Embed Size (px)
Citation preview
11
Japonya’da yaşanan deprem ve ekonomik etkileri Daha öncede belirttiğimiz gibi yaşanan felaketin yarattığı fiziki yıkımın Japonya ekonomisinde
neden olacağı kayıpların yanısıra giderek artan ekonomik ve finansal bağlantılar da söz konusu
gelişmelerin hızla küresel piyasalarda hissedilmesine neden olmaktadır. Orta Doğu’da yaşanan
gelişmelerin petrol fiyatları üzerindeki baskısı devam ederken, depremin ilk aşamada talepte bir
düşüşe neden olacağı beklentisiyle fiyatlarda aşağı yönlü hareketlerin oluşmasına neden
olmuştur. Ancak Japonya’da enerji kaynaklarında meydana gelen yıkımın ardından orta vadede
alternatif enerji kaynaklarına yönelmesi petrol fiyatlarında yükselişlere neden olabilecektir.
Uluslararası Ekonomide Geçtiğimiz Haftanın Önemli Gelişmeleri
ABD
Federal Açık Piyasası Komitesi (FOMC), gevşek para politikasını devam ettirme kararı aldı.
New York FED İmalat Endeksi Ocak'ta 17.5 ile beklentilerin üstünde açıklandı.
2010 yılı dördüncü çeyrekte cari açık artan petrol ihracatına bağlı olarak %9.7 daralarak 113.3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ancak 2011’in ilk yarısında cari açığın yeniden artması bekleniyor.
ÜFE Şubat ayında %1.6 yükselirken, gıda maliyetleri 1974´den bu yana görülen en büyük aylık artışı kaydetti. Üç aydır yükselişte olan çekirdek ÜFE ise yıllık %1.8 yükseliş kaydetti.
Şubat ayında TÜFE %0.5 ile beklentinin üstünde artış gösterdi. Şubat ayında çekirdek TÜFE ise, %0.1 artış beklentisine karşılık beklentinin üstünde %0.2 oranında arttı.
Şubat ayında konut başlangıçları %22.5 azalarak mevsimsel olarak ayarlanmış 479 bin seviyesinde gerçekleşti. Böylece Şubat´ta konut başlangıçları Mart 1984´den bu yana görülen en büyük aylık düşüşü gerçekleştirirken, Nisan 2009´dan bu yana görülen en düşük seviyeye gerilemiş oldu.
İnşaat izinleri Şubat ayında %1.2 artış olan beklentilerinin aksine %8.2 geriledi.
ABD bankacılık regülatörleri, finansal kriz sırasında batan ve daha güçlü şirketlere satılan 165 bankadaki kredi zararları ve diğer varlıkları telafi etmek için 9 milyar dolara yakın ödeme yaptılar.
Philadelphia FED Endeksi 43.40 ile beklentinin üstünde açıklandı.
Şubat'ta sanayi üretimi %0.1 düşüşle beklentinin altında gerçekleşti. Kapasite kullanımı ise Şubat'ta %76.3 ile beklentinin hafif altında artış gösterdi.
İşsizlik maaşı başvuruları 385 bin ile beklentinin altında gerçekleşti.
AVRUPA
Euro Bölgesi sanayi üretimi Ocak ayında %0.3 ile beklentinin altında artış gösterdi. Yıllık bazda ise, toplam %6.6 oranında artış gerçekleşmiş oldu.
Euro Bölgesi’nde Şubat’da enflasyon yaklaşık iki yılın en yüksek artışını kaydederek %2.4’e yükseldi.
Avrupa Birliği, İrlanda ve Romanya´ya vereceği kredilerin finansmanı için 4.6 milyar euro tutarında 7 yıl vadeli tahvil sattı. İhraç edilen tahvilin faizi midswap + 8 baz puan olarak belirlendi.
Almanya'da Zew endeksi Mart'ta %14.1 ile beklentilerin altında gerçekleşti.
Moody’s, Portekiz’in uzun vadeli devlet tahvili notunu iki kademe birden düşürerek A3’e indirdi.
Portekiz, 12 ay vadeli Hazine bonosu ihalesinde 1 milyar euro borçlandı. İhalede ortalama faiz %4.331 olurken, ihaleye gelen talebin satışa oranı 2.2 oldu.
İspanya Hazinesi, 12 ve 18 ay vadeli iki Hazine bonosu ihalesinde toplam 5.5 milyar Euro borçlandı. 10 ve 30 yıl vadeli iki tahvil ihalesi ile ise toplam 4 milyar 130 milyon euro borçlandı.
İngiltere’de işsizlik oranı %8 ile beklentinin üstünde açıklandı.
DİĞER ÜLKELER
Japonya merkez bankası finans piyasalarını rahatlatmak için fon sağlamaya devam ederek , piyasaya 5.5 trilyon yen tutarında açık fon enjekte etti.
Çin Merkez Bankası, bankaların zorunlu karşılık oranını bu yıl üçüncü kez artırarak 50 baz puan daha yükseltti. Böylece büyük bankalar için geçerli zorunlu karşılık oranı %20’ye çıkarılmış oldu.
