GOSPODARKA OPARTA NA DANYCH - osiem istotnych propozycji do

RAPORTU (Komisja ITRE)

Trwają prace nad przygotowaniem strategii jednolitego rynku cyfrowego. Będzie to istotny

dokument w kontekście wdrażania wszystkich narzędzi, które zgodnie z oczekiwaniami mają

stać się czynnikami pobudzającymi zmianę kształtu gospodarki europejskiej w przyszłości.

Oznacza to, że, myśląc o przyszłości technologii cyfrowej, należy przyjąć całościowe

podejście i wypracować wszechstronne rozwiązania. W świetle prac nad Europejskim

Pakietem Cyfrowym należy zająć się dogłębną analizą związaną z dokumentem Komisji

Europejskiej dotyczącym gospodarki opartej na danych (EC, Communication: Towards a thriving data-driven economy, Brussels, 02.07.2014).

Gdy rozpocznie się debata dotycząca nowej strategii Komisji Europejskiej w maju, powinniśmy mieć możliwość uzupełniającego spojrzenia na niektóre aspekty jednolitego rynku cyfrowego. Jednym z najbardziej istotnych czynników dla rozwoju gospodarki cyfrowej jest możliwość przetwarzania danych, która sprawia, że nowy model gospodarki związany ze zdolnością przyłączeniową i przyszłością Internetu rzeczy, a także nowymi rodzajami usług na wielu polach jest dużo bardziej spersonalizowany. Umiejętność przechowywania, zarządzania i analizowania ogromnych ilości danych i tworzenia nowych usług i miejsc pracy w wyniku tej działalności jest niezwykle ważna dla UE z punku widzenia jej konkurencyjności na poziomie globalnym w zakresie gospodarki opartej na danych w przyszłości. Powinniśmy poszerzyć wiedzę w kontekście gospodarki opartej na danych, wyzwań i warunków, ram - regulacyjnych i pozaregulacyjnych, wszystkich konsekwencji i potencjalnych działań.

Zaproponowany Raport rozjaśni sytuację i będzie dopełnieniem pracy nad pakietem Komisji dotyczącym jednolitego rynku cyfrowego.

Ta propozycja odnosi się do wyzwań wynikających z użycia danych i sposobu przezwyciężenia tych wyzwań w celu stworzenia nowych możliwości w zakresie technologii i biznesu dla europejskiego przemysłu i sektorów gospodarki. Najważniejsze ujęte kwestie mają zapewnić, że wśród pracowników dostępne będą niezbędne warunki techniczne i wiedza specjalistyczna, a także odpowiednie środowisko biznesu i polityki w celu wykorzystania tych możliwości dla Europy i przywrócenia jej konkurencyjnej pozycji na poziomie globalnym.

Są pewne istotne wymiary rozwoju gospodarki opartej na danych, które powinny zostać

poddane analizie w Raporcie - punkty 1, 2, 3 nakreślające kontekst Raportu.

Po pierwsze, ma on duże znaczenie w zakresie pakietu ochrony danych (regulacja

i dyrektywa), co powinno przyczynić się do tworzenia zaufania jako podstawy dla relacji

pomiędzy konsumentami/obywatelami a przedsiębiorcami/instytucjami publicznymi

w trakcie używania i przetwarzania danych. Powinniśmy przeanalizować i starać się

zrozumieć wszystkie formy wpływu wdrażania rozwiązań prawnych w zakresie rozwoju

biznesu (szczególnie w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw) i postawy

konsumentów.

Po drugie, jest to fundamentalna rola właściwej infrastruktury dla rozwoju gospodarki opartej

na danych w Europie wobec działalności globalnej. Jest to związane z dostępem do

szybkiego Internetu poprzez światłowodowe łącza szerokopasmowe, poprzez moduł LTE

i rozwoju w kierunku formuły 5G. Jednak, gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie

informacji i danych wymaga wydajnej infrastruktury obliczeniowej i bezpiecznego systemu

przechowywania danych, co łączy się z rozwojem technologii chmury obliczeniowej

w Europie. Ostatnim istotnym czynnikiem wpływającym na przyszłość rozwoju gospodarki

opartej na danych jest infrastruktura platform i ich cechy charakterystyczne: bogate

rozwiązania technologiczne, neutralność, dostępność, otwartość na uczciwą konkurencję

i wolne wybory konsumentów. Wszystkie te aspekty infrastruktury niezbędnej dla gospodarki

opartej na wiedzy będą również ważne dla przyszłości Internetu rzeczy.

