệp định Sơ bộ.- Việc kí hiệp định Sơ bộ, ta tránh được cuộc chiến đấu bất lợi vì phải chống lại nhiều kẻ thù cùng một lúc, đập tan âm mưu cấu kết giữa Pháp với Trung Hoa Dân quốc chống lại cách mạng nước ta và đẩy nhanh 20 vạn quân Trung Hoa Dân quốc cùng bọn tay sai ra khỏi đất nước, ta có thêm thời gian hoà bình để củng cố chính quyền cách mạng, chuẩn bị lực lượng mọi mặt cho cuộc kháng chiến lâu dài chống thực dân Pháp.- Sau Hiệp định Sơ bộ, thực dân Pháp tiếp tục xung đột vũ trang ở Nam Bộ, nhằm tách Nam Bộ ra khỏi Việt Nam. Do ta đấu tranh kiên quyết, cuộc đàm phán giữa hai chính phủ Việt Nam và Pháp đã được tổ chức tại Phôngtennơblô (Pháp) từ ngày 6-7-1946. Cuộc đàm phán thất bại vì phía Pháp vẫn ngoan cố không chịu công nhận nền độc lập và thống nhất của nước ta. Trong khi đó, tại Đông Dương, quân Pháp tăng cường những hoạt động khiêu khích. Quan hệ Việt – Pháp ngày càng căng thẳng, có nguy cơ nổ ra chiến tranh.- Trước tình hình đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kí với đại diện chính phủ Pháp - bản Tạm ước 14-9-1946, tiếp tục nhân nhượng cho thực dân Pháp một số quyền lợi kinh tế - văn hoá để có thời gian xây dựng và củng cố lực lượng, chuẩn bị cho cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp sau này.c. Trước những hành động bội ước của Pháp, Trung ương Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã phát động toàn quốc kháng chiến chống Pháp xâm lược. Trong hai ngày 18-19/12/1946, Hội nghị Ban thường vụ Trung ương Đảng đã được triệu tập, quyết định toàn quốc kháng chiến. Ngày 19-12-1946 cuộc kháng chiến toàn quốc chống Pháp bùng nổ, trước tiên ở thủ đô Hà Nội và các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16…

Câu 5 : Cuộc đấu tranh ngoại giao của ta với thực dân Pháp trong thời kì 1946 – 1954 đã

diễn ra như thế nào và để lại những bài học kinh nghiệm gì trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ và tay sai?

92

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 * Gợi ý trả lời:

a) Nêu khái quát bối cảnh nước ta sau cách mạng tháng Tám để thấy chính quyền cách mạng phải đối phó với nhiều khó khăn................

- Đầu năm 1946 trước việc Tưởng và Pháp kí Hiệp ước Hoa – Pháp đã đặt ra vấn đề đánh hay hòa Pháp. Sau khi phân tích so sánh lực lượng. Ngày 3 – 3 – 1946 Trung ương Đảng đã họp và quyết định chọn sách lược ‘’Hòa để tiến”.......

- Ngày 6 – 3 – 1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kí với đại diện chính phủ Pháp bản Hiệp định Sơ bộ với nội dung.................

- Ngày 6 – 7 – 1946 cuộc đàm phán chính thức giữa ta và Pháp đã diễn ra tại Pari...... do thái độ của Pháp nên sau hơn 2 tháng đã thất bại...Ngày 14 – 9 – 1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kí tiếp với Pháp bản Tạm ước nhằm kéo dài thêm thời gian hòa bình......

- Cuối năm 1946 với quyết tâm xâm lược nước ta................thực dân Pháp đã có những hành động ..........Ngày 19 – 12 – 1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến...... Trong đường lối kháng chiến của ta chính sách ngoại giao đã chú trọng phải tuyên truyền cho nhân dân thế giới, trong đó có nhân dân Pháp hiểu về cuộc chiến tranh phi nghĩa của TDP........

- Từ năm 1946 đến năm 1953 cuộc đấu tranh của ta với Pháp chủ yếu diễn ra trên lĩnh vực quân sự. Năm 1953 trước những thắng lợi to lớn của ta về quân sự và những thất bại khó khăn của Pháp, ngày 26 – 11 – 1953 Chủ tịch Hồ Chí Minh tuyên bố: nếu TDP tiếp tục cuộc chiến tranh xâm lược thì............nhưng nếu chính phủ Pháp đã rút được bài học muốn đi đến đình chiến ở VN bằng cách thương lượng thì.............

- Tháng 1 – 1954 Hội nghị ngoại trưởng 4 nước Liên Xô, Mĩ, Anh, Pháp đã họp tại Béclin và thỏa thuận về việc triệu tập một hội nghị quốc tế...............Ngày 8 – 5 – 1954 sau chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, Hội nghị Giơnevơ bắt đầu thảo luận về lập lại hòa bình ở Đông Dương........

- Cuộc đấu tranh trên bàn đàm phán diễn ra gay gắt.......lập trường của Pháp – Mĩ là .........lập trường của ta là.................Trải qua hơn 2 tháng đàm phán, ngày 21 – 7 – 1954 Hiệp định Giơnevơ được kí kết, buộc Pháp phải cam kết tôn trọng.........

- Hiệp định Giơnevơ đánh dấu thắng lợi của ta trong cuộc kháng chiến chống TDP....b). Bài học:- Đấu tranh ngoại giao là một mặt trận quan trọng để đưa cách mạng đến thắng lợi. Tuy

nhiên đấu tranh ngoại giao chỉ có được kết quả trên cơ sở thực lực của những thắng lợi về quân sự......

- Thắng lợi chỉ trọn vẹn khi được quyết định bằng chiến thắng về quân sự. Vì vậy, năm 1975 ta chủ trương dùng quân sự để tiêu diệt hoàn toàn chính quyền Ngụy quyền chứ không dùng ngoại giao để kết thúc chiến tranh.......Câu 6 :

Em hãy nêu rõ sách lược đấu tranh của Đảng và Chính phủ ta chống bọn phản động Tưởng Giới Thạch và thực dân Pháp từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến trước ngày 19/12/1946.* Gợi ý trả lời: * Từ sau Cách mạng tháng Tám 1945 đến 6/3/1946: Hòa với Tưởng, chống Pháp.

93

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Hòa với tưởng ở miền Bắc:+ Mền dẻo : Nhường cho chúng 70 ghế trong quốc hội khóa I …, cung cấp lương thực, thực phẩm cho quân Tưởng, nhận tiêu tiền mất giá của chúng …

+ Kiên quyết: Bác bỏ yêu sách đòi chủ tịch Hồ Chí Minh từ chức, thay đổi quốc kì, quốc ca…Ta hạn chế được hành động phá hoại của chúng

- Chống Pháp ở Miền Nam : Nhân dân nam bộ với gậy tầm vông, giáo mác nhất tề đứng lên … Cả nước ủng hộ Nam Bộ kháng chiến* Từ 6/3/1946 đến 19/12/1946: Hòa với Pháp để gạt Tưởng.-Pháp – Tưởng thỏa hiệp sau khi Pháp chiếm được Nam Bộ, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.- Ta hòa hoãn với Pháp bằng cách kí hiệp định Sơ bộ 6/3/1946 và tạm ước 14/9/1946, cho Pháp vào miền Bắc thay Tưởng để bớt đi một kẻ thù và có thời gian chuẩn bị kháng chiến lâu dài:Hiệp định sơ bộ : + Chính phủ Pháp công nhận nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa.+ Ta thỏa thuận cho Pháp vào miền Bắc thay thế quân đội Tưởng Giới Thạch + Ngừng bắn chuẩn bị đàm phán ở Pa- ri.Tạm ước 14/9/1946:Ta công nhận cho Pháp một số quyền lợi kinh tế và văn hóa ở Việt Nam.

Câu 7 : Nghị quyết của UNESCO về kỉ niệm 100 năm ngày sinh của chủ tịch Hồ Chí Minh có đoạn viết “ Người là một biểu tượng kiệt xuất về quyết tâm của cả một dân tộc, đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam”. Bằng sự hiểu biết của mình em hãy nêu rõ những công lao to lớn của Người đối với dân tộc ta trong giai đoạn từ năm 1911-1969 đề chứng minh cho điều đó.* Gợi ý trả lời: * Những công lao to lớn của chủ tịch Hồ Chí Minh :- Năm 1920 Người đọc sơ thảo lần thứ nhất những luận cương của Lê nin về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa, tìm được con đường cứu nước đúng đắn : Kết hợp độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội, gắn cách mạng Việt Nam với cách mạng thế giới.- 1920-1930: Chuẩn bị tư tưởng, tổ chức và cán bộ cho việc thành lập Đảng Cộng sản …Chính cương , sách lược vắn tắt : Xác định đường lối đúng cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc .

- Cùng với Đảng cộng sản Đông Dương lãnh đạo cuộc cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, mở ra một kỉ nguyên mới trong lịch sử dân tộc…- Cùng Đảng lãnh đạo đấu tranh bảo vệ thành quả cách mạng năm đầu tiên sau cách mạng tháng Tám

94

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Cùng Đảng lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Pháp và can thiệp Mĩ. -Cùng Đảng lãnh đạo sự nghiệp xậy dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh chống Mĩ Câu 8 : Đảng và Chính phủ ta đã thực hiện những chủ trương và biện pháp nào đối với thực dân Pháp từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến trước ngày toàn quốc kháng chiến (19/12/1946)? Em có nhận xét, đánh giá gì về những chủ trương và biện pháp đó?để giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước…* Gợi ý trả lời:

Những chủ trương và biện pháp của Đảng đối với thực dân Pháp từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến trước ngày toàn quốc kháng chiến (19/12/1946).a. Từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến trước khi kí Hiệp định Sơ bộ (6/3/1946)* Đảng ta thực hiện chủ trương đánh thực dân Pháp ở Nam Bộ.- Được sự giúp đỡ của quân Anh, rạng sáng ngày 23/9/1945, quân Pháp nổ súng tấn công ta ở Sài Gòn, mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược nước ta lần thứ hai.- Thực hiện chủ trương của Đảng, quân dân Sài Gòn - Chợ Lớn đã anh dũng đánh trả quân xâm lược bằng mọi hình thức, mọi thứ vũ khí có trong tay. Nhân dân cả nước sôi nổi ủng hộ Nam Bộ kháng chiến cả về sức người, sức của...b. Từ khi kí Hiệp định Sơ bộ (6/3/1946) đến trước ngày toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp (19/12/1946)* Đảng ta thực hiện chủ trương hoà hoãn với Pháp để đẩy nhanh quân Tưởng về nước

- Sau khi chiếm đóng các đô thị ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ, thực dân Pháp chuẩn bị tấn công ra miền Bắc để thôn tính cả nước ta. Để tránh đụng độ với ta, Pháp kí với Chính phủ Tưởng Giới Thạch Hiệp ước Hoa - Pháp (2/1946) - Trước tình hình đó, ta chủ trương hoà hoãn với Pháp để đẩy nhanh 20 vạn quân Tưởng về nước, tranh thủ thời gian, chuẩn bị lực lượng để đánh Pháp sau này...- Ngày 6/3/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh kí với đại diện Chính phủ Pháp bản Hiệp định Sơ bộ.- Nội dung Hiệp định:

+ Chính phủ Pháp công nhận nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà là một quốc gia tự do, có chính phủ, nghị viện, quân đội, tài chính riêng nằm trong khối Liên hiệp Pháp.+ Ta đồng ý để cho quân Pháp vào miền Bắc thay thế quân đội Tưởng làm nhiệm vụ giải giáp quân Nhật và sẽ rút dần trong 5 năm.+ Hai bên ngừng bắn ở Nam Bộ tạo không khí thuận lợi cho cuộc đàm phán chính thức ở Pa-ri. - Sau khi kí Hiệp định Sơ bộ, thực dân Pháp vẫn tiếp tục gây xung đột vũ trang ở Nam Bộ. Cuộc đàm phán chính thức giữa hai Chính phủ tại Phông-ten-nơ-blô (Pháp) thất bại, nguy cơ chiến tranh đang đến rất gần.- Trước tình hình đó, ngày 14/9/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh kí tíếp với Chính phủ Pháp bản Tạm ước, tiếp tục nhượng bộ cho Pháp một số quyền lợi kinh tế, văn hoá ở Việt Nam để có thời

95

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 gian xây dựng, củng cố lực lượng, chuẩn bị kháng chiến lâu dài.c. Nhận xét, đánh giá - Những chủ trương và biện pháp trên thể hiện đường lối chính trị đúng đắn, linh hoạt, khôn khéo, sáng tạo của Đảng và Chính phủ khi đất nước lâm vào tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”.- Ta tránh được một cuộc chiến đấu bất lợi khi cùng một lúc phải đối phó với nhiều kẻ thù, đồng thời có thêm thời gian hoà bình để xây dựng, củng cố lực lượng mọi mặt, chuẩn bị cho cuộc kháng chiến chống Pháp sau này.

Câu 9: Từ ngày 6/3/1946 đến trước ngày 19/12/1946, thiện chí của Đảng ta và dã tâm xâm lược của thực dân Pháp được thể hiện như thế nào?* Gợi ý trả lời: 1. Thiện chí của Đảng ta được thể hiện bằng việc kí Hiệp định Sơ bộ 6/3 và Tạm ước 14/9/1946.* Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946:

Hoàn cảnh: o Để tránh đụng độ với lực lượng kháng chiến của ta, thực dân Pháp kí với

Chính phủ Tưởng Giới Thạch Hiệp ước Hoa - Pháp ngày 28/2/1946... o Điều đó đặt cho ta trước sự lựa chọn: một là chống lại Pháp hai là tạm thời

hòa hoãn với chúng để nhanh chóng đuổi quân Tưởng về nước tránh phải đối phó với nhiều kẻ thù cùng một lúc, tranh thủ thời gian chuẩn bị kháng chiến lâu dài.

o Trước tình hình đó ta chủ động đàm phán với Pháp, ngày 6/3/1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hoà kí với đại diện Chính phủ Pháp bản Hiệp định Sơ bộ.

Nội dung:o Chính phủ Pháp công nhận Việt Nam là một quốc gia tự do nằm trong khối

liên hiệp Pháp. o Việt Nam đồng ý cho 15000 quân Pháp ra miền Bắc thay Tưởng làm nhiệm

vụ giải giáp quân đội Nhật, số quân này sẽ rút dần trong thời hạn 5 năm. o Hai bên ngừng bắn ở Nam Bộ, tạo không khí thuận lợi cho việc mở cuộc

đàm phán chính thức thức ở Pa-ri. Ý nghĩa: o Pháp phải thừa nhận Việt Nam là một quốc gia tự do..., là cơ sở để ta tiếp

tục đấu tranh với Pháp. o Ta đã đẩy được 20 vạn quân Tưởng cùng bọn tay sai ra khỏi nước, tránh

được một cuộc chiến đấu bất lợi cho ta. Tranh thủ thời gian củng cố chính quyền, xây dựng lực lượng cho cuộc kháng chiến sau này.

o Thể hiện thiện chí hoà bình, đáp ứng mong muốn của nhân dân ta và nhân dân yêu chuộng hoà bình trên thế giới. * Kí Tạm ước 14/9/1946

Sau khi kí Hiệp định sơ bộ, thực dân Pháp vẫn tiếp tục gây xung đột vũ trang ở nhiều nơi. Cuộc đàm phán chính thức giữa hai chính phủ được tổ chức tại Pháp bị thất bại. Mối quan hệ Việt - Pháp ngày càng căng thẳng và có nguy cơ xảy ra chiến tranh.

96

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kí với Chính phủ Pháp bản Tạm ước ngày 14/9/1946,

tiếp tục nhượng bộ cho Pháp thêm một số quyền lợi về kinh tế, văn hóa ở Việt Nam. -> Việc kí Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946 và Tạm ước 14/9/1946 đã thể hiện rõ thiện chí hoà bình nhân nhượng của ta, đồng thời ta có thêm thời gian để xây dựng và củng cố lực lượng chuẩn bị cho cuộc chiến đấu lâu dài với Pháp. 2. Dã tâm xâm lược của thực dân Pháp được thể hiện:

Trong khi ta thực hiện nghiêm chỉnh những điều khoản đã kí kết, nhưng thực dân Pháp đã bội ước, đẩy mạnh việc chuẩn bị xâm lược nước ta một lần nữa.

Ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ, thực dân Pháp tập trung quân tiến công các cơ sở cách mạng, vùng tự do, căn cứ địa của ta.

Ở Bắc Bộ, ngày 20/11/1946, thực dân Pháp khiêu khích, tiến công ta ở Hải Phòng và Lạng Sơn.

Ở Hà Nội, từ đầu tháng 12/1946, thực dân Pháp liên tiếp gây ra những cuộc xung đột vũ trang: đốt nhà Thông tin ở phố Tràng Tiền, đánh chiếm cơ quan Bộ tài chính.....

Trắng trợn hơn, ngày 18/12/1946, thực dân Pháp gửi tối hậu thư đòi ta phải giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu, giao quyền kiểm soát Thủ đô cho chúng. Nếu yêu cầu đó không được chấp nhận thì ngày 20/12/1946, chúng sẽ hành động.

Trước dã tâm xâm lược của thực dân Pháp, ngày 18 và 19/12/1946, Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã họp tại làng Vạn Phúc (Hà Đông), quyết định phát động toàn quốc kháng chiến.

Tối 19/12/1946, thay mặt Trung ương Đảng và Chính phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến. Cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ.

5. Dặn dò: HS về nhà chuẩn bị bài 25 tìm hiểu : Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống td pháp (1946 – 1950).

Em hãy trình bày về cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ. Nêu nội dung chính Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Hồ Chủ

tich. Trình bày cuộc chiến đấu giam chân đich trong thành phố Hà Nội

(19/12/1946 "17/12/1947).6. Rót kinh nghiÖm: ………………………………………..……………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………… Ngµy….th¸ng…..n¨m….

97


Ngµy so¹n: Ngày dạy : Từ cuối tháng 3 đến 11/4 CHUYÊN ĐỀ 11 Các dạng câu hỏi và ôn tập tổng hợp

Các dạng đề thi HSG tỉnh I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:

I. Kiến thức cần đạt:-Tổng hợp,hệ thống hoá kiến thức của lịch sử Thế giới từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay và lịch sử Việt Nam từ sau chiến tranh thế giới thứ nhất đên năm 1954.(Tập trung chủ yếu phần lịch sử Việt Nam)-Làm quen với nhiều dạng câu hỏi trong một đơn vị kiến thức.-Làm quen với nhiều dạng câu hỏi trong một bài tập lịch sử.-Làm quen với cấu trúc một đề thi HSG Tỉnh. 2.Kĩ năng cần đạt:-Phân tích ,so sánh,đánh giá các sự kiện,nhân vật lịch sử.-Phân tích ,so sánh các sự kiện,nhân vật lịch sử với hiện tại.-Phân tích và hiểu đề.-Kĩ năng xây dựng đề cương bài viết.-Kĩ năng phân bố thời gian làm bài.-Nhớ các sự kiện lịch sử,nhân vật lịch sử một cách có hệ thống.-Làm một bài tập lịch sử một cách có hệ thống có cấu trúc mạch lạc và có liên kết.3. Các dạng bài-Lập bảng niên biểu về các sự kiện lịch sử.-Tìm hiểu diễn biến các sự kiện lịch sử.-Xác định nguyên nhân thành công của một sự kiện lịch sử.

98

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - -Xác định, phân tích tính chất của một sự kiện lịch sử.-Xác lập mối quan hệ nhân quả giữa các sự kiện lịch sử của thế giới với Việt Nam.-So sánh đối chiếu các sự kiện lịch sử với hiện tại.-Tìm hiểu ý nghĩa của sự kiện và rút ra bài học kinh nghiệm .

II. ÔN TẬP VÀ LÀM CÁC DẠNG ĐỀ 1. Ôn tập : * Bài 14: Sự phân hoá xã hội Việt Nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất diễn ra như thế nào? Theo em giai cấp nào có khả năng lãnh đạo cách mạng Việt Nam ? a) Xã hội Việt Nam phân hóa:- Sau chiến tranh thế giới thứ nhất dưới tác động cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp, sự phân hóa giai cấp trong xã hội Việt Nam ngày càng sâu sắc* Giai cấp địa chủ phong kiến:- Ngày càng cấu kết chặt chẽ hơn với thực dân Pháp. Chia nhau chiếm đoạt ruộng đất của nông dân, bóc lột kinh tế, tăng cường kìm kẹp, đàn áp về chính trị đối với nông dân.- Có một bộ phận địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước nên đã tham gia phong trào yêu nước khi có điều kiện* Giai cấp tư sản- Ra đời sau chiến tranh thế giới thứ nhất. Lúc đầu là những tiểu chủ đứng trung gian làm thầu khoán, cung cấp nguyên vật liệu hay làm đại lí hàng hóa cho tư bản Pháp; Về sau họ có vốn, đứng ra kinh doanh riêng trở thành những nhà tư sản...- Giai cấp tư sản phân hóa thành 2 bộ phận:



+ Bị nhiều tầng áp bức bóc lột: thực dân, phong kiến, tư sản người Việt.