Fitch Ratings, Bahreyn’in yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunu A‐‘den BBB’ye, yerel para cinsinden uzun vadeli notunu A’dan BBB+’ya ve Ülke Tavanı notunu A’dan BBB+’ya, yabancı para cinsinden kısa vadeli kredi notunu da F1’den F3’e düşürdü. S&P de Bahreyn'in kredi notunu iki kademe indirerek "A‐"den "BBB"ye düşürdü, kredi notunu negatif izlemede tutmaya devam ettiğini açıkladı.
Fitch Ratings, Letonya’nın yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunu BB+’dan BBB‐‘ye, yerel para cinsinden uzun vadeli notunu BBB‐‘den BBB’ye ve yabancı para cinsinden kısa vadeli kredi notunu B’den F3’e yükseltti.
Hong Kong Para Otoritesi, gösterge faiz oranını değiştirmeyerek %0.50 düzeyinde sabit bıraktı.
Moody’s, Mısır’ın yabancı ve yerel para cinsinden devlet tahvili notlarını Ba2’den Ba3’e indirdi.
S&P Tunus'un ülke notunu BBB seviyesinden BBB‐ seviyesine düşürdü.
Kolombiya, S&P´den yatırım yapılabilir seviyedeki kredi notunu geri kazanarak, Latin Amerika´da yatırım yapılabilir seviyede nota sahip Brezilya ve Meksika´nın arasına katıldı.
Hindistan Merkez Bankası, repo ve ters repo faiz oranlarını 25 baz puan artırdı. Böylece repo faiz oranı %6.75’e, ters repo faiz oranı %5.75’e çıkarıldı.
Şili Merkez Bankası, faiz oranlarını 50 baz puan artırarak %4’e çıkardı.
VakıfBank
Vakıfbank
Ekonomik
Araştırmalar
Ankara, TÜRKİYE
Haftalık Uluslararası Ekonomi Raporu
21‐28 Mart 2011
2
Japonya’da yaşanan deprem ve ekonomik etkileri
Daha öncede belirttiğimiz gibi yaşanan felaketin yarattığı fiziki yıkımın Japonya ekonomisinde neden olacağı
kayıpların yanısıra giderek artan ekonomik ve finansal bağlantılar da söz konusu gelişmelerin hızla küresel
piyasalarda hissedilmesine neden olmaktadır. Orta Doğu’da yaşanan gelişmelerin petrol fiyatları üzerindeki baskısı
devam ederken, depremin ilk aşamada talepte bir düşüşe neden olacağı beklentisiyle fiyatlarda aşağı yönlü
hareketlerin oluşmasına neden olmuştur. Ancak Japonya’da enerji kaynaklarında meydana gelen yıkımın ardından
orta vadede alternatif enerji kaynaklarına yönelmesi petrol fiyatlarında yükselişlere neden olabilecektir.
11 Mart 2011 tarihinde Japonya’da meydana gelen 9.1 şiddetindeki deprem ve ardından oluşan tsunami meydana
geldiği bölgede çok önemli kayıpların yaşanmasına neden olmuştur. Söz konusu felaket sonrasında binlerce kişi
hayatını kaybetmiş, birçok bina yıkılmış ve ardından nükleer santrallerde gelen hasarlar büyük bir radyasyon
sorununu ortaya çıkarmıştır. Bu konunun öncelikle insani ve sosyal boyularının ortaya koyduğu ağır tablo önümüzde
dururken, bu çalışmada felaketin ilk aşamada ortaya çıkan ekonomik etkileri tartışılacak ve önümüzdeki döneme
ilişkin ilk öngörüler paylaşılacaktır. Yaşanan felaketin yarattığı fiziki yıkımın Japonya ekonomisinde neden olacağı
kayıpların yanısıra giderek artan ekonomik ve finansal bağlantılar da söz konusu gelişmelerin hızla küresel
piyasalarda hissedilmesine neden olmaktadır. Yine bu çalışmada söz konusu etkilerin boyutu ve ne süre devam
edeceğine dair bize karşılaştırma imkanı vermesi açısından 1995 yılındaki Kobe depremi sonrasında yaşananlar
inceleme konusu yapılmıştır. Tekrar vurgulamak gerekirse, yaşanan felaketin gerek ekonomik gerekse finansal
etkilerinin tespit edilmesi geleceğe yönelik beklentilerin şekillenmesi açısından büyük önem taşımasına karşın, olayın
insani boyutları her zaman öncelikli olarak ele alınması gerekmektedir.
Depremin yarattığı fiziki yıkım büyük boyutlara ulaştı
Japonya’nın gayrisafi yurtiçi hasılası(GSYİH) 520,249.3
trilyon yendir. En çok zarar gören bölgelere bakıldığında
ülkenin GSYİH’nın 85,888.9 trilyon yeninin bu bölgeden
sağlandığı görülmektedir. Bölgede yaşanan sıkıntılar,
elektrik kesintileri gibi nedenlerden dolayı bölgede
üretim yapan Nissan Motor Corp., Sony Corp., Toyota
Motor Co., Panasonic gibi yüksek kara sahip firmalar
üretimlerini durdurma kararı almışlardır. Elektrik
kesintilerinin Nisan ayına kadar devam etmesi
beklenmektedir. Japonya’nın en güçlü şirketlerinden biri
olan TEPCO, bu kesintilerin yaklaşık 3 milyon tüketiciyi
etkileyeceğini belirtmiştir.
