HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANSI

16-19 Nisan HİEP Sivas 2009 1

HASTANE ENFEKSİYONLARI

SÜRVEYANSI

Serpil ErolİÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesi


İçerik• Tanım

• Amaç

• Yöntemler - Avantajlar

- Dezavantajlar

• Verilerin toplanması

• Tanımlar ve tanı kriterleri

• Veri analizi

• Olgu sunumu


Sürveyans

Fransızca izlemek, seyretmek


Sürveyans

Belirli bir popülasyonda meydana gelen olaylar ile

ilgili verilerin, bir amaca yönelik olarak toplanması,

yorumlanması, analiz edilmesi, raporlanması

ve sonuçlarının ilgililere geri bildirimi faaliyetlerini

kapsayan dinamik bir süreç


Sürveyans

• Hastane enfeksiyonları sürveyansı enfeksiyon kontrol komitelerinin başlıca görevi

• Enfeksiyon kontrol programlarına veri sağlayan en önemli kaynak

• 1970 ABD NNIS SENIC projesi


Amaçlar

• Hastane enfeksiyonlarını azaltmak • Endemik hastane enfeksiyon hızlarını saptamak• Salgınları saptamak• Personeli eğitmek, motive etmek• Enfeksiyon kontrol önlemlerinin etkinliğini

artırmak/değerlendirmek • Bilimsel ve yasal gereklilikleri yerine getirmek


Sürevayans Programı

• Sürveyansı yürütecek kişilerin eğitimi

• Uygulanabilir program


Verilerin toplanması

OLAY

Analiz

Yorum

Geri bildirimGirişim

Değerlendirme

Programın Başarısı


Planlama

• Hastane gereksinimleri

• Hizmet verilen üniteler

• Hasta popülasyonu

• Önceki sürveyans sonuçları

• Karşılaştırılabilir veri

Standart TanımlarCDC TanımlarıÜriner SCAEPnömoniBakteremiKVSSSSDiğer (GİS..)


Yöntemler• Hastane geneli

- Sürekli aktif

Güvenilirliği yüksek, karşılaştırma imkanı yok

- Prevalans Hızlı ve düşük maliyetli, o anda var olan enfeksiyonu belirler

• Hedefe yönelik

- Bölgeye yönelik (CAE, Bakteremi)

- Birime yönelik (YBÜ, YDYBÜ)

- Dönüşümlü (Her klinikte tüm HE)

Yöntemler

• Önceliğe Yönelik Öncelikli amaçlar değiştirilir (CAE, NÜSE, Bakteremi)

• Sınırlı Periyodik Yılın her dört ayından bir ayında hastane geneli, diğer üç ayında

bakteremi ve sepsislerin saptanması

• Taburcu Sonrası Post op. yatış süresi kısalması CAE saptamada güçlük %12-80

Zaman alıcı, hasta uyumunu gerektirir, maliyet



Sürveyans Verilerinin Toplanması

Hastanenin olanaklarına göre belirlenmeli

• Aktif Pasif yöntem

• Hasta temelli Laboratuara dayalı

• İleriye Geriye dönük


Veri Kaynakları

• Hasta dosyası

• Hemşire, hekim

• Mikrobiyoloji Laboratuarı sonuçları

• Radyolojik inceleme sonuçları

• Ameliyathane kayıtları


• Demografik veriler - İsim

- Yaş / Cinsiyet

- Protokol no

- Servis / Birim

- Yatış tarihi

• Enfeksiyon - Tanı tarihi

- Enfeksiyonun yeri, türü

• Laboratuar - Etken mikroorganizma

- Antibiyotik duyarlılığı

• Hastane enfeksiyonu risk faktörleri

Temel Veriler

Standart formlar Veri giriş programı


Ulusal Nozokomiyal Enfeksiyon Sürveyans Sistemi - NNIS

• Belli kriterlere göre HE verilerinin sürekli bildirimi• Standart protokoller kullanılıyor, güvenilir• Erişkin, pediatrik YBÜ, yüksek riskli bakım, cerrahi hasta

ve antimikrobiyal kullanımı verileri• Katılım zorunlu değil

NNIS amaçları - Nozokomiyal enfeksiyonların epidemiyolojisi - Antimikrobiyal direnç eğilimleri - Hastaneler arası karşılaştırmayı olanaklı kılacak HE hızları


NNIS Sürveyans Protokolleri• Hastane geneli sürveyansı• Yoğun bakım ünitesi sürveyansı • Yüksek riskli bebeklere yönelik sürveyans• Cerrahi hastaların sürveyansı