99

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Có quan hệ tự nhiên gắn bó với nông dân+ Kế thừa truyền thống yêu nước anh hùng và bất khuất của dân tộc.

Giai cấp công nhân sớm tiếp thu ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga, Chủ nghĩa Mác - Lênin vươn lên nắm quyền lãnh đạo cách mạng Việt Nam.b) Giai cấp có khả năng lãnh đạo cách mạng Việt Nam là công nhân :-Bị bóc lột nặng nề nhất nên có tinh thần cách mạng cao nhất.-Đại diện cho một lực lượng sản xuất tiên tiến .-Phát huy được truyền thống đấu tranh bất khuất của dân tộc.-Sớm có điều kiện tiếp thu trào lưu tư tưởng cách mạng vô sản trên thế giới* Bài 15: 1. Vì sao nói : Cách mạng tháng 10 Nga và phong trào cách mạng thế giới đã ảnh hưởng và đã thúc đẩy phong trào dân tộc, dân chủ công khai và phong trào công nhân Việt Nam phát triển sau CTTG thử hất?


Phong trào


Mục tiêu







Nhận xét

- Đã có cố gắng trong việc đấu tranh chống sự chèn ép của tư bản nước ngoài...- Hạn chế: phong trào mang tính chất cải lương, chỉ phục vụ quyền lợi của các giai cấp trên và nhanh chóng bị phong trào quần chúng vượt qua...

- Đã thức tỉnh lòng yêu nước, truyền bá tư tưởng tự do dân chủ, tư tưởng cách mạng mới trong nhân dân...- Chưa tổ chức được chính đảng nên đấu tranh còn mang tính xốc nổi ấu trĩ...

- Có bước phát triển mới tuy còn lẻ tẻ, tự phát và chủ yếu vẫn đấu tranh nhằm mục đích về kinh tế... nhưng cho thấy ý thức giai cấp, ý thức chính trị của giai cấp công nhân ngày càng phát triển, làm cơ sở cho các tổ chức và phong trào cách mạng cao hơn về sau...

3. Vì sao cuộc bãi công Ba Son(8/1925) lại đánh dấu một bước tiến mới trong phong trào công nhân Việt Nam sau chiến tranh? * Bài 16:

100

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Câu 1: Nêu tóm tắt những hoạt động của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc từ năm 1911 đến năm 1930? Giá trị của những sự kiện đó đối với cách mạng Việt Nam? Đâu là công lao đầu tiên to lớn nhất? Con đường tìm chân lí cứu nước của Nguyễn Ái Quốc có gì độc đáo khác với con đường cứu nước của các vị tiền bối đi trước?





yêu nước gửi tới hội nghịn Bản yêu sách của nhân dân An Nam đòi chính phủ Pháp...... + Tháng 7-1920, Nguyễn Ái Quốc được đọc Luận cương về vấn đề dân tộc và





+ Tháng 6-1923, Nguyễn Ái Quốc sang Liên Xô dự Hội nghị Quốc tế nông dân, sau đó ở lại Liên Xô vừa học tập nghiên cứu vừa làm việc (viết bài cho báo Sự thật và tạp chí Thư tín Quốc tế).

101

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Năm 1924, tại Đại hội Quốc tế Cộng sản lần thứ V, Nguyễn Ái Quốc đã trình bầy lập trường quan điểm về vị trí chiến lược của cách mạng thuộc địa , về mối quan hệ giữa cách mạng ở các nước thuộc địa với phong trào công nhân ở các nước đế quốc.




Chuẩn bị về tư tưởng và tổ chức cho việc thành lập chính đảng- 1927 – 1930: + Năm 1927, xuất bản cuốn sách “ Đường Kách mệnh” . + Tháng 12/1929, Người đến Thưởng Hải chuận bị cho Hội nghị hợp nhất các tổ


Long( Hương Cảng- Trung Quốc) . *Công lao của Người: - Là người Việt Nam đầu tiên đến với chủ nghĩa Mác - Lê Nin. Tìm thấy con đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam.- Là người tíc cực truyền bá chủ nghĩa Mac-Lênin vào phong trào công nhân và phong trào yêu nước ở Việt nam - Xây đắp mối quan hệ khăng khít giữa cách mạng việt Nam với cách mạng Pháp và cách mạng thế giới - Chuẩn bị tư tưởng, chính trị, tổ chức cho việc thành lập Đảng cộng sản ở Việt Nam.- Ngêi hîp nhÊt çc tæ chøc céng s¶n, thµnh §¶ng céng s¶n ViÖt Nam.- Ngêi v¹ch ra chÝnh c¬ng s¸ch lîc v¾n t¾t ®îc th«ng qua t¹i héi nghÞ thµnh lËp §¶ng* Công lao đầu tiên to lớn nhất là : - Là người Việt Nam đầu tiên đến với chủ nghĩa Mác - Lê Nin . Tìm thấy con đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam.Từ đó chuẩn bị mọi điều kiện cho việc hành lập Đảng Cộng sản Việt Nam .

102

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 * Con đường tìm chân lí cứu nước của Nguyễn Ái Quốc có gì độc đáo khác với con đường cứu nước của các vị tiền bối đi trước?- Con đường cứu nước của các bậc tiền bối. + Các bậc tiền bối mà tiêu biểu là Phan Bội Châu đã chọn con đường cứu nước tìm sang phương Đông, chủ yếu là Nhật Bản. Vì ở đó đã từng diễn ra cuộc cải cách Minh Trị 1868 làm cho Nhật Bản thoát khỏi số phận một nước thuộc địa: vì Nhật Bản đã đánh bại đế quốc Nga trong cuộc chiến tranh Nga - Nhật ( 1904 -1905) và Nhật Bản còn là nước “ đồng văn đồng chủng ”với Việt Nam. + Đối tượng của Phan Bội Châu gặp gỡ là những chính khách Nhật Bản để xin họ giúp Việt Nam đánh Pháp. + Phương pháp: là vận động tổ chức giai cấp cùng các tầng lớp trên để huy động lực lượng đấu tranh bạo động. - Con đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc là sang các nước phương Tây, nơi được mệnh danh có tư tưởng tự do , bình đẳng , bác ái, có khoa học kĩ thuật, có nền văn minh phát triển. + Cách đi của Nguyễn Ái Quốc là đi vào tất cả các giai cấp, tầng lớp, đi vào phong trào quần chúng giác ngộ, đoàn kết họ đứng lên đấu tranh giành độc lập thực sự bằng sức mạnh của mình là chính. + Người luôn đề cao học tập, nghiên cứu lí luận và kinh nghiệm cách mạng mới nhất của thời đại để trên cơ sở đó bắt gặp chân lí cách mạng tháng mười Nga. Đây là con đường cứu nước duy nhất đúng đắn đối với dân tộc ta, cũng như đối các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc khác vì nó phù hợp với sự phát triển của lịch sử dân tộc.

C©u 2.H·y lµm râ c«ng lao vÜ ®¹i cña Chñ tÞch Hå ChÝ

Minh ®èi víi çch m¹ng ViÖt Nam trong giai ®o¹n (1930 - 1945). Theo em c«ng lao nµo lín nhÊt?

- TL- a) C«ng lao:- Đã thống nhất 3 tổ chức cộng sản thành Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930), chính đảng theo chủ nghĩa Mác-Leenin của giai cấp công nhân, giữ vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng giải phóng dân tộc ở Việt Nam . Người đã đề ra đường lối đúng đắn cho Cách mạng giải phóng dân tộc ở Việt Nam thông qua Chính cương vắn tắt, sách lược vắn tát ( Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng)- HCM đã triệu tập và chủ trì Hội nghị Trung ương lần thứ 8(5/1941) + Hội nghị đã hoàn chỉnh về chuyển hướng chiến lược cách mạng giải phóng dân tộc ( đưa nhiệm vụ GPDT lên hàng đầu) + Quyết định thành lập Mặt trận Việt Minh(19/5/1941) ( gồm các tổ chức Cứu Quốc), nhằm tập hợp lực lượng cho cách mạng

103

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Quyết định chuản bị lực lượng cách mạng( lực lượng chính trị, lực lượng vũ trang), xây dựng căn cứ cách mạng + Hội nghị đã tạo tiền đề cho khởi nghĩa giành chính quyền khi có cơ hội- Tháng 8/1945 khi thời cơ đến , Đảng ta và chủ tịch HCM đã kịp thời, sáng suốt chớp thời cơ và lãnh đạo toàn dân đứng lên khởi nghĩa giành chính quyên trong cả nước và cách mạng đã nhanh chóng giành được thắng lợi Ngêi lµ linh hån cña cuéc tæng khëi nghÜa th¸ng 8- Ngày 2/9/1945 tại quảng trường Ba Đình (Hà Nội ), Chủ tịch HCm đã đọc bản TNĐL khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, nhà nước công-nông đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á

b) C«ng lao lín nhÊt: Sáng lập ra Đảng Cộng sản Việt Nam : Vì: - Đã thống nhất 3 tổ chức cộng sản thành Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930), chính đảng theo chủ nghĩa Mác-Lênin của giai cấp công nhân, giữ vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng giải phóng dân tộc ở Việt Nam . - Người đã đề ra đường lối đúng đắn cho Cách mạng giải phóng dân tộc ở Việt Nam thông qua Chính cương vắn tắt, sách lược vắn tát ( Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng)- Nhờ có sư ra đời của Đảng đã chấm dứt thời kỳ khủng hoảng về đường lối của CM Việt Nam, Đảng đã lãnh đạo phong trào Cách mạng Vn đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.

Câu 3: Vai trò của Nguyễn ái Quốc trong Hội nghị thành lập Đảng?Vai trò của Nguyễn Ái Quốc đối với sự ra đời của Đảng CS Việt Nam?

-TL-

* Vai trò của Nguyễn ái Quốc trong Hội nghị thành lập Đảng - Trực tiếp tổ chức và chủ trì Hội nghị thành lập ĐCS Việt Nam tại Hương Cảng – TQ( 3 đến 7/2/2013) - Phê phán những hành động thiếu thống nhất của các tổ chức cộng sản trong nước, đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hợp nhất các tổ chức Cộng sản thành một ĐCS duy nhất. - Đề ra kế hoạch để các tổ chức cộng sản về nước xúc tiến việc hợp nhất, đi đến thành lập ĐCS VN. - Viết và thông qua chính cương vắn tắt, sách lược vắn tắt, điều lệ vắn tắt. Đây được coi là cương lĩnh đầu tiên của Đảng* Vai trò của Nguyễn Ái Quốc đối với sự ra đời của Đảng CS Việt Nam:-Truyền bá chủ nghĩa Mác- Lênin về VIệt Nam, chuẩn bị về tư tưởng, chính trị và tổ chức cho việc thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam - Thành lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên(6/1925) , tổ chức tiền thân của Đảng, trực tiếp huấn luyện và đào tạo đội ngũ cán bộ nòng cốt của Đảng

104

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Thống nhất các tổ chức Cộng sản thành Đảng Cộng sản Việt Nam(3/2/1930), lấy chủ nghĩa Mác-Lênin làm nền tảng tư tưởng Trung ương.- Soạn thảo Cương lĩnh đầu tiên của Đảng, thể hiện sự đúng đắn, sáng tạo trong điều kiện của Việt Nam.Câu 4: T¹i sao kh¼ng ®Þnh c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiªn cña §¶ng lµ ®óng ®¾n, s¸ng t¹o? ChÝnh c¬ng, s¸ch lîc, ®iÒu lÖ v¾n t¾t ®îc coi lµ c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiên của Đảng là đúng đắn, sáng tạo vì:

- C¬ng lÜnh ®· v¹ch ra ®êng lèi chiÕn lîc ®óng ®¾n cho CMVN.- C¬ng lÜnh vËn dông s¸ng t¹o Chñ nghÜa M¸c- lªnin.- C¬ng lÜnh gi¶i quyÕt ®óng ®¾n mèi quan hÖ d©n téc vµ d©n

chñ. - Cương lĩnh đã xác định đúng đắn lực lượng cho Cách mạng .Câu 5: Chủ tịch Hồ Chí Minh ra “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” trong hoàn cảnh nào? Nêu nội dung “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến”. a. Hoàn cảnh: - Sau Hiệp định Sơ bộ (06/03/1946) và Tạm ước (14/09/1946), quân Pháp tăng cường khiêu khích, tấn công ta ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ, ở Hải Phòng, Lạng Sơn, nhất là ở Hà Nội. (12/1946) ( - Ngày 18/12/1946, Pháp gửi tối hậu thư buộc Chính phủ ta phải giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu nếu không chúng sẽ hành động vào sáng 20/12/1946. - Ban Thường vụ Trung ương Đảng họp (18 và 19/12/1946) quyết định phát động toàn quốc kháng chiến .Tối 19/12/1946, Hồ Chủ tịch ra “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến”. b. Nội dung: - Vạch rõ nguyên nhân gây ra cuộc chiến tranh này là do chính sách xâm lược của thực dân Pháp .Vì vậy nhân dân ta quyết tâm chiến đấu bảo vệ độc lập dân tộc và chính quyền vừa giành được. - Kêu gọi toàn dân đứng lên kháng chiến chống Pháp. - Khẳng định niềm tin tất thắng của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Câu 6: Trình bầy nội dung của Cương lĩnh chính trị đầu tiên do NAQ soạn thảo? Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt được thông qua tại Hội nghị thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam do NAQ soạn thảo là cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam.- Cương lĩnh xác định đường lối chiến lược cách mạng của Đảng là tiến hành cuộc “ tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”- Nhiệm vụ của cách mạng là: đánh đổ đế quốc Pháp, bọn phong kiến và tư sản phản cách mạng làm cho nước Việt Nam được độc lập, tự do; lập chính phủ công-nông-binh; tổ chức quân đội công-nông, tịch th ruộng đất của đế quốc và bọn phản động cách mạng chia cho dân cày nghèo, tiến hành cách mạng ruộng đất.

105

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Lực lượng cách mạng là: Công nhân, nông dân, tiểu tư sản , trí thức. Còn phú nông, trung, tiểu địa chủ và tư bản thì lợi dụng hoặc trung lập, đồng thời phải liên lạc với các dân tộc bị áp bức và vô sản hóa thế giới.- Đảng cộng sản Việt nam, đội tieenphong của giai cấp vô sản sẽ giữ vai trò lãnh đạo cách mạng. Cương lĩnh chính trị đầu tiên của đảng cộng sản Việt Nam do NAQ soạn thảo tuy còn vắn tắt song đay là một cương lĩnh giải phóng dân tộc sáng tạo,sớm kết hợp đúng đắn vấn đề dân tộc và giai cấp. Độc lập và tự do là tư tưởng cốt lõi của cương lĩnh này.

Câu 7: So sánh điểm giống và khác nhau giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên ( NGUYỄN ÁI QUỐC ) với Luận cương chính trị (TRẦN PHÚ ) của Đảng.Giống nhau: - Đều xác định tính chất của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là làm cách mạng tư sản dân quyền rồi chuyển sang cách mạng XHCN...- Đều xác định mục tiêu của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là độc lập dân tộc và ruộng đất dân cày.- Đều khẳng định lãnh đạo CM Việt Nam và CM Đông Dương là Đảng cộng sản...- Khẳng định cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là một bộ phận khăng khít của cách mạng vô sản thế giới...Khác nhau:- Nhiệm vụ cách mạng: + Cương lĩnh đề ra nhiệm vụ đánh đổ đế quốc, phong kiến..., đã đặt nhiệm vụ dân tộc lên trên nhiệm vụ đấu tranh giai cấp. + Luận cương đề ra nhiệm vụ đánh đổ phong kiến, đế quốc, chưa đưa nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu đặt nhiệm vụ chống phong kiến lên trên nhiệm vụ chống đế quốc.- Lực lượng cách mạng:+ Cương lĩnh nêu lực lượng cách mạng là công nhân, nông dân, tiểu tư sản, trí thức; lợi dụng hoặc trung lập phú nông, địa chủ và tư sản -> chủ trương trên đã tập hợp được sức mạnh của cả dân tộc.+ Luận cương nêu lực lượng cách mạng chỉ là công nhân và nông dân, không thấy được khả năng cách mạng của tiểu tư sản, tư sản dân tộc và địa chủ

Câu 8 : Vai trò của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam đã được thể hiện như thế nào trong thời gian từ ngày 3- 9 - 1945 đến ngày 19 - 12 - 1946?



106

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Giải quyết khó khăn:

+ Giải quyết nạn đói: Chủ tịch gửi thư kêu gọi nhân dân hưởng ứng phong trào ” hũ gạo cứu đói”, ” ngày đồng tâm”.......phát động phong trào tăng gia sản xuất...

+ Xóa nạn mù chữ và xây dựng nền giáo dục mới: ngày 8 – 9 -1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra sắc lệnh thành lập Nha bình dân học vụ.................Trước đó, ngày 5 – 9 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư cho học sinh cả nước nhân ngày khai trường..........

+ Tài chính: ngày 3 – 9 – 1945, Hồ Chí Minh ra sắc lệnh thành lập Quỹ độc lập ..... Tất cả những việc làm trên của Người đã giúp nước ta thoatts khỏi tình trạng” ngàn

cân treo sợi tóc”- Đấu tranh ngoại giao:+ Đối với Tưởng: Chủ tịch Hồ Chí Minh vạch rõ phải tránh trường hợp phải đối phó


+ Đối với Pháp:Trước Hiệp ước Hoa – Pháp, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trương giải pháp ’’Hòa để


- Cuộc kháng chiến toàn quốc phát động: cuối năm 1946 trước hành động của Pháp.(..... )ngày 18 – 12 – 1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trì Hội nghị Ban Thường vụ và nhận định định roc âm mưu xâm lược của thực dân Pháp. Chính vì vậy, ngày 19 – 12 – 1946 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra ’’Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến”* Bài 17: 1. Phong trào đấu tranh của công nhân, viên chức, học sinh học nghề trong những năm 1926-1927 có điểm gì mới? Sự ra đời, hoạt động và vai trò của tổ chức Tân Việt Cách mạng Đảng?3. Tại sao đến năm 1929 ở Việt Nam xuất hiện 3 tổ chức cộng sản nối tiếp nhau ra đời? * Bài 18: 1.T¹i sao nãi sù ra ®êi cña ba tæ chøc céng s¶n vµo n¨m 1929 lµ xu thÕ tÊy yÕu cña çch m¹ng ViÖt Nam ?

- Ba tæ chøc céng s¶n ra ®êi n¨m 1929 lµ xu thÕ tÊt yÕu, ®¸p øng yªu cÇu cña phong trµo çch m¹ng ViÖt Nam khi chñ nghÜa M¸c - Lª Nin kÕt hîp ®îc víi phong trµo c«ng nh©n, phong trµo yªu níc tÊt yÕu dÉn tíi sù ra ®êi cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam.2.Hoàn cảnh, nội dung hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 3/2/1930. So sánh điểm giống và khác nhau giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên với Luận cương chính trị của Đảng.

