gorsel programlama kurulumu

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    1/63

    T.C.

    MLL ETM BAKANLII

    MEGEP(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN

    GLENDRLMES PROJES)

    BLM TEKNOLOJLER

    GRSEL PROGRAMLAMA KURULUMU

    ANKARA 2007

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    2/63

    Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;

    Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Kararile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeliolarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim

    programlarnda amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelikgelitirilmi retim materyalleridir(Ders Notlardr).

    Modller, bireylere mesleki yeterlik kazand

    rmak ve bireysel renmeyerehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm,denenmek ve gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul veKurumlarnda uygulanmaya balanmtr.

    Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterliikazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir veyaplmas nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir.

    rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine meslekiyeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden

    ulalabilirler.

    Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr.Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda

    satlamaz.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    3/63

    i

    AIKLAMALAR ...........................................................................................................................iiGR ..............................................................................................................................................1RENME FAALYET1 ...........................................................................................................31. GEREKLLKLER......................................................................................................................3

    1.1. .NET Framework...............................................................................................................31.2. Visual Studio .NET ...........................................................................................................31.3. Sistem Gereklilikleri..........................................................................................................4

    1.3.1. Visual Studio .NET Programnn Kurulmas ...........................................................41.4. Windows ve Web Formlar ...............................................................................................81.5. nternet Taraycs, HTML ..............................................................................................111.6. GUI (Graphical User Interface).......................................................................................12UYGULAMA FAALYET ...................................................................................................13LME VE DEERLENDRME.........................................................................................14

    RENME FAALYET2 .........................................................................................................152. WINDOWS UYGULAMASI ...................................................................................................15

    2.1. Proje, Kaynak Dosya, Solution .......................................................................................152.1.1.Proje eitleri .........................................................................................................16

    2.2. MSIL (Microsoft Intermedia Language) .........................................................................172.3. Assembly (Btnlk) ve Native Code (Doal Kod)........................................................182.4. .NET Framework Class Library ve Common Language Runtime ..................................182.5. Integrated Development Environment (IDE) ..................................................................202.6. Dosya A ve Kaydet Diyalog Kutular............................................................................202.7. *.vbproj, *.vb ve *.sln Dosya Uzantlar .........................................................................212.8. Form Tasarm, Kod Dzenleyici, Solution Explorer, Ara ubuu, Ara Kutusu ve

    zellikler Penceresi................................................................................................................222.8.1. Solution Explorer...................................................................................................232.8.2. Form Tasarm Penceresi ........................................................................................242.8.3. Kod Penceresi ........................................................................................................242.8.4. Men ve Ara ubuklar .......................................................................................252.8.5. Toolbox (Ara Kutusu) Penceresi..........................................................................262.8.6. Properties (zellikler) Penceresi ...........................................................................27

    2.9. Tool *Options* Penceresi ...........................................................................................28UYGULAMA FAALYET ...................................................................................................30LME VE DEERLENDRME.........................................................................................31

    RENME FAALYET3 .........................................................................................................323. NESNELER ..............................................................................................................................32

    3.1. Ara Kutusu, zellikler Penceresinin Ayarlar ...............................................................323.1.1. Ara Kutusu Penceresi...........................................................................................323.1.2. zellikler Penceresinin Ayarlar............................................................................40

    3.2. Form Tasarmndaki Nesne Boyutlandrma Tutamac ....................................................413.3. Yerleim Ara ubuu ....................................................................................................423.4. Form ve Nesnelerin Ortak zellikleri (name, text).........................................................453.5. Form zellikleri ..............................................................................................................473.6. Nesnelerin zellikleri......................................................................................................51UYGULAMA FAALYET ...................................................................................................53LME VE DEERLENDRME.........................................................................................54

    MODL DEERLENDRME .....................................................................................................56

    CEVAP ANAHTARLARI............................................................................................................58KAYNAKA................................................................................................................................59

    NDEKLER

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    4/63

    ii

    AIKLAMALARKOD 482BK0066ALAN Biliim TeknolojileriDAL/MESLEK Veri Taban ProgramclMODLN ADI Grsel Programlama KurulumuMODLN TANIMI Kurulum ve gereklilikler ile ilgili renme materyalidir.SRE 40/32

    N KOULBiliim Teknolojilerinin Temelleri modllerini bitirmiolmak

    YETERLK Grsel programlama dilinin kurulumunu yapmak.

    MODLN AMACI

    Genel Ama:Bu modl ile gerekli ortam salandnda grsel

    programlama dilinin gerekliliklerini dzenleyebilecek,basit bir Windows uygulamas yapabileceksiniz.Amalar:1. Grsel programlama dilinin gerekliliklerini

    salayabileceksiniz.2. Windows ortam iin program gelitirebileceksiniz.3. Genel kontrol nesneleri ile alabilecek ve ara

    kutusunu zelletirebileceksiniz.

    ETM RETMORTAMLARI VEDONANIMLARI

    Bilgisayar laboratuvar ve bu ortamda bulunan;

    grsel programlama iin gerekli donanma sahip bilgisayar,lisansl iletim sistemi program, kt ve kalem hazr

    bulundurulmaldr.

    LME VEDEERLENDRME

    Her faaliyet sonrasnda o faaliyetle ilgilideerlendirme sorular ile kendi kendinizideerlendireceksiniz. Modl iinde ve sonunda verilenretici sorularla edindiiniz bilgileri pekitirecek,uygulama rneklerini ve testleri gerekli sre iindetamamlayarak etkili renmeyi gerekletireceksiniz.Srasyla aratrma yaparak, grup almalarna katlarak veen son aamada alan retmenlerine danarak lme vedeerlendirme uygulamalarn gerekletiriniz.

    AIKLAMALAR

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    5/63

    1

    GRSevgili renci,

    Gnmzde bilgisayar kullanm oran gn getike artyor ve artan kullanc saysyeni ihtiyalar, yeni talepleri beraberinde getiriyor. Btn bu istekler karsnda srekli yenirnler / teknolojiler gelitiriliyor ve piyasaya sunuluyor. Bu talebi karlamak iin ortayakan teknolojilerden biri de Microsoftun birka yldr gelitirmekte olduu Kiileri,kurumlar ve sistemleri birbirine balayan yazlmlar olarak tanmlanan .NET teknolojisidir.

    .NET yeni bir stratejinin addr. .NET, Windows tabanl yazlm gelitirmeyi tamamendeitiren, uratmz sorunlara zm bulan yeni teknolojiler grubudur. nmzdekiyllarda yaplacak uygulamalar iin bir tasardr. .NET teknolojisi gelitiricilerin ilemleridaha az kod yazarak, daha ksa srede gerekletirmelerini, ok daha yksek performans vegvenlik ile altrmalarna olanak tanr. .NETin asl amac, nternet Teknolojilerikullanarak Web servisleri araclyla dier uygulamalar ile haberlemektir. .NETin

    balangc, .NET Frameworktr. .Net Framework herhangi bir programlama ii iin byk bir fonksiyon koleksiyonu olarak dnlebilirsiniz. Visual Basic, ncelikle Windowsuygulamalar iin tasarlanan basit bir dil olmutur. Visual Basic diline balamadan nce birokeyi renmek zorunluluu yoktur. Fakat Visual Basic ile .Net Framework nesnelerineulamak ok snrl bir ekilde olmaktadr. Visual Basic dilinin en eski versiyonu ileyaplamayan ancak dier dillerde yaplan hemen her ey yeni versiyonu ile

    yap

    labilmektedir.Bu modl baar ile bitirdiiniz takdirde, Visual Studio.NETin bilgisayara

    kurulumunu yapabilecek, program gelitirebilecek, genel kontrol nesneleri ile alabilecekve ara kutusunu zelletirebileceksiniz.

    Modl baar ile tamamlayacanza inanyor ve modln hayatnzda olumludeiiklikler yapmasn arzu ediyor, almalarnzda baarlar diliyorum.

    GR

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    6/63

    2

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    7/63

    3

    RENME FAALYET1

    Bu modl ile gerekli ortam salandnda, grsel programlama dilinin gerekliliklerinisalayabileceksiniz.

    Bu faaliyet ncesinde hazrlk amal aada belirtilen aratrma faaliyetleriniyapmalsnz.

    Grsel programlama dillerini dier programlama dilleri ile karlatrnz.Sonular rapor haline getirip arkadalarnz ile paylanz.

    1. GEREKLLKLER

    1.1. .NET Framework

    .NET Framework, farkl programlama dilleri ve ktphaneleri ile birlikte daha kolayWindows tabanl uygulamalar oluturmak iin Microsoft tarafndan yaplan gelitirme ve

    uygulama ortam

    d

    r. .NET Framework, Windows tabanl

    uygulamalarda gerekli olan altyapy salar.

    Standart network (a) protokol ve artnamelerini destekler Farkl programlama dillerini destekler Farkl dillerde gelitirilen ktphane programlarn destekler.Windows Server 2003 ve Windows XP gibi farkl platformlar destekler. .NET

    Framework, Common Language Runtime (CLR) ve Framework Class Library (FCL) olmak

    zere iki ana paradan meydana gelmektedir. Bunlarla ilgili detayl bilgi ileride verilecektir.

    1.2. Visual Studio .NET

    Visual Studio .NET, Windows ve Web uygulamalarn gelitirmek iin bir ortamdr.En byk zelliklerinden birisi IDE (Integrated Development Environment-TmleikGelitirme Ortam) dediimiz ortak bir uygulama gelitirme platformu sunmasdr. VisualBasic .NET, uygulamalarnz iin kullanacanz dillerden sadece biridir. Gerekte VisualStudio .NET birok dile ev sahiplii yapacak ekilde tasarland ve birok firma, VisualStudio .NET ierisindeki tmleik birok dille alyor. ster C#, J#, C++ ile uygulamagelitirin, ister Visual Basic .NET ile; kullanacanz en etkin ve ortak uygulama gelitirme

    platformu Visual Studio .NET olacaktr.