Hastane geneli sürveyansı 1986 NNIS protokollerinden çıkarıldı -Yoğun emek, zaman, masraf - NNIS sonuçlarına göre: *Bakteremi %33-45 YBÜ hastane yataklarının %8 *Bebek ve cerrahi hastalar enfeksiyon yönünden yüksek riskli

Enfeksiyon riski yüksek hasta/üniteye hedefe yönelik sürveyans


NNIS Sürveyans Protokolleri

• YBÜ tüm hastalardaki tüm HE

- Hasta sayısı

- Hasta günü

- Üriner kateter günü

- Santral kateter günü

- Ventilatör günü sayıları



Yenidoğan YBÜ yatan tüm bebeklerde bölgeye ait tüm HE • Bölge spesifik enfeksiyon oranları - Hasta sayısı - Toplam hasta günü - Ventilatör günü - Umbilikal veya santral kateter günü - Üriner kateter günü

doğum ağırlıklarına göre <1000, 1001-1500,1501-2500, >2500



Cerrahi hastalar NNIS kodlanmış

ameliyat listesine göre kayıt

• Bu ameliyatları geçiren hastalarda CAE

• Hastaya ait bilgiler ve risk faktörleri

• Cerrahi enfeksiyon hızı;

- Uygulanan ameliyat

- Risk indeksi

- Yara sınıflaması


Veri Analizi

Hastaneler arası karşılaştırma

- Santral venöz kateter ilişkili bakteremi hızı

- Ventilatör ilişkili pnömoni hızı

- Cerrahi alan enfeksiyon hızı

- Doğum ağırlığına göre gruplara ayrılan yeni

doğanlar için hesaplanan hastane enfeksiyonu

hızları


Eğitim

Sürveyans Denetim

Hemşire desteği

Toplum Hastaneleri Danışman

Önlem Geliştirme Salgın

Yönetimi


Zarif Karakuş MÜ SBE Yüksek Lisans Tezi 26.12.2008

OLGU SUNUMU

HİKAYE

71 yaşında bayan hasta Sabah 8.30 da baş ağrısı, sonrasında bilinç kaybı İdrar ve gaita inkontinansı Bulantı, kusma

Şikayetleriyle acil servise getirilir

KVS:Ritmik, üfürüm yok

Abdomen:Hassasiyet yok

rebaund yok, defans yok

Genital Bölge: Haricen doğal

Glaskow:7-9

FİZİK MUAYENE

Kan Basıncı:140/107mmHg Nabız :76/dak Solunum:20/dak Toraks:Her iki toraks

solunuma eşit katılıyor Dinlemekle ral yok

ronküs yok

LABORATUVAR

BK:13200 Hemoglobin:13,4 CRP:1

RADYOLOJİ

Beyin CT : Subaraknoid kanama PAC grafisi: Özellik yok

GİRİŞİMLER

Nazogastrik sonda Üriner kateter İntravenöz kateter Entübasyon Mekanik ventilasyon

NRŞ Yoğun Bakım Ünitesine Yatış

TEDAVİ- Ca kanal blokeri - Ranitidine - Anti epileptik • Sedasyon• Aspirasyon

İlk 3 gün subfebril ateş en fazla 37.5 °C Yatışının 4. gününde ateşi 38 °C Pürülan sekresyon Bası yarası derecelendirmesi 2

Ne düşünürsünüz?

- VİP ? - ÜSİ KAT ? - ?

Yatışının 6. gününde mekanik ventilasyondan ayrılır

Ateş 38 - 38.3 °C

Tedavi ve diğer girişimler: Aynen devam

Hastada neleri gözden geçirelim?

Anamnez YBÜ de enfeksiyon kontrolü gözlemi Fizik Muayene (kolaylaştırıcı ve etyolojik nedenler) Klinik değerlendirme tek başına yeterli olmayabilir PA ve lateral grafi çekilmeli Trakeal kolonizasyon sık, gereksiz antibiyotik kullanımı! Arteriyel oksijen satürasyonu

Tanı

Üşüme titremeleri yok

Solunum sesleri doğal, ral yok, ronküs yok

S1 S2 ritmik, üfürüm yok

Batında hassasiyet yok

Suprapubik hassasiyet yok

CVAH -/-

Dizüri ?

Solunum sekresyonlarında artış var

İdrar direkt mikroskopisi ve kültür

ETA direk mikroskobisi ve kültür

Yeni akciğer grafisi

Tam kan sayımı

Sedim, CRP

Kan kültürleri

İdrar direk mikroskopisi : 40 lökosit, nadir gram(-) basil İ Kültür : S.aureus (10 000 koloni) ETA direk mikroskobisi : Yoğun gram (+) ikili ve

küme yapan kok Kan kültürü : gram (+) kok Akciğer grafisi: Yeni gelişen infiltrasyon O2 satürasyonunda azalma

BK: 8500 Sedim:46 CRP:107


- KDİ LAB ?- ??- Bası yarası ?