107

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 a. Hoàn cảnh, nội dung hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam- Cuối năm 1929, ở Việt Nam xuất hiện ba tổ chức cộng sản... đó là xu thế tất yếu của cách mạng Việt Nam...- Sau khi ra đời, các tổ chức cộng sản đã nhanh chóng xây dựng cơ sở tại các địa phương, trực tiếp tổ chức và lãnh đạo các cuộc đấu tranh của công nhân và nông dân...- Phong trào đấu tranh của công nhân kết hợp chặt chẽ với phong trào chống sưu cao thuế nặng... của nông dân, phong trào bãi khóa của học sinh, bãi thị của tiểu thương... tạo thành một làn sóng đấu tranh cách mạng dân tộc, dân chủ khắp cả nước...- Tuy nhiên ba tổ chức lại hoạt động riêng rẽ, tranh giành ảnh hưởng lẫn nhau. Tình hình đó nếu để kéo dài sẽ có nguy cơ dẫn đến sự chia rẽ lớn...- Yêu cầu bức thiết của cách mạng Việt Nam lúc này là phải có một đảng cộng sản thống nhất trong cả nước...- Trước tình hình đó, Nguyễn Ái Quốc với tư cách là phái viên của Quốc tế cộng sản đã thống nhất ba tổ chức cộng sản ở Việt Nam thành một Đảng cộng sản duy nhất lấy tên là Đảng cộng sản Việt Nam.- Hội nghị thành lập Đảng diễn ra vào 6 - 1 -1930 tại Cửu Long (Hương Cảng – Trung Quốc). Tham gia Hội nghị có 2 đại biểu của Đông Dương cộng sản đảng, 2 đại biểu của An Nam cộng sản đảng và 2 đại biểu ngoài nước, Nguyễn Ái Quốc chủ trì...- Hội nghị đã nhất trí tán thành việc thống nhất các tổ chức cộng sản thành một đảng duy nhất là Đảng cộng sản Việt Nam, thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Điều lệ tóm tắt của Đảng do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo. Nhân dịp này Nguyễn Ái Quốc cũng ra Lời kêu gọib. So sánh điểm giống và khác nhau giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên với Luận cương chính trị của Đảng.Giống nhau: - Đều xác định tính chất của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là làm cách mạng tư sản dân quyền rồi chuyển sang cách mạng XHCN...- Đều xác định mục tiêu của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là độc lập dân tộc và ruộng đất dân cày.- Đều khẳng định lãnh đạo CM Việt Nam và CM Đông Dương là Đảng cộng sản...- Khẳng định cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là một bộ phận khăng khít của cách mạng vô sản thế giới...Khác nhau:- Nhiệm vụ cách mạng: + Cương lĩnh đề ra nhiệm vụ đánh đổ đế quốc, phong kiến..., đã đặt nhiệm vụ dân tộc lên trên nhiệm vụ đấu tranh giai cấp. + Luận cương đề ra nhiệm vụ đánh đổ phong kiến, đế quốc, chưa đưa nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu đặt nhiệm vụ chống phong kiến lên trên nhiệm vụ chống đế quốc.- Lực lượng cách mạng:

108

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Cương lĩnh nêu lực lượng cách mạng là công nhân, nông dân, tiểu tư sản, trí thức; lợi dụng hoặc trung lập phú nông, địa chủ và tư sản -> chủ trương trên đã tập hợp được sức mạnh của cả dân tộc.+ Luận cương nêu lực lượng cách mạng chỉ là công nhân và nông dân, không thấy được khả năng cách mạng của tiểu tư sản, tư sản dân tộc và địa chủ2. T¹i sao kh¼ng ®Þnh c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiªn cña §¶ng lµ ®óng ®¾n, s¸ng t¹o?ChÝnh c¬ng, s¸ch lîc, ®iÒu lÖ v¾n t¾t ®îc coi lµ c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiên của Đảng là đúng đắn, sáng tạo vì: - C¬ng lÜnh ®· v¹ch ra ®êng lèi chiÕn lîc ®óng ®¾n cho CMVN.- C¬ng lÜnh vËn dông s¸ng t¹o Chñ nghÜa M¸c- lªnin.- C¬ng lÜnh gi¶i quyÕt ®óng ®¾n mèi quan hÖ d©n téc vµ d©n chñ. - Cương lĩnh đã xác định đúng đắn lực lượng cho Cách mạng3. Trong giai đoạn 1930-1935 ,sự kiện nào đánh dấu bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử cách mạng Việt Nam? Hãy nêu ý nghĩa của sự kiện đó?*Sự kiện đánh dấu bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử cách mạng Việt Nam là Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời (3/2/1930)*Ý nghĩa:- ĐCS Việt Nam ra đời (3/2/1930) tháng 10/1930 đổi tên là ĐCS Đông Dương là kết quả tất yếu của cuộc đấu tranh dân tộc và giai cấp ở Việt Nam trong thời đại mới.- Đảng ra đời là sản phẩm của sự kết hợp giữa chủ nghĩa Mác-Lê nin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam trong những năm đầu thế kỉ XX.- Việc thành lập Đảng là bước ngoặt trong lịch sử của giai cấp công nhân và cách mạng Việt Nam.Khẳng định sự trưởng thành của giai cấp vô sản nước ta ,chấm dứt thời kì khủng hoảng về giai cấp lãnh đạo*Bài 19 : 1. Vì sao nói “Xô viết Nghệ - Tĩnh thực sự là chính quyền cách mạng của quần chúng dưới sự lãnh đạo của Đảng” ?- Đầu năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời (đến tháng 10/1930 là ĐCSĐD). Sau khi ra đời Đảng đã lãnh đạo PTCM 1930-1931 với đỉnh cao ở Nghệ-Tĩnh. Kết quả là bộ máy chính quyền của địch ở nhiều thôn xã bị tan rã. Các tổ chức Đảng ở địa phương đã kịp thời lãnh đạo quần chúng thực hiện quyền làm chủ. Các Ban chấp hành nông hội xã do các chi bộ Đảng lãnh đạo đứng ra quản lí mọi mặt đời sống chính trị, xã hội ở nông thôn thựchiện nhiệm vụ của chính quyền nhân dân theo hình thức các Xô viết...- Trong thời gian tồn tại của mình chính quyền Xô viết đã thi hành nhiều chínhsách tiến bộ để đem lại quyền lợi cho nhân dân lao động+ Kinh tế: Bãi bỏ các thứ thuế vô lí do đế quốc và phong kiến đặt ra, chia lại RĐcông cho nông dân, bắt địa chủ giảm tô, xóa nợ...+ Chính trị, văn hóa, xã hội: Kiên quyết trấn áp bọn phản cách mạng; thực hiện cácquyền tự do dân chủ cho nhân dân; khuyến khích nhân dân học chữ Quốc ngữ, bài

109

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 trừ mê tín dị đoan. Các tổ chức quần chúng từ thấp đến cao đều phát triển mạnh; việc tuyên truyền giáo dục ý thức chính trị cho quần chúng được tổ chức rộng rãi+ Quân sự: Mỗi làng đều có các đội tự vệ vũ trang, nhờ đó trật tự trị an làng xómđược đảm bảo...2. Tr×nh bµy nguyªn nh©n vµ diÔn biÕn cña phong trµo çch m¹ng 1930-1931? ý nghÜa lÞch sö cña phong trµo çch m¹ng 1930-1931?a. Nguyên nhân : - Kinh tế: +Nền kinh tế Việt Nam phải chịu hậu quả nặng nề của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới. Nông nghiệp, công nghiệp đều bị suy sụp ; xuất nhập khẩu đình đốn, hàng hoá khan hiếm. +Đời sống mọi giai cấp, tầng lớp đều bị ảnh hưởng.. - Chính trị: Pháp đẩy mạnh khủng bố, đàn áp... làm cho tinh thần cách mạng của nhân dân ta ngày càng lên caob. Diễn biến: + Từ tháng 2 đến tháng 5 diễn ra nhiều cuộc đấu tranh của công nhân và nông dân. +Phong trào nổ ra mạnh mẽ từ tháng 5, nhân ngày quốc tế lao động mùng 1/5/1930. Lần đầu tiên công nhân và nông dân Đông Dương tỏ rõ dấu hiệu đoàn kết với vô sản thế giới. + Phong trào nổ ra mạnh mẽ nhất ở Nghệ - Tĩnh: - Tháng 9 - 1930, phong trào công - nông đã phát triển dến đỉnh cao với những cuộc đấu tranh quyết liệt như: tuần hành thị uy, biểu tình có vũ trang tự vệ, tấn công cơ quan chính quyền địch. - Chính quyền của đế quốc, phong kiến ở nhiều huyện bị tê liệt, nhiều xã tan rã. Các Ban Chấp hành Nông hội xã do các Chi bộ Đảng lãnh đạo đứng ra quản lí mọi mặt đời sống chính trị xã hội ở nông thôn, làm nhiệm vụ của chính quyền nhân dân theo hình thức Xô viết. Lần đầu tiên, nhân dân ta thực sự nắm chính quyền ở một số huyện thuộc hai tỉnh Nghệ - Tĩnh. - Chính quyền cách mạng đã kiên quyết trấn áp bọn phản cách mạng, bãi bỏ các thứ thuế, thực hiện quyền tự do dân chủ, chia lại ruộng đất,...c. Ý nghĩa lịch sử của phong trào Xô viết Nghệ - Tĩnh: - Phong trào Xô Viết có ý nghĩa lịch sử to lớn, chứng tỏ tinh thần oanh liệt và năng lực cách mạng của nhân dân lao động. - Đây là cuộc tổng diễn tập đầu tiên của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng để chuẩn bị cho Cách mạng tháng Tám sau này.3. Bằng sự kiện lịch sử hãy chứng minh: Xô Viết- Nghệ Tĩnh thực sự là chính quyền của dân, do dân và vì dân? * Bài 20:C©u 1: Nªu nh÷ng chuyÓn biÕn cña t×nh h×nh thÕ giíi vµ ViÖt Nam cã t¸c ®éng ®Õn çch m¹ng n íc ta thêi kú 1936-1939? Tr×nh bµy nh÷ng ho¹t ®éng ®Êu tranh c«ng khai hîp ph¸p cña nh©n d©n ta trong thêi kú 1936-1939? Nªu ý nghÜa lÞch sö?1. Tình hình thế giới và trong nước.

110

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Tình hình thế giới: - Chủ nghĩa phát xít được thiết lập và lên nắm quyền ở Đức, I-ta-li-a, Nhật Bản, trở thành mối nguy cơ dẫn tới một cuộc chiến tranh thế giới mới đe dọa hòa bình và an ninh thế giới. - Đại hội lần thứ VII của Quốc tế Cộng sản (7 - 1935) đề ra những chủ trương mới: thành lập Mặt trận Nhân dân ở các nước nhằm tập trung lực lượng chống phát xít và nguy cơ chiến tranh. - Ở Pháp, Mặt trận Nhân dân Pháp lên cầm quyền, ban bố một số chính sách tiến bộ đối với các thuộc địa. Một số tù chính trị ở Việt Nam được thả. + Trong nước: Hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế cùng những chính sách phản động của thực dân Pháp ở thuộc địa đã làm cho đời sống nhân dân ta càng đói khổ, ngột ngạt.2. Mặt trận Dân chủ Đông Dương và phong trào đấu tranh đòi tự do, dân chủ. + Chủ trương của Đảng: - Xác định kẻ thù trước mắt là bọn phản động Pháp và tay sai. - Nhiệm vụ là chống phát xít, chống chiến tranh đế quốc, chống bọn phản động thuộc địa, tay sai, đòi tự do, cơm áo, hòa bình. - Chủ trương thành lập Mặt trận Nhân dân phản đế Đông Dương, sau đổi thành Mặt trận Dân chủ Đông Dương. - Hình thức đấu tranh: hợp pháp, nửa hợp pháp, công khai, nửa công khai. + Diễn biến: - Phong trào Đông Dương Đại hội (8 - 1936) nhằm thu thập nguyện vọng của quần chúng, tiến tới triệu tập Đông Dương Đại hội. - Phong trào “đón rước” Phái viên Chính phủ Pháp và Toàn quyền mới, thực chất là biểu dương lực lượng, đưa “dân nguyện”. - Phong trào đấu tranh của quần chúng với các cuộc bãi công, bãi thị, biểu tình... Tiêu biểu là cuộc mít tinh tại Khu Đấu xảo (Hà Nội) nhân ngày Quốc tế Lao động 1 - 5 - 1938. - Trong phong trào báo chí công khai, nhiều tờ báo của Đảng và Mặt trận ra đời như Tiền phong, Dân chúng, Lao động,... nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác - Lê-nin và chính sách của Đảng. + Ý nghĩa của phong trào: - Trình độ chính trị, công tác của cán bộ, đảng viên được nâng cao, ảnh hưởng của Đảng được mở rộng. -Quần chúng được tập dượt đấu tranh, một đội quân chính trị hùng hậu được hình thành. - Phong trào dân chủ 1936 - 1939 là cuộc tập dượt lần thứ hai cho Cách mạng tháng Tám năm 1945.

Câu 2: Phong trào dân chủ 1936-1939 diễn ra trong hoàn cảnh lịch sử như thế nào? Nêu các hình thức đấu tranh trong thời kỳ này? Tại sao nói: “ Phong trào dân chủ 1936-1939 là cuộc tập dượt lần thứ 2 cho Cách mạng tháng 8/1945?a) Hoàn cảnh lịch sử của phong trào dân chủ 1936-1939:

111

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 * Thế giới : - Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929-1933 làm cho mâu thuẫn xã hội ở các nước tư bản ngày càng thêm sâu sắc: đến những năm 1930, thế lực phát xít ở Đức, Italia, nhật Bản lên cầm quyền đã chạy đua vũ trang, chuẩn bị chiến tranh thế giới - Tháng 7/1935, Đại hội lần thứ VII Quốc tế Cộng sản họp ở Mát-xcơ-va xác định kẻ thù nguy hiểm trước mắt của nhân dân thế giới là chủ nghĩa phát xít, xác định nhiệm vụ của nhân dân thế giới là: chống chủ nghĩa phát xít và nguy cơ chiến tranh , bảo vệ hòa bình, chủ trương thành lập Mặt trận nhân dân ở các nước nhằm tập hợp rộng rãi các lực lượng dân chủ.- Tháng 6/1936, Mặt trận Nhân dân Pháp do Đảng cộng sản pháp làm nòng cốt đã tháng cử vào Nghị viện lên nắm quyền, thi hành các cải cách tiến bộ ở thuộc địa .* Trong nước : Hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế 1929-1933 đã tác động sâu sắc tới kinh tế, xã hội Việt nam:- Kinh tế : Pháp tập trung khai thác thuộc địa để bù đắp thiệt hại cho chính quốc, làm cho nền kinh tế Việt Nam vẫn lạc hậu và phụ thuộc vào nền kinh tế Pháp - Xã hội : Đời sống của đại đa số nhân dân đói khổ: Cồng nhân thất nghiệp nhiều, nông dân không có ruộng cày... Họ hăng hái tham gia đấu tranh đòi cải thiện đời sống , đòi tự do, cơm áo, hòa bình....b) Các hình thức đấu tranh trong thời kỳ này: - Đấu tranh đòi các quyền tự do dân sinh, dân chủ: + Phong trào Đông Dương Đại hội: Năm 1936 , Đảng phát động nhân dân thảo ra bản dân nguyện gửi tới phái đoàn Chính phủ Pháp tiến tới triệu tập Đông Dương Đại hội (8/1936) Ủy ban hành động thành lập , phát truyền đơn, ra báo chí, tổ chức mít tinh, hội họp, thảo luận về yêu cầu dân sinh dân chủ . Tháng 9/1936, Pháp giải tán ủy ban hành động, tịch thu các báo.+ Phong trào dón phái viên Chính phủ pháp và toàn quyền mới của xứ Đông Dương( năm 1937): Đảng ta tổ chức cho quần chúng mít tinh “đón rước”, biểu dương lực lượng , đưa yêu sách về dân sinh, dân chủ : Trong những năm 1937- 1939, các cuộc mít tinh, biểu tình đòi quyền sống của các tầng lớp nhân dân vẫ tiếp tục diễn ra. Tiêu biểu là cuộc đấu tranh ngày 1/5/1938, lần đầu tiên mít tinh tổ chức công khai ở Hà Nội và nhiều nơi khác , thu hút đông đảo quần chúng tham gia.- Đấu tranh nghị trường : Đảng đưa người của Mặt trận Dân chủ Đông Dương ra ứng cử vào Viện dân biểu Bắc kì, Trung kì, Hội đồng quản hạt Nam kì, nhàm mở rộng lực lượng Mặt trận dân chủ và vạch trần chính sách phản động của thực dân ...- Đấu tranh trên lĩnh vực báo chí : Đảng đã xuất bản nhiều tờ báo công khai như Tiền phong, Dân chủ, lao động... Báo chí đã trở thành mũi xung kích trong những phong trào lớn của cuộc vận động dân chử 1936-1939 Nhiều sách chính trị- lí luận xuất bản công khai hoặc đưa từ Pháp về, các tác phẩm văn học được xuất bản.

112

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 c. Nói: “ Phong trào dân chủ 1936-1939 là cuộc tập dượt lần thứ 2 cho Cách mạng tháng 8/1945” Vì : Nếu như phong trào cách mạng 1930-1931 đã tạo ra những nhân tố cơ bản đảm bảo cho tháng lợi Cách mạng tháng tám thì phong trào 1936-1939 lại tiếp tục bồi bổ và phát triển những nhân tố đó lên một bước mới cao hơn:- Thông qua phong trào này, Đảng đã được trưởng thành thêm về tư tưởng và tổ chức .nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác- Lên nin càng ngày càng thêm thuấn nhuần trong tư tưởng, hành động của các đảng viên Đảng cộng sản và ăn sâu, tỏa rộng trong các tầng lớp nhân dân. Đảng đã xây dựng và phát triển được một đội ngũ cán bộ có năng lực và giầu kinh nghiệm, đồng thời phát triển thêm các tổ chức cơ sở , tăng cường mối dây liên hệ với quần chúng . Qua phong trào, nghệ thuật chỉ đạo chiến lược cách mạng của Đảng , trình độ giác ngộ của Đảng viên và uy tín của Đảng được nâng lên một bước rõ rệt - Cùng với sự trưởng thành của Đảng , lực lượng cách mạng cũng lớn mạnh không ngừng. Qua thực tiễn đấu tranh, Đảng đã xây dựng một đội quân chính trị hùng hậu gồm hàng triệu người ở cả thành thị và nông thôn, tập hợp trong một mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi. Cũng qua đấu tranh mà quần chúng cách mạng được tôi luyện và thử thách dày dạn .- Phong trào cách mạng 1936-1939 còn để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý giá cho giai đoạn cách mạng sau . Đó là bài học về tổ chức, tập hợp quần chúng đấu tranh; Bài học về sử dụng hình thức và phương pháp đấu tranh phong phú - Phong btrào cách mạng 1936-1939 đã chuẩn bị những điều kiện cần thiết để đưa Đảng và quần chúng cách mạng bước vào thời kỳ đấu tranh trực tiếp giành chính quyền. Như vậy, từ những lí do trên, phong trào cách mạng 1936-1939 là cuộc diễn tập lần thứ hai chuẩn bị cho cách mạng tháng Tám năm 1945.Câu 3: So sánh chủ trương, sách lược cách mạng của Đảng và hình thức đấu tranh giữa thời kỳ 1936-1939 với thời kỳ 1930-1931? Tại sao có sự khác biệt đó

113


*Có sự khác biệt đó là vì: Sở dĩ có sự khác nhau như vậy là do hoàn cảnh lịch sử thay đổi so với trước. Đặc biệt, Mặt trận Nhân dân Pháp đã ban hành những chính sách về tự do dân chủ và ân xá tù chính trị cho các nước thuộc địa . Lợi dụng cơ hội này Đảng ta chủ trương đấu tranh đòi dân sinh, dân chủ.Câu 4: Em hãy chứng minh thời kì 1936 – 1939 của nước ta là một thời kì có một không hai ở thuộc địa?Những sự kiện của lịch sử thế giới tác động vào Việt Nam

Thế lực phát xít lên cầm quyền ở một số nước ráo riết chạy đua vũ trang, chuẩn bị chiến tranh thế giới

Tháng 7 năm 1935, Quốc tế cộng sản tiến hành Đại hội lần thứ VII đã xác định chủ nghĩa phát xít là kẻ thù của nhân loại, đấu tranh chống phát là mục tiêu hàng đầu nhằm bảo vệ hòa bình thế giới, kêu gọi thành lập mặt trận nhân dân chống phát xít.

Tháng 6 năm 1936, chính phủ Mặt trận nhân dân lên cầm quyền ở Pháp, đã cho thi hành một số chính sách tiến bộ ở thuộc địa.

Chủ trương đường lối của Đảng Tháng 7 năm 1936, Hội nghị BCH TW Đảng cộng sản Đông Dương đã xác định:

* So sánh chủ trương, sách lược cách mạng của Đảng và hình thức đấu tranh giữa thời kỳ 1936-1939 với thời kỳ 1930-1931: Nội dung 1930-1931 1936-1939 Nhận định kẻ thù Đế quốc và phong

kiến Thực dâm Pháp phản động và tay sai

Mục tiêu- Nhiệm vụ

Chống đế quốc và phong kiế giành độc lập dân tộc và người cày có ruộng

Chống phát xít, chống chiến tranh đế quốc, chống bọn phản động thịc địa và tay sai đòi tự do dân chủ, cơm áo và hòa bình.

Tập hợp lực lượng

Liên minh công -nông

Mặt trận Dân chủ Đông Dương, tập hợp mọi lực lượng dân chủ, yêu nước và tiến bộ

Hình thức và phương pháp cách mạng

Bạo động vũ trang , bí mật, bất hợp pháp : bãi công, biểu tình, đấu tranh vũ trang, lập các Xô Viết

Đấu tranh chính trị hòa bình, công khai, bán công khai , hợp pháp: Phong trào Đông Dương đại hội, đấu tranh nghị trường, báo chí, bãi công, bãi thị, bãi khóa…

Lực lượng tham gia

Chủ yếu là công nhân và nông dân

Đông đảo các tầng lớp nhân dân, không phân biệt giai cấp, tôn giáo, chính trị

Địa bàn hoạt động

Nông thôn và các trung tâm công nghiệp

Chủ yếu là ở thành thị

114

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Nhiệm vụ chiến lược chống đế quốc và chống phong kiến; nhiệm vụ trực tiếp trước mắt là chống chế độ phản động thuộc địa, chống phát xít, chống chiến tranh, đòi tự do, dân sinh, dân chủ… - Phương pháp đấu tranh là kết hợp các hình thức công khai và bí mật, hợp pháp và bất hợp pháp. Thành lập mặt trận Thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương để tập hợp lực lượng đấu tranh. Tháng 3 năm 1938 đổi thành Mặt trận Thống nhất dân chủ Đông Dương, gọi tắt là Mặt trận Dân chủ Đông Dương.

