21
www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Kwasy 64 KWASY Zadanie 1 HClO 4 Nazwa kwasu Kwas chlorowodorowy (VII) Wzór elektronowy kreskowy: H O Cl O O O Typ hybrydyzacji:sp 3 H 3 PO 4 Nazwa kwasu kwa ortofosforowy (V) Wzór elektronowy kreskowy: H O P O O H H O Typ hybrydyzacji: sp 3 HCN Nazwa kwasu kwas cyjanowodorowy Wzór elektronowy kreskowy: C N H Typ hybrydyzacji: sp H 3 BO 3 Nazwa kwasu kwas borowy Wzór elektronowy kreskowy: O B O O H H H Typ hybrydyzacji: sp 2 * Zadanie 2 Dokończ następujące równania reakcji lub zaznacz że reakcja nie zachodzi: a) H 3 PO 4 + 3NaOH Na 3 PO 4 + 3H 2 O b) H 2 S + 2KOH K 2 S + 2H2O c) Cu + HCl d) CaCO 3 + 2HCl CaCl 2 + H 2 O + CO 2 e) Cu + 2H 2 SO 4(stęż) CuSO 4 + SO 2 + 2H 2 O

H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

  • Upload
    others

  • View
    15

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Kwasy

64

KWASY

Zadanie 1

HClO4 Nazwa kwasu

Kwas chlorowodorowy (VII) Wzór elektronowy kreskowy:

H O

Cl

O

OO

Typ hybrydyzacji:sp3

H3PO4 Nazwa kwasu

kwa ortofosforowy (V)

Wzór elektronowy kreskowy:

H O P

O

O

H

H

O

Typ hybrydyzacji: sp3

HCN

Nazwa kwasu kwas cyjanowodorowy

Wzór elektronowy kreskowy:

C NH

Typ hybrydyzacji: sp

H3BO3

Nazwa kwasu kwas borowy

Wzór elektronowy kreskowy:

O

BOO

H

HH

Typ hybrydyzacji: sp2

*

Zadanie 2

Dokończ następujące równania reakcji lub zaznacz że reakcja nie zachodzi:

a) H3PO4 + 3NaOH Na3PO4 + 3H2O

b) H2S + 2KOH K2S + 2H2O

c) Cu + HCl ―

d) CaCO3 + 2HCl CaCl2 + H2O + CO2

e) Cu + 2H2SO4(stęż) CuSO4 + SO2 + 2H2O

Page 2: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Kwasy

65

f) Zn +4HNO3(stęż) Zn (NO3)2+ 2NO2 + 2H2O

g) SiO2 + 4HF SiF4 + 2H2O

h) HCN + Na2O 2 NaCN + H2O

i) 2NO2 + H2O HNO2 + HNO3

Zadanie 3 Otrzymywanie kwasu borowego Schemat doświadczenia: 1.B2H6(g) + 6H2O 2 H3BO3 + 6H2 (oranż metylowy)

2.B2O3 + H2O H3BO3 (oranż metylowy)

Obserwacje:

W pierwszej probówce roztwór zmienił zabarwienie z pomarańczowego na czerwony i wydzielił się bezbarwny gaz.

W drugiej probówce roztwór zabarwienie z pomarańczowego na czerwony

Wnioski w postaci równania reakcji:

1.B2H6(g) + 6H2O 2 H3BO3 + 6H2

2.B2O3 + H2O H3BO3

Otrzymywanie kwasu azotowego(V) Schemat doświadczenia: N2O5 + H2O 2HNO3 (oranż metylowy) Obserwacje: W pierwszej probówce roztwór zmienił zabarwienie z pomarańczowego na czerwony. Wnioski w postaci równania reakcji: N2O5 + H2O 2H

++ 2NO3

-

Otrzymywanie kwasu metakrzemowego. Schemat doświadczenia: Na2SiO3+2HCl H2SiO3+2NaCl Obserwacje: wytrącił się biały galaretowaty osad Wnioski w postaci równania reakcji: SiO3

2-+2H

+ H2SiO3

Otrzymywanie kwasu bromowodorowego:

Schemat doświadczenia:

H2+ Br2→2HBr(g) (papierek uniwersalny)

HBr(g)+H2O→HBr(aq) przejście gazu przez płuczkę wodną (oranż metylowy)

Obserwacje: papierek uniwersalny zabarwił się na kolor czerwony, oranż metylowy zmienił barwę

z pomarańczowego na czerwony.

Zadanie 4

Schemat doświadczenia:

Na2CO3 + H2SiO3 ―

Na2SiO3 + H2O + CO2 Na2CO3 + H2SiO3

Obserwacje:

W pierwszej probówce brak objawów reakcji, w drugiej probówce obserwujemy wytrącenie się białego

galaretowatego osadu.

Wnioski:

SiO32-

+ H2O + CO2 CO32-

+ H2SiO3

Kwas węglowy jest mocniejszy od kwasu metakrzemowego, ponieważ wypiera metal z jego własnej soli.

Page 3: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Kwasy

66

Zadanie 5

KCl + H2S ―

K2S + 2HCl 2KCl + H2S

Obserwacje:

Wydzielił się gaz o zapachu zgniłych jaj.