61 trilyon dolar olan global GSYİH içinde, ABD ve Çin’i
%8.7’lik payı ile Japonya takip etmektedir. Ayrıca 8
trilyon olan toplam dolar rezervinin yaklaşık 1.3 trilyon
doları Japonya’nın elinde bulunmaktadır. Japonya
ekonomisinin olası bir resesyona girerek global
ekonomiye de etkide bulunması sözkonusu olmuştur.
Japonya’da politika yapıcılarına felaketin boyutları ve
sonuçlarının neler olacağı ile ilgili belirsizliklerin devam
etmesi nedeni ile önemli görevler düşmektedir. Kobe
depremi ile kıyaslandığında o zaman GSYİH’nın %20’sini
kapsayan bölüm zarar görmüş ve bütçe o yıl 3 trilyon
yen genişletilmiştir. Şu an için 1 trilyon yen bütçe
genişlemesi öngörülmektedir. Borç stoku/GSYİH oranı
%200 iken deprem sonrası yapılan harcamalar ile sözkonusu oranın %220 olması beklenmektedir. Kobe depremi 100
milyar dolar zarara yol açmıştı. Depremin sigorta şirketlerine maliyeti 3 milyar dolar olmuştu. Bu depremde de 175‐
Depremde En Çok Etkilenen Bölgeler ve Nominal GDP içindeki payları
Miyagi %1.6 Iwate %0.9 Fukushima %1.5
Ibaraki %2.2 Tochigi %1.6 Saitama %4.1
Chiba %3.8 Aomori %0.9
Japonya Ekonomisinde Bu Bölgelerin Payı
%16.9 (85,888.9¥)
Kaynak: Cabinet Office
‐10
‐5
0
5
10
Mart 90
Mayıs 91
Temmuz 92
Eylül 93
Kasım
94
Ocak 96
Mart 97
Mayıs 98
Temmuz 99
Eylül 00
Kasım
01
Ocak 03
Mart 04
Mayıs 05
Temmuz 06
Eylül 07
Kasım
08
Ocak 10
Kaynak: Bloomberg
Grafik ‐1: Japonya Büyüme (y‐y%)
3
200 milyar dolar arasında zarar gerçekleşmesi beklenmektedir. Ayrıca petrol ve gıda fiyatları nedeni ile Japonya’nın
daha fazla deflasyon sürecinde kalamayacağı düşünülmektedir. Büyüme oranı incelendiğinde, 95 depreminde %1
düzeyine düşen oran aynı yılın son çeyreğinde toparlanmaya başlamış ve %2 düzeylerine çıkmıştır. Tohoku
depreminde ise büyüme oranının %3.7 olan piyasa beklentisine göre %0.6 ila %1.1 oranında düşeceği
öngörülmektedir.
Depremin piyasalar üzerindeki etkisi sert oldu
Japonya’da ülke tarihinin en büyük depreminin ve sonrasında Tsunami felaketinin yaşanmasının ardından gerek
ülkenin gerekse uluslararası finans kesiminde ciddi sorunlar ortaya çıkmıştır. Yaşanan ciddi yıkıntıların ve kayıpların
yanı sıra nükleer patlamaların meydana gelmesi ve dolayısıyla radyasyon tehlikesinin giderek artmasının da etkisiyle,
piyasalarda ciddi düşüşler meydana gelmiştir.
Tokyo Borsası Ekim 2008’den bu yana yaşadığı en kötü dönemi yaşarken, depremden bir gün önce 82.98 seviyesinde
olan USD/JPY paritesi, deprem günü en yüksek 83.30 seviyelerini görürken oldukça geniş bir bantta hareket ederek
en düşük 81.66 seviyelerinden işlem görmüştür. Depremin yarattığı etkilerin ertesi gün daha da belirginleşmiş
olmasının etkisiyle en düşük 80.62 seviyelerine kadar gerileyen parite, nükleer patlamalar sonrasında piyasada
oluşan radyasyon endişelerinin etkisiyle hızla düşmeye devam etmiş ve depremin ardından altıncı günde 78.89
seviyesini görmüştür. Parite altı gün içerisinde %3.60 oranında değer kaybetmesinin ardından, Japonya’daki sigorta
şirketlerinin depremin zararlarını telafi edebilmek için, ülke dışında tuttukları fonları yeniden ülkeye getirmek
zorunda olmaları beklentisiyle ve Yen’e yapılan müdahalenin de etkisiyle depremin üzerinden bir hafta geçmesinin
ardından hafif bir toparlanma hareketine başlamıştır.
Japonya’da 1995 yılında yaşanan Kobe depremi de büyüklüğü bakımından son dönemde yaşanan felakete benzerlik
göstermektedir. Bu nedenle, bu dönemdeki piyasa hareketlerini incelemek yararlı görünmektedir. 1995 yılındaki
depremin ardından piyasalarda yaşanan sert düşüşler ancak ‘yetmiş bir hafta’ sonra yukarı yönlü hareket etmeye
başlamıştır. Kobe depremi öncesinde 19.241 seviyesinde olan Nikkei endeksi izleyen yetmiş bir haftalık süreçte %24
azalışla 14.485 seviyesine kadar düşmesinin ardından toparlanmaya başlamış ve böylece deprem sonrasında endeks
ancak on bir ay sonra deprem öncesi seviyelerini yakalayabilmiştir. Yaşanan son felaket sonrasında da aynı şekilde, ilk
gün depremin etkisiyle %6 düşüşle sert hareketlerle aşağı yönlü bir trende başlayan Nikkei endeksi, nükleer
patlamaların ardından ortaya çıkan radyasyon tehlikelerinin etkisiyle %19 oranında oldukça sert düşüşler yaşamıştır.