Kết quả: Tạo ra phong trào đấu tranh sôi nổi rộng khắp: Đấu tranh đòi các quyền tự do dân chủ, dân sinh, dân chủ; đấu tranh nghị trường; đấu tranh trên lĩnh vực báo chí Kết luận: Như vậy thời kì 1936-1939 của nước ta là một thời kì có một không hai ở thuộc địa là vì Đảng đã triệt để lợi dụng mọi khả năng hợp pháp để tập hợp lực lượng, tổ chức đội quân chính trị hùng hậu trong Mặt trận Dân chủ.Đảng đã kết hợp khéo léo, chặt chẽ hoạt động hợp pháp, nửa hợp pháp với hoạt động bí mật và không hợp pháp để từng bước đưa phong trào tiến lên được xem là cuộc tổng diễn tập thứ hai cho thắng lợi của cách mạng tháng Tám sau này.

Câu 5. Những bài học kinh nghiệm từ phong trào cách mạng 1930-1931 và phong trào dân chủ 1936 – 1939 đã được Đảng ta đã vận dụng như thế nào trong Cách mạng tháng Tám 1945?

Những bài học kinh nghiệm của phong trào cách mạng 1930-1931 được Đảng ta phát huy

- Công tác tư tưởng được Đảng coi trọng. Đường lối cách mạng đúng đắn, sát hợp với thực tiễn đất nước sẽ dẫn phong trào đi đúng hướng, tránh được tả khuynh, hữu khuynh. Từ kinh nghiệm đó, công tác tư tưởng được đẩy mạnh trong phong trào Việt Minh. Khi thời cơ Tổng khởi nghĩa đến, TW Đảng quyết định Tổng khởi nghĩa đã tiến hành Đại hội Quốc dân ở Tân Trào nhằm thực hiện tinh thần nêu trên.

- Bài học về xây dựng khối liên minh công-nông thời kì 1930-1931 đã được Đảng ta phát huy trong cách mạng tháng Tám, công – nông đã trở thành động lực trong Tổng khởi nghĩa.

Bài học về tổ chức, lãnh đạo quần chúng đấu tranh những kinh nghiệm tổ chức bãi công của công nhân, biểu tình của nông dân đã được phát huy trong thời kì khởi nghĩa từng phần và Tổng khởi nghĩa. Lực lượng chính trị và đấu tranh chính trị trong cách mạng tháng Tám là lực lượng cơ bản đưa cách mạng đi đến thành công. Kinh nghiệm của phong trào dân chủ 1936-1939 được Đảng ta áp dụng

- Xây dựng mặt trận thống nhất rộng rãi trong mặt trận Dân chủ Đông Dương được Đảng ta phát huy trong việc lập mặt trận Việt Minh. Đây là một tổ chức chính trị, quần chúng rộng rãi nhất bao gồm các giai cấp, tầng lớp, các đảng phái chính trị, các tôn giáo và cả cá nhân yêu nước.

- Kinh nghiệm về tổ chức, lãnh đạo quần chúng đấu tranh công khai được Đảng ta vận dụng trong những ngày Tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945. Đảng đã huy động, tổ

115

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 chức quần chúng công nông ở thành thị và nông thôn tiến hành biểu tình thị uy, giành chính quyền.

Về vấn đề dân tộc, qua phong trào 1936-1939 vấn đề dân tộc được đưa lên hàng đầu. Hình thức mặt trận đã được thành lập riêng cho Việt Nam để phát huy cao nhất tinh thần dân tộc của quần chúng nhân dân.* Bài 21 : ? Hòan cảnh thế giới và Đông dương đã tác động như thé nào tới cách mạng Việt Nam trong những năm 1939-1945?? Tại Sao Pháp và Nhật lại cấu kết với nhau cùng thống trị nhân dân Đông Dương ?? Trình bầy sự hiểu biết của em về 2 cuộc khởi nghĩa: Bắc Sơn (27/9/1940)và . Khëi nghÜa Nam Kú (23/11/1940)* Bài 22 : Câu 1: Hoµn c¶nh lÞch sö, néi dung ý nghĩa héi nghÞ ban chÊp hµnh Trung ¬ng lÇn 8 §¶ng céng s¶n §«ng D¬ng (Th¸ng 5-1941). Theo em, trong các chủ trương của hội nghị lần 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương, chủ trương nào là quan trọng nhất? a) Hoµn c¶nh lÞch sö, néi dung ý nghĩa héi nghÞ ban chÊp hµnh Trung ¬ng lÇn 8 §¶ng céng s¶n §«ng D¬ng (Th¸ng 5-1941)* Hoµn c¶nh:- N¨m 1941 chiÕn tranh thÕ giíi thø hai bíc vµo n¨m thø 3, ph¸t xit §øc chuyÓn bÞ tÊn c«ng Liªn X«, NhËt nh¶y vµo §«ng D¬ng - ViÖt Nam........................................* Néi dung: Héi nghÞ v¹ch râ m©u thuÉn chñ yÕu ë §«ng D¬ng lµ m©u thuÉn gi÷a çc d©n téc §«ng D¬ng víi bän §Õ quèc.- Héi nghÞ x¸c ®Þnh nhiÖm vô bøc thiÕt nhÊt cña çch m¹ng §«ng D-¬ng lµ gi¶i phãng d©n téc- Héi nghÞ chñ tr¬ng tiÕp tôc t¹m g¸c khÈu hiÖu ®¸nh ®æ ®Þa chñ.- Héi nghÞ quyÕt ®Þnh thµnh lËp ViÖt Nam ®éc lËp ®ång minh.Héi nghÞ hoµn chØnh chñ tr¬ng cña §¶ng ®îc ®Ò ra t¹i héi nghÞ Trung ¬ng lÇn 6.- Héi nghÞ ®a ra nh÷ng chñ tr¬ng s¸ng t¹o cã t¸c dông quyÕt ®Þnh ®Õn th¾ng lîi cña çch m¹ng th¸ng 8 (1945)* Ý nghĩa:Hội nghị ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 8 có ý nghĩa quan trọng, Nghị quyết của hội nghị lần thứ 8 đã hoàn chỉnh việc chuyển hướng chỉ đạo chiến lược và sách lược cách mạng đã đề ra ở hội nghị Ban Chấp hành trung ương lần thứ 6 (11/1939).- Nó có tác dụng quyết định trong việc vận động toàn Đảng, toàn dân chuẩn bị tiến tới cách mạng tháng Támb)Trong các chủ trương của hội nghị lần 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương, chủ trương quan trọng nhất là:

116

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Trước hết phải làm sao giải phóng cho được các dân tộc Đông Dương khỏi ách Pháp - Nhật. Vì vậy hội nghị quyết định tạm gác khẩu hiệu "đánh đổ địa chủ, chia ruộng đất cho dân cày", thay bằng các khẩu hiệu "tịch thu ruộng đất của bọn đế quốc và Việt gian chia cho dân cày nghèo, giảm tô, giảm tức, chia ruộng công" tiến tới thực hiện người cày có ruộngCâu 2: Trình bày hoàn cảnh ra đời và vai trò của Mặt trận Việt Minh đối với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945.a) Hoàn cảnh ra đời và vai trò của Mặt trận Việt Minh:- Hoàn cảnh ra đời:* Thế giới: Chiến tranh thế giới bước sang năm thứ 3 Tháng 6/1941 Đức tấn công Liên Xô, thế giới hình thành 2 trận tuyến, một bên là lực lượng dân chủ do Liên Xô đứng đầu, một bên là khối phát xít Đức - Italia - Nhật. Cuộc đấu tranh của nhân dân ta trở thành một bộ phận trong cuộc đấu tranh của các lực lượng dân chủ trên thế giới.* Trong nước: + Tháng 9/1940, Nhật vào Đông Dương, Pháp nhanh chóng đầu hàng. Pháp - Nhật câu kết bóc lột nhân dân ta...+ Dưới ách áp bức của Nhật - Pháp, đời sống nhân dân ta vô cùng cực khổ. Mâu thuẫn dân tộc trở nên gay gắt, nhiệm vụ giải phóng dân tộc trở nên cấp bách...+ 28/01/1941, Nguyễn Ái Quốc về nước và triệu tập Hội nghị Trung ương 8 (5/1941). Hội nghị quyết định thành lập Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh). Ngày 19/5/1941 Mặt trận Việt Minh được thành lập.B, Vai trò:+ Tập hợp mọi người dân Việt Nam yêu nước xây dựng khối đoàn kết dân tộc, phân hóa cô lập kẻ thù, chĩa mũi nhọn đấu tranh vào chúng.+ Là nơi tập hợp và giác ngộ, rèn luyện lực lượng chính trị cho cách mạng tháng Tám năm 1945. Là lực lượng có ý nghĩa quyết định trong tổng khởi nghĩa giành chính quyền.+ Tạo cơ sở chính trị vững chắc cho việc xây dựng lực lượng vũ trang và căn cứ địa cách mạng.+ Mặt trận Việt Minh cùng với Đảng lãnh đạo tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 thắng lợi. Tạo điều kiện cho nhân dân ta góp sức vào phe đồng minh chống phát xít để bảo vệ hòa bình thế giới.Câu 3: Tại sao đến năm 1941 Đảng ta lại chủ trương thành lập Mặt trận Việt Minh? Vai trò của Mặt trận Việt Minh đối với thắng lợi cuả cách mạng tháng Tám năm 1945? * Đến năm 1941 Đảng ta lại chủ trương thành lập Mặt trận Việt Minh vì: - Do tình hinhd thế giới và trong nước có những biến đổi sâu sắc , Trong lúc này, nhiệm vụ giải phóng dan tộc phải được đặt lên hàng đầu - Trước tình hình đó đòi hỏi mọi dân tộc trên bán đảo Đông Dương phải tự mình giải quyết nhiệm vụ giải phóng dân tộc mình, mà không được trông chò, ỷ lại bên ngoài. Cụ thể là mỗi dân tộc phải có một mặt trận riêng để đoàn kết toàn thể nhan dân trong nước đứng lên chống thực dân Pháp, phát xít Nhật giành độc lập

117


* Vai trò của Mặt trận Việt Minh đối với thắng lợi cuả cách mạng tháng Tám năm 1945:

Câu 4: Cách mạng Việt Nam trong thời kì 1939 – 1945 đã chịu tác động của hai sự kiện lịch sử thế giới sau đây như thế nào:- Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ ( 9.1939)- Phát xít Nhật đầu hàng Đồng minh ( 15.8.1945)* Sự kiện chiến tranh thế giới hai bùng nổ:- 01.9.1939, đức tấn công Ba Lan -> Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ. Tháng 6. 1940, Pháp đầu hàng Đức…- Cuối tháng 9.1940, Nhật xâm lược Đông Dương, Pháp đầu hàng Nhật và câu kết với Nhật thống trị nhân dân Đông Dương…..dân tộc VN bị đặt dưới ách thống trị của Pháp – Nhật- Trước chuyển biến của tình hình, tháng 11.1939 Hội nghị BCH TW Đảng CS Đông Dương họp tại Bà Điểm :+ Xác định mục tiêu chiến lược của cách mạng Đông Dương là đánh đổ đế quốc và tay sai làm cho Đông Dương hoàn toàn độc lập ….+ Tạm gác khẩu hiệu cách mạng ruộng đất,đề ra khẩu hiệu: tịch thu ruộng đất của bọn đế quốc, địa chủ phản bội… khẩu hiệu chính quyền xô viết công nong binh được thay bằng khẩu hiệu: Chính phủ dân chủ cộng hòa…..+ Phương pháp cách mạng, chuyển từ đấu tranh đòi quyền dân sinh, dân chủ sang đấu tranh trực tiếp đánh đổ đế quốc, tay sai…+ Chủ trương thành lập Mặt trận thống nhất phản đế Đông Dương….

- Để đáp ứng yêu cầu trên, tại Hội nghị trung ương lần thứ VIII(5/1941) họp tại Pác Bó( Cao Bằng) , theo sáng kiến của Nguyễn Ái Quốc, Đảng ta chủ trương thành lập Việt Nam độc lập đồng minh( Mặt trận Việt Minh) 9 19/5/1941), bao gồm các tổ chức quần chúng lấy tên là Hội Cứu quốc nhằm liên hiệp hết thảy các giới đồng bào yêu nước , không phân biệt giàu nghèo , già trẻ, gái trai... cùng nhau đánh giặc cứu nước .- Mặt trận Việt minh là hình thức thích hợp để động viên mọi tầng lớp, mọi giai cấp đấu tranh cho độc lập dân tộc, thực hiện sách lược cô lập và phân hóa kẻ thù; đoàn kết với nhân dân Lào, Capuchia để chống kẻ thù chung

- Mặt trận Việt Minh đã tập hợp được đông đảo quần chúng , hình thành lên lực lượng chính trị hùng hậu của cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng, thực hiện chính sách đại đoàn kết dân tộc . Mặt khác còn phân hóa và cô lập kẻ thù, chĩa mũi nhon đấu tranh vào Pháp- Nhật và tay sai- Trên cơ sở phát triển các đoàn thể cứu quốc trong mặt trận Việt Minh, lực lượng vũ trang cách mạng từng bước được trưởng thành và phát triển, cùng với lực lượng chính trị đã tạo nên sức mạnh tổng hợp để nổi dạy tổng khởi nghĩa giành chính quyền khi thời cơ đến - Việt Minh còn làm tốt chức năng của chính quyền nhà nước khi ta chưa giành được chính quyền như chuẩn bị lực lượng cho tổng khởi nghĩa, tổ chức và lãnh đạo tổng khởi nghiã khi thời cơ đến

118

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Nghị quyết Hội nghị BCH TW Đảng CS Đông Dương tháng 11.1939 đánh dấu bước chuyển hướng quan trọng- đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu, thể hiện sự nhạy bén về chính trị và năng lực lãnh đạo của Đảng…* Sự kiện Nhật đầu hàng Đồng minh:- 15.8.1945, Nhật đầu hàng Đồng minh không điều kiện, quân Nhật ở Đông Dương rệu rã, chính phủ Trần Trọng Kim hoang mang…điều kiện khách quan thuận lợi cho tổng khởi nghĩa đã đến- Ngay từ ngày 13.8.1945, TW Đảng và Tổng bộ Việt Minh thành lập Uỷ ban khởi nghĩa toàn quốc, ra Quân lệnh số 1, phát động Tổng khới nghĩa- Từ 14-> 15.8.1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng ở Tân Trào thông qua kế hoach lãnh đạo tổng khởi nghĩa…- Ngày 16 -> 17.8.1945 Đại hội Quốc dân tán thành chủ trương Tổng khởi nghĩa, thành lập Uỷ Ban dân tộc giải phóng…- Chiều 16.8.1945, một đơn vị quân giải phóng do Võ Nguyên Giáp chỉ huy tiến về giải phóng thị xã Thái Nguyên- Từ 18 đến 28.8.1945, Tổng khới nghĩa thắng lợi trong cả nước…- 30.8. 1945, vua Bảo đại thoái vị…- 2.9.1945, Hồ Chủ Tịch độc tuyên ngôn độc lập, thành lập nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà…Câu 5: So với Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng tháng 11- 1939 thì Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng tháng 5 – 1941 của Đảng Cộng sản Đông Dương đã hoàn chỉnh chủ trương chỉ đạo chiến lược của các mạng Việt Nam ở những nội dung nào? - Nhận định tình hình thế giới và trong nước: nếu Hội nghị Trung ương Đảng lần 6 mới phân tích cuộc chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra sẽ lôi cuốn các dân tộc vào guồng chiến tranh.......thì Hội nghị Trung ương lần 8 trên cơ sở phân tích tình hình đã dự đoán chính xác sự phát triển của cách mạng VN: Nếu cuộc chiến tranh đế quốc lần trước...... thì cuộc chiến tranh đế quốc lần này .......và cách mạng VN nhờ đó mà thành công.- Giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa nhiệm vụ dân tộc và giai cấp: Hội nghị Trung ương lần 6 đã đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu còn các nhiệm vụ khác đặt ở phía dưới thì Hội nghị Trung ương lần 8 đã chỉ ra nhiệm vụ dân tộc phải được đề cao hơn nữa và phân tích chính xác mối quan hệ giữa nhiệm vụ dân tộc và giai cấp: Trong lúc này nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải phóng..........mà quyền lợi ........- Giải quyết đúng đắn vấn đề dân tộc trong phạm vi từng nước ở Đông Dương. Nếu Hội nghị Trung ương lần 6 vẫn chủ trương giành độc lập trên toàn Đông Dương, thì hội nghị Trung ương lần 8 chủ trương do hoàn cảnh khác nhau nên vấn đề dân tộc đặt trong phạm vi từng nước.......- Vấn đề mặt trận: ở Hội nghị Trung ương lần 6 chủ trương thành lập Mặt trận dân tộc thống nhất phản đế Đông Dương nhằm............thì Hội nghị Trung ương lần 8 chủ trương mỗi nước sẽ thành lập một măt trận riêng nhằm.............- Vấn đề về khởi nghĩa vũ trang và nhiệm vụ cách mạng: Ơ Hội nghị Trung ương lần 6 mới chỉ chủ trương chuyển phong trào sang hoạt động bí mật........thì Hội nghị Trung

119

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 ương lần 8 đã chỉ rõ: việc chuẩn bị cho khởi nghĩa vũ trang là nhiệm vụ quan trọng nhất khởi nghĩa muốn giành thắng lợi thì phải có sự chuẩn bị chu đáo........theo phương phải đi từ...........=> Như vậy, so với Hội nghị Trung ương lần 6 thì Hội nghị Trung ương 8 đã giải quyết chính xác các vấn đề quan trọng của cách mạng Việt Nam. Hoàn chỉnh việc chuyển hướng chỉ đạo chiến lược.........Câu 6: So sánh các Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương được triệu tập vào tháng 11-1939 và tháng 5-1941 theo các vấn đề sau:Nội dung so sánh Giống nhau Khác nhauHoàn cảnh triệu tậpNội dung cơ bảný nghĩa lịch sử

TRẢ LỜI

Nội dung so sánh

Giống nhau khác nhau

Hoàn cảnh lịch sử

- Thế giới: CTTG thứ 2 bùng nổ và ngày càng lan rộng. Pháp tham chiến.- Trong nước: Mâu thuẫn giữa nhân dân ta với thực dân Pháp trở nên sâu sắc

- Thế giới: Đến HN TW tháng 5/1941, Đức chuẩn bị tấn công Liên Xô...- Trong nước: Nhật nhảy vào Đông Dương, nhân dân ta chịu 2 tầng áp bức bóc lột Pháp-Nhật. Mâu thuẫn dân tộc càng trở nên sâu sắc hơn.

* Bài 23 : 1.T¹i sao nãi sù ra ®êi cña ba tæ chøc céng s¶n vµo n¨m 1929 lµ xu thÕ tÊy yÕu cña çch m¹ng ViÖt Nam ?