Wnioski:

S2-

+ 2H+ H2S

Kwas chlorowodorowy jest mocniejszy od kwasu siarkowodorowgo , ponieważ wypiera metal z jego własnej soli.

Zadanie 6

S+ O2 SO2

SO2 + O2 v2o5

SO3

SO3 + H2O H2SO4

Zadanie 7

Cu+ 4HNO3(stęż) Cu(NO3)2 +2 NO2 + 2H2O 3Cu+ 8HNO3(roz) 3Cu(NO3)2 +2 NO+ 4H2O Obserwacje: Roztwór zabarwił się na kolor niebieski i wydzielił się brunatny gaz. Wnioski: Cu + 4H

++2 NO3

- Cu2+

+ 2NO2 + 2H2O Obserwacje: Roztwór zabarwił się na kolor niebieski i wydzielił się bezbarwny gaz. Wnioski: Cu + 8H

++2NO3

- 3Cu2+

+ 2NO+ 4H2O

Zadanie 8

a) HF, HCl, HBr, HI

Uzasadnienie: Stałe dysocjacji

b) H3PO4, H2SO4, HNO3, HClO4

Uzasadnienie:elektroujemność

c) HClO, HClO2, HClO3, HClO4

Uzasadnienie: Ilość tlenu

Zadanie 9

Dysocjacja kwasu ortofosforowego (V):

H3PO4 H2PO4- + H

+

H2PO4-

HPO42-

+ H+

HPO42- PO4

3-+ H

+

K1 = [H2PO4- ] [H

+ ] / [H3PO4 ]

[H+], [H2PO4

-], [HPO4

2-], [PO4

3-]

Dysocjacja kwasu siarkowego (VI):

H2SO4 H++ HSO4

-

HSO4- H

+ + SO4

2-

K1 = [H+][ HSO4

- ]/ H2SO4

[H+ ], [HSO4- ], [SO4

2- ]

Page 4: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Propozycja odpowiedzi Tlenki

67

TLENKI

Zadanie 1

Wzór tlenku

Tlenki metali K2O, Fe2O3, CaO, MgO, Na2O, Al2O3, Mn2O7

Tlenki niemetali CO, P4O10, SO2, SO3, CO2, N2O5, Cl2O7, SiO2, SiO

Tlenki o charakterze zasadowym K2O, CaO, MgO, Na2O, HgO

Tlenki o charakterze kwasowym P4O10, SO2, SO3, CO2, N2O5, Cl2O7, SiO2,Mn2O7

Tlenki o charakterze obojętnym CO, N2O, SiO

Tlenki o charakterze amfoterycznym Fe2O3, Al2O3

Tlenki o odczynie zasadowym K2O, CaO, MgO, Na2O

Tlenki o odczynie kwasowym P4O1O, SO2, SO3, CO2, N2O5, Cl2O7, Mn2O7

Tlenki o odczynie obojętnym SiO2, CO, N2O, Fe2O3, Al2O3

Tlenki, które w temperaturze pokojowej są gazami CO, SO2, N2O

Tlenki, które w temperaturze pokojowej są cieczami Mn2O7, SO3, Mn2O7, Cl2O7

Tlenki, które w temperaturze pokojowej są ciałami stałymi

SIO, SIO2, Al2O3, Na2O, MgO, CaO, Fe2O3, MgO, K2O, P4O10, N2O5

Zadanie 2

K2O

Nazwa tlenku: tlenek potasu wzór elektronowy kreskowy:

K+ [ O 2-] K+

Typ hybrydyzacji

Polarność cząsteczki: polarna

CO Nazwa tlenku: tlenek węgla (II) wzór elektronowy kreskowy:

C O

Typ hybrydyzacji: sp2

Polarność cząsteczki: polarna

SO2

Nazwa tlenku: tlenek siarki (IV) Wzór elektronowy kreskowy:

O

S

O

Typ hybrydyzacji: sp2

Polarność cząsteczki: polarna

SO3

Nazwa tlenku: tlenek siarki (VI) Wzór elektronowy kreskowy:

O

S

O

O

Typ hybrydyzacji: sp2

Polarność cząsteczki: niepolarna

Page 5: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Propozycja odpowiedzi Tlenki

68

Zadanie 3

Wzór tlenku Barwa tlenku Charakter chemiczny

Mn2O7 zielona (ciecz) kwasowy

MnO2 brunatny amfoteryczny

Mn2O3 czerwony zasadowy

MnO zielony zasadowy

CrO3 brunatno-czerwony kwasowy

Cr2O3 zielony amfoteryczny

CrO czarny zasadowy

Fe2O3 brunatno-czerwony amfoteryczny

Al2O3 biały amfoteryczny

CuO czarny amfoteryczny

Cu2O ceglasto-czerwony zasadowy

ZnO biały amfoteryczny

BeO biały amfoteryczny

Zadanie 4

1. CaO + H2O Ca(OH)2

2. P4O1O + 6H2O 4 H3PO4

3. P4 + 5O2 P4O10

4. SiO2 + H2O ―

5. Fe2O3 + H2O ―

6. CrO + H2O Cr(OH)2

7. Mn2O7 + H2O 2HMnO4

8. CaCO3

T CaO + CO2

9. Fe2O3 + NaOH + H2O 2 Na[Fe(OH)4]

10. BeO + H2O ―

11. 2Al(OH)3 T

Al2O3 +3 H2O

12. NO + H2O ―

13. NO2 + H2O HNO2 + HNO3

14. SiO2 + 2NaOH Na2SiO3 + H2O

15. SiO2 + 4HF SiF4 + 2H2O

Page 6: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Propozycja odpowiedzi Tlenki

