T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı

(EARGED)  

 

 

 

İLKÖĞRETİM VE ORTAÖĞRETİM OKULLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN OKUMA

KÜLTÜRLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

 

HAZIRLAYAN

Mustafa KARAŞAHİN  

 

 

 

 

 

Ankara, 2009

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI .......................................................................................... 000 KAYNAK KİTAPLAR DİZİSİ . ........................................................................................000 Tüm hakları saklıdır. İçerikle ilgili alıntılar, kaynak gösterilerek kullanılabilir. Kitap, çoğaltma araçları, optik araçlar vb. yöntemlerle çoğaltılamaz. Grafik : Hüseyin MUTLUCAN Kapak : Hüseyin MUTLUCAN Redakte :

ISBN: T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı GMK Bulvarı No: 109 (06570) Maltepe-ANKARA Tel: 0 312 230 36 44-230 39 26-231 69 60 Faks: 0 312 231 62 05 e-posta: earged@meb.gov.tr İnternet adresi: www.meb.gov.tr

“En mühim ve feyizli vazifelerimiz millî eğitim işleridir. Millî eğitim işlerinde mutlaka muzaffer olmak lazımdır. Bir milletin hakikî kurtuluşu ancak bu suretle olur. Eğitimdir ki bir milleti ya özgür, bağımsız, şanlı ve yüce bir toplum halinde yaşatır ya da onu köleliğe ve yoksulluğa iter.”

Mustafa Kemal ATATÜRK

ii

ÖN SÖZ

Hızlı bir iletişimin yaşandığı günümüzde bilgi hızla gelişip çeşitlenmektedir. Bu nedenle, katlanarak büyüyen bilgi üretiminden yararlanmak, olup biten gelişmeleri yakından takip etmek, bilgiyi güncellemek ve çağın ihtiyaçlarına göre yeniden yapılandırmak zorlaşırken değişim sürecine uyum sağlamak da son derece önem kazanmaktadır. Özellikle geleceğin şekillenmesinde önemli bir payı olan öğretmenlerin bu gelişim sürecine ayak uydurmaları daha da önem arz etmektedir; çünkü bu gelişmelere paralel olarak bilginin edinilmesi ve sunulmasındaki anlayışlar da değişmektedir. Ayrıca böyle bir ortamda bilgiye ulaşmadaki kolaylıklar, bilgi çeşitlenmesi, bilgi kirlenmesi gibi durumlar doğru ve işe yarar bilgiye ulaşmayı zorlaştırdığı için bu tür bilginin edinilmesi ve öğrencilerin hizmetine sunulmasında öğretmenlik mesleğine ayrı sorumluluklar yüklemektedir. Bu sorumlulukların başında bilgi edinmede önemli bir yere sahip olan okuma alışkanlığının öğrencilere kazandırılması gelmektedir. Bu açıdan bakıldığında öğretmenlerin okuma kültürlerinin önemi ortaya çıkmaktadır.

Öğrencilerin hedeflenen başarıyı yakalaması, öğretmenlerin yeteri kadar donanımlı olmalarına bağlıdır. Donanımlı olmanın yolu ise doğru bilgiye ulaşmakla mümkündür. Okumak ise bilgiye ulaşmanın en kolay yollarından birisidir; bunun için toplumun bütün kesimlerinde okuma alışkanlığının gelişmesi önemlidir. Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de okuma alışkanlığının yaygınlaşması yönünde çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalar elbette ki önemlidir; çünkü okumak düşünceye, düşünceler söze, sözler eyleme, eylemler alışkanlığa, alışkanlıklar kişiliğe dönüşür. Kişilik ise geleceğimizi biçimlendirir. Dolayısıyla, okuma kültürü doğru bir geleceğin kurgulanmasında başlangıç noktasıdır ve geleceğin şekillenmesinde önemli yeri olan öğretmenler için önemlidir.

Bu araştırma; Millî Eğitim Bakanlığına bağlı, ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapmakta olan öğretmenlerin okuma kültürlerinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın, Bakanlığımızın ilgili birimlerince en iyi şekilde değerlendirileceğine inanıyor, araştırmanın verilerinin sağlanmasında katkılarından dolayı İl Millî Eğitim Müdürlüklerine, araştırmayı gerçekleştirilen Mustafa KARAŞAHİN’e, araştırmaya görüşleriyle destekte bulunan Dr.Atila DEMİRBAŞ’a, veri girişinde katkı sağlayan Rüştü SEYFE’ye, grafik-tasarım ve kapak çalışmaları için Hüseyin MUTLUCAN’a ve bizimle ortak çalışma isteği gösterip araştırmaya görüş vererek katkı sağlayan ilköğretim okulu ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerimize teşekkür ediyorum.

Dr. Halil Rahman AÇAR

Daire Başkanı

iii

ÖZET

İLKÖĞRETİM VE ORTAÖĞRETİM OKULLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN OKUMA KÜLTÜRLERİNİN

DEĞERLENDİRİLMESİ Bu araştırma, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ilköğretim ve ortaöğretim okullarında

görev yapan öğretmenlerin okuma kültürlerinin değerlendirilmesi ve okuma, kitap okuma, dergi okuma, gazete okuma konusundaki görüşleri doğrultusunda okuma kültürlerinin geliştirilmesine yönelik öneriler sunmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın problemi; öğretmenlerin okuma tercihlerindeki önceliklerinin, takip ettikleri süreli yayınların, okuma nedenlerindeki önceliklerinin neler olduğunu ve düzenli olarak, belirli aralıklarla, belirli yoğunlukta okuma işlevini sürdürüp sürdürmediklerinin belirlenerek okuma kültürleri açısından durumlarını ortaya koymaktır.

Tarama modelindeki bu araştırmanın evrenini Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesindeki 2007–2008 öğretim yılında Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır.

Örneklemi, farklı sosyal ve ekonomik özelliklere sahip her coğrafi bölgeden iki il olmak üzere toplam 14 ilde, ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan 1.348 sınıf öğretmeni, 2.690 branş öğretmeni olmak üzere 4.038 öğretmen oluşturmuştur. Anketi cevaplamıştır.

Araştırmada, veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen anket kullanılmıştır. Geliştirilen taslak anket, uzmanların görüşlerine sunulmuş; ayrıca Ankara’da bir ilköğretim okulunda görev yapan öğretmenlere uygulanarak test edilmiştir. Gelen eleştiriler doğrultusunda yeniden düzenlenen anket örneklemi oluşturan öğretmenlere il millî eğitim müdürlükleri aracılığı ile anket uygulama yönergesi doğrultusunda uygulanmıştır.

Araştırmada elde edilen veriler, kodlanarak bilgisayara yüklenmiş ve “SPSS (Statistical package for social sciences) 14,0 for Windows” istatistik programı kullanılarak çözümlenmiştir. Verilerin çözümlenmesinde yüzde ve frekans, okuma kültürüyle ilgili görüşlerinin belirlenmesi için verdikleri cevapların aritmetik ortalama ve standart sapmaları hesaplanmıştır. Ayrıca öğretmenlerin okuma konusundaki önceliklerinin belirlenmesine yönelik olarak “Borda Yöntemi” kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, yorumlanarak raporlaştırılmıştır.

Elde edilen bulgulara göre bazı sonuçlar aşağıdaki gibidir.

Öğretmenlerin boş zamanlarını değerlendirmede birinci öncelikleri kitap okumaktır.

Araştırmaya katılan öğretmenler, kitap, dergi ve gazeteleri kısmen okuduklarını, gazeteyi kitap ve dergiye oranla daha fazla okuduklarını belirmişlerdir.

Öğretmenler zaman darlığını ve maddi yetersizleri okumama nedeni olarak göstermektedirler. Öğretmenler sanat metinlerini öğretici metinlere göre daha fazla okumaktadırlar. Öğretmenlerin yarıdan fazlası kitap ve gazete için gelirlerinden yıllık olarak 1-100TL arası ayırırken dergi için 1-50TL ayırmaktadırlar. Öğretmenlerin yarıdan fazlası kitaplıklarında 10–100 arası kitap olduğunu belirtmiştir.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin okumak için en çok tercih ettikleri en son kitaplar sırasıyla: Şu Çılgın Türkler, Secret, Küçük Şeyler, Efendi, Davinci Şifresi, Latife Hanım, Ferrrarisini Satan Bilge ve Mutluluk adlı kitaplardır. Öğretmenlerin en çok etkilendiklerini

iv

belirttikleri kitaplar sırasıyla: Şu Çılgın Türkler, Suç ve Ceza, Sefiller, Simyacı, Davinci Şifresi, Çalıkuşu, İnce Memed, Adı Aylin ve Gelibolu adlı kitaplardır.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin çoğunluğu kitap fiyatlarını pahalı bulurken yarısı hafta içinde ve hafta sonunda okumak için 1 ve 1 saatten az zaman ayırdığını, çoğunluğu bir dergiye abone olmadığını belirtmişlerdir.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin yarıya yakını yeterince gazete okuduğunu, gelirlerinden yıllık olarak ortalama 100TL gazete için pay ayırdığını, çoğunluğu gazeteye abone olmadığını belirtmişlerdir. Öğretmenler gazetelerde en fazla oranda köşe yazılarını okudukları yönünde görüş bildirmişlerdir.

Öğretmenler Türkiye’de okuma kültürünün şekillenmesinde öncelikle görsel basının ve toplumun genel kabullerinin, üçüncü öncelikli olarak ise arkadaş yönlendirmesinin etkili olduğunu belirtmişlerdir.

v

ABSTRACT

vi

İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ ...............................................................................................................................ii ÖZET ............................................................................................................................... iii ABSTRACT ..................................................................................................................... v İÇİNDEKİLER ................................................................................................................ vi TABLOLAR DİZİNİ ...................................................................................................... vii

BİRİNCİ BÖLÜM

GİRİŞ 1.1.Problem................................................................................................................. 2 1.2.Araştırmanın Amacı.............................................................................................. 4 1.3.Araştırmanın Önemi ............................................................................................. 4 1.4.Tanımlar................................................................................................................ 6

İKİNCİ BÖLÜM

ALAN YAZIN TARAMASI 2.1.Okuma Kültürü ve Öğretmenlerin Okuma Kültürlerinin Önemi ......................... 7 2.2.Okuma ve Okumama Nedenleri ........................................................................... 8

2.2.1.Okuma Nedenleri............................................................................................ 8 2.2.2.Okumama Nedenleri ....................................................................................... 9

2.3.İyi Bir Okurda Bulunması Gereken Özellikler ..................................................... 9 2.4.Okuma Tercihleri................................................................................................ 11 2.5.Kitap, Dergi ve Gazete........................................................................................ 12

2.5.1.Kitap ............................................................................................................. 12 2.5.2.Dergi ve Gazete ............................................................................................ 14

2.6.Öğretmenlerin Okuma Eğilimleri ....................................................................... 15

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM YÖNTEM

3.1. Araştırmanın Modeli.......................................................................................... 21 3.2. Araştırmanın Evren ve Örneklemi..................................................................... 21 3.3. Araştırmanın Veri Toplama Aracı ve Verilerin Toplanması ............................. 23 3.4. Verilerin Çözümlenmesi .................................................................................... 23

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

BULGULAR ve YORUMLAR 4.1. Araştırmaya Katılan Öğretmenlere Ait Kişisel Bulgular................................... 25 4.2.Öğretmenlerin Okuma İle İlgili Genel Görüşleri................................................ 28 4.3.Öğretmenlerin Kitap Okuma İle İlgili Görüşleri ................................................ 36 4.4.Öğretmenlerin Dergi Okumayla İlgili Görüşler.................................................. 50 4.5.Öğretmenlerin Gazete Okuma İle İlgili Görüşleri .............................................. 53 4.6.Öğretmenlerin Okuma Alışkanlığı ve Okuma Kültürü İle İlgili Görüşleri ........ 59

BEŞİNCİ BÖLÜM

SONUÇLAR ve ÖNERİLER 5.1.Sonuçlar .............................................................................................................. 69 5.2.Öneriler ............................................................................................................... 73 KAYNAKÇA........................................................................................................... 76 EKLER .................................................................................................................... 78

vii

TABLOLAR LİSTESİ No Tablo Adı Sayfa 3.1. İlköğretim ve Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Sınıf ve Branş Öğretmenlerinin Sayısı .. 213.2. Araştırma Kapsamında Ulaşılan Öğretmenlerinin Bölge ve İllere Göre Dağılımı............... 224.1. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Görev Yaptıkları Yerleşim Yerleri ............................. 254.2. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Mesleki Kıdemleri ...................................................... 254.3. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Cinsiyetlerine Göre Dağılımı...................................... 26 4.4. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Eğitim Durumları........................................................ 26 4.5. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okullar............................................ 26 4.6. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Görev Yaptıkları Okul Türleri .................................... 27 4.7. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Branşları...................................................................... 27 4.8. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Okullardaki Görevleri ................................................. 28 4.9. Öğretmenlerin Boş Zamanlarını Değerlendirme Öncelikleri ............................................... 29 4.10. Öğretmenlerin Okuma Durumları ....................................................................................... 29 4.11. Öğretmenlerin Okuma Nedenleri ........................................................................................ 30 4.12. Öğretmenlerin Okumama Nedenleri ................................................................................... 31 4.13. Öğretmenlerin Metin Okuma Tercihleri............................................................................... 32 4.14. Öğretmenlerin Okuma Materyallerindeki Tercihleri............................................................ 33 4.15. Öğretmenlerin Okumanın Kendilerine Olabilecek Katkılarıyla İlgili Görüşleri .................. 34 4.16. Öğretmenlerin Seçkin Okurla İlgili Görüşleri ...................................................................... 35 4.17. Öğretmenlerin Kitap Okuma Durumları .............................................................................. 37 4.18. Öğretmenlerin Yıllık Gelirlerinden Kitap İçin Ayırdıkları Miktarlar (TL).......................... 38 4.19. Öğretmenlerin Ders Kitapları Haricinde Kitaplıklarında Bulunan Kitapların Sayıları ........ 38 4.20. Öğretmenlerin Kitap Okuma Zamanları............................................................................... 39 4.21. Öğretmenlerin Hafta İçinde Kitap Okumak İçin Ayırdıkları Süreler ................................... 40 4.22. Öğretmenlerin Hafta Sonlarında Kitap Okumak İçin Ayırdıkları Süreler............................ 41 4.23. Öğretmenlerin Yıllık Olarak Okudukları Kitap Sayıları ...................................................... 41 4.24. Öğretmenlerin Kitap Okuma Mekânları............................................................................... 42 4.25. Öğretmenlerin Kitap Okuma Mevsimleri............................................................................. 43 4.26. Öğretmenlerin Okumak İçin Tercih Ettikleri İlk Beş Alan .................................................. 44 4.27. Öğretmenlerin Kitap Seçme Öncelikleri .............................................................................. 46 4.28. Öğretmenlerin Kitap ve Dergileri Temin Etme Yöntemleri................................................. 47 4.29. Öğretmenlerin Kitap Fiyatlarıyla İlgili Görüşleri................................................................. 47 4.30. Öğretmenlerin En Son Okudukları Kitaplar......................................................................... 48 4.31. Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitaplar ............................................................................. 49 4.32. Öğretmenlerin Dergi Okuma Durumları .............................................................................. 50 4.33. Öğretmenlerin Gelirlerinden Dergi İçin Yıllık Olarak Ayırdıkları Miktarlar (TL).............. 50 4.34. Öğretmenlerin Dergi Edinme Yöntemleri ............................................................................ 51 4.35. Öğretmenlerin Hafta İçinde Dergi Okumak İçin Ayırdıkları Süreler................................... 51 4.36. Öğretmenlerin Hafta Sonunda Dergi Okumak İçin Ayırdıkları Süreler............................... 52 4.37. Öğretmenlerin Dergiye Abonelik Durumları ....................................................................... 52 4.38. Öğretmenlerin Okumak İçin Tercih Ettikleri Dergi Türleri ................................................. 53 4.39. Öğretmenlerin Gazete Okuma Durumları ............................................................................ 54 4.40. Öğretmenlerin Gelirlerinden Gazete İçin Yıllık Olarak Ayırdıkları Miktarlar (TL)............ 54 4.41. Öğretmenlerin Gazete Edinme Yöntemleri ve Gazete Okuma Mekânları ........................... 55 4.42. Öğretmenlerin Hafta İçinde Gazete Okumak İçin Ayırdıkları Süreler................................. 55 4.43. Öğretmenlerin Hafta Sonunda Gazete Okumak İçin Ayırdıkları Süreler............................. 56 4.44. Öğretmenlerin Gazete Okuma Zamanları ............................................................................ 56 4.45. Öğretmenlerin Gazete Alma Sıklıkları ................................................................................. 57 4.46. Öğretmenlerin Gazetelere Abonelik Durumları ................................................................... 57 4.47. Öğretmenlerin Okudukları Gazete Türleri ........................................................................... 58 4.48. Öğretmenlerin Gazetelerde Okudukları Bölümler ............................................................... 58 4.49. Öğretmenlerin Türkiye’de Okumanın Şekillenmesindeki Etkenlerle İlgili Görüşleri.......... 59 4.50. Öğretmenlerin Okuma Alışkanlığına Sahip Kimselerin Davranışlarıyla İlgili Görüşleri .... 60 4.51. Öğretmenlerin Okuma Alışkanlığına Olumsuz Etki Edecek Etkenlerle İlgili Görüşleri...... 61 4.52. Öğretmenlerin Okuma Alışkanlığını Artıracak Nedenlerle İlgili Görüşleri......................... 62 4.53. Öğretmenlerin Kitap Hediye Etme Alışkanlıkları ................................................................ 62 4.54. Öğretmenlerin Kitap Okuma Alışkanlığının Elde Edileceği Dönemle İlgili Görüşleri........ 63 4.55. Öğretmenlerin Okuma Alışkanlığı Elde Etmenlerinde Etkili Olan Kişilerle İlgili Görüşleri 63 4.56. Öğretmenlerin Okuma Alışkanlıkları İle İlgili Tutumları .................................................... 64

1

BİRİNCİ BÖLÜM

GİRİŞ

İnsanların, sürekli değişim içinde bulunan hayata uyum sağlamaları için çevrelerinde

olup biten bütün gelişmeleri yakından takip etmeleri, sahip oldukları bilgilere yenilerini

eklemeleri ve bu bilgileri yeniden yapılandırmaları gerekir. Bilgiye ulaşmanın ve onu sürekli

güncelleştirmenin en etkili yollarından biri ise okumaktır. Okumak, doğduğu andan itibaren

birçok eğitim süreci geçiren insan için en kolay ve en etkili öğrenme yoludur.

Üretken, eleştirel, özgür düşünebilen, problem çözebilen, yaşadığı topluma her

yönden katkı sağlayabilen, içinde bulunduğu çağın özelliklerini taşıyan ve çağına ayak

uydurabilen insanların yetişmesi ancak onlara okuma alışkanlığı kazandırmakla

mümkündür. Okuma alışkanlığını tam olarak gerçekleştiremeyen bir toplum istenilen

yönde değişimi sağlayamadığı gibi kendi üretmediği değerin yerine hazır bulduğu değer

kalıplarına sarılmak zorunda kalır. Bu nedenle toplum, bünyesinde ihtiyaç duyduğu

değişimi meydana getirmek, katılımcı ve üretken birey tipini ortaya koymak için nitelikli

okur yetiştirmek zorundadır. Okuma alışkanlığı elde etmiş toplumların bu avantajını

kullandığı ise her zaman görülmektedir.

Okumak; yazılı olan bir metnin içindeki duygu, düşünce ve iletileri anlamak; ayrıca

yazarın bunları nasıl organize ettiğini ve duygularını dilin sunduğu imkânlarla nasıl

aktardığını kavramaktır. Okuma alışkanlığı ise “Bireyin bir gereksinim ve zevk kaynağı

olarak algılaması sonucu okuma eylemini yaşam boyu, sürekli, düzenli ve eleştirel bir

biçimde gerçekleştirmesidir.” (Yılmaz, 1993).

"Okuma"nın, okur-yazar olmak ve resmî eğitim düzeyi ile eş tutulduğu ülkemizde,

"okuma alışkanlığı" kavramını irdelemek; ilginç olduğu kadar, çarpıcı saptamaları da

beraberinde getirmektedir. Sadece, resmî eğitim düzeyini ölçü almış olsak bile (lise,

üniversite ve bunlardan birini bitirmiş olanlar); nitelikli bir kitabın en az yüz bin, yüz elli

bin satması gerekir. Ancak, medyanın en çarpıcı pazarlama yöntemlerine karşın bir kitabın

ülkemizdeki satış rakamı üç bin ila beş bin arasında seyretmektedir (Karataş, 2007).

Bireyin, kendisini, çevresini ve dünyayı doğru biçimde algılaması; içinde

bulunduğu sosyal çevreye uyum sağlayabilmesi için okuma alışkanlığını kazanması

önemlidir. Çünkü metinleri okuma ve yorumlama için gerekli bilgi ve becerileri kazanma,

2

bu metinlere ilişkin değerlendirme ve incelemeler yapmayı içeren okuma alışkanlığı yerel,

ulusal ve küresel ekonomi ile kültür ve politikaya katılmak için insanları gerekli

becerilerle donatır (Kellner, 2002; Aktaran: Temizkan, Sallabaş, 2008). Özellikle toplum

geleceğinin şekillenmesinde önemli yeri olan öğretmenlerin bu alışkanlığı kazanması daha

da önemlidir. Öğretmenlerin, MEB’in belirlediği öğretmenlerde bulunması gereken:

“A.Kişisel ve Meslekî Değerler - Meslekî Gelişim, B.Öğrenciyi Tanıma, C.Öğrenme ve

Öğretme Süreci, D.Öğrenmeyi, Gelişimi İzleme ve Değerlendirme, E. Okul-Aile ve

Toplum İlişkileri, F.Program ve İçerik Bilgisi” (Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel

Müdürlüğü, 2006) başlıklarındaki genel yeterlikleri kazanabilmesinde ancak bu alanlarla

ilgili yeterince kaynak okumalarıyla mümkündür. Günümüzün koşullarında ise

bilgisayarın ve televizyonun yaşamımızda yoğun bir biçimde yer alması kitaplara karşı

ilgiyi azalmaktadır. Oysa okumak, mesleğinde başarılı olmak isteyen herkes açısından,

zorunlu bir bilgi edinme biçimidir. Eğer bilgi edinemezseniz başkalarına bilgi

aktaramazsınız da. Öğrenciyi öğretim programlarında belirlenen kazanımlar doğrultusunda

her yönden yetiştirecek olan öğretmenlerin okuma alışkanlığı kazanmaları bu bağlamda önemlidir.

Araştırmanın bu bölümünde; problemin durumuna, araştırmanın amacına ve

önemine yer verilmiştir.

1.1. Problem

İnsanoğlunun gelişmesinde yazının bulunuşunun özel bir yeri vardır. Yazı

bulunmadan önce yazının işlevini yüzyıllar boyunca sözlü iletişim üstlenmiştir. İnsanların

bilme, öğrenme, yaşanılan ortamdan başka ortama düşler yoluyla geçme gereksinimlerini

karşılamayı sözlü anlatım sağlamıştır. (Özdemir, 1980). Yazının bulunuşuyla birlikte

iletişimin sınırları genişlemiş; bilgi çeşitlenerek kalıcı hâle gelmiştir. Kalıcı olan bilgiyle

insanların iletişime girmesi ise ancak okumakla mümkündür. Bu nedenle insanlık tarihinin

her döneminde okuma eylemi önemli bir uğraş ve alışkanlık olarak görülmüştür.

Çeşitli tanımları olan okuma eylemi bir iletişim sürecidir. İletişim ve okuma, basılı

bir materyalin oluşması ve bu materyali satın ya da ödünç alan kişi ile ortaya çıkan

eylemler bütünüdür. Bu eylemler bütünü dört aşamada ele alınabilir: Bir yazarın eseri

yaratması, yazılı eserin bir baskı sistemiyle çoğaltılması, çoğaltılan eserin satışa sunularak

hedefe ulaştırılması, okurun eseri okuyarak tepki göstermesi eylemi (Gürcan, 1999).

3

Okuma, yaşamın belirli bir kesiminde başlayıp biten bir etkinlik olmayıp bütün

yaşam boyunca süren ve insanların düşüncelerini, davranışlarını ve kişiliklerini

oluşturmada çok önemli bir yeri ve işlevi olan bir eylem, bir edimdir. Okuma, aynı

zamanda kişinin düşüncesini oluşturmada, toplumdaki yerini belirlemede, bireyselliğini

ortaya koyma konusunda ve her şeyden önemlisi bireyin var oluş nedenini anlamasında en

önemli olgulardan birisidir (İşeri, 1998).

Kitap okuyan toplumlar dünyayı daha iyi algıladıkları ve çağdaş yaşam değerlerini

daha erken benimsedikleri için kent kültürü ve çağdaş toplum olma yolunda daha rahat

ilerlemektedirler. Bu bağlamda eğitim düzeyini artıran ve okuyan toplumların gelişmişlik

düzeylerinin bir tesadüf değil bilinçli bir sürecin sonucu olduğu kendiliğinden ortaya

çıkmaktadır (Ortaş, 2008).

İnsan hayatında önemli bir yere sahip olan okuma eylemi alışkanlık hâline geldiğinde

anlam kazanır. Bircan ve Tekin (1989) okuma alışkanlığını: “Okumayı ihtiyaç hâline

getirme, yaşamın bir parçası olarak görme” şeklinde tanımlamaktadır. Bu alışkanlık

sonucunda birey okumayı bir gereksinim olarak algılar ve hayatı boyunca sürekli ve

düzenli biçimde okur.

Toplumun gelişmesinde önemli bir payı olan okuma alışkanlığı bilgi edinmenin

temel aracıdır. Gelişmiş toplumlarda bilgi kullanımı gelişmişliğin göstergesi olmanın

yanında aynı zamanda gelişmenin dinamiği olarak kabul edilmektedir.

Öğretmenlerin sahip olacağı okuma alışkanlığı ve okumaya yönelik olumlu

tutumlar onların mesleki gelişimlerine de önemli katkılar sağlayacaktır. Öğretmenler yeni

eğilimleri, araç ve gereçleri, yöntem ve teknikleri, kısaca eğitim alanındaki yeni

gelişmeleri ve hepsinden önemlisi bu konularla ilgili bibliyografik bilgileri düzenli ve

sürekli okuyarak öğrenebilirler. (Eicher ve Wood,dan 1977: 385; Aktaran: Özbay, Bağcı,

Uyar, 2008). Ancak araştırmalar öğretmenlerin hem mesleki eserleri hem de genel kültür

eserlerini okuma oranlarının düşük olduğunu göstermektedir (Hodges ve Nash, 1982;

Aktaran: Özbay, Bağcı, Uyar, 2008).

Bu çerçevede araştırmanın problemi; öğretmenlerin okuma tercihlerindeki

öncelikleri, takip ettikleri süreli yayınlar, okuma nedenlerindeki öncelikleri ile bütün

bunlara yönelik tutumlarının neler olduğunu ve düzenli olarak, belirli aralıklarla, belirli

4

yoğunlukta okuma işlevini sürdürüp sürdürmediklerinin belirlenerek okuma kültürleri

açısından durumlarını ortaya koymaktır.

1.2. Araştırmanın Amacı

Öğretmenlerin okumaya yönelik tutumlarının öğrencilerinin okuma alışkanlığı

üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu kabul gören bir gerçektir. Bu nedenle

öğretmenlerin okuma tercihlerindeki öncelikleri, takip ettikleri süreli yayınların, okuma

nedenlerindeki öncelikleri ile bütün bunlara yönelik tutumlarının neler olduğunun ve

düzenli olarak, belirli aralıklarla, belirli yoğunlukta okuma işlevini sürdürüp

sürdürmediklerinin belirlenerek okuma kültürleri açısından durumlarının ortaya konulması

bir gerekliliktir. Çalışma, bu gereklilikten hareketle yapılmıştır.

Araştırmanın genel amacı, öğretmenlerin okuma kültürleri açısından durumlarının

ortaya konulmasıdır. Bu genel amaç doğrultusunda aşağıdaki alt sorulara cevap aranmıştır.

1.Öğretmenlerin okuma konusundaki görüşleri nelerdir?

2. Öğretmenlerin kitap okuma konusundaki görüşleri nelerdir?

3. Öğretmenlerin dergi okuma konusundaki görüşleri nelerdir?

4. Öğretmenlerin gazete okuma konusundaki görüşleri nelerdir?

5.Öğretmenler okuma alışkanlığı ve okuma kültürü konusunda neler

düşünmektedirler?

1.3. Araştırmanın Önemi

Bu araştırma, öğretmenlerin yeterince kitap, dergi ve gazete okuyup okumadıklarını,

hangi metin türlerini, hangi yayınları okumayı tercih ettiklerini, okuma amaçlarını,

okumanın kendilerine olabilecek katkıları konusundaki görüşlerini, yayınlara yaptıkları

harcamaların dağılımını, okumak için ayırdıkları zamanı, okuma kültürüyle ilgili

tutumlarını ortaya koyması açısından önemlidir. Çünkü eğitim ve öğretim faaliyetlerinin

düzenlenmesinde öğretmenlerin okuma kültürleri doğrultusunda kararlar alınabilir.

Öğretmenlerin okuma kültürünü inceleyen örneklemi Türkiye evreninden seçilmiş bir

başka araştırmaya rastlanmamıştır. Bu da araştırmanın önemini artıran diğer bir husustur.

5

Bu çalışma sonuçlarının MEB’in ilgili birimleri ve öğretmen yetiştiren yüksek

öğretim kurumlarının öğretmenlerle öğretmen adaylarının okuma kültürlerinin

geliştirilmesine yönelik geliştirecekleri çeşitli modellere temel oluşturması ve ışık tutması

beklenmektedir.

Araştırma sonuçlarının Türkiye’nin okuma kültürüyle ilgili politikaların

geliştirilmesine ışık tutması beklenmektedir.

Araştırma kendi sınırlılıkları için de alanındaki boşluğun doldurulmasında katkıda

bulunurken diğer yandan gelecekte yapılacak çalışmalara ışık tutacaktır.

6

1.4.Tanımlar

Okumak: 1. Yazıya geçirilmiş bir metne bakarak bunu sessizce çözümleyip anlamak

veya aynı zamanda seslere çevirmek. 2 .(nsz) Yazılmış bir metnin iletmek istediği

şeyleri öğrenmek. 3 .(nsz) Bir şeyin anlamını çözmek. 4. mecaz Bazı belirtilerle bir

anlamı, gizli bir duyguyu anlamak, kavramak. 5. Basılı sözcükleri, duyu organları

yoluyla algılayıp bunları anlamlandırma, kavrama ve yorumlamaya dayanan zihnisel

bir etkinlik. 6. Aklın gelişmesine kendi başına büyük katkı yapan çok düzeyli bir

zihinsel işlem (Türkçe Sözlük, TDK).

Okuma Kültürü: Okurun okuma tercihlerindeki öncelikleri, takip ettiği yazarlar,

süreli yayınlar, okuma nedenlerindeki öncelikleri ve bütün bunlara yönelik tutumu

‘okuma kültürü’ olarak adlandırılmaktadır.

Okuma Alışkanlığı: Düzenli olarak, belirli aralıklarla, belirli yoğunlukta okuma

işlevini sürdürmek.

Okur: Metnin anlaşılması için gereken çabayı gösteren, basılı ve yazılı sayfaya

bakarak onunla iletişim sürecine giren kişi. Yazarın metnin dokusuna sindirdiği

iletiyi ya da bildirimi algılamaya, kavramaya çalışan kişi.

Yüzeysel yapı: Derin yapının anlaşılmasını sağlamak amacıyla kelimeler, cümleler,

paragraflar aracılığı ile oluşturulan yapıdır.

Derin yapı: Bir metnin yazılış amacı olan soyut yapıdır.

Metnin yapısı: Anlamlı birimlerin bir mesaj etrafında birleşmesidir. Metnin

yapısında metnin yüzey yapısında anlatılanlar ve okuyucunun anlamasına bırakılan

anlamlar bir bütündür.

Gönderge: Bir göstergenin belirttiği gerçek ya da düşsel nesne ya da varlık;

göndermede bulunduğu bağlam ya da durum (Berke Vardar, Dilbilim Terimleri

Sözlüğü).

Bağlam: Bir dil birimini çevreleyen, ondan önce ya da sonra gelen, birçok durumda

söz konusu birimi etkileyen, onun anlamını, değerini belirleyen birim ya da birimler

bütünü. (İç bağlam, dil içi bağlam da denir.) (Berke Vardar, Dilbilim Terimleri

Sözlüğü).

7

İKİNCİ BÖLÜM

ALAN YAZIN TARAMASI

2.1. Okuma Kültürü ve Öğretmenlerin Okuma Kültürlerinin Önemi

Okuma kültürüyle okuma alışkanlığı birbiriyle yakından ilişkisi olan kavramlardır.

Okuma alışkanlığı olmayan kimselerin bilinçli bir okuma kültüründen söz etmek mümkün

değildir. Okuyan her insanın, kendine göre tanımlar yapabileceği "okuma alışkanlığı";

düzenli olarak, belirli aralıklarla, belirli yoğunlukta okuma işlevini sürdürme eylemidir ve

genelde bilgilenme ve estetik değerler kazanma süreci olarak görülebilir. Okuma

alışkanlığı, uzun süreçte kazanıldığı için etkin ve bilinçli okur kimliğini kazanmak oldukça

zordur. Çocukluktan başlayarak getirilen davranış özellikleri, etkin bir okur olma açısından

oldukça önemlidir. Okuma alışkanlığı kazanmış birey okuma eylemini yaşam boyu sürekli

ve düzenli biçimde gerçekleştirir.

Yayınlanan bir yazının amacı okuyucusunu değiştirmeyi hedefler. Okuyan

değişmeye, yazan da değiştirmeye taliptir. Bu temelden bakıldığında okuyucunun kendi

bilinciyle hangi yönde değişeceğine karar vermesi gerekecektir. Okuma kültürünün bilinçli

şekilde oluşmasının temelinde de bu esas vardır. Bireyin kendi tercihi ile sürdürdüğü

okuma süreci, okuduğu kitaplar ve metin türleri, okuduğu yazarlar ve bu yazarların

edebiyat dünyasındaki kabul edilebilirlikleri gibi unsurlar okuma kültürü hakkında fikir verir.

Yaşanan hızlı değişim süreci, taklit edilen kesimlerin normları, görsel basının

etkililiği gibi etkenler bireylerin okuma bilincinin ve okuma kültürünün oluşmasında

önemli rol oynar. Okur kitlesinin etkin okur kimliğine sahip olması her toplum için

beklenen bir durumdur. Nitelikli bir okur kitlesi oluşturamayan toplumların kültür alanında

istenilen türde değer üretmesi beklenemez. Dolayısıyla üretilmiş kültür değerlerini

tüketmeye hazır hâle gelir ve bu durum üst kültürün temel değerleri olan sanat, düşünce,

bilim alanını olumsuz etkileyebilir. Avami kültürün yaygınlaşması bilinçli okuma

kültürünün yaygınlaşmasında bir engel olarak görülebilir. Çünkü “halkın büyük bir

çoğunluğu kendi fikirlerini ikinci elden edinir; bu fikirler kitap, dergi, gazete, ders kitabı

gibi yollarla ve yakın zamanlarda radyo, televizyon, sinema filmi vasıtasıyla süzgeçten

geçirilmiş, basitleştirilmiş şekilde halka intikal eder (Güngör, 2000).

Yüksek kültür sahibi bir okur kitlesi meydana getirmeden okuma kültürünün

oluşması istenmeyen sonuçlar doğurur. Böyle bir tavır bilgi kırıntılarıyla yetinen bir okur

kitlesinin meydana gelmesine de neden olabilir.

8

Oysa, “Okumada süreklilik bireysel gelişmenin temelini oluşturduğu gibi, sosyolojik açıdan da kalkınmanın en önemli unsurunu oluşturmaktadır. Okuyan bireyler gördüklerini ve okuduklarını bilgi kaynaklarından değerlendirirler, söz konusu odaklara daha derinlemesine bakarlar. Bu bakış açısı ise daha uygar bir dünyanın kurulmasını, kültürel, ekonomik ve politik faaliyetlere doğrudan iştirak edilmesini de beraberinde getirecektir.” (Odabaş, 2003; 3).

Çocuk Edebiyatı Vakfı (2006) raporuna göre yaygın bir görüş olarak; “…okuma

alışkanlığının kazanılmasında etkili üç dönemin çocukluk/gençlik/yetişkinlik; okuma alışkanlığının

kazanılmasında etkili üç toplumsal kurumun da aile/okul/çevre” olduğu kabul edilmektedir. Bu

nedenle bu dönemlerde ve bu kurumlarda bireylere okuma alışkanlığı kazandırmak

önemlidir. Dolayısıyla okul yaşantılarında öğrencilere okuma alışkanlığı kazandırmada

rolü olan öğretmenlerin okuma kültürleri ile eğitim, öğretim etkinlikleri yakından

ilişkilidir. Bu nedenle öğretmenlerin okuma kültürleriyle öğrencilerin okuma alışkanlıkları

arasında ilginin olması doğaldır ve öğretmenlerin okuma kültürü geleceğin

şekillenmesinde çok önemlidir.

2.2.Okuma ve Okumama Nedenleri

2.2.1.Okuma Nedenleri

Okuma konusu ve okuma amacı, kişinin ilgisine, kültür düzeyine, cinsiyetine ve

mesleğine göre değişir. Kimileri aydın biri olmak için, kimileri kendi geçimini sağlayacak

işi bulmak ve daha rahat bir yaşam sürmek için, kimileri okumanın tadına varmak, kendi

sıkıntılarını unutmak, kendi düş dünyasına dalarak başka dünyalara gitmek için okur. Bu

nedenler çoğaltılabilir.

Maurois’ya (1968) göre genelde üç tip okucu vardır. “Birinci tip okuyucular ne bulursa okuyanlardır: “Bunlar okumakta ne fikir, ne gerçekleri ararlar, ancak dünyayı ve ruhlarını maskeleyen sözcükler dizisinin peşindedirler. Okuduklarının özünden, ana fikrinden pek azını akıllarında tutarlar; bilgi kaynakları arasında hiçbir değerlendirme yapmazlar. Onların yaptığı okuma, tamamen edilgendir; sadece yazılara boyun eğerler; okuduklarını yorumlamazlar; akıllarında bunlara yer açmazlar; bunları sindirmezler." İkinci tip okuyucular, zevk için okuyanlardır. Bu daha aktif bir okumadır. “Bu tür okuma meraklısı romanları, güzel ifadeleri, ya kendi duygularının uyanışını ve heyecana gelmesini, ya da yaşamda bulamadığı serüvenleri aradığı için, yani zevki için okur.” İnsan dertlerinin yüzyıllardır aynı kaldığını görmek onu rahatlatır. Üçüncü tip okuma, iş için okumadır. “Bu bir kitapta belirli bilgileri, anahatlarını tasarladığı hâlde zihinde bir yapıyı tamamlayabilmek için gereken ham maddeleri bulmak için okuyan adamın okumasıdır.”

İnsanların okuması için birçok neden bulunmaktadır Çocuk Edebiyatı Vakfı, (2006)

bunların bazılarını şu şekilde sıralamıştır:

1) Alışkanlık olduğu için.

2) Zaman geçirmek için.

3) Güncel olayları kavramak için.

9

4) Anlık kişisel doyum için.

5) Günlük hayatın pratik ihtiyaçlarını karşılamak için.

6) Profesyonel ya da mesleki ilgileri sürdürmek ve geliştirmek için.

7) Topluma yönelik ihtiyaçları karşılamak için.

8) Kendini geliştirmek için.

9) Entelektüel ihtiyaçlar için.

10) Dinî ihtiyaçları karşılamak için.

2.2.2.Okumama Nedenleri

İnsanlar okumamak için birçok neden bulabilirler. Günümüzde az okuma nedeni olarak en geçerli görüş okuma alışkanlığının edinilmesi gereken yıllarda bu alışkanlığın edinilmemesidir.

Okuma alışkanlığını olumsuz yönde etkileyebilecek ve bu konuya doğrudan veya dolaylı olarak etki eden nedenleri Çocuk Edebiyatı Vakfı (2006) şu şekilde sıralamıştır:

1) Sözlü kültür geleneğinden kaynaklanan nedenler 2) Zihniyete yönelik nedenler 3) Topluma yönelik nedenler 4) Kültürel nedenler 5) Eğitimle ilgili nedenler 6) Ekonomik (yoksulluk) nedenler 7) Zamana ve döneme ilişkin nedenler 8) Medya merkezli (özellikle televizyona bağlı) nedenler Ayrıca;

Okuma alışkanlığının elde edilememesi, Okumamama nedenini belirlememe, Okuma tavsiyelerinin yetersizliği, Okunacak materyallere ulaşmadaki güçlükler, Popülizm de okumamak için neden olarak görülebilir.

Yukarıdaki nedenlerden biri veya birkaçı okumama nedeni olabilir ve bunlar genelde toplumun bütün kesimlerinde görülebildiği gibi öğretmenler için de bu durum geçerlidir.

2.3. İyi Bir Okurda Bulunması Gereken Özellikler

Metinlerin uzman okuyucuları ve uzman olmayan okuyucuları vardır. Okumak,

okunan metnin anlamının yeniden inşa edilme süreci olduğu için uzman okur bu yeniden

inşa edilme sürecinin planlamasını kendisine göre belirler. Eğer okur okuma planlamasını

geliştirmezse yaptığı okumadan fazla yararlanamaz.

10

“Etkin bir okurun bir özelliği de ilgilendiği alanlarda en ince ayrıntılarıyla bilgi edinmeyi istemesidir. Çünkü her bilgiyi öğrenmeye kalkmak faydalı olanların etkisiz hâle gelmesine neden olabilir. Fransız yazarlarından Andre Maaurois’in okunacak kitaplar ve okuma şekli konusunda aşağıdaki görüşleri dikkate değerdir. 1.Birçok yazarı sathi olarak tanımaktansa, birkaç yazarı ve birkaç konuyu iyice tanımalıdır. 2. Alanında yetkin kitaplara önem verilmelidir” (Maaurois, 1968, Aktaran:Ünal, 1999).

Filizok (2007), okuma alışkanlığı gelişmiş ve gelişmemiş bir okurda bulunması

gereken özellikleri aşağıdaki şekilde belirtmiştir. Okuma Alışkanlığını Geliştirmiş Bir Okuyucu Okuma Alışkanlığını Henüz Geliştirememiş Bir

Okuyucu OKUMADAN ÖNCEKİ HALİ

Okumanın bir anlam araştırması olduğunu bilir. Okumaya öğrenmek yahut eğlenmek için özgürce yönelir. Farklı metinlerin değişik nitelikleri olduğunu bilir.Metnin anlamını ve yapısını, içerik ve biçimini kavramak için daha önce edindiği bilgilerden yararlanır. Metni hangi amaçla okuyacağını bilir. Kitabın indeksinden, içindekiler tablosundan, resim ve şemalarından yararlanarak metinde ne anlatılacağını, sezmeye, kavramaya çalışır.

Art arda gelen kelimelerin ve cümlelerin anlamlarını kavramanın yeterli olduğunu düşünür. Sadece mecbur kalırsa okur. Metni hangi amaçla okuyacağını tespit etmez. Okumadan önce, tür ve konu hakkında daha önceden bildiklerini zihninde derleyip toplamaz ve onlardan yararlanmaz. Kendine güveni olmadan okur.

OKUMA SIRASINDA Okurken bütün dikkatini okuduğu şeye verir. Okurken sözlüğe çok seyrek bakacak kadar fazla terim ve kelime bilir. Cümle kuruluşlarına hakimdir, fikirleri anlamak ve birbirine bağlamak için gramer belirtilerinden yararlanır. Fikirlerin zincirleme gelişimini not ederken ilişkinin niteliğini belirten işaretlerden yararlanır. Yani fikirleri not etmekle yetinmez, onlar arasındaki ilişkinin niteliğini de tespit eder. Okuduğu yazıyı daha iyi anlamak için yazının türüyle ve tipiyle ilgili eski bilgilerinden yararlanır. Sadece bir fikir edinmek için yaptığı okumalarda, sadece kendisini ilgilendiren şeyleri dikkatle okur ve satır yahut sayfa atlamaktan korkmaz. Metinden elde ettiği bilgileri, o konuda eskiden bildiği şeylerle devamlı olarak mukayese eder, karşılaştırır. Okuduklarını anlayıp anlamadığını devamlı olarak kontrol eder. Sadece anlamadıkları üzerinde durur.

