14
ENERJİ ÜNİTE 3 Termik Elektrik Santrali Kinetik Enerji Kinetik Enerji Isı Enerjisi Isı Enerjisi Işık Enerjisi Işık Enerjisi Ses Enerjisi Ses Enerjisi Dönüşür Dönüşür Dönüşür Dönüşür Dönüşür Dönüşür Baraj gölünde biriken su ( Potansiyel Enerji ) Baraj gölünden hızla boşalan su türbin çarklarını döndürüyor ( Kinetik Enerji ) Türbin çarkları jeneratörü döndürerek Elektrik Enerjisi elde ediliyor. Basınçlı buhar türbini çeviriyor ( Kinetik Enerji ) Türbin jeneratörü döndürerek Elektrik Enerjisi elde ediliyor Fuel Oil (Yakıt) yakılıyor ( Isı Enerji ) Kaynayıp Buharlaşan Su Hidro Elektrik Santral

Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

  • Upload
    others

  • View
    12

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

ENERJİÜNİTE 3

Termik Elektrik Santrali

Kinetik Enerji

Kinetik Enerji

Isı Enerjisi

Isı Enerjisi

Işık Enerjisi

Işık Enerjisi

Ses Enerjisi

Ses Enerjisi

Dönüşür

Dönüşür

Dönüşür

DönüşürDönüşür

Dönüşür

Baraj gölünde biriken su

( Potansiyel Enerji )

Baraj gölünden hızla boşalan su

türbin çarklarını döndürüyor

( Kinetik Enerji ) Türbin çarkları jeneratörü

döndürerek Elektrik

Enerjisi elde ediliyor.

Basınçlı buhar türbini çeviriyor

( Kinetik Enerji )Türbin jeneratörü

döndürerek Elektrik

Enerjisi elde ediliyor

Fuel Oil (Yakıt) yakılıyor

( Isı Enerji )

Kaynayıp

Buharlaşan

Su

Hidro Elektrik Santral

Page 2: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

30

3

T e k n e c i k E l e k t r i k

Santrali'nin çalışmadığını

düşünelim. Yaşantımızda

önemli yer tutan aşağıdaki

eylemleri gerçekleştirmek

için ihtiyaç duyacağımız

e n e r j i l e r i n a s ı l e l d e

e d e b i l e c e ğ i m i z i

arkadaşlarınızla tartışınız

- Isınmak

- Aydınlanmak

- Radyo, TV gibi iletişim

araçlarını kullanmak

B u t a r t ı ş m a n ı n

sonuçlarını defterinize not ediniz ve ünitenin sonunda aynı tartışmayı tekrar yaparak

sonuçlarınızı yeniden değerlendiriniz.

Dünyamızda bitkilerin olmadığını düşününelim. Budurum yaşantımızı nasıl etkiler ?

Yukarıdaki sorunun yanıtlarını arkadaşlarınızla

tartışınız ve tartışmanızın sonuçlarını defterinize

not ediniz. Ünitenin sonunda aynı tartışmayı tekrar

yaparak sonuçlarınızı yeniden değerlendiriniz.

Giriş Etkinlikleri

Page 3: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

Bi i ydunuz?l yor mu

Enerji

31

ENERJİ

Enerji Nedir?

Enerji, temel olarak iş yapabilme yeteneğine sahip olmaktır.

Bir başka deyişle, değişebilen ya da hareket edebilen her

nesnede enerji vardır.

İnsanlar enerjiye birçok yönden bağımlıdır :

Bir yerden başka bir yere ulaşmamızı sağlayan araçların

kullanımında,

Evlerimizde yemek pişirmek ya da ısınmak için kullandığımız

aletlerde,

Geceleyin aydınlanmamızı sağlayan lambalarda,

Şehirlerdeki fabrikalarda,

kısacası çevremizdeki her şeyin değişmesi ve çalışması için enerjiye ihtiyaç vardır.

İnsan olarak biz de koşmak, oyun oynamak, bahçedeki çiçekleri sulamak ya da herhangi bir işi

yapmak için enerjiye ihtiyaç duyarız.

Enerji'nin birçok biçimi vardır. Kullanılan enerji

biçimlerinin bazıları aşağıda gösterilmiştir :

Her hareket ya da eylem enerjinin bir biçimini içerir.

Müzik dinlerken

'ni kullanırız

Ses

Enerjisi .

Petrol ürünlerinde

bulunmaktadır.

Kimyasal Enerji

Spor yaparken

ortaya çıkar.

Kinetik

Enerji

Aydınlanmak için

'ni kullanırız.

Işık

Enerjisi

Barajlarda toplanan suyun

'si vardır.Potansiyel Enerji

Gereksiz yere kullanılan enerji,

geleceğimizi yok etmektir.

Enerji ) adı verilen birimle

ölçülür.

Enerjinin ne kadar hızlı kullanıldığını

anlatmak için kavramını kullanırız.

birimi

Joule (J

Güç

Güç Watt'tır.(W)

Çeşitli amaçlar için

kullandığımız

Isı Enerjisi

Her hareket ya da

eylem enerjinin bir

biçimini içerir.

Page 4: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

32

3

Bi i ydunuz?l yor mu

3.1. A- Enerji Biçimleri

Enerji Biçimleri

Kinetik Enerjisi

Potansiyel Enerji

Mekanik Enerji

Günlük yaşantımızda enerjinin bir çok biçimi ile

karşılaşmaktayız. Hareket eden her nesnenin bir

vardır.

Enerji, çeşitli biçimlerde depolanabilmektedir. Örneğin,

barajdaki su kütlesinde, ya da gerilmiş yayda enerji bulunmaktadır.

Depolanmış enerjilere denir.

Hem Kinetik Enerjinin hem de Potansiyel Enerjinin ikisini birden

belirtmek için kavramı kullanılır.

Enerji Niteliği

Yüksek Nitelikli Enerji

Enerjinin bazı biçimleri, ötekilere oranla daha yararlıdır. Birçok alanda kullanılırlar ve kullanıldıkları

alanlarda daha verimlidirler. Verimliliği fazla olan enerji biçimlerine denir.

Örneğin Elektrik Enerjisi, yüksek nitelikli bir enerjidir. Hemen hemen tüm alanlarda Elektrik Enerjisini

kullanmaktayız.

Yüksek Nitelikli Enerji'ler, diğer enerjilere dönüşürken fazla miktarda enerji kaybı olmaz.

1. Aşağıdaki olayların gerçekleşmesi için

enerjinin hangi biçimine ihtiyaç vardır ?

a) Yemek pişirmek.

b) Karanlıkta kitap okumak.

c) Yerdeki çöpleri toplamak.

2. Aşağıda verilen enerji biçimlerinin

hangileri Yüksek Nitelikli Enerji'dir. Niçin ?

( Kinetik Enerji, Elektrik Enerjisi, Ses

Enerjisi, Işık Enerjisi, Nükleer Enerji,

Kimyasal Enerji )

Ampüller 'nin

büyük bir kısmını 'ne

çeviriler. Bu yüzden floresan

lambalar daha çok verimlidirler.

1 gram Uranyum atomundan

elde edilen Nükleer Enerji

yaklaşık 2,5 ton kömürün

yakılmasından elde edilen

ne eşittir.

Elektrik Enerjisi

Isı Enerjisi

Isı

Enerjisi’

Birçok enerji biçiminin

var olduğunu biliyoruz.

Gün lük yaşant ımızda

kullandığımız bazı enerji

biçimleri şunlardır:

- Elektrik Enerjisi

- Işık Enerjisi

- Ses Enerjisi

- Isı Enerjisi

- Nükleer Enerji

- Kimyasal Enerji

Page 5: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

Bi i ydunuz?l yor mu

33

Enerji

3.1. B- Enerjinin Dönüşümü

5. Elektrik

Enerjisi

Işık Enerjisi

Aküdeki

, arabanın

farları çalıştığı zaman

'ne

dönüşüyor.

6. Elektrik

Enerjisi

Ses

Enerjisi

Aküdeki

, arabanın

radyosu çalıştığı

zaman

'ne dönüşüyor.

7. Elektrik

Enerjisi

Isı

Enerjisi

Aküdeki

, arabanın kliması

çalıştığı zaman

'ne dönüşüyor.

1.

Kimyasal

Enerji

Arabanın deposunda

bulunan benzinde

vardır.

4.

Kinetik

Enerji

Elektrik

Enerjisi

Motor dönmesinden

elde edilen

, arabanın

aküsünde

'ne dönüşüyor.

2.