69

16. SO3 + H2O H2SO4

17. 2SO2 + O2 V2O5

2SO3

18. Fe2O3 + CO 2FeO + CO2

19. MnO2 + H2O ―

20. SiO + H2O ―

21. K + O2 KO2

22. KO2+ K K2O2

23. K2O2 +2 K 2K2O

Zadanie 5

a) Wykrywanie CO2 Schemat doświadczenia:

CaCO3 + 2HCl CaCl2 + CO2 + H2O

CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O

Obserwacje: Wydzielił się bezbarwny, bezwonny gaz, który w reakcji z wodą wapienną powoduje jej zmętnienie.

Wnioski:

CaCO3 T

CaO + CO2

CO2 + Ca2+

+ 2OH- CaCO3 + H2O

b) Otrzymywanie SO2 Schemat doświadczenia: Cu +2 H2SO4 (stęż) CuSO4 + SO2 +2 H2O lub Na2SO3 + 2HCl 2NaCl + H2O + SO2 Obserwacje: Roztwór zabarwił się na kolor niebieski, wydzielił się gaz Wnioski: Cu + 4H

+ + SO4

2- (stęż) Cu

2++ SO2+ 2H2O

lub SO32-

+ 2H+ H2O + SO2

c) Otrzymywanie NO2 Schemat doświadczenia: Cu+ 4HNO3(stęż) Cu(NO3)2 +2 NO2 + 2H2O Obserwacje: Roztwór zabarwił się na kolor niebieski, wydzielił się brunatny gaz.

Wnioski: Cu + 4H++ 2NO3

- Cu2+

+ 2NO2 + 2H2O

Page 7: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Propozycja odpowiedzi Tlenki

70

d) Otrzymasz NO Schemat doświadczenia: Cu+ 8HNO3(roz) 3Cu(NO3)2 +2NO+ 4H2O Obserwacje: Roztwór zabarwił się na kolor niebieski i wydzielił się bezbarwny gaz. Wnioski: Cu + 8H

++ 2NO3

- 3Cu2+

+ 2NO+ 4H2O

e) Udowodnisz charakter chemiczny K2O Schemat doświadczenia:

K2O + H2O 2KOH (fenoloftaleina) K2O + 2HCl 2KCl + H2O (oranż metylowy)

K2O + NaOH reakcja nie zachodzi (fenoloftaleina) Obserwacje: w pierwszej probówce roztwór zabarwił się na kolor malinowy, w drugiej probówce roztwór zmienił barwę z czerwonej na żółtą w trzeciej probówce nie zaobserwowano żadnych objawów reakcji

Wnioski: K2O + H2O 2K+ + 2OH

K2O + 2H

+ 2K

+ +H2O

f) Udowodnisz charakter chemiczny P4O10

Schemat doświadczenia: 1. P4O10 + 6H2O 4H3PO4 (oranż metylowy) 2. P4O10 + 12NaOH 4Na3PO4 + 6H2O ( fenoloftaleina) 3. P4O10 + HCl reakcja nie zachodzi (oranż metylowy)

Obserwacje : W pierwszej probówce roztwór zmienił zabarwienie z pomarańczowej na czerwoną , w drugiej probówce roztwór odbarwił się w trzeciej probówce nie zaobserwowano żadnych objawów reakcji. Wnioski: P4O10 + 6H2O 12H

++4PO4

3-

P4O10 + 12Na+ + 12OH

- 12Na

+ +4 PO4

3- + 6H2O

g) Udowodnisz charakter chemiczny Fe2O3

Schemat doświadczenia: 1.Fe2O3 + 6HCl 2FeCl3 + 3H2O 2.Fe2O3 +2NaOH +3 H2O 2Na[Fe(OH)4] 3. Fe2O3 + H2O reakcja nie zachodzi Obserwacje: Osad po dodaniu kwasu i zasady roztworzył się. W trzeciej probówce nie zaobserwowano żadnych objawów reakcji.

Wnioski: Fe2O3 + 6H

+ + 2 Fe

3+ + 3 H2O

Fe2O3 +2OH-+3 H2O 2[Fe(OH)4]

h) Udowodnisz charakter chemiczny ZnO Schemat doświadczenia: 1.ZnO +2NaOH +H2O Na2[Zn(OH)4] 2.ZnO + 2HCl ZnCl2 + H2O

3.ZnO + H2O reakcja nie zachodzi Obserwacje: Osad po dodaniu kwasu i zasady roztworzył się. W trzeciej probówce nie zaobserwowano żadnych objawów reakcji.

Page 8: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Propozycja odpowiedzi Tlenki

71

Wnioski: ZnO +2OH

-+H2O [Zn(OH)4]

2–

ZnO + 2H+ Zn

2+ + H2O

i) Udowodnisz ze glin reaguje zarówno z kwasem i zasadą ( w reakcji z zasadą użyj jej nadmiaru). Schemat doświadczenia: 2 Al+ 6HCl 2AlCl3 + 3H2

2 Al + 6 NaOH+ 6H2O 2Na3[Al(OH)6] + 3H2

Obserwacje: Glin po dodaniu kwasu i zasady roztwarza się. Wnioski: 2 Al + 6H

+ 2Al3+

+ 3H2

2 Al + 6OH-+ 6H2O 2[Al(OH)6]

3-+ 3H2

j) Udowodnisz ze cynk reaguje zarówno z kwasem jak i zasadą.

Schemat doświadczenia:

Zn+ 2HCl ZnCl2 + H2

Zn + 2 NaOH+ 2H2O Na2[Zn(OH)4] + H2

Obserwacje: Cynk po dodaniu kwasu i zasady roztwarza się. Wnioski: Zn+ 2H

+ Zn2+

+ H2 Zn + 2OH-+ 2H2O [Zn(OH)4]

2-+ H2

k) Udowodnisz charakter chemiczny MnO2

Schemat doświadczenia:

MnO2 +4 HCl MnCl2 + Cl2 + 2H2O MnO2 +2NaOH + 2H2O Na2[Mn(OH)6] MnO2 + H2O reakcja nie zachodzi Obserwacje: Osad po dodaniu kwasu i zasady roztworzył się. W trzeciej probówce nie zaobserwowano żadnych objawów reakcji. Wnioski: MnO2 + 4H

+ +2Cl

- Mn

2+ + Cl2 + 2H2O

MnO2 +2OH-+ 2H2O [Mn(OH)6]

2-

Zadanie 5

Wzór tlenku fenoloftaleina Oranż metylowy Papierek uniwersalny

CO2 bezbarwna czerwony czerwony

BeO bezbarwna pomarańczowy zółty

SiO2 bezbarwna pomarańczowy zółty

Na2O malinowy zółty zielono-niebieski

SO3 bezbarwna czerwony czerwony

CO2+ H2O H2CO3

BeO+ H2O ―

SiO2+ H2O ―

Na2O + H2O 2Na++ 2OH

-

SO3+ H2O 2H++ SO4

2-

Page 9: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Propozycja odpowiedzi Tlenki

72

Zadanie 6

BaO KO2 K2O2 K2O

-II -1/2 -I -II

Podaj wzór elektronowy kreskowy z uwzględnieniem rodzaju wiązań w cząsteczce nadtlenku potasu:

Wzór elektronowy:

K+ [ O O ]2- K+

Page 10: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Wodorotlenki, Wodorki

73

Zadanie 1

Wzór związku

Wodorotlenki zasadowe(mocne) NaOH, KOH, Ca(OH)2, Cr(OH)2

Wodorotlenki amfoteryczne Fe(OH)3, Zn(OH)2, Cu(OH)2, Al(OH)3 , Cr(OH)3, Fe(OH)2, Be(OH)2

Wodorki kwasowe H2S, HCl

Wodorki zasadowe NaH, AlH3, NH3

Wodorki metaliczne CuH

Wodorki obojętne CuH, CH4

Wodorki typu soli (posiadające sieć krystaliczną)

NaH

Wodorki kowalencyjne AlH3, NH3, CH4, HCl, H2S

Wodorotlenki które ulegają rozkładowi termicznemu

Fe(OH)3, Zn(OH)2, Cu(OH)2, Al(OH)3 , Cr(OH)3, Fe(OH)2, Be(OH)2, Cr(OH)2,

Wodorotlenki rozpuszczalne w wodzie NaOH, KOH, Ca(OH)2

Zadanie 2

KOH Nazwa wodorotlenku: Wodorotlenek potasu Wzór elektronowy kreskowy:

K+ [ O H - ]

Ca(OH)2 Nazwa wodorotlenku: Wodorotlenek wapnia Wzór elektronowy kreskowy:

[ H O ]- Ca 2+ [ O H ]-

Al(OH)3 Nazwa wodorotlenku: Wodorotlenek glinu Wzór elektronowy kreskowy:

[ H O ]- Al 3+ [ O H ]-

[ H O ]-

RbOH Nazwa wodorotlenku: Wodorotlenek rubidu Wzór elektronowy kreskowy: Rb+ [ O H ]-

Zadanie 3

H2S Nazwa wodorków: siarkowodór Wzór elektronowy kreskowy:

S

H H

Typ hybrydyzacji: sp3

Polarność cząsteczki: polarna

NH3 Nazwa wodorków: Wodorek azotu(III) (amoniak) Wzór elektronowy kreskowy:

NH H

H

Typ hybrydyzacji: sp3

Polarność cząsteczki: polarna

Page 11: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Wodorotlenki, Wodorki

74

Od czego zależy zmiana kątów powyższych cząsteczek? Uzasadnij odpowiedz.

Wraz ze wzrostem ilości wolnych par elektronowych kat między wiązaniami maleje.