- Ba tæ chøc céng s¶n ra ®êi n¨m 1929 lµ xu thÕ tÊt yÕu, ®¸p øng yªu cÇu cña phong trµo çch m¹ng ViÖt Nam khi chñ nghÜa M¸c - Lª Nin kÕt hîp ®îc víi phong trµo c«ng nh©n, phong trµo yªu níc tÊt yÕu dÉn tíi sù ra ®êi cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. 2.Hoàn cảnh, nội dung hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 3/2/1930. So sánh điểm giống và khác nhau giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên với Luận cương chính trị của Đảng.

a. Hoàn cảnh, nội dung hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam

120

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Cuối năm 1929, ở Việt Nam xuất hiện ba tổ chức cộng sản... đó là xu thế tất yếu của cách mạng Việt Nam...- Sau khi ra đời, các tổ chức cộng sản đã nhanh chóng xây dựng cơ sở tại các địa phương, trực tiếp tổ chức và lãnh đạo các cuộc đấu tranh của công nhân và nông dân...- Phong trào đấu tranh của công nhân kết hợp chặt chẽ với phong trào chống sưu cao thuế nặng... của nông dân, phong trào bãi khóa của học sinh, bãi thị của tiểu thương... tạo thành một làn sóng đấu tranh cách mạng dân tộc, dân chủ khắp cả nước...- Tuy nhiên ba tổ chức lại hoạt động riêng rẽ, tranh giành ảnh hưởng lẫn nhau. Tình hình đó nếu để kéo dài sẽ có nguy cơ dẫn đến sự chia rẽ lớn...- Yêu cầu bức thiết của cách mạng Việt Nam lúc này là phải có một đảng cộng sản thống nhất trong cả nước...- Trước tình hình đó, Nguyễn Ái Quốc với tư cách là phái viên của Quốc tế cộng sản đã thống nhất ba tổ chức cộng sản ở Việt Nam thành một Đảng cộng sản duy nhất lấy tên là Đảng cộng sản Việt Nam.- Hội nghị thành lập Đảng diễn ra vào 6 - 1 -1930 tại Cửu Long (Hương Cảng – Trung Quốc). Tham gia Hội nghị có 2 đại biểu của Đông Dương cộng sản đảng, 2 đại biểu của An Nam cộng sản đảng và 2 đại biểu ngoài nước, Nguyễn Ái Quốc chủ trì...- Hội nghị đã nhất trí tán thành việc thống nhất các tổ chức cộng sản thành một đảng duy nhất là Đảng cộng sản Việt Nam, thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Điều lệ tóm tắt của Đảng do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo. Nhân dịp này Nguyễn Ái Quốc cũng ra Lời kêu gọib. So sánh điểm giống và khác nhau giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên với Luận cương chính trị của Đảng.Giống nhau: - Đều xác định tính chất của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là làm cách mạng tư sản dân quyền rồi chuyển sang cách mạng XHCN...- Đều xác định mục tiêu của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là độc lập dân tộc và ruộng đất dân cày.- Đều khẳng định lãnh đạo CM Việt Nam và CM Đông Dương là Đảng cộng sản...- Khẳng định cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là một bộ phận khăng khít của cách mạng vô sản thế giới...Khác nhau:- Nhiệm vụ cách mạng: + Cương lĩnh đề ra nhiệm vụ đánh đổ đế quốc, phong kiến..., đã đặt nhiệm vụ dân tộc lên trên nhiệm vụ đấu tranh giai cấp. + Luận cương đề ra nhiệm vụ đánh đổ phong kiến, đế quốc, chưa đưa nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu đặt nhiệm vụ chống phong kiến lên trên nhiệm vụ chống đế quốc.- Lực lượng cách mạng:+ Cương lĩnh nêu lực lượng cách mạng là công nhân, nông dân, tiểu tư sản, trí thức; lợi dụng hoặc trung lập phú nông, địa chủ và tư sản -> chủ trương trên đã tập hợp được sức mạnh của cả dân tộc.

121

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 + Luận cương nêu lực lượng cách mạng chỉ là công nhân và nông dân, không thấy được khả năng cách mạng của tiểu tư sản, tư sản dân tộc và địa chủ2. T¹i sao kh¼ng ®Þnh c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiªn cña §¶ng lµ ®óng ®¾n, s¸ng t¹o?ChÝnh c¬ng, s¸ch lîc, ®iÒu lÖ v¾n t¾t ®îc coi lµ c¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiên của Đảng là đúng đắn, sáng tạo vì: - C¬ng lÜnh ®· v¹ch ra ®êng lèi chiÕn lîc ®óng ®¾n cho CMVN.- C¬ng lÜnh vËn dông s¸ng t¹o Chñ nghÜa M¸c- lªnin.- C¬ng lÜnh gi¶i quyÕt ®óng ®¾n mèi quan hÖ d©n téc vµ d©n chñ. - Cương lĩnh đã xác định đúng đắn lực lượng cho Cách mạng*. Bài 24 : Câu 1: Tại sao Tưởng và Pháp ký với nhau hiệp ước Hoa - Pháp ngày 28 - 2 – 1946? Đảng và Chính phủ ta thực hiện sách lược gì trước tình thế do hiệp ước đặt ra?* Gợi ý trả lời: - Sau khi chiếm đóng các đô thị ở Nam Bộ và cực nam Trung Bộ, thực dân Pháp chuẩn bị tiến quân ra Bắc để thôn tính cả nước ta. Để thực hiện mục đích đó, chắc chắn Pháp sẽ vấp phải lực lượng kháng chiến của quân dân Việt Nam và cả sự có mặt của quân Tưởng ở miền Bắc. Vì thế, Pháp dùng thủ đoạn điều đình với chính phủ Tưởng để ra Bắc thay thế quân Tưởng giải giáp quân Nhật. Trong khi đó, Tưởng thấy cần phải rút về nước để tập trung đối phó với phong trào cách mạng do Đảng Cộng sản Trung Quốc lãnh đạo.

Tưởng và Pháp đã thoả hiệp với nhau, ký kết bản hiệp ước Hoa – Pháp ngày 28- 2-1946. theo đó Pháp được đưa quân ra Bắc thay thế quân Tưởng làm nhiệm vụ giải giáp quân Nhật. Đổi lại Tưởng được Pháp trả lại một số quyền lợi trên đất Trung Quốc, được vận chuyển hàng hoá qua cảng Hải Phòng vào Hoa Nam không phải đóng thuế. - Hiệp ước Hoa – Pháp buộc nhân dân ta phải chọn một trong hai con đường: hoặc là cầm vũ khí chống lại thực dân Pháp khi chúng ra miền Bắc, hoặc là cùng hoà hoãn với Pháp để nhanh chóng gại 20 vạn quân Tưởng ra khỏi miền Bắc, tranh thủ thời gian hoà hoãn, xây dựng đất nước, chuẩn bị lực lượng để đối phó với cuộc chiến tranh của Pháp về sau - Trước tình thế mà Hiệp ước đó đặt ra, Đảng và Chính phủ ta đã thực hiện sách lược hoà với Pháp. Hồ Chủ Tịch đã ký với Xanhtơni, đại diện chính phủ Pháp bản Hiệp định sơ bộ 6- 3 – 1946.Theo đó, chính phủ Pháp công nhận nước Việt Nam dân chủ cộng hoà là một quốc gia tự do,có chính phủ, nghị viện, quân đội và tài chính riêng nằm trong khối Liên hiệp Pháp; Chính phủ Việt Nam thoả thuận cho 15000 quân Pháp ra miền Bắc thay quân Tưởng làm nhiệm vụ giải giáp quân Nhật, số quân này sẽ rút dần trong thời hạn 5 năm, hai bên thực hiện ngừng bắn, tạo không khí thuận lợi cho việc mở cuộc đàm phán chính thức - Hiệp định sơ bộ 6- 3 – 1946 có ý nghĩa rất lớn. Nó đã đập tan âm mưu cấu kết giữa Pháp và Tưởng, loại bỏ được một kẻ thù nguy hiểm là tưởng và tay sai; tránh được một cuộc chiến tranh chống nhiều kẻ thù khi lực lượng của ta còn yếu; tranh thủ thời gian hoà hoãn để chuẩn bị lực lượng cho cuộc chiến đấu sau

122

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Sau hiệp định sơ bộ, ta tiếp tục đấu tranh ngoại giao, đàm phán chính thức với Pháp tại Phôngtennơblô, nhưng do Pháp ngoan cố nên cuối cùng hội nghị thất bại. Để tiếp tục kéo dài thời gian hoà hoãn, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký với đại diện chính phủ Pháp bản tạm ước 14 – 9 – 1946, nhân nhượng thêm cho Pháp một số quyền lợi kinh tế - văn hoá ở Việt Nam - Tranh thủ thời gian hoà hoãn, chúng ta đã củng cố và xây dựng lực lượng về mọi mặt(chính trị, kinh tế, quân sự…) Pháp cố ý gây chiến tranh (khiêu khích, tăng quân, đánh chiếm Lạng Sơn, Hải Phòng, gây xung đột ở Hà Nội), gửi tối hậu thư ngày 18 – 12 – 1946 đòi chính phủ ta giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu và giao quyền kiểm soát thủ đô hà Nội cho chúng, thực chất là Pháp bắt ta đầu hàng. Ta không thể nhân nhượng được nữa, cuộc kháng chiến toàn quốc bắt đầu(19 -12 – 1946) Câu 2 Nêu những chính sách đối nội và đối ngoại của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa trong năm đầu sau cách mạng tháng tám năm 1945 nhằm giữ vững củng cố chính quyền dân chủ nhân dân và bảo vệ nền độc lập cả dân tộc. Ý nghĩa những hoạt động đó đối với cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.* Gợi ý trả lời: 1. Khái quát tình hình nước ta sau cách mạng tháng tám-Khó khăn:+ Đất nước vừa trải qua nạn đói nghiêm trọng vẫn chưa được khắc phục,tiếp đó là nạn lụt lớn làm vỡ đê 9 tỉnh Bắc Bộ ->nạn đói đang đe dọa nghiêm trọng đời sống nhân dân.+ 95% dân số mù chữ, hạn chế sự hiểu biết về quyền làm chủ của nhân dân.Ngân quỹ Nhà nước trống rỗng+Quân Đồng Minh vào giải giáp quân đội Nhật ở hai miền Nam- Bắc. Thực dân Pháp nhân cơ hội đó trở lại xâm lược Nam Bộ- Thuận lợi:toàn dân phấn khở tự hào với thắng lợi của cách mạng, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và tiền đồ của cách mạng.2. Những hoạt động đối nội.a, Giải quyết những hậu quả của những năm trước cách mạng* Giải quyết nạn đói: Lập các hũ gạo cứu đói, tổ chức “Ngày đồng tâm”.Phát động phong trào thi đua sản xuất “ Không một tấc đất bỏ hoang”.Kết quả nạn đói đã được đẩy lùi* Giải quyết nạn dốt: Phát động phong trào xóa nạn mù chữ. Thành lập Nha cơ quan bình dân học vụ(8/9/1945). Các cấp học đều phát triển. Kết quả hơn 2,5 triệu người được xóa nạn mù chữ* Giải quyết những khó khăn về tài chính: kêu gọi tinh thần đóng góp tự nguyện của nhân dân lập “Quỹ độc lập” và “tuần lễ vàng”.b, Xây dựng và củng cố chính quyền mới- 6/1/ 1946 tổng tuyển cử bầu quốc hội trong cả nước, hơn 90% cử tri trong cả nước đã đi bầu- Bầu cử hội đồng nhân dân và ủy ban hành chính các cấp. Ngày 29/5/ 1946 thành lập hội liên hiệp quôc dân Việt Nam.2. Chính sách đối ngoại.

123

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Động viên toàn dân trực tiếp tham gia và ủng hộ cuộc kháng chiến của đồng bào Nam Bộ- Nhân nhượng với Tưởng, hòa hoãn với Pháp.+ Trước ngày 6/3/ 1946 nhân nhượng với Tưởng để tập trung lực lượng đánh Pháp ở Miền Nam.+ Kí hiệp định Sơ bộ ( 6/ 3/ 1946) và Tam ước( 14/ 9/ 1946) với Pháp để đuổi quân Tưởng và bè lũ tay sai ra khỏi miền Bắc, tranh thủ thời gian hòa hoãn để chuẩn bị lực lượng cho cuộc kháng chiến lâu dài vưới thực dân Pháp.3. Ý nghĩa- Tăng thêm niềm tin của nhân dân với chính quyến cách mạng- Xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng từ trung ương đến địa phương- Xây dựng và củng cố lực lượng kháng chiến và các cơ sở kinh tế xã hội phục vụ kháng chiến.- Thắt chặt hơn nữa khối đoàn kết toàn dân2. Luyện đề :ĐỀ 1 :

PHẦN I - LỊCH SỬ THẾ GIỚI (7 điểm)Câu 1 (3,0 điểm)

Trình bày tình hình chung của các nước Mĩ La-tinh từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Tại sao gọi khu vực này là “lục địa bùng cháy”?Câu 2 (4,0 điểm)

Nêu sự phát triển của kinh tế Nhật Bản từ 1950 - 1973. Nguyên nhân nào dẫn đến sự phát triển đó? Việt Nam có thể học tập kinh nghiệm gì từ sự phát triển của Nhật Bản?PHẦN II - LỊCH SỬ VIỆT NAM (13 điểm)Câu 1(3,0 điểm)

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh có rất nhiều đóng góp cho dân tộc ta. Em hãy nêu 3 công lao to lớn nhất của Người trong 50 năm đầu thế kỉ XX. Lí giải cho sự lựa chọn của em.Câu 2 (4,0 điểm)

Tại sao nói Cách mạng tháng Tám 1945 là một biến cố của lịch sử dân tộc ta và là sự kiện có ý nghĩa thời đại sâu sắc? Nêu đóng góp của Đảng bộ và nhân dân Hà Nam trong sự kiện này.Câu 3(6,0 điểm)

Trình bày hoàn cảnh, diễn biến, kết quả, ý nghĩa của chiến dịch Biên giới thu - đông 1950. Vì sao nói chiến thắng Biên giới thu - đông 1950 đã mở ra bước ngoặt mới trong cuộc kháng chiến chống Pháp?

124

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Hết

HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI CHÍNH THỨCMôn: Lịch sử 9Gồm 4 trang

PHẦN I - LỊCH SỬ THẾ GIỚICâu Nội dung ĐiểmCâu1

(3 điểm)Trình bày tình hình chung của các nước Mĩ La-tinh từ sau chiến tranh thế giới thứ hai. Tại sao gọi khu vực này là “lục địa bùng cháy”- Đầu thế kỉ XIX nhiều nước ở Mĩ La- tinh đã giành độc lập nhưng sau đó trở thành “sân sau” của đế quốc Mĩ.- Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai, phong trào đấu tranh chống chế độ độc tài đã bùng nổ và phát triển. Tiêu biểu là cuộc cách mạng nhân dân ở Cu-ba đầu năm 1959- Sau đó phong trào phát triển mạnh với nhiều hình thức đấu tranh, song chủ yếu là đấu tranh vũ trang và khu vực này trở thành “Lục địa bùng cháy”. Nhiều nước đã giành được thắng lợi như Bô-li-vi-a, Vê-nê-xuê-la, Cô-lôm-bi-a, Ni-ca-ra-goa, Pê-ru....- Các nước Mĩ La-tinh đã thu được nhiều thành tựu trong công cuộc củng cố độc lập dân tộc, dân chủ hóa đời sống chính trị, tiến hành các cải cách dân chủ...- Tuy nhiên, ở một số nước đã gặp phải những khó khăn như: tăng trưởng kinh tế chậm lại, tình hình chính trị không ổn định do sự tranh giành quyền lực giữa các phe phái.

0,25

0,5

0,5

0,5

0,25

*Gọi khu vực này là “lục địa bùng cháy” vì:- Sau chiến tranh thế giới thứ hai, phong trào đấu tranh giành độc lập dân tộc, chống chế độ độc tài thân Mĩ phát triển mạnh mẽ một loạt quốc gia giành được độc lập.

1,0

Câu 2(4 điểm)

Nêu sự phát triển của kinh tế Nhật Bản từ 1950 – 1973. Nguyên nhân nào dẫn đến sự phát triển đó? Việt Nam có thể học tập kinh nghiệm gì từ sự phát triển của Nhật Bản?Sự phát triển của kinh tế Nhật Bản:- Công nghiệp: trong những năm 1950-1960, tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm là 15%, những năm 1961-1970 là 13,5%- Tổng sản phẩm quốc dân, năm 1950 đạt: 20 tỷ đôla, năm 1968 đạt 183 tỷ đô la, đứng thứ hai thế giới sau Mĩ .Thu nhập bình quân theo đầu

0,5

0,5125

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 người năm 1990 đạt 23796 USD đứng thứ hai trên thế giới sau Thụy Sĩ.- Nông nghiệp: Trong những năm 1967-1969, nhờ áp dụng những thành tựu khoa học kĩ thuật hiện đại đã cung cấp được 80% nhu cầu lương thực, 2/3 nhu cầu thịt sữa trong nước. Nghề đánh cá rất phát triển, đứng thứ hai trên thế giới sau Pê-ru.- Từ những năm 1970 của thế kỉ XX, cùng với Mĩ và Tây Âu, Nhật Bản trở thành một trong ba trung tâm kinh tế tài chính của thế giới.

0,5

0,5Nguyên nhân dẫn đến sự phát triển của kinh tế Nhật Bản.- Truyền thống văn hóa giáo dục lâu đời của Nhật Bản - sẵn sàng tiếp thu những giá trị tiến bộ của thế giới nhưng vẫn giữ được bản sắc dân tộc.- Hệ thống tổ chức quản lí có hiệu quả của các xí nghiệp, công ti Nhật Bản.- Vai trò quan trọng của nhà nước trong việc đề ra các chiến lược phát triển, nắm bắt đúng thời cơ và sự điều tiết cần thiết để đưa nền kinh tế liên tục tăng trưởng.- Con người Nhật Bản được đào tạo chu đáo, có ý chí vươn lên, cần cù lao động, đề cao kỉ luật và coi trọng tiết kiệm.

0,25

0,25

0,25

0,25

Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam:+ Coi trọng yếu tố con người, giáo dục - đào tạo, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc+ Vai trò quản lý, điều tiết có hiệu quả của nhà nước

0,5

0,5PHẦN II - LỊCH SỬ VIỆT NAM

Câu 1(3 điểm)

Sinh thời, chủ tịch Hồ Chí Minh có rất nhiều đóng góp cho dân tộc ta. Em hãy nêu 3 công lao to lớn nhất của Người trong 50 năm đầu thế kỉ XX. Lí giải cho sự lựa chọn của em.

1. Tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc: 7/1920 NguyÔn Ái Quèc ®äc b¶n “ Sơ thảo lần thứ nhất những vÊn ®Ò d©n téc vµ vấn đề thuéc ®Þa” Từ đó lựa chọn con đường cứu nước theo con đường cách mạng vô sản * Lí giải: Việc tìm ra con đường cứu nước mới: con đường cách mạng vô sản của Người đã chấm dứt thời kì khủng hoảng về đường lối cứu nước của dân tộc ta

0,5

0,5

2. Thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam đầu năm 1930* Lí giải: Sự kiện thành lập Đảng là một bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử dân tộc ta. Sự ra đời của Đảng là sự chuẩn bị đầu tiên tất yếu có tính quyết định đối với mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam sau này.

0,5

0,5

126

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 3. Người đã lãnh đạo Tổng khởi nghĩa tháng Tám thành công năm 1945* Lí giải: Ngưêi trùc tiÕp cïng Trung ương §¶ng, MT Việt Minh l·nh ®¹o nh©n d©n ta Tæng khởi nghĩa th¸ng T¸m thµnh c«ng. Đây là sự kiện vĩ đại của lịch sử dân tộc vì đã lật đổ ách thống trị của thực dân Pháp và phát xít Nhật. Mở ra kỉ nguyên độc lập, tự do của dân tộc.

0,5

0,5

Lưu ý: Học sinh có thể lựa chọn những sự kiện khác nhưng lí giải phù hợp thì GK vẫn cho điểm bình thường.

Câu 2 (4 điểm)

Tại sao nói cách mạng tháng Tám là một biến cố của lịch sử dân tộc ta và là sự kiện có ý nghĩa thời đại sâu sắc?Cách mạng tháng Tám là một biến cố của lịch sử dân tộc ta vì:

- Cách mạng tháng Tám năm 1945 đã chấm dứt ách đô hộ của thực dân Pháp và phát xít Nhật, lật đổ chế độ phong kiến kéo dài gần 1000 năm, lập ra nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, đưa nhân dân ta lên địa vị người làm chủ đất nước.

- Mở đầu kỉ nguyên mới của dân tộc: kỉ nguyên độc lập tự do; kỉ nguyên nhân dân lao động nắm chính quyền, làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh dân tộc; kỉ nguyên giải phóng dân tộc gắn liền với giải phóng xã hội.

0,75

0,75

Sự kiện có ý nghĩa thời đại sâu sắc:- Cách mạng tháng Tám là thắng lợi đầu tiên trong thời đại mới của

một dân tộc nhược tiểu đã tự giải phóng khỏi ách đế quốc thực dân. Cách mạng tháng Tám thành công đã dẫn đến sự ra đời của nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á.

- Thắng lợi đó đã cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh của nhân dân các nước thuộc địa và nửa thuộc địa trên thế giới, đặc biệt là nhân dân châu Á và châu Phi.

0,75

0,75

Nêu đóng góp của nhân dân Hà Nam trong sự kiện này.-Ngày 15-16/8/1945 Ban cán sự Đảng bộ Hà Nam họp tại Lũng Xuyên (Duy Tiên) bàn kế hoạch khởi nghĩa.-Ngày 20/8 nhân dân chiếm huyện lị Duy Tiên, Lý Nhân, Kim Bảng-Ngày 22/8 nhân dân huyện Bình Lục khởi nghĩa-Ngày 24/8/1945 giành chính quyền ở Phủ Lý, Thanh Liêm

0,25

0,250,250,25

Câu 3(6 điểm)

Trình bày hoàn cảnh, diễn biến, kết quả, ý nghĩa của chiến dịch Biên giới thu - đông 1950.