    RENME FAALYET1

    AMA

    ARATIRMA

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    8/63

    4

    yleyse Visual Studio. NET ile dier programlama dilleri arasndaki fark nedir?

    Visual Studio .NET uygulamalar

    gelitirmek iin gerekli tm aralar

    salayan bir ortamd

    r.Programlama dilleri Windows uygulamalarnn sadece bir yndr. Uygulamalarn sanalarabirimi zel bir dile baml deildir. Uygulamalarnzn arabirimleri programlarnuygulamalar iin kullandklar dil koduna baklmadan tm programlar tarafndan aynzamanda kullanlabilir. Visual Studio .NET, veri tabanna balant salamak, nesnelerikontrol etmek, bilgilere yeniden ulama ve hatta herhangi bir dilden ulaabileceiniznesneleri depolamak iin aralar salar.

    1.3. Sistem Gereklilikleri

    Visual Basic .NET programn kurmak iin bilgisayarnzda, programn ihtiya

    duyduu donanmn minimum zelliklere ya da daha fazla zelliklere sahip olmas gerekir.

    Sistem iin minimum zellikler aadaki gibi olmaldr.

    lemci: 600 megahertz (MHz) Pentium serisi Ram: 192 megabytes (MB) Disk Alan: 3GB (Bo alan) znrlk: 800 x 600 256 Renkznrlk/Renk Derinlii letim sistemi: Windows NT, Windows 2000, Windows XP, Windows Server

    2003 iletim sistemlerinden biri. Windows 9x ve Me zerinde Visual

    Basic.NET kurulumu imknsz deildir, ancak Microsoft tarafndan kesinlikle

    desteklenmemektedir.

    1.3.1. Visual Studio .NET Programnn Kurulmas

    Visual Studio .NET paketinde Visual Basic .NET, Visual C++ .NET, ve Visual C#.NET programlama dilleri yer almaktadr. stee bal olarak tm programlama dillerini

    kurabileceiniz gibi sadece bu modlde incelenecek olan Visual Basic .NETi dekurabilirsiniz.

    Visual Studio .NET CD/DVDsini bilgisayarnza taknca ekrana Visual Studio .NETkurulum penceresi gelir (Resim1.1).

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    9/63

    5

    Resim1.1: Visual Studio .NET kurulum penceresi

    Visual Studio .NET kurulum penceresinde Install Visual Studio 2005 sekmesiseilerek kurulum balatlr (Resim 1.2).

    Resim 1.2: Visual Studio .NET son kullanc lisans szlemesi penceresi

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    10/63

    6

    Lisans szlemesini kabul etmek ve kuruluma devam etmek iin I accept the

    agreement (Szlemeyi kabul ediyorum) yazan seenei iaretliyoruz. Bylece Next butonu aktif hale geliyor. Next butonunu tkladnzda kurulum seenekleri, kurulumunnereye yaplaca ve bilgisayarnzdaki sabit srclerin disk kapasitesini gsteren penceregelecektir (Resim 1.3).

    Resim 1.3: Visual Studio .NET kurulum seenekleri penceresinin grnm

    Kurulum seenekleri penceresinde Default, Full ve Custom seenekleri bulunur.

    Default: rn iin tavsiye edilen zelliklerin kurulumu Full: rndeki tm zelliklerin kurulumu Custom: rndeki tanml zellikleri seme veya iptal etmeBilgisayarnza Visual Studio .NET 2005 ierisinde bulunan programlama dillerinden

    sadece Visual Basic .NET programn kurabilmeniz iin Custom seeneini iaretlemeniz

    yeterli olacaktr (Resim 1.4).

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    11/63

    7

    Resim 1.4: Custom seenei seildikten sonra kurulum penceresine ait grnm

    Resim 1.4te verilen yapya benzer ekilde kurulum zelliklerini belirledikten sonraInstall dmesine tklaynca kurulum balayacaktr (Resim 1.5).

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    12/63

    8

    Resim 1.5: Kurulum balama grnts

    1.4. Windows ve Web Formlar

    Windows formlar, projenin kullanc arabirimidir. Hazrlayacanz projelere bilgigiri ve kn bu formlar ve zerine yerletireceiniz nesneler yardmyla yapacaksnz.Visual Basic .NETte form eklemek iin Solution Explorer penceresindeki projeyikaydettiiniz ada sa tklaynca gelen menden srasyla Add/Windows Form komutlarverilir (Resim 1.6, 1.7).

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    13/63

    9

    Resim 1.6:Windows Form ekleme penceresi

    Resim 1.7:Windows Formu

    Programn kullanc arabirimini yani formu grntlemek iin Solution Explorer penceresindeki View Designer dmesini, kodlarn grntlemek iin ise View Codedmesini tklayabilirsiniz.

    Visual Basic .NET ile programlama yaparken Web Formlarn da kullanabilirsiniz.Web formlar iki bileenden oluur; grsel ksm ve kod ksm. Grsel ksm ilerinde HTMLelemanlarn ve Web Form kontrollerini barndrr. Hem Grsel ksm hem de Kod ksm.aspx dosyamzn iinde yer alr.

    Web From eklemek iin File Mens / New / File komutlar srasyla verilir (Resim1.8).

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    14/63

    10

    Resim 1.8:Web Form ekleme penceresi

    Web formu projenize ekledikten sonra tasarma ve kaynak kod yazmaya imkn veren

    bir pencere karnza kar (Resim 1.9,1.10).

    Resim 1.9:Web Form Tasarm (Design) penceresi

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    15/63

    11

    Resim 1.10:Web Form Kaynak Kod (Source) penceresi

    Web formlarn ve kodlarn ayr ayr yazsak bile aslnda bunun ikisi tek bir birimolarak ele alnr. Web formlar .NET Framework'u tarafndan derlendikten sonra tek bir snfolarak ortaya kar. Ortaya kan yeni snfmz Visual Basic .NET'in Page snfndantretilmi bir snf olup ek olarak iinde sizin kodlarnz, Web form kontrolleri ve statik

    HTML kodlar yer alr.

    Web formlarnn web sunucusunda alma ekli normal bir web sayfas veya herhangibir Web programlama modeline ok benzer. nce sayfa ,Web sunucusundan istenir. Sunucusayfay bulur ve eer sayfa dinamik sayfa ise (asp, php, jsp veya aspx gibi) gerekli ileridinamik ierik oluturmadan sorumlu bileen yapar ve kullancnn taraycsna yollanr.Fakat ASP.NET'te .NET Framework birok ii sizin yerinize yapar. Mesela taraycnznyapsna gre en uygun sonu retilir ve Web sunucusuna, oradan da size yollanr.

    1.5. nternet Taraycs, HTML

    Hyper Text Markup Language (HTML) belgelerin birbirlerine nasl balanacaklarnve belge iindeki metin ve resimlerin nasl yerleeceklerini belirleyen ve etiket (tag) denilenkod paralarndan oluan bir sistemdir. HTML, internet zerinde Web sayfas oluturmakiin kullanlan bir dildir. HTML dosyalarnn aktarm iin HTTP (Hyper Text TransferProtocol) kullanlr. HTML dosyalar sunucu bilgisayarn sabit diskinde .html ya da .htmuzants ile saklanr. Html dosyalar dz yaz dosyalarndan baka birey deildir.

    Visual Basic .NET ile programlama yaparken HTML Page sayfalarn dakullanabilirsiniz. HTML Page tpk Web Form gibi iki bileenden oluur; tasarm ve kaynakkod ksm. Tasarm ksm ilerinde HTML elemanlarn ve Web Form kontrollerini

    barndrr. Hem tasarm ksm hem de kaynak kod ksm ayn .htmdosyanzn iinde yer alr.

    HTML sayfas eklemek iin File Mens / New / File / HTML Page komutlarsrasyla verilir.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    16/63

    12

    1.6. GUI (Graphical User Interface)

    eitli Windows uygulamalar gelitirmek iin formlar kullanlr. Bu formlarprogramn grsel ksmn oluturup pencereler, menler, dmeler vb aralar yoluylakullanc ile iletiim kurmay salar. Form ve zerindeki kontrol elemanlar berabercegrafiksel kullanc arabirimi (GUI) olarak adlandrlmaktadr.

    GUI, formlar araclyla programlar altrmay, komutlar vermeyi, bilgisayarlaetkileim kurmay salayan grsel temelli alma ortamdr.

    Resim 1.11: Grafiksel kullanc arabirimi (GUI)

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    17/63

    13

    UYGULAMA FAALYET

    lem Basamaklar neriler

    1. Visual Studio .NET programnn kurulabilecei iletimsistemlerini inceleyerek en uygun olarak karar verdiinizinzelliklerini defterinize yaznz.

    Farkl iletimsistemlerine kurulumyaplmasdenenebilir.

    2. Visual Studio .NET programn bilgisayarnza kurunuz.

    3. Kurulum srasnda kurulum seeneklerini deitiriniz.

    Visual Studio .NETkurulurken Default,Full ve Customseenekleriarasndaki farkllkgz nnde

    bulundurulabilir.

    UYGULAMA FAALYET

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    18/63

    14

    LME VE DEERLENDRME

    LME SORULARI

    Aadaki sorulardan; ilk 9 soruda verilen ifadeye gre parantez iine doru ise D,yanl ise Y yaznz. Dier sorular iin uygun kk iaretleyiniz.