Zadanie 4

Be(OH)2 , Mg(OH)2, LiOH, NaOH, KOH

Zadanie 5

1. Wodorotlenek baru Ba(OH)2 Ba2+

+ 2OH-

2. Wodorotlenek potasu KOH K+

+ OH-

3. Wodorotlenek glinu

Al(OH)3 Al(OH)2++ OH

-

Al(OH)2+

Al(OH)2+

+ OH-

Al(OH)2+

Al3+

+ OH-

4. Wodorotlenek magnezu

Mg(OH)2 Mg(OH)++ OH

-

Mg(OH)+ Mg

2++ OH

-

Zadanie6

Otrzymywanie KOH

Schemat doświadczenia:

1. 2K+ H2O 2 KOH + H2 (fenoloftaleina) Obserwacje: Roztwór zabarwił się na kolor malinowy, wydzielił się gaz. Wnioski w postacie równania reakcji : 2K + H2O 2K

+ + 2OH

- + H2

Schemat doświadczenia: 2. K2O + H2O 2KOH (fenoloftaleina) Obserwacje: Roztwór zabarwił się na kolor malinowy Wnioski w postacie równania reakcji: K2O + H2O 2Na

+ + 2OH

-

Schemat doświadczenia: 3. KH + H2O KOH + H2 Obserwacje: Roztwór zabarwił się na kolor malinowy, wydzielił się gaz. Wnioski w postacie równania reakcji:

KH + H2O K+ + OH

- + H2

Otrzymywanie Cu(OH)2

Schemat doświadczenia: CuCl2 + 2NaOH Cu(OH)2 + 2NaCl Obserwacje: wytrącił się niebieski galaretowaty osad. Wnioski w postacie równania reakcji: : Cu

2+ + OH

- Cu(OH)2

Zadanie 7

CH4 Nazwa wodorków: wodorek węgla(IV) Wzór elektronowy kreskowy:

H

C

H

HH

Typ hybrydyzacji: sp

3

Polarność cząsteczki: niepolarna

Page 12: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Wodorotlenki, Wodorki

75

Charakter amfoteryczny Zn(OH)2

Schemat doświadczenia: Zn(OH)2 + 2NaOH Zn2[Be(OH)4] Zn(OH)2+ 2HCl ZnCl2 +2 H2O Zn(OH)2+ H2O reakcja nie zachodzi Obserwacje: wodorotlenek po dodaniu kwasu i zasady rozpuszcza się. W probówce trzeciej nie zaobserwowano objawów reakcji. Wnioski w postacie równania reakcji: : Zn(OH)2 +2OH

- [Zn(OH)4]

2-

Zn(OH)2 + 4OH- [Zn(OH)6]

4-

Zn(OH)2 +2H+ Zn

2+ + 2H2O

Zn(OH)2+ H2O reakcja nie zachodzi Charakter amfoteryczny Cr(OH)3 Schemat doświadczenia Cr(OH)3 + 3HCl CrCl3 + 3H2O

Cr(OH)3 + NaOH Na[Cr(OH)4] Cr(OH)3 + H2O nie zaobserwowano żadnych objawów reakcji.

Obserwacje: Wodorotlenek po dodaniu kwasu i zasady rozpuszcza się. W probówce trzeciej nie zaobserwowano objawów reakcji

Wnioski w postacie równania reakcji: : Cr(OH)3 +3 H

+ Cr

3+ + 3H2O

Cr(OH)3 + OH- [Cr(OH)4]

Cr(OH)3 + 3OH- [Cr(OH)6]

3–

Cr(OH)3 + H2O nie zaobserwowano żadnych objawów reakcji

Zadanie 8

1. 2Fe + 3Cl2 2 FeCl3 2. Fe + 2HCl FeCl2 + H2 3. FeCl2 + 2 NaOH 2 NaCl + Fe(OH)2 4. FeCl3 + 3 NaOH Fe(OH)3 + 3 NaCl 5. 2Fe(OH)2 + H2O2 2Fe(OH)3

6. 2Fe(OH)3 + NaOH T

Na3FeO3 + 3H2O

7. .Fe(OH)3 + NaOH Na[Fe(OH)4]

8. Na[Fe(OH)4] + 2 NaOH Na3[Fe(OH)6] 9. Na3[Fe(OH)6] + 3HCl 3NaCl + Fe(OH)3 + 3 H2O

10. 2Fe(OH)3 T

Fe2O3 + 3 H2O

11. Fe2O3 + 2NaOH 2Na[Fe(OH)4] 12. Fe2O3 + 6HCl FeCl3 + H2O

13. FeCl3 + 3 NaOH 3 NaCl + Fe(OH)3

b)

1. 2Na + H2 2NaH

2. 4Na + O2 2Na2O

Page 13: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Wodorotlenki, Wodorki

76

3. Na2O + H2O 2NaOH

4. Na + H2O NaOH + H2

5. NaH + H2O NaOH + H2

6. NaOH + BeCl2 2 NaCl + Be(OH)2

7. Be(OH)2 + 2 KOH K2BeO2 + 2H2O

8. Be(OH)2 + 2 KOH K2[Be(OH)4]

9. K2[Be(OH)4] + 2 KOH K4[Be(OH)6]

Zadanie 9

Określ stopień utlenienia wodoru w podanych związkach:

Wzór związku: NaH NH3 NaOH BeH2

Stopień utlenienia wodoru:

-I +I +I -I

Zadanie 10 Określ barwy wodorotlenków :

Wzór wodorotlenku Barwa wodorotlenku

Be(OH)2 biały

Al(OH)3 biały

Mg(OH)2 biały

Cr(OH)2 brunatny

Cr(OH)3 zielony

Fe(OH)2 biało-zieleony

Fe(OH)3 czerwono-brunatny

Cu(OH)2 niebieski

Zn(OH)2 biały

Page 14: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Pakiet sprawdzający wiedzę Sole