127

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 *Hoàn cảnh:- Cách mạng Trung Quốc thắng lợi (1-10-1949), tình hình Đông Dương và thế giới thay đổi có lợi cho cuộc kháng chiến của ta- Thực dân Pháp liên tiếp thất bại trên chiến trường và ngày càng lệ thuộc vào đế quốc Mĩ. Mĩ ngày càng can thiệp sâu và “dính líu trực tiếp” vào cuộc chiến tranh Đông Dương.- Pháp thực hiện “kế hoạch Rơ-ve”, nhằm “khóa cửa biên giới Việt- Trung” bằng cách tăng cường hệ thống phòng ngự trên Đường số 4 vàthiết lập “ Hành lang Đông- Tây” chuẩn bị tiến công Căn cứ địa Việt Bắc lần thứ hai.- Tháng 6-1950, Trung ương và Chính phủ ta quyết định mở chiến dịch Biên giới, nhằm tiêu diệt một bộ phận lực lượng địch, khai thông biên giới Việt – Trung, mở rộng củng cố căn cứ địa Việt Bắc

0,5

0,5

0,5

0,5

*Diễn biến:- Với một lực lượng áp đảo, quân ta tiêu diệt Đông Khê ( sáng 18/9 ), uy hiếp Thất Khê, thị xã Cao Bằng bị cô lập; hệ thống phòng ngự trên đường số 4 bị lung lay.- Quân Pháp ở Cao Bằng được lệnh rút theo đường số 4, đồng thời lực lượng của chúng ở Thất Khê cũng được lệnh tiến đánh Đông Khê để đón cánh quân từ Cao Bằng xuống.- Quân ta mai phục chặn đánh trên đường số 4, hai cánh quân Cao Bằng và Thất Khê bị thiệt hại nặng nên không liên lạc được với nhau.Thất Khê bị uy hiếp, quân Pháp buộc phải rút về Na Sầm, rồi Lạng Sơn và đến ngày 22/10 thì rút khỏi đường số 4.

0,5

0,5

0,5

*Kết quả:- Sau hơn một tháng chiến đấu (từ 16/9 đến 22/10/ 1950 ), quân ta giải phóng vùng biên giới Việt - Trung từ Cao Bằng đến Đình Lập với 35 vạn dân. - “Hành lang Đông – Tây” bị chọc thủng ở Hòa Bình. Thế bao vây cả trong lẫn ngoài của địch đối với căn cứ địa Việt Bắc bị phá vỡ. Kế hoạch Rơ- ve của Pháp bị phá sản.

0,5

0,5

*Ý nghĩa- Chiến dịch Biên giới kết thúc thắng lợi đã đưa cuộc kháng chiến của ta chuyển sang giai đoạn mới: từ đây quân ta giành được quyền chủ động trên chiến trường chính Bắc Bộ.

0,5

128

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Chiến thắng Biên giới thu- đông 1950 đã mở ra bước ngoặt mới trong cuộc kháng chiến chống Pháp vì:- Đây là chiến dịch đầu tiên ta chủ động mở trên quy mô lớn để tiến công Pháp và giành thắng lợi- Sau thắng lợi này ta đã giành được thế chủ động trên chiến trường chính Bắc Bộ, làm xoay chuyển cục diện cuộc chiến.

0,5

0,5

*Lưu ý: Học sinh có thể trình bày theo cách khác nhưng đảm bảo theo nội dung yêu cầu thì GK vẫn cho điểm bình thường.

ĐỀ SỐ 2 :

NỘI DUNG ĐỀ THI:I. Phần Lịch sử thế giới ( 7 điểm):Câu 1 (4,0 điểm) Quá trình hình thành và phát triển của Liên minh châu Âu (EU). Vì sao nói Hội nghị Ma-a-xtơ-rích (Hà Lan) đánh dấu một mốc mang tính đột biến của quá trình liên kết quốc tế ở châu Âu? Câu 2 (3,0 điểm) Nêu ý nghĩa và tác động của cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật từ năm 1945 đến nay. Nhân loại phải làm gì để phát huy mặt tích cực, hạn chế mặt tiêu cực của cuộc cách mạng đó?II Phần Lịch sử Việt Nam( 13 điểm)Câu 1 (4,0 điểm) Hoàn cảnh, nội dung hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 3/2/1930. So sánh điểm giống và khác nhau giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên với Luận cương chính trị của Đảng. Câu 2 (5,0 điểm)a. Sự lãnh đạo kịp thời và nhạy bén của Đảng Cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh được thể hiện như thế nào qua việc chớp thời cơ và lãnh đạo Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945? b. Trình bầy tóm tắt diễn biến cách mạng tháng Tám ở Hà Nam? C©u 3:(3,0 điểm) Nội dung chủ yếu ,ý nghĩa lịch sử của Hiệp định Giơ-ne-vơ? Theo em nội dung nào trong Hiệp định thể hiện thắng lợi lớn nhất của ta?

- HẾT-

129


HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI ĐỀ XUẤTI. Phần Lịch sử thế giới:

Câu Nội dung ĐiểmCâu

1 Quá trình hình thành và phát triển của Liên minh châu Âu (EU). Giải thích vì sao Hội nghị Ma-a-xtơ-rích (Hà Lan) đánh dấu một mốc mang tính đột biến của quá trình liên kết quốc tế ở châu Âu.

4,0

a. Quá trình hình thành và phát triển của Liên minh châu Âu (EU) 3,0- Tháng 4/1951, “Cộng đồng than, thép châu Âu” thành lập gồm 6 nước Pháp, Đức, I-ta-li-a, Bỉ, Hà Lan, Lúc-xăm-bua.

0,5

- Tháng 3/1957, 6 nước trên thành lập tiếp “Cộng đồng năng lượng nguyên tử châu Âu” và “ Cộng đồng kinh tế châu Âu” ( EEC)

0,5

- Tháng 7/1967, 3 cộng đồng trên sáp nhập với nhau thành “Cộng đồng châu Âu” (EC)

0,5

- Tháng 12/1991, Hội nghị Ma-a-xtơ-rích (Hà Lan) đã quyết định đổi tên “Cộng đồng châu Âu” thành “Liên minh châu Âu” (EU).

0,5

- Năm 1999, EU đã phát hành đồng tiền chung châu Âu với tên gọi là đồng ơ-rô (EURO). Đến năm 2004, EU đã có 25 nước thành viên.

0,5

- Ngày nay, EU là một liên minh kinh tế - chính trị lớn nhất, có tổ chức chặt chẽ nhất thế giới và là một trong ba trung tâm kinh tế - tài chính lớn của thế giới.

0,5

b. Giải thích vì sao… 1,0Vì hội nghị đã thông qua hai quyết định quan trọng: - Xây dựng một thị trường nội địa châu Âu với một liên minh kinh tế và tiền tệ châu Âu, có một đồng tiền chung duy nhất.

0,25

- Xây dựng một liên minh chính trị, mở rộng sang liên kết về chính sách đối ngoại và an ninh, tiến tới một nhà nước chung.

0,25

- Hội nghị Ma-a-xtơ-rích đánh dấu bước phát triển mới của tổ chức này, từ đây EU trở thành một tổ chức liên kết cả về kinh tế, tiền tệ và chính trị.

0,5

Câu 2

Ý nghĩa và tác động của cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật từ năm 1945 đến nay. Nhân loại phải làm gì để phát huy mặt tích cực, hạn chế mặt tiêu cực của cuộc CM đó.

3,0

a. Ý nghĩa, tác động của cách mạng khoa học kĩ thuật 2,0* Ý nghĩa- Là một cột mốc chói lọi trong lịch sử tiến hoá của văn minh nhân loại, mang lại những tiến bộ phi thường, những thành tựu kì diệu và những thay đổi to lớn trong cuộc sống con người.

0,5

* Tác động tích cực

130

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Tạo ra bước nhảy vọt chưa từng thấy về sản xuất, năng suất lao động, nâng cao mức sống và chất lượng cuộc sống của con người với những hàng hóa và tiện nghi sinh hoạt mới.

0,5

- Mang lại những thay đổi lớn lao về cơ cấu dân cư lao động, số người làm nông nghiệp, công nghiệp giảm dần, số người làm trong các ngành dịch vụ ngày càng tăng lên.

0,5

* Tác động tiêu cực- Chế tạo ra các loại vũ khí và phương tiện quân sự có sức tàn phá và huỷ diệt sự sống. Ô nhiễm môi trường, tai nạn lao động, tai nạn giao thông, xuất hiện những dịch bệnh mới cùng những đe dọa về đạo đức xã hội và an ninh đối với con người...

0,5

b. Để phát huy mặt tích cực, hạn chế mặt tiêu cực của cách mạng khoa học - kĩ thuật, nhân loại cần chú ý:

1,0

- Tích cực nghiên cứu, ứng dụng những thành tựu của cách mạng khoa học - kĩ thuật vào phục vụ đời sống, mang lại lợi ích cho cộng đồng, đồng thời đẩy mạnh xu thế hợp tác, hòa dịu trong quan hệ quốc tế, tiếp tục nghiên cứu sáng chế ra nhiều loại thuốc, máy móc chữa trị các loại bệnh hiểm nghèo….

0,5

- Hạn chế sản xuất các loại vũ khí hủy diệt sự sống, bảo vệ tài nguyên môi trường, sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách hợp lý, nâng cao ý thức chấp hành luật lệ giao thông, phòng tránh các loại bệnh tật, tai nạn lao động….

0,5

II. Phần Lịch sử Việt NamCâu Nội dung ĐiểmCâu

1Hoàn cảnh, nội dung hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam 2,0- Cuối năm 1929, ở Việt Nam xuất hiện ba tổ chức cộng sản... đó là xu thế tất yếu của cách mạng Việt Nam.

0,25

- Sau khi ra đời, các tổ chức cộng sản đã nhanh chóng xây dựng cơ sở tại các địa phương, trực tiếp tổ chức và lãnh đạo các cuộc đấu tranh của công nhân và nông dân...

0,25

- Phong trào đấu tranh của công nhân kết hợp chặt chẽ với phong trào chống sưu cao thuế nặng... của nông dân, phong trào bãi khóa của học sinh, bãi thị của tiểu thương... tạo thành một làn sóng đấu tranh cách mạng dân tộc, dân chủ khắp cả nước

0,25

- Tuy nhiên ba tổ chức lại hoạt động riêng rẽ, tranh giành ảnh hưởng lẫn nhau. Tình hình đó nếu để kéo dài sẽ có nguy cơ dẫn đến sự chia rẽ lớn...

0,25

- Yêu cầu bức thiết của cách mạng Việt Nam lúc này là phải có một đảng cộng sản thống nhất trong cả nước...

0,25

- Trước tình hình đó, Nguyễn Ái Quốc với tư cách là phái viên của Quốc 0,25

131

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 tế cộng sản đã thống nhất ba tổ chức cộng sản ở Việt Nam thành một Đảng cộng sản duy nhất lấy tên là Đảng cộng sản Việt Nam.- Hội nghị thành lập Đảng diễn ra vào 6 – 1 -1930 tại Cửu Long (Hương Cảng – Trung Quốc). Tham gia Hội nghị có 2 đại biểu của Đông Dương cộng sản đảng, 2 đại biểu của An Nam cộng sản đảng và 2 đại biểu ngoài nước, Nguyễn Ái Quốc chủ trì...

0,25

- Hội nghị đã nhất trí tán thành việc thống nhất các tổ chức cộng sản thành một đảng duy nhất là Đảng cộng sản Việt Nam, thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Điều lệ tóm tắt của Đảng do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo. Nhân dịp này Nguyễn Ái Quốc cũng ra Lời kêu gọi

0,25

So sánh điểm giống và khác nhau giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên với Luận cương chính trị của Đảng.

2,0

* Giống nhau: 1,0- Đều xác định tính chất của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là làm cách mạng tư sản dân quyền rồi chuyển sang cách mạng XHCN...

0,25

- Đều xác định mục tiêu của cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là độc lập dân tộc và ruộng đất dân cày

0,25

- Đều khẳng định lãnh đạo CM Việt Nam và CM Đông Dương là Đảng cộng sản...

0,25

- Khẳng định cách mạng Việt Nam và cách mạng Đông Dương là một bộ phận khăng khít của cách mạng vô sản thế giới...

0,25

* Khác nhau: 1,0- Nhiệm vụ cách mạng: + Cương lĩnh đề ra nhiệm vụ đánh đổ đế quốc, phong kiến..., đã đặt nhiệm vụ dân tộc lên trên nhiệm vụ đấu tranh giai cấp. + Luận cương đề ra nhiệm vụ đánh đổ phong kiến, đế quốc, chưa đưa nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu đặt nhiệm vụ chống phong kiến lên trên nhiệm vụ chống đế quốc.

0,5

- Lực lượng cách mạng:+ Cương lĩnh nêu lực lượng cách mạng là công nhân, nông dân, tiểu tư sản, trí thức; lợi dụng hoặc trung lập phú nông, địa chủ và tư sản -> chủ trương trên đã tập hợp được sức mạnh của cả dân tộc.+ Luận cương nêu lực lượng cách mạng chỉ là công nhân và nông dân, không thấy được khả năng cách mạng của tiểu tư sản, tư sản dân tộc và địa chủ ...

0,5

Câu 2

a. Sự lãnh đạo kịp thời và nhạy bén của Đảng cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh qua việc chớp thời cơ và lãnh đạo Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945

4,0

* Chớp thời cơ: 1,75132

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Chiến tranh thế giới thứ hai đang tới những ngày cuối. Ở châu Âu, phát xít Đức bị đánh bại, đầu hàng không điều kiện vào tháng 5/1945. Ở châu Á, ngày 15/8/1945 phát xít Nhật đầu hàng Đồng Minh... Đảng ta nhận định thời cơ Tổng khởi nghĩa đã đến... lập tức huy động toàn thể nhân dân sẵn sàng nổi dậy....

0,5


0,25

- Ngày 14 – 15/8/1945 Đảng triệu tập Hội nghị toàn quốc quyết định phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước trước khi quân Đồng minh vào

0,25

- Tiếp theo, Quốc dân Đại hội họp ở Tân Trào ngày 16/8/1945 gồm đại biểu ba xứ thuộc đủ các giới, các đoàn thể, các dân tộc, tiêu biểu cho ý chí và nguyện vọng của toàn dân, hưởng ứng lệnh tổng khởi nghĩa, thành lập Chính phủ lâm thời...

0,25

- Sau đó Hồ Chí Minh gửi thư kêu gọi đồng bào cả nước đứng lên Tổng khởi nghĩa giành chính quyền.

0,25

- Chiều 16/8, theo lệnh của Ủy ban khởi nghĩa, một đội quân giải phóng do Võ Nguyên Giáp chỉ huy, xuất phát từ Tân Trào tiến về bao vây và tấn công quân Nhật ở thị xã Thái Nguyên, mở đường về Hà Nội.

0,25

* Lãnh đạo: 2,25 - Thực hiện lệnh tổng khởi nghĩa của TƯ Đảng, hưởng ứng lời kêu gọi của lãnh tụ Hồ Chí Minh, Đảng bô các địa phương đã lãnh đạo nhân dân trong cả nước liên tiếp nổi dậy giành chính quyền...

0,25

- Từ 14 – 18/8 nhiều xã, huyện thuộc một số tỉnh đã nối nhau chớp thời cơ giành chính quyền. Có 4 tỉnh giành được chính quyền ở tỉnh lị sớm nhất là Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam.

0,5

- Tiếp đó, Tổng khởi nghĩa đã lan nhanh khắp toàn quốc như một dây thuốc nổ...Ngày 19/8/1945 giành chính quyền thắng lợi ở Thủ đô Hà Nội... Ngày 23/8 nhân dân Huế khởi nghĩa thắng lợi. Ngày 30/4 vua Bảo Đại thoái vị… Ngày 25/8 nhân dân Sài Gòn khởi nghĩa thắng lợi...Từ 25 -> 28/8 các tỉnh còn lại ở Nam Bộ giành được chính quyền...

1,0

- Như vậy, nhờ sự lãnh đạo kịp thời, nhạy bén của Đảng cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh, chỉ trong vòng 15 ngày, nhân dân ta đã chớp thời cơ và giành được chính quyền trong cả nước... Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 đã diễn ra mau lẹ, thành công nhanh chóng, triệt để và ít đổ máu..

0,5

b. Tóm tắt diễn biến cách mạng tháng Tám ở Hà Nam: 1,0- Ngày 15 và 16/ 8 1945 ban cán sự Đảng Hà nam họp tại Lũng Xuyên ( duy Tiên ) bàn kế hoạch khởi nghĩa

0,25

- Ngày 20/8/1945: Duy tiên, Lý Nhân, Kim Bảng giành chính quyền 0,25- Ngày 22/8/1945: Bình Lục giành được chính quyền 0,25

133

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Ngày 24/8/1945: Thanh Liêm và thị xã Phủ Lý giành được chính quyền

0,25

Câu 3

*Nội dung chủ yếu: 1,25-Các nước tham dự hội nghị cam kết tôn trọng các quyền dân tộc cơ bản của nhân dân Việt Nam,Lào,Campuchia là độc lập,chủ quyền ,thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ.

0,25

-Hai bên tham chiến cùng thực hiện ngừng bắn lập lại hoà bình ở Đông Dương.

0,25

-Hai bên tham chiến thực hiện cuộc di chuyển ,tập kết quân đội ở hai vùng ,lấy vĩ tuyến 17 làm ranh giới quân sự tạm thời.

0,25

-Các nước ngoài không được đặt căn cứ quân sự ở Đông Dương, các nước Đông Dương không được tham gia những khối liên minh quân sự. Không để các nước khác dùng lãnh thổ của mình để gây lại chiến tranh hoặc phục vụ mục đích xâm lược.

0,25

-Việt Nam sẽ tiến tới thực hiện thống nhất bằng cuộc tổng tuyển cử tự do trong cả nước(7/1956) dưới sự kiểm soát của một Uỷ ban quốc tế.

0,25

*Ý nghĩa: 1,25-Là văn bản pháp lí quốc tế ghi nhận các quyền dân tộc cơ bản của nhân dân các nước đông Dương và được các nước tham dự hội nghị cam kết tôn trọng.

0,25

Hiệp định Giơ-ne-vơ cùng với chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp và can thiệp Mĩ ở Việt Nam nói riêng ,ba nước Đông Dương nói chung.

0,25

-Mở ra một thời kì mới cho dân tộc: độc lập dân tộc gắn liền với CNXH. Bảo vệ được thành quả của Cách mạng tháng Tám, miền Bắc hoàn toàn được giải phóng ,làm cơ sở cho cuộc đấu tranh thống nhất nước nhà.

0,25

- Hiệp định Giơ-ne-vơ đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho cuộc đấu tranh ngoại giao,đàm phán thương lượng của ta trong các giai đoạn cách mạng sau này.

0,25

- Hiệp định Giơ-ne-vơ cùng với chiến thắng Điện Biên Phủ là sự cổ vũ lớn lao đối với phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.

0,25

*Các nước tham dự Hội nghị cam kết tôn trọng các quyền dân tộc cơ bản của nhân dân Việt Nam,Lào,Campuchia, không can thiệp vào công việc nội bộ của ba nước đó ,thể hiện thắng lợi lớn nhất của ta.

0,5

- HẾT-

ĐỀ SỐ 3 : 134


NỘI DUNG ĐỀ THI

PHẦN LỊCH SỬ THẾ GIỚICâu 1:( 3,0điểm): Trình bày những nét nổi bật của các nước châu Á từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến nay. Nét khác biệt cơ bản giữa phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi với khu vực Mĩ -la-tinh là gì? Vì sao có sự khác biệt đó?Câu 2:( 4,0 điểm): Xu thế phát triển của thế giới sau khi Mĩ và Liên Xô tuyên bố chấm dứt “Chiến tranh lạnh”. Thời cơ và thách thức của Việt Nam trong thời kì hội nhập ? Theo em nhiệm to lớn nhất hiện nay của nhân dân ta là gì?

PHẦN LỊCH SỬ VIỆT NAMCâu 1 (4,0 điểm): Lệnh Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám năm 1945 được ban bố trong hoàn cảnh lịch sử như thế nào? Vì sao nói đây là thời cơ “ngàn năm có một” ?Câu 2(5,0 điểm): Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1954),sự kiện chính trị nào có tính chất quyết định nhất có tác dụng đưa cuộc kháng chiến tiến lên ? Hãy tóm lược sự kiện chính trị đó .Câu 3: (4,0 điểm ): Những thắng lợi quân sự nào của quân và dân ta đã tạo ra các bước phát của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-1954)? Trình bày kết quả, ý nghĩa lịch sử của thắng lợi quân sự có tính chất quyết định việc chấm dứt chiến tranh xâm lược của Pháp ở Đông Dương? Trong thời kì này nhân dân Hà Nam đã có những đóng góp gì cho cuộc kháng chiến của dân tộc?

HƯỚNG DẪN CHẤM

PHẦN LỊCH SỬ THẾ GIỚI (7 điểm)

Câu 1: Trình bày những nét nổi bật của các nước châu Á từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến nay. Nét khác biệt cơ bản giữa phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi với khu vực Mĩ -la-tinh là gì? Vì sao có sự khác biệt đó?