Kinetik

Enerji

Arabanın motorunda yanan ve

patlayan benzin basınç oluşturup

pistonları itiyor ve

'ye dönüşüyor.

3.

Kinetik Enerji

Pistonların hareketi ile dönen

motor dişli çarklarla arabanın

tekerleklerini döndürüyor ve araba

hareket edip 'ye sahip

oluyor.

Enerji Dönüşümü

Herhangi bir biçimdeki enerji kullanıldığında bir ya da

daha fazla biçime dönüşür. Başlangıçtaki toplam enerji

miktarı dönüşümden sonraki toplam enerji miktarına eşittir.

Enerjiyi yaratamaz ya da yok edemezsiniz. Söz konusu duruma

“Enerjinin Korunumu Kanunu” denir.

Enerji, herhangi bir biçimden istenilen biçime dönüşürken

bir bölümü “kaybolur” yani istenmeyen başka bir biçime

dönüşür. Örneğin ampuller Elektrik Enerjisi’ni Işık Enerjisi'ne

dönüştürürken istenmeyen Isı Enerjisi de ortaya çıkar.

Enerji kaybının bir başka nedeni

de sürtünmedir. Sürtünme,

yi istenmeyen

ve ne dönüştürür

Kinetik Enerji’ Isı

Ses Enerjisi’ .

1. Evlerimizde kullandığımız tüp gazlı fırınlarda

hangi enerji dönüşümü meydana gelir?

Başlangıçtaki

Enerji

İstenilen Enerji

Kaybolan Enerji

Page 6: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

Bi i ydunuz?l yor mu

34

3 3.2. A- Vücudumuz İçin Enerji

Bitkilerdeki Enerji

fotosentez Güneş Enerjisi

Kimyasal Enerji

Kimyasal Enerji

Bütün yeşil bitkiler, kendi besinlerini yapmak için

denilen işlemde 'ni kullanırlar.

Güneş Enerjisi, bitkilerde olarak depolanır,

bitkilerin büyümesi ve gelişmesi için kullanılır.

İnsanlar ve diğer hayvanlar bitkileri yiyerek kendi

stoklarını oluştur. Bu enerjinin büyük bir

kısmını büyüyüp gelişme, nefes alma ve hareket etme gibi

vücut işlevlerinde kullanırken bir bölümü de vücut ısısı olarak

kaybolur. Koşarken ya da herhangi bir iş yaparken sıcak

almamız ve terlememiz işte bu kayıp enerjiden

kaynaklanmaktadır.

Vücudumuz İçin Enerji

Yaşamak için enerji kullanmaya ihtiyacımız vardır. Yiyeceklerden aldığımız enerji olmasaydı

vücudumuz çalışamazdı. Nefes alma ve kanın vücutta pompalanması gibi birçok eylem, yiyeceklerden

aldığımız enerji sayesinde gerçekleşir.

Farklı yiyecekler farklı mikatarlarda enerji içerir. İhtiyaç duyduğumuz kadar enerji alabilmek için

dengeli beslenmeliyiz. Besinlerden aldığımız enerji harcadıklarımızdan fazla ise yağ olarak

vücudumuzda birikirler ve aşırı kilo alırız. Aldığımız enerji harcadığımızdan az ise bu durumda

vücudumuz düzenli çalışamaz hastalıklara karşı dirençsiz oluruz. Bu nedenle dengeli beslenme

vücudumuz sağlıklı olması için çok önemlidir.

Vücudumuzun ihtiyaç duyduğu enerjiyi

alabilmek için dengeli beslenmeliyiz.

Her on kız çocuğundan biri

ergenlik döneminde vücut

değişimlerini kabullenmeyip ölüme

kadar giden, beslenme bozukluğu

hastalığı 'ya yakalanır.Anoreksia

Yiyeceklerden aldığımız her 100 kilo joule karşılığında,

aşağıdaki eylemlerden birini yapabiliriz :

- 2 dakika hafif tempolu koşabiliriz.

- 3 dakika bisiklet sürebiliriz.

- 5 dakika yürüyüş yapabiliriz.

- 30 dakika uyuyabiliriz.

Page 7: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

Bi i ydunuz?l yor mu

35

Enerji

3.2. B- Enerji Zinciri

Enerji Zinciri

Enerjinin bir biçimden başka bir biçime dönüştüğünü biliyoruz. Enerji dönüşümleri birkaç kez

tekrarlanabilir. Tekrarlar zincirin herbir halkasını oluşturur. Enerji, zincir boyunca dönüştükce, kayıplar

da artarak devam eder. Bu nedenle zincir ilerledikce kullanılabilir enerji miktarı azalır, enerji kayıpları

artar.