77

Zadanie 1 a) wodorowęglan potasu b) siarczan (VI) żelaza (II) c) siarczan (VI)glinu- woda (1/18) d) azotan(V)diwodorotlenek glinu

e) diwodorofosforan(V) magnezu f) siarczek ołowiu (II g) di chlorek węglan ołowiu (II) h) tiosiarczan(VI) sodu

Zadanie 2

1.6 Na + 2H3PO4 2 Na3PO4 + 3H2

2. 3 Na2O + 2 H3PO4 2Na3PO4 + 3H2O

3.3NaOH + H3PO4 Na3PO4 + 3H2O

4.6 Na2O + P4O10 4 Na3PO4

5. P4O10 + 12 NaOH 4Na3PO4 + 6H2O

Zadanie 3

1. Cu+ 8H+

+ 3NO3- 3Cu

2+ + 2NO + 4H2O

2. Cu2+

+ 2OH- Cu(OH)2

3. Cu(OH)2→CuO + H2O lub Cu(OH)2 + 2H+ Cu

2+ + 2H2O

4. CuO + 2H+

Cu2+

+ H2O

Cu CuSO4 Cu(OH)2 CuO CuCl2

Zadanie 4

a)

1. Fe + 2HCl FeCl2 + H2

2. FeCl2 + Cl2 2FeCl3

3. 2Fe + 3Cl2 2FeCl3

4. FeCl2 + NaOH Fe(OH)2 + NaCl

5. 4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O 4Fe(OH)3 lub 2 Fe(OH)2 + H2O2 →2 Fe(OH)3

6. FeCl3 + 3KOH Fe(OH)3 + 3 KCl

7. 2Fe(OH)3 + 3 H2SO4 Fe2(SO4)3+ 6 H2O

8. Fe2(SO4)3 + 6 NaOH 3 Na2SO4 + 2Fe(OH)3

9. Fe(OH)3 + NaOH Na[Fe(OH)4]

10. Na[Fe(OH)4] + 2NaOH Na3[Fe(OH)6]

b)

1. CaCl2 + Na2CO3 CaCO3 + 2NaCl

2. CaCO3 + CO2 + H2O Ca(HCO3)2

3. Ca(HCO3)2 + Ca(OH)2 2CaCO3 + 2H2O lub Ca(HCO3)2 CaCO3 +CO2 + H2O

4. CaCO3

T CaO + CO2

5. CaO + H2O Ca(OH)2

6. Ca(OH)2 + H2O + CO2 CaCO3 + 2H2O

7. Ca(OH)2 + 2HCl CaCl2 + 2H2O

8. Ca(OH)2 + HCl Ca(OH)Cl + H2O

9. Ca(OH)Cl + HCl CaCl2 + H2

c)

1.Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2 2.AlCl3 + 3 NaOH Al(OH)3 + 3NaCl 3.Al(OH)3 + HCl Al(OH)2Cl + H2O

Page 15: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Pakiet sprawdzający wiedzę Sole

78

4.Al(OH)3 + 2HCl Al(OH)Cl2 + 2H2O 5.Al(OH)3 + 3HCl AlCl3 + 3H2O 6.Al(OH)2Cl +2HCl AlCl3 + 2H2O

7. Al(OH)Cl2+ HCl AlCl3 +H2O 8.AlCl3 + 3NaOH Al(OH)3 + 3NaCl 9.Al(OH)3 + NaOH Na[Al(OH)4]

10.Na[Al(OH)4] + 2NaOH Na3[Al(OH)6]

11. Na[Al(OH)4] T

NaAlO2 + 2H2O 12. 2NaAlO2 + 4H2SO4 Al2(SO4)3 + Na2SO4 + 4H2O 13. 2Na3AlO3 +6 H2SO4 Al2(SO4)3 +3Na2SO4 + 6H2O

14. Na3[Al(OH)6] T

Na3AlO3 + 3H2O

d)

1.S + O2 SO2

2. 2SO2 + O2 v2o5

2 SO3

3. SO3 + H2O H2SO4

4. SO3 + NaOH NaHSO4

5. H2SO4 + NaOH NaHSO4 + H2O

6. H2SO4 + 2 NaOH Na2SO4 + 2 H2O

7. NaHSO4 + NaOH Na2SO4 + H2O

Zadanie 4

a)

Równanie reakcji:

2NH4+ + S

2-+ 2H2O H2S + 2NH3 + H2O

Typ reakcji hydrolizy:

Kationowo-anionowa

Zakres pH=7

Wzory jonów i cząsteczek:

2NH4+ , S

2-, H2O, H2S, NH3

b)

Równanie reakcji:

SiO32-

+ 2H2O H2SiO3 + 2OH-

Typ reakcji hydrolizy:

anionowa

Zakres pH.>7

Wzory jonów i cząsteczek:

SiO32-

, H2O , H2SiO3 , OH-, K

+

c)

Nie hydrolizuje

Zakres pH.=7

d)

Równanie reakcji:

Cr3+

+ 6 H2O Cr(OH)3 + 3H3O+

Typ reakcji hydrolizy:

kationowa

Zakres pH.<7

Wzory jonów i cząsteczek:

Cr3+

, H2O , Cr(OH)3 , 3H3O+, Cl

-

e)

Równanie reakcji:

CH3COO- + H2O CH3COOH + OH

-

Page 16: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Pakiet sprawdzający wiedzę Sole

79

Typ reakcji hydrolizy:

anionowa

Zakres pH.>7

Wzory jonów i cząsteczek:

CH3COO- , H2O, CH3COOH , OH

-, Na

+

Zadanie 5

1. Wytrąca się biały osad Ba(OH)2+ Na2SO4 BaSO4 + 2NaOH 2. Wydzielił się gaz o zapachu zgniłych jaj K2S + 2HCl 2KCl + H2S 3. Papierek uniwersalny zabarwił się na kolor czerwony

HMnO4 H2O

H+

+ MnO4-

4.

Niebieska substancja traci zabarwienie i w efekcie pozostaje biała. Na ściankach probówki obserwujemy krople wody.

CuSO4∙ 5H2O T

CuSO4 + 5H2O

5. Cu + HCl reakcja nie zachodzi 6. Wydziela się gaz. Płytka roztwarza się. Zn + 2HCl ZnCl2 + H2 7. KCl + Br2 reakcja nie zachodzi 8. Malinowy roztwór odbarwił się. NaOH + HCl NaCl + H2O 9.

ZnSO4 + Cu reakcja nie zachodzi

10.

Niebieski roztwór odbarwił się, na blaszce pojawił się miedziany nalot

Zn + CuSO4 → ZnSO4 + Cu

Zadanie6

Na2SO4

Nazwa soli: Siarczan (VI) sodu

Wzór elektronowy kreskowy:

O

O

OS

O

2-

Na+

Na+

Typ hybrydyzacji: sp3

Ca(HCO3)2 Nazwa soli:

Wodorowęglan wapnia Wzór elektronowy kreskowy:

C OH

O

C OH

O

Ca2+

2-

Typ hybrydyzacji: sp2

Page 17: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Pakiet sprawdzający wiedzę Sole

80

Ba(OH)NO3

Nazwa soli: azotan(V) wodorotlenek baru

Wzór elektronowy kreskowy:

[ O H ]-

O

O

NO

-

Ba2+

Typ hybrydyzacji: sp2

Mg(ClO3)2

Nazwa soli: chloran (IV) magnezu

Wzór elektronowy kreskowy:

O

-

Mg2+

O Cl

O

O

-

O Cl

O

Typ hybrydyzacji: sp3

Zadanie 7

Ułóż równania stopniowej dysocjacji jonowej następujących substancji:

NaHSO4, NH4HCO3, Al(OH)2Cl, Ca(H2PO4)2

NaHSO4 Na+ + HSO4

-

HSO4- H

+ + SO4

2-

Ca(H2PO4)2 Ca

2+ + 2H2PO4

-

H2PO4-

HPO42-

+ H+

HPO42-

PO43-

+ H+

NH4HCO3 NH4+

+ HCO3-

HCO3- H

++ CO3

2-

Al(OH)2Cl Al(OH)2

+ + Cl

-

Al(OH)2+ Al(OH)2

+ + OH

-

Al(OH)2+ Al

3+ + OH

-

Zadanie 8

K3PO4

PO43-

+ 3H2O 3 OH- + H3PO4

K2HPO4

HPO42-

+ 2H2O 2OH- + H3PO4

H+

+ PO43-

+ 2H2O 2OH- + H3PO4

KH2PO4

H2PO4- + H2O OH- + H3PO4

2H+ + PO4

3- + H2O OH

- + H3PO4

Zadanie 9

a) Bi2S3 b) Bi2S3 c) CaSO4 d) PbI2S

Page 18: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Systematyka

81

ZESTAW ZADAŃ- PODSUMOWANIE

Zadanie1 Wzór związku A :KFeO4 lub K3FeO3 Wzór związku B:K[Fe(OH)4] lub K3[Fe(OH)6] Zadanie 2

a) MnO2 b) 1.MnO2 + 4HCl MnCl2 + Cl2 + 2H2O

2 MnO2 + 2 NaOH + 2 H2O Na2[Mn(OH)6] Zadanie 3

Wzór związku chemicznego

KH K2O K2O2 KO2

Stopień utlenienia wodoru

-I _ _ -

Stopień utlenienia tlenu - -II -I -1/2

Zadanie 4 W wodorku potasu występuje wiązanie: Jonowe W nadtlenku potasu występuje wiązanie: kowalencyjne spolaryzowane, jonowe Zadanie 5

a)KH + H2O KOH + H2 b)K2O2 + 2H2O 2KOH + H2O2

Zadanie 6

Wodorki jonowe Wodorki kowalencyjne Wodorki metaliczne

NaH, CaH2, KH H2O, NH3 CuH

Zadanie 7

Numer

Nazwa tlenku

Reakcje tlenku z:

KOH(aq) HBr(aq) H2O

1.

Tlenek chromu (VI) + - +

2.

Tlenek chromu (III) + + -

3.