Hafta boyunca aşağı yönlü hareket eden endeks, haftanın son gününde hafif bir toparlanma sergilemiştir. Bu
kapsamda, geçmişte yaşanan Kobe örneği göz önüne alınarak, önümüzdeki 1 yıl içerisinde yeniden düşüş öncesi
seviyelerine ulaşabileceği söylenebilir.
Öte yand
oldukça g
konusu o
yarattığı
örneğind
durdurulm
çekmekte
üretime a
için henü
gelen büy
olarak sö
Deprem p
Japonya’d
bahsedilm
Japonya’n
%5’inden
dünyanın
ekonomik
endişeler
santralind
100 dola
kontratla
tartışılma
dönemde
Daha ön
kayıpların
piyasalar
bir borç
olabilece
diğer ülke
petrol fiy
üzerindek
aşağı yön
ardından
%2
%
G
T
N
H
D
Kaynak: Ene
dan dünyanın
gelişmiş olma
olmuştur. Ülke
sonuçlar göz
e de görüldüğ
ması ya da
edir. Bu bağla
ara vermeleri
üz erken olduğ
yük depremin
ylenebilir
petrol fiyatlar
da yaşanan d
mişti. Felaket
nın halihazırd
n fazlasını tüke
n üçüncü büyü
k gelişmelerd
rine yol açmı
de yaşanan p
rın altına indi
rını ötelemiş
aktadır. Japon
e de devam ed
cede belirttiğ
n yanısıra gid
da hissedilme
yükü altında
ktir. Bölgeye
e piyasaları da
yatlarındaki g
ki baskısı dev
nlü hareketler
orta vadede a
27
%7.6 %
Grafik‐4 JaponySağlandığı Ka
Termal Santral
Nükleer Santra
Hidroelektrik S
Diğer Yenileneb
erji Bilgi Dairesi (EIA
üçüncü büyü
sına rağmen,
ede ticari ve e
önüne alındı
ğü gibi sigort
faaliyetlere a
amda, Japony
de göz önüne
ğu söylenebili
n sigorta maliy
rını nasıl etkil
eprem felake
in ardından ü
da dünya pe
eten bir ülke o
ük petrol tüke
den dünya ek
ş ve yaşanan
patlamanın ar
iği görülmüştü
tir (roll over
nya’nın ABD v
debileceği söy
ğimiz gibi ya
derek artan
esine neden o
olan Japon
ilgili gelişmele
a durumdan e
gelişmeler de
vam ederken,
rin oluşmasına
alternatif ene
%2.4
ya Elektrik Üretaynaklar (%, 20
ler
aller
Santraller
bilir Enerji Kayn
A)
ük ekonomisi
yaşanan Tsu
endüstriyel riz
ığında oldukç
a sektörünün
ara verilmesi
ya’da deprem
e alındığında,
r. Fakat zarar
yetinin yaklaş
leyecek?
tinin ardından
üretimde kesi
etrol üretimin
olması da pet
eticisi olan Jap
konomisinin d
n depremin a
dından, radya
ür. Ancak ayn
r). Bu neden
ve Çin ile ola
ylenebilir.
aşanan felake
ekonomik ve
olmaktadır. De
ekonomisinin
er ilk aşamada
etkilenmişlerd
dikkatle tak
depremin ilk
a neden olmu
erji kaynakların
%63
iminin 009)
nakları
olan Japonya
nami felaketi
zikoların sigor
a önemli bir
, depremden
gibi ikincil
m sonrasında
ülkede sigorta
rın olası mikta
şık 6 ile 12 m
n, Japon ve d
inti ve borç y
nin %0.15’lik
rol talebine d
ponya’da petr
de etkilenebi
ardından petr
asyon sızıntıs
nı dönemde A
le petrol fiya
an ticaret ilişk
Bir başka
dönemd
yaşanan
2009 ve
santralle
sonrasın
elektrik
santralle
söyleneb
kaynakla
gören pe
üretimi
daha fa
artırabile
yükselm
etin yarattığı
e finansal ba
epremin ardın
n önümüzdeki
a Japonya piya
dir. Hisse sene
ip edilmelidir
k aşamada tal
ştur. Ancak Ja
na yönelmesi
a’da güçlü eko
inin ardından
rta teminatını
sorun olarak
kaynaklı zara
sebeplerden
enerji, otomo
a sektörünün
arını tahmin e
ilyar$ arasınd
ünya ekonom
yükünün artm
bir kısmını
air endişeleri
ol talebinin d
leceği beklen
rolde düşüş g
ı haberleriyle
ABD’de petrol
atlarındaki dü
kisi düşünüld
a açıdan bakıl
de yükselme
deprem, bö
rilerine göre ü
erden sağlan
nda nükleer sa
üretimini aksa
erde üretimin
bilir. Bu dur
ara yönelmes
etrol rafinerile
için de ihtiya
azla gazolin,
ecek, bu da
esine neden o
fiziki yıkımın
ağlantılar da
ndan yaşanan
i dönemde d
asalarında ser
edi piyasaları d
r. Orta Doğu
epte bir düşü
aponya’da en
petrol fiyatlar
onominin yan
söz konusu s
ın dışında olm
göze çarpark
arlardan ziyad
dolayı daha
otiv, elektron
ne kadar zara
tmek açısında
da olduğu, ola
misinin nasıl et
ması gibi ekon
karşılarken,
artırmıştır. So
üşeceği ve Jap
ntileri, kürese
görülmüştür.
beraber ham
deki yükselişi
üşüşü hangisi
üğünde petro
dığında ise pe
ihtimali de
lgede elektrik
ülkenin elektr
maktadır. An
antrallerde de
atmıştır. Yaşa
n bir süre d
rum ülkenin
ine neden ol
eri de kapatılm
acı olacak pet
, dizel yakıt
petrol fiyatla
olabilecektir.
n Japonya ek
söz konusu
n yıkımın telaf
aha fazla bo
rt hareketlerin
depremden e
’da yaşanan
üşe neden ola
erji kaynaklar
rında yükseliş
nı sıra, sigorta
sistemin eksik
ması, depremi
ken, daha ön
de, deprem so
çok zarar g
nik sektörleri
ar gördüğü so
an Yeni Zeland
ası bir sonuç a
tkilenebileceğ
nomik sonuçla
dünyada üre
onuçta ABD ve
ponya’da yaşa
el petrol tale
Özellikle Fuk
m petrol fiyat
in önüne geçm
inin daha ço
oldeki düşüşü
etrol fiyatların
bulunmaktad
k sıkıntısına d
rik üretiminin
ncak bilindiğ
e sıkıntı ortay
nan patlaman
aha normale
elektrik üre
acaktır. Ayrıc
mıştır. Bu da ü
trol ürünleriy
t ve jet y
rının önümüz
konomisinde
gelişmelerin
fi edilmesi ha
rçlanmaya git
n oluşmasına
n fazla etkilen
gelişmelerin
acağı beklent
rında meydan
şlere neden ol
a sisteminin d
klikleri tartışm
in şu ana kad
ce Şili deprem
onrası üretim
gördüğü dikk
ve rafineriler
rusunun ceva
da’da meydan
açısından örne
ğinden yukarıd
ar beklenirke
etilen petrolü
e Çin’den son
anabilecek ola
binin azalaca
kuşima nükle
larının yenide
mek için petr
k etkilediği d
ün önümüzde
nın önümüzde
dır. Japonya’d
da yol açmışt
%27’si nükle
i gibi depre
a çıkmış, bu d
nın ardından b
e dönmeyece
etiminde diğ
ca ülkede zar
ülkenin, elektr
yle birleştiğind
akıtı ithalatı
zdeki dönemd
neden olaca
n hızla küres
lihazırda büyü
tmesine nede
neden olurke
nen yer olurke
petrol fiyatla
isiyle fiyatlard
a gelen yıkım
abilecektir.
4
de
ma
ar
mi
in
at
rin
bı
na
ek
da
en,
ün
ra
an
ağı
er
en
rol
de
eki
eki
da
ır.
er
m
da
bu
eği
er
ar
rik
de
nı
de
ağı
sel
ük
en
n,
en
arı
da
mın
5
Açıklanacak Veriler (21‐27 Mart 2011)
Ekonomi Gündemi Önceki Beklenti21.03.2011 ABD 2.el Konut Satışları (Şubat) 5.36 mlyn 5.15 mlyn
Chicago FED Endeksi (Şubat) ‐0.16 ‐‐
22.03.2011 ABD Richmond FED imalat endeksi (Mart) 29 ‐‐
İngiltere TÜFE (Şubat) %4.0 %4.2
23.03.2011 ABD Haftalık Mortgage Verileri 510.7 ‐‐
Yeni Konut Satışları (Şubat) 0.28 mlyn 0.29 mlyn
Euro Bölgesi Sanayi siparişleri (Ocak) %18.5 %21.7
Tüketici Güveni (Mart) ‐9.90 ‐‐
24.03.2011 ABD İnşaat İzinleri (Şubat) 0.517 mlyn ‐‐
Dayanıklı Mal Siparişleri (Şubat) %3.2 %1.0
Haftalık İşsizlik Başvuruları 385 bin ‐‐
Euro Bölgesi PMI İmalat Endeksi (Mart) 59.0 58.4
Almanya PMI İmalat Endeksi (Mart) 62.7 62.0
Fransa PMI İmalat Endeksi (Mart) 55.7 55.9
İtalya Tüketici Güveni (Mart) 106.4 105.5
25.03.2011 ABD Büyüme Oranı 4.Çeyrek %2.8 %2.9
Euro Bölgesi M3 Para arzı (Şubat) %1.5 %1.7
Fransa Tüketici Güveni (Mart) 85 84
Büyüme 4. Çeyrek %0.3 ‐‐
İtalya Perakende Satışlar (Ocak) 0.40 ‐‐
‐5
‐4
‐3
‐2
‐1
0
1
2
3
4
5
6
06.2006
01.2007
08.2007
03.2008
10.2008
05.2009
12.2009
07.2010
02.2011
Öncül Göstergeler Endeksi (6 aylık % Değ.)
Öncül Göstergeler Endeksi
ABD EKONOMİK GÖSTERGELERİ
EKONOMİK AKTİVİTE GÖSTERGELERİ
‐8
‐6
‐4
‐2
0
2
4
6
8
10
09.1990
09.1991
09.1992
09.1993
09.1994
09.1995
09.1996
09.1997
09.1998
09.1999
09.2000
09.2001
09.2002
09.2003
09.2004
09.2005
09.2006
09.2007
09.2008
09.2009
09.2010
ABD Büyüme
2,6
2,7
2,8
2,9
3
3,1
3,2
3,3
3,4
2011‐1Ç 2011‐2Ç 2011‐3Ç 2011‐4Ç 2012‐1Ç
ABD Büyüme Beklentisi (%, ç/ç)
ABD Büyüme Beklentisi
‐8
‐6
‐4
‐2
0
2
4
6
8
30
35
40
45
50
55
60
65
06.2002
12.2002
06.2003
12.2003
06.2004
12.2004
06.2005
12.2005
06.2006
12.2006
06.2007
12.2007
06.2008
12.2008
06.2009
12.2009
06.2010
12.2010
ISM İmalat Endeksi GSYİH (%, ç/ç, Sağ Eksen)
ISM İmalat ve Büyüme
‐8
‐6
‐4
‐2
0
2
4
6
8
30
35
40
45
50
55
60
65
06.2002
04.2003
02.2004
12.2004
10.2005
08.2006
06.2007
04.2008
02.2009
12.2009
10.2010ISM Hizmetler Endeksi GSYİH (%, ç/ç, sağ eksen)
ISM Hizmetler ve Büyüme
‐50
‐40
‐30
‐20
‐10
0
10
20
30
40
50
06.2005
11.2005
04.2006
09.2006
02.2007
07.2007
12.2007
05.2008
10.2008
03.2009
08.2009
01.2010
06.2010
11.2010
Empire State İmalat Endeksi
Philly FED İmalat Endeksi
Bölgesel Aktivite Endeksleri
2,5
2,6
2,7
2,8
2,9
3
3,1
3,2
3,3
3,4
3,5
0
1
2
3
4
5
6
12.2006 12.2007 12.2008 12.2009 12.2010
Michigan 1 yillik Enf. Endeksi
Michigan 5 yillik Enf. Endeksi (Sag Eksen)
Michigan Enflasyon Beklentisi
‐1
‐0,5
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
12.2006
07.2007
02.2008
09.2008
04.2009
11.2009
06.2010
01.2011
5 Yıllık Başabaş (Breakeven) Enflasyon Beklentisi
Piyasa Enflasyon Beklentisi
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
‐3
‐2
‐1
0
1
2
3
4
5
6
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
01.2006 01.2007 01.2008 01.2009 01.2010 01.2011
Çekirdek Enflasyon (Gida ve Enerji Disi) (%, y/y)
TÜFE (%, y/y)
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
5
01.2006
08.2006
03.2007
10.2007
05.2008
12.2008
07.2009
02.2010
09.2010
ÜFE (yıllık ‐%)
ÜFE (yıllık ‐ %)
ÜFE
0
20
40
60
80
100
120
140
160
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
12.2007 12.2008 12.2009 12.2010
Benzin Fiyatlari (Dolar)
Ham Petrol Fiyatlari (Dolar, Sag Eksen)
Petrol ve Petrol Ürünleri Enflasyonu
‐2
‐1
0
1
2
3
4
5
6
7
01.2007 01.2008 01.2009 01.2010 01.2011
Gıda Fiyatları (%, y/y)
Gıda Enflasyonu
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
‐90
‐80
‐70
‐60
‐50
‐40
‐30
‐20
‐10
0
12.2006 12.2007 12.2008 12.2009 12.2010
Dis Ticaret Dengesi Dis Ticaret Dengesi (Petrol Hariç)
ABD Dis Ticaret Dengesi
‐100
‐50
0
50
100
150
10.2006 10.2007 10.2008 10.2009 10.2010
ABD Net Menkul Kiymet Yatirimi (Milyar $)
ABD Menkul Kiymetlerine Net Yabanci Yatirimi
‐15
‐10
‐5
0
5
10
01.2007 01.2008 01.2009 01.2010 01.2011
Perakende Satislar (%, y/y)
Perakende Satislar (Oto Hariç, %, y/y)
Perakende Satislar (Gaz Hariç, %, y/y)
Perakende Satislar
‐3
‐2
‐1
0
1
2
3
4
5
6
01.2009 01.2010 01.2011
ICSC Magaza Zinciri Satislari (%, y/y)
Haftalik Perakende Satis Verileri
‐3
‐2
‐1
0
1
2
3
4
5
03.2002 03.2004 03.2006 03.2008 03.2010
Reel Tüketim Harcamalari (%, y/y)
Tüketim Harcamalari
50
55
60
65
70
75
80
85
90
95
100
12.2006 12.2007 12.2008 12.2009 12.2010
Michigan Ünv. Tüketici Güven Endeksi
Michigan Tüketici Güven Endeksi
KONUT PİYASASI GÖSTERGELERİ
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
12.2006 12.2007 12.2008 12.2009 12.2010
Yeni Konut Arzi (mlyn adet)
Yeni Konut Arzi (mlyn adet)
Yeni Konut Arzi
5
5,5
6
6,5
7
7,5
4
4,5
5
5,5
6
6,5
7
12.2006
06.2007
12.2007
06.2008
12.2008
06.2009
12.2009
06.2010
12.2010
Mortgage Faiz (Sabit Faizli)
Mortgage Faiz (Değişken Faizli, Sağ Eksen)
İpotekli Konut Kredisi Faizleri
2,5
3
3,5
4
4,5
5
5,5
6
6,5
7
70
75
80
85
90
95
100
105
110
115
10.2006 10.2007 10.2008 10.2009 10.2010
Bekleyen Konut Satislari Endeksi
Ikinci El Konut Satislari (Milyon, Sag Eksen)
Konut Satislari
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5
0
5
10
15
20
01.2006 01.2007 01.2008 01.2009 01.2010 01.2011
Case Shiller Konut Fiyat Endeksi
Case Shiller Konut Fiyat Endeksi
Konut Fiyatlari
İŞGÜCÜ PİYASASI GÖSTERGELERİ
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
12.2006 07.2007 02.2008 09.2008 04.2009 11.2009 06.2010 01.2011
Ortalama Saatlik Ücret (%, y/y)
Ortalama Saatlik Ücret
‐900
‐700
‐500
‐300
‐100
100
300
500
10.2006 05.2007 12.2007 07.2008 02.2009 09.2009 04.2010 11.2010
Tarım Dışı İstihdam Aylık Değişim (Bin Kişi)
Tarım Dışı İstihdam
250
300
350
400
450
500
550
600
650
700
05.2008 10.2008 03.2009 08.2009 01.2010 06.2010 11.2010
Haftalık İşsizlik Başvuruları (Bin)
Haftalık İşsizlik Başvuruları (4 Haf. H.O.)
İşsizlik Başvuruları
3
4
5
6
7
8
9
10
11
10.2006 08.2007 06.2008 04.2009 02.2010 12.2010
İşsizlik Oranı (%)
İşsizlik Oranı
EURO BÖLGESİ
AKTİVİTE GÖSTERGELERİ
‐4
‐3
‐2
‐1
0
1
2
3
12.06
03.07
06.07
09.07
12.07
03.08
06.08
09.08
12.08
03.09
06.09
09.09
12.09
03.10
06.10
09.10
12.10
03.11
Euro Bölgesi(ç/ç) Almanya(ç/ç) Fransa(ç/ç)
Büyüme (Çeyreklik)
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
2011‐1Ç 2011‐2Ç 2011‐3Ç 2011‐4ÇEuro Bölgesi Almanya İngiltere
% Büyüme Tahminleri
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5
0
5
10
‐40
‐35
‐30
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5
0
5
10
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Euro Bölgesi Sanayi Güveni (2 ay ileri)
Sanayi Üretim Endeksi (% ‐ 3ay Ort/3 ay Ort, sağ eksen)
Sanayi Üretimi ve Güven Endeksi
35
40
45
50
55
60
65
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010Euro Bölgesi İngiltere
Fransa Almanya
Hizmetler PMI
30
35
40
45
50
55
60
65
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Euro Bölgesi İngiltere
Almanya Fransa
İmalat Sanayi PMI
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
0,5
1
1,5
2
2,5
3
‐1,5
‐0,5
0,5
1,5
2,5
3,5
4,5
Euro Bölgesi TÜFE (% ‐ y/y)
Çekirdek Enflasyon (% ‐ y/y, sağ eksen)
TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu
‐12
‐7
‐2
3
8
13
18
‐7
‐6
‐5
‐4
‐3
‐2
‐1
0
1
2
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Fransa Dış Ticaret Dengesi (milyar euro,sol eksen)
Euro Bölgesi Dış Ticaret Dengesi (milyar euro)
Almanya Dış Ticaret Dengesi (milyar euro)
Dış Ticaret Dengesi
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
‐10
‐8
‐6
‐4
‐2
0
2
4
6
8
10
Euro Bölgesi ÜFE (y/y)
Çekirdek Enflasyon (y/y, Sağ Eksen)
ÜFEve Çekirdek Enflasyonu
‐30
‐20
‐10
0
10
20
30
‐40
‐30
‐20
‐10
0
10
20
30
40
Euro Bölgesi İthalat (%‐y/y)
Euro Bölgesi İhracat (%‐y/y,Sağ Eksen)
İthalat‐İhracat
‐2
‐1
0
1
2
3
4
5
6
01.02.2004
01.07.2004
01.12.2004
01.05.2005
01.10.2005
01.03.2006
01.08.2006
01.01.2007
01.06.2007
01.11.2007
01.04.2008
01.09.2008
01.02.2009
01.07.2009
01.12.2009
01.05.2010
01.10.2010
01.03.2011
İspanya TÜFE(y/y) İtalya TÜFE(y/y)
Almanya TÜFE(y/y) Fransa TÜFE(y/y)
Ülkeler Bazında TÜFE
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
7
7,5
8
8,5
9
9,5
10
10,5
İşsizlik Oranı (%)
İşsizlik Oranı
35
40
45
50
55
60