Kendisini okuduğu şeye vermekte güçlük çeker, ilgisi dağınıktır. Mırıldanarak okur. Okurken bilmediği kelime sayısı fazla olduğundan çok sık sözlüğe bakmak zorunda kalır. Metni daha iyi anlamak için dil bilgisi bilgilerinden ve metin analizi bilgilerinden yararlanmaz. Okumasının amaçlarına göre okuma tarzını değiştirme alışkanlığı yoktur, her metni aynı şekilde okur. Bir okuma stratejisi geliştirmemiştir. Genel olarak okuması yavaştır. Metni anlayıp anlamadığı konusunda açık bir fikri yoktur. Okuduklarını anlayıp anlamadığını kontrol etme alışanlığı yoktur. Anlamadığı şeyler üzerinde durmaz.

OKUDUKTAN SONRA

Okumanın amacına ulaşıp ulaşmadığını düşünür. Okuduklarından yararlanarak o konuda edindiği yeni bilgileri tespit eder, eskileriyle birleştirir. Başlıca fikirleri özetler. Okuduğu yazıyla ilgili kişisel görüşlerini ve tenkitlerini not eder. Elde ettiği bilgileri kontrol etmek, tamamlamak için başka kaynaklardan da yararlanır.

Ne okuduğunu, nelerden bahsedildiğini pek hatırlamaz. Okuduğu şeyin eski bilgilerine neler eklediğini düşünmez. Kişisel görüşlerini, tenkitlerini belirginleştirmez. O konudaki bilgilerini başka kaynaklardan yararlanarak tamamlamayı düşünmez.

11

2.4.Okuma Tercihleri

Yazılı metinler gerçeklikle ilişkileri, işlevleri ve yazılış amaçları bakımından

gruplandırılır. Bunlardan birincisi öğretici metinler diğeri ise sanat metinleridir. Sanat

metinleri ve öğretici metinler kendi içerisinde gruplandırılabilir (MEB, TTK, 2005). Sanat

metinleri kurmaca metin, edebî metin olarak da adlandırılır. Okur geçmek istediği iletişim

türüne göre okuma tercihinde bulunur. Çünkü metin okurun tepkisiyle bütünlük kazanır ve

okurun onu anlama derecesiyle yaşamaya devam eder.

Öğretici metinler, okura bilgi edindirmek amacıyla yazılan metinlerdir. Öğretici bir

metinde amaç bilgi sunmak olduğu için kelimeler temel anlamlarıyla kullanılır ve genelde

yan anlamlara yer verilmez. Bu metinlerde dil, sanatsız kullanılır, amaç, bilgi akışını

sağlamaktır. Bu tür metinler yapısı gereği gerçeklikle birebir ilişkilidir. Gerçeklikle ilgili

tasavvuru değiştirmeye yönelmez ve yalnızca gerçeklik hakkında kanaat sahibi yapamaya

yönelir. Makale, deneme, eleştiri, sohbet, anı türleri öğretici metin örnekleridir.

Sanat metinleri kurmaca metinlerdir. Sanat, yapısındaki kurmaca özellikten dolayı

var olan gerçekliği onu meydana getiren tarafından değiştirilir ve dönüştürülür. Sanat

eseriyle iletişime geçen ise sanatçının görünür kıldığı gerçekliği kendine göre yorumlar. Bu

tavır eserin yeniden ortaya çıkarılması anlamına da gelir. Ayrıca sanat eseri onunla her

iletişme giren tarafından yeniden anlamlandırıldığı için değişik tepkilere neden olur. Bu

nedenle kurmaca metinlerdeki iletişim özel bir iletişimdir. Bu konuyu Göktürk (1979) şu

şekilde özetlemiştir. Her sanat metni toplumun bütün üyelerinin iletişim aracı olan sayısı

sınırsız düzenlemelerden yalnızca birisidir. Okur ise bu iletişim araçlarından birisiyle veya

birkaçıyla iletişime girer; çünkü o kadar çok üretilen metni okuması düşünülemez. Bu

durum da seçiciliği ortaya çıkarır.

Kurmaca metinler okuruna insanı, insan yaşamını farklı bir biçimde anlatmayı

amaçlar. Yazar kurmaca metinde çeşitlilik ve yaşantı zenginlikleri sunar. Okur bu nedenle

metnin iletisinin karşılığını birebir gerçek yaşamında bulamayabilir. Yazarın metinde

sunduğu gerçeklik kurmaca bir gerçekliktir. Bu metinlerde mesaj derin yapıda olduğu için

metnin iletisini yakalamak için okurun daha fazla çaba göstermesi gerekmektedir. Okurun

bu tür metinlerde yazarın bırakmış olduğu anlam boşluklarını doldurması gerekir. Bu

açıdan bakıldığında okur metnin bir parçasıdır.

Kurmaca metnin temel anlatım örgüsünü o metnin içinde yoğrulduğu ortamın gerçek

ya da düşünsel olguları belirlediği için okuyucunun okuduğu metinde anlatılan topluma

yabancı veya metinde anlatılan düşünsel ögelere yabancı ise metni anlamlandırması

12

zordur. Okurun kurmaca metni okurken değişik bir iletişim konumuna girmesi gerekir

(Göktürk, 1979).

Okuyucunun geçmişindeki kültür birikimi onun okuma tercihlerinde etkilidir.

Okuma tercihlerinde alışkanlıkların ve geleneğin de rolü vardır. Ancak bir toprak

parçasında ortak tavırlar geliştiren insanların ortak bir medeniyetinin oluşmasında herkesçe

kabul gören eserlerinin olması doğaldır. Her medeniyetin de böyle eserleri vardır. Bu

eserler genelde ilgili medeniyetin klasikleri olarak da adlandırılırlar. Bir toplumda o

toplumun aydını olarak nitelenen insanların bu ortak eserleri okuması beklenir.

Geleceğimizin şekillenmesinde önemli rol üstlenen öğretmenlerin de kabul görmüş bu

ortak eserleri okuması daha da önem kazanmaktadır. Çünkü medeniyetimizin ortak

değerleri bu şekilde geleceğe taşınmış olur.

Metin okuma konusunda öğretmenlerin bilinçli olması toplumumuzun ortak değerleri

sayılan eserlerin gelecek nesiller tarafından daha kolay anlaşılmasını sağlar. Aynı

zamanda bilinçli okur kimliği okumak için tercih edilen metin türünün yorumlanmasını ve

anlaşılmasını kolaylaştıracaktır. Öğretmenlerin okumak için tercih ettikleri metin türüne

göre okuma yöntemlerini öğrencilere öğretmesi öğrencilerin kurmaca ve kurmaca

olmayanı doğru olarak ayırt etmelerine yardımcı olur ve okudukları materyali doğru

anlamalarını sağlar. Metin türüne göre okuma bilincinin ilköğretim ve ortaöğretim

düzeyindeki öğrencilerine verilmesi ise öğrencilerin okuma kültürleri açısından önemlidir.

Bu bilinci öğrencilere ancak metin türüne göre okuma normları geliştiren öğretmenlerin

vermesi mümkündür. Bu açıdan bakıldığında öğretmenlerin metin tercihleri ve metin

tercihlerine göre okuma biçimleri önem kazanmaktadır.

2.5.Kitap, Dergi ve Gazete

2.5.1.Kitap

Kitap evrensel medeniyetin bir parçasıdır (Ünal, 1999). Mesaj taşımadaki gücü

dolayısıyla kitaplar olayların yönünü değiştiren dinamik araçlardır. Hatta çeşitli

dönemlerde bu gücün önemini sezmiş yöneticiler çok defa bu gücü kendi lehlerinde

kullanmışlardır.

Kitap medeniyetin ölçüsüdür. Bir ülkede basılan kitapların muhtevası, türleri, baskı

tekniği ve adedi, kitap dağıtım sistemi ve satış miktarı o ülkenin uygarlık düzeyini belirler

(Sungur, 1988).

13

Kitap dille oluşturulduğu için iyi bir kültür taşıyıcısıdır. Kültürel değerlerin

oluşmasında ve aktarılmasında dilin rolü tartışılmaz. Eserleri meydana getirenler kendi

dönemlerindeki olayların, anlayışların, geleneklerin izlerini ister istemez ortaya koydukları

eserlerine yansıtırlar. Bu eserleri okuyan yeni nesiller kendi kültürünü, değerlerini

öğrenerek kendilerinden sonra gelen nesillere aktarırlar. Bütün bunlar dil sayesinde

gerçekleştiği için dil ve kültür birbirini tamamlayan ve birbirinden ayrılamayan ögelerdir.

Dille oluşan metinler kitapların varlık nedenidir. Kitaplar uzun süreler boyunca bilgilerin

yayılma ve muhafaza aracı olarak kullanılmıştır. Bu nedenle kitapların uygarlık tarihine ve

kültür tarihine katkısı büyüktür. Bu açıdan bakıldığında kitap okuma kültürünün

yaygınlaşması toplumun geleceğinin kurgulanması açısında büyük önem taşır.

Güngör (2000), kitapları, popülist kitaplar, klasikler, büyük eserler olmak üzere üçe

ayırarak büyük eserlerin toplum üzerinde etkisinin dilde, edebiyatta, felsefede, düşünce

tarzlarında, ahlakta ve hayatın her alanında ölçülemeyecek kadar büyük olduğunu dile

getirmiştir. Ayrıca büyük eserlerle ilgili olarak; büyük eserlerin ilk çıktıklarında çok

okunduğunu, aradan geçen zamanla bunların okunma oranının azaldığını, üzerinde en çok

yorum yapılan kitaplar olduğu için okuyucuların bunlar hakkında kabaca fikirler

edindiğini, okuyucunun çoğunun bu eserleri okumadığını ve üzerinde yapılan

yorumlardan hareketle bu kitapları değerlendirdiğini, bu yüzden bu kitapların yanlış

anlaşıldığının dolayısıyla bunların yarattığı değişimin yanlış mecralara gittiğini

belirtmiştir.

Kitapların etkisinin belirlenmesinde çeşitli ölçütler konabilir. Bu ölçütlerden

bazılarını Güngör (2000) şu şekilde sıralamıştır:

• Eğer bir kitap şiddetli bir muhalefete yol açar veya aynı derecede partizan bir

taraftarlık havası yaratırsa insanların düşüncesini derin bir şekilde etkileme ihtimali

çok kuvvetlidir.

• Kitabın etkili olmasının bir göstergesi de belli bir kavramı veya düşünce tarzını

ifade etmek üzere yazarından alınan sıfatların ve isimlerin kullanılmasıdır. Mesela

Makyevelci, Kopernikçe, Maltusçu…gibi. Bu terimlerin her biri belli bir gurup

fikri belirtmekte ve bu fikir bütününün prototipine layık görülen lehte veya aleyhte

şöhreti–görüş noktasına bağlı olarak- ifade etmektedir.

• Ayrıca kitapta ileri sürülen fikirler, yazıldığı toplumda kabul görmüş ve başka

dillere de çevrilmişse bu eser etkilidir denilebilir.

Toplumun değişiminde önemli rol oynayan kitapların öğretmenler tarafından

okunması değişimin yönünü etkileyeceği için önemlidir. Ayrıca öğretmenler aracılığı ile

14

öğrencilere de bu tür büyük eserlerin tanıtımının yapılması kültürümüzün geleceği

açısından önemlidir.

2.5.2. Dergi ve Gazete

İnsanların dergilere yönelme sebepleri belirli bir konuda yayınlanmış olmaları

nedeniyledir. Bilimsel araştırma dergileri, eğitim dergileri, edebiyat dergileri, magazin

dergileri, ekonomi dergileri vb. buna örnektir. Dergiler genelde aylık ve yıllık olarak

çıkmaktadır. Alanıyla ilgilenenler için iyi birer kaynak olabilir. Çünkü değişik görüşlerin

işlenmesine olanak verirler. İnsanların gazetelere yönelmesinin nedeni ise genelde güncel

haberleri içermesidir. İnsanlar günlük haberlere en kısa zamanda günlük olarak gazeteler

aracılığı ile ulaşabilirler. Aynı zamanda çeşitli makaleler, sohbetler, röportajlar da ilgi

çekici niteliktedir. Gazetelere günlük olarak sahip olunabildiği gibi abone yoluyla da sahip

olunabilir.

Son dönemlerde gerek gazete gerekse dergi elektronik ortamlarda insanların

ulaşabilecekleri kaynaklardır. Hatta ve hatta özellikle güncel haberlere saatlik olarak bile

ulaşma olanağı vardır. Bu nedenle gazete ve dergilere ilgi azalmaktadır.

İnternet üzerinden erişilen bazı sitelerden ülkemizde gazetelerin günlük tirajları,

geçmişle de mukayese yaparak izlenebilmektedir. … www.medyatava.com sitesinden

ülkemizde günlük gazete toplam tirajının bu günlerde (2009 nisan ayı) beş milyonun biraz

üzerinde seyrettiği görülmektedir. Fransa'nın nüfusu yaklaşık 60 milyon her gün yaklaşık

23 milyon Fransız'ın eline bir günlük gazete geçmektedir. Sekiz milyon ve Fransız ise yine

her gün bir ulusal gazete okuyor; Fransa'da bizdeki geleneğin aksine yerel, bölgesel

gazeteler çok güçlü ve ulusal basından daha fazla okunmaktadır. Fransızların dergi okuma

alışkanlıkları ise gerçekten çok ilgi çekicidir. 15 yaş üstü Fransızların 48 milyonu (bu yaş

grubunun yaklaşık yüzde 98'i) ayda mutlaka bir dergi okuma alışkanlığına sahiptir

(Karakaş, 2008). Bu karşılaştırma diğer Avrupa ülkeleri için de hemen hemen benzerdir.

Ülkemizde gazete okuma oranları kitaba ve dergiye göre fazla olmasına rağmen gelişmiş

ülkelere göre azdır.

Medyatava (2007) verilerine göre Avrupa Birliği'nde aylık dergi okuma oranı %35'e

ulaşmaktadır. Türkiye'de ise bu oran binde ikidir. Türkiye'de haftalık haber dergilerinin

satışları on bin dolayındadır. Beş haber dergisinin toplam satışı 50 bine ancak ulaşıyor.

Çoğu zaman da bu sayının altında kalıyor. Fransa'da üç büyük haber dergisinin toplam

satışı 1 milyon 200 bindir. Almanya'da üç büyük haber dergisinin toplam satışı üç milyon

üç yüz bindir. İtalya'da üç büyük haber dergisinin toplam satışı 1 milyondur. ABD'de en

büyük yedi haftalık derginin toplam satışı yirmi milyondur. Yine ABD'de en büyük on

15

aylık derginin toplam satışı elli beş milyondur. Bu ülkelerde yüzlerce özel temalı dergi

yayınlanmaktadır.

Yukarıdaki veriler ülkemizde gazete ve dergi okuma oranının gelişmiş ülkelere göre

az olduğunu göstermektedir. Eğitim açısından bakıldığında öğretmenlerin meslekle ilgili

bilgileri takip etmekte en etkili aracın dergiler olduğu söylenebilir. Bu açıdan bakıldığında

öğretmen kitlesinin dergilere yönelmesi gerekir ve onların okuma kültürlerinin oluşması

açısından önemlidir. Özellikle bilgiye ulaşmanın önemli hâle geldiği günümüzde

öğrencilere uzmanlaşmada derginin öneminin hissettirilmesi gerekmektedir. Gazeteler

güncelin yakalanmasında önemlidir. Güncelin içerisinden işe yarar bilginin seçilmesi ise

okuma kültürünün oluşmasında önemlidir. Öğretmenlerin, öğrencilerin okuma

kültürlerinin oluşmasında bu konuyu önemsemeleri gerekir.

2.6. Öğretmenlerin Okuma Eğilimleri

Toplumun diğer kesimleri gibi öğretmenlerin de okumak için tercih ettikleri okuma

materyalleri ve metin okuma tercihleri vardır. Yapılan bazı araştırmalarla öğretmenlerin ve

toplumun diğer kesimlerinin okuma, kitap, dergi ve gazete okuma eğilimleri belirlenmeye

çalışılmıştır; ancak bu konuda kapsamlı bir çalışmaya rastlanmamıştır.

Yapılan araştırmalarda öğretmenlerin, öğretmen adaylarının ve öğrencilerin okuma

materyalleri ve okuma eğilimleri ile ilgili sonuçlar incelendiğinde aşağıdaki bulgular

dikkat çekici bulunmuştur.

Şahiner (2005): Öğretmenlerin okuma materyallerinden en çok gazete ve dergi

okuduklarını, gazeteden sonra sırasıyla dergi, roman, hikâyeye yöneldiklerini,

çoğunluğunun 2 – 3 ayda bir kitap okuduğunu, %40’ının kendisine ait kitap sayısının 1–50

arasında olduğunu, gün içerisinde en fazla kitabı akşam ve gece vakitlerinde okuduklarını,

en çok yaz tatili ve yarıyıl tatilinde kitap okuduklarını, en çok yaptıkları sosyal

etkinliklerin sırasıyla televizyon seyretmek, kitap okumak ve arkadaşlarıyla eğlenmek

olduğunu, branşlara göre en fazla kitabı sosyal bilimler ve sınıf öğretmenliği bölümü

öğretmenlerinin okuduğunu, en az kitap okuyanların ise fen bilimleri ve güzel sanatlar

bölümü öğretmenlerinin olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca öğretmenler tarafından şu an ve en

son okunan kitap türünün roman ve siyasi – sosyal kitaplar olduğunu, çoğunun gazetesini

evde okuduğunu, gazetelerde en çok ilgilerini çeken bölümlerin köşe yazıları, politika ve

ekonomi bölümleri olduğunu, kadın öğretmenlerin gazeteyi erkek öğretmenlerden daha

fazla okuduklarını tespit etmiştir. Diğer dikkat çekici bulgular ise, öğretmenlerin hizmet

süresinin arttıkça okuma alışkanlıklarının azalması ve kitap temin etme yöntemlerinde

16

sırasıyla satın alma, ödünç alma, okul kütüphanesinden alma, halk kütüphanesinden alma

ve hediye almasıdır.

Bayram (2007); toplumun çeşitli kesimlerine mensup okuyucuların gazetelerde ilk

olarak okudukları bölümlerin ilk sayfa olduğunu, üçte birinin gazetelerini evde okumayı

tercih ettiklerini, % 41,8’inin gazete okumak için aksam saatlerini seçtiğini, %60,3’ünün

gazete okumaya 30 dakika-1 saat arası zaman ayırdıklarını, gazetelerde okudukları

bölümlerin sırasıyla, dünya haberleri, eğitim haberleri, sağlık haberleri, köse yazıları

olduğunu, gazetelerde en az okudukları bölümlerin ise sırasıyla reklamlar, küçük ilanlar ve

moda haberleri olduğunu, en fazla köşe yazıları bölümünü, ikinci sırada ise dünya haberleri

izlediklerini tespit etmiştir.

Şahiner’in yapmış olduğu araştırmada örneklemdeki öğretmenlerin gazetelerde en

çok ilgilerini çeken bölümün köşe yazıları olması bulgusuyla, toplumun diğer kesimlerinin

köşe yazılarına yönelmeleri örtüşmektedir.

Pınarbaşı (2006), öğrencilerin okuma materyali olarak birinci sırada gazeteyi, ikinci

sırada ise sanat kitaplarını, son sırada ise mizah dergilerini okuduklarını, “Kısmen”

düzeyinde okuduklarını düşündüklerini belirtmiştir.

EARGED’in (2004) yayınladığı PIRLS 2001 Ulusal Raporu Ek Dokümanı’da

öğrencilerin ve velilerin verdikleri görüşler doğrultusunda öğrencilerin evlerinde bulunan

kitap sayıları uluslararası karşılaştırmayla aşağıda verilmiştir. Velilerin evdeki kitap sayıları ilgili cevapları:

200’den fazla Kitap

Bulunanlar

101–200 Kitap

Bulunanlar

26–100 Kitap

Bulunanlar

11–25 Kitap

Bulunanlar

0–10 Kitap

Bulunanlar Türkiye Yüzdesi %5 %5 %23 %28 %40

Uluslararası Ortalama %20 %15 %32 %17 %16

Öğrencilerin evlerindeki kitap sayıları ile ilgili cevapları:

200’den fazla

Kitap Bulunanlar

101–200 Kitap

Bulunanlar

26–100 Kitap

Bulunanlar

11–25 Kitap

Bulunanlar

0–10 Kitap

Bulunanlar Türkiye Yüzdesi %5 %5 %20 %30 %40

Uluslararası Ortalama %20 %15 %30 %21 %19

Ailenin çocuklarının evdeki kitap sayıları ilgili cevapları:

200’den fazla

Kitap Bulunanlar

101-200 Kitap

Bulunanlar

26-100 Kitap

Bulunanlar

11-25 Kitap

Bulunanlar

0-10 Kitap

Bulunanlar Türkiye Yüzdesi %2 %4 %13 %26 %56

Uluslararası Ortalama %14 %19 %25 %20 %23

(MEB, EARGED, 2004)

17

Yukarıdaki bulgular, öğrencilere ait ve velilerin evde bulunan kitap sayılarının

uluslararası ortalamalardan düşük olduğunu göstermektedir. Bu sonuçlar hem velilerin hem

de öğrencilerin okuma kültürleriyle ilgili ipuçları sunmaktadır. Ayrıca öğretmenlerin

toplumda okuma kültürünün yaygınlaştırılmasını sağlamadaki görevleriyle ilgili ipuçları

sunması bakımından da önemlidir.

MEB, EARGED’in (2007) yayınladığı Öğrenci Başarılarını Belirleme Sınavı 2005

Raporu’nda öğrencilerin evlerinde bulunan kitap sayıları ile başarıları arasında ilişki

bulunmuştur. Dördüncü sınıf öğrencilerinin Türkçe dersindeki başarılarında en yüksek

kolerasyonu annenin eğitim düzeyi gösterirken ikinci sırada evde bulunan ders kitabı

dışındaki kitap sayısıdır. Beşinci sınıfta ders kitabı dışındaki kitap sayısı üçüncü sırada,

altıncı sınıfta üçüncü sırada, yedinci sınıfta ikinci sırada, sekizinci sınıfta ikinci sırada yer

almaktadır. Aynı raporun Matematik başarıları ile ilgili bölümünde de 4-8. sınıflarda

evdeki kitap sayısıyla öğrenci başarı ilişkisi üçüncü sırada yer almaktadır. Fen bilgisi

dersiyle ilgili öğrencilerin başarılarıyla evde bulunan kitap sayıları arasındaki sonuçlar:

4.sınıfta üçüncü sırada, 5. sınıfta üçüncü sırada, 6.sınıfta ikinci sırada, 7.sınıfta birinci

sırada, 8.sınıfta birinci sırada olduğunu göstermektedir. Sosyal Bilgiler Dersinde de durum

farklı değildir. 4.sınıfta evdeki kitap sayısıyla öğrenci başarısı ilişkisi üçüncü sırada, 5.

sınıfta üçüncü sırada, 6.sınıfta birinci sırada, 7. sınıfta, birinci sırada, 8.sınıfta birinci

sıradadır. Bu sonuçlar evde bulunan ders kitabı dışındaki kitap sayılarının başarıya etkisini

göstermesi açısından son derece önemlidir ve öğrencilere bu konuda örneklik teşkil eden

öğretmenlerin bu konuya önem göstermeleri gerektiğini vurgulaması açısından önemlidir.

Yine aynı araştırmanın sonuçlarında Türkçe, matematik, fen bilgisi ve sosyal bilgiler

öğretmenlerinin sosyal etkinliklerde en çok gazete, dergi ve kitap okudukları belirtilmiştir.

Ayyıldız, Bozkurt ve Canlı’nın Türkçe öğretmeni adaylarının okuma kültürü ile

ilgili yapmış oldukları araştırma sonuçlarından bazıları şu şekildedir: Öğrencilerin %70,9’u

edebî tür olarak roman veya öyküyü, %25’i şiiri tercih etmektedir. Öğrencilerin %21,6’sı

gündelik işler dışında zamanımın çoğunu okumakla geçirmektedirler. Bir şeyler öğrenmek

için kitap okuyanların oranı %59,5, edebî/estetik haz almak için okuyanların oranı %46,2,

zaman geçirmek için kitap okuyanların oranı ise %26’dır. Gündemde yer alan tarihî,

siyasî, sosyal konularla ilgili yeni çıkan kitapları okuyanların oranı %38,7, en az bir tane

aylık/haftalık kültür, sanat ve/veya edebiyat dergisi takip edenlerin oranı %25,5, okuduğu

kitap üzerine çıkan eleştirileri takip edenlerin oranı %29,5, okuyacağı kitabı genellikle

satın alanların oranı %63’tür; okuduğu yazarın dünya görüşünün, kendininkine yakın

olmasını isteyenlerin oranı ise %27,8, çok satan kitapları takip edip bunları okuyanların

18

oranı %26, etrafımdaki okurlar tarafından önerilen kitapların dikkate değer bulanların oranı

%57,7, kitabı satın almada yazarın dünya görüşüme yakınlığı belirleyici diyenlerin oranı

%21,1’dir.

Gömleksiz, (2003) kız öğrencilerin kitap okumayı sevmeye ilişkin tutumları erkek

öğrencilere göre daha olumlu bulmuştur.

Çocuk Edebiyatı Vakfı, (2006 ), Türkiye’nin Okuma Alışkanlığı Karnesi’nde

gençlerin yüzde 70’inin hiç okumadığını, öğretmenlerin ise %33.4’ünün düzenli,

%63.3’ünün bazen kitap okuduğunu, %3.3’ünün ise hiç kitap okumadığını belirtmiştir.

Ayrıca aynı vakıf uluslararası ortalamada, öğrencilerin çoğunun evlerinde 25’ten fazla

kitap olduğunu belirtirken Türkiye’de, öğrencilerin yalnızca %19’unun, 25’ten fazla kitaba

sahip olduğunu söylemektedir. Bu sonuç EARGED’in raporunda belirtilen sonuçlarla

birbirini teyit etmektedir.

Özdemir (2004) akademisyenlerin %16'sının akademik kitapların dışında kitap

okumadığını, ayda ortalama bir-iki kitap okuyanların oranının %72 olduğunu, okuyanların

genellikle roman (%31) ve güncel kitapları(%16) tercih ettiklerini belirtmiştir.

Odabaş, (2001) üniversite öğrencilerinin % 42'sinin gazete, dergi, kitap vb. yayınları

okumak için günde ortalama 1-2 saat zaman ayırdıklarını, araştırmaya katılanların yarıya

yakınının yılda beş kitaptan daha az kitap okuduğunu; öğrencilerin % 34'ünün ekonomik

nedenleri, % 31.1'i okuma alışkanlığının ilk, orta ve lise eğitimi yıllarında

kazandırılamamış olmasını ve % 22'sinin ise çalışma nedeniyle vakit bulamamayı

okumama nedeni olarak gösterdiğini belirtmiştir. Ayrıca öğrencilerin % 80'lik kısmının

kendilerine, ilk, orta ve lise eğitimleri süresince okuma alışkanlığı kazandırılmadığını ve

ülkemizde kütüphane hizmetlerinin yeterince yerine getirilmediğine inandıklarını

belirtmiştir.

Korkmaz ve diğerleri (2001) Bursa ilinde araştırmaya katılan beden eğitimi

öğretmenlerinin %26,1’inin hiç kitap okumadığını, %64,9’unun ayda 1-2, %6,4’ünün 3-5,

%2,7’sinin 6-10 arasında kitap okuduklarını belirtmişlerdir. Aynı araştırmada beden

eğitimi öğretmenlerinin %43,9’u Roman, %5,0’ı turizm-gezi, %3,3’ü deneme, %12,2’si

tarih, %5,6’sı dinî, %0,6’sı ekonomi, % 3,9’u şiir, %1,7’si hikâye, %7,8’i klasikleri,

%7,2’si popüler bilim, %8,9’u ise diğer türde kitaplar okuduklarını belirtmişlerdir.

Alan yazın taramasında verilen bilgilerden aşağıdaki sonuçlara ulaşmak mümkündür:

Okuma alışkanlığı düzenli olarak, belirli aralıklarla, belirli yoğunlukta okuma

işlevini sürdürmeyi gerektiren bir eylemdir. Bu alışkanlık okul, aile ve çevrede

kazanılır. Öğretmenlerin okuma kültürü bunun için önemlidir.

19

Okuma alışkanlığı bilgilenme ve estetik değerler kazanma süreci içen önemlidir.

Öğrencilerin doğru bilgilenme ve estetik değerler kazanmaları için yaptıkları

okumalarda öğretmenlerin rehberlikleri kaçınılmazdır.

Bireylerine etkin ve bilinçli okur kimliği kazandırmak her toplum için önemlidir.

Eğer bir toplum etkin ve bilinçli okur yetiştiremiyorsa değer üretemez ve başka

toplumların değerlerini tüketmek zorunda kalır. Bir diğer yönden bakıldığında

etkin ve bilinçli okur yetiştiremeyen toplumda bilgi kırıntılarıyla yetinen bir okur

kimliği oluşur. Böyle bir okur kimliğinin oluşmamasında öğretmenin bilinçli okur

olarak öğrencisine rol modellik yapması önemlidir.

Bireyin okuma kültürü hakkında karar vermek için tercih ettiği okuma sürecine,

okuduğu kitaplara, takip ettiği yayınlara ve bu yayınların kabul edilebilirliğine

bakmak gerekir. Bu çerçevede öğrencilerin kabul gören eserlere yönelmesinde

rehberliğe ihtiyaçları vardır. Öğretmenlere bu konuda sorumluluk düşmektedir.

Hızlı değişim, toplumun normları, görsel basın okuma bilincinin ve okuma

kültürünün oluşmasında önemli rol oynar.

Bireyler mesleklerinde gelişmek, estetik değerler kazanmak, bilgilenmek vb.

sebeplerden dolayı okurlar. Öğretmenler için de okuma nedenleri geçerlidir.

Ayrıca öğretmenlerin okuma nedenleri öğrenciler için önem kazanmaktadır.

Bireyler popülist kültürün etkisi, ekonomik nedenler, alışkanlık edinememe gibi

nedenlerden dolayı okumazlar. Öğretmenler de benzer nedenlerden okumadıkları

zaman öğrenciler bu durumdan etkilenebilirler.

İyi bir okur ilgilendiği alanla ilgili en ince ayrıntılarda bilgi edinmeye yönelik

olarak okur, yüzeysel okumaktan kaçınır, okumaya özgürce yönelir, ilgilendiği

alanın terimlerini bilerek okur, karşılaştırma yaparak çıkarımlarda bulunur,

metindeki anahtar kavramları ve anahtar düşünceleri ayırır, elde ettiği bilgileri

başka kaynaklarda verilmiş benzer bilgilerle karşılaştırır. Böyle bir okur

kimliğinin geleceğin şekillenmesinde önemli paya sahip öğretmenlerde oluşması

beklenen bir durumdur.

Okur istediği metin türüne yönelir. Metin tercihi okuma amacıyla ilgilidir.

Öğretmenler de alanlarına göre metinlere yönelmektedirler.

Bir toplumun şekillenmesinde önemli paya sahip eserler vardır. Bunları

öğretmenlerin okuması onların okuma kültürleri için önemlidir.

Ülkemizde okuma oranı genel anlamda gelişmiş ülkelere nazaran daha azdır.

Bunu gazete, dergi ve kitap satışları da göstermektedir.

20

Öğretmenler okumak için en çok gazeteyi tercih etmektedirler.

Öğretmenlerin kitaplığında olan kitap sayısının beklenen düzeyin altında olduğu

tahmin edilmektedir.

Öğretmenler okumak için en çok roman ve siyasi kitapları tercih etmektedirler.

Toplumun diğer kesimleriyle öğretmenlerin gazete okuma kültürleri benzerlik arz

etmektedir.

Üniversite öğrencileri ve öğretmen adayları da bilinçli okuma alışkanlığına sahip

değillerdir.

Uluslararası ortalamalarla karşılaştırıldığında ülkemizde evlerde bulunan kitap

sayısı ortalamanın altındadır. Bu durum okuma kültürünün yeterince

gelişmediğini düşündürmektedir.

Öğrencilerin okuma kültürleriyle başarı arasında ilişki gözlemlenmiştir. Bu

açıdan bakıldığında öğretmenlerin okuma kültürü önem arz etmektedir.

21

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

YÖNTEM

Bu bölümde araştırmanın modeli, evren ve örneklemi, veri toplama aracı, verilerin

toplanması ve çözümlenmesine ilişkin bilgilere yer verilmiştir.

3.1. Araştırmanın Modeli

İlköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan sınıf ve branş öğretmenlerinin

okuma kültürlerini değerlendirmeyi amaçlayan bu araştırma tarama modelindedir. Tarama

modeli, geçmişte ve hâlen var olan durumu var olduğu şekilde betimlemeyi amaçlayan bir

araştırma yaklaşımıdır (Karasar, 2003). Araştırmada sınıf ve branş öğretmenlerinin, okuma

kültürü ile kitap, gazete ve dergi okuma alışkanlıklarının mevcut durumunun betimlenmesi

hedeflenmiştir.

3.2. Araştırmanın Evren ve Örneklemi

Araştırmanın evrenini, Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesinde 2007-2008 öğretim yılında

kamu ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapmakta olan sınıf ve branş

öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırmanın evren ve örneklemi Tablo 3.1’de verilmiştir.

Tablo 3.1.İlköğretim ve Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Sınıf ve Branş Öğretmenlerinin Sayısı

Evren Örneklem Erkek Kadın Toplam İlköğretim Okulu Sınıf Öğretmeni 117.141 95.806 212.947 1.348İlköğretim ve Ortaöğretim Okulu Branş Öğretmeni 200.139 175.150 375.289 2.690Toplam 317.280 270.956 588.236 4.038Kaynak: http://ilsis.meb.gov.tr. İndirme Tarihi: 01.12.2007

Tablo 3.1’de görüldüğü gibi bu araştırmanın evreni 2007-2008 öğretim yılı

itibariyle Türkiye genelinde ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan toplam

588.236 öğretmenden oluşmaktadır.

Araştırmanın örnekleminin seçiminde, okulların bulunduğu coğrafi bölgeler ve iller olmak üzere iki ölçüt esas alınmıştır. Örneklem oluşturulurken “tabakalı örnekleme” yöntemi kullanılmıştır. Bu aşamada evren yedi alt tabakaya (yedi coğrafi bölge) ayrılmış; daha sonra bu bölgelerde bulunan iller, Devlet Planlama Teşkilatının (2004) verilerinden hareketle kalkınma düzeyine göre, “gelişmemiş”, “gelişmekte olan” ve “gelişmiş” iller şeklinde kategorilere ayrılmış ve buna göre iller seçilmiştir. Daha sonra, farklı büyüklükteki evrenler için kuramsal örneklem büyüklükler ve % 95 güvenlik düzeyine göre tolerans gösterilebilir hata için gerekli örneklem tablosundan yararlanılarak (Anderson, 1990 Akt. Balcı, 2004, 95) araştırma için gerekli olan örneklem belirlenmiştir.

22

Buna göre % 95 güvenlik ve tolerans düzeyine göre araştırma için dokuz okul türünde görev yapan 3.800 öğretmene ulaşılması gerektiği belirlenmiştir. Ancak uygulama sırasında yaşanabilecek kayıplar ve branşların çeşitliliği nedeniyle 4.050 öğretmene ulaşılması uygun görülmüştür.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin farklı okullarda görev yapmış olmaları uygun görülmüştür. Sınıf öğretmenleri ve branş öğretmenlerinin görüşleri arasında karşılaştırma yapılabilmesi için uygulama yapılması gereken okul türleri de belirlenmiştir. Buna göre yedi farklı bölgedeki dokuz okul türündeki ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan sınıf ve branş öğretmenlerine uygulanması gerektiği düşünülmüştür. Anketlerin uygulanmasını il milli eğitim müdürlükleri gerçekleştirilmiştir. İl müdürlükleri uygulama yapacakları ilköğretim ve ortaöğretim okullarını seçerken okulların bulunduğu yerlerin sosyo ekonomik düzeylerini göz önünde bulundurmuşlardır. Tablo 3.2’de araştırma kapsamında ulaşılan bölgelere ve seçilen illere göre sınıf ve branş öğretmenlerinin toplam sayıları verilmiştir.

Tablo 3.2. Araştırma Kapsamında Ulaşılan Öğretmenlerinin Bölge ve İllere Göre Dağılımı Bölgeler İller Görev Yapan

Öğretmen Sayısı Anketi Cevaplayan

Öğretmen Sayısı

Antalya 14.572 290 Akdeniz Bölgesi Burdur 2.614 232 Van 6.527 205 Doğu Anadolu Bölgesi Malatya 8.317 223 İzmir 31.296 318 Ege Bölgesi Afyon 6.023 223 Gaziantep 11.916 262 Güney Doğu

Anadolu Bölgesi Siirt 2.351 230 Ankara 38.439 500 İç Anadolu Bölgesi Karaman 2.300 274 Zonguldak 5.435 357 Karadeniz Bölgesi Artvin 1.624 213 İstanbul 70.563 553 Marmara Bölgesi Sakarya 6.678 158

Toplam 14 208.655 4.038

Tablo 3.2’de görüldüğü gibi anketi on beş ilden 4.308 öğretmen cevaplandırmıştır.

Araştırmaya katılım en çok İstanbul ve Ankara’dan olurken en az katılımcı Sakarya ilinden

olmuştur.

23

3.3. Araştırmanın Veri Toplama Aracı ve Verilerin Toplanması

Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen anket

kullanılmıştır. Geliştirilen anketle ilgili olarak alanla ilgili uzmanların görüşü alınmış; ilgili

alan yazın taranmıştır. Ankara’nın Sincan İlçesine Bağlı Gazneliler İlköğretim Okulunda

ön uygulama yapılmıştır. Gelen görüşler doğrultusunda ankete son hâli verilmiş; il millî

eğitim müdürlüklerine resmî yazı ile gönderilmiştir. Gönderilen resmî yazı ekinde anketle

(EK-1) birlikte anket uygulama yönergesi (EK-2) de gönderilmiş anketler bu doğrultuda

yönetici ve öğretmenlere uygulanmıştır.

Anket iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde cevaplayıcılara ait kişisel

bilgilere yer verilmiştir. İkinci bölümde ise öğretmen ve yöneticilerin okuma, kitap okuma,

dergi okuma ve gazete okuma ile ilgili görüşlerini içeren sorular yer almıştır. Anket toplam

on beş sorudan oluşmaktadır. Onuncu soruda sekiz alt soru, on birinci soruda on beş alt

soru, on ikinci soruda yedi alt soru, on üçüncü soruda on alt soru, on dördüncü soruda ise

sekiz alt soru yer almaktadır. On dördüncü sorunun sekizinci alt sorusu beşli likert olarak

hazırlanmış olup öğretmenlerin okuma eğilimleri ile ilgilidir. On beşinci soru ise açık uçlu

olarak sorulmuştur.

3.4. Verilerin Çözümlenmesi

Verilerin analizi için, SPSS 14.0 for Windows programı kullanılmıştır. Verilerin

analizinde yüzde ve frekans kullanılmıştır. İlköğretim okulu sınıf öğretmenleriyle branş

öğretmenlerinin okuma kültürleriyle ilgili görüşleri arasında farklılık olup olmadığının

belirlenmesinde t-testi kullanılmıştır. Ayrıca okuma, kitap okuma, dergi okuma, gazete

okuma görüşlerinde öncelik sıralaması istenen sorularda, önceliklerin belirlenmesinde

“Borda Yöntemi” kullanılmıştır.

24

25

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

BULGULAR ve YORUMLAR

4.1. Araştırmaya Katılan Öğretmenlere Ait Kişisel Bulgular

Bu başlık altında araştırmaya katılan öğretmenlerin görev yaptıkları yerleşim yerleri,

kıdem durumları, cinsiyetleri, eğitim durumları, mezun oldukları okullar, görev yaptıkları

okul türleri, branşlarıyla ilgili bulgular yer almaktadır.

Tablo 4.1’de araştırmaya katılan öğretmenlerin görev yaptıkları yerleşim yerlerine

göre dağılımı verilmiştir.

Tablo 4.1. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Görev Yaptıkları Yerleşim Yerleri Yerleşim Birimi f %

İl Merkezi 3.124 77,4 İlçe Merkezi 688 17,0 Belde 172 4,3 Köy 54 1,3 Toplam 4038 100

Tablo 4.1’deki verilere göre araştırmaya katılan öğretmenlerin çoğunluğu il

merkezlerinde görev yapmaktadırlar. Dağlımın dengeli olduğu görülmektedir.

Tablo 4.2’de araştırmaya katılan öğretmenlerin mesleki kıdemlerine göre dağılımı

verilmiştir.

Tablo 4.2. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Mesleki Kıdemleri

Mesleki Kıdem f % 0–5 Yıl 749 18,5 6–10 Yıl 1101 27,3 11–15 Yıl 898 22,2 16–20 Yıl 573 14,2 21 Yıl ve Üstü 717 17,8 Toplam 4038 100

Tablo 4.2’de görüldüğü gibi araştırmaya katılan öğretmenlerin yarısı 6-10 (%27,3)

yıl ve 11-15 (%22,2) kıdeme sahiptir. Araştırmaya katılanların kıdem yıllarının dağılımının

dengeli olduğu görülmektedir.

Tablo 4.3’te araştırmaya katılan öğretmenlerin cinsiyetlerine göre dağılımı

verilmiştir.

26

Tablo 4.3. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Cinsiyetlerine Göre Dağılımı

Cinsiyet f % Kadın 2075 51,4 Erkek 1963 48,6 Toplam 4.038 100

Tablo 4.3’teki verilere göre araştırmaya katılan öğretmenlerin cinsiyete göre dağılımı

dengelidir.

Tablo 4.4’te araştırmaya katılan öğretmenlerin eğitim durumlarına ilişkin dağılım

verilmiştir.

Tablo 4.4. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Eğitim Durumları Eğitim Durumu f %

Ön lisans 285 7,1 Eğitim Enstitüsü 310 7,7 Lisans 3.121 77,2 Yüksek Lisans 306 7,6 Doktora 16 0,4 Toplam 4.038 100

Tablo 4.4’teki verilere göre ankete katılan öğretmenlerin çoğunluğu lisans

mezunudur (%77,2). En az katılımcı doktora düzeyindedir (%0,4); ancak bu durum

Türkiye genelinde doktoralı öğretmen sayısının azlığı ile ilgilidir. Ön lisans ve eğitim

enstitüsü mezunlarının %14,8 düzeyinde olması kıdemdeki 21 yıl üstü öğretmenlerin

yüzdesiyle örtüşmektedir.

Tablo 4.5’te araştırmaya katılan öğretmenlerin mezun oldukları okullara göre

dağılımı verilmiştir.

Tablo 4.5. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Mezun Oldukları Okullar Mezun Olduğu Fakülte f % Eğitim Fakültesi 2001 49,6 Fen-Edebiyat Fakültesi 872 21,6 Eğitim Enstitüsü 329 8,1 Yüksek Öğretmen Okulu 118 2,9 Mesleki Eğitim Fakültesi 241 6,0 İlahiyat Fakültesi 160 4,0 Diğer. Belirtiniz 317 7,9 Toplam 4038 100

Tablo 4.5.’te görüldüğü gibi araştırmaya katılan öğretmenlerin yarısı eğitim

fakültesi mezunudur. En alt sırada (%2,9) yüksek öğretmen okulu mezunu öğretmenler

bulunmaktadır. Öğretmenlerin mesleki kıdemleri ve branşları göz önüne alındığında bu

dağılım dengelidir.

27

Tablo 4.6’da araştırmaya katılan öğretmenlerin görev yaptıkları okul türlerine göre

dağılımı verilmiştir.

Tablo 4.6. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Görev Yaptıkları Okul Türleri Görev Yaptığı Okul Türü f % İlköğretim Okulu 2.477 61,3 Çok Programlı Lise 490 12,1 Genel Lise 353 8,7 Anadolu Lisesi 224 5,5 Fen Lisesi 168 4,2 Meslek Lisesi-Anadolu Meslek Lisesi 144 3,6 İmam-Hatip Lisesi 96 2,4 Yatılı İlköğretim Bölge Okulu 43 1,1 Anadolu Öğretmen Lisesi 43 1,1 Toplam 4038 100

Tablo 4.6’daki verilere göre araştırmaya katılan öğretmenlerin %61,3’ü ilköğretim

okullarında, %39,7’si ise ortaöğretim kurumlarında görev yapmaktadırlar. İlköğretim

okullarındaki branş öğretmenleri de göz önüne alındığında dağılım dengelidir.

Tablo 4.7’de araştırmaya katılan öğretmenlerin branşlarına göre dağılımı verilmiştir.

Tablo 4.7. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Branşları Branşlar f % Sınıf Öğretmeni 1348 33,4Matematik 312 7,7İngilizce 306 7,6Türk Dili 253 6,3Meslek Lisesi Öğretmenleri 211 5,2Türkçe 197 4,9Tarih 156 3,9Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 143 3,5Sosyal Bilgiler 118 2,9Fen ve Teknoloji 114 2,8Rehber Öğretmen 104 2,6Beden Eğitimi 104 2,6Biyoloji 96 2,4Fizik 92 2,3Coğrafya 85 2,1Teknoloji ve Tasarım 82 2,0Kimya 70 1,7Felsefe 64 1,6Resim İş 66 1,6Bilgisayar 61 1,5Müzik 31 ,8Ana Sınıfı 25 ,6Toplam 4038 100,0

28

Tablo 4.7’deki verilere göre araştırmaya katılan öğretmenlerin %33,4’ü sınıf

öğretmeni, %66,6’sı ise branş öğretmeni olarak görev yapmaktadırlar. Branş

öğretmenlerinin dağılımı gruplandırıldığında ise %52,2’si genel kültür, %14,4’ise meslek

dersi öğretmenidir. %52,2’lik grubun içerisinde ilköğretim okulu branş öğretmenleri de yer

almaktadır. Genel kültür öğretmenlerinin %14,8’i fen bilimleri, %37,4’ü ise sosyal bilimler

öğretmenidir. Genel kültür öğretmenlerinden en fazla katılan grup İngilizce

öğretmenleridir (%7,6); en az katılan grup ise müzik ve ana sınıfı öğretmenleridir.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin branşlarına göre dağılımının dengeli olduğu

görülmektedir.

Tablo 4.8’de öğretmenlerin okullardaki görevlerine dağılımı verilmiştir. Tablo 4.8. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Okullardaki Görevleri Okuldaki Görevi f % Öğretmen 3.183 94,4 Müdür Yardımcısı 139 3,4 Bölüm Şefi 48 1,2 Müdür 38 1 Toplam 4.038 100

Tablo 4.8’deki bulgulara göre araştırmaya katılan öğretmenlerin %5,6’sı okullarda

yönetici olarak görev yapmaktadır. Katılımcıların %94,4’ünü ise öğretmenler

oluşturmaktadır.

4.2.Öğretmenlerin Okuma İle İlgili Genel Görüşlerinden Elde Edilen Bulgular ve

Yorumlar

Araştırmanın bu bölümünde öğretmenlerin boş zamanlarını değerlendirmedeki

öncelikleri, okuma durumları, okumama nedenleri, okumak için tercih ettikleri metin

türleri, okudukları yayınlardaki öncelikleri, okumanın kendilerine olabilecek katkıları ve

seçkin okurla ilgili görüşlerinden elde edilen bulgulara yer verilmiştir.

Öğretmenlerden boş zamanlarını değerlendirme önceliklerinden ilk üçünü

belirtmeleri istenmiş; bu amaçla on üç seçenek verilmiştir. Tablo 4.9’da araştırmaya

katılan öğretmenlerin boş zamanlarını değerlendirme öncelikleri ile ilgili yapılan

sıralamaya yer verilmiştir.

29

Tablo 4.9. Öğretmenlerin Boş Zamanlarını Değerlendirme Öncelikleri Öncelik

1.Öncelik (3 puan)

2. Öncelik (2 puan)

3.Öncelik (1 puan)

Toplam

Sıra

Boş zamanı değerlendirme yöntemleri

N AP* N AP N AP N AP Kitap okuyarak 1295 3885 832 1664 569 569 2696 6118 1 TV izleyerek 623 1869 661 1322 563 563 1847 3754 2 Dinlenerek 643 1929 440 880 565 565 1648 3374 3 Sohbet, gezinti gibi faaliyetlerde bulunarak 509 1018 567 1134 543 543 1619 2695 4 Hobi alışkanlıklarına zaman ayırarak 477 1431 353 706 305 305 1135 2442 5 Spor yaparak 194 582 217 434 310 310 721 1326 6 Sinemaya giderek 223 669 162 324 193 193 578 1186 7 Sanat ve kültür faaliyetlerine katılarak 145 435 163 326 198 198 506 959 8 Diğer 173 519 62 124 88 88 323 731 9 Tiyatroya giderek 53 159 141 282 112 112 306 553 10 Çevreyi güzelleştirme etkinliği yaparak 96 288 97 194 62 62 255 544 11 Kahvehaneye giderek 30 90 39 78 68 68 137 236 12 İnternet kafeye giderek 17 51 32 64 29 29 78 144 13 *Ağırlıklı puan

Tablo 4.9’daki verilere göre öğretmenlerin boş zamanlarını değerlendirmedeki

birinci öncelikleri kitap okuma (Toplam AP:6118), ikinci öncelikleri TV izleme (Toplam

AP:3754), üçüncü öncelikleri ise dinlenmedir (Toplam AP:3374); ancak “TV izleme” ve

“Dinlenme” seçenekleriyle ilgili sonuçlar birbirine yakınıdır.

Öğretmenlerin en alt sırada tercih ettikleri boş zamanlarını değerlendirme tercihi,

internet kafeye (AP:236) ve kahvehaneye gitmektir (AP:144). Şahiner’in Ankara Elmadağ

örneğinde yaptığı “Öğretmenlerin Okuma Alışkanlıkları” adlı araştırmasında: “Okul

dışında öğretmenlerin en çok yaptığı etkinlikler sırasıyla televizyon seyretmek, kitap

okumak ve arkadaşlarıyla eğlenmek”tir. Bu araştırmanın sonuçlarında birinci sırada kitap

okumak yer alırken ikinci sırada TV izlemek yer almaktadır. Bunun nedeni Şahiner’in

araştırmasının örnekleminin bir ilçeyle sınırlı olması olabilir.

Öğretmenlerin:“Yeterince okuduğunuzu düşünüyor musunuz?”sorusuna verdikleri

cevaplardan elde edilen bulgular Tablo 4.10’da verilmiştir.

Tablo 4.10. Öğretmenlerin Okuma Durumları f %

Kısmen 2.177 53,9

Hayır 1.135 28,1

Evet 726 18,0

Toplam 4.038 100

30

Tablo 4.10’daki bulgulara göre öğretmenler kendilerine yöneltilen:”Yeterince

okuduğunuzu düşünüyor musunuz?” sorusuna %53,9 oranında “Kısmen”, %28,1 oranında

“Hayır”, %18,0 oranında ise “Hayır” cevabı vermişlerdir. Bu sonuçlar öğretmenlerin

“Kısmen” okuduklarını ortaya koyarken yeterince okumadıklarını göstermektedir.

Öğretmenlerden okuma nedenleriyle ilgili ifadeleri cevaplamaları istenmiş; birden fazla seçeneği işaretleyebilecekleri belirtilmiştir. Tablo 4.11’de öğretmenlerin okuma nedenleriyle ilgili ifadelere verdikleri cevapların yüzde ve frekansları verilmiştir. Tablo 4.11. Öğretmenlerin Okuma Nedenleri Okuma nedenleri f %

Bilgi edinmek için 2924 72,4Mesleğimde kendimi geliştirmek için 2610 64,6Kendimi yetiştirmek için 2459 60,9Dinlenmek için 1402 34,7Edebî ve estetik zevk almak için 1183 29,3Öğretim materyali geliştirmek için 1133 28,1Bilgi belge toplamak için 1034 25,6Zihni meşgul ederek sıkıntının yönünü değiştirmek için 725 18,0Eğlenmek için 680 16,8Bir görevi yerine getirmek için 362 9,0Uyku gelmesi için 119 2,9Diğer 68 1,7

Tablo 4.11’deki bulgular öğretmenlerin en çok bilgi edinmek için (%72,4), mesleklerinde kendilerini geliştirmek için (%64,6) ve kendilerini yetiştirmek için (%60,9) okuduklarını göstermektedir. Diğer seçeneklere verdikleri cevaplardaki yüzdeliklerin %50’nin altında olduğu görülmektedir. Bu sonuç dikkat çekicidir; çünkü öğretmenlerin okuma nedeni olarak bu seçenekleri tercih etmeleriyle, okuma öncelikleri ve yeterince okuma ile ilgili görüşleri arasında çelişki göze çarpmaktadır. Çünkü Tablo 4.13’teki bulgularda öğretmenlerin metin tercihlerinde birinci öncelik olarak sanat metinlerini (AP:4280), ikinci öncelik olarak öğretici metinleri (AP:3888) tercih ettikleri görülmektedir. Bu bulguyla örtüşen seçenek “Edebî ve estetik zevk almak için” seçeneğidir; oysa bu seçeneğe verilen cevapların yüzdesi %29,3’tür. Öğretmenlerin yeterince kitap (Tablo 4.17) ve dergi okuduğunu düşünenlerin oranı (Tablo 4.32) düşük iken yeterince gazete okuduğunu düşünenlerin oranı (Tablo 4.39) fazladır. Öğretmenlerin okuma nedenlerindeki ilk üç tercihleriyle gazete okuma oranlarındaki yükseklik dikkat çekicidir; çünkü gazetelerin öğretmenlerin mesleklerinde kendilerini geliştirmelerindeki ve meslek bilgilerini elde etmedeki rolü tartışılabilir.

Bir diğer dikkat çekici durum öğretmenlerin %25,6’sının “Bilgi belge toplamak için” seçeneğine yönelmeleridir. Bu bulgu öğretmenlerin araştırma yapmak için okumalarındaki oranın düşük olduğunu göstermektedir.

31

Dikkat çekici bir diğer durum da: “Öğretim materyali geliştirmek için” seçeneğine

yönelenlerin yüzdelik olarak az olmasıdır (%28,1). Kendini yetiştirmek için ve mesleğinde

kendini geliştirmek isteyen bir öğretmenden öğretim materyali geliştirmek için de ilgili

kaynakları okuması beklenir. Özellikle yapılandırmacı yaklaşımın benimsendiği öğretim

programlarının uygulanmasında bu husus daha da önem kazanmaktadır. Bu bulgu

öğretmenlerin öğretim materyali geliştirmek için yeterince okumadıklarını

düşündürmektedir.

Ayyıldız ve arkadaşlarının (2005) çalışmasında öğretmen adaylarının %59,5’i “Bir

şeyler öğrenmek için kitap okurum.” demişlerdir ve oran olarak birinci sıradadır.

Öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının bu konudaki görüşleri örtüşmektedir. Ayrıca aynı

çalışmada “Edebî/estetik haz almak için okurum.” maddesine katılma oranı %46,2’dir.

Öğretmen adayları öğretmenlerden daha yüksek oranda bu görüşe katılmaktadırlar. Bu

bulgular öğretmenlerin öğrenmek amaçlı okuduklarını göstermektedir; ancak

öğretmenlerin bilgilenmek için okudukları eserlerin meslekleriyle ilişkisi ayrı bir çalışma

konusudur.

Öğretmenlerden okumama nedenlerini belirtmeleri istenmiş, bununla ilgili olarak

yedi seçenek sunulmuş; bu seçeneklerden ilk üç önceliklerini sıralamaları istenmiştir.

Öğretmenlerin okumama nedenleriyle ilgili önceliklerini belirttikleri seçenekler

puanlanarak sıralanmış ve Tablo 4.12’de verilmiştir.

Tablo 4.12. Öğretmenlerin Okumama Nedenleri

Öncelik Sırası

1.Öncelik (3 puan)

2. Öncelik (2 puan)

3. Öncelik (1 puan)

Toplam

Sıra

Okumama nedenleri

N AP* N AP N AP N AP

Zaman darlığı 903 2709 264 528 37 37 1204 3274 1

Maddi yetersizlikler 284 852 161 322 80 80 525 1254 2

Diğer 157 471 93 186 101 101 351 758 3

Okumaktan hoşlanmayışım 119 357 82 164 57 57 258 578 4

Sağlık nedeni 47 141 60 120 65 65 72 326 5

Bulunduğum yerde kitap alınacak yerin olmayışı

18 54 37 74 36 36 91 164 6

Bulunduğum yerde kütüphane olmayışı 15 45 32 64 33 33 80 142 7*Ağırlıklı puan

Tablo 4.12’deki bulgulara göre öğretmenler, okumama nedenlerini sırasıyla; “1.Zaman darlığı (Toplam AP:3274), 2.Maddi yetersizlikler (Toplam AP:1254), 3.Diğer (Toplam AP:758)” olarak belirtmişlerdir. Puanlamaya bakıldığında ilk üç seçenekteki

32

puanlamalar arasındaki farkın fazla olduğu göze çarpmaktadır. Öğretmenler okumama nedeni olarak dördüncü sırada okumamaktan hoşlanmamayı, beşinci sırada, sağlık nedenini, altıncı sırada bulunulan yerde kitap alınacak yerin olmayışını, yedinci sırada ise bulunulan yerde kütüphane bulunmayışını belirtmişlerdir.

Pınarbaşı’nın (2006) üniversite öğrencileriyle yaptığı çalışmada, öğrencilerin kitap

okuyamama nedenlerinde birinci sırada yorgunluk; ikinci sırada ise zaman ayıramama

sonucu bulunmuştur. Bu sonuçlardan zaman ayıramama bulgusu, öğretmenlerle üniversite

öğrencilerinin okumama nedenlerinde bazı görüşlerinin örtüştüğünü göstermektedir.

Ülkemizde kent nüfus oranının (%70,5) köy nüfus oranından fazla olması zaman darlığının

okumamada mazeret gösterilmesiyle ilişkilendirilebilir.

Odabaş’ın (2001) üniversite öğrencileri üzerinde yapmış olduğu çalışmada;

öğrencilerin % 34'ü ekonomik nedenleri, % 31.1'i okuma alışkanlığının ilk, orta ve lise

eğitimi yıllarında kazandırılamamış olmasını ve % 22'si ise çalışma nedeniyle vakit

bulamamayı okumama nedeni olarak göstermişlerdir. Bu bulgulardan öğrencilerin

okumama nedeni olarak gösterdikleri ekonomik nedenler ve zaman darlığı ile ilgili

görüşlerle bu konudaki öğretmen görüşlerinin örtüştüğü görülmektedir.

Özellikle okumama nedenlerinden olan “Zaman darlığı” ifadesinin birinci sırada yer

alması ile öğretmenlerin boş zamanlarını değerlendirme önceliklerinin yer aldığı Tablo

4,9’da verilen bulgularda ikinci sırada yer alan “TV izleyerek” ve üçüncü sırada yer alan

“Dinlenerek” arasındaki ilişki düşünüldüğünde öğretmenlerin okuma kültürleri hakkında

bazı ipuçları sunmaktadır. Bu bulgular öğretmenlerin bilinçli ve planlayarak okumaya

yönelmediklerini; ayrıca öğretmen ve üniversite öğrencilerinin bazı konulardaki fikirlerinin

örtüşmesi kent kültürünün okuma kültürünü olumsuz etkilediğini düşündürebilir.

Öğretmenlerden okumak için sanat metinleri ve öğretici metinlerden hangisini

öncelikli olarak tercih ettiklerini belirtmeleri istenmiştir. Verdikleri cevaplar puanlanarak

sonuçlar Tablo 4.13’te verilmiştir.

Tablo 4.13. Öğretmenlerin Metin Okuma Tercihleri Öncelik Sırası

1.Öncelik

(2 puan)

2. Öncelik

(1 puan) Toplam

Okuma Tercihi

N AP* N AP N AP Sıra

Sanat metinleri 2140 4280 1898 1898 4038 6178 1

Öğretici metinler 1944 3888 2094 2094 4038 5982 2

*Ağırlıklı puan

33

Tablo 4.13’teki bulgulara göre öğretmenlerin okudukları metin tercihlerinde birinci

öncelikleri sanat metinleridir (Toplam AP:6178); ancak ağırlıklı puanlar birbirine yakındır.

Bu bulgu öğretmenlerin her iki metin türünü de okuduğunu düşündürmektedir. Sanat

metinlerinin okumak için birinci öncelikli olarak tercih edilmesi bu metinlerin insan

hayatını örneklendirmede öğretici metinlerden daha etkili olarak görülmesiyle

ilişkilendirilebilir. Ayrıca yaygın bir kanaate göre okuma denilince akla hikâye, roman ve

benzeri kitaplar akla gelmektedir.

Öğretmenlerden okudukları okuma materyallerinden ilk üç önceliklerini belirtmeleri

istenmiştir. Bu amaçla altı seçenek verilmiştir. Bu seçeneklerle ilgili verdikleri cevaplar

puanlanarak sıralanmıştır. Bu sıralama ile ilgili bulgular Tablo 4.14’te verilmiştir.

Tablo 4.14. Öğretmenlerin Okuma Materyallerindeki Tercihleri Öncelik Sırası

1.Öncelik

(3 puan)

2.Öncelik

(2 puan)

3.Öncelik

(1 puan)

Toplam

Sıra

Yayınlar N AP* N AP N AP N AP

Gazete 1966 5898 1172 2344 405 405 3543 8647 1

Kitap 1311 3933 1381 2762 897 897 3589 7592 2

İnternet Gazete 615 1845 557 1114 621 621 1793 3580 3

Dergi 142 426 683 1366 1582 1582 2407 3374 4

İnternet dergi 19 57 52 104 111 111 182 272 5

İnternet kitap 23 69 56 112 74 74 153 255 6

*Ağırlıklı puan

Tablo 4.14’teki bulgulara göre öğretmenlerin okuma materyali olarak birinci

tercihleri gazetedir (Toplam AP:8647). Gazetenin birinci öncelikli ağırlıklı puan:5898,

iken kitabın birinci ağırlıklı puanı: 3933 Toplam ağırlıklı puanı: 7592, internet gazetenin

birinci ağırlıklı puanı ise 1845, toplam ağırlıklı puanı ise 3580’dir.

Şahiner’in (2005) yapmış olduğu araştırmada da öğretmenlerin birinci okuma

öncelikleri gazetedir. Bu bulgular öğretmenlerin gazete okumaya kitap ve dergiden daha

çok yöneldiklerini göstermektedir. Bu bulguyu Tablo 4.39’daki bulgular da

desteklemektedir. Öğretmenler: “Yeterince gazete okuduğunuzu düşünüyor musunuz?”

sorusuna yüzdelik olarak kitap ve dergiden daha fazla yönelmektedirler. Bu sonuç Tablo

4,9’daki sonuçlarlar çelişmektedir; çünkü öğretmenler boş zamanları değerlendirmede

birinci önceliklerini kitap okumak olarak belirtmişlerdir. Bu seçeneklerde gazete

verilmemesine karşın diğer seçeneği de kitap okuma seçeneğinden sonraki sıralardadır.

34

Öğretmenlere okumanın kendilerine olabilecek katkıları ile ilgili olarak on yedi

seçenek sunulmuş; bu seçenekleri ayrı ayrı cevaplamaları istenmiştir. Her bir soruya ayrı

verdikleri cevapların yüzde frekansları 4.15’te verilmiştir.

Tablo 4.15.Öğretmenlerin Okumanın Kendilerine Olabilecek Katkılarıyla İlgili Görüşleri

Okumanın sağlayacağı katkılar Evet Kısmen Hayır Toplam

f 3.518 376 144 4.038 1.Genel kültürümün gelişmesini sağlar. % 87,1 9,3 3,6 100,0 f 3.495 402 141 4.038 2..Doğru iletişim kurmamı sağlar. % 86,6 10,0 3,5 100,0 f 3.364 468 206 4.038 3.Ufkumun genişlemesini sağlar. % 83,3 11,6 5,1 100,0 f 3.115 679 244 4.038 4.Başka dünyaları keşfetmemi ve yeni

karakterler tanımamı sağlar. % 77,1 16,8 6,0 100,0 f 3.043 811 184 4.038 5.Mesleğimde başarılı olmama katkı sağlar. % 75,4 20,1 4,6 100,0 f 2.935 826 277 4.038 6.Doğru bilgilenmemi sağlar. % 72,7 20,5 6,9 100,0 f 2.648 1.019 371 4.038 7.Bilgi disiplini sağlar. % 65,6 25,2 9,2 100,0 f 2.534 1.071 433 4.038 8.Entelektüel düşünceyi geliştirmemi sağlar. % 62,8 26,5 10,7 100,0 f 2.498 1.199 341 4.038 9.Ekonomik ve sosyal alanlarda bilgi edinmemi

sağlar. % 61,9 29,7 8,4 100,0 f 2.419 1222 397 4.038 10.Geçmişimi öğrenerek geleceğe yön vermemi

sağlar. % 59,9 30,3 9,8 100,0 f 2.395 1.222 421 4.038 11.Siyasi gelişmeleri izlememi sağlar.

% 59,3 30,3 10,4 100,0 f 2.366 1.308 364 4.038 12.Hayata olumlu bakmamı sağlar.

% 58,6 32,4 9,0 100,0 f 2.137 1.425 476 4.038 13.Sosyal çevremle uyumlu olmamı sağlar. % 52,9 35,3 11,7 100,0 f 1.748 1.655 635 4.038 14.Beni günlük hayatın sıkıntılarından kurtarır. % 43,3 41,0 15,7 100,0 f 1.730 1.430 878 4.038 15.Üst beğeni elde etmemi sağlar. % 42,8 35,4 21,7 100,0 f 1.578 1.646 814 4.038 16.Saygınlık kazanmamı sağlar. % 39,1 40,8 20,1 100,0 f 750 1.557 1731 4.038 17.Ailemin günlük ihtiyaçlarını ve sıkıntılarını

gidermemde yardımcı olur. % 18,6 38,6 42,9 100,0

Tablo 4.15’teki bulgulara göre öğretmenlerin yarıdan fazlasının ve üçte ikisinin

okumanın kendilerine olabilecek katkılarıyla ilgili ifadelere (Üç ifade hariç) “Evet” cevabı

verdikleri görülmektedir.

Öğretmenlerin okumanın kendilerine olabilecek ifadelerden yüzdelik olarak en çok

“Evet” cevabı verdikleri seçenekler sırasıyla: “Genel kültürümün gelişmesini sağlar.”

(%87,1), “Doğru iletişim kurmamı sağlar.” (%86,6) ve “Ufkumun genişlemesini sağlar.”

(%83,3) ifadeleridir. Oran olarak en az “Evet” dedikleri seçenekler “Ailemin günlük

35

ihtiyaçlarını ve sıkıntılarını gidermemde yardımcı olur.” (%18,6), “Saygınlık kazanmamı

sağlar.” (%39,1) ve “Üst beğeni elde etmemi sağlar.” (%42,8) ifadeleridir.

Bu bulgular öğretmenlerin okuma alışkanlıkları ve okuma kültürleri hakkında

ipuçları sunmaktadır. “Genel kültürümün gelişmesini sağlar.” ifadesine verilen cevapların

yüzdelik olarak fazla olması gazete okuma kültürü ile ilişkilendirilebilir.

Bazı bulgular dikkat çekicidir. Örneğin öğretmenlerin sanat metinlerini birinci

öncelikli okuma tercihleriyle okumanın kendilerine olabilecek katkılarından “Üst beğeni

elde etme etmemi sağlar.”seçeneğine “Evet” cevabının yüzdelik diliminin yarıdan az

olması örtüşmemektedir; çünkü sanat metinlerinin en belirgin özelliklerinden birisi

okuyucusuna üst beğeni kazandırmayı amaçlamasıdır.

Bulgulara göre öğretmenlerin ilk sırada “Genel kültürümün gelişmesini

sağlar.”seçeneğine “Evet” cevabı vermeleriyle gazete okuma oranının yüksek olması

ilişkilendirilebilir. Ayrıca bu seçeneğe “Evet” cevabının fazla olması toplumda kabul

görmede önemli yere sahip olan genel kültürün önemiyle ilişkisi olabilir. Ayrıca bu

seçeneğe yönelmelerinin diğer bir nedeni de çok yönlü düşünme isteği ile de ilgili olabilir.

İkinci sıradaki “Ufkumun genişlemesini sağlar.” seçeneğine “Evet” cevabının yüzdelik

olarak yüksekliği geniş bir bakış açısı elde etme isteği ile ilişkilendirilebilir.

Öğretmenlere seçkin okurun özelliklerinden olabilecek yedi özellik verilmiş

bunlardan ilk üç önceliklerini sıralamaları istenmiştir. Verdikleri cevaplardaki öncelikleri

puanlanarak Tablo 4.16’da verilmiştir.

Tablo 4.16. Öğretmenlerin Seçkin Okurla İlgili Görüşleri Öncelik Sırası

1.Öncelik (3 puan)

2. Öncelik (2 puan)

3. Öncelik (1 puan)

Toplam

Sıra

Seçkin okurla ilgili ifadeler

N AP* N AP N AP N AP Dünya ve ülke geleceğiyle ilgili durumları takip etmelidir.

1451 4353 597 1194 593 593 2641 6140 1

Okurken hiçbir zaman ön yargıları olmamalıdır

763 2289 713 1426 730 730 2206 4445 2

Okuduklarını pratiğe yansıtmalıdır. 495 1485 675 1350 633 633 1803 3468 3

Birden fazla alanla ilgili önemli eser ve yazar okumalıdır.

406 1218 641 1282 516 516 1563 3016 4

Nitelikli eser veren yazarların kitaplarını okumalıdır

527 1581 508 1016 354 354 1389 2951 5

Kendi alanının eserlerini okumaya öncelik vermelidir.

327 981 354 708 581 581 1262 2270 6

Belli başlı düşünce akımları hakkında bilgi sahibi olmalıdır.

163 489 326 652 301 301 790 1442 7

*Ağırlıklı puan

36

Tablo 4.16’daki bulgulara göre öğretmenlerin seçkin okurla ilgili ifadelerden ilk üç

öncelikleri 1. “Dünya ve ülke geleceğiyle ilgili durumları takip etmelidir.”; 2. “Okurken

hiçbir zaman ön yargıları olmamalıdır.”; 3. “Okuduklarını pratiğe yansıtmalıdır.”

ifadeleridir.

Tablodaki sıralamada en dikkat çeken husus birinci ifadenin puanlarının

diğerlerinden yüksek olmasıdır. Bu bulgu öğretmenlerin Dünya’daki gelişmeleri ve ülkenin

geleceğini ilgilendiren konulara duyarlı olduklarını göstermektedir. Öğretmenlerin seçkin

okurla ilgili ifadelerden ikinci sırada yer alan: “Okurken ön yargılardan uzak durmalı”

ifadesini benimsemeleri okuma eylemlerinde önyargılı davranmadıklarını düşündürebilir.

Üçüncü önceliklerinde:”Okuduklarını pratiğe yansıtmalıdır.” ifadesini benimsemeleri

okuma-uygulama ilişkisi hakkındaki düşüncelerini göstermesi bakımından önemlidir.

Öğretmenlerin “Kendi alanının eserlerini okumaya öncelik vermelidir.”ifadesini

altıncı öncelikleri olarak görmeleri okudukları eserlerle meslekte kendilerini geliştirme

bağlamında bazı ipuçları sunabilir.

Yedinci sırada benimsenen: “Belli başlı düşünce akımları hakkında bilgi sahibi

olmalıdır.”ifadesi öğretmenlerin sanat metinlerini okuma kültürüyle ilgili ipuçları

sunmaktadır. Belli başlı düşünce akımlarının bilinmesi sanat metinlerinin objektif şekilde

değerlendirilmesinde yardımcı olabilir. Okunan sanat metninin oluşmasına temel teşkil

eden düşünce akımının bilinmemesi derin yapıya inmeyi güçleştirir ve eser yalnızca olay

zinciri bağlamında okunmuş olur. Bu durum öğretmenlerin sanat metni okumaya

bakışlarını yansıtmada bazı ipuçları sunmaktadır.

Üçüncü, dördüncü ve beşinci sırada yer alan seçeneklerin puanları birbirine yakın

olması dikkat çekicidir. Öğretmenlerin okumaya yönelmelerindeki bazı kriterler hakkında

ipuçları sunmaktadır.

4.3.Öğretmenlerin Kitap Okuma İle İlgili Görüşlerinden Elde Edilen Bulgular ve

Yorumlar

Araştırmanın bu bölümünde öğretmenlerin kitap okuma konusundaki görüşlerinden

elde edilen bulgulara ve bu bulgulara yönelik yapılan yorumlara yer verilmiştir.

Öğretmenlerin kitap okuma kültürlerinin mevcut durumunun betimlenmesine yönelik

olarak: Yeterince kitap okuyup okumadıkları, yıllık olarak kitap için gelirlerinden

ayırdıkları miktarlar, kaç kitaplarının olduğu, hangi zamanlarda kitap okudukları, kitap

okumak için ayırdıkları süreler, yıllık olarak kaç kitap okudukları, kitabı hangi mekânlarda

okudukları, okudukları alanlar, kitap seçerken öncelikleri, kitap temin etme yöntemleri,

37

kitap fiyatlarıyla ilgili düşünceleri, en son okudukları kitaplar ve en çok etkilendikleri

kitaplarla ilgili görüşlerine başvurulmuştur.

Öğretmenlere yöneltilen: “Yeterince kitap okuduğunuzu düşünüyor musunuz?”

sorusuna verilen cevapların yüzde frekansları Tablo 4.17’de verilmiştir.

Tablo 4.17. Öğretmenlerin Kitap Okuma Durumları

f %

Kısmen 2.148 53.2

Hayır 1.256 31.1

Evet 634 15.7

Toplam 4038 100.0

Tablo 4.17’deki bulgulara göre öğretmenlerin yarıdan fazlası “Yeterince kitap

okuduğunuzu düşünüyor musunuz?” sorusuna “Kısmen” cevabı vermişlerdir. Tablo

4.10’daki bulgularla bu bulgular birbirini teyit etmektedir; çünkü öğretmenlerin yarıdan

fazlası: “Yeterince okuduğunuzu düşünüyor musunuz?” sorusuna da “Kısmen” cevabı

vermişlerdir (%53,9). Bu oranlar birbirine çok yakındır. Aynı zamanda Çocuk Vakfı,

Çocuk Edebiyatı Okulunun, “Türkiye’nin Okuma Alışkanlığı Karnesi - Eylül 2006” adlı

raporunda yer alan: “Öğretmenlerin yüzde %33,4’ü düzenli, yüzde %63,3’ü bazen kitap

okuyor, yüzde %3,3’ü hiç kitap okumamaktadırlar.” sonucu, öğretmenlerin kısmen

okuduklarını gösterir niteliktedir.

Pınarbaşı’nın (2006) yapmış olduğu “Üniversite Öğrencilerinin Okuma ve

Kütüphane Kullanma Alışkanlıklarının İncelenmesi” araştırmasında “Yeterince kitap

okuyabiliyor musunuz?” sorusuna verdikleri cevapların ortalaması “Kısmen” okudukları

yönündedir. Bu araştırmanın sonucunda da böyle bir sonuç çıkması öğretmenlerin

üniversiteden mezun olduktan sonra da yeterince kitap okumadıklarını akla getirebilir.

Öğretmenlerin gelirlerden yıllık olarak kitap için ayırdıkları miktarların yüzde

frekansları Tablo 4.18’de verilmiştir.

38

Tablo 4.18.Öğretmenlerin Gelirlerinden Yıllık Olarak Kitap İçin Ayırdıkları Miktarlar (TL)

Yıllık gelirden ayrılan pay YTL f %1–50 860 21.350–100 1433 35.5101–300 1039 25.7301–500 309 7.7501–700 93 2.3701–1000 50 1.21001ve Üstü 46 1.1Hiç ayırmam. 208 5.2Toplam 4038 100.0

Tablo 4.18’deki bulgulara göre öğretmenlerin %56,8’i gelirlerinden yıllık olarak 1–

100 TL arasında kitap için pay ayırmaktadırlar. Bu bulgu Tablo 4.23’teki yıllık okunan

kitap sayıları ile örtüşmektedir. Öğretmenlerin yarısı (%51,3) yıllık olarak 4–12 arası kitap

okuduklarını belirtmişlerdir. Ortalama olarak bir kitabın 10 TL olduğu düşünülürse

yaklaşık olarak alınabilecek kitap sayısı ondur. Bu da yıllık olarak okunan kitap sayıları ile

ilgili ipuçları vermektedir.

Gelirinden yıllık olarak 301 TL üstünde ayıranların oranı %12,3’tür. “Hiç ayırmam”

diyenlerin oranı da %5,2’dir ve bu oran küçümsenecek bir oran değildir.

Öğretmenlerin ders kitapları haricinde kitaplıklarında bulunan kitap sayılarıyla ilgili

yüzde frekanslar Tablo 4.19’da verilmiştir.

Tablo 4.19.Öğretmenlerin Ders Kitapları Haricinde Kitaplıklarında Bulunan Kitap Sayıları

Kitap sayısı f % 51–100 1019 25.9101 -300 961 24.421–50 752 19.110–20 391 9.9301–500 371 9.4501–800 176 4.51001ve üzeri 109 2.8801–1000 94 2.4Hiç kitabım yok. 66 1.7Toplam 3939 100.0

Tablo 4.19’daki verilere göre öğretmenlerin yarısından fazlasının (%54,9)

kitaplığında 10–100 arasında kitap bulunmaktadır. Kitaplığında 101–300 aralığında kitap

bulunanların oranı %24,4 iken 301 ve fazlası kitap bulunanların oranı %19,1’dir.

39

Öğretmenlerin yarıdan fazlasının kitaplığında 10–100 aralığında kitap bulunması

düşündürücüdür. Tablo 4,2’deki bulgulara göre araştırmaya katılan öğretmenlerin %54,2’si

11 yıl ve üstü kıdeme sahiptir. Öğretmenlerin kıdemi göz önünde bulundurulduğunda

Tablo 4.19’daki bulgular öğretmenlerin en fazla yılda 1–10 aralığında kitap okuduklarına

işaret etmektedir ve bu beklenen bir durum değildir. Bu bulgu öğretmenlerin yeterince

kitap okumadıklarını düşündürmektedir.

Şahiner’in 2005 yılında yapmış olduğu araştırmada bulduğu “Öğretmenlerin %40’ı

kendisine ait kitap sayısının 1–50 aralığında olduğunu belirtmiştir.” Bu araştırmadaki

bulgular 1–50 aralığında kitabı bulunanların oranının biraz daha yüksek olduğunu

göstermektedir.

“Uluslararası Okuma Becerilerinde Gelişim Projesi” (PIRLS-2001, 2004)), kapsamında Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 34 ülkede, evde yapılan okuma becerileriyle ilgili anket sonuçlarından: “Evlerinde 1–10 aralığında kitap bulunanlar % 40, 11–25 aralığında kitap bulunanlar % 28, 26–100 aralığında kitap bulunanlar % 23, 101–200 aralığında kitap bulunanlar % 5, 200’den fazla kitap bulunanlar % 5 oranındadır. Bu oranlar Türkiye ortalamalarıdır.” sonucu ankete katılanların büyük çoğunluğunun evinde 1-100 aralığında kitap bulunduğunu göstermektedir. Bu sonuç bu araştırmadaki sonuçlara yakındır. Sonuçlar toplumumuzun okuma kültürüyle ilgili ipuçları sunması açısından önemlidir ve öğretmenlerin okuma kültürleriyle toplumun okuma kültürü bu bulgu açısından benzerlik göstermektedir.

Tablo 4.20’de araştırmaya katılan öğretmenlerin kitap okuma zamanlarındaki

öncelikleri verilmiştir.

Tablo 4.20.Öğretmenlerin Kitap Okuma Zamanları

Öncelik sırası

1.Öncelik

(3 puan)

2. Öncelik

(2 puan)

3. Öncelik

(1 puan)

Toplam

Kitap okuma zamanı N AP* N AP N AP N AP Sıra

Akşamları 1467 4401 332 664 238 238 2037 5303 1

Hafta sonu 467 1401 928 2784 632 632 2027 4817 2

Geceleri 1080 3240 523 1046 258 258 1861 4724 3

Yaz tatilinde 708 2124 621 1242 955 955 2284 4321 4

Yolculuklarda 188 564 348 696 369 369 905 1629 5

Ara tatilde 95 285 327 654 436 436 858 1375 6

Öğle aralığı 69 207 69 138 43 43 181 388 7

Tablo 4.20’deki bulgularda öğretmenlerin kitap okuma zamanlarındaki önceliklerine

bakıldığında ilk olarak tercih edilen zamanın “Akşamları” (Toplam AP:5303; birinci

40

öncelikli puan 4401) olduğu görülmektedir. Bu durum öğretmenlerin düzenli olarak kitap

okuduklarını düşündürebilir. Geceleri kitap okuyanların sıralaması üçüncü olarak

görünmesine karşılık bu seçeneği birinci öncelikli tercih edenler (Birinci öncelikli puan:

3240) ikinci sıradadır. Yaz tatillerini okumak birinci öncelikli tercih edenler (Birinci

öncelikli puan: 2124) üçüncü sıradadır. Bu grup genel puanlamada (Toplam AP: 4321)

dördüncü sıradadır.

Hafta sonu seçeneği toplam ağırlıklı puanlara göre ikinci sırada yer alırken (Toplam

AP:4817) birinci öncelikli sıralamada (Birinci öncelikli ağırlıklı puan:1401) dördüncü

sıradadır.

Öğretmenlerin, yolculuklarda (Toplam AP:1629), ara tatillerde (Toplam AP:1375) ve

öğle aralıklarında (Toplam AP:388), kitap okumayı diğer seçeneklere göre daha az tercih

etmeleri dikkat çekicidir. Bu bulgular öğretmenlerin taşıma araçlarında kitap

okumadıklarını düşündürmektedir.

Şahiner’in (2005) yapmış olduğu araştırmadaki: “Öğretmenler gün içerisinde en fazla

kitabı akşam ve gece vakitlerinde okumaktadırlar.” sonucu bu araştırmadaki sonuçlarla

örtüşmektedir.

Öğretmenlerin hafta içinde kitap okumak için ayırdıkları sürelerin yüzde ve

frekansları Tablo 4.21’de verilmiştir.

Tablo 4.21.Öğretmenlerin Hafta İçinde Kitap Okumak İçin Ayırdıkları Toplam Süreler

Kitap okumak için ayrılan süreler f %

1–2 saat 1065 27,0

2 saatten fazla 981 24,8

0,5–1 saat 869 22,0

Ara sıra okurum 617 15,6

0–0,5 saat 241 6,1

Okumaya zamanım yok. 177 4,5

Toplam 3950 100,0

Tablo 4.21’deki bulgulara göre öğretmenlerin yarısı (%49,0) hafta içinde 0,5 – 2 saat

aralığında kitap okumak için zaman ayırmaktadırlar. Bir okuyucunun saatte ortalama otuz

sayfa okuduğu ön görülürse öğretmenlerin yarıdan fazlasının hafta içlerinde kitap okumak

için ayırdıkları sürelerde ancak altmış sayfalık metin okuduğu düşünülebilir. Bu bulgu

öğretmenlerin yıllık olarak okudukları kitap sayıları ile ilgili ipuçları vermektedir.

41

Öğretmenlerin hafta sonlarında kitap okumak için ayırdıkları toplam sürelerle ilgili

yüzde frekanslar Tablo 4.22’de verilmiştir.

Tablo 4.22.Öğretmenlerin Hafta Sonlarında Kitap Okumak İçin Ayırdıkları Toplam Süreler f %

0–0,5 saat 194 4.9

0,5–1 saat 671 17.0

1–2 saat 1215 30.7

2 saatten fazla 1190 30.1

Ara sıra okurum 577 14.6

Okumaya zamanım yok. 110 2.8

Toplam 3957 100.0

Tablo 4.22’deki verilere göre öğretmenlerin yarıya yakını hafta sonlarında kitap

okumak için toplam olarak 0,5–2 saat aralığında zaman ayırmaktadır.

Öğretmenlerin: “Yıllık kaç kitap okuyorsunuz?”sorusuna verdikleri cevapların

dağılımı Tablo 4.23’te verilmiştir.

Tablo 4.23. Öğretmenlerin Yıllık Olarak Okudukları Kitap Sayıları Okunan kitap sayısı f %

4–8 1140 28.2

9–12 931 23.1

1–3 515 12.8

13–15 479 11.9

16–20 324 8.0

25’ten fazla 303 7.5

21–25 201 5.0

Hiç okumam. 145 3.6

Toplam 4038 100.0

Tablo 4.23’teki bulgulara göre öğretmenler 1–3, 4-8, 9–12, 9–12, 13–15, 16–20, 21–

25 ve 25’ten fazla kitap okunduğu ile ilgili ifadeleri cevaplamışlardır. Öğretmenlerin yıllık

olarak en çok kitap okuma sayıları 4-8 aralığı (%28,2), en az okudukları kitap sayısı 21-25

kitap aralığıdır (%5,0). “Hiç okumam” diyenler ise %3,6’dır.

Bu bulgular gruplandırıldığında 4–12 aralığında kitap okuyanların oranı %51,3, 1–12

aralığında kitap okuyanların oranı %64, 13–20 aralığında kitap okuyanların oranı %20,9,

21 ve üzeri kitap okuyanların oranı ise %12,5’tir. Bu bulgulardan en fazla orana sahip olan

4–12 aralığı bulgusu, öğretmenlerin yarısının en fazla kitap okuyanlar için ayda en fazla bir

42

kitap en az okuyanlar için ise yılda 4 kitap okuduğunu düşündürmektedir. Ayrıca

Şahiner’in (2005) araştırmasındaki “Kitap okuma sıklığına ilişkin soruda öğretmenlerin

çoğunluğu 2 – 3 ayda bir kitap okuduğunu belirtmiştir.”sonucu da buradaki bulgulara

yakındır.

Okuma alışkanlığı düzeyini Amerika Kütüphane Derneği (ALA) kişinin bir yılda

okuduğu toplam kitap sayısı nispetince belirlemektedir. Söz konusu standarda göre

okuyucular şu şekilde gruplara ayrılmaktadır:

· Yılda 1 ile 5 kitap arasında okuyan kişiler az okuyan okur tipi,

· Yılda 6 ile 20 kitap arasında okuyan kişiler orta düzeyde okuyan okur tipi ve

· Yılda 21 kitaptan fazla okuyan okurlar ise çok okuyan okur tipi şeklinde ifade

edilmektedir. Her ne kadar bu oranlar bireysel okuma alışkanlığını ölçmeye yarayan

ölçütler olarak kabul edilseler de aynı zamanda bu oranlara göre yapılacak olan survey

çalışmaları toplumsal anlamda okuma alışkanlığımızın düzeyini de belirleyecektir

(Sağlamtunç, 1990: 13 Aktaran: Odabaş, 2003). Bu bilgiler ışığında araştırmaya katılan

öğretmenlerin okuma düzeyleri değerlendirildiğinde öğretmenlerin yarı ve yarıdan fazlası

orta düzeyde okur kategorisindedir. Bu oranlar “Yeterince kitap okuduğunuzu düşünüyor

musunuz?” sorusuna verilen cevaplarla örtüşmektedir (bkz. Tablo 4.17) .

Tablo 4.24’te araştırmaya katılan öğretmenlerin kitap okuma mekânlarıyla ilgili

öncelikleri sıralanmıştır.

Tablo 4.24. Öğretmenlerin Kitap Okuma Mekânları

Öncelik sırası 1.Öncelik (3 Puan)

2.Öncelik (2 Puan)

3.Öncelik (1 Puan)

Toplam Kitap okuma mekânları

N AP* N AP N AP N AP

Sıra

Evde 3733 11199 123 246 22 22 3878 11467 1 Ulaşım araçlarında 134 402 762 1524 453 453 1349 2379 2 İş yerinde 81 243 789 1578 455 455 1325 2276 3 Kütüphanede 22 66 200 400 216 216 438 682 4 *Ağırlıklı puan

Tablo 4.24’deki bulgulara göre öğretmenler kitap okumak için birinci öncelikli olarak

evlerini tercih etmektedirler (Toplam AP:11467). Öğretmenlerin kitap okuma

mekânlarındaki ikinci öncelikleri ulaşım araçları (Toplam AP:2379), üçüncü öncelikleri ise

iş yerleridir (Toplam AP:2276). İkinci ve üçüncü sıradakilerin puanları birbirine yakın iken

kütüphanelerin son sırada olması ve puanının düşük olması dikkat çekicidir (Toplam

AP:682).

43

Öğretmenlerin kitap okumak için kütüphaneleri yeterince kullanmamaları

öğrencilerde de bu alışkanlığın gelişmesini olumsuz etkileyeceğini düşündürmektedir.

Özellikle, öğrencilerin yapacakları araştırmalarda kütüphanelerin önemi büyüktür. Yeni

öğretim programlarının araştırmaya verdiği önem de düşünülürse kütüphane kullanımının

önemi artmaktadır.

Dikkat çekici bir durum da iş yerlerinin kitap okumada üçüncü öncelikli olarak tercih

edilmesidir. Öğretmenlerin ulaşım araçlarını kitap okumada ikinci öncelik olarak tercih

etmeleri örneklik teşkil etmesi bakımından önemlidir.

Tablo 4.25’te öğretmenlerin kitap okumak için öncelikli olarak tercih ettikleri

mevsimlerle ilgili sıralama verilmiştir.

Tablo 4.25.Öğretmenlerin Kitap Okuma Mevsimleri Öncelik sırası

1.Öncelik (3 Puan)

2.Öncelik (2 Puan)

3.Öncelik (1 Puan)

Toplam Mevsim

N AP* N AP N AP N AP

Sıra

Kış 1589 4767 955 1910 365 365 2909 7042 1 Yaz 1729 5187 442 884 389 389 2560 6460 2 Sonbahar 332 996 847 1694 742 742 1921 3432 3 İlkbahar 242 726 377 674 774 774 1393 2174 4

Tablo 4.25’teki bulgulara göre öğretmenlerin kitap okumak için birinci öncelikli

tercih ettikleri mevsim kış (Toplam AP:7042) iken ikinci öncelikli tercih ettikleri mevsim

yazdır (Toplam AP:6460). Birinci ve kinci öncelikler puan olarak birbirine yakındır.

Öğretmenler, üçüncü öncelikli tercih ettikleri mevsim ise sonbaharlardır. Öğretmenler

kitap okumak için son sırada ilkbahar mevsimini tercih etmektedirler. Üçüncü ve dördüncü

sıradakilerin puanlarına bakıldığında birinci ve ikinci sıradakilerden epeyce düşüktür.

Dikkat çekici bir durum birinci öncelikli puanlarda yaz mevsiminin kitap okumak

için diğerlerine göre daha fazla tercih edilmesidir.

Öğretmenlere okumak için tercih ettikleri metin türleri ve alanlarla ilgili olarak otuz

iki alan ve metin türü seçeneği sunulmuş, bunlardan tercin ettikleri ilk beşini sıralamaları

istenmiştir. Tercih ettikleri metin türleri ve alanlar puanlanarak Tablo 4.26’da sıralaması

verilmiştir.

44

Tablo 4.26. Öğretmenlerin Okumak İçin Tercih Ettikleri İlk Beş Alan Öncelik sırası 1.Öncelik (5 Puan)

2.Öncelik (4 Puan)

3.Öncelik (3 Puan)

4.Öncelik (2 Puan)

5.Öncelik (1 Puan)

Toplam Okumak için tercih

dilen metin türü ve an

N AP* N AP N AP N AP N AP N AP

Sıra

Roman-hikâye 1306 6530 408 1632 292 876 183 366 166 166 2355 9570 1 Alanla ilgili kaynak metinler

399 1995 351 1404 328 984 289 578 297 297 1664 5258 2

Eğitimle ilgili metinler

248 1240 264 1056 345 1035 327 654 306 306 1490 4291 3

Tarihle ilgili metinler

284 1420 365 1460 265 795 178 356 145 145 1237 4176 4

Bilim teknikle ilgili metinler

512 2560 200 800 153 459 130 260 87 87 1082 4166 5

Siyasetle ilgili metinler

180 900 322 1288 211 633 119 238 136 136 968 3195 6

Psikolojiyle ilgili metinler

153 765 213 852 259 777 204 408 115 115 944 2917 7

Şiir 168 840 207 828 138 414 133 266 127 127 773 2475 8 Dünya klasikleri 71 355 154 616 223 669 219 438 166 166 833 2244 9 Kişisel gelişim metinleri

87 435 119 476 169 507 185 370 196 196 756 1984 10

Kültürle ilgili metinler

77 385 123 492 193 579 157 314 148 148 698 1918 11

Makale 87 435 122 488 139 417 114 228 142 142 604 1710 12 Toplum bilimle ilgili metinler

83 415 131 524 138 414 114 228 122 122 588 1703 13

Felsefeyle ilgili metinler

111 555 144 576 90 270 112 224 66 66 523 1691 14

Sağlıkla ilgili metinler

51 255 95 380 146 438 161 322 155 155 608 1550 15

Deneme 86 430 81 324 98 294 78 156 57 57 400 1261 16 Anı 37 185 113 452 112 336 79 158 60 60 401 1191 17 Biyografi otobiyografi

23 115 63 252 78 234 75 150 55 55 294 806 18

Bilgisayarla ilgili metinler

41 205 55 220 75 225 50 100 51 51 272 801 19

Ekonomiyle ilgili metinler

17 85 48 192 62 186 86 172 88 88 301 723 20

Hukukla ilgili metinler

11 55 17 68 23 69 16 32 12 12 79 236 21

Sporla ilgili metinler

37 185 40 160 63 189 44 88 75 75 259 697 22

Gezi 15 75 41 164 83 249 76 152 57 57 272 697 23 Yabancı dille ilgili metinler

37 185 53 212 44 132 40 80 63 63 237 672 24

Çocuk edebiyatı 32 160 35 140 47 141 53 106 51 51 218 598 25 Coğrafya ile ilgili metinler

45 225 26 104 35 105 56 112 50 50 212 596 26

Yemek kültürü 26 130 10 40 38 114 50 100 104 104 228 488 27 Diğer 42 210 10 40 13 39 19 38 28 28 112 355 28 Gramer kitapları 6 30 22 88 43 129 26 52 49 49 146 348 29 Eleştiri 8 40 21 84 31 93 37 74 37 37 134 328 30 Müzikle ilgili metinler

13 65 20 80 20 60 26 52 15 15 94 272 31

Moda tasarım 5 25 8 32 17 51 25 50 32 32 87 190 32 *Ağırlıklı puan

45

Tablo 4.26’daki bulgulara göre öğretmenlerin okumak için ilk beş tercihlerinde

birinci öncelikli olarak roman ve hikâye vardır. Bu seçeneğin puanına bakıldığında

diğerlerinden oran olarak fazladır (Toplam AP:9570). Roman ve hikâyenin birinci

öncelikli puanı da diğerlerinden oran olarak fazladır (Birinci öncelikli ağırlıklı puan:1306).

Bu bulgu öğretmenlerin yarıdan fazlasının okumak için birinci öncelikli olarak roman ve

hikâyeyi tercih ettiklerini göstermektedir. Bu bulgu öğretmenlerin sanat metinlerini tercih

etmeleriyle ilgili bulguyu da teyit etmektedir (bkz.Tablo 4.13). Ayyıldız ve arkadaşlarının

(2005) Bolu İzzet Baysal Üniversitesi Türkçe Bölümü öğrencileri üzerinde yapmış olduğu

araştırmada bulunan: “Öğrencilerin %70,9’u “Edebî tür olarak tercihim roman veya

öyküdür.” sonucu öğretmen adayları ile öğretmenlerin görüşlerinde paralellik olduğunu

göstermektedir.

Roman ve hikâyeden sonra öğretmenlerin ikinci öncelikli olarak tercih ettikleri

metinler kendi alanlarıyla ilgili metinlerdir (Toplam AP:5258). Ancak bu tür metinler

öğretmenler tarafından birinci öncelik puanlamasında üçüncü sırada yer almaktadır

(Birinci öncelikli puan: 1995). Öğretmenlerin ikinci tercihlerinde alanla ilgili metinlerin

olması mesleklerinde kendilerini yenileme isteklerini düşündürmektedir.

Öğretmenler üçüncü öncelikli olarak eğitimle ilgili metinleri okumak için tercih

etmektedirler (Toplam AP:4291); ancak bu metin türü birinci öncelikli tercih sıralamasında

beşinci sıradadır (Birinci öncelikli ağırlıklı puan:1240)

Öğretmenlerin dördüncü öncelikli tercihleri tarihle ilgili metinlerdir (Toplam

AP:4176). Bu metin türü birinci öncelikli puan türünde de dördüncü sıradadır (Birinci

öncelikli ağırlıklı puan:1420). Öğretmenlerin 4 ve 5.sırada tercih ettikleri metin türlerine

ait toplam ağırlıklı puanlar birbirine yakındır.

Öğretmenlerin beşinci öncelikli olarak tercih ettikleri metinler bilim teknikle ilgili

metinlerdir (Toplam AP: 4166). Bu metin türü birinci öncelikli puanlamada ikinci sırada

yer almaktadır (Birinci öncelikli ağırlıklı puan: 2560).

Roman ve hikâyenin birinci öncelikli olarak görülmesi öğretmenlerin okuma

kültürleri hakkında önemli ipuçları vermektedir. Toplumun genelinde okumak dendiğinde

genelde hikâye ve roman okunduğu kanaati yaygındır. Bu bulgu bu kanaati doğrular

niteliktedir. Aynı zamanda bu metin türü insan hayatını en somut şekilde yansıtabilen

metin türüdür ve her okuyucu bu tür metinlerde kendine ait bir şeyler bulabilir.

Öğretmenlerin bu metinlere yönelmesinin bir diğer nedeni bu olabilir.

46

Öğretmenlerin alanlarıyla ilgili metinleri ve eğitimle ilgili metinleri ilk beş

tercihlerinde görmeleri önemlidir ve öğretmenlik mesleği açısından olumludur.

Öğretmenlere kitap seçme nedenleri ile ilgili on iki seçenek sunulmuş; bu

seçeneklerden ilk üç önceliklerini belirtmeleri istenmiştir. Bu seçeneklere verilen cevaplar

puanlanarak yapılan sıralama Tablo 4.27’de verilmiştir.

Tablo 4.27. Öğretmenlerin Kitap Seçme Öncelikleri Öncelik sırası

1.Öncelik (3 Puan)

2.Öncelik (2 Puan)

3.Öncelik (1 Puan)

Toplam Sıra Kitap seçme önceliği

N AP* N AP N AP N AP Bilgi edinmeye yönelik olması 1062 3186 775 1550 460 460 2297 5196 1 Tavsiye edilmesi 937 2811 636 1272 575 575 2148 4658 2 Gündemde bir kitap olması 750 2250 728 1456 567 567 2045 4273 3 Mesleğimi yerine getirmede yardımcı olması 541 1623 722 1444 573 573 1836 3640 4

Fiyatının ucuz olması 156 468 211 422 373 373 740 1263 5 Klasik bir eser olması 172 516 204 408 313 313 689 1237 6 Eğlendirici olması 112 336 160 320 211 211 483 867 7 Ödül almış olması 113 339 137 274 171 171 421 784 8 Yayınevi 84 252 116 232 128 128 328 612 9 Diğer 144 432 30 60 86 86 260 578 10 Nobel ödüllü yazar olması 34 102 42 84 69 69 145 255 11 Sayfa sayısı 6 18 13 26 42 42 61 86 12

Tablo 4.27’deki verilere göre öğretmenlerin kitap seçerken birinci öncelikleri kitabın

bilgi edinmeye yönelik olması (Toplam ağırlıklı puan:5196), ikinci öncelikleri kitabın

birisi tarafından tavsiye edilmesi (Toplam ağırlıklı puan: 4658), üçüncü öncelikleri ise

gündemde bir kitap olmasıdır (Toplam ağırlıklı puan:4273).

Öğretmenler tarafından kitap seçmede birinci öncelik olarak belirtilen “Bilgi

edinmeye yönelik olması” sonucu Tablo 4.26’da öğretmenlerin okumak için seçtikleri alan

ve metin türleri sıralamasında belirttikleri “Roman ve hikâye” seçeneği ile çelişkili

görünmektedir; çünkü genelde roman ve hikâyelerin bilgi edinmekten öte estetik zevk ve

üst beğeni oluşturma işlevleri daha ön plandadır.

Öğretmenlerin “Gündemde bir kitap olması” seçeneğini kitap seçmede ilk üç öncelik

içinde değerlendirmeleri popülist kültürün yaygınlığı ile ilişkilendirilebilir. Öğretmenlerin

tavsiye üzerine kitap okumaları (İkinci sırada) üniversitelerde ve okullarda tavsiye

sisteminin geliştirilmesi gereğini düşündürmektedir.

Araştırmaya katılan öğretmenlere kitap ve dergileri nasıl temin ettikleri sorulmuş ve

ilk üç önceliklerini sıralamaları istenmiştir. Sıralama Tablo 4.28’de verilmiştir.

47

Tablo 4.28. Öğretmenlerin Kitap ve Dergileri Temin Etme Yöntemleri

Öncelik sırası 1.Öncelik (3 Puan)

2.Öncelik (2 Puan)

3.Öncelik (1 Puan)

Toplam Kitap temin etme yöntemi

N AP* N AP N AP N AP

Sıra

Satın alırım. 3114 9342 413 826 230 230 3757 10398 1 Ödünç alırım. 600 1800 1780 3560 399 399 2779 5759 2 Kütüphaneden yararlanırım. 214 642 565 1130 1020 1020 1799 2792 3 Diğer 51 153 63 126 209 209 323 488 4

Tablo 4.28’deki verilere göre öğretmenlerin kitap ve dergi temin etmede birinci

öncelikleri “Satın alırım.” seçeneğidir (Toplam AP:10398). Bu seçeneği cevaplayanlar

araştırmaya katılanların çoğunluğunu oluşturmaktadır. Öğretmenlerin ikinci öncelikleri,

ödünç alma yöntemidir (Toplam AP:5759). Üçüncü öncelikleri ise kütüphanelerden

yararlanmaktır (Toplam AP:2792). Birinci, ikinci ve üçüncü seçenekler arasındaki puan

farklılığı göze çarpmaktadır.

Ödünç almanın öğretmenlerce ikinci öncelik olarak belirtilmesi öğretmenler arasında

kitap alışverişinin yaygın olduğunu düşündürmektedir. Kütüphanelerden yaralanma

seçeneğinin puanının az olması ve üçüncü öncelikli tercih edilmesi ülkemizde

kütüphanelerin işleviyle ilgili ipuçları sunmaktadır.

Tablo 4.29’da araştırmaya katılan öğretmenlerin kitap fiyatlarıyla ilgili

düşüncelerinin yüzde frekansları verilmiştir.

Tablo 4.29. Öğretmenlerin Kitap Fiyatlarıyla İlgili Görüşleri

Kitap fiyatı ile ilgili görüş f %

Pahalı 2510 62.2

Normal 1360 33.7

Fikrim yok 124 3.1

Ucuz 43 1.1

Toplam 4037 100.0

Tablo 4.29’daki bulgulara göre öğretmenlerin %62,2’si kitap fiyatlarını pahalı

bulmaktadırlar. Kitap fiyatlarını ucuz bulanların oranı çok düşüktür.

Öğretmenlere açık uçlu olarak sorulan: “En son hangi kitabı okudunuz?

(Okuduğunuz kitabın adını ve ne zaman okuduğunuzu yazınız.)” sorusuna verdikleri

cevaplarla ilgili sonuçlar Tablo 4.30’da verilmiştir. 2.969 öğretmen “En son okuduğunuz

48

kitap nedir?” sorusunu cevaplandırmıştır. Bu sonuç araştırmaya katılan öğretmenlerin

%73,5’idir.

Tablo 4.30. Öğretmenlerin En Son Okudukları Kitaplar Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar Kişi

Sayısıf

Şu Çılgın Türkler, Turgut Özakman 227 Secret (Sır)Rhonda Byme 105 Küçük Şeyler, Üstün Dökmen 52 Efendi, Soner Yalçın 40 Da Vinci Şifresi, Dan Brown 30 Latife Hanım, İpek Çalışlar 30 Ferrarisini Satan Bilge, Robin S. Sharma 29 Mutluluk, Zülfü Livaneli 27 Metal Fırtına, Orkun Uçar 23 Musa’nın Çocukları Ergün Poyraz 22 Veda, Ayşe Kulin 20 Suç ve Ceza, Dostoyevski 19 Melekler Ve Şeytanlar, Dan Brown 18 Baba ve Pi, Elif Şafak 16 Piraye, Canan Tan 16 Abdulhamid’in Kurtlarla Dansı, M. Armağan 15 Alamut (Fedailerin Kalesi), Vladimir Bartol 15 Yaprak Dökümü, Reşat Nuri Güntekin 15 Bay Pipo, Doğan Yurdakul/Soner Yalçın 14 Gelibolu, Buket Uzuner 14 Kar, Orhan Pamuk 13 Vadideki Zambak, Balzac 13 By By Türkçe, Oktay Sinanoğlu 12 Çanakkale Mahşeri, Mehmed Niyazi 12 Olasılıksız, Adam Fawer 12 Sefiller, Victor Hugo 12 Şu Hortumlu Dünyada Fil Yalnız Bir Hayvandır, Ahmet Şerif İzgören 12 Kovulduk Ey Halkım Emin Çölaşan 11 Köprü Ayşe Kulin 11 Nutuk, Mustafa Kemal Atatürk 11 Dijital Kale, Dan Brown 10 Ladesçi, Üstün Dökmen 10 Ruhsal Zeka, Muhammed Bozdağ 10

Not: Öğretmenlerin en son olarak okuduklarını belirttikleri kitap listesinin tamamı

Ek-3’te verilmiştir.

Tablo 4.30’daki bulgulara göre araştırmaya katılan öğretmenlerin en son olarak

okumak için en çok tercih ettikleri kitaplar: Şu Çılgın Türkler (%9,3), Secret (%3,5),

Küçük Şeyler (%1,7), Efendi (%1,3), Davinci Şifresi (%1,0), Latife Hanım (%1,0),

Ferrrarisini Satan Bilge (%0,9), Mutluluk (%0,9) adlı kitaplardır.

Ek-3’te kitap listesinin tamamı incelendiğinde: Bu kitapların en çok satanlar

listesinde yer aldığı, daha çok tarihi konuları işlediği, kişisel gelişimle ilgili olduğu

görülecektir. Bu sıralamada mesleki kitapların azlığı göze çarpmaktadır. Kitapların bu

özellikleri öğretmenlerin okuma kültürleri hakkında bazı ipuçları sunmaktadır.

49

Bu araştırmada çıkan sonuç Şahiner’in (2005) çalışmasındaki “Şu anda bir kitap

okuyor musun?” sorusuna öğretmenlerin %61’i evet cevabını vermiştir.”sonucuyla

birbirine yakındır; çünkü en son okunan kitapların tarihleri öğretmenlerin %60’nın çok

yakın dönemde kitap okuduklarını göstermektedir. Ayrıca yine Şahiner’in araştırmasındaki

“Şu an okunan ve en son okunan kitaplar türlere göre incelendiğinde en çok romanların ve

siyasi – sosyal kitapların okunduğu belirlenmiştir.”sonucu bu araştırmada öğretmenlerin en

son okudukları kitapların temalarını doğrular niteliktedir.

Genel olarak bakıldığında okunan kitaplar Türk Edebiyatı ve yabancı edebiyatlar

ayırımı yapılmadan tercih edilmiştir ve bu dağılım dengelidir.

Öğretmenlere açık uçlu olarak sorulan: “Sizi en çok etkileyen kitap hangisidir? (Sizi

etkileyen kitabın adını ve ne zaman okuduğunuzu yazınız.)” sorusuna verdikleri cevaplarla

ilgili sonuçlar Tablo 4.31’de verilmiştir. Öğretmenlerin %64,2’si bu soruyu

cevaplandırmıştır.

Tablo 4.31. Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitaplar Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı Kişi

Sayısı f

Şu Çılgın Türkler 223 Suç ve Ceza, Dostoyevski 80 Sefiller, Victor Hugo 65 Simyacı 49 Da Vinci Şifresi 45 Çalıkuşu 42 İnce Memed 34 Adı Aylin Ayşe Kulin 28 Gelibolu, Buket Uzuner 27 Alamut Fedailerin Kalesi 25 Kuran-Kerim 24 Nietzsche Ağladığında, İrwin D. Yalom 24 Secret 24 Gazap Üzümleri, John Steinbeck 23 Bir Çift Yürek 22 Sofi’nin Dünyası, Joestein Gaarder 22 Şeker Portakalı, Jose Moura De Vasconcelos 22 Mutluluk, Zülfü Livaneli 21 Martı, Richard Back 20 Metal Fırtına 20

Not: Öğretmenlerin en çok etkilendiklerini belirttikleri kitap listesinin tamamı Ek-

4’te verilmiştir.

Tablo 4.31’deki bulgulara göre soruyu cevaplayanların %8,5’i en çok etkilendikleri

kitabın Şu Çılgın Türkler olduğunu belirtmişlerdir. Bu kitaptan sonra yüzdelik sırsıyla:

%3,0’ü Suç ve Ceza, %2,5’i Sefiller, %1,7’si Simyacı, %1,7’si Davinci Şifresi, %1,6’sı

Çalıkuşu, %1,3’ü İnce Memed, %1,07’si Adı Aylin, %1,04’ü Gelibolu adlı kitaptan

etkilendiklerini belirtmişlerdir.

Öğretmenlerin çoğu yeni çıkan kitaplar haricinde etkilendikleri kitapları ilkokul,

ortaokul, lise ve üniversite yıllarında okuduklarını belirtmişlerdir. Bu dikkat çekidir.

50

Ayrıca bir diğer dikkat çekici durum da öğretmenlerin klasik sayılacak eserleri okul

yıllarında okumalarıdır.

Ayrıca bir diğer dikkat çekici durum: Öğretmenlerin oran olarak en fazla

etkilendikleri sekiz kitabın Türk ve dünya edebiyatına dengeli şekilde dağılımıdır. Ayrıca

bu kitapların da en son okunan kitaplar (Tablo 4.30) gibi temalarının tarihi ve kişisel

gelişimle ilgili olması da dikkat çekicidir.

4.4.Öğretmenlerin Dergi Okumayla İlgili Görüşlerinden Elde Bulgular ve Yorumlar

Araştırmanın bu bölümünde; öğretmenlerin dergi okuma durumları, yıllık

gelirlerinden dergi için ayırdıkları miktarlar, dergi edinme yöntemleri, hafta içinde ve hafta

sonunda dergi okumaya ayırdıkları süreler, dergilere abonelik durumları ve okudukları

dergi türleriyle ilgili bulgulara yer verilmiştir.

Öğretmenlere sorulan: “Yeterince dergi okuduğunuzu düşünüyor musunuz?”

sorusuna verilen cevapların yüzde - frekansları Tablo 4.32’de yer almaktadır.

Tablo 4.32.Öğretmenlerin Dergi Okuma Durumları

f % Kısmen 2086 51,7 Hayır 1594 39,5 Evet 358 8,9 Toplam 4038 100,0

Tablo 4. 32’deki bulgulara göre öğretmenlerin yarısı kısmen dergi okuduklarını

belirtmişlerdir (%51,7). Öğretmenlerin %39,5’i yeterince dergi okumadığını belirtirken

yeterince dergi okuduğunu düşünenlerin oranı %8,9’dur. Mesleki alandaki gelişmelerin

takip edilmesinde derginin önemi kabul edilmektedir; özellikle bazı branşlarda meslekteki

güncelin takip edilmesi dergi aboneliği gerektirmektedir; dolayısıyla bu sonuçlar

öğretmenlerin dergi okuma durumlarının yeterli olmadığını düşündürmektedir.

Tablo 4.33’te öğretmenlerin gelirlerinden dergi için yıllık olarak ayırdıkları

miktarlarla (TL) ilgili bulgulara yer verilmiştir.

Tablo 4.33. Öğretmenlerin Gelirlerinden Dergi İçin Yıllık Olarak Ayırdıkları Miktarlar (TL)

Dergi için ayrılan miktarlar f % 1–50 1923 49.1 50–100 936 23.9 101–300 238 6.1 301–500 55 1.4 500 üstü 22 .6 Hiç ayırmam. 742 18.9 Toplam 3916 100.0

51

Tablo 4.33’teki verilere göre öğretmenlerin yarıya yakını dergi için yıllık olarak 1–50

TL arasında pay ayırmaktadırlar. Bu sonuç dergi okuma oranının azlığını

düşündürmektedir. “Yeterince dergi okuyor musunuz?” sorusuna verilen cevaplarla bu

sonuçlar birbirini destekler niteliktedir (Tablo 4.32) .

Öğretmenlerin dergi edinme yöntemlerine ait yüzde - frekans dağılımı Tablo 4.34’te

verilmiştir.

Tablo 4.34. Öğretmenlerin Dergi Edinme Yöntemleri Dergi edinme yöntemi f %

Abone olarak 1075 26,6

İnternet aracılığıyla 636 15,8

Ödünç alırım. 1060 26,3

Diğer 1477 36,6

* Katılımcılar birden fazla seçeneğe cevap vermişlerdir. Tablodaki verilere göre öğretmenlerin %26,6’sı abone olarak, %15,8’i internet

aracılığı ile % 26,3’ü ise ödünç alarak dergiye ulaşmaktadır. Öğretmenlerin çoğunluğunun diğer seçeneğini işaretlemeleri dergiyi istedikleri zaman satın alarak temin ettiklerini düşündürmektedir.

Tablo 4.35’te öğretmenlerin hafta içinde dergi okumaya ayırdıkları sürelerle ilgili

bulgular verilmiştir.

Tablo 4.35. Öğretmenlerin Hafta İçinde Dergi Okumak İçin Ayırdıkları Toplam Süreler

f % 0–0,5 saat 920 23,8 0,5–1 saat 1083 28,1 1–2 saat 552 14,3 2 saatten fazla 189 4,9 Ara sıra okurum. 791 20,5 Okumaya zamanım yok. 325 8,4 Toplam 3860 100,0

Tablo 4.35’teki verilere göre öğretmenlerin yarısı haftalık olarak dergi okumak için toplam 0–1 saat arasında zaman ayırmaktadır (%51,9). Bu bulgu öğretmenlerin yeterince dergi okumadıklarını düşündürmektedir; Tablo 4.32’deki: “Yeterince dergi okuduğunuzu düşünüyor musunuz?” sorusuna verilen cevaplar da bu sonuçları desteklemektedir.

Tablo 4.36’da öğretmenlerin hafta sonlarında dergi okumak için ayırdıkları sürelerle ilgili yüzde frekanslara yer verilmiştir.

52

Tablo 4.36. Öğretmenlerin Hafta Sonunda Dergi Okumak İçin Ayırdıkları Toplam Süreler

Dergi okumak için ayrılan süreler f %

0–0,5 saat 714 18.6

0,5–1 saat 1088 28.4

1–2 saat 674 17.6

2 saatten fazla 218 5.7

Ara sıra okurum. 874 22.8

Okumaya zamanım yok. 265 6.9

Toplam 3833 100.0

Tablo 4.36’daki verilere göre öğretmenlerin %47’sinin hafta sonlarında dergi

okumak için ayırdığı toplam süre 0 -1 saat aralığındadır. Hafta sonlarında dergi okumak

için 2 saatten fazla zaman ayıranların oranının da %5,7 kalması öğretmenlerin hafta

sonlarında dergi okumak için ayırdıkları sürelerin az olduğunu düşündürmektedir.

Tablo 4.37’de öğretmenlerin dergilere abonelik durumlarıyla ilgili yüzde ve

frekanslara ait bulgular verilmiştir.

Tablo 4.37. Öğretmenlerin Dergiye Abonelik Durumları f %

Hayır 2982 76.3

Evet 924 23.7

Toplam 3906 100.0

Tablodaki verilere göre öğretmenlerin çoğunluğu dergiye abone değildir (%76,3).

Tablo 4.33’teki bulgular ve bu tablodaki bulgular öğretmenlerin yeterince dergi

okumadıklarını teyit eder niteliktedir.

Öğretmenlerden okumak için tercih ettikleri dergi türlerindeki ilk üç önceliklerini

belirtmeleri istenmiş; bu amaca yönelik olarak dokuz seçenek sunulmuştur. Verdikleri

cevaplar puanlanarak sıralanmış; sonuçlar Tablo 4.38’de verilmiştir.

53

Tablo 4.38.Öğretmenlerin Okumak İçin Tercih Ettikleri Dergi Türleri Öncelik sırası

1.Öncelik

(3 Puan)

2.Öncelik

(2 Puan)

3.Öncelik

(1 Puan) Toplam Sıra

Dergi türleri

N AP* N AP N AP N AP

Bilim Teknik 1457 4371 716 1432 284 284 2457 6087 1

Edebiyat 983 2949 356 712 234 234 1573 3895 2

Aktüalite-Magazin 429 1287 464 928 436 436 1329 2651 3

Sağlık 246 738 455 910 438 438 1139 2132 4

Çocuk Dergileri 119 357 154 308 184 184 457 2086 5

Diğer 365 1095 164 328 208 208 737 1631 6

Coğrafya 221 663 260 520 240 240 721 1423 7

Ekonomi ve Para 102 306 203 406 194 194 499 906 8

Çocuk Bakım Dergileri 70 210 137 274 126 126 333 610 9

Tablo 4.38’deki verilere göre öğretmenlerin okumak için öncelikli olarak tercih

ettikleri üç dergi türü; bilim ve teknik, edebiyat ve aktüalite-magazin dergileridir. Daha

sonraki tercihleri ise sağlık, çocuk dergileri, diğer, coğrafya, ekonomi ve para, çocuk

bakım dergileri olarak sıralanmaktadır.

Bilim teknik dergileri okuyanların toplam ağırlıklı puanıyla ikinci ve üçüncü sırada

yer alan seçeneklere ait puan aralığının farkı fazladır (Toplam AP: 6087). İkinci sırada yer

alan edebiyat dergilerine ait puan aralığı hem toplamda hem de birinci öncelikli

puanlamada (Toplam: AP: 3895) üçüncü ve daha sonra gelen seçeneklere ait puan

aralıklarından fark olarak fazladır.

4.5.Öğretmenlerin Gazete Okuma İle İlgili Görüşlerinden Elde Edilen Bulgular ve

Yorumlar

Araştırmanın bu bölümünde: Öğretmenlerin gazete okuma durumları, gelirlerinden

gazete için yıllık olarak ayırdıkları miktarlar, gazete edinme yöntemleri ve gazete okuma

mekânları, hafta içinde gazete okumak için ayırdıkları süreler, hafta sonunda gazete

okumak için ayırdıkları süreler, gazete okudukları zamanlar, gazete alma sıklıkları,

gazetelere abonelik durumları, okudukları gazete türleri ve gazetelerde okudukları

bölümlerle ilgili bulgulara ve bunlara ait yorumlara yer verilmiştir.

Tablo 4. 39’da öğretmenlerin: “Yeterince gazete okuduğunuzu düşünüyor musunuz?”

sorusuna verdikleri cevaplarla ilgili yüzde frekans dağılımı yer almaktadır.

54

Tablo 4.39. Öğretmenlerin Gazete Okuma Durumları f %

Kısmen 1773 45.5

Evet 1660 42.6

Hayır 463 11.9

Toplam 3896 100.0

Tablo 4.39’daki bulgulara göre öğretmenlerin yarıya yakını (%45,5) “Kısmen”

gazete okuduklarını belirtmişlerdir; ancak öğretmenlerin %42,6’sı yeterince gazete

okuduğunu düşünmektedirler; “Kısmen ve “Evet” cevabının oranları birbirine yakındır.

Öğretmenlerin: “Yeterince gazete okuduğunuzu düşünüyor musunuz?” sorusuna kitap ve

dergi ile ilgili olarak da sorulan aynı sorudan yüksek farkla “Evet” cevabı vermeleri

okuma eğilimlerini göstermesi bakımından ilgi çekicidir. Bu bulgu öğretmenlerin okuma

tercihlerinin gazete olduğunu düşündürmektedir. Öğretmenlerin gazete okumaya

yönelmelerinin birçok sebebi olabilir; güncel olayları takip etme isteği, siyasi görüş, yerel

haberleri bilme isteği, dünyayı takip etme bunlardan yalnızca birkaçıdır. Ayrıca bu sonuç

öğretmenlerin okuma nedenlerinde birinci öncelikleri olan “Bilgi edinmek için”

seçeneğiyle ilişkisi değerlendirildiğinde öğretmenlerin hangi yönde bilgilenmek

istedikleriyle ilgili ipuçları sunmaktadır. Bu bulguların eğitimle ilişkisi ayrı bir araştırma

konusu olarak değerlendirilmelidir.

Tablo 4.40’ta öğretmenlerin gelirlerinden gazete için yıllık olarak ayırdıkları paylarla

ilgili bulgulara yer verilmiştir.

Tablo 4.40.Öğretmenlerin Gelirlerinden Gazete İçin Yıllık Olarak Ayırdıkları Miktarlar (TL) Yıllık Gelirden Ayrılan Pay f %

0–50 1361 35.1

51–100 1072 27.6

101–300 891 22.9

301–500 170 4.4

500 üstü 64 1.6

Hiç ayırmam. 325 8.4

Toplam 3883 100.0

Tablodaki bulgulara göre öğretmenler gelirlerinden yıllık olarak ortalama 100.-TL

gazete için pay ayırmaktadırlar. Bir gazetenin 50 kuruş olduğu düşünülürse iki güne bir

gazete düşmektedir. Gazete okuma oranlarıyla bu sonuçlar örtüşmektedir.

55

Öğretmenlerin gazete edinme yöntemleri ve gazete okuma mekânlarının dağılımı

Tablo 4.41’de verilmiştir.

Tablo 4.41. Öğretmenlerin Gazete Edinme Yöntemleri ve Gazete Okuma Mekânları

Gazete okuma yöntemi ve mekânı f %

Internet aracılığıyla 1215 31.1

Diğer 1177 30.1

Abone olarak 1075 27.5

İş yerinde 256 6.5

Ödünç alırım. 117 3.0

Kahvehanede 71 1.8

Toplam 3911 100.0

Tablo 4.41’deki verilere göre öğretmenlerin, %31,1’i gazetelere internet aracılığı ile

%30,1’i belirtilmeyen diğer yollarla (Açık uçlu olarak belirtmeleri istenmiş çoğunluğu

satın aldığını belirtmiştir.) gazeteye ulaşırken %27,5’i gazeteye abone olarak

ulaşmaktadır.

Tablo 4.42’de öğretmenlerin hafta içinde gazete okumak için ayırdıkları sürelerin

dağılımı ile ilgili bulgulara yer verilmiştir.

Tablo 4.42.Öğretmenlerin Hafta İçinde Gazete Okumak İçin Ayırdıkları Süreler

Gazete okumak için ayrılan süre f %

0–0,5 saat 707 17.9

0,5–1 saat 1395 35.4

1–2 saat 867 22.0

2 saatten fazla 648 16.4

Ara sıra okurum 254 6.4

Okumaya zamanım yok. 74 1.9

Toplam 3945 100.0

Tablo 4.42’deki bulgulara göre öğretmenlerin yarıdan fazlası hafta içinde gazete

okumaya 0,5–2 saat arasında zaman ayırmaktadır (%75,3). Öğretmenlerin hafta içinde

gazete okumak için ayırdıkları süreler günlük olarak düşünüldüğünde düşüktür. Bu durum

öğretmenlerin gazetelerin yalnızca manşetlerini ve iç sayfadaki başlıkları okudukları

izlenimini vermektedir.

Tablo 4.43’te öğretmenlerin hafta sonlarında gazete okumak için ayırdıkları sürelerin

dağılımı ile ilgili bulgulara yer verilmiştir.

56

Tablo 4.43. Öğretmenlerin Hafta Sonunda Gazete Okumak İçin Ayırdıkları Süreler

Gazete okumak için ayrılan süre f %

0–0,5 saat 402 10.2

0–1 saat 1183 30.2

1–2 saat 1247 31.8

2 saatten fazla 762 19.4

Ara sıra okurum 265 6.8

Okumaya zamanım yok. 63 1.6

Toplam 3922 100.0

Tablo 4.43’teki bulgulara göre öğretmenlerin çoğunluğu gazete okumak için hafta

sonlarında 0,5-2 saat arasında zaman ayırmaktadırlar. Öğretmenlerin hafta içi ve hafta

sonlarında gazete okumak için ayırdıkları süre ortalama olarak 2–4 saat arsındadır. Haftada

her gün bir gazete okuyan kişinin köşe yazılarını ve gazetenin tamamını okuduğu

düşünülürse bu süreler azdır. Bu da öğretmenlerin gazetelerin tamamını okumadıklarını

düşündürmektedir.

Bayram’ın (2007) yaptığı araştırmada:“Gazete okumaya ayrılan ortalama süre

seçeneğinde, okuyucuların %60,3’ü gazete okumaya 30 dakika-1 saat arası zaman

ayırdıklarını belirtmiştir.”sonucu bulunmuştur; bu bulgular öğretmenlerin toplumun diğer

kesimleriyle gazete okuma alışkanlıklarının benzer olduğu yönünde ipuçları sunmaktadır.

Öğretmenlere gazete okuma zamanları ile ilgili olarak altı seçenek sunulmuş; bu

seçeneklerden ilk üç önceliklerini belirtmeleri istenmiştir. Öğretmenlerin bu konudaki

öncelikleri ile ilgili sıralamalar Tablo 4.44’te verilmiştir.

Tablo 4.44. Öğretmenlerin Gazete Okuma Zamanları Öncelik sırası

1.Öncelik (3 Puan)

2.Öncelik (2 Puan)

3.Öncelik (1 Puan) Toplam

Gazete okuma zamanı N AP* N AP N AP N AP

Sıra

Akşamları 1631 4893 616 1232 281 281 2528 6406 1

Hafta sonları 783 2349 807 1614 669 669 2257 4632 2

Sabahları 968 2904 244 488 163 163 1375 3555 3

Geceleri 227 681 339 678 325 325 891 1684 4

Öğle paydosu 255 765 322 644 217 217 794 1626 5

Yolculuklarda 85 255 250 500 510 510 845 1265 6

Tablo 4.44’teki bulgulara göre öğretmenlerin gazete okumak için tercih ettikleri üç

öncelikli zaman dilimi “akşam, hafta sonları ve sabah” vakitleridir; ancak “Akşamları”

57

seçeneğinin toplam ağırlıklı puanı ve birinci öncelikli puanı diğerlerine göre oran olarak

fazladır (Toplam AP:6406; birinci öncelikli ağırlıklı puan: 1631).

Bayram’ın (2007) yaptığı araştırmadaki: “Literatürde okuyucuların gazete okumak

için sabah saatlerini seçtiği belirtilse de, bu araştırmada okuyucuların % 41,8’i gazete

okumak için aksam saatlerini seçtiğini belirtmiştir.”sonucuyla bu araştırmadaki sonuç

birbirine benzerdir. Bu da toplumun diğer kesimleriyle öğretmenlerin gazete okuma

zamanlarının örtüştüğünü göstermektedir.

Tablo 4.45’te öğretmenlerin gazete alma sıklıkları ile ilgili bulgulara yer verilmiştir.

Tablo 4.45. Öğretmenlerin Gazete Alma Sıklıkları

Gazete alma sıklığı f %

Her gün 1947 49.6

Birkaç günde bir 850 21.6

Arada sırada 624 15.9

Hafta sonları 331 8.4

Hiç almam. 176 4.5

Toplam 3928 100.0

Tablo 4.45’teki bulgulara göre öğretmenlerin yarıya yakına günlük olarak gazete

aldığını belirtmiştir (%49,6). Bu sonuçlar öğretmenlerin gazete okuma zamanlarıyla da

örtüşmektedir (Tablo 4.44).

Tablo 4.46’da öğretmenlerin gazetelere abonelik durumlarının dağılımı verilmiştir.

Tablo 4.46. Öğretmenlerin Gazetelere Abonelik Durumları

Abonelik durumu f %

Abone değilim. 2392 62.8

1 gazeteye aboneyim. 1193 31.3

2 gazeteye aboneyim. 181 4.8

3 gazeteye aboneyim. 17 0.4

4 gazeteye aboneyim. 16 0.4

5 gazeteye aboneyim. 3 0.1

5’ten fazla gazeteye aboneyim. 4 0.1

Toplam 3806 100.0

Tablo 46’daki bulgulara göre öğretmenlerin çoğunluğu gazeteye abone olmadığını

belirtmiştir (%62,8). Gazeteye abone olduklarını belirtenler üçte bire yakındır.

Tablo 4.47’de öğretmenlerin okudukları gazete türleri ile ilgili bulgulara yer

verilmiştir.

58

Tablo 4.47. Öğretmenlerin Okudukları Gazete Türleri

Gazete Türü f %

Tümünü 2217 57.1

Siyasi gazeteler 1334 34.4

Diğer 206 5.3

Magazin gazeteleri 54 1.4

Spor gazeteleri 71 1.8

Toplam 3882 100.0

Tablo 47’de verilere göre öğretmenlerin yarıdan fazlası gazete türlerini ayırt etmeden

okuduklarını belirtmişlerdir (%57,1). Oran olarak siyasi gazetelerin yüksek olması dikkat

çekicidir. Bu bulgu öğretmenlerin siyasi gelişmeleri takip ettiklerini düşündürmektedir.

Tablo 4.48’de öğretmenlerin gazetelerde okudukları bölümlerle ilgili bulgulara yer

verilmiştir.

Tablo 4.48. Öğretmenlerin Gazetelerde Okudukları Bölümler

Gazete Bölümleri f %

Köşe yazarlarını 1838 46.9

Tümünü 1183 30.2

İlk sayfasını ve haber başlıklarını 586 14.9

Spor sayfalarını 130 3.3

Manşetleri 115 2.9

Diğer 71 1.8

Toplam 3923 100.0

Tablo 4.48’deki bulgulara göre öğretmenlerin yarıya yakını gazetelerde köşe

yazılarını okuduklarını belirtmişlerdir (%46,9). Öğretmenlerin %30,2’si gazetelerin tüm

bölümlerini, %14,9’ise yalnızca ilk sayfayı ve haber başlıklarını okuduklarını

belirtmişlerdir. Öğretmenlerin yarıya yakınının köşe yazarlarını okuması olumludur; ancak

bu yazıların eğitimle ilişkisi üzerine araştırma yapılmalıdır. Öğretmenlerin %14,9’unun

gazetelerin yalnızca ilk sayfalarını ve haber başlıklarını okumaları da dikkat çekicidir.

Bayram’ın (2007) araştırmasındaki: “Okuyucuların gazetelerinde sıklıkla

okuduklarını belirttikleri bölümler sırasıyla, dünya haberleri, eğitim haberleri, sağlık

haberleri, köse yazıları olarak belirlenmiştir.”sonucu öğretmenlerin toplumun diğer

kesimlerinden daha fazla oranda köşe yazılarını okuduklarını düşündürmektedir.

59

4.6.Öğretmenlerin Okuma Alışkanlığı ve Okuma Kültürü İle İlgili Görüşlerinden

Elde Edilen Bulgular ve Yorumlar

Araştırmanın bu bölümünde: Öğretmenlerin Türkiye’de Okumanın şekillenmesindeki

etkenler, okuma alışkanlığına sahip kimselerin davranışları, okuma alışkanlığına olumsuz

etki edecek etkenler, okuma alışkanlığını artıracak nedenler, kitap hediye etme

alışkanlıkları, kitap okuma alışkanlığının elde edileceği dönemler, okuma alışkanlığı elde

etmenlerinde etkili olan kişiler ve okuma alışkanlığı ile ilgili tutumlarıyla ilgili

görüşlerinden elde edilen bulgulara yer verilmiştir.

Öğretmenlerden Türkiye’de okumanın şekillenmesinde etkili olan unsurlarla ilgili

olarak verilen sekiz seçenekten ilk üçünü tercih etmeleri istenmiştir. Belirttikleri

önceliklerine ait sıralama Tablo 4.49’da verilmiştir.

Tablo 4.49. Öğretmenlerin Türkiye’de Okumanın Şekillenmesindeki Etkenlerle İlgili Görüşleri

Öncelik sırası

1.Öncelik (3 Puan)

2.Öncelik (2 Puan)

3.Öncelik (1 Puan)

Toplam

Okuma kültürünün şekillenmesiyle ilgili ifadeler

N AP* N AP N AP N AP

Sıra

Görsel basın 1741 5223 506 1012 415 415 2662 6650 1

Toplumun genel kabulleri 587 1761 680 1360 553 553 1820 3674 2

Arkadaş yönlendirmesi 498 1494 711 1422 614 614 1823 3530 3

Siyasi görüş 443 1329 503 1006 580 580 1526 2915 4

Yazılı basın 243 729 599 1198 482 482 1324 2409 5

Gazetelerin kültür ekleri 165 495 344 688 450 450 959 1633 6

Akademisyen yönlendirmesi 218 654 247 494 244 244 709 1392 7

Diğer 138 414 28 56 89 89 255 559 8 Tablo 4.49’da görüldüğü gibi öğretmenler Türkiye’de okumanın şekillenmesinde

birinci öncelikli olarak görsel basını görmektedirler (Toplam AP:6650). Bu seçeneğe ait

birinci öncelikli puan (1741) ve toplam ağırlık puan aralığı diğerlerinden açık ara öndedir.

Bu bulgu öğretmenlerin görsel basına bakış açılarını yansıtması açısından önemlidir.

Öğretmenlerin tercih ettikleri ikinci öncelikli seçenek “Toplumun genel kabulleri”

seçeneğidir (Toplam AP:3674), üçüncü öncelikli olarak tercih ettikleri seçenek ise

“Arkadaş yönlendirmesi” seçeneğidir (Toplam AP:3530). Birinci ve ikinci önceliklerle

ilgili puan aralıkları birbirine yakıdır. Her iki konu da ayrı birer araştırma konusu olarak

değerlendirilmelidir.

60

“Akademisyen yönlendirmesi” ve “Gazetelerin kültür ekleri”nin öncelik olarak son

sıralarda yer alması dikkat çekicidir. Ayrıca siyasi görüşün de okumanın şekillenmesinde

dördüncü sırada olması da öğretmenlerin okuma anlayışlarını yansıtması bakımından

önemlidir.

Öğretmenlere okuma alışkanlığına sahip kişilerin davranışlarıyla ilgili dokuz seçenek

verilmiş; bunlardan birden fazla seçeneği işaretleyebilecekleri belirtilmiştir. Çıkan

sonuçların yüzde - frekansları alınmış; Tablo 4.50’de sonuçlarla ilgili bulgular verilmiştir.

Tablo 4.50.Öğretmenlerin Okuma Alışkanlığına Sahip Kimselerin Davranışlarıyla İlgili Görüşleri

Okuma alışkanlığına sahip kişilerden beklenen davranışlar f %

Okuduklarını analiz eder. 2589 64,1

Okumaya günlük olarak düzenli zaman ayırır. 2531 62,7

Düzenli olarak okur. 2508 62,1

Okuduklarından senteze ulaşır. 2098 52,0

Eline aldığı kitabı dergiyi gazeteyi mutlaka bitirir. 1191 29,5

Her bulduğunu okur. 1006 24,9

Çok okur. 784 19,4

Sadece işine yarayanları okur. 343 8,5

Diğer 59 1,5

Tablo 4.50’deki bulgulara göre okuma alışkanlığına sahip kimselerin özellikleri ile

ilgili olarak öğretmenlere sunulan dokuz seçenekten ilk dördü yüzdelik olarak %50’nin

üzerindedir. Öğretmenler okuma alışkanlığına sahip kimselerin, okuduklarını analiz

etmesini (%64,1), okumaya günlük olarak düzenli zaman ayırmasını (%62,7), düzenli

olarak okumasını (%62,1) ve okuduklarından senteze ulaşmasını (%52,0)

beklemektedirler.

Yukarıdaki seçeneklerin işlevselliğine yönelik bir araştırma yapılabilir; çünkü

okunan kitapların analiz ve sentez edilmesinde kullanılan yöntem, okunan kitapların

niteliği ve bunların eğitimle ilişkisi ancak bu şekilde belirlenebilir.

Öğretmenlerin okuma alışkanlığına olumsuz etki edebilecek etkenlerle ilgili

görüşlerini almak için yedi seçenek sunulmuş bunlardan ilk üçünü sıralamaları istenmiştir.

Çıkan sonuçlar puanlanarak öğretmenlerin bu konudaki öncelikleri belirlenmiştir.

Belirlenen öncelikler Tablo 4.51’de verilmiştir.

61

Tablo 4.51.Öğretmenlerin Okuma Alışkanlığına Olumsuz Etki Edecek Etkenlerle İlgili Görüşleri Öncelik sırası

1.Öncelik

(3 Puan)

2.Öncelik (2

Puan)

3.Öncelik (1

Puan) Toplam Okuma kültürünün

şekillenmesiyle ilgili ifadeler N AP* N AP N AP N AP

Sıra

Küçük yaşlarda okuma

alışkanlığı kazanamama 1610 4830 1066 2132 601 601 3277 7563 1

Ekonomik nedenler 1453 4359 561 1122 716 716 2730 5197 2

Eğitimsel nedenler 549 1647 929 1858 577 577 2055 4082 3

Vakit bulamama 314 942 560 1120 559 559 1433 2621 4

Kültürel nedenler 145 435 347 694 554 554 1046 1683 5

Gezi eğlence gibi nedenler 67 195 150 300 311 311 528 806 6

Diğer 54 162 47 94 79 79 180 335 7

Tablo 4.51’deki bulgulara göre öğretmenler okuma alışkanlığına olumsuz etki edecek

ilk önceliklerini “Küçük yaşlarda okuma alışkanlığı kazanamama” olarak belirtmişleridir

(Toplam AP: 7563). Bu görüşle ilgili puan aralığı diğerlerine göre fazladır.

Öğretmenler, okuma alışkanlığına olumsuz etki edecek nedenlerden ikincisini

“Ekonomik nedenler” olarak görmektedirler (Toplam AP:5197).

Öğretmenler, okuma alışkanlığını olumsuz etkileyecek üçüncü nedenlerini “Eğitimsel

nedenler” olarak belirtmişlerdir (Toplam AP:4082).

Öğretmenlerin okuma alışkanlığını olumsuz etkileyecek nedenlerden birinci öncelik

olarak küçük yaşlarda okuma alışkanlığı kazanmamayı göstermeleri kendilerinin bu

konudaki işlevlerini görmeleri bakımından önemlidir. Okuma alışkanlığının küçük

yaşlarda kazanılması gerektiği her zaman dile getirilmektedir.

Öğretmenlerin okuma alışkanlığını artıracak nedenlerle ilgili görüşlerini almak üzere

on bir seçenek sunulmuş; bu seçeneklere verdikleri cevaplar puanlanarak ilk üç öncelikleri

belirlenmiştir. Belirlenen öncelikler Tablo 4.52’de verilmiştir.

62

Tablo 4.52.Öğretmenlerin Okuma Alışkanlığını Artıracak Nedenlerle İlgili Görüşleri Öncelik sırası

1.Öncelik (3 Puan)

2.Öncelik (2 Puan)

3.Öncelik (1 Puan) Toplam Sıra Kitap okuma alışkanlığını

artırabilecek nedenler N AP* N AP N AP N AP

Kitabın ucuz olması 1224 3672 533 1066 596 596 2353 5334 1 Aile ortamının teşvik etmesi 995 2985 654 1308 649 649 2298 4942 2 Arkadaş ve çevrenin çok okuması 742 2226 978 1956 592 592 2312 4774 3 Çalışma ortamının okumaya teşvik etmesi 370 1110 674 1348 656 656 1700 3114 4

Fazla zaman olması 474 1422 245 490 233 233 952 2145 5 Okunacaklara daha çabuk ulaşılması 144 432 282 564 367 367 793 1363 6

Kütüphanelerin yaşadığım yere yakın olması 69 207 116 232 95 95 280 534 7

Kütüphane mekânlarının iyi olması 49 147 108 216 131 131 288 494 8 Diğer 91 273 16 32 50 50 157 355 9 Kitabın basımının İlginç olması 36 108 57 114 91 91 184 313 10 Sağlık sorunun olmaması 25 75 34 68 78 78 137 221 11

Tablo 4.52’deki verilere göre öğretmenler okuma alışkanlığını artıracak nedenlerle

ilgili olarak ilk önceliklerini “Kitabın ucuz olması” olarak belirtmişlerdir (Toplam

AP:5334). Birinci öncelikli belirtilen seçenekle kitapların fiyatları ile ilgili görüşler

birbirini teyit etmektedir (bkz. Tablo 4.28); çünkü öğretmenler tablodaki verilere göre

kitapları pahalı bulmaktadırlar.

Öğretmenlerin okuma alışkanlığını artıracağını düşündükleri ikinci neden “Aile

ortamının teşvik etmesi”dir (Toplam AP:4942). Okuma alışkanlığın etkileyecek ikinci

nedenin aileye bağlı görülmesi PIRLS 2002 (2004) sonuçlarını doğrular niteliktedir.

Öğretmenlerin okuma alışkanlığını artıracağını düşündükleri üçüncü neden ise

“Arkadaş ve çevrenin çok okuması” seçeneğidir (Toplam AP: 4774). Bu görüşün üçüncü

öncelikli olarak görülmesi akran etkileşiminin önemini vurgulamaktadır.

Tablo 4.53’te öğretmenlerin kitap hediye etme alışkanlıklarının dağılımı verilmiştir.

Tablo 4.53.Öğretmenlerin Kitap Hediye Etme Alışkanlıkları f %

Evet 2878 73,3

Hayır 1046 26,7

Toplam 3924 100,0

Tablo 4.53’teki bulgulara göre araştırmaya katılan öğretmenlerin çoğunluğu kitap

hediye etme alışkanlıklarının olduğunu belirtmişlerdir (%73,3). Öğretmenlerin bu

alışkanlığının olması öğrenciler açısından önemlidir.

63

Öğretmenlerin kitap okuma alışkanlığının hangi dönemde elde edileceği ile ilgili

görüşlerinin dağılımı Tablo 4.54’te verilmiştir.

Tablo 4.54.Öğretmenlerin Kitap Okuma Alışkanlığının Elde Edileceği Dönemle İlgili Görüşleri Okuma alışkanlığının elde edileceği dönemler f %İlköğretim 1460 37,1Ortaöğretim 1141 29,0Üniversite 920 23,4Meslek Hayatı 333 8,5Diğer 79 2,0Toplam 3933 100,0

Tablo 4.54’teki verilere göre öğretmenlerin çoğunluğu okuma alışkanlığının öğrenim

sırasında kazanılacağını düşünmektedirler. Özellikle ilköğretim ve ortaöğretimde okuma

alışkanlığının kazanılacağını düşünenlerin oranı üçte ikidir (%66,1). Bu bulgu ilköğretim

ve ortaöğretim öğretmenlerinin öğrencilere okuma alışkanlığı kazandırmada önemini

vurgulamaktadır.

Tablo 4.55’te öğretmenlerin okuma alışkanlığı elde etmelerinde etkili olan kişilerle

ilgili görüşlerinin dağılımı verilmiştir.

Tablo 4.55.Öğretmenlerin Okuma Alışkanlığı Elde Etmenlerinde Etkili Olan Kişilerle İlgili Görüşleri Okuma alışkanlığı elde edilmesinde etkili olan kişi f %

Arkadaşlarım 907 23,2

İlkokul Öğretmenim 679 17,4

Anne-Baba 653 16,7

Ortaokuldaki Öğretmenlerim 434 11,1

Lise Öğretmenlerim 312 8,0

Üniversite Hocalarım 262 6,7

Abla-Ağabey 244 6,2

Diğer 414 10,6

Toplam 3905 100,0

Tablo 4.55’teki verilere göre öğretmenlerin okuma alışkanlığı elde etmelerinde etkili olan kişilerle ilgili görüşlerinin alınmasında sekiz seçenek sunulmuştur. Bu seçeneklerden “Arkadaşlarım” seçeneğini tercih edenlerin oranı %23,2’dir. En fazla oranda tercih edilen ikinci ve üçüncü sıradaki seçenek ise ilkokul öğretmenim (%17,4) ve anne baba (%16,7) seçenekleridir.

Bu bulgular öğretmenlerin çoğunluğunun okuma alışkanlığını kazanmada sırasıyla:

arkadaşların, sınıf öğretmeninin, anne babanın ve ilköğretim ikinci kademe

öğretmenlerinin (%68,9) önemini göstermektedir.

64

Öğretmenlere okuma tutumlarıyla ilgili yirmi dokuz ifade verilmiş; katılma

düzeylerini belirtmeleri istenmiştir. Bu ifadelere verdikleri cevaplar doğrultusunda

hesaplanan frekans, yüzde ortalama ve standart sapma sonuçları Tablo 4.56’da verilmiştir.

Tablo 4.56.Öğretmenlerin Okuma Alışkanlıkları İle İlgili Tutumları

İFADELER

Tam

amen

Old

ukça

K

atılı

yoru

m

Kıs

men

K

atılı

yoru

m

Katılmıy

orum

Hiç

K

atılmıy

orum

N X SS Katılma Düzeyi

1.İyi bir okuma yöntemi ile insanlar mesleğinde gelişebilir.

f %

506 12,9

2598 66,4

751 19,2

35 0,9

24 0,6

3914 4,44 0,87 Tamamen

2.“Boş zamanların kitap okumayla geçirilmesi” ifadesini yanlış buluyorum.

f %

576 14,8

1082 27,8

103226,6

674 17,3

522 13,4

3886 3,26 1,38 Orta

3.Kitap okumak beni çok mutlu eder.

f %

849 21,7

2010 51,4

896 22,9

103 2,6

50 1,3

3908 4,19 0,96 Oldukça

4.Okuyup beğendiğim kitapları ailemle paylaşırım.

f %

868 22,3

1803 46,4

954 24,5

161 4,1

98 2,4

3884 4,06 1,04 Oldukça

5. Okuyup beğendiğim kitapları arkadaşlarımla paylaşırım.

105427,1

1946 50,0

754 19,4

75 1,9

62 1,6

3891 4,22 0,93 Tamamen

6.Okumak ciddi bir iştir. f %

125631,1

2033 52,2

458 11,8

101 2,6

47 1,2

3895 4,32 0,86 Tamamen

7.Yatmadan önce kitap okumaktan hoşlanırım.

f %

715 18,5

1479 38,2

108428,0

372 9,6

223 5,8

3873 3,74 1,22 Oldukça

8.Okumak hayatımın bir parçasıdır.

758 19,6

1351 34,9

143737,1

257 6,6

71 1,8

3874 3,79 1,05 Oldukça

9.TV izlemekten çok kitap okumaktan hoşlanırım.

f %

651 16,8

1084 27,9

144537,3

548 14,1

151 3,9

3879 3,51 1,15 Oldukça

10.Kitap almaktan ve onları saklamaktan hoşlanırım.

f %

956 24,8

1456 37,8

990 25,7

312 8,1

137 3,6

3851 3,85 1,12 Oldukça

11.Kendimi yenilemek adına okuduğum makaleler çok hoşuma gider.

f %

108327,9

1731 44,6

894 23,0

119 3,1

57 1,5

3884 4,11 0,95 Oldukça

12.Piyasada çok satan kitapları takip ederim.

f %

402 10,3

829 21,2

171844,0

680 17,4

274 7,0

3903 3,21 1,16 Orta

13.Kütüphanelerde ve kitapçılarda kitaplara bakmaktan hoşlanırım.

f %

110528,5

1603 41,4

886 22,9

164 4,2

118 3,0

3876 4,01 1,04 Oldukça

65

Tablonun devamı

İFADELER

Tam

amen

Old

ukça

Kıs

men

Katılmıy

orum

Hiç

ka

tılmı y

orum

N X SS Katılma Düzeyi

14.Kitap okumayı sıkıcı buluyorum.

f %

84 2,2

173 4,5

383 9,9

136335,1

18848,5

3887 1,79 1,01 Hiç katılmıyorum

15. Okumadan önce okuyacaklarım hakkında bilgi edinirim.

f %

553 14,3

124932,4

144837,5

455 11,8

155 4,0

3860 3,59 1,16 Oldukça

16.Alanımla ilgili kitapları takip ederim.

f %

828 21,3

155440,0

128533,1

143 3,7

71 1,8

3881 3,94 1,0 2 Oldukça

17.Yayınevlerinin kitap broşürlerini takip ederim.

f %

291 7,6

787 20,5

159541,6

809 21,1

356 9,3

3838 3,09 1,21 Orta

18.Etrafımda okurlar tarafından tavsiye edilen kitapları dikkate değer bulurum.

f %

749 19,3

173544,8

112429,0

176 4,5

90 2,2

3874 4,00 1,06 Oldukça

19.Klasik romanları/öyküleri dikkate değer bulurum.

f %

853 22,0

169843,7

105827,2

198 5,1

78 2,0

3885 4,00 1,04 Oldukça

20.Gündemde yer alan tarihi, siyasi, sosyal konularla ilgili yeni çıkan yayınları okumayı tercih ederim.

f %

794 20,5

153639,7

121031,3

240 6,2

85 2,2

3865 3,89 1,07 Oldukça

21.Beğendiğim ve tavsiye edeceğim bir kitabın öncelikle konusu ilgi çekici olmalıdır.

f %

1036

26,6

182646,9

813 20,9

153 3,9

65 1,7

3893 4,13 0,98 Oldukça

22.Okuduğum kitaplar üzerine çıkan eleştirileri takip ederim.

f %

567 14,6

112529,0

140036,1

560 14,4

228 5,9

3880 3,46 1,21 Oldukça

23.Yeni çıkan kitapları takip ederim.

505 13,1

110328,7

166843,4

415 10,8

155 4,0

3846 3,52 1,13 Oldukça

24. Yeni çıkan kitapları kitap tanıtım dergilerinden takip ederim.

f %

379 10,0

707 18,7

157241,6

823 21,8

294 7,8

3775 3,10 1,17 Orta

25.Kentleşmenin okumayı bir ihtiyaç haline getirdiğini düşünürüm

f %

661 17,1

119531,0

125732,6

524 13,6

223 5,8

3860 3,54 1,21 Oldukça

26.Kitap alırken yazara dikkat ederim

f %

585 15,1

110528,4

150338,7

517 13,3

176 4,5

3886 3,50 1,165 Oldukça

27.Bir kitabı satın almamda yazarın dünya görüşüme yakınlığı belirleyici ögelerdendir

f %

475 22,1

853 22,1

139136,0

780 20,2

368 9,5

3867 3,17 1,24 Orta

28. Roman ve öykülerde geçen olaylar çoğunlukla kurmacıdır Bunlarda “gerçeklik” aramam

f %

467 12,0

103726,7

159641,1

599 15,4

181 4,7

3880 3,41 1,168 Oldukça

29.Tiyatro eserlerini okumayı severim.

f %

261 6,7

531 13,7

146437,7

107227,6

558 14,4

3886 3,22 1,18 Orta

66

Tablo 4.56’daki bulgulara göre, öğretmenlerin “İyi bir okuma yöntemi ile insanlar

mesleğinde gelişebilir.” ifadesine katılımları şu şekilde olmuştur ( X =4,44). Buna göre

öğretmenlerin ifadeye katılım düzeyleri “Tamamen ” şeklindedir. Mesleki gelişimde iyi bir

okuma yönteminin etkili olabileceği öğretmenler tarafından kabul görmektedir.

“Boş zamanların kitap okumayla geçirilmesi’ ifadesini yanlış bulurum.” görüşüne

öğretmenlerin katılımlarının ( X =3,26) “orta” düzeyde olduğu görülmektedir. Bu ifadeye

katılımın orta düzeyde olması: “Boş zamanlarınızı nasıl değerlendirirsiniz?”sorusuna

verilen “Kitap okumakla” klasik cevabının öğretmenler için de geçerli olduğunu gösterir

niteliktedir.

“Kitap okumak beni çok mutlu eder.” ifadesine öğretmenlerin katılımları

( X =4,19) “Oldukça” düzeyindedir. Bu sonuçla öğretmenlerin kitap okumakla mutlu

oldukları ifade edilebilir.

Öğretmenlerin okuyup beğendikleri kitapları aileleriyle paylaştıkları, ilgili ifadeye

verdikleri cevaplardan anlaşılmaktadır ( X =4,06). Öğretmenler tarafından bu görüş

“Oldukça” düzeyinde kabul görmüştür.

Öğretmenlerin beğenmiş oldukları kitapları arkadaşlarıyla da paylaşmaktan haz

duydukları ilgili ifadeye “Tamamen” düzeyinde katılmış olmalarından dolayı söylenebilir.

Okumanın ciddi bir iş olduğu ( X =4,32) öğretmenler tarafından “Tamamen”

düzeyinde kabul görmüştür; ancak kitap okumanın boş zaman olarak değerlendirilmesine

“Orta” düzeyde katılmalarıyla bu ifadeye katılım dereceleri çelişkili görülmektedir.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin yatmadan önce kitap okumaktan hoşlandıkları

ilgili ifadeye verdikleri ( X =3,74) “Oldukça” cevabından anlaşılmaktadır.

Öğretmenlerin okumayı hayatlarının bir parçası olarak “Oldukça” düzeyinde

gördükleri ( X =3,79) anlaşılmaktadır.

Öğretmenlerin televizyon seyretmektense kitap okumayı tercih ettikleri ( X =3,51)

“Oldukça” düzeyinde görüş bildirmelerinden anlaşılmaktadır. Bu bulgu öğretmenlerin

Tablo 4.9’daki boş zamanları değerlendirme öncelikleriyle ilgili görüşleriyle

örtüşmektedir.

Öğretmenlerin kitap almaktan ve onları saklamaktan hoşlandıkları görülmektedir.

İfadeye öğretmenlerin katılımı ( X =3,85), “Oldukça” düzeyindedir.

Öğretmenlerin kendilerini yenileme anlamında makale okumaktan hoşlandıkları

( X =4,11) “Oldukça” düzeyindeki katılımlarından anlaşılmaktadır.

67

Öğretmenlerin piyasada çok satan kitapları takip ederim ifadesine katılım

düzeyleri ( X =3,21), “Orta” düzeydedir. Bu durum öğretmenlerin çok satan kitaplar

konusunda tereddütlü olduklarını düşündürmektedir. Bu ifadeye katılım düzeyleri ile

öğretmenlerin okudukları en son kitaplar ve en çok etkilendikleri kitaplar konusundaki

görüşleri birbiriyle çelişkilidir; çünkü Tablo 4.30 ve Tablo 4.31’deki bulgular

öğretmenlerin çok satan kitaplara ilgi gösterdiklerini vurgulamaktadır.

Öğretmenlerin kütüphanelerde ve kitapçılarda kitaplara bakmaktan hoşlandıkları

( X =4,01), “Oldukça” düzeyindeki katılımdan anlaşılmaktadır. Bu ifadeye oldukça

düzeyindeki katılım düzeyi ile kütüphaneden yararlanma öncelikleri arasında çelişki

vardır; çünkü öğretmenlerin kütüphanelerden yeterince yararlanmadıklarını çıkan sonuçlar

göstermektedir (bkz. Tablo 4.24).

Öğretmenlerin “Kitap okumayı sıkıcı buluyorum.” ifadesine “Hiç” katılmadıkları

( X =1,79) vermiş oldukları cevaptan da anlaşılmaktadır.

Öğretmenlerin okumadan önce okuyacakları hakkında bilgi edindikleri ( X =3,59),

“Oldukça” düzeyindeki katılımdan anlaşılmaktadır.

Öğretmenlerin alanlarıyla ilgili kitapları takip ettiklerini ileri sürdükleri

görülmektedir ( X =3,51). Bu ifadeye katılım “Oldukça” düzeyindedir; ancak

öğretmenlerin en son okudukları kitaplardan mesleki kitapları yeterince takip etmedikleri

anlaşılmaktadır (bkz. Tablo 4.30, Tablo 4.31).

Öğretmenlerin yayınevlerinin kitap broşürlerini yeterince takip etmedikleri ifade

edilebilir. Öğretmenlerin bu ifadeyle katılımları ( X =3,09), “Orta” düzeyde

gerçekleşmiştir.

Öğretmenlerin okuyacakları eserleri seçmede etraflarındaki okurların tavsiyelerini

dikkate değer buldukları anlaşılmaktadır ( X =4,00); çünkü katılım “Oldukça”

düzeyindedir.

Öğretmenlerin okuma konusunda klasik romanları/öyküleri dikkate değer

buldukları, ilgili ifadeye katılımlarının ( X =4,00) “Oldukça” düzeyinde olmasından

anlaşılmaktadır. En çok etkilenilen kitaplarla ilgili soruda ise klasik eserlerin azlığı dikkat

çekicidir ve bu ifadeye katılım düzeyiyle çelişkilidir (bkz. Tablo 4.31).

Öğretmenler gündemde yer alan tarihi, siyasi, sosyal konularla ilgili yeni çıkan

yayınları okumayı tercih etmektedirler. Bu ifadeye katılım düzeyi ( X =3,89) olmuştur. Bu

sonuç öğretmenlerin gazete okuma konusundaki görüşleri, en son okudukları kitaplar ve en

68

çok etkilendikleri kitaplarla ilgili bulgularla örtüşmektedir (bkz. Tablo 4.48, Tablo 4.30,

Tablo 4.31).

Öğretmenlerin kitapların konularının ilgi çekici olmasına önem verdikleri bununla

ilgili ifadeye katılım düzeylerinde görülmektedir ( X =4,13). İfadeye katılım düzeyi

“Oldukça” düzeyindedir.

Öğretmenlerin okudukları kitaplar üzerine çıkan eleştirileri takip ettikleri

verdikleri cevaplardan anlaşılmaktadır ( X =3,46). “Oldukça” düzeyinde.

Öğretmenler yeni çıkan kitapları takip etmektedirler. Bununla ilgili ifadeye

katılım düzeyleri ( X =3,52) “Oldukça” katılıyorum şeklindedir. Tablo 4.30 ve Tablo

4.31’deki verilerle bu bulgu örtüşmektedir.

Öğretmenlerin yeni çıkan kitapları takip etmede bazı yöntemleri az kullandıkları

anlaşılmaktadır. Bunlardan bir tanesi de yeni çıkan kitapları kitap tanıtım dergilerinden

takip etmedir. Bununla ilgili ifadeye öğretmenlerin “Orta” düzeyde katıldıkları

görülmektedir.

Kentleşmenin okumayı bir ihtiyaç hâline getirdiği düşüncesine de öğretmenler

“Oldukça” düzeyinde katılmaktadırlar.

Araştırmaya katılan öğretmenler kitap alırken yazara dikkat etmektedirler.

Öğretmenlerin bu ifadeye katılımları ( X =3,50), “Oldukça” düzeyindedir.

Öğretmenlerin kitap satın alırken tutucu olmadıkları görülmektedir; çünkü bir

kitabı satın almada yazarın dünya görüşünün belirleyici olması ( X =3,17), “Orta”

düzeydedir.

Öğretmenlerin roman ve öykülerde gecen olayların çoğunlukla kurmaca

olduğunun farkında oldukları bu tür eserlerde gerçeklik aramadıkları ifadeye olan

katılımlarının “Oldukça” düzeyinde olmasından anlaşılmaktadır.

Öğretmenler tiyatro eserlerini okumayı pek tercih etmemektedirler. Bunla ilgili

ifadeye katılım düzeyi “Orta” düzeydedir.

69

BEŞİNCİ BÖLÜM

SONUÇLAR ve ÖNERİLER

5.1.Sonuçlar

Bu araştırmanın bulgularına dayalı olarak aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır:

Araştırmaya katılan öğretmenlerin boş zamanlarını değerlendirmede birinci

öncelikleri kitap okumak, ikinci öncelikleri TV izleme, üçüncü öncelikleri ise

dinlenmektir.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin yarıdan fazlası (%53,9) kısmen okuduğunu

düşünürken %28,1’i yeterince okumadığını, %18’i ise yeterince okuduğunu

düşünmektedirler.

Öğretmenlerin yarıdan fazlası kısmen kitap okuduğunu (%53,2) düşünürken %31,1’i

yeterince kitap okumadığını, %15,7’si ise yeterince kitap okuduğunu düşünmektedirler.

Öğretmenlerin yarıdan fazlası kısmen dergi okuduğunu düşünürken (%51,7) %39,5’i

yeterince dergi okumadığını, %8,9’u ise yeterince dergi okuduğunu düşünmektedirler.

Öğretmenlerin %45,5’i kısmen gazete okuduğunu, %42,6’sı yeterince gazete

okuduğunu, %11,9’u ise yeterince gazete okumadığını düşünmektedirler.

Öğretmenlerin yarıdan fazlası bilgi edinmek için, mesleklerinde kendilerini

geliştirmek için ve kendilerini yetiştirmek için okumaktadırlar.

Araştırmaya katılan öğretmenler, okumama nedeni olarak zaman darlığını ve maddi

yetersizlikleri göstermektedirler.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin metin okuma tercihlerinde birinci öncelikleri sanat

metinleridir, ancak öğretici metinleri okuyanların oranı sanat metinlerine yakındır.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin okuma önceliklerinde birinci tercihleri gazete,

ikinci öncelikleri kitap, üçüncü öncelikleri ise internet gazetedir.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin yarıdan fazlası okumanın: Genel kültürlerini

artırdığını, doğru iletişim kurmalarını sağladığını, ufuklarının genişlemesini sağladığını,

başka dünyaları keşfetmelerini ve yeni karakterler tanımalarını sağladığını, mesleklerinde

başarılı olmalarına yardımcı olduğunu, doğru bilgilenmelerini sağladığını, bilgi disiplini

sağladığını, entelektüel düşüncelerini geliştirdiğini, ekonomik ve sosyal alanlarda bilgi

edinmelerini sağladığını, geçmişlerini öğrenerek geleceğe yön vermelerini sağladığını,

siyasi gelişmeleri izlemelerini sağladığını, hayata olumlu bakmalarını sağladığını, sosyal

çevreleriyle uyumlu olmalarını sağladığını düşünmektedirler.

70

Öğretmenler sekçin bir okurun, Dünya ve ülke geleceğiyle ilgili durumları takip

etmesi gerektiğini, okurken hiçbir zaman ön yargısı olmaması gerektiğini ve okuduklarını

pratiğe yansıtması gerektiğini düşünmektedirler.

Öğretmenlerin yarıdan fazlası gelirlerinden yıllık olarak kitap için ortalama 1–100

TL arasında pay ayırırken yarıya yakını dergi için yıllık olarak ortalama 1–50 TL arasında,

gazete içinse yıllık olarak ortalama 100 TL pay ayırmaktadırlar.

Öğretmenlerin yarısından fazlasının kitaplığında 10–100 aralığında kitap

bulunmaktadır.

Öğretmenler kitap okumak için sırasıyla: Akşamları, hafta sonlarını ve geceleri tercih

etmektedirler.

Öğretmenlerin yarıdan fazlası hafta içinde ve hafta sonlarında kitap okumak için 0,5–

2 saat aralığında zaman ayırmaktadırlar.

Öğretmenlerin yıllık olarak en çok kitap okuma sayıları 4–8 aralığı, en az okudukları

kitap sayısı aralığı 21–25 kitaptır. Bu sayılar öğretmenlerin orta düzeyde okuyucu

olduklarını göstermektedir.

Öğretmenlerin yarısı hafta içinde ve hafta sonlarında dergi okumak için 1 saatten az

zaman ayırmaktadırlar.

Öğretmenlerin yarıdan fazlası hafta içinde ve hafta sonunda gazete okumaya 2

saatten az zaman ayırmaktadırlar.

Öğretmenler kitap okumak için birinci öncelikli olarak evlerini, ikinci öncelikli

olarak ulaşım araçlarını, üçüncü öncelik olarak ise iş yerlerini tercih etmektedirler.

Öğretmenler kitap okumak için birinci öncelikli olarak kış mevsimini, ikinci öncelikli

olarak yaz mevsimini, üçüncü öncelikli olarak ise sonbahar mevsimini tercih etmektedirler.

Öğretmenler okumak için birinci öncelikli olarak roman ve hikâyeyi, ikinci öncelikli

olarak kendi alanlarıyla ilgili metinleri, üçüncü öncelikli olarak eğitimle ilgili metinleri,

dördüncü öncelikli olarak tarihle ilgili metinleri, beşinci öncelikli olarak ise bilim ve

teknikle ilgili metinleri tercih etmektedirler.

Öğretmenlerin kitap seçmede birinci öncelikleri kitabın bilgi edinmeye yönelik

olması, ikinci öncelikleri kitabın birisi tarafından tavsiye edilmesi, üçüncü öncelikleri ise

gündemde bir kitap olmasıdır.

Öğretmenler kitapları birinci öncelikli olarak satın alarak, ikinci öncelikli olarak

ödünç alarak, üçüncü öncelikli olarak ise kütüphanelerden yararlanarak temin

etmektedirler.

Öğretmenlerin yarıdan fazlası kitap fiyatlarını pahalı bulmaktadırlar.

71

Araştırmaya katılanların okumak için en son olarak en çok tercih ettikleri kitaplar: Şu

Çılgın Türkler, Secret, Küçük Şeyler, Efendi, Davinci Şifresi, Latife Hanım, Ferrrarisini

Satan Bilge, Mutluluk adlı kitaplardır.

Öğretmenlerin en çok etkilendikleri kitaplar sırasıyla; Şu Çılgın Türkler, Suç ve

Ceza, Sefiller, Simyacı, Davinci Şifresi, Çalıkuşu, İnce Memed, Adı Aylin, Gelibolu adlı

kitaplardır.

Öğretmenlerin yarıdan fazlası dergiye satın alarak ve ödünç alarak ulaşmaktadır.

Öğretmenlerin büyük çoğunluğu herhangi bir dergiye abone değildirler.

Öğretmenlerin okumak için tercih ettikleri üç dergi türü bilim - teknik, edebiyat ve

aktüalite-magazin dergileridir.

Öğretmenlerin yarıdan fazlası gazeteyi satın alarak ve internet aracılığı ile

ulaşmaktadırlar.

Öğretmenlerin gazete okumak için tercih ettikleri üç öncelikli zaman dilimi akşam,

hafta sonları ve sabah vakitleridir.

Öğretmenlerin yarıya yakına günlük olarak gazete alırken yarıdan fazlası gazetelere

abone olmadığını belirtmişlerdir.

Öğretmenlerin yarıdan fazlası okumak için belirli bir gazeteyi seçmediklerini

belirtmişlerdir.

Öğretmenler gazetelerde en fazla oranda köşe yazılarını okumaktadırlar.

Öğretmenler Türkiye’de okuma kültürünün şekillenmesinde birinci öncelikli olarak

görsel basının etkili olduğunu, ikinci öncelikli olarak toplumun genel kabullerinin, üçüncü

öncelikli olarak ise arkadaş yönlendirmesinin etkili olduğunu düşünmektedirler.

Öğretmenler, okuma alışkanlığına sahip kimselerin okuduklarını analiz etmesini,

okumaya günlük olarak düzenli zaman ayırmasını, düzenli olarak okumasını ve

okuduklarından senteze ulaşmasını beklemektedirler.

Öğretmenler okuma alışkanlığına olumsuz etki edecek ilk üç nedeni “Küçük yaşlarda

okuma alışkanlığı kazanamama”, “Ekonomik nedenler” ve “Eğitimsel nedenler” olarak

belirtmişlerdir.

Öğretmenler okuma alışkanlığını artıracak nedenlerle ilgili olarak ilk üç önceliklerini

“Kitabın ucuz olması”, “Aile ortamının teşvik etmesi” ve “Arkadaş ve çevrenin çok

okuması” olarak belirtmişlerdir.

Öğretmenlerin çoğunluğu kitap hediye etme alışkanlıklarının olduğunu

belirtmişlerdir.

72

Öğretmenlerin yarıdan fazlası kitap okuma alışkanlığının ilköğretim ve ortaöğretim

yıllarında kazanılacağını belirtmişleridir.

Öğretmenler okuma alışkanlığı elde etmelerinde en etkili olan kişileri sırasıyla

arkadaşları, ilkokul öğretmenleri ve anne babaları olarak belirtmişlerdir.

Öğretmenler: “İyi bir okuma yöntemi ile insanlar mesleğinde gelişebilir.”, “Okuyup

beğendiğim kitapları arkadaşlarımla paylaşırım.”, “Okumak ciddi bir iştir.” ifadelerine

“Tamamen” düzeyinde katılmaktadırlar.

Öğretmenler: “Kitap okumak beni çok mutlu eder.”, “Okuyup beğendiğim kitapları

ailemle paylaşırım.”, “Yatmadan önce kitap okumaktan hoşlanırım.”, “Okumak hayatımın

bir parçasıdır.”, “TV izlemekten çok kitap okumaktan hoşlanırım.”, “Kitap almaktan ve

onları saklamaktan hoşlanırım.”, “Kendimi yenilemek adına okuduğum makaleler çok

hoşuma gider.”, “Kütüphanelerde ve kitapçılarda kitaplara bakmaktan hoşlanırım.”,

“Okumadan önce okuyacaklarım hakkında bilgi edinirim.” “Alanımla ilgili kitapları takip

ederim.”, “Etrafımda okurlar tarafından tavsiye edilen kitapları dikkate değer bulurum.”,

“Klasik romanları/öyküleri dikkate değer bulurum.”, “Gündemde yer alan tarihi, siyasi,

sosyal konularla ilgili yeni çıkan yayınları okumayı tercih ederim.”, “Beğendiğim ve

tavsiye edeceğim bir kitabın öncelikle konusu ilgi çekici olmalıdır.”, “Okuduğum kitaplar

üzerine çıkan eleştirileri takip ederim.”, “Yeni çıkan kitapları takip ederim.”,

“Kentleşmenin okumayı bir ihtiyaç haline getirdiğini düşünürüm.”, “Kitap alırken yazara

dikkat ederim.”, “Roman ve öykülerde geçen olaylar çoğunlukla kurmacıdır. Bunlarda

“gerçeklik” aramam.”ifadelerine “Oldukça” düzeyinde katıldıklarını belirtmişleridir.

Öğretmenler; “Boş zamanların kitap okumayla geçirilmesi” ifadesini yanlış

buluyorum.”, “Piyasada çok satan kitapları takip ederim.”, “Yayınevlerinin kitap

broşürlerini takip ederim.”, “Yeni çıkan kitapları kitap tanıtım dergilerinden takip

ederim.”, “Bir kitabı satın almamda yazarın dünya görüşüme yakınlığı belirleyici

ögelerdendir.”, “Tiyatro eserlerini okumayı severim.” ifadelerine “Orta” düzeyde

katılmaktadırlar.

Öğretmenler: “Kitap okumayı sıkıcı buluyorum.” ifadesine “Hiç katılmadıklarını ”

belirtmişlerdir.

73

5.2.Öneriler

Bu araştırmanın bulgularına dayalı olarak aşağıdaki öneriler geliştirilmiştir:

Öğretmenlerin yeterince okuduklarını düşünmelerini sağlamak amacıyla bilinçli okur

kimliği kazındırmaya yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Buna amacı gerçekleştirmek için:

İlköğretim, ortaöğretim, mesleki eğitim öğretmenlerine hitap edebilecek ayrı ayrı olmak

üzere “Okuma Modeli” geliştirilmeli; bu modeller geliştirilirken öğretmen görüşlerine

dayalı olarak ihtiyaç analizleri yapılmalıdır.

Öğretmenlere okul içinde ve okul dışında boş zamanlarını değerlendirebilecekleri

olanaklar sağlanmalıdır. Özellikle boş zamanlarını değerlendirmede birinci öncelikli tercih

ettikleri kitap okuma alışkanlığını destekleyici önlemler alınmalıdır. Buna yönelik olarak

okul kütüphanelerinin güçlendirilmesiyle ilgili çalışmalar yapılabilir.

MEB’in ilgili birimleri bilinçli ve seçkin okurun özelliklerini tanımlayıcı çalışmalar

yapmalı; bilinçli okurun ayırıcı özelliklerinin belirlenmesine yönelik olarak araştırmalar

yapmalıdır. Bu araştırmaların sonucuna göre seçkin ve bilinçli okurla ilgili kriterler

belirlemeli; konunun uzmanları tarafından öğretmenlere bu konuda seminer çalışmaları

yapılmalıdır.

Eğitim sistemimiz içerisinde, kaç kitap ve hangi nitelikte kitaplar okunduğunda

istenen okur tipi oluşacağına ilişkin tanımlamalar geliştirmeli; illere, okul türlerine,

cinsiyetlere ve branşlara göre istenen okur tipi tanımlamasına uygun olarak öğretmenlerin

kitap okumalarına yönelik standartlar tanımlanmalıdır.

Millî Eğitim Müdürlüklerince öğretmenlerin okuma düzeyiyle ilgili araştırma

yapılarak okuma kültürünün mevcut durumu belirlemelidir.

Kitap okuma saati uygulaması bütün illerde yaygınlaştırılmalı ve bu uygulamada

öğretmenlerin öğrencilere örnek olmaları sağlanmalıdır.

Öğretmenlerin yeterince dergi okumalarına yönelik önlemler alınmalıdır. Yayınlanan

dergilerin işlevsel hâle gelmesi sağlanmalı; branşlara ve okul türlerine göre dergi

çıkarılması sağlamalıdır. Özellikle bilinçli ve iyi okur tanımlamaları çerçevesinde eğitimle

ilgili dergilerde öğretmenlerin yazmalarına olanak sağlanmalıdır.

Gazete okuma oranının yüksek olması nedeniyle eğitimle ilgili bir gazete

çıkarılmasına yönelik çalışma yapılmalıdır. Gazete okuma ile eğitim arasındaki ilişki

araştırmalı; araştırma sonuçlarına göre gazetenin eğitimde daha verimli kullanılmasına

yönelik önlemler alınmalıdır.

74

Hem velilerin hem de öğretmenlerin eğitimle ilgili gelişmeleri takip etmelerinin

sağlanması için gazetelerin kültür eklerinde eğitimle ilgili bölümlere yer verilmesiyle ilgili

çalışmalar yapılmalıdır.

Süreli yayınlardan dergilerin eğitim sisteminde uygulamaya yönelik katkısının

sağlanmasıyla ilgili çalışmalar yapılmalıdır.

Bakanlığın ilgili birimleri her branş düzeyinde öğretmenlerin okuma ve okumama

nedenleri ile ilgili araştırmalar yapmalı; bu araştırmaların sonuçlarına göre okuma

referansları geliştirmelidir.

Bakanlığın ilgili birimleri, öğretmenlerin tercih ettikleri metin türlerine göre

branşlara yönelik olarak 100 temel eser örneğinde olduğu gibi bir alanın vazgeçilmez

eserlerini belirleyip bu eserlerin öğretmenler tarafından okunmasını sağlamalıdır. Okuma

listelerinin belirlenmesinde öğretmelerin mezun oldukları fakültelerle ve alanın

uzmanlarıyla iş birliğine gidilip alanın vazgeçilemeyecek eserleri belirlenmelidir. Ayrıca

Bakanlığın ilgili birimleri öğretmen adaylarının mezun olacakları fakültelerle iş birliğine

giderek alanların ve öğretmenlik mesleğinin vazgeçilmez eserlerini bildirerek öğretmen

adaylarına bunların tavsiye edilmesine yönelik çalışmalar yapmalıdır.

Öğretmenlerin internet ortamından daha fazla yararlanmalarını sağlayacak hizmet içi

kursların düzenlenip internet dergi, internet kitap ve internet gazeteden daha etkin

yararlanmaları sağlanmalıdır.

Öğretmenler, okumanın kendilerine olabilecek katkılarıyla ilgili olarak

bilinçlendirilmelidir.

Öğretmenlerin kitap, dergi ve gazete için ayırdıkları payların az olması nedeniyle

öğretmenlerin kitap, dergi, gazete temin etmelerine yönelik önlemler alınmalıdır. Buna

yönelik olarak MEB bünyesinde e-kitap uygulaması yapılarak öğretmenlerin bu sistemden

yararlanmaları sağlanabilir.

Bakanlığın ilgili birimlerince kitapların türlerine göre okuma kriterleri belirlenip

bilinçli kitap okuma kültürü öğretmenler arasında yaygınlaştırılmalıdır. Kitap okuma

kriterlerinde türe göre okuma tarzı, kaç kitap okunacağı vb. tanımlanmalıdır.

Bakanlığın ilgili birimleri tarafından sınıf öğretmenleri ve branş öğretmenlerinin

okuduğu eğitimle ilgili kitapları belirlemeye yönelik araştırma yapılmalı ve programların

paralelinde eğitimle ilgili kitaplar belirlenip öğretmenlere tavsiye edilmeli ya da yıl sonu,

yılbaşı seminerlerinde bu kitaplarla ilgili çalışmalar yapılmalıdır.

Öğretmenlerin okumak için en çok tercih ettikleri roman ve hikâye türlerinin eğitime

katkı yapmasına yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Bu türlerle ilişkilendirilerek derslerin

75

drama vb. tekniklerle anlatılmasını sağlamak amacıyla hizmet içi eğitimler

düzenlenmelidir.

Öğretmenlerin tercih ettikleri kitap türleriyle ilgili yapılan araştırmalardan sonra

çeşitli modeller geliştirilerek öğretmenlerin kitap okuma konusunda seçkin okur olmaları

sağlanmalıdır.

Okuma kültürünün nitelikli şekilde yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla görsel

medyadan destek alınmalıdır.

Okuma alışkanlığının hangi yaşta kazanılacağı konusunda araştırma yapılarak

öğretmenler bu konuda bilinçlendirilmelidir.

Öğretmenlerin kitap okuma kültürleriyle öğretmenlik mesleğindeki başarı ilişkisi

araştırılmalıdır. Sonuçlara göre okuma kültürünün eğitime katkısı sağlayacak önlemler

alınmalıdır.

76

KAYNAKÇA Ayyıldız, Mustafa Yard. Doç.; BOZKURT, Ümit Dr., Arş. Gör.; CANLI, Suna Arş. Gör.,

Okuma Kültürü Üzerine Bir Araştırma, yayim.meb.gov.tr/dergiler/169 Adresinden 13.10.2008 tarihinde indirilmiştir.

Ayyıldız, Mustafa(1994). “Roman ve Roman Okuruna Roman Sosyolojisi Açısından Bir Yaklaşım”, Yedi İklim, Kasım 1994, s.12-14.