    1. Visual Basic. NETin kurulumu iin minimum ilemci 600 megahertz (MHz) Pentiumserisi olmaldr. ( )

    2. Visual Basic. NETin kurulumu iin minimum RAM 256 MB olmaldr. ( )3. Visual Basic. NETin kurulumu iin minimum 2 GB bo disk alanna ihtiya vardr.( )4. Visual Basic. NETin kurulumu iin minimum 800*600 256 Renk znrlne

    ihtiya vardr.. ( )

    5. Visual Basic. NET Windows 98 zerinde sorunsuz kurulabilir. ( )6. Web From eklemek iin File Mens / New / File komutlar srasyla verilir.( )7. Form ve zerindeki kontrol elemanlar beraberce grafiksel kullanc arabirimi GUI

    (Graphical User Interface) olarak adlandrlmaktadrlar. ( )

    8. Visual Studio .NET paketinde Visual Basic .NET, Visual C++ .NET, ve Visual C#.NET programlama dilleri yer almaktadr. ( )

    9. .NET Framework, Common Language Runtime (CLR) ve Framework Class Library(FCL) olmak zere iki ana paradan meydana gelmektedir. ( )

    10. Aadakilerden hangisi kurulum esnasnda zelletirme yapabilmemizi salar?A) DefaultB) Custom

    C) FullD) Install

    DEERLENDRME

    Sorulara verdiiniz yantlar modl sonundaki cevap anahtaryla karlatrnz. Bufaaliyet kapsamnda hangi bilgileri kazandnz belirleyiniz. Yanl cevaplandrdnzsorularla ilgili konular tekrar tekrar inceleyip renmeye alnz. Kaynak ve yardmc derskitaplarndan faydalannz. Ktphanelerden, internetten veya grsel programlar yazankiilerden aratrma yapnz. renme faaliyetiyle ilgili olarak retmenlerinizden yardm

    alnz.

    LME VE DEERLENDRME

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    19/63

    15

    RENME FAALYET2

    Bu modl ile gerekli ortam salandnda, Windows ortam iin programgelitirebileceksiniz.

    Bu faaliyet ncesinde hazrlk amal aada belirtilenaratrma faaliyetlerini yapmalsnz.

    Daha nce kullandnz Windows uygulamalarnn hepsinde ortak olarakkullanlan men ve ara kutularnda bulunan komutlarn grevlerini aratrnz.Sonular rapor haline getirip arkadalarnz ile paylanz.

    2. WINDOWS UYGULAMASI

    2.1. Proje, Kaynak Dosya, Solution

    Visual Basic .NETi altrmak iin program kurduktan sonraBalat/Programlar/Microsoft Visual Studio/Microsoft Visual Studio ilem sras izlenir.

    Resim 2.1:Visual Studio .NETi balatma ekran

    RENME FAALYET2

    AMA

    ARATIRMA

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    20/63

    16

    Program altrldnda nce aadaki Start Page diyalog kutusu ekrana gelir

    (Resim2.2).

    Resim 2.2:Visual Studio .NET Start Page ekran

    Giri sayfasnda bulunan Recent Projects ksmnda bulunan Open Project (Proje A)ile daha nce kaydedilmi bir projeyi aabilirsiniz. Create Project (Proje Olutur) ile de yeni

    bir proje oluturmak iin ilk adm atabilirsiniz.

    Getting Started seenei ise Visual Studio .NET ile ilgili bilgilere ve rnekuygulamalara ulamak iin kullanlabilecek seenekler bulunur.

    2.1.1.Proje eitleri

    Standart ara ubuunda bulunan New Project ya da Recent Project ksmnda bulunanCreate Project seenei tklandnda hazrlayacanz programlara uygun projeler seilebilir

    (Resim 2.3).

    Windows Aplication: erisinde form bulunan Standart Windowsuygulamalardr.

    Console Aplication: Konsol uygulamalar gelitirebileceiniz, ierisinde formbulunmayan proje tipidir.

    Web Control Library: Web sayfalarnda kullanmak istediiniz kontrollerinizitasarlayabileceiniz proje tipidir.

    Empty Project: Bu proje tipi ile eitli Windows uygulamalargelitirebilirsiniz.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    21/63

    17

    Resim 2.3:New Project(Yeni Proje) Penceresi

    Class Library: eitli snflar oluturarak Windows tabanl uygulamalardaaltrabileceiniz projedir. Windows Control Library: ActiveX denetimi gibi Windows uygulamalarnda

    alabilecek kontroller oluturabilirsiniz.

    Windows Service: Windows arka plannda alan servisleri ve bunlarnkodlarn iinde bulunduran proje tipidir.

    Crystal Reports Aplication: Kristal raporlar oluturabilirsinizVisual Basic .NET projelerinize otomatik olarak isim verecek ve Belgelerim\Visual

    Studio 2005\Projects klasr altnda yine kendi adnda bir klasr oluturarakkaydedecektir. sterseniz projenin adn ve konumunu deitirebilirsiniz.

    2.2. MSIL (Microsoft Intermedia Language)

    MSIL (Microsoft Intermediate Language) yani Microsoft Ara Dili , nesneye ynelikprogramlamay destekleyerek, Visual Basic .NETte yazm olduunuz kodlarn ilk derlemeannda dntrld bir ara dildir.

    MSIL ilemciden bamsz komut setinden olumaktadr. Bu komut seti ierisindenesnelerin yklenmesi, depolanmas ve altrlmasn salayan komutlarn yan sra ayn

    zamanda nesneler zerinde metot armn salayan komutlar da yer almaktadr. .NET

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    22/63

    18

    Framework ile yazlm bir kaynak kodun derlenmesi sonucu MSIL kodu olumaktadr. NET

    uygulamalar

    n

    n kaynak kodlar

    al

    r hale gelebilmek iin iki derleme aamas

    ndangemektedir. lk derlemede kaynak kodunuz, MSIL (Microsoft Intermediate Language) aradili ile, Assembly (sembolik makine) diline yakn bir dile dntrlmektedir. Oluan .exeve .dll dosyalar yrtlebilir kodlar yerine ara dil iermektedir. Bu dosyalar altrmakistendiinde, devreye CLR girecektir. Bu ara dildeki talimatlar, ikinci derleme aamasnagirecektir ve doal makine koduna dnecektir. Bu ikinci derleme, uygulamann alacayerde olacandan oluacak doal kod o ortama zg olacaktr.

    2.3. Assembly (Btnlk) ve Native Code (Doal Kod)

    Assembly; herhangi bir mikroilemciye ait sembolik makine dilidir. Makinenin

    anlayabildii tek dil 0 ve 1dir. Makine dili ok hzldr. nk yaplan tek ilemhexadecimal bir sayy binary sayya evirmektir.

    .NET 'teki Assembly kavram ile herhangi bir mikroilemciye ait makine dilibirbirlerinden ok farkleyleri ifade etmektedir. Net 'te derlenen snf ktphaneleri (classlibrary 'ler) ismine Assembly denilen dll dosyalarn oluturur.

    Bu anlamda bir Assembly; bir ya da daha fazla fiziksel dosyay barndranbir koleksiyondur. Bu dosyalar; Assembly ierisindeki derlenmi snflarn kodlar, resimler,resource dosyalar ve dier binary dosyalardr.

    Daha nceden Visual Basic program ile, bilgisayarnzda hazrladnz biruygulamay, kopyalay p baka bir bilgisayara tadnzda uygulamann almadngrrdnz. Bunun nedeni; uygulamay tadnz bilgisayardaki iletimsisteminin, uygulamanzn kulland bileenler hakknda herhangi bir bilgiye sahipolmamasyd. Bu bilgiyi alamamasnn nedeni kimlik bilgilerini (isim, versiyon bilgisi vb.)registry'e (kayt defteri) yazmalaryd.

    Visual Basic.NETte ise gelitirilen Assembly teknii sayesinde bir Visual Basic .NETprogram bulunduu dizin ile birlikte (.Net Framework'n kurulu olduu) baka birbilgisayar kopyalandnda alacaktr. nk .Net Assembly'leri; olarak kimlik bilgileriniregistry'e yazmak yerine kendi zerlerinde tar.

    2.4. .NET Framework Class Library ve Common Language Runtime

    .NET Framework aadaki bileenleri ierir.

    Framework Class Libraries:Temel snf ktphanelerinden sorumludur. Nesneye dayal ilevsel ktphane

    fonksiyon paketlerini ierir. Giri/k, string ilemleri, gvenlik ynetimi, a iletiimi,thread ynetimi, metin ileme ve kullanc arayz tasarm gibi standart fonksiyonlar

    kapsamaktadr.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    23/63

    19

    ADO.NET snflar; OLE DB, ODBC, Oracle ve SQL Server arayzleri zerinden

    veriye eriimi salamaktad

    r. XML s

    n

    flar

    ise XML manipulasyonu, XML veri ierisindearama yapabilme ve dnm fonksiyonlar gibi temel fonksiyonlara sahiptir. ASP.NETsnflar Web tabanl uygulamalar ve Web servisleri gelitirebilmek iin desteksalamaktadr. Windows Forms snflar ise masast uygulamalar gelitirebilmeyisalamaktadr.

    Snf ktphaneleri, .NET Framework dilleri arasnda ortak, tutarl bir gelitirmearayz salamaktadr.

    Snf kitaplklarnda ASP.NET, ADO.NET, Windows Formlar ve Enterprise Servicesteknolojileri yer almaktadr.

    ASP.NET: Web servislerine tam destek vererek, Web eriimli uygulamalargelitirmek iin kullanlr.

    ADO.NET: likisel veri taban ynetim sistemlerinde yer alan verilere erimekiin kullanlr.

    Windows Forms; Her bir .NET Framework programlama dili iin, Windowstabanl arabirimler yapmak iin standart snflardan meydana gelir.