Po trzecie, gospodarka oparta na danych zmieni wymagania rynku pracy w szczególności

poprzez skupienie się na niektórych profesjach z określonymi umiejętnościami w zakresie

pracy z danymi (Europa potrzebuje centrów rozwoju kompetencji wspierających

pracowników w tym zakresie) i poprzez zapewnianie profesjonalnych umiejętności

w zakresie pracy z danymi w działalności małych przedsiębiorstw i start-upów. Celem jest

w tym przypadku efektywna, twórcza wymiana talentów i umiejętności, która doprowadzi do

zniwelowania różnic pomiędzy regionami - jak zostało to określone w komunikacie Komisji

Europejskiej. Jest to szczególnie ważne z punktu widzenia wdrażania małych i średnich

przedsiębiorstw i start-upów w kwestie związane z nowymi trendami i rozwojem gospodarki

opartej na danych. Istotna jest wiedza na temat rodzaju korzyści i zalet, jakie może przynieść

wkład w gospodarkę opartą na danych w kontekście wzrostu małych i średnich

przedsiębiorstw.

Istnieje kilka istotnych punktów, które powinny być w centrum uwagi w kontekście pracy

nad Raportem - punkty 4, 5, 6, 7, 8.

Po czwarte, gospodarka oparta na danych potrzebuje interoperacyjności jako niezbędnych

ram dla osiągania korzyści w zakresie przepływu zbiorów danych, które wynikać mogą

z jasnych zasad, transgranicznych mechanizmów i otwartej wymiany danych między

administracją, biznesem i społeczeństwem obywatelskim. Podstawą tego rozwiązania jest

program ISA 2 na rzecz rozwiązań interoperacyjnych dla europejskich administracji

publicznych i odpowiednie i dobrze dopasowane wdrażanie programów dotyczących

interoperacyjności w Europie. Jednakże przede wszystkim dotyczy ona sprawniejszego

przeprowadzenia procesu cyfryzacji administracji publicznej i usług publicznych

w Państwach Członkowskich.

Po piąte, ważne jest, aby zrozumieć i ocenić istotę polityki otwartych danych i jej narzędzi

w Państwach Członkowskich, a także na poziomie europejskim. Oczekiwania ze strony

konsumentów, obywateli i przedsiębiorców są związane z użyciem pierwotnym i ponownym

wykorzystaniem informacji publicznych i wszystkich źródeł danych publicznych używanych

w celach komercyjnych i niekomercyjnych. Powinniśmy zbudować ogólnoeuropejską

infrastrukturę usług cyfrowych w obrębie otwartych danych i zapewnić działanie punktu

kompleksowej obsługi (one-stop-shop) w tym zakresie na terenie UE. Potrzebujemy

wspólnego dostępu do publicznych danych otwartych, jednakże potrzebujemy również

jasnych zasad, które odpowiedzą na pytanie, jak sprawić, aby te dane stały się owocnym

wkładem w kontekście nowych możliwości analizy danych. Powinniśmy również zrozumieć,

że doprowadzi to z jednej strony do stworzenia dużo bardziej otwartych rządów w Europie,

co jest istotne z punktu widzenia odświeżenia demokracji i zwiększenia efektywności państw.

Z drugiej strony taki rozwój wypadków stworzy nowe możliwości dla biznesu i, mam

nadzieję, dla nowych inicjatyw w ramach innowacyjnego biznesu (również poprzez rozwój

inkubatorów otwartych danych). Znalezienie synergii pomiędzy dużymi zbiorami danych

(big data), ochroną danych, ich bezpieczeństwem i otwartymi danymi jest podstawą dla

nowego rozwoju EU w kierunku technologii cyfrowych. Wszystkie te elementy są ze sobą

wzajemnie powiązane i wszystkie powinny być brane pod uwagę w procesie wyznaczania

kierunków rozwoju gospodarki opartej na danych.