Bayram, Fatih, Bireylerin Gazete Okuma Alışkanlıkları: Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımına Göre Okuyucu Davranısları, Tercihleri Ve Nedenleri Üzerine Bir Uygulama, (Doktora Tezi), Eskişehir, 2007

Bircan, İ. & Tekin M. (1989). Türkiye’de Okuma Alışkanlığının Azalması Sorunu ve Çözüm Yolları, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22(1), 393

Çocuk Vakfı, Çocuk Edebiyatı Okulu, “Türkiye’nin Okuma Alışkanlığı Karnesi, -Eylül 2006. Downs, Robert B. Çeviri, Erol Güngör, Dünyayı Değiştiren Kitaplar, Ötüken Kitapevi,

İstanbul, 2000. Eicher ve Wood, 1977: 385, Aktaran: Murat ÖZBAY, Hasan BAĞCI, Yusuf UYAR,

Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: 9 Sayı: 15 Bahar 2008 s:117–136.

Escarpıt, Robert, Edebiyat Sosyolojisi, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1993. Filizok, Rıza Prof. Dr., Aktaran: İyi Bir Okur muyuz?,

http://www.sasked.gov.sk.ca/docs/francais/fransk/fran/elem/doml/doml6.html ege-edebiyat.org, adresinden 24.12.2007 tarihinde indirilmiştir.

Göktürk, Akşit, Okuma Uğraşı, Çağdaş Yayınları, İstanbul, 1979. Gömleksiz, Mehmet Nuri, Yrd.Doç.Dr. Geleceğin Öğretmenlerinin Kitap Okumaya İlişkin

Görüşlerinin Değerlendirilmesi, 2005, Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 1, Sayı, 1, http//efdergi.yyu.edu.tr. Adresinden 24.11.2007 tarihide indirilmiştir.

Gürcan, Halil İbrahim "Okuma Alışkanlığı ile Kitap Yayımcılığının Kültürel İletişim ve Teknolojisine bağlı Sorunları Karşısında Türkiye Koşulları Temelinde Bir Model Önerisi", Anadolu Üniversitesi S.B.E. Yayınları, Eskişehir 1999, s.1.

Hodges ve Nash, 1982: Aktaran: Murat ÖZBAY, Hasan BAĞCI, Yusuf UYAR, Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: 9 Sayı: 15 Bahar 2008 s:117–136.

(http://www.medyatava.com/haber.asp?id=15065, Adresinden 26.11.2007 tarihinde indirilmiştir. .http://www.bilimbilmek.com/sayfa/okuma_aliskanligi_ve_kutuphaneler.html, adresinden

24.12.2007 tarihinde indirilmiştir. İşeri, Kâmil Okuma Ediminin Eğitimsel İşlevi, Dil Dergisi, Ankara: TÖMER

Yayınları, 1998, sayı: 70, s.5-18, Karataş, Ahmet, Ekonomik, Kültürel ve Siyasal Tercihler Işığında "Okuma Alışkanlığı" ve

Kütüphaneler, 2007, Millî Kütüphane Kellner, 2002, Aktaran: Temizken, Mehmet, Dr., Sallabaş, M.Eyyup, Araştırma Görevlisi, Öğretmen Adaylarının Okuma ve Yazmaya Yönelik, Tutumlarının Karşılaştırılması, Sosyal Bilimler Dergisi, Kış, 2009, C.8, Sayı 27, s.155-176 http://www.e-sosder.com/dergi/27155-176.pdf. Adresinden 11.06.2009 tarihinde indirilmiştir.

77

Korkmaz, Faruk, Erden, Salih, Arabacı, Ramiz, Ediz, Bülent, Akça, Aygül, Bursa İli Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Mesleki Ve Sosyal Tercihlerinin Görüntüsü, 2001, home.uludag.edu.tr/users/fkorkmaz/arastirmadosya/bedenegitimi.doc -Adresinden 16.10.2007 tarihinde indirilmiştir.

Maurois, André, Yaşama Sanatı, Çeviren: Nihal Önol, Varlık Yayınevi, İstanbul, 1968. MEB, TTK, Ortaöğretim Türk Edebiyatı Dersi 9-12 Sınıflar Öğretim Programı, 2005) MEB, EARGED, “Öğrencilerin Okuma Kültürleri, Ankara, 2007. MEB, EARGED, PIRLS 2001 Ulusal Raporu Ek Doküman, Ankara, 2004, s.45-47. MEB, EARGED, ÖBBS İlköğretim Öğrencilerinin Başarılarının Belirlenmesi, Türkçe,

Matematik, Fen Bilgisi, Sosyal Bilgiler Raporu, Ankara, 2007. MEB, Öğretmen Yetiştirme Genel Müdürlüğü Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri,

Ankara, 2006. Maurais, Andre, Yaşama Sanatı, Varlık Yayınları, İstanbul, 1968. Odabaş, Hüseyin. (2003). "Üniversite Ögrencilerinin Okuma Aliskanligina Etki Eden

Faktörler" Bilgin (2), 3–6. (Bildiri, 13 Nisan 2001 tarihinde Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümünün düzenlemiş olduğu "Kütüphanecilik" temalı panelde sunulmuştur). http://bilgibelge.humanity.ankara.edu.tr/ogrelfiles/ho/hob2.htm , Adresinden 16.10.2007 tarihinde indirilmiştir.

Ortaş, İ. Prof. Dr., Kitap Okuru Bir Toplum muyuz ? http://www.sonbaski.com/nisan2007ibrahim.html, Adresinden 25.11.2007 tarihinde indirilmiştir.

Ortaş, İbrahim, Prof. Dr. Çağdaşlaşmaya Giden Yolun Öncülerinden Biri Kitaptır, 26 Ocak 2008 http://www.kirsehiryenihaber.com/yazi/cagdaslasmaya-giden-yolun-onculerinden-biri-kitaptir. Adresinden 26 Ocak 2008 tarihinde indirilmiştir.

Özdemir, Çağatay, Prof. Dr., Öğretim Elemanlarının Sosyal ve Kültürel Durumları,Aktaran: memurlar.net, 2004, (http://www.memurlar.net/haber/12142/, adresinden 26.11.2007 tarihinde indirilmiştir.

Özdemir, Emin, Okuma Sanatı, İnkılap Yayınevi, İstanbul, 1980. Pınarbası, Fatih, “Üniversite Öğrencilerinin Okuma ve Kütüphane Kullanma

Alışkanlıklarının İncelenmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2006

Sungur, Necati, Kitap, Bilim ve Teknik, Mayıs, 1988, s.30-31. Şahiner, Yusuf, İlk ve Orta Öğretim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerin Okuma

Alışkanlıkları Ve Bu Alışkanlıkları Etkileyen Faktörler (Elmadağ İlçesi Örneği), Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Halk Eğitimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Ocak, 2005.

Tosunoğlu, M. (2002). Türkçe Öğretiminde Okuma Alışkanlığı ve Çocukların Okuma Eğilimleri, Türk Dili, (609), 547–563.

Ünal, İbrahim, Kitap Tiryakiliği, Sim Yayıncılık, Ankara 1999. Yılmaz, B. (1998). Okuma Alışkanlığı Sorunu Bir Enstitü Örneği ve Türkiye İçin Öneriler,

Türk Kütüphaneciliği, 12, (3), 244–251.

78

EKLER

79

EK- 1:

MEB İLKÖĞRETİM VE ORTAÖĞRETİM OKULLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİ OKUMA KÜLTÜRLERİ ANKETİ

Değerli Öğretmenler, Dairemizin, öğretmenlerin okuma kültürleriyle ilgili başlattığı araştırmaya veri

toplamak amacıyla öğretmenlerin görüşlerinin alınmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Oluşturulan anket iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm kişisel bilgileri içermekte; ikinci bölüm ise okuma kültürüyle ilgili sorulardan oluşmaktadır. Anket sorularını cevaplandırırken her bir ifade için size en uygun seçeneği (x) şeklinde işaretleyiniz; numaralandırılması istenenleri (1,2,3,…) şeklinde önceliğinize göre numaralandırınız; açık uçlu soruları yazarak cevaplandırınız.

Ankete vereceğiniz cevapların doğruluk ve içtenliği araştırmanın geçerliliği ve güvenilirliği açısından önemlidir. Ankete verilen cevaplar sadece bilimsel amaçlar için kullanılacaktır.

Anketin üzerine adınızı yazmayınız, kimliğinizi belirtecek herhangi bir işaret koymayınız. Lütfen hiçbir soruyu boş bırakmayınız.

İlgi ve katkılarınız için teşekkür ederiz.

ANKET SORULARI

I. BÖLÜM

Kişisel Bilgiler

1. Görev yaptığınız il: ………………………………

2.Görev yaptığınız yerleşim birimi

İl merkezi İlçe merkezi Belde Köy

( ) ( ) ( ) ( )

3. Meslekte kaçıncı yılınız?

0–5 yıl 6–10 yıl 11-15yıl 16-20yıl 21 yıl ve üstü

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

4. Cinsiyetiniz ( ) Kadın ( ) Erkek

5.Eğitim durumunuz

Ön lisans Eğitim Enstitüsü Lisans Yüksek lisans Doktora

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

80

6.Mezun olduğunuz fakülte

Eğitim Fakültesi

Fen-Edebiyat Fakültesi

Eğitim Enstitüsü

Yüksek Öğretmen Okulu

Mesleki Eğitim Fakültesi

İlahiyat Fak.

Diğer. Belirtiniz.

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ……………….

7.Alanınız ( ) Sınıf öğretmeni ( ) Branş öğretmeni (Lütfen branşınızı belirtiniz):.…………………

8. Görev yaptığınız okul türü

9.Okuldaki göreviniz ( ) Müdür ( ) Müdür Yardımcısı ( ) Bölüm Şefi ( ) Öğretmen

ANKET SORULARI

II. BÖLÜM

10. Okuma ile ilgili verilen aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

10.1.Boş zamanlarınızı aşağıdakilerden hangileriyle değerlendiriyorsunuz? (Önceliğinize göre ilk üç tercihinizi numaralandırınız “1,2,3”.)

İlköğretim Okulu Yatılı İlköğretim Bölge Okulu

Genel Lise Fen Lisesi Anadolu Lisesi

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Çok Programlı Lise

Meslek Lisesi-Anadolu Meslek Lisesi İmam-Hatip Lisesi Diğer. Belirtiniz

( ) ( ) ( ) ………………

( ) Sinemaya giderek ( ) Kitap okuyarak

( ) Çevreyi güzelleştirme etkinliği yaparak ( ) Tiyatroya giderek

( ) TV izleyerek ( ) Dinlenerek

( ) Hobi alışkanlıklarına zaman ayırarak ( ) Kahvehaneye giderek

( ) Sohbet, gezinti gibi faaliyetlerde bulunarak ( ) İnternet kafeye giderek

( ) Sanat ve kültür faaliyetlerine katılarak ( ) Spor yaparak

( ) Diğer. Belirtiniz……………………………

81

10.2. Yeterince okuduğunuzu düşünüyor musunuz? ( )Evet ( )Kısmen ( )Hayır

10.3.Hiç okumuyorsanız okumama nedeninizi aşağıdakilerden hangilerine bağlıyorsunuz? Önceliğinize göre ilk üçünü numaralandırınız (1,2,3). ( ) Maddi yetersizlikler

( ) Zaman darlığı

( ) Bulunduğum yerde kütüphane olmayışı

( ) Bulunduğum yerde kitap alınacak yerin olmayışı

( ) Okumaktan hoşlanmayışım

( ) Sağlık nedeni

( ) Diğer, Belirtiniz………………………………………………..

10.4.Öncelikle hangi tür metinler okumayı tercih edersiniz? (Önceliğinize göre numaralandırınız “1,2”.)

Sanat Metinleri (Kurmaca metinler: Roman, öykü, şiir vb.)

Öğretici metinler (Makale, deneme vb.)

( ) ( )

10.5. Aşağıda verilen yayınları okuma önceliğinize göre ilk üçünü (1,2,3) numaralandırınız.

Kitap Gazete Dergi İnternet gazete

İnternet kitap İnternet dergi Hiç okumam

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

10.6. Aşağıda belirtilen nedenlerin hangilerinden dolayı okursunuz? (Birden fazla işaretleyebilirsiniz.)

( ) Eğlenmek için ( ) Bilgi edinmek için

( ) Bir görevi yerine getirmek için ( ) Edebî/estetik haz almak için

( ) Dinlenmek için ( ) Bilgi, belge toplamak için

( ) Zihni meşgul ederek sıkıntının yönünü değiştirmek için

( ) Kendi kendimi yetiştirmek için

( ) Mesleğimde kendimi geliştirmek için ( ) Öğretim materyali geliştirmek için

( ) Uyku gelmesi için ( ) Diğer. Belirtiniz:……………………

82

10.7.Okumanın size olabilecek katkılarıyla ilgili aşağıdaki ifadelere katılıp katılmadığınızı belirtiniz.

Eve

t

Kıs

men

Hayır

1. Doğru iletişim kurmamı sağlar. ( ) ( ) ( )

2. Üst beğeni elde etmemi sağlar. ( ) ( ) ( )

3. Başka dünyaları keşfetmemi ve yeni karakterler tanımamı sağlar. ( ) ( ) ( )

4. Beni günlük hayatın sıkıntılarından kurtarır. ( ) ( ) ( )

5. Mesleğimde başarılı olmama katkı sağlar. ( ) ( ) ( )

6. Doğru bilgilenmemi sağlar. ( ) ( ) ( )

7. Saygınlık kazanmamı sağlar. ( ) ( ) ( )

8. Genel kültürümün gelişmesini sağlar. ( ) ( ) ( )

9. Geçmişimi öğrenerek geleceğe yön vermemi sağlar. ( ) ( ) ( )

10. Sosyal çevremle uyumlu olmamı sağlar. ( ) ( ) ( )

11. Bilgi disiplini sağlar. ( ) ( ) ( )

12. Entelektüel düşünceyi geliştirmemi sağlar. ( ) ( ) ( )

13. Ufkumun genişlemesini sağlar. ( ) ( ) ( )

14. Hayata olumlu bakmamı sağlar. ( ) ( ) ( )

15. Ekonomik ve sosyal alanlarda bilgi edinmemi sağlar. ( ) ( ) ( )

16. Siyası gelişmeleri izlememi sağlar. ( ) ( ) ( )

17. Ailemin günlük ihtiyaçlarını ve sıkıntılarını gidermemde yardımcı olur. ( ) ( ) ( )

10.8.Size göre seçkin okur aşağıdakilerden hangilerini yapmalıdır? ( Önceliğinize göre ilk üç tercihinizi numaralandırınız “1,2,3”.) ( ) Dünya ve ülke geleceğiyle ilgili durumları takip etmelidir.

( ) Nitelikli eser veren yazarların kitaplarını okumalıdır.

( ) Belli başlı düşünce akımları hakkında bilgi sahibi olmalıdır.

( ) Birden fazla alanla ilgili önemli eser ve yazar okumalıdır.

( ) Okuduklarını pratiğe yansıtmalıdır.

( ) Okurken hiçbir zaman ön yargıları olmamalıdır.

( ) Kendi alanının eserlerine okumaya öncelik vermelidir.

83

11.Aşağıda, kitaplarla ve kitap okumayla ilgili sorular verilmiştir. İlgili yerleri işaretleyiniz.

11.1. Yeterince kitap okuduğunuzu düşünüyor musunuz? ( ) Evet ( ) Kısmen ( ) Hayır

11.2.Gelirinizden yıllık olarak kitap için ne kadar ayırırsınız? (YTL) Bir tanesini işaretleyiniz.

1-50 51–100 101–300 301–500 501–700 701–1000 1001ve üstü Hiç ayırmam.

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

10.3.Kitaplığınızda ders kitapları hariç yaklaşık kaç kitap var? (Bir tanesini işaretleyiniz.)

10–20 21–50 51–100

101 -300 301–500 501–800 801–1000 1001ve üzeri

Kitaplığım yok.

( )

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11.4.En çok hangi zamanlarda kitap okursunuz? (Önceliğinize göre ilk üç tercihinizi numaralandırınız “12,3”.)

Akşamları Öğle paydosu Geceleri Hafta sonu Yolculuklarda Yaz tatilinde Ara tatilde

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11.5.Hafta içi kitap okumaya ayırdığınız süre nedir? (Bir tanesini işaretleyiniz.)

0–0,5 saat 0,5–1 saat 1–2 saat 2 saatten fazla Ara sıra okurum Okumaya zamanım yok.

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11.6.Hafta sonu kitap okumaya ayırdığınız süre nedir? (Bir tanesini işaretleyiniz.)

0–0,5 saat 0,5–1 saat 1–2 saat 2 saatten fazla Ara sıra okurum.

Okumaya zamanım yok.

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11.7.Yıllık kaç kitap okuyorsunuz? (Bir tanesini işaretleyiniz.)

1–3 4–8 9–12 13–15 16–20 21–25 25’ten fazla Hiç okumam.

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

84

11.8.Kitabı hangi mekânda okursunuz? (Tercihlerinizi önceliğinize göre numaralandırınız “1,2,3”.)

Evde Kütüphanede İş yerinde Ulaşım araçlarında Hiç okumam.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11.9.En çok hangi mevsimde kitap okuyorsunuz? (Tercihlerinizi önceliğinize göre numaralandırınız“1,2,3”.)

İlkbahar Yaz Sonbahar Kış Hiç okumam.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

11.10. Aşağıda genel başlıkları verilmiş alanlardan hangilerini okuyorsunuz? (Önceliğinize göre ilk beşini numaralandırınız “1,2,3,4,5”.)

(1 ) Bilim teknikle ilgili metinler

( 2 ) Şiir ( 3 ) Alanımla ilgili kaynak metinler

( 4 ) Roman-hikâye ( 5 ) Deneme ( 6 ) Makale

( 7 ) Hukukla ilgili metinler (8 ) Kültürle ilgili metinler ( 9 ) Ekonomiyle ilgili metinler

(10) Felsefeyle ilgili metinler (11) Psikolojiyle ilgili metinler

( 12) Sağlıkla ilgili metinler

(13 ) Siyasetle ilgili metinler (14) Dünya klasikleri (15 ) Yabancı dille ilgili metinler

(16 ) Tarihle ilgili metinler (17) Çocuk edebiyatı (18 ) Kişisel gelişim metinleri

(19 ) Anı (20) Müzikle ilgili metinler (21) Moda tasarım

(22 ) Biyografi-otobiyografi (23) Eğitimle ilgili metinler (24) Yemek kültürü

( 25 )

Gezi (26) Eleştiri (27) Gramer kitapları

( 28 )

Bilgisayarla ilgili metinler

(29 ) Sporla ilgili metinler

( 30 )

Toplum bilimle ilgili metinler

(31) Coğrafya ile ilgili metinler

(32)

Diğer. Belirtiniz:

85

11.11.Kitap seçerken önceliğiniz nedir? (Önceliğinize göre ilk üç tercihinizi numaralandırınız “1,2,3”.)

( ) Tavsiye edilmesi ( ) Gündemde bir kitap olması

( ) Eğlendirici olması ( ) Bilgi edinmeye yönelik olması

( ) Fiyatının uygun olması ( ) Mesleğimi yerine getirmede yardımcı olması

( ) Ödül almış olması ( ) Sayfa sayısı

( ) Yayınevi ( ) Klasik bir eser olması

( ) Nobel ödüllü yazar olması ( ) Diğer. Belirtiniz……………………..

11.12.Okuduğunuz dergi ve kitapları genellikle nasıl temin edersiniz? (Tercihlerinizi önceliğinize göre numaralandırınız “1,2,3”.) ( ) Satın alırım. ( ) Kütüphaneden yararlanırım.

( ) Ödünç alırım. ( ) Diğer. Belirtiniz: …………………………………………….

11.13.Kitap fiyatlarını nasıl buluyorsunuz? (Bir tanesini işaretleyiniz.) ( ) Ucuz ( ) Normal ( ) Pahalı ( ) Bilgim yok

11.14.En son hangi kitabı okudunuz? (Okuduğunuz kitabın adını ve ne zaman okuduğunuzu yazınız.) ……………………………………………………….

11.15.Sizi en çok etkileyen kitap hangisidir? (Sizi etkileyen kitabın adını ve ne zaman okuduğunuzu yazınız.) ………………………………………………………….

12.Aşağıda dergi ve dergi okumayla ilgili sorular verilmiştir. İlgili yerleri işaretleyiniz.

12.1.Yeterince dergi okuduğunuzu düşünüyor musunuz? (Bir tanesini işaretleyiniz.) ( ) Evet ( ) Kısmen ( ) Hayır

12.2.Gelirinizden yıllık olarak dergi için ne kadar ayırırsınız? (YTL) Bir tanesini işaretleyiniz.

0–50 50–100 101–300 301–500 500 üstü Hiç ayırmam.

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

86

12.3.Dergiyi hangi yolla edinirsiniz? Birden fazla işaretleyebilirsiniz.

Abone olarak İnternet aracılığıyla Ödünç alırım. Diğer

( ) ( ) ( ) ……………………..

12.4.Hafta içi dergi okumaya ayırdığınız süre nedir? (Bir tanesini işaretleyiniz.)

0–0,5 saat 0,5–1 saat 1–2 saat 2 saatten fazla Ara sıra okurum.

Okumaya zamanım yok.

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

12.5.Hafta sonu dergi okumaya ayırdığınız süre nedir? (Bir tanesini işaretleyiniz.)

0–0,5 saat 0,5–1 saat 1–2 saat 2 saatten fazla Ara sıra okurum.

Okumaya zamanım yok.

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

12.6.Herhangi bir dergiye abone misiniz? ( ) Hayır ( ) Evet

Abone iseniz yayın süresini yazınız: (Aylık, haftalık, yıllık)…………………………….

12.7.Ne tür dergiler okumayı tercih edersiniz? (İlk üç tercihinizi numaralandırınız “1,2,3”.) ( ) Edebiyat ( ) Bilim teknik ( ) Ekonomi ve para

( ) Aktüalite-Magazin ( ) Çocuk dergileri ( ) Çocuk bakım dergileri

( ) Coğrafya ( ) Sağlık ( ) Diğer. Belirtiniz……………………..

13.Aşağıda gazete ve gazete okumayla ilgili sorular verilmiştir. İlgili yerleri işaretleyiniz.

13.1.Yeterince gazete okuduğunuzu düşünüyor musunuz? (Bir tanesini işaretleyiniz.) ( )Evet ( )Kısmen ( )Hayır

87

13.2.Gelirinizden yıllık olarak gazete için ne kadar ayırırsınız? (YTL) Bir tanesini işaretleyiniz.

0–50 50–100 101–300 301–500 500 üstü Hiç ayırmam.

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

13.3.Gazeteyi nasıl temin edersiniz ve hangi mekânda okursunuz? (Bir tanesini işaretleyiniz.)

Abone olarak İnternet aracılığıyla Ödünç alırım. Kahvehanede İş yerinde Diğer

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ……..

13.4.Hafta içinde gazete okumaya ayırdığınız süre nedir? (Bir tanesini işaretleyiniz.)

0–0,5 saat 0,5–1 saat 1–2 saat 2 saatten fazla Ara sıra okurum

Okumaya zamanım yok.

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

13.5.Hafta sonunda gazete okumaya ayırdığınız süre nedir? (Bir tanesini işaretleyiniz.)

0–0,5 saat 0–1 saat 1–2 saat 2 saatten fazla Ara sıra okurum

Okumaya zamanım yok.

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

13.6.En çok hangi zamanlarda gazete okursunuz? (Önceliğinize göre ilk üçünü numaralandırınız “1,2,3”.)

Sabahları Akşamları Öğle paydosu Geceleri Yolculuklarda Hafta sonları Hiç okumam.

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

13.7.Ne sıklıkla gazete alırsınız? (Bir tanesini işaretleyiniz.)

Her gün Birkaç günde bir Arada sırada Hafta sonları Hiç almam.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

88

13.8.Kaç gazeteye abonesiniz? (Bir tanesini işaretleyiniz.)

1 gazeteye aboneyim. 2 gazeteye aboneyim. 3 gazeteye aboneyim. 4 gazeteye aboneyim.

( ) ( ) ( ) ( )

5 gazeteye aboneyim. 5’ten fazla gazeteye aboneyim. Abone değilim.

( ) ( ) ( )

13.9.Hangi tür gazeteleri okursunuz? (Bir tanesini işaretleyiniz.) ( ) Siyasi gazeteler ( ) Magazin gazeteleri ( ) Spor gazeteleri

( ) Tümünü ( ) Diğer. Belirtiniz……………………

13.10.Gazetelerin en çok hangi bölümlerini okursunuz? (Bir tanesini işaretleyiniz.) ( ) Köşe yazarlarını ( ) Spor sayfalarını

( ) İlk sayfasını ve haber başlıklarını ( ) Manşetleri

( ) Tümünü ( ) Diğer. Belirtiniz……………………………

14. Okuma alışkanlığı ve okuma kültürüyle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.

14.1.Türkiye’de okumanın şekillenmesinde hangilerinin en çok etkili olduğunu düşünüyorsunuz? (Önceliğinize göre ilk üç tercihinizi numaralandırınız “1,2,3”.) ( ) Görsel basın ( ) Arkadaş yönlendirmesi

( ) Akademisyen yönlendirmesi ( ) Gazetelerin kültür ekleri

( ) Toplumun genel kabulleri ( ) Siyasi görüş

( ) Yazılı basın ( ) Diğer.Belirtiniz………………………………….

14.2.Sizce okuma alışkanlığına sahip olan kişi aşağıdaki davranışlardan hangilerini yapar? Birden fazla işaretleyebilirsiniz. ( ) Her bulduğunu okur. ( ) Çok okur.

( ) Sadece işine yarayanları okur. ( ) Düzenli olarak okur.

( ) Okuduklarını analiz eder. ( ) Okuduklarından senteze ulaşır.

( ) Okumaya günlük olarak düzenli zaman ayırır.

( ) Eline aldığı kitabı dergiyi gazeteyi mutlaka bitirir.

( )Diğer.Belirtiniz………………………………….

89

14.3.Aşağıdakilerden hangileri size göre okuma alışkanlığına olumsuz etki etmektedir? (Önceliğinize göre ilk üç tercihinizi numaralandırınız “1,2,3”.) ( ) Ekonomik nedenler (Kitap fiyatlarının yüksekliği vb.)( )Kültürel nedenler

( ) Eğitimsel nedenler ( ) Vakit bulamama

( ) Küçük yaşlarda okuma alışkanlığı kazanamama ( ) Gezi, eğlence gibi nedenler

( ) Diğer.Belirtiniz………………………………….

14.4.Aşağıdaki şartlardan hangileri sağlandığında kitap okuma oranının artacağını düşünürsünüz? (Önceliğinize göre ilk üç tercihinizi numaralandırınız “1,2,3” .) ( ) Fazla zaman olması ( ) Kitabın basımının ilginç olması

( ) Kitabın ucuz olması ( ) Kütüphane mekânlarının iyi olması

( ) Kütüphanelerin yaşadığım yere yakın olması ( ) Okunacaklara daha çabuk ulaşılması

( ) Arkadaş ve çevrenin çok okuması ( ) Aile ortamının teşvik etmesi

( ) Çalışma ortamının okumaya teşvik etmesi ( ) Sağlık sorununun olmaması

( ) Diğer.Belirtiniz………………………………….

14.5.Kitap hediye etme alışkanlığınız var mı? ( ) Evet ( ) Hayır

14.6.Hangi döneminizde okuma alışkanlığı elde ettiğinizi düşünüyorsunuz? (Bir tanesini işaretleyiniz.) ( ) İlköğretim ( ) Ortaöğretim

( ) Üniversite ( ) Meslek hayatı

( ) Diğer. Belirtiniz……………………..

14.7.Okuma alışkanlığı elde etmenizde en çok kim etkili oldu? (Bir tanesini işaretleyiniz.)

( ) Anne-baba ( ) İlkokul öğretmenim ( ) Ortaokuldaki öğretmenlerim

( ) Lise öğretmenlerim ( ) Arkadaşlarım ( ) Abla-ağabey

( ) Üniversite hocalarım ( ) Diğer belirtiniz:…………………

90

14.8.Okuma alışkanlığı ile ilgili aşağıdaki ifadelere katılım derecenizi belirtiniz. (Her ifadede bir tane cevap işaretleyiniz.)

Katılı

yoru

m

Tam

amen

ka

tılıy

orum

Kıs

men

ka

tılıy

orum

Katılmıy

orum

Hiç

ka

tılmıy

orum

İyi bir kitap okuma yöntemi ile insanlar mesleğinde gelişebilir. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) “Boş zamanların kitap okumayla geçirilmesi” ifadesini yanlış buluyorum.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Kitap okumak beni çok mutlu eder. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Okuyup beğendiğim kitapları ailemle paylaşırım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Okuyup beğendiğim kitapları arkadaşlarımla paylaşırım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Okumak ciddi bir iştir. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Yatmadan önce kitap okumaktan hoşlanırım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Okumak hayatımın önemli bir parçasıdır. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) TV izlemekten çok kitap okumaktan hoşlanırım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Kitap almaktan ve onları saklamaktan çok hoşlanırım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Kendimi yenilemek adına okuduğum makaleler çok hoşuma gider.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Piyasada çok satan kitapları takip ederim. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Kütüphanelerde ve kitapçılarda kitaplara bakmaktan hoşlanırım. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Kitap okumayı sıkıcı buluyorum. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Okumadan önce okuyacaklarım hakkında bilgi edinirim. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Alanımla ilgili kitapları takip ederim. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Yayınevlerinin kitap broşürlerini takip ederim. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Etrafımdaki okurlar tarafından tavsiye edilen kitapları dikkate değer bulurum.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Klasik romanları/öyküleri dikkate değer bulurum. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Gündemde yer alan tarihî, siyasî, sosyal konularla ilgili yeni çıkan yayınları okumayı tercih ederim.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Beğendiğim ve tavsiye edeceğim bir kitabın öncelikle konusu ilgi çekici olmalıdır.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Okuduğum kitaplar üzerine çıkan eleştirileri takip ederim. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Yeni çıkan kitapları takip ederim. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Yeni çıkan kitapları, kitap tanıtım dergilerinden takip ederim. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Kentleşmenin, okumayı bir ihtiyaç hâline getirdiğini düşünürüm. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Kitap alırken özellikle yazara dikkat ederim. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Bir kitabı satın almamda yazarın dünya görüşüme yakınlığı belirleyici ögelerdendir.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Roman ve öykülerde geçen olaylar çoğunlukla kurmacadır. Bunlarda “gerçeklik” aramam.

( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Tiyatro eserlerini okumayı severim. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 15.Sizce iyi bir okur hangi özelliklere sahip olmalıdır? Düşüncelerinizi yazınız.………

Anket Bitmiştir Katkılarınız İçin Teşekkür Ederiz.

91

EK–2

ANKET UYGULAMA YÖNERGESİ

1. Anketin uygulanacağı ilköğretim ve ortaöğretim okulları seçilirken sosyo-

ekonomik düzeyler göz önüne alınacaktır.

2. Anketler, ilköğretim okullarındaki sınıf öğretmenlerine her okul için 10’arlı

gruplar hâlinde değişik okullarda uygulanacaktır.

3. Anketler, ilköğretim ikinci kademe branş öğretmenlerine her okul için

15’erli gruplar hâlinde değişik okullarda uygulanacaktır.

4. Anketler, genel lise öğretmenlerine her okul için 15’erli gruplar hâlinde

değişik okullarda uygulanacaktır.

5. Anketler, meslek lisesi öğretmenlerine her okul için 15’erli gruplar hâlinde

değişik okullarda uygulanacaktır.

6. Genel lise ve meslek lise türlerinin seçiminde dengeli dağıtım yapılacaktır.

Örneğin genel liselerde, düz lise, fen lisesi, Anadolu lisesi dengeli olacaktır.

Meslek liselerinde de aynı yöntem izlenecektir. Eğer uygulama ilinde fen

lisesi yoksa uygulama Anadolu lisesinde yapılacaktır.

7. Genel liselerde, Anadolu ve fen liselerinde, meslek liselerinde ve ilköğretim

ikinci kademe okullarında uygulanacak anketler branş öğretmenlerine

dengeli şekilde dağıtılacaktır.

8. Her il, aşağıdaki tabloda gösterilen sayıdaki anketi illerinde bulunan ilgili

okullarda uygulanmasını sağlayarak verilen süre içinde doldurulup

gönderilmesi için gerekli önlemleri alacaktır.

9. Anketler EARGED tarafından gönderilen mühürlü nüshadan tabloda

belirtilen sayıda İl Millî Eğitim Müdürlüğünce çoğaltılıp kendilerince

belirlenen uygulama okullarına gönderilecektir.

10. Anket sorularına verilecek cevapların doğruluğu araştırmanın geçerlilik ve

güvenirliğini belirleyeceği için anket sorularının okunup cevaplanmasında

gerekli titizliğin gösterilerek süresi içerisinde uygulanması ve 18.11.2007

tarihine kadar Bakanlığımıza gönderilmesi gerekmektedir.

İlgi ve katkılarınız için teşekkür ederiz.

MEB EARGED BAŞKANLIĞI earged@meb.gov.tr

İrtibat Tel: (312) 230 36 44 / 230 47 22 / 4155

92

EK–3: Öğretmenlerin en son okuduklarını belirttikleri kitapların listesi Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar

f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f

Şu Çılgın Türkler, Turgut Özakman 227 Tarihimizle Yüzleşmek, Emre Kongar 7 Secret (Sır)Rhonda Byme 105 Türklerin Tarihi (Pasifikten Okyanusa)

J.P.Roux 7

Küçük Şeyler, Üstün Dökmen 52 Yüzüncü Ad, Amin Maalouf 7 Efendi, Soner Yalçın 40 Beyaz Hüzün, İsmail Bilgin 6 Da Vinci Şifresi, Dan Brown 30 Bir Geyşanın Anıları, Arthur Golden 6 Latife Hanım, İpek Çalışlar 30 Çocuk Psikolojisi 6 Ferrarisini Satan Bilge, Robin S. Sharma 29 Düşün Ve Başar, Muhammet Bozdağ 6 Mutluluk, Zülfü Livaneli 27 En Uzun Gece, Ahmet Altan 6 Metal Fırtına, Orkun Uçar 23 Esir Şehrin İnsanları, Kemal Tahir 6 Musa’nın Çocukları Ergün Poyraz 22 Gazap Üzümleri, John Steinbeck 6 Veda, Ayşe Kulin 20 Goriot Baba, Balzac 6 Suç ve Ceza, Dostoyevski 19 Her Şey Kendinle Başlar, Mümin Sekman 6 Melekler Ve Şeytanlar, Dan Brown 18 İçimizdeki Çocuk Doğan Cüceloğlu 6 Baba ve Pi, Elif Şafak 16 İletişim Çatışmaları ve Empatı, Üstün Dökmen 6 Piraye, Canan Tan 16 İstemenin Esrarı, Muhammed Bozdağ 6 Abdulhamid’in Kurtlarla Dansı, M. Armağan

15 İşgal ve Direniş, Hulki Cevizoğlu 6

Alamut (Fedailerin Kalesi), Vladimir Bartol

15 Kan Uykusu, Belgesel 6

Yaprak Dökümü, Reşat Nuri Güntekin 15 Karamozov Kardeşler, Dostoyevski 6 Bay Pipo, Doğan Yurdakul/Soner Yalçın 14 Koku, Patrick Süskind 6 Gelibolu, Buket Uzuner 14 Kumral Ada Mavi Tuna İnci Aral 6 Kar, Orhan Pamuk 13 Kur’an-ı Kerim 6 Vadideki Zambak, Balzac 13 Mesnevi, Mevlana 6 By By Türkçe, Oktay Sinanoğlu 12 Nereye, Can Dündar 6 Çanakkale Mahşeri, Mehmed Niyazi 12 Safiye Sultan 1-2-3 Ann Chambelin 6 Olasılıksız, Adam Fawer 12 Safran Sarı, İnci Aral 6 Sefiller, Victor Hugo 12 Sarıkamış (Beyaz Hüzün), İsmail Bilgin 6 Şu Hortumlu Dünyada Fil Yalnız Bir Hayvandır, Ahmet Şerif İzgören

12 Sen Ölünce Kim Ağlar, Robin Sharma 6

Kovulduk Ey Halkım Emin Çölaşan 11 Sınıf Yönetimi ve Disiplini, Cevat Celep 6 Köprü Ayşe Kulin 11 Tarihimizle Yüzleşmek, Emre Kongar 6 Nutuk, Mustafa Kemal Atatürk 11 Babil’de Ölüm İstanbul’da Aşk, İskender Pala 5 Dijital Kale, Dan Brown 10 Beyaz Müslümanlar Efendi 2, Soner Yalçın 5 Ladesçi, Üstün Dökmen 10 Budala, Dostoyevski 5 Ruhsal Zeka, Muhammed Bozdağ 10 Efendi-2, Soner Yalçın 5 Gün Olur Asra Bedel, Cengiz Aytmatov 9 Eğitimde Paradigma Değişimi, Fatih Töremen, 5 Hızlı Okuma 9 İnce Memed, Yaşar Kemal 5 Kavgam, Hitler 9 Komplo Teorileri, Erol Mütercemler 5 Osmanlıyı Yeniden Keşfetmek 1-2 İ. Ortaylı

9 Martı, Richard Bach 5

Öğretmenim Lütfen Bu Kitabı Okur musun Hasan Yılmaz

9 Mesneviden Seçmeler, Recep Erdoğan 5

Ana, Gorki 8 Miş Gibi Yaşamlar,Doğan Cüceloğlu 5 Derin Devlet, Cüneyt Arcayürek 8 Öğretmenin Not Defteri, Vehbi Vakkasoğlu 5 Her Şey Seninle Başlar, Mümin Sekman 8 Puslu Kıtalar Atlası, İhsan Oktay Anar 5 İki Şehrin Hikâyesi, Charles Dickens 8 Savaş ve Barış, Tolstoy 5 Nefes Nefese, Ayşe Kulin 8 Semerkant Amin Maoluf 5 Adı Aylin, Ayşe Kulin 7 Sevdalım Hayat, Zülfü Livaneli 5 Avucumdaki Kelebek, Şerif İzgören 7 Siyah Kan, Jean Christophe Grange 5 Benim Adım Kırmızı, Orhan Pamuk 7 Ufak Şeyleri Dert Edinmeyin, Üstün Dökmen 5 Çalıkuşu, Reşat Nuri Güntekin 7 Yaban, Yakup Kadri 5 Denemeler, Montaiqne 7 Akıl Oyunları, Erol Mütercimler 4 Kurtlar İmparatorluğu, J. C.Grange 7 Anna Karenina, Tolstoy 4 Leyla’nın Evi, Zülfü Livaneli 7 Araba Sevdası, Recaizade Mahmut Ekrem 4 Safahat, Mehmet Akif Ersoy 7 Atatürk 4 Savaşçı, Doğan Cüceloğlu 7 Babalar ve Oğullar, Ivan Turgenyev 4 Beyaz Diş, Jak London 4

93

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Beyaz Gemi, Cengiz Aytmatov 4 Kara Kitap, Orhan Pamuk, 3 Beyoğlu Rapsodi, Ahmet Ümit 4 Kırmızı ve Siyah, Stendal 3 Binbir Gece Masalları, Anonim 4 Kızıl Nehirler, Grange 3 Bir Çift Yürek, Morla Morgan 4 Kiraze , Solmaz Kamuran 3 Bir Gün, Ayşe Kulin 4 Kitab-ı Aşk, İskender Pala 3 Biz Kimden Kaçıyorduk Anne, P. Mağden 4 Kumarbaz, Dostoyevski 3 Bu Vatan Böle Kurtuldu, Erol Mütercimler 4 Küçük Ağaçın Eğitimi, Forrest Carter 3 Çanlar Kimin İçin Çalıyor, Ernest Hemingway 4 Leyleklerin Uçuşu, Grance 3 Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Peyami Safa 4 Mai Ve Siyah, Halit Ziya Uşaklıgil 3 Eylül, Mehmet Rauf 4 Mor, İnci Aral 3 Füreya, Ayşe Kulin 4 Negatif Limanlardan Pozitif Sulara, O. Saygın 3 Gece Sesleri, Ayşe Kulin 4 Osmanlı’yı Yeniden Keşfetmek, llber Ortaylı 3 Hani Her Şey Oyundu, Proje Başkanı A.Akal

4 Ömrümden Uzun İdeallerim Var, Suna Kıraç 3

Hekim, Noah Gordan 4 Pardayanlar, Michel Zevaco, 3 İhanet Noktası, Don Brown 4 Patasana, Ahmet Ümit 3 İhaneti Gördüm, Em. Albay E.Sarızeybek 4 Peygamber Efendimizin Hayatı 3 İlerisi İçin, Oktay Sinanoğlu 4 Selma ve Gölgesi, Peyami Safa 3 İnsanlığın Son Adası, Mustafa Armağan 4 Sevdalinka, Ayşe Kulin 3 İtiraflarım, Tolstoy 4 Sevgi Mönüsü, Belma Tuğrul 3 Kadın Psikolojisi 4 Sınırsız Güç, Anthony Robbins, 3 Kavim, Ahmet Ümit 4 Simyacı, Paulo Coelho, 3 Madam Bovariy, Flaubert 4 Sineklerin Tanrısı, William Golding, 3 Musa’nın Gülü, Ergün Poyraz 4 Sinekli Bakkal, Halide Edip Adıvar 3 Nietce Ağladığında, Irvin D. Yalom 4 Son İmparatorluk Osmanlı, İlber Ortaylı 3 Ölü Canlar, Gogol 4 Suskunlar, İhsan Oktay Anar 3 Sivil Örümceğin Ağında, Mustafa Yıldırım 4 Şahbaba, Murat Bardakçı 3 Sofinin Dünyası, Jostein Gaarder, 4 Tarihin Sınırlarına Yolculuk, İlber Ortaylı 3 Taş Meclisi, Grance 4 Tavuk Suyuna Çorba, Jack Canfield, 3 Yüreğim Seni Çok Sevdi, Canan Tan 4 Tibet’in Gençlik Pınarı, Peter Kelder, 3 Yüzyılın Aşkları, Can Dündar, 4 Tutunamayanlar, Oğuz Atay 3 Ah Yemen Vah Yemen, Mehmed Niyazi 3 Unutulanlar Dışında Bir Şey Yok, O.

Pamukoğlu 3

Aldatmak, Ahmet Altan 3 Üç Kıtada Osmanlılar, İlber Ortaylı 3 Angela’nın Külleri Frank McCourt, 3 Yaşam Enerjim, Ahmet Marankı 3 Armagedon, Aydoğan Vatandaş 3 Acımak, R.Nuri Güntekin 2 Aşk Gbi Aydınlık, Ölüm Gibi Karanlık, Mehmed Uzun

3 Açlık, Knut Hamsun 2

Başın Öne Eğilmesin, Sabahattin Ali 3 Aklındakini Okuyabilirim, David J. Lieberman 2 Bir Dinozorun Anıları, Mina Urgan 3 Alamuta Dönüş 2 Biz Osmanlıyız, Yavuz Bahardıoğlu 3 Anne Babacığım Lütfen Bu Kitabı Okur Musun? 2 Brooklyn Çılgınlıkları, Paul Auster 3 Araf, Elif Şafak 2 Cevdet Bey ve Oğulları Orhan Pamuk 3 Ay Aslında Camdandır, Hamdi Özyurt 2 Çekim Yasası, D. D. Watkins, Jack Canfield

3 Başarıya Götüren Yol, A.Erkan Kavaklı 2

Çocuk Ruh Sağlığı, Atalay Yörükoğlu 3 Başucumda Müzik, Kürşat Başar 2 Demokrasimizle Yüzleşmek, Emre Kongar 3 Bereketli Topraklar Üzerinde, Orhan Kemal 2 Devlet Ana, Kemal Tahir 3 Beş Şehir, A.Hamdi Tanpınar 2 Diriliş Tolstoy 3 Beşinci Dağ, Paulo Coelho 2 Dişi Kurdun Rüyaları, Cengiz Aytmatov 3 Beyaz Türkler 1-11, Soner Yalçın 2 Ey Halkım Kovulduk Unutma Bizi, Emin Çölaşan

3 Beyaz Zambaklar Ülkesinde, Grigoriy Petrov 2

Fareler ve İnsanlar John Steinbeck 3 Binboğalar Efsanesi, Yaşar Kemal 2 Gazi ve Fikriye, Hıfzı Topuz 3 Bir Ada Hikâyesi, Yaşar Kemal 2 Gülünün Solduğu Akşam, Erdal Öz 3 Bir İngiliz Casusunun İtirafları 2 Harriy Potter, J. K. Rowling 3 Bir Küçük Osmancık Vardı, Hasan Nail Canat 2 Her Şey Seninle Başlar, Mümin Sekman 3 Bir Psikologun İtirafları, Nur Yaycıoğlu 2 Hürrem Sultan, Adem N. Çağıl 3 Bize Göre, Ahmet Haşim 2 İçimizdeki Biz, Doğan Cüceloğlu 3 Bu Topraklarda Güller Kırmızı Açar Paşam, 2 İki Dirhem Bir Çekirdek, İskender Pala 3 İslam Tarihi, M.Asım Köksal 3

94

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Bu Ülke, Cemil Meriç 2 Keşanlı Ali Destanı Sebahattin Ali 2 Büyük İskender, Valerio Massimo Manfredi;

2 Kırık Testi, Kate Ross 2

Büyük Umutlar Charles Dickens 2 Kırmızı Bisiklet, Can Dündar 2 Cemo Kemal Bilbaşar 2 Kızıla Boyalı Saçlar, Kostas Mourselas 2 Cengiz Han’a Rüsen Bulut 2 Kolera Günlerinde Aşk, Gabriel Garcia Marquez 2 Cezmi Namık Kemal 2 Kürk Mantolu Madonna, Sabahattin Ali 2 Çamlıcanın Üç Gülü Hıfzı Topuz 2 Meşhurların Son Anları Burhan Bozgeyik 2 Çanakkale Geçilmez/Bir Destanın Öyküsü, Recep Şükrü Apuhan

2 Meyhane, Emile Zola 2

Çankaya, Falih Rıfkı Atay 2 Mukaddime, İbn Haldun 2 Çığlık; S. Halit Hakınç 2 Mülksüzler, Ursula Le Gven 2 Çocuk Bakımı ve Eğitimi, Jean Illsey Clarke 2 Nana, Emile Zola 2 Çocuk Edebiyatı, Ferhan Oğuzkan 2 Nitelikli İnsan, Münir Arıkan 2 Çocuk Gelişimi, Atalay Yörükoğlu 2 Nlp Aslında Beyin Sizsiniz 2 Çocuklar Neden Başarısız Olurlar 2 Nun Masalları, Nazan Bekiroğlu 2 Çocukluğum, Gorki 2 Orhan Veli Bütün Şiirler 2 Çoklu Zekâ Kavramları 2 Osmanlı Tarihi II. Cilt 2 Değişim, Kafka 2 Öğretmen El Kitabı 2 Delikanlı, Dostoyevski 2 Ölmez Otu Yaşar Kemal 2 Devlet, Eflatun 2 Ölüm ve Sonrası, Mehmed Paksu 2 Diriliş Tolstoy, 2 Ömer’in Çocukluğu, Muallim Naci 2 Doğruyu Söylemek, Michel Foucault 2 Önden Giden Atlılar, Osman Sarı 2 Doğunun Limanları Amin Maalof 2 Bay Pipo, Doğan Yurdakul, Soner Yalçın 2 Dorian Gray’ın Portresi, Oscar Wilde 2 Ramses, Christian Jacq 2 Dost Kazanma İnsanları Etkileme Sanatı Dale Cornege

2 Rüzgâr Gibi Geçti, Margaret Mitchell 2

Duygusal Zeka, Muhammed Bozdağ 2 Sadist, Stephen King; 2 Düşünce Gücüyle Tedavi, Loise Hay 2 Sevgi Zekâsı, Muhammed Bozdağ 2 Efendimiz 2 Siyaset Sayımının Peşrevcileri 2 Galileo Ve Newton’un Evreni, William Bixby

2 Sol Ayağım, Canan Tan 2

Gazi Paşa, Attila İlhan 2 Son Yeniçeri, Reha Çamuroğlu 2 Gelecek 50 Yıl, John Brockman; 2 Stratejik Derinlik Ahmet Davutoğlu 2 Gençlerle Baş Başa Ali Fuat Başgil 2 Şehrin Aynaları Elif Şafak 2 Gençliğim Eyvah, Tarık Buğra 2 Şeytan Yemini, Jean-Christophe Grange 4 Germinal, Emile Zola 2 Binbaşı Erseven’in İtirafları, Soner Yalçın 2 Gülün Adı, Umberto Eco 2 Talanya, Burak Yıldız 2 Hayata Yön Veren Öyküler, Akın Alıcı 2 Tanrılar Okulu, Stefano E. D'Anna 2 Huzur Sokağı, Ş.Yüksel Şenler 2 Tiryaki Sözleri, Cenap Şahabettin 2 Huzur, Ahmet Hamdi Tanpınar 2 Toprak Ana, Cengiz Aytmatov 2 İçindeki Devi Uyandır Anthony Robbins 2 Türkiye’nin Etnik Yapısı, Ali Tayyar Önder 2 İki Yeşil Su Samuru, Buket Uzuner 2 Ufukların Sultanı Fatih Sultan Mehmet, Mustafa

Armağan 2

İlham Veren Başarı Öyküleri, Ziya Baran 2 Ümit Burcu, M. Fethullah Gülen 2 İlluminati, Texe Marrs 2 Ya Sev Ya Sevr, M. Hulki Cevizoğlu 2 İnsan Ne İle Yaşar, Tolstoy 2 Yabancı Albert Camus 2 İnsancıklar, Dostoyevski 2 Yaşamın Kalitelendirilmesi, Ramazan Abacı 2 İstanbul’da Aşk Babilde Ölüm, İ.Pala 2 Yavuz Sultan Selim Yılmaz Öztuna 2 İstanbullu Olmak, Buket Uzuner 2 Yemen Ah Yemen, Mehmet Niyazi 2 İstanbullular, Buket Uzuner 2 Yorgun Mayıs Kısrakları, Yılmaz

Karakoyunlu 2

İtalyanca Aşk Başkadır, Maeve Binchy 2 Yusuf İle Züleyha (Nazan Bekiroğlu)2007 Ekim 2 İyi Düşün Doğru Karar Ver, Doğan Cüceloğlu

Yüzyıllık Yalnızlık, Gabriel Garcia Marquez 2

Kafesin İçindeki Hayat 2 Zahir, Paulo Coelho 2 Karartma Geceleri, Rıfat Ilgaz 2 Kelile İle Dinme, Beydaba 2 Karıncalar Su İçerdi 2 Kendini Arayan Adam, H. Ertuğurul 2

95

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f %100 Düşünce Gücü 1 Anadolu Notları 1 100 Temel Eser Özetleri, Zambak Yayınları 1 Angels And Demons 1 100 Temel Eserden Birkaçını 1 Anı 1 100 Yazar Kitap 1 Animal Farm 1 11 Yazıt 1 Ankara Ve Lozan Arasında, Max Sehweizer 1 16.50 Treni 1 Ankara’da Gölge Oyunları 1 19 Asır Türk Edebiyatı 1 Anne Baba Olmak, Haluk Yavuzer 1 1984 1 Anne ve Çocuk Bakımı 1 2.Dünya Savaşı 1 Anne ve Çocuk 1 2.Meşrutiyet Dönemi Tarih Öğretimi 1 Anne-Baba Okulu 1 20. Yüzyıl Siyasal Tarihi 1 Araba Sevdası 1 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Fahir Armaoğlu 1 Araştırma Tekniklerine Giriş 1 21 Yüzyılda Türkiye, Emre Kongar 1 Araya Parça Giren Yıllar 1 27 Mayıs İhtilali, 1 Armut Dibine Düşer, Şeker Cinsine Çeker 1 3.Dünya Savaşı 1 Asılacak Adam 1 36 Baharı 1 Asılacak Kadın 1 38 Kuşağı 1 Asi, Orkun Uçar 1 4x4’lük İletişim 1 Asker İle Cemre 1 940 Vadis? Henryk Sıenkıe, Wicz 1 ASP Net-2 1 Hatıralarım A.Melik Fırat 1 Assament İn The Mathematics Clasroom 1 A’dan Z’ye Okul Yönetimi 1 Aşk Düşünce Yollara 1 Acaristan ve Acarlar, Yunus Zeyrek 1 Aşk Köpektir 1 Acı Çeken Bilim Adamları 1 Aşk Özür İstemez 1 Ada 1 Aşk-ı Memnu 1 Adayış Risalesi 1 Ata’nın Hüzünlü Aşığı 1 Adnan Menderes 1 Atalay Yörükoğlunun Kitapları 1 Afrikalı Leo 1 Atatürk Lord Kinros, 1 Ağ Sistemleri 1 Atatürk Nasıl Öldürüldü? 1 Ağaç Yaşken Doğrulur, Salim Koçak 1 Atatürk ve Atatürkçülük 1 Ağrı Dağı Efsanesi 1 Atatürk ve Fikriye 1 Ah Mine’l Aşk, Prof. Dr. İskender Pala 1 Atatürk ve Kıyafet 1 1 Atatürk ve Laiklik 1 Kar Kokusu, Ahmet Ümit 1 Atatürk ve Uşağı 1 Patasana, Ahmet Ümit 1 Atatürk’ten Anılar 1 Aile Bilgeliği 1 Atatürk’ün Kehanetleri 1 Aile Birliği, Robin Sharma 1 Atatürk’ün Liderlik Sırları 1 Aile İçi İletişim 1 Atatürk’ün Manevi Dünyası 1 Akıllı Bebekler Akademisi, Semih Sunmak 1 Atatürkçüler Neleri Bilmeliler? 1 Akıntısı Olmayan Sular, İnci Aral 1 Atatürkün’ün İzinde Bir Arpa Boyu 1 Aktif Öğrenme 1 Ateşli Çakmak 1 Al Dallar Yaprağa Durunca 1 Ateşten Gömlek 1 Aldatmanın Dayanılmaz Hafifliği 1 Atlas Dergisi 1 Alev Alatlı, Viva La Murte 1 Atlas Vaz Geçti, Ayn Rad 1 Alıklar Birliği 1 Atlı Karıncada Bir Tur Daha 1 Aliye İzzet Begoviç 1 Attila İlhan Böyle Bir Sevmek 1 Aliye Mektuplar Mehmet Kaplan 1 Aura’nın İncileri 1 Allah 1 Avrasyalı Olmak, Banu Açar 1 Allah’a İman 1 Avrrupa ve Biz 1 Allah’ı Sevmek 1 Avrupa Sendikacılığı Emperyalizm mi? 1 Alparslan Ve Malazgirt Destanı 1 Aykırı Serüven 1 Altın Defter 1 Aynadaki Görüntü 1 Amak-I Hayal 1 Aynadaki Yalan Necip Fazıl Kısakürek 1 American Language 1 Aynalar Koridorunda Aşk, Mustafa Ulusoy 1 Amerikan Rüyası, Gökhan Barlas 1 Aysel 1 1 Ayurveda, M. Ender Saraç 1

96

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Az Seçilen Yol 1 Bilgisayar Haberleşmesi ve Ağ Teknolojisi 1 Azeri Edebiyatından Seçme Öyküler 1 Bilgisayar Teknolojileri 1 Aziz Nesin Bütün Şiirler 1 Bilim Ve Din Bernat Russel 1 Baba Ve Piç Elif Şafak 1 Bilişim Teknolojisinde Donanım 1 Babam Öldüğünde Hiç Ağlamadım 1 Bin Küçük Osmanlı 1 Babamın Bavulu 1 Bir Ahlak Kuramı Agnes Heller 1 Babasız Evler 1 Bir Aile Olmak, Necla Tuzcuoğlu 1 Babil Kulesi 1 Bir Deliyle Evlendim 1 Babilin Üstüne Gece Çöküyor 1 Bir Dirhem Çekirdek İskender Pala 1 Badminton Sporunun Tarihi 1 Bir Düğün Gecesi 1 Baharlar Açarken 1 Bir Ekonomik Tetikçi’nin İtirafları, John

Perkins 1

Balayı Kızı 1 Bir Genç Kızın Gizli Defteri 1 Barbarları Beklerken 1 Bir Gün Beni Anlarsın, Ümit Yaşar Oğuzcan 1 Başarı Öyküleri 1 Bir Hayal Uğruna Çanakkali, 1 Başarı Rehberi 1 Bir Hilal Uğruna Çanakkale 1 Başarı Üniversitesi 1 Bir Hürrem Masalı 1 Başarının Sırrı Kasım 1 Bir İdam Mahkûmunun Son Günü 1 Başarıya Götüren Aile 1 Bir İnsan Olarak Hz. Muhammed 1 Başarıyı Keşfedin 1 Bir İnsan Olarak Okul Müdürü 1 Başın Öne Eğilmez Sabahattin Ali 1 Bir Katedralin Anıları 1 Başucu Nasihatları, Mehmet Çelikel 1 Bir Maniniz Yoksa Annemler Size Gelecek 1 Bataklıkta Geceyarısı 1 Bir Matematikçinin Savunması 1 Batıda İlmi Skandallar 1 Bir Ses Böler Gerçeği 1 Batılılaşma Yolunda, İlber Ortaylı 1 Bir Şafak Yürüyüşü 1 Batılılaşma Yolunda Çileli Bir Yol Birol Emir 1 Bir Tereddütün Romanı Peyami Safa 1 Baykuşlar Vadisi 1 Bir Türk Ailesinin Öyküsü 1 Bayrak Törenleri 1 Bir Varmış Bir Yokmuş 1 Beden Dili 1 Bireysel Psikoloji 1 Behçit Cantürk’ün Anıları 1 Bit Palas 1 Belgelerle Ve Resimlerle Atatürk 1 Biyografi (Halide Edip Adıvar) 1 Ben İhtilalciyim Kasım 1 Biz Burda Devrim Yaptık Sinyorita 1 Ben Mustafa Kemal, 1 Bizim Atatürk 1 Bencil 1 Boğaziçi Şıngır Mıngır 1 Beni Duyuyor Musun? 1 Boyalı Kuş 1 Beni Sevmen İçin Kendimden Vaz Mı Geçeyim?

1 Boylam, Tübitak 1 Benim Gazetecilğim, Emin Çöl Aşan, 1 Bozkurt 1 Benim Güzel Bonsam, Kasım 1 Böyle Buyurdu Zedüşt 1 Benim Hüzünlü Orospularım, 1 Bu Çocuk Beni Anlamıyor, Hakan Metan 1 Beslenme 1 Bu İşte Bir Yanlışlık Var 1 Beş Sevgi Dili 1 Bu Ülke Cemil Meriç, 1 Beyaz Bulut Gelibolu 1 Bülbülü Öldürmek 1 Beyaz Enerji Operasyonu 1 Bütün Dünya Dergisi 1 Beyaz Zakkum, 1 Büyük Bilimsel Deneyler Tubitak Yayınları 1 Beyin Gücünü Kullanma Sanatı Erkan Kavaklı, 1 Büyük Dünyada Küçük Adımlar, Prof. Dr.

Orhan Kural 1

Beyin Siz Siniz 1 Büyük Düşünmenin Büyüsü 1 Beynimizi Kimler, Nasıl Yönetiyor, Tamer Kumkale,

1 Büyük İnsanların Hayatı 1 Beynine Birkez Hava Dağleye Görsün 1 Büyük Ortadoğu Projesi 1 Bıçak Sırtındaki Cumhuriyet 1 Büyükelçi 1 Bidat Hastalıkları 1 Bilginin Aklileştirilmesi 1

97

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Bzans Altınları 1 Çocuklarda Davranış Bozuklukları 1 Bzans Yıkılıyor 1 Çocuklarda Oyunla Tedavi 1 Camus/Veba 1 Çocuklarda Zihinsel Gelişim 1 Can Dündar Kırmızı Bisiklet 1 Çocukları Anlamak 1 Cemile 1 Çocukta Zihinsel Gelişim 1 Cennet Cehennem 1 Çok Güldük Ağlamak Lazım 1 Cennet Mekan Sultan II.Abdülhamit Han Necip Fazıl

1 Çöküş Hitler 1 Cennetin Doğuşu 1 Çöl Kaplanı 1 Cep Stephan King 1 Çöle İnen Nur 1 Cerrah 1 Çukurova Ağıtları 1 Cevdet Ey Ve Oğulları Orhan Pamuk 1 Çuval 1 Cezmi Ersöz Ben Savaşta Ne Yaptım 1 Dağ Çiçekleri 1 Christine 1 Dağınık Satırlar Metin Demirtaş 1 Cinayet Fakültesi Pınar Kür 1 Daha İyi Bir Dünya Arayışı 1 Cinler Tolstoy 1 Dandini Vatandaş 1 Cleopatra 1 Dar Ağacında Üç Fidan 1 Corel Drow Eylül Ruhsal Gelişim 1 Dar Kapıdan Geçmek 1 Cuma Mektupları İsmet Özel 1 Dar Üçgende Üç İsyan Faik Bulut 1 Cüneyd Suvaiden Seçme Öyküler 1 Darwin Ve Beagle Serüveni 1 Çağdaş Arap Hikâyelerinden Seçmeler 1 Davinciyi Bırakın Kendi Şifrenize Bakın Z.Baran 1 Çağdaş Küresel Medeniyet S. Teoman Duralı

1 Ded Korkut 1 Çanakkale Cephesinden Mektuplar 1 Defterimde Kuş Sesleri 1 Çanakkale Destanı 1 Değirmenimden Mektuplar Alfonse Daudet 1 Çanakkale Gezi Rehberi 1 Değişim Stratejileri 1 Çanakkale Savaşları 1 Değişim Yılları 1 Çanakkale Şehitleri 1 Demirciler Çarşısı Cinayeti 1 Çanakkale’de Şahlananlar 1 Derin İmparatorluk 1 Çankaya’nın Duvaksız Gelini H.İbrahim Özcan

1 Detoksu Keşfetmek 1 Çarklar Arasında 1 Devlet-Ocak-Dergah Kemal Can Tanıl Bora 1 Çatı Necati Sepetçioğlu 1 Dış Politika 1 Çay Saati 1 Diclenin Yakarışı 1 Çenebazlık 1 Dil ve Anlatım Türk Edebiyatı Birey Yayınları

Konu Anlatımlı 1

Çıktığınız Hevesle İniniz 1 Dil Ve Zihin 1 Çılgın Babam 1 Dinle Küçük Adam 1 Çınaraltı Kitap Sohbetleri 1 Direnen Türkler 1 Çile 1 Direniş Ve İşgal 1 Çocuğum Ve Ben 1 Diriliş Çağrısı 1 Çocuğumu Nasıl Anlarım? 1 Disiplin 1 Çocuğun Başarısı Nasıl Sağlanır? Tuncer Altınköprü

1 Divan 1 Çocuğun Sorunları Var 1 Doğal Seleksiyon Bill Dare 1 Çocuğunuzla İşbirliği Yapabilme 1 Doktor Çehovdan Öyküler Çehov 1 Çocuğunuzla Tartışmadan İletişim Kurun 1 Don Brown İhanet Noktası Yaz Tatili 1 Çocuk Bakımı Ve Beslenmesi 1 Don Kişot 1 Çocuk Eğitimi 1 Donanım Mimarisi 1 Çocuk Eğitiminde Babanın Rolü 1 Donkişot İstanbul’da Rıfat Ilgaz 1 Çocuk Eğitiminin Anahtarı:Özgüven 1 Dön Gel Ey Osmanlı Mustafa Armağan 1 Çocuk Gelişiminde Anne Babaların Yaptığı On Hata

1 Dört Yapraklı Yonca Bircan Usallı Silan 1 Çocuk Kalbi 1 Dua Bilinci 1 Çocuk Ve Okul 1 Dualar Kalıcıdır Tuna Kiremitçi 1 Dudaktan Kalbe 1 Dublörün Dilemması 1

98

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Duygusal Şantaj 1 Ermiş Halil Cibran 1 Dünya Düzdür 1 Eroinle Dans 1 Dünya Tarihi 1 Erzurum Kongresi 1 Dünyanın Çocukları İsyanda 1 Eski Dünya Limanlarında Yolculuk İlber

Ortaylı 1

Dünyanın Sibernetik Oluşumu 1 Eski Dünya Seyehatnamesi 1 Dünyayı Değiştiren 5 Denklem 1 Eski Hastalık Reşat Nuri 1 Dünyayı Değiştiren Kitaplar 1 Eski Şiirin Rüzgarıyla Yahya Kemal Beyatlı 1 Düşünce Çatışmalar Ve Empati 1 Eski Yunan Mitolojisinin En Güzel Efsaneleri 1 Düşünceler 1 Eski Zamanlardan 1 Düzceli Mehmet Halit Ertuğrul 1 Eskici Dükkânı 1 Edebiyat Dersleri Nihat Genç 1 Eskici Ve Oğulları 1 Edebiyat Kuramları 1 Estetiğin İdeolojisi Terryy Eagleton 1 Edebiyat Nedir 1 Eşik Altı Büyücüleri 1 Edep Ya Hu 1 Etkici Yönetici 1 Edward De Bono Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

1 Etkili Öğrenme Yöntem Ve Teknikleri Ovak 1 Edward Said Oryantalizm 1 Etkili Öğretim Eğitim 1 Efsane Soluklar 1 Evlerden Biri Orhan Kemal 1 Efsane Ve Gerçekler 1 Evlilik Psikolojisi 1 Eğil Dağlar Yahya Kemal Beyatlı 1 Evliya Çelebinin Seyahatnamesi 1 Eğitim Materyalleri Hazırlama 1 Evrim Teorisi 1 Eğitim Sosyolojisi 1 Ey Vatan 1 Eğitim Şart 1 Ey Vatan 1 Eğitim Üzerine Bernard Russel 1 Ezilenlerin Pedagojisi 1 Eğitim Üzerine Görüşler 1 Fahrenheit 451 1 Eğitim Yönetimi A.Topçu 1 Fare Kapanı 1 Eğitim Yöntemleri 1 Farkındalık Dengeli Yaşamın Anahtarı 1 Eğitimde Ölçme Ve Değerlendirme 1 Fatih Harbiye Mayıs 1 Eğitimde Yeni Yaklaşımlar 1 Fatma Torun Reid Hadiyelen Erkekler 1 Ekmeğimi Kazanırken 1 Faucolt Sarkacı 1 Ekonomi Politikası 1 Faul UEFA’nın İç Yüzü 1 El Grecoya Mektuplar Kazançakis 1 Faust 1 El-Büklü Vel-Mercan 1 Felsefe Manzaraları Ömer Naci Soykan 1 Elde Var İnsan 1 Felsefe Sözlüğü Denemeler 1 Eldest 1 Felsefe Taşı 1 El-İhtiyar 1 Felsefe Terapisi 1 Elmas Tarlaları 1 Felsefenin Gelişimi 1 Elveda 1 Felsefenin Öyküsü 1 Emek Emile Zola 1 Felsefenin Tesellisi 1 En Uzun Şubat 1 Felsefi Takdimimdir 1 English Gramer İn Use 1 Fen Bilimleri Tarih Lütfi Göker 1 English Language Curriculum For Primary Education

1 Filler Zamanı 1 Erdemliler Sam Bourene 1 Forsa 1 Ergen Gençler Pozitif Dsiplin 1 Futbolun Anotomisi 1 Erkekler Neden Çileli Kadınlardan Hoşlanır?

1 Garibin Horozu 1 Ermeni Belgeleri 1 Garip 1 Ermeni Meselesi 1 Gazap Üzümleri 1 Ermeni Olayları 1 Gazi Ve Latife 1 Ermeni Tehciri 1 Gazoz Ağacı 1 Ermeni Tehciri Ve Tarihi Gerçekler Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu

1 Gecenin Sonuna Yolculuk Dr. Louis-Ferdinal Destouches

1 Ermeni Zulmüyle İlgili 1

99

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Geçen Zamanlar Mayıs 1 Hangi Batı Atilla İlhan 1 Gelibolu’dan Kafkaslara 1 Hanriy 1 Gelibolulu Esat Mütercimler 1 Harabelerin Çiçeği 1 Gelişim Öğrenme Kitabı 1 Harp Ve Sulh 1 Genç Matematikçiye Mektuplar 1 Harzemşahlar Devleti Tarihi 1 Genç Werter’in Izdırapları 1 Hatıra Defteri Anna Frank 1 Gençler İçin Dünya Tarihi 1 Hatıralar Ahmet Er 1 Gençlere Öğütler Rauf Denktaş 1 Hatırat 1 Gençlik 1 Hatırla Alev Alatlı 1 Genel Kimya I Üniversite Kitabı 1 Hay Bin Yeksan 1 Geniş Zamanlar 1 Hayal Ederek Dondu 1 Gerçeğe Doğru 1 Hayallerini Yak/Evi Isıt Cezmi Ersöz 1 Gerçek Hayaller Dükkanı 1 Hayat Bir Emrin Var Mı? Cezmi Ersöz 1 Geri Gel Ey Osmanlı 1 Hayat Güzeldir Her Şey Seninle Başlar 1 Gezi Rehberi 1 Hayat Sizi Üzmesin 1 Gılgamış 1 Hayatın Anlamı 1 Gidenlerin Ardından 1 Hayatın İçinde Kişisel Gelişim 1 Git Kendini Çok Sevdirmeden 1 Hayatın İçinden Nisan 1 Gökçe Fiden A Kadir Konuk 1 Hayatır Manası Yunus Sezen 1 Gölge Avcıları Kulubü 1 Hayır Diyebilmeli İnsan Alev Alatlı 1 Gölgedekiler Can Dündar 1 Hazar Denizinde Kurtlarla Dans 1 Gönül Çelen Salinger 1 Hedef Türkiye 1 Gördüğüme Sevindim 1 Her Aşk Bitmek İçin Başlar 1 Görevde Yükselme Kitabı 1 Her Zaman Ve Daima 1 Gösteri Peygamberi 1 Hiçbir Şey Senden Eski Değil 1 Great Expectations Charles Dickens 1 Hiçbir Yer 1 Gurur 1 Hiristiyanlaştırılan Türkler 1 Gül Yetiştiremem 1 Hititler Devrinde Anadolu 1 Gülistan 1 Hoca 1 Güller Ve Dikenler Mesneviden Hikayeler 1 Hocalık Sanatı. 1 Güllerin Savaşı 1 Hutbeyi Şamiye 1 Gülü Koklayamadım 1 Hz Muhammed Tolstoy 1 Gülümün Solduğu Akşam 1 Hz. Hatice 1 Gün Doğmadan 1 Hz. Muhammed Tolstoy 1 Günahların Dünyadaki Karşılığı 1 Hz. Muhammed’in Hayatı 1 Günaydın Gece İkbal Gürpınar 1 Hz. Peygamberin Hayatı 1 Günbatımı 1 Hz.Muhammed’in Hayatı 1 Güncel Sorunlara Çözümler 1 Irak’ı Anlamak 1 Güneşe Dön Yüzünü 1 Istılahı Fıkhıye Kamusu 1 Güneşi Tutabiliriz 1 İbni Sinanın Talebesi H 1 Güneşin Zaferi 1 İbrahim Efendi Konağı 1 Güneşler Güneşi 1 İçeriden Kıyıdan Konuşmalar Ece Temel Kıran 1 Güneydoğuda Unutulanların Dışında Bir Şey Kalmadı

1 İçimdeki Çocuk 1 Güvercin Gerdanlığı İbn Tufeyl 1 İçimin Sesi Mermi Uygur Felsefeci 1 Haccı Anlamak 1 İçimizi Isıtanlar Eylül 1 Hacı Kemal Ata 1 İdeal Bir Öğretmen İslamda Vakit Dsiplini 1 Hadis Okumaları 1 İhanet Noktası 1 Hadislerin Işığında Günlük Hayatımız 1 İhanet Noktası Don Brown 2 Hakkari’de Dört Mevsim Ferit Edgü 1 İhanete Uğradım 1 Han Duvarları Yakın Geçmişte 1

100

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f İhtilalin Mantığı 27 Mayıs 1 İzmler 1 İki Aşk Arasında Atatürk 1 John Locke’nin Tanrı Anlayışı İsmail Çetin

Sonu 1

İki Genç Kız 1 Judasofya 1 İki Kişilik Aşk Olmaz Tuna Serim 1 Jules Verne2006 1 İki Kişilik Yalnızlık 1 Kabalanın İntikamı 1 İki Kişlik Yalnızlık Sinan Akyüz 1 Kader Kuyusu 1 İki Şehrin Hikâyesi 1 Kadınlar Koğuşu Kemal Tahir 1 İki Yalnızlık Arasında 1 Kadınlar Venüsten Erkekler Marstan 1 İkindi Yağmurları Mart 1 Kadınların 21 Hikâyesi 1 İktidar Bernart Russel 1 Kahkaha Benden Yana Kiergaradin 1 İlahi Armağan Abdülkadir Geylanı 1 Kalbimi Vatanıma Gömün Dee Brown 1 İleri Seviye C* 1 Kaliteli Eğitim 1 İletişimsizlik Becerisi 1 Kaliteli Eğitimde Öğretmen 1 İlk Üç Dakika Steven Weinberg 1 Kalp Sevmekten Yorulmaz Vehbi Vakkasoğlu 1 İmam Hatiplerin Tarihi 1 Kamelyalı Kadın 1 İmamın Manken Kızı 1 Kamikaze Operasyonu 1 İman Ve Küfür Müvazeneleri 1 Kanlı Gömlek 1 İnce Bir Adam 1 Kanuni Sultan Süleyman Yılmaz Öztuna 1 İnci Küpeli Kız 1 Kanunların Ruhu Üzerine 1 İngiliz Edebiyatı Tarihi 1 Kapıyı Anahtarla Açmak 1 İngilizce Dil Öğretimi 1 Kaplumbağa Güncesi Russel Hoban 1 İngilizce Kitabı 1 Kaplumbağalar Fakir Bakurt 1 İnsan Çatlatan Hayvan Öyküleri 1 Kapodakyanın Sırları 1 İnsan Çevre Toplum Ruşen Keleş 1 Karabibik 1 İnsan İlişkileri Ve İletişimdeki Ögeler 1 Karakter Aşınması 1 İnsan İlişkileri 1 Karaman İli 1 İnsan Kaynakları 1 Karanlık İlişkiler 1 İnsan Ruhunun Haritası 1 Karınca Menzile Varınca 1 İnsan Ve İnsanlar 1 Karşı Devrim 1 İnsancıklar 1 Kasaba Richard 1 İnsanlar Ve Fareler 1 Kavak Yelleri 1 İnsanlığın Yedi Alışkanlığı Ocak 1 Kaybettikleri İle Kazandılar 1 İrfanı Arayan Sözler Tekerlemeler Prof Ali Duymaz

1 Kazaklar Tolstoy 1 İsimle Ateş Arasında 1 Keçiler Dönemi Lua Starava 1 İskelet Sahili Clive Cussler 1 Kelebek Eylül 1 İslam’da Sosyal Adalet Kavramı 1 Kendi Hafızanızı Keşfedin 1 İslam-Bilim Ali Şeriati 1 Kendi İklimimiz 1 İslamda Kadın Hakları 1 Kendine Yeni Bir Hayat Ismarla 1 İsrail Ve Kürtler 1 Kendinizle Barışık Olmalı 1 İstanbul Bir Masaldı Temmuz 1 Kerem İle Aslı 1 İstanbul Ve Hatıralar 1 Keskinliklerin Sonu 1 İstanbul’da Bir Yahudi Ailesi 1 Keşkesiz Yaşam 1 İstanbul’un Doğusunda Bitmeyen Kavga Peter Hopkırk

1 Kılıç Yarası Gibi 1 İstanbul’un Esrarı 1 Kır Zincirlerini Osmanlı Mustafa Armağan 1 İstanbulda Eski Bir Konak 1 Kırdığımız Oyuncaklar 1 İstiklal Ve İşgal 1 Kırık Kırık Küp 1 İsyan Günlerinde Aşk 1 Kırk Yıl Halit Ziya 1 İş Yerindeki Şiddetle Mobbing Nasıl Baş Edilmeli? Serap Yılmaz

1 Kırmızı Pazartesi 1 İttihat Ve Terakki Kazım Karabekir 1 Kırmızı Ahmet Altan 1 İyilik Yap İyilik Bul 1

101

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Kırmızı Orhan Pamuk 1 Kürt Sorunu Yeniden Keşfetmek 1Kısa Öyküler Gülten Dayıoğlu 1 Labirent Kate Mosse 1Kıskaç 1 Labirentteki Genaral 1Kızımı Yetiştiriyorum 1 Laiklik İçin Yekta Güngör 1Kim Korkar Bilgisayardan 1 Lale Çılgınlığı 1Kimlik İnşası N. Bilgin 1 Lemalar Aralık 1Kirpi 1 Leoparın İzleri 1Kişilik 1 Leyla İle Mecnun 1Kişisel Değişim Stratejileri 1 Leyleklerin Uçuşu Grance 1Kişisel Gelişim 1 Liderlik Bilgeliği 1Kişisel Gelişim Ve Kader 1 Lipitler 1Kişisel Gelişim Ve Pozitif Enerji 1 Liselerde Ezbersiz Tarip Sınavı Sonuları 1Kişisel Kurtuluş Savaşı 1 Lozandan Sevre Türkiye Turgut Özbay 1Kitle Ve İktidar 1 Lütfen Bu Kitabı Okur Musun? 1Kod Adı Kılıç Balığı 1 M.S. 2150 1Konfiçyus’un Sözleri 1 Maça Kızı 1Kontrol Sizde Mi? Wendy Grant 1 Magellan 1Kovuldum Ey Halkım 1 Mağaradakiler Cemil Meriç 1Kovuldum Ey Halkım Neden Emin Çölaşan 1 Mahrem 1Kozmik Haydutlar 1 Mahşer 1Köklerden İlklere 1 Makbet Şekspir 1Köleleşmeyeceğiz Aliya İzzetbegoviç 1 Makyaj Yapan Ölüler 1Körlük Jose Saramago 1 Mani Kalbimde Yaradır 1Köşe Bucak İstanbul 1 Mankurtlaştırma Süreci İkram Çınar Kuzey Irak

Hasan Celal Güzel 1

Kötü Bebek 1 Manşetlerin Öyküsü 1Köy Enstitüleri Can Dündar 1 Mantık Doğan Özlem 1Köygöçüren 1 Mantıkul Tayr 1Kral Ve Ben 1 Marie Antonette 1Kralın Yeni Usu Bilim Ve Teknik 1 Martin Eden Jack London 1Kroçyer Sonat Tolstoy 1 Maskeli Balo Ve Abd 1Kuantum Düşünce Tekniği 1 Matamatiğin Tarihsel Gelişimi 1Kuantum Sıçraması 1 Matematik Dünyası 1Kubilay Han’ın Gelini 1 Matematik Sanatı 1Kudüsün Gönüllü Sürgünleri Ayşe Kabarat

1 Materyal Geliştirme 1

Kumcul İbrahim Yıldırım 1 Mavi Karanlık Vedat Türkali 1Kumsal 1 Mavi Kuş 1Kuran Sünnet Bütünlüğü 1 Mavi Mavi Sevdim Seni 1Kurban Kesiminin Psiko-Sosyal Temelleri 1 Mavi Saçlı Kız 1Kurtlar İmparatorluğu 1 Med Cezir 1Kurtlarla Dans 1 Medeniyetler Çatışıyor 1Kuşku Çağı 1 Medine Müdafası 1Kuşlarda Gitti 1 Meğer Annem Haklıymış 1Kutadgu Bilig 1 Mehmet Toprak “Satre2 Felsefe 1Kutsal Anadolu Toprakları 1 Mendel’in Yaşam Öyküsü Tubitak Yay. 1Kutsal Fahişeler 1 Menderes’in Dramı 1Kutsal Kitaplar İhanet Noktası 1 Mermi Uygur Yaşama Felsefesi 1Küçük Ağa 1 Mesleki Kitaplar 1Küçük Anılarda Büyük Sırlar 1 Meta Modern Çağ 1Külliyat 1 Metal Yığını 1Kürk Mantolu Madonna 1 Mevlana 1Kürt Meselesi 1

102

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Mevlana Rubailer 1 Oks Kitabı 1 Mevlana 100 Öykü 1 Oktay Sinanoğlu 1 Mevlelik Adabı Ve Usulü H.Hüseyin Top 1 Oku Ama Neyi? 1 Mezopotamya 1 Okul Çağı Çocuk Psikolojisi 1 Mıknatıs İnsanlar 1 Okul Çağı Çocukları 1 Migren Eylül 1 Okul Evde Başlar 1 Mill On The Floss 1 Okulda 1 Milletleşme Sürecinde Azerbaycan Türkleri

1 Okuma Teknikleri 1 Minathanın İncileri Nermin Bezmen 1 Okumayı Sevdirme Yolları Ahmet Maraşlı 1 Mixed Blessing Temmuz 1 Olasılık Hikayeleri 1 Modern Bilimin Arka Planı İlhan Kutluer 1 Olumlu Düşünmenin Gücü 1 Modernite Versus Posmodernite Mehmet Küçük

1 Olumlu Sözcükler-Etkili Konuşma Mayıs 1 Mor Mürekkep 1 On Binler 1 Mrs. Dalloway 1 On Bir Dakika 1 Muhalefetin İflası Ahmet Hilmi 1 Onlar Da Çocuktular 1 Mum Işığında Son Mahnı 1 Onu Böyle Sevdiler M.Yusuf Kandehlevi 1 Mustafa 1 Orta Asya Türk İmparatorluğu 1 Mutlu Olmanın Yolları Dil Ve Kültür 1 Ortaçağ Uygarlığı Muazzez İlmiye Çığ 1 Mutluluğu Seçiyorum 1 Osmancık 1 Mutluluk Öyküleri Murat Çiftkaya Senai Demirci

1 Osmanlı Anaları 1 Müdür Yrd. Hazırlık Kitabı 1 Osmanlı Devleti Tarihi Hayrullah Efendi 1 Mülkün Sultanları 1 Osmanlı Devletinde Bürokratik Reform 1 Münire 1 Osmanlı Devletinde Sosyal Ve Ekonomik Yaşam 1 Müspet Hareket 1 Osmanlı İnsanlığın Son Adası 1 Müzik Tarihi 1 Osmanlı Zırhı 1 Müzik Terapi Adnan Caba 1 Osmanlıda Ermenilere Ne Oldu 1 My Beautifil Laundrete 1 Osmanlıda Harem 1 Nasıl Bir Eğitim İstiyoruz 1 Osmanlıda Son Paşalar Cemil Koçoğlu 1 Nasıl Öldüler 1 Osmanlıda Şer Hareketleri Ve Abdühamit Han 1 Nasrettin Hocadan Seçmeler 1 Osmanlıdan Cumhuriyete Doğru 1 Naya Haha Emile Zola 1 Osmanlının En Uzun Yılı İlber Ortaylı 1 Ne Zaman Gitti Tren 1 Osmanlıyı Tanımak 1 Necip Fazılın Gözüyle Adnan Menderes 1 Otuzunda Kadın 1 Nefes Nefese Ayşe Kulin 1 Oyunla Tedavi Ağustos 1 Neva 1 Oyunlarla Dil Öğretimi 1 Niehtsche Ağladığında 1 Öğrenci Merkezli Eğitim Çoklu Zeka Birol

Vural 1

Nikitin Emek Değer 1 Öğrenme Sanatı 1 Nit 12 Eylülde Geldiler Eylül 1 Öğrenmeyi Öğrenmek 1 Niteliksiz Adam Ksım 1 Öğretim Yetersizliği 1 NLP 1 Öğretmen 1 Nlp Beyin Gücünü Geliştirme 1 Öğretmence Sevebilmek İnsanı 1 NLP İle Güçlenmek 1 Öğretmeni Başarıya Götüren Yol A.E.Kavaklı/

Haziran 1

Nlp Teknikleri 1 Öğretmenimi Niçin Vurdular? 1 Noon Gorddion “H” 1 Öğretmenimin Taosu 1 Noterdamın Kamburu 1 Öğretmenlere Öneriler 1 Nüveyre 1 Öğretmenlik 1 O Hakkaride Bir Mevsim 1 Öğretmenlikte Yeni Teknikler 1 O Sarışın Kurt Attila İlhan 1 Öküz Arabasını Satan Derviş Cemi Paşazade 1 Odaklanma Gücü 1 Ölü Evinden Anılar Dostoyevski 1 Odessa 1

103

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Ölü Ozanlar Derneği 1 Ruhsal Gelişim Ve Kader Dr. Ender Saraç 1 Ölüm Kadar Basit 1 Ruhumu Öpmeyi Unuttun 1 Ölümcül Kimlikler 1 Ruhun Yeni Hastalıkları Justie Kristava 1 Ölüme Koşanlar 1 Rüstem Paşa 1 Ölümü Özlemeyen Sevgiyi Anlayamaz İskender Pala

1 Rüyadan İmparatorluğa 1 Ölürsen Arkandan Kim Ağlar 1 Rüyaların Dili 1 Ömer Hayyam 1 Rüzgar Gibi Geçti Gone With The Wind Margaret

Mitchell 1

Önce Can 1 Rüzgârlı Ev 1 Öteki Dünyaya Götürecek Değilsin Ya 1 Rüzgarlı Pazar Mustafa Kutlu 1 Özgürlüğe Kurşun 1 Saatler 1 Padişah Anaları 1 Saatleri Ayarlama Enstitüsü Ahmet Hamdi

Tanpınar 1

Pal Sokağı Çocukları 1 Safahat 1 Parfüm 1 Safiç 1 Pariste Son Osmanlı Hıfzı Topuz 1 Sahebenin Hayatınadn Öyküler 1 Parma Manastırı 1 Sahih-i Buhari 1 Patenli Kız 1 Sahipsiz Saltanat 1 PC Bilgisayar Dergisi Haftalık Sürekli 1 Sahnenin Dışındakiler Ahmet Hamdi Tanpınar 1 Pearl Harbordan Hiroşimaya Levon Panos Dabağyan

1 Sakarya Hikayeleri Sait Faik 1 Petrol Fırtınası 1 Salkım Hanımın Taneleri 1 Peygamberimizin Sevdiği Müslüman 1 Sana Yemek Kitabı 1 Peygamberin Beden Dili Ve Davranış Modelleri Eylül

1 Sanatın Öyküsü 1 Peygamberler 1 Sanayi Devrimi 1 Pi Coşkusu 1 Sarı Siyah 1 Pic Basic Pro Mesleki 1 Sarı Yazma 1 Piri Reis 1 Sarı Zeybek 1 Pişman Değilim 1 Sarıkamış’tan Esarete Temmuz 1 Polyanna 1 Sayılı Fırtınalar 1 Portre/Gogol 1 Schröndınger’in Kedisi Alev Alatlı 1 Post Modernleşme Şerif Mardin 1 Second Language Acquisition 1 Potasma 1 Seçilmiş Terör Gültekin Avcı 1 Pozitf Yaşama Dair Öyküler 1 Semerkant Amon Mawlof- 1 Pozitif Düşünce Rehberi 1 Senatör 1 Pride Ve Predizma 1 Senden Başka Yok Mayıs Mariah 1 Psikanaliz Ve Sonrası 1 Seni Anlasaydık Bu Hale Gelmezdik 1 Psikoloji Tarihi F. Bronu 1 Sergüzeşt Sami Paşazade 1 Rabia Eylül 1 Sessiz Gemi 1 Ramses Işığın Oğlu 1 Sevda Linka Ayşe Kulin 1 Rasputin Ağustos 1 Sevda Sözleri C.Süreyya 1 Reis Soner Yalçın 1 Sevdalinka Ayşe Kulin 1 Resimleriyle Çocuk 1 Sevgi Neredeyse Tanrı Oradadır. 1 Resmi Tarih Tartışmaları Editör Fikret Başkaya

1 Sevginin 5 Dili 1 Resul Ve Ahlak 1 Sevme Sanatı 1 Risale-İ Nurda Esma-İ Hüsna 1 Seyahatname İlber Ortaylı 1 Riyazus Salihin 1 Sınav Kaygısı 1 Robinson Crouse 1 Sınıftan Sahneye 1 Roma’nın Yükselişi 1 Sınırlarımız 1 Roma-I 1 Silahlara Veda 1 Romeo Ve Jliet 1 Silas Marner 1 Rubai Hayyam 1 Sinemaya Dair 1 Ruh Gerçeği Mi 1

104

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Single Ve Dağlı 1 Şiir Antolojisi 1 Sis Ve Gece Eylül 1 Şiir Seti 1 Siyah İnci 1 Şiir Tahlilleri Mehmet Kaplan 1 Siz Kullanım Kılavuzunuz 1 Şilas Marner 1 Siz Mehmet Öz 1 Şizofren Bir Aşka Mektup 1 Sizin Memlekette Eşek Yok Mu 1 Şubumi Trevanlan 1 Sohbet-İ Canan Sefiller 1 Tang-Fu 1 Sokratesin Savunması 1 Tanious Kayası 1 Solid Works 1 Tanrı İle Sohbet 1 Son İmparatora Öğütler 1 Tanrı Seni Seviyor 1 Son İmparatorluk Osmanlı İlber Ortaylı 1 Tanrıların Arabaları 1 Son Kuşlar 1 Tanrının Kırbacı Atilla 1 Son Osmanlı İlber Ortalı 1 Tanyeri Horozları 1 Son Tzu 1 Tapınak Şövalyeleri 1 Son Veda 1 Tarih Boyunca İslami Metodoloji Sorunu 1 Sonsuz Nur 1 Tarih Ve Felsefe 1 Sonsuzluk Yolculuğu 1 Tarihçe-İ Hayat 1 Sonuncu Bahar – Pınar Kür 1 Tarihçi 1 Sorularla Cevaplarla Kültür-Edebiyat-Dil 1 Tarihi Aşklar Ve Aşk Mektupları 1 SOS 1 Tarihi Yargılıyorum Gündüz Vassaf 1 Sosyometri Ve Psikometri Üstün Dökmen 1 Tarihimizdeki Gariplikler 1 Sovyet Büyükelçisinin Türkiye Ve Atatürk Anıları

1 Tarihin Cinsiyeti Fatmagül Berktoy 1 Söz Uçar Yazı Kalır Leyla Umar 1 Tarihin Sarıkamış Duruşması 1 Sözün Doğrusu 1 Tarihin Sonu Mu? 1 Spor Felsefesi 1 Tarihte Gerçekler 1 Su Çürüdü 1 Tas Ve Ten 1 Suçlu Çocuklar Mahkemesi 1 Tatarcık Halide Edip Adıvar 1 Sultan Abdulhamit Devri Eğitim Eğitim Sistemi

1 Tavan Eylül 1 Suna Kıraç’ın Biyografisi 1 Tavandaki Kukla T.Hawkins 1 Sunday Times Two World Clarkson 1 Techniques And Principles İn Language

Teaching 1

Suni Ve Şii Kaynaklara Göre Gadiri Hun Olayı Ve İmamet Meselesi Hilafet

1 Tek Kişilik Ölüm Vedat Türkali 1 Susuz Yaz- Yılanların Öcü 1 Teneke Yaşar Kemal 1 Suyu Arayan Adam 1 Tennure Ve Ateş 1 Süleyman Fakı Sokağı 1 Terkedilmiş Sünnetler 1 Sürgün R.A. Salvotere Temmuz 1 Tesbihin Taneleri Koptu 1 Sybil Flora Rheta Schreiber 1 Tonuos Kayası Ağustos 1 Şafi İlmihali 1 Topal Osman Olayı 1 Şahika A.Y. Cronin 1 Toria 1 Şatıbî İslam Hukuk Metodolojisi Muvafakat 1 Transandantal Meditasyon 1 Şehadetname 1 Tufandan Önce 1 Şeker Kutusu Rıfat Ilgaz 1 Tutanlcamon Olayı 1 Şeker Portakalı 1 Türk Aynştaynı Oktay Sinanoğlu Emine

Çaykara 1

Şemdinlide Sınırı Aşmak 1 Türk Devlet Geleneği 1 Şermin 1 Türk Devrimi 1 Şeytan Çıkmazı 1 Türk Dünyası 1 Şeytanın Müridi 1 Türk Felsefe Tarihi 1 Şeytanın Oropsusu 1 Türk Kültürünün Gelişme Çağları 1 Şhakespare 1 Türk Milliyetçi Hareketinin Lideri Başbuğ

Atatürk 1

Şibumi 1 Türk Mizah Hikayeleri Antolojisi 1 1 Türk Müziğinde Makamlar 1

105

Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Öğretmenlerin okudukları en son kitaplar f Türk Yunan Sorunları 1 Yalnızlıktan Devren Kiralık Necati Tosuner 10. 1 Türkçe Off Feyza Hepçilingirler 1 Yanan Gün Jack London 1 Türkçenin Çağdaş Sorunları 1 Yanık Buğdaylar 1 Türkçülüğün Esasları Ziya Gökalp 1 Yanık Yürekler 1 Türkiye Amfibi Ve Sürüngenleri 1 Yansımalar 1 Türkiye Cumhuriyeti Ulus Devleti 1 Yapıda Doğalgaz 1 Türkiye Manzaraları N.F.Kısakürek 1 Yaratıcı Drama Öğretmenin Günlüğü 1 Türkiye’nin Etnik Yapısı 1 Yaratıcı Düşünce 1 Türkiyenin Etnik Yapısı 1 Yaratıcı İmgeleme Psikoestetik 1 Türkiyenin Geri Kalmışlığının Tarih 1 Yaşama Çevrilen Pedal Haziran 1 Türkler Kabalcı Yay. 1 Yaşama Zenginliği 1 Türklerin Etnik Kökenleri 1 Yaşamak İçin Bir Neden Söyle 1 Türklerin Siyasî İntiharı 1 Yaşanmış Öyküyer Ziya Baran 1 Uçak Notları 1 Yaşarken Ve Ölürken Selim İleri 1 Uçurtmayı Uçurmasınlar 1 Yaşlan Ama Genç Yaşa 1 Unutulmayanlar 1 Yatak Odası Diyalogları 1 Ustaca Sevmek 1 Yaz Dediler Yazdım 1 Uzak Hep Uzak 1 Yaz Geçer 1 Üç Anadolu Efsanesi 1 Yazarlık Ağacı 1 Üç Aynalı Kırk Oda 1 Yedinci Papirüs 1 Üçüncü Dünya Savaşı 1 Yeni Atlantis Francis Bacon 1 Üçüncü Kız Agata Cristie 1 Yeni Öğretim Sistemi 1 Ülkelere Değil Savaşa Düşmanım 1 Yeni Öğretim Sisteminde Yapılandırıcı Yaklaşım 1 Ümrandan Uygarlığa Cemil Meriç 1 Yerelleşme-Kent Sorunları 1 Üzgün Kediler Gazeli Haydar Ergülen 1 Yeşil Kiraz-2 Gülden Dayıoğlu 1 Üzüntüyü Bırak Yaşamaya 1 Yetişkin Büyükler Doğan Cüceloğlu 1 Vadideki Yaz Tatili 1 Yıldızların Efendisi Ömer Hayam 1 Vanilyalı İdeoloji Yusuf Erdoğan 1 Yıldızlı Ve Yağmurlu Geceler 1 Vanya Dayı Çehow 1 Yitik Cennet Sezai Karakoç 1 Var Olmanın Dayanılmaz Hafifliği 1 Yitik Şifanın İzinde 1 Vatandaş Abuzer 1 Yol Mülahazaları 1 Veda Ayşe Kulin 1 Yolcu 1 Vidalar Sulhi Dölek 1 Yolda Üç Kişi 1 Villa 1 Yöneticilere Altın Öğütler 1 Wilhem Rıchert Kişilik Çözümlemesi 1 Yönetimde Davranış Biçimleri 1 X İlişkiler 1 Yönetme Sanatı 1 Yağmurdan Sonra Can Dündar 1 Yunan Mitoloji 1 Yağmurun Yedi Yüzü 1 Yüksek Bilinç Kılavuzu 1 Yahudi Henry Ford 1 Yüreğinin Götürdüğü Yere Git Yaz Tatili 1 Yahudileşme Temayülü Mustafa İslamoğlu 1 Yüreğinin Sesini Dinle 1 Yakılan İlk Kitap 1 Yürek Bilekten Güçlüdür 1 Yalan Söyleyen Tarih Utansın. 1 Yürek Dede Le Padişah 1 Yalan, Tahsin Yücel 1 Yüz Yılın Aşkları 1 Yalnız Efe 1 Yüzbaşının Kızı Puşkin 1 Yalnız Kadınlar 1 Yüzyıllık Yalnızlık 1 Yalnız Kadınlar Sokağı Maeve Binchy 1 Zaduci 1 Yalnız Sen Varsın 1 Zamanın Kısa Tarihi 1 Yalnızız 1 Zan Yolu/Tasavvuf Yolu 1 Yalnızlar Erhan Bener 1 Zavallı Cezmi Bey 1 Yalnızlık Sözleri 1 Zavallı Nejdet 1 Zaza 1 Zehra Ağustos 1 Zeytindağı 1 Zor Kişiliklerle Yaşamak 1 Zübük Aziz Nesin 1 1

Not: Bazı kitapların yazarları belirtilmemiştir.

106

EK–4: Öğretmenlerin en çok etkilendiklerini belirttikleri kitapların listesi Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı

f Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı

f

Şu Çılgın Türkler 223 Yüreğinin Götürdüğü Yere, Git S. Tomorro 11 Suç ve Ceza, Dostoyevski 80 Koku, Patrik Suskin 10 Sefiller, Victor Hugo 65 Sevdelinka, Ayşe Kulin 11 Simyacı 49 Küçük Şeyler–2 11 Da Vinci Şifresi 45 Öğretmenim Lütfen Bu Kitabı Okur Musunuz? 10 Çalıkuşu 42 Bay Pipo 9 İnce Memed 34 Bozkurtlar Nihal Atsız Lise Yıllarım 9 Adı Aylin Ayşe Kulin 28 Fareler Ve İnsanlar, John Steinbeck 9 Gelibolu, Buket Uzuner 27 Sınırsız Güç Antony Robins 9 Alamut Fedailerin Kalesi 25 Şu Hortumlu Dünyada Fil Yalnız Bir

Hayvanıdır 9

Kuran-Kerim 24 Acımak Reşat Nuri Güntekin 8 Nietzsche Ağladığında, İrwin D. Yalom 24 Bir Dinazorun Anıları Mina Urgan 8 Secret 24 Ferrarisini Satan Bilge 8 Gazap Üzümleri, John Steinbeck 23 Kızım Olmadan Asla Betiy Mahmudi 8 Bir Çift Yürek 22 Kumral Ada Mavi Tuna, Buket Uzuner 8 Sofi’nin Dünyası, Joestein Gaarder 22 Sana Gül Bahçesi Vaad Etmedim 8 Şeker Portakalı, Jose Moura De Vasconcelos 22 Yalnızız, Piyami Safa 8 Mutluluk, Zülfü Livaneli 21 Angelanın Külleri Jane Eyre 7 Martı, Richard Back 20 Çanlar Kimin İçin Çalıyor E. Hemingway 7 Metal Fırtına 20 Çile, Necip Fazıl Kısakürek 7 Savaşçı, Doğan Cüceloğlu 19 Çocuk Kalbi 7 Semerkant, Amin Maalof 19 Martin Eden, Yüksek Topuklar 7 Nutuk 18 Mavi Saçlı Kız 7 Yaprak Dökümü, Reşat Nuri 18 Mesnevi, Mevlana 7 Efendi 17 Robinson Koruso 7 Huzur Sokağı Şule Yüksel Şenler 17 Rüzgar Gibi Geçti, Margaret Mitchell 7 Çanakkale Mahşeri 16 % 100 Düşüncenin Gücü 6 Köprü, Ayşe Kulin 16 Anna Karanina 6 Ana, Gorki 15 Bu Ülke Cemil Meriç 6 Kelebek, Henri Charriere 15 Doğunun Limanları Amin Maalof 6 Yaban, Yakup Kadri 15 Dost Kazanma ve İnsanları Etkileme Sanatı,

Dale Carnegie 6

Melekler ve Şeytanlar, Don Brown 14 Gülünün Solduğu Akşam Erdal Öz 6 Kar, Orhan Pamuk 13 İçimizdeki Çocuk, Doğan Cüceloğlu 6 Latife Hanım İpek Çalışlar 13 Minyeli Abdullah, Hekimoğlu İsmail 6 Vadideki Zambak, Balzac 13 Ruhsal Zeka, Muhammed Bozdağ 6 Gün Olur Asra Bedel Cengiz Aytmatov 12 Sonsuz Nur, F.Gülen 6 Denemeler Montaigne 11 Tanrıların Arabaları 6 Tutunamayanlar, Oğuz Atay 11 Babil’de Ölüm İstanbul’da Aşk 5 Başucumdaki Müzik, Kürşat Başar 5 Safiye Sultan 4 Füreyya, Ayşe Kulin 5 Sol Ayağım 4 İki Şehrin Hikâyesi, Charles Dickens 5 Sözler 4 İnsan Ne İle Yaşar, Tolstoy 5 Temellerin Duruşması, Ahmet Kabaklı 4 İsyan Günlerinde Aşk Ahmet Altan 5 Toprak Ana, Cengiz Aymatov 4 Kavgam 5 Yaşamak Sevmek Ve Öğrenmek,

L.Buscalica 4

Kendini Arayan İnsan Halit Ertuğurul 5 Yüzüklerin Efendisi 4 Mavi ve Siyah, Stendal 5 Yüzyıllık Yalnızlık 4 Nefes Nefese, Ayşe Külin 5 Benim Adım Kırmızı 4 Osmancık, Tarık Buğra 5 Beyaz Gemi, Cengiz Aytmatov 4 Ramses 5 Beyaz Zambaklar Ülkesinde, Petrow 4 Risale-i Nur Külliyatı 5 Bilinmeyen Osmanlı 4 Sarıkamış 5 Bir Ada Hikâyesi 4 Savaş ve Barış, Tolstoy 5 Bir Gün Tek Başına 4 Unutulanların Dışında Yeni Bir Şey Yok 5 Büyük Ortadoğu Projesi 4 Yanık Buğdaylar 5 By By Türkçe 4 5 Sevgi Dili 4 Çanakkale Destanı, Yavuz Bahadıroğlu 4 Avucumdaki Kelebek 4 Çekim Yasası 4 Baba ve Piç 4 Derin Devlet 4

107

Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı f Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların A f Devlet, Eflatun/Platon 4 Abdülhamit’in Kurtlarla Dansı 3 Diriliş, Tolstoy 4 Armageddon 3 Doğmamış Çocuğa Mektup 4 Beyaz Diş 3 Eylül, Mehmet Rauf 4 Beyaz Kale 3 Hedef Türkiye, Oktay Sinanoğlu 4 Beyoğlu Rapsodi 3 Hekim 4 Bir Geyşanın Anıları 3 Kaplumbağalar, Fakir Baykurt 4 Bitmeyen Kavga, Jean Jach Rousse 3 Kaşağı, Ömer Seyfettin 4 Biz Osmanlıyız, Yavuz Bahadıroğlu 3 Kızıl Nehirler, Grance 4 Bülbülü Öldürmek 3 Kiraze 4 Çatı 3 Madam Bowariy 4 Çöle İnen Nur 3 Musanın Çocukları 4 İki Küçük Su Samuru, Buket Uzuner 3 Peygamberimzin Hayatı 4 İnsan İnsana, Doğan Cüceloğlu 3 Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Peyami Safa 3 Kan Kokusu 3 Duygusal Zekâ 3 Kara Kitap, Orhan Pamuk 3 Düşün Ve Başar 3 Kırmızı Bisiklet 3 Efendi 2 3 Kızlarıma Mektuplar, Emre Kongar 3 Ekmekçi Kadın 3 Kurt Seyit ve Shura 3 Elveda Gülsarı, Cengiz Aytmatov 3 Kurtlar İmparatorluğu, Grance 3 Germinal 3 Küçük Ağa, Tarık Buğra 3 Goriot Baba 3 Küçük Kadınlar 3 Gülün Adı, Umberto Eco 3 Küçük Prens 3 Güven 3 Kürk Mantolu Madonna, Sabahattin Ali 3 Her Şey Seninle Başlar, Mümin Sekman 3 Memleketimden İnsan Manzaraları 3 Huzur, A.Hamdi Tanpınar 3 Monte Kristo Kontu, Aleksandır Dumas 3 O ve Ben 3 Ekinler Yeşerdikçe 2 Patasana, Ahmet Ümit 3 En Uzun Gece, Ahmet Altan 2 Piraye 3 Esir Şehrin İnsanları Kemal Tahir 2 Rüzgarlı Bayır 3 Etkili Öğretmenlik Eğitimi, Thomas Jordan 2 Safahat, Mehmet Akif Ersoy 3 Fatih-Harbiye 2 Secret 3 Fırat Suyun Kan Akıyor 2 Sineklerin Tanrısı, William Golding 3 Fikriye 2 Sivil Örümceğin Ağında 3 Gariplerin Kitabı, Ian Dallas 2 Sözde Kızlar, Peyami Safa. 3 Gazi ve Fikriye, Hıfzı Topuz 2 Tek Adam, İkinci Adam, Şevket Süreyya 3 Gece Sesleri 2 Yeni Hayat, Orhan Pamuk 3 Genç Weber’in Acıları, Goethe 2 Yeşil Yol, Stehhen King 3 Gençlerle Baş Başa, Ali Fuat Başgil 2 Yılanların Öcü, Fakir Baykurt 3 Geniş Zamanlar 2 11 Eylül Olayı 3 Gerçek, Emile Zola 2 1986, Orwel 2 Günaha Son Çağrı 2 Abdülhamit Han 2 Hamlet, William Shakespeare 2 Açlık, Knut Hamsun 2 Hürrem Sultan 2 Afrikalı Leo 2 Hz. Muhammed’in Hayatı 2 Ana, Pearl Buck 2 İçindeki Devi Uyandır, Antony Robins 2 Aşk Ve Gurur 2 İmamlar ve Sultanlar, Mustafa İslamoğlu 2 Ateşten Gömlek 2 İyi Düşün Doğru Karar Ver 2 Azap Ortakları 2 Aşk ve Gurur, Jane Eyre 2 Baba 2 Karamazov Kardeşler 2 Babalar ve Oğulları, Ivan Turgenyev 2 Kazım Karabekir’in Hatıratları 2 Batı Dünyasındaki Büyük Değişme 2 Kırmızı 2 Benden Selam Söyle Anadolu’ya 2 Kırmızı ve Siyah 2 Bereketli Topraklar Üzerinde 2 Kişilik, Özcan Köknel 2 Bir Deliyle Evlendim, Hekimoğlu İsmail 2 Kişisel Gelişim El Kitabı, Nejat Sezik 2 Bir gün Tek Başına, Vedat Türkali 2 Kitle ve İktidar 2 Böyle Buyurdu Zerdüşt, Nietzsche 2 Köle 2 Budala 2 Marifetname, İsmail Hakkı 2 Büyük Umutlar 2 Martı, Jonathan Livingston 2 Cevdet Bey ve Oğulları 2 Merhaba Söğüt 2 Çanakkale Geçilemez 2 Mor Mürekkep 2 Çanakkale Savaşları 2 Orhan Veli Kanık’ın Bütün Şiirleri 2 Demir Ökçe 2 Öç Öyküleri Antolojisi 2 Dijital Kale 2 Ölü Ozanlar Derneği 2 Dinle Küçük Adam, Willim Rich 2 Ölüm Ve Ötesi 2

108

Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı f Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı f Dişi Kirdin Rüyaları 2 Ömrümden Uzun İdeallerim Var, Suna Kıraç 2 Donkişot, Cervantes 2 Parfümün Dansı 2 Dönüşüm 2 Puslu Kıtalar Atlası, İhsan Oktay Anar 2 Drina Köprüsü 2 Ruh Adam 2 Dünya Nereye Gidiyor, Rene Dumont 2 Sancı 2 Efsane Soluklar 2 Sarı Zeybek 2 Sergüzeşt, Üniversite Yılları 2 Serçe 2 Sevgili Anne ve Babacığım Lütfen Bu Kitabı Okur Musun?

2 Ada Üçlüsü Yaşar Kemal 1

Sevginin Sekiz Dili 2 Adayış Risalesi 1 Silahlara Veda 2 Adsız Çocuk Yitik Çocuk 1 Son Gece 2 Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu 1 Son Osmanlılar 2 Ak Zambaklar Ülkesinde 1 Su Üstüne Yazı Yazmak, Muhittin Şekur 2 Aklını En İşi Şekilde Kullan 1 Sunguroğlu 2 Yabancı, Albert Kamus 1 Suyu Arayan Adam 2 Gökler Hakimi, Albotros 1 Şahika A.Y. Cronin 2 Aldatma Hissi 1 Şibuni-Trevanian 2 Aldatmak 1 Tapınak Şövalyeleri 2 Aliye 1 Tasavvuf 2 Allah’ın Ahlakiliği, İlhami Güler 1 Teneke Trompet 2 Altakras Kuşçusu 1 Tırpan, Fakir Baykurt 2 Amak-ı Hayal, Filibeli Ahmet Hilmi 1 Türk Anştaynı 2 Işık Bahçeleri, Amin Malaof 1 Uğultulu Tepeler, Emile Bronty 2 Ana Baba Eğitimi 1 Uzun Beyaz Bulut 2 Ana Tanrıça’dan Hz. Mevlana’ya A.Canip

Olgunlu 1

Üç Kıtada Osmanlılar 2 Animal Farm, George Orwell 1 Üzüntüyü Bırak Yaşamaya Bak, Dale Carnagie

2 Anka’nın Yükselişi ve Düşüşü Prof Dr. O. Sander

1

Veda Ayşe Kulin 2 Ankara, Yakup Kadri 1 Ya Bir Yol Bul Ya Bir Yol Aç Ya Da Yoldan Çekil

2 Savaşçı 1

Yalan Söyleyen Tarih Utansın 2 Anne ve Babalara Öneriler 1 Yaşama Çevrilen Pedal 2 Annem Olmadan Asla 1 Yeraltından Notlar, Dostoyevski 2 Annenizin Söylediğini Boş Verin 1 Yitik Bir Aşkın Gölgesinde 2 Antikacı Dükkân, Jules Verne 1 Yüreğim Seni Çok Sevdi 2 Araba Sevdası Recaizade Mahmut Ekrem 1 Yüz Yılın Aşkları 2 Arştan Arza 1 Yüzyılların Gerçeği Ve Mirası Server Taili 2 Asker Çocuğu 1 1,2,3 Sonsuz George Gamow 2 Asrı Saadet Dönemi 1 10.Köy 1 Aşıklar Korosu 1 12 Eylül 1 Aşk Gibi Aydınlık Ölüm Gibi Karanlık 1 2. Adam İsmet İnönü 1 Aşk ve Öbür Cinler 1 2012 Marduk 1 Aşk Tek Başlılık OSHO 1 21. yy İfade Özgürlüğü 1 Atilla’nın Liderlik Sırları 1 3. Göz 1 Aylık 1 400 Darbe 1 Aynadaki Yalan 1 A Night To Remember 1 Aynası İştir Kişinin 1 Ab-ı Hayat 1 Ayrılık Don Frank 1 Bana Düşlerini Anlat 1 Az Seçilen Yol Bana Kuşları Anlat, Antonio Lobo Antunes 1 Brandenburg 1 Başarının Sırrı 1 Brave New World 1 Başarıyı Keşfet 1 Bu Hayat Sizin, İpek Ongun 1 Bataklık Ve Çamur 1 Bu Mağrur Kalp 1 Batı, Mario Puro 1 Bu Milletin Sultanları 1 Bekçi Mürteza 1 Bu Topraklarda Güller Kırmızı Açar Paşam 1 Ben Mutlu Bir Down Annesiyim 1 Bu Vatana İhanet Edenler 1 Benden Selam Söyle Anadolu’ya 1 Bugünü Yaşama Arzusu, İrwin Yalom 1 Benim Adım Mustafa Kemal 1 Buhara 1 Benim Küçük Dostlarım 1 Bulantı, Jean Paul Satre 1 Benim Üniversitelerim 1 Büyücü, J.Fowles 1 Bergama Dosyası 1 Büyük Düşünmenin Büyümesi, Dr.D.Schwardz 1 Beş Sevgi Dili 1 Büyük Satranç Tahtası 1

109

Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı

f Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı

f

Beş Şehir 1 Büyük Uyanış 1 Beşir Fuat, Orhan Okay 1 Büyükbaba Efsanesi 1 Beyaz Hüzün 1 Can Dağında Pişen Aş 1 Beyaz Lale, Reşat Nuri Güntekin 1 Canan Tan Piraye 1 Beyaz Zenciler 1 Canan, Peyami Safa 1 Beyne Bir Kez Hava Deymeye Dursun 2 Cem Sultan 1 Beyne Bir Kez Hava Gitmeye Görsün 1 Cemile, Cengiz Aytmatov 1 Beyrut’ta Deniz Yok 1 Cennet Yolu 1 Bilgi Kaynakları 1 Cennetin Doğuşu 1 Bilim Toplumu, Bernat Russell 1 Cep, Stephan King 1 Bir Dalda İki Fidan 1 Cezayir Kurtuluş Savaşındaki Kadınların

Ağzından Anlatıyorum, Asiye Cabar 1

Bir Darbenin Anatomisi 1 Checuevra 1 Bir Devin Düşüşü 1 Coğrafi Keşiflerin İç Yüzü 1 Bir Dünya Yıkıldı, Ahmet Günbay Yıldız 1 Cry The Belored Country, Alan Paton 1 Bir Genç Kız Yetişiyor 1 Cumhuriyet Çocuğu 1 Bir Hürrem Masalı 1 Çağdaş Düşüncenin Işığında Atatürk 1 Bir Kadın Düşmanı, Reşat Nuri Güntekin 1 Çakırcalı Mehmet Efe 1 Bir Nesli Nasıl Mahvettiler 1 Çanakkale Menkıbeleri 1 Bir Selin Vardı 1 Çankaya, Falih Rıfkı 1 Bir Şizofrenin Güncesi 1 Çatıdaki Nefes 1 Bir Türk Ailesinin Hikâyesi 1 Çavdar Tarlasındaki Çocuklar,

J.D.Savnger 1

Bir Yaz Gecesi Rüyası 1 Çıktığınız Hevesle İniniz 1 Bir Çift Yürek 1 Çılgın Kalabalıktan Uzakta 1 Birden Fazla Nitelik Orsan 1 Çınaraltı Sohbetleri 1 Bitmeyen Oyun 1 Çiçekler Büyür 1 Bize Nasıl Kıydınız 1 Çiçekler Susayınca 1 Borçlu Olduklarımız, Aziz Nesin 1 Çin İşkencesi 1 Bostan- Gülistan 1 Çit Mart 1 Boşluk, Ahmet Günbay Yıldız 1 Çocuk Pisikolojisi, Atalay Yörükoğlu 1 Boyalı Kuş, Üniversite Yılları 1 Diyet, Ömer Seyfettin 1 Bozkır Kurdu 1 Çocuklar ve Adresler 1 Çocukluğum, Gorki 1 Çocukluğum 1 Çocukluk, Gençlik, Delikanlılık,Tolstoy 1 Efendimiz 1 Çok Var 1 Eğitim Psikolojisi 1 Çöl Çiçeği 1 Einstein’dan Mektuplar 1 Çöl Kaplanı 1 Ekmeğimi Kazanırken 1 Çöplük Üniversite 1 Ekmek Kavgası 1 Dağ 1 El Kızı, Orhan Kemal 1 Damga 1 El Sürmesi, Tatrica Higghsmiths 1 Dar Ağacında Üç Fidan 1 En Ölü Erkek Kuşlar, İnci Aral 1 Dar Zamanlar, Adalet Ağaoğlu 1 Ergenekon 1 Das Capital 1 Ermeni Mezalimi 1 Davinciyi Bırakın Kendi Şifrenize Bakın 1 Ermiş Sörfçü 1 Dede Korkut 1 Eroin 1 Değişim 1 Esaretin Bedeli 1 Deki İşte, Oruç Arıoba 1 Eşimin Eşi Yok 1 Delikanlı 1 Etkili İnsanın 7 Alışkanlığı 1 Demiryolu Çocukları 1 Etkili Öğrenme Yöntemleri 1 Demokrasiyle Yüzleşmek Eylül 1 Etkin Aile İletişimi 1 Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek, C. Aytmatov 1 Evlada Gülsarı 1 Denizden Gelen Mektup 1 Eylül 1 Denizler Altında Fersah 1 Ezilenler 1 Devletler Oyunu 1 Facoult Sarkacı 1 Diclenin Yakarışı 1 Falaka 1 Dine Karşı Din 1 Fatih Feneri 1 Dinler Tarihi 1 Faust, Goethe 1 Dir Medeniyet Laiklik, A.Selim 1 Felsefe Öyküleri 1 Direnme Savaşı Üniversite Yıllarında 1 Felsefenin Başlangıç İlkeleri 2 Divan, İrwin Yalom 1 Felsefeye Giriş 1 Diz Boyu Papatyalar 1 Fethur Rabbani, Abdulkadir Geylani 1 Doktor Jivago 1 Fırtınalar, Halil Cibran 1 Domino Teorisi 1 Fih-İ Ma’fih 1

110

Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı

f Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı

f

Dönemeç 1 Fil Yalnız Bir Hayvan Değildir, A.Şerif Özgören

1

Dördüncü Murat, Piyes 1 Hayata Merhaba, Filiz Akın 1 Dört Aynalı Kırık Oda 1 Filler Sultanı, Yaşar Kemal 1 Dr Jeykill ve Mr Hyde 1 Firavun Mısır Uygarlıkları 1 Drakula 1 Flora Of Turkey 1 Dublörün Dilemması 1 Focult Sarkacı 1 Dublörün Muamması 1 Froin 1 Durgun Don 1 Füsusul Hikem 1 Dünya Nöbeti 1 Gandhi 1 Dünyaya Açılan Barış Köprüsü 1 Geceye Uyananlar 1 Düşler Sokağı 1 Gelibolu’dan Kafkaslara 1 Düşünce Gücü 1 Geminel 1 Düşünce Tarihi 1 Genç Osman’ın Hayatı 1 Gerçeğe Doğru Serisi 1 Gençliğim Eyvah 1 Gerçek Emile Zola 1 Gençlik Rehberi 1 Gılgamış 1 İktisadi Doktirinler Tarihi 1 Git Kendini Çok Sevdirmeden 1 İlahi Aşk, İbn-İ Arabî 1 Gladyonun Türk Tetikçisi Çatlı 1 İlâhî Nizam 1 Godot’u Beklerken 1 İletişim Çatışmaları ve Empati 1 Göç, Godfrey Lias 1 İlişkilerde Bağımlılığa Son 1 Göçebe, Knut Hamsun 1 İlk Öğretmen 1 Gödel Escher Bach 1 İlk Sosyalist İlk Sosyolog Cemil Meriç 1 Gölgedekiler 1 İlk Üç Dakika, Tubitak Yayınları 1 Gulliver’s Travels 1 İmamın Manken Kızı 1 Gulua Takım Adaları, Soljenistin 1 İngiliz Casusun İtirafları 1 Gurbeti Ben Yaşadım 1 İnsan Nasıl İnsan Oldu 1 İnsanın Sekiz Rengi, Gurmuck 1 İnsan Niçin Ölümlü, Tolstoy 1 Gül Hüznü 1 İnsan Postu 1 Gülü Koklayamadım 1 İnsan Ve Davranışı 1 Gülün Adı –ı, Umberto Eco 1 İnsanı Anlamak, Muhammet Bozdağ 1 Gün Görmeyen Sokak 1 İnsanları Seveceksin 1 Gün Ortasında Karanlık 1 İnsanlığın Dirilişi, Sezai Karakoç 1 Günaydın Gece, İkbal Gürpınar 1 İntibah 1 Güneşin Doğuşu 1 İntibah Lise Yılları 1 Güneşler Güneşi 1 İntikam Meleği 1 Hababam Sınıfı 1 İskambil Kâğıtlarının Esrarı 1 Hacı Ata 1 İslam Tarihi 1 Hadiselerin İbret Dili 1 İslamda Akıl, Prof B.Bayraklı 1 Hadislerle Müslümanlık 1 İstanbul, Orhan Pamuk 1 Hallacı Mansur 1 İstanbul’da Aşk Babil’de Ölüm 1 Harry Potter 1 İstemenin Esrarı 1 Hassas Dokunuşlar 1 İşaratül-İ’caz 1 Hayat Gülümsersen Gülümser Sana 1 İşgal ve Direniş 1 Hayal Kadınlar, Pieere Loti 1 İtirafçı 1 Hayalleri Olanlar Asla Uyumaz 1 İtiraflarım, Tolstoy 1 Hayata Yön Veren Sözler 1 K. Kerim 1 Hayatın İçinden 1 Kader Kapımı Çaldı 1 Hayatın Ta Kendisi Lokantası 1 Kader Kuyusu 1 Heriy Potter 1 Kadının Evrimi 1 Hiç Kızmayan Öğretmen 1 Kafesin İçerisindeki Hayat 1 Hiroşimalar Olmasın 1 Kafkas Kartalı Şeyh Şamil 1 Hükmedenler 1 Kalbimi Vatanıma Gömün 1 Hülya 1 Kalp Hayatı 1 I.Yalom-Divna Aşkın Cellâdı 1 Kan Çiçekleri 1 II. Abdülhamit’te ve Abdülhamit Handa Yanılanlar

1 Kanatsız Kuşlar, Luis De Bernies 1

İhtilalin Süvarisi 1 Kanlı Gömlek 1 İhtiyar Balıkçı, Hemingwey 1 Kaptan Atilla İlhan’ı Dinledim, Selim İleri 1 İki Dirhem Bir Çekirdek 1 Karadeniz’in Kıyıcığında 1 Karanlıkta Sabah Kuşları 1 Karanlığın Soluğu 1

111

Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı f Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların

Adı f

Kardelen 1 Kutsal Fahişeler 1 Karılar Koğuşu 1 Kutsal İsyan H.İzzettin Dinamo 1 Karlı Dağdaki Ateş 1 Kuvayı Milliye Destanı, Nazım Hikmet 1 Kavim 1 Küçük Ağanın Eğitimi 1 Kayıp Olan Çocuklar 1 Küçük Anılarda Büyük Sırlar, Nurten Aslan 1 Kayıp Romanlar 1 Küçük Dünya 1 Kendine Yeni Bir Hayat Ismarla 1 Küller Altında Yakın Tarih Şubat 1 Kelile İle Dimme 1 Kültür Ve Eğitim Tarihimizde Yabancı

Okullar 1

Kendileri İle Savaşanlar 1 Ladesçi, Üstün Dökmen 1 Kesibe Hayyran 1 Leo Bualiga Yapmak Sevmek Ve

Öğrenmek 1

Kılıç Yarası Gibi 1 Leyla İle Mecnun İskender Pala 1 Kır Uykusu 1 Leyla’nın Evi 1 Kırık Testi 1 Leyleklerin Uçuşu 1 Kırmızı Pazartesi 1 Lord Of The Rings 1 Kızı Olmadan Asla 1 Lütfen Beni Okur Musun Öğretmenim 1 Kızıl Boyalı Saçlar 1 M Kemal İle 1000 Gün, Nezihe Araz 1 Kızıl Ve Kara 1 Makale Thomas Carrlleyn, Kahramanlar

Edward Hollat Com. Tarih Nedir 1

Kızıl Zindanlar 1 Malcolm X 1 Kızıla Boyalı Saçlar 1 Matmazel Noraliyanın Koltuğu 1 Kiralık Konak Ocak 1 Matruşka 1 Klasik Mekanik 1 Mavi Karalık 1 Kolera Günlerinde Aşk, Gabriel Garcia Marguez

1 Mavi Tuna 1

Konuk 1 Medeniyetler Çatışması 1 Konuşma ve İnsanları Etkileme Sanatı 1 Mega Trewos 1 Kopar Zincirlerini 1 Meğer Annem Haklıymış 1 Köle 1 Mekkeye Giden Yol 1 Köprüde Kadınlar Var 1 Melekler Ve Şeytanlar, Don Brown 1 Kördüğüm 1 Meyyale 1 Körleşme 1 Milena’ya Mektuplar 1 Körlük 1 Minta Solmaz Kamura 1 Köroğlu 1 Mobby Dick 1 Kösem Sultan 1 Modern Türkiye’nin Doğuşu 1 Köstebek 1 Moğol Kurdu, Homeric 1 Köylüler, Balzac 1 Mustafa Kemal İle 1000 Gün, Nezihe Araz 1 Kral Ve Ben 1 Mustafa Kemal’in Liderlik Sırları 1 Kralın Yeni Usu 1 Mutluluğun Kitabı, Nil Gün 1 Kuantum Elektrodinamiği, Richard P. Feynman 1 Mübarek Topraklar 1 Kulleteyn, Turan Dursun 1 Mücevherler 1 Kumral Ada – Mavi Tuna 1 Müdafaalarım, Necip Fazıl 1 Kur’ân’a Göre Dört Terim 1 Müstesna Güzeller, İskender Pala 1 Kur’an’a Göre Muhammed 1 Nana Ayı 1 Kuranda Müminin Özellikleri 1 Ne Yapmalı, Oktay Sinanoğlu 1 Kurtuluş Savaşı 1 Necip Fazılın Bütün Kitapları 1 Kurtuluş 1 Neden Laiklik, Tümg. Hüseyin Cevizoğlu 1 Mazi Kalbimde Bir Yaradır, Nehir Yeğinobalı 1 Neva 1 Nisan Cadısı 1 Pinhan, Elif Şafak 1 Noturdamus 1 Pişman Değilim 1 Nüveyre 1 Pol Ve Virjini 1 Oblomow 1 Pollyanna 1 Odaklanmanın Gücü 1 Portakal Çiçeği 1 Oğlum Osman 1 Posta Kutusundaki Mızıka 1 Oku Ama Neyi 1 Prizma 1 Okul Evde Başlar 1 Rabbini Arayan Thomas 1 Okyanus Gezileri 1 Rabıta 1 Olasılıksız 1 Reyhan 1 Olumlu Düşünmenin Yararlı Olduğunu Anladım

1 Saatleri Ayarlama Enstitüsü 1

Olumsuz Dünyada Olumlu Çocuklar Yetiştirmek 1 Sabahattin Ali, Can Dündar 1 Onlar Da İnsandı 1 Sahibini Arayan Mektuplar, Ümit Yaşar

Oğuzcan 1

Onlar Sonra İnsandır 1 Sahnenin Dışındakiler 1 Onuncu Köy 1

112

Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı f Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların

Adı f

Operasyon, Turgay Özkan 1 Salkım Hanım’ın Taneleri 1 Orman Çocuğu 1 Sana Yemek Kitabı 1 Orta Direk 1 Sanatta Yaratma, Hamdi Akverdi 1 Osmanlı Köylüsü Sosyal Yaşamı 1 Saraydan Sürgüne 1 Osmanlı Sultanları 1 Sarı Kamış Destanı 1 Osmanlı Tarihi 1 Savaşçının Dönüşü 1 Osmanlının Strateji Sorunları, Tanju Akad 1 Savaşın Getirdikleri 1 Otuz Beş Yaş, Cahit Sıtkı 1 Selma ve Gölgesi 1 Öç 1 Seni Duyuyorum Anne 1 Öğrenci Davranış Bozuklukları 1 Seni Halk Adına Ölüme Mahkûm

Ediyorum, Mitka Grıbçeva 1

Öğrenci Merkezli Eğitim Çoklu Zekâ 1 Sevdalım Hayat 1 Öğretmenim Mor İle Sarı 1 Sevgi Leo Busgilya 1 Öğretmenlikte Yeni Teknikler, Halit Ertuğrul 1 Sevgi Üstüne, Joe Ortega Gaset 1 Ölçü ve Yoldaki Işıklar 1 Sevme Sanatı 1 Ölmeye Yatmak, Adalet Ağaoğlu 1 Shrodingerin Kedisi 1 Ölü Canlar 1 Sıcak Külleri Kaldı 1 Ölümcül Kimlikler 1 Sis 1 Ölümden Sonraki Hayat Kabir Hayatı Ş.Gölcük

1 Siyah Kan 1

Ölümsüz Atatürk Atatürk’ün Anıları 1 Siyah Kuş 1 Ömer’in Çocukluğu 1 Siyah Lale 1 Önde Giden Atlılar, Harun Tokak 1 Siyah Ve Mavi 1 Özel Dokunuşlar 1 Siyasetname 1 Padişah Anaları 1 Siyer 1 Padişahlar Da Ağlar, Kanuni 1 Socrates’in Savunması 1 Pardayanlar 1 Sofia’nın Seçimi 1 Pargalı İbrahim Paşa 1 Son Ermeni 1 Paris Düşerken 1 Son Kahramanlar 1 Petrol Fırtınası, Raif Karadağ 1 Son Padişah Vahdettin 1 Sait Faik Tüm Öyküleri 1 Son Yeniçeri 1 Sakıp Sabancının Hayatı 1 Sonsuzluğun Mesajı 1 Sosyal Sistemlerin Temelleri 1 Türkçe’nin Sırları 1 Soykırım 1 Türkçenin Gücü 1 Sömürge Ve Eğitim 1 Türkiye Üzerine Oyunlar 1 Stratejik Derinlik, Ahmet Davurdoğlu 1 Türkiye’nin Toplumsal Yapısı 1 Sular Durulunca 1 Türkleri Parçalamak İçin 100 Plan 1 Suların Gölgesinde 1 Türklerin Tarihi, Doğan Avcıoğlu 1 Suskunlar, İhsan Oktay Anar 1 Tütün 1 Süpermen Ve Uğur Böceği, Ahmet Şerif İzgören

1 Ufak Şeyleri Dert Etmeyin 1

Sürgün Öğretmen 1 Ulu Hakan 1 Sybyl (Sibıl) 1 Ulusdağına Düşen Ateş 1 Şeytan Yemini 1 Ulysess 1 Şiirler Aramızda 1 Umuda Yolculuk 1 Şiirler Şairler Ve Meclisler, İskender Pala 1 Umudun Bittiği Yerde 1 Şok 1 Uygarlık Tarihi 1 Taifte Ölüm 1 Uzak 1 Tanrı İle Sohbet 1 Uzman Öğretmenlik Hazırlık Kitabı 1 Tanrılar Bilginler Mezarlar 1 Üç Mesele 1 Tanrının Doğum Günü 1 Üç Muhammed Mustafa İslamoğlu 1 Tarihçi 1 Üçler Yediler Kırklar 1 Tarihimizle Yüzleşmek, Emre Kongar 1 Üsküp’ten Kosova’ya 1 Tarihte Türkler 1 Üsve-İ Hasene 1 Tarihte Yaprak 1 Van’da Akort 1 Taşkın Tuna- Oku Ama Neyi 1 Var Olmanın Dayanılmaz Hafifliği 1 Tavsiyeler 1 Varolmak Gelişmek Uzlaşmak, Üstün

Dökmen 1

Tavuk Suyuna Çorba 1 Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği 1 TBMM Tutanakları 1 Vatikan Ve Tapınak Şovalyeleri, Aytunç

Altındal 1

Tehafüt El-Felasife 1 Vatikanın Türkiye Senaryasu 1 Tehlikeli Oyunlar, Oğuz Atay 1 Ve Aşk Evliliğin Ellerinden Tuttu 1 Tekelistan 1 Ve Çeliğe En Verildi, N. Ohtrongi 1 Therese Raquin, Emile Zola 1 Veba, Albert Camus 1

113

Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların Adı f Öğretmenleri En Çok Etkileyen Kitapların

Adı f

Tıbbi Nebevi 1 Viran Bağ 1 Tohum Yeşerince 1 Viva La Muerte, Alev Alatlı 1 Tolstoyun Çocukluğu 1 Vurun Kahpeye 1 Tom Sawyer 1 Yabancı, Albert Camus 1 Toprak Uyanırsa Mart 1 Yahudilik Ve Masonluk, Harun Yahya 1 Toprak, Emile Zola 1 Yarının Tarihine Bakış, Ali Şeriati 1 Toung Fu 1 Yarısı Roman, İsmet Kür 1 Travenian 1 Yasemen 1 Türk Cihan Hakimiyeti Mefkuresi 1 Yaşam Kıyısında 1 Türk Edebiyatının Klasik Nın Sözler 1 Yaşam Yolu 1 Türk Halk Hareketleri Ve Devrimleri, Çetin Yetmin

1 Yaşamak Kavgası 1

Türk Mitolojisi 1 Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz 1 Türk Tarihinden Yapraklar 1 Yaşatma Cesareti, Rolla Mary 1 Türk’e Vuranlar 1 Yatağımdaki Düşman 1 Yaz Dediler Yazdım 1 Yavuz Sultan Selim Ağlıyor 1 Yazı Yazmaktan Karnı Nasırlaşan Adam 1 Yavuz Sultan Selim’in Hayatı 1 Yazmak İstemem Bende Saklı 1 Ye O Kurbağayı 1 Yemen Ah Yemen 1 Yeniden Doğuş 1 Yeni Milenyum Eski Kehanetleri Doğruluyor 1 Yeniden İnsen İnsan İnsana 1 Yeniçeri, Necip Fazıl 1 Yer Demir Gök Bakır 1 Yıldızın Parladığı Anlar 1 Yorgun Mayıs Kısrakları 1 Yıldızlı Geceler, Kadir Pirim 1 Yorgun Savaşçı 1 Yokuş 1 Yunan Ve Zalim 1 Yunus Divanı Lise Yılları 1 Zamanda Yolculuk 1 Yusuf İle Züleyha, İsmet Özel 1 Zana Mahsen, Annemi Bir Daha Görebilsem 1 Yusuf İle Züleyha, Nazan Bekiroğlu 1 Zavallı Cezmi Bey 1 Yüksek Topuklar 1 Zehirli Oklar 1 Yürek Devleti, Mustafa İslamoğlu 1 Zen ve Motosiklet Bakım Sanatı 1 Yüzbaşı Carelle’nin Mandolini 1 Zifir, Orkun Uçar 1 Yüzüncü Ad 1 Zorba, Kazançakis 1 Yüzyılımızda Yalnız Yolculuğum 1

Not: Öğretmenler bazı kitapların yazarlarını belirtmemişlerdir.