Güneşte, vardır. Bu enerji

uzaya ve biçiminde yayılır

ve bir kısmı dünyamıza ulaşır.

Nükleer Enerji

Isı Işık Enerjisi

Dünyamıza ulaşan güneş ışınlarını bitkiler

kendilerine besin yaparken kullanırlar ve

olarak biriktiriler.Kimyasal Enerji

Buğday bitkisinde depo edilen

'nin bir kısmı, sıklıkla tüketdiğimiz

ekmek ve diğer unlu gıdalara taşınırken

büyük bir kısmı da sürtünme ve

parçalanmadan dolayı kaybolur.

Kimyasal

Enerji

İnsanlar bitkilerden elde edilen gıdaları

yiyerek kendi stoklarını

oluştururlar. Bu enerjinin bir kısmı yaşamsal

vücut işlemlerinde kullanılırken bir kısmı da

vücut ısısı olarak kaybolur.

Kimyasal Enerji

Kimyasal Enerji

Kinetik Enerjiye

'mizin bir kısmı iş

yaparken

dönüşür. Büyük bir kısmı da yine

vücut ısısı olarak kaybolur.

İş makineleri bizden aldıkları

Kinetik Enerji'nin bir kısmınıda

sürtünmeden dolayı kaybederler.

Bitkiler, enerji zincirinin en önemli halkasıdır.

Onları uzun yıllar yaşatmalıyız.

Dünyada kullanılan toplam

enerjinin %60'ı fosil yakıtlardan

elde edilmektedir.

Bazı ülkelerde saman ve benzeri

kuru otlar “yakacak” olarak

kullanılmak için yetiştirilir.

Samandaki Kimyasal Enerji, en az

kayıpla Isı Enerjisine

dönüştüğünden iyi bir yakıt olarak

kabul edilir.

Dünyadaki birçok enerji

z i n c i r i n i n e n ö n e m l i

halkasını bitkiler oluşturur.

Bitkiler güneşten aldıkları

enerjiyle kendi besinlerini

oluştururlar. Bitkilerde

depolanan Kimyasal Enerji

milyonlarca yıl korunur ve

günümüzde ku l l an ı l an

petrolün önemli miktardaki

kaynağını oluşturur.

Page 8: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

Bi i ydunuz?l yor mu

36

3 3.3. A- Çevremizde Enerji

Evlerde, Taşımacılıkta ve Endüstride EnerjiDünyanın nüfusu arttıkça, enerjiye olan talep de artıyor. İnsanlar günlük yaşamda evlerinde,

istedikleri yerlere ulaşmak için taşımacılıkta, teknolojik gelişme ve kaliteli bir yaşam için endüstride

enerjiye fazla miktarda ihtiyaç duyarlar. Bu

nedenle temel hedefimiz enerjiyi verimli

kullanmak olmalıdır. Enerjiyi verimli kullanmak

hem ekonomik hem de çevreye verilen zararı

azaltmanın en kolay çözümüdür.

Evlerde EnerjiEvlerimizde çok çeşitli enerjiler

kullanıyoruz. Özellikle

Aydınlanmada olarak,

Radyo, televizyon gibi ev aletlerinde

olarak,

Buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, gibi aletlerde ve olarak,

Fırın, soba, tost makinesi, sıcak su kaynatıcısı gibi aletlerde olarak kullanıyoruz.

Elektrik Enerjisi'ni,

Işık Enerjisi

Ses

Enerjisi

Isı Kinetik Enerji

Isı Enerjisi

Bunların yanında evlerimizde, yemek pişirmek veya ısınmak için tüp gazla çalışan aletleri de

kullanmaktayız. Bu tür aletlerde tüp gazdaki ne dönüşüyor.

Enerjilerin verimli kullanılması için gerekli olan şu önlemleri almalıyız: Evimizde Isı yalıtımının

olmasına, buzdolabı ile fırının birbirine çok yakın olarak bulunmamasına, geceleri kullanmadığımız

alanları aydınlatmamaya dikkat etmeli ve enerji verimliliği yüksek olan ev aletlerini satın almayı tercih

etmeliyiz.

Kimyasal Enerji, Isı Enerjisi'

Taşımacılıkta EnerjiOtomobiller çok kullanışlıdır. Ancak enerji tasarrufu yapan

otomobiller bile taşımacılık açısından verimsizdirler. Toplu

taşımacılıkta enerji verimliliği çok daha yüksektir.

Bir otomobil ortalama

olarak, benzininde depolanmış

'nin sadece

%15'ni 'ye

dönüştürür. Geriye kalanı

otomobilin motorunda ve

enerjisi olarak kaybolur.

Kimyasal Enerji

Kinetik Enerji

Isı

Ses

İnsanoğlunun varlığını korumanın en temel

unsuru enerjiyi verimli kullanmaktır.

Bisiklet çok verimli bir taşıttır:

Bisiklette kullanılan enerjinin çok

büyük bir kısmı istenilen

'ye dönüşmektedir. Gürültü,

hava kirliği gibi olumsuz yanları

olmaması ve insan bedeninin sağlıklı

gelişiminde etkin bir spor aracı

olması bisikleti çok verimli bir taşıt

haline getiriyor.

Kinetik

Enerji

Page 9: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

Bi i ydunuz?l yor mu

37

Enerji

3.3. B- Yenilenebilir Enerji

Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Yenilenebilir Enerji Kaynakları, hiç tükenmeyecek olan doğal enerji kaynaklarıdır. Bunlar dünyanın

doğal döngüsü içerisinde yenilenirler. Güneş, rüzgar, akarsular, gel-git, deniz dalgaları yenilenebilir

enerji kaynaklarıdır.

Güneş Enerjisi

Isı Enerji

Güneş Enerjisi

Güneş Enerjisi, en önemli yenilenebilir enerji kaynağıdır.

Özellikle ihtiyaç duyduğumuz 'si kullanımında

güneşten faydalanmaktayız. Güneş enerjisiyle ısıtma

güneşli ülkelerde daha etkindir. Ülkemiz de, yıl içerisinde

çok uzun süre zarfında güneş enerjisini etkin olarak alır.

Evlemizdeki özellikle sıcak su ihtiyacını karşılamak için

'nden faydalanıyoruz.

Gece sokakların Güneş Enerjisi

ile aydınlatılması

Güneş Enerjisi Güneş Pilleri'

Güneş Enerjisi

ile çalışabilen ni günlük

yaşantımızda kullanıyoruz. Fazla elektrik enerjisi

gerektirmeyen, hesap makinesi gibi küçük aletlerde bu tür

güneş pilleri kullanılmaktadır.

Endüstride ve ulaşımda kullanılmasına

yönelik bilimsel ve teknolojik çalışmalar hâlâ devam

etmektedir.

Rüzgar Enerjisi

Rüzgar Enerjisi

Rüzgar Enerjisi

Gelecekte çok fazla oranda kullanılması beklenen

yenilenebilir diğer bir enerji de dir.

R ü z g a r e n e r j i s i , y e l k e n l i g e m i l e r d e v e

yeldeğirmenlerinde binlerce yıldır kullanılmaktadır.

Günümüzde her geçen gün daha fazla ve daha değişik

amaçlar için kullanılmaktadır.

Yeraltı sularının yüzeye çıkarılması ve elektrik ihtiyacını

karşılamak için 'nden faydalanılmaktadır.

Gelişmiş birçok ülke ihtiyaç duyduğu Elektrik Enerjisini,

Rüzgar Enerjisi'nden elde etmektedir. Sayıları 20 bini aşan

rüzgar türbinleri, özellikle kararlı rüzgar alabilen kıyı

bölgelere ve denizlere kurulmaktadır.

Evlerimizde kullandığımız güneş panelleri

Rüzgar türbinleri

Ükemizin orta kısmında ki mesarya

bölgesi kuzeydoğu

kısmındaki kıyı bölgeleri

açısından çok etkin

bölgelerdir.

Güneş Enerjisi,

Rüzgar

EnerjisiYenilenebilir Enerji kaynaklarının kullanıldığı

aletleri tercih edelim.

Page 10: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

Bi i ydunuz?l yor mu

38

3 3.4. A- Enerji Ekonomisi

Enerji Ekonomisi

Enerji üretiminde çok çeşitli maliyet ve kazanç bulunur. Enerji santrallerinin kurulması ve

işletilmesi için çok miktarda para harcanır. Enerji Santrali doğru bir şekilde planlanırsa, harcanan

para enerjinin satılması ve başka kazançlar sayesinde geri kazanılır.