Tlenki chromu (II) - + -

Zadanie 8

1) K2O, Na2O, Al2O3, SiO2, P4O10, N2O5

2) N2O5 + H2O →2HNO3 Zadanie 9.1 Podaj symbol tego pierwiastka: Al Zadanie 9.3 Glin po dodaniu kwasu i zasady roztwarza się. Zadanie 9.4

1. 2Al + 6H+ 2Al

3+ + 3H2

2. 2Al + 6OH- + 6H2O 2 [Al( OH)6]3-

+ 3H2 Zadanie 10 Charakter chemiczny tlenku XO: obojętny Charakter chemiczny tlenku Y2O: zasadowy Charakter chemiczny tlenku ZO3:kwasowy Zadanie 11 Probówka 1: żółty

Page 19: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Systematyka

82

Probówka 2: zielono-niebieski Probówka 3: czerwony Zadanie 12

a) H++OH

- H2O Typ reakcji: Reakcja zobojętniania

b) NH3 + NH3 NH4+

+ NH2-

c) CO32-

+ 2H+ →CO2 + H2O

d) Fe3+

+ 3OH-

Fe(OH)3 Typ reakcji: strącania

e) Fe3+

+ H2O Fe(OH)3 + 3H+

Typ reakcji: hydroliza Zadanie 13

Symbol pierwiastka chemicznego

Wzór tlenku o najwyższym stopniu

utlenienia

Charakter chemiczny tlenku

Wzór wodorku o najniższym stopniu

utlenienia

Charakter chemiczny wodorku

Se

SeO3 kwasowy H2Se kwasowy

K

K2O zasadowy KH zasadowy

Be

BeO amfoteryczny BeH2 zasadowy

N

N2O5 kwasowy NH3 zasadowy

Zadanie 14 Obserwacje: Warstwa chloroformu zabarwiła się na kolor fioletowy Wnioski w postaci równania reakcji w formie cząsteczkowej:

KI + Cl2 KCl + I2 Wniosek: Chlor jest aktywniejszy od jonu ponieważ wypiera metal z jej soli. Aktywność fluorowców maleje w grupie wraz ze wzrostem liczby atomowej. Zadanie 15 Cr2O3 + 6 OH

- + 3 H2O 2[Cr(OH)6]

3-

Zadanie 16 Zadanie 17 Równanie reakcji z kwasem solnym: Sn(OH)2 + 2H

+ Sn2+

+ 2H2O Równanie reakcji z roztworem wodorotlenku sodu: Sn(OH)2 + 2OH

- [Sn(OH)4]2

-

Zadanie 18 Probówka I: H2S Probówka II: SO2 Probówka III: Cl2 Zadanie 18.1.

Zasady według teorii Brønsteda

Kwasy według teorii Brønsteda

Page 20: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Systematyka

83

CH3NH2,HS-

NH4+, HCOOH, HS-

Zadanie 18.2.

CH3-NH2 + H2O CH3NH3+

+ OH-

Zadanie 19 Probówka I: Wydziela się bezbarwny, bezwonny gaz Probówka II: brak zmian Probówka III: brak zmian Probówka IV: wydziela się lotna substancja o ostrym zapachu. Papierek uniwersalny zmienił zabarwienie z żółtego na kolor niebieski. Zadanie 19.2.

Numer probówki

Równanie reakcji

I IV

CO32-

+ 2H+ →CO2 + H2O

NH4

+ + OH

-→NH3 + H2O

Zadanie 20. Probówka I: Wydzielił się bezbarwny gaz Probówka II: Roztwór zabarwił się na kolor brązowy Zadanie 21.

Odczyn roztworu

Równanie reakcji

Na2S

zasadowy S2- + H2O ↔HS-+ OH-

NH4Cl

kwasowy NH4

+ + H2O↔NH3 + H3O+

Zadanie 22.1 II i III Zadanie 22.2 3 Ca

2+ + 6 OH

-+ 6H

++ 2PO4

3- Ca3(PO4)2+ 6H2O Ba

2+ + 2OH

- + 2H

++SO4

2- BaSO4 + 2H2O Zadanie 23

Wzór tlenku Charakter chemiczny

Tlenek I CaO zasadowy

Tlenek II SiO2 kwasowy

Tlenek III ZnO amfoteryczny

Zadanie 24 ZnO + 2H

+ Zn2+

+ H2O ZnO + 2OH

-+ H2O [Zn(OH)4]

2-

Zadanie 25.1 Odczynnik1 : Na2SO4(aq) Zidentyfikowana sól: Mg(NO3)2

Page 21: H O H O P O H - nazwa.plechedukacjtq.nazwa.pl/pobieranie/systematyka... · 1.Fe 2 O 3 + 6HCl 2FeCl 3 + 3H 2 O 2.Fe 2 O 3 +2NaOH +3 H 2 O 2Na[Fe(OH) 4] 3. Fe2O3 + H 2 O reakcja nie

www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Systematyka

84

Zad 25.2 Odczynnik2: Na2S

Odczynnik 2

Na2S

Probówka z : azotanem(V)ołowiu(II) Zmiany: wytąca się czany osad

Probówka z : azotanem(V) baru Zmiany: brak objawów reakcji

Zadanie 26

Tlenki reagujące z

Mocnymi kwasami Wodą Mocnymi zasadami

Na2O, ZnO, Na2O, P4O1O, SO3 P4O10, ZnO, SO3