    Enterprise Services; COM+ servislerine erimek iin ilgili snflar ierir.

    ekil 2.1: .NET Framework altnda alan teknolojiler

    Common Language Runtime (CLR):Common Language Runtime alma zaman servislerinden sorumludur. .NET

    uygulamalarnn deiik sistemler zerinde almasn salayan alma zamanktphaneleri salar. Uygulamalar ynetmeye yardmc olacak servisleri salayan tarafszgelitirme ve uygulama ortamlarn ierir. Programlama dillerinin entegrasyonu (languageintegration), gvenlik (security), bellek (memory), sre (process) ve thread (i parac)ynetimi alma zaman servislerindendir.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    24/63

    20

    CLR'nin salad ve sorumlu olduu baz servisler aada listelenmektedir:

    Code Management- Kod ynetimi Type Safety -Tip gvenliinin dorulanmas Intermediate Language kodunun doal makine koduna (native code)

    dnmnn salanmas

    Managed Object -Ynetilebilir nesnelerin bellek ynetimi Code Access Security- Kod eriim gvenliinin uygulanmas Exception Management -stisna ynetimi

    2.5. Integrated Development Environment (IDE)IDEde birok grsel ara vardr. Bu aralar grsel menler tasarlamaya izin verir. Bir

    mennn tasarm herhangi bir kod iermez ve tklama ilemi ile gerekletirilebilir. Elbetteherhangi bir dili kullanarak menlerin ardna istenilen kod ilave edilebilir. IDEnin amac

    program gelitiricilerin kod yazmadan nce grsel aralar ile mmkn olan eyleri yapmayaizin vermektir. IDE, uygulamalarnz iin tasarlama, altrma ve hata ayklamay salar.

    2.6. Dosya A ve Kaydet Diyalog Kutular

    Daha nce altnz bir projeyi amak istiyorsanz File mensndeki Open / Projectbutonu tklanr. Butonu tkladnz anda karnza belgelerim klasrnde yer alan Visual

    Studio Projects klasrndeki projelere ait klasrler listelenir (Resim 2.4). Projelere aitklasrlerin baka bir dizinde almasn istiyorsanz, genel olarak bunun yolunudeitirebilirsiniz.

    Resim 2.4: Visual Basic .NET Open Project penceresinin grnts

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    25/63

    21

    Eer yeni bir proje amak istiyorsakFile mensndeki New Project butonu tklanr.

    Yeni projelerin neler olabileceini daha nce renmitiniz.zerinde altmz bir projeyi kaydetmek iin ise File Mensnde bulunan farkl

    kaydetme seeneini isteinize gre kullanabilirsiniz (Resim 2.5).

    Resim 2.5: Visual Basic .NET kaydetme komutlar

    Bunlardan birincisi Save Form1.vbdir. Bu komut ile sadece aktif olan WindowsFormunu kaydetmek iin kullanlr. Bir dier komut olan Save Form1.vb As ise, aktif olanformun ismini veya kayt yerini deitirerek kaydetmeye yarar. nc komut Save Alldr.Bu komut ise, projemiz dahilinde tm dosyalarn kaydedilmesini salar.

    2.7. *.vbproj, *.vb ve *.sln Dosya Uzantlar

    Visual Basic .NET, hazrlayacanz programlar projects (projeler) ve solution(zmler) olmak zere tmleik bir ortamda oluturur. Solution birden fazla projeyiierdiinden ayn anda daha fazla proje ile alabilmenizi salayacaktr.

    Visual Basic .NETte hazrlayacamz programlar deiik uzantlarda kaydedilir.Kaydedilen bu dosyalarn hepsi program altnda Solution Explorer penceresi altnda yeralr (Resim 2.6).

    Resim 2.6: Visual Basic .NET Solution Explorer penceresi

    .sln uzantldosya

    .vb uzantldosyalar

    .vbprojuzantldos a

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    26/63

    22

    .sln: Solution Explorer penceresinde grlen projeler ve bunlara ait dosyalarnksa yollarnn kaydedildii dosyann uzantsdr.

    .vbproj: zerinde altnz projenin uzantsdr. erisinde projenin yapsnoluturan windows formlar ve grsel sayfalar ierir.

    .vb: Projemiz ile ilgili olan tasarmn yapld ve kaynak kodlarnn yazldwindows formlarnn uzantsdr.

    2.8. Form Tasarm, Kod Dzenleyici, Solution Explorer, Araubuu, Ara Kutusu ve zellikler Penceresi

    Visual Basic .NET ekrannn genel grnts aadaki gibidir (Resim2.7).

    Resim 2.7: Visual Basic .NET ortamnn genel grnts

    Standart Ara ubuu

    Menler Solution Explorer Penceresi

    Properties (zellikler) Penceresi

    Windows Form

    Output PenceresiToolbox (Ara Kutusu)

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    27/63

    23

    2.8.1. Solution Explorer

    Solution Explorer, projenizde kullandnz tm dosyalar dzenlemi olarak gsterenve birbirleri arasnda kolay gei yapmanz salayan arabirimdir. zerinde altnz

    projeye eklenen form ve nesnelerin neler olduunu grmek istiyorsanz Solution Explorerpenceresine bakabilirsiniz. Visual Studio.Net in sa tarafnda bulunur. Eer ikinci bir projeVisual Studio.NET e dahil edilirse bu da Solution penceresinde grlr.

    Solution Explorer penceresini grnr hale getirmek isterseniz Ctrl+Alt+L ksayoltuunu veya View (Grnm) mensnden Solution Explorer tklayarak seebilirsiniz.

    Solution penceresi ile, kod penceresini, form tasarmn, Properties penceresini ve tmdosyalar grntleyebilirsiniz.

    Resim 2.8: Visual Basic .NET Solution Explorer penceresi

    Solution Explorer penceresindeki ilk seenee sa tklay p Add/Existing Itemkomutunu verince ikinci bir proje ekleyebilirsiniz.

    allan iki projeden hangisinin

    balang

    projesi olaca

    na yine biz kararverebiliriz. Hangi projeyi aktif yapacaksanzonun zerinde sa tklayp Set Up StartUpProject komutunu vermeniz gerekmektedir.

    Resim 2.9: Ak olan iki projenin grnts

    Formlar

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    28/63

    24

    2.8.2. Form Tasarm Penceresi

    Bu form programa ait kullanc arabiriminin oluturulduu yerdir. Yani tmdenetimler ncelikle bu form zerine yerletirilir ve yerletirilen denetimler bu forma ait

    birer nesne olarak alr. Burada oluturulan form grnts, program alt zamanekranda grlr.

    Resim 2.10: Form Tasarm penceresi

    2.8.3. Kod Penceresi

    Programmzda bulunan denetim elemanlarna ait olay alt yordamlarnn bulunduu veprogram kodlarnn yani asl programn yazld blmdr. Visual diller programcnn kendikodunu yazaca bir editr sunar. zerinde allan form veya kontrol elaman ifttklatldnda kod penceresi karmza gelecektir (Resim 2.11).

    Resim 2.11: Kod penceresi

    KodunYazlaca

    Nesne

    KodunYazlacaAlanlar

    Nesneyeait tanmlalt yordam

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    29/63

    25

    Visual Basic .NETte program kodlar yani programn almasn salayan ve

    kullan

    c

    taraf

    ndan yaz

    lm

    ifadeler Code (Kod) penceresi ierisine yaz

    l

    r. Bu pencereyegemenin iki yolu vardr.

    Solution Explorer penceresinde yer alan (View Code) ikonuna basarakgeilebilir.

    Form veya kod penceresi almak istenen form zerindeki herhangi bir nesnezerinde ift tklayarak da geilebilir.

    Bu blme yazlan kodlar nesneler iin nceden tanmlanm alt yordamlareklindedir. Bu alt yordamlar her nesne iin deiiklik gstermektedir. Alt yordamlar

    program kod penceresi blmnde Private Sub ile balayp End Sub ile bitmektedir. KodlarPrivate deyimi ile End Sub deyimi arasna yazlmaktadr. Bir kodun almas ise nesneye aittanml olayn gereklemesi ile olur.

    2.8.4. Men ve Ara ubuklar

    Visual Basic .NET ortamn etkili birekilde kullanabilmek iin gerekli olan komutlarmen ubuunda yer alan men seenekleri altnda bulunmaktadr.

    Resim 2.12: Visual Basic .NET men ubuu File mens: Proje amak, kapatmak, kaydetmek, yazdrmak gibi dosyalama

    ilemlerinin yapld mendr. Edit mens: Yaplan ilemleri geri ve ileri almak, bilgileri kesmek,

    kopyalamak, yaptrmak, aramak gibi ilemlerin yapld mendr.

    View mens: Pencereleri ve ara ubuklarn gizleyip gstermek iinkullanlan mendr.

    Project mens: Projeye form, modul, referans eklemek ve proje dosyalarnynetmek iin kullanlan mendr.

    Debug mens: Programlar adm adm altrmak, hata ayklamak vb.ilemler iin kullanabileceiniz mendr.

    Data mens: Veri tabanlar ile almak iin kullanabileceiniz mendr. Format mens: Formlarn ve form zerindeki elamanlarn grn ve

    hizalanmas iin kullanabileceiniz mendr.

    Tools mens: Projede yeni bir fonksiyon tanmlamak, zerinde allanpencerelerin zelliklerini deitirmek iin kullanabileceiniz mendr.

    Window mens: Pencerelerin ayarlarn deitirmek ve istenilen pencereyegei yapmak iin kullanlan mendr.

    Community mens: MSDN araclyla forumlara katlabileceiniz mendr. Help mens: Yardm seeneklerine, .NET ile ilgili son bilgilereulaabileceiniz mendr.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    30/63

    26

    Menler altnda bulunan komutlara kolayca eriebilmenizi ara ubuklar salar.

    al

    ma sayfan

    zda bulunmayan herhangi bir ara ubuunu s

    ras

    yla ViewMens/Toolbars zerine gelerek ekleyebilirsiniz. Ara ubuklar zerinde btn komutlarbulunmamakla birlikte istenilirse herhangi bir komut dmesini ekleyebilirsiniz.

    New Project Save(Yeni Proje A) (Kaydet)

    Resim 2.13: Visual Basic .NET Standart Ara ubuu

    2.8.5. Toolbox (Ara Kutusu) Penceresi

    Visual Basic.Nette kullanacanz bir dier pencerede ToolBox penceresidir.VisualBasic .Net penceresinin sol tarafnda bulunur ve gizlenmitir. Fare ile zerine gelindiinde

    bu pencere alr.

    Projeleriniz formlar ve bu formlar zerinde bulunan nesne dediimiz elemanlardanolumaktadr. Bu nesnelere kontrol elaman veya denetim eleman denmekte olup arakutusu zerinde bulunmaktadr (Resim 2.14). Projenize istediiniz herhangi bir kontrol

    elamann, zerine ift tklayarak ya da srkle brak ile ekleyebilirsiniz.

    Resim 2.14: Visual Basic .NET Toolbox Ara Kutusu

    Grup(Reference)simleri

    KontrolElemanlar

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    31/63

    27

    2.8.6. Properties (zellikler) Penceresi

    Bu ksm programlarnz iin bir, olduka nemli bir anlam ifade etmektedir. Bilindiizere Visual Basic .NET dilinde program yaptnz zaman programnza ait form zerinde

    bulunan btn denetim elemanlarnn tamam (Label, Text, Command button, Liste kutusuvb.) Visual Basic. NET derleyicisi tarafndan birer nesne olarak alglanr. Form zerineyerletirmi olduumuz nesnelerin ve formun zellikleri bu pencerede listelenir. Propetiesgenel bir penceredir (Resim 2.15).

    Resim 2.15: Visual Basic .NET Properties penceresi

    Properties penceresi eer ekranda yoksa F4 fonksiyon tuu ya da View mensnden

    Properties Window tklanarak ekrana yerletirilir.

    Seili olankontrol

    eleman

    Seili olankontrol

    elemanna aitzelliklerindeerleri

    Seili olankontrol

    elemanna aitzellikler

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    32/63

    28

    2.9. Tool *Options* Penceresi

    Bu seenekle zerinde altmz pencerelerin birok zelliini deitirebiliriz. Buseenei setiimizde aadaki pencere grntlenir (Resim 2.16).

    Resim 2.16: Visual Basic .NET Tools/Options penceresi

    Bu pencerede bulunan baz seenekler ve grevleri aada aklanmtr.

    Environment: General:

    o Tabbed documents: Ak olan sayfalar oklu sayfa biiminde gsterir.

    Resim 2.17: Visual Basic .NET sayfa grntleri

    o Multiple documents: Sayfalarn her biri ayr bir pencerede alr(Resim2.18).

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    33/63

    29

    Resim 2.18: Visual Basic .NET sayfa grntleri

    o Recent Files: File mensnde Recent Files/Projects komutu altndaki sonkullanlan dosya/projelerden ka tanesinin sralanacan belirtir.

    o Show Status Bar: Durum ubuunun ekranda grnp grnmemesinisalar.

    Add-in/MAcros Security:Makrolarn almasna, bileenlerin bir URL adresinden yklenmesine izin verilip

    verilmeyeceini ayarlar.

    AutoRecover:Visual Basic .NET dosyalar zerinde alrken belirtilen sre dolunca otomatik olarak

    ilemlerinizi kaydetmeye ve otomatik olarak kaydedilen ilemleri belirtilen sre zarfnda

    hafzada tutmayla ilgili ilemlerin ayarlanmasn salar.

    Documents:Sayfann doru yklenip yklenmediinin kontrolnn yaplmas ile ilgili ayarlarn

    yapld yerdir.

    Find and Replace:Bilgi ve uyar mesajlarnn gsterilmesi ile ilgili ayarlarn yapld yerdir.

    Fonts and Colors:Kod penceresinde yazlan ifadelerin renkleri ve font byklkleri ayarlanr.

    Help:Hazrladnz dosyalarn nereye kaydedileceinin, Visual Basic .NET aldnda

    balang sayfasnn hangi sayfa olacann ayarland yerdir. Ayrca Visual Basic .NETtarafndan kullanlan dili gsterir.

    HTML Designer:Hazrlayacamz HTML sayfalarnn al sayfasnn grsel sayfa m kod sayfas m

    olacan ayarlar.

    Windows Forms Designer:Form zerindeki noktalarn gsterilip gsterilmeyeceinin ayarlanabildii yerdir.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    34/63

    30

    UYGULAMA FAALYET

    lem Basamaklar neriler

    1. Yeni bir proje anz.

    .

    Create Project ileyaplmaldr.

    2. Projenin trn seiniz. Hazrlayacanzprogramnkullanlaca ortamagre seilir.

    3. Ak bir projeyi kaydediniz. Sa buton mensnkullanabilirsiniz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    35/63

    31

    LME VE DEERLENDRME

    LME SORULARI

    Aadaki sorulardan; sonunda parantez olanlar doru / yanl sorulardr. Verilenifadeye gre parantez iine doru ise D, yanl ise Y yaznz. kl sorularda uygun kkiaretleyiniz.

    1. Solution Explorer penceresini grnr hale getirmek istersek View (Grnm)mensnden Solution Explorer tklanarak seilir. ( )

    2. Eer yeni bir proje amak istiyorsakFile mensndeki Open Projectbutonu tklanr.( )3. Form zerine yerletirmi olduumuz nesnelerin ve formun zellikleri Properties

    penceresinde listelenir. ( )

    4. Windows Aplication:erisinde form bulunan Standart Windows uygulamalardr.( ) Properties penceresini ekranda grntlemek iin hangi ksayol tuu kullanlr?

    A)F5B)F3C)F4D)F8

    Solutions penceresini ekranda grntlemek iin hangi ksayol tuu kullanlr?A) Ctrl+Alt+LB) F3C) Ctrl+Alt+MD) F5

    DEERLENDRME

    Sorulara verdiiniz yantlar modl sonundaki cevap anahtaryla karlatrnz. Bufaaliyet kapsamnda hangi bilgileri kazandnz belirleyiniz. Yanl cevaplandrdnzsorularla ilgili konular tekrar tekrar inceleyip renmeye alnz. Kaynak ve yardmc derskitaplarndan faydalannz. Ktphanelerden, internetten veya grsel programlar yazankiilerden aratrma yapnz. renme faaliyetiyle ilgili olarak retmenlerinizden yardmalnz.

    LME VE DEERLENDRME

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    36/63

    32

    RENME FAALYET3

    Bu modl ile gerekli ortam salandnda, genel kontrol nesneleri ile alabilecek veara kutusunu zelletirebileceksiniz.

    Bu faaliyet ncesinde hazrlk amal aada belirtilenaratrma faaliyetlerini yapmalsnz.

    Daha nce kullanm olduunuz iletim sistemi windowsuygulamalarnda bulunan pencerelerdeki buton, iaret kutular, alan kutularvb. nesnelerin grevlerini aratrnz. Sonular rapor haline getiriparkadalarnz ile paylanz.

    3. NESNELER3.1. Ara Kutusu, zellikler Penceresinin Ayarlar

    3.1.1. Ara Kutusu Penceresi

    Daha ncede belirtildii gibi projeleriniz formlar ve bu formlar zerinde bulunannesne dediimiz kontrollerden olumaktadr. Ara kutusu zerinde bulunan bu kontrollerreferanslar altnda bulunur. Bu kontroller ara kutusu zerinde kategorize ediliplistelenmektedir. Srasyla XML Schema, Dialog Editor, All Windows Forms eklindesralanmaktadr.

    Resim 3.1: Toolbox Ara Kutusu Penceresi

    Grup(Reference)simleri

    KontrolElemanlar

    RENME FAALYET3

    AMA

    ARATIRMA

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    37/63

    33

    Kontrolleri, form zerine yerletirmenizin 3 yolu vardr :

    Toolbox'taki kontrol tklaynz. Fare, form zerine getirilince + iaretibelirecektir. Bu + iareti kontroln sol st kesini belirtmektedir. Farenin soltuuna basl tutarak fareyi sa alt keye doru hareket ettiriniz. Fareyi

    braknca, bir dikdrtgen oluacaktr.

    Toolbox'taki kontrol ift tklaynz. Kontrol varsaylan byklkte formun solst kesinde oluur.

    Toolbox'taki kontrol tklaynz. Fare form zerine getirilince + iareti belirecektir. Bu + iareti kontroln sol st kesini belirtmektedir. Tekrarfarenin sol tuuna tklanrsa, varsaylan byklkteki kontrol form zerindeoluacaktr.

    Kontrolleri toplu olarak bir yerden baka bir yere tamak, benzer zelliklerini topluolarak deitirmek (mesela rengini, fontunu gibi) veya hizalamak (sola, saa vb. gibi) iinform tasarm srasnda bazen birden fazla kontrolle ayn anda almanz gerekebilir.

    Birden fazla kontrol semekBirka yntem vardr. Eer kontroller birbirine yaknsa, kontrolleri fare ile ereve

    iine alp seebilirsiniz.

    Bir baka yntem de Ctrl veya Shift tuuna basl tutarak semek istediiniz

    kontrollerin t

    klanmas

    d

    r.

    Eer kontrollerin hepsini semek istiyorsanz, kolayca Ctrl + A tu kombinasyonunukullanlabilirsiniz.

    Birden fazla kontroln seimini iptal etmekoklu kontrol seimini bitirmek iin, formun bo bir yerine (kontrol olmayan)

    tklamanz yeterli olacaktr.

    Kontrolleri grup olarak hareket ettirmekoklu kontrol seimi yaptktan sonra, bunlar grup olarak hareket ettirmek iin, fareyi

    seilmi kontrollerden birinin zerinde bastrarak, kontrolleri srkleyebilirsiniz.

    oklu kontroln zelliklerini deitirmekoklu kontrol seimi yapldktan sonra, sa taraftaki Properties penceresinden

    istenilen zellikleri deitirilebilirsiniz. rnein BackColor zellii deitirilirse, bu tmgruptaki kontrollere uygulanr. Baz zellikler bo gzkecektir. Bu zellikler grup olarakdeitirilemeyecek anlamna gelir. rnein Name ve Text zellikleri.

    Kontrollerin yeniden boyutlandrlmas ve hizalanmasGrup kontrol seimi yapldktan sonra yeniden boyutlandrlmas ve hizalanmas,

    Layout ara ubuu ile ok kolaydr. Gruptaki kontrolleri bu ara ubuundaki ikonlar

    yardmyla, ayn genilik (width) ve ykseklik (height)'te yapabilirsiniz. Kontrolleri yukar,aa, sola veya saa hizalayabilirsiniz.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    38/63

    34

    3.1.1.1. Toolboxta Bulunan Baz Kontrol Elemanlar

    Toolboxta (Ara Kutusu) bulunan ve projelerinizi hazrlarken kullanacanz kontrolelemanlarndan bazlarn tanyalm.

    Button kontrolButton kontrol, bir ilemin balatlabilmesi iin kullanlan kontroldr (Resim 3.2).

    rnein Tamam veya ptal vb.

    Resim 3.2: Button kontrolnn formdaki grnts

    TextBox kontrolTextBox kontrol, form zerinde tasarm srasnda, programn alma annda girilen

    veya kod iinde atanan bilginin gsterilmesi iin kullanlr. Gsterilen bilgi deitirilebilir.

    Resim 3.3: TextBox kontrolnn formdaki grnts

    Label (Etiket) kontrolLabel kontrol, form zerinde bilginin gsterilmesi iin kullanlr (Resim 3.4).

    Resim 3.4: Label kontrolnn formdaki grnts

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    39/63

    35

    CheckBox ,Windows ta ok kullanlan kontrollerden biri de kullancnn belirli zellikleri aktif

    veya pasif hale getirmek iin kullanld eleman CheckBox lardr. Anlarl ve kullanmkolay olmas sebebiyle kolay kullanlabilir arabirimler oluturmak iin olduka faydal birkontroldr (Resim 3.5).

    Resim 3.5: CheckBox kontrolnn formdaki grnts

    Timer (Zamanlayc) kontrolProgramda belirli bir sre aralklar ile aktif hale gelip belirli ileri yapabilmek iin

    kullanlan bir kontroldr. Bu kontrol, tasarm zamanda ekranda grlmesine ramen almaesnasnda grlmez.

    Horizontal & Vectiral ScrollBar (Kaydrma ubuu) -

    Biri yatay dieri dikey olmak zere her iki kaydrma ubuu da ayn zellikleresahiptir ve kullanm amacna gre amalar da deiir. rnein bir veri tabannda kaytlararasnda ileri geri gitmek iin kullanlabilir (Resim 3.6).

    Resim 3.6: Horizontal & Vectiral ScrollBar (Kaydrma ubuu) kontrollerinin formdaki

    grnts

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    40/63

    36

    RadioButton (Seenek Dmesi) kontrolRadioButton kontrol ChechkBox kontrolnden farkl olarak birka seenekten sadece

    birini seme imkn veren bir kontroldr. Bu kontroln tek bana kullanlmas anlamszdr.Birka seenekten birini seme imkn veren bir kontrol olduu iin en az iki tane birliktekullanlmaldr. Gruptaki RadioButton dmelerinden biri seildiinde dieri kendiliindenseilmi zelliini kaldrr. Yani ayn anda bir grupta iki tane iaretli dme bulunmaz.Yalnzca bir seenek seebiliriz ve bilgisayarmz da o seenee gre hareket eder (Resim3.7).

    Resim 3.7: RadioButton (Seenek Dmesi) kontrolnn formdaki grnts

    GroupBox (Grup Kutusu ) kontrolBu kontrol tek bana deil, dier kontrolleri gruplayabilmeniz iin kullanlr.

    Kontrolleri bu kontrolle gruplamanzn birok avantaj vardr. Bu ereveler iine konankontroller, ereveye bamldr ve konumlar bu ereve dna kamaz. zellikle birkakontrol birden grnr veya grnmez yapmak iin hepsinin Visible zelliini deitirmekyerine erevenin Visible zelliini deitirerek ayn ilemi bir admda yapm oluruz. Aynekilde tanma zelliinde de ereve tanarak ilem tek admda gerekletirilebilir. Yanikullandmz GroupBox kontroln form ierisindeki baka bir form gibi dnebiliriz.

    Resim 3.8: GroupBox (Grup Kutusu ) kontrolnn formdaki grnts

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    41/63

    37

    GroupBox larla gruplanan kontrollerin koordinatlar artk forma gre deil, grup

    kontrolnn sol st kesine gre belirlenir. Form zerine yerletirilmi bir kontroltayarak bir GroupBox kontrol zerine getirmekle o kontrol gruplanm olmaz. GroupBoxkontrol ierisine bir kontrol yerletirirken nce GroupBox kutusunu seiniz. Eer Formzerinde bulunan kontrolleri GroupBox kontrol ierisine almak istiyorsanz o zaman Formzerindeki kontrolleri kesiniz (Cut) ve Frame kontroln setikten sonra buraya yaptrnz(Paste). Ayrca Frame, kontrolleri sadece bazartlarda gsterilmesi gereken kontrolleri de

    bir arada tutarak bunlarn kolayca gizlenip gsterilmesini salar.

    PictureBox (Resim Kutusu) KontrolBu kontrol eleman Bitmap, Icon, Metafile, Jpeg ve Gif gibi resimleri grntlemek

    iin kullanlr. Ayrca metotlar kullanlarak PictureBox iine izimlerde yaplabilmektedir.Bu kontroln bir dier zellii ise aynen GroupBox kontrolnde olduu gibi dierkontrolleri gruplandrmasdr. Kod penceresine aadaki gibi bir komut satr yazabilirsiniz.

    PrivateSub PictureBox1_Click(ByVal sender As System.Object, ByVal

    PictureBox1.Picture = LoadPicture("E:\Resimler\Tanyildizi.Bmp")

    EndSub

    FormWindows arabiriminin en temel kontrol formlardr. Windowsta hemen her program

    formlar zerinde alr. Zaten Windows kelimesinin Trke anlam Pencereler de buformlardr. Boyutlandrlabilir zellii sayesinde ayn ekranda tek bir program olmakzorunda deildir. Formun Properties ksmn formun alt programlarnda yazarken Formunismini kullanmak zorunda deilsiniz, direk Properties ismini vermeniz yeterlidir. YaniForm1.Name ile sadece Name, Form1 in alt programlarnda ayn etkiye sahiptir.

    Programnzda birden fazla form bulunacaksa ilk olarak ana form alacaktr. Dierformlar programnzda kullanacanz Form2.Show gibi bir yntemle aktif halegetirmelisiniz. Bir formdan baka bir formun bir zelliine ulaabilmek iin kontrol adndan

    nce formun ad da verilmelidir. rnein Form2 zerindeki Label1e ulamak iinForm2.LabeI1.zellik eklinde kullanlr. Programnzda birden fazla formunuz varsa ilkoluturduunuz form ana formdur ve program almaya o form ile balar. Eer balangtaalacak formu deitirmek istiyorsanz; Solution penceresindeki projemize sa tklaypProperties komutu seilir. Daha sonra Startup Form listesinden istediiniz formuseebilirsiniz.

    ListBox (Listeleme Kutusu) kontrolVisual Basic in salad dizilerinizi gsterebileceiniz kontrollerdendir. Elemanlar

    listelemek, s

    ralamak amac

    ile kullan

    lan bir kontroldr. Listeye eleman eklemek iinProperties penceresindeki Items zellii kullanlabilir.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    42/63

    38

    Resim 3.9: ListBox kontrolnn formdaki grnts

    ComboBox (Alan Liste) kontrolGenellikle deerleri daha nceden belli olan elemanlarn seimi iin kullanlr. Liste

    kutusuna benzer ancak listedeki elemanlardan sadece seileni ekranda grntlenir. Aadoru alabilen bir liste kontroldr. ComboBox kontrolne eleman ekleme ve silme ilemiListBox ta olduu gibidir.

    Resim 3.10: ComboBox (Alan Liste) kontrolnn formdaki grnts

    3.1.1.2. Ara Kutusu Penceresinin Ayarlar

    altnz projeye ToolBox ta bulunmayan bir referans eklemek isterseniz SolutionExplorer penceresinde References seeneine sa tklayarak Add Reference komutunuverebilirsiniz (Resim 3.11).

    Resim 3.11: Add Reference komutunun grnts

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    43/63

    39

    Resim 3.12: Add Reference penceresinin grnts

    Projede kullanmak istediiniz bileeni seip OK dmesini tklamanz yeterliolacaktr. Bu setiiniz bileende Solution Explorer penceresinin References blmneaktarlr.

    Eer projenizde kullanmak istediiniz bir kontrolr ToolBoxta mevcut deilse Toolsmensnden Choose Toolbox Items komutunu verebilirsiniz.

    Resim 3.13: Tools/Choose Toolbox Items komutunun grnts

    Bu komutu verdikten sonra Choose Toolbox Items diyalog kutusu ekran gelir(Resim3.14).

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    44/63

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    45/63

    41

    : zellikleri gruplamak iin kullanlr. : zelliklerin alfabetik sraya gre listelenmesi iin kullanlr. : zelliklerin listelenmesi iin kullanlr. : Properties (zellikler) penceresinde zellikleri listelenen nesne iintanml olan olaylar listelemek iin kullanlr.