65
‐2,5
‐2
‐1,5
‐1
‐0,5
0
0,5
1
1,5
2
2,5
2007 2008 2009 2010 2011
Bileşik PMI (sol eksen)
Euro Bölgesi İstihdam (% ‐ y/y)
İstihdam ve PMI
‐2,5
‐2
‐1,5
‐1
‐0,5
0
0,5
1
1,5
2
2006Ç2
2006Ç3
2006Ç4
2007Ç1
2007Ç2
2007Ç3
2007Ç4
2008Ç1
2008Ç2
2008Ç3
2008Ç4
2009Ç1
2009Ç2
2009Ç3
2009Ç4
2010Ç1
2010Ç2
Euro Bölgesi Özel Tüketim Almanya Özel Tüketim
Fransa Özel Tüketim
Özel Tüketim
‐2
0
2
4
6
8
10
12
‐5
0
5
10
15
20
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Reel Sektör Kredileri (% ‐ y/y)
Hanehalkı Kredileri (% ‐ y/y, Sağ Eksen)
Krediler
‐2
0
2
4
6
8
10
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Tüketici Kredileri ( % ‐ y/y)
Tüketici Kredileri
‐2
‐1,5
‐1
‐0,5
0
0,5
1
1,5
2
04Ç2
04Ç4
05Ç2
05Ç4
06Ç2
06Ç4
07Ç2
07Ç4
08Ç2
08Ç4
09Ç2
09Ç4
10Ç2
10Ç4
Euro Bölgesi Perakende Satışlar (% ‐ ç/ç)
Özel Tüketim (% ‐ ç/ç)
Perakende Satışlar ve Özel Tüketim
‐1,5
‐1
‐0,5
0
0,5
1
1,5
2
2,5
‐40
‐35
‐30
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5
0
5
1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010
Tüketici Güveni Özel Tüketim (% ‐ y/y, Sağ Eksen)
Tüketici Güven Endeksi ve Özel Tüketim
‐4
‐3
‐2
‐1
0
1
2
3
4
2005Ç2
2005Ç3
2005Ç4
2006Ç1
2006Ç2
2006Ç3
2006Ç4
2007Ç1
2007Ç2
2007Ç3
2007Ç4
2008Ç1
2008Ç2
2008Ç3
2008Ç4
2009Ç1
2009Ç2
2009Ç3
2009Ç4
2010Ç1
2010Ç2
2010Ç3
2010Ç4
Euro Bölgesi Perakende Satışları (%, ç/ç)
Almanya Perakende Satışları (%, ç/ç)
Fransa Perakende Satışları (%, ç/ç)
Perakende Satışlar
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
‐50
0
50
100
150
200
250
300
350
400
06.07.2007
06.11.2007
06.03.2008
06.07.2008
06.11.2008
06.03.2009
06.07.2009
06.11.2009
06.03.2010
06.07.2010
06.11.2010
06.03.2011
bps
USD Spread GBP Spread
Euro Spread AUD Spread
LIBOR ve OIS Spreadleri
0
1
2
3
4
5
6
7
06.07.2007
06.11.2007
06.03.2008
06.07.2008
06.11.2008
06.03.2009
06.07.2009
06.11.2009
06.03.2010
06.07.2010
06.11.2010
06.03.2011
%
FED Faiz Oranı 3 ay USD Libor
3 ay Haz. Bon. Getirisi 3 ay ABCP Getirisi
3 ay USD OIS
ABD Kısa Vadeli Faiz Oranları
0
1
2
3
4
5
6
13.07.2007
13.11.2007
13.03.2008
13.07.2008
13.11.2008
13.03.2009
13.07.2009
13.11.2009
13.03.2010
13.07.2010
13.11.2010
13.03.2011
%
ECB Faiz Oranı 3 ay Euro Libor
3 ay Göst. Haz. Bon. Getirisi 3 ay Euro OIS
Euro Bölgesi Kısa Vadeli Faiz Oranları
0
1
2
3
4
5
6
7
8
17.08.2007
17.12.2007
17.04.2008
17.08.2008
17.12.2008
17.04.2009
17.08.2009
17.12.2009
17.04.2010
17.08.2010
17.12.2010
%
BoE Faiz Oranı 3 ay GBP Libor
3 ay Göst. Haz. Bon. Getirisi 3 ay GBP OIS
İngiltere Kısa Vadeli Faiz Oranları
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar [email protected]
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
Serkan Özcan Baş Ekonomist [email protected] 0312‐455 70 87
Cem Eroğlu Kıdemli Ekonomist [email protected] 0312‐455 84 80
Nazan Kılıç Ekonomist [email protected] 0312‐455 84 89
Bilge Özalp Türkarslan Ekonomist [email protected] 0312‐455 84 88
Ümit Ünsal Ekonomist ümit.ü[email protected] 0312‐455 84 18
Seda Meyveci Ekonomist [email protected] 0312‐455 84 85
Emine Özgü Özen Araştırmacı [email protected] 0312‐455 84 87
Naime Doğan Araştırmacı [email protected] 0312‐455 84 86
Fatma Özlem Kanbur Araştırmacı [email protected] 0312‐455 84 82
Elif Artman Araştırmacı [email protected] 0312‐455 84 90
Senem Güder Araştırmacı [email protected] 0312‐455 84 76
Halide Pelin Kaptan Araştırmacı [email protected] 0312‐455 84 83
Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.