Enerji üretiminde ilk bakışta görülmeyen maliyet ve kazançlar da vardır. Bunları parayla ölçmek

zordur. Kirlilik, gürültü ve diğer zararlı etkiler dikkate alınması gereken çok önemli özelliklerdir.

Maliyet hesapları yapılırken bunlar da göz önüne alınır.

Farklı elektrik santrallerinin kurulum hesaplamaları yapılırken dikkate alınan bazı kriterleri

aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

1. Yukarıdaki tabloda verilenlere göre hangi tür

elektrik santrali kurulması en verimlidir?

2. Teknecik Elektrik Santrali hangi tür elektrik

santralidir ? Ülkemizde bu tür santrallerin

kurulmasının yararları ve zararları nelerdir?

3. Yenilenebilir enerji kaynaklarının iyi ve kötü

yönleri nelerdir ?

Çevreye en az zarar veren endüstri ürünlerini

tercih etmeliyiz.

Gelişmiş ülkelerde bir kişi,

yılda yaklaşık 6 ton petrol ya

da buna eşdeğer bir yakıt

tüketir.

Enerji Santrali Türleri

Hidroelektrik ( Su Enerjisi)

Termik (Petrol Yakıtı)

Güneş Enerjili

Rüzgar Enerjili

Nükleer

Kirlilik

Düşük

Orta

Yok

Yok

Yüksek

Gürültü

Düşük

Düşük

Yok

Yüksek

Yok

Kaza Riski

Düşük

Orta

Düşük

Düşük

Yüksek

Yakıt

İhtiyacı

Yok

Var

Yok

Yok

Var

Kuruluş

Maliyeti

Orta

Düşük

Yüksek

Orta

Yüksek

Enerji Santrali Enerji Santrali kurulurken çevreyi kirletmesi dikkate alınmalıdır.

Page 11: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

Enerji

TEST-3

1. Aşağıda iki grup halinde verilenleri ortaya çıkardıkları enerji biçimlerine göre eşleştiriniz.

2. Aşağıdaki enerji dönüşümlerini tamamlayınız

a) Tüp gazlı fırın :____________ ____________

b) Gerilmiş Yay :____________ ____________

c) Araba :____________ ____________

d) Televizyon :____________ ____________+____________

3. Aşağıda verilen enerjileri açığa çıkaran cihazları belirleyerek tabloyu doldurun.

4. Besinlerden aldığımız enerji, yaşamsal fonksiyonalarımızı yerine getirmek için kullandığımız

enerjiden fazla veya az ise ne gibi sonuçlar ortaya çıkar ?

5. Teknecik Elektrik Santrali'nde üretilen enerji, evimize ulaşıp odamızdaki elektrikli sobayı

çalıştırıyor. Bu süreçte enerji hangi biçimlere dönüşmüştür ?

6. Araştırma Konuları :

a) Ülkemiz için en uygun elektrik santrali hangi tür santral olabilir ?

b) “Uranyum”, “Fuel-Oil” kavramları nedir ? Yapılarında hangi tür enerji biçimleri vardır ?

Isı Enerjisi Işık Enerjisi Ses Enerjisi

Ütü

Radyo

Uçak

Pil

Şeker

Ampul

Yay

Kimyasal Enerji

Elektrik Enerjisi

Işık Enerjisi

Ses Enerjisi

Potansiyel Enerji

Kinetik Enerji

Isı Enerjisi

39

Page 12: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

40

3 Çoklu Zeka Etkinlikleri

Aşağıdaki sorulara 5 adet de kendiniz ekleyerek toplam 10

soruluk bir anket hazırlayınız. Hazırladığınız anketi

ailenizden ve sınıf arkadaşlarınızdan en az ikişer kişiye

uygulayınız.

Soru 1 :

__________________________________

__________________________________

Soru 2 :

__________________________________

__________________________________

Soru 3 :

__________________________________

__________________________________

Soru 4 :

__________________________________

__________________________________

Soru 5 :

__________________________________

Sizce Enerji ne demektir ?

Günlük yaşantınızda Elektrik Enerjisi'ni en çok hangi

alette kullanıyorsunuz ?

İş yerinize/okulunuza gidip-gelirken hangi tür

enerjileri kullanıyorsunuz ?

Ülkemizde enerji üretimi hakkında bilgi sahibi misiniz ?

Enerji tasarrufu için neler yapıyorsunuz?

Resimlerin altına ortaya çıkardıkları enerji

biçimlerinin adını yazınız.

___________ ___________ __________

___________ ___________ __________

Aşağıdaki enerji biçimleri için uygun resimler çiziniz.

Kinetik Enerji Nükleer Enerji

- Elektrik Enerjisi insan yaşamı için çok

önemlidir ancak onu dikkatli ve verimli

kullanmalıyız.

- Vücudumuzun ihtiyaç duyduğu enerjiyi dengeli

beslenerek alabiliriz.

- Enerji zincilerinin en önemli halkasını oluşturan

bitkileri yaşatmalıyız.

Ana fikri yukarıda belirtilen olgulardan biri

olacak şekilde bir kompozisyon yazınız.

_____________________

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

...........................................................................................

Harita üzerinde göstererek yenilenebilir enerji

kaynaklarından faydalanmak için hangi bölgelerde

ne tür enerji santralleri kurabileceğimiz konusunda

bir proje hazırlayınız.

Bölge Adı :........... Santral Türü:..........

Gerekçesi

:.............................................

Bölge Adı :........... Santral Türü:..........

Gerekçesi :......................................

Bölge Adı :........... Santral Türü:..........

Gerekçesi :......................................

Bölge Adı :........... Santral Türü:..........

Gerekçesi :......................................

Page 13: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

41

Enerji

Çoklu Zeka Etkinlikleri

Aşağıda verilen enerji biçimlerini renklerle sembolize

ederek kutucukları belirttiğiniz renklere boyayınız.

Elektrik Enerjisi Işık Enerjisi Isı Enerjisi

Kimyasal Enerji Potansiyel Enerji Kinetik Enerji

Aşağıda verilen olgulardaki enerji değişimlerini

belirlediğiniz renk sembollerini kullanarak bir

kağıt üzerinde belirtiniz.

a) Gerilmiş bir yaydan fırlayan ok.

b) Hareket eden araba.

c) Odayı aydınlatan ampul.

d) Evi ısıtan elektrik sobası.

Enerji santrallerinin çevreye verdiği olumsuz

etkileri içeren bir bülten hazırlayınız.

--------------------

( Bülten Başlığı )

------------

---------------

-------------------

----------------------

( Slogan)

( Resim )

( Konuyu anlatan bilgi verici yazılar )

--------------------------- -------------------------

--------------------------- -------------------------

--------------------------- -------------------------

--------------------------- -------------------------

--------------------------- -------------------------

--------------------------- ------------------------------------------------------

-----------------------------

-----------------------------

-----------------------------

-----------------------------

Köprüden geçemedim

az doldur içemedim

Sen benden vazgeçtiysan

ben senden geçemedim

Ay doğar mavi mavi

Rüyamda gördüm seni yar.

----------------------

----------------------

----------------------

----------------------

-----------------------

-----------------------

“Köprüden Geçemedim” adlı parçanın sözlerini

aşağıda verilenlerle değiştirerek yeniden

uyarlayınız.

Her hareket ya da eylem enerjinin bir biçimini içerir.

Enerji biçimleri birbirine dönüşür.

Depolanmış enerjiye Potansiyel Enerji denir. Hareket

eden her şeyde Kinetik Enerji vardır.

Aşağıda belirtilen eylemleri gerçekleştirirken hangi

enerji biçimlerini kullanıyorsunuz ?

Sabah kahvaltısında :_______________________

___________________________________

___________________________________

Okula giderken :__________________________

___________________________________

___________________________________

Beden Eğitimi dersinde :____________________

___________________________________

___________________________________

Evde TV izleyerek dinlenirken:________________

___________________________________

___________________________________

Yatmadan önce ders

çalışırken:_______________________________

___________________________________

___________________________________

_________________________

_________________________

_________________________

_________________________

( Konu ile ilgili tablo,

grafik ya da diğer

görsel malzeme )

Page 14: Hidro Elektrik Santral - mebnet.nettalimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/2006-2007/FenTeknoloji6/...Kimyasal Enerji Arabanın deposunda bulunan benzinde vardır. 4. Kinetik Enerji Elektrik

NOTLAR

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................