    3.2. Form Tasarmndaki Nesne Boyutlandrma Tutamac

    Visual Basic .NETte kullanlan Windows Formlarn boyutlarn iki deiik yollaayarlayabilirsiniz. Birincisi; forma bir kez tkladktan sonra etrafnda beliren boyutlandrmatutamalarndan tutarak ikincisi ise; Properties (zellikler) penceresindeki

    Size (Genilik) seeneinden istediiniz boyutu yazarak formunebatlarn ayarlayabilirsiniz (Resim 3.16).

    Resim 3.16: Windows formunun deiik ebatlardaki grnm

    Visual Basic .NETte formun boyutlarnn yan sra, forma yerletirilen kontrolelemanlarnn da boyutlarn ayarlayabilirsiniz.

    Oluturulmu bir kontrol tayabilmeniz iin, fare kontroln ortasndayken drtl okiareti ktnda, farenin sol tuuna basl tutarak hareket ettirmeniz gerekmektedir. Kontrolistediiniz yere gelince fareyi brakrsnz. Forma yerletirilecek olan kontrol elemanlarngrid izgilerine gerek duymadan belli bir dzende yerletirilebilirsiniz (Resim 3.17, 3.18).

    Resim 3.17: Button kontrollerinin forma yerletirilmesine ait grnt

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    46/63

    42

    Resim 3.18: Deiik kontrollerin forma yerletirilmesine ait grnt

    3.3. Yerleim Ara ubuu

    Yerleim Ara ubuu (Layout), form zerine yerletirilen kontrol elemanlarnn belli

    bir dzende yerletirilmesini salar. Eer, Yerleim Ara ubuu (Layout) ekrandagrnmyorsa View mensnden Toolbars zerine gelip ve oradan Layoutuiaretleyebilirsiniz.

    Resim 3.19: Visual Basic .NET Layout (Yerleim) ara ubuunun grnm

    Resim 3.20: Visual Basic .NETte form grnm

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    47/63

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    48/63

    44

    Alings Center: Tm kontrol elemanlarn form zerinde ortalayarakyerletirir (Resim 3.22).

    .Resim 3.22: Align Center komutu ile forma ortal yerletirilen kontrol elemanlarnn

    grnm

    Make Same Width: Referans alnan kontrol elemanna gre dierelemanlarn geniliini ayarlar.

    Make Same Height: Referans alnan kontrol elemanna gre dierelemanlarn yksekliini ayarlar.

    Make Same Size: Referans alnan kontrol elemanna gre dierelemanlarn hem genilik hem de yksekliini ayarlar (Resim 3.24).

    Resim 3.24: Make Same Size komutu uygulanmasna ait grnm

    Make Horizontal Spacing Equal: Kontrol elemanlarnn birbirleri ile olansa ve sol boluklarn eit birekilde ayarlar.

    Incrase Horizontal Spacing: Kontrol elemanlarnn birbirleri ile olan save sol boluklarn eit birekilde artrr.

    Decrase Horizontal Spacing: Kontrol elemanlarnn birbirleri ile olan save sol boluklarn eit birekilde azaltr.

    Remove Horizontal Spacing: Kontrol elemanlarnn birbirleri ile olan save sol boluklarn kaldrr.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    49/63

    45

    Make Vertical Spacing Equal: Kontrol elemanlarnn birbirleri ile olanalt ve st boluklarn eit birekilde ayarlar.

    Incrase Vertical Spacing: Kontrol elemanlarnn birbirleri ile olan alt vest boluklarn eit birekilde artrr.

    Decrase Vertical Spacing: Kontrol elemanlarnn birbirleri ile olan alt vest boluklarn eit birekilde azaltr.

    Remove Vertical Spacing: Kontrol elemanlarnn birbirleri ile olan alt vest boluklar

    n

    kald

    r

    r.

    Center Horizontally: Kontrol elemanlarn form zerinde sa ve solboluklar eit olacakekilde ayarlar.

    Center Vertically: Kontrol elemanlarn form zerinde alt ve st boluklareit olacakekilde ayarlar.

    Bring to Front: Seili olan nesneyi en ne getirir. Send to Back: Seili olan nesneyi en arkaya gnderir. Tab Order: Kontrol elemanlarnn tab numaralarn deitirmeye yarar.

    3.4. Form ve Nesnelerin Ortak zellikleri (name, text)

    Resim 3.25: Form ve kontrol elemanlarnngrnm

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    50/63

    46

    Form zerindeki deiiklikleri Properties penceresinden gerekletireceiz. Aadaki

    ilemleri s

    ras

    ile uygulayal

    m. ncelikle Label1i iaretleyip Properties ksmndan Text zelliini Ad olarak

    deitirelim. Ayn ilemi Label2 iin Soyad, Label3 iin de Okulu olarakuygulayalm.

    Button1 denetimini iaretleyiniz ve Text zelliini setikten sonra Button1yazan ksma Yeni yaznz. Sonra ayn, ilemleri Button2 iin Vazge, Button3iin de k olarak deitiriniz.

    Form u iaretleyip Form un Text zelliini de lk Visual Basic Denemesiolarak deitiriniz.

    imdi bu aamada elemanlarn rengi, zerindeki yazlarn renk, kalnlk, byklkayarlamalar isimleri vb. zellikleri zerinde oynama yapabilirsiniz. imdi ou eleman iinayn olan zelliklerden birkan aklayalm.

    Name: Seili kontrol elemannzn program ierisindeki ismini belirler. (Namezelliine gre elemana ait program kodlar yazlmaldr.)

    Text: Seili kontrol elemannza program alrken kullanlacak ismi vermekiin kullanlr.

    BorderStyle: Seili elemann form zerinde 3 boyutlu grnm salar. BackColor: Seili elemann zemin rengi seimini salar. Enabled: Nesnenin aktif veya pasif olmasn salar.Yani zerinde ilem

    yapl p yaplmayacan kontrol eder. False deeri iin nesne zerinde ilemyaplmaz. True deeri iin nesneyi normal olarak altrabilirsiniz.

    Font: Seili nesne iin yaz tipi seimine olanak salar. Size: Nesnenin boyutu ile alakal deiiklik yapmamz salar. Location: Nesnelerin koordinatn verir. Visible: Nesnenin grlp grlmeme zelliini ayarlar. False deeri verildii

    zaman nesne grlmez, True deeri verildii zaman grlr.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    51/63

    47

    3.5. Form zellikleri

    AccepButton-Enter: Bu zelliin aktif olabilmesi iin ncelikle forma birButton eklenmesi gerekmektedir.

    Resim 3.26: Form ve Accept Button komutunun grnm

    Button ekleyip formu seince AcceptButton zelliinde None ve seili olan Button1diye iki seenek belirecektir. Eer, Button1 seeneini aktif yaparsanz programnzaltrdnzda Button1i Mouse ile tklamak yerine Enter tuu ile de kullanabilirsiniz.

    rnek olmas asndan basit bir rnek verecek olursak, formunuza bir Button bir deTextBox ekleyiniz ve formun AcceptButton seeneini Button olarak ayarlaynz. Daha

    sonra Buttonnun kod sayfasna geip aadaki program satrn yaznz.

    PrivateSub Button1_Click_1

    TextBox1.Text = "Muharrem"

    EndSub

    imdi programnz altrnz ve Buttona tklamak yerine Enter tuuna basnz.

    Resim 3.27: Accept Button komutunun uygulanmasna ait grnm

    CancelButton-ESC: Bu zellikte tpk AcceptButton gibidir. Tek farkButtona ESC tuunu atamasdr.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    52/63

    48

    ControlBox : Formlarn Properties (zellikler) penceresindeki ControlBoxzellikleri True olarak belirlenmitir. Ancak istenirse bu zellik Falseolarak deitirilebilir. Eer bu zellii False yaparsanz formun sa stkesinde yer alan simge durumuna kltme, nceki boyut ve kapat dmelerigrnmeyecektir (Resim 3.28).

    Resim 3.28: ControlBoxn uygulanmasna ait grnm

    FormBorderStyle: Formunuzun ekran zerindeki grnn deitirmek iinProperties (zellikler) penceresindeki FormBorderStyle kullanlr (Resim3.29).

    Resim 3.29: FromBorderStylein seeneklerine ait grnm

    None : ereve yok (Resim 3.30)

    Resim 3.30: FromBorderStyle de None tercihinin uygulanmasna ait grnm

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    53/63

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    54/63

    50

    BackColor: Formun zemin rengini deitirmeye yarar. Bu ilemi yaparkena

    lan kutuya t

    klay

    p seeneklerden herhangi birini seebileceiniz gibi,BackColor yazsnn yannda bulunan renkli kutuya da tklayarak istediinizrengi ayarlayabilirsiniz (Resim 3.34).

    Resim 3.34: BackColor seenei ve uygulanmasna ait grnm

    Enabled: Formun aktif veya pasif olmasn salar. False yani pasif olmasdurumunda kullanc formu grr, ancak zerinde ilem yapamaz.

    Font: Form zerinde bulunan nesneler iin kullanlan yaznn fontunu belirler.

    Size: Formun boyunu ve enini belirler. Bu iki deer deitirilerek formunboyutlar ayarlanabilir.

    ForeColor: Form zerinde bulunan nesneler iin kullanlan yaznn renginibelirler.

    RightToLeft: Form balnn ve nesneler iindeki yazlarn sada ya da soldagrnmesini salar.

    RightToLeftLayout: Eer form RightToLeft seenei Yes seilip formbal sola alnmsa, True aktif olur ve form bal ile formun kontroldmeleri yer deitirir.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    55/63

    51

    3.6. Nesnelerin zellikleri

    Visual Basic .NETte nesnelere ait eitli zellikler vardr. Bu nesnelerden biri deTextBoxtr. Bilgi girileri TextBox nesneleri aracl ile yaplmaktadr. ToolBox

    penceresinde TextBox kontroln formunuza ekleyince Properties (zellikler) penceresindeaadaki zellikler bulunur.