3,0

Nét nổi bật của Châu Á sau chiến tranh thế giới thứ hai - Sau Chiến tranh thế giới thứ hai một cao trào giải phóng dân tộc đã diễn ra và lan nhanh ở châu Á, cuối những năm 50 phần lớn các nước châu Á giành được độc lập như Trung quốc ,Ấn Độ....

0,5

- Nửa sau thế kỉ XX tình hình châu Á lại không ổn định bởi diễn ra các cuộc chiến tranh xâm lược của các nước đế quốc nhất là khu vực Đông Nam Á và Trung Đông.

0,5

- Sau “Chiến tranh lạnh” lại xảy ra xung đột tranh chấp biên giới,lãnh thổ hoặc phong trào ly khai, khủng bố ở một số nước như Phi-líp-pin, Thái Lan, In-đô-nê-xi-a, Ấn Độ, Pa-ki-xtan…

0,5

135

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Cũng từ nhiều thập kỉ qua một số nước châu Á đã đạt được sự tăng trưởng nhanh chóng về kinh tế như Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Xin-ga-po,Thái Lan,Ấn Độ...

0,5

Nét khác biệt cơ bản giữa phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi với khu vực Mĩ La tinh là:

1,0

*Nét khác biệt:- Châu Á, châu Phi đấu tranh chống bọn đế quốc, thực dân và tay sai để giải phóng dân tộc giành độc lập và chủ quyền.

0,25

- Khu vực Mĩ-la-tinh đấu tranh chống các thế lực thân Mĩ để thành lập chính phủ Dân tộc dân chủ qua đó giành lại chủ quyền dân tộc.

0,25

*Vì: - Châu Á, châu Phi là thuộc địa, nửa thuộc địa , phụ thuộc vào CNTB, độc lập chủ quyền đã bị mất.- Khu vực Mĩ-la-tinh vốn là những nước cộng hòa độc lập nhưng thực tế là thuộc địa kiểu mới của Mĩ.

0,25

0,25

Câu 2: ): Xu thế phát triển của thế giới sau khi Mĩ và Liên Xô tuyên bố chấm dứt “Chiến tranh lạnh”. Thời cơ và thách thức của Việt Nam trong thời kì hội nhập ? Theo em nhiệm to lớn nhất hiện nay của nhân dân ta là gì?

4,0

+ Xu thế hòa hoãn, hòa dịu trong quan hệ quốc tế. + Trật tự thế giới mới đang hình thành: đa cực, nhiều trung tâm. + Hầu hết các nước đang điều chỉnh chiến lược phát triển lấy kinh tế làm trọng điểm. + Nhưng ở nhiều khu vực (châu Phi, Tây Á) lại xẩy ra xung đột, nội chiến đẫm máu với những hậu quả nghiêm trọngTuy nhiên, xu thế chung của thế giới ngày nay là hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển .- Cơ hội và thách thức với Việt Nam:

+ Cơ hội: Môi trường hòa bình, ổn định để mở cửa, hợp tác. Có cơ hội tiếp thu thành tựu khoa học công nghệ. Thu hút vốn đầu tư, học hỏi kinh nghiệm, giao lưu văn hóa.

0,250,250,25

0,25

0,5

0,75

+ Thách thức: Sự cạnh tranh quyết liệt của nước lớn. Quan hệ quốc tế còn nhiều bất bình đẳng. Dễ đánh mất bản sắc văn hoá dân tộc . Âm mưu chống phá của các thế lực phản động trong và ngoài nước.

0,5

0.25

136


*Nhiệm vụ to lớn nhất của nhân dân ta hiện nay là :+Tập trung mọi điều kiện,dốc sức vào phát triển lực lượng sản xuất, làm ra nhiều của cải vật chất chiến thắng đói nghèo ,lạc hậu ,đem lại cuộc sống ấm no ,tự do hạnh phúc cho nhân dân . +Cần có ý thức giữ gìn và bảo vệ bản sắc văn hoá dân tộc kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại . +Điều chỉnh các chính sách ngoại giao phù hợp với xu thế hoà bình .

0,5

0,25

0,25

PHẦN LỊCH SỬ VIỆT NAM( 13 điểm )

Câu 1: Lệnh Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám năm 1945 được ban bố trong hoàn cảnh lịch sử như thế nào? Vì sao nói đây là thời cơ “ngàn năm có một” ?

4,0

-Chiến tranh thế giới thứ hai ở giai đoạn cuối: Ở Châu Âu tháng 5-1945 phát xít Đức bị đánh bại và buộc phải đầu hàng không điều kiện. Ở châu Á quân đồng minh tấn công quân Nhật , Phát xít Nhật đầu hàng đồng minh không điều kiện ( tháng 8/1945).-Ở trong nước quân Nhật hoang mang, dao động cực độ.

0,5

0,5

- Ngay khi nghe tin chính phủ Nhật đầu hàng, Đảng ta họp hội nghị toàn quốc ( ngày 14 và 15 tháng 8 năm 1945) ở Tân Trào (Tuyên Quang) quyết định phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền .

0,5

- Uỷ ban khởi nghĩa toàn quốc được thành lập và ra Quân lệnh số 1 kêu gọi toàn dân nổi dậy. 0,5

- Tiếp đó Đại hội Quốc dân Tân Trào ( 16/08/1945) tán thành quyết định khởi nghĩa của Đảng thông qua 10 chính sách của Việt Minh , lập Uỷ ban giải phóng Việt Nam . -Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư kêu gọi đồng bào cả nước nổi dậy Tổng khởi nghĩa giành chính quyền.

0,5

0,25

* Giải thích:

- Nói đây là thời cơ “ngàn năm có một” cho nhân dân ta giành lại độc lập vì: Nhật và tay sai hoàn toàn tê liệt, quân Đồng minh chưa kịp vào Đông Dương giải giáp quân Nhật , ta phải nhanh chóng chớp thời cơ giành chính quyền từ tay Nhật, sau đó trên cương vị người chủ nước nhà để tiếp quân Đồng minh, nếu hành 1,0

137

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 động chậm trể, quân Đồng minh kéo vào thì thời cơ không còn nữa .-Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Mặt trận Việt Minh khi thời cơ đến kịp thời phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trước khi quân Đồng minh vào Đông Dương khiến Tổng khởi nghĩa diễn ra nhanh chóng và ít đổ máu.

0,25

Câu 2: Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1954),sự kiện chính trị nào có tính chất quyết định nhất có tác dụng đưa cuộc kháng chiến tiến lên ? Hãy tóm lược sự kiện chính trị đó .

5,0

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1954),sự kiện chính trị có tính chất quyết định nhất có tác dụng đưa cuộc kháng chiến tiến lên đó là Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng (2-1951)

1,0

Đại hội diễn ra từ ngày 11 đến ngày 19 -2-1951ở Vinh Quang (Chiêm Hoá , Tuyên Quang)

0,5

*Nội dung: 3,0-Thông qua Báo cáo chính tri của chủ tich Hồ Chí Minh và Báo cáo bàn về cách mạng Việt Nam :

0,5

+Xác định nhiệm vụ chủ yếu trước mắt của cách mạng Việt Nam là:Tiêu diệt thực dân Pháp và đánh bại bọn can thiệp Mĩ , giành thống nhất độc lập hoàn toàn ,bảo vệ hoà bình thế giới.Nhiệm vụ chống phong kiến phải được thực hiện đồng thời với nhiệm vụ chống đế quốc .-Thảo luận và quyết định nhiều chính sách nhằm đẩy mạnh cuộc kháng chiến về mọi mặt : Vừa bối dưỡng lực lượng kháng chiến ,vừa giữ vững khối đại đoàn kết toàn dân .

0,5

0,5

-Quyết định đưa Đảng ra hoạt động công khai lấy tên là Đảng Lao động Việt Nam

0,5

-Thành lập Đảng cộng sản riêng ở Lào ,Cam-pu-chia. 0,5-Bầu ra Ban chấp hành Trung ương và Bộ chính trị của Đảng do Hồ Chí Minh làm chủ tịch và Trường Chinh làm tổng bí thư. 0,5*Ý nghĩa: Đại hội đánh dấu sự trưởng thành ,lớn mạnh của Đảng củng cố quan hệ giữa Đảng với nhân dân , thúc đẩy cuộc kháng chiến chống Pháp đi đến thắng lợi.

0,5

Câu 3: ): Những thắng lợi quân sự nào của quân và dân ta đã tạo ra các bước phát của cuộc kháng chiến toàn quốc chống

3.0

138

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 thực dân Pháp (1946-1954)? Trình bày kết quả, ý nghĩa lịch sử của thắng lợi quân sự có tính chất quyết định việc chấm dứt chiến tranh xâm lược của Pháp ở Đông Dương? Trong thời kì này nhân dân Hà Nam đã có những đóng góp gì cho cuộc kháng chiến của dân tộc?

Những thắng lợi quân sự : 0,75-Chiến dịch Việt Bắc thu đông năm 1947.-Chiến dịch Biên giới thu đông năm (16/9-22/10/1950).-Chiến dịch lịch sử Điện Biên phủ (13/3-7/5/ 1954)

0,250,250,25

Chiến thắng có ý nghĩa quyết định chấm dứt chiến tranh của thực dân Pháp ở Đông Dương là chiến dịch Điện Biên Phủ .

0,5

Kết quả :Sau 56 ngày đêm liên tục chiến đấu .quân ta tiêu diệt hoàn toàn tập đoàn cứ điểm Điên Biên Phủ ,loại khỏi vòng chiến đấu 16200 tên địch ,thu và phá huỷ toàn bộ vũ khí ,phương tiện chiến tranh ,bắn hạ 62 máy bay các loại .

0,5

Ý nghĩa : 0,5Đập tan kế hoạch Na –va và mọi mưu đồ của đế quốc Pháp-Mĩ, xoay chuyển cục diện chiến tranh ở Đông Dương ,tạo thuận lợi cơ bản cho cuộc đấu tranh ngoại giao của ta ,buộc Pháp –Mĩ phải kí hiệp định Giơ-ne-vơ.Góp phần làm tan rã hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc tác động mạnh đến tình hình thế giới ,làm chấn động địa cầu ,cổ vũ các dân tộc thuộc địa đấu tranh tự giải phóng mình.

0,25

0,25

Trong 9 năm kháng chiến chống Pháp, quân dân Hà Nam đã đánh 10.000 trận, diệt hơn 40.000 tên địch, đóng góp cho Nhà nước hàng ngàn tấn lương thực, góp hàng triệu ngày công phục vụ chiến trường.

1,0

HẾT

ĐỀ SỐ 4: Nội dung đề thi:

A. LỊCH SỬ THẾ GIỚI: (7 ĐIỂM)Câu 1: ( 3 điểm)

Sự thành lập nước cộng hòa nhân dân Trung Hoa? Ý nghĩa của sự kiện này đối với sự nghiệp cách mạng Trung Quốc nói riêng và Cách mạng thế giới nói chung?

139

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Câu 2: (4 điểm)Sự phát triển thần kì của nền kinh tế Nhật Bản sau chiến tranh thế giới thứ 2? Nguyên nhân của sự phát triển thần kì đó ? B. LỊCH SỬ VIỆT NAM: (13 ĐIỂM)Câu 3. (5,0 điểm)

Trình bày hoạt động của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc ở nước ngoài từ năm 1920 đến năm 1930. Em hãy cho biết công lao của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đối với cách mạng Việt Nam trong thời kì này.Câu 4: (3 điểm)Tại sao nói Xô viết - Nghệ Tĩnh là đỉnh cao của cao trào cách mạng 1930 - 1931 ?Câu 5: (5 điểm)

Chứng minh rằng trong thời kì lịch sử từ tháng 9 năm 1945 đến tháng 12 năm 1946, Đảng ta đứng đầu là chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề ra chủ trương thể hiện sự: " cứng rắn về nguyên tắc, mềm dẻo về sách lược để đấu tranh chống thù trong giặc ngoài, bảo vệ thành quả của cách mạng tháng Tám (1945).

140

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI ĐỀ XUẤT

A. LỊCH SỬ THẾ GIỚI (7 điểm)CÂU NỘI DUNG ĐIỂMCÂU 1(3điểm)

Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Nhật ở Trung Quốc đã diễn ra cuộc nội chiến kéo dài tới ba năm( 1946- 1949 )giữa Quốc Dân Đảng và Đảng Cộng sản Trung Quốc

0,5

Kết quả lực lượng cách mạng do Đảng Cộng sản Trung Quốc lãnh đạo đã đánh bại bọn Tưởng Giới Thạch.

0,5

Ngày 1/10/1949, tại quảng trường Thiên An Môn, Chủ tịch Mao Trạch Đông đã trịnh trọng tuyên bố trước thế giới về sự ra đời của nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa.

0, 25

Sự kiện đó có ý nghĩa đối với lịch sử Trung Quốc:- Sự ra đời của nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa đã kết thúc sự nô dịch và thống trị của đế quốc hơn 100 năm và hàng ngàn năm của chế độ phong kiến. - Mở ra kỷ nguyên mới cho nhân dân Trung Quốc: kỷ nguyên độc lập- tự do và phát triển Chủ nghĩa xã hội.

0,75

Ýnghĩa đối với lịch sử Cách mạng thế giới:- Hệ thống XHCN được nối liền từ Âu sang Á.- Tăng cường lực lượng cho phe Xã xội chủ nghĩa, động viên, cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc trên toàn thế giới( Á- Phi- Mỹ la tinh ).

1,0

Câu 2(4 điểm)

* Sự phát triển thần kỳ của nền kinh tế Nhật Bản: - Nêu một vài nét về hoàn cảnh đất nước :Nhật Bản sau chiến tranh thế giới thứ II là một nước bại trận, nền kinh tế bị tàn phá nặng nề; khó khăn bao trùm đất nước . Nhưng cũng ngay sau chiến tranh, dưới chế độ quân quản của Mỹ, một loạt các cải cách dân chủ được tiến hành. Những cải cách này đã mang lại luồng không khí mới đối với các tầng lốp nhân dân và là một nhân tố quan trọng giúp Nhật bản phát triển mạnh mẽ sau này.

0,5

- Tuy nhiên nền kinh tế Nhật Bản chỉ bắt đầu phát triển 0,5

141

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 mạnh mẽ khi Mỹ tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược Triều Tiên 6/1950 được coi là ngọn gió thần của nền kinh tế Nhật Bản.-Bước sang những năm 1960 của thế kỷ XX, khi Mĩ gây ra cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, nền kinh tế Nhật Bản lại có những cơ hội mới để đạt dược sự tăng trưởng thần kỳ vượt qua các nước Tây Âu đứng hàng thứ hai trên thế giới sau Mĩ.

- Về tổng sản phẩm quốc dân, năm 1950 đạt 20 tỷ đôla, năm 1968 đạt 183 tỷ USD đứng thứ 2 thế giới sau Mỹ

0,25

- Năm 1990, thu nhập bình quân đầu người đạt 23796 USD vượt Mĩ và đứng thứ hai trên thế giới sau Thụy Sĩ là (29850USD)

0, 25

-Về công nghiệp: trong những năm 1950 - 1960 tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm là 15%, những năm 1961-1970 là 13,5%

0,25

- Về nông nghiệp trong những năm 1967-1969 đã cung cấp được hơn 80% nhu cầu lương thực trong nước, 2/3 nhu cầu thịt sữa, nghề đánh cá đứng thứ 2 thế giới

0,25

- Từ những năm 1970 của thế kỉ XX, Nhật Bản đã trở thành một trong 3 trung tâm kinh tế, tài chính của thế giới

0,25

* Nguyên nhân của sự phát triển thần kì: - Điều kiện quốc tế thuận lợi.

0,5

-Truyền thống văn hoá giáo dục lâu đời. 0,25- Vai trò quan trọng của Nhà nước trong việc đề ra các đường lối phát triển, nắm bắt đúng thời cơ và điều tiết cần thiết để đưa nền kinh tế liên tục tăng trưởng.

0,25

- Hệ thống tổ chức quản lý có hiệu quả. 0,25- Con người Nhật Bản được đào tạo chu đáo, có ý chí vươn lên, cần cù lao động đề cao kỷ luật và coi trọng tiết kiệm.

0,5

B: lỊCH SỬ VIỆT NAM (13 ĐIỂM)Câu 3(5điểm)

a/ Trình bày hoạt động của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc ......

3.0

- Tháng 7-1920, Nguyễn Ái Quốc được đọc Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của Lê-nin ....

0,5

- Tại Đại hội của Đảng Xã hội Pháp (12-1920), Nguyễn Ái Quốc bỏ phiếu tán thành việc gia nhập Quốc tế thứ III

0,5

142

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 và tham gia sáng lập Đảng Cộng sản Pháp......

- Năm 1921, Nguyễn Ái Quốc cùng một số người yêu nước của các thuộc địa Pháp sáng lập Hội liên hiệp thuộc địa ở Pa-ri...., Người còn ra báo Người cùng khổ, viết nhiều bài cho các báo Nhân đạo, Đời sống công nhân....

0,5

- Tháng 6-1923, Nguyễn Ái Quốc rời nước Pháp sang Liên Xô sau đó dự Hội nghị Quốc tế nông dân (10-1923) và được bầu vào Ban Chấp hành. Năm 1924, Người tham dự Đại hội lần thứ V của Quốc tế Cộng sản......

0,5

- Cuối năm 1924, Nguyễn Ái Quốc về Quảng Châu (Trung Quốc) sau đó thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (6-1925)....

- Nguyễn Ái Quốc trực tiếp mở nhiều lớp huấn luyện chính trị để đào tạo một số thanh niên Việt Nam trở thành những cán bộ cách mạng. Báo Thanh niên được xuất bản (1925) .... Các bài giảng của Người được tập hợp lại và in thành sách Đường Kách mệnh....

0,5

- Ngày 6-1-1930, Nguyễn Ái Quốc chủ trì hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản ở Cửu Long (Hương Cảng – Trung Quốc) để thành lập một đảng duy nhất lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam, thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt.... sau này được gọi là Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng.

0,5

b/ Em hãy cho biết công lao của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc......

2,00

- Người đã tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho cách mạng Việt Nam: Con đường cách mạng vô sản.

0,5

- Người đã tích cực hoạt động để truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin vào Việt Nam nhằm chuẩn bị về tư tưởng- chính trị và tổ chức cho việc thành lập một chính Đảng của giai cấp vô sản ở Việt Nam.

0,5

- Nguyễn Ái Quốc đã trực tiếp chủ trì Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản và sáng lập ra Đảng Cộng sản Việt Nam.

0,5

143

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 - Người đã soạn thảo cho Đảng một đường lối chiến lược và sách lược đúng đắn, sáng tạo đó là Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt.... sau này được gọi là Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng.

0,5

Câu 4(3điểm)

- Nghệ –Tĩnh là nơi có phong trào phát triển mạnh mx nhất. Tháng 9- 1930 , phong trào công nông phát triển lên tới đỉnh cao. Khẩu hiệu đấu tranh chính chị kết hợp với các khẩu hiệu kinh tế. Các cuộc đấu tranh diễn ra quyết liệt, quần chúng vũ trang tự vệ , biểu tình thị uy vũ trang tấn công vào chính quyền địch ở địa phương. Điển hình là cuộc biểu tình của nông dân huyện Hưng Nguyên(Nghệ An), tiếp đó là các cuộc đấu tranh của nông dânThanh Chương ,Diễn Châu(Nghệ An),Hương Sơn(Hà Tĩnh)..phá huyện lị , nhà giam, ga xe lửa, cắt dây điện tín, phá đồn điền pháp. Công nhân Vinh- Bến Thủy bãi công để ủng hộ phong trào của nông dân và phản đối chính sách khủng bố của địch . Trước khí thế đấu tranh sôi nổi của quần chúng bộ máy chính quyền của đế quốc và phong kiến tay sai ở nhiều huyện xã bị tê liệt.

0,2 5

- Dưới sự lãnh đạo của các tổ chức Đảng ở địa phương, quần chúng đã thành lập các Xô viết.

0,25

- Về chính trị: Thay chính quyền cũ bằng chính quyền mới do nhân dân quản lí.Trấn áp bọn phản cách mạng, thực hiện các quyền tự do dân chủ.Phát triển các đoàn thể cách mạng như Cụng hội, Nụng hội , hội Phụ nữ,Thanh niờn.

0,5

- Kinh tế: chia lại công điền, bắt địa chủ giảm tô, xoá nợ. 0,5

- Văn hoá giáo dục:Vận động nhân dân xây dựng đời sống mới, bài trừ mê tín dị đoan.Khuyến khích nhân dân học chữ quốc ngữ.

0,5

- Quân sự: thành lập các đội tự vệ vũ trang, duy trì an ninh trật tự…

0,5

- Chính quyền xô viết đã làm được nhiều việc, thực sự là chính quyền của dân.