Po szóste, należy zawiązać współprace pomiędzy podmiotami mającymi wkład w gospodarkę

opartą na danych, liderami w tym zakresie, a także sektorem naukowym i badań. Kwestią

kluczową jest wypracowanie tego rodzaju głębokiej współpracy pomiędzy zainteresowanymi

stronami ze społeczności naukowych działających na różnych polach takich jak zdrowie,

energia, przemysł, motoryzacja, środowisko, sektor spożywczy, transport, branża

geoprzestrzenna, zarządzanie w sytuacji kryzysowej, nauki społeczne, sektor oficjalnych

statystyk. Działanie takie powinno otworzyć nowe obszary dla przetwarzania danych

i przeprowadzania eksperymentów w celu wypracowania metody zbudowania synergii

pomiędzy rezultatami gospodarki opartej na danych. Oczywiste jest występowanie

wzajemnych zależności miedzy ideami i celami programu Horizon 2020, które powodują, że

zachodzi konieczność pogłębionej współpracy.

Po siódme, bezpieczeństwo jest ważnym elementem rozwoju gospodarki opartej na danych.

Jest to związane z poczuciem, że ochrona różnego rodzaju danych jest istotnym warunkiem

przewarzania danych. Wiąże się to również z zagwarantowaniem, że wszystkie przetwarzane

dane są bezpieczne i w trakcie procesu ich analizy, przepływu, wymiany, porównywania pod

względem różnych algorytmów i, że procesy te odbywają się zgodnie z jasnymi standardami

we wszystkich systemach gromadzenia danych. Bezpieczeństwo i ochrona danych są

warunkami budującymi zaufanie jak również fundamentem wzrostu przemysłowego opartego

na danych. Kluczowe są ramy instytucjonalne i prawne dla potrzeb ochrony danych i oceny

jakości istniejących i wypracowywanych rozwiązań. Najprawdopodobniej potrzeba dogłębnej

analizy - należy wypracować nowy model bezpieczeństwa: bezpieczeństwa opartego na

danych.

Po ósme, ostatni i niezwykle ważny punkt związany jest z możliwością stworzenia

społeczności zorientowanej na rozwój gospodarki opartej na danych. Potrzeba w tym zakresie

otwartej współpracy wszystkich zainteresowanych stron, co było powodem do ustanowienia

partnerstwa publiczno-prywatnego w październiku 2014 roku. Partnerstwo publiczno-prawne

w obrębie danych jest kluczowym czynnikiem dla budowania odpowiedniego ekosystemu dla

gospodarki opartej na danych. Kształtowanie takiej społeczności powinno umożliwić różne

rodzaje działalności gospodarczej w celu zaangażowania się w wyzwania razem

z przedstawicielami władz publicznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Będzie

to swego rodzaju europejski "plac zabaw" dla potrzeb rozwoju przemysłu danych, chociaż

może lepiej powiedzieć, dla celów większego włączenia wszystkich przemysłów, wszystkich

części gospodarki europejskiej w rozwój będący wyznacznikiem zmian, którym może być w

szerszym ujęciu gospodarka oparta na danych.

Głównym celem zaproponowanego Raportu jest przegląd możliwych narzędzi dla rozwoju

gospodarki opartej na danych. Kolejnym celem jest wskazanie rodzajów niezbędnych ram

w obszarze potrzeb regulacyjnych i pozaregulacyjnych (które są kluczowym elementem dla

kształtowania lepszej atmosfery dla wzrostu w tym zakresie, a także siłą napędową

gospodarki). Powinien on być czynnikiem uzupełniającym dla kluczowej dyskusji na temat

europejskiego jednolitego rynku cyfrowego Komisji Europejskiej.

Rozwój gospodarki opartej na danych wymaga swego rodzaju planu działania, jeżeli chcemy

sprawić, że europejscy przedsiębiorcy i konsumenci będą w pełni korzystali z dynamiki

sektora dużych zbiorów danych i, że stanie się to wyznacznikiem zmian dla naszej

gospodarki i przyniesie korzyści w zakresie konkurencyjności. Ostatnim istotnym

działaniem, jakie należy podjąć w trakcie przygotowywania Raportu, jest dyskusja

ze wszystkimi zainteresowanymi stronami na temat opracowania niezbędnego planu

działania.

Michał Boni

Poseł do Parlamentu Europejskiego