    Resim 3.34: Form ve Textbox kontrolne ait grnm

    MultiLine: True ise text kutusuna birden fazla satr girilebileceini gsterir.False ise tek satr girilebilir.

    Name: Kontrol iin istenilen isim yazlr. Name (smi) maksimum 40 karakteruzunluunda olabilir. Name mutlaka bir harf ile balamaldr. Dier karakterlerharf, rakam veya_ (alt izgi) olabilir.

    TextAlign: Nesne ierisindeki yaznn sola, saa veya ortaya yazlmasnsalar.

    ScollBars: Multiline zelliinin True olmas durumunda etkili olan bu zellikText kutusu ierisinde bu zelliin aa yukar, sola saa kaydrmak iinkaydrma ubuklarnn eklenmesini salar. None ise yok, Horizontal ise yatay,

    Vertical ise dikey ve Both ise hem yatay hem de dikey kaydrma ubuklareklenir.

    MaxLenght: Text kutusuna girilebilecek maksimum karakter saysn belirler.Buna 0 verilirse st snr 32 karakter olur.

    PaswordChar: Text kutusuna ifre girmek iin kullanlr. Yani kullanc girdiikarakterlerin ekranda grlmesini istemiyorsa bu zellikten yararlanr.PasswordChar zelliine karakter girerek kullancnn girdii btnkarakterlerin bu karakterle grlmesini salar.

    Locked: Text kutusunun bu zellii True yaplrsa Text zerinde hibirdeiiklik yaplamaz.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    56/63

    52

    BorderStyle: Nesnenin ekran zerindeki snrlarnn ereve eklini belirler. None : ereve yok FixedSingle: Tek izgili ereve Fixed3D: boyutlu ereve

    Text : Formun adn deitirmeye yarar.

    Enabled: Nesnenin aktif veya pasif olmasn salar. False yani pasifolmasdurumunda kullanc nesneyi grr ancak zerinde ilem yapamaz. Textkutusunun Enabled zellii False ise kullanc giri yapamaz.

    Font:Nesne iin kullanlan yaznn fontunu belirler. ForeColor: Yaznn rengini belirler. Yukarda anlatlan renk bileimleri burada

    da geerlidir.

    BackColor: Nesnelerin zemin rengini deitirmeye yarar. Bu ilemi yaparkenalan kutuya tklay p seeneklerden herhangi birini seebileceiniz gibi,BackColor yazsnn yannda bulunan renkli kutuya da tklayarak istediinizrengi ayarlayabilirsiniz.

    Size: Nesnenin boyunu ve enini belirler. Bu iki deer deitirilerek kontrolnboyutlar

    ayarlanabilir. HelpButton: Kontrolle ilgili yardm dosyasndaki konu numaras bu zellik ile

    belirlenir.

    Icon: Mouse gstergesinin nesne zerine geldiinde alacaekli belirler. TabStop: True ise kullanc bu nesneye Tab tuuyla ulaabilir. False ise Tab

    tuuyla bu kontrol zerine gelinmez, Mouse ile, yazlm yoluyla veya varsaksayol tuu ile gelebilir.

    Youn bilgi girii gerektiren formlarda sk kullanlmayacak kontrollerin TabStop

    zelliklerini False yaparsan

    z kullan

    c

    n

    n bilgi girii daha kolay olacakt

    r. nk geneldeyoun bilgi girii olan yerlerde Tab tuu sk kullanlr. Gereksiz yere ekrandaki btnkontrolleri dolamamak iin bazlarnn bu zelliini False yapmak gerekir.

    TabIndex: Form zerinde kullancnn ulaabilecei her nesnenin birTablndexi vardr. Tablndex kullancnn Tab tuuyla kontroller arasndadolarken bu kontrollerin sralamasn belirler. rnein Tab indexi 5 olan birnesnede iken Tab tuuna baslrsa kontrol Tab indexi 6 olan nesneye geer.

    Normalde her yerletirilen kontrole otomatik olarak bir Tab sras verilir. Form ta-sarmnz bittikten sonra program altr p Tab tuuyla btn kontrolleri gezerek Tabtuunun srayla gidip gitmediini kontrol etmeniz gerekir. nk araya yerletirdiiniz

    kontrollerin Tab sralar bozulacaktr.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    57/63

    53

    UYGULAMA FAALYET

    lem Basamaklar neriler

    1. Form tasarm penceresine ara kutusundan bir nesneyiekleyiniz. Srkle brak yntemini kullannz.

    Ara kutusunda bulunannesneler ve grevleri iyi

    bilinmelidir.

    2. Aada verilen form tasarmn yapnz. Ara kutusunda bulunannesneler ve grevleri iyi

    bilinmelidir.

    3. Listbox kontrolne liste eleman ekleyiniz. Items zelliinikullanabilirsiniz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    58/63

    54

    LME VE DEERLENDRME

    LME SORULARI

    Aadaki sorulardan; sonunda parantez olanlar doru / yanl sorulardr. Verilenifadeye gre parantez iine doru ise D, yanl ise Y yaznz. kl sorularda uygun kkiaretleyiniz.

    1. Birden fazla kontrol ayn anda seebilmek iin kullanlan yntemlerden hangisiyanltr?

    A) Kontrolleri fare ile ereve iine alp seilebilirsiniz.B) Ctrl + A tu kombinasyunu ile seilebilirsiniz.C) Ctrl + Shift tu kombinasyunu ile seilebilirsiniz.D) Ctrl + Alt tu kombinasyunu ile seilebilirsiniz.

    2. Tm kontrol elemanlarn form zerinde sola dayal olarak yerletirebilmek iinkullanlan komut dmesi aadakilerden hangisidir?

    A)B)C)D)

    3. AccepButton zelliinin aktif olabilmesi iin forma eklenmesi gereken kontrol nesnesiaadakilerden hangisidir?A) Combo BoxB) Check BoxC) ButtonD) Radio Button

    4. Properties penceresindeki zellikleri gruplamak iin kullanlan komut dmesiaadakilerden hangisidir?

    A)

    B)

    C)

    D)

    LME VE DEERLENDRME

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    59/63

    55

    5. Aadaki formda olduu gibi referans alnan kontrol elemanna gre dierelemanlar

    n hem genilik hem de yksekliini ayarlamak iin hangi komutukullanrz?

    A) Make Horizontal Spacing EqualB) Make Same WidthC) Make Same HeightD) Make Same Size

    DEERLENDRME

    Sorulara verdiiniz yantlar modl sonundaki cevap anahtaryla karlatrnz. Bufaaliyet kapsamnda hangi bilgileri kazandnz belirleyiniz. Yanl cevaplandrdnzsorularla ilgili konular tekrar tekrar inceleyip renmeye alnz. Kaynak ve yardmc derskitaplarndan faydalannz. Ktphanelerden, internetten veya grsel programlar yazankiilerden aratrma yapnz. renme faaliyetiyle ilgili olarak retmenlerinizden yardmalnz.

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    60/63

    56

    MODL DEERLENDRMELME SORULARI

    Aadaki sorulardan; sonunda parantez olanlar doru / yanl sorulardr. Verilenifadeye gre parantez iine doru ise D, yanl ise Y yaznz. kl sorularda uygun kkiaretleyiniz.

    1. Giri sayfasndaki Recent Projects ksmnda bulunan Open Project ile daha ncekaydedilmi bir projeyi aabiliriz. ( )

    2. View Mens: Proje amak, kapatmak, kaydetmek, yazdrmak gibi dosyalamailemlerinin yapld mendr. ( )

    3. Tasarm Penceresine Solution Explorer penceresinde yer alan ikonuna basarakgeilebilir. ( )

    4. Properties penceresinde bulunan Visible zellii nesnenin grlp grlmemezelliini ayarlar. ( )

    5. Properties penceresinde bulunan BorderStyle zellii nesnenin ekran zerindeki yerini belirler. ( )

    6. Properties penceresinde bulunan Name zellii, seili kontrol elemannza programalrken kullanlacak ismi vermek iin kullanlr. ( )

    7. altnz projeye ToolBox ta bulunmayan bir referans eklemek istersek SolutionExplorer penceresinde References seeneine sa tklayarak Add Referencekomutunu verebilirsiniz. ( )

    MODL DEERLENDRME

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    61/63

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    62/63

    58

    CEVAP ANAHTARLARIRENME FAALYET1 CEVAP ANAHTARI

    1 D2 Y3 Y4 D5 Y6 Y7 D8 D

    9 D10 B

    RENME FAALYET2 CEVAP ANAHTARI

    1 D2 Y3 D4 D

    5 C6 A

    RENME FAALYET3 CEVAP ANAHTARI

    1 D2 B3 C4 A5 D

    MODL DEERLENDRME CEVAP ANAHTARI

    1 D2 Y3 Y4 D5 Y6 Y

    7 D

    CEVAP ANAHTARLARI

  • 8/7/2019 gorsel programlama kurulumu

    63/63

    KAYNAKA

    HAYDAR Yaln, Adm Adm Microsoft Visual Basic .NET, ArkadaYaynlar, Ankara, 2002.

    HALVORSON Michael, Microsoft Visual Basic .NET Step By Step,Microsoft Pres, A Divicion of Microsoft Corporation One Microsoft WayRedmond 2002.

    http://www.ceturk.com/default.asp http://www.msakademik.net/makaleler.aspx?grup=VBN http://www.mutasyon.net/dersoku.asp?id=86 http://www.bmsoftware.net/programlama/vbnet/vbnet02.aspx Mastering, Visual Basic .NET

    Evongelos Petroutsos, SYBEX, Inc., Alameda, CA, 2002

    KAYNAKA