0,5

Câu - Ngay sau khi cách mạng tháng Tám thành công, nước ta 0,5

144

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 5(5điểm) đứng trước nạn thù trọng, giặc ngoài: 20 vạn quân Tưởng

vào miền Bắc, hơn một vạn quân Anh vào miền Nam, bọn tay sai Đại Việt, Tờ-rốt-kít, các giáo phái chống phá cách mạng.- 6 vạn quân Nhật chờ giải giáp.Về kinh tế: - Nghèo nàn, lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá nặng nề.- Hậu quả của nạn đói.- Thiên tại, hạn hán, lụt lội...- Công nghiệp đình đốn, giá cả tăng vọt, tài chính kiệt quệ.- Ngân sách trống rỗng.

0,75

Về Chính trị: Nền độc lập bị đe doạ.Nhà nước cách mạng chưa được củng cố.+ văn hoá xã hội: (Nạn dốt)- 90% dân số không biết chữ.- Các tệ nạn xã hội tràn lan.Đất nước ta đứng trước tình thế ngàn cân treo sợi tóc.

0,75

- Đứng trước tình thế ngàn cân treo sợi tóc ấy, nhân dân ta lúc đó là tiến hành xây dựng chính quyền, diệt giặc đói, diệt giặc dốt.- Đêm 22 rạng sáng ngày 23-9-1945 Thực dân pháp gây hấn ở Sài Gòn và chúng muốn cướp nước ta một lần nữa.- Trong lúc cuộc kháng chiến chống pháp đang diễn ra ngày càng ác liệt nhân dân ta vẫn phải đối phó với âm mưu và hành động chống phá của 20 vạn quân Tưởng cùng bọn Việt Quốc, Việt Cách.- Trước tình hình đó, chủ trương của Đảng ta rất cứng rắn về nguyên tắc, mềm dẻo về sách lược để đấu tranh chống thù trong giặc ngoài, bảo vệ thành quả của cách mạng tháng Tám (1945).

0,75

- Nhằm hạn chế sự phá hoại của bọn tay sai của tưởng , tại phiên họp đầu tiên, Quốc hội khóa I đồng ý chia cho chúng 70 ghế trong quốc hội không qua bàu cử và một số ghế bộ trưởng đồng thời nhân nhượng cho chúng một số quyền lợi về kinh tế .Mặt khác ban hành một số sắc lệnh nhằm trấn áp bọn phản cách mạng; giam giữ một số phần tử chống đối, lập tòa án quân sự để trừng trị bọn phản cách mạng .

0,75

145


- Sau khi chiếm đóng các đô thị ở Nam Bộ và cực Nam Trung Bộ, pháp chuẩn bị tiến quân ra Bắc để thôn tính cả nước.- Để tránh đụng độ với lực lượng kháng chiến của ta, pháp đã ký với Tưởng hiệp ước Pháp – Hoa(28-2-1946). - Trước tình hình đó, ta chủ động đàm phán với Pháp để đuổi 20 vạn quân Tưởng ra khỏi đất nước bằng việc ký hiệp định sơ bộ 6/3/1946 với Pháp.- Ngày 14/9/1946 ký tạm ước với Pháp để tranh thủ thời gian hoà hoãn, kháng chiến lâu dài, tránh một cuộc chiến tranh tức thời đối với Pháp.

0,75

- Rõ ràng chủ trương của Đảng ta đó thể hiện sự tài tình khôn khéo cứng rắn về nguyên tắc, mềm dẻo về sách lược để đấu tranh chống thù trong giặc ngoài, bảo vệ thành quả của cách mạng tháng Tám (1945).…

0,75

ĐỀ SỐ 5 :

A. LỊCH SỬ THẾ GIỚI

Câu 1 (3,5điểm). Trình bày những biến đổi của các nước Đông Nam Á từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến nay. Trong những biến đổi đó, biến đổi nào là quan trọng nhất? Tại sao?

Câu 2 (3,5 điểm). Từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai, nền kinh tế Nhật Bản đã đạt được sự phát triển "thần kì" như thế nào? Những nguyên nhân nào đã dẫn tới sự phát triển đó? Việt Nam có thể rút ra được những kinh nghiệm gì từ Nhật Bản để vận dụng vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay?

B. LỊCH SỬ VIỆT NAM

Câu 1 (5,0 điểm) Trình bày hoạt động của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc ở Pháp (1919-1923), ở Trung Quốc năm 1930. Ý nghĩa của những hoạt động này? Con đường đi tìm chân lí của Nguyễn Ái Quốc có gì độc đáo, khác với con đường truyền thống của lớp người trước?

146

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 Câu 2 (4,0 điểm) Đảng Cộng sản Đông Dương đã căn cứ vào những điều kiện lịch sử nào để phát động cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945? Nhân dân Hà Nam đã hưởng ứng lời kêu gọi toàn dân nổi dậy của Đảng như thế nào?

Câu 3 (4,0 điểm) Hãy trình bày tóm tắt các sự kiện chính trong giai đoạn 1946-1954 theo thứ tự sau: thời gian- chủ trương, hoạt động của ta- âm mưu, biện pháp của Pháp.

Thời gian Việt Nam Pháp

----------------------------Hết--------------------------

HD CHẤM THI CHỌN HSG LỚP 9 THCS MÔN LỊCH SỬ

I. Hướng dẫn chung 1. Thí sinh trả lời theo cách riêng (về bố cục và câu chữ) nhưng đáp ứng được yêu cầu cơ bản như trong Hướng dẫn chấm thì vẫn cho đủ điểm2. Thí sinh vận dụng được kiến thức cơ bản từ những tài liệu ngoài SGK thì được khuyến khích cho thêm điểm, nhưng không được vượt quá điểm của từng câu và của toàn bài3. Sau khi cộng điểm toàn bài để điểm lẻ đến 0,25 điểm

II. Hướng dẫn chấm chi tiếtCâu hỏi Nội dung ĐiểmLịchsử thế giới

Câu 1(3,5đ)

* Từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến nay các nước Đông Nam Á có những biến đổi quan trọng sau :- Biến đổi thứ nhất: Trước Chiến tranh thế giớ thứ hai, các nước Đông Nam Á( trừ Thái Lan) là thuộc địa của các nước thực dân phương Tây. Sau Chiến tranh thế giớ thứ hai, các nước Đông Nam Á đã nổi dậy giành chính quyền và tiến hành cuộc đấu tranh chống các cuộc chiến tranh trở lại của các nước đế quốc. Đến giữa những năm 50 của thế kỉ XX, các nước Đông Nam Á lần lượt giành độc lập.

0,5

- Biến đổi thứ hai: Sau khi giành được độc lập, các nước Đông Nam Á đi vào con đường phát triển kinh tế, văn hóa xã hội và đạt được nhiều thành tích to lớn( đặc biệt Xin-ga-po là nước có nền kinh tế phát triển nhất Đông Nam Á và được xếp vào hàng các nước đang phát triển nhất thế giới).

0,5

147


- Biến đổi thứ ba: Từ năm 1967, một số nước Đông Nam Á như In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-lip-pin, Xin-ga-po đã lập ra tổ chức ASEAN để cùng nhau hợp tác phát triển, hạn chế ảnh hưởng của các cường quốc bên ngoài. Tuy nhiên phải đến đầu những năm 90, khi thế giới bước vào thời kì sau “Chiến tranh lạnh” và vấn đề Cam-pu- chia được giải quyết , một chương mới đã mở ra trong lịch sử khu vực Đông Nam Á. Đó là tình hình chính trị- kinh tế khu vực được cải thiện với xu hướng nổi bật là sự tham gia của tất cả các nước trong một tổ chức thống nhất là ASEAN và chuyển trọng tâm hoạt động động sang hợp tác kinh tế, đồng thời xây dựng một khu vực Đông Nam Á hòa bình, ổn định để cùng nhau phát triển.

0,5

0,5

0,5

*Giải thích: Trong các biến đổi trên, thì việc giành độc lập của các nước Đông Nam Á là quan trọng nhất vì:- Từ các nước thuộc địa, nửa thuộc địa và lệ thuộc thì Đông Nam Á đã trở thành những nước độc lập, tự do…- Nhờ có biến đổi này mà các nước Đông Nam Á mới có những điều kiện thuận lợi để xây dựng và phát triển nền kinh tế, xã hội ngày càng phồn vinh.

0,25

0,5

0,25

Câu 2( 3,5đ)

* Sự phát triển :- Từ những năm 60 của thế kỷ XX nền kinh tế Nhật đạt được sự tăng trưởng “thần kỳ” vượt qua Tây Âu vươn lên đứng thứ hai thế giới:+Tổng sản phẩm quốc dân năm 1968 đạt 183 tỷ USD, đứng thứ hai trên thế giới sau Mỹ (830tỷ USD). Năm 1990 thu nhập bình quân đầu người đạt 23796 USD, vượt Mỹ đứng thứ hai thế giới sau Thụy Sĩ (29850 USD) + Công nghiệp : 1961 – 1970 tốc độ tăng trưởng đạt 13,5 %. . Nông nghiệp : 1967 – 1969 đã cung cấp hơn 80 % nhu cầu lương thực trong nước.- Từ những năm 70 của thế kỷ XX trở thành một trong ba trung tâm kinh tế tài chính của thế giới. Đó là hiện tượng “thần kỳ” của kinh tế Nhật Bản.

0,25

0,5

0,25

0,25

* Những nguyên nhân dẫn đến sự phát triển: - Những cải cách dân chủ của Nhật sau chiến tranh những cải cách ruộng đất, ban hành Hiến pháp mới... đã tạo nền tảng cho phát triển kinh tế. - Truyền thống văn hoá giáo dục của Nhật. Con người Nhật Bản được đào tạo chu đáo, cần cù, kỉ luật, tiết kiệm, có chí vươn lên... - Hệ thống tổ chức quản lí có hiệu quả của các công ti, xí nghiệp. Vai

0,25

0,25

0,25

148

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 trò quan trọng của nhà nước trong việc đề ra các chiến lược phát triển kinh tế...Sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư nước ngoài và các thành tựu của cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật..- Có điều kiện quốc tế thuận lợi: Sự phát triển chung của kinh tế thế giới, những tiến bộ của cuộc cách mạng khoa học- kĩ thuật, được Mĩ đảm bảo an ninh nên chi phí quốc phòng thấp...

0,25

0,25

* Những kinh nghiệm mà Việt Nam có thể rút ra được từ Nhật Bản để vận dụng vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay:- Việt Nam cần tiếp thu, áp dụng các thành tựu tiến bộ của khoa học- kĩ thuật vào các ngành sản xuất. - Cần coi trọng yếu tố con người, chú trọng đầu tư cho giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa- hiện đại hóa đặc biệt là nhân lực về kĩ thuật để đẩy mạnh sản xuất.- Nhà nước có vai trò quan trọng trong việc nắm bắt thời cơ, điều tiết kinh tế, đề ra chiến lược phát triển, có chính sách để thu hút vốn đầu tư của nước ngoài và sử dụng có hiệu quả nguồn vốn đó để phát triển nền kinh tế đất nước…

0,25

0,25

0,5

Lịchsử Việt Nam

Câu 1(5,0đ)

* Hoạt động ở Pháp: - Nguyễn Ái Quốc sinh ngày 19/5/1890.. .Với quyết tâm đi tìm đường cứu nước mới, năm 1911 rời Việt Nam và đi qua nhiều nước...trở lại Pháp hoạt động. - 6/1919, gửi bản yêu sách đến Hội nghị Véc Xai đòi quyền tự do, bình đẳng và quyền tự quyết cho dân tộc Viêt Nam.- 7/1920 Nguyễn Ái Quốc đọc luận cương của Lênin về vấn đề dân tộc và thuộc địa, Người tin vào Lênin và đứng về Quốc Tế Cộng Sản. - 12/1920 Người gia nhập Quốc tế Cộng Sản, tham gia Đảng Cộng Sản Pháp, là Đảng viên của Quốc tế Cộng Sản- Năm 1921 lập hội Liên hiệp thuộc địa ở Pa-ri...- Chủ nhiệm kiêm chủ bút tờ báo Người cùng khổ, viết bài cho các báo Nhân đạo, Đời sống công nhân; viết tác phẩm Bản án chế độ thực dân Pháp...

0,5

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

* Hoạt động ở Trung Quốc:- Từ ngày 3/2 đến ngày 7/2/1930 với tư cách là phái viên của Quốc tế cộng sản chủ trì hội nghị thống nhất ba tổ chức cộng sản ở Việt Nam 0,5

149

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 thành một đảng cộng sản duy nhất họp tại Hương Cảng (Trung Quốc).- Hội nghị tán thành thống nhất các tổ chức cộng sản thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Điều lệ tóm tắt của Đảng do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo, ra lời kêu gọi...

0,5

* Ý nghĩa: - Những hoạt động ở Pháp: Nguyễn Ái Quốc là người Việt Nam yêu nước đầu tiên tìm đến được với con đường cứu nước mới, con đường cách mạng vô sản, bước đầu truyền bá chủ nghiã Mác- Lênin về nước thức tỉnh nhân dân ta...- Hoạt động ở Trung Quốc: trực tiếp sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam, đề ra đường lối đúng đắn, chấm dứt tình trạng khủng hoảng về đường lối cách mạng Việt Nam. Đây là công lao vĩ đại nhất của Nguyễn Ái Quốc đối với dân tộc.

0,5

0,5

* Con đường đi tìm chân lí của Nguyễn Ái Quốc độc đáo, khác với con đường truyền thống của lớp người trước vì:

- Các bậc tiền bối mà tiêu biểu là Phan Bội Châu đã chọn con đường cứu nước là đi sang phương Đông, chủ yếu là Nhật Bản. Vì ở đó đã từng diễn ra cuộc cải cách Minh Trị 1868 làm cho Nhật thoát khỏi số phận một nước thuộc địa; vì Nhật đã đánh bại đế quốc Nga trong cuộc chiến tranh Nga-Nhật(1904-1905) và Nhật còn là nước “đồng văn đồng chủng” với Việt Nam. Đối tượng của Phan Bội Châu gặp gỡ là những chính khách Nhật để xin họ giúp Việt Nam đánh Pháp. Phương pháp của cụ là vận động, tổ chức giai cấp, cùng các tầng lớp trên để huy động lực lượng đấu tranh bạo động.

- Còn Nguyễn Ái Quốc lựa chọn hướng đi sang phương Tây, nơi được mệnh danh có tư tưởng tự do, bình đẳng, bác ái, có khoa học kĩ thuật, có nền văn minh phát triển. Cách đi của Nguyễn Ái Quốc là đi vào tất cả các giai cấp, tầng lớp, đi vào phong trào quần chúng giác ngộ, đoàn kết họ đứng lên đấu tranh giành độc lập thật sự, bằng sức mạnh của mình là chính. Người luôn đề cao học tập, nghiên cứu lí luận và kinh nghiệm cách mạng mới nhất của thời đại để trên cơ sở đó bắt gặp chân lí Cách mạng tháng Mười Nga. Đây là con đường cứu nước duy nhất đúng đắn đối với dân tộc ta, cũng như đối với các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc khác vì nó phù hợp với sự phát triển của lịch sử.

0,5

0,75

Câu 2(4,0đ)

Đảng Cộng sản Đông Dương đã căn cứ vào những điều kiện lịch sử sau để phát động cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945:

- Ở châu Á, quân phiệt Nhật đã đầu hàng Đồng minh không điều kiện (giữa tháng 8/1945). Quân Nhật ở Đông Dương hoang mang dao động 0,5

150


cực độ, chính phủ tay sai thân Nhật bị tê liệt, rệu rã.

- Cao trào kháng Nhật đang diễn ra mạnh mẽ, một không khí gấp rút chuẩn bị khởi nghĩa sôi sục trong cả nước. Quần chúng cách mạng đã sẵn sàng đứng lên tổng khởi nghĩa giành chính quyền khi có lệnh của Đảng Cộng sản Đông Dương.- Tất cả tình hình trên đây đã làm cho những điều kiện của một cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền chín muồi trong toàn quốc. Đứng trước thời cơ thuận lợi trên, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào ( từ ngày 14 đến ngày 15/8/1945) đã quyết định phát động Tổng khởi nghĩa trong cả nước, giành chính quyền trước khi quân Đồng minh vào, Ủy ban Khởi nghĩa Toàn quốc được thành lập và ra quân lệnh số 1 kêu gọi toàn dân nổi dậy giành chính quyền. Đại hội Quốc dân cũng họp ở Tân Trào (16/8) nhất trí tán thành Lệnh Tổng khởi nghĩa của Đảng Cộng sản Đông Dương.- Nhờ Đảng chớp đúng thời cơ và kịp thời lãnh đạo toàn dân trong cả nước nổi dậy giành chính quyền mà cuộc Tổng khởi nghĩa đã giành thắng lợi nhanh chóng chỉ trong vòng 15 ngày(từ 14 đến 28/8/1945).

0,5

1,0

0,5

* Nhân dân Hà Nam đã hưởng ứng lời kêu gọi khởi nghĩa của Đảng Cộng Sản Đông Dương:- Ngày 15 và 16-8-1945, Ban cán sự Đảng Hà Nam họp tại Lũng Xuyên- Yên Bắc- Duy Tiên- Hà Nam bàn kế hoạch khởi nghĩa và quyết định giành chính quyền ở các huyện trước ( trừ Thanh Liêm).- Ngày 20-8-1945 ta tiến hành chiếm huyện lị Duy Tiên, Lý Nhân và Kim Bảng.- Ngày 22-8-1945 nhân dân Bình Lục giành chính quyền.- Ngày 24-8-1945 ta tổ chức giành chính quyền ở Thanh Liêm và thị xã Phủ Lý kết thúc cuộc khởi nghĩa giành chính quyền trong toàn tỉnh.Ngày 24-8-1945, Uỷ ban nhân dân cách mạng lâm thời tỉnh Hà Nam do đồng chí Lê Thành làm chủ tịch đã ra mắt nhân dân toàn tỉnh.-> Ý nghĩa: Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám đã thể hiện sự quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc các chủ trương, đường lối của Đảng, thể hiện sự vận dụng sáng tạo vào điều kiện cụ thể của địa phương. Cách mạng thành công đã đưa người dân Hà Nam bước sang một kỉ nguyên mới: kỉ nguyên độc lập, tự do, chấm dứt cuộc đời nô lệ.

0,25

0,25

0,25

0,25

0,5

Câu 3( 4,0đ) Thời gian Việt Nam Pháp

19/12/1946 - Ghìm chân, tiêu hao sinh lực - Đánh nhanh, thắng 151

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9 đếnThu-đông 1947

địch, xây dựng các mặt.- Xây dựng căn cứ và lực lượng kháng chiến.- Tiến hành chiến tranh nhân dân chuẩn bị kháng chiến lâu dài.- Chiến thắng Việt Bắc.

nhanh, giành quyền chủ động chiến lược trên chiến trường.- Sau 1947, bắt đầu lúng túng về chiến lược đánh nhanh, thắng nhanh.

Thu-Đông 1947 đến Thu-Đông 1950

- Tiến hành chiến tranh du kích ở vùng sau lưng địch, xây dựng hậu phương lớn mạnh.- Đặt quan hệ ngoại giao với các nước xã hội chủ nghĩa.- Chủ động mở chiến dịch Biên giới.

- Lấy chiến tranh nuôi chiến tranh, dùng người Việt đánh người Việt, đẩy mạnh hành quân càn quét, mở rộng vùng chiếm đóng.- Khoá chặt Biên giới.

Thu-Đông 1950 đến Thu- Đông 1953

- Giành quyền chủ động chiến lược trên chiến trường chính.- Đại hội Đảng lần II (1951) kháng chiến kiến quốc, xây dựng tiền đề cho chủ nghĩa xã hội.- Mở nhiều chiến dịch thắng lợi: Thượng Lào, Hoà Bình, Tây Bắc.

- Chuyển sang thế phòng ngự bị động.- Tiếp tục bị hãm vào thế bị động.- Mĩ can thiệp sâu vào Đông Dương.

Đông-Xuân 1953-1954 đến 7/1954

- Tổng phản công, giữ vững quyền chủ động chiến lược, phân tán lực lượng địch.- Dồn nỗ lực quyết tâmvào trận quyết chiến chiến lược Điện Biên Phủ.- Hiệp định Giơnevỏ, miền Bắc được giải phóng.

- Kế hoạch Nava: kéo dài, mở rộng chiến tranh, cố gắng giành lại quyền chủ động.- Kế hoạch Nava bị phá sản.- Công nhận Việt Nam độc lập và rút quân.

1,0

1,0

1,0

1,0

Ngày tháng năm

152


153

Documents

Gi¸o ¸n båi dìng HSG líp 9hanam.edu.vn/data/13602634129442718177/thu_vien_sach/GA... · Web view- Phong trào Đông Dương Đại hội (8 - 1936) nhằm thu thập nguyện