ETA kültürde Metisilin duyarlı S.aureus (100000 koloni) ürer

İdrar kültüründe Metisilin duyarlı S. aureus ürer Kan kültüründe KNS Hastaya yatışının 10. gününde doktor

Nozokomiyal Sepsis tanısı ile Sefoperazon sulbaktam (4x1 gr) tedavisi başlandı Tedavinin 3. gününden itibaren ateşleri düştü, genel durumu düzeldi

HE tanınız ve etken nedir ?

- ÜSİ KAT - S.aureus - VİP - S. aureus - NP - S. aureus - KDİ LAB - KNS - KLİN SEPSİS - KNS

Pnömoni (PNÖM): PNÖ1 Akciğer grafisinde yeni/ilerleyici infiltrasyon ve en az biri > 38 ºC ateş Lökositoz ya da lökopeni Açıklanamayan mental durum değişikliği ve en az ikisi Solunum sekresyonlarında artış, yeni başlayan pürülan

sekresyon veya nitelik değişikliği veya aspirasyon ihtiyacında artış

Yeni başlayan öksürük, dispne, takipne Raller veya bronşiyal ses O2 satürasyonunda azalma

Etken: 100000 koloni S. aureus

CDC HE TANIMLARI


Teşekkür ederim

OLGU 2

HİKAYE

• Anne: DM + Help Sendromu• Doğum tarihi: 18.02.2009 • Doğum Şekli: C/S• Doğum Ağırlığı:1300gr• Doğum Haftası: 30gh• Apgar 1/5: 3/5• Tanı: Preterm AGA + RDS Yenidoğan YBÜ 18.02.2009 yatış

YATIŞ BULGULARI

• Ateş yok

• BK: 6980

• CRP : Negatif İNVAZİV GİRİŞİMLER

• Endotrekal Entübasyon• Mekanik Ventilasyon• NGT• Umbilikal Kateter

TEDAVİ

• EN + TPN

• Kan transfüzyonu: ES

• Fototerapi

• Ventilasyon desteği

1.gün HK 2. gün ETA gönderilir

• Yatışın 5. gününde ateş 37.8 ºC • Mekanik ventilasyon (+)• UVK (+)• HK (-) devam, ETA üreme yok

• Yatışın 7. gününde ateş 38.6 ºC (fototerapi)• Mekanik ventilasyon (+)• UVK (+)• HK üreme yok

Nelere bakalım?• Yatışın 9. gününde ateş 37.8 ºC• BK: 7500 • CRP : Negatif• Kranial USG: Normal• Mekanik ventilasyon (+), UVK (+), EN ve TPN (+)

• Yatışın 11. gününde ateş 37.8 ºC• BK: 27700• Kan transfüzyonu sonrası hematüri• TİT: hemolizli eritrosit• İdrar Kültürü gönderilir


• Yatışın 13. günü;

İdrar K: 100 000 koloni gram (+) diplokok,

maya 100 000 koloni• Ampirik tedavi: Ampisilin + Sefotaksim

• Yatışın 15. günü ateş 38 ºC• Mekanik Ventilasyon (-), Extübe• Enteral beslenme (+)• UVK(-), PVK(+)

• İdrar Kültürü: KNS ve Candida spp üredi (Ampicilin, Sefotaxim, Vancomycin,

Teicoplanin duyarlı, ciprofloxasin dirençli)• Tedavi: Flukonazol ekledi

HE TANINIZ VE ETKEN NEDİR ?

- Semtomatik ÜSİ - KNS ve Candida spp - Asemptomatik ÜSİ - KNS - Kİ - ÜSİ - Candida spp

HE Tanısı: Semptomatik Üriner Sistem Enfeksiyonu

• Yatışın 26. gününde antibiyotik tedavisi tamamlandı• Yatışın 33. gününde YBÜ den servise çıkarıldı, 40.

gününde taburcu edildi

CDC HE TANIMLARI

Üriner Sistem Enfeksiyonları

Semptomatik Üriner Sistem Enfeksiyonu

Kriter 3: Ateş (>38 ºC), hipotermi (<37 ºC), apne, bradikardi, dizüri, laterji veya kusmadan en az biri olan bir yaşından küçük bir bebekte pozitif idrar kültürü (idrar kültüründe ≥10 üzeri 5 koloni/ mL üreme olması ve en çok iki tür bakteri üremesi)

Documents